TediaSvili Levan TediashviLi

nu

gz

ar

Sa

ta

iZ

e

levan TediaSvilidaibada 1948 wlis 15 marts sagarejoSi. Tavisufali stilis moWidave (82, 90, 100 kg). XX da XXI olimpiuri TamaSebis Cempioni (1972, miunxeni da 1976, monreali). msoflios xuTgzis Cempioni: oTxjer _ Tavisufal WidaobaSi (1971, 73, 74, 75), erTxel _ samboSi (1973). msoflios Cempionatis meore priziori (1978), msoflios Tasis mflobeli (1973), evropis samgzis Cempioni (1974, 76, 78), ssrk xalxTa V spartakiadis Cempioni (1971) , ssrk orgzis Cempioni (1973, 74). ssrk wlis saukeTeso sportsmeni (1973). saqarTvelos XX saukunis saukeTeso sportsmeni (brinjaos prizi). ssrk sportis damsaxurebuli ostati. vaxtang gorgaslis II xarisxis ordenis, sokis, filas, Rirsebis ordenebis kavaleri.

Levan TediashviLiFreestyle wrestler (82, 90, 100 kg), was born on March 15, 1948 in Sagarejo (Eastern Georgia). He is a champion of XX and XX1 Olympic Games (Munich 1972, Montreal 1976), five time world champion: four times in freestyle wrestling (1971, 1973, 1974, 1975) and once in Sambo (1973). Tediashvili is the silver medalist of the worldchampionship (1978), the world cup winner (1973), three-time champion of Europe (1974, 1976, 1978), champion of the USSR 5th sports and athletics meeting (1971)and twice champion of the USSR (1973, 1974). He was named the best sportsman of the USSR (1973) and Georgia’s best sportsman in XX century (bronze prize).Tediashvili was the USSR Honored Master of Sports. He was decorated with Vakhtang Gorgasali Order of the 2nd class, Order of Honor and the orders from FILA and IOC.

G E O R G I A n O Ly M p I C C H A M p I O n SqarTveli olimpiuri Cempionebi

proeqtis avtori da mTavari redaqtorielguja beriSvili

The projecT auThor and ediTor-in-chiefElguja Berishvili

proeqtis menejeriemzar zenaiSvili

The projecT managerEmzar Zenaishvili

proeqtis koordinatorirusudan afciauri

The projecT coordinaTorRusudan Aptsiauri

teqstinugzar SataiZe

TexTNugzar Shataidze

dizainivaxtang SataiZe

design Vakhtang Shataidze

redaqciaavTandil gurasaSvili, jemal kasraZe, daviT WeliZe,karlo faCulia, zaal anjafariZe, inga alaviZe,nana joxariZe, maia beriSvili, ivane burnaZe

ediTorial sTaff Avtandil Gurasashvili, Jemal Kasradze, David Chelidze,Inga Alavidze, Karlo Pachulia, Zaal Anjaparidze, Nana Jokharidze, Maia Berishvili, Ivane Burnadze

fotomixeil zargariani, givi kikvaZe, iuri somovi,fred grinbergi, aleqsandre kotoraSvili, www.sportphoto.ge

phoToMikhail Zargaryan, Givi Kikvadze, Yuri Somov,Fred Grinberg, Aleksandre Kotorashvili, www.sportphoto.ge

partniorebisaqarTvelos erovnuli olimpiuri komitetisaerTaSoriso olimpiuri komitetis olimpiuri solidarobasaqarTvelos Widaobis erovnuli federacia

parTnersGeorgian National Olympic CommitteeOlympic Solidarity of the International Olympic CommitteeGeorgian Wrestling Federation

issn 2233-3096isBn 978-9941-0-3489-3

qarTveli olimpiuri Cempionebi

levan TediaSvili

2011

© saqarTvelos sportul JurnalistTa asociacia© GEORGIAN SPORTS WRITERS ASSOCIATION

5

_ iWi da ve, le van!_ iWi da ve, jer ar wa aq cio! _ eWi da ve ra, eWi da ve!!! _ iWa We ba ma yu re be li.spor tis sa sax le Si Tbi li sis sa er Ta So ri so tur ni ri mim di na re­

obs. le van Te di aS vi li uk ve sa xel gan Tqmu li fa la va nia _ olim pi u­ri Ta ma Se bis or gzis da msof li os xuT gzis Cem pi o nia. qar Tvel ma yu­re bels, ra sak vir ve lia, yve la ze me tad mi si nax va un do da, yve la mis ga mos vlas elo de bo da.

ai, ga mo vi da ki dec. sa xe ze ise Ti eS ma ku ri Ri mi li das Ta ma Sebs, TiT qos ro me li Rac cxa re ka xu ri anek do ti ax sen de bao, me to qe sac ga Ri me bul ma Ca mo ar Tva xe li, uec rad fe xeb Si Se u var da, as wia da sa­nam is az rze mo vi do da, be Web ze da do! at yda er Ti am ba vi, aR ta ce bu­li ma yu reb lis Rri an ce li sa da yi Ji ni sa gan ki na Ram spor tis sa sax­lis sa xu ra vi Ca mo iq ca.

igi ve xde ba me o re da me sa me wre Sic _ le va ni sul ram de ni me wam­Si am Tav rebs Sex ved rebs, ara da ma yu re bels mi si Wi da o bis nax va swyu­ria, ami saT vis zo gi ra i o ne bi da nac ki Ca mo su la, gan sa kuT re biT bev­rni sa ga re jo e le bi ari an.

_ iWi da ve ra, le van, iWi da ve!_ iWi da ve, Se oxe ro, Se na! _ gah ki vis le va nas ka ris me zo be li

`kru xis bi Wi.~le va ni ki me oT xe wre Sic isev ise ga Ri me bu li ga mo dis xa li Ca ze,

isev el vi se bu ri sis wra fiT am Tav rebs Sex ved ras da msa ji­in for ma­to ric ise Ti ve sa ze i mo xmiT ac xa debs:

_ oTx wam Si ga i mar jva spor tis dam sa xu re bul ma os tat ma le van Te di aS vil ma!

ma yu re be li uk ma yo fi loa _ Te di aS vi lis Wi da o bis nax va un do­da, mag ram kov zi na car Si Ca u var da.

_ es ra qna, ka co?! _ uk virT Wi da o bis Zvel, ga moc dil qo ma gebs._ es vi na yo fi la, e?! _ ik ri We bi an qa la qe li bi We bi._ ma i ca, Ca mo vi des iqa! _ imuq re ba sa xe mom ruS xu li ̀ kru xis bi Wi.~

6

levan TediaSvil

i

7

da mar Tlac, ima ve Ra miT, ro ca so fel Si Ca su li le va ni gaS lil suf ras mi uj da da qi te sa mac Rvi nis sve li xe la da Se mod ga ma gi da ze, `kru xis biW ma~ ka ri Se mo a Ro, oTax Si Se mo vi da, ska mi ga mos wia, daj da da ga mar jve bul fa la vans pir ga me xe bu li mi a Cer da.

_ ra iyo, ra na i rad mi yu reb? _ hkiT xa le van ma._ ra Ta xar, bi Wo, Se na ege Ti pe i ta ri, ha?_ ra pe i ta ri?!_ ma ra iyo, ro er Ti Wi da o ba ar gvaC ve ne xal xsa!_ ro gor ar gaC ve neT._ e, ma i mu ni xar da aba, ra un da ge la pa ra ko,… _ gan ze ga i xe da

`kru xis biW ma.~_ ma i xe de, aqeT ma i xe de!_ ho, ra iyo._ ram de ni ga da i xa de bi leT Si?_ ma ne Ti, ra un da ga da me xa da.… _ me ti ara?_ me ti raT un da ga da me xa da, ro gorc sxvam, ise me ca._ me re, rac ga da i xa de, ge nac va le, mec swo red imi si vi Wi da ve.

ara, bi Wo da Se ni ma ne Tis gu lis Tvin ji gars ga vic li di!`kru xis biW ma~ uyu ra, uyu ra da me re le va nis ma mas mi ub run da:_ e, Ce mo qi tes, Sen Tvin i git le ris bombs Ti Te bi ki ara, sxva ra­

me un da wa ew yvi ta!_ ra Ta, ka co?! _ ga e ci na qi te sas._ es ar ga saz rde li ro ar ga ge ke Te bi na, imi to ma!

* * *me o re msof lio omis dros qi te sa qer CSi da iW ra, yum ba ram fe xis

ter fe bi da xe lis Ti Te bi wa as xi pa. ra med ni me mZi me ope ra ci is Sem deg, hos pi tal Si sa mi kvi ra ug rZnob lad iw va. gons rom mo vi da da Tva le­bi ga a xi la, pir ve lad Ta vi si mom vle li ru sis go go, Su ra eri ka lo va

8

levan TediaSvil

i

da i na xa. kar gi, ji Si a ni go go iyo da ma Sin ve gul Si Ca u var da, mag ram ma le ve Se it yo, rom imas qma ric hyo lo da da Svi lic. mo iw yi na, da dar­di an da. is iyo, hos pit li dan un da ga mo e we raT, rom Su ras fron ti dan qmris da Rup vis ma uw ye be li Sa vi qa Ral di mo u vi da. qi te sam mglo vi a­re qals ma inc ve ra fe ri ga u be da _ sa qar Tve lo Si ise wa mo vi da, gu­lis na de bi ver ga um xi la. ara da, so fel Si Ca mo suls, er TTa vad is go go ed ga Tval win, agon de bo da mi si naR vli a ni Ri mi li, at mis yva vi­lis frad Se fak lu li lo ye bi. ax sen de bo da, ro gor da di o da, ro gor la pa ra kob da, Sub lze Ca moS lil Tmas ro gor is wo reb da…

kar ga xan ma ga i a ra, mag ram qi te sas ara fer ma uS ve la, er TTa vad da Ro ne bul sa da da dar di a ne buls, xe li dan ara fe ri ga mo u di o da, gax da, ga i lia. bo los, gul ma ve Rar mo uT mi na, Su ras we ri li mis we ra da sa qar Tve lo Si da pa ti Ja.

qa li mi pa ti Je bam ga a xa ra: omi axa li dam Tav re bu li iyo, ru seT Si xal xi Sim Si lob da, ifiq ra, iq saW me li ma inc iSo ve ba, bavSvs wa viy van, ga mov kve bav, co ta Ti mo va fe ri a ne bo da Ca mo vi da.…

qi te sas ca ga ex sna _ gam xi a rul da, ise Se ic va la, ax lob le bi ve­Ra ra scnob dnen. ma Sin Ra mix vdnen, ra cec xlic tri a leb da mis gul Si. stu mars da uy va ves, mi e fer nen da ma le er Ti kar gi qor wi lic ga da i xa­des.

Su ra sa mu da mod dar Ca sa qar Tve lo Si. Ta vi dan ga u Wir da _ uc xo xal xi da uc xo ga re mo exa mu Sa, Ta nac, mTel so fel Si, qi te sas met ma ru su li ara vin ico da da Si na ur sa da ga re uls, yve las mun ju rad ela­pa ra ke bo da, mag ram 1948 wels, ro ca le va ni Se e Zi na, ga Si na ur da, oja xi­sa da ve na xis saq mes al Ro au Ro da Tan da Ta no biT qar Tu lic is wav la.

* * *am oci o de wlis wi naT, Te la vi dan Tbi liss mo ma val ma, le vans so­

fel Si ga mo vu a re, ra Rac saq me mqon da. Za xil ze Su ra de i dam ga mom­xe da, Se mi pa ti Ja, mag ram ra ki le va ni Sin ar iyo, aRar Se ve di. wa mos­

9

vli sas vkiT xe: de i da Su ra, am gziT tra sa ze xo ga val­meT qi? ara, Svi­loo, _ suf Ta qar Tu liT mi pa su xa, _ eg uvar gi si, So Sia gzaa, ai ese, mar jvniv wa dio.

mov di o di da me ci ne bo da: es `So Sia gza~ ra Ra icis, ka co, ra ari ma inc es da loc vi li ka xe Ti­meT qi!

* * *xu Ti wlis gers qi te sa sa ku Ta ri Svi li viT zrdi da, fron tze da­

Ru pu li ma mis xaT riT gva ric ki ar Se uc va la, sa ga re jos ru sul rvaw­li an sko la Si mi a ba ra, sa Su a lo ki Tbi lis Si da am Tav re bi na. ger ma nes Wi da o bis ni Wi aR mo aC nda, co ta rom mo i zar da, sof lis sa Wi da o ze ga eC via, qar Tu li Wi do bis ile Te bi is wav la, to leb Tan Za la mo sin­ja. jar ga mov lil ma, co li Se ir To, sac xov reb lad ki Si ni ov Si dar Ca, fiz kul tu ris in sti tu ti da am Tav ra da Wi da o bis mwvrTne li gax da.

* * *… er Txel le van Te di aS vils vkiT xe, ma inc ra iyo, ra tom gax di mo­

Wi da ve­meT qi.imi tom, rom qaT mis xor ci miy var dao.…ga mik vir da, qaT mis xor ci ra Su a Sia­meT qi?!get yvio: `de da Ce mi qa Tams mar to ma Sin dag vak vle vi neb da, stu­

ma ri rom mog vi vi do da, mag ram im qaT mi sa me mar to er Ti bar ka li mxvde bo da, ha, ha, er Ti bar ka li da er Tic frTis Zi ri, ara da Za li an miy var da, vgiJ de bo di qaT mis xor cze. er Txel, ra i o nis mo zard mo­Wi da ve Ta nak reb Si amiy va nes. Sek re ba ze varT. sa di lis dro rom mo vi­da, Seg viy va nes sa sa di lo Si da win na xe va ri Sem wva ri qa Ta mi da mi des. mo ri de biT vi kiT xe _ bo di Si, mag ram, esa su Ce mia­meT qi? Se nia, ma vi si ao! ai, swo red ma Si na vTqvi gul Si: mor Ca, Tqven me aqe dan ve Rar ga mag debT­meT qi!~

10

levan TediaSvil

i

guram saRaraZe:`le va ni Wi da o bis Tvi­saa da ba de bu li. ro ca

mis Sex ved ras vu yu reb, vfiq rob, am biWs nakls

ver mo vu Zeb ni­meT qi. mo mad le bu li aqvs di di

Ro ne, sa o ca ri sis wra fe, plas ti ku ro ba. yo ve li ve es Ser wymu lia gam be da o­

bas Tan, ile Te bismdi dar ar se nal Tan,

gam Wri a xo bas Tan, ga mar­jve bi sa ken da uc xro mel

ltol vas Tan.~

11

12

levan TediaSvil

i

mo di da da i je re. ra sac es ar it yvis, is ga gik vir des!si nam dvi le Si, qaT mis xor ci ara fer Su a Sia. saq me is aris, rom

sa ga re jo Si ux so va ri dro i dan uy varT qar Tu li Wi da o ba. mTels qarTl­ka xeT Si da iqac, tra di ci u lad, Se jib re be bi yve la sa e ro da sa ek le sio dRe sas wa u le beb ze imar Te bo da _ ad re ga zaf xu li dan daw ye bu li gvi an Se mod go mam de, yvel gan, sa dac ki na xer xmoy ri li sa Wi dao egu le bo daT, uam ra vi xal xi ik ri be bo da, uk rav da zur na da do li, wre Si dat ri a le bu li bi We bi mu qa riT iq nev dnen if nis sax re­ebs, moz Rva ve bul xalxs ukan axe vi neb dnen. sa Wi dao wre Si jer bal­Re bi ga moh yav daT, me re moz rdi li ymaw vi le bi, bo los ki daR vi ne bu­li fa lav ne bi.

qar Tul Wi da o bas Tav da pir ve lad sab rZo lo da niS nu le ba hqon­da da sam xed ro mom za de bis erT­erT Zi ri Tad sa fuZ vels war mo ad­gen da, ami to mac Sem Txve vi Ti ro dia, rom spor tis es erov nu li sa xe­o ba sa qar Tve los im kuT xe eb Si uf ro gan vi Tar da, sa dac mo sax le o ba mtris mud mi vi Se mo se ve bi sa gan za ral de bo da.

er Txel, stum rad Ca mo su li ia po ne li mo Wi da ve e bi mas pin Zlebs erT so fel Si wa uy va ni aT. kvi ra dRe yo fi la da sof lis sa Wi da o ze, Cve u le bi sa mebr, Tur me, Se jib re ba mim di na re ob da. cxa dia, ia po ne le bi Wi da o biT da in te re se bu lan. mar jve sar me biT, mog ver de bi Ta da kis­ru le biT mo xib lul erT ia po nel fa la vans im mo Wi da ve e bis mwvrTne­li mo u kiT xavs da ro ca aux sni aT, am bi Webs mwvrTne li ara hyavT, ile­Tebs isi ni fe xi sad gmis Ta na ve swav lo be no, uT qvams _ ax la aRar mik­virs qar Tve le bis ase Ti di di war ma te ba msof lio sar bi el zeo.

le van Te di aS vi lis war ma te bis mi ze zic bal Ro ba Si nas wav li qar­Tu li Wi da o baa, ro mel sac igi `de da Wi da o bas~ eZa xis.

pir ve lad mas sa ga re jo el ma mwvrTnel ma va le ri an me ko kiS vil ma mi aq cia yu rad Re ba, 14 wlis bi Wi Wi da o bis seq ci a Si Ca we ra da ram de­ni me fan di as wav la. 1966 wels le van ma spor tsa zo ga do e ba `gan Ti a­dis~ pir ve lo ba Si ga i mar jva, me re sa qar Tve los Cem pi o ni gax da qar­Tul, Ta vi su fal Wi da o ba sa da sam bo Si.

13

im wels ka ka beT Si kar gi sa Wi dao are na mo aw yes. gax sna ze te le vi­zi i dan ope ra to re bi Ca mo vid nen. maT vax tang ba la va Zec Ca moh yvaT. le gen da rul ma sa ga re jo el ma fa la van ma, ar sen me ko kiS vil ma, vax­tangs ur Cia, aba, er Ti Te di aS vils da uk vir dio. mar Tlac, `Wi da o bis pro fe so ri~ aR ta ce bu li dar Ca, mas ara so des ena xa ase Ti fe no me na­lu ri mo na ce me bis mqo ne Wa bu ki da ra ki mix vda, rom igi mo ma va li di­di Cem pi o ni iyo, Tbi lis Si wa mo iy va na, Ta vis Tan da a bi na va da mis gul­mod gi ne wvrTnas Se ud ga. swo red vax tan gma Se as wav la le vans mra val­fe ro va ni ile Te bi da Tan da Ta no biT Ca mo u ya li ba ma Ra li, uaR re sad dax ve wi li fi lig ra nu li teq ni ka.

1967 wels, cxra me ti wlis le van Te di aS vi li sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o ni gax da axal gaz rdebs So ris, me re ki po lo neT Si olim pi u ri `ime dis Ta si~ mo i go. mom dev no wel sac war ma te biT da ic va sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o nis ti tu li da olim pi u ri `ime dis Tass~ ax la uk ve la ip cig Si da e uf la. ima ve wels gax da spor tis os ta tic.

1971 we li le van ma Tbi li sis X sa er Ta So ri so tur ni ri mo i go, me re ki ssr kav Si ris xal xTa V spar ta ki a dis fi nal Si iu ri Sax mu ra­dovs Sex vda. sa xel gan Tqmu li ma xaC ka le li fa lav nis ga mar jve ba­Si eW vi ara vis epa re bo da. im dro is Tvis Sax mu ra do vi ev ro pis sam­gzis Cem pi o ni da msof li os Cem pi o ni iyo. `so vet ski spor ti~ wer da, mTels pla ne ta ze ar mo i po ve ba mo Wi da ve, Sax mu ra dovs xa li Ca ze be Wi rom da a de bi no so. cxa dia, msof lio pir ve lo bis um Tav res pre­ten den ta dac swo red is mi aC ndaT. Tvi Ton Sax mu ra do vi ki sxvag va­rad fiq rob da, mar Ta lia, axal gaz rda Te di aS vi li jer Tva li Tac ar ena xa, mag ram, sa ma gi e rod, zed mi wev niT kar gad ic nob da qar Tvel fa lav nebs da maT So ris gu ram sa Ra ra Zes, ro mel Ta nac mra va li fic xe li brZo la hqon da ga dax di li. am ori uZ li e re si mo Wi da vis ga u Ta ve be li da va sab Wo Ta kav Si ri sa da msof li os sa u ke Te so fa­lav nis ti tu li saT vis ara er Ti le gen dis sa fuZ ve li gam xda ri yo. bo los, ro de sac gu ram ma Wi da o bas Ta vi ga a ne ba, Sax mu ra dov ma Sve­biT amo i sun Tqa, mag ram, ro gorc aR moC nda, es Sve ba dro e bi Ti yo fi­

14

levan TediaSvil

i

li yo _ ax la xa li Ca ze, mis pi ris pir 23 wlis le van Te di aS vi li id ga da... iRi me bo da.

am Ri mil ma ga moc di li Sax mu ra do vi sa Sin lad da ab nia. ver ga e­go, ra iyo, ra tom iRi me bo da es bi Wi, iq neb imi tom, rom amiT Si Sis da mal va un do da, an da iq neb marcxs wi nas war Se gu e bo da da fiq rob­da, ra vu yoT, wa ge ba da mo ge ba Zme bi ari a no. mag ram uec rad mix vda, rom es sa ku Tar Za la Si dar wmu ne bu li ka cis Ri mi li iyo da, co ta ar iyos, gab raz da.

mi xe il Ti ka na Ze igo neb da: `ro ca msa jeb ma Te di aS vi li da Sax mu­ra do vi xa li Ca ze ga mo i Za xes, le va nis se kun dan to ba me vi kis re. da va­ri ge _ tem pSi iWi da ve, Ta ma mad Se u tie, me to qis ie riSs ar da e lo do­

levan TediaSvili,ilia CxartiSvili,

irakli sarajiSvilida SoTa lomiZe

15

meT qi. Ta vi dan ve ini ci a ti va xelT ig do da ori qu lac ma le ve aar Tva. ax la mo po ve bu lis Se nar Cu ne ba iyo sa Wi ro, ami tom Ses ve ne bi sas Se va­qe da vuT xa ri _ kar gia, isev mag tem pSi ga ag rZe le da, rac mTa va ria, Ri mi li ar da ga viw ydes­meT qi.~

brZo lis da sas ruls Sax mu ra do vi uf ro mo ra lu rad iyo daR li­li, vid re fi zi ku rad. msof li o Si aRi a re bu li fa la va ni sa bo lo od axal gaz rda me to qis im uc na ur ma Ri mil ma ga te xa.

iu ri Sax mu ra do vis da mar cxe bam sa kav Si ro nak re bis mwvrTne­le bi se ri o zu lad Se a fiq ri a na: mi un xe nis olim pi u ri Ta ma Se bis wi na we li id ga, msof lio pir ve lo bac kars iyo mom dga ri, Sax mu­ra do vis ime di hqon daT, is ki sru li ad axal gaz rda, ga mo uc del

saqarTvelos Tavisufali stilis moWidaveTa nakrebi _ ssr kavSiris 1969 wlis Cempioni.TasiT xelSi _levan TediaSvili

16

levan TediaSvil

i

1971 wels, sofiaSilevan TediaSvili

pirvelad daeufla msoflio Cempionis

tituls

17

monrealis olimpiur TamaSebzelevan TediaSvilmameeqvse wreSi qulebiT mougo ruminelstelice murkovs.1976 weli

18

levan TediaSvil

i

mo Wi da ves Tan da mar cxda. ra un da eq naT? Cem pi o nis mar cxi Sem­Txve vi To bas mi a we res da ga daw yvi tes, sa kav Si ro pir ve lo bas da­lo de bod nen.

es dRec ma le dad ga. Se jib re ba ma xaC ya la Si ga i mar Ta, mag ram iu­ri Sax mu ra dovs mSob li ur ma ked leb mac ve Rar uS ve les.

erT­er Ti ga ze Ti saT vis mi ce mul in ter vi u Si man ga nac xa da: `me a­ma ye ba, ro ca Wi da o bis ma ne riT fa la van Ta qar Tul sko las ma kuT vne­ben. Cem Tvis sa a ma yoa isic, rom spor tul sar bi el ze Se sa niS na vi qar­Tve li mo Wi da ve gu ram sa Ra ra Ze Sev cva le. am bo ben, is to ria me or de­bao _ ax la le van Te di aS vil ma da i ka va sab Wo Ta nak reb Si Ce mi ad gi li. vu lo cav, igi nam dvi lad aris amis Rir si.~

nak re bis mwvrTnel Ta sa er To ga daw yve ti le biT, bul ga re Tis msof lio Cem pi o nat ze le van Te di aS vi li ga em gzav ra, sa dac pir ve li oT xi Sex ved ra dro ze ad re da am Tav ra: se ne ga le li mo Wi da ve 45 wam Si ga ak ra xa li Cas, Sve i ca ri e li _ 30 wam Si, ira ne li 80 wam Si, po lo ne li _ 40 wam Si. Cem pi o na tis mTa var fa vo ri tebs: ru mi nel ior gas, ia po­nel sa sa ki sa da ger ma nel horst Stot ma is ters ki, Se jib re bis bo lo dRes, qu le biT mo u go da msof li os Cem pi o ni gax da.

so fi a Si mo po ve bu li ga mar jve bi saT vis le van Te di aS vils spor­tis dam sa xu re bu li os ta tis wo de ba mi e ni Wa, mis mwvrTnel vax tang ba la va Zes ki dam sa xu re bu li mwvrTne li sa.

Tbi lis Si dab ru ne bul ma le van ma in ter vi u Si Tqva: mo Wi da ve yo­vel Tvis viq ne bo di, mag ram vax tang ba la va Ze rom ara, Se iZ le ba msof­lio Cem pi o ni ver gav mxda ri ya vio.

1971 wlis se zo nis Se de ge bis mi xed viT le van Te di aS vi li sa qar­Tve los sa u ke Te so spor tsme nad aRi a res.

* * *yve la fe ri ki win iyo. le va ni mi un xe nis olim pi u ri Ta ma Se bis Tvis

em za de bo da.

19

1972 wlis se zo ni, tra di ci i sa mebr, Tbi li sis sa er Ta So ri so tur ni riT da iw yo, sa dac ki dev er Txel ize i ma ga mar jve ba da Ta vi si mwvrTne lis, vax tang ba la va Zis sa xe lo bis pri zi da i sa kuT ra, mag ram mi un xe ni sa ken mi ma val gza ze mo u lod ne lad isev iu ri Sax mu ra do vi ga da e Ro ba. saq me is iyo, rom sa qar Tve los Ta vi su fa li sti lis mo Wi­da ve Ta nak rebs aSS­s gun dTan am xa na gu ri Sex ved ra un da ga e mar Ta da rad gan 90 kg wo niT ka te go ri a Si Cve nebs Se sa fe ri si fa la va ni ar hyav­daT, le vans wo na mo a ma te bi nes. es sa be dis we ro Sec do ma iyo _ olim­pi a dis win ase Ti ra mis ga ke Te ba yov lad da uS ve be lia.

le van ma mTe li rva ki log ra mi mo i ma ta da ame ri ke leb Tan brwyin­va led ias pa re za, min skis 1972 wlis sa kav Si ro Cem pi o na ti saT vis ki isev da ik lo da Ta vis Cve ul 82 ki log rams da ub run da, mag ram Se sa­fe ri si kon di cia ve Rar aRid gi na. swo red es iyo mi ze zi, rom min skSi Se sa fe ri si Se de gi ver aC ve na da iu ri Sax mu ra dov Tan me tad prin ci­pu li brZo la qu le biT daT mo. sa bo lo od, Sax mu ra do vi Cem pi o ni gax­da, le va ni ki me oT xe ad gil ze ga vi da. am de nad, olim pi a da Si mi si mo­na wi le o ba sa Tuo gax da.

le van Te di aS vi li: `Sax mu ra dov Tan rom wa va ge, vi fiq re, yve la­fe ri dam Tav rda­meT qi. Tbi lis Si Ca mos vla aRar min do da. isev vax­tang ba la va Zem miS ve la, dRe da Ram Cam Ci Ci neb da _ nu ge Si nia, ka co, isev is le va na xar, ra xe li Ca giq ne vi ao. co ta gu li mo mib run da da var ji Si da viw ye. dar ba zi dan aRar ga mov di o di, la mis iyo Ra mec iq da me Zi na. ma le for ma aR vid gi ne. iseT Za las vgrZnob di, me go na, mTas ga da vab ru neb di, ara da, mi un xen Si ver miv di o di. jav ris gan la mis gu­li gam xeT qo da. er Txel wa mom cda _ Tu un daT, Sax mu ra dovs aT jer dam Wi don da er Txe lac Tu wa maq cia, aRa ra fers vit yvi, is wa iy va non­meT qi. ar vi ci, Cem ma sit yvam gaW ra, Tu ra iyo _ mar Tlac aT jer Seg­vax ved res er Tma neTs da aTi ve jer va jo be.~

gu ram sa Ra ra Zi sa da le van Te di aS vi lis ma ra di ul ma me to qem, ro gorc iq na, far­xma li da ya ra da Wi da o bas sa mu da mod ga mo eT xo va, Tum ca mi si da le va nis ur Ti er To ba amiT ar dam Tav re bu la _ ma le,

20

levan TediaSvil

i

levan TediaSvilida vaxtang balavaZe.

miunxeni, 1972 weli

21

iu ri Sax mu ra do vi Ta vi su fa li sti lis mo Wi da ve Ta sa kav Si ro nak re­bis mTa var mwvrTne lad da niS nes.…

* * *sa nam mi un xe nis XX olim pi ur Ta ma Seb ze gi am bob deT, erT gvi­

an del am bavs ga vix se neb: 1987 we lia, gi or gi Sen ge la ia mxat vrul films, `xa re ba da go gi as~ iRebs. mTa var ro leb ze omar fxa ka Ze da le van Te di aS vi li hyavs miw ve u li, maT So ris, mec _ xa re bas Zmas vTa­ma Sob. arc me var msa xo bi, arc ese ni, mag ram vcdi lobT da gi or gis dax ma re biT ra Rac na i rad Tavs var TmevT. me da omars uf ro gvi Wirs, le va ni ki ise grZnobs Tavs, ro gorc Tev zi wyal Si. is rom ar iyos, naR dad uf ro gag vi Wir de bo da, mag ram mi si xum ro ba da si ci li Za las gvma tebs. rom ar ic nob de, nam dvi li ar tis ti ge go ne ba, ise iq ce va, TiT qos Wi pi hqon des am saq me Si moW ri li. ax lac Ca mes mis mi si la za­Ti a ni Se Za xi li: `pu ri aRa ra vWa moT, ma ma Za li?!~

avalT sa ga re jos tye Si, sa dac ya Ca Re bis Tav Se sa fa ria mow yo bi­li: cec xli an Tia, jaW vze yu ri a ni qva bi hki dia, iq ve ga be ri li ti kia mi yu de bu li, er Ti sit yviT, uke Tes sa qe i fo ad gils ka ci ver inat­rebs. le va ni mi i xe davs, mo i xe davs, da fiq re bu li ke fas mo i qe qavs da dam dgmel re Ji sors ekiT xe ba:

_ ex la ram den xan Si un da da iw yo ga da Re ba?_ ai, miv lag de biT, mov lag de biT da... ra iyo? _ ara fe ri, me er Ti sa a TiT un da gav var de, kan to ris ga sa Re bi ga­

mom yo lia (le va ni im dros ka ka be Tis kol me ur ne o bis Tav mjdo ma red mu Sa ob da).

_ ha, le van, ico de ex la, ar da i kar go!_ ara, ka co, ras am bob, Tu gin da, ai, es ga mo ma yo le, _ Cem ze

aniS nebs._ mi di, ra Sa ta i Ze, ga ye vi da dro ze amo diT.…TeTr `ni va Si~ vsxde biT da qve moT miv jay ja yebT.

22

levan TediaSvil

i

sa eW vod gam xi a ru le bu li le va ni ici nis, cqmu tavs, ad gil ze ver is ve nebs, na ad re vad ga me lo te bul mZRols mxar ze uS ve le bel tors ga das debs da an jRrevs:

_ qo Cor, Se Zve lo!Cav di varT ka ka beT Si, iq da ba re bu le bi viT mi vad ge biT erT saxls

da man qa ni dan ga dav di varT._ va no!sax li dan Ca mi Cu mi ar is mis, ise Ti droa, et yo ba, yve la ni ve nax Si

ari an gak re fi le bi. le va ni ku ti kars aRebs da Sev di varT. er Ti xri o ki ezoa, Ro bis

Zir Si fiC xia miy ri li, sa nex ve ze qaT me bi iqe qe bi an, sa i dan Rac yba Sa vi ZaR li ga moZ vre ba da, ra ki le vans ic nobs, ela qu ce ba, fe xeb Si ugor­de ba. ga viv liT ezos, bos tans da go murs mi vad ge biT. las te biT Se mo­Ro bil bak Si eq vsi Tu Svi di bat ka ni mih xu te bia er Tma neTs. le va ni me mi yu rebs:

_ aba, ro me li wa viy va noT?saq mis mcod ne ka cis ie riT vaT va li e reb bat knebs, yve la ze moz­

rdils var Cev.le va ni ubis ji bi dan blok not sa da ka lams iRebs, ra Ra cas da­

wers, qa Ralds amo xevs da las tis ma na ze Ca mo a gebs, me re ze mo dan ve ga das wvde ba da bat kans uka na fe xiT da iT revs.

qa Ral dze ori sit yva we ria: `le va nam wa viy va ne!~yba Sa vi ZaR li gak vir ve bu li Tva le biT gvi yu rebs, xan me Se mom xe­

davs, xa nac le vans, mag ram xmas ro di iRebs, od nav, sul od nav aq nevs kuds.ga mov di varT da bat kans man qa na Si vsvamT.co ta xan Si vSo u lobT yvels, kitrs, pa mi dors, ̀ de das pu rebs~ da

Rvi no sac.Cve ni dam dgme li ope ra to ri le ri ma Ca i Ze `Co ban­ya ur mis~ di­

dos ta tia, dak vla­gat ya ve bac gva ri a nad exer xe ba. ga da Re ba rom das­rul de ba, Se mo vus xde biT suf ras da sa ga re jos da bu rul tye eb Si Su a Ra mem de is mis Cve ni sim Re ra da ma u ze re bis baT qa­buT qi….

monrealis olimpiuri kvarcxlbeki _

ben petersoni (aSS),levan TediaSvili

da stelice murkovi (rumineTi).

1976 weli

23

24

levan TediaSvil

i

* * *

1972 wlis ag vis to. mi un xe nis XX olim pi u ri Ta ma Se bi. ̀ me se ge len­des~ spor tu li kom pleq sis erT­erT dar baz Si Ta vi su fa li sti lis mo Wi da ve e bi as pa re zo ben.

pir vel dRes mniS vne lo va ni ara fe ri mom xda ra, le van Te di aS vi­li io lad ga us wor da se ne ga lel alun di ops, Ta vi dan ve mkvir cxlad Se u tia, mag ram se ne ga le li wmin da wa ge bi sa gan xan gon gma ix sna, xa nac xa li Ci dan gaq ce vam. le va ni qu las qu la ze iReb da da ro ca mis sa sar­geb lod 17:1 iyo, droc amo i wu ra.

mi si mom dev no me to qe mon Ro li tu mur ar ta gi uf ro ga moc di li meb rZo li ga mod ga, mag ram le vans arc mi si da mar cxe ba gas Wir ve bia. ori wris Sem deg qar Tvel fa la vans 1,5 sa ja ri mo qu la da ug rov da, mis mTa var me to qe ebs: ger ma nel Stot ma is ters (gdr), ame ri kel jon pe ter sons, Sved el ngren sa da ru mi nel ior gas ki _ Ti To.

me sa me wre Si Te di aS vi li kurt el ngrens Sex vda. le van ma mo wi na­aR mde ges amo sun Tqvis sa Su a le ba ar mis ca, aT jer ma inc ga da iy va na Coq bjen Si, or jer xi dur zec ki hyav da, mag ram Sve di ori ve jer ra Rac sas wa u lis Za liT ga da ur Ca wmin da wa ge bas. bo los, ro ca an ga ri Si 23:0 iyo, le van ma me to qe brun ze da i Wi ra, wa mo i Ro da… xa li Cas ise uxer xu­lad da e nar cxa, rom Sveds cxvi ri dan sis xli was kda da msaj Ta ko le­gi am as pa re zo bi dan mox sna.

mo ri gi ga mar jve be bi mo i po ves ior gam da pe ter son ma. swo red am uka nas knels Sex vda Te di aS vi li me oT xe wre Si. le van ma ame ri ke­li pir ve li ve wa meb ze ga da iy va na Coq bjen Si, me re ram den jer me ki dev aar Tva qu la da bo los xid zec da a ye na, mag ram pe ter so ni gon gma ix­sna. me o re da me sa me pe ri od Si aRa ra fe ri Sec vli la da qar Tvel ma fa­la van ma ame ri kels qu le biT ajo ba.

me xu Te wre Si le van ma pe ter no i ma i e ri (gfr) da a mar cxa.dad ga as pa re zo bis bo lo dRe _ 31 ag vis to. mo Wi da ve e bi ase

daw yvil dnen: Stot ma is te ri­pe ter so ni, ior ga­Te di aS vi li. sa ja­

25

ri mo qu le bis mi xed viT, pir ve li wyvi li dan, San si mxo lod ger ma­nels hqon da _ ga mar jve bis Sem Txve va Si igi fi nal Si ga di o da, mag­ram da mar cxda da fi na lur as pa re zo bas ame ri kel Tan er Tad isic ga mo e Ti Sa.

ax la le vans frec hyof ni da, mag ram me to qes Ta vi dan ve Se u tia, me o ce wam ze Coq bjen Si ga da iy va na da sul ma le er Ti qu la ki dev aar­Tva. me o re pe ri od Si, ro ca le van ma ki dev er Ti qu la ai Ro, ior ga ga­dam wyvet ie riS ze ga da vi da. qar Tve li fa la va ni Tavs kar gad icav da, man da ma te biT ori qu la ki dev mo i po va da es upi ra te so ba Sex ved ris bo lom de Se i nar Cu na.

or seq tem bers ga zeT `ko mu nis tSi~ ase Ti cno ba ga moq vey nda: `Tbi li se li le van Te di aS vi li me eq vse olim pi ur dRes, di liT, XX olim pi a dis Cem pi o ni gax da Ta vi su fal Wi da o ba Si. Tbi li sis uni ver­si te tis 23 wlis stu den ti, mo ma va li iu ris ti Te di aS vi li uk ve iyo msof li os Cem pi o ni da wels mas mxo lod er Ti amo ca na hqon da _ mo e­po ve bi na um Tav re si spor tu li ga mar jve ba. es jil do kar gi sa Cu qa ri iq ne ba le va nis qor wil ze, ro me lic mi si olim pi a di dan dab ru ne bis Sem deg ga i mar Te ba.~

cno bi li Jur na lis ti ar Cil go ge lia ki me o re dRes ga zeT `le­lo Si~ wer da: ̀ 31 ag vis tos mTels sam ya ros mo e do mi un xe nis xa li Ca ze qar Tve li fa lav nis brwyin va le ga mar jve bis am ba vi. am cno bam, cxa­dia, gan sa kuT re bu li si xa ru li sa qar Tve lo Si ga mo iw via. `vin aris Tqve ni ide a li Wi da o ba Si?~ _ hkiT xes er Txel Jur na lis teb ma Te di­aS vils. le van ma uyoy ma nod upa su xa, gu ram sa Ra ra Zeo da amiT ga mo­xa ta Ta vi si spor tu li kre do ca da sim pa Ti ac Wi da o bis erT­er Ti sa­xe lo va ni war mo mad gen lis mi marT. ax la al baT isic da ga in te re sebT, ra Se xe du le bi saa sa Ra ra Ze Ta vis axal gaz rda ko le ga ze: `le va ni Wi­da o bis Tvi saa da ba de bu li, ro ca mis Sex ved ras vu yu reb, vfiq rob, am biWs nakls ver mo vu Zeb ni­meT qi. mo mad le bu li aqvs di di Ro ne, sa o­ca ri sis wra fe, plas ti ku ro ba. yo ve li ve es Ser wymu lia gam be da o­bas Tan, ile Te bis mdi dar ar se nal Tan, gam Wri a xo bas Tan, ga mar jve bi­

26

levan TediaSvil

i

levan TediaSvilisada ivan iariginis

Serkineba Tbilisis sportis sasaxleSi

dimitri mindiaSvilida levan TediaSvili

27

28

levan TediaSvil

i

sa ken da uc xro mel ltol vas Tan. ki dev er Ti ram, rac ase ve mi sa ba Zia axal gaz rda Ta o bis spor tsmen TaT vis _ Te di aS vils am par tav no bi sa da me di du ro bis na ta ma lic ara aqvs, Za li an Tav mda ba li da mok rZa­le bu li ka cia.~

mi un xe ni dan dab ru ne bul le vans sa ga re jo e leb ma Sex ved ra mo­uw yves, aqes da adi des, mra va li xot ba Se as xes, qi te sam ki mar to er Ti ram uT xra: `Sen amaT yu ri ar ug do, ve ran, ga i ge? ra ca xar, ega xar, mor Ca, mar Tla di di vin me ki ar ge go nos Se ni Ta vi.~

ima ve wlis 25 no em bers ga zeT `le lo Si~ ase Ti cno ba ga moq vey­nda: `dRes, sa xel gan Tqmul fa la van le van Te di aS vils qor wi li aqvs sa ga re jo Si. gu li Ta dad vu sur vebT le van sa da mis mo ma val me uR les _ Tbi li sis sa me di ci no in sti tu tis stu dent na na mWed liS vils mya­ri, me gob ru li oja xis Seq mnas da ga bed ni e re bis dRes vu lo cavT.~

na nam da le van ma mar Tlac sa ma ga li To oja xi Seq mnes, ma le ori va Jic eyo laT _ va xo da be so.

* * *

ro ca gi or gi Sen ge la i am xa re ba ji but ze da go gia ken kiS vil ze mxat vru li fil mis ga da Re ba ga daw yvi ta, bev ri ar ufiq ria _ es ro­le bi omar fxa ka Ze sa da le van Te di aS vils Ses Ta va za….

aq ar Se iZ le ba ori od sit yva omar zec ar vTqvaT: igi da i ba da qu Ta is Si, sa dac sa er Tod ar ar se bob da ve los por tis tra di ci e bi, uf ro me tic, iq ve lot re kic ki ar iyo, mag ram 1965 wels fxa ka Zem es­pa ne Tis qa laq san­se bas ti an Si er Tma ne Tis mi yo le biT da a mar cxa ve­los por tis gran de bi mo re lo ni da tu ri ni da msof lio Cem pi o no ba mo i po va.

gi or gi Sen ge la i as Ta vi si an ga ri Se bi hqon da. igi films iReb­da cno bil vaJ ka ceb ze, tye Si ga sul bi Web ze, rom le bic re a lu rad cxov rob dnen me o ce sa u ku nis da saw yi sis ka xeT Si. re Ji sors un do da

29

es per so na Je bi fi zi ku rad Zli er, war mo sa deg pi rov ne bebs ga ne sa xi­e re bi naT da mi si ar Ce va nic swo red ami tom Se Cer da Te di aS vil sa da fxa ka Ze ze, mag ram maT qva aag des da Ta vi Se uS vi res.

ra ki verc er Ti ver da i Tan xma, Sen ge la i am dax ma re bis Tvis par ti­is cen tra lu ri ko mi te tis ma Sin del pir vel mdi vans mi mar Ta. jum ber pa ti aS vil ma le va ni da oma ri Ta vis Tan da i ba ra. ar vi ci, ra uT xra maT `am xa nag ma jum ber ma,~ mag ram faq tia, rom stu di is sam xat vro sab Wom fxa ka Ze da Te di aS vi li me o re dRes ve mTa var ro leb ze da am tki ca.

fil mis pir ve li ve epi zod Si xa re bas Zro xa mi u dis ba zar ze ga sa­yi dad. jgu fis ad mi nis tra tor ma sa i dan Rac er Ti gi Ji sa qo ne li mo­iy va na, ver imor Ci le ben _ xan aqeT ga eq ce vaT da xan iqiT, kad rSi ver ax ved re ben. le van ma uyu ra, uyu ra da uT xra: e, Zro xav, ico de, ra sac ge ub ne bi an is ga ke Te, To rem gi or ga Sen ge la ia pa ti aS vil Tan gi Civ­leb so.

gur ja a nis sas tum ro Si le va ni, omar fxa ka Ze da me erT no mer Si vcxov rob diT. sa Ra mo o biT xan vin Se mog va kiT xav da da xa nac _ vin, gvi a no bam de ver vi Zi neb diT. le va ni Ta vis Tav ga da sav lebs gviy ve bo­da da si ci liT gvxo cav da. es am ba vic ma Sin gvi am bo:

1977 wels Te i ran Si ga i mar Ta sa er Ta So ri so tur ni ri Sah ari a me­ris Tas ze. Te i ra nis ax la da Se ne bu li spor tis sa sax lis tri bu neb ze nem si ar Ca var de bo da. fi na lur Sex ved rebs ira nis Sa hic da es wro. le van ma ira ne li ja fa ri 20 wam Si wa aq cia, eg vip te li xo da ba la _ 25 wam Si, bul ga re li Cer na go vi _ 2 wuT Si, po lo ne li to ma si _ 10 wam Si da fi nal Si ira nel su le i mans un da Sex ved ro da.

`fi na lam de er Ti sa a Tia dar Ce ni li, mag ram uk ve spor tis sa sax­le Si var, Cvens mo Wi da ve ebs `vba lel Si kob.~ Cve ni mTa va ri mwvrTne li iu ra Sax mu ra do vi mo So re biT zis, ra Rac ar mom wons _ Se mom xe davs, ga i Ri mebs, ki de Se mom xe davs, ki de ga i Ri mebs. mi ve di da gver diT mi vu­je qi, ra ari­meT qi?

ara fe rio. ma ra ga ci nebs, Se Ce mis ve ra no­meT qi!

30

levan TediaSvil

i

isev iRi me ba, mi yu rebs, giT xrao? miT xa ri­meT qi. we Ran aq erT ira nel Tan Se max ved res, eg Se ni su le i ma ni, Tur me

Sa his na Te sa vi yo fi la, Za li an un daT, ro ga i mar jvos _ oRon dac le va na daw ves da did Zal fuls miv cem To.

ma inc, ram den sa­meT qi? 50 000 do lar sao.avut ydi _ mo di ra, im kacs me Se max ved re­meT qi!wa di, da i kar geo, ra Ra ca un da icig no da gax des Sa rio….er Ti sit yviT, ua ri mtki ca, mag ram ga vi xe doT da is ka ci Tvi Ton

ar mo mad ga?! _ Sav wve ra, Sav ke i si a ni ira ne lia, Tan vi Rac me o re ax­lavs, ro gorc aR moC nda, Tar ji ma ni. ga miy va nes gan ze da me tu tu­ne bi an: ra gin da, le van, or gzis olim pi u ri Cem pi o ni xar, xuT gzis msof li o si, es oxe ri tur ni ri ra ga gix da, ai Re fu li (ke iss ma Ce Ce­ben) da da we qio.

Se vi ka ri Sub li: ram de nia­meT qi?or moc da a Ti a Ta si ame ri ku li do la ri ao.

XX saukunis legendaruli falavnebi _

levan TediaSvilida ivan iarigini

31

co taa­meT qi.ma ram de ni gin dao?oT xmo ci a Tass ka pi ki ar mo ak lde ba­meT qi!ex la veo, da gac viv dnen.ra vqna, ga mix da mar Tla Sa ri­xa Ta ba la, imaT ro is fu li mo i ta­

non, ua ri ro gor Ra vuT xra? wa ve di da da vi ma le tu a let Si, cxvi ri aRar ga mo miy via ga reT, ra di o Ti ro ga mo mac xa des, ma Sin Ra ga mov var­di da le i bis ken sir bi liT gav wie. mom devs is saw ya li ira ne li, maw­vdis ke iss, ra Ra cas mex ve we ba, mag ram aba, gvi a nia uk ve.… da viw yeT Wi­da o ba. es su le i ma ni di di ve ra fe ri Svi li ga mod ga. da vuw ye Rla bu ci, ise ve Ta ma Se bi, ro gorc ka ta Tagvs. is er TTa vad xa li Cis ga reT mi i­wevs, mag ram me ar vuS veb, er Ti sit yviT, sul Tav­beds vaw yev li neb. bo los, aviy va ne da da vaw yvi te le ib ze _ ise Ti `va ya~ da va Za xe bi ne, ked leb ma sul zan za ri da iw yes. Ca mo var da im xe la dar baz Si sa ma ri se­bu ri si Cu me. ga vi xe de Sa xis lo Jis ken, gam tkna re bu li zis. av de qi da fex bur Te li ro gols ga i tans da uxams Jests ga a ke Tebs, am Saxs eg re ar ga vu ke Te?! ga giJ da xal xi, ai Sa la ma yu re be li da qve moT wa mo vi da,

ilia matesTanSexvedraSi gaimarjvalevan TediaSvilma

32

levan TediaSvil

i

po li cia ve Ra ra fers aw yobs, ga ve Se bul xalxs ve Rar aka vebs. ki dev kar gi ga moc viv dnen es Cve ni ru se bi Sax mu ra do vis Ta ma do biT, al ya Si mo maq ci es da eg re ga miy va nes sam Svi do bos, To rem coc xlad Sem Wam­dnen.… ra Tqma un da, bev ri say ve du ri mi vi Re, mag ram me ma inc Za li an kma yo fi li vi ya vi _ rac mag Sa hebs sa qar Tve los Tvis saq me uq ni aT, xo er Tba Sad amo vi ya re yve las jav ri­meT qi.~

* * *1973 wli dan le van Te di aS vi li sa bo lo od ga da bar gda 90 kg wo­

niT ka te go ri a Si, mag ram arc fe no me na lu ri re aq cia da u kar gavs, arc dis tan ci is sas wa u leb ri vi grZno ba da arc ka ti se bu ri moq ni lo ba. ma is Si, ame ri kis Se er Te bul Sta teb Si, msof lio Ta si mo i go, iv nis Si kras no i ar skSi isa xe la Ta vi _ fi na lur Sex ved ra Si al ma a te li su­ri ko vi da a mar cxa da sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o nis ti tu li me o red mo­i po va, ag vis to Si msof lio uni ver si a dis Cem pi o ni gax da.

mo Wi da ve Ta 1973 wlis msof lio pir ve lo bas ira nis de da qa la­qi mas pin Zlob da. le van ma Te i ran Si, `fa ra xis~ sta di o nis xa li Ca ze ise Ti am ba vi Ca i di na, rom qve ya na aa la pa ra ka: jer iyo da yve la me­to qe da a mar cxa, fi nal Si am wo na Si olim pi ur Cem pi ons ben pe ter­sons mo u go da msof lio Cem pi o nis ti tuls me o red da e uf la, me re ki...… me re mox da is, rom sam bis tTa nak re bis wev ri ge na di rux li a­de vi avad gax da. mwvrTne le bi sa go ne bel Si Cac viv dnen. sam bis te­bis Tvis es pir ve li msof lio Cem pi o na ti iyo, Ta nac, mo gex se ne baT, sam bo ru se bis ga mo go ni li Wi da o baa da, cxa dia, ueW ve li mo ge ba un do daT.

sab Wo Ta de le ga ci is xel mZRva nel ma ar ka di len cma vax tang ba­la va Ze gan ze ga ix mo da hkiT xa: mar Ta lia, rom le van Te di aS vi li Wa­bu ko bi sas sam bo sac Wi da ob dao?

Wi da ob da da eg reo? 1966 wels sa qar Tve los Cem pi o no ba mo i po va da sa kav Si ro pir ve lo bis pri zi o ric gax dao!

33

34

levan TediaSvil

i

eg ari da Cve ni saq meo, _ ga i xa ra len cma, _ mo di, rux li a de vis nac vlad le va ni va Wi da o To!

ki ba to noo, _ vax tan gma, _ oRond le van sac hkiT xe To.le va ni Ta na gun de leb Tan er Tad uk ve `Ce mo dan ze ij da,~ ar xe i nad

iyo, im Ce mo dan Si msof lio Cem pi o nis oq ros me da li edo, ji be Si ki TviT mfri na vis bi le Ti.

mi ad gnen ax la mas:xval un da iWi da voo!sa dao?! _ ga uk vir da le vans.`fa ra xis~ sta di on zeo. ras am bobT, ka co, aki vi Wi da veo?!ki dev un da iWi da voo.ra iyo, xo ar ga ap ro tes te so?arao, ax la sam bo un da iWi da vo, ka ci avad gag vix da Sens wo na Sio….me re sam bo si me ra vi cio?qar Tu li xo ici da sam boc eg ario! _ sit yva Ca ag do vax tan gma. kar gi, rac ari, ario! _ ga i ci na le van ma.me re aRi a ra: ̀ eg re io lad ar un da dav Tan xme bu li ya vi, Ra miT Tva­

li ver mov xu We, ram de ni xa nia sam bo aRar me Wi da va, aRarc we se bi max­sov da kar gad da arc mtkiv ne u li fan de bis kon tri le Te bi. Sev fiq­ri an di _ emand xe li ara vin mom te xos­meT qi, mag ram ra Ras vi zam di, sit yva _ sit yvaa. ro aRar da me Zi na, ge no gi or ga Ze ga vaR vi Ze, `mu xa­Ci~ _ msu bu qi wo nis sam bis ti, ade, bi jo, mtkiv ne u lis kon tri le Te bi mas wav le­meT qi. ro me li sa a Ti ao? jer oria­meT qi. iman sa feT qel Tan saC ve neb li Ti Ti da it ri a la _ ka co, msof lio Cem pi o nat ze ga di xar da Wi da o bas ex la swav lo bo?!

ade, ve ran, ade­meT qi! _ da ga ve diT dar baz Si. di lis xuT sa a Tam­de vi var ji SeT.~

sam bis te bi sa Sin lad Re lav dnen, da Za bu le bi Wi da ob dnen, yo ve­li qu lis da kar gvas tra ge di ad mi iC nev dnen da le va ni rom ara, saS vi­liS vi lod Caf lav de bod nen. is ga u Ta veb lad laz Ran da rob da, bi Webs

35

anek do tebs uy ve bo da, aci neb da, am xi a ru leb da da amiT da Za bu lo ba­sac Tan da Ta no biT ux sni da. sxva Ta So ris, ge no gi or ga Ze ma Sin msof­li os Cem pi o ni gax da.

erT­erT Sex ved ra Si le van ma ame ri ke li me to qe ileT ze da i Wi ra, Se bo Wa da msa jis sas tvens da e lo da. 20 wa mi un da hyo lo da Se bo Wi li, mag ram le va nis xa si a Tis ka cis Tvis es 20 wa mi mTe li sa u ku ne iyo _ dro rom ra me na i rad ga ey va na: jer Ta vis se kun dants Ca uk ra Tva li, me re ame ri ke li sas da bo los vax tang ba la va Ze sac ga u Ri ma eS ma ku rad. amis Sem xed va re ma yu reb leb ma xar xa ri mor Tes da sa nam is Sex ved ra ar dam Tav rda, muc le bi sul xe liT eWi raT.

ga sax del Si vax tan gma mo wa fe mkac rad da tuq sa: ra dros cig no­baa, bi Wo, me da li gvWir de bao! le van ma bo lom de `icig na,~ mag ram oq­ros me da li ma inc Ca mo i ki da gul ze.

ase gax da le van Te di aS vi li er Tba Sad or gzis msof li os Cem­pi o ni.

am co ta xnis wi naT, ro ca Te i ran Si myo fi le va ni ima ma li ha bi bis Sex vda, msof li o Si sa xel gan Tqmu li ira ne li fa la va ni ga da ex via da mxar ze eam bo ra. ha bi bi ira ne le bis Tvis coc xa li le gen daa da mis ma aseT ma saq ci el ma iq myof ni, co ta ar iyos, ga ak vir va da da ab nia ki­dec. maT ga sa go nad ki ha bi bim ase Ti ram Tqva: 1973 wels le van ma da­am tki ca, rom Ta vi su fa li Wi da o ba yve la sxva sa xis Wi da o ba ze maR la dgas. dar wmu ne bu li var, ma Sin Te di aS vils kla si ko seb Ta nac rom eas pa re za, iqac Cem pi o ni gax de bo dao.

`kru xis biW sac~ eg re ego na _ sa ga re jo Si Ca sul le vans di di say­ve du ri uT xra, ra iyo, bi Wo, ba rem kla si kur Sic ge Wi da va da me sa me oq roc age Roo!

im wlis bo los, de kem ber Si, erT­er Ti var ji Sis dros le van ma se ri o zu lad da i Sa va la vi wis Zva li, ris ga moc kar ga xans ve Rar var­ji Sob da. verc Tbi li sis sa er Ta So ri so tur nir ze ias pa re za, me re ki, ro ca mo i ke Ta, ev ro pi sa da msof lio Cem pi o na te bi saT vis sam za diss gan sa kuT re bu li mon do me biT Se ud ga _ ise Ti azar tiT var ji Sob da,

36

levan TediaSvil

i

rom me ti mo u vi da da mad rid Si, ev ro pis pir ve lo ba ze, sak ma od ga­daR li li ga em gzav ra.

nak re bis mwvrTne le bi gva ri a nad Se fiq ri an dnen, ase Ti le va­ni maT ara so des ena xaT, Re lav dnen, mis xa li Cas ar Sor de bod nen da Tavs uk ma yo fi lod iq nev dnen, mag ram `pa la so de los de por te sis~ sar bi el ze le van Te di aS vil ma, mi u xe da vad yve laf ri sa, sa mi Sex ved­ra wmin dad mo i go, da nar Ce ni _ qu le biT da me o re sa Su a lo wo na Si ev­ro pis Cem pi o ni gax da.

mwvrTne le bi ki ma inc eW vob dnen _ ras izam da Te di aS vi li stam­bo lis msof lio pir ve lo ba ze? Ta nac gaC nda di di xnis na lo di na ri San sic, rom sab Wo Ta qvey nis Rir se ba qar Tve lis nac vlad ro me li me rus mo Wi da ves da ec va, Tun dac mi un xe nis olim pi a dis ver cxlis me da­lo san ge na di stra xovs, ro me lic er Twli a ni pa u zis Sem deg swo red im dros da ub run da sa Wi dao xa li Cas.

Te di aS vi li da stra xo vi ma nam de ara so des Sex ved rod nen er Tma­neTs, ma nam de isi ni sxva das xva wo niT ka te go ri eb Si Wi da ob dnen, le va­ni 82 ki log ram Si, stra xo vi _ 90­Si.

ufis sa kav Si ro Cem pi o nat ze le van ma stra xo vi sul io lad wa aq­cia, ri Tac mwvrTne le bis eW vi da ma van Ta fu Wi ime de bi er Tba Sad ga a­qar wyla da er Txel ki dev da am tki ca, rom `isev is le va na iyo!~

cxa dia, stam bol Si le van Te di aS vi li ga em gzav ra, iq yve la me­to qes da ma je reb lad sZlia da Ta vi su fal Wi da o ba Si me sa med gax da msof li os Cem pi o ni.

* * *`pu ri ara vWa moT, ma ma Za li?!~ _ es sit yve bi ax lac Ca mes mis yur Si.`xa re ba da go gi as~ka xeT Si vi Reb diT, ka xe lebs ki Za li an uy varT

gi or gi Sen ge la ia, ro mel sac `Cve ni na tos biWs~ eZa xi an da sul Tva­leb Si Ses ci ci ne ben. ra Tqma un da, uy varT le van Te di aS vi lic, ami­tom ke Ti li mas pin Ze li ar gve le o da, ga da sa Reb mo e dan ze di li dan­

37

qarTuli Widaobisdidi moamagelado gogibedaSvilida levan TediaSvili

38

levan TediaSvil

i

levan TediaSvili daiuri Saxmuradovi.

jer _ metoqe,mere _ mwvrTneli

39

40

levan TediaSvil

i

ve id ga ram de ni me se ri o zu li sa xis ka ci da moT mi ne biT elo de bo da, ro dis mov rCe bo diT saq mes, rom suf ra ze wa vey va neT. suf ra ki... mo­gex se ne baT ka xu ri suf ra Ta vi si mrgvlad mo xar Su li ded le bi Ta da ni or Ta va Ti, Tu Su ri yve li Ta da wa lam ze Sem wva ri Ca la Ra jiT, ya ur­mi Ta da Wre li bur va kis xaS la miT da, rac mTa va ria, qar vis fe ri `rqa­wi Te liT,~ ro mel sac zo gi `mi rons~ eZa xis, zo gi `ze da Ses~ da zo gic `bul bu lis cremls.~

erT dRe sac mog vad ga ram de ni me ka ci _ suf ra gaS li lia da ge­lo de bi To.

am erT epi zod sac ga da vi RebT da ge nac va loT Ce mi Ta vio! _ upa­su xa gi or gim.

dad gnen da dag viw yes lo di ni. epi zo di ase Tia: xa re ba da go gia Ta vi si bi We biT ci xes da e ce mi an,

xa re bas Zma, si mo na ji bu ti un da ga a Ta vi suf lon. si mo nas me vTa ma Sob. ai, Se mog li jes sak nis ka ri da ga mo miy va nes ci xis ezo Si, sa dac ise Ti sro la da baT qa­buT qia ga Ca Re bu li, de da Svils ar aiy vans. sa nam iqi­da nac ga miy va nen, brma tyvia mxvde ba da sa sik vdi lod viW re bi. oma ri mxreb Si xels mav lebs da ga lav nis ken mi maT revs. me vwe var, mkvdars vTa ma Sob. am dros kad rSi Se mor bis ma u zer mo mar jve bu li le van Te­di aS vi li da yvi ris: `dro ze, bi Wo, dro ze, ga civ da xaS la ma!~

ra Tqma un da, yve las si ci li wag vskda, maT So ris _ mec da is dub li gag vi fuW da.

oma ri cxen ze ar iyo naj do mi, ara da, yu la ris cxen sa Se ni dan sa­gan ge bod mis Tvis Ca mo iy va nes er Ti Sa vi ajil Ra, rom lis Sem xed va re ki nos tu di is ga moc dil cxe nos neb sac ki fer­fu ri mis di o daT. mi ve­diT ga da sa Reb mo e dan ze. er Ti tri a li min do ria, naw ve ra li. am de­ni xal xiT, av to man qa ne bi Ta da ga da sa Re bi teq ni kiT ga Ri zi a ne bu li cxe ni ner vi u lobs, sul cax ca xebs. or kacs or ma gi la ga miT uWi ravs, mag ram is ma inc frTxvi navs, yal yze dge ba da ga saq ce vad mi i wevs.

aba, da vai, Se je qio! _ uT xres omars da ima nac ma Sin ve qa mar Si Ca­i ta na Co xis kal Te bi, Se saj do mad mo em za da.

41

me win ga da vu de qi: ar Sej de, ka co, gad mo gag debs­meT qi!omar ma gai Ri ma, gan ze gam wia da cxens Tva lis da xam xa me ba Si zur­

gze mo ev lo. cxe nos neb ma la ga mi xel Si mi a Ce Ces da gan ze gad gnen.ajil Ra ai kal xa, zam ba ra sa viT da i Zag ra, gaf rin da da umal

Tvals mi e fa ra.aRar vi ci, ra vqna, xan aqeT ve ci, xan _ iqiT, cxe nos nebs veC xu be­

bi _ ro gad mo ag dos da ra me da u Sa vos, ra pa suxs iZ le viT, ka ci cxen­ze ara mjda ra­meT qi!

ve lo si ped ze xo mjda rao! _ ici ni an.ka co, ve lo si pe di da cxe ni er Tia­meT qi?!ga vi da aTi wu Ti, TxuT me ti, na xe va ri sa a Ti, oma ri ki ar Cans. ese ni

ai nun Sic ar ag de ben amas, fus fu se ben, cxe nebs kaz ma ven, ga da sa Re bad em za de bi an.

mi ve di le van Tan: ra vqnaT­meT qi?ra vi ci, aba, ra un da vqna To, _ isic gva ri a nad aris Se fiq ri a ne­

bu li.bi Wo, uT xa ri, iq neb Sen ma inc da gi je ron _ cxe ne biT wa vid nen da

mo Zeb non­meT qi!amis Tqma iyo da le vans sa xe ga e bad ra, ukan mi ma xe da. vxe davT, Sa­

vi ajil Ra qiv qi viT mo dis, mo te xi li, daR li li, TeTr qaf Si amov le­bu li, zed ki oma ri zis da ga Ri me bu li xels gviq nevs.

omar fxa ka Ze gan sa kuT re bu li fi zi ku ri Za liT ga mo ir Ce o da. er­Txel le van ma miT xra, ki no Si ro vi Wi da veT, ki na Ram gav giJ di, ma gis­Ta na Ro ni e ri ka ci jer ar Sem xved ri ao.

* * *1975 wlis da saw yis Si, Tbi li sis sa er Ta So ri so tur nir ze, le­

van Te di aS vil ma oT xi wmin da ga mar jve bis Sem deg fi nal Si qu le biT mo u go groz no el bek xan tun ga evs da ki dev er Txel mo i po va vax tang

42

levan TediaSvil

i

43

ba la va Zis sa xe lo bis pri zi. ira nel Ta mwvrTnel ma, mra va li sa xe lo­va ni fa lav nis _ ha bi bis, tax tis, zan dis, xo jas te pu ri sa da sxva Ta aR mzrdel ma ha bib bu lur ma erT in ter vi u Si ga nac xa da: `le van Te­di aS vi li ga nu me o re be li fa la va nia. TiT qmis mTe li cxov re ba sa Wi­dao dar baz Si maqvs ga ta re bu li da me go na aRa ra fe ri ga mak vir veb da, mag ram mis ma Wi da o bam es az ri ga mi qar wyla. igi ga sa o ca ri teq ni ki sa da fi zi ku ri Za lis mqo ne fa la va nia. le va nis teq ni ku ri ar se na li aT mo Wi da ve sac ki eyo fa.~

mo rig msof lio Cem pi o nat ze, ro me lic seq tem ber Si ax la uk ve min skSi ga i mar Ta, le van ma ki dev er Txel da am tki ca, rom msof li o Si ba da li ar hyav da. man ze di zed Ca mo i So ra gzi dan Cem pi o no bis pre ten­den te bi bul ga re li ai bi lo vi, ia po ne li ma ko to da fi nal Si Ta vis ma­ra di ul me to qes, ger ma nel horst Stot ma is ters da u pi ris pir da.

1971­72 wleb Si ro ca ori ve ni 82 ki log ram wo niT ka te go ri a Si Wi­da ob dnen, Te di aS vil ma Stot ma is te ri jer so fi a Si, msof li os Cem­pi o nat ze wa aq cia da me re mi un xe nis olim pi a da ze. ro de sac le va ni me o re sa Su a lo wo na Si ga da vi da, yve las ego na, rom am ori uZ li e re si

44

levan TediaSvil

i

45

fa lav nis Sex ved ras ve Ra ra so des ixi lav dnen, mag ram wo na ger ma nel­mac mo i ma ta da ax la isi ni er Tma ne Tis pi ris pir id gnen.

le van ma msa xi o bis ni Wi pir ve lad swo red im Sex ved ra Si ga mo av li­na _ me to qes Ta vi ise mo aC ve na, vi Tom Za li an iyo daR li li. saw yal ma hor stma `Wa ma~ da Ta vi dan ve Se te va ze ga da vi da. le van sac es un do­da, ro gorc ki me to qis yu rad Re ba mo a du na, ma Sin ve Sec do ma ze da i­Wi ra da pir ve li mom ge bi a ni qu la aar Tva, mag ram isev kar gad iTa ma Sa da ger ma ne li da ar wmu na, rom es `mo u lod ne li~ war ma te ba Ta vad ve ga uk vir da. Stot ma is te ri ga Ta mam da, Wi da o bis sti li ar Se uc vlia, isev Tav da u zo ga vad utev da da bo los, ro ca mix vda, rom le va ni ar­tis tob da, gvi an Ra iyo _ uk ve 11 qu liT ageb da.

msof li os xuT gzi sa da olim pi u ri Ta ma Se bis Cem pi on le van Te­di aS vils ax la uk ve mon re a lis olim pi u ri xa li Ca elo de bo da…

* * *Ta na med ro ve qar Tve li mo Wi da ve e bis ume te so bas ori Zi ri Ta di

nak li aqvT: maT ar uy varT, uf ro me tic, sa Sin lad eziz Re baT eg reT­wo de bu li `kro se bi,~ anu sa Su a lo da grZel dis tan ci eb ze sir bi li, ua mi sod ki spor tsme ni gam Zle o bas ver ga mo i mu Sa vebs da xSi rad, Sex­ved ris bo los, na pir ze ga mog de bul Tevzs em sgav se ba. me o re da um­Tav re si nak li is gax lavT, rom maT, ro gorc we si, mxo lod er Ti­ori amo Ce me bu li ile Ti aqvT da mu Sa ve bu li da cdi lo ben me to qe ro gor­me swo red am ileT ze `da i Wi ron,~ ase Ti mo Wi da vis ga fu We ba ki sak ma­od io li saq mea.

er Txel Sem Txve viT xel Si Ca mi var da kas pe li mwvrTne lis lav­ren ti ka ci aS vi lis ubis wig na ki, sa dac mi si mo wi na aR mde ge gun dis fa lav ne bis gva re bi iyo Ca mo we ri li, maT gas wvriv ki da ax lo e biT ase Ti ra Ra ce bi ewe ra: `ewe va pa pi rozs, di xa nia su ara aq,~ `Wi da obs ga dav le biT, icis ce ru li da bru ni,~ `Co qe la kis ru lis me ti ara fe­ri icis.~

orgzis olimpiuri Cempionebi _levan TediaSvilida valeri borzovi

46

levan TediaSvil

i

Ce mi Rrma rwme niT, ile Te bis ase Ti sim ci re `de da Wi da o bis~ bo­lod ro in de li sa va la lo mdgo ma re o bis bra lia. amas wi naT, qar Tlis erT so fel Si Se jib re ba ga i mar Ta. TiT qos yve la fe ri rig ze iyo _ bi Webs kar gi Co xe bi ec vaT, dam kvre le bic kar ge bi hyav daT, ma yu re­be lic blo mad iyo da msa je bic we si Ta da ri giT msa job dnen, mag ram Se jib re bas um Tav re si ram ak lda _ ile Te bi, urom li so dac TiT­qmis yve la Sex ved ra bRlar Zuns uf ro hgav da, vid re Wi da o bas. ara­da, Cve ni erov nu li sa un je yo vel Tvis ile Te bis mra val fe rov ne biT ga mo ir Ce o da. kva li fi ci re bu li iyo eq vsi Zi ri Ta di dar gi: sar me bi, ka u re bi, Ro ju re bi, mog ver de bi, Te Zo e bi da kis ru le bi. Ti To e u li maT ga ni uam rav ileTs Se i cav da, gar da ami sa, ar se bob da Tav dac vi Ti fan de bi da kon trfan de bi. ro gorc am saq mis spe ci a lis te bi am bo ben, qar Tu li Wi da o ba ora sam de sxva das xva ileTs iT vli da.

* * *le van Te di aS vils arc kro se bi ejav re bo da da `de da Wi da o bis~

mad liT, ile Te bic ise hqon da Se sis xlxor ce bu li, rom yo ve li mnax­ve li gan cvif re ba Si moh yav da. ax la igi mon re a lis olim pi u ri Ta ma­Se bi saT vis em za de bo da _ kvi ra Si xuT dRes, Ta nac dRe Si ram den­jer me var ji Sob da: di liT kus tba ze kro sebs aw yob da, me re Ta vi si mra val fe ro va ni ar se na lis yo vel de tals fa la van Ta klub Si xvew da, Su ad Ri sas sa cu rao auz Si iyo, me re ki isev fa la van Ta klu bi da sa Ra­mos sa er To wvrTna sa qar Tve los nak reb Tan er Tad.

ase Ti da u Ra la vi Sro mis Se de gi iyo is, rom 1976 wlis ap ril Si le va ni ki dev er Txel gax da ev ro pis Cem pi o ni.

* * *ame ri ke li fa la va ni, mi un xe nis olim pi a dis ver cxlis pri zi o ri

jon pe ter so ni mon re al Si gul dam Svi de bu li Ca vi da _ ro gorc iq na

47

Ta vi dan mo i So ra le van Te di aS vi li, ro mel mac mTe li cxov re ba ga um­wa ra, msof li os yve la Cem pi o na ti mo u go, mi un xen Si ki oq ros me da li zed cxvir win aa ca la. ax la es le gen da ru li `te di,~ ro gorc Te di aS­vils uc xo e li Jur na lis te bi eZax dnen, uk ve sxva wo niT ka te go ri a Si Wi da ob da.

sa ma gi e rod, mi si uf ro si Zma, mi un xe nis olim pi u ri Ta ma Se bis Cem­pi o ni ben pe ter so ni iyo Se fiq ri a ne bu li _ le va ni xom ax la swo red mis wo na Si ga mo di o da.

Zmeb pe ter so neb Tan Te di aS vils Zve li nac nob­me gob ro ba akav Si­reb da.

le van ma es am ba vic sa ga re jos sas tum ro Si mi am bo: `er Txel jon pe ter so ni Tbi li sis sa er Ta So ri so tur nir ze Ca mo vi da. ame ri kel Ta gun di sas tum ro `Tbi lis Si~ da a bi na ves. min do da ise Ti pa ti vi me ca, rom mTe li cxov re ba da max sov re bo da, ami tom Se jib re bis wi na dRes man qa niT ga vu a re da ka xeT Si wa viy va ne.

Ca ve diT, Cve nebs Za li an ga u xar daT. sa nam de da Ce mi suf ras ga aw yob da, ma ma Cem ma qi te sam ma ran Si Seg­

viy va na, ai Ro ke del ze mi yu de bu li To xi, mi ad ga er Ti qvev ris pirs, mi wa ga da a ca la da ga mo a Ci na qvis sar qve li. mi a yu da To xi isev ke del­ze, ai Ro ax la suf Ta Cva ri, Ca i Co qa da sar qve li gul mod gi ned ga daw­min da.

pe ter so ni Tvals in te re siT adev neb da, Se kiT xvebs ar iZ le o da, id ga da elo de bo da, ra mox de bo da bo los.

qi te sa das wvda, sar qve li ai ta ca da mi wis gro va ze gu laR ma mi aw­vi na.

jons xe li mov ki de da ax los mi viy va ne.ga da a ca la ma ma Cem ma qvev ris pirs sa fe ni da ga moC nda Rvi nis mu­

qi, lap la pa ze da pi ri. uceb is ze da pi ri aS xiv lda, amo ya ra ze moT win­wkle bi da amoC qrol da Rvi nis sa a mo sur ne lic, mo e do mTels ma rans…

ma ma Ce mi der gze Se mod gmul Wi qas ga das wvda, qvev rSi Ca uS va, ga­av so da qar vis fer siT xes Ria ka ri dan Se mo sul Suq ze gah xe da, me re

48

levan TediaSvil

i

mi i do tuC ze, ne la, da ge mov ne biT da lia da Tva le bi kma yo fi le biT ga ub rwyin da.

Se mo vi da de da Ce mi, xon CiT pu ri, yve li, niv ris mwni li da Wi qe bi Se mo i ta na, mag ram ar vi ci, ra mo mi vi da, avi xi re _ gin da Tu ara, ame­ri ku lad un da dav li oT­meT qi!

ame ri ku li da le va ro go ri Ra ao? _ ga uk vir da ma ma Cems.da ma ca de, da ma ca de­meT qi! _ avi Re Rvi nis Ca mo sas xme li re zi nis

grZe li Slan gi, gav We ri Su a ze, er Ti stu mars mi ve ci, me o re qvev rSi Ca vuS vi da da viw ye wrup va, vi Tom kok te i lia!

ra Ras izam da, jon mac mom ba Za. vsvamT eg re.ma ma Cem ma gvi yu ra, gvi yu ra, me re Ca iq nia xe li da mar ni dan ga vi da.kar ga blo mad rom Cav ylur weT, pe ter sons me re Ra ga ax sen da: e­e, ra sa vSvre bi To, xval xo Se jib re ba gvaq vso! me vuT xa ri, _ ka co, ra gin da, er Tma neTs ara vxvde biT­meT qi? er­

Tna i rad dav li oT da xva lac zus tad er Tna i rad viq ne biT­meT qi!er Ti sit yviT, kar ga mag ra ga mo vib ru JeT.…wa mos vli sas ma ma Cems ram de ni me bo ca Rvi no ga mo var Tvi da wa mo ve diT.peter so ni sas tum ro Si mi viy va ne, Zlivs avi ta ne me o re sar Tul ze

da Ca vaw vi ne lo gin Si. di liT mi ve di. wevs isev _ ve ra dge ba. Ta vi pi rsa xo ciT ga uk ravs.

iseT dRe Sia, xma sac ki ver iRebs, zmu is mar to.Ca ve di, amo vi ta ne is bo ce bi, Rvi no aba za na Si Ca vus xi da vuT xa ri

_ ade, ve ran, pax me li a ze un da ga mo giy va no­meT qi!ro go rao?ro gor da Rvi no Si un da Caw ve, Cve na, qar Tve le bi eg re ga mov di­

varT pax me li a ze­meT qi.ra Ras izam da, Caw va. et yo ba Rvi nis sun ma imoq me da _ erT aT wuT­

Si ise ga mo Cit da, it yo di, wu xel wve Tic ar da u le vi ao. ga gi Je bu li iyo _ Tqven ra xal xi yo fil xarT, es ra kar gi ra me gcod ni a To!~

jo nis uf ro si Zma _ be ni mon re a lis olim pi a da ze ame ri ke le bis um Tav re si ko zi ri iyo, ma Ti axa li mwvrTne li, mi un xe nis olim pi a dis

49

`mon re al sta ri~:`te di Ta na med ro vespor tsme nis nam dvi li eta lo nia. igi yve la ze di dia msof li o Si, yve­la ze Zli e ri da srul yo­fi li. ami to mac aRi a res mon re a lis olim pi u ri tur ni ris sa u ke Te so mo­Wi da ved. te dis var skvla­vi naT lad kaS ka Sebs da zRap ru li si maR li dan dah yu rebs sar bi els. igi al baT ki dev did xans ikaS ka Sebs, rad gan te di be dis ne bi e ria~.

50

levan TediaSvil

i

Cem pi o ni dan ge ib lic swo red am ori Zmis imed ze iyo. um cros ma ga u­mar Tla, uf ros ma ki... Tum ca sjobs Ta vi dan da viw yoT: me o re sa Su a­lo wo na Si Cem pi o no bis sa mi re a lu ri kan di da ti Wi da ob da _ le van Te di aS vi li, ben pe ter so ni da Cven Tvis uk ve kar gad nac no bi ger ma­ne li horst Stot ma is te ri. pe ter so ne bi sa ar iyos, Stot ma is te ric di di xa ni iyo, rac ji u tad mi i wev da miz ni sa ken, mag ram Te di aS vils ve ra fers uxer xeb da. Wi da o bis gul Se mat kiv re bi mon re al Si swo red am sa mi uZ li e re si fa lav nis mZaf ri kon ku ren ci is mow me ni gax dnen.

iq mom xda ri am be bis aR sa we rad ga zeT `le los~ 1976 wlis 19 seq­tem bris no mers mo viS ve li eb:

`pir ve li wre. Te di aS vil ma wuT­na xe var Si mo ag va ra saq me e bi uen To mas sTan (vir ji ni is kun Zu le bi). wmin dad mo i go pir ve li brZo la Stot ma is ter mac. ben pe ter sons uf ro Zne li me to qe hyav da _ ru­mi ne li ste li ce mor ko vi. fi zi ku rad Zli er da Se u po var ru mi nels pe ter son ma Svi di qu la aar Tva, mag ram oT xis daT mo ba ma inc mo ux da.…

me o re wre. le van Te di aS vil ma me o re brZo lac wmin dad mo i go, Tum ca me to qe be Web ze ar da u cia, Sve di an der so ni gak vir ve bu li iyo: ram de ni we lia vWi da ob da 14 qu liT arc er Ti brZo la ar wa mi gi ao. wmin dad mo i go Sex ved ra Stot ma is ter ma, am je rad un grel mol nar­Tan. mZaf ri ga mod ga pe ter so ni sa da bul ga re li luT vi e vis Sex ved­ra. bed ma ram den jer me Se aq cia zur gi ame ri kels am or Tab rZo la Si, mag ram pe ter so ni ji u ti da ga u te xe li ka cia. man ma inc ga mo as wo ra mdgo ma re o ba da ga i mar jva sak ma od uc na u ri Se de giT _ 14:13. sa mar­Tli a no ba mo iT xovs aR vniS noT, rom ame ri kels ken Wis yri sas sxveb ze me tad um tyu na bed ma, mag ram er Txel man swo rad Se niS na: ra mniS vne­lo ba aqvs, ad re Sex vde bi Zi ri Tad kon ku ren tebs Tu gvi an, mTa va ria isi ni sa Ti Ta od da a mar cxoo.

me sa me wre. Te di aS vil ma in gli se li mo ris ala ni ram de ni me wam Si da a mac xa. ro gorc iq na, pir ve li wmin da ga mar jve ba ize i ma pe ter son­mac, man am je rad ia po nel ia cus sZlia. Stot ma is te ri oTx wuT Si ga­us wor da po lo nel kur Cev skis.

51

me oT xe wre. Te di aS vi li­Stot ma is te ri, me oT xe wri sa da al­baT mTe li olim pi u ri tur ni ris erT­er Ti cen tra lu ri Sex ved ra. am brZo las kar ga xa nia ve liT. mag ram ra xde ba? an Stot ma is te ri is ar aris, vinc gve go na, an le van ma mi si gva ris amoS la ga niz ra xa mo Wi da ve Ta si i dan. di di xnis na nat ri brZo la da ase Ti uTa nab ro Za le bi! gam be da o ba Stot ma is ters ar ak lia, arc Ji ni da arc azar­ti. ara da, TiT qos var ji Sob so, da av lebs xels le va ni me to qes da an xid ze ga dah yavs, an _ Coq bjen Si. ase xum ro ba­xum ro ba Si da ag ro­va 17 qu la da Sex ved rac dam Tav rda. Tva lebs ar vu je rebT, nu Tu ger ma nel ma 3 qu la ze me ti ver wa ar Tva me to qes?! Stot ma is te ris mar cxma pe ter sons ener gia Se ma ta. ku bel mor gans man erT wuT Si bo lo mo u Ro.

me xu Te wre. le va ni 4 wuT Si ga us wor da ka na del te ri pe iss, pe­ter son ma ki xu Ti qu lis sxva o biT da a mar cxa Stot ma is te ri.~

me eq vse wre Si le van ma 7:2 da a mar cxa ru mi ne li ste li ce mor ko­vi. dar Ca ga dam wyve ti brZo la ame ri kel ben pe ter son Tan, ro mel mac olim pi u ri Cem pi o nis vi na o ba un da ga mo av li nos.

fi na lu ri Sex ved ra 31 iv liss, gvi an Ra miT ga i mar Ta. sjobs, Tvi Ton le vans mo vus mi noT: `ame ri ke le bi mon re al Si

Tavs mas pin Zle bad grZnob dnen _ ka na da da ame ri ka ram ga yo. vi co­di, rom msa je bic ase ve fiq rob dnen, ami tom yve la na i rad ec de bod nen es Sex ved ra pe ter so nis sa sar geb lod dam Tav re bu li yo. fi na lis win sce na ri Se vad gi ne _ un da da mem tki ce bi na, rom be ni msa je bis da ux ma­reb la dac Ses Zleb da Cems da mar cxe bas. ami tom, Ta vi dan ve, ro gorc ki mo wi na aR mde ge Coq bjen Si ga da viy va ne da er Ti qu la avar Tvi, aRar mi aq ti u ria _ vi de qi Cem Tvis da bens mar cxe na xe liT Subls vu zel­di. es ise aRi zi a neb da, ro gorc xars wi Te li mo sas xa mi. is mTe li mon­do me biT cdi lob da eWi da va, me ki ar vWi da ob di, ami tom msa jeb ma gaf­rTxi le ba mom ces da an ga ri Si ga Ta nab rda _ 1:1. iZu le bu li gav xdi co ta xel­fe xi ga me to ke bi na _ fe xeb Si Se vu var di da er Ti qu la ki­dev avar Tvi, mag ram, Ce mi sce na ris mi xed viT yve la ni un da da mer wmu­

52

levan TediaSvil

i

ne bi na, rom pe ter sons Ce mi da mar cxe ba io lad Se eZ lo, ami tom ukan da vi xie, Coq bjen Si ga da ve di da ki dev er Ti qu la va Cu qe. pir ve li pe­ri o di fred dam Tav rda _ 2:2.

be nis se kun dan ti jo ni iyo. mas uk ve mo es wro olim pi u ri oq ros med lis aRe ba da ax la uf ros Zmas agu li a neb da _ Ses ve ne ba ze ma­saJs uke Teb da da Tan ra Ra cas yvi ro da, aR gzne bu li muS tebs iq nev­da. me Cve ne bis ken ga va pa re Tva li, Za li an SeS fo Te bu le bi Can dnen da gu ne ba Si ga me ci na, maT xom Ce mi sa i dum lo sce na ris Se sa xeb ara­fe ri icod nen.

bolo Sexvedra 17­wlian sportul karieraSi.

moskovi,1980 wlis 19 maisi.

ssr kavSiris 36­e Cempionatis finali:

levan TediaSvili _ ilia mate.

53

me o re pe ri od Si eg re ve qu la avi Re da bens ki dev er Ti qu la da vuT me. an ga ri Si kvlav ga Ta nab rda. me isev dros vWi mav di, vpa si­u rob di, mag ram msa je bi gaf rTxi le bas aRar maZ lev dnen, cdi lob­dnen yve las Tvis eC ve ne bi naT, ro go ri obi eq tu re bi da mi u ker Zo eb­le bi iy vnen.

ame ri ke li gul Se mat kiv re bis Rri an ce li iqa u ro bas ik leb da _ ma Ti ker pi ax los iyo mi zan Tan, ama Si eW vi uk ve aRa ra vis epa re bo da. me xu Te wuT ze isev Ti To qu la avi ReT, an ga ri Si kvlav Ta na ba ri iyo_ 4:4. Tva li tab los ken ga va pa re _ me o re pe ri o dis dam Tav re bas 37 wa mi ak lda. bens sar ma ga mov de, Coq bjen Si ga da viy va ne da ori qu la avar Tvi _ 6:4.

Ses ve ne ba ze Cems ma sa Jits ga ve qi li ke _ eh, me co de ba es saw ya li, wa u gia da ver ga u gia, ara da, ra kar gi bi Wia­meT qi!

me sa me pe ri od Si peter sons yve la we si Ta da ka no niT daS ve bu li ile Te biT ki dev xu Ti qu la avar Tvi, Ta vad qu la dav Tme _ 11:5. ga og­ne bu li msa je bic ve Ra ra fer Si mo me dav nen.“

am Sex ved ris Sem deg ga zeT `mon re al sta ris~ ko res pon den ti wer da: `te di Ta na med ro ve spor tsme nis nam dvi li eta lo nia. igi yve­la ze di dia msof li o Si, yve la ze Zli e ri da srul yo fi li. ami to mac aRi a res mon re a lis olim pi u ri tur ni ris sa u ke Te so mo Wi da ved. te­dis var skvla vi naT lad kaS ka Sebs da zRap ru li si maR li dan dah yu­rebs sar bi els. igi al baT ki dev did xans ikaS ka Sebs, rad gan te di be­dis ne bi e ria~.

mon re a lis Sem deg `be dis ne bi er ma,~ mo us ve nar ma `te dim~ isev auS va af re bi, Ta vi si ge mi ma ge la ni viT Se a cu ra oke a ne Si da axa li, uc no bi mi we bis da sap yro bad ga em gzav ra _ igi me o re sa Su a lo wo ni­dan 100­ki log ra mi an Ta ko hor ta Si ga da vi da, sa dac ise Ti var skvla­ve bi Wi da ob dnen, ro mel Ta sa xe le bi dRem de Se mor Ca spor tis is to­ri as. ai isi nic:

kras no i ar ske li ivan ia ri gi ni _ or gzis olim pi u ri Cem pi o ni, qe­ra, din ji go li a Ti;

54

levan TediaSvil

i

groz no e li as lan bek bi sul Ta no vi _ msof lio Cem pi o ni, gan sa­kuT re bu li fi zi ku ri Za lis mqo ne aT le ti;

ma xaC ya le li ma ho med ma ho me do vi _ ev ro pis Cem pi o ni, sa oc rad am ta ni, wyna ri da gul ke Ti li bi Wi;

do nec ke li ilia ma te _ msof lio Cem pi o ni, mxar be Wi a ni, yu rad­Re biT mzi ra li.

isi ni da maT Tan er Tad le van Te di aS vi lic olim pi ur nak reb Si ad gi lis dam kvid re bas cdi lob dnen. da iw yo xan grZli vi da mom qan­cve li ma ra To ni, rom lis fi ni Si 1980 wlis mos ko vis olim pi u ri Ta­ma Se bi un da yo fi li yo.

vaxo, beso da levani

55

* * *omar fxa ka Zis bi na Si te le fo ni aw kri al da. oma ris me uR lem, do­

na ra ja nu yaS vil ma yur mi li ai Ro:_ gis menT!_ xa re ba Sin ari?_ ga su lia, ra ga dav ce? _ eci ne ba qal ba ton do na ras._ uT xa ri, go gi am da re ka­Tqo!omar fxa ka Zes mxo lod de bi hyav da, et yo ba bav Svo bi dan Zmis nat­

ru li iyo da rad gan fil mSi me da is Zmebs vTa ma Sob diT, mgo ni da i je­ra, rom si nam dvi le Sic mi si RviZ li ded ma miS vi li vi ya vi:

xareba _ omar fxakaZe,gogia _ levan TediaSvili

56

levan TediaSvil

i

_ ro go ra xar, Zmao!_ kar gad, xa reb, Se na?_ ra vi ci, bi Wo, am bo lo dros ra Rac ise ve Ra ra var.…yve lam vi co diT, ukur ne be li se ni rom sWir da da sa Sin lad gan­

vic di diT, er Tma neTs rom Sev xvde bo diT, mxo lod oma ris avad myo­fo ba ze vsa ub rob diT, vwux diT, rom ve ra fers vSve lo diT.

gi or gi Sen ge la i as fil mma mar Tlac Zme bi viT dag va ax lo va._ ha, duq nis lo mo! _ si ci liT iWa We ba go gia ken kiS vi li da me­

duq ne ilos, ro mel sac ya Ca Reb Tan Se am xa na ge ba ga da uw yve tia, mxar ze ve e ba tors uba gu nebs.

_ eh, kar gi ra, go gi!… _ uk ma yo fi lod iS muS ne ba ilo, igi ve mi Sa sa la Ze.1981 wels, ro ca olim pi u ri Cem pi o ni ni ko loz bal bo Si ni gzi dan

Ca mo i ci la, mi xe il sa la Ze jer sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o ni gax da, me re mTe li pla ne ti sa da bo los msof lio Tas sac da e uf la. iyo uni ver­si a dis sam gzis Cem pi o ni, sab Wo Ta kav Si ris oT xi oq ro si da sa mi ver­cxlis med lis mflo be li, spar ta ki a dis Cem pi o ni, 1981 wlis msof lio Cem pi o na tis sa u ke Te so mo Wi da ve.

_ duq nis lo mo! _ si ci liT iWa We ba go gia ken kiS vi li.mi Sa sa la Zes mim te veb lad eRi me ba, man yve la ze kar gad icis le­

va nis fa si. er Txel miT xra ki dec _ Te di aS vi li, ro gorc mo Wi da ve, Ce mi ide a li iyoo.

bin dde ba. sa ga re jos tye Si, ya Ca Re bis na bu dar ze gaS lil suf­ras vus xed varT da gva ri a nad Se zar xo Se bu le bi mo rig sad Reg rZe­los vam bobT. le ri ma Ca i Zis mom za de bu li ya ur mi dan aRa ra fe ri dar­Ce ni la, mar to wve ni Ra Ca yi nu la qvab Si. le va nis uf ro si bi Wi, va xo im qvab Si ui me dod Ca ic qi re ba:

_ ma mi, xor ci aRar ari?_ ha, kux nis lo mo! _ xar xa rebs le va ni da da mor cxve bul biWs

ki ser Si koc nis.Cven Tan aris Zi ac, din ji, uT qme li av Tan dil ma i su ra Ze _ sa xe­

lo va ni qar Tve li fa la va ni, uzar ma za ri ta nis vaJ ka ci. aq vea msa xi o­

57

bi gia ja fa ri Ze _ isic mo Wi da ve sa viT kar gad Cad gmu li bi Wi. Zi a si ar iyos, fil mSi ma sac uc na u ri ro li aqvs, xmas ar iRebs, sul Cu ma­daa, zog jer Tu Ca fiq rde ba, ke fas mo i qe qavs da ma Si nac erT sit yvad ga er Ti a ne bul am uaz ro fra zas am bobs: `Cor ti oz na et.~ fil mSi mas arc sa xe li aqvs da arc gva ri, yve la Cor ti oz na e tas eZa xis.

azi is, af ri ki sa da la Ti nu ri ame ri kis qvey ne bis fe ti val ze, ro­me lic taS ken tSi ga i mar Ta, gi or gi Sen ge la i as fil mSi ma ma ka cis ro­lis sa u ke Te so Ses ru le bi saT vis le van Te di aS vils `oq ros ar Ca~ ga­das ces. vi ci, rom le vans es pri zi olim pi u ri da msof lio Cem pi o nis oq ros med leb ze nak le bad ar ea ma ye ba.

* * *1978 wels le van Te di aS vils sa kav Si ro Cem pi o nat ze ar uas pa re­

zia. ilia ma tem qu le biT mo u go ivan ia ri gins, as lan bek bi sul Ta novs ki wmin dad da sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o ni gax da, mag ram 1978 wlis msof li­os pir ve lo ba ze ma inc ver wa vi da _ Te di aS vil ma igi Tbi li sis sa er Ta­So ri so tur nir ze da a mar cxa da nak re bis Se mad gen lo bi dan ga mo Ti Sa.

ima ve wels le van ma ev ro pis Cem pi o na tic mo i go, mag ram msof lio pir ve lo ba ze wmin dad wa a go ger ma nel he rald bi ut ner Tan da Cem­pi o na tis ver cxlis me dals das jer da. sxvas es, ra sak vir ve lia, did war ma te bad Ca eT vle bo da, mag ram le vans _ nu ras ukac ra vad! yve­las da a viw da, rom Ta vis dro ze bi ut ner Tan ivan ia ri gin sac wmin dad hqon da wa ge bu li.

sa qar Tve lo Si Ca mo suls set yva sa viT da a ya res Se kiT xve bi _ ra mox da? ra tom mox da? vin aris dam na Sa ve? er Tma Jur na lis tma ki et­yo ba ga sam xne veb lad hkiT xa: `miT xa riT, ar se bobs ki beW da u de be li fa la vani?~

_ ro gor ara, ram de nic gin da. _ mSvi dad upa su xa le van ma._ ma ga li Tad?_ ma ga li Tad, ma ma Ce mi qi te sa.

58

levan TediaSvil

i

_ ras me ub ne biT, ma maT qve nic Wi da ob da?!_ saq mec eg aris, rom ara so des uWi da via da ami tom arc ara so­

des waq ce u la.1979 ilia ma tes aR ze ve bis wlad iq ca. man Tbi li sis ser Ta So ri so

tur nir ze da a mar cxa ia ri gi ni, bi sul Ta no vi, ma ho me do vi da pir vel ad gil ze ga vi da, ev ro pis Cem pi o nat ze TviT bi ut ners aw vne vi na mar­cxi da kon ti nen tis Cem pi o ni gax da, me re ki ssr kav Si ris VII spar ta ki­a dac mo i go.

le va ni am Se jib re beb Si ar mo na wi leo bda, igi Ta vi si po ten ci u ri me to qis tri umfs So ri dan adev neb da Tvals.

1980 wels, mos ko vis olim pi u ri Ta ma Se bis win le van ma ga daw­yvi ta, rom me ti lo di nis dro aRar iyo da Tbi li sis sa er Ta So ri so tur nir ze ga mo vi da. ro ca is da ma te xa li Ca ze er Tma ne Tis pi ris pir dad gnen, spor tis sa sax lis tri bu neb ze bu zis gaf re nis xmas ga i go­

TediaSvilebi Tbilisis`lokomotivis~ stadionze

59

neb diT. ma yu reb lebs er Ta der Ti sur vi li hqon daT da es sur vi li maT Tvis le van Te di aS vils un da Se es ru le bi na, mag ram is Sex ved ra le van ma wa a go _ 4:5…

_ ra qe ni, bi Wo, ega? _ hkiT xa ga sax de lis kar Tan Ca saf re bul ma `kru xis biW ma.~

_ Se meS vi ra, _ Se uR ri na le van ma._ aba, ro gor Se geS va, ka co, ro go ra!_ mor Ca, dRe is amas iqiT aRar vi Wi da veb! _ aRar iWi da veb da Se ni ajo bebs!er Ti Tvis Sem deg le van Te di aS vi li uk ra i na Si ga em gzav ra, iq

kon Ca­zas pas saw vrTnel ba za ze Ta vi si uf ro si Zma, ger ma ne ga mo i Za xa da mi si dax ma re biT in ten si ur var jiSs Se ud ga.

Zma Zmis Tvis da am dRis Tvi so _ ger ma nes sam sa xu ri dan uxel fa so Sve bu le ba ae Ro da le vans spa ring­par tni o ro bas uwev da. Tav da u zo­

levan TediaSvili danana mWedliSvili

60

levan TediaSvil

i

didi Cempionis gacileba didi sportidan.

marcxniv _ ilia mate,marjvniv _ ivan iarigini

61

gav ma var jiS ma Se de gi ga mo i Ro _ Te di aS vi li Tan da Ta no biT ib ru­neb da da kar gul for mas, mag ram guls ma inc eW vi uR rRni da, grZnob­da, rom asaks Ta vi si gah qon da, `is le va na~ aRar iyo.…

da ai, dad ga 1980 wlis ma i si. mos kov Si sab Wo Ta kav Si ris 36­e Cem­pi o na ti tar de ba. le van Te di aS vil ma da ilia ma tem yve la Sex ved ra mo i ges da fi nal Si ga vid nen. swo red am Sex ved ram un da ga daw yvi­tos, vin gax de ba olim pi u ri nak re bis pir ve li no me ri _ ma te Tu Te­di aS vi li.

pir ve lad ma tem ga ris ka, igi ga af Tre bul Se te va ze ga da vi da da mom ge bi a ni qu lac ai Ro.

le va ni pir ve li ori pe ri o dis gan mav lo ba Si ar utev da, Tavs uf­rTxil de bo da, Za lebs zo gav da.

da Za bu lo bi sa gan ga fiT re bu li, avi wi naT grZ no biT Sep yro bi li ma te yu rad Re biT adev neb da Tvals me to qis yo vel moZ ra o bas, ico­da le va nis am ba vi da ami tom gan sa kuT re bul aq ti u ro bas aRar iCen da, er Civ na isev mo wi na aR mde ges wa mo ew yo ie ri Si.

le van ma mxo lod me sa me pe ri od Si Se u tia, xa li Ca ze sa Si ne li qar­bor ba la dat ri al da, ie riSs ie ri Si moh yva.

ma te qu las agebs, igi mTe li mon do me biT cdi lobs Ta vis dac vas, mag ram pa si u ro bi saT vis Se niS vnas aZ le ven, ami tom iZu le bu lia Tvi­To nac Se u ti os.

le va ni sas wa uls ax dens _ igi ki dev erT quls iRebs!ma te grZnobs, rom ase usik vdi lod wa a gebs, ami tom Tav gan wir viT

utevs, an ga riSs aTa nab rebs da ma le wi nac ga dis.Te di aS vi li da i Ra la, ara, aRar aris `is le va na,~ uk ve oc da Tor­

me ti wli saa, spor tsme nis Tvis es si be ris da saw yi sia, mag ram ama sac un da mo e ri os, asak sac un da ajo bos! mo u lod ne lad Se te va ze ga da­dis da an ga riSs aTa nab rebs _ 4:4!

si tu a cia sa Sin lad iZa be ba. ma te Sed rka, mix vda, rom le van Tan ga mar jve ba mis Za lebs aRe ma te ba da ami tom cdi lobs dro gay va nos, ise dac ra Ra dar Ca _ ram de ni me aTe u li wa mi… gver di Ti msa ji mo iT­

62

levan TediaSvil

i

xovs, rom ma tes ki dev er Ti gaf rTxi le ba mis cen, mag ram Su a ma va li mer ye obs.

Te di aS vi li ki isev Tav da u zo ga vad utevs, cdi lobs mTe li Ta­vi si ga moc di le ba, yve la fe ri, rac ki 17 wlis man Zil ze Se u Ze nia am bo lo wa meb Si ga mo i ye nos, daR li lo bi sa gan Zliv sRa sun Tqavs, ha e ri aRar hyof nis, mag ram ma inc ga af Tre biT utevs.

dro ki Sag re nis tya vi viT ile va, Tval sa da xels Sua ipa re ba da, ai, gon gis xmac.… Sex ved ra mTav rde ba, an ga ri Sia 4:4, mag ram ima rjvebs ilia ma te, ro mel mac pir ve li mom ge bi a ni qu la ai Ro.

daR li lo bi sa gan ga sa va Te bu li le va ni fe xebs ve Ra ra grZnobs, eSi nia, xa li Ca ze ar wa iq ces da ami tom se kun dants mxar ze xels ga das­debs, zed eki de ba.

ax la uk ve se kun dan ti grZnobs mis as ki log ra mi an sim Zi mes da ga­sax de lis ken ta a tiT mih yavs.

ase Ti iyo le van Te di aS vi lis uka nas kne li or Tab rZo la.sa xe ze pir sa xoc wa fa re bu li le va ni ga sax del Si gu laR ma wevs da

suls ib ru nebs. se kun dan ti ux mod dgas, krints ara sZravs, da mar­cxe bul sa da mi si az riT, sa so war kve Til fa la vans ase Ta na ug rZnobs. uec rad, gu li a ni xiT xi Ti es mis, sa xi dan pir sa xocs ac lis da gak vir­ve bu li sa xiT uyu rebs.

le va ni ici nis, mTe li sxe u li uTax Ta xebs._ ra iyo, ra ga ci nebs?! _ ekiT xe ba Sem cba ri se kun dan ti._ ra vqna, ka co, ra pa su xi gav ce ex la kru xis biW sa?!se kun dan tma ar icis vin aris kru xis bi Wi da ami tom fiq robs: `ex,

da i Ra la bi Wi, mag ra da i Ra la.~da iR le bi, ma ra mo gi va! da iR le bi, ro ca 17 wlis man Zil ze Tav­

da u zo ga vad var ji Sob, ro ca 9 wlis gan mav lo ba Si pla ne tis yve la ze Ro ni er ma ma ka cebs er ki ne bi, ro ca 640 sa er Ta So ri so Sex ved ri dan sul ram de ni me or Tab rZo las wa a geb, mets ara.… mar Tla rki ni sa xom ar ari, rom ar daR li li yo, Tum ca, rki nac iR le ba, fo la dic ki iR le ba. le va nic da i Ra la, mag ram ar gat yda.

63

* * *1993 wlis seq tem be ri. so xum Si nam dvi li jo jo xe Ti tri a lebs.

mter ma Tbi li si dan Ca mo su li tu­154 aa feT qa. da i Ru pa TviT mfri na­vis 80 mgzav ri. ae ro por ti me o re dRe sac ibom be ba.

me o re dRes, 23 seq tem bers, im sa Si nel ko no na das er Ta der Ti ada mi a ni em sxver pla _ le va nis uf ro si va Ji vax tang Te di aS vi li.

`be dis ne bi e ri te di~ arc ise Ti bed ni e ri yo fi la, ro gorc ka na­del Jur na lists ego na.…

mag ram le va ni verc aman ga te xa, ve ra, ver ga te xa.igi ax la mxo lod na na ze fiq rob da, na na ze da be so ze.… le va nis me uR les, na na mWed liS vils ufal ma sas wa ul moq me di

mad li moh fi na _ xe lov ne bis sa o ca ri ni WiT da a jil do va da amiT gar da u val da Rup vas ga da ar Ci na.

qal ba to ni na na fa i fu ris yva vi lebs Zer wavs.dga xar mis ga mo fe na ze, Seh yu reb am una ti fes qmni le bebs da geC­

ve ne ba, rom yve la na mu Se vars er Ta der Ti sa xe li aqvs _ `Svi lis saf­lav ze mi sa ta ni yva vi le bi,~ Tum ca aq im de ni yva vi lia, yve las eyo fa, af xa zeT Si da Ru pul yve la me om ris saf lavs eyo fa.

TediaSvili Levan TediashviLi

nu

gz

ar

Sa

ta

iZ

e

levan TediaSvilidaibada 1948 wlis 15 marts sagarejoSi. Tavisufali stilis moWidave (82, 90, 100 kg). XX da XXI olimpiuri TamaSebis Cempioni (1972, miunxeni da 1976, monreali). msoflios xuTgzis Cempioni: oTxjer _ Tavisufal WidaobaSi (1971, 73, 74, 75), erTxel _ samboSi (1973). msoflios Cempionatis meore priziori (1978), msoflios Tasis mflobeli (1973), evropis samgzis Cempioni (1974, 76, 78), ssrk xalxTa V spartakiadis Cempioni (1971) , ssrk orgzis Cempioni (1973, 74). ssrk wlis saukeTeso sportsmeni (1973). saqarTvelos XX saukunis saukeTeso sportsmeni (brinjaos prizi). ssrk sportis damsaxurebuli ostati. vaxtang gorgaslis II xarisxis ordenis, sokis, filas, Rirsebis ordenebis kavaleri.

Levan TediashviLiFreestyle wrestler (82, 90, 100 kg), was born on March 15, 1948 in Sagarejo (Eastern Georgia). He is a champion of XX and XX1 Olympic Games (Munich 1972, Montreal 1976), five time world champion: four times in freestyle wrestling (1971, 1973, 1974, 1975) and once in Sambo (1973). Tediashvili is the silver medalist of the worldchampionship (1978), the world cup winner (1973), three-time champion of Europe (1974, 1976, 1978), champion of the USSR 5th sports and athletics meeting (1971)and twice champion of the USSR (1973, 1974). He was named the best sportsman of the USSR (1973) and Georgia’s best sportsman in XX century (bronze prize).Tediashvili was the USSR Honored Master of Sports. He was decorated with Vakhtang Gorgasali Order of the 2nd class, Order of Honor and the orders from FILA and IOC.

G E O R G I A n O Ly M p I C C H A M p I O n SqarTveli olimpiuri Cempionebi