Odnawialne Źródła Energii w Województwie Lubelskim - Działania

Działania Samorządu Województwa Lubelskiego

na rzecz rozwoju energetyki obywatelskiej

Grażyna Gilewicz

Departament Gospodarki i Współpracy Zagranicznej Oddział Rozwoju Gospodarczego

Lublin, 19 listopada 2015 r.

Seminarium: „Energetyka obywatelska”

Urząd Marszałkowski

Województwa Lubelskiego

w Lublinie

AKTY PRAWNE

Akty prawne i dokumenty strategiczne

Na poziomie unijnym

Pakiet klimatyczno-energetyczny (3x20)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23

kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł

odnawialnych

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia

25.10.2012 r. w sprawie efektywności energetycznej

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia

21.05.2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla

Europy

Na poziomie krajowym

Ustawa Prawo Energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r.

Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r.

Ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r.

Ustawa z 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska

PAKIET KLIMATYCZNO-ENERGETYCZNY

Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie

Unia Europejska

+20% udział OZE w zużyciu

energii

+20% efektywność energetyczna

-20% ograniczenie emisji CO2

Polska

- 20% ograniczenie

emisji CO2

+15% udział

OZE w zużyciu

energii

+20% wzrost

efektywności

energetycznej



w Lublinie

AKTY PRAWNE

Akty prawne i dokumenty strategiczne

Regionalna Strategia Innowacji Województwa

Lubelskiego do roku 2020

Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego

na lata 2014-2020 z perspektywą do 2030 r.

Na poziomie wojewódzkim



w Lublinie

INTELIGENTNE SPECJALIZACJE REGIONU

INTELIGENTNE SPECJALIZACJE REGIONU

Smart grids

Bioenergia

ENERGETYKA NISKOEMISYJNA

BIOGOSPODARKA

INFORMATYKA I AUTOMATYKA

Przetwórstwo biozasobów

Produkcja pierwotna

Produkcja żywności

USŁUGI MEDYCZNE I PROZDROWOTNE

Produkty biomedyczne

Sektor rolno-spożywczy

K L

I E

N C

I

Specjalizacja kluczowa

Sektor

chemiczny

Sektor

papierniczy

Sektor

meblarski

Sektor

kosmetyczny

Sektor

farmaceutyczny

Sektor

energetyczny

Łańcuch produkcji żywności

żywność funkcjonalna

żywienie i dietetyka

produkcja farmaceutyków

i probiotyków

Wytwarzanie energii z paliw

kopalnych

Energia z OZE

Czyste technologie węglowe i

gazowe

Przechwytywanie i składowanie

CO2

Instalacje do produkcji

biogazu i biopaliw

Ogniwa wodorowe i

paliwowe

Komputery

Oprogramowani

e

Usługi telekomunikacyjne

Maszyny i urządzenia elektryczne

Robotyka

Usługi Internetowe

Specjalizacja wspomagająca

Specjalizacja wyłaniająca się

Specjalizacja uzupełniająca

7,65 MW Energetyka wiatrowa

1,49 MW elektrownie

wodne

1,36 MW Biogaz z

oczyszczalni ścieków

ok. 61,9 MW

kolektory słoneczne

6,59 MW Biogazownie

rolnicze

0,75 MW Biogaz ze

składowiska odpadów 17,2 MW

Instalacje fotowoltaicz

ne

PRODUKCJA ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH

W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM 2010 - 2015

• 6 obiektów • 21 obiektów

• 4 obiekty

• 2 obiekty

• 6 obiekty

OZE

Lubelskie

stan 30.10.2015 r.

LOKALIZACJA INSTALACJI OZE - będące w trakcie budowy

1.Abramów (9,6 MW)

2.Michów (41,6 MW)

3.Tyszowce (32 MW)

4.Jarczów (30,6 MW)

Energetyka wiatrowa

Projekty w trakcie realizacji w ramach

RPO, LAWP, PROW - (13,29 MW)

Koszt całkowity: 78 277 327,87 zł

Dofinansowanie UE: 32 993 281,53 zł

Instalacje fotowolta-

iczne

Projekty w trakcie realizacji w ramach

RPO, LAWP, PROW – (98,9 MW)

Koszt całkowity: 244 746 264,31 zł

Dofinansowanie UE: 187 676 121,54 zł

kolektory słoneczne

Rodzaj energii Ilość instalacji Moc przyłączana

[MW]

stan 30.03.2015 r.



w Lublinie

WYDANE WARUNKI PRZYŁĄCZENIA INSTALACJI OZE

wodna 1 0,055

fotowoltaika 128 81,95

biogazownie 28 24,22

wiatrowa 36 412,00

Razem 193 886,25

Źródło: PGE Dystrybucja S.A.

DZIAŁANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA

NA RZECZ ROZWOJU OZE ORAZ EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ



w Lublinie

Publikacje

Konferencje

Projekty

• Programy

• Opracowania studialne

• Raporty

• Konferencje

• Seminaria

• Projekty finansowane i współfinansowane ze

środków krajowych i europejskich

Opracowania studialne i raporty z dziedziny OZE opracowane w latach 2009 – 2014 r.



w Lublinie

PUBLIKACJE

Program Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii

dla Województwa Lubelskiego

Stan i perspektywy rozwoju hydroenergetyki

w województwie lubelskim

Przestrzenne aspekty lokalizacji energetyki

wiatrowej w Województwie Lubelskim

Opracowania studialne i raporty z dziedziny OZE opracowane w latach 2009 – 2014 r.



w Lublinie

PUBLIKACJE

Wstępna analiza potencjału biomasy możliwej

do wykorzystania na cele energetyczne w

Województwie Lubelskim

Program usuwania wyrobów zawierających azbest

dla terenu województwa lubelskiego

na lata 2012-2032

Konferencje i seminaria organizowane przez samorząd województwa

lub przy jego udziale

1. Konferencja podsumowująca projekt „Innowacyjne metody i możliwości pozyskiwania odnawialnych źródeł energii na

Lubelszczyźnie na przykładzie dobrych praktyk i doświadczeń partnera szwajcarskiego” pt. NEO – Nowa Energia dla

Lubelszczyzny - Lublin, wrzesień 2014 r.

2. IX Konferencja Polskiego Kongresu Energii Odnawialnej - Energia Jutra - Lublin, maj 2014 r.

3. „Efektywne gospodarowanie energią - możliwości finansowania zewnętrznego inwestycji w sferze publicznej, prywatnej,

spółdzielczej i przedsiębiorczości” - Lublin, maj 2014 r.

4. Konferencja „Prosument - budujemy niezależność energetyczną gospodarstw i gmin” -

- Grabanów, maj 2014 r.

5. Seminarium: „Ustawa o odnawialnych źródłach energii” Lublin, luty 2015

6. Konferencja ECOFORUM „Po pierwsze środowisko” - Lublin, czerwiec 2015 r.

W latach 2014-2015 zorganizowano

kilkadziesiąt konferencji,

seminariów, warsztatów,

których zasadniczym

celem była wymiana doświadczeń

i promocja wykorzystywania OZE

w regionie.

W 2014-2015 r. odbyły się, między innymi:



w Lublinie

KONFERENCJE



w Lublinie

KONFERENCJE

Konferencja w ramach kampanii edukacyjno-informacyjnej pod

hasłem: „Bezpieczeństwo energetyczne województwa lubelskiego”



w Lublinie

KONFERENCJE

Seminarium: „Konsultacje społeczne – kamień milowy w procesie

inwestycyjnym – BIOGAZOWNIE”

podczas VII Targów Energetycznych ENERGETICS 2014.

Seminarium: „Instalacje zielonych dachów i żyjących ścian jako

innowacyjne działania uwzględniane w lokalnych Planach Gospodarki

Niskoemisyjnej”

KONFERENCJE



w Lublinie

Głównym celem seminarium było przekazanie miastom

i gminom doświadczeń oraz zwiększenie ich świadomości

w zakresie opracowywania Planów Gospodarki Niskoemisyjnej.

Celem wizyty było zapoznanie się z najnowszymi technologiami stosowanymi w instalacjach

do produkcji biogazu rolniczego, takimi jak:

- zapoznanie z technologią systemów hydraulicznych reaktorów bezobsługowych,

- zapoznanie z systemem III generacji biogazowni,

- zapoznanie z systemem oczyszczania frakcji ciekłej pofermentu za pomocą procesu

odwróconej osmozy.



w Lublinie

WIZYTY STUDYJNE

Wyjazd szkoleniowo-inwestorski do Szwajcarii

Przykładowe projekty realizowane przez Samorząd


„REGIONALNY SYSTEM ZARZĄDZANIA ZMIANĄ GOSPODARCZĄ”

Cel projektu:

pozyskiwanie i koordynacja badań i analiz

gospodarczych oraz sprawne zarządzanie

informacją gospodarczą w regionie – podstawa do

opracowania Regionalnej Strategii Innowacji

Województwa Lubelskiego do roku 2020

PROJEKTY WŁASNE SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA

„Pilotażowy system gospodarowania odpadami azbestowymi na

terenie Województwa Lubelskiego wzmocniony sprawnym

monitoringiem ilości oraz kontroli ich usuwania i unieszkodliwiania”

Cel projektu:

poprawa warunków życia i zdrowia mieszkańców oraz stanu środowiska

naturalnego województwa lubelskiego poprzez demontaż, transport oraz

unieszkodliwianie odpadów azbestowych.

W 2009 roku inwentaryzacja wykazała ok. 800 tyś ton wyrobów

zawierających azbest.

Do dnia 31.08.2015 r. zostało usuniętych 44 543 ton odpadów azbestowych



„Innowacyjne metody i możliwości pozyskiwania

odnawialnych źródeł energii na Lubelszczyźnie na

przykładzie dobrych praktyk i doświadczeń

partnera szwajcarskiego”

Rezultat projektu:

Zidentyfikowane 10 lokalizacji farm wiatrowych o łącznej

mocy 480 MW w tym 2 lokalizacje poddane zostały

pomiarom przepływu wiatru za pomocą samolotu typu

DRON


„Budowa oferty inwestycyjnej województwa

lubelskiego w oparciu o zidentyfikowany potencjał

odnawialnych źródeł energii”

Cel projektu: promocja gospodarki regionu województwa lubelskiego

poprzez opracowanie i udostępnienie kompleksowej

oferty inwestycyjnej województwa lubelskiego (studia

celowości)




w Lublinie

„Innowacyjne metody i możliwości pozyskiwania odnawialnych źródeł

energii na lubelszczyźnie na przykładzie dobrych praktyk i doświadczeń

partnera szwajcarskiego”

Projekt realizowany w ramach Funduszu Partnerskiego Grantu Blokowego

Szwajcarsko – Polskiego Programu Współpracy

Kopuła Wizualizacyjna – partycypacyjna

przestrzeń doświadczenia, zaprojektowana

jako narzędzie do obniżenia poziomu obaw

społeczności lokalnych dotyczących

wizualnego i akustycznego wpływu

energetyki wiatrowej.

Rezultaty projektu:

- Stworzenie sieci neutralnych ekspertów (75 osób) w zakresie prowadzenia

rozszerzonych konsultacji społecznych w lokalnych JST.

- Raport końcowy z badań lokalnych społeczności objętych różnymi poziomami konfliktu

wywoływanego pojawieniem się inwestycji w biogazownie

3





„Stworzenie sieci ekspertów w zakresie rozszerzonych konsultacji

społecznych ze szczególnym uwzględnieniem inwestycji w biogazownie”

3



Cel projektu:

- Zwiększenie świadomości w zakresie rozwoju gospodarki niskoemisyjnej.

- Wsparcie gmin w przygotowaniu i wdrażaniu Planów Gospodarki Niskoemisyjnej i/lub

Planów Rozwoju Zrównoważonej Energii.

- Wsparcie w przygotowaniu i wdrażaniu inwestycji w zakresie efektywności energetycznej i

odnawialnych źródeł energii.



„Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego

i mieszkaniowego oraz przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE”

3



Planowanymi obszarami działań specjalistów ds. doradztwa energetycznego w ramach

projektu będzie:

• Promowanie wśród gmin idei posiadania planów gospodarki .

• Identyfikacja projektów możliwych do wsparcia ze środków publicznych w tym z funduszy UE.

• Wspieranie w zakresie weryfikowania audytów energetycznych.

• Informowanie w zakresie nowych wymogów Komisji Europejskiej (KE)

dotyczących pomocy publicznej.

• Wspieranie w zakresie wymogów korzystania z instrumentów finansowych

wspieranych ze środków funduszy Unii Europejskiej (UE).

• Doradztwo w zakresie montażu finansowego projektu.

• Wspieranie w przygotowaniu dokumentacji aplikacyjnej o środki funduszy Unii

Europejskiej (UE) zgodnie z obowiązującymi wytycznymi Ministerstwa

Infrastruktury i Rozwoju (MIiR).

3



• Prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych m.in. poprzez organizowanie

i przeprowadzanie spotkań informacyjnych/edukacyjnych, informacja i wymiana

doświadczeń z wykorzystaniem systemów informatycznych, przygotowanie

i przeprowadzenie szkoleń energetyków gminnych.

• Informowanie o możliwych źródłach finansowania w obszarze efektywności

energetycznej (EE) oraz odnawialnych źródeł energii (OZE), m.in. w ramach

POIiŚ 2014-2020, RPO 2014-2020 i krajowych źródeł finansowania.

• Doradztwo w zakresie opracowania Planów Gospodarki Niskoemisyjnej przez gminy z terenu

województwa lubelskiego

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej - dokument strategiczny, w którym opisane są

działania inwestycyjne i nieinwestycyjne zaplanowane do realizacji na terenie gminy

przyczyniające się do:

- redukcji emisji gazów cieplarnianych

- zwiększenia udziału energii pochodzącej z OZE

- zwiększenia efektywności energetycznej

- poprawy jakości powietrza

- zmiany postaw konsumpcyjnych użytkowników energii

PLANY GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ

BUDOWA FARMY FOTOWOLTAICZNEJ

O MOCY 1,4 MW W DOLINIE ZIELAWY wartość projektu – 7,8 mln PLN,

dofinansowanie z RPO – 3,1 mln PLN

(uruchomiona w listopadzie 2014 r.).



w Lublinie

PRZYKŁADOWA INWESTYCJA OZE DOFINANSOWANA

Z RPO WL 2007-2013

Źródło: RPO Lubelskie


O MOCY 1 MW w Kopytniku – Gmina Łomazy wartość projektu – 6,3 mln PLN,


(uruchomiona w listopadzie 2015 r.).


O MOCY 1,32 MW w Tomaszowie Lubelskim wartość projektu – 8,8 mln PLN,


(uruchomiona w październiku 2015 r.).

PROGRAMY FINANSOWANIA NA NAJBLIŻSZE LATA

W POLSCE 2014-2020



w Lublinie

Odnawialne Źródła

Energii RPO WL 2014-2020 – oś 4 środki ogółem

150 866 891 EUR

• Działanie 4.1 Wsparcie wykorzystania OZE

• Działanie 4.2 Produkcja energii z OZE w przedsiębiorstwach

PROSUMENT

• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki

Wodnej w Warszawie

BOCIAN


Wodnej w Warszawie

PROW WL 2014-2020

• Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie

3

PROSUMENT


PROSUMENT– linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż

mikroinstalacji OZE

Beneficjenci

• Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki, stowarzyszenia, spółki

• osoby fizyczne posiadające prawo do dysponowania budynkiem mieszkalnym

• wspólnoty mieszkaniowe

• spółdzielnie mieszkaniowe

Tryb składania wniosków

Tryb ciągły – prowadzony przez banki lub WFOŚiGW, które zawarły umowę

z NFOŚiGW.

Mikroinstalacja – instalacja OZE o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej

do 40 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż

110 kV lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu do 120 kW

3

PROSUMENT


Rodzaje przedsięwzięć

Zakup i montaż mikroinstalacji OZE do produkcji energii elektrycznej lub ciepła

przeznaczone dla budynków mieszkalnych:

• źródła ciepła opalane biomasą

• pompy ciepła

• kolektory słoneczne

• systemy fotowoltaiczne

• małe elektrownie wiatrowe

• mikrokogeneracja

Maksymalny koszt kwalifikowany inwestycji: od 100 do 500 tys. zł

Forma i warunki dofinansowania

a) Pożyczka i dotacja udzielana samorządom

b) Kredyty i dotacje udzielane przez banki ze środków udostępnionych przez NFOŚiGW.

c) Pożyczki i dotacje udzielane przez WFOŚiGW ze środków udostępnionych przez

NFOŚiGW.


W POLSCE 2014-2020



w Lublinie

Termomodernizacja

budynków

RPO WL 2014-2020 – oś 5 środki ogółem

258 939 368 EUR

• Działanie 5.1 Poprawa efektywności energetycznej

przedsiębiorstw

• Działanie 5.2 Efektywność energetyczna sektora publicznego

• Działanie 5.3 Efektywność energetyczna sektora

mieszkaniowego

RYŚ

• Prace termomodernizacyjne dla osób fizycznych – tryb

składania wniosków: ciągły, nabór prowadzony przez banki

LEMUR

• Projekt i budowa nowych energooszczędnych budynków

użyteczności publicznej – tryb składania wniosków: ciągły

(NFOŚiGW)

PO Infrastruktura i Środowisko


Wodnej w Warszawie


W POLSCE 2014-2020



w Lublinie

Wymiana źródeł ciepła RPO WL 2014-2020

• Działanie 5.1 Poprawa efektywności energetycznej

przedsiębiorstw

• Działanie 5.2 Efektywność energetyczna sektora publicznego

• Działanie 5.3 Efektywność energetyczna sektora

mieszkaniowego

KAWKA

• Likwidacja lokalnych źródeł ciepła przez jednostki samorządu

terytorialnego – tryb składania wniosków: konkursowy

(WFOŚiGW)

PO Infrastruktura i Środowisko


Wodnej w Warszawie

RYŚ

• Wymiana instalacji źródeł ciepła dla osób fizycznych – tryb

składania wniosków: ciągły, nabór prowadzony przez banki


W POLSCE 2014-2020



w Lublinie

Wymiana oświetlenia

ulicznego

RPO WL 2014-2020 • Działanie 5.5 Promocja niskoemisyjności

• Działanie 5.6 Efektywność energetyczna i gospodarka

niskoemisyjna dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych

Lubelskiego Obszaru Funkcjonalnego

SOWA

• Modernizacja oświetlenia ulicznego i montaż urządzeń do

inteligentnego sterowania oświetleniem – JST, tryb składania

wniosków: konkursowy (NFOŚiGW)

Dziękuję za uwagę

Grażyna Gilewicz

Departament Gospodarki i Współpracy Zagranicznej

Oddział Rozwoju Gospodarczego

Tel. 81 537 16 51

www.lubelskie.pl

www.neo.lubelskie.pl

www.oze.lubelskie.pl

www.ozekonsultacje.lubelskie.pl



w Lublinie

http://www.lubelskie.pl/



http://www.neo.lubelskie.pl/

http://www.oze.lubelskie.pl/

http://www.ozekonsultacje.lubelskie.pl/

Documents

Odnawialne Źródła Energii w Województwie Lubelskim - Działania