O

millo

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ÍNDICE  

1. Plantexamento do proxecto 2. Historia 3. Pates da planta 4. Cultivo do millo 5. Usos   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

PLANTEXAMENTO DO PROXECTO

 

 

 

QUE SABEMOS? 

• Pódese comer: en ensalada, flocos de millo, asado, pan de millo 

• Cultivano nas aldeas. 

• Nace dunha planta 

• Hai tres razas: rei, raiña, normal 

• Sirve de comida para as galiñas, paxaros, porcos. 

• É un froito seco.  

QUE QUEREMOS SABER 

• Como se cultiva 

• Como se prepara  

A QUEN PREGUNTAR? 

• Internet 

• Nos libros 

• Na  casa 

 

PREGUNTAS A FAMILIA 

 

• Cando se sementa?  

‐ En maio e xuño. 

• Como se sementa? 

‐ Primeiro  abonamos  a  terra,  despois  labramos  e  logo 

sementamos coa sementadora ou a covas. 

• Canto tempo tarda en nacer? 

‐ 15 días . 

• Canto tempo tarda en medrar? 

‐ Aproximadamente 5 meses. 

• Cando se recolle? 

‐ No principio de outono. 

• Cantas veces hai que regar? 

‐ Se non chove cada 15 días. 

• Canto tempo ten que pasar entre unha rega e outra? 

‐ 15 días. 

• Cando é mellor regar, pola mañán ou pola tarde? 

‐ Pola mañan cedo. 

• Que altura alcanza? 

‐ Aproximadamente 2 metros. 

• Donde é mellor cultívalo? 

‐ Terreo húmido. 

• Cando se sabe que xa se pode recoller? 

‐ Cando a espiga está dourada e a palla comenza a secar. 

• Que cuidados necesita? 

‐ Abonar,  sachar,  arrendar,  regar,  rarear,  cortarle  o  pendón, 

abrirlle as follas as espigas para que seque o gran e péchalo para 

que os xabaríns non o estraguen. 

• Plantase máis agora ou antigamente? 

‐ Antigamente. 

• Plantase agora igual que antes? 

‐ Non, antes se usaban animais e agora se utilizan máis máquinas. 

• Na casa plantamos millo? 

‐ Na maioría das casas non, ainda se planta bastante. En 9 non e 

en 7 si. 

• Hai distintos tipos? Cales? 

‐ Si, hai millo pego, branco, amárelo, corvo, damón, eva, rei, raiña, 

hidrío, común, pedrés e tamén de  palla alta e de palla baixa. 

• Para que se utiliza? 

‐ Para a comida de animais e persoas. 

• Canto pode pesar unha espiga? 

‐ Entre 200 gramos e 300 gramos. 

• Cantas espigas pode ter un milleiro? 

‐ Dúas ou tres. 

• Que ferramentas necesitamos para cultívalo? 

‐ Tractor, arado, fresadora, sementadora,  sacho ou legón 

 podón  e fouciño. 

 

 

 

 

 

HISTORIA  

 

 

 

 

   

   

 

A    súa    orixe  foi  hai  millares  de  anos  en  México  e  América  Central. 

Plantábano  os  indios  nos  montes  e  era  tan  importante  para  a  súa 

alimentación que  o seu  nome significa ¨sustento da vida¨. Traballaban a 

maior parte do día cuidando. 

Foi traido a Europa por Cristóbal Colón no ano 1492. Na Península Ibérica 

comenza a cultivarse na zona húmida e en Galicia no século XVI plántase 

na zona de Barbanza. 

Hoxe en día é cultivado e consumido en todos os continentes e é o cereal 

máis importante despois do trigo e do arroz. 

PARTES

DA

PLANTA

 

 

 

 

 

 

   

   

RAÍZaug

TALOe po

FOLdunteñe

FLOprimteñe

FLOsaene na

FROde dpúr

Z: fascicua e os nu

O: redonor dentro

LLAS: sonn metro, áen forma

OR MASCUmeiro. Soen forma

OR FEMINn as follaa punta s

OITO: a esdiferentepura e no

uladas, mutrientes

ndo, de coo ten un 

n anchas ásperas ea de lanza

ULINA: con de cora de plum

NINA: sonas. A espisaenlle as

spiga estes cores: o medio 

moi fortes

or verde material 

e longase con boa.

hámase r amarelameiro.

n as mazoiga está cs barbela

tá formadbranco, vten o ca

s para ab

e avermesponso

, poden rdes cort

pendón a e averm

orcas e ncuberta pas.

da por filvermellorozo.

bsorver a

mellado, loxo.

medir mtantes e 

e nacen mellada e

nacen ondpolo folla

las de  gro, amarel

a 

iso 

áis 

e 

de ato 

rans lo e 

   

O

CULTIVO

DO

MILLO

• PRIMEIRA ETAPA X F M A M X X A S O N D

• SEGUNDA ETAPA

X F M A M X X A S O N D

 

ABONAR LABRAR ACHANDAR SEMENTAR

RAREAR SACHAR ARRENDAR REGAR CORTAR O PENDÓN

• TERCEIRA ETAPA

      

   

 

 

RECOLLER AS 

ESPIGASESFOLLAR

GARDAR AS 

ESPIGAS NO 

CANASTRO

APAÑAR A PALLA

FACER AS MEDAS

X F M A M X X A S O N D

FEERRRA

P

AM

Para labra

SE

SE

Pa

S

MEN

TRAC

r, achanda

EMENTAD

Para se

EMENTAD

Para se

SAC

ara sachar

SACHADO

Para s

NTA

CTOR

ar e levar 

DORA ANT

ementar

ORA MOD

ementar   

CHO 

r e arrend

ORA ANTIG

sachar   

AS

as espiga

TIGA

DERNA

dar     

GA

as

PODÓN

Para cortar o pendón

PODÓN MODERNO

Para cortar o pendón

FOUCIÑO

Para cortar a palla

SISTEMA DE REGO

Para regar  

CAPACHO

Para apañar as espigas 

CARROCETA

Para levar as espigas

USOS

Xun

cons

Est

O m

anim

o m

Na

cola

lle e

nto co tr

sumen n

ados Uni

millo util

mal. Na a

illo para

industri

as, pero s

engade a

N

rigo e o

no mund

idos, Chin

lízase pr

actualida

a alimen

ia empré

sobre to

a gasolina

NO

arroz so

do. Os p

na, Brasi

rincipalm

ade, en E

ntación do

égase co

do para

a.

MU

on os ce

principal

l e Méxic

mente pa

Estados U

os anima

omo espe

obter et

UND

reais qu

es paíse

co.

ra a alim

Unidos, B

is.

esante e

tanol que

DO

Con

e mais s

es produ

mentació

Brasil, M

e na fab

e é un pro

nsumo no m

se cultiva

uctores

ón human

éxico us

bricación

oduto qu

mundo

an e

son

na e

sase

n de

e se

EN GALICIA

Fai tempo en Galicia, o millo era mais importante para a

alimentación das persoas ca dos animais. Faciase o pan, o

principal alimento para a xente que vivía no campo, e as papas

que se tomaban con leite no almorzó. Na alimentación dos

animais utilízabase de dúas formas: en verde como forraxe e

en seco, ben en gran ou ben en fariña.

Actualmente consúmese na alimentación dos animais, só se

utiliza unha pequena parte na repostería típica galega e en

facer pan de millo ou boroa.

AALIMME

M

ENTO

P

EMP

MAI

FA

AC

MARG

MAZ

OS D

PAN

PANAD

ICENA

ARIÑA

CEITE

GARI

ZORC

DE

DA

A

A

E

NA

CA

MIILLO

O

AP

MI

G

B

MI

T

PERI

ILLO

USAN

FLO

BURR

FAJI

ILLO

TORT

ITIVO

O DOC

NITO

OCOS

RITO

ITAS

FRI

TITAS

OS

CE

OS

S

OS

S

TO

S

NO NOSO POBO UTILIZABASE :

PALLA• Como comida dos animais e para estradarlles acorte

FOLLATO• Como recheo de colchóns e almofadas

BARBELAS• En infusións para os problemas de vexiga

CAROZO• Para facer brasas, como tapón de botellas e namatanza do porco para tapar o burato do coiteloe para fregalo despois de chamuscalo

GRANS• Sen moer ou moido en forma de picón e fariña,para darlle de comer ás galiñas, ós porcos e ásvacas. Tamén se fan pan e empanadas con fariñamilla.

PAN DE MILLO

Ingredientes

• Fariña milla 

• Fariña triga ou de centeo 

• Fermento ou levadura 

• Auga • Sal • Vinagre (para facer o 

fermento) 

Preparación

• Primeiro  facemos o  fermento con fariña milla,  fariña de centeo,  un  chorro  de  vinagre,  auga  quente  e  sal. Mesturamos os ingredientes e deixamos de dous a tres días a repousar. 

• Nun  recipiente  poñense  as  fariñas,  o  fermento  e  o  sal. Vaise  botando  a  auga  ben  quente  según  se  necesite  e amasase coas mans. 

• Deixase levedar tres horas. • Fanse os bolos e por debaixo pónselle papel de estraza ou 

unha folla de berza ou de figueira 

• Cócense no forno dúas horas. 

Iniciamos este proxecto con moita ilusión con dos obxectivos clave: aprender a aprender e coñecer un pouco mellor a noso medio. Agora cando toca pechalo penso que foron ampliamente acadados, pero sobretodo cabe destacar e entusiasmo co que foi vivido tanto o proceso de busqueda da información en libros, en internet ou preguntandolle as familias como na posta en común na clase para a elaboración das fichas que deron como resultado este traballo.

Queremos agradecer as familias a súa colaboración aportando tanto materiais como información que nos resultaron imprescindibles para o noso traballo.