Održivost sistema daljinskog grejanja u Srbiji

Dejan Stojanović dipl.maš.inž.

Toplane u Srbiji

• 59 Toplana u Republici Srbiji

• Ukupni instalisani kapacictet 6000 MWt

• Potrošnja energenata u jednoj grejnoj sezoni

- ugalj 201 500 t- mazut 112 000 t- prirodni gas 560 000 m3

• Potrebna finansijska sredstva za energente u toku godine 300 000 000 € !

• Krajnjim kupcima se isporuči oko 4 800 GWh toplotne energije !!!

Podaci iz grejne sezone 2012/2013.

Dugovi toplana

• Dugovi za prirodni gas su u iznosu oko 9 milijardi dinara

• Dugovi za mazut iznose oko 550 miliona dinara

• Potraživanja 20 milijardi dinara

Proizvodnja KWh toplotne energije (kg,sm3)

UGALJ

MAZUT

GAS

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Mreža85%88%90%

Daljinski sistem

grejanja

Konkurencija u snabdevanju energentima

Toplotna energija iz alternativnih

goriva

Liberalizacija tržišta energije i

energenata

CO2 ??

Potrošači

Pritisak konkurencije

Smanjenje cena

17

Tržište?

Elementi troškova

Fiksni troškovi:-troškovi materijala-troškovi usluga-troškovi zarada-troškovi tekućeg i investicionog održavanja-troškovi ispravke vrednosti potraživanja-Izdaci finansiranja-amortizacija-troškovi kapitaladin/m2 (din/KW)

25-35%Varijabilni troškovi:-troškovi energenata-troškovi električne energije-troškovi vode i hp vodedin /KWh

65-75%

141

Cena KWh toplotne energije

• Cena na proseku svih sistema daljinskog grejanja i korišćenih energenata :

6.34 dinara/KWh (VARIJABINI DEO CENE)• Troškovi za stan od 50 m2 iznose 44 380 din ( 140 KWh/m2/god i bez pdv)!

Drvo, jeftinije 30.600 Drvo, skuplje 53.600Pelet (drvo) 55.200Ugalj sirovi lignit 42.900Ugalj Vreoci sušeni 42.200Ugalj Banovići 46.300Prirodni gas 56.300Propan butan 125.000Lož ulje 208.700El.energija TA (punjenje samo noću)din 39.400El.energija TA (dopunjavanje danju)din 57.100El.energija – (grejna tela i kotlovi)din 106.900

Prikaz troškova u odnosu na način obračuna i visinu potrošnje

TROŠKOVI IZNOS KWh(€) KWh&m2(€) m2(€)Fiksni troškovi (€/god) 1,480,000.00 0.267534346Varijabilni troškovi (€/god) 3,005,000.00 0.049101307Ukupni troškovi (€/god) 4,485,000.00 0.073284 0.810738

Isporučena toplotna energija (KWh/god) 61,200,000.00Ukupna povrsina (m2) 461,000.00

Stan površine 50 m2

Godišnji troškovi za potrošnju 6750 KWh/god

135KWh/m2/god 494.6691 491.9544309 486.4425

Godišnji troškovi za potrošnju 8500 KWh/god

170KWh/m2/god 622.9167 577.8817185 486.4425

Godišnji troškovi za potrošnju 5000 KWh/god

100KWh/m2/god 366.4216 406.0271433 486.4425

Najbolji izbor tarifnih elemenata ???

Izbor tarifnih elemenata!

Samo fiksni deo :din /m2+jednostavan-nema podsticaja štednje

Samo varijabilni deo :din/KWh -troškovi ne zavise od promene potrošnje- ne odslikava stvarnu strukturu troškova

Dvodelno :fiksni -din/m2 + varijabilni -din/KWh + plaća se potrošeno-nema podsticaja za snižavanje temperature povrata

Fiksni troškovi

Varijabilni troškovi

Raspodela toplotne energije izmerene u toplotnoj podstanici

Očitana energija se deli : prema broju m2 za posmatrani grejni prostor;

prema dostavljenom delovniku troškova izraženom u relativnim obračunskim jedinicama.

Decembar 2013 (alokatori)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

-200

-150

-100

-50

0

50

100

150

% SMANJENJA ILI POVEĆANJA POTROŠNJE

% SMANJENJA ILI POVEĆANJA POTROŠNJE

Smanjenje potrošnje toplotne energije

• Upravljanje potrošnjom kod krajnjih kupaca

• Mere energetske efikasnosti :

-termotehničke

-gradjevinske

Daljinski sistemi grejanja u budućnosti

• Investicije u automatsku regulaciju procesa • Konverzija fosilnih goriva biomasom poljoprivredna i šumska• Korišćenje kogenerativnih postrojenja na sopstvenim

toplotnim izvorima (prirodni gas i biomasa)• Korišćenje toplotne energije iz kogenerativnih postrojenja

drugih proizvođača električne energije• Širenje poslova upravljanja proizvodnim i distributivnim

sistemima na lokacija van matične

HVALA NA PAŽNJI!