ΤΙ ΘΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΟ Α’ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ

-- Τι είναι Τεχνολογία (ορισμός)-- Σχέσεις Τεχνολογίας – Επιστήμης-- Σκοποί της διδασκαλίας του μαθήματος -- Θεματικές Τεχνολογικές Ενότητες -- Εργαστήριο Τεχνολογίας (μηχανήματα, πηγές πληροφόρησης, κανονισμοί ασφαλείας, χρωματισμός, φωτισμός, θέρμανση, εξαερισμός) -- Κατηγορίες έρευνας – Βασική –Εφαρμοσμένη

Που πραγματοποιείται η εφαρμοσμένη έρευνα και τι ειδικότερους σκοπούς έχει;

-- Τι θέμα επιλέγουμε; Διαδικασίες μετά την επιλογή του ερευνητικού προβλήματος

-- Προβλήματα και πλεονεκτήματα της Τεχνολογικής προόδου – (περίληψη 5 – 10 σειρές)Χρησιμότητα της έρευνας

-- Μεταβλητές Φυσικές ή Αντικειμενικές – Κατασκευασμένες Ανεξάρτητη – Εξαρτημένη – Ελεγχόμενη μεταβλητή -- Σχέση ( συσχέτιση ) Μεταβλητών -- Η Θεωρία, η ‘Ερευνα και η Επιστημονική μέθοδος (περίληψη 5 - 15σειρές) -- Κατηγορίες Εφαρμοσμένης έρευνας -- `Ερευνα Δημοσκόπησης – Ερωτηματολόγια -- Περιγραφική και Πειραματική έρευνα -- Μορφές Περιγραφικής έρευνας (περίληψη 10 – 15 σειρές) -- Σύγκριση περιγραφικών και πειραματικών ερευνών -- Αξιοπιστία (ορισμός) – Κίνδυνοι για την αξιοπιστία (περίληψη 5 – 10

σειρές για κάθε περίπτωση) -- Πληθυσμός – πληθυσμός στόχου – διαθέσιμος πληθυσμός _ δείγμα -- Η Στατιστική ως ερευνητικό εργαλείο. -- Περιγραφική και Επαγωγική Στατιστική. -- Ταξινόμηση και παρουσίαση στατισικών δεδομένων – Στατιστικοί πίνακες -- Δεσπόζουσα τιμή – μ.ο. – διάμεσος – Ασκήσεις -- Μέτρηση (ορισμός) –Είδη μετρήσεων (περίληψη 5 – 10 σειρές για κάθε

περίπτωση). -- Σφάλματα μετρήσεων – τυχαία – συστηματικά

Στο Α’ Τετράμηνο δίνεται η ευκαιρία σε όποια τάξη το επιθυμεί να κατασκευάσει μακέττα με την αντίστοιχη οικονομική επιβάρυνση, ανάλογα με το θέμα και τις διαστάσεις της μακέττας.

ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Τεχνολογία είναι το σύνολο μεθόδων, τεχνικών και μέσων με τα οποία επιτυγχάνεται η παραγωγή προιόντων ή υπηρεσιών.

ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

Η Τεχνολογία και η επιστήμη είναι δύο έννοιες που έχουν σχέση μεταξύ τους, αφού η Τεχνολογία χρησιμοποιεί και επιστημονικές γνώσεις για να δημιουργήσει το τεχνητό περιβάλλον γύρω μας, αλλά και η Επιστήμη βοηθιέται συχνά από την Τεχνολογία για να πετύχει τους σκοπούς της. Οστόσο Τεχνολογία και Επιστήμη διαφέρουν όχι μόνο στους σκοπούς των αλλά και στη μέθοδο επίτευξης των σκοπών τους.

Σκοπός της Τεχνολογίας είναι η σχεδίαση και κατασκευή τεχνουργημάτων και τεχνολογικών συστημάτων που θα ικανοποιούν ανθρώπινες ανάγκες.

Σκοπός της Επιστήμης είναι να ερμηνεύσει όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας ανεξάρτητα από την θέλησή μας και έχουν σχέση με το φυσικό περιβάλλον.

Η κύρια μέθοδος που ακολουθεί η Τεχνολογία είναι έρευνα και πειραματισμός που σχετίζεται με νέα προιόντα και διαδικασίες, ενώ η Επιστήμη κάνει έρευνα και πειραματισμό που σχετίζονται με το αιτιατό (την αιτία που προκαλεί κάτι) αποβλέποντας στην διατύπωση κάποιας θεωρίας.

ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

1. Δημιουργία ενεργών πολιτών εξοικειωμένων με μεθόδους επίλυσης τεχνολογικών προβλημάτων, που θα μπορούν να αναζητούν και να βρίσκουν τεχνολογικές πληροφορίες, να τις χρησιμοποιούν και να τις επεξεργάζονται, αλλά και να δημιουργούν νέα γνώση .

2. Προσαρμογή του εκπαιδευτικού συστήματος στις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας - για να γίνει ο `Ελληνας ανταγωνιστικός στον τομέα της Τεχνολογίας και να ασχοληθεί με την έρευνα.

3. Δοκιμή των γνώσεων που αποκτήθηκαν σε άλλα μαθήματα, με αποτέλεσμα την εμπέδωση των γνώσεων και απόκτηση νέων.

4. Κατανόηση των ρυθμών ανάπτυξης της έρευνας και της Τεχνολογίας και των ορίων της.

5. Προβληματισμός πάνω στις θετικές και αρνητικές επιπτώσεις που έχει η ανάπτυξη της Τεχνολογίας τόσο στις δομές και τις αξίες της κοινωνίας όσο και στο περιβάλλον.

6. Να σταματήσει η απαξίωση των τεχνικών που υπάρχει στην Ελλάδα (άσχετα από το αν είναι καλή ή μέτρια η οικονομική τους κατάσταση).

7. Να δοθεί η ευκαιρία σε άτομα που είναι ταλέντα και έχουν συγκεκριμένες δεξιότητες να τις ανακαλύψουν και να τις αξιοποιήσουν μελλοντικά.

8. Εξίσωση των δύο φύλλων στην Τεχνολογία.9. Να αποκτήσουμε κριτική σκέψη σαν καταναλωτές και να

μην παρασυρόμαστε από τις διαφημήσεις.

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

1. ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (γεωργία, δασοπονία, αλιεία, κτηνοτροφία)

2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (κτίρια, κατοικίες, φωτισμός, θέρμανση, εξαερισμός, ακουστική)

3. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΞΟΡΥΞΕΩΣ ( ορυκτά μετάλλων και μη μεταλλικά ορυκτά, πετρέλαιο,φυσικό αέριο)

4. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ( σιδηρόδρομος, οδικές, αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές)

5. ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ( ανόργανα χημικά προιόντα, πετροχημικά, πολυμερή, μέταλλα, δομικά υλικά,νερό )

6. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ( ζάχαρη, οινοπνευματώδη, λίπη και έλαια, γαλακτοκομικά, δημητριακά )

7. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (τηλέφωνο, ραδιόφωνο, τηλεόραση, fax, εκτυπώσεις)

8. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ηλεκτρισμός, ατμός, πετρελαιοειδή, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πυρηνική ενέργεια)

9. ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ορθοδοντική, προσθετική, ιατρικά όργανα και βοηθήματα, διατήρηση της ζωής)

-- Μπορούμε επίσης να κατατάξουμε τις παραπάνω 9 τεχνολογίες στα εξής 5 τεχνολογικά συστήματα :

1. Συστήματα Παραγωγής 2. Συστήματα Μεταφορών 3. Συστήματα Επικοινωνιών 4. Συστήματα Κατασκευών 5. Συστήματα Ενέργειας

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Ως προς τον σκοπό της έρευνας διακρίνουμε δύο κατηγορίες: την Βασική και την Εφαρμοσμένη

ΒΑΣΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ : είναι εκείνη που καθοδηγείται από την περιέργεια ή το ενδιαφέρον των επιστημόνων και έχει ως σκοπό να ερμηνεύσει και να κατανοήσει τον φυσικό κόσμο. Ο βασικός σκοπός της είναι να παράγει γνώση και όχι να κατασκευάσει ή να επινοήσει κάτι. Συνήθως οι διάφορες ανακαλύψεις που προκύπτουν από μια βασική έρευνα δεν έχουν άμεση εμπορική αξία.

Παραδείγματα Βασικής έρευνας1. Πως άρχισε η δημιουργία του σύμπαντος2. Πως αναπαράγονται οι αμοιβάδες.3. Ποια περιοχή του εγκεφάλου θεωρείται υπεύθυνη για τη λειτουργία

της μνήμης;4. Ποια είναι η κρυσταλλική δομή του σιδήρου;

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΕΡΕΥΝΑ: είναι εκείνη η οποία έχει ως προορισμό την επίλυση πρακτικών προβλημάτων και την κάλυψη πρακτικών αναγκών και όχι την παραγωγή επιστημονικής γνώσης αυτής καθ’αυτής. Ο σκοπός της εφαρμοσμένης έρευνας δηλαδή είναι να παραχθεί γνώση η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα στην παραγωγή ή στην βελτίωση της ανθρώπινης κατάστασης.

Παραδείγματα Εφαρμοσμένης έρευνας 1. Βελτίωση της γεωργικής παραγωγής.

2. Θεραπεία ειδικών ασθενειών. 3. Εξοικονόμηση ενέργειας στο σπίτι, στην βιομηχανία και στις

μεταφορές.4. Ποιες χημικές ενώσεις διακόπτουν την αναπαραγωγή των καρκινικών κυττάρων; 5. Έρευνα για το ανθεκτικότερο υλικό για τα ελαστικά αυτοκινήτων.

ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΕΡΕΥΝΑ

1. Στα τμήματα `Ερευνας και Ανάπτυξης των επιχειρήσεων2. Στα Πανεπιστήμια, πολλές φορές μάλιστα χρηματοδοτούμενα από

επιχειρήσεις3. Στα ειδικά Ινστιτούτα ή κέντρα ερευνών

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ

ΕΡΕΥΝΑΣ

1. Η καλύτερη αξιοποίηση των πρώτων υλών.2. Η ανάπτυξη νέων υλικών.3. Η μείωση του κόστους παραγωγής – αύξηση της παραγωγικότητας.4. Ο σχεδιασμός νέων προιόντων.5. Η βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ

Μεταβλητή ονομάζουμε ένα κοινό χαρακτηριστικό που έχουν όλα τα στοιχεία ενός συνόλου, το οποίο παίρνει διαφορετικές τιμές διαχωρίζοντας τα στοιχεία μεταξύ τους. Το σύνολο αυτό μπορεί να αποτελείται από πρόσωπα, πράγματα ή καταστάσεις. Παράδειγμα 1ο μεταβλητής : η επίδοση των μαθητών της Α΄ τάξης , όπου τα στοιχεία του συνόλου είναι οι μαθητές της Α΄τάξης (εδώ το σύνολο αποτελείται από πρόσωπα) και το κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι όλοι έχουν κάποια επίδοση, η οποία όμως διαφέρει για τον κάθε μαθητή. Παράδειγμα 2ο μεταβλητής : το μήκος της διαγωνίου της οθόνης των τηλεοράσεων του εμπορίου, όπου τα στοιχεία του συνόλου είναι οι τηλεοράσεις του εμπορίου (εδώ το σύνολο αποτελείται από πράγματα) και το κοινό χαρακτηριστικό είναι η διαγώνιος της οθόνης αυτών των τηλεοράσεων - όλες οι οθόνες έχουν ορθογώνιο σχήμα - η οποία όμως διαφέρει (άλλη τηλεόραση είναι 20΄΄ιντσών, άλλη 27΄΄ κ.λ.π.) Παράδειγμα 3ο μεταβλητής : το ύψος του νερού που συλλέγεται καθημερινά από τις βροχοπτώσεις τον Ιανουάριο , όπου τα στοιχεία του συνόλου είναι οι βροχοπτώσεις του Ιανουαρίου (εδώ το σύνολο αποτελείται από κατάστάσεις) και το κοινό χαρακτηριστικό είναι το ύψος του νερού που συλλέγεται κάθε μέρα, το οποίο διαφέρει από μέρα σε μέρα.

-- Οι μεταβλητές μπορούν να διακριθούν σε φυσικές ή αντικειμενικές και σε κατασκευασμένες Φυσικές ή αντικειμενικές μεταβλητές είναι αυτές που μπορούν να αναγνωρισθούν ή να μετρηθούν άμεσα. Π.χ. το εισόδημα , ο χρόνος, το μοντέλο μιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Αυτές διακρίνονται σε ποιοτικές, που δεν επιδέχονται μέτρηση αλλά μπορούν να αναγνωρισθούν π.χ. το χρώμα των αυτοκινήτων, ποσοτικές συνεχείς, π.χ. το βάρος, το ύψος, η ηλικία και ποσοτικές ασυνεχείς ή διακριτές, π.χ. ο αριθμός των παιδιών των οικογενειών ή ο αριθμός των επιβατών των οχημάτων.

Κατασκευασμένες μεταβλητές είναι υποθετικές μεταβλητές οι οποίες δεν μπορούν να μετρηθούν και το μέγεθός τους εκτιμάται με κατάλληλη μεθοδολογία. Π.χ. η ευτυχία, το άγχος, η αυτοεκτίμηση, το ΙQ κ.ά.

-- Σταθερά ονομάζουμε ένα κοινό χαρακτηριστικό που έχουν όλα τα στοιχεία ενός συνόλου, το οποίο παίρνει μια μόνο τιμή, δηλαδή είναι ίδιο για όλα τα στοιχεία του συνόλου. Π.χ. ο αριθμός των ματιών των ανθρώπων

-- Ο όρος «επίπεδα μεταβλητής» είναι οι διαφορετικές καταστάσεις ή τιμές που μπορεί να πάρει μια μεταβλητή.

ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ - ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε την σωστή απάντησηα) Το ‘‘χρώμα μαλλιών ’’ είναι : 1. ποιοτική μεταβλητή 2. ποσοτική συνεχής μεταβλητή 3. >> ασυνεχής >> 4. κατασκευασμένη >> 5. σταθερά Ομοίως επιλέξτε για τα ακόλουθαβ) Το ανάστημαγ) Η ψυχολογία του παίκτη στο χρηματιστήριοδ) `Αγριο ζώο της Αφρικήςε) Το πλήθος των επιβατών διαστημοπλοίουστ) Τροπικό δένδροζ) Ο δείκτης νοημοσύνης σε κλίμακα 0 – 200η) Το επάγγελμαθ) Το άγχος των εξετάσεωνι) Μάρκα αντιηλιακής κρέμας κ) Χρώμα στολής των πυροσβεστών

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ να απαντηθούν στο τετράδιο

Μπορεί ένα χαρακτηριστικό να είναι άλλοτε σταθερά και άλλοτε μεταβλητή; (παράδειγμα)

Μπορεί ένα στοιχείο να ανήκει σε δύο επίπεδα α) της ίδιας μεταβλητής ; β) διαφορετικών μεταβλητών ; (παραδείγματα)

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ ΜΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ -- Οι μεταβλητές μιας έρευνας διακρίνονται σε ανεξάρτητες, εξαρτημένες

και ελεγχόμενες Ανεξάρτητη μεταβλητή (Αιτία) είναι η μεταβλητή που προκαλεί την μεταβολή των τιμών ή καταστάσεων μιας άλλης. Εξαρτημένη μεταβλητή (Αποτέλεσμα) είναι η μεταβλητή η οποία παίρνει διαφορετικές τιμές εξ αιτίας των μεταβολών της ανεξάρτητης μεταβλητής. Ελεγχόμενη μεταβλητή είναι η μεταβλητή που μπορεί να επηρεάσει την εξαρτημένη, διατηρείται όμως σταθερή από τον ερευνητή, ώστε να μελετηθεί με αξιοπιστία η επίδραση της ανεξάρτητης μεταβλητής. Παράδειγμα 1ο διάκρισης μεταβλητών σε μια έρευνα : Στην έρευνα << βαθμός μαυρίσματος του δέρματος σε σχέση με τον χρόνο έκθεσης στον ήλιο >> Ανεξάρτητη μεταβλητή : ο χρόνος έκθεσης στον ήλιο (η αιτία) Εξαρτημένη μεταβλητή : ο βαθμός μαυρίσματος του δέρματος (το αποτέλεσμα που μετράμε) Eλεγχόμενες μεταβλητές : η ένταση της ακτινοβολίας του ηλίου, η χρήση αντιηλιακής κρέμας, το χρώμα της επιδερμίδας πριν το μαύρισμα, η ηλικία κ.ά. Παράδειγμα 2ο διάκρισης μεταβλητών : στην έρευνα << λυγισμός ράβδου μεταβλητού μήκους σε αξονική καταπόνηση >>, βιβλίο σελ. 21, εικ. 3 Ανεξάρτητη μεταβλητή : το μήκος της ράβδου (είναι το μέγεθος που αλλάζουμε – κατασκευάζοντας δοκίμια με διαφορετικό μήκος) Εξαρτημένη μεταβλητή : το απαιτούμενο φορτίο για να λυγίσει η ράβδος (είναι το μέγεθος που μετράμε κάθε φορά που αλλάζουμε δοκίμιο, δηλαδή το αποτέλεσμα) Ελεγχόμενες μεταβλητές : το υλικό κατασκευής της ράβδου, το πάχος της ράβδου, το σχήμα της διατομής, η θερμοκρασία των δοκιμίων κατά την διάρκεια των πειραμάτων, κ.λ.π. Σημείωση ο τρόπος άσκησης της δύναμης ( του φορτίου) δεν είναι μεταβλητή για την συγκεκριμένη έρευνα, διότι διευκρινίζεται ότι μελετάμε την αξονική καταπόνηση (πίεση εκατέρωθεν κατά μήκος του άξονα του δοκιμίου). Είναι όριο έρευνας για το οποίο θα μιλήσουμε αργότερα.

Βρείτε ανεξάρτητη, εξαρτημένη και ελεγχόμενες μεταβλητές Ι) Πως μεταβάλλεται το μήκος δοκιμίων διαφόρων υλικών για συγκεκριμένη μεταβολή της θερμοκρασίας;Ανεξ. : το είδος του υλικού του δοκιμίου (θα χρησιμοποιήσουμε δοκίμια από διαφορετικό υλικό)Εξαρτ. : η μεταβολή του μήκους του δοκιμίου (για κάθε δοκίμιο θα μετράμε πόσο μεταβλήθηκε το μήκος του για συγκεκριμένη μεταβολή της θερμοκρασίας)Ελεγχ. : − η αρχική και η τελική θερμοκρασία (ή μεταβολή της θερμοκρασίας στα εκτελούμενα πειράματα) − το αρχικό μήκος του δοκιμίου − το σχήμα του δοκιμίου, το σχήμα της διατομής του − οι άλλες εκτός του μήκους διαστάσεις, δηλ. το πλάτος, το ύψος, το πάχος − η διαδικασία θέρμανσής του ( ή ψύξης του), δηλ. που θα τοποθετηθεί και πως θα θερμανθεί (ή θα ψυχθεί) − η κατάστασή του (π.χ. αν είναι σκουριασμένο ή διαβρωμένο ή ελαττωματικό κάποιο δοκίμιο, πιθανόν να δώσει λάθος μέτρηση στη μεταβολή του μήκους του)

ΙΙ) Μελέτη της συμπεριφοράς του ατόμου ανάλογα με την κατανάλωση του καφέ.Ανεξ. : η καταναλούμενη ποσότητα καφέ (δηλ. θα μελετήσουμε άτομα που θα έχουν πιει διαφορετική ποσότητα καφέ)Εξαρτ. : συμπεριφορά του ατόμου (δηλ. αν είναι ήρεμο, νευρικό, ευέξαπτο, επιθετικό κ.λ.π.)Ελεγχ. : − το είδος του καφέ − η ώρα κατανάλωσης − η συχνότητα με την οποία πίνει καφέ − η ηλικία του ατόμου, το φύλο του − η κατάστασή του και η συμπεριφορά του πριν πιει καφέ − οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ήπιε καφέ (π.χ. αν ήπιε τον καφέ στο σπίτι του, στη δουλειά ή δίπλα στη θάλασσα, αν είχε παρέα ή όχι, αν ο καφές συνδυάσθηκε με κάποιο ευχάριστο ή δυσάρεστο γεγονός κ.λ.π.)

Να προσδιορίσετε ανεξάρτητη/τες, εξαρτημένη/νες και ελεγχόμενες μεταβλητές στις ακόλουθες έρευνες

Α) Σχέση του αριθμού των τροχαλιών με την απαιτούμενη δύναμη ανύψωσης συγκεκριμένου βάρους

Β) Προσδιορισμός της βέλτιστης γαλακτοπαραγωγής αγελάδων με μεταβολές στη σύσταση της τροφής τους.

Γ) Επίδραση της συσκευασίας των ποτών στις πωλήσεις Δ) Μελέτη της επίδρασης της γωνίας κλίσης, ως προς το οριζόντιο επίπεδο, ηλιακού στοιχείου στην ποσότητα του παραγόμενου ηλεκτρικού ρεύματος.

Ε) Οι επιδράσεις στην σωματική και ψυχική υγεία των νέων 16 – 17 ετών από την νυκτερινή διασκέδαση με κατανάλωση αλκοολούχων ποτών

Ζ) Σχέση του σχήματος της διατομής με το βέλος κάμψης του μέσου οριζόντιας αμφιέρειστου δοκού κατά την κατακόρυφη φόρτιση στο μέσον της.

Η) Αξιολόγηση των υλικών κατασκευής για την ασφαλέστερη ναυσιπλοΐα πλοίων μεγάλης χωρητικότητας

Θ) Σε ποιο βαθμό η λειτουργία του ΜΕΤRΟ επιδρά στην αποσυμφόρηση του κέντρου της Αθήνας και στο μέσο χρόνο μετακίνησης των πολιτών και πόσο τους ικανοποιεί από απόψεως διαδρομής, στάσεων, ανέσεων κατά την μεταφορά και τιμής εισιτηρίου.

Να προσδιορίσετε ανεξάρτητη/τες, εξαρτημένη/νες και ελεγχόμενες μεταβλητές στις ακόλουθες έρευνες

Α) Σχέση του αριθμού των τροχαλιών με την απαιτούμενη δύναμη ανύψωσης συγκεκριμένου βάρους

Ανεξ. : ο αριθμός των τροχαλιών Εξαρτ. : η απαιτούμενη δύναμη ανύψωσης Ελεγχ. : το βάρος του σώματος, το βάρος των τροχαλιών, το υλικό και η διατομή του νήματος, η ποιότητα κατασκευής της τροχαλίας, το μέγεθος της

Β) Προσδιορισμός της βέλτιστης γαλακτοπαραγωγής αγελάδων με μεταβολές στην σύσταση της τροφής των

Ανεξ. : η σύσταση της τροφής Εξαρτ. : η γαλακτοπαραγωγή Ελεγχ. : οι συνθήκες σταβλισμού, η ηλικία των ζώων, οι καιρικές συνθήκες, η ποσότητα της τροφής, η ράτσα και η υγεία των ζώων

Γ) Επίδραση της συσκευασίας των ποτών στις πωλήσεις

Ανεξ. : η συσκευασία Εξαρτ. : οι πωλήσεις Ελεγχ. : η ποσότητα, η τιμή, η ποιότητα, το κατάστημα πώλησης και η θέση προβολής στο ράφι η διαφήμηση

Δ) Μελέτη της επίδρασης της γωνίας κλίσης, ως προς το οριζόντιο επίπεδο, ηλιακού στοιχείου στην ποσότητα του παραγόμενου ηλεκτρικού ρεύματος. Ανεξ. : η γωνία κλίσης Εξαρτ. : η ποσότητα του παραγόμενου ρεύματος Ελεγχ. : η επιφάνεια (οι διαστάσεις) του στοιχείου, η ένταση της ακτινοβολίας του ήλιου, το υλικό και η ποιότητα κατασκευής του ηλ. στοιχείου

Ε) Οι επιδράσεις στην σωματική και ψυχική υγεία των νέων 16 – 17 ετών από την νυκτερινή διασκέδαση με κατανάλωση αλκοολούχων ποτών

Ανεξάρτητες μεταβλητές (2) : το είδος του αλκολούχου ποτού η ποσότητα του >> >> Εξαρτημένες μεταβλητές (2) : η επίδραση στη σωματική υγεία η >> >> ψυχική >> Ελεγχόμενες : η κατάσταση των εξεταζομένων πριν την διασκέδαση, το φύλο αυτών που διασκεδάζουν, η ώρα προσέλευσης και αποχώρησης από τον χώρο διασκέδασης ο εθισμός στην κατανάλωση ποτών

Z) Σχέση του σχήματος της διατομής με το βέλος κάμψης

του μέσου οριζόντιας αμφιέρειστου δοκού κατά την κατακόρυφη φόρτιση στο μέσον της

Ανεξ. : το σχήμα της διατομής Εξαρτ. : το βέλος κάμψης Ελεγχ. : το φορτίο, το υλικό της ράβδου, το μήκος της ράβδου και το πάχος της

Η) Αξιολόγηση των υλικών κατασκευής για την ασφαλέστερη ναυσιπλοΐα πλοίων μεγάλης χωρητικότητας

Ανεξ. : τα υλικά κατασκευής πλοίων Εξαρτ. : η ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα Ελεγχ. : η χωρητικότητα των πλοίων, η σχεδίαση του πλοίου (μήκος, πλάτος, βύθιση κ.λ.π.), οι συνθήκες – να είναι οι χειρότερες δυνατές αν δουλεύουμε με προσομοιωτή, το συνολικό κόστος της κατασκευής και συντήρησης για 20 χρόνια (αφού κάποιες χώρες δεν επιτρέπουν σε πλοία μεγάλης χωρητικότητας άνω των 20 ετών να πλησιάσουν στις ακτές τους για περιβαλλοντικούς λόγους) Θ) Σε ποιο βαθμό η λειτουργία του ΜΕΤRΟ επιδρά στην αποσυμφόρηση του κέντρου της Αθήνας και στο μέσο χρόνο μετακίνησης των πολιτών και πόσο τους ικανοποιεί από απόψεως διαδρομής, στάσεων, ανέσεων κατά την μεταφορά και τιμής εισιτηρίου. Ανεξ. : η λειτουργία του ΜΕΤRΟ Εξαρτ. : ο βαθμός αποσυμφόρησης του κέντρου, ο μέσος χρόνος μετακίνησης των Αθηναίων, ο βαθμός ικανοποίησης για την χαραχθείσα διαδρομή, την επιλογή των στάσεων, οι ανέσεις κατά την μεταφορά, η τιμή του εισιτηρίου Ελεγχ. : το φύλο αυτών που ρωτάμε (και τα δύο φύλα), η ηλικία τους, η ώρα συμπλήρωσης του ερωτηματολογίου (όλες τις ώρες αναλογικά)

ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (Διευκόλυνση στην κατανόηση του κειμένου του βιβλίου σελ. 39 – 40)

Η σχέση δύο μεταβλητών πιθανολογείται αν δύο στοιχεία που διαφέρουν ως προς την μια μεταβλητή τείνουν να διαφέρουν και ως προς την άλλη. Αυτό οδηγεί τον ερευνητή σε περαιτέρω έρευνα με σκοπό να επιβεβαιώσει ή να απορρίψει μια τέτοια σχέση. Θα επιβεβαιώσει μια τέτοια σχέση αν βρεί ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία ότι η μεταβολή στην μια μεταβλητή, κατά συγκεκριμένο τρόπο, δημιουργεί αντίστοιχες μεταβολές στην άλλη. Δηλαδή η ύπαρξη σχέσης μεταξύ δύο μεταβλητών επιβεβαιώνεται όταν αλλαγές στην μια μεταβλητή συνεπάγονται οπωσδήποτε αλλαγές στην άλλη.

Παράδειγμα : η ηλεκτρική αντίσταση και η ένταση του διερχόμενου απ’αυτήν ηλεκ. ρεύματος σχετίζονται μεταξύ τους, αφού μεταβολή της ηλεκτρικής αντίστασης συνεπάγεται αντίστοιχη μεταβολή της έντασης του ρεύματος. Ας σημειωθεί ότι επιδίωξη των ερευνητών είναι να προσδιορίσουν επακριβώς τον νόμο με τον οποίον οι μεταβολές στην ανεξάρτητη μεταβλητή δημιουργούν μεταβολές στην εξαρτημένη μεταβλητή. Προσπαθούν δηλαδή να καταλήξουν σε μια σχέση της μορφής ψ=σ(χ). Αν αντίθετα διαπιστωθεί κατά την διάρκεια της έρευνας ότι δύο στοιχεία που διαφέρουν ως προς την μια μεταβλητή είναι όμοια ως προς την άλλη, τότε δεν υπάρχει σχέση μεταξύ των δύο μεταβλητών. Παράδειγμα : δεν μπορεί να υπάρχει σχέση ανάμεσα στο βάρος των ανθρώπων και στο χρώμα των μαλλιών, αφού υπάρχουν άτομα με διαφορετικό βάρος που έχουν ίδιο χρώμα μαλλιών. Επίσης δεν είναι δυνατόν να υπάρχει σχέση μεταξύ μιας μεταβλητής και μιας σταθεράς, π.χ. δεν μπορεί να υπάρχει σχέση ανάμεσα στο ύψος των ανθρώπων και των αριθμό των ματιών τους.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Α. `Ερευνα Δημοσκόπησης Β. Περιγραφική έρευνα Γ. Πειραματική έρευνα

ΕΡΕΥΝΑ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗΣ

Είναι η έρευνα μέσω της οποιας εκτιμάμε πως κατανέμονται τα στοιχεία ενός συνόλου στα επίπεδα μιας μεταβλητής. Με άλλα λόγια κατανέμει τα στοιχεία ενός συνόλου με βάσει κάποιο ποιοτικό ή ποσοτικό χαρακτηριστικό. Η διαφορά της από τα δύο άλλα είδη έρευνας, όσον αφορά την ακολουθούμενη μέθοδο, είναι ότι γίνεται μέτρηση μεταβλητών και όχι συσχέτιση μεταβλητών. Η χρήση της Δημοσκόπησης αποβλέπει σε πρακτικούς και όχι επιστημονικούς σκοπούς.

Παραδείγματα:1. Κατανομή των κατοίκων ενός χωριού 20 έως 50 ετών ως

προς το ανάστημά τους ή το εισόδημά τους (ποσοτικό χαρακτηριστικό).

2. Κατανομή των μαθητών ως προς το φύλο ή το επάγγελμα που θα ήθελαν να διαλέξουν ή ως προς τα hobbieς που έχουν (ποιοτικό χαρακτηριστικό)

Η έρευνα αυτή μπορεί να γίνει με αποστολή ερωτηματολογίων ή συμπλήρωση ερωτηματολογίου κατά την διάρκεια συνέντευξης

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Βασικά χαρακτηριστικά :

1. H σαφήνεια και η απλότητα των ερωτήσεων2. Η διακριτικότητα στον τρόπο διατύπωσης των ερωτήσεων,

ώστε να μην θίγεται ή να μην φοβάται να απαντήσει ο ερωτώμενος.

3. Η συντομία στις απαντήσεις των ερωτήσεων εάν είναι δυνατόν με εμφάνιση των πιθανών απαντήσεων.

4. Η αποφυγή διπλών ερωτήσεων.5. Η αποφυγή υπόδειξης ορισμένου τύπου απάντησης

Αποστολή ερωτηματολογίων Πλεονεκτήματα :

1. Πολλοί εξεταζόμενοι μπορούν να ερωτηθούν ταυτόχρονα2. Κάθε εξεταζόμενος απαντά στο ίδιο σύνολο των ερωτήσεων3. Είναι ένας τρόπος έκφρασης που δεν προκαλεί φόβο ή τρακ.4. Μειώνεται σημαντικά το κόστος και ο χρόνος διεξαγωγής της

έρευνας Μειονεκτήματα :

1. Δεν υπάρχει βεβαιότητα ότι απάντησε αληθινά ο άνθρωπος που μας ενδιαφέρει.

2. Ελάχιστα επιστρέφονται συμπληρωμένα Συνέντευξη Πλεονεκτήματα :

1. Αποκαλύπτονται τα συναισθήματα του εξεταζομένου2. Επιτρέπεται η συζήτηση για τα αίτια των προβλημάτων και

για τις προτεινόμενες λύσεις3. Επιτυγχάνεται υψηλός βαθμός συμμετοχής4. Μπορούν να εξετασθούν άτομα που δεν μπορούν να

διαβάσουν Μειονεκτήματα :1. Η μέθοδος απαιτεί πολύ χρόνο και πολλά χρήματα.2. Ο ερευνητής μπορεί να καταλήξει σε υποκειμενικές κρίσεις3. Υπάρχουν δυσκολίες στον καθορισμό τόπου και χρόνου

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΕΡΕΥΝΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΒΕΝΖΙΝΗΣ

1. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ

ΦΥΛΟ

ΑΝΔΡΑΣΓΥΝΑΙΚΑ

ΗΛΙΚΙΑ

-20 20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70+

ΜΟΡΦΩΣΗ

Σχολείο μέχρι 6η Δημοτικού1η Γυμνασίου μέχρι 3η Γυμνασίου1η Λυκείου μέχρι 3η ΛυκείουΑπόφοιτοι Ιδιωτικών Σχολών μετά το ΛύκειοΑπόφοιτοι ΤΕΙ – ΑΕΙΔεν απαντώ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΑΓΡΟΤΗΣΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΝΟΙΚΟΚΥΡΑΔΗΜΟΣΙΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΣΕΡΓΑΤΗΣ ΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΣ ΑΝΕΡΓΟΣΕΡΓΑΤΗΣ ΑΝΕΙΔΙΚΕΥΤΟΣ Δεν απαντώ

2. ΠΟΙΕΣ ΜΑΡΚΕΣ ΒΕΝΖΙΝΗΣ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ;

AEGEAN ETEKAAVIN JETOILBP KAOILCYCLON REVOILDRACOIL SHELLELINOIL SILK OILEKO TEXAKOEΠ Καμμία

3. ΠΟΙΕΣ ΜΑΡΚΕΣ ΒΕΝΖΙΝΗΣ , ΘΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙ ΣΕ ΔΙΑΦΗΜΗΣΗ ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΚΑΙΡΟ ;

1. 2. 3.

4. ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΑ ΒΑΖΕΤΕ ΒΕΝΖΙΝΗ ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΣΑΣ ;

Κάθε μέρα 1 φορά στις 10 μέρες3 φορές την εβδομάδα 1 φορά στις 15 μέρες2 φορές την εβδομάδα 1 φορά στις 20 μέρες1 φορά την εβδομάδα 1 φορά τον μήνα

5. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΥΡΙΑ ΜΑΡΚΑ ΒΕΝΖΙΝΗΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ;________________________

6. ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΕΠΙΛΕΓΕΤΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΜΑΡΚΑ ΒΕΝΖΙΝΗΣ ; ΠΟΣΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΕΝΑΣ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ;

Πολύ σημαντικός

Αρκετά σημαντικός

Μέτριας σημασίας

Λίγο σημαντικός

Καθόλου σημαντικός

Η ποιότητα της βενζίνης

Η τιμή

Η καλή σχέση ποιότητας-τιμής

Είναι γνωστή διεθνής μάρκα

Έχει πρόσθετα που προστατεύουν τον κινητήρα

Είναι μάρκα που κάνει προσφορές- δώρα μαζί με την αγορά βενζίνηςΕίναι Ελληνική μάρκα

Έχει εκτεταμένο δίκτυο πρατηρίων

Το πρατήριο της μάρκας αυτής προσφέρει καλή-γρήγορη εξυπηρέτησηΓνωρίζω τον πρατηριούχο/έχω φιλική εξυπηρέτηση

Παρέχεται η δυνατότητα αυτοεξυπηρέτησης σε αντλίες (self service)Το πρατήριό της προσφέρει και άλλες υπηρεσίες εκτός από πώληση βενζίνης, όπως καθάρισμα παρμπρίζ, έλεγχο αέρα ελαστικών,κ.λ.π.Διαθέτει εξοπλισμένο λιπαντήριο, πλυντήριο

Εκτός από βενζίνη, το πρατήριο διαθέτει & mini market

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

Αξιοπιστία έρευνας είναι το κατά πόσο η έρευνα είναι σωστά σχεδιασμένη ώστε οι μεταβολές που παρατηρούνται στην εξαρτημένη μεταβλητή να οφείλονται αποκλειστικά στην ανεξάρτητη μεταβλητή.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

1. ΙΣΤΟΡΙΑ (ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ) Ο κίνδυνος αυτός για την αξιοπιστία της έρευνας δημιουργείται όταν δεν εκτίθενται στις ίδιες συνθήκες τα αντικείμενα της έρευνας. Αν για παράδειγμα ερευνητικές διαδικασίες εφαρμόσθηκαν σε διαφορετικούς ανθρώπους ή σε διαφορετικούς γεωγραφικούς χώρους ή γενικότερα σε διαφορετικές συνθήκες. Παραδείγματα : Συγκρίνονται δυο μέθοδοι διδασκαλίας ως προς την αποτελεσματικότητά τους. Αν αυτές δεν εφαρμοσθούν στους ίδιους μαθητές, τότε έχουμε κίνδυνο για την αξιοπιστία της έρευνας, μπορεί δηλαδή να αμφισβητηθούν τα αποτελέσματά της. Ομοίως όταν μελετώνται μέθοδοι συνδυασμένης άμυνας στο Μπάσκετ ως προς το ποια είναι καλύτερη, θα πρέπει να εφαρμοσθούν από τους ίδιους ή αναλόγου επιπέδου αθλητές. Όταν συγκρίνονται δυο καλλιέργειες ντομάτας για το ποια δίνει το μεγαλύτερο μέγεθος και ο ένας τρόπος καλλιέργειας εφαρμόζεται στη Κρήτη ενώ ο άλλος στην Ήπειρο, τότε η έρευνα ελέγχεται ως προς την αξιοπιστία της, αφού δεν έγινε στον ίδιο γεωγραφικό χώρο με τις ίδιες συνθήκες. Επίσης όταν μελετάται η αποτελεσματικότητα δυο μηχανημάτων κομπρεσέρ (ή τρυπανιών), θα πρέπει αυτά να δοκιμασθούν σε εδάφη ίδιας σκληρότητας, στις ίδιες δηλαδή συνθήκες. Έστω ότι συγκρίνονται μοντέλα αυτοκινήτων ως προς το « κράτημα » στις στροφές. Θα ήταν περισσότερο αξιόπιστη η ερευνητική διαδικασία αν η σύγκριση γίνει στην ίδια στροφή. Επίσης τα αποτελέσματα σύγκρισης δυο αθλητών ως προς την ευχέρεια στο σκοράρισμα αν ο ένας έπαιξε στο πρωτάθλημα Α΄ εθνικής και ο άλλος στης Β΄ εθνικής δεν είναι απόλυτα αξιόπιστα. Ακόμα η σύγκριση δυο στρατηγικών προώθησης προϊόντος κρίνοντας από το αποτέλεσμα που πετυχαίνουν σε δυο διαφορετικές αγορές αμφισβητείται λόγω των διαφορών που υπάρχουν στους καταναλωτές. Π.χ. μια εταιρία πώλησης αυτοκινήτων στην Ελλάδα εφαρμόζει στρατηγική του δωρεάν σέρβις για 7 χρόνια σε μια πόλη και τη στρατηγική της επιδότησης ανταλλαγής του παλαιού αυτοκινήτου σε μια άλλη πόλη. Το ότι η μια στρατηγική απέδωσε και η άλλη όχι μπορεί να μην οφείλεται στη στρατηγική αυτήν καθαυτή αλλά στη διαφορετικότητα των καταναλωτών

2. ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

Ο κίνδυνος αυτός οφείλεται στη διαφοροποίηση που συμβαίνει όταν η έρευνα πραγματοποιείται σε ανόμοιες χρονικές στιγμές. Παραδείγματα : Συγκρίνονται δυο εκπαιδευτικές μέθοδοι διδασκαλίας ως προς την αποτελεσματικότητά τους. Αν αυτές εφαρμοσθούν η μια τις πρώτες ώρες διδασκαλίας και η άλλη τις τελευταίες ώρες διδασκαλίας χάνει σε αξιοπιστία η έρευνά μας. Μελετάται η κίνηση των αυτοκινήτων στους κεντρικούς δρόμους δύο επαρχιακών πόλεων. Εάν η ερευνητική διαδικασία δεν γίνει την ίδια ώρα και ημέρα της εβδομάδος στις δυο πόλεις, μπορεί να αμφισβητηθούν τα αποτελέσματά της.

3. ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Ο κίνδυνος αυτός για την αξιοπιστία της έρευνας υπάρχει όταν έχει προηγηθεί έρευνα για το ίδιο ή παραπλήσιο θέμα και μας επηρέασε. Παραδείγματα : Γίνεται έρευνα για κάποιο σαμπουάν και μετά από λίγο χρόνο ακολουθεί άλλη έρευνα για άλλο σαμπουάν ή κρέμα μαλλιών. Η επιρροή των αποτελεσμάτων της πρώτης έρευνας στη δεύτερη αποτελεί κίνδυνο για την αξιοπιστία της. Γίνεται μια έρευνα για την πλέον συμφέρουσα τοποθέτηση χρημάτων σε ακίνητα ή στο χρηματιστήριο. Μετά πάροδο ενός μηνός ακολουθεί άλλη έρευνα, η οποία επηρεασμένη από τα αποτελέσματα της προηγούμενης, μια και δεν έχει περάσει πολύς χρόνος, μας παρασύρει σε συμπεράσματα τα οποία δεν είναι απόλυτα επιβεβαιωμένα. Μπορεί κάλλιστα μέσα στο μικρό αυτό χρονικό διάστημα να έχουν αλλάξει τα δεδομένα στη συμφερότερη τοποθέτηση χρημάτων. 4. ΧΡΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

Ο κίνδυνος αυτός περιλαμβάνει :● Λάθη στη χρήση οργάνων ή στις διαδικασίες μέτρησης.● Ερωτηματολόγια ή όργανα ακατάλληλα.● Απειρία ή κόπωση του ερευνητή (μπορεί να θεωρηθεί και αυτός σαν όργανο μέτρησης) ● Χρήση διαφορετικών καταμετρητών ή ερωτηματολογίων (οπότε προκύπτουν αποτελέσματα μη συγκρίσιμα μεταξύ τους) ● Έλλειψη αντικειμενικότητας ερευνητή

5. ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ

Είναι ο κίνδυνος για την αξιοπιστία μιας έρευνας που προκύπτει από την επιλογή μιας ομάδος στοιχείων με βάσει ακραίες τιμές. Παραδείγματα : Ερευνάται αν είναι υψηλή ή όχι η τιμή ενός προϊόντος. Ο ερευνητής όμως χρησιμοποιεί στην έρευνά του κατοίκους μιας εύπορης περιοχής και βγάζει το συμπέρασμα ότι η τιμή του προϊόντος είναι χαμηλή. Στο αντίθετο συμπέρασμα πιθανόν να κατέληγε αν χρησιμοποιούσε κατοίκους μιας υποβαθμισμένης περιοχής. Για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο της Παλινδρόμησης έπρεπε να επιλέξει κατοίκους μέσης οικονομικής κατάστασης. Ερευνάται η αποτελεσματικότητα μιας νέας μεθόδου διδασκαλίας. Η μέθοδος αφού εφαρμόσθηκε σε μια τάξη με κακούς μαθητές, χαμηλού επιπέδου και παρατηρήθηκε θεαματική βελτίωση σ’ αυτούς, συμπεραίνουμε ότι είναι η καλύτερη διδακτική μέθοδος. Η έρευνα όμως αυτή δεν αντιμετώπισε τον κίνδυνο της παλινδρόμησης και γι αυτό είναι ελαττωμένης αξιοπιστίας. Θα μπορούσε δηλαδή η μέθοδος αυτή διδασκαλίας να εφαρμοσθεί σε άλλου επιπέδου μαθητές και να μην έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. 6. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Ο κίνδυνος αυτός που προσβάλει την αξιοπιστία μιας έρευνας είναι αποτέλεσμα της μη τυχαίας επιλογής στοιχείων (ατόμων, αντικειμένων) που χρησιμοποιεί μια έρευνα. Με άλλα λόγια για να είναι αξιόπιστη μια έρευνα θα πρέπει να χρησιμοποιεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα, όπου κάθε στοιχείο του να έχει τις ίδιες πιθανότητες να επιλεγεί σε σχέση με ένα οποιοδήποτε άλλο και να μην προϋπάρχει κάτι που να το διαφοροποιεί. Παραδείγματα : Ο δάσκαλος ρωτά τους μαθητές αν κατάλαβαν το μάθημα και κάποιοι από αυτούς σηκώνουν το χέρι τους. Ο δάσκαλος επιλέγει μερικούς από αυτούς που σήκωσαν το χέρι τους για να διαπιστώσει αν η τάξη κατάλαβε το μάθημα. Η έρευνα του δάσκαλου δεν είναι αξιόπιστη, γιατί δεν χρησιμοποίησε τυχαίο δείγμα, αφού αυτοί που σήκωσαν το χέρι τους είχαν ένα χαρακτηριστικό που τους διαφοροποιούσε από τους άλλους. Ο δάσκαλος θα έπρεπε να ρωτήσει αναλογικά και μαθητές που δεν σήκωσαν το χέρι τους. Σε μια βιομηχανία χυμών ερευνάται η καταλληλότητα του τελικού προϊόντος επιλέγοντας τυχαία δείγματα από διαφορετικές παρτίδες παραγωγής. Αν η έρευνα περιορισθεί σε μια παρτίδα δεν θα έχουμε την καλύτερη εικόνα για τη ποιότητα του τελικού προϊόντος .

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Μερικοί τρόποι διατύπωσης ενός τίτλου

1. Ποια η επίδραση της θερμοκρασίας στο ρυθμό ωρίμανσης της ντομάτας σε θερμοκήπιο.

2. Σε ποιο βαθμό η θερμοκρασία επηρεάζει το ρυθμό ωρίμανσης της ντομάτας σε θερμοκήπιο.

3. Ποια θερμοκρασία είναι πιο κατάλληλη για την γρηγορότερη ωρίμανση της ντομάτας σε θερμοκήπιο. 4. Μελέτη της σχέσης θερμοκρασίας και ρυθμού ωρίμανσης της ντομάτας σε θερμοκήπιο.5. Προσδιορισμός του ρυθμού ωρίμανσης της ντομάτας μεταβάλλοντας την θερμοκρασία του θερμοκηπίου.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

Παράδειγμα : Στην έρευνα με τίτλο “ Σε ποιο βαθμό το χρώμα ενός μεταλλικού αντικειμένου επηρεάζει την απορρόφηση της θερμικής ακτινοβολίας ενός ηλεκτρ. λαμπτήρα”, Α) τα θέματα που διαπραγματεύεται η μελέτη αλλά και σχετικά θέματα που εμπλέκονται λίγο ή πολύ στην έρευνά μας μπορούν να αναφερθούν στο κεφάλαιο αυτό, όπως :1. Τρόποι μετάδοσης της θερμότητας ( δηλ. με αγωγιμότητα, με ακτινοβολία κ.ά.). 2. Τι είναι θερμική ακτινοβολία ( Σημειώνεται ότι σ’ένα θερμαινόμενο σώμα, τμήμα της θερμικής ενέργειάς του μετατρέπεται σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία κυρίως του ορατού και υπέρυθρου φάσματος, 400 – 40000 nm, η οποία στη συνέχεια απορροφάται από τις διάφορες ουσίες, που έτσι ζεσταίνονται)3. Τρόποι μέτρησης της θερμοκρασίας (π.χ. με θερμόμετρα υδραργύρου, οινοπνεύματος, υπερύθρων, ηλεκτρονικά ή μηχανικά με κατάλληλα ελάσματα)4. Σχέση ισχύος ηλεκτρ. λαμπτήρα και εκπεμπόμενης θερμικής ακτινοβολίας στο ορατό φάσμα (φωτεινής ακτινοβολίας)5. Είδη και χαρακτηριστικά των βερνικιών που χρησιμοποιούνται για βαφές μεταλλικών αντικειμένων.Β) τα όρια της μελέτης Όπως φαίνεται στον τίτλο η έρευνα έγινε με αντικείμενα από

μέταλλο, (χρησιμοποιήθηκαν κουτιά αναψυκτικών) και δεν μελετήθηκαν αντικείμενα από ξύλο, ύφασμα, δομικά υλικά. Επίσης χρησιμοποιήθηκε ηλεκτρ. λαμπτήρας (φωτεινή πηγή που εκπέμπει κυρίως στο ορατό φάσμα (400 – 700 nm) και δεν μελετήθηκε η περίπτωση θερμαντικής πηγής που εκπέμπει στο υπέρυθρο, π.χ. φούρνος μικροκυμάτων

Γ) μεταβλητές ανεξάρτητες – εξαρτημένες Οι εξεταζόμενες μεταβλητές είναι το χρώμα του αντικειμένου, το οποίο μεταβάλλεται στα πειράματα που θα εκτελέσουμε (ανεξάρτητη μεταβλητή) και η θερμοκρασία η οποία είναι μετρήσιμη και αντιπροσωπεύει το ποσό θερμότητας που απορροφά το συγκεκριμένο χρώμα (εξαρτημένη). Σημειώνεται ότι στις διάφορες μελέτες ενημερώνεται ο αναγνώστης για τις μεταβλητές αποφεύγοντας τις στερεότυπες εκφράσεις << ανεξάρτητη μεταβλητή είναι … >> ή << εξαρτημένη μεταβλητή είναι … >>

ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Στο παράδειγμα της παραπάνω έρευνας, αν η απορρόφηση της θερμικής ακτινοβολίας σχετίζεται σημαντικά με το χρώμα, να ενημερωθούν οι αρμόδιοι επιστήμονες ώστε να το λάβουν υπ’όψη στην εφαρμογή της επιστήμης τους αλλά και να παροτρυνθούν να επεκτείνουν τις έρευνες στον τομέα τους

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ

Στην παραπάνω έρευνα, θα ενημερωθεί ο κόσμος για τη σχέση χρώματος – θερμικής απορρόφησης και θα καταλάβει γιατί τα ψυγεία, οι καταψύκτες και τα θερμοδοχεία είναι βαμμένα με ανοικτά χρώματα, καθώς επίσης γιατί στις θερμές χώρες βάφουν άσπρα τα σπίτια (Δεν το κάνουν για αισθητικούς ή ψυχολογικούς λόγους όπως στα νησιά μας) και θα μάθει να επιλέγει ρούχα με ανοικτά χρώματα το καλοκαίρι και αντίθετα τον χειμώνα. ΥΠΟΘΕΣΗ

Η πρόβλεψη που γίνεται με βάση τις διαθέσιμες γνώσεις και την βιβλιογραφία ονομάζεται υπόθεση. Μια υπόθεση ενέχει το αβέβαιο, αλλά δεν αρκεί αυτό, πρέπει να είναι και ελέγξιμη, γι’αυτό πρέπει να είναι διατυπωμένη με σαφήνεια. Μια υπόθεση εξακολουθεί να είναι έγκυρη ακόμα και όταν τα αποτελέσματα συγκρούονται μαζί της, καθώς στην περίπτωση αυτή βοηθούμε στην αποσαφήνιση της αληθινής σχέσης των μεταβλητών που εξετάζουμε. Για παράδειγμα στην προηγούμενη έρευνα :εάν το χρώμα βαφής μεταλλικών αντικειμένων σχετίζεται με την απορρόφηση της θερμικής ακτινοβολίας των ηλεκτρικών λαμπτήρων, τότε χρησιμοποιώντας μεταλλικά κουτάκια αναψυκτικών γεμάτα με νερό, βαμμένα με διάφορα χρώματα, υποθέτω ότι το κουτάκι μαύρου χρώματος θα απορροφήσει περισσότερη ακτινοβολία, αποκτώντας το νερό μέσα σ’αυτό υψηλότερη θερμοκρασία σε σχέση με τα άλλα. Αν τελικά κάποιο άλλο χρώμα απορροφά περισσότερη ακτινοβολία, αυτό δεν αναιρεί την αξία της υπόθεσής μας.

Αλλα παραδείγματα υποθέσεων

1. Εάν ο ρυθμός περιστροφής μιας ανεμογεννήτριας εξαρτάται από τον αριθμό των πτερυγίων της, τότε μια ανεμογεννήτρια με 2 πτερύγια θα περιστρέφεται λιγότερο από μια άλλη με 4.

Θα ήταν δύσκολα ελέγξιμη μια υπόθεση αν αντί για 2 και 4 πτερύγια έκανε λόγο για 20 και 40 πτερύγια, αφού υπάρχει αντικειμενική δυσκολία στη κατασκευή μοντέλου ανεμογεννήτριας με τόσα πολλά πτερύγια.

2. Εάν η διάρκεια ζωής των μπαταριών σχετίζεται με την θερμοκρασία, τότε οι μπαταρίες που θα φυλαχτούν στο ψυγείο σε 7οC θα διαρκέσουν περισσότερο από εκείνες που θα έχουμε σε θερμοκρασία δωματίου, 20οC.

Εδώ η επιλογή άλλων θερμοκρασιών πιθανόν να ανεβάσει πολύ το κόστος της έρευνας.

3. Από την βιβλιογραφία γνωρίζουμε ότι ορισμένες τροφές αυξάνουν την γαλακτοπαραγωγή. Υποθέτουμε ότι οι τροφές

αυτές θα έχουν την ίδια επίδραση και στις δικές μας αγελάδες και θα αυξήσουν 20% την γαλακτοπαραγωγή μας.

4. Στο μοντέλο του αερόστατου, που θα κατασκευάσουμε, αν η εσωτερική θερμοκρασία του είναι 7 ο μεγαλύτερη από την εξωτερική, τότε αυτό θα ανέβει 0,5 m.

Θα ήταν εδώ λάθος μια υπόθεση που θα κατέληγε στο ότι το αερόστατο θα ανέλθει π.χ. 400 m, γιατί δεν θα μπορούσαμε να την ελέγξουμε, δηλ. να μετρήσουμε αν πράγματι ανέβηκε τόσο ψηλά

5. Εάν η φωτογράφηση με υπέρυθρο φιλμ αντιλαμβάνεται θερμοκρασιακές διαφορές, τότε φωτογραφίζοντας με ένα τέτοιο φιλμ μπορούμε να καταγράψουμε την παρουσία ενός ανθρώπου σ’ένα σκοτεινό πάρκο.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΠΟΥ ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Παράμετροι που παραμένουν σταθερές κατά την διάρκεια των πειραμάτων μας ή έχουν αμελητέα επίδραση πρέπει να αναφέ- ρονται εδώ με σαφήνεια για λόγους αξιοπιστίας της έρευνας. Τέτοιες ελεγχόμενες μεταβλητές στο παράδειγμα της έρευνας που αναφέρθηκε στην αρχή είναι η ισχύς του ηλεκτρ. λαμπτήρα, η απόσταση ανάμεσα στον ηλεκτρ. λαμπτήρα και το αντικείμενο, η γωνία πρόσπτωσης της φωτεινής ακτινοβολίας στην επιφάνεια του αντικειμένου, το είδος του ηλεκτρ. λαμπτήρα, το μέγεθος, το σχήμα, το υλικό και η τραχύτητα της επιφάνειας του αντικειμένου, το είδος και η υφή του χρώματος, η θερμοκρασία περιβάλλοντος, το είδος του θερμόμετρου, η ποσότητα του νερού μέσα στα κουτάκια.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ Ο ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑΠρώτα θα αναφέρουμε πως σχεδιάσαμε την έρευνα Α. Εάν είναι έρευνα Δημοσκόπησης θα αναφερθούμε οπωσδήποτε στο ερωτηματολόγιο και το δείγμα που επιλέξαμε, αφού παίζουν σημαντικό ρόλο.

Β. Εάν είναι περιγραφική έρευνα θα αναφέρουμε τις παρατηρήσεις και τις μετρήσεις που κάναμε και όργανα ή ερωτηματολόγια που πιθανόν χρησιμοποιήσαμε.

Γ. Εάν είναι πειραματική έρευνα τότε θα αναφέρουμε πως σχεδιάσαμε τα πειράματα, τι υλικά, εργαλεία, όργανα και συσκευές χρησιμοποιήσαμε, τι δοκίμια κατασκευάσαμε και πως ακριβώς εκτελέσαμε τα πειράματα.

Μετά ανεξάρτητα από το είδος της έρευνας συγκεντρώνουμε τα αποτελέσματα και τα παρουσιάζουμε σε πίνακες, διαγράμματα κ.λ.π.

Παράδειγμα Στην έρευνά μας, για να ελέγξω την υπόθεση χρησιμοποίησα 6 κουτάκια αναψυκτικών των 330 ml, που βάφτηκαν με τα ακόλουθα χρώματα: μαύρο, κόκκινο, κίτρινο, πράσινο, μοβ (ιώδες) και άσπρο. Εκτός από τα χρώματα και το πινέλο χρειάστηκαν ακόμα ένας λαμπτήρας πυρακτώσεως 200 W, ένας ογκομετρικός κύλινδρος 100 ml και ένα χωνί, ένα ρολόι – χρονόμετρο και ένα θερμόμετρο ακριβείας. Τα βήματα που ακολούθησα αναλυτικά είναι :

1. Καθάρισα τα κουτάκια και έβαψα την επιφάνειά τους με τα αντίστοιχα χρώματα.

2. Γέμισα όλα τα κουτάκια με 200 ml νερό. 3. Τοποθέτησα τον λαμπτήρα σε όρθια θέση πάνω σ’ένα τραπέζι και σημείωσα με μαρκαδόρο την απόσταση όπου τοποθετούσα τα κουτάκια ένα – ένα. 4. Με το θερμόμετρο συνέχεια μέσα στο κουτάκι μετρούσα και κατέγραφα τις θερμοκρασίες του νερού κάθε 1 min ενώ η όλη διαδικασία για κάθε κουτάκι διαρκούσε 15 min φροντίζοντας να κρατώ τις ελεγχόμενες μεταβλητές σταθερές. -- Τα αποτελέσματα συγκεντρωμένα παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

Υπάρχει περίπτωση ένας άλλος ερευνητής να προσπαθήσει να επιλύσει το ίδιο πρόβλημα με διαφορετική μεθοδολογία. Αυτόματα τα κεφάλαια 5,6,7,8,9 θα είναι διαφορετικά αφού αλλάζει η σχεδίαση των πειραμάτων που θα πραγματοποιήσει (ενώ τα πρώτα στάδια θα μπορούσαν να είναι ακριβώς τα ίδια). Ας δούμε συγκεκριμένα στο παράδειγμα μας πως διαμορφώνεται το 5ο κεφάλαιο όταν κάποιος σκεφθεί να προχωρήσει στη λύση του ίδιου προβλήματος με διαφορετικά πειράματα.

ΚΕΦ. 5΄ ΥΠΟΘΕΣΗ Εάν το χρώμα βαφής μεταλλικών αντικειμένων σχετίζεται με την απορρόφηση της θερμικής ακτινοβολίας των ηλεκτρικών λαμπτήρων, τότε εάν χρησιμοποιήσω τμήματα χαλυβδόφυλλου (δοκίμια από λαμαρίνα) βαμμένα με διάφορα χρώματα και μετράω την αύξηση της θερμοκρασίας τους με θερμόμετρο IR (υπερύθρων), υποθέτω ότι το τμήμα λαμαρίνας που είναι βαμμένο με το μαύρο χρώμα θα απορροφήσει περισσότερη ακτινοβολία ανεβάζοντας υψηλότερα τη θερμοκρασία του σε σχέση με τα άλλα.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗ

Έχουμε τρία είδη εμφιαλωμένου κρασιού ίδιαςπροέλευσης, λευκό, κόκκινο και ρετσίνα. Ως γνωστόνόταν ανοίξουμε τις φιάλες αρχίζει η χημική αλλοίωση του κρασιού, που εκφράζεται κυρίως με το ξύδιασμααυτού ή αλλιώς με την αύξηση της περιεκτικότητάς του σε οξικό οξύ. Θέλουμε να μάθουμε ποιο από τα παραπάνω κρασιάδιατηρείται περισσότερο εκτιθέμενο στον αέρα.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Για την παραγωγή του κόκκινου κρασιού ο μούστοςπαραμένει δύο περίπου ημέρες με τα στέμφυλα(τις φλούδες του κόκκινου σταφυλιού που έχουνχρωστικές ουσίες). Για την παραγωγή της ρετσίναςπροστέθηκε στο μούστο 0,7% ρητίνη των πεύκων. Μετά την ζύμωση των σακχάρων σε οινόπνευμα(αλκοολική ζύμωση) που κρατά 4-20 ημέρες,προστίθεται στο κρασί συντηρητικό Η2SO3 (σαναέριο SO2) και τότε το οινόπνευμα που υπάρχει στο κρασί μετατρέπεται σε ξύδι με την δράση ενζύμουπου εκκρίνεται από το οξικό βακτηρίδιο και με την βοήθεια του ατμοσφαιρικού οξυγόνου, είναι δηλαδήμια αερόβια ζύμωση. Όσον αφορά την πραγματοποίηση των μετρήσεωντης οξύτητας που οφείλεται στο οξικό οξύ, αυτήγίνεται με δ/μα ΝαΟΗ. Επειδή το οξικό οξύ είναι πτητικό γίνεται απόσταξή του με την βοήθειαυδρατμών και μετράμε την οξύτητα στο απόσταγμα.

Αναζητήσατε περισσότερες πληροφορίες σε βιβλία Τεχνολογίας τροφίμων και στο Internet.

1. ΤΙΤΛΟΣ

Σύγκριση του βαθμού οξίνισης (ή αλλοίωσης) τριών διαφορετικών ειδών κρασιού, λευκό, κόκκινο και ρετσίνα από την έκθεσή τους στον αέρα.

2. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

Μετά την ολοκλήρωση της ζύμωσης, το παραγόμενο κρασί κινδυνεύει άμεσα από την έκθεσή του στο ατμοσφαιρικό οξυγόνο και αυτό γιατί τα αερόβια οξικά βακτηρίδια που υπάρχουν σ’ αυτό εγκρίνουν ένζυμο που μετατρέπει το κρασί σε ξύδι (δηλ. το οινόπνευμα σε οξικό οξύ). Γι’ αυτό προστίθεται συντηρητικό H2SO3 ,

ενώ παράλληλα γεμίζουμε τελείως τα βαρέλια ώστε να δημιουργήσουμε ατμόσφαιρα SO2 και ταπώνουμε καλά πριν την παλαίωση του οίνου. Αλλά και στην εμφιάλωση φροντίζουμε για το πλήρες γέμισμα των φιαλών και τον καλό πωματισμό τους (συνήθως με κατάλληλα πώματα από φελλό). Όταν τώρα ανοίξουμε την τάπα του βαρελιού ή της φιάλης το ασταθές Η2SO3 αποχωρεί σιγά-σιγά με την μορφή SO2 ( H2SO3 ↔ SO2 + H2O ) και αν αφήσουμε το κρασί εκτεθειμένο στον ατμοσφαιρικό αέρα αργά ή γρήγορα αυτό θα ξιδιάσει. Το πρόβλημα το οποίο προσπαθώ να επιλύσω είναι τι γίνεται στη περίπτωση που έχω τρία πολύ γνωστά είδη κρασιού, το λευκό, το κόκκινο και την ρετσίνα, αν αυτά εκτεθούν στον αέρα. Τα τρία αυτά είδη κρασιού λόγω της διαφορετικής μεταχείρισης που υπέστησαν στην παρασκευή τους, έχουν αποκτήσει κάποια χαρακτηριστικά, που πιθανόν να επηρεάζουν τον ρυθμό αλλοίωσή τους όταν εκτεθούν στον αέρα.

Οι μεταβλητές δηλαδή που θα μελετηθούν είναι αφ’ ενός το είδος του κρασιού (ανεξάρτητη), αφ’ετέρου ο ρυθμός οξίνισης (ή αλλοίωσης) του καθενός με την πάροδο του χρόνου (εξαρτημένη). Για την έρευνά μου θα χρησιμοποιήσω κρασιά λευκά, κόκκινα και ρετσίνες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας (Μαρκόπουλου, Νεμέας, Αγίου Όρους), στα οποία θα κάνω μετρήσεις σε τακτά διαστήματα της πτητικής οξύτητας και του pH για να διαπιστώσω τον ρυθμό οξίνισής τους.

3. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΚΟΠΟΥ

Επέλεξα αυτήν την έρευνα διότι οι μέτριοι καταναλωτές των τριών αυτών ειδών κρασιού πολλές φορές καταναλώνουν ένα μέρος του περιεχόμενου στην φιάλη και δεν γνωρίζουν πόσο γρήγορα χαλάει το υπόλοιπο ανάλογα με το είδος του κρασιού, αλλά και για να δώ ποια κρασιά είναι περισσότερο ευαίσθητα και απαιτούν καλύτερη φύλαξη για να μην αλλοιώνονται. Ο σκοπός μου είναι να βρεθεί ο καλύτερος δυνατός τρόπος διατήρησης του κάθε κρασιού και να δίνεται η δέουσα προσοχή μετά το πρώτο άνοιγμά του για να αποφεύγεται η κατανάλωση αλλοιωμένου κρασιού. Στόχος επίσης της έρευνάς μου είναι να καταδειχθεί ποιο είναι το «ανθεκτικότερο» στο χρόνο είδος κρασιού, ώστε να ληφθεί υπ’ όψη στην οινοποιία σε πρακτικές εφαρμογές όπως να χρησιμοποιείται μικρότερη ποσότητα συντηρητικού για το συγκεκριμένο είδος.

4. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ

Από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου πληροφορούμαστε ότι το κύριο μέλημα των οινοποιών ήταν να μην ξιδιάσει το κρασί τους και γι’ αυτό απομάκρυναν πριν από την εκχύμωση τα χαλασμένα σταφύλια για να μην μεταδοθεί το ξύδιασμα και στα υπόλοιπα. Επίσης φρόντιζαν να διατηρείται το κρασί σε όσο γίνεται χαμηλότερες θερμοκρασίες( γι΄ αυτό το έβαζαν ακόμη και μεσ’ το χιόνι) ενώ τα πήλινα δοχεία που χρησιμοποιούσαν τα γέμιζαν τελείως και τα τάπωναν πολύ καλά. Σήμερα είναι ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη να γνωρίζουν οι οινοποιοί επαγγελματίες ή ερασιτέχνες ποιο κρασί χαλάει πιο εύκολα και να λάβουν ιδιαίτερα μέτρα για να μην αφήνουν τα ευαίσθητα κρασιά σε μισοάδεια δοχεία και γενικότερα εκτεθειμένα στον αέρα. Μια άλλη κοινωνική ομάδα στην οποία απευθύνεται η παρούσα έρευνα είναι οι οινολόγοι, οι οποίοι μελετούν όλες τις φάσεις παραγωγής του κρασιού και εξετάζουν γενικά την χημική συμπεριφορά του. Μια τρίτη κοινωνική ομάδα η οποία είναι η πολυπληθέστερη και θα λάβει σημαντικές πληροφορίες από τα πειραματικά αποτελέσματα της έρευνάς μου είναι οι καταναλωτές, οι οποίοι θα πληροφορηθούν ποιο είδος κρασιού είναι περισσότερο επίφοβο για αλλοίωση μετά το πρώτο άνοιγμά του.

5. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ

Εάν προμηθευτώ φιάλες με ίδιας προέλευσης κρασιά από διάφορες περιοχές της Ελλάδος και μετράω σε τακτά χρονικά διαστήματα την αλλοίωσή τους, υποθέτω, λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα μου είναι γνωστά για τα κρασιά μέχρι σήμερα, ότι το «ανθεκτικότερο» στην έκθεσή του στον αέρα θα είναι η ρετσίνα, ενώ το λευκό πρέπει να είναι αυτό που ξιδιάζει πιο εύκολα.

6. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΠΟΥ ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Λήφθηκε μέριμνα ώστε τα συγκρινόμενα κρασιά να είναι σε κάθε περίπτωση της ίδιας περιοχής, της ίδιας ποικιλίας, του ίδιου εργοστασίου προέλευσης και της ίδιας χρονολογίας εμφιάλωσης και προφανώς του ίδιου αλκοολικού βαθμού. Οι φιάλες ήταν όλες γυάλινες, είχαν ακριβώς το ίδιο σχήμα, ενώ είχα προσέξει-ελέγξει ότι ο κενός χώρος πάνω από τα κρασιά μέσ’ τις φιάλες πριν ανοιχθούν αυτές ήταν ίδιος (ελάχιστος) Η θερμοκρασία στην οποία είχα όλα τα δείγματα καθ’ όλη τη διάρκεια των πειραμάτων ήταν ελεγχόμενη, δηλ. παρ’ ότι δεν ήταν σταθερή ήταν ίδια για όλες τις φιάλες και δεν επηρέασε ιδιαίτερα κάποιο απ’ αυτά (αφού φρόντισα να τοποθετηθούν στον ίδιο χώρο). Οι επιδράσεις του φωτός και της υγρασίας ήταν ελεγχόμενες, διότι όπως προανέφερα τα δείγματα τοποθετήθηκαν στον ίδιο χώρο.

7.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ-ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Οι παράγοντες που επηρέασαν την αξιοπιστία της έρευνάς μου ήταν οι ακόλουθοι:α) Η χρονική διάρκεια που είχα στη διάθεσή μου για την διεξαγωγή και την ολοκλήρωση της έρευνάς μου περιόρισε σημαντικά την δυνατότητα για περισσότερα πειράματα με εμφιαλωμένα κρασιά και από άλλες περιοχές της Ελλάδος, ώστε να έχω περισσότερο αξιόπιστα αποτελέσματα. β) Η έλλειψη χρήσης ενός οργανωμένου εργαστηρίου με κατάλληλο εξοπλισμό περιόρισε την ακρίβεια των μετρήσεων. Παράλληλα ένα τέτοιο εργαστήριο θα εξασφάλιζε τις καταλληλότερες συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας και φωτός.γ) Ένας άλλος περιορισμός της έρευνάς μου είναι η έλλειψη πρόσβασης στη βιβλιογραφία, η οποία περιόρισε την συγκέντρωση στοιχείων σχετικά με το θέμα της έρευνας.

8. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ Ο ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ

Μετά την επιλογή του θέματος, συγκέντρωσα πληροφορίες από βιβλία Τεχνολογίας Τροφίμων και Ποτών, από Εγκυκλοπαίδειες, Περιοδικά και από το Internet. Αφού επεξεργάστηκα τις πληροφορίες, προμηθεύτηκα από την αγορά 9 φιάλες κρασιών από τις περιοχές Μαρκόπουλου, Νεμέας και Αγίου Όρους (3 φιάλες με διαφορετικό κρασί από κάθε περιοχή).Σε κάθε περίπτωση τα κρασιά που επέλεξα ήταν της ίδιας χρονολογίας και τηρήθηκαν απαρέγκλιτα όλα τα αναφερόμενα στο κεφ. 6 τόσο στην επιλογή των κρασιών όσο και κατά την διάρκεια των πειραμάτων. Τα πειράματα διήρκεσαν 20 ημέρες. Στο διάστημα αυτό μετρούσα κάθε ημέρα την ίδια ώρα το pH και την πτητική οξύτητα (που οφείλεται στο οξικό οξύ) με την μέθοδο της απόσταξης με υδρατμούς. Τα αποτελέσματα φαίνονται στον παρακάτω πίνακα:

pH πτητική οξύτητα (g οξικού οξέος/100mL κρασιού) Κόκκινο Λευκό Ρετσίνα Κόκκινο Λευκό Ρετσίνα 1η ημέρα 3,3 3,3 3,3 0,5 0,5 0,52η ημέρα 3,2 3,2 3,2 1,0 1,0 1,03η ημέρα 3,1 3,1 3,1 1,5 1,5 1,5 ………………………………………………………………………………………

H ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΩΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ

Η Στατιστική είναι η εφαρμοσμένη επιστήμη που ασχολείται με την μεθοδική συλλογή, μελέτη και παρουσίαση στοιχείων – δεδομένων με σκοπό την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων και την λήψη ορθών αποφάσεων. Η Στατιστική πάντοτε αρχικά σχεδιάζει την μέθοδο που θα εφαρμόσει. Αμέσως μετά προχωρά : Α) στην συλλογή του στατιστικού υλικού Β) την μελέτη των στοιχείων και την παρουσίασή τους σε πίνακες και διαγράμματα Γ) την εξαγωγή συμπερασμάτων.

Την Στατιστική μπορούμε να την διακρίνουμε σε Περιγραφική και Επαγωγική Η Περιγραφική Στατιστική είναι μέθοδος αθροιστικής απεικόνησης δεδομένων – παρατηρήσεων που αφορά αποκλειστικά ένα πληθυσμό και χρησιμοποιεί όλα τα στοιχεία του πληθυσμού αυτού. Αρκετές φορές η απεικόνηση των δεδομένων γίνεται πιο παραστατικά μέσω γραφικών παραστάσεων. Για παράδειγμα μια εταιρία πετρελαιοειδών που δραστηριο-ποιείται στην Αθήνα προκειμένου να κάνει έγκαιρα τις προμήθειές της και να εξυπηρετήσει τους πελάτες της την επόμενη χρονιά, μπορεί να κάνει μια γραφική παράσταση της ζήτησης των προιόντων της στην Αθήνα κατά την διάρκεια του έτους. Αν όμως ενδιαφέρεται να επεκτείνει τις δραστηριότητές της και σε άλλες περιοχές εκτός της Αθήνας, τότε οι πελάτες της Αθήνας θα είναι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα και όχι όλος ο πληθυσμός των πελατών της εταιρίας.`Αρα πρέπει με κατάλληλη μεθοδολογία να γενικεύσει τα συμπεράσματά της. Αυτό ακριβώς κάνει η Επαγωγική Στατιστική, η οποία ασχολείται με τις μεθόδους εκείνες, οι οποίες καθιστούν δυνατή την γενίκευση των συμπερασμάτων ενός αντιπροσωπευτικού δείγματος σε όλο τον πληθυσμό, από τον οποίο προήλθε το δείγμα.

2 ο παράδειγμα Ο Διεθυντής ενός σχολείου εξετάζοντας ένα δείγμα 100 απουσιών των μαθητών από το σύνολο των απουσιών ενός τετραμήνου, αναφέρει στον σύλλογο διδασκόντων ότι 20 από τις 100 απουσίες είναι αδικαιολόγητες, περιγράφει δηλαδή αυτό που παρατήρησε σε ένα συγκεκριμένο πληθυσμό απουσιών (περιγραφική στατιστική) Αν όμως αναφέρει ότι το 20% των συνολικών απουσιών όλων των μαθητών είναι αδικαιολόγητες, τότε γενικεύει σε ένα μεγαλύτερο πληθυσμό απουσιών συμπεραίνοντας ότι το ποσοστό των απουσιών όλων των μαθητών του σχολείου είναι το ίδιο με αυτό του δείγματος (επαγωγική στατιστική)

ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

--- ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Οι σημαντικότερες μέθοδοι είναι η απογραφή και δειγματοληψίαΑ. Απογραφή είναι η καταγραφή όλων των στοιχείων ενός πληθυσμού.Β. Δειγματοληψία είναι η συλλογή δεδομένων μόνο από ένα μέρος του πληθυσμού, το δείγμα. Προφανώς εφαρμόζεται όταν ο πληθυσμός είναι πολυπληθής ή όταν είναι αδύνατη η απογραφή.

--- ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Για να γίνουν τα στατιστικά δεδομένα ευκολότερα κατανοητά χρησιμοποιούμε συνοπτικές εκθέσεις ή αναφορές, στατιστικούς πίνακες και στατιστικά διαγράμματα.

Α. ΕΚΘΕΣΕΙΣ `Η ΑΝΑΦΟΡΕΣ: Χρησιμεύουν για να εξηγήσουν τα αποτελέσματα μιας έρευνας και γι αυτό χρησιμοποιούνται συνήθως μαζί με τους πίνακες και τα διαγράμματα. Β. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ: Αποτελούν συστηματικές κατατάξεις αριθμητικών δεδομένων σε γραμμές και στήλες. Με αυτούς πετυχαίνουμε την συνοπτική παρουσίαση των δεδομένων μας, ώστε να διευκολυνόμαστε σε τυχόν συγκρίσεις.

Β1) ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΠΛΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ – ΔΙΠΛΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ

Πίνακες απλής εισόδου: είναι οι πίνακες στους οποίους ο εξεταζόμενος πληθυσμός μελετάται ως προς ένα χαρακτηριστικό (ποιοτικό ή ποσοτικό) Παράδειγμα Αριθμός αυτοκινήτων που πέρασαν από τα διόδια Χαλκίδας από την Δευτέρα ως την Παρασκευή μια εβδομάδα ….

ΗΜΕΡΑ Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη Πέμπτη ΠαρασκευήΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ 27971 21563 21045 22849 39384

Πίνακες διπλής εισόδου: είναι οι πίνακες στους οποίους ο εξεταζόμενος πληθυσμός μελετάται συγχρόνως ως προς δύο χαρακτηριστικά (ποιοτικά ή ποσοτικά)

Παράδειγμα Αν εξετάζουμε ταυτόχρονα το χαρακτηριστικό « οχήματα που πέρασαν από τα διόδια Χαλκίδας » και το χαρακτηριστικό « τύπος των οχημάτων που πέρασαν »

  ΗΜΕΡΑ Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη Πέμπτη ΠαρασκευήΟΧΗΜΑΤΑ  

ΙΧ 25667 19946 19467 21136 36822ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ 635 539 526 571 953

ΦΟΡΤΗΓΑ 1569 1078 1052 1142 1609

Β2) ΠΙΝΑΚΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ

Οι πίνακες αυτοί συντάσσονται με κατάλληλη ομαδοποίηση των τιμών της μεταβλητής που εξετάζουμε.

Α’ περίπτωση: Αν η μεταβλητή είναι διακριτή Οι πίνακες αυτοί περιέχουν συνήθως στην πρώτη στήλη τα επίπεδα xi της μεταβλητής x που εξετάζουμε. Στην δεύτερη στήλη αναγράφεται η συχνότητα εμφάνισης fi του κάθε επιπέδου, δηλ. πόσες φορές εμφανίζεται κάθε τιμή της εξεταζόμενης μεταβλητής. Αν το δείγμα είναι μεγάλου μεγέθους μας εξυπηρετεί περισσότερο η χρήση ποσοστού ή όπως λέγεται % σχετική συχνότητα, %Fi. Πρέπει όμως πρώτα να βρούμε την σχετική συχνότητα Fi που είναι το πηλίκο της συχνότητας fi δια του πλήθους των παρατηρήσεων. Ας πάρουμε σαν παράδειγμα τις πετυχημένες βολές (στις 5 προσπάθειες) 40 παικτών ενός τμήματος μπάσκετ

πετυχημένες βολές

xi

Συχνότητα fi

Σχετική Συχνότητα

Fi

% Σχετική Συχνότητα

%Fi0 1 0,025 2,5%1 7 0,175 17,5%2 12 0,30 30%3 11 0,275 27,5%4 6 0,15 15%5 3 0,075 7,5%

ΠΛΗΘΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ : 40 1 100%

(ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΙΚΤΩΝ)

Β’ περίπτωση: Αν η μεταβλητή είναι συνεχής Η προηγούμενη παρουσίαση καθίσταται πρακτικά αδύνατη και γι αυτό καταφεύγουμε σε ομαδοποίηση των παρατηρήσεων σε διαστήματα. Αυτά τώρα αποτελούν τα επίπεδα της μεταβλητής και ονομάζονται κλάσεις. Το πλάτος των διαστημάτων είναι συνήθως ίδιο. Κάθε διάστημα αντιπροσωπεύεται από το μέσον του, που λέγεται κέντρο κλάσης.Παράδειγμα Ο χρόνος αναμονής (σε λεπτά) για αστικό λεωφορείο.

ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ

(min)

κέντρο κλάσης

xi

Συχνότητα fi

Σχετική Συχνότητα

Fi

% Σχετική Συχνότητα

%Fi

0—5 2,5 4 0,20 20%

5—10 7,5 7 0,35 35%

10—15 12,5 5 0,25 25%

15—20 17,5 4 0,20 20%ΠΛΗΘΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ : 20 1 100%

Γ. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ

Γ1. Ραβδογράμματα : χρησιμοποιούνται κυρίως για την γραφική απεικόνιση ποιοτικών και ποσοτικών ασυνεχών μεταβλητών. Αποτελούνται από κατακόρυφα (ή οριζόντια) ορθογώνια ίσου πλάτους, ενώ τα ύψη τους είναι ίσα με τις συχνότητες ή τις % σχετικές συχνότητες. Παράδειγμα Δίνεται ο πίνακας των γεννήσεων σε μια επαρχιακή πόλη κατά την διάρκεια ενός έτους. Να κατασκευασθεί το αντίστοιχο ραβδόγραμμα.

Αριθμός γεννήσεων ανά ημέρα xi

Συχνότητα (αριθμός ημερών) fi

0 751 102 1173 904 555 18

ΣΥΝΟΛΟ : 365

Γ2. Κυκλικά διαγράμματα : χρησιμοποιούνται για την γραφική απεικόνιση των % σχετικών συχνοτήτων όλων των ποσοτικών και ποιοτικών μεταβλητών. Τις % σχετικές συχνότητες τις παριστάνουμε με κυκλικούς τομείς ενός ολόκληρου κύκλου.

Γ3. Ιστογράμματα : χρησιμοποιούνται για την γραφική απεικόνιση

συνεχών ποσοτικών μεταβλητών. Αποτελούνται από διαδοχικά ορθογώνια που έχουν άνισα πλάτη διαστημάτων. Αν ενώσουμε τα μέσα των επάνω βάσεων των ορθογωνίων ενός ιστογράμματος σχηματίζεται τεθλασμένη γραμμή που λέγεται πολύγωνο συχνοτήτων.

Παράδειγμα Δίνεται ο πίνακας με τις ετήσιες αμοιβές 100 εργαζομένων μισθωτών.

Αμοιβές σε χιλ. ευρώ xi

Συχνότητες fi

8 – 12 9 12 – 16 20 16 – 20 32 20 – 24 18 24 – 30 14 30 – 40 7

100

ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ – ΠΟΛΥΓΩΝΟ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ

ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑ ΤΙΜΗ - ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ – ΔΙΑΜΕΣΟΣ

Την χρήση των στατιστικών πινάκων και διαγραμμάτων συμπλη- ρώνουν και άλλες παράμετροι από τις οποίες οι περισσότερο ενδια- φέρουσες είναι η δεσπόζουσα τιμή, ο μέσος όρος και η διάμεσος. Οι τρείς αυτές έννοιες συνιστούν την κεντρική τάση μιας μεταβλητής. Η Δεσπόζουσα τιμή (ή επικρατούσα) είναι η ένδειξη που παρατηρείται με την μεγαλύτερη συχνότητα. Ο Μέσος όρος (ή μέση τιμή) είναι το πηλίκο του αθροίσματος όλων των ενδείξεων δια του πλήθους των παρατηρήσεων. Η Διάμεσος είναι η τιμή που ισαπέχει από τα άκρα, αν τοποθετήσουμε όλες τις ενδείξεις που προέκυψαν από την έρευνα σε αύξουσα τάξη. Αν το πλήθος των παρατηρήσεων είναι άρτιος αριθμός, σαν διάμεσος θεωρείται η μέση τιμή των δύο ενδάμεσων ενδείξεων.

Παράδειγμα Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η κατανομή αυτοκινήτων ως προς τον αριθμό των επιβατών για ένα δείγμα 40 αυτοκινήτων σε δύο διαφορε- τικές έρευνες.

Αριθμός επιβατών (ενδείξεις)

1 η έρευνα

Συχνότητα

2 η έρευνα

Συχνότητα 1 12 8

2 14 12

3 8 11

4 4 6

5 2 3ΠΛΗΘΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ (ΣΥΝΟΛΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ) : 40 : 40

1 η έρευνα Δεσπόζουσα τιμή = 2

1.12 + 2.14 + 3.8 + 4.4 + 5.2

Μέσος όρος = ----------------------------------- = 2,25 40

Διάμεσος : Τοποθετούμε όλες τις ενδείξεις σε αύξουσα τάξη : 1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,3,3,3,3,3,3,3,3,4,4,4,4,5,5 2+2

Διάμεσος = ------ = 2 2

ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

Οι μηνιαίες αμοιβές των εργαζόμενων σε μια επιχείρηση ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας τους φαίνονται στον παρακάτω πίνακα. ( Α : άνδρες , Γ : γυναίκες)

ΕΤΗΥΠΗΡΕΣΙΑΣ 0--5 5--10 10--15 15--20 20--25 25--30

ΑΜΟΙΒΕΣΣε Ευρώ

1100 1000 1400 1100 1600 16001300 1350 1000 1350 1400 2100750 1200 1300 1000 1950 1850

850 1500 14001300 2100 1550

Α:1 Γ:2 Α:4 Γ:1 Α:2 Γ:3 Α:3 Γ:2 Α:2 Γ:1 Α:3

Να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα : Α) Ποιος είναι ο μέσος όρος αμοιβής αυτών που εργάζονται 15-20 χρόνια;Β) Ποιο ποσοστό από τους εργαζόμενους 5-10 χρόνια είναι γυναίκες;Γ) Τι ποσοστό από τις γυναίκες εργάζεται 10-15 χρόνια;Δ) Να κατασκευάσετε το ιστόγραμμα της μέσης αμοιβής σε σχέση με τα έτη υπηρεσίας.Ε) να κατασκευάσετε πίνακα των ανδρών που εργάζονται σε σχέση με τα έτη υπηρεσίας τους και μετά το αντίστοιχο κυκλικό διάγραμμα.

Απάντηση στο ερώτημα Ε)

ΕΤΗΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

Συχνότητα Σχετική Συχνότητα

%Σχετική Συχνότητα

ΜοίρεςΚυκλικούτομέα

0—5 1 0,07 7% 25,25—10 4 0,27 27% 97,210—15 2 0,13 13% 46,815—20 3 0,20 20% 7220—25 2 0,13 13% 46,825—30 3 0,20 20% 72

ΣΥΝΟΛΟ : 15άνδρες εργαζόμενοι 1 100% 360ο

1ο ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΠΑΓΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 14/01/2008Τάξη : Α3΄Μάθημα : ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΒΑΘΜΟΣ : __________________Kαθηγητής : Σ. Ψυχογυιός ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ : ____________________________________

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΘΕΜΑΤΑ

Α) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις Σωστές ή Λανθασμένες. 1α) Η Τεχνολογία κάνει έρευνα και πειραματισμό αποβλέποντας στην διατύπωση κάποιας θεωρίας. Σ - Λ1β) Ένα στοιχείο μπορεί να ανήκει σε δύο επίπεδα της ίδιας μεταβλητής. Σ - Λ

2) Να συμπληρώσετε τα κενά στη παρακάτω προτάση

Στην έρευνα …………… ο ερευνητής …………… τα στοιχεία ενός συνόλου στα …………… μιας μεταβλητής, με βάση κάποιο …………… ή …………… χαρακτηριστικό. Έχει δε στόχο να εξυπηρετήσει …………… και όχι ………….. σκοπούς.

Β) Να αντιστοιχίσετε κάθε έννοια της στήλης Ι σε κάποια έννοια της στήλης ΙΙ Ι ΙΙ

1- αριθμός γεννήσεων α- ποιοτική μεταβλητή κατ’ έτος

2- βυθισμός άκρου δοκού β- ποσοτική συνεχής λόγω φόρτισης μεταβλητή

3- διάρκεια χιονόπτωσης4- τύπος ομάδας αίματος γ- ποσοτική ασυνεχής μεταβλητή5- η εμπιστοσύνη στους

πολιτικούς δ- κατασκευασμένη μεταβλητή6- χρώμα στολής στρατιωτών

7- είδος εφαρμοσμένης έρευνας ε- σταθερά

1→ ___ , 2→ ___ , 3→ ___ , 4→ ___ , 5→ ___ , 6→ ___ , 7→ ___

Γ) Στην έρευνα << η επίδραση του είδους και της ποσότητας της

λαμβανόμενης ουσίας στην απόδοση του αθλητή>>, να βρείτε την/τις ανεξάρτητη μεταβλητή, εξαρτημένη και τρεις ελεγχόμενες ;

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Δ) Ποια είναι η διαφορά πειραματικής και περιγραφικής έρευνας (Δώστε από ένα παράδειγμα). Επίσης να τις συγκρίνετε ως προς την δυνατότητα που προσφέρουν στον ερευνητή για έλεγχο – ώστε να εξασφαλίζεται περισσότερο η αξία των ερευνητικών αποτελεσμάτων

Καλή επιτυχία

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Γραπτή εξέταση 20 min Β΄ Τετραμήνου

ΟΝΟΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ 1ο Στην παρουσίαση του σκοπού της έρευνας ο ερευνητής:

α) αναφέρει τις παραμέτρους που πρέπει να μελετήσει Σ – Λ β) αναλύει τους λόγους πραγματοποίησης της έρευνας Σ – Λ γ) περιγράφει τους στόχους που επιδιώκει να ικανοποιήσει Σ – Λ δ) διατυπώνει μια σχέση μεταξύ των μεταβλητών του προβλήματος Σ - Λ ε) εξηγεί πως βελτιώνει την υπάρχουσα κατάσταση Σ – Λ

2ο Να συμπληρώστε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις :

-- Κατά την διατύπωση των ………..…… ( Conclusions ) θα πρέπει να μην χρησιμο- ποιούνται κατά το δυνατόν …………… …………… , ώστε να γίνονται αντιληπτά από ….. …………… .Ακόμη πρέπει να αναφέρονται …………… που δεν υπήρξε …………… να διερευνηθούν.

3ο Να αντιστοιχίσετε κάθε πρόταση της ομάδας Ι σε κάποια πρόταση της ομάδας ΙΙ (μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ίδια πρόταση ΙΙ περισσότερες της μιας φορές)

Ι ΙΙ

1-εξήγηση των ορίων της έρευνας Α-παρουσίαση του προβλήματος

2-περιγράφει θέματα που Β-περιγραφή των ορίων-περιορισμών διαπραγματεύεται η μελέτη της έρευνας

3-αναφέρει ποιες βελτιώσεις Γ-ανάλυση των παραμέτρων που επιφέρει στα ήδη γνωστά δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα

4-μικρός αριθμός ερωτηματολογίων Δ-προτάσεις για συμπληρωματική έρευνα 5-εκφράζουν τη θέληση του ερευνητή Ε-παρουσίαση των κοινωνικών αναγκών για βελτιώσεις που εξυπηρετεί η έρευνα 6-μπορεί να γίνει σύντομη ιστορική αναδρομή από την υπάρχουσα βιβλιογραφία

1→ ___ , 2→ ___ , 3→ ___ , 4→ ___ , 5→ ___ , 6→ ___

4o Ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχει ο ΤΙΤΛΟΣ της έρευνας; Γιατί είναι αναγκαία η σαφής περιγραφή του αντικειμένου μελέτης στον τίτλο;