Από τι αποτελείται ο Η/Υ;

H/Y

Λογισμικό Υλικό

οθόνη

πληκτρολόγιο

ποντίκι

επεξεργαστής

…

Τα διάφορα

προγράμματα

που

χρησιμοποιούμε

Δεδομένα

Όλες οι συσκευές που απαρτίζουν έναν

υπολογιστή ονομάζονται υλικό του υπολογιστή

Λογισμικό ονομάζεται το σύνολο των

προγραμμάτων ενός υπολογιστή

Τα δεδομένα στον Η/Υ

• Αναπαριστούν πληροφορίες σε 4 μορφές: • Κείμενο – Εικόνα – Ήχος – Βίντεο

• Αποθηκεύονται στον Η/Υ σε ψηφιακή μορφή, δηλ με bits (σειρές

από 0 και 1)

• Μονάδες Μέτρησης

1 Byte = 8 Bits

1KB= 210 byte = 1024byte

1MB= 220 byte = 1024 KB

1GB= 230 byte = 1024 MB

1TB= 240 byte = 1024 GB

Το υλικό του Η/Υ

1. Μητρική πλακέτα (Motherboard)

2. Κεντρική μονάδα επεξεργασίας (CPU)

3. Κύρια μνήμη (Ram)

4. Βοηθητική – περιφερειακή μνήμη (αποθήκευση)

5. Μονάδες εισόδου

6. Μονάδες εξόδου

H δομή ενός υπολογιστή

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΜΝΗΜΗ

ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣ

C.P.U.

ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΞΟΔΟΥ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ

ΜΝΗΜΗ

Μητρική Πλακέτα (Motherboard)

Η μητρική πλακέτα είναι μια παραλληλόγραμμη

πλακέτα διαστάσεων περίπου 22Χ25 cm, πάνω στην

οποία είτε είναι τοποθετημένες, είτε συνδέονται με τη

βοήθεια καλωδίων όλες οι μονάδες του προσωπικού

υπολογιστή. Στην ουσία είναι ένα σχετικά μεγάλο

τυπωμένο κύκλωμα πάνω στο οποίο είναι κολλημένα

ολοκληρωμένα κυκλώματα που υλοποιούν τις διάφορες

μονάδες του υπολογιστή. Επίσης, πάνω στη μητρική

πλακέτα είναι τοποθετημένες οι υποδοχές επέκτασης

(expansion slots ) για τη σύνδεση άλλων

περιφερειακών μονάδων. Η επέκταση αυτή μπορεί να

γίνει με τη χρήση ειδικών καρτών, τις ονομαζόμενες

κάρτες επέκτασης.

Μητρική Πλακέτα (Motherboard)

Στη μητρική κάρτα του προσωπικού υπολογιστή υπάρχουν θέσεις για τη σύνδεση όλων των μονάδων που τον απαρτίζουν. Οι κυριότερες τέτοιες θέσεις είναι για:

Τον επεξεργαστή

Τα κυκλώματα της μνήμης

Τους ελεγκτές των μονάδων περιφερειακής μνήμης (Σκληρό Δίσκο, DVD)

Διάφορες κάρτες επέκτασης (Γραφικών, Ήχου κλπ)

Συσκευές εισόδου / εξόδου δεδομένων.

Θύρες (Σειριακή, Παράλληλη, USB κλπ)

Μητρική Πλακέτα (Motherboard)

Στη μητρική πλακέτα υπάρχει, επίσης, το

ολοκληρωμένο κύκλωμα μνήμης ROM (Read

Only Memory) που περιέχει το BIOS (Basic

Input – Output System – Βασικό σύστημα

εισόδου -εξόδου). Το BIOS είναι ένα

πρόγραμμα το οποίο είναι αποθηκευμένο στη

ROM. Το πρόγραμμα αυτό χρειάζεται ώστε να

ξεκινήσει τη λειτουργία του ο προσωπικός

υπολογιστής και να μπορέσει να επικοινωνήσει

με τις βασικές περιφερειακές μονάδες.

To BIOS

Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας

Central Processing Unit (CPU).

Είναι υπεύθυνη για την εκτέλεση των εντολών ενός προγράμματος και χρησιμοποιεί βασικές αριθμητικές και λογικές πράξεις και λειτουργίες εισόδου εξόδου.

Αποτελείται από:

1.Μονάδα Ελέγχου

2.Αριθμητική και Λογική Μονάδα

3.Καταχωρητές

Μονάδα

Ελέγχου

Αριθμητική

και Λογική

Μονάδα

Καταχωτητές

Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ΚΜΕ)

• αριθμητική και λογική μονάδα ή ΑΛΜ (arithmetic logic unit, ALU) εκτελεί αριθμητικές και λογικές πράξεις (πρόσθεση, αφαίρεση, πολλαπλασιασμός, διαίρεση) και πράξεις λογικής (σύζευξη, διάζευξη, άρνηση, συγκρίσεις)

• μονάδα ελέγχου (control unit), η οποία κατευθύνει τη λειτουργία του επεξεργαστή. Η μονάδα αυτή διαβάζει, ερμηνεύει τις εντολές του προγράμματος και καθορίζει τη σειρά επεξεργασίας των δεδομένων. Επίσης, ελέγχει την επικοινωνία και τον συντονισμό μεταξύ των συσκευών εισόδου/εξόδου

• καταχωρητές (registers), μικρά κύτταρα μνήμης στο εσωτερικό του επεξεργαστή, που χρησιμοποιούνται για την προσωρινή αποθήκευση των δεδομένων κατά την επεξεργασία τους. Μερικοί καταχωρητές έχουν ειδική λειτουργία όπως: Συσσωρευτής, Μετρητής ή Απαριθμητής Προγράμματος, καταχωρητές εντολών, καταχωρητές διευθύνσεων.

• Το μέρος που αποθηκεύονται οι πληροφορίες.

• Χωρίζεται σε : • Κύρια μνήμη (Κεντρική - Ram)

• Περιφερειακή (Βοηθητική)

• Χαρακτηριστικά: Μονιμότητα αποθήκευσης πληροφοριών

(Κεντρική ή Περιφερειακή)

Χωρητικότητα

Ταχύτητα ανάγνωσης και εγγραφής

Η μνήμη

Κύρια Μνήμη

• Ονομάζεται και

μνήμη τυχαίας προσπέλασης (RAM).

• Σε αυτή φορτώνονται τα προγράμματα που εκτελεί

η ΚΜΕ και τα δεδομένα που επεξεργάζεται

• Τα περιεχόμενά της χάνονται, όταν ο υπολογιστής

κλείσει.

Βοηθητική Μνήμη

• Μονάδες μόνιμης αποθήκευσης προγραμμάτων και δεδομένων

• Περιφερειακή Μνήμη:

• Σκληρό δίσκο

• Μνήμη USB

• CD/DVD

• Δισκέτα

• …

Περιφερειακές Μονάδες

• Πληκτρολόγιο

• Ποντίκι (mouse)

• Χειριστήριο (joystic)

• Φωτογραφίδα (light pen)

• Χειριστήριο με μπάλα (trackball)

• Πινακίδα ψηφιοποίησης (image digitizer)

• Οπτικός αναγνώστης

• Αναγνώστης γραμμωτού κώδικα

• Μικρόφωνο

• CD-player

• DVD, Video, Video Κάμερα

Μονάδες εισόδου

• Οθόνη

• Εκτυπωτής

• Σχεδιογράφος

• Ηχεία

• Video

Μονάδες εξόδου

• Συσκευή για δισκέτες

• Συσκευή μαγνητικού δίσκου

• Συσκευή οπτικού δίσκου

• Fax

• Modem

• Οθόνη (touch screen)

Μονάδες εισόδου / εξόδου

Το λογισμικό

Το σύνολο των προγραμμάτων που χρησιμοποιούμε ονομάζεται λογισμικό.

Πρόγραμμα είναι μια ακολουθία εντολών που εκτελεί ο Η/Υ, προκειμένου να επιτελέσει κάποια λειτουργία

Διακρίνεται σε λογισμικό

• Συστήματος (Windows, MS Dos, Linux)

• Εφαρμογών (Word, Excel, παιχνίδια κλπ)

Λειτουργικό Σύστημα

Είναι ένα σύνολο προγραμμάτων

το οποίο

• Λειτουργεί ως ενδιάμεσος

ανάμεσα στον άνθρωπο (χρήστη)

και τη μηχανή (υλικό)

• Διαχειρίζεται τους πόρους του Η/Υ

έτσι ώστε να παράγει χρήσιμο

έργο

Windows

Linux

Ubuntu

• Το Λειτουργικό Σύστημα ή ΛΣ (Operating System ή OS)

αποτελεί το λογισμικό του υπολογιστή που είναι υπεύθυνο για

τη διαχείριση και τον συντονισμό των εργασιών, καθώς και την

κατανομή των διαθέσιμων πόρων, όπως είναι π.χ. η μνήμη και

ο χρόνος εκτέλεσης στην ΚΜΕ.

• Παράλληλα, λειτουργεί ως ένα ενδιάμεσο επίπεδο λογικής

διασύνδεσης μεταξύ λογισμικού και υλικού του υπολογιστή.

• Το πιο σημαντικό μέρος του ΛΣ, που εκτελεί όλες τις

παραπάνω λειτουργίες, ονομάζεται πυρήνας (kernel). Ο

φλοιός (shell) είναι μια εξειδικευμένη εφαρμογή που αποτελεί

τη διεπαφή μεταξύ χρήστη και ΛΣ. Ο φλοιός μπορεί να είναι ένα

Περιβάλλον Εντολών Γραμμής ή ένα Γραφικό Περιβάλλον

Επικοινωνίας, όπως ο «παραθυρικός» φλοιός των Microsoft

Windows.

Λειτουργικό Σύστημα

Κατηγορίες Λειτουργικών συστημάτων

• Πραγματικού-χρόνου (Real-time), που παρέχουν γρήγορη και

προβλέψιμη απόκριση σε συγκεκριμένα γεγονότα.

• Πολλών-χρηστών (Multi-user), τα οποία εξασφαλίζουν ταυτόχρονη

πρόσβαση σε πολλούς χρήστες στον ίδιο υπολογιστή.

• Πολύ-διεργασιακά (Multi-tasking), όπου ο χρήστης μπορεί να εκτελεί

ταυτόχρονα πολλά προγράμματα σε αντίθεση με τα Μονο-διεργασιακά

(Single-tasking).

• Κατανεμημένα (Distributed). Ένα κατανεμημένο ΛΣ διαχειρίζεται μια

ομάδα ανεξάρτητων, δικτυωμένων υπολογιστών, δημιουργώντας την

αίσθηση στον χρήση ότι πρόκειται για έναν και μόνο υπολογιστή.

• Ενσωματωμένα (Embedded), τα οποία σχεδιάστηκαν για να

λειτουργούν σε ενσωματωμένα υπολογιστικά συστήματα με

περιορισμένους πόρους.

Ελεύθερο Λογισμικό

Το ελεύθερο λογισμικό, είναι λογισμικό που μπορεί να

χρησιμοποιηθεί, αντιγραφεί, μελετηθεί, τροποποιηθεί και αναδιανεμηθεί

χωρίς περιορισμό. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει τις εξής ελευθερίες:

• Ελευθερία 0: για χρήση του προγράμματος για οποιονδήποτε σκοπό.

• Ελευθερία 1: για μελέτη και τροποποίηση του προγράμματος.

• Ελευθερία 2: για αναδιανομή αντιγράφων του προγράμματος.

• Ελευθερία 3: για βελτίωση και επανέκδοση του προγράμματος, προς

το συμφέρον της κοινότητας των χρηστών.

Οι ελευθερίες 1 και 3 προϋποθέτουν την πρόσβαση των χρηστών στον

πηγαίο κώδικα του λογισμικού. Ένα πρόγραμμα θεωρείται ελεύθερο

λογισμικό, όταν οι χρήστες του έχουν όλες τις παραπάνω ελευθερίες.

Το ελεύθερο λογισμικό αναφέρεται ορισμένες φορές και ως λογισμικό

ανοιχτού κώδικα, αλλά οι δύο έννοιες δεν είναι ταυτόσημες.

Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα –

Δωρεάν Λογισμικό

Το ελεύθερο λογισμικό είναι

επίσης διαφορετικό από το

δωρεάν λογισμικό (freeware),

το οποίο δεν απαιτεί πληρωμή

για τη χρήση, όμως ο

δημιουργός του διατηρεί όλα τα

δικαιώματά του.

Το λογισμικό ανοικτού κώδικα δεν

σημαίνει απαραιτήτως ελεύθερο λογισμικό,

αλλά αναφέρεται μόνο στο γεγονός πως

επιτρέπεται σε κάθε χρήστη να εξετάσει

και να χρησιμοποιήσει τη γνώση και τις

δυνατότητες που προσφέρει ο

παρεχόμενος πηγαίος κώδικας.

Πρόβλημα και υπολογιστής

• Πολλά προβλήματα είναι υπολογιστικά και απαιτούν

για την επίλυσή τους λογικές σκέψεις και μαθηματικές

πράξεις. Τέτοια προβλήματα είναι για παράδειγμα ο

υπολογισμός της μισθοδοσίας ενός υπαλλήλου, ο

υπολογισμός του μέσου όρου της βαθμολογίας ενός

μαθητή, η επίλυση μιας δευτεροβάθμιας εξίσωσης

κλπ

• Για την αντιμετώπιση των δύσκολων και σύνθετων

προβλημάτων απαιτείται πρώτα

• η κατανόησή τους με σαφή και πλήρη καταγραφή και

αποσαφήνιση των δεδομένων και των ζητουμένων,

• έπειτα η ανάλυσή τους σε επιμέρους απλούστερα

προβλήματα,

• και τέλος η εκτέλεση οργανωμένων βημάτων

επίλυσης.

Ανάπτυξη εφαρμογής σε μια γλώσσα προγραμματισμού

• Ξεκινάμε γράφουμε το πρόγραμμα στο συντάκτη κειμένων

(editor) της γλώσσας προγραμματισμού που επιλέξαμε. Το

πρόγραμμα αυτό ονομάζεται πηγαίο πρόγραμμα

• Στη συνέχεια ένα μεταφραστικό πρόγραμμα (ο

μεταγλωττιστής ή ο διερμηνευτής), μεταφράζει το πηγαίο

πρόγραμμα σε αντικείμενο πρόγραμμα. Κατά τη διάρκεια

της μετάφρασης το μεταφραστικό πρόγραμμα ελέγχει το

πηγαίο πρόγραμμα για συντακτικά λάθη και εμφανίζει

κατάλληλα διαγνωστικά μηνύματα, για να διορθωθούν.

Μόνο αν δεν υπάρχουν λάθη παράγεται το αντικείμενο

πρόγραμμα. Το αντικείμενο πρόγραμμα είναι σε γλώσσα

μηχανής, αλλά δεν είναι ακόμη εκτελέσιμο από τον

υπολογιστή και πρέπει να περάσει από κάποιες άλλες

διαδικασίες.

• Στη συνέχεια ένα ειδικό πρόγραμμα που ονομάζεται

συνδέτης, συνδέει το αντικείμενο πρόγραμμα με έτοιμα

υποπρογράμματα της βιβλιοθήκης της γλώσσας

προγραμματισμού. Έτσι προκύπτει το τελικό πρόγραμμα

που είναι το εκτελέσιμο πρόγραμμα. Είναι διατυπωμένο

σε γλώσσα μηχανής και μπορεί να εκτελεστεί τον

υπολογιστή χωρίς να απαιτείται η ύπαρξη της γλώσσας

προγραμματισμού στον υπολογιστή.

Ανάπτυξη εφαρμογής σε μια γλώσσα προγραμματισμού

Διαφορές Μεταφραστή - Διερμηνευτή

• Μεταγλωττιστής ή μεταφραστής (compiler)

ονομάζεται ένα πρόγραμμα που διαβάζει κώδικα

γραμμένο σε μια γλώσσα προγραμματισμού (το

πηγαίο πρόγραμμα) και τον μεταφράζει ολόκληρο σε

ισοδύναμο κώδικα (το αντικείμενο πρόγραμμα

συνήθως σε 0 και 1). Αφού ολοκληρωθεί η

μετάφραση αρχίζει η εκτέλεση του προγράμματος

• Διερμηνευτής (Interpriter) ονομάζεται ένα

πρόγραμμα που διαβάζει κώδικα γραμμένο σε μια

γλώσσα προγραμματισμού (το πηγαίο πρόγραμμα)

και μεταφράζει μία μία εντολή σε ισοδύναμο κώδικα

(συνήθως σε 0 και 1 δηλαδή στο το αντικείμενο

πρόγραμμα) την εκτελεί, στη συνέχεια μεταφράζει την

επόμενη εντολή, την εκτελεί κ.ο.κ μέχρι να

μεταφραστεί ολόκληρο το πρόγραμμα.

ΔΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

Εισαγωγή

Στην καθημερινή

μας ζωή

συναντάμε συχνά

τον όρο δίκτυο.

Χρησιμοποιούμε

το οδικό δίκτυο,

το δίκτυο της

ύδρευσης, της

ηλεκτροδότησης,

της κινητής

τηλεφωνίας.

Γνωρίζετε όμως

τι είναι «δίκτυο

υπολογιστών»

Δίκτυο Υπολογιστών

Με τον όρο «δίκτυο υπολογιστών» εννοούμε ένα

σύνολο από δύο ή περισσότερους υπολογιστές

που είναι συνδεδεμένοι μεταξύ τους ώστε να

μπορούν να ανταλλάσσουν δεδομένα και να

μοιράζονται διάφορες συσκευές (π.χ. εκτυπωτές,

σαρωτές, σκληρούς δίσκους).

Είδη Δικτύων

Κατηγορίες Δικτύων ανάλογα:

• με το μέσο που συνδέονται:

Ενσύρματα

Ασύρματα

•το φορέα που μεταφέρει τα δεδομένα:

Δημόσια

Ιδιωτικά

•τη γεωγραφική έκταση που καλύπτει:

Τοπικό δίκτυο

Δίκτυο ευρείας περιοχής

Σύνδεση Δύο Υπολογιστών σε Δίκτυο που

βρίσκονται σε Κοντινή απόσταση μεταξύ τους

• Ενσύρματη Σύνδεση:

γίνεται με τη βοήθεια καλωδίου χρησιμοποιώντας την κάρτα δικτύου κάθε υπολογιστή.

μπορούμε να επιλέξουμε μεταξύ των θυρών: παράλληλη, usb, firewire.

• Ασύρματη Σύνδεση:

γίνεται χωρίς καλώδια με τη βοήθεια ασύρματων καρτών δικτύου.

μπορούμε να επιλέξουμε τις θύρες υπερύθρων ή blue-tooth.

Ενσύρματη σύνδεση δύο υπολογιστών

Ασύρματη σύνδεση δικτύου υπολογιστών

Σύνδεση Υπολογιστών σε Δίκτυο

Σύνδεση υπολογιστών σε δίκτυο που βρίσκονται:

• σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους

• σε μακρινή απόσταση μεταξύ τους

Τοπικό Δίκτυο

Στο τοπικό δίκτυο (LAN-Local Area Network) οι

υπολογιστές και τα περιφερειακά που απαρτίζουν

το δίκτυο βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ

τους.

•Καλύπτει μικρές περιοχές (π.χ. το εργαστήριο

πληροφορικής, μία αίθουσα, ένα κτίριο, ένα συγκρότημα

γειτονικών κτιρίων).

•Η σύνδεση των υπολογιστών μεταξύ τους γίνεται με τη

χρήση κατάλληλων ενσύρματων ή ασύρματων διατάξεων.

Δίκτυο ευρείας περιοχής

Το δίκτυο ευρείας περιοχής (WAN-Wide Area

Network), καλύπτει μεγάλες γεωγραφικές περιοχές

(π.χ. μία χώρα, μία ήπειρο, ολόκληρο τον κόσμο)

•Η σύνδεση των υπολογιστών γίνεται με τη χρήση:

Ενσύρματων τηλεπικοινωνιακών γραμμών (π.χ.

γραμμές τηλεπικοινωνιακού δικτύου)

Ασύρματων τηλεπικοινωνιακών γραμμών (π.χ με τη

χρήση δορυφόρων)

Διαδίκτυο - Internet

• Διαδίκτυο = το πιο γνωστό δίκτυο ευρείας περιοχής

• Διαδίκτυο = το μεγαλύτερο δίκτυο υπολογιστών στον

κόσμο

• Διαδίκτυο = Διασύνδεση Δικτύων

• Internet = International Network

Τρόπος σύνδεσης στο Διαδίκτυο

Για να συνδεθούμε στο διαδίκτυο χρειαζόμαστε:

•Έναν υπολογιστή

•Μία τηλεπικοινωνιακή γραμμή (ενσύρματη-ασύρματη)

•Την κατάλληλη συσκευή σύνδεσης του υπολογιστή ή του

δικτύου με την τηλεπικοινωνιακή γραμμή (π.χ. μόντεμ)

•Πάροχο υπηρεσιών διαδικτύου

Πάροχος υπηρεσιών διαδικτύου είναι μία εταιρεία που παρέχει στους πελάτες της πρόσβαση στο

διαδίκτυο με τη μορφή συνδρομής ή με προπληρωμένο χρόνο χρήσης (π.χ. κάρτα).

Υπηρεσίες Διαδικτύου

• Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο

• Τηλεφωνία και Βιντεοκλήσεις μέσω διαδικτύου

• Ανταλλαγή μηνυμάτων – Συνομιλίες

• Μεταφορά αρχείων και περιεχομένου (FTP -Ομότιμα

δίκτυα και ανταλλαγή αρχείων)

• Απομακρυσμένος έλεγχος

• Συναλλαγές στο Διαδίκτυο

Πρωτόκολλα Επικοινωνίας

Πρωτόκολλο

Επικοινωνίας

ονομάζεται ένα

σύνολο από κανόνες

με βάση το οποίο

επιτυγχάνεται η

επικοινωνία μεταξύ

υπολογιστών και

περιφερειακών

μονάδων.

ΤΟΠΟΛΟΓΙΕς ΔΙΚΤΥΩΝ

Αστέρας (Star)

Δακτύλιος (Ring)

Δίαυλος (Bus)

ΑΣΤΕΡΑΣ

ΔΑΚΤΥΛΙΟΣ

ΑΡΤΗΡΙΑ

ΤΟΠΟΛΟΓΙΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ…

Τοπολογία Αστέρα (Star Topology)

Υπάρχει ένας κεντρικός Η/Υ

(Διακομιστής/server)

Οι σταθμοί συνδέονται απευθείας

με το Διακομιστή

Βλάβη του Διακομιστή, οδηγεί

στην κατάρρευση του δικτύου.

SERVER: προώθηση των

δεδομένων

Τοπολογία Αστέρα

Επειδή η επικοινωνία γίνεται μέσω του Διακομιστή

Αν δημιουργηθεί πρόβλημα σ' ένα σταθμό εργασίας,

το υπόλοιπο δίκτυο λειτουργεί κανονικά.

Βλάβη όμως του Διακομιστή, προκαλεί διακοπή της

λειτουργίας όλου του δικτύου.

+ Ασφάλεια

- Το σύστημα δεν λειτουργεί χωρίς το server

46

Τοπολογία Αρτηρίας Χρησιμοποιείται κεντρικό καλώδιο στο οποίο συνδέονται

όλοι οι Η/Υ

Κάθε σταθμός εκπέμπει τα δεδομένα σε μορφή πακέτων

Τα πακέτα έχουν τη διεύθυνση του αποστολέα και του

παραλήπτη

Όλοι οι σταθμοί παίρνουν τα πακέτα, αλλά μόνο ο

παραλήπτης τα δέχεται και τα αποθηκεύει

+ Εύκολη υλοποίηση και μικρή ευαισθησία σε βλάβες

- Κατάρρευση δικτύου σε περίπτωση βλάβης της

καλωδίωσης

47

Τοπολογία Αρτηρίας (Bus Topology)

Κοινό διαμοιραζόμενο επικοινωνιακό φυσικό μέσο:

Οι σταθμοί εργασίας αναγνωρίζουν τα πλαίσια που προορίζονται για αυτούς, με βάση την διεύθυνση προορισμού.

Τοπολογία δακτυλίου

Με ένα καλώδιο συνδέεται ο πρώτος υπολογιστή με τον

δεύτερο, ένα άλλο καλώδιο συνδέει τον δεύτερο με τον τρίτο

και ούτω καθεξής μέχρι που ο τελευταίος υπολογιστής

συνδέεται με τον πρώτο. Το όλο δίκτυο σχηματίζει ένα

δακτύλιο.

Τοπολογία Δακτυλίου

Τα δεδομένα κυκλοφορούν από τον ένα σταθμό

στον άλλο και προς την ίδια φορά

– Διακοπή λειτουργίας σε περίπτωση βλάβης ενός

Η/Υ

50

Τοπολογία Δακτυλίου (Ring Topology)

Τα πλαίσια μεταδίδονται με

κυκλικό τρόπο και ο κάθε

σταθμός εργασίας πρέπει να

αναγνωρίσει τα πλαίσια που

προορίζονται για αυτόν (με

βάση την διεύθυνση

προορισμού).

Μικτές Τοπολογίες: Αστέρας - Αρτηρία

Μικτές Τοπολογίες: Αστέρας - Δακτύλιος

Πλεονεκτήματα Δικτύων Υπολογιστών

Η χρήση των δικτύων των υπολογιστών έχει

μεγάλη εφαρμογή στις καθημερινές μας

δραστηριότητες και πολλά πλεονεκτήματα

όπως:

• Επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών υπολογιστών και

ανταλλαγή δεδομένων (π.χ. το ηλεκτρονικό

ταχυδρομείο)

• Διαμοιρασμός εξοπλισμού

προγραμμάτων και δεδομένων

του δικτύου (π.χ. κοινή χρήση

εκτυπωτών, σαρωτών,

βιντεοκάμερων)

Πλεονεκτήματα Δικτύων Υπολογιστών

• Γρήγορη διεκπεραίωση των

εργασιών μας

• Εξοικονόμηση χρημάτων

• Παροχή υψηλής αξιοπιστίας

• Ευκολία επέκτασης, δηλαδή

προσθήκη στο δίκτυο και

άλλων υπολογιστών ή

περιφερειακών συσκευών

ανάλογα με τις ανάγκες μας

Επικοινωνία μεταξύ Διαφορετικών

Υπολογιστών και Ανταλλαγή Δεδομένων

Τα δίκτυα διευκολύνουν όλες τις φάσεις επεξεργασίας των

δεδομένων για την παροχή χρήσιμων πληροφοριών:

•Συλλογή - εισαγωγή μεγάλου αριθμού στοιχείων από

διαφορετικούς υπολογιστές

•Επεξεργασία - μοίρασμα του όγκου των εργασιών μας σε

διαφορετικούς υπολογιστές

•Αποθήκευση μεγάλου όγκου δεδομένων σε

διαφορετικούς σκληρούς δίσκους

•Διανομή - πρόσβαση σε χρήσιμες πληροφορίες από

διαφορετικά μέρη

Μειονεκτήματα Δικτύων Υπολογιστών

Η χρήση όμως των δικτύων των υπολογιστών έχει ορισμένα μειονεκτήματα, όπως είναι:

Η Έλλειψη Ασφάλειας

Οι υπολογιστές ενός δικτύου είναι ευάλωτοι σε προσπάθειες πρόσβασης από μη εξουσιοδοτημένα άτομα στα αρχεία τους με σκοπό να υποκλέψουν χρήσιμες πληροφορίες ή να προκαλέσουν ζημιές.

Επιβάλλεται η χρήση κατάλληλων κωδικών πρόσβασης.

Μειονεκτήματα Δικτύων Υπολογιστών

Οι Ιοί

Η μόλυνση ενός υπολογιστή του δικτύου από ιό

μπορεί να μεταδοθεί και στους άλλους

υπολογιστές επειδή είναι συνδεδεμένοι μεταξύ

τους

Επιβάλλεται:

Η εγκατάσταση ενός αντιϊκού προγράμματος και η

συχνή ανανέωσή του από το διαδίκτυο

Η τακτική λήψη αντιγράφων ασφαλείας από όλους τους

υπολογιστές του δικτύου

Εφαρμογές νέφους

«Συννέφιασε» ο κόσμος των ψηφιακών νεφών, το οποίο αναφέρεται στο

θόρυβο που προκάλεσε η διαρροή στο διαδίκτυο προσωπικών

φωτογραφιών και βίντεο δεκάδων διάσημων καλλιτεχνών, μοντέλων και

άλλων επωνύμων της παγκόσμιας σόουμπιζ. Υπεύθυνος για την διαρροή

είναι ένας χάκερ που δημοσίευσε το υλικό που υπέκλεψε στον δικτυακό

τόπο ανταλλαγής εικόνων 4Chan. Ο χάκερ υποστηρίζει ότι κατάφερε να

διεισδύσει στους λογαριασμούς των θυμάτων του στο iCloud, το…

σύννεφο της Apple στον κόσμο των ψηφιακών νεφών που έχει κάνει

δυναμικά την εμφάνιση του τα τελευταία χρόνια στον κυβερνοχώρο.

Αναρωτηθήκατε ποτέ τι είναι το υπολογιστικό νέφος; Μήπως το έχετε χρησιμοποιήσει αλλά δεν το γνωρίζετε; Είναι ασφαλή τα δεδομένα μας που βρίσκονται εκεί;

Εφαρμογές νέφους

• Gmail

• Youtube

• Facebook

• Dropbox

• Microsoft Onedrive

• Animoto

• Google Drive

Υπολογιστικό Νέφος (Cloud Computing)

• Υπολογιστικό Νέφος ονομάζεται η κατ' αίτηση διαδικτυακή κεντρική

διάθεση υπολογιστικών πόρων (όπως δίκτυο, εξυπηρετητές,

εφαρμογές και υπηρεσίες) με υψηλή ευελιξία, ελάχιστη προσπάθεια

από τον χρήστη και υψηλή αυτοματοποίηση .

• Στο Υπολογιστικό Νέφος η αποθήκευση, η επεξεργασία και η χρήση

δεδομένων, λογισμικού και υπηρεσιών γίνεται διαδικτυακά, μέσω

απομακρυσμένων υπολογιστών σε κεντρικά Datacenter. Υπηρεσίες

όπως το διαδικτυακό ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή τα κοινωνικά δίκτυα

συχνά βασίζονται στην τεχνολογία του Υπολογιστικού Νέφους.

• Οι χρήστες εξοικονομούν πόρους από την αγορά και συντήρηση

λογισμικού, τη συντήρηση ακριβών εξυπηρετητών και

εγκαταστάσεων αποθήκευσης δεδομένων.

Αποθήκευση αρχείων στο υπολογιστικό νέφος

Παρέχεται η δυνατότητα αποθήκευσης αρχείων «στο σύννεφο»

δίνοντας τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί το υπολογιστικό νέφος ως

αποθηκευτικός χώρος, να διαμοιράζονται αρχεία με άλλους χρήστες και

να διατηρούνται συγχρονισμένα αντίγραφα των αρχείων μεταξύ

πολλών υπολογιστών.

Διατίθενται σε δωρεάν έκδοση και έκδοση επί πληρωμή.

Πλεονεκτήματα

• Δεν απαιτείται αγορά εξοπλισμού για την αποθήκευση των αρχείων.

• Τα αρχεία είναι διαθέσιμα σε κάθε χρονική στιγμή από οποιαδήποτε

συσκευή ή σημείο.

• Λαμβάνονται αντίγραφα ασφαλείας των αρχείων αυτόματα.

• Τα αρχεία είναι ασφαλή από ιούς και άλλες μορφές κακόβουλου

λογισμικού καθώς και από υποκλοπή.

• Ο διαμοιρασμός των αρχείων διευκολύνεται σημαντικά.

• Τα κοινωνικά δίκτυα είναι ένα σύνολο αλληλεπιδράσεων και διαπροσωπικών σχέσεων. Ο όρος σήμερα χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει ιστοσελίδες οι οποίες επιτρέπουν την διεπαφή ανάμεσα στους χρήστες, πχ. με σχόλια, φωτογραφίες και άλλες πληροφορίες. Οι πιο γνωστές από αυτές τις ιστοσελίδες είναι το Facebook, Twitter, Instagram και Linkedin.

• Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης είναι οργανωμένες ιστοσελίδες στο διαδίκτυο όπου οι χρήστες μπορούν να επικοινωνούν και να αναπτύσσουν επαφές μέσα από αυτές. Παρέχουν στην συντριπτική τους πλειοψηφία, μία σειρά από βασικές και δωρεάν υπηρεσίες όπως τη δημιουργία προφίλ, το ανέβασμα εικόνων και βίντεο, τον σχολιασμό σε ενέργειες που γίνονται από άλλα μέλη του δικτύου ή μίας ομάδας, την άμεση ανταλλαγή μηνυμάτων και πολλά άλλα.

Κοινωνικά Δίκτυα

Συμμετοχή στα social media • Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πιο πρόσφατης

ετήσιας Έρευνας Κοινωνικής Δικτύωσης (2013-2014), στην οποία συμμετείχαν 1250 χρήστες των κοινωνικών δικτύων,

• το πιο διαδεδομένο πλέον μέσο κοινωνικής δικτύωσης για το συγκεκριμένο δείγμα είναι το youtube (93%),

• στη δεύτερη θέση έρχεται το facebook (82%)

• ενώ στις επόμενες θέσεις βρίσκονται το linkedin (61%)

• τα review pages (58%)

• τα blogs (49%)

• και το twitter (46%).

FACEBOOK

Το Facebook είναι ιστοχώρος κοινωνικής δικτύωσης που ξεκίνησε στις 4 Φεβρουαρίου του 2004. Οι χρήστες μπορούν να επικοινωνούν μέσω μηνυμάτων με τις επαφές τους και να τους ειδοποιούν όταν ανανεώνουν τις προσωπικές πληροφορίες τους. Όλοι έχουν ελεύθερη πρόσβαση στο να συμμετάσχουν σε δίκτυα που σχετίζονται μέσω πανεπιστημίου, θέσεων απασχόλησης ή γεωγραφικών περιοχών.

Πώς ξεκίνησε;

• Στις 4 Φεβρουαρίου του 2004, η ιστοσελίδα «www.thefacebook.com» έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή της. Μέλη της ήταν μόνο οι φοιτητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και ο ιδρυτής της, Μαρκ Ζάκερμπεργκ ήταν ένας άσημος προγραμματιστής.

• Όλα ξεκίνησαν στις 28 Οκτωβρίου του 2003, μία νύχτα που ο Μαρκ είχε πιει «λιγάκι παραπάνω». Εκείνη τη νύχτα, ο Ζάκερμπεργκ έστησε την ιστοσελίδα «Facemash». Φιλοξενούσε φωτογραφίες όλων των φοιτητών του Χάρβαρντ και κάθε επισκέπτης μπορούσε να ψηφίσει ποιον θεωρούσε πιο ωραίο μεταξύ δύο ατόμων. Η ιστοσελίδα είχε τόση επισκεψιμότητα, που έριξε τον σέρβερ του πανεπιστημίου.

• Το «Facemash» έκλεισε μετά από μερικές μέρες

και ο Ζάκερμπεργκ κατηγορήθηκε για παραβίαση

των προσωπικών στοιχειών των φοιτητών, γιατί

δεν είχε πάρει άδεια για να ανεβάσει τις

φωτογραφίες στο διαδίκτυο.

Η πρώτη αποτυχημένη απόπειρα για κοινωνική

δικτύωση, γέννησε την ιδέα για το Facebook.

Πώς ξεκίνησε;

YOUTUBE

Όσον αφορά στη χρήση του youtube (του πιο δημοφιλούς κοινωνικού δικτύου), οι Έλληνες χρήστες του Internet δηλώνουν σε ποσοστό 77% ότι το χρησιμοποιούν για την ακρόαση τραγουδιών και σε ποσοστό 68% ότι αναζητούν "πράγματα που τους ενδιαφέρουν", γεγονός που δείχνει την ανάπτυξη της χρήσης του youtube ως μηχανής αναζήτησης. Επίσης, κοντά στο 30% το χρησιμοποιεί συχνά για να παρακολουθήσει γεγονότα της επικαιρότητας, κάτι που καταγράφει την δυναμικότητα του youtube και ως εναλλακτικό κανάλι ειδησεογραφίας στην Ελλάδα.

Linked IN Το LinkedIn είναι ένας ιστοχώρος επαγγελματικής κοινωνικής

δικτύωσης. Η διείσδυση του είναι πλέον ουσιαστική, κυρίως λόγω της ανεργίας και της εργασιακής αβεβαιότητας. Τα εγγεγραμμένα μέλη του έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν το προσωπικό επαγγελματικό τους προφίλ, να συνδεθούν με άλλους χρήστες, να αναζητήσουν εργασία, αλλά και να δημιουργήσουν πελατολόγιο. Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του είναι η προβολή των προσωπικών/ επαγγελματικών στοιχείων των χρηστών του (95%) και η επαγγελματική στήριξη των ατόμων που βρίσκονται στο δίκτυο τους (78%). Λόγω της οικονομικής κρίσης και της επίδρασης για συνεχή επαγρύπνηση νέων εργασιακών δυνατοτήτων, αναμένεται ότι η συχνή χρήση του linkedin θα αυξάνεται συνεχώς.

Μειονεκτήματα από τη χρήση των

κοινωνικών δικτύων

• Υπερβολική Ενασχόληση. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις

ανθρώπων που αισθάνονται ότι ζουν μια εμπειρία μόνο αν την

«ανεβάσουν» στο προφίλ τους, «ποστάρουν» συνεχώς τους φίλους

τους και ελέγχουν συνεχώς για απαντήσεις στα μηνύματά τους, με

αποτέλεσμα να ζουν περισσότερο στον ψηφιακό κόσμο παρά στον

πραγματικό.

• Διαμοιρασμός Προσωπικών Δεδομένων. Οι χρήστες Κοινωνικών

Δικτύων πολλές φορές μοιράζονται φωτογραφίες ή αναρτούν

προσωπικά τους δεδομένα που δεν θα ήθελαν να είναι διαθέσιμα σε

όλους στον πραγματικό κόσμο. Ό,τι αναρτηθεί μένει για πάντα, με

αποτέλεσμα να επηρεάζει και το μέλλον σας. Ακόμα και να

διαγράψετε κάτι, δεν είναι σίγουρο ότι μέχρι τη διαγραφή δεν το έχει

πάρει και αναμεταδώσει κάποιος άλλος. Είναι σύνηθες πλέον το

φαινόμενο πριν από την πρόσληψη σε κάποια θέση εργασίας, η

εταιρεία να ερευνά το προφίλ του υποψηφίου στα Κοινωνικά Δίκτυα.

• Παραχώρηση Προσωπικών Δεδομένων. Ακόμα και αν ο χρήστης είναι

προσεκτικός με τον διαμοιρασμό των προσωπικών του δεδομένων σε

αγνώστους, υπάρχει ο κίνδυνος της παραχώρησης προσωπικών

δεδομένων με βάση τους όρους χρήσης της υπηρεσίας. Με την εγγραφή

σε ένα Κοινωνικό Δίκτυο, συνήθως η εταιρεία πάροχος της υπηρεσίας

αποκτά αυτόματα πρόσβαση σε όλα τα προσωπικά δεδομένα και διατηρεί

υπό τον έλεγχό της οποιοδήποτε περιεχόμενο «ανεβάσει» ο χρήστης.

• Εξαπάτηση και κλοπή ταυτότητας. Δεν μπορείτε να είστε σίγουροι στο

Διαδίκτυο για κάποιον μόνο και μόνο από το προφίλ που έχει «ανεβάσει»,

καθώς είναι πολύ συχνά τα φαινόμενα εξαπάτησης. Είναι πολύ εύκολη η

δημιουργία ενός ψεύτικου προφίλ.

Μειονεκτήματα από τη χρήση των

κοινωνικών δικτύων

• Ηλεκτρονικός Εκφοβισμός (Cyber-Bullying). Στα κοινωνικά δίκτυα

υπάρχουν και κακόβουλοι χρήστες που στοχοποιούν άλλους και

μεταφέρουν φαινόμενα παρενόχλησης και εκφοβισμού στον ψηφιακό

κόσμο. Τέτοια παραδείγματα μπορεί να είναι η επεξεργασία μιας

φωτογραφίας που έχει ανεβάσει το ίδιο το θύμα με σκοπό τη

γελοιοποίησή του. Μπορεί ακόμα να είναι η μαζική αποστολή

λεκτικών υβριστικών μηνυμάτων στο προφίλ του ή αποστολή

κοροϊδευτικών φράσεων.

• Γενικά, η διασύνδεση με αγνώστους στον ψηφιακό κόσμο έχει

περισσότερους κινδύνους από ό,τι στον πραγματικό, καθώς δεν

υπάρχει η δυνατότητα άμεσης αντίληψης. Μια γενική συμβουλή είναι

να συμπεριφερόμαστε όπως και όταν βρισκόμαστε σε έναν δημόσιο

χώρο π.χ. στην πλατεία του χωριού, αφού ο διασυνδεμένος κόσμος

είναι πλέον ένα «παγκόσμιο χωριό».

Μειονεκτήματα από τη χρήση των

κοινωνικών δικτύων

Κακόβουλο Λογισμικό

• Τα δεδομένα και το λογισμικό, τα οποία είναι

αποθηκευμένα με τη μορφή αρχείων σε ψηφιακά

αποθηκευτικά μέσα, κινδυνεύουν να αλλοιωθούν, να

διαγραφούν ή να υποκλαπούν, κυρίως από βλάβες στα

αποθηκευτικά μέσα, από κακόβουλο λογισμικό (malware)

και από μη εξουσιοδοτημένες παρεμβάσεις κακόβουλων

χρηστών («επιθέσεις»).

• Κακόβουλο λογισμικό ονομάζεται το λογισμικό το οποίο

εκ προθέσεως διαθέτει τις απαιτούμενες εντολές για να

βλάψει ένα υπολογιστικό σύστημα.

• Ιός (virus): κακόβουλο πρόγραμμα που δημιουργεί

προβλήματα στην ομαλή λειτουργία του υπολογιστή μας

(π.χ. αδυναμία εκκίνησης, ελάττωση της ταχύτητας

επεξεργασίας, προβλήματα στη λειτουργία των

εγκατεστημένων εφαρμογών, και στην ασφάλεια των

αρχείων μας (π.χ. καταστροφή).

• Ο ιός προσκολλάται σε κάποιο πρόγραμμα ή αρχείο και

ενεργοποιείται συνήθως μόλις προσπαθήσουμε να τρέξουμε

το πρόγραμμα ή να ανοίξουμε το αρχείο. Ένας ιός μπορεί να

φτάσει στον υπολογιστή μας κυρίως μέσω του Διαδικτύου

είτε ως συνημμένο αρχείο σε μήνυμα ηλεκτρονικού

ταχυδρομείου (e-mail) είτε από την περιήγησή μας ή το

κατέβασμα αρχείων από μη ασφαλείς ιστοσελίδες.

Κακόβουλο Λογισμικό

• Σκουλήκι (Worm): βλαβερό πρόγραμμα που

αναπαράγεται δημιουργώντας αντίγραφα του εαυτού του

διαμέσου των δικτύων υπολογιστών. Δεν χρειάζεται

κάποιο άλλο πρόγραμμα ως όχημα για τη διακίνησή του.

Ένα σκουλήκι δεν είναι τόσο καταστροφικό όπως ένας ιός,

επειδή δεν σβήνει αρχεία, αλλά μειώνει την ταχύτητα

σύνδεσης στο Διαδίκτυο, μια και στέλνει αντίγραφά του σε

άλλους υπολογιστές και καταναλώνει τους πόρους (π.χ.

μνήμη) του υπολογιστή που έχει μολύνει κάνοντάς τον πιο

αργό.

Κακόβουλο Λογισμικό

• Δούρειος ίππος (Trojan horse): κακόβουλο πρόγραμμα

μεταμφιεσμένο σε θεμιτό λογισμικό (π.χ. παιχνίδι,

πρόγραμμα ανίχνευσης ιών) που στην πραγματικότητα

δρα παρασκηνιακά αναλαμβάνοντας εξ αποστάσεως τον

έλεγχο του μολυσμένου υπολογιστή. Μπορεί να διαγράψει

αρχεία, να υποκλέψει προσωπικά δεδομένα (π.χ.

κωδικούς πρόσβασης) ή να χρησιμοποιήσει τον

μολυσμένο υπολογιστή για επίθεση σε άλλους

υπολογιστές. Οι δούρειοι ίπποι δεν αναπαράγουν και δεν

διαδίδουν τους εαυτούς τους.

Κακόβουλο Λογισμικό

• Λογισμικό Κατασκοπίας (Spyware): κακόβουλο

πρόγραμμα που προσκολλάται κρυφά σε αρχεία που

κατεβάζουμε από το Διαδίκτυο ή κατεβαίνει και

εγκαθίσταται αυτόματα σε έναν υπολογιστή κατά την

επίσκεψή μας σε μολυσμένες ιστοσελίδες. Παρακολουθεί

τη διαδικτυακή δραστηριότητα του χρήστη του

μολυσμένου υπολογιστή (π.χ. ποιους ιστότοπους

επισκέπτεται πιο συχνά) και την αποστέλλει σε τρίτους,

κυρίως εταιρείες, με σκοπό την αποστολή στοχευμένων

διαφημιστικών μηνυμάτων. Ένα πρόγραμμα κατασκοπίας

μπορεί να αλλάξει την αρχική σελίδα του φυλλομετρητή,

να προσθέσει ανεπιθύμητες γραμμές εργαλείων σε αυτόν

ή να εμφανίζει συνεχώς παράθυρα με ενοχλητικές

διαφημίσεις.

Κακόβουλο Λογισμικό

Τρόποι προστασίας από κακόβουλο λογισμικό

• Για να προστατέψουμε τον υπολογιστή μας από κακόβουλο λογισμικό θα

πρέπει να:

• ενημερώνουμε τακτικά το Λειτουργικό Σύστημα και τις εφαρμογές του

υπολογιστή μας

• ρυθμίζουμε κατάλληλα τις επιλογές ασφαλείας του φυλλομετρητή μας

• προσέχουμε ποιους ιστότοπους επισκεπτόμαστε και ποια αρχεία

κατεβάζουμε από το Διαδίκτυο

• μην ανοίγουμε συνημμένα αρχεία σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου

που μας αποστέλλουν άγνωστοι ή με ύποπτο θέμα.

• έχουμε πάντα εγκατεστημένο στον υπολογιστή μας λογισμικό ασφαλείας:

λογισμικό προστασίας από ιούς (antivirus) και τείχος προστασίας (firewall).

Το λογισμικό προστασίας από ιούς (antivirus) πρέπει να ενημερώνεται

τακτικά με πρόσφατους ορισμούς ιών (virus definitions). Το λογισμικό

προστασίας από ιούς για τον εντοπισμό κακόβουλου λογισμικού συγκρίνει

το περιεχόμενο των αρχείων με τους ορισμούς των ιών που διαθέτει. Μόλις

εντοπίσει μολυσμένο με ιό αρχείο, μας ενημερώνει και στις περισσότερες

περιπτώσεις προτείνει επιδιόρθωση, σβήσιμο ή απομόνωσή του.