sma

rt G

min

a.p

lm

agazyn + ww

w.sm

artgmina.pl

Rośnie napięcie

Nowe zasady rozliczania instalacji fotowoltaicznych

Rewitalizujemy boiska w gminach

Inteligentnie oświetlone

przejście

Samochody elektryczne to w pełni ekologiczne pojazdy. Kluczem do ich upowszechnienia jest jednak rozwój infrastruktury szybkiego ładowania.

Nowe przepisy ustawy o odnawialnych źródłach energii zmieniają ekonomikę instalacji foto-woltaicznych.

Na jubileusz 20-lecia przypominamy na dalszych stronach, w krótkich retrospekcjach, o czym kiedyś pisaliśmy. Te spojrzenia w przeszłość pozwalają lepiej zrozumieć, co ciekawego przynosi nam przyszłość i nowoczesność.

Kluczowym elementem decydującym o atrakcyjności obiektu sportowego jest jakość jego nawierzchni.

Zwiększone bezpieczeństwo na przejściach dla pieszych przez

ich skuteczne oświetlenie.

k sm

art m

obilnośćk

modernizacja

dachów

k smart oświetlenie

kamp

anie inteligentnego zrów

noważonego rozw

oju sam

orządów

lokalnych 1/2016

k rew

italizacja obiektów

sportowych

i rekreacyjnych

fundacja Promocji G

min Polskich

inteligentnyzrównoważony

rozwój

wiedza

smart

biznes

kampanie

portal

magazyn

konkurs

wydarzenia

edukacja

>>

>>

>>

>>

społeczność region

samorządy

Gmina . pl

mieszkańcy

witrynanewsletterbazy danych

periodyk

dobre praktyki

expokonferencjeeventy

e-learningwarsztaty

Wydawca: Fundacja Promoacji Gmin Polskich,

ul. Jaworzyńska 7/3, 00-634 Warszawa, tel. 22 620 71 15

Redaktor odpowiedzialny: Krzysztof Lang

Współpraca redakcyjna: Mikołaj Niedek,

Olga Papiernik, Wioleta WitekSkład i DTP: www.mykgraf.pl

Druk : ART DRUK Nakład: 5000 egz.do druku oddano

w październiku 2016 r.

>>

>>

enter

2 1/2016

k smart oświetlenie

W ramach kampanii promujemy innowacyjne i inteligentne rozwiązania w zakresie oświetlenia dróg, obiektów i miejsc publicznych wyróżniające się zaawansowaną technologią, efektywnością ekonomiczną, łatwością obsługi, jak również niskoemisyjnością i przyjaznością dla środowiska. W ramach kampanii identyfikujemy i promujemy dobre przykłady takich rozwiązań w gminach,. Zajmujemy się również ekoinnowacyjnymi rozwiązaniami zarządczymi i organizacyjnymi w obszarze zarządzania energią i efektywnością energetyczną jak ESCO oraz wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii i inteligentnych sieci energetycznych.

6 Inteligentnie oświetlone przejście # 213133

7 Aktywne przejście w Starych Babicach # 213134

11 Ekologiczne Oświetlenie LED dedykowane przejściom dla pieszych # 213135

16 3,3 mln lamp czeka na smart Inteligentne ESCO # 213136

17 Inteligentne ESCO # 213148

24 Inteligentny Toruń - smart oświetlenie w gminach # 213137

25 Światło z OZE dla rowerów # 213138

k modernizacja dachów

Kampania obejmuje tematykę: wymiany starych pokryć dachowych ( zwłaszcza wobec potrzeby wymiany pokryć eternitowych ) na nowe – z wykorzystaniem nowoczesnych technologii termoizolacyjnych. Interesujemy się również wykorzystaniem powierzchni dachów do montażu ogniw fotowoltaicznych (dachówka fotowoltaiczna, panele nowej generacji, abonament na słońce) Prezentujemy zastosowania technologii zielonych dachów. Szczególną uwagę zwracamy na aspekty retencjonowana wody opadowej oraz naturalnych samooczyszczających się zbiorników na dachach.

8 Nowe zasady rozliczania instalacji fotowoltaicznych # 213132

14 Stawy na dachu # 213147

28 Mój Zielony Dach - warsztaty # 213149

31 Fotowoltaica na RENEXPO® # 213150

W numerze:

4 Aktualności

34 Strefa Dobrych Praktyk na Pol-Eco-System # 213135

35 Program „Solidny Partner” na Pol-Eco-System # 213136

36 Smart living puka do drzwi Polaków # 213137

1/2016 3

k rewitalizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych

Celem kampanii jest zainteresowanie odbiorców inno-wacyjnymi rozwiązaniami z zakresu zrównoważonego rozwoju transportu i komunikacji drogowej. Promujemy rozwiązania, technologie, dobre praktyki i opinie w takich obszarach jak: wprowadzanie pojazdów hybrydowych, w tym do flot jednostek publicznych, wprowadzanie pojazdów elektrycznych w tym elektrycznych autobu-sów w komunikacji miejskiej, wdrażanie inteligentnych systemów transportowych ITS i sygnalizacji świetlnej, wykorzystanie biogazu jako paliwa napędowego pojazdów komunalnych, rozwój infrastruktury ścieżek rowerowych, roweru miejskiego i gminnego. Zajmujemy się tez mobil-nością w przestrzeni wirtualnej prezentując najnowsze osiągnięcia w dziedzinie miejskich aplikacji smart.

15 Stare boiska straszyć nie muszą # 213151

21 Manager sportu - nowy kierunek studiów na uczelni Łazarskiego w Warszawie # 213152

28 Rewitalizujemy boiska w gminach # 213153

33 Pierwszy Krajowy Kongres Infrastruktury Sportowej IAKS # 213154

k smart mobilność

10 Inteligencja w transporcie – ITS # 213139

12 Mobilność – zrównoważona i smart # 213138

13 Asta Smart City # 213140

18 Mierniki inteligentnego transportu # 203140

20 Rośnie napięcie # 213141

22 Proekologiczne hybrydy # 213142

26 Smart rower w Juchnowcu Kościelnym # 213143

27 Hybrydy i elektryki w Krakowie # 213144

30 Planowanie elektromobilności # 213145

32 Tychy chcą wdrożyć system zarządzania ruchem za 84 mln zł # 213146

Magazyn smart // Gmina.pl to nowa oferta wydawnicza Fundacji Promocji Gmin Polskich.Tematyka smart city, smart community, smart regionu i wszelkich innowacyjnych rozwiązań i technologii szybko się rozwija i dotyczy w coraz większym stopniu Polski nie tylko miejskiej, ale i tej lokalnej, gminnej. Gminom towarzyszymy już 20 lat, a lustrem tej samorządowej historii był magazyn „Gmina” wydawany przez Fundację Promocji Gmin Polskich od 1996 r. Na jubileusz 20-lecia przypominamy na dalszych stronach, w krótkich retrospekcjach, o czym kiedyś pisaliśmy. Te spojrzenia w przeszłość pozwalają lepiej zrozumieć, co ciekawego przynosi nam przyszłość i nowoczesność.

Zespół redakcyjny FPGP

spis treści

Kampania obejmuje tematykę związaną z wymianą i modernizacją nawierzchni boisk sportowych i rekreacyjnych. Program Rewitalizacji Boisk realizowany przez Fundację Promocji Gmin Polskich umożliwi stworzenie odpowiednich nowoczesnych i bezpiecznych warunków do korzystania z zajęć wychowania fizycznego oraz różnych form aktywności fizycznej, jest to możliwe dzięki odnowieniu i modernizacji istniejących zaniedbanych boisk asfaltowych oraz betonowych w ich miejsce powstaną wielofunkcyjne systemowe obiekty sportowe.

4 1/2016

III edycja Fabryka Przyszłości w drodze do Prze-mysłu 4.0, odbędzie się w dniach 12-13 paździer-nika 2016 r. we Wrocławiu. Konferencja to największe wydarzenie w Polsce, które w kompleksowy sposób prezentuje idę Przemysłu 4.0. Według inicjatorów tego wyda-rzenia, koncepcja fabryki przyszłości łączą-cej świat informacji ze światem maszyny jest w dzisiejszych czasach koniecznością i ogromnym wyzwaniem. Jednocześnie wdrożenie takiej koncepcji pozwala na szybką produkcję krótkich serii czy wręcz pojedynczych produktów zgodnie z preferencjami zamawiającego. Podczas konferencji zostaną przedstawione najnowsze trendy i kierunki rozwoju systemów sterowania oraz przekazane informacje jak zbudować, zmodernizować zakłady produkcyjne aby jak najbardziej efektywnie i skutecznie brały udział w trwającej obecnie kolejnej rewolucji przemysłowej - Przemysł 4.0. Zgodnie z myślą twórców wydarzenia szczególnie istotne jest propagowanie wiedzy o istniejących i tworzo-nych technologiach, które będą realizowały ideę Przemysłu 4.0 oraz pokazanie konkretnych przykładów realizacji tej idei. Przemysł 4.0 jest ogromną szansą na rozwój również polskich firm i zyskanie przewagi konkurencyjnej.

Fabryka Przyszłości w drodze do Przemysłu 4.0

Awans Polski w światowym rankingu innowacyjności

Polska zajęła 39. pozycję pośród 128 krajów, uzyskując 44,2 punkty (na 100 możliwych). Ranking pt. „Globalny indeks innowacyjności 2016” jest publikowany przez Uniwersytet Cornella we współpracy z m.in. z World Intellectual Property Organization (WIPO) specjalistyczną agendą ONZ. - Cieszy nas awans w światowym rankingu, szczególnie, że Polska w porównaniu z ubiegłorocznym rankingiem przesunęła się aż o siedem miejsc w górę - mówi wiceminister rozwoju Jadwiga Emilewicz. Autorzy raportu wykazują słabe i mocne strony gospodarek, kształtujące ogólny poziom innowacyjności. W rankingu globalnym pierwszą pozycję zajęła Szwajcaria, a następnie Szwecja i Wielka Brytania. Stany Zjednoczone znalazły się na czwartym miejscu. 39 pozycję w rankingu Polska zawdzięcza m.in. łatwości zakładania firm (awans o 5 miejsc), edukacji (awans o 2 miejsca), wydatkom krajowym brutto na B+R w PKB (awans o 3 miejsca), zawartym umowom na rynku venture capital (awans o 16 miejsc), pracownikom

z zaawansowaną technologicznie wiedzą (awans o 4 miejsca), artykułom naukowym (awans o 2 miejsca), kreatywności sektora ICT (awans o 14 miejsc). - Liczymy, że dzięki realizacji Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, wskaźniki innowacyjności w naszym kraju będą znacząco rosły. Stawiamy na industrializację i innowacje, koncentrujemy wsparcie na priorytetowych obszarach B+R+I wykorzystując fundusze unijne, programy rozwojowe dla różnych branż, budujemy prężny rynek venture capital. Zmieniamy prawo w zakresie wspierania innowacyjności, które usuwa bariery stojące na drodze innowatorów i przykładamy dużą wagę do wzmocnienia powiązań pomiędzy przemysłem, biznesem a nauką. Nie zapomnieliśmy również o wzmocnieniu kapitału ludzkiego i kapitału społecznego, które stanowią jeden z elementów zwiększenia innowacyjności polskiej gospodarki - podkreśla wiceminister rozwoju Jadwiga Emilewicz.

Źródło: mp/Kurier PAP, http://kurier.pap.pl

Wiele miejsca w tegorocznej edycji poświęcone zostanie tak ważnemu tematem jakim jest roz-wój edukacji, która powinna zapewnić odpowied-nio przygotowane kadry inżynierskie i technicz-ne. Organizatorzy zapraszają także studentów wyższych uczelni technicznych do udziału w kon-kursie na koncepcje instalacji demonstracyjnej prezentującej ideę Przemysłu 4.0. Trzecia edycja konferencji Fabryka Przyszłości

# 212132

# 213133

1/2016 5

Festiwal innowacji. Promocja inteligentnych małopolskich specjalizacji

Od 17 do 23 października odbędzie się Małopolski Festiwal Innowacji. Swoje zaangażowanie zadeklarowało już 30 partnerów, a wśród nich małopolskie uczelnie i instytuty badawcze, które są fundamentem małopolskich innowacji – Uniwersytet Jagielloński, Politechnika Krakowska, Akademia Górniczo-Hutnicza, Uniwersytet Pedagogiczny, a także Instytut Zaawansowanych Technologii Wytwarzania, Instytut Przemysłu Skórzanego oraz Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS. Partnerami będą także firmy: Delphi Poland, KreaTech, Miasteczko Multimedialne, 3D Fly, a poza tym klastry, fundacje, stowarzyszenia, agencje rozwoju, inkubatory. W tym roku festiwal szczególny nacisk kładzie na promocję małopolskich inteligentnych specjalizacji, wyznaczających kierunki rozwoju regionu. Do inteligentnych specjalizacji zostały zaliczone: nauki o życiu (life sciences), energia zrównoważona , technologie informacyjne i komunikacyjne, chemia, produkcja metali i wyrobów metalowych oraz wyrobów z mineralnych surowców niemetalicznych, elektrotechnika i przemysł maszynowy, przemysły kreatywne i czasu wolnego. W obszarze tych specjalizacji będą kumulowane środki finansowe przeznaczone na badania i innowacje w ramach

perspektywy finansowej 2014-2020. Jednym z warunków korzystania z tych środków jest właśnie wpisanie się (z projektem, działalnością, kierunkiem prac badawczych, itp.) w inteligentne specjalizacje.Jak zostać partnerem MFI?

Zgłoszeń można dokonywać na dwa sposoby:1. Wypełniając tabelę dostępną na www.festiwalinnowacji.

malopolska.pl i przesyłając ją na adres mailowy mfi@umwm.pl.

2. Wypełniając zgłoszenie dostępne na stronie https://pamelaslufinska.typeform.com/to/UE9gic.

Obie formy zgłoszenia zawierają te same pola do uzupełnienia. Odpowiedzi na pytania można uzyskać pod numerem: 12 630 33 91 lub e-mailem: pamela.slufinska@umwm.pl. Za koordynację i promocję Małopolskiego Festiwalu Innowacji odpowiada Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.Wydarzenie jest realizowane w ramach projektu Małopolski Festiwal Innowacji, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – poddziałanie 3.3.1 RPO WM 2014-2020.

Źródło: Jm/ Serwis Samorządowy PAP

w drodze do Przemysłu 4.0 to nie tylko idee i rozwiązania ale także doskonała okazja do spotkania i wymiany poglądów z krajowymi i zagranicznymi ekspertami z zakresu automatyki przemysłowej oraz przedstawicielami przodują-cych uczelni technicznych w Polsce. Konferencja jest skierowana do wszystkich osób mających wpływ na rozwój i unowocześnianie fabryki. Organizatorami konferencji Przemysł 4.0 są

cztery wiodące przedsiębiorstwa w dziedzinie nowych technologii produkcji: Balluff, Fanuc, Lapp Kabel i Wago. Konferencja rozpocznie się i zakończy w nowo otwartym Forum Muzyki we Wrocławiu a jej kolejne części będą odbywały się równolegle w siedzibach organizatorów. Zapraszamy, szczegóły na stronie www.prze-mysl40.pl.

Źródło informacji: Balluff Sp. z o.o.

aktualności

# 213134

6 1/2016

Dzięki zastosowaniu nowo-czesnych technologii sys-temy wykrywają jedy-

nie pieszych zbliżających się do przejścia, a inteligentne sensory potrafią odróżnić człowieka od przelatującego liścia czy nawet przechodzącego zwierzęcia. Po zastosowaniu systemu przy przej-ściu dla pieszych jego widocz-ność diametralnie się zmienia. Kierowca widzi ostrzeżenie set-ki metrów przed dojechaniem do przejścia dla pieszych. Wykorzy-stanie energii słonecznej do za-silania systemu nie tylko ograni-cza koszty utrzymania urządzeń do zera, ale także przyczynia się do ochrony środowiska. Urządze-nia są łatwe w montażu i konfi-guracji, a dzięki diodom LED najnowszej klasy światło genero-wane przez lampy jest wyjątko-wo intensywne. Do głównych ko-rzyści związanych z wdrożeniem systemu należą:• skuteczne doświetlenie przejść

dla pieszych na wyjątkowo nie-bezpiecznych odcinkach dróg lub tam, gdzie nie zastosowano żadnego innego oświetlenia.

• automatyczne wykrywanie pie-szego zbliżającego się do przej-ścia. System sam uruchamia oświetlenie gdy pieszy zbliża się do przejścia i gasi po opuszczeniu przejścia przez pieszego oszczę-dzając tym samym energię.

• akumulatory połączone z nowoczesnymi ogniwami sło-

necznymi, które działają beza-waryjnie przez wiele lat.Solarne zasilanie jest przyja-

zne środowisku, a przy tym ta-nie w utrzymaniu. Dodatkowo system pozwala oszczędzić na kosztach podciągnięcia stałego źródła zasilania elektrycznego. Istnieje też możliwość połącze-nia urządzeń z już zainstalowa-nym system sterowania sygnali-

zacją świetlną na przejściach dla pieszych. Firma Leditech pro-ponuje też bezprzewodowe lub przewodowe punktowe elementy oświetleniowe, aktywnie komu-nikujące się ze sobą oraz z głów-ną lampą LED znajdującą się pod znakiem. System urucha-mia się inteligentnie tylko przed wkroczeniem pieszego na przej-ście.

Inteligentnie oświetlone przejście

Innowacyjne rozwiązania doświetlania przejść dla pieszych przyczyniają się do bardzo skutecznej poprawy bezpieczeństwa na przejściach, w szczególności po zmroku lub podczas złej pogody i na obszarach pozamiejskich, zazwyczaj pozbawionych drogowego oświetlenia.

k smart oświetlenie # 213133

Kluczem do zwiększenia bezpieczeń-

stwa na przej-ściach dla

pieszych jest ich skuteczne

oświetlenie. Inteligentne rozwiązania

oferowane przez firmę Le-

ditech pozwa-lają zrobić to

w sposób efek-tywny i zauto-

matyzowany, dostosowany

do sytuacji na drodze i lokal-nych potrzeb.

Email: biuro@leditech.plwww.leditech.pl

1/2016 7

Aktywne przejście w Starych BabicachAktywne przejścia dla pieszych to kompleksowy system zapewniania bezpieczeństwa przejścia dla pieszych wykorzystujący zaawansowane rozwiązania i technologie.

k smart oświetlenie # 213134

Jest on zbudowany z czujnika ruchu, zestawu bardzo wy-dajnych diod LED, punkto-

wych elementów oświetlenia (tzw. PEO). PEO mogą być zasilanie zarówno napięciem stałym 24 lub z akumulatorów, ładowanych np. energią z odnawialnych źró-deł oraz niewielkiego sterownika do zarządzania działaniem syste-mu. Aktywny system przejścia dla pieszych wdrożyła w 2016 r. gmi-na Stare Babice.

Czujnik ruchu montowany jest na znaku drogowym, który znajduje się bezpośrednio przed przejściem. Nowoczesne rozwią-zanie sprawia, że czujnik wykry-wa tylko postacie dorosłe, dzie-ci oraz zwierzęta zbliżających się do pasów, nie reaguje zaś na liście i inne drobne przedmioty powo-dujące ruch. Istotnym elementem systemu są urządzenia LED – tzw. „kocie oczy” montowane w asfal-cie, które mają za zadanie dokład-nie doświetlić przejście dla pie-szych a poprzez dodatkowe efekty

świetlne, jak pulsowanie, efekt ka-skadowy, czy zmienne tempo mi-gania, skutecznie informować kierowców. Dodatkowo nad zna-kiem informującym o przejściu dla pieszych umieszczane są lam-py o bardzo intensywnym świe-tle generowanym także przez dio-dy LED (średnica każdej z lamp wynosi 200 mm). W momencie zbliżania się pieszego do przej-ścia, sterownik po otrzymaniu in-formacji z detektora, uruchamia cały zestaw oświetlenia, a następ-nie wyłącza je po około 30 sekun-dach, gdy ostatni pieszy opuści przejście. System działa w mo-mencie, gdy pieszy znajduje się na przejściu lub w jego bezpośredniej okolicy. System nie działa w spo-sób ciągły, a jedynie aktywuje się tylko wtedy gdy jest potrzebne.

Do powyższych rozwiązań w systemie Walk-Safe propo-nowanych przez firmę Leditech oferowany jest, opcjonalnie za-awansowany kontroler, dzięki któremu można sterować aktyw-

nymi znacznikami z urządzeń mobilnych poprzez:• zmianę jasności świecenia• zmianę częstotliwości świece-

nia• możliwość czasowego progra-

mowania• tryb stały• tryb pulsacyjny (możliwość re-

gulacji częstotliwości)• kaskada (możliwość regulacji

częstotliwości i długości fali)• możliwość dowolnego stero-

wania (przy wykorzystaniu po-wyższych funkcji) dwoma stro-nami aktywnego elementu. (np. światło stałe + pulsacyjne wraz z efektami świetlnymi)

• możliwość zamontowania dwukolorowych LED-ów (np.: 1 strona LED biały, 2 strona LED czerwony)Do każdego z rozwiązań ofe-

rowane są pasy biało-czerwone wykonane w technologii chemo-utwardzalnej, maty antypoślizgo-we oraz pasy 3D.

(red. MN)

technologie

8 1/2016

W informacji Kancelarii Prezydenta w przed-dzień podpisania przez

p. Andrzeja Dudę ustawy czyta-my, że „wprowadzenie ustawy ma na celu: „uporządkowanie sytu-acji wytwórców energii elektrycz-nej z odnawialnych źródeł energii oraz zasad udzielania dla nich po-mocy publicznej”.

Podstawowym czynnikiem ha-mującym rozwój energetyki od-nawialnej w Polsce był problem niedopasowania czasu produkcji energii OZE względem zapotrze-bowania energetycznego gospo-darstw domowych. Typowa rodzi-na potrzebuje energii eklektycznej we wczesnych godzinach poran-nych oraz popołudniu, wieczorem i w nocy. Zużycie wzrasta w okre-sie zimowym w związku ze zwięk-szonym zapotrzebowaniem na ogrzewanie czy światło. Produk-cja oparta na wykorzystaniu pro-mieniowanie słonecznego generu-je dostępną energię w ciągu dnia, z wartością szczytową w południe słoneczne a znaczna jej większość jest generowana w okresie letnim.

Do lipca bieżącego roku nie było możliwości korzystnej od-sprzedaży niewykorzystanej ener-gii wyprodukowanej w domu do zakładu energetycznego. Wyko-rzystanie wyprodukowanej z in-stalacji fotowoltaicznej energii na potrzeby własne było do tej po-ry możliwe wyłącznie z zasto-sowaniem drogich i nietrwałych technologii akumulatorowych co w znacznym stopniu ograniczało ilość budowanych instalacji foto-woltaicznych.

Wprowadzony przez ustawo-dawcę system zwany OPUSTo-wym daje możliwość zmagazy-

nowania wytworzonej we własnej elektrowni słonecznej energii w sieci energetycznej. Wytwo-rzonej w typowej domowej elek-trowni fotowoltaicznej energię nieskonsumowanej w momencie produkcji możemy oddać do za-kładu energetycznego. W zamian za 100% wprowadzonej „por-cji” energii możemy w dowol-nym momencie w ciągu roku odebrać 80% (w przypadku in-stalacji o wielkości do 10kWp) lub 70% (w przypadku instalacji 10-40kWp) OPUSTU na zaku-pioną z sieci energii. Rozliczenie dotyczy wszystkich opłat zmien-nych rachunku a więc energii

elektrycznej oraz opłat związa-nych z dystrybucją. Jeżeli wpro-wadzona przez nas do sieci ener-gia będzie większa o ponad 20% względem zapotrzebowania w kolejnym roku – nadwyżka nie-odebranej z sieci energii zostanie przez nas stracona. Nie warto wiec przewymiarować instalacji fotowoltaicznej a właściwy jest dobór pozwoli na właściwe wyko-rzystanie produkowanej energii.

Jeżeli maksymalna produkcja z instalacji nie powinna być więk-sza niż 20% rocznego zapotrze-bowania energetycznego domu, dobierając moc instalacji fotowol-taicznej powinniśmy zacząć od

Nowe zasady rozliczania instalacji fotowoltaicznychk modernizacja dachów # 213132

Nowe przepisy ustawy o odna-

wialnych źró-dłach energii

zmieniają ekonomikę

instalacji foto-woltaicznych.

W zbilansowa-niu energii po-

mocny będzie inteligentny

licznik – klu-czowy element

smart grid.

1/2016 9

Z dniem 1 lipca 2016 zmieniły się zasady rozliczenia domowych instalacji fotowoltaicznych produkujących energię elektryczną w procesie przetwarzania promieniowania słonecznego. Rząd, dzięki wprowadzeniu nowego systemu rozliczeń, dąży tym samym do zwiększania ilości odnawialnych źródeł energii w Polsce.

analizy rocznych rachunków za energię elektrycz-ną. Następnie uzyskaną wartość należy skonfronto-wać z możliwościach dachowymi. Pojedynczy mo-duł fotowoltaiczny to ok. 1,7m2 powierzchni dachu – ważne żeby połać na której projektujemy panele była połacią skierowaną w kierunku południowym. Oczywiście dopuszczalne są niewielkie odchylenia – niewpływające znacząco na roczny uzysk. Typo-wy dom jednorodzinny zużywa około 4MWh rocz-nie, aby pokryć całość zapotrzebowania należy zain-stalować około 18 sztuk modułów fotowoltaicznych (ok. 5kWp mocy). Dzięki takiej instalacji możemy do minimum zredukować rachunki za prąd – pła-cąc jedną fakturę wystawioną za cały rok użytkowa-nia energii.

Zgodnie z prognozą Ministerstwa Energii, dzię-ki wprowadzonym regulacjom, ilość mikroelektrow-ni fotowoltaicznych w latach 2018-2020 będzie po-większać się w tempie ok. 20 tyś systemów na rok. Zgodnie z szacunkami resortu po 2020 roku sku-mulowana ilość instalacji przekroczy 80 tyś. Kie-runek producencki (producent energii jest jedno-cześnie jej odbiorcą) popierany przez Ministerstwo Energii jest słusznym kierunkiem rozwoju polskiej energetyki odnawialnej a wprowadzone zmiany po-zwalają na jego dynamiczny rozwój. Dobrze dobra-ny system prosumencki doskonale sprawdzi się jako składowa energooszczędnego domu.

Maciej Kowalski Dyrektor ds. Fotowoltaiki

NOWE ZASADY ROZLICZANIA INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH.

INFORMACJE O SPÓŁCE GRODNO S.A.Grodno SA to jeden z czołowych dystrybutorów

artykułów elektrotechnicznych i oświetleniowych w Polsce, oferujący ponad 120 tys. towarów krajo-wych i międzynarodowych producentów oraz pro-dukty pod marką własną Luno. Ofertę Grodna wy-różnia kompleksowy, stale poszerzany asortyment, m.in. obejmujący rozwiązania z sektora automaty-ki, fotowoltaiki, oświetlenia oraz klimatyzacji. Spół-ka świadczy doradztwo i usługi specjalistyczne – przeprowadza audyty energetyczne i oświetleniowe. Klientami Grodna są firmy zajmujące się instalacją elektryczną, przemysłowe (służby utrzymania ruchu,

zakłady produkcyjne), dystrybucją (hurtownie, skle-py, składy budowlane), obiekty wielkopowierzch-niowe (magazyny, sieci handlowe, biurowce, hotele) oraz klienci indywidualni. Sieć dystrybucyjna Grod-na obejmuje 57 punktów sprzedaży (53 punkty wła-sne i 4 franczyzowe) zlokalizowane w kluczowych miastach na terenie kraju, w tym w Warszawie, Kra-kowie, Katowicach, Gliwicach, Poznaniu, Wrocła-wiu oraz Centrum Dystrybucji w Małopolu koło Warszawy. Spółka należy do grupy dystrybutorów elektrotechnicznych FEGIME Polska. W 2015 ro-ku Grodno obchodziło 25-lecie działalności. www.grodno.pl

technologie

10 1/2016

I stniejące dotąd systemy dróg zostały zaprojektowanie do znacznie mniejszego natęże-

nia ruchu. Ich rozbudowa i mo-dernizacja jest bardzo kosz-towna, nie zawsze możliwa, często też negatywnie wpływa na środowisko. Przede wszyst-kim zaś nie zawsze jest celowa. Poszerzone drogi i nowe po-łączenia rozładowują ruch je-dynie w pierwotnym okresie, później zaś przyciągają ruch i problem nadmiernego ruchu i zatorów pojawia się w zwie-lokrotnionej postaci. Tańszym, szybszym, a zazwyczaj i bar-dziej proekologicznym rozwią-zaniem problemów transpor-towych i komunikacyjnych są zautomatyzowane, często określane tez mianem inteli-gentnych systemy telematycz-ne ITS służące optymalizacji ruchu. W kontekście zrówno-ważonego rozwoju ich celem ekonomicznym jest zwiększe-nie efektywności i skuteczności przejazdu, a tym samym płyn-ności ruchu, celem społecznym zwiększenie bezpieczeństwa na drodze i zmniejszenia uciąż-liwości przejazdów, zaś ce-lem ekologicznym, zmniejsze-nie emisji CO2, hałasu i spalin, a przez to poziomu zanieczysz-czenia powietrza atmosferycz-nego i środowiska.

W wymiarze społecznym ce-lem ITS jest ostrzeganie przed niebezpiecznymi sytuacjami dro-gowymi powodowanymi przez takie zdarzenia, jak: zatory wy-nikające z nadmiernego nagro-madzenia i zagęszczenia pojaz-dów danym miejscu w stosunku do możliwej przepustowości oraz czynniki pogodowe, jak: opady, mgła, gołoledź, silny wiatr bocz-ny. W zautomatyzowanych sys-temach powiadamiania kierow-cy ostrzegani są również przed wypadkami, uszkodzeniami na-wierzchni oraz informowa-ni o potrzebie zmiany prędkości jazdy, utrzymywania odpowied-nich odstępów między pojazda-mi, sposobu włączania się do ru-chu. Informacje tego typu mogą być dostarczane kierowcom na różne sposoby, od tablic i ekra-nów cyfrowych, do znaków dro-gowych o zmiennej treści, dosto-sowanej do sytuacji i zdarzeń na drodze lub warunków atmosfe-rycznych i mającej na celu opty-malizację ruchu i wykorzystania dostępnej infrastruktury drogo-wej pod względem skuteczności przejazdu i bezpieczeństwa.

Oprócz samego zarządzania ruchem pojazdów, rozwiązania smart znajdują również zasto-sowania w procesie identyfika-cji i kontroli samych pojazdów – przykładem jest Inteligentny

System Kompleksowej Identyfi-kacji Pojazdów (ISKIP) nad któ-rym pracuje Instytut Badawcze-go Dróg i Mostów. System ten rozpoznaje takie cechy jak ro-dzaj pojazdu, kolor, marka, typ oraz numer rejestracyjny. Sys-tem może być instalowany za-równo w wersji stacjonarnej, np. na przejściach granicznych, waż-nych węzłach drogowych, mo-stach, jak i w wersji mobilnej w pojazdach służb specjalnych, zapewniając ponad 90% wykry-walności. Systemy te sprzężone są również z rozwiązaniami do ważenia pojazdów w ruchu re-jestrujące naciski na poszczegól-ne osie w automatycznych punk-tach pomiarowych. Mogą się one okazać skutecznym sposobem na kontrolę wagi tirów, które są czę-sto przeciążone i przyczyniają się do degradacji dróg.

Poza inteligencją technicz-ną wspierającą optymalny i bez-pieczny ruch pojazdów, automa-tyczne systemy z pewnością nie zastąpią inteligencji za kierow-nicą, czyli ostrożnego i ekono-micznego sposobu kierowania pojazdem. Inteligentny sposób prowadzenia pojazdu, paliwoosz-czędny i przyjazny jednocześnie dla środowiska i otoczenia nosi mian ecodrivingu. Warto polecić instruktywny poradnik ekojazdy.

(red. MN)

Inteligencja w transporcie – ITS

Inteligentne SystemyTransportowe (Intelligent Transportation Systems) ITS polegają na zastosowaniu rozwiązań teleinformatycznych do lepszego zarządzania ruchem ulicznym i komunikacją oraz zwiększenia poziomu bezpieczeństwa na drodze, głównie w miastach. Dzięki usprawnieniu i optymalizacji przepływu pojazdów zmniejsza się również emisyjność i oddziaływanie na środowisko ze strony transportu.

k smart mobilność # 213139

Dobry przy-kład aktywne-

go przejścia dla pieszych

z wykorzy-staniem

diod LED i punktowych

elementów oświetlenia

zastosowano w gminie Stare

Babice.

1/2016 11

ANODOWANE ALUMINIUM

Ekologiczne Oświetlenie LED dedykowane przejściom dla pieszychISKRA LED P i ISKRA LED P ALFA firmy ROSA dedykowane przejściom dla pieszych w świetle Raportu Rocznego Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.

W 2015 roku odnotowano ponad 8,5 tys. wypadków z udziałem pieszych. Blisko 75 proc. z nich zdarzy-ło się w miejscach ruchu pieszych (na chodnikach,

poboczach, przystankach komunikacyjnych), a ponad 3,5 tys. w przestrzeni dla pieszych zarezerwowanej – na pasach. Jakość oświetlenia jest jednym z priorytetowych czyn-ników wpływających na ilość kolizji. Właściwe oświetlenie przejść dla pieszych oraz modernizacja oświetlenia w spo-sób zasadniczy wpływają na poprawę stanu rzeczy. Projektanci firmy ROSA za cel główny postawili sobie skonstruowanie oprawy, która zapewni właściwe warunki obserwacji przejścia oraz nadjeżdżających pojazdów – pie-szym, jak również możliwość rozpoznania sytuacji drogowej i obserwacji sylwetki pieszego – kierowcom. Przyświecała nam jeszcze jedna idea – podkreśla kierownik działu projektowego Artur Rosa. Chodziło o poprawienie bezpieczeństwa przejść, ale także o wprowadzenie na rynek dedykowanego produktu w preferencyjnej cenie. Bezpie-czeństwo nie może być dobrem ekskluzywnym - wyjaśnia Artur Rosa. ISKRA LED P ALFA montowana na wysięgniku i ISKRA LED P montowana bezpośrednio na słupie, wyposażo-ne są w wodoodporny moduł LED (12 diod CREE XP-L) dostępny w dwóch układach optycznych, przeznaczo-nych dla dróg z ruchem prawo i lewostronnym. Dodatko-wo optyka dla ruchu lewostronnego dobrze sprawdza się w przypadku oświetlenia bardzo szerokich przejść dla pie-szych lub przejść z wyspą. Oprawy ISKRA wyposażono w

jedne z najwydajniejszych diod jednostrukturowych na rynku, uzyskujących efektywność świetlną do 121 lm/W dla całej oprawy. Ochronnik przeciwprzepięciowy podno-si odporność na wyładowania elektryczne do 15 impulsów o napięciu 10kV, a w przypadku większej liczby impulsów (lub impulsu o większej energii) ulega zniszczeniu odcinając oprawę od sieci zasilającej, chroniąc jej podzespoły elek-tryczne. To nie wszystko. Aluminiowe oprawy dedykowane przejściom dla pie-szych można ponadto zestawiać z wybranymi słupami alu-miniowymi firmy ROSA i anodować w Anodowni ROSA w 10 dostępnych kolorach z opcjonalnym wybłyszczeniem. Ta bezkonkurencyjna, kompleksowa propozycja daje możli-wość skomponowania dopasowanych do konkretnego oto-czenia kompletów oświetleniowych dla przejść dla pieszych o walorach antykorozyjno-dekoracyjnych.

OCHRONA PRZECIWPRZEPIĘCIOWA

MODUŁ LED

DIODY CREE XP-L

Droga dwujezdniowa jednokierunkowa Droga dwujezdniowa dwukierunkowa

Zakład Produkcji Sprzętu Oświetleniowego „ROSA” Stanisław Rosaul. Strefowa 1, 43-109 TychyObsługa klienta: 32 738 89 63 - 65 Dział sprzedaży: 32 738 89 11 - 17Anodownia: 32 738 89 75email: sekretariat@rosa.pl

technologie

12 1/2016

Globalną zasadą normującą rozwój cywilizacyjny sta-je się koncepcja trwałego

i zrównoważonego rozwoju (su-stainable development). Zgodnie z nią wszelki rozwój i w każdej skali – od lokalnej, przez regio-nalną, krajową i międzynarodo-wą – powinien spełniać łącznie kryteria społeczne, gospodarcze i ekologiczne, czyli jednocześnie przyczyniać się do podniesienia jakości życia, efektywności eko-nomicznej i oszczędności zaso-bów i energii oraz zapewniać wła-ściwą ochronę środowiska.

Wiedza o proekologicznych i efektywnych ekonomicznie (energooszczędnych) środkach transportu i sposobach korzy-stania z nich ważna jest nie tyl-ko w przypadku indywidualnych konsumentów. Od wiedzy w tym zakresie wśród włodarzy miast

i gmin oraz osób odpowiedzial-nych za realizację i rozwój lokal-nej i regionalnej polityki trans-portowej, zarządzanie ruchem i rozwój infrastruktury, zależy po-ziom ekologicznego i technolo-gicznego zrównoważenia systemu transportu i komunikacji w gmi-nie, mieście, metropolii. Jeśli ta-kie rozwiązania będą dostępne, od mieszkańców będzie już tylko zależeć, czy możliwości te będą optymalnie wykorzystywane. Ja-kie są zatem możliwości rozwoju mobilności w kierunku bardziej zrównoważonym i inteligent-nym? Do niedawna panaceum na bardziej ekologiczny trans-port miały stać się z jednej stro-ny biopaliwa, z drugiej zaś rozwój transportu rowerowego. Obecnie spektrum możliwych, dostępnych i coraz szerzej wdrażanych roz-wiązań wyznacza:

• wprowadzanie pojazdów hy-brydowych, łączących silniki spalinowe (benzynowe i na olej napędowy lub gaz) i elektrycz-ne

• wprowadzanie pojazdów na-pędzanych biogazem (bio-metanem) pozyskiwanym z organicznych odpadów ko-munalnych (np. gazu wysypi-skowego, gazu z fermentacji osadów ściekowych) i bioga-zowni – rozwiązanie to szcze-gólnie popularne jest w Szwecji.

• rozwój infrastruktury ścieżek rowerowych i tzw. roweru miej-skiego

• rozwój inicjatyw tzw. carsha-ring’u – czyli wspólnego użyt-kowania samochodów pry-watnych, np. wspólne dojazdy sąsiadów do pracy czy na za-kupy.

(red. MN)

Mobilność – zrównoważona i smart

Mobilność i komunikacja – to jedne z kluczowych wyznaczników współczesnej cywilizacji. W dziedzinie transportu i komunikacji zrównoważony rozwój wspierają rozwiązania i technologie smart.

k smart mobilność # 213138

Wprowadza-nie rozwiązań

inteligentnych pozwala lepiej

kontrolować i zmniejszyć

emisje zanie-czyszczeń do

środowiska.

1/2016 13

Przy użyciu aplikacji na smartfo-ny, tablety i komputery urzędnicy mogą się komunikować z miesz-

kańcami, zarządzać gminną infrastruk-turą i dotyczącymi jej inwestycjami, nadzorować prowadzone prace i kon-taktować się z ich wykonawcami.

Efektywna komunikacja urząd - mieszkańcy

Wdrożenie systemu Asta Smart City usprawnia pracę urzędu, zwiększając za-kres dostępnej informacji oraz usprawnia-jąc komunikację urzędu z mieszkańcami, wykonawcami, inwestorami. W efek-cie zwiększa transparentność działania urzędu, buduje zaufanie mieszkańców do urzędu, oraz zwiększa ich poczucie odpo-wiedzialności za miasto i gminę.

Dzięki funkcjonalnościom systemu mieszkańcy na bieżąco i z dowolnego miejsca mogą zgłaszać problemy w funk-cjonowaniu gminy poprzez wypełnienie ankiety i dołączenie zdjęcia. Urzędnicy na bieżąco przeglądają zgłoszenia, lokali-zują je na mapach, oraz informują wybra-ne grupy mieszkańców o utrudnieniach lub zagrożeniach. Zgłoszenia mogą do-tyczyć:• uszkodzeń i dewastacji infrastruktury

czy zieleni, • zalegających śmieci lub zanieczysz-

czeń, • zalegania śniegu i oblodzeń, wypad-

ków komunikacyjnych, naruszeń po-rządku i zagrożeń bezpieczeństwa itd.Urzędnicy potwierdzają zgłoszo-

ne problemy w terenie i dokumentują je przy użyciu opisów, zdjęć i filmów; zle-cają niezbędne do rozwiązania proble-mów działania i prace własnym służbom lub zewnętrznym wykonawcom. Wy-konawcy prac na bieżąco otrzymują po-wiadomienia o nowych zleceniach wraz z pełną informacją dotyczącą zaistnia-łych zdarzeń i zlecanych zadań, przyj-

mują je do wykonania i na bieżąco infor-mują o postępach prac. System pozwala urzędnikom na monitorowanie położe-nia potencjalnych wykonawców oraz ich aktualnego i planowanego obciążenia; na bieżąco kontrolują realizację zadań i po-stępy prac, a po ich zakończeniu odbiera-ją raporty końcowe. Z kolei urząd gminy może za pośrednictwem systemu bezpo-średnio informować mieszkańców o re-montach dróg, objazdach i utrudnieniach komunikacyjnych czy przewidywanych zagrożeniach.

Smart monitoring gminySystem Asta Smart City znacząco uła-

twia monitorowanie i zarządzanie mia-stem i gminą poprzez lepsze skomu-nikowanie wszystkich interesariuszy (urzędników, wykonawców, mieszkań-ców) oraz bardziej kompleksowe i efek-tywne przetwarzanie informacji lokalnej.

System może obejmować budynki, stacje energetyczne, kontenery na śmieci i wysypiska śmieci, przystanki i parkingi itd. System usprawnia projekty związane z przebudową i modernizacją infrastruk-tury drogowej, energetycznej czy wodno--kanalizacyjnej, budową szpitali i ośrod-ków zdrowia, szkół i przedszkoli, parków i placów zabaw itd.

Wdrożenie systemu nie niesie ryzy-ka inwestycyjnego – nie jest wymagany zakup systemu ani jakiejkolwiek własnej infrastruktury komputerowej – system jest oferowany jako usługa, co wiąże się jedynie z okresowymi opłatami, których wysokość zależy od intensywności wy-korzystania systemu. Wdrożenie nie wy-maga zaawansowanej wiedzy technicznej – usługa jest uruchomiona w chmurze obliczeniowej dostawcy, a urzędnicy, mieszkańcy i wykonawcy samodzielnie pobierają ze sklepu i instalują aplikacje lub wymagane uaktualnienia, których nie trzeba już dodatkowo konfigurować.

Asta Smart

Asta Smart City to system przeznaczony dla miast i gmin wspiera-jący realizację idei e-administracji i inteligentnego miasta.

k smart mobilność #785332

technologiewww.astalabs.com

14 1/2016

Woda = życie. Innowacyjne

systemy reten-cjonowania

wody pozwa-lają skutecznie oszczędzać ten

ceny zasób.

Stawy na dachu

Multifunkcjonalne ogrody bagienne na dachach sposobem na retencjonowanie wody opadowej

k modernizacja dachów # 213147

W Markach pod Warsza-wą ma powstać pierw-sza w Polsce szkoła

pasywna. Aby osiągnąć to zało-żenie, projektanci z biura CJK architekci zaproponowali wiele niekonwencjonalnych rozwią-zań technicznych.

Bardzo ważną kwestia są za-projektowane multifunkcjonal-ne ogrody bagienne na dachach szkoły. Projekt powstał w 2012-2014 roku, a oddanie do użytku planowane jest na 2017-2019 rok.

Wody opadowe i roztopo-we z terenu projektowanej in-westycji retencjonowane są pod trybuną zewnętrzną w zbior-niku o pojemności ok 500 m3, a następnie odprowadzane po-przez kanalizację deszczową do projektowanego rowu melio-racyjnego, połączonego ze sta-wem zlokalizowanym w pół-nocnej części opracowywanego terenu. Instalacja zakłada roz-dzielenie wód opadowych i roz-topowych z połaci dachowych i nawierzchni zanieczyszczo-nych - dróg i parkingów.

Część nawierzchni poła-ci dachowych zaprojektowano w technice tzw. dachów eksten-sywnych.  Pozwala to na reten-cjonowanie wody w ilości oko-ło 30l/m2. Zastosowano także dachy bagienne pozwalające na zwiększoną retencję wód opa-dowych i deszczowych o wy-sokości retencji od 10 do 35 cm. Z dachów ekstensywnych

oraz bagiennych nadmiar wód jest odprowadzany przelewem bezpośrednio do zbiornika re-tencyjnego. Zgodnie z danymi literaturowymi zastosowanie tej techniki pozwala na reduk-cję odpływu wód opadowych o około 50-99% - poprzez pro-dukcję pary wodnej następu-je odświeżenie, ochłodzenie i oczyszczenie powietrza, co wpływa na poprawę mikrokli-matu w miastach. Z kolei re-tencjonowanie wody opadowej obniża zagrożenie powodziowe na terenach zurbanizowanych, a także umożliwia późniejsze jej zagospodarowanie. Część zgromadzonej w zbiorniku wo-dy planuje się wykorzystywać do podlewania projektowanej zieleni, nawadniania trawni-ków, schładzania boiska piłkar-skiego w czasie upałów, a także uzupełniania wody na dachach bagiennych w okresach su-chych.

Zastosowany rodzaj da-chów zielonych w tej inwestycji oprócz korzyści i walorów typo-

wych dla ogrodów na dachach, posiada jeszcze szereg nowych i bardzo interesujących wartości dodatnich tj.: wysoka zdolność takich zbiorowisk do trans-piracji, jest to ok od 800 do 1 600 mm/m2 . Duże miasta maja ogromny problem z mi-kroklimatem, a takie zbiorniki zwiększają efektywność zazie-leniania w mieście na mikrokli-mat oraz regulację temperatury powietrza, zmniejszając jedno-cześnie problem miejskich wysp ciepła.

Zazielenienie takie powodu-je również regulację tempera-tury wewnątrz budynku aniżeli w przypadku dachów zielonych konwencjonalnych. Zdolność do ochładzania mikroklimatu w bardzo intensywnej miejskiej zabudowie jest bardzo cenne w obecnych czasach, natomiast odbieranie ciepła w procesie pa-rowania wpływa pozytywnie na regulacje temperatury wewnątrz budynków. Poprzez oddawanie dużej ilości wody do atmosfery takie dachy bagienne w znaczy sposób odciążają sieci kanaliza-cyjne.

Nie da się ukryć, że efektyw-ność takich dachów zielonych pod tym względem jest również dużo większa niż tradycyjnych dachów, co za tym idzie są bar-dziej przydatnym „narzędziem” w walce z powodziami na tere-nach zurbanizowanych.

Red: Joanna Wilczyńska, Polandscape

1/2016 15

Magazyn Gmina nr 1 styczeń 1995KOMPUTER W GMINIEApple Computer Corp. to firma powstała w Kalifornii w roku 1967, z założeniem produkcji sprzętu komputerowego nowej generacji – łatwego w obsłudze przez zwykłego użytkownika. Apple Macintosh nadaje się do każdego typowego zastosowania biurowego. W Polsce wykorzystywane są m.in. w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Urzędzie Rady Ministrów.Zadaniem komputera ma być ułatwienie pracy jego użytkownikowi, tak by mógł myśleć jedynie o tym, co ma zrobić, bez zastanawiania się, jak to zrobić.

Dla boisk zewnętrznych najlepszą nawierzchnią spośród dostępnych na

rynku jest nawierzchnia modu-łowo-elastyczna. Jest to wielo-funkcyjna nawierzchnia poli-propylenowa typu Sport Court, nieprzytwierdzona na stałe do podłoża. Moduły podwiesza-ne są na amortyzującym ruszcie słupkowo-krzyżowym. System amortyzacji pozwala na pozio-mą pracę modułów i absorbo-wanie energii udarowej stawów zawodników. Nawierzchnia ta idealnie nadaje się do pokrycia już istniejących boisk betono-wych lub asfaltowych. Duża od-porność na zużycie nawet przy bardzo intensywnym użytkowa-niu powoduje, że nawierzchnia ta zachowuje swoje pierwotne właściwości przez wiele lat i jest coraz częściej wykorzystywa-na na zewnętrznych ogólnodo-stępnych boiskach, w ośrodkach sportowych i wypoczynkowych.

Jeszcze do niedawna jedyną nawierzchnią sportową, którą stosowano w halach sportowych był parkiet drewniany. Dziś jego miejsce zajmują wielofunkcyjne, syntetyczne nawierzchnie spor-towe, które gwarantują komfor-towe oraz bezpieczne uprawia-nie sportów. W szczególności szkolne sale gimnastyczne, które wykorzystywane są przez dzie-ci i młodzież, powinny posia-dać nawierzchnie, które mini-malizują ryzyko powstawania urazów a za razem są wytrzy-małe. Taką nawierzchnią jest nawierzchnia syntetyczna skła-dająca się z dwóch warstw: war-stwy spodniej - maty gumo-wej amortyzującej oraz warstwy wierzchniej - modułu o heksa-gonalnej strukturze wsporczej. Dzięki temu świetnie sprawdza się podczas uprawiania takich dyscyplin jak: siatkówka, koszy-kówka, piłka ręczna, czy bad-minton. Doskonale nadaje się

także jako nawierzchnia dodat-kowa na zniszczony parkiet, lo-dowisko lub po prostu jako na-wierzchnia mobilna.

Powyższe rozwiązania są od-powiednie do modernizacji istniejących zaniedbanych bo-isk asfaltowych oraz betono-wych. Pozwalają zredukować koszty oraz znacznie skrócić czas inwestycji do maksymal-nie dwóch dni. Rozwiązania te nie mają wysokich wyma-gań w stosunku do podbudo-wy, która pokrywa także stare, zniszczone nawierzchnie (par-kiet, beton, poliuretan, itp.), są proste w instalacji, istnie-je możliwość ich wielokrotne-go montażu i demontażu, bez uszczerbku na trwałości, nie wymagają specjalistycznych konserwacji, a w przypadku miejscowego uszkodzenia, wy-starczy wymienić uszkodzony element, bez demontażu całe-go boiska.

Stare boiska straszyć nie muszą

Program „REWITALIZACJA BOISK” Fundacji Promocji Gmin Polskich umożliwia stworzenie nowoczesnych i bezpiecznych warunków do uprawiania sportu, prowadzenia zajęć wychowania fizycznego i sportu szkolnego.

k rewitalizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych # 213151

technologie

16 1/2016

Spośród funkcjonującego obecnie oświetlenia ulic lam-py sodowe stanowią ok. 60

proc. wszystkich źródeł światła. Powszechnie stosowane źródła światła mają jednak bardzo ni-ską wydajność, ok. 40 proc. Powo-duje to wysokie koszty utrzyma-nia obecnego oświetlenia, wysokie zużycie energii elektrycznej, a tym samym wysoką emisję CO2. Po-tencjał zwiększenia efektywności energetycznej, a tym samym eko-nomicznej i ekologicznej jest więc bardzo wysoki. Coraz więcej sa-morządów lokalnych decyduje się więc na modernizację oświetlenia i towarzyszącej mu infrastruktury. W ramach programu Sowa pro-wadzonym przez NFOŚIGW. dofinansowanie na wymianę lamp na LED-owe w 2015 r. otrzyma-ło ponad 30 gmin, które mogły li-czyć nawet na 45-proc. dotacje.

Obok zwiększenia energo-efektywności poprzez stosowa-nie wysokowydajnych opraw oświetleniowych LED innych technologii, równie ważnym ele-mentem w perspektywie zrówno-ważonego rozwoju infrastruktu-ry oświetleniowej jest możliwość wykorzystania odnawialnych źró-deł energii w zasilaniu lamp. Co-raz częściej stosowanym roz-wiązaniem są lampy solarne z wmontowanymi ogniwami fo-towoltaicznymi, wykorzystujące energię słońca oraz lampy hybry-dowe, dodatkowo wykorzystujące energię wiatru. W poprawie para-metrów środowiskowych oświe-tlenia obok ekoinnowacji również

ważną rolę odegrać mogą roz-wiązania inteligentne, poprawia-jące parametry efektywnościowe w zarządzania zużyciem energii na potrzeby oświetlenia ulic, dróg, ścieżek, placów, obiektów i miejsc publicznych.

Według szacunków firmy Apa-net inwestycje w inteligentne sys-temy planuje w najbliższym cza-sie ponad 70 proc. polskich miast, a do końca 2020 roku na ten cel może trafić blisko 18 mld euro. Obecnie, jak wynika z raportu organizacji Polskie Miasto Przy-szłości, choć z elementów inteli-gentnego miasta korzysta zale-dwie 14 proc. miast, jednak ich liczba systematycznie rośnie.

Zgodnie z ustawą Prawo ener-

getyczne do zadań własnych gmi-ny należy finansowanie oświe-tlenia ulicznego znajdującego się na jej terenie. Jak zauważa wie-le samorządowców problem po-lega jednak na tym, że gminy nie są w większości przypadków właścicielami tych lamp i należą one do zakładów energetycznych. W praktyce gmina ma więc ogra-niczony zakres władztwa nad in-frastrukturą oświetleniową.

W związku z tymi problema-mi, potwierdzonymi też w usta-leniach pokontrolnych w zakresie oświetlenia ulicznego, Najwyższa Izba Kontroli zarekomendowa-ła już w 2014 r. zmiany prawne w zakresie:• ustawowego zdefiniowania po-

jęcia punkt świetlny.• przypisania finansowania

oświetlenia dróg publicznych zarządcy danej kategorii drogi,

• kwalifikowania odcinków dróg zastąpionych nowo wybudo-wanymi drogami zgodnie z ich parametrami technicznymi.

• umożliwienia gminom wybo-ru wykonawców konserwacji oświetlenia ulicznego w trybie przetargu nieograniczonego w przypadku, gdy właścicielami punktów świetlnych są przed-siębiorstwa energetyczne.

• wskazania, że gmina dokonują-ca zakupu energii elektrycznej na potrzeby oświetlenia prze-strzeni publicznej ma status odbiorcy, od którego to statu-su uzależniona jest możliwość zakupu energii elektrycznej w trybie konkurencyjnym.x

• wprowadzenia obowiązku usta-lania warunków technicznych planowanego oświetlenia oraz warunków przejmowania przez gminy obowiązków w zakresie utrzymania oświetlenia.

(red. MN)

3,3 mln lamp czeka na smartk smart oświetlenie # 213136

Według danych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Polsce znajduje się ok 3,3 mln lamp ulicznych, a zużywana przez nie energia elektryczna w ciągu roku to wartość rzędu 1 500 GWh.

Oprócz wy-miany lamp

na oświetlenie LED-owe,

efektywność oświetlenia

zwiększa-ją również

rozwiązania inteligent-

ne, sterujące dostosowujące jego natężenie do sytuacji na

drodze i wy-korzystujące

odnawialne źródła energii.

1/2016 17

opinie

Inteligentne ESCO

ESCO (ang. energy savings company) to coraz bardziej popularna formuła finansowania przedsięwzięć modernizacyjnych polegająca na finansowaniu danej inwestycji z oszczędności, jakie ona przyniesie.

k smart oświetlenie # 213148

We współpracy z firmą typu ESCO. W ramach zawartej gminą umowy

wykonuje ona przykładowo pro-jekt modernizacji sieci oświetle-niowej, a gmina płaci comiesięcz-nie opłaty. Zazwyczaj są one nie większe, niż dotychczasowe zwią-zane z oświetleniem ulic. Firma ESCO finansuje modernizację sie-ci oświetleniowej, opłaca też kosz-ty energii i obsługi sieci oświetle-niowej, dzięki czemu gmina może bez wkładu własnego inwestować w nowoczesne rozwiązania tech-niczne i technologiczne.

Podstawową korzyścią z realiza-cji przedsięwzięć poprawiających efektywność energetyczną w for-mule ESCO jest podział ryzyka niepowodzenia inwestycji z fir-mą. Ponadto realizacja inwestycji w tej formule jest neutralna dla budżetu – spłata inwestycji nastę-puje z wygenerowanych oszczęd-ności i otrzymuje się jednocześnie kompleksową usługę przygotowa-nia projektu, realizacji i eksploata-cji. Formuła wynagrodzenia oparta na rzeczywistych oszczędnościach wymusza efektywne zarządzanie gospodarką energetyczną oraz do-trzymanie odpowiednich standar-dów jakościowych i ilościowych.

Charakterystyczne dla dzia-łalności ESCO jest oferowanie kompletnej usługi, w tym bada-nia możliwości, zaprojektowania przedsięwzięcia, instalowania, fi-nansowania, eksploatacji i napraw oraz monitorowania energoosz-czędnych technologii.

Firma ESCO bierze na siebie prawie całe ryzyko:

• technologiczne - wybór ener-gooszczędnych przedsię-wzięć i uzyskanych w praktyce oszczędności,

• techniczne - wyboru urządzeń i aparatury,

• ekonomiczne - oceny efektyw-ności przedsięwzięć,

• finansowe - regularnego płace-nia rachunku i wywiązania się ze zobowiązań finansowych (kre-dyty, dzierżawa, itp),

• eksploatacyjne i utrzymania ru-chu z przejęcia odpowiedzial-ności za eksploatację urządzeń, trwałość i niezawodność urzą-dzeń, właściwy i bezawaryjny poziom obsługi, a nawet klęsk żywiołowych (pożary, powodzie, kradzieże, itp.).Formułę ESCO można re-

alizować nie tylko w przypad-ku modernizacji systemu elektro-energetycznego czy cieplnego, ale i w gospodarce odpadami i go-spodarce wodno-ściekowej w ce-lu osiągnięcia efektów ekologicz-nych i ekonomicznych poprzez zmniejszenie kosztów eksploatacji. W przedsięwzięciu typu ESCO mogą też brać udział dwie (inwe-stor i firma ESCO) lub trzy strony: inwestor, firma zarabiająca na usłu-dze zmniejszenia kosztów, instytu-cja finansowa dostarczająca pienię-dzy na realizację inwestycji.

Wg. rozeznania rynku w roz-woju ESCO największym pro-blemem nie jest wbrew pozorom kwestia finansowania, a sama in-żynieria finansowa i powiąza-nie różnych źródeł finansowania dla określenia długości trwania kontraktu. Istotny jest też sposób

wyboru oferty, a w szczególno-ści kryteria i przypisanie im wagi. Kluczowe jest uniknięcie zasady wyboru oferentów według najniż-szej ceny. W przypadku wymiany i modernizacji oświetlenie istot-nym elementem oceny powinien stać się łączny koszt życia instala-cji oświetleniowej (LCCA - Life Cycle Cost Account) a nie najniż-sza cena zakupu. Typowa żywot-ność infrastruktury oświetlenia ulicznego to 15-20 lat i w takiej perspektywie powinny być ocenia-ne projekty.

Według Krajowej Agencji Po-szanowania Energii ESCO w perspektywie ograniczania do-finansowania inwestycji energo-oszczędnych w najbliższych latach stanowić będzie jedną z najistot-niejszych metod wspomagania re-alizacji inwestycji w zakresie efek-tywności energetycznej. Dotyczy to zarówno sektora budownictwa komunalnego i mieszkaniowego, jak również sektora usług i prze-mysłu.

(red. MN)

18 1/2016

To czy wybrany i wdrożony system ITS spełnia swo-ją rolę można łatwo stwier-

dzić porównując dany wskaźnik ex ante, a więc sprzed wdrożenia rozwiązania, z jego wartościami ex post, czyli po wdrożeniu danego systemu. Do jednego z najwięk-szych problemów ruchu drogowe-go należą kongestie (zatory i kor-ki), niedostateczna przepustowość i płynność ruchu pojazdów. Jeśli po wdrożeniu danego rozwiąza-nia uda zwiększyć przepustowość ulic o kilkanaście procent można uznać to za duży sukces. Osiągnię-ty wskaźnik zawsze warto porów-nać z analogicznym rozwiązaniem referencyjnym zastosowanym w podobnych warunkach.

Oprócz zwiększenia wskaźni-ka przepustowości ruchu, a obec-nie stosowane rozwiązania ITS pozwalają na jego zwiększenie o 20 – 30 %, pomocne w spraw-dzeniu efektywności zastoso-wanych rozwiązań mogą być wskaźniki: poprawy bezpieczeń-stwa ruchu drogowego poprzez zmniejszenie liczby wypadków. Warto zauważyć, że każda po-zytywna zmiana tego wskaźni-

ka jest miarodajna, gdyż każ-de życie ludzkie jest bezcenne. Doświadczenia wskazują, iż za-awansowane systemy ITS po-zwalają na zmniejszenie wypad-kowości na poziomie 40 – 80%. Ważnym społecznie, ale i eko-nomicznie i ekologicznie wskaź-nikiem jest zmniejszenie czasu podróży i przejazdów na okre-ślonych odcinakach oraz zuży-cia paliw i energii, a tym samym redukcja emisji spalin. W tym obszarze oszczędności mogą się zawierać w przedziale od 30 do 70%. Do pośrednich wskaźni-ków i efektów wprowadzonych rozwiązań należy też poprawa jakości przejazdów komunikacją publiczną i redukcja kosztów za-rządzania taborem, zmniejszenie kosztów utrzymania i naprawy nawierzchni dróg.

W efekcie stosowania ITS po-prawie powinien ulec zakres i stopień zintegrowania i spójno-ści różnych podsystemów komu-nikacji, w tym publicznej, kołowej i szynowej. Poszczególne kom-ponenty ITS obejmują: systemy zarządzania popytem na prze-jazdy i usługi transportowe; sys-

Mierniki inteligentnego transportu

Aby stwierdzić czy wprowadzane rozwiązania smart spełniają swoje cele i funkcje należy, podobnie jak w każdej dziedzinie zarządzania i polityki samorządowej stosować odpowiednie wskaźniki, dokonywać ich monitoringu i ewaluacji.

k smart mobilność # 203140

Kuczem do sprawdzenia

czy wpro-wadzane

rozwiązania zwiększają

efektywność transportu

i zmniejszają emisję zanie-

czyszczeń jest stosowanie

odpowiednich wskaźników

i ich stałe mo-nitorowanie.

1/2016 19

temy informacji dla podróżnych, kierowców i pasażerów; syste-my kontroli pojazdów; systemu wczesnego ostrzegania, systemy nawigacji drogowej; systemy ra-townicze, awaryjne i kryzysowe; systemy zarządzania transportem komunikacji publicznej; zarzą-dzanie transportem towarowym, spedycją i logistyką; systemy elek-tronicznych opłat za przejazdy i parkowanie; systemy rejestracji wykroczeń i ewidencji pojazdów; inteligentne skrzyżowania.

W każdym z wymienionych obszarów w procesie planowania i implementacji technik, technolo-gii i rozwiązań ITS należy określić odpowiednie wskaźniki. W per-spektywie trwałego i zrównowa-żonego rozwoju mobilności takie wskaźniki powinny dotyczyć:• zwiększenia atrakcyjności

i liczby przejazdów środkami komunikacji miejskiej;

• spadku ruchu indywidualnych środków transportu w centrach miast;

• wzrostu liczby przejazdów i stopnia wykorzystania pu-blicznych środków lokomocji;

• wzrostu poziomu satysfakcji i praktycznego poinformowa-nia podróżnych (pasażerów) i uczestników ruchu (kierow-ców);

• zwiększenie wykrywalności i czasu reakcji na wypadki dro-gowe, awarie i wykroczenia;

• szybsze dostosowanie ruchu drogowego do warunków po-godowych;

• automatyzacja pobierania opłat drogowych, postojowych i par-kingowych;

• bezkolizyjność ruchu na skrzy-żowaniach;

• skrócenie czasu i zmniejszenie uciążliwości dojazdów;

• zwiększenie roli transportu szynowego i publicznego oraz wykorzystania komunikacji ro-werowej.Korki uliczne w jednym miejscu

często mają swoją ukrytą przy-czynę w odległych przestrzennie

zdarzeniach drogowych, dlate-go też przeciwdziałanie zagęsz-czeniom w jednym miejscu musi zakładać komunikację całego sys-temu, aby zoptymalizować ruch, stąd rozwiązania inteligentne po-winny mieć całościowy, siecio-wy, skomunikowany i względnie rozległy przestrzennie charak-ter. Wdrażanie rozwiązań smart nie jest celem samym w sobie, a ma pomóc w poprawie efek-tywności i w lepszym zaspokoje-niu potrzeb użytkowników dróg i uczestników ruchu drogowego, w tym użytkowników komunika-cji publicznej. Z uwagi na wielość obszarów zastosowań i wielość samych rozwiązań smart, szcze-

gólnie ważne jest zapewnienie i zachowanie ich kompatybilno-ści. Inteligencja i zasadność tych systemów polega nie na ich we-wnętrznej sprawności i nowocze-sności, lecz na ich zintegrowaniu i skoordynowaniu oraz optymal-nym w stosunku do każdora-zowych potrzeb wykorzystaniu zbieranych danych i praktycznym tego stosowaniu. Aby wdrażany system ITS był faktycznie inteli-gentny, jego wdrożenie musi być dogłębnie przemyślane i dobrze zaprojektowane, a koniecznym tego elementem jest właśnie do-bór i systematyczny pomiar okre-ślonego zestawu wskaźników.

(red. MN)

opinie

20 1/2016

Rozwój nowych technolo-gii i infrastruktury może wspomóc wdrażanie na

masową skalę samochodów elek-trycznych - uważa prof. Włodzi-mierz Choromański z Politech-niki Warszawskiej.

Na szczycie klimatycznym w Paryżu ustalono, że do 2030 r. co najmniej 20 proc. wszystkich pojazdów musi być napędzanych elektrycznie.

Jednak, aby wdrożyć paryskie zapowiedzi w życie należy pod-jąć wiele kroków na drodze do popularyzacji technologii elek-trycznej mobilności - powiedział PAP prof. Choromański.

Kierownik Zakładu Systemów Informatycznych i Mechatro-nicznych w Transporcie przypo-mniał, że „samochód elektryczny nie istnieje bez infrastruktury”.

- Tak jak mamy klasyczne sa-

mochody ze stacjami benzynowy-mi, tak tutaj muszą być również stacje ładowania tych samocho-dów. Te technologie samochodów elektrycznych są wdrażane w wie-lu miastach w Europie, na to ich włodarze zwracają uwagę.

Na ogół samochód elektrycz-ny niestety ze względu na tę in-frastrukturę jest drugim, trzecim samochodem (w rodzinie). Brak jest stacji szybkiego ładowa-nia. Niestety jest to dłuższy pro-ces niż pobieranie paliwa na sta-cji benzynowej - tłumaczył prof. Choromański. Dodał, że w Eu-ropie istnieje duża potrzeba wy-budowania licznych stacji szyb-kiego ładowania.

- To rodzi kolejny problem - te cykle szybkiego ładowania zmniejszają żywotność akumu-latorów litowo-jonowych, która są najczęściej stosowane w dniu

dzisiejszym - podkreślił nauko-wiec Politechniki Warszawskiej dodając, że tego typu ogniwa poddają się ciężko procesowi re-cyklingu.

Rozmówca PAP przypomniał jednak, że technologia samo-chodów elektrycznych porusza-na jest na forum europejskim - świadczy o tym chociażby Pro-gram Ramowy Unii Europejskiej Horyzont 2020.

Na polskim rynku oferowa-nych jest kilka modeli samocho-dów elektrycznych w tym BMW i3, Nissan LEAF, Reanult Zoe czy Smart Fortwo Coupe Elec-tric. Szacuje się jednak, że nadal te samochody stanowią w Polsce poniżej 0,1 proc. rynku.

Źródło: mp/Kurier PAP, http://kurier.pap.pl

Rośnie napięcieZa piętnaście lat co piąty samochód ma być napędzany prądem

k smart mobilność # 213141

Samochody elektryczne

to w pełni ekologiczne

pojazdy. Klu-czem do ich upowszech-

nienia jest jednak rozwój infrastruktu-ry szybkiego

ładowania.

1/2016 21

Tylko profesjonalni zarządcy są w stanie utrzymać i odpowiednio rozwijać nowoczesną infrastruk-

turę sportową. Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu rynku na wykwalifi-kowanych menedżerów w tym zakresie, Uczelnia Łazarskiego prowadzi rekru-tację na IV już edycję studiów podyplo-mowych „Zarządzanie infrastrukturą sportową”.

Nieustanny rozwój infrastruktury sportowej

„Od lat obserwujemy prężny roz-wój infrastruktury sportowej w Polsce – powstają nowe stadiony piłkarskie i lekkoatletyczne, liczne hale wido-wiskowo-sportowe, lodowiska, kry-te pływalnie, przystanie żeglarskie czy boiska wielofunkcyjne. Wzrasta też świadomości Polaków na temat zdro-wego trybu życia, a co za tym idzie ro-śnie zainteresowania sportem. Nowo-powstałe obiekty sportowe wymagają jednak odpowiedniego stylu zarządza-nia, a oczekiwania wobec menedżerów zarządzających infrastrukturą sporto-wą stale rosną. Niezwykle ważne jest więc nieustanne kształcenie się, roz-szerzanie kompetencji i podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez eks-pertów w tej dziedzinie” – mówi Grze-gorz Gutkowski, kierownik studiów „Zarządzanie infrastrukturą sportową” realizowanych w Centrum Kształcenia Podyplomowego Uczelni Łazarskiego w Warszawie.

Praktyczna wiedzaProgram „Zarządzanie infrastruk-

turą sportową” jest ukierunkowany na kształcenie specjalistów, którzy będą mo-gli sprostać wyzwaniom prężnie rozwi-jającego się sektora sportowego i rekre-acyjnego. Uczestnictwo w studiach daje możliwość poznania tajników zarządza-nia infrastrukturą sportową oraz know--how sukcesu komercyjnego obiektu sportowego. Program, oprócz wykładów i warsztatów, obejmuje również wizyty studyjne w najlepszych obiektach spor-towych w Warszawie i okolicy. Wyróżni-kiem studiów jest dostęp do najlepszych praktyk rynkowych, gdyż wykładowcy to uznani eksperci w dziedzinie zarządzania nieruchomościami oraz specjaliści z wie-loletnim doświadczeniem w zakresie za-rządzania infrastrukturą sportową.

„Nasze studia oferują słuchaczom sze-roki wachlarz wiedzy oraz możliwość po-znania sprawdzonych metod i technik efektywnego zarządzania nieruchomo-ściami o charakterze sportowym. Uni-kalny program, realizowany przez naj-lepszych w naszym kraju ekspertów w tej dziedzinie, gwarantuje uzyskanie prak-tycznej wiedzy i umiejętności wszystkim tym, którzy chcą osiągnąć sukces w bran-ży” – dodaje Grzegorz Gutkowski.

Profesjonalne kompetencjeProgram kierowany jest do absolwen-

tów studiów wyższych (przede wszyst-kim kierunków: zarządzanie, sport i kultura fizyczna, organizacja imprez,

marketing), pracowników i pracodaw-ców wykonujących swoje obowiązki w ramach administrowania i zarządzania obiektami sportowymi, osób zajmujących się organizacją imprez masowych (w tym masowych imprez sportowych), a także tych, którzy dopiero zamierzają rozwijać swoją karierę w kierunku zarządzania in-frastrukturą sportową.

Inne propozycje Uczelni ŁazarskiegoCentrum Kształcenia Podyplomowego

Uczelni Łazarskiego to nowoczesna jed-nostka uczelniana, oferująca wysokiej jako-ści usługi z zakresu kształcenia w toku stu-diów podyplomowych oraz prestiżowych programów MBA, a także szkolenia i do-radztwo dla firm, instytucji oraz jednostek administracji publicznej i samorządowej. Swoją ofertę buduje w oparciu o najwyższe standardy merytoryczne oraz doświadczo-ną kadrę akademicką i  ekspercką, repre-zentującą różne instytucje i sektory go-spodarki. Oprócz programu „Zarządzanie infrastrukturą sportową”, w ofercie studiów podyplomowych realizowanych na Uczel-ni Łazarskiego są m.in. kierunki takie jak: „Organizacja i zarządzanie oświatą”, „Pra-wo pracy i ubezpieczeń społecznych – ka-dry i płace”, „Prawo dla urzędników”, „Funkcjonariusz administracji unijnej – kariera w instytucjach Unii Europejskiej”, „Studium prawa i gospodarki samorządu terytorialnego” czy „Studium zamówień publicznych”. Więcej informacji o ofercie studiów podyplomowych Uczelni znajduje się na stronie: www.ckp.lazarski.pl.

Manager sportu

Dynamiczna rozbudowa obiektów sportowych w Polsce, wymusza konieczność nowego podejścia do gospodarowania tego typu ośrodkami.

k rewitalizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych # 213152

opinie

22 1/2016

Obok hybrydowych samo-chodów osobowych wy-stępują także ciężarówki,

traktory i autobusy hybrydowe. Na ulice Częstochowy Miejskie Przedsiębiorstwo Komunika-cyjne wprowadziło na początku 2016 r. 40 autobusów z napędem gazowo-elektrycznym w ramach realizowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska programu „Gazela”. To pierwsze tego typu pojazdy w kraju.

Użycie napędu elektrycznego ma na celu nie tylko zmniejsze-nie zużycia paliwa albo i zwięk-szenie mocy samochodu i zopty-malizowanie wydajności. Sposób i stopień wykorzystania silników elektrycznych różni się w po-szczególnych pojazdach.

Nowoczesne samochody hy-brydowe wykorzystują techno-logie i rozwiązania techniczne zwiększające wydajność energe-tyczną, takie jak ładowanie bate-rii poprzez odzyskiwanie energii z hamowania. W niektórych roz-wiązaniach silnik spalinowy jest wykorzystywany do wytwarza-nia energii elektrycznej zasilającej silnik elektryczny, a emisja spalin

jest zmniejszana także przez wy-łączanie silnika spalinowego na postoju i włączanie go, gdy jest potrzebny. Współpraca z silni-kiem elektrycznym umożliwia utrzymywanie silnika spalinowe-go w stanie optymalnej wydajno-ści. Jeśli silnik spalinowy pracuje na niskich obrotach, jego wydaj-ność jest również bardzo niska,

gdyż najwięcej energii potrzebuje na pokonanie własnych oporów. W napędzie hybrydowym można wykorzystać tę rezerwę – zwięk-szyć obroty silnika spalinowego do poziomu optymalnego na po-trzeby ładowania baterii.

Jak podaje Wikipedia choć pierwszy pojazd hybrydowy za-prezentował już w 1900 roku

Proekologiczne hybrydySamochód z napędem hybrydowym, to najczęściej pojazd wyposażony oprócz silnika spalinowego w jeden lub kilka silników elektrycznych.

k smart mobilność # 213142

Rozwiązania hybrydowe

pozwalają zna-cząco zmniej-

szyć zużycie paliwa przez

silniki pojaz-dów, a tym

samym znacz-nie ograniczyć

emisję zanie-czyszczeń do

powietrza.

1/2016 23

Ferdynand Porsche na Wysta-wie Światowej w Paryżu (Loh-ner-Porsche Mixte Hybrid), sta-ły się one powszechnie dostępne dopiero w 1997 roku w Japonii za sprawą Toyoty Prius. Następ-nym modelem była Honda In-sight w 1999 roku. Na początku traktowano je jako ciekawost-

kę, interesującą szczególnie dla osób zaangażowanych w ochronę środowiska. Niskie ceny benzy-ny powodowały jednak niewiel-kie zainteresowanie masowego nabywcy. Sytuacja zmieniła się w następnej dekadzie, kiedy ceny ropy zaczęły gwałtownie rosnąć. W późnych latach 2000. także

inni producenci zaczęli wprowa-dzać na rynek modele hybrydowe, nieraz opierając się na licencji na-pędu hybrydowego Toyoty, która najintensywniej rozwija tę tech-nologię.

Czy pojazdy z napędem hybry-dowym to etap przejściowy do samochodów w pełni elektrycz-nych? Wszystko zależy od uwa-runkowań rynkowych i ekono-miki (efektywności i wydajności) poszczególnych rodzajów napę-dów. W opinii niektórych firm i ekspertów bardziej obiecującymi perspektywami i potencjałem roz-woju dysponuje paliwo wodorowe i kierunek rozwoju będzie odby-wał się od hybryd do ogniwa pa-liwa wodorowego, a nie w stronę rozbudowy kosztownej infrastruk-tury magazynowania energii i ła-dowania pojazdów elektrycznych. Niezależnie od wyboru konkret-nej technologii jedno jest pewne – nowoczesne rozwiązania i techno-logie napędu pojazdów są o wiele bardziej przyjazne środowisku, niż konwencjonalne paliwa węglowo-dorowe jak ropa i gaz. Tym samym czystość i jakoś powietrza w pol-skich gminach będzie się zdecy-dowanie poprawiać, a inicjatywy i programy ochrony powietrza at-mosferycznego w gminach zwią-zane z odtransportową redukcją zanieczyszczeń zyskają ważny in-strument realizacyjny (zobacz np. Wpływ elektrycznego - hybrydo-wego napędu samochodów osobo-wych na redukcje zanieczyszczeń powietrza na terenie przykładowej gminy w Polsce.

(red. MN)

Magazyn Gmina nr 13/14 1997BEZPIECZNE PALIWO I CZYSTE ŚRODOWISKO

Paliwa napędowe produkowane z ropy naftowej najczęściej kojarzą się z negatywnym oddziaływaniem ich spalin na otaczające nas środowisko. Dymiące rury wydechowe samochodów, motorów i ciągników nie są w naszej rzeczywistości rzadkością . A tymczasem co roku do światowej „floty” samochodów przybywa kolejne 19 milionów pojazdów. Za dwa lata, w 1999 roku, liczba samochodów w świecie osiągnie blisko 1,5 miliarda. Nie wszyscy wiedzą, że jedną z dróg prowadzących do zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska jest zastępowanie paliw ropopochodnych alternatywnymi pochodzenia roślinnego.

opinie

24 1/2016

Farma fotowoltaiczna o mocy 3,8 MW, składa się z 16 ty-sięcy paneli słonecznych

o powierzchni ponad 24 tys. me-trów kwadratowych, które wy-produkować mogą nawet 3,5 tys. MWh prądu w roku i tym samym zaspokoić potrzeby ok. 1600 go-spodarstw domowych. Inwesty-cja powstała w ramach szerszego projektu pn. Smart Toruń, wdra-żającego innowacyjne rozwiąza-nia w zakresie inteligentnych sie-ci energetycznych (smart grids) współfinansowanego przez Na-rodowy Fundusz Ochrony Środo-wiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wod-nej w Toruniu. Liderem konsor-cjum jest spółka, która na projekt „Smart Toruń- pilotażowe wdro-żenie Inteligentnej Sieci Energe-tycznej przez Grupę Kapitałową ENERGA” trzymała ponad 19,5 mln dofinansowania z NFO-ŚiGW. Całkowity koszt inwesty-cji to 81,6 mln zł.

Działania w ramach projektu in-westycyjnego obejmują:• budowę elektrowni fotowolta-

icznej w gminie Czernikowo,• modernizację oświetlenia ste-

rowanego dedykowanym sys-temem teleinformatycznym w gminie Chełmża,

• modernizację infrastruktury sieciowej - automatyzację sie-ci dystrybucyjnej i przygotowa-

nie infrastruktury pomiarowej AMI z systemem przetwarza-nia danych na wyznaczonym obszarze pilotażowym,

• opracowanie i przetestowanie nowych produktów i taryf dla klientów.Przedsięwzięcie będzie realizo-

wane na terenach gmin: Czerni-kowo, Chełmża, Łysomice, Lubicz, Obrowo, Zbójno, Radomin, Golub Dobrzyń, Ciechocin, Kikół i To-ruń, obejmie min. 200 tys. miesz-kańców. Spodziewanym efektem ekologicznym jest ograniczenie lub uniknięcie emisji dwutlenku węgla o 8901,01 Mg rocznie oraz zmniej-szenie zapotrzebowania na energię o ponad 6,5 tys. Mwh/rok. Projekt łączy w sobie kilka najważniejszych elementów tworzących inteligent-ne sieci: modernizację infrastruktu-ry sieciowej, nowe produkty i taryfy dla klientów, inteligentne oświe-tlenie miejskie oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. W ra-mach modernizowanej infrastruk-tury spółka zautomatyzowała sieć dystrybucyjną, a także wymieniła tradycyjne liczniki na inteligentne liczniki energii elektrycznej (Smart Meters), co pozwala oferować klientom nowe produkty i pozy-tywnie wpływa na ich świadomość zużycia energii. Inteligentne oświe-tlenie miejskie to z kolei znaczne oszczędności dla Torunia i gmin objętych projektem. Natomiast far-ma fotowoltaiczna w Czernikowie

zapewnia dostęp do przyjaznej śro-dowisku i bezpiecznej energii.

Modernizacja oświetlenia odby-ła się już w gminie Chełmża, gdzie wymienionych zostało 271 opraw oświetleniowych na oprawy LED--owe oraz 14 szafek sterująco-zasila-jących. Zakładając roczny czas pracy obu rodzajów lamp LED (4080 go-dzin) oraz korzyści związane z wpro-wadzeniem zdalnego systemu stero-wania, zużycie energii oświetlenia zmniejszy się ponad połowę (z 192,1 MWh do 83,7 MWh). W wyniku modernizacji źródeł i opraw oświe-tlenia ulicznego zużycie energii elek-trycznej zmniejszy się o 48 proc. Te-leinformatyczny system sterowania i zarządzania umożliwi uzyskanie dodatkowych 15 proc. oszczędności.

Oświetlenie będzie sterowane dzięki wykorzystaniu sieci GSM. Dzięki temu możliwe będzie zdal-ne zarządzanie (zaprogramowanie czasu włączenia, redukcja strumie-nia świetlnego) oraz bieżące zbiera-nie informacji o zużywanej energii i usterkach. Wszystkie dane za-pisywane są w bazie danych oraz odczytywane online poprzez stro-nę www przez operatora systemu. Zebrane dane pozwalają na bardzo dokładne określenie zużycia energii dla każdej z opraw, usterek i innych danych pomocnych w bieżącej eks-ploatacji sieci oświetleniowej. Źró-dła danych: www.grupa.energa.pl; www.wfosigw.torun.pl

(red. MN)

Inteligentny Toruń smart oświetlenie w gminach

Kompleksowy projekt z zakresu inteligentnych sieci energetycznych smart grid, inteligentnego oświetlenia i energetyki odnawialnej realizowany jest od 2014 r. w Toruniu i 10 gminach. Na początku 2016 ruszyła już największa w Polsce elektrownia słoneczna - we wsi Wygoda w podtoruńskiej gminie Czernikowo.

k smart oświetlenie # 213137

Wykorzysta-nie energii słonecznej

do produkcji prądu oraz efektywne

zarządzanie jego dystrybu-cją i zużyciem

dzięki zastoso-waniu inteli-

gentnych sieci energetycz-

nych - to już rzeczywistość.

1/2016 25

dobre praktyki

Światło z OZE dla rowerów

W ramach proekologicznej inwestycji oświetlenia trasy rowerowej w gminie Konarzyny (woj. pomorskie) wykorzystano energię z farmy fotowoltaicznej i oprawy oświetleniowe LED.

k smart oświetlenie # 213138

Zakres przedsięwzięcia obej-mował projekt i montaż oświetlenia trasy rowerowej

łączącej miejscowości Konarzy-ny i Konarzynki z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii.

W skład instalacji wchodzi: 16 opraw oświetleniowych typu LED, 32 panele fotowoltaiczne skupione w farmie, inwertery – fotowolta-iczne i podstawowy, a także złącze kablowo-rozdzielcze, szafka kablo-wo-oświetleniowa, okablowanie zasilająco-sterownicze, konstruk-cje, systemy mocowań, linia kablo-wa. Wykorzystanie takiej technolo-gii pozwala na wytwarzanie energii elektrycznej w bezpośredni sposób z niewyczerpalnego źródła – ener-gii słonecznej, a dzięki wykorzysta-niu światła rozproszonego, moc jest wytwarzana nawet w pochmurne dni. Istotny jest również fakt, iż ob-sługa i konserwacja takiej instalacji wymaga minimalnych nakładów. W celu udogodnienia i poprawie-nia estetyki projektodawca przewi-dział w ramach operacji wspólnie z instalacją oświetlenia montaż ko-szy na śmieci wzdłuż w/w trasy ro-werowej. Przedsięwzięcie przyczy-nia się do podniesienia jakości życia mieszkańców i turystów, wzrostu atrakcyjności turystycznej, podnosi estetykę miejscowości, które łączy ścieżka oraz poprawi bezpieczeń-stwo rowerzystów. Ponadto opera-cja stanowi wzbogacenie obecnie realizowanego projektu – Kaszub-skiej Marszruty.

Trasa łącząca Konarzyny i Kona-rzynki jest miejscem o szczególnym

znaczeniu – przez cały rok korzy-stają z niej mieszkańcy, zwłaszcza uczniowie, a w sezonie letnim tak-że turyści. Poprawia to komunika-cję – codzienną wymianę miesz-kańców przemieszczających się np. do szkoły, pracy, czy na zaku-py. Przedsięwzięcie przyczyniło się do podniesienia atrakcyjności i es-tetyki terenu oraz wpłynęło na po-prawę bezpieczeństwa i ułatwiło komunikację mieszkańcom i tury-stom.

Zastosowanie oświetlenia LED zasilanego z farmy fotowoltaicznej jest obecnie najbardziej ekologicz-nym rozwiązaniem, pozwalającym na znaczące obniżenie emisji nie-korzystnych gazów i ciepła do at-mosfery. Gmina Konarzyny od po-mysłu, poprzez realizację projektu, po zakończenie budowy koordy-nowała projekt związany z budo-wą farmy fotowoltaicznej i zasila-niu z niej nowych latarni. Na etapie założeń projekt był konsultowany z miejscowym stowarzyszeniem na rzecz rozwoju ziemi konarzyńskiej. Samorząd posiada już kolejny pro-jekt na oświetlenie ścieżki rowero-wej z wykorzystaniem OZE. Jed-nocześnie zachęca mieszkańców do montowania ogniw fotowolta-icznych, pomp ciepła i innych od-nawialnych źródeł energii poprzez dotychczasowe spotkania i dystry-bucję broszur poświęconych tej te-matyce. Gmina Konarzyny została laureatem konkursu „Gmina Eko-innowacji” w 2015 r.

(red. MN)Foto: UG Konarzyny

26 1/2016

Smart rower w Juchnowcu Kościelnym

Tak się dzieje w przypadku coraz bardziej popularne-go roweru miejskiego, któ-

ry może być dostępny również i w mniejszych miejscowościach. Rower powszechny i łatwo dostę-py to zatem rower smart! Rower to bezemisyjny środek transportu lo-kalnego, który dobrze sprawdza się w komunikacji gminnej na szer-szą skalę, o ile tylko są wyznaczo-ne bezpieczne i dobrze oświetlone w nocy ścieżki rowerowe. W zor-ganizowaniu sprawnego systemu wypożyczania i przechowywania rowerów pomocne mogą być zin-tegrowane rozwiązania elektro-niczne, łączące funkcje związane z identyfikacją i rejestracją użyt-kownika, płatnościami, pomiarem czasu wypożyczenia, kompatybil-nością i zabezpieczeniem.

Przykładem tego typu rozwią-zania może być gmina Juchno-

wiec Kościelny, w którym funk-cjonuje alternatywny system transportu w postacie Roweru Gminnego, umożliwiający szyb-kie i niedrogie poruszanie się po terenie gminy. Mieszkańcy mają do dyspozycji 2 stacje i 20 rowe-rów a system dobrze sprawdza się jako uzupełnienie komunikacji zbiorowej w gminie w okresie od kwietnia do końca listopada. Jest też w pełni kompatybilny z syste-mem BiKeR w Białymstoku.

Aby skorzystać z Roweru Gminnego (RGwGJK) należy zarejestrować się na dedykowa-nym portalu www.rowerjuchno-wiec.pl, a utworzone konto doła-dować tzw. opłatą inicjalną w wys. min. 10 zł a nastęnie można już wypożyczać rowery. Aby tego do-konać w elektronicznym termi-nalu nacisnąć postępować zgod-nie ze wskazówkami, a rower

zostanie automatycznie zwolnio-ny z elektrozamka. Zamek szy-frowy odblokowuje się za po-mocą otrzymanego 4-cyfrowego kodu. Aby zwrócić rower wystar-czy wprowadzić rower do elek-trozamka a sygnał dźwiękowy potwierdzi prawidłowy zwrot. Na jedno konto można maksymalnie wypożyczyć 4 rowery a dla każ-dego roweru system osobno nali-cza czas wypożyczenia.

Dla osób identyfikujących się w systemie RGwGJK za pomo-cą imiennej elektronicznej Biało-stockiej Karty Miejskiej i posia-dających na karcie zakodowany i ważny imienny bilet obowią-zuje specjalna opłata. Identyfi-kacji w systemie można dokonać za pomocą każdego urządzenia, które posiada funkcję bezdoty-kowego identyfikatora – np. kar-ty miejskiej Elektronicznej Legi-tymacji Studenckiej. Wystarczy przy pierwszym lub każdym ko-lejnym wypożyczeniu podać w terminalu swój numer telefo-nu i PIN, a następnie przyłożyć kartę do czytnika. Przy kolejnym wypożyczeniu można już identy-fikować się przy terminalu za po-mocą karty.

Rejestracja w systemie RGw-GJK umożliwia również korzy-stanie z rowerów w innych mia-stach, w których działa operator Nextbike, według cennika obo-wiązującego w danej miejscowo-ści.

(red. MN)

Czy rower może być smart? Choć takie określenie rezerwuje się zazwyczaj dla roweru elektrycznego i wyposażonego w różne elektroniczne gadżety, o inteligencji tego pojazdu świadczy system jego udostępniania wsparty elektroniką.

k mart mobilność # 213143

Rower to ekologiczny

środek trans-portu. Opty-

malizację jego dostępności umożliwiają

dobrze zapla-nowane stacje wypożyczania

i zwrotu.

1/2016 27

Pojazdy o długości 18 m wy-produkowane zostały przez polską firmę Solaris Bu-

s&Coach która jako pierwsza w Europie rozpoczęła seryjną produkcję pojazdów tego typu.

Przetarg na ich zakup MPK ogłosiła w grudniu 2015 r. na jubileusz 140 lat funkcjonowa-nia MPK. Pojazdy zakupiono ze środków Regionalnego Progra-mu Operacyjnego Wojewódz-twa Małopolskiego na lata 2014-2020. Napęd hybrydowy łączy silnik elektryczny i spalinowy spełniając jednocześnie najwyż-sze europejskie normy ochrony środowiska. Autobusy wyposażo-ne są w klimatyzację, monitoring, automaty biletowe i nowoczesny system informacji pasażerskiej.

Jak informuje MPK autobus hybrydowy wyróżnia m.in. to, że baterie i kondensatory ładowa-ne są nie tylko przez pracę silni-ka spalinowego, ale także poprzez rekuperację (magazynowanie energii wytwarzanej m.in. pod-czas hamowania) i zewnętrzne ładowanie przez wtyczkę. Dzię-ki napędowi elektrycznemu auto-bus jest bardzo cichy, a przy włą-czonym silniku elektrycznym nie potrzebuje skrzyni biegów. Silnik trakcyjny i oś funkcjonują na ta-kich samych zasadach jak w tro-lejbusach, co zapewnia niezwykle płynną jazdę.

Autobus Solaris Urbino 18 Hybrid jest niskopodłogowy, ma 18 m długości, 2,55 m szeroko-ści oraz 3,5 m wysokości. Posia-da cztery pary podwójnych drzwi.

Jednorazowo może przewieźć ok. 130 osób, w tym 47 na miejscach siedzących. Jest wyposażony w klimatyzację oraz system wy-krywania i gaszenia pożaru w ko-morze silnika.

Nowe autobusy będą stacjo-nowały w Stacji Obsługi Auto-busów Bieńczyce, co oznacza, że będą z niego korzystać przede wszystkim mieszkańcy Nowej Huty. Pojazd z hybrydowym na-pędem będzie kursował m.in. na linii nr 129, 139 i 501. Hybrydo-wy Solaris to nie jedyny pojazd napędzany energią elektryczną, który obecnie przewozi pasaże-rów w Krakowie.

MPK Kraków rozstrzygnął również przetarg na dostawę

czterech autobusów elektrycz-nych o długości 9 m. które bę-dą miały możliwość ładowa-nia zarówno metodą plug-in, jak i przez pantograf. W lipcu 2016 ruszył już pierwszy So-laris elektryczny, który prócz krakowskich barw jest dodat-kowo oznaczony zielonym napi-sem „electric” oraz przewodem z wtyczką. Do 2020 r. MPK pla-nuje wprowadzić 60 autobusów elektrycznych do obsługi ruchu w centrum miasta.

W lipcu 2016 dziesięć no-woczesnych osobowych samo-chodów hybrydowych zyska-ła również Straż Miejska Miasta Krakowa.

(red. MN)

Hybrydy i elektryki w Krakowie

Tuż przed Światowymi Dniami Młodzieży na krakowskie ulice wyjechało 60 autobusów hybrydowych. Pojazdy zakupiło Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie.

k smart mobilność # 213144

dobre praktyki

28 1/2016

Kluczowym elementem

decydującym o atrakcyjno-

ści obiektu sportowego

jest jakość jego nawierzchni.

Zmoderni-zować zanie-dbane boiska asfaltowe lub

betonowe w gminach po-maga Program

Rewitalizacji Boisk FPGP.

OP: Jaki cel przyświecał Panu przy tworzeniu programu “Re-witalizacji boisk”?AR: Chcemy poprawić aktual-ny stan polskiej bazy sportowej, która niestety na ten moment jest zubożała jakościowo i ilościowo. Infrastruktura obiektów sporto-wych wymaga poprawy i to pil-nej. Dodatkowo chcemy podnieść atrakcyjność szkół za pomocą no-wej, profesjonalnej nawierzchni sportowej.

OP: Czy samorządy interesują się Programem?AR: Byliśmy bardzo miło zasko-czeni, że nasz Program spotkał się z ogromnym zainteresowaniem ze strony gmin.

OP: Zatem, jakie korzyści pły-ną dla gminy z przystąpienia do programu rewitalizacji boisk? AR: Korzyści jest wiele, ale naj-ważniejszą z nich jest przede wszystkim nowe, profesjonal-ne boisko. Nowe boiska powstają poprzez odnowienie i moderniza-cję istniejących zaniedbanych bo-isk asfaltowych lub betonowych. W ich miejsce powstaną wie-lofunkcyjne systemowe obiekty sportowe, zostaną zagospodaro-wane nieużytki, wzrośnie poziom zadowolenia społeczeństwa oraz aktywność fizyczna mieszkańców.

OP: A co zrobić, gdy szkoła lub gmina uważa, że nie ma wystar-

czających pieniędzy na przepro-wadzenie rewitalizacji swoich obiektów sportowych?AR: W takim wypadku, zamiast generalnego remontu sali gim-nastycznej, który zazwyczaj wią-że się z dużymi kosztami, często proponowanym rozwiązaniem jest wymiana podłogi w sali gim-nastycznej, która trwa kilka dni.

OP: Jakie warunki musi spełniać boisko, by zakwalifikować się do programu?AR: Boiska są oceniane pod względem spełnienia warunku dotyczącego podbudowy, kolej-ności zgłoszenia, atrakcyjności lokalizacji oraz wysokości wkładu własnego. Od tego również zależy wysokość dofinansowania.

OP: Jakie rodzaje nawierzchni są stosowane przy Programie Rewi-talizacji Boisk?AR: Jednymi z ciekawszych roz-wiązań są nawierzchnie synte-tyczne Sport Court, które mogą z łatwością zastąpić np. podło-gi drewniane. Charakteryzują się wysoką wytrwałością, odpornością na warunki atmosferyczne, szero-ką gamą kolorów, a ich instalacja trwa od jednego do dwóch dni.

OP: Jakie znaczenie ma, we-dług Pana zmodernizowana in-frastruktura sportowo-rekre-acyjna dla rozwoju młodych ludzi?AR: Zapewnia ona młodym lu-dziom bezpieczne uczestnictwo w zajęciach wychowania fizycz-nego oraz uprawiania szkolnego sportu. To wszystko może spra-wić, że młodzież wyrośnie na zdrowszych, szczęśliwszych lu-dzi. W końcu „w zdrowym ciele zdrowy duch”.

OP: Czy uważa Pan, że rewita-lizacja infrastruktury sportowo – rekreacyjnej w szkole może być decydującym czynnikiem wpływającym na wybór szko-ły przez rodziców dla swojego dziecka? AR: Zdecydowanie tak. Jeśli dziecko, rodzice mają do wy-boru kilka szkół o podobnym poziomie nauczania to fakt, że placówka posiada zmodernizo-wane, bezpieczne boisko, gdzie dziecko może rozwijać swoje umiejętności i talenty sportowe, może przeważyć szalę.

Bardzo dziękuję za rozmowę.Rozmawiała: Olga Papiernik

Rewitalizujemy boiska w gminach

Rozmowa z Andrzejem Rostkowskim, prezesem Fundacji Promocji Gmin Polskich o Programie Rewitalizacji Boisk.

k rewitalizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych # 213153

1/2016 29

Magazyn Gmina nr 22 1998SIEMENS, WŁAŚCIWY PARTNER W DZIEDZINIE STEROWANIA RUCHEM DROGOWYM

1924 rok. SIEMENS uruchamia pierwsze skrzyżowanie z sygnalizacją sterującą ruchem drogowym na Placu Poczdamskim w Berlinie. Od tego czasu trwa nieprzerwany rozwój systemów sterowania ruchem drogowym. W 1991 roku, na siedmiu skrzyżowaniach w Zielonej Górze zainstalowano latarnie Siemensa, które dzisiaj świecą tak samo jak w pierwszym dniu pracy. Tego rodzaju inwestycje to znaczne oszczędności w środkach budżetowych. Nowość – obok latarni wysokonapięciowych, niskonapięciowych posiadamy również w sprzedaży latarnie z LED-owskim źródłem światła.

„Mój Zielony Dach”

„Mój Zielony Dach” – pod takim hasłem w Nowym Teatrze oraz Służewskim Domu Kultury odbył się cykl warsztatów które miały na celu przybliżenie uczestnikom idei zielonych dachów.

k modernizacja dachów # 213149

Warsztaty rozpoczynały się wykładem przybli-żającym ideę zielonych

dachów - ich budowę, korzyści oraz przykłady. Następnie uczest-nicy przenosili się na zewnątrz gdzie czekała na nich specjalnie przygotowana konstrukcja, któ-ra posłużyła jako roboczy wyci-nek dachu. Specjaliści omawiali funkcje poszczególnych elemen-tów i wraz z uczestnikami ukła-dali warstwy zielonego dachu od hydroizolacji, przez geowłókninę ochronną, matę drenażową, geo-włókninę filtracyjną, substrat, aż po sadzenie roślin. Efektem koń-cowym był mini zielony dach, który mógłby być częścią dachu. Wysoka liczba uczestników, nie tylko osób prywatnych, ale też pracowników jednostek samorzą-dowych świadczy o dużym zain-teresowaniu oraz potrzebie oma-wiania zagadnień związanych z zieloną infrastrukturą, szczegól-nie w miastach, gdzie współczyn-nik powierzchni utwardzonych jest wysoki, co wiąże się z pro-blemami z gospodarką wodną, powstawaniem efektu miejskich wysp ciepła, czy zmniejszaniem

się bioróżnorodności fauny i flory. Warsztaty były organizowa-ne przez Projekt Zielone Miasto w ramach obchodów polsko-nie-mieckiego roku jubileuszowe-go 2016 zorganizowanego przez Goethe-Institut Warschau i Am-basada Niemiec z okazji 25-lecia Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy. Zajęcia prowadzone były przez pracownię architektury krajobra-zu PoLandscape pod Patronem i konsultantem mery-torycznym było Polskie Stowa-rzyszenie „Dachy Zielone”.Kolejny cykl warsztatów odbę-dzie się wiosną 2017 roku.

Co to jest dach zielony?Dach zielony (ang. green roof, syn. eco roof,   living roof, lan-ted roof ) – za zielony dach uwa-ża się otwartą, porośniętą roślin-nością powierzchnię oddzieloną od powierzchni gruntu poprzez budowlę bądź inną konstrukcję inżynieryjną. Zielony dach jest popularnym sposobem na eko-kompensację, kompensację przy-rodniczą. Może być stosowa-ny pod powierzchnią terenu, na

jego poziomie lub ponad nim. W języku polskim funkcjonują także określenia „roślinny dach” lub „dach z zielenią”, jak też „żyją-cy dach” a nawet „dach ekologicz-ny”, będące synonimem zielonego dachu, a przy tym zdecydowa-nie lepiej precyzujące najbardziej charakterystyczny element kon-strukcyjny tych instalacji.

red: Marzena Bronisz, Polandscape

dobre praktyki

30 1/2016

Planowanie elektromobilności

Plan rozwoju elektromobilności ma być kołem zamachowym polskiej gospodarki i polskiej reindustrializacji - zapowiada wicepremier szef resortu rozwoju Mateusz Morawiecki.

k smart mobilność # 213145

Minister energii Krzysztof Tchórzewski szacuje, że za 10 lat w Polsce będzie mi-

lion samochodów elektrycznych. „Ruszamy z programem +elek-

tryczna mobilność+” - poinfor-mował we wtorek Morawiecki. „Włączamy w to transformacja naszej floty autobusowej” - dodał.

Wicepremier podkreślił, że obecnie po polskich miastach miastach jeździ 11 tysięcy auto-busów. „Trochę nas trują. Chcemy je sukcesywnie zamieniać na bar-dziej ekologiczne, przyjazne dla zdrowia, mniej emitujące CO2 i pyły - autobusy elektryczne (projekt e-Bus)” - zapowiedział minister.

„Druga część naszego progra-mu to mobilność elektryczna w szerszym zakresie: auta elek-tryczne, których dzisiaj jest nie-wiele. Do nich należeć będzie przyszłość, więc na nie zdecydo-wanie stawiamy” - przekonywał minister rozwoju, prezentując za-łożenia Planu rozwoju elektro-mobilności w Polsce na Politech-nice Warszawskiej.

Wicepremier pytany, jakie fir-my będą produkować autobusy

elektryczne w Polsce, odparł: „Nie tworzymy preferencji ani dla lo-kalnych, ani dla międzynarodo-wych (firm). Również producent zagraniczny ma duże szanse”.

„Kluczowe dla powodzenia na-szego programu jest doprowadze-nie do jak najbliższej współpracy pomiędzy nauką, instytutami ba-dawczymi, uczelniami technicz-nymi a biznesem ze wsparciem administracji publicznej” - ocenił.

Według Morawieckiego waż-nym wyzwaniem w realizacji te-go programu jest wysoki poziom zanieczyszczeń w miastach, któ-ry przekracza często 100-krot-nie dopuszczalne normy niektó-rych pyłów. „Chcemy wzmocnić ochronę zdrowia i środowiska. Chcemy mieć własne prototypy i później umieć wdrażać na ry-nek rozwiązania, które są zupeł-nie nowe” - tłumaczył.

Jak mówił, Polska nie jest w stanie dogonić krajów zachod-nich, które od stu lat produkują silniki. „Ale czy jesteśmy w sta-nie wskoczyć i surfować na tej czwartej fali rewolucji gospodar-czej, która jest przed nami? Wła-śnie to jest ten nasz moment,

to jest nasza chwila” - ocenił Morawiecki. Dodał, że chodzi o rewolucję cyfrową, która włą-cza w procesy biznesowe „myśle-nie przede wszystkim superno-woczesne, informatyczne”.

Wicepremier zauważył, że obecnie na świecie jeździ tylko milion aut elektrycznych, ale za 15-20 lat przewiduje się, że bę-dzie ich 500 mln.

Według ministra Tchórzew-skiego mamy szanse, by za 10 lat w Polsce było milion samocho-dów elektrycznych, a nasze spół-ki energetyczne miały 2 miliardy zł przychodów z tego tytułu. „Ta-kich samochodów, które wystar-czą do tego, by zawieźć dzieci do szkoły i przedszkola, pojechać na zakupy, załatwić wszystkie spra-wy, które w tej chwili załatwiamy samochodami napędzanymi pali-wem” - zaznaczył.

Tchórzewski zauważył, że pol-scy naukowcy znani byli zawsze z „działań nowatorskich”, że „jed-nym skokiem potrafili pokony-wać dwa, trzy piętra”. „Teraz też jest takie oczekiwanie” - podkre-ślił.

Źródło: mp/Kurier PAP

Pojazdy elek-tryczne to od

wielu lat eko-logiczna al-

ternatywa dla samochodów spalinowych.

Być może uda się ją osiągnąć

na znaczącą skalę już za

kilka lat.

1/2016 31

wydarzenia

Świadome wykorzystanie foto-woltaiki jest istotne nie tylko dla środowiska naturalnego, ale tak-

że dla gospodarki, w tym dla własnych korzyści biznesowych, jak również bezpieczeństwa zaopatrzenia w ener-gię. Podczas 6. Edycji Międzynaro-dowych Targów Energii Odnawialnej i Efektywności Energetycznej orga-nizowanych przez REECO Poland w dniach 19-21 października w war-szawskim Centrum EXPO XXI omó-wione zostaną najważniejsze aspekty wykorzystania fotowoltaiki w Polsce.

Znajomość najnowszych trendów w dziedzinie wykorzystania potencja-łu fotowoltaiki pozwala na wyprze-dzenie konkurencji i znalezieniu no-wych, nieszablonowych rozwiązań

biznesowych. Aby lepiej zrozumieć rozwój alternatywnych źródeł ener-gii w Polsce warto wziąć udział w 6. Edycji Międzynarodowych Targów Energii Odnawialnej i Efektywności Energetycznej organizowanych przez REECO Poland w dniach 19-21 paź-dziernika w Warszawskim Centrum EXPO XXI.

Znowelizowana ustawa OZE z 22 czerwca 2016 roku wciąż powodu-je wątpliwości i wróży początek wie-lu inspirującym dyskusjom na temat przyszłości fotowoltaiki. Podczas już 6. Międzynarodowej Konferencji Fo-towoltaika w Polsce organizowanej we współpracy z Polskim Towarzystwem Fotowoltaiki wypowiedzą się eksperci, przedstawiciele przemysłu PV, a także

przedstawiciele władz państwowych, którzy przedstawią swoje punkty wi-dzenia dotyczące przyszłości i ba-rier związanych z rozwojem fotowol-taiki w Polsce oraz omówią wszelkie wątpliwości związane z nowelizacją ustawy OZE. Na Konferencję zo-stali zaproszeni również przedstawi-ciele: SolarPower Europe (poprzed-nioa EPIA), Komisji Europejskiej, Europejskiej Platformy Technologii i Innowacji Fotowoltaiki. Natomiast światowy lider branży fotowoltaicz-nej, firma Hanwha Q CELLS GmbH zastała po raz pierwszy platynowym sponsorem 6. Międzynarodowej Kon-ferencji Fotowoltaika w Polsce.

Źródło: REECO Poland Sp. z o.o.

Fotowoltaica na RENEXPO®

Zmień myślenie o fotowoltaice podczas 6. Edycji Międzynarodowych Targów Energii Odnawialnej i Efektywności Energetycznej RENEXPO® Poland

k smart mobilność # 213150

32 1/2016

Kongres  jak i  Targi  infra-SPORT skupią się na wymia-nie doświadczeń, warsztatach

związanych z projektowaniem, bu-dową, wyposażeniem, zarządza-niem oraz utrzymaniem obiektów turystycznych  i sportowo-rekre-acyjnych.

Krajowy Kongres Infrastruk-tury Sportowej IAKS  to jedy-ne w Polsce wydarzenie, podczas którego padną odpowiedzi na py-tania, które stawia sobie każdy zarządca nieruchomości sporto-wej,  jej projektant oraz wyko-nawca.

Poruszana będzie między inny-mi tematyka efektywnego wyko-rzystywania infrastruktury spor-towej, pozyskiwania funduszy na inwestycje, remonty i doposaża-nie obiektów oraz właściwego sposobu zarządzania powstałymi już nieruchomościami.

Wśród prelegentów  dr Con-rad Boychuk – Członek Zarządu IAKS International, dr Andrzej Cieślak – Radca Prawny, dr Woj-ciech Blecharczyk – Członek Ko-misji Sport i Środowisko PKOl i długoletni Samorządowiec, Nor-bert Rokita, Prezes ASO - spółki zarządzającej halą widowiskowo--sportową Azoty Arena w Szcze-cinie, dr hab. prof. nadzw. Jolanta Żyśko - Członek Grupy Eksper-tów Komisji Europejskiej Ma-rek Pietruszka – Członek Polskiej Korporacji Menedżerów Sportu, i wielu innych.

Targi Infrastruktury Sporto-wej i Rekreacyjnej oraz Sprzę-tu Sportowego - infraSPORT to miejsce wymiany doświadczeń, warsztatów oraz kontraktacji sprzętu sportowego i usług zwią-zanych z projektowaniem, budo-wą, wyposażeniem, zarządzaniem

i utrzymaniem obiektów sporto-wych, rekreacyjnych  i turystycz-nych. Pierwsza edycja targów od-będzie się w dniach 1-2 grudnia 2016 roku w  EXPO  XXI War-szawa. 

Uczestnicy, podczas dwóch dni wydarzenia, będą mie-li szansę porozmawiania z eks-pertami z całego świata. Po-znają szczegóły prawidłowego przeprowadzenia procesów in-westycyjnych, efektywnego po-zyskiwania środków, czyn-niki pozwalające zapobiec zadłużeniu obiektów oraz spo-soby inwestowania i planowania w sektorze sportowym. Delega-ci będą mieli szansę zapozna-nia się z nowym, alternatywnym spojrzeniem na inwestycję.

( red. IAKS)

Pierwszy Krajowy Kongres Infrastruktury Sportowej IAKS

Pierwszy Krajowy Kongres Infrastruktury Sportowej IAKS oraz towarzyszące mu Targi Infrastruktury Sportowej i Rekreacyjnej oraz Sprzętu Sportowego - infraSPORT odbędą się w terminie 1 – 2 grudnia 2016 roku w EXPO XXI Warszawa.

k rewitalizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych # 213154

Infrastruktu-ra sportowa

i rekreacyjna w gminach to

ważny ele-ment funk-cjonowania

samorządów. Narzędzia

finansowania i nowoczesne

technologie sprawiają, że gminne

boiska, sale gimnastyczne, baseny otrzy-mują „drugie

życie”.

1/2016 33

W mieście ruszyły właśnie konsultacje społeczne, dzięki którym samorząd

chce poznać opinie mieszkań-ców i miejskich instytucji na temat wdrożenia Inteligentnego Systemu Zarządzania i Sterowania Ruchem. To kompleksowe rozwiązanie, któ-rego całkowity koszt szacowany jest, wraz z przebudową skrzyżowań, na 84 mln zł, ma usprawnić komuni-kację i poprawić bezpieczeństwo.

„Tego typu projekt dotyczy wszystkich mieszkańców, ponieważ wszyscy korzystają z dróg i komu-nikacji – stąd potrzeba szerokich konsultacji społecznych. Chce-my, aby mieszkańcy nie tylko by-li dobrze poinformowani o plano-wanych działaniach, ale by mogli je współtworzyć na etapie projek-tu; wszystkie uwagi i wnioski będą uważnie przeanalizowane” - zapew-nia rzeczniczka tyskiego magistratu Ewa Grudniok.

Szeroko zakrojony projekt obej-muje nie tylko rozmaite rozwiąza-nia informatyczne, ale także cał-kowitą przebudowę blisko 40 skrzyżowań w mieście. W efek-cie komunikacja ma działać lepiej i bardziej punktualnie, a kierowcy mają przemieszczać się po mieście płynnie, oszczędzając czas i paliwo – przekonują pomysłodawcy wdro-żenia systemu.

Tzw. inteligentne sterowanie za-pobiega np. sytuacjom, kiedy kie-rowcy denerwują się stojąc na czer-wonym świetle przy zerowym ruchu

wokoło, tracąc czas i paliwo. System sam analizuje dane i włącza zielone światło. Potrafi też zapewnić zielo-ne światło autobusom i trolejbusom na wybranych skrzyżowaniach, gdy z analizy danych wyniknie, że po-jazdom grozi opóźnienie w stosun-ku do rozkładu jazdy. Ruch komu-nikacji miejskiej będzie na bieżąco śledzony na e-mapach.

Sercem całego systemu będzie Centrum Sterowania Ruchem, zlo-kalizowane w pomieszczeniach od-danego do użytku w ubiegłym ro-ku nowego tyskiego stadionu. Tam będą gromadzone bieżące informa-cje o ruchu drogowym, tam też bę-dzie główny ośrodek monitorowa-nia ruchu przez system kamer; gdy np. dojdzie do wypadku, system na-tychmiast dostarczy taką informa-cję i umożliwi wyświetlenie komu-nikatu o utrudnieniach na tablicach w wybranych punktach miasta.

W ramach systemu na ulicach pojawią się m.in. stacje monitoru-jące pogodę, stacje pomiaru zanie-czyszczeń i poziomu hałasu, a także tablice informujące o dostępności miejsc parkingowych. Będą też spe-cjalne znaki doraźnie informują-ce uczestników ruchu o niebezpie-czeństwach i utrudnieniach. Całość uzupełnią tablice informacyjne na przystankach czy urządzenia umożliwiające automatyczne licze-nie pasażerów w autobusach.

Możliwe będzie również waże-nie ciężarówek w ruchu i monito-rowanie łamania przepisów dro-

gowych – jazdy na czerwonym świetle czy przekroczenia prędko-ści. Jednym z rozwiązań jest tzw. odcinkowy pomiar prędkości; kie-rowca, który zbyt szybko przeje-dzie wybrany odcinek, może spo-dziewać się mandatu. W projekcie wytypowano już miejsca, gdzie uzasadnione jest wprowadzenie ta-kiego rozwiązania, by zmusić kie-rowców do jazdy zgodnej z prze-pisami.

Konsultacje społeczne na temat systemu potrwają w Tychach do 12 lutego. Przedsięwzięcie ma być realizowane w latach 2017-2020. Miasto chce pozyskać środki z Eu-ropejskiego Funduszu Rozwoju Re-gionalnego, z puli na tzw. niskoemi-syjny transport miejski. Środki są ujęte w Regionalnym Programie Operacyjnym Woj. Śląskiego.

Samorząd Tychów od kilkunastu lat inwestuje w usprawnienie komu-nikacji w mieście oraz połączenia z innymi miastami. M.in. przywró-cono połączenie kolejowe centrum miasta z Katowicami, zmoderni-zowano i zbudowano nowe stacje i perony, wyremontowano dwo-rzec, a pasażerom kolei udostępnio-no dwa wielopoziomowe parkingi. Miasto kupiło też nowe trolejbusy i autobusy zasilane sprężonym ga-zem ziemnym. Kosztem kilkuset milionów złotych z unijnych środ-ków wyremontowano tyski odcinek krajowej „jedynki”, tworząc bezkoli-zyjny przejazd przez miasto.

Źródło: PAP

Tychy chcą wdrożyć system zarządzania ruchem za 84 mln zł

Priorytet dla autobusów i trolejbusów, zielone światło, gdy na ulicach nie ma ruchu, czytelne informacje dla kierowców i pasażerów, ważenie ciężarówek czy pomiar prędkości aut – to niektóre możliwości systemu zarządzania i sterowania ruchem, który za kilka lat ma powstać w Tychach.

k smart mobilność # 213146

z ostatniej chwili

34 1/2016

Strefa Dobrych Praktyk będzie przez nas prezentowana w ramach Mia-steczka Ekologicznego, to edukacyj-

no-interaktywna przestrzeń, która przybli-ża rozwiązania możliwe do wykorzystania w polskich miejscowościach, firmach czy urzędach, które z korzyścią wpłyną na ży-cie mieszkańców oraz na ekonomikę sa-morządów.. W Programie Miasteczka Ekologicznego podejmiemy tematy zwią-zane z: ochroną środowiska, gospodarką odpadami, inteligentną komunikacją miej-ską, zrównoważonym zagospodarowaniem przestrzeni, budownictwem pasywnym, komunikacją z mieszkańcami, edukacją.

Program debaty „Strefa Dobrych Praktyk” • Prezentacja projektu Fundacji Promo-

cji Gmin Polskich - Smart Gmina ( portal, magazyn, konkurs, wydarzenia towarzyszące

• Panel ekspercki samorządów lokal-nych - prezentacja dobrych praktyk prezentowanych w ramach ogólnopol-skiego Konkurs u „Gmina Ekoinno-wacji” 2014/2015

• Inauguracja konkursu Smart Eko Gmina w ramach którego prezento-wane będą przedsięwzięcia wyróżnia-jące się innowacyjnością w zakresie

inteligentnych rozwiązań. Głównym celem konkursu będzie identyfikowa-nie dobrych praktyk w zakresie smart, upowszechnianie oraz wyróżnianie ich.

• Panel ekspercki smart rozwiązań i technologii - w ramach tematyki zrównoważonego rozwoju samorzą-dów lokalnych. Zaprezentowane będą wybrane zagadnienia związane z reali-zowanymi w ramach projektu Smart Gmina: Smart Oświetlenie, Smart Mobilność, Rewitalizacja dachów, Rewitalizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych.

Strefa Dobrych Praktyk na Pol-Eco-System

Fundacja Promocji Gmin Polskich zaprasza do udziału w debacie eksperckiej „Strefa Dobrych Praktyk” organizowanej przez Fundację Promocji Gmin Polskich w Strefie Dobrych Praktyk na Targach Pol Eco System w Poznaniu 12 października 2016r.

# 213135

www.polecosystem.pl

Międzynarodowe TargiTechnologii i Produktówdla Zrównoważonego Rozwojui Usług Komunalnych

1/2016 35

W spotkaniu wezmą udział m.in. przedstawiciele MTP, Urzędów Mar-

szałkowskich, samorządów reko-mendowanych przez nie do na-grody, firm laureatów programu, instytucji, organizacji i firm part-nerskich oraz mediów.

Szersza prezentacja laureatów programu i ich inicjatyw odbę-dzie się na „Targach Dobrych Praktyk”, organizowanych online na innowacyjnej platformie Web City (11.-14.10.2016, równole-gle do „POL-ECO-SYSTEM”). Będą one połączone z konfe-rencją (11.10.2016 godz. 10.00) upowszechniającą wiedzę o do-stępności funduszy (w  szczegól-ności unijnych, umożliwiających finansowanie e-usług i innowa-cji), sposobach ich pozyskiwania oraz praktycznych zasadach reali-zacji projektów, prowadzoną m.in. przez ekspertów z Punktów In-formacyjnych Funduszy Europej-skich przy Ministerstwie Rozwo-ju oraz Urzędzie Marszałkowskim

Województwa Wielkopolskiego.Celem programu „Solid-

ny Partner” jest podejmowa-nie i wspieranie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz upowszechnianie zasad rzetel-ności i odpowiedzialności, ja-ko istotnych wartości w proce-sie tworzenia i funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego, a także wzmacnianie zaufania i pozytywnych relacji pomiędzy biznesem, nauką i administracją, m.in. poprzez realizację projek-tów upowszechniających dobre przykłady rzetelnej i efektywnej współpracy.

Przykładem tego typu dzia-łań jest projekt „Solidny partner w środowisku lokalnym”, reali-zowany przy współpracy z  Mię-dzynarodowymi Targami Po-znańskimi (jednym z  założycieli Stowarzyszenia Rzetelnego Biz-nesu, obchodzącego w tym roku 17-lecie istnienia), administracją samorządową i   rządową, związ-kami samorządowymi (w  szcze-

gólności Stowarzyszeniem Gmin i Powiatów Wielkopolski) oraz innymi partnerami. Projekt jest integralną częścią zainicjowane-go w  1995 r. programu „Solid-ny Partner”. W 2001 r. program otrzymał patronat honorowy Przedstawicielstwa Komisji Eu-ropejskiej w Polsce i Prezesa Na-rodowego Banku Polskiego, włą-czył się również w  inicjatywę ONZ „Global Compact”.

W ramach projektu są nagra-dzane oraz upowszechniane do-bre i godne naśladowania prak-tyki samorządów oraz organizacji i jednostek samorządowych, ma-jące na celu zrównoważony roz-wój miast i gmin, przyjazny dla ich mieszkańców, a także pobu-dzanie aktywności obywatelskiej w środowisku lokalnym oraz bu-dowanie pozytywnych relacji po-między samorządami, biznesem i nauką. Wyróżniane są rów-nież inne podmioty podejmujące i wspierające inicjatywy promują-ce takie działania.

Program „Solidny Partner”

Stowarzyszenie Rzetelnego Biznesu zaprasza na prezentację programu, dobrych praktyk samorządów i firm oraz wręczenie dyplomów laureatom programu podczas targów „POL-ECO-SYSTEM” (12.10.2016 godz. 12.00, Miasteczko Ekologiczne, sala konferencyjna, paw. 8).

# 213136

Magazyn Gmina nr 1 styczeń 1995TARGI I WYSTAWY W POLSCE

22 – 25 luty Warszawa NOVELECTRO EXPO ’95 – Międzynarodowe Targi Nowości ElektronicznychOsprzęt instalacyjny, aparatura elektryczna, przesyłanie energii, rozdział energii, sprzęt oświetleniowy, pomiar i kontrola energii, narzędzia i urządzenia pomocnicze.Organizator: Aleksandria S.C. Biuro Organizacji Targów i Wystaw. ul. Ratuszowa 11 p.235, 03-450 Warszawa

z ostatniej chwili

36 1/2016

Coraz więcej przedmiotów codziennego użytku sta-je się częścią świata smart.

Dotyczy to nie tylko technologii, ale także wielu innych aspektów życia - zakupów, zdrowia, pracy czy rozwoju osobistego. Przeni-kanie tych poszczególnych ele-mentów sprawia, że coraz po-pularniejsza staje się idea smart living. Raport, będący podsumo-waniem ogólnopolskiego badania na temat postrzegania i stosowa-nia w praktyce idei smart wśród Polaków, przygotowali eksperci marki Pralniomaty Hi’Shine.

Portret „Smart Polaka”Pojęcie smart living jest zna-

ne 22 proc. Polaków. Częściej są to kobiety oraz osoby w wieku od 25 do 34 lat, mieszkańcy du-żych miast. Smart living rozu-miany jest przez badanych jako optymalizacja życia, skupianie się na tym, co robimy dobrze, korzy-

stanie z usług zewnętrznych uła-twiających codzienne obowiąz-ki. Polacy, zapytani o znaczenie smart living, wskazali także na życie w otoczeniu nowoczesnych technologii i w zgodzie z wła-snym rytmem.

Autorzy raportu “Smart Li-ving. Czy Polacy prowadzą mą-dre i sprytne życie? Portret Smart Polaka” przyjęli definicję Smart Polaka. “To osoba, któ-ra w minimalnym stopniu re-alizuje ideę smart living w naj-ważniejszych obszarach życia. Oznacza to, że korzysta z przy-najmniej jednego urządzenia z dostępem do internetu, robi zakupy w sposób przemyślany i kupuje online, zleciła już kie-dyś “na zewnątrz” przynajmniej jeden z obowiązków domowych oraz istotna jest dla niej równo-waga pomiędzy życiem zawo-dowym i osobistym” - wymienia Rafał Staszkiewicz, współautor

raportu, CEO Pralniomatów Hi-’Shine. Przyjmując taką definicję, w Polsce 22 proc. osób żyje smart.

Grupa ta jest jednak dość nie-jednorodna. Można z niej wy-odrębnić pionierów, którzy w bardzo dużym stopniu reali-zują? założenia smart living, czy-li innowatorów (5 proc.), jak i realizujących tylko podstawo-we aktywności smart - tzw. adep-tów (17 proc.). Większość Pola-ków stanowią osoby, które należą do potencjalnie zainteresowanych ideą smart.

Raport “Smart Living. Czy Po-lacy prowadza? mądre i sprytne ży-cie? Portret Smart Polaka” powstał na podstawie badania ilościowego zrealizowanego przez Mobile In-stitute na zlecenie Pralniomatów Hi’Shine metodą CAWI w dniach od 21 do 28 marca 2016 r. W ba-daniu udział wzięło 1495 Polaków.

Źródło: mp/Kurier PAP, http://kurier.pap.pl

Smart living puka do drzwi Polaków

Smartfon, smart home, smart watch, a może smart Polak? Idea smart living, czyli mądrego, sprytnego i inteligentnego życia jest na świecie coraz popularniejsza. Według najnowszego badania 22 proc. Polaków zadekalarowało, że żyje smart. Co to właściwie oznacza i czy można powiedzieć, że smart living już zadomowił się w Polsce na dobre?

k smart mobilność # 213137

Krajowy KongresInfrastruktury Sportowej IAKS International i targi infraSPORT

01 ‑ 02 XII 2016 EXPO XXI Warszawa

PATRONAT PATRONAT MERYTORYCZNY

PATRONAT MEDIALNY

ORGANIZATORZY

PATRONAT HONOROWY

Merytoryczne Panele dyskusyjne

Targi infrastruktury sportowej i sprzętu sportowego

GOŚĆ SPECJALNYPrezes PKOL ANDRZEJ KRAŚNICKI