19
ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ με ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ …………………………………………………………………..2 1. Γενικά για την Α.Υ...……………………………………………………...3 2. Δράσεις τής Α.Υ. ………………………………………………………...4 3. Θεματολογία των προγραμμάτων Α.Υ και ενδεικτικοί τίτλοι…….......5 4. Υπόδειγμα υποβολής σχεδίου προγράμματος Α.Υ……………….....6 5. Δείγματα εντυπώσεων μαθητών από εφαρμογή υγιεινών αρχών.....7 6. Πρώτες βοήθειες στη ρινορραγία-Πνιγμονή-Χτύπημα στο κεφάλι...10 7. Υποστήριξη παιδιών που πενθούν ................................................11 8. Δίκτυα Αλληλοβοήθειας - Το παιδί και το περιβάλλον του ..............12 9. Το χαμόγελο - Χρήσιμες επαφές ....................................................13 10. Πρόληψη των εθιστικών ξενυχτιών..................................................14 11. Θεραπευτικό Γέλιο...........................................................................15 12. Συμφιλιωτική Αυτάρκεια..............................................................16-17

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣμε ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΕΙΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ …………………………………………………………………..21. Γενικά για την Α.Υ...……………………………………………………...32. Δράσεις τής Α.Υ. ………………………………………………………...43. Θεματολογία των προγραμμάτων Α.Υ και ενδεικτικοί τίτλοι…….......54. Υπόδειγμα υποβολής σχεδίου προγράμματος Α.Υ……………….....65. Δείγματα εντυπώσεων μαθητών από εφαρμογή υγιεινών αρχών.....76. Πρώτες βοήθειες στη ρινορραγία-Πνιγμονή-Χτύπημα στο κεφάλι...107. Υποστήριξη παιδιών που πενθούν ................................................118. Δίκτυα Αλληλοβοήθειας - Το παιδί και το περιβάλλον του ..............129. Το χαμόγελο - Χρήσιμες επαφές ....................................................1310. Πρόληψη των εθιστικών ξενυχτιών..................................................1411. Θεραπευτικό Γέλιο...........................................................................1512. Συμφιλιωτική Αυτάρκεια..............................................................16-17

Page 2: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους ήρεμη, ευχάριστη ζωή με συμφιλιωτική Αυτάρκεια, όπως δείχνει το αποσιωπημένο παράδειγμα των αιωνόβιων όλης της Γης, εξαρτάται από δυο κυρίως παράγοντες και άλλους δυο που προκύπτουν από τους πρώτους. Οι σπουδαιότεροι είναι η αλληλοβοήθεια και η επαρκής ξεκούραση (γιατί το υποστηρικτικό περιβάλλον και η ανανέωση δυνάμεων είναι αυτά που χαρακτηρίζουν την αισιοδοξία και τις δυνατότητες μακροζωίας), ενώ οι αλτρουϊστές και ξεκούραστοι άνθρωποι κινούνται αρκετά καθημερινά και κάνουν μια ήρεμη διατροφή προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους, χωρίς αυτοκαταστροφικές νυχτερινές καταχρήσεις, βαρυστομαχιές και φαρμακομανία. Όλα αυτά θα τα αναπτύξουμε παρακάτω, αφού δούμε γιατί η ήσυχη αιωνοβική ζωή αξίζει και επείγει να γίνει ένα από τα σοβαρότερα επιχειρήματα στον ταραγμένο καιρό μας, απαραίτητη και απλή οδηγία επιβίωσης, τόσο για τις σημερινές ταλαιπωρημένες γενιές, όσο και για τις αυριανές.

Η ανθρώπινη υγεία είναι η ΕΥΔΙΑΘΕΣΙΑ μας όλη μέρα, ένα κοινωνικό αγαθό, το δώρο μιάς ειρηνικής ανθρώπινης κοινότητας στα μέλη της που συνυπάρχουν αρμονικά, ήπια προσαρμοσμένα σε μη εξουθενωτικό (και από καταστροφικές επεμβάσεις θολωμένων ανθρώπων ακόμα) περιβάλλον. Δεν είναι υγεία, βέβαια, να έχουμε τα ίδια συμπτώματα με τους γύρω μας, κόπωση, δυσθυμία, πονοκεφάλους, -ίτιδες κ.ο.κ...

Η υγεία δεν είναι ποτέ εγωκεντρικό αλλά πάντα συλλογικό επίτευγμα.

Αυτό σημαίνει άλλωστε η αριστοτελική φράση "ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον": οι ολοκληρωμένοι άνθρωποι από την φροντισμένη γέννησή τους κοινωνούν = συμμετέχουν στη φιλική, αρμονική κοινή ζωή των συνανθρώπων τους. Αντίθετα, ένα σύνολο ανθρώπων χωρίς χαρούμενες εκδηλώσεις συνύπαρξης, δεν αποτελεί κοινωνία παρά άτυχο πλήθος που αργοσβήνει από την εξουθένωση… Στον Τιτανικό, λοιπόν, ή στις ξεκούραστες, γελαστές γειτονιές θα βρούμε την ευτυχία;

Οι κοινωνικοί άνθρωποι, αν χρειαστεί, προσφέρουν με αυταπάρνηση (που είναι δείκτης ευτυχίας κάθε ανθρώπινης ομάδας) και τη ζωή τους ακόμα για την κοινότητά τους, ενώ, αν οι συνθήκες σταθούν αρκετά ευνοϊκές, ξεπερνούν τον μέσο όρο ζωής και γίνονται για όλους πρότυπα σοφίας και υγείας !

"Οι πόλεμοι [δηλ. οι οργανωμένες επιθέσεις ορισμένων θολωμένων λόγω συσσώρευσης εντάσεων μετά από εκτεταμένες ξηρασίες-λιμούς, που συνέπεσαν με πρωτοεμφανιζόμενο υπερπληθυσμό, μετά το τέλος των τελευταίων παγετώνων - στμ] άρχισαν σποραδικά πριν από 10.000 χρόνια, και κλιμακώθηκαν πολύ αργότερα, με τη χρήση τού χαλκού. Το δήθεν "εφιαλτικό παρελθόν", όπου ο Χομπς θεωρούσε ότι οι άνθρωποι ζούσαν με συνεχή φόβο ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΕ ΠΟΤΕ. Οι αφοβικές, αντιαυταρχικές κοινωνίες δείχνουν μια έντονη τάση για επίλυση των συγκρούσεων. Δίνουν μεγάλη έμφαση στην εγκαθίδρυση συνεργατικής, κοινοτικής ηθικής, γενναιοδωρίας και καλής θέλησης. Γίνονται συνεχείς προσπάθειες για τη διατήρηση σχέσεων "θετικής" ειρήνης [όχι απλά μεσοδιαστημάτων σε εχθροπραξίες] με τις γειτονικές ομάδες και με συνδυασμό γάμων και συγγενικών σχέσεων, υιοθεσιών, επισκέψεων, ανταλλαγής δώρων και γιορτινών συναντήσεων με τραγούδια και χορούς. Έτσι προκύπτουν ειρηνοποιοί θεσμοί. Η πρωταρχική προδιάθεση των ανθρώπων για ειρήνη προμηνύει το μέλλον ". - Ρ. Κέλι, Απόλεμες κοινωνίες και η αρχή των πολέμων.

Page 3: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Η Αγωγή και Προαγωγή τής Υγείας είναι ένα θέμα με ιδιαίτερη σημασία στην εποχή μας. H ανάπτυξη προγραμμάτων αγωγής τής υγείας, δηλαδή σειράς δράσεων με στόχο την Πρόληψη, είναι εκπαιδευτική μέθοδος για τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων και της συνύπαρξης στο περιβάλλον. Η μετάδοση έγκυρων γνώσεων, η ενίσχυση της προσωπικότητας και η ανάπτυξη δεξιοτήτων στη λήψη αποφάσεων είναι τα θέματα που προβάλλονται από τη σύγχρονη προσέγγιση τέτοιων προγραμμάτων και συμβάλλουν στον έλεγχο και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου και της υγείας του. Το ΥΠ.Ε.Π.Θ. σε θέματα που αφορούν την υγεία και ασφάλεια των μαθητών/τριών εφαρμόζει προγράμματα Αγωγής Υγείας στα σχολεία με στόχο την Πρόληψη και Προαγωγή της Υγείας των παιδιών. Η Αγωγή Υγείας στα σχολεία είναι μια καινοτόμος δράση η οποία συμβάλλει στην αναβάθμιση της εκπαίδευσης και στη σύνδεσή της με την κοινωνική πραγματικότητα. Αποτελεί την πρώτη προσέγγιση της για τον περιορισμό των φαινομένων εκείνων που απειλούν τη σωματικά και ψυχική υγεία των νεαρών ατόμων και συντελούν στον κοινωνικό τους αποκλεισμό και στον αποκλεισμό από την αγορά εργασίας. Η εφαρμογή προγραμμάτων Αγωγής Υγείας στα σχολεία έχει στόχο να συμβάλλει πραγματικά το σχολείο μέσα από την ενεργητική και βιωματική μάθηση στην αλλαγή στάσης και συμπεριφορές των μαθητών/τριών, με σκοπό την ενίσχυση της υπευθυνότητας, της αυτοεκτίμησης, της αυτοπεποίθησης, της προσωπικότητας και της ικανότητας του μαθητή για την υιοθέτηση θετικών τρόπων και στάσεων ζωής. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται αποτελεσματικά όταν οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι συμπεριφορές που διδάσκονται στην τάξη υποστηρίζονται και ενισχύονται από το φυσικό κοινωνικό και ψυχολογικό περιβάλλον του ίδιου του σχολείου, ώστε το σχολείο να συμβάλλει πραγματικά στην αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς των μαθητών/τριών. Η Αγωγή Υγείας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το σχολείο, το μαθητή, τον εκπαιδευτή, τους γονείς και την κοινωνία. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού πρέπει να είναι διαφορετικός και να επιζητείται η δημιουργία μιας διαφορετικής σχέσης με τον μαθητή, καθώς τα προγράμματα αυτά στηρίζονται σε νέες μεθόδους διδακτικής προσέγγισης που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή του μαθητή και ενισχύουν την ανάπτυξη κάποιων ικανοτήτων, όπως η εξαγωγή συμπερασμάτων αξιολόγησης των συνεπειών και λήψη αποφάσεων. Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και ιδιαίτερα των στελεχών της εκπαίδευσης, οι σύγχρονες συνθήκες και απαιτήσεις της εργασίας σε κάθε τομέα απαιτούν την ανάπτυξη νέων δυνατοτήτων και τη στήριξη των εργαζομένων με περισσότερα εφόδια ώστε να είναι αποτελεσματικοί στο χώρο της εργασίας τους, να συμβάλλουν στην κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών τους, στον εκσυγχρονισμό του οργανισμού της εκπαίδευσης και στη δημιουργία υπεύθυνων πολιτών. Για τη δημιουργία ενός σύγχρονου, λειτουργικά αποδοτικού και ανθρώπινου σχολείου, το οποίο θα αναδεικνύει την προσωπικότητα και θα αναπτύσσει τις δεξιότητες του προσωπικού και των μαθητών/τριών, απαραίτητη είναι η ανάπτυξη μιας ιδιαίτερης πολιτικής και ο προγραμματισμός κάποιων αλλαγών. Οι αλλαγές αυτές έχουν σχέση με το ήθος του σχολικού περιβάλλοντος, τη συμβατότητα μεταξύ του αναλυτικού και του αθέατου σχολικού περιβάλλοντος, τις μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης, την ποιότητα της επικοινωνίας ανάμεσα σε όλα τα μέλη του οργανισμού, το άνοιγμα και την πρόσβαση του οργανισμού στην κοινότητα, την ανάπτυξη δημιουργικών σχέσεων, την αναγνώριση της σημασίας της ψυχικής, συναισθηματικής κοινωνικής και σωματικής υγείας, το σεβασμό στη διαφορετικότητα, την ισότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη. Γι΄ αυτό θα πρέπει να αναπτύξουμε την κατάλληλη υποδομή και ατμόσφαιρα στο χώρο του σχολείου ώστε όλοι, μαθητές και εργαζόμενοι να νοιώθουν ασφάλεια, άνεση και ικανοποίηση όταν βρίσκονται σε αυτόν. Έτσι το σχολείο θα γίνει ένας χώρος όπου όλοι θα επιθυμούν να έρχονται καθημερινά για να μάθουν, να εργαστούν, να δημιουργήσουν, να επικοινωνήσουν και να οραματιστούν.

Page 4: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Ως γνωστό κάθε Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, μετά από σχετικές ενημερώσεις - ευαισθητοποιήσεις των εκπαιδευτικών από τον Υπεύθυνο Αγωγής Υγείας και από τον Υπεύθυνο του Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων της κάθε Διεύθυνσης Δ.Ε. αλλά και από τις ανάγκες κυρίως των μαθητών/τριών κάθε σχολείου, συγκροτούνται ομάδες και αποφασίζουν να υλοποιήσουν ένα πρόγραμμα. Υποβάλλουν κατόπιν πρόταση προς την Επιτροπή Έγκρισης των Προγραμμάτων κάθε Δ/νσης Δ/θμιας Εκπ/σης της χώρας για κάθε σχολικό έτος, ώστε να υλοποιήσουν συγκεκριμένο πρόγραμμα. Η Επιτροπή, αφού εκτιμήσει την επάρκεια του/των εκπαιδευτικών εγκρίνει το πρόγραμμα.

ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

♦Προγράμματα Α.Υ. δίμηνης ως εξάμηνης διάρκειας στην Πρωτοβάθμια χρηματοδοτούμενα από εθνικούς πόρους.

♦Προγράμματα Ενίσχυσης Πρωτοβουλιών σε θέματα Αγωγής Υγείας χρηματοδοτούμενα από ευρωπαϊκούς πόρους.

♦Πιλοτικά προγράμματα Αγωγής Υγείας χρηματοδοτούμενα από ευρωπαϊκούς πόρους.

♦Θεματικά Δίκτυα Α.Υ. (τοπικά, περιφερειακά, εθνικά και διεθνή).

♦Πρόγραμμα Α.Υ. καθώς και λειτουργία Θεματικών Δικτύων μπορούν να υλοποιηθούν και στο πλαίσιο εγκεκριμένης συνεργασίας του ΥΠ.Ε.Π.Θ. με άλλους κυβερνητικούς ή μη κυβερνητικούς φορείς, φορείς νομαρχιακής ή τοπικής αυτοδιοίκησης, Α.Ε.Ι. , ερευνητικά κέντρα κ.λπ, οι οποίοι μπορούν με τα δικά τους μέσα να στηρίξουν το έργο των εκπαιδευτικών και των σχολείων

Ως μέθοδοι και τεχνικές Προγραμμάτων Αγωγής και Προαγωγής της Υγείας χρησιμοποιούνται η διάλεξη, η προβολή ταινίας, οι διαφάνειες, οι μέθοδοι "ενεργητικής συμμετοχής" (έρευνα, συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια, κλπ) οι "βιωματικές μέθοδοι" (η δραματοποίηση, το θεατρικό παιχνίδι, το γράψιμο μιας ιστορίας, η συμβουλευτική, το διάγραμμα βιωματικών εμπειριών, ο "καθρέπτης", η δημιουργική έκφραση με σχήματα ζωγραφικής, η φωτογραφίες κλπ).

Η αξιολόγηση κάθε προγράμματος αναφέρεται στο περιεχόμενο, τις μεθόδους, την ικανοποίηση των συμμετεχόντων από το πρόγραμμα.

Μέθοδοι αξιολόγησης προγράμματος: 1) Ομαδική εργασία σε ομάδες 4-5 ατόμων2) Ερωτηματολόγια.

Η θεματολογία των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας είναι:- Αντιμετώπιση άγχους (σχολικού – εργασιακού)

- Φυσική Άσκηση και σχετικά θέματα που αφορούν το σωστό υγιεινό τρόπο διαβίωσης

- Κυκλοφοριακή Αγωγή - Ατυχήματα

- Διατροφή και διατροφικές συνήθειες - Γενετικά τροποποιημένα προϊόντα

- Διαπροσωπικές σχέσεις - Ψυχική Υγεία (ρατσισμός - βία - αντιμετώπιση πένθους)

- Στοματική Υγιεινή

Page 5: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

- Καρκίνος - Κάπνισμα - Διατροφή

- Έκθεση σε τοξικές ουσίες και στην υπερβολική ηλιακή ακτινοβολία

- Καταστάσεις διαμονής και εργασίας

- Περιβάλλον και Υγεία

- Εθελοντισμός (Εθελοντική Αιμοδοσία - Εθελοντική προσφορά ιστών και οργάνων -

Πρώτες βοήθειες - Εθελοντική εργασία - Εθελοντής σχολικός τροχονόμος)

- Μεσογειακή Αναιμία

- Καρδιαγγειακά νοσήματα

- Κατανάλωση και υγεία

- Ισότητα των δύο φύλων

- Κοινωνικός αποκλεισμός - Ίσες ευκαιρίες

- Πρόληψη και αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων όπως σεισμών, πλημμυρών,

πυρκαγιών, ναυαγίων κ.α.

- Ανάπτυξη δεξιοτήτων για την αντιμετώπιση της μόλυνσης του περιβάλλοντος, τις

τρομοκρατικές ενέργειες, του άγχους, του φόβου κλπ.

- Εξαρτησιογόνες ουσίες (αλκοόλ - τσιγάρο)

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣΠρόληψη και αντιμετώπιση εντάσεων και ατυχημάτων στο σχολείο και το σπίτι

Ήσυχα, θόρυβε!

Παραδοσιακές υγιεινές συνήθειες

Φυσικές τροφές - όχι ψεκασμένες και μεταλλαγμένες

Τα πρόσθετα Ε στα επεξεργασμένα τρόφιμα

Ζωή χωρίς εξαρτησιογόνα (ζάχαρη, κάπνισμα, οθονοπληξία, αλκοολισμό κοκ)

Ελεύθερος χώρος και χρόνος για ελεύθερους ανθρώπους

Καταπολέμηση του φόβου

Κυκλοφοριακή αγωγή

Αλλαγές για μικρές, ανθρώπινες πόλεις

Γειτονιά με περιβόλια, γλέντια, νυχτέρια, ανθρωπιά

Καλή παρέα με τα ζώα

Υπάρχει μουσική συμφιλιωτική;

Μη ανταγωνιστικά παιχνίδια (κατασκευές, θεατρικά παιδική χαρά, δίστιχα

τραγούδια, ομαδικοί κυκλικοί χοροί, ομαδικά παιχνίδια με κληρωτές συνθέσεις -

αλλαγές, λαμπαδηδρομίες)

Η αισιοδοξία τού εθελοντισμού

Βοήθεια σε ηλικιωμένους, μωρά και άτομα με ειδικές ανάγκες

Page 6: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Ρύπανση κατοικιών και χώρων εργασίας

Ηλεκτρονικοί υπολογιστές: υπέρ και κατά

Ατομική και συλλογική υγιεινή - Μόδα είναι, θα περάσει!

Για να έχουμε όλοι την υγειά μας! - Διακοπές

Καθόλου άγχος!

Θα κάνουμε τη ζωή μας καπνό;

Υγεία, διαφήμιση και μανία καταναλωτισμού

Οι κίνδυνοι των ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών

Για διευκόλυνση των εκπαιδευτικών που θα ήθελαν να οργανώσουν ένα πρόγραμμα Αγωγής Υγείας, είτε ζητήσουν χρηματοδότηση είτε όχι, παραθέτουμε στη συνέχεια ορισμένες σελίδες που ίσως τους φανούν χρήσιμες. Σε κάθε περίπτωση, είναι στη διάθεσή τους οι ανά Διεύθυνση Εκπαίδευσης Υπεύθυνοι Αγωγής Υγείας, όπως και αρκετές ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο.

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

1. Γενικό Θέμα: Ευδιαθεσία για όλους !

2. Επιμέρους θέματα (αν έχουν αποφασιστεί)α) Οι υγιείς αιωνόβιοι β) Απλές αλλαγές στη ζωή για να βελτιώσουμε αντοχή & διάθεση

3. Κριτήρια επιλογής θέματος Παιδιά, γονείς και συνάδελφοι αναζητούν τρόπους για καλύτερη και δημιουργικότερη συνύπαρξη

4. Προβλεπόμενη έναρξη και διάρκεια προγράμματος Από την αρχή ως το τέλος τού σχολικού έτους

5. Στόχοι και σκοποί προγράμματοςΗ δημιουργία αρμονικής συνύπαρξης όλων των μελών τής σχολικής κοινότητας

6.Προβλεπόμενη συνεργασία με άλλους φορείς ή πρόσωπαΓειτονικά σχολεία, πολιτιστικοί σύλλογοι, ΚΑΠΗ, Δήμος, Νομαρχία

7. Μεθοδολογία τού προγράμματος σε σχέση με τον προβλεπόμενο χρόνο και τους στόχους και σκοπούς τού προγράμματος:..Συζητήσεις, ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις, κατασκευές, θέατρο, επισκέψεις, δίκτυο αλληλοβοήθειας στο σχολείο & τη γειτονιά–συνεργαζόμενο με αντίστοιχα δίκτυα άλλων περιοχών

8. Προβλεπόμενο κόστος για την εφαρμογή τού προγράμματος (μεταφορικά, αγορά υλικού) ……………………………………………Διαδικασία αξιολόγησης του προγράμματος (αν έχει αποφασιστεί)9 α. Τι θα αξιολογηθεί: Η αλλαγή στάσης των εμπλεκόμενων στο πρόγραμμα 9 β. Από: τον εκπαιδευτικό, τους συναδέλφους, μαθητές, γονείς9 γ. Πότε: Σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος 9 δ. Πώς: Με συζητήσεις, ερωτηματολόγια, εκθέσεις

Page 7: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Για να αντιμετωπίσουμε - με ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΕΙΑ και τις αιωνοβικές συνήθειες για συλλογική απεξάρτηση από τον εθισμό σε κούραση, φόβο, επιθετικότητα- την παγκόσμια πομπηιακή πανδημία εξουθένωσης και τις ενδεχόμενες σοβαρές, απότομες κλιματικές αλλαγές

Page 8: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΝΤΥΠΩΣΕΩΝ 1.500 ΠΕΡΙΠΟΥ ΜΑΘΗΤΩΝ από την εφαρμογή των αρχών τής ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΕΙΑΣ,

του ΥΠΝΟΥ ΑΠΟ ΝΩΡΙΣ, των ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ- ΧΟΡΩΝ-ΓΛΕΝΤΙΩΝ- ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ και των ΚΛΗΡΩΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ και ΑΛΛΑΓΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ

(η έρευνα παρουσιάστηκε σε επιστημονικά συνέδρια και περιοδικά)

-Από τότε που άρχισα να κοιμάμαι από τις 9 η ώρα, ξυπνάω εγώ το πρωί το ξυπνητήρι ! Το πρωί τώρα ξυπνάω ευχάριστα, είμαι ξεκούραστος και όλα στη μέρα μου ξεκινάνε καλά.-Το παιχνίδι με τους κλήρους μού αρέσει πολύ. Μ' αυτό κανείς δε μαλώνει.-Με το να βλέπω λίγη τηλεόραση έχω περισσότερο χρόνο να παίζω με τον αδερφό μου και τις φίλες μου, να διαβάζω ευχάριστα βιβλία, να πηγαίνω βόλτα με τους γονείς μου και να είμαι πιο χαρούμενη κι ευτυχισμένη.-Κοιμάμαι νωρίς, αντέχω πιο πολύ, τελειώνω πιο γρήγορα τα μαθήματα.-Έκανα όλες τις αλλαγές και ένιωσα πιο καλά. Έτσι έχω δύναμη για το σχολείο.-Όταν τραγουδάω στο πουλί μας, αρχίζει κι εκείνο να κελαηδάει.-Χτες το βράδυ δεν είδα καθόλου τηλεόραση και σήμερα ξύπνησα ευτυχισμένη, χωρίς να με ξυπνήσει η μαμά.-Έχω καταλήξει να τρώω σιγά-σιγά και τώρα δεν πεινάω πάλι μετά το φαγητό. Όταν παίζουμε και μαλώνουν, τους λέω να κάνουμε κλήρωση. -Όταν κοιμάμαι νωρίς δε νυστάζω το πρωί.-Έχω κάνει όλα τα πράγματα που πρέπει. Είμαι αγαπητή με τους φίλους και όλο γέλιο.-Τον ελεύθερο χρόνο μου προτιμώ να παίξω παρά να βλέπω τηλεόραση.-Όταν κάνουμε κλήρωση, δεν κάνουμε ζαβολιές κι αισθάνομαι καλύτερα.

Page 9: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

-Στο χωριό μου κάναμε κλήρωση: πρώτα παίξαμε κρυφτό και μετά κυνηγητό.-Παλιά κοιμόμουνα αργά και το πρωί δεν ξυπνούσα με όρεξη. Ενώ τώρα πέφτω νωρίς, ξυπνάω νωρίς και με όρεξη. Καταλαβαίνω πιο πολλά στο μάθημα. Δοκίμασα την κλήρωση με τα αδέρφια μου και είδα μεγάλη διαφορά, δεν τσακωνόμαστε.-Όταν δεν έκανα τις οδηγίες, έκανα τα μαθήματά μου αργά, ξυπνούσα αργά, έτρωγα βιαστικά και είχα νεύρα. Σήμερα που κάναμε την κλήρωση δεν τσακωθήκαμε και ήταν η καλύτερη μέρα τής ζωής μου.-Πόσο ευχαριστήθηκα με την αλληλοβοήθεια! Βλέποντας τον αδερφό μου να μη βρίσκει το μολύβι του, του έδωσα το δικό μου και χάρηκε. Βοήθησα ένα παιδί που έπεσε κάτω στο διάλειμμα. Χάρηκα που ήμουν η νοσοκόμα του.-Η κλήρωση είναι σαν παιχνίδι και πολλές φορές παίζουμε μόνο την κλήρωση! Επίσης κάθε βράδυ πριν κοιμηθώ τραγουδάω ένα τραγούδι και χαλαρώνω. Με όλα αυτά τώρα πια δεν έχω νεύρα. Με έχουν βοηθήσει πολύ και θα συνεχίσω να τα κάνω.-Μια φορά με τις φίλες μου είχαμε τσακωθεί ποια θα είναι πρώτη στη γραμμή. Στο τέλος είχε γίνει κουραστικό! Πιο πολύ χρόνο τρώγαμε στη γραμμή παρά να κάνουμε μια κλήρωση! Τι πιο δίκαιο!-Με τις αλλαγές που κάναμε άρχισα να βλέπω ωραία όνειρα.-Τραγουδούσα στη βεράντα και όταν σταμάτησα για λίγο, μία κυρία από το απέναντι σπίτι μου φώναξε: "συνέχισε καλό μου παιδί να μας κελαηδάς".-Ήμουνα δυστυχισμένη και πολύ αγανακτισμένη! Έτρεχα για να προλάβω, τις δουλειές να μην τις θάβω! Κι όσο για τα μαθήματα, ξανά τρανά προβλήματα! Μα μια μέρα ξαφνικά, να τα καλά τα μυστικά: Ύπνος από τις εννιά, γεύματα ήρεμα, λιτά κι όλους να τους αγαπάμε, όλους να τους βοηθάμε! Να χαρίζουμε χαρά, να χαιρόμαστε διπλά! Με τραγούδι με χορό, η ζωή είν΄ όνειρο! Τα τήρησα κι εγώ αυτά και είμαι τώρα μια χαρά!-Η μουσική με το χορό έγινε μια κατοικία στη ζωή μας, μας κάνει να χαιρόμαστε.-Με τη μουσική νιώθεις σαν πουλάκι που φτερουγίζει στον ουρανό. Μάθαμε όργανα, τραγούδια, χορούς και να μην είμαστε εγωιστές. Δε με ενοχλεί που αντιγράφουμε τα τραγούδια από τις φωτοτυπίες ή από τον πίνακα. Τα θυμόμαστε καλύτερα.-Τώρα έχουμε συνεργασία και παίζουμε τραγουδώντας.-Το γλεντούσαμε πραγματικά με τη μουσική αυτή. Δε μου άρεσαν οι επιδιορθώσεις αν και ήταν για το καλό μας.-Μου αρέσει πολύ που τραγουδάμε και χορεύουμε αγαπημένοι όλοι μαζί. Μες στου Αιγαίου, Τηλλυρκώτισσα, Τα ματόκλαδά σου λάμπουν, Τιτί, Κοιμήσου μέρα όμορφη, Σου το 'πα μια και δυο και τρεις κ.ά. -Αυτά τα παλιά τραγούδια και τα νανουρίσματα είναι υπέροχα. Θα ήθελα να είναι περισσότερες οι ώρες τής μουσικής και να είχαμε όλοι όργανα.-Έγινα πιο ευγενική και με πιο μεγάλη όρεξη για μάθημα, παιχνίδι, διάβασμα, χωρίς να διαμαρτύρομαι. Προλαβαίνω να κάνω όλες μου τις δουλειές δίχως νευρικότητα και όταν η αδερφή μου ήθελε καυγά, δεν έδινα σημασία κι έτσι δε χάλαγε η μέρα μου. Επίσης κατάλαβα ότι όταν βοηθάς κάποιον, από ΄κει και πέρα σε εμπιστεύεται και σε βλέπει σαν ένα καλό φίλο. Βοηθώντας τη μαμά, μου δόθηκε η ευκαιρία να φροντίσω το μωρό και τώρα μου γελάει, ενώ παλιά δε μου γέλαγε, γιατί δεν με ήξερε. Και όλες μου οι δραστηριότητες γίνονται πιο ολοκληρωμένες και πιο σωστά.-Τα παιχνίδια που κάνουμε κλήρωση είναι τέλεια. Παίζουμε με τις ώρες. Ελπίζω να το διδαχτούν όλοι.-Όταν κοιμάμαι νωρίς ξυπνάω με καλή διάθεση και σκέφτομαι πιο λογικά. Όταν έχω καλή σχέση με τους φίλους μου η συνείδησή μου είναι ήσυχη. Έτσι πρέπει να βοηθιόμαστε για να είμαστε χρήσιμοι στην κοινωνία.

Page 10: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Πρώτες βοήθειες στη ρινορραγίαΑρχικά πρέπει να τονιστεί ότι για οποιαδήποτε προσφορά Πρώτων Βοηθειών,

ακόμα και στην απλή συμπαράσταση και παρηγοριά σε ένα παιδί που κλαίει ή στο σταμάτημα ενός καυγά, το κυριότερο είναι να παραμένουμε ΨΥΧΡΑΙΜΟΙ, άρα να είμαστε ασκημένοι να δίνουμε το παράδειγμα ήρεμων αντιδράσεων με ήρεμη αναπνοή, κι αυτό είναι ένας συνδυασμός γνώσεων και καθημερινής επαρκούς ξεκούρασης.

Όταν αποφασίζουμε να δώσουμε Πρώτες Βοήθειες, ΕΙΔΟΠΟΙΟΥΜΕ άλλους ότι μπορεί να χρειαστούμε τη βοήθειά τους, και ΑΣΦΑΛΙΖΟΥΜΕ τη θέση μας, όπως και τη θέση του θύματος, χωρίς να την επιδεινώσουμε.

Επίσης, καλό είναι να θυμόμαστε ότι η άσκηση στην παροχή Πρώτων Βοηθειών, πρέπει να είναι ετήσια, όπως ακριβώς και στους επαγγελματίες διασώστες.

Σε περίπτωση που ένα παιδί ή ένας ενήλικας χρειάζεται τη βοήθειά μας αν η μύτη του στάζει αίμα, η πρώτη μας ενέργεια πρέπει να είναι να βάλουμε το άτομο να καθίσει κάπου ήσυχα με το κεφάλι του γερμένο ελαφρώς μπροστά.Στη συνέχεια πιέζουμε τα ρουθούνια του για 5-10 λεπτά, χωρίς να διακόπτουμε την πίεση ενδιάμεσα.Αν η ρινορραγία δε σταματήσει, πιέζουμε για άλλα 10 λεπτά. Αν η ρινορραγία συνεχίζεται, τότε βουλώνουμε το ρουθούνι που στάζει με γάζα (ΟΧΙ βαμβάκι) ποτισμένη σε οξυζενέ για μια ώρα τουλάχιστο, και μετά την αφαιρούμε οπωσδήποτε μέσα στο 24ωρο.Τέλος, αν η αιμορραγία συνεχίζεται, φροντίζουμε για τη μεταφορά τού ατόμου σε νοσηλευτικό κέντρο.ΠΝΙΓΜΟΝΗ: Όσο βήχει ο πνιγόμενος, τον ενθαρρύνουμε. Αν συνεχίζει να ασφυκτιά, τον χτυπάμε γερμένο στην πλάτη 5 φορές, κι αν χρειαστεί, τοποθετούμε τη γροθιά μας πάνω στην κοιλιά και κάτω απ΄ το στέρνο και με το άλλο χέρι την πιέζουμε δυνατά προς τα μέσα και πάνω, ώσπου να

αναπνεύσει κανονικά ο παθόντας. http://www.youtube.com/watch?v=osbcBk9X9Co

ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΖΑΝΕΙΟ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΤΥΠΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΙ

Παρακολουθείτε για 1 - 2 εικοσιτετράωρα το παιδί να μην παρουσιάζει :1. Υπνηλία : Όταν κοιμάται πρέπει να το ξυπνάτε κάθε ώρα και μόνο αν αντιδρά να το αφήνουμε να κοιμηθεί ξανά. 2. Απώλεια αισθήσεων. 3. Σπασμούς, 4. Πονοκέφαλο που επιμένει. 5. Εμετούς (πάνω από 2-3). 6. Υψηλό πυρετό. 7. Αδυναμία ή δυσκολία να κινήσει ένα χέρι ή πόδι. 8. Στραβισμό. 9. Αίμα υγρό από τη μύτη, το στόμα ή το αυτί. 10. Έντονη ζάλη.ΟΔΗΓΙΕΣ : ΟΧΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ, ΟXΙ ΔΙΑΒΑΣΜΑ, ΕΛΑΦΡΑ ΔΙΑΙΤΑ, ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΟ

ΚΡΕΒΑΤΙ για 48 ώρες.Σε κάθε περίπτωση επιδείνωσης της κατάστασης του ασθενούς ή όταν υπάρχει υποψία

ότι κάτι δεν πάει καλά, πρέπει να έλθετε σε επικοινωνία με τον εφημερεύοντα Νευροχειρουργό τού Νοσοκομείου Παίδων.

Page 11: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΠΕΝΘΟΥΝ - Ρόμπερτ ΣτήβενσονΘΡΗΝΟΣ: ΠΩΣ ΕΠΙΒΙΩΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΧΩΡΑ ΠΑΡΑΠΕΡΑ

Ο θρήνος πονά. Η εμπειρία μάς έχει δείξει ότι τα ακόλουθα βήματα μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμα για να αντιμετωπίσει ένας άνθρωπος το θρήνο που ακολουθεί μετά από μια απώλεια. Γι' αυτό και του λέμε:

• Δέξου την απώλεια και δέξου με ανεκτικότητα τις ελλείψεις που αντιλαμβάνεσαι στον εαυτό σου και στους άλλους: οξυθυμία - αποφυγή - έλλειψη συναισθημάτων εκ μέρους των άλλων - περιορισμένο εύρος προσοχής - έλλειψη ενέργειας.

• Δέξου τα συναισθήματά σου: φόβο, θυμό και ενοχή, είτε είναι πραγματικά είτε τα φαντάζεσαι. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε εύκολα τα συναισθήματα μας, αλλά ούτε και χρειάζεται να μας ελέγχουν αυτά όταν παραδεχτούμε ότι υπάρχουν.

• Αν μπορείς, μίλησε για την απώλεια - δείξε υπομονή με τις λαθεμένες διατυπώσεις, τόσο τις δικές σου όσο και των άλλων.

• Πρόσεχε τον εαυτό σου· να κοιμάσαι από νωρίς το βράδυ, να τρως λογικά, να ασκείσαι.

• Συνέχισε τις ασχολίες σου -αλλά όχι σε υπερβολικό βαθμό. Ο θρήνος μπορεί να είναι κουραστικός και την ενέργειά σου θα τη χρειαστείς.

• Εξωτερίκευε το θρήνο σου με συμβολικό τρόπο, γράφοντας ημερολόγιο ή αποφασίζοντας να τον μοιραστείς με άλλους.

• Δέξου ό,τι έχεις κατανοήσει για το θάνατο. Κάποια στιγμή σταμάτα να ρωτάς «γιατί;».• Χρησιμοποίησε σαν πηγή στήριξης το προσωπικό σου πνευματικό απόθεμα.• Δείξε κατανόηση στην αρνητική αντιμετώπιση, χωρίς να την αγνοήσεις, είτε

προέρχεται από σένα είτε από τους άλλους, όταν εκφράζεται με θυμό, χιούμορ, με αυτοτραυματισμό, άρνηση ή απάθεια.

• Ο χρόνος μπορεί να βοηθήσει στην επούλωση του πόνου που, όμως, δεν είναι κάτι που γίνεται αυτόματα - υπάρχουν φορές που χρειάζεται η βοήθεια από συμβούλους.

• Χρησιμοποίησε κάθε πηγή που έχεις στη διάθεση σου - βιβλία, τέχνη, δραστηριότητες. Δοκίμασε τα όλα.

• Άκου εκείνους που θέλουν να βοηθήσουν και μείνε κοντά σε όσους αγαπάς˙ θυμήσου, δεν υπάρχει μια μόνο απάντηση.

Οι ακόλουθες προτάσεις γράφτηκαν αρχικά από έφηβους μαθητές για τους δασκάλους μιας γειτονικής σχολικής περιφέρειας, μετά από μια σειρά τριών -άσχετων μεταξύ τους- θανάτων.

ΤΙ ΘΕΛΟΥΝ - ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣΤι θέλουμε εμείς, οι μαθητές σας; Μπορούμε να σας το πούμε' θέλουμε:

• Να μιλήσουμε για το θάνατο και να μας επιτρέψετε να ξεκινήσουμε τη συζήτηση όποτε αισθανθούμε την ανάγκη.

• Να καταλάβετε ότι μπορεί να μη θέλουμε ή να μη χρειαζόμαστε όλοι να συμμετάσχουμε σε συζητήσεις και αναμνηστικές τελετές. Σας παρακαλούμε, φροντίστε να υπάρχει ένας άλλος χώρος για μας εκείνη τη στιγμή.

• Να μας προσφέρετε ένα ασφαλές μέρος και να μας επιτρέπετε να πηγαίνουμε εκεί όταν το χρειαζόμαστε.

• Να επιτρέψετε να υπάρξουν αλλαγές/συνέχεια στο περιβάλλον, και κάπου όπου θα μπορούν να εκφραστούν οι επιθυμίες τού μαθητή.

• Να αναγνωρίσετε και να προετοιμάζεστε να αντιμετωπίσετε το γεγονός ότι η βία μπορεί να είναι μια διέξοδος που θα επιλέξουν για να εκφράσουν το θυμό τους μερικοί μαθητές.

• Να δώσετε έμφαση στο γεγονός ότι η ζωή κάποια στιγμή συνεχίζεται όπως πριν, όμως αυτή η στιγμή μπορεί να είναι διαφορετική για τον καθένα.

• Να μας προσφέρετε ένα σημείο επαφής ή κάποιο αριθμό τηλεφώνου, όπου θα μπορούμε να αποταθούμε όταν δεν είναι κανένας άλλος διαθέσιμος.

Page 12: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

ΔΙΚΤΥΑ ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΕΙΑΣΜια συνοικία στην πόλη κάποιας συγκεκριμένης χώρας έχει ένα ποιητικό όνομα:

Ανθούπολη. Βέβαια η ονομασία απέχει αρκετά από την πραγματικότητα. Κυριαρχεί το «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», τα ηλικιωμένα άτομα είναι ευάλωτα. Με την έλλειψη κοινωνικής προστασίας το ελάχιστο ατύχημα μπορεί να εξελιχθεί σε εφιάλτη.

Ωστόσο τους τελευταίους μήνες η συνοικία έχει μετατραπεί σε ένα ιδιότυπο εργαστήριο. Εδώ αναδεικνύεται η «τράπεζα της αρετής», ένα πρότυπο που αρχίζει να εξαπλώνεται σε πολλές περιοχές τής ταλαιπωρημένης χώρας. Η αρχή του μοντέλου είναι απλή: πρόκειται για τη θεσμοθέτηση μιας ανταλλαγής κοινωνικών υπηρεσιών. Οι κάτοικοι ενθαρρύνονται να βοηθούν αλλήλους έναντι μιας μελλοντικής εξυπηρέτησης ισότιμης φύσης. Αυτή η ροή υπηρεσιών καταγράφεται σε ένα ατομικό βιβλιάριο, όπου μια στήλη τιτλοφορείται «αποθήκη» και καταγράφει την προσφερόμενη βοήθεια ενώ μια άλλη στήλη τιτλοφορείται «ανάληψη» και καταγράφει τη λαμβανόμενη βοήθεια. Το υπόλοιπο, πιστωτικό ή χρεωστικό, καταγράφεται στο τέλος τού χρόνου. Οι κανόνες είναι αρκετά αυστηροί. Δεν μπορεί κανείς να «καταθέτει» ή να «αποσύρει» οποιαδήποτε υπηρεσία. Ανάμεσα στις πιθανές «καταθέσεις» είναι υλικές παροχές, η τεχνική βοήθεια (επισκευές), η βοήθεια προσώπων (φύλακες) καθώς και εργασίες γενικότερου συμφέροντος, όπως είναι η συντήρηση δημοσίων χώρων. Παρόμοια και εμείς μπορούμε σε κάθε γειτονιά, με αφετηρία τα σχολεία, να αναρτούμε καταλόγους εθελοντών αλληλοβοήθειας, να τους ενθαρρύνουμε και να τους επαινούμε δημόσια, έστω και με τα αρχικά τους, αν θέλουν να κρατούν την ανωνυμία τους.

TO ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ TO ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ TOYΑν ένα παιδί ζει μέσα στην κριτική: Εθίζεται να κατακρίνει.Αν ένα παιδί ζει μέσα στην έχθρα: Εθίζεται να καυγαδίζει. Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ειρωνεία: Εθίζεται να είναι ντροπαλό.Αν ένα παιδί ζει. μέσα στη ντροπή: Εθίζεται να αισθάνεται ένοχο. Αν ένα παιδί ζει μέσα στην κατανόηση: Χαίρεται να είναι υπομονετικό! Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ενθάρρυνση: Χαίρεται να μη φοβάται!Αν ένα παιδί ζει μέσα στον έπαινο: Χαίρεται να εκτιμά!Αν ένα παιδί ζει μέσα στην δικαιοσύνη: Χαίρεται να είναι δίκαιο!Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ασφάλεια: Χαίρεται να δείχνει εμπιστοσύνη!Αν ένα παιδί ζει μέσα σε επιδοκιμασία: Χαίρεται να έχει αυτοεκτίμηση!Αν ένα παιδί ζει μέσα σε παραδοχή και φιλία,Χαίρεται να χαρίζει την αγάπη! (παραλλαγή σ΄ ένα ποίημα του Ρ. Ράσελ)

ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟΈνα χαμόγελο δε στοιχίζει τίποτα και είναι πολύτιμο!Πλουτίζει εκείνον που το δέχεται, χωρίς να φτωχαίνει εκείνον που το δίνει! Δεν διαρκεί παρά μία στιγμή, αλλά η ανάμνησή του διαρκής!Κανενός δεν είναι τόσο πλούσιος, που να μην το έχει ανάγκη, και κανένας τόσο φτωχός που να μην του περισσεύει!Δημιουργεί ευτυχία ! Είναι ένα στήριγμα και μια ορατή ένδειξη φίλιας!Ένα χαμόγελο αναπαύει τον κουρασμένο, δίνει θάρρος στον απογοητευμένο, παρηγορεί μέσα στη λύπη, αναπτερώνει την αισιοδοξία στη ζωή! Είναι αντίδοτο σε κάθε θλίψη!Κι όμως δε δανείζεται, δεν κλέβεται, δεν αγοράζεται,γιατί είναι κάτι που έχει αξία, μονάχα τη στιγμή που δίνεται!Κι αν καμιά φορά συναντάτε κάποιον που δε σας χαρίζει το χαμόγελο που αξίζετε, σταθείτε γενναιόδωροι και δώστε του το δικό σας, γιατί κανείς δεν έχει τόση ανάγκη από το χαμόγελο, από εκείνον που δεν μπορεί να το δώσει στους άλλους.

Page 13: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Μερικές χρήσιμες επαφές:ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΠΕΙΡΑΙΑ, 210 4116717 (δωρεάν παρουσίαση και λειτουργία πυροσβεστικού οχήματος)ΤΡΟΧΑΙΑ ΠΕΙΡΑΙΑ, 210 4113832-3 (παρουσίαση από τροχονόμο)www.sapt.gr - Για δωρεάν εξοικείωση με ήρεμα σκυλιά, με βάση πρόγραμμα εγκεκριμένο από το ΥΠΕΠΘ.Εκπαίδευση στα αυτάρκη περιβόλια και τις αντιδιαβρωτικές-αναδασωτικές σπορές (ελάτε σε επαφή με τον Υπ. Αγωγής Υγείας).Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, Πειραιάς, τηλ. 210.4127017, για δωρεάν μαθήματα Πρώτων Βοηθειών.ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ 210.77.93.777Διάφορες Ναυαγοσωστικές ομάδες που παρέχουν δωρεάν διαλέξεις, όπως ηΠανελλήνια Σχολή Ναυαγοσωστικής, Ακτή Μουτσοπούλου 70, Πειραιάς, 210 4283096, 210 4284763.Η πρόσφατη, πολύ σοβαρή ανακοίνωση του CERN για την πραγματική, φυσική, κύρια αιτία των κλιματικών αλλαγών και της επιδεινούμενηςξηρασίας: http://arxiv.org/PS_cache/arxiv/pdf/0804/0804.1938v1.pdf.Για μια ΣΦΑΙΡΙΚΗ γνώση τού κλίματος: http://friendsofscience.org, http://friendsofscience.org/assets/documents/FOS%20Essay/Climate_Change_Science.html

Page 14: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΕΘΙΣΤΙΚΑ, ΤΑ ΞΕΝΥΧΤΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΑ… Το νυχτερινό φως βλάπτει σοβαρά την υγεία (από το www.preventionmag.gr, 7-3-2006)

Μέχρι σήμερα αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ο καρκίνος μπορεί να είναι κληρονομικός, να προκληθεί από παχυσαρκία, κακή διατροφή,

κατάχρηση ουσιών, ορμόνες ή και ιούς. Λίγοι ξέρουν ότι όσοι διαβάζουν συστηματικά ή εργάζονται το βράδυ έχουν περισσότερες

πιθανότητες να εμφανίσουν κάποια μορφή καρκίνου από εκείνους που εργάζονται την ημέρα και κοιμούνται τη νύχτα...

Η ιδέα για τη μελέτη τής νυχτερινής εργασίας και το συσχετισμό της με τον καρκίνο, προέρχεται από τη

γιατρό Eva Schernhammer, η οποία από το 1992 έως το 1999 εργαζόταν σε συνεχείς νυχτερινές

βάρδιες σε ένα αντικαρκινικό κέντρο στη Βιέννη, κατά τις οποίες χρησιμοποιούσε φθορίζοντα φωτισμό.

«Δύο από τις συναδέλφους μου προσβλήθηκαν από καρκίνο», λέει. «Ήταν υγιείς και δεν είχαν κανέναν

παράγοντα κινδύνου ούτε οικογενειακό ιστορικό. Αναρωτήθηκα μήπως έπαιζε ρόλο η νυχτερινή

εργασία». Τρία χρόνια αργότερα, η Dr Schernhammer επισκέπτεται την Ιατρική Σχολή του

Χάρβαρντ και το εργαστήριο Channing, όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα σε μια βάση δεδομένων τα

στοιχεία για τον τρόπο ζωής, την εργασία και την κατάσταση της υγείας 78.562 νοσηλευτριών.

Μια συγκλονιστική ανακάλυψη

Τρία χρόνια αργότερα και αφότου έγινε πρωτοσέλιδο στον επιστημονικό Τύπο, η στατιστική της μελέτη συνεχίζεται, ανασκοπώντας

μεθοδικά 13 νέες έρευνες που αφορούν τη νυχτερινή εργασία & τη σχέση της με τον καρκίνο του μαστού. Τα αποτελέσματα είναι

συγκλονιστικά: αύξηση καρκίνου του μαστού κατά 48% στις γυναίκες που εργάζονται νύχτα.

Η έκθεση στο φως κατά τη διάρκεια της νύχτας, φαίνεται να αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης αρκετών μορφών καρκίνου. Και η

νυχτερινή εργασία δεν είναι ο μόνος κίνδυνος: ακόμη και να παρακολουθούμε τηλεόραση, να καθόμαστε μπροστά στον υπολογιστή ή

ακόμη και να διαβάζουμε κάτω από μια λάμπα τις νυχτερινές ώρες φαίνεται πως μειώνουν την άμυνα του οργανισμού στη μάχη κατά

του καρκίνου.

Αυτό συμβαίνει γιατί το νυχτερινό φως μπλοκάρει ένα από τα πιο ισχυρά αντικαρκινικά όπλα τού ανθρώπινου οργανισμού, την ορμόνη

μελατονίνη, που ενεργοποιείται μόνο τη νύχτα. Οι διαταραχές τής μελατονίνης ενδέχεται να προκαλούν όχι μόνο καρκίνο,

αλλά και χρόνιες διαταραχές τού ύπνου, μειωμένη παραγωγικότητα, γαστρεντερολογικά προβλήματα, ακόμα και καρδιοπάθειες,

σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2000 στο «The Lancet». Λίγο αργότερα μάλιστα, το «Journal of Epidemiology» δημοσιεύει

έρευνα του Institute of Cancer Epidemiology της Κοπεγχάγης για τη σχέση νυχτερινής εργασίας και καρκίνου του μαστού, η οποία

καταδεικνύει ότι οι γυναίκες που εργάζονται βράδυ έχουν 1,5 φορά περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν καρκίνο του μαστού

από εκείνες που δουλεύουν μόνο την ημέρα. Άλλοι επιστήμονες συνδέουν ξενύχτι και παιδική λευχαιμία

(www.cancerpage.com/news/article.asp?id=7468)...

5 τρόποι, με βάση τις αποσιωπημένες αρχές των ΑΙΩΝΟΒΙΩΝ, για να μειώσετε τον κίνδυνο1. Σβήστε τα φώτα. Να κοιμάστε (χωρίς βαρυστομαχιά – ΚΑΛΛΙΟ ΥΠΝΟ ΠΑΡΑ ΔΕΙΠΝΟ !, πράγμα που χρειάζεται οι ενήλικοι να τρώνε το μεσημέρι ΑΦΟΥ ΕΧΟΥΝ ΞΑΠΛΩΣΕΙ ΛΙΓΟ, ώστε να τρώνε ήρεμοι και να μην ξαναπεινούν το βράδυ) σε τελείως σκοτεινό δωμάτιο. Αν το φως από τις λάμπες του δρόμου ή από διαφημιστικά «μπαίνει» στο δωμάτιό σας, βάλτε βαριές κουρτίνες, σκουρόχρωμα στόρια ή μάσκα ύπνου.2. Κρατήστε χαμηλό φωτισμό. Αν ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας, μην ανάβετε το φως. Μόλις 10 λεπτά δυνατού φωτός, φτάνουν για να καταστείλουν την έκκριση μελατονίνης σε ορισμένους ανθρώπους. Αντίθετα προσπαθήστε να ξανακοιμηθείτε. Αν σηκωθείτε, κρατήστε το φωτισμό χαμηλό.3. Επιλέξτε κόκκινο. Αν σηκώνεστε τη νύχτα για να πάτε στο μπάνιο, προτιμήστε φως που απορροφάται από τα αιμοφόρα αγγεία των βλεφάρων, δηλ. κόκκινο. Τα μπλε κύματα που εκπέμπονται από λάμπες φθορίου και αλογόνου/υδραργύρου είναι οι χειρότεροι εχθροί.4. Δεχτείτε το φως του ήλιου. Το κιρκάδιο σύστημα χρειάζεται και το δυνατό φως για την εύρυθμη λειτουργία του. 10-15 λεπτά πρωινού ηλιακού φωτός στέλνουν ένα δυνατό σήμα στο εγκεφαλικό μας ρολόι, μειώνοντας τις πιθανότητες αποπροσανατολισμού του από ασθενέστερα σήματα που προκαλούν τα νυχτερινά φώτα. Αν δεν έχει ξημερώσει όταν φεύγετε για τη δουλειά και είναι ήδη νύχτα όταν επιστρέφετε, ένα μεσημεριανό διάλειμμα στον ήλιο θα βοηθήσει σημαντικά στην πρόληψη. Αποφεύγουμε τις λάμπες φθορίου.5. Η καλύτερη ώρα για να κοιμούνται τα παιδιά ως 7 ετών είναι 8μμ, τα μεγαλύτερα 9μμ και οι ενήλικοι 10-

11μμ. ΣΩΣΤΟΣ ΥΠΝΟΣ – ΓΕΛΑΣΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ !

Page 15: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΓΕΛΙΟΥ

Η σύγχρονη ζωή είναι γεμάτη προβλήματα και υποχρεώσεις: πόνοι στο στήθος, πόνοι στην πλάτη, πόνοι στο στομάχι, δυσκοιλιότητα, ρεψίματα, ξινίλες, κούραση είναι συνηθισμένα συμπτώματα στο σύγχρονο άνθρωπο. Για την καταπολέμηση των αντικοινωνικών πιέσεων (αυταρχισμός, καταναλωτισμός κλπ) που δημιουργούν πάρα πολλές ασθένειες και συμπτώματα, έχουμε διάφορα «φάρμακα» όπως τα «χόμπι», ασκήσεις, υγιεινή διατροφή, περπάτημα και άλλα πολλά.Τελευταία γίνεται μεγάλη συζήτηση στον δυτικό κόσμο για τη θεραπεία με το γέλιο. Στη Βρετανία ιδρύθηκε η πρώτη κλινική γέλιου, όπου εφαρμόζεται η γελωτοθεραπεία. Το γέλιο διευκολύνει την αναπνοή, ρυθμίζει την καρδιακή λειτουργία, ελέγχει την πίεση του αίματος, ηρεμεί τους μυς, ανακουφίζει από τους πόνους. Όταν ένα χαμόγελο μετατρέπεται σε ξεκαρδιστικό γέλιο, οι μύες του προσώπου συσπώνται, με αποτέλεσμα να διεγείρονται τα υποκείμενα αγγεία του αίματος, που οδηγούν στον εγκέφαλο, και να αυξάνεται η ροή του αίματος προς αυτόν.Η «άσκηση» αυτή συμβάλλει στην αύξηση της παροχής αίματος στην περιοχή του εγκεφάλου και την τροφοδότηση αυτού με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Επίσης, η αύξηση της παραγωγής ενδορφινών και άλλων ορμονών προκαλεί ευφορία και ηρεμία.Το γέλιο είναι πολύ καλό αντίδοτο στις αντικοινωνικές πιέσεις. Όταν υποφέρουμε από αυτές, το συμπαθητικό τμήμα του αυτόνομου νευρικού συστήματος ενεργοποιείται. Εκκρίνεται αδρεναλίνη, αυξάνεται ο καρδιακός ρυθμός και η πίεση του αίματος, επιταχύνεται η αναπνοή και το αίμα κατευθύνεται προς τον εγκέφαλο, την καρδιά και τους μύες. Εκκρίνεται επίσης κορτιζόλη, η οποία κάνει πιο «παχύρρευστο» το αίμα, πράγμα που διευκολύνει την ανάπτυξη θρόμβων, ενώ αυξάνονται και τα επίπεδα οξέων στο στομάχι. Η πέψη, τέλος, επιβραδύνεται και το συκώτι αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.Μόλις όμως ξεσπάσει ένας άνθρωπος σε γέλια, το σώμα ηρεμεί. Το γέλιο καταστέλλει τις ορμόνες κορτιζόλη και αδρεναλίνη, επιτρέποντας στον οργανισμό να ανακτήσει τη φυσιολογική κατάστασή του. Ένα γνήσιο, ξεκαρδιστικό γελιο από την κοιλιά μπορεί να γυμνάσει τους μύες και τα όργανα του κυρίως κορμού, όπως επίσης και να τονώσει τα νεύρα. Ένας άνθρωπος που γελάει από την κοιλιά για μια ώρα καταναλώνει 500 θερμίδες. Οι υπάρχουσες ιατρικές μελέτες έχουν δείξει ότι είναι δυνατόν να κινούνται όλοι σχεδόν οι μύες του σώματος την ώρα που γελάει ένας άνθρωπος, και αρκετοί από αυτούς θα οδηγήσουν στην παραγωγή αρκετών ενδορφινών, για μια υψηλής έντασης εσωτερική αεροβική δραστηριότητα.Από το Σεπτέμβριο του 1991, που ιδρύθηκε η Κλινική Γέλιου του γιατρού, ψυχολόγου και ψυχίατρου Χόλντεν, η πρώτη στη Βρετανία, περισσότεροι από 5000 γιατροί έχουν συμμετάσχει στα σεμινάρια και τις διαλέξεις που διοργανώνει, για να ενημερωθούν σχετικά με τους τρόπους γελωτοθεραπείας. Οι ασθενείς εξάλλου, που έχουν έως τώρα σταλεί στην κλινική, έπασχαν από παθολογικές καταστάσεις, όπως η υπέρταση και τα ψυχολογικά προβλήματα.Τα σεμινάρια του κ. Χόλντεν συνήθως αρχίζουν με μια άσκηση που λέγεται «προσποιητά χαμόγελα». Ο κ. Χόλντεν ζητάει από τους ασθενείς του να θυμηθούν την τελευταία φορά που πραγματικά ήταν εύθυμοι και στη συνέχεια να προσπαθήσουν να ξαναζήσουν εκείνη τη στιγμή. Στις άλλες ασκήσεις συμπεριλαμβάνονται η «χαρούμενη αναπνοή», ένα είδος βαθιάς αναπνοής που προάγει την χαλάρωση, η «αναβίωση του παιδιού μέσα μας», κατά την οποία καλούνται οι ασκούμενοι να ανακαλύψουν και να αφήσουν να εκφραστούν τα παιδιά που κρύβουν μέσα τους, και ο «καγχασμός», κατά τον οποίο περνούν λίγα λεπτά μπροστά σε ένα καθρέφτη γελώντας με τον εαυτό τους.Μολονότι γνωρίζαμε ότι το γέλιο είναι το καλύτερο φάρμακο, οι επιστήμονες άρχισαν πρόσφατα να κατανοούν τα σωματικά οφέλη που προσφέρει. Οι έως τώρα μελέτες έχουν

Page 16: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

αποκαλύψει, μεταξύ άλλων, ότι ενώ ο θυμός που δεν εκφράζεται διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος (όπως συμβαίνει και με τον ανεπαρκή ύπνο και τη βουλιμία), το γέλιο, η ευτυχία και η χαρά μπορεί να διεγείρουν τη λειτουργία του. Διάφοροι ερευνητές στην Ευρώπη και την Αμερική ανακάλυψαν ότι το γέλιο «πείθει» το ανοσοποιητικό σύστημα να δημιουργήσει κύτταρα, τα οποία συμβάλλουν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων και μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης, αδρεναλίνης και αυξητικής ορμόνης στο σώμα.Αφού τα ευρήματα της ψυχονευροανοσολογίας αποδείχνουν αληθινό ότι το μυαλό να επηρεάζει σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα, το γέλιο μπορεί να αποδειχθεί ένας από τους σημαντικότερους τρόπους προστασίας από τον καρκίνο. Όπως εξηγεί ένας από τους κορυφαίους Αμερικανούς ειδικούς σε θέματα ψυχοσωματικής ιατρικής, ο Δρ Τζων Μότυλ, όταν ένα καταπιεστικό γεγονός καταγράφεται στον εγκέφαλο, ορισμένα νευρικά μονοπάτια υπερφορτίζονται. Ο εγκέφαλος έχει τότε δύο επιλογές: είτε θα στείλει μήνυμα στην κινητική περιοχή για να προκληθεί σωματική αντίδραση, είτε μεταφέρει το μήνυμα στην περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με το λόγο, για να εκφράσουμε λεκτικά τα αισθήματά μας. Αν δεν εμφανιστεί καμιά απ’ αυτές τις επιλογές, η αντίδραση μέσω του κεντρικού νευρικού συστήματος μεταβιβάζεται στο ανοσοποιητικό. Αν αυτό συμβεί επανειλημμένα, μπορεί να οδηγήσει και σε καρκίνο. Αρκετοί γιατροί πιστεύουν πλέον ότι ο κύκλος αυτός μπορεί να διασπαστεί από ένα απλό γέλιο.Οι περισσότεροι άνθρωποι περιμένουν την ευτυχία να τους χτυπήσει την πόρτα, αντί να την αναζητούν. Ένας από τους πιο σίγουρους δρόμους προς την ευτυχία είναι η αναζωογόνηση του παιδιού που ο καθένας μας κρύβει μέσα του. Ένα παιδί γελάει 150 φορές την ημέρα, ένας ενήλικας 6. Δεν σταματάμε να γελάμε επειδή μεγαλώνουμε, «μεγαλώνουμε» επειδή σταματάμε να γελάμε.

Page 17: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Εν μέσω ενεργειακής κρίσης, επιδείνωσης των ακραίων καιρικών φαινομένων (λόγω σοβαρής ελάττωσης της έντασης του μαγνητικού πεδίου τού ήλιου), και για την άσκηση στα ξεκούραστα, αυτάρκη περιβόλια, αρχίζοντας από ένα παρτέρι ή μια γλάστρα, παρακαλούμε ελάτε σε επαφή με τον Υπεύθυνο Αγωγής Υγείας:

Page 18: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Αφιερώνεται με ευγνωμοσύνησε όλους τούς φιλικούς οικείους και αγνώστους

συνανθρώπους μας τής καθημερινότητας, γονείς και δασκάλους, συμμαθητές και συναδέλφους,

μαθητές και διαβάτες, που, όπως και οι πρόγονοί μας,

διδάσκουν με το παράδειγμά τους την υγεία = ευδιαθεσία τής απλής,

άφοβης και ήρεμης,καλόκαρδης κι ενθουσιώδους ζωής,

με τη στοργή, τη συζήτηση, το φιλικό παιχνίδι και το γλέντι, τη ζωγραφιά και την επιστολή,

το βιβλίο και την έκπληξη, και έτσι μεταφέρουν

τη χαροποιό συλλογική διάθεση τής α λ λ η λ ο β ο ή θ ε ι α ς.

Τετραπλή η χαρά που χαρίζεις:1) Όταν την ετοιμάζεις, 2) όταν την προσφέρεις,

3) όταν τη θυμάσαι και 4) όταν την ξανασυναντάς!

ΒΙΟΣ ΑΝΕΟΡΤΑΣΤΟΣ, ΜΑΚΡΑ ΟΔΟΣ ΑΠΑΝΔΟΧΕΥΤΟΣ

Με την ελπίδα ότι, έστω και κατά τη διάρκεια κλιματικών αναστατώσεων, θα ξαναζωντανέψουν οι μικρές, ανθρώπινες γειτονιές, τα περιβόλια και τα

ξεφαντώματα τής ειρηνικής συνύπαρξης που θα θεραπεύσουν τους άτυχους ανανούριστους και άχορους, όπως λέει ο λαός μας, και θα χαρίσουν στην

ανθρωπότητα την αισιοδοξία που της πρέπει!

ΧΑΙΡΟΜΑΣΤΕ ΧΑΡΙΖΟΝΤΑΣ ΧΑΡΑ !

Page 19: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - 1grpe-peiraia.att.sch.gr1grpe-peiraia.att.sch.gr/AGOGH_YGEIAS.files/AG_YG_ALL.pdf · Η πολυπόθητη από τους περισσότερους ανθρώπους

Έχουμε προσέξει πότε ξυπνάμεε υ δ ι ά θ ε τ ο ι ;

Όταν, μετά από ευχάριστες δραστηριότητες, και με άδειο στομάχι, έχουμε κοιμηθεί νωρίς.

(ΚΑΛΛΙΟ ΥΠΝΟ ΠΑΡΑ ΔΕΙΠΝΟ !)Τόσο απλό είναι

να βάλουμε προτεραιότητα στη ζωή μας

τις θαυματουργές αρχές των αιωνόβιων όλου τού κόσμου,

για να απολαμβάνουμε, όσο είναι δυνατό,

την καθημερινότητα απλά και να είμαστε παράδειγμα

προς μίμηση στις νεότερες γενιές.

Ζούμε χάρη στις παρακαταθήκες των φιλειρηνικών προγόνων μας.

Αυτές μας χαρίζουν χαρά όταν με τη σειρά μας

τις χαρίζουμε !