ODKRYJ NAJLEPSZE STRONYPIĘKNEGO WSCHODU POLSKIDISCOVER THE STRENGTHS OF

THE BEAUTIFUL EAST OF POLAND WARMIA, PODLASIE, POLESIE, KIELECCZYZNA, BIESZCZADY.

WARMIA REGION, PODLASIE REGION, POLESIE REGION, KIELCE REGION, BIESZCZADY MOUNTAINS.

www.pieknywschod.pl

Przedstawiamy Państwu kilka spośród tysięcy perełek pięknego wscho-du Polski. Mamy nadzieję Was nimi oczarować i zachęcić do wybrania się w podróż na wschód.

Niniejsza publikacja dotyczy pięciu krain: Warmii, Polesia, Podlasia, Kielecczyzny i Bieszczad (część druga opowie o Suwalszczyźnie, Mazurach, Roztoczu, Górach Świętokrzyskich i Podkarpaciu).

Jesteśmy przekonani, że znajdziecie wśród opisywanych krain miejsca, które Was zachwycą, a o których nigdy wcześniej nie słyszeliście.

Tych, którzy chcieliby odkryć więcej takich miejsc zapraszamy do odwiedze-nia naszej strony internetowej: www.pieknywschod.pl. Na stronie znaj-dziecie Państwo bazę informacji o województwach warmińsko-mazurskim, podlaskim, lubelskim, świętokrzyskim i podkarpackim. Zgromadziliśmy tu niemal 1000 atrakcji turystycznych: zabytki, muzea, rezerwaty przyrody, bazy sportowe, ośrodki spa, informacje o aktywnościach jakie można uprawiać w danym rejonie, mapy, adresy i godziny otwarcia poszczególnych obiek-tów. Strona zawiera także aktualizowane kalendarze imprez, lokalne punk-ty informacji turystycznej i bazę noclegową.

Serdecznie zapraszamy.

We present to you just a few from among thousands of pearls of the beautiful East of Poland. We hope to enchant you with them and encourage you to go on a journey east.

This publication covers five lands: the Warmia Region, the Polesie Region, the Podlasie Region, the Kielce Region and the Bieszczady Mountains (the second part will cover the Suwałki, Masuria, and Roztocze regions, the Świętokrzyskie Mountains and the Podkarpacie Region).

We are sure that among the lands portrayed you will find places that will delight you and of which you have never heard before.

Anyone who would like to discover more such places is welcome to visit our website: www.pieknywschod.pl. On this website you will find basic information on the Warmińsko-Mazurskie, Podlaskie, Lubelskie, Świętokrzyskie and Podkarpackie provinces: We have gathered here almost 1000 tourist attractions: monuments, museums, nature reserves, sports bases, spa centres, information on activities that may be practised in a  given area, maps, addresses and the opening hours of particular facilities. The website also contains updated calendars of events, local tourist information points and accommodation.

You are warmly welcomed.

warmińsko-mazurskie

www.pieknywschod.pl

Warmia / The Warmia RegionZiemia ta, której ciekawa rzeźba została ukształtowana przez lodowiec, ofiaruje turystom spokój i ciszę. Nie tak popularna jak sąsiednie Mazury przyciąga pięknem dzikiej przyrody i tropami słynnych ludzi, którzy pozostawili tu swój ślad. Najsłynniejszym z nich był Mikołaj Kopernik.

This land, whose interesting form has been shaped by a glacier, offers to tourists peace and silence. Not as popular as the neighbouring Masuria Region, Warmia attracts with its beauty of wild nature, and the tracks of famous people who have left here their traces. The most famous of them was Nicolaus Copernicus.

OlsztynMiasto leży na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego, Szlaku Zamków Gotyckich, Szlaku Kopernikowskim i Szlaku Św. Jakuba. Jednym z najcenniejszych jego skarbów jest XIV-wieczny, gotycki zamek Kapituły Warmińskiej. Jego najsłyniejszym administra-torem był Mikołaj Kopernik. Na zamkowym krużganku można obejrzeć zachowaną do dziś, własnoręcznie wykonaną przez niego tablicę, za pomocą której sławny astronom śledził wiosenne i jesienne zrównania dnia z nocą.

The city lies on the European Route of Brick Gothic, the Route of Gothic Castles, the Copernicus Route and St. Jacob’s Route. One of the most valuable treasures is 14th-century Gothic Castle of the Warmia Chap-ter. Its most famous administrator was Nicolaus Copernicus. In the castle gallery, we can see a plate preserved until today, made with his own hands, and with the use of which the well-known astronomer fol-lowed the autumn/vernal equinox.

Kanał Elbląski / The Elbląg CanalJedna z największych atrakcji turystycznych Warmii. Łączy Ostró-dę z Zalewem Wiślanym. Statki pokonują tu blisko stumetrową różnicę poziomów za pomocą platform sunących na szynach po suchych pochylniach. Kanał jest zabytkiem techniki na skalę światową. W sezonie odbywają się tu regularne rejsy turystyczne.

One of the biggest tourist attractions in the Warmia Region. It connects Ostróda with the Vistula Lagoon. Ships cover here a nearly one-hundred metre difference in levels by means of platforms gliding on rails on dry ramps. The Canal is a monument to technique on a global scale. During the season, regular

tourist cruises take place here.

Lidzbark WarmińskiZamek biskupów warmińskich to doskonale zachowany, najwyższej klasy zabytek architektury gotyckiej, z dziełami stanowiącymi prze-gląd sztuki od średniowiecza do rokoka. Jest tu także ekspozycja pol-skiego malarstwa XX wieku z oryginalnymi portretami Witkacego.

Cerkiew prawosławna pw. św. Piotra i Pawła to dawny zbór prote-stancki. Wybitne dzieło architektury protestanckiej na Warmii. Kościół stanowi trójnawową, pięcioprzęsłową bazylikę emporową z płytkim prezbiterium od północy i dwuwieżową fasadą od południa.

The Warmia Bishops’ Castle is a perfectly-preserved, top-class monument to gothic architecture, with works of art being a review of the art from the Middle Ages to the Rococo. It also houses an exhibition of Polish 20th-century painting, with original portraits by Witkacy.

The Saints Peter and Paul’s Orthodox Church is a former Protestant church. It is an outstanding work of Protestant architecture in the Warmia Region. The church is a three-aisle, five-span emperor basilica, with a shallow presbytery in the north and a two-tower facade in the south.

Górzno-Lidzbark The Górzno-Lidzbark Landscape Park

Obszar parku wyróżnia się nieprzeciętnymi walorami przyrod-niczymi. Piękno tutejszego krajobrazu polega na silnie zróżni-cowanej rzeźbie i wielkiej zmienności form morfologicznych powierzchni ziemi. W północnej i centralnej części dominuje wysoczyzna morenowa porozcinana głębokimi rynnami, w południowej płaski obszar sandrowy. Charakterystyczna jest mnogość jezior, rzek, małych potoków i źródeł. Liczne są tu

ponadto tereny zabagnione i torfowiska.

The area of the park is characterised by outstanding natural values. The beauty of the local landscape consists of clearly -diverse forms and great variability in morphological surface forms. The northern and central parts are dominated by a morai-ne upland, intersected by a deep gully; in the southern part a flat sandur area. The multiplicity of lakes, rivers, small streams and sources is characteristic. In this place there are also numerous

swamped areas and peat bogs..

warmińsko-mazurskie

www.pieknywschod.plWarmiaThe Warmia Region

Frombork Warowna katedra kapituły warmińskiej stoi na wzgórzu nad brzegiem Zalewu Wiślanego. Wieża Kopernika mieści ekspozycję związaną głównie z meteorytami, a pałac biskupi – muzeum Mikołaja Kopernika. Wieża Radziejowskiego to piękny punkt widokowy. Wewnątrz wielkie wahadło Foucaulta udowadnia ruch obrotowy Ziemi. Tu też znajduje się planetarium. Najważniejszy budy-nek warowni to oczywiście katedra – klejnot architektury gotyc-kiej, jedna z największych i najpiękniejszych budowli sakral-nych w północno-wschodniej Europie. W sezonie prezentowane

są w niej możliwości katedralnych organów.

The fortified cathedral of the Warmia Chapter stands on a hill on the bank of the Vistula Lagoon. The Copernicus Tower houses an exhibition related mostly to meteorites and the Bishops’ Palace – the museum of Nicolaus Copernicus. The Radziejowski Tower is a charming beauty spot. In its interior there is a great Foucault pendulum, which proves the rotary motion of the Earth. There is also a planetarium. The most important building of the stronghold is obviously the cathedral – a gem of Gothic architecture, one of the greatest and most beautiful sacred structures in north-east Europe. During the season, the possibilities of the

cathedral’s organ are demonstrated.

OrnetaWarto zwrócić uwagę na ratusz miejski. Został wybudowany w 1375 roku i jest jedynym takim obiektem na Warmii. Otoczony jest dobudowanymi w XV wieku domami budniczymi. Barokowa wieżyczka z 1721 roku mieści najstarszy na Warmii dzwon z 1384 roku.

It is worth paying attention to the town hall. It was built in 1375 and is the only facility of this kind in the Warmia Region. It is surrounded by „domki Budnicze” (Budnicza cottages) added in the 15th century. A baroque tower from 1721 houses the oldest Warmian bell, dating from 1384.

warmińsko-mazurskie

www.pieknywschod.plWarmia

The Warmia Region

ŁynaNależy do najpiękniejszych szlaków kajakowych Warmii. Raz płynie spokojnie, łącząc malownicze jeziora, to znowu przecina głębokie jary, skacząc po kamieniach. Przepływa przez stolicę Warmii – Olsztyn – a także przez dawną siedzibę biskupów warmiń-skich – Lidzbark Warmiński.

This river belongs to the most beautiful canoeing routes in the Warmia Region. For a while it flows in peace, connecting picturesque lakes, then it intersects deep ravines jumping on stones. It flows through the capital city of the Warmia Region – Olsztyn – as well as through the former seat of the Warmia bishops – Lidzbark Warmiński.

Pasłęka / The Pasłęka RiverPiękny i dziki szlak kajakowy wiedzie rzeką Pasłęką. Na sporym odcinku przebiega przez rezerwat bobrów, a kajakowanie wyma-ga tu specjalnych pozwoleń. Spotkanie z bobrem raczej pewne!

In the Pasłęka River a beautiful and wild canoeing route cour-ses. Along a big section there is a beaver reserve and in this place canoeing requires special permits. Meeting a beaver is rather certain!

Dobre Miasto (Good Town)Tutejsza gotycka kolegiata Najświętszego Zbawiciela i Wszyst-kich Świętych to druga co do wielkości świątynia Warmii. Wewnątrz rzeźba Madonny z XV wieku i późnobarokowy

ołtarz z 1748 roku.

Local Gothic Collegiate Church of the Sacred Saviour and All Saints is the second-biggest temple in the Warmia Region. Inside there is a sculpture of the Madonna from the 15th Century

and a late-Baroque altar from 1748.

warmińsko-mazurskie

www.pieknywschod.plWarmiaThe Warmia Region

Podlasie / The Podlasie RegionZ jednej strony ostępy pradawnej Puszczy Białowieskiej, z drugiej cudowna dolina Biebrzy i dzikie biebrzańskie bagna. Górą szybują bociany, które ukochały sobie tę spokojną krainę, w dole urokliwe miasteczka, jak Tykocin, i malownicze wsie Krainy Otwartych Okiennic. Nie ma w Polsce drugiego regionu, który mógłby pochwalić się aż dwoma obszarami przyrodniczymi o europejskiej sławie. Magiczny urok Podlasia – jakby zagubionego wśród pól przemierzanych saniami, w wioskach otoczonych wotywnymi krzyżami i w ostępach pradawnych puszcz i bagien – w ostatnich czasach podbija serca coraz liczniejszej rzeszy turystów.

On one side there is the primeval Białowieża Forest, while on the other side there is the valley of the Biebrza River and the wild Biebrza marshes. In the air, soar storks, which have become attached to this calm land; on the ground there are charming towns, such as Tykocin, and picturesque villages of the Land of Open Shutters. In Poland there is no other region which can boast of two natural areas famous across Europe. The Magic charm of the Podlasie Region – as if lost among fields covered by sleighs, in villages surrounded by votive crosses and in the backwoods of primeval forests and bogs – in recent times the region has been winning the hearts of more and more tourists.

Muzeum Przyrodniczo-Leśne Natural-Forest Museum W starym parku pałacowym w miejscowości Białowieża mieści się bardzo nowoczesne muzeum przyrodnicze. Opowieść o puszczy jest tu fascynującym spektaklem pełnym zaskakują-cych obrazów (trójwymiarowe dioramy), niepokojących dźwię-ków i zaskakujących efektów.

In the Old Palace Park in the town of Białowieża a very modern natural museum is located. The story of the forest is a fascinating show, full of surprising images (three-dimensional dioramas), disturbing sounds and surprising effects.

Cerkiew Świętego Mikołaja CudotwórcySaint Nicolas the Wonderworker’s Orthodox ChurchMurowana cerkiew wzniesiona w Białowieży przez cara. Warto obejrzeć unikatowy ikonostas z chińskiej porcelany i wziąć

udział w niezwykłej liturgii prawosławnej.

A brick Orthodox Church constructed in Białowieża by the Czar. It is worth seeing unique iconostasis made from Chinese porcelain and taking part in remarkable Orthodox liturgy.

podlaskie

www.pieknywschod.pl

Białowieski Park NarodowyThe Białowieża National ParkNajcenniejszy przyrodniczo fragment BPN to Obręb Ochron-ny Orłówka. Możemy tu obserwować cały cykl życia drzewa: od siewki, po obumierające, spróchniałe drzewa. Szczególną uwagę przykuwają złomy, wywroty i uschnięte pnie. Ich ogromna licz-ba zaskakuje prawie każdego, kto po raz pierwszy znalazł się w tym miejscu. Ten naturalny leśny „bałagan” jest właśnie źró-dłem niewyobrażalnego bogactwa występujących tu form życia i największą wartością lasu pierwotnego. Zwiedzanie jest tu możliwe wyłącznie z przewodnikiem licencjonowanym przez Białowieski Park Narodowy.

The most valuable natural fragment of the Białowieża National Park is the Orłówka Protective Precinct. Here we can follow the whole life cycle of a tree, from seedlings to dying, rotten trees. Special attention should be paid to deadfall, windfall and dried trunks. Their huge number is surprising to almost anyone who is in this place for the first time. This natural forest „mess” is the source of unimaginable wealth of existing life forms and the greatest val-ue of the primary forest. Visiting this place is possible only with a guide licensed by the Białowieża National Park.

Rezerwat Pokazowy ŻubrówThe Exhibition Reserve of Wisents

Oczywiście największe wrażenie robi żubr spotkany na wol-ności, ale jeśli szczęście nie dopisze, można ze stuprocentową pewnością zobaczyć króla puszczy w rezerwacie. Są tu nie tylko żubry, lecz także niewiarygodnie wielkie żubronie, łosie i dziki.

Of course, the strongest impression is made the wisent (European bison, Europe’s largest land animal) encountered in the wild, but if we are not lucky, we can see the king of the forest with 100% probability in the reserve. We can encounter here not only wisents, but also incredibly big bovid hybrids, moos and

wild boar.

podlaskie

www.pieknywschod.plPodlasieThe Podlasie Region

Biebrzański Park NarodowyThe Biebrza National Park

Unikatowe w skali europejskiej bagna biebrzańskie są łatwo dostępne dzięki sieci ścieżek dydaktycznych i szlaków turystycznych o różnym stopniu trudności. Nietrudno tu o spotkanie z łosiem na wolności. Fascynująca jest też historia

tej ziemi zwanej polskim Sybirem.

Unique on a European scale, the Biebrza marshes can be easily accessed, thanks to a network of didactic paths and tourist routes of various degrees of difficulty. In this place it is easy to meet a moose in the wild. The history of this land, known as

the Polish Siberia, is also very fascinating.

BiałystokMiasto na pograniczu Białorusi i Polski, gdzie od wieków żyli ra-zem ludzie różnych kultur, wyznań i narodowości. To tutaj moż-na zobaczyć „Wersal Północy”, czyli pałac Branickich, najlepiej zachowaną rezydencję magna cką na całych ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Inne tutejsze zabytki to cerkwie, kościoły i synagogi. Jest nawet loża masońska. I jeszcze jedno: odwie-dzając miasto, warto pamiętać, że działa tu kilkanaście teatrów, galerii sztuki i filharmonia.

This is a city on the borderland of Belarus and Poland, where people of various cultures, denominations and nationalities have been living together for centuries. It is here where you can see “the Versailles of the North”, namely the Branicki Family Palace, the best-preserved magnate mansion on the entire lands of the former Polish Republic. Other local monuments include Orthodox churches, Catholic churches and synagogues. There is even a Masonic lodge. And one more thing: when visiting the city it is worth remembering that there are here more than ten theatres, art galleries and philharmonics.

podlaskie

www.pieknywschod.plPodlasie

The Podlasie Region

BiebrzaPiękno Biebrzy najlepiej widać z lotu ptaka (lub balonu) albo z pokładu kajaka czy tratwy, którymi należy spokojnie, wolniut-ko płynąć meandrującą rzeką, obserwując tysiące ptaków żyją-cych na jej gościnnych brzegach.

The beauty of the Biebrza River is preferably seen from a bird’s eye view (or from a balloon), or from a canoe or raft, in which you should float very slowly on the meandering river, observing thousands of birds living on its friendly banks.

GrabarkaŚwięta góra polskiego prawosławia wita lasem krzyży przyniesio-nych tu w rozmaitych intencjach. U stóp wzgórza, na którym stoi klasztor, bije cudowne źródło. Miejsce mistyczne.

The holy mountain of the Polish Orthodox Church welcomes you with a forest of crosses brought here with various intentions. At the foot of the hill, where the monastery stands, a miraculous source springs. Mystic place.

TykocinPełne uroku miasteczko z bardzo długą historią. Zachował się tu pierwotny układ przestrzenny, z widoczną granicą żydow-skiej części miasta, i mnóstwo cennych zabytków (synagoga,

kościół, alumnat). Ostatnio przybył też zamek!

A town full of charm with a very long history. In this place the primary spatial layout has been preserved, with the visible boundary of the Jewish part of the city and many valuable monuments (synagogue, church, alumnate). Recently also

a castle has appeared!

podlaskie

www.pieknywschod.plPodlasieThe Podlasie Region

PolesieCicha, piękna kraina rozległych, tajemniczych mokradeł – gdzie tylko krzyk żurawia, tętent łosia i wycie wilka zakłó-cają ciszę – oferuje turystom spotkanie z dziewiczą przyrodą, ginącymi gatunkami zwierząt i fascynującymi tworami geologicznymi. Na Polesiu, w bagiennych torfowiskach, zachowały się drapieżne, owadożerne rosiczki, a tutejsze wody troskliwie chronią zagrożonego całkowitym wyginięciem żółwia błotnego. Przed II wojną światową miesz-kali na tych terenach Polacy, Żydzi i Ukraińcy. Dzięki temu możemy dziś podziwiać tu zabytki wielokulturowego społeczeństwa i jego skomplikowanej historii: kościoły, cerkwie, synagogi i cmentarze.

A peaceful, beautiful land of extensive, mysterious swamps – where the silence is disturbed only by the shriek of the crane, the rattle of the moose and the howl of the wolf – offers to tourists an encounter with virgin nature, endangered and dying-out species and fascinating geological forms. In the Polesie Region, in swampy peat bogs, insectivorous sundews are preserved, and local waters protect with care the pond turtle endangered with extinction. Before WW2, these areas were inhabited by Poles, Jews and Ukrainians. Thanks to that, today we can admire the monuments of the multicultural society and its complicated history: churches, Orthodox churches, synagogues and cemeteries.

Muzeum Poleskiego Parku NarodowegoThe Museum In the Polesie National ParkMuzeum w Załuczu Starym gromadzi eksponaty archeologiczne, etnograficzne, historyczne i przyrodnicze, a także prezentujące dziedzictwo kulturowe Polesia Zachodniego.

The museum in Załucz Stary (Old Załucz) gathers archaeological, ethnographical, historical and natural exhibits, as well as displays presenting the cultural heritage of the West Polesie Region.

Durne Bagno Zajmuje powierzchnię 244,49 ha. Występują tu rzadkie gatunki roślin, gniazdują cietrzewie i żurawie. Rezerwat jest ostoją łosia. Wdzięczna nazwa bagna bierze się z licznego występowania

tu rośliny bagno, która ma silne właściwości odurzające. …spreads over an area of 244.49 ha. In Durne Bagno rare species of plants are present and black grouse and cranes nests. The reserve is a refuge of the moose. The graceful name of the marsh originates from the prolific plant Marsh Labrador Tea

(Polish: Bagno), which has strong intoxicating properties..

lubelskie

www.pieknywschod.pl

Poleski Park NarodowyThe Polesie National ParkNa stu kilometrach szlaków Poleskiego Parku Narodowego mo-żemy zapoznać się z całym bogactwem przyrodniczym tej krainy. Najlepiej przejść się znakomicie opisanymi ścieżkami przyrodni-czymi: „Perehod”, „Dąb Dominik”, „Spławy” (tu możemy spo-tkać drapieżne, owadożerne rośliny), „Mietiułka” (ścieżka rowerowa) i „Żółwik” (dla najmłodszych).

On one hundred kilometres of paths in the Polesie National Park we can become familiar with the whole natural wealth of this region. It is preferable to walk on perfectly described natural paths: “Perehod”, “Dominik Oak”, “Spławy” (here we can encounter predatory insectivorous plants) “Mietiułka” (bicycle path) and “Żółwik” (for the youngest).

RomanówMiejscowość jest znana przede wszystkim z muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego, które znajduje się w murowanym dworze otoczonym parkiem. Wewnątrz, w stylowych wnętrzach, prezentowane są pamiątki po wielkim pisarzu – rękopisy, listy,

fotografie i medale.

This town is famous for, above all, the museum of Józef Ignacy Kraszewski, which is located in a brick manor surrounded by a park. Inside, in stylish interiors, keepsakes of a great writer are

exhibited – manuscripts, letters, photos and medals.

lubelskie

www.pieknywschod.plPolesieThe Polesie Region

WłodawaWarto zobaczyć zespół synagogalny, na który składają się: Wielka Synagoga, Mała Synagoga i Dom Pokahalny. Mieści się tu Mu-zeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, w którym możemy oglądać wystawę „Chłopskie pielgrzymowanie” ukazującą kultu-rę materialną wsi włodawskiej oraz bogaty zbiór judaiców. Cer-kiew prawosławna pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny to świątynia w stylu bizantyjsko-klasycystycznym. Warto zwrócić uwagę na klasycystyczną polichromię z 1842 roku oraz ikonostas z 1843 roku z XVII- i XVIII-wiecznymi ikonami. Czworobok – zespół handlowy w centrum miasta – stanowi uni-

katowy w Polsce przykład kramów i jatek z okresu baroku.

It is worth visiting the synagogue complex, which includes the Great Synagogue, the Small Synagogue and the School Building. It houses the Museum of the Łęczyn-Włodawa Lake District, where we can see the exhibition „Peasants’ Pilgrimages”, showing the material culture of Włodawa country and a rich set of Judaicas. The Virgin Mary’s Birth Orthodox Church is a temple in Byzantine -Classicistic style. It is worth noting Classicistic polychromy from 1842 and iconostatis from 1843 with 17th- and 18th-century icons. Tetragon – a commercial complex in the town centre – is an example

of stalls and shambles from the Baroque period unique in Poland.

SosnowicaTu właśnie Tadeusz Kościuszko, będąc nauczycielem córek ma-gnata Józefa Sosnowskiego, zakochał się w jednej z nich – Ludwice. „Synogarlica nie dla wróbla, córka magnacka nie dla byle jakiego szlachetki” – skwitował oświadczyny papa. Kościuszko z panną uciekł. Papa wysłał zbrojnych w pogoń. I tak, zagrożony karą śmierci za uwiedzenie dobrze urodzonej panny, Kościuszko, postawiony w sytuacji bez wyjścia, uciekł do Ameryki, gdzie został bohaterem narodowym. Jednak pamiąt-ka miłości przetrwała w postaci dwóch zrośniętych drzew no-szących imiona kochanków – usychający dąb i obumarła sosna, które można zobaczyć obok siedziby nadleśnictwa.

This is precisely where Tadeusz Kościuszko, being a teacher of the daughters of magnate Józef Sosnowskii, fell in love with one of them – Ludwika. „A ringed turtledove is not for sparrows, a magnate’s daughter is not for just any nobleman” responded the father to the proposal. Kościuszko eloped with the Miss. The father sent armed men in pursuit of them. And in this way, threatened with death for seducing a maiden of noble birth, Kościuszko did not have any choice – he had to escape to America and become a national hero there. A token of this love are two trees grown together and bearing the names of the lovers – a withering oak and a dead pine - which can be seen next to the HQ of the forest inspectorate.

lubelskie

www.pieknywschod.plPolesie

The Polesie Region

ChełmChełmskie Podziemia Kredowe to unikatowy na skalę światową labirynt podziemnych korytarzy wyżłobionych w kredzie, który na pięciu poziomach ciągnie się kilkadziesiąt kilometrów pod chełmską starówką. Trasa turystyczna pozwala nie tylko poznać zjawiska geologiczne, lecz także spotkać jednego z najsłynniej-szych polskich duchów – Bielucha!

The Chełm Chalk Tunnels are a labyrinth of underground corridors grooved in chalk, unique on a global scale, which extend on five levels over a few dozen kilometres under the Chełm Old Town. Tourist routes make it possible not only to get to know geological phenomena, but also encounter one of the most famous Polish Ghosts – Bieluch!

SobibórMuzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze – założone 14 października 1993 roku, w 50. rocznicę zbrojnego powstania więźniów obozu.

The Museum of the Former Nazi Death Camp in Sobibór – established on 14 October 1993, on the 50th anniversary of the armed uprising by the prisoners of the camp.

HolaSkansen etnograficzny Chełmszczyzny i Podlasia z cerkwią z 1702 roku, zabytkową dzwonnicą, wiatrakiem oraz chałupą

z piecem garncarskim.

The open-air ethnographical museum of the Chełm and Podlasie Region with an Orthodox church from 1702, a historic bell-tower,

a windmill and a cottage with a potter’s furnace.

lubelskie

www.pieknywschod.plPolesieThe Polesie Region

Kielecczyzna / The Kielce RegionWyżyna Kielecka od czasów neolitycznych aż do dziś jest miejscem pozyskiwania skarbów ziemi. Nic więc dziw-nego, że w regionie tym spotkamy piękne jaskinie, niezwykłe zabytki techniki, a także najlepiej na świecie zacho-wany zabytek górnictwa neolitycznego. Wnętrza ziemi kryją tu niezwykłe atrakcje turystyczne. W miękkich skałach widać też ślady prehistorycznych zwierząt – dinozaurów. Tu właśnie, w Bałtowie, powstał pierwszy polski park di-nozaurów, zapoczątkowując modę, która wkrótce ogarnęła cały kraj. The Kielce Upland has been a place for the acquisition of soil treasures from Neolithic times to the present day. No wonder that in this region we can encounter beautiful caves, very rare monuments to technique and the best preserved in the world monument of Neolithic mining. Under the ground very unusual tourist attractions are hidden. In the soft rocks we can see also traces of prehistoric animals – dinosaurs. It is exactly here, in Bałtów, where the first Polish park of dinosaurs was created, starting a trend that soon covered the whole country.

Krzemionki Opatowskie Już neolityczni górnicy drążyli podziemne komory i chodniki w po-szukiwaniu cennych skał. Dziś możemy podziwiać ich pracę na tra-sie turystycznej utworzonej w odkrytej przez archeologów kopalni. Atrakcyjność ekspozycji (ciekawe rekonstrukcje) powoduje, że wizy-ta w Krzemionkach Opatowskich staje się niezapomnianym spot-kaniem z geniuszem naszych przodków i pięknem wnętrza Ziemi.

Originally Neolithic miners dug underground chambers and drifts in search of valuable rocks. Today, we can admire their work on a  tourist route created in the mine discovered by archaeologists. The attractiveness of the exposition makes a visit to Krzemionki Opatowskie an unforgettable meeting with the genius of our ancestors and the beauty of the Earth’s interior.

Jaskinia Raj / The Raj Cave Jaskinia odkryta w wapieniach wzgórza Malik zachwyca barw-ną i bogatą szatą naciekową. Trasa turystyczna o długości 180 metrów prowadzi wzdłuż fantastycznych form skalnych: stalaktytów, stalagmitów, draperii i rzadkich pereł jaskiniowych. Eksponowane są również znaleziska archeologiczne pocho-

dzące z jaskini – ślady człowieka sprzed 50 tysięcy lat.

The cave, discovered in limestones of the Malik hill, delights with its colourful and rich encrustation cover. A tourist route of 180 m leads along fantastic rock formations: stalactites, stalagmites, draperies and rare cave pearls. Archaeological findings from the cave are also exposed – traces of man from before 50 thousand

years ago.

świętokrzyskie

www.pieknywschod.pl

JuraPark BałtówTo miejsce, gdzie można świetnie bawić się całą rodziną: poznać historię dinozaurów, zobaczyć ogromne sylwetki zwierząt, obej-rzeć zupełnie współczesne i żywe zwierzęta w ogromnym zwie-rzyńcu, a także przejechać się kolejką górską, zjeść obiad, a nawet spróbować szczęścia jako poszukiwacz złota.

A place where you can enjoy yourself with the whole family: become familiar with the history of dinosaurs, see tremendous profiles of animals, see completely contemporary and live animals in a huge preserve, as well as take a ride on a roller coaster, eat lunch and even try your luck as a gold-digger.

JędrzejówFantastyczna kolekcja ponad 600 zegarów słonecznych oraz zegar-ków mechanicznych, ksiąg astronomicznych i ekslibrisów. Założy-cielami tego niezwykłego muzeum byli Jan Józef Przypkowski, który gromadził książki, oraz jego potomek, zamiłowany kolekcjoner dzieł astronomicznych i zegarów słonecznych.

A fantastic collection of more than 600 solar and mechanical clocks, astronomical books and bookplates. The founders of this unusual museum were Jan Józef Przypkowski, who collected books, and his descendants – caring collectors of astronomical works and solar clocks.

MaleniecSkansen w zakładzie metalowym działającym od 1784 roku aż do roku 1967. Jeden z zabytków Zagłębia Staropolskiego. Najwięk-

szą atrakcją jest tu czynny układ wodny napędzający maszyny.

Open-Air Ethnographic Museum in a metalworking plant operating from 1784 until 1967. One of monuments of the Old Polish Basin. The greatest attraction is the working water

system, driving the machines.

SamsonówImponujące ruiny Huty Józef, jednego z zakładów Zagłębia Staropolskiego. To tu w 1610 roku został wybudowany pierwszy

na terenie Polski wielki piec hutniczy.

The impressive ruins of Józef Steelworks, one of the plants of the Old Polish Basin. It is the place where in 1610 the first great

metallurgic furnace in Poland was built.

świętokrzyskie

www.pieknywschod.plKielecczyznaThe Kielce Region

KielcePałac Biskupów Krakowskich, wspaniała rezydencja manie-rystyczna, mieści dziś Muzeum Narodowe z kolekcją tkanin, malarstwa i ceramiki. We wnętrzach ocalały oryginalne poli-chromie i plafony.

The Cracow Bishops’ Palace is a great Manneristic mansion. Today it houses the National Museum with a collection of fabrics, paintings and ceramics. In its interiors original polychromies and plafonds have been preserved.

SandomierzWspaniały rynek otoczony zabytkowymi kamieniczkami, z któ-rych wiele może poszczycić się gotyckim rodowodem. Na środ-ku rynku renesansowy ratusz z gotycką wieżą. A w Domu Długo-sza – Muzeum Diecezjalne, w którym możemy zobaczyć między innymi rękawiczki królowej Jadwigi.

A magnificent market surrounded by historic tenement houses, many of which may boast Gothic origin. In the middle of the market there is a Renaissance town hall with a Gothic tower. And in Jan Długosz House – Diocese Museum, we can see, among other things, Queen Jadwiga’s gloves.

Stara KuźnicaJeden z zakładów Zagłębia Staropolskiego, założony w XVII wieku. Przestał działać w 1957 roku, ale zachowały się wszystkie cenne elementy zabytkowe. Dziś jest tu odział warszawskiego

Muzeum Techniki.

One of plants of the Old Polish Basin, established in the 17th century. It was closed in 1957 but all its valuable historical elements are preserved. Today it houses a branch of the

Warsaw Museum of Technology.

TokarniaPark Etnograficzny Muzeum Wsi Kieleckiej to ekspozycja najciekaw-szych obiektów architektury wiejskiej i małomiasteczkowej Kielecczy-zny. Na ogromnym obszarze możemy podziwiać ponad 30 obiektów przeniesionych tu i pieczołowicie konserwowanych. Warto odwiedzić Tokarnię w czasie jednej z wielu imprez organizowanych w skansenie.

The Ethnographic Park in Tokarnia Museum of Kielce Village is an exhibi-tion of the most interesting objects of the rural and small-town architec-ture of the Kielce Region. Over a huge area we can admire over 30 objects transferred here and assiduously preserved. It is worth visiting Tokarnia during one of many events organised in the open-air ethnographic park.

świętokrzyskie

www.pieknywschod.plKielecczyzna

The Kielce Region

StradówGrodzisko udostępnione turystom do zwiedzania to fundamen-ty pałacu książęcego i mury rotundy – być może to pierwsza sto-lica państwa Wiślan.

A stronghold made available to tourists for visiting consists of the foundations of the Prince’s palace and the rotunda walls – perhaps it was the first capital city of the state of Vistulians.

ĆmielówŻywe Muzeum Porcelany to miejsce, gdzie możemy – w fabryce o ogromnej tradycji – na własne oczy przekonać się, jak powstają porcelanowe cuda.

The lively Museum of Porcelain is a place where we can – in the factory with a great tradition – experience with our own eyes how porcelain miracles are created.

WąchockKlasztor cystersów kryje fantastycznie zachowane fragmenty

architektury romańskiej.

This Monastery of the Cistercians hides fantastically-preserved fragments of Romanesque architecture.

UjazdZamek Krzyżtopór, imponująca ruina położona z dala od głównych dróg i szlaków, jest zabytkiem klasy międzynarodowej. Trwają tu prace remontowe i odbywają się interesujące imprezy (iluminacje, turnieje rycerskie). Niewątpliwą atrakcją jest też pojawiająca się na

murach zjawa husarza na koniu w pełnej zbroi ze skrzydłami.

Krzyżtopór Castle, impressive ruins located far from the main roads and routes, is a monument of international class. Here refurbishment works are underway and interesting events are held (illuminations, knight’s tournaments). An unquestionable attraction is, also appearing on the walls, the phantom of the huzzar on a horse in full armour, with wings.

świętokrzyskie

www.pieknywschod.plKielecczyznaThe Kielce Region

Kolejka wąskotorowa / Narrow-gauge railway

W sezonie na trasie Majdan–Przysłup kursuje kolejka wąskotoro-wa. Niegdyś służyła do wywozu drewna z lasu, dziś jest wielką atrakcją turystyczną. Z otwartych wagoników otwiera się zupeł-nie nowa perspektywa gór – inna niż z szosy czy pieszego szlaku.

During the season, on the Majdan–Przysłup route, a narrow-gauge train shuttles. Once it served to remove wood from the forest; today it is a huge tourist attraction. From open cabins a completely new perspective of the mountains opens up – different from the view from the road or pedestrian route.

Bieszczady / The Bieszczady MountainsNiezwykłą atmosferę tych gór tworzy zarówno sam krajobraz, jak i legenda, jaką są owiane. Niezbyt wysokie grzbiety wieńczą trawiaste połoniny. Widok z nich zapiera dech w piersi, a poprzez rozległość panoramy daje wrażenie swobody, wolności i przestrzeni. Przez szereg powojennych lat, pozostając w strefie zamkniętej – po haniebnym wysiedleniu stąd miejscowej ludności bojkowskiej i łemkowskiej – Bieszczady stały się górami bezlud-nymi i dzikimi. W latach 60. XX wieku napłynęła tu pierwsza duża fala nowych mieszkańców – w dużej mierze outsiderów skłóconych z systemem. Zrodziła się nowa legenda Bieszczad jako oazy ludzi wolnych stworzonej w zapomnianym kącie socjalistycznego kraju. Dziś, zwłaszcza po budowie zapory na Solinie, te dzikie góry są coraz bardziej eksplorowane przez masową turystykę. Wciąż jednak miejsca starcza dla wszystkich, a w porównaniu na przykład z Tatrami jest tu po prostu pusto.

The unusual atmosphere of these mountains is created by both their landscape and the legend shrouding them. Low ridges are crowned with grass mountain pastures. The view of them takes one’s breath away, and the breadth of the panorama gives the impression of liberty, freedom and space. For a number of post-war years, remaining in a closed zone – after the shameful “resettlement” from this place of the local Bojko and Lemko population – the Bieszczady Mountains became deserted and wild. In the 1960s the first large wave of new inhabitants came - these were, to a large extent, outsiders who disagreed with the system. A new legend of the Bieszczady Mountains was created, as an oasis of free people in a corner of a socialist country. Today, especially after the construction of the Solina dam, these wild mountains are increasingly explored by mass tourism. However, there is still enough space for all, and in comparison, for example, with the Tatra Mountains, this place is simply empty.

podkarpackie

www.pieknywschod.pl

Połoniny / Mountain Pastures Są osobliwością bieszczadzkiego krajobrazu. Na wysokości 1200 metrów, tam, gdzie kończy się las, zaczynają się – jako kolejne piętro roślinności – rozległe łąki porośnięte bujnymi trawami. To właśnie połoniny. Najbardziej popularne biesz-czadzkie szlaki wiodą poprzez połoniny Wetlińską i Caryń-ską. Są dostępne pieszo i konno. Z grzbietów połonin rozpościerają się wspaniałe widoki.

They are a curiosity of the Bieszczady landscape. At a height of 1200 metres, where the forest ends and – as the subsequent level of vegetation – extensive meadows overgrown with lush grasses begin. They are nothing else but mountain pastures. The most popular Bieszczady routes lead through the Wetlińska and Caryńska mountain pastures. They are accessible on foot and on horseback. From ridges of mountain pastures splendid views open up.

Rzepedź

Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy to cerkiew typu wschodnio-łemkowskiego. Pochodzi z 1824 roku. Obecnie jest wykorzysty-wana wspólnie przez katolików obrządku łacińskiego i bizantyj-skiego. Wnętrze zostało splądrowane po akcji Wisła przez Ludowe

Wojsko Polskie (zabrano wszystkie dzwony).

St. Nicholas’ Orthodox Church is an Orthodox Church of the East-Lemko type. Dating from 1824, it is currently used jointly by Latin rite and Byzantine-rite Catholics. The interior was plundered after the “Vistula campaign” by the Polish People’s Army (all the

bells were taken).

podkarpackie

www.pieknywschod.plBieszczadyThe Bieszczady Mountains

Smolnik nad Sanem / Smolnik on the SanGreckokatolicka cerkiew parafialna pw. św. Michała Archanio-ła to przepiękna świątynia typu bojkowskiego zbudowana w 1791 roku. Jedyna taka w Bieszczadach i jedna z trzech w Polsce (druga znajduje się w skansenie w Sanoku). We-wnątrz zachowała się polichromia z XVIII wieku oraz obraz

Wniebowzięcia Matki Boskiej z 1748 roku.

St. Michael the Archangel’s Greek Orthodox Parish Church is a beautiful temple of the Bojko type, built in 1791. The only one of its kind in the Bieszczady Mountains and one of three in Poland (the second one is located in the open-air ethnographic park in Sanok). Inside a polychromy from the 18th century and a painting of Mary’s Heavenly Assumption from 1748 have been preserved.

Jezioro Solińskie / Solina LakeWieją tu wiatry trudne do przewidzenia, mimo to, a może właśnie dlatego, jezioro cieszy się ogromną popularnością wśród żeglarzy. Rozwinięta linia brzegowa i tłok zdecydo-wanie mniejszy niż na Mazurach – to dodatkowe atuty akwenu. Oprócz żeglarzy Solinę kochają wędkarze. Można tu złowić naprawdę taaaką rybę.

Winds blowing here are difficult to anticipate; nevertheless, and maybe for this reason, the lake enjoys great popularity among sailors. The developed shoreline and the crowds are definitely smaller than in the Masuria Region – additional strengths of the reservoir. Apart from sailors, anglers also love the Solina. We may really catch here a huuuge fish!

podkarpackie

www.pieknywschod.plBieszczady

The Bieszczady Mountains

Solina

Najwyższa z polskich zapór – Solina – spiętrza wody Sanu i Solinki, tworząc Jezioro Solińskie. Zapora jest udostępniona do zwiedzania. Trasa wycieczki prowadzi przez halę produk-cyjną elektrowni, halę maszyn i galerie. W pewnym momen-cie znajdujemy się pięć metrów poniżej dna jeziora!

The highest of the Polish dams – Solina – dams up the waters of the San and of the Solinka, creating the Solina Lake. The dam is available for visiting. The route of trips goes through a production chamber of the power plant, and a hall of machines and galleries. Suddenly, we find ourselves five metres below the bottom of the lake!

Polańczyk-ZdrójMłody kurort położony nad Jeziorem Solińskim proponuje lecze-nie wodami mineralnymi wspomagane świeżym powietrzem, pięknymi widokami i aktywnymi formami wypoczynku (latem żaglówki, zimą narty).

A young resort located on the Solina Lake offers treatment with mineral waters supported by fresh air, beautiful views and active forms of leisure (sailing in the summer, skiing in the winter).

Tarnica Najwyższy szczyt, a zarazem najbardziej atrakcyjny punkt widokowy w polskich Bieszczadach. Widać stąd panoramę nie tylko po polskiej, lecz także po ukraińskiej stronie. Wśród rumowisk skalnych resztki okopów. Na szczycie krzyż

upamiętniający Jana Pawła II.

The highest peak, and, at the same time, the most attractive beauty spot, in the Polish Bieszczady Mountains. From Tarnica we can see a panorama, and much more, on the Polish side,

and also on the Ukrainian.

Among rock rubbles there are remnants of trenches. At the top there is a cross commemorating Pope John Paul 2.

podkarpackie

www.pieknywschod.plBieszczadyThe Bieszczady Mountains

Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej na lata 2007-2013

The project is co-funded from the European Regional Development Fund under the Operational Programme Development of Eastern Poland for the years 2007-2013

Beneficjentem projektu jest Polska Organizacja Turystyczna.

The beneficiary of the project is the Polish Tourist Organisation.

podkarpackie

świętokrzyskie

lubelskie

podlaskie

warmińsko-mazurskie