Μυθιστορηματικός Λογισμόςusers.uoa.gr/~dimixar/books/mizo books... · συνθήματα στους τοίχους. Δεν θύμιζε με τίποτα καμία

Δημήτρης Χαρλαύτης

Μυθιστορηματικός Λογισμός

Αθήνα 2011

Δημήτρης Χαρλαύτης Mυθιστορηματικός Λογισμός

Τίτλος: “Μυθιστορηματικός Λογισμός”Συγγραφέας: Δημήτρης ΧαρλαύτηςΦιλολογική επιμέλεια: Γιώργος Χαρλαύτης

Στυλιανή ΚόσσυφαΠρώτη διαδικτυακή κυκλοφορία: Οκτώβριος 2011

Απαγορεύεται η ανατύπωση ή/και διακίνηση μέρους ή ολόκληρου του έργου χωρίς την άδεια του συγγραφέα (Copyright 2011)

2


Στα ανήσυχα και δημιουργικά Πνεύματα...

3


Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα Μυθιστόρημα. Δεν

ήταν όμως σαν τα άλλα. Το συγκεκριμένο Μυθιστόρημα είχε μία μεγάλη διαφοροποίηση από όλα τα υπόλοιπα μυθιστορήματα, διηγήματα, νουβέλες, ποιήματα και συνθήματα στους τοίχους. Δεν θύμιζε με τίποτα καμία από τις εκτεταμένες λογοτεχνικές φόρμες, η αλήθεια ήταν ότι δεν έμοιαζε ούτε στο ελάχιστο με κανένα είδος γραπτού λόγου. Το Μυθιστόρημα αυτό ήταν κάπου χαμένο στο χώρο και το χρόνο των ιδεών, δίχως υπόσταση, υλική και νοηματική. Δεν είχε σάρκα και κόκαλα, πράγμα που στον κόσμο των συγγραφέων θα σήμαινε μελάνι και χαρτί. Πουθενά δεν ήταν γραμμένο ή τυπωμένο, κανένας δεν το είχε δει, δεν το είχε διαβάσει μήτε το είχε ακούσει από κάποιον. Το Μυθιστόρημα κολυμπούσε αέναα σε ένα θολό ωκεανό ασάφειας, σε μία αιώνια καταδίκη απροσδιοριστίας, χωρίς ταυτότητα και ιδιότητες που να επαληθεύουν έστω και στο ελάχιστο το ίδιο του το όνομα.

Όλα τα παραπάνω αποτελούσαν εδώ και καιρό τις βασικότερες ελλείψεις αυτού του Μυθιστορήματος, πράγμα που το απομόνωνε και το εξόριζε σε μόνιμη βάση από την πραγματικότητα. Θα έλεγε κανείς πως ήταν καταδικασμένο από τους νόμους του σύμπαντος στην αφάνεια και, ακόμα

4


χειρότερα, στην ανυπαρξία! Μπορεί δηλαδή το ίδιο να ήξερε ότι υπάρχει σαν μία ενιαία, έστω και μη ολοκληρωμένη, οντότητα κάπου σε ορισμένες απρόσιτες και απομακρυσμένες διαστάσεις του σύμπαντος, οι βασικές ελλείψεις του όμως το απομόνωναν αυστηρά σε μία εξορία στην οποία κανείς δεν ήξερε το παραμικρό για την ύπαρξή του. Επομένως ήταν σαν να μην γεννήθηκε ποτέ. Το έρμο το Μυθιστόρημα, λίγο έλειψε να το πιστέψει αυτό. Δεν θέλει και πολύ για να πεισθείς για κάτι το οποίο είναι αυταπόδεικτα αναληθές και τρανταχτά λανθασμένο, επειδή όλοι γύρω σου που σε επηρεάζουν και σε εξουσιάζουν συνηγορούν υπέρ του. Στην περίπτωση αυτή εσύ, αν και υποστήριζες ακλόνητος το αντίθετο, δεν έχεις παρά να συμφωνήσεις μαζί τους και ακόμα χειρότερα, να πιστέψεις αυτά που λένε.

Θα είχε σίγουρα παραδοθεί στην ανύπαρκτη ανυπαρξία του εάν δεν διέθετε εκείνο το μοναδικό όπλο χάρη στο οποίο κατάφερε να σώσει τον ίδιο του τον εαυτό. Τη βούληση. Ήθελε απεγνωσμένα να διαδοθεί, να πιάσει τόπο σε χαρτί και μελάνι με οποιαδήποτε μορφή, καθιερωμένη ή επαναστατική, δεν το απασχολούσαν τέτοιες λεπτομέρειες. Ένιωθε πως ήθελε να μιλήσει, να εξιστορήσει γεγονότα, να αναλύσει τις σκέψεις, να διδάξει τα νοήματα, να φωνάξει τα συναισθήματα, αλλά δεν είχε τα μέσα. Το στόμα του θαρρείς πως ήταν ραμμένο με εκείνες τις χοντρές κλωστές που ενώνουν μεταξύ τους τα καραβόπανα και δεν κόβονται με τίποτα. Και ήθελε τόσα πολλά να πει, μα ένιωθε πως ήταν μουγκό. Ακόμα και να κατάφερνε κάποτε να έσχιζε τις χοντρές αυτές κλωστές δεν θα μπορούσε με τίποτα να μιλήσει, διότι πολύ απλά δεν διέθετε λαλιά. Ήταν ένα ακαθόριστο, άμορφο θεωρητικό Μυθιστόρημα.

Τα σωθικά του γύριζαν, ο κόσμος του ήταν ένα διαρκές και στροβιλοειδές μαρτύριο. Πώς θα κατάφερνε να πει αυτά που ήθελε επιτέλους; Έπρεπε να βρει ένα μέσο μετάδοσης, αλλά πριν το κάνει αυτό, σκέφτηκε ότι βιαζόταν πολύ. Πριν μεταδώσει οτιδήποτε με οποιοδήποτε τρόπο, έπρεπε να βρει πρώτα τι θα ήταν αυτό που θα μετέδιδε. Κι εκεί, χαμένο και ταλαιπωρημένο κάπου στα θολά όρια των μακρινών διαστάσεων, πάνω στο μεταίχμιο του αγώνα για επιβίωση

5


ενάντια στην ίδια την ανυπαρξία, μία μαγική επιφοίτηση, ένας από μηχανής θεός ήρθε και ξεδιάλυνε όλους τους φόβους του. Ή Κεντρική Ιδέα είχε μόλις γεννηθεί.

Η ανάγκη για επιβίωση το ώθησε να βγάλει από τα σωθικά του το νέο αυτό κατασκεύασμα. Δεν θα ήταν πια μόνο του, φοβισμένο και απομονωμένο να παλεύει με τις ανησυχίες που το περιτριγύριζαν. Η γέννηση της Κεντρικής Ιδέας ήταν η αχτίδα φωτός που ήρθε για να σκορπίσει την άβυσσο των αμφιβολιών του, ο κυρίαρχος στόχος κατά τη διάρκεια της άσκοπης πτήσης του στον αχανή κόσμο της θεωρίας. Το πνεύμα του, που ήταν σκορπισμένο εδώ κι εκεί στις μυστηριώδεις πεδιάδες των αόρατων διαστάσεων άρχισε σιγά σιγά να συγκροτείται, να μαζεύει τα θρύψαλα που πετούσαν εδώ κι εκεί στις αέρινες γειτονιές που δεν τις ήξερε κανείς και να διαμορφώνεται σε κάτι πιο συγκεκριμένο και σταθερό. Το συμπαγές της νέας αυτής μορφής του περιχαράκωσε την ίδια του την υπόσταση από τους φόβους της διάλυσης και της μετέπειτα λήθης. Τώρα πια είχε κάθε λόγο ύπαρξης, μιας και έπρεπε να εξυπηρετήσει τους ρόλους που επέβαλε ο ερχομός της Κεντρικής Ιδέας. Ήταν ο κορμός πάνω στον οποίο θα πατούσε.

Η Κεντρική Ιδέα, από την καθοριστική για το Μυθιστόρημα στιγμή της δημιουργίας της φαινόταν ακλόνητη και αλώβητη από εξωτερικές παρενέργειες. Τίποτα δεν μπορούσε να διαπεράσει το εσωτερικό της περίβλημα, τουλάχιστον έτσι έδειχναν τα νέα δεδομένα φαινομενικά. Το Μυθιστόρημα χάρηκε πολύ με τη νέα αυτή κατάσταση, μιας και τα πράγματα έδειχναν να μπαίνουν ύστερα από πάρα πολύ καιρό σε μία νέα τάξη. Τα ήρεμα νερά όμως πολύ γρήγορα άρχισαν να ταράσσονται από δύο απροσδόκητους εξωτερικούς παράγοντες. Ήταν δύο φωνές που έρχονταν από μακριά με τη μορφή ενός θαμπού φωτός, σαν τον απόηχο της ίδιας της δημιουργίας. Οι δύο αυτές φωνές, ενώ έμοιαζαν στη μορφή τους, εν τούτοις είχαν ακριβώς αντίθετο περιεχόμενο.

Το Μυθιστόρημα άρχισε να αμφιβάλλει. Στην αρχή δεν δέχτηκε να ακούσει αυτές τις φωνές ούτε για αστείο. Δεν το χωρούσε ο νους του ότι μετά από τόσο καιρό αοριστίας, κατάφερε επιτέλους κι αυτό να αποκτήσει μια Κεντρική Ιδέα,

6


η οποία μπορεί αρχικά να φαινόταν αλώβητη, εν τούτοις τώρα τα πράγματα συνηγορούσαν για το αντίθετο. Έλα όμως που οι τύψεις του οργίαζαν. Κι αν με την ακρόαση των φωνών αυτών η Κεντρική Ιδέα αποδεικνυόταν ότι δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία παραγεμισμένη φούσκα και έσκαγε μια για πάντα; Δεν ήταν σωστό να μείνει το ερώτημα αυτό ξεκρέμαστο. Το χτίσιμο της δομής έπρεπε να πατήσει πάνω σε στέρεα, ακλόνητα λιθάρια. Οι φωνές έπρεπε να ακουστούν, τα ελαττώματα να βγουν στην επιφάνεια και οι κηλίδες της κατασκευής να καθαριστούν. Όσο νωρίτερα, τόσο το καλύτερο. Καλύτερα να γκρεμίσεις μία καλύβα παρά έναν ουρανοξύστη, αυτό ήταν πασιφανές.

“Έλα λοιπόν, πες τα μια ώρα αρχύτερα πριν αρχίσω να χάνω την υπομονή μου”, μουρμούρισε το Μυθιστόρημα καχύποπτα.

Η πρώτη φωνή πήρε τότε το λόγο και άρχισε να αναπτύσσει τις θέσεις της απλώνοντας το θαμπό της φως γύρω από τα όρια του Μυθιστορήματος.

“Η Κεντρική Ιδέα πρεσβεύει κάποια αιώνια αυθεντία, η οποία δε γίνεται να γεννηθεί σε κάποια δεδομένη στιγμή του χρόνου κάτω από μία τυχαία έμπνευση. Επομένως, αυτή η αυθεντία-ιδέα υπήρχε από πάντα και δεν έχει ανάγκη κανένα μυθιστόρημα για να διαιωνίσει ή να δικαιολογήσει την ύπαρξή της. Έτσι λοιπόν εσύ μπορεί να νομίζεις ότι γέννησες την Κεντρική Ιδέα, η αλήθεια είναι ότι αυτή τελικά σε επισκέφτηκε και έδωσε επιτέλους νόημα στη μίζερη ύπαρξή σου”.

“Αν συνέβαινε αυτό τότε τι πειράζει στην περίπτωση τη δικιά μου;” ρώτησε φανερά εκνευρισμένο το Μυθιστόρημα. “Απεναντίας, θα έχω το πλεονέκτημα να μεταδώσω ένα πανάρχαιο, πανανθρώπινο μήνυμα του οποίου η αλήθεια είναι αμετακίνητη. Τόσο το καλύτερο λοιπόν. Η ισχύς της Κεντρικής Ιδέας θα περάσει στα κόκαλά μου, στις σελίδες μου και θα με κάνει κι εμένα διαχρονικό και δημοφιλές. Θα ρουφήξω όλη τη δυναμική της όσο εκεί που δεν πάει άλλο. Φεύγα λοιπόν κι άσε με στην ησυχία μου! Ο επόμενος!”

Η σύγχυση του Μυθιστορήματος ήταν τώρα ξεκάθαρη. Η φωνή όμως δεν κουνήθηκε από τη θέση της, μόνο είπε τα παρακάτω:

7


“Πριν φύγω θα σου πω το εξής. Είναι δικαίωμά σου να βασίζεσαι σε ξεκάθαρα μηνύματα, να καβαλάς αμετακίνητες έννοιες και να ακολουθείς δοκιμασμένα μονοπάτια. Πρόσεχε όμως διότι η σκιά μίας αυθεντίας είναι τόσο βαριά, όσο οι αλυσίδες όλων αυτών που πέθαναν για να την υποστηρίξουν. Πόσο βαριές είναι οι δικές σου αλυσίδες; Θα σταθείς στο ύψος των περιστάσεων και θα πρωτοτυπήσεις, αναδεικνύοντας τις ανεξερεύνητες παρυφές της αιώνιας σημασίας της ή θα βουλιάξεις στο έλος μίας ακόμα κοινοτυπίας και των μυριάδων αναμασημένων μηνυμάτων που λένε όλοι τους με τρομερή ευκολία; Το ρίσκο της επιλογής είναι το φορτίο σου”.

Και ευθύς, το φως της πρώτης φωνής, αφού έκανε μερικές εντυπωσιακές κυματιστές κινήσεις, χάθηκε στο σκοτάδι της αβύσσου που περιτριγύριζε το Μυθιστόρημα. Πέρασαν μερικά λεπτά σιωπής και περισυλλογής ώσπου το Μυθιστόρημα να αρθρώσει την επόμενη κουβέντα του. Ήταν η κλήση της δεύτερης φωνής.

“Κι εσύ τι έχεις να μας πεις τώρα σχετικά με την Κεντρική Ιδέα;” ρώτησε τη φωνή με εμφανή εμπαιγμό.

“Εγώ αυτό που έχω να σου πω είναι ότι καλά έκανες και τη γέννησες, μην ακούς την πρώτη φωνή που πάει να σε παραπλανήσει σαν το τελώνιο.”

“Μήπως κι εσύ δεν είσαι ένα τελώνιο σαν κι αυτήν; Γιατί δεν με αφήνετε στην ησυχία μου παρά χαίρεστε με τη μιζέρια μου;” φώναξε τρομαγμένο το Μυθιστόρημα. Πριν προλάβει να τελειώσει την ερώτησή του, η δεύτερη φωνή άρχισε να μιλά γρήγορα εντείνοντας το φως της που τώρα πια κάθε άλλο παρά θαμπό ήταν.

“Άκου, υπάρχει και άλλη περίπτωση εκτός από την προαναφερθείσα, μη γελιέσαι. Δεν είναι απαραίτητο η Κεντρική Ιδέα να είναι κάτι το μεγαλειώδες και το ουράνιο. Έχεις σκεφτεί πόσο απλή και καθημερινή μπορεί να είναι, πόσο ασήμαντη και τιποτένια και όμως, με βάση αυτή να μπορέσεις να απλώσεις πανεύκολα τον ιστό σου και να στήσεις αυτό που τόσον καιρό ονειρεύεσαι; Αν δεν μπορείς να πετάξεις στον ουρανό, υπάρχει και η γη για να την πατήσεις. Αν δεν μπορείς να κολυμπήσεις στα βαθιά, μείνε στην ακροθαλασσιά”.

“Ναι, αλλά πόσο φθηνό θα γίνω τότε;”

8


“Μη σε νοιάζει, τόσο πιο εύκολα θα διαδοθείς”.“Θα χαθώ μετά την πρώτη έκδοση!”“Μη σε απασχολεί”.“Όχι! Χάσου από μπροστά μου σιχαμερό τελώνιο! Μου

κόβεις τα φτερά μου πριν καν αυτά φυτρώσουν και θέλεις να με ποδοπατήσεις στη γη”.

“Πλανάσαι...”“Πάψε! Αν κάνω αυτό που λες, τότε θα εκφυλίσω την ίδια

τη δημιουργία σε κατανάλωση! Φεύγα!”Ελάχιστες στιγμές αργότερα το φως της δεύτερης

φωνής είχε χαθεί, αφήνοντας το Μυθιστόρημα και την Κεντρική Ιδέα μέσα σε μία βουβή θάλασσα σκότους.

Οι αμφιβολίες άρχισαν τώρα να αντικαθιστούν την αισιοδοξία και το ακλόνητο συναίσθημα νίκης που είχε το Μυθιστόρημα αμέσως μετά τη γέννηση της Κεντρικής Ιδέας. Σκοτάδι και σιωπή ήταν το δίπολο στο οποίο οι δύο σύντροφοι έπαιζαν τη νέα τους παρτίδα. Η Κεντρική Ιδέα τελικά έδειχνε πολύ πιο δύσκολη από ότι φανταζόταν στην αρχή το Μυθιστόρημα κι αυτό επειδή τα πράγματα δεν ήταν ούτε μαύρα ούτε άσπρα όπως του υποδείκνυαν οι φωνές. Δεν ήταν ούτε καν γκρίζα για να διαλέξει μια κατάσταση κάπου ενδιάμεσα, πράγμα που θα το βόλευε περισσότερο. Η φύση της κατασκευής της ήταν πολύχρωμη. Αυτό ήταν ό,τι χειρότερο για το Μυθιστόρημα.

Ταλαιπωρημένο από τις τελευταίες σκέψεις που τον έβαλαν οι δύο φωνές το Μυθιστόρημα σκεφτόταν την πολυχρωμία της Κεντρικής Ιδέας και άρχισε να το πιάνει πανικός. Με βιασύνη πήρε την παλέτα και έστησε την Κεντρική Ιδέα αντίκρυ της κατά τέτοιο τρόπο, ώστε αυτή να παίζει το ρόλο του καμβά. Δεν του έμενε καμία άλλη λύση παρά να αρχίσει να δοκιμάζει επάνω της διάφορα χρώματα, αποχρώσεις, καθώς και μία πληθώρα χρωματικών συνδυασμών. Το μπογιάντισμα έδινε κι έπαιρνε άτσαλα και βεβιασμένα, χρώματα συνδυάζονταν απαίσια με άλλα εντελώς παράταιρα και κακόγουστα. Όσο οι συνδυασμοί δεν πετύχαιναν, τόσο το βάψιμο γινόταν ολοένα πιο αγχωτικό και προσβλητικό σύμφωνα με τους κανόνες της αισθητικής. Οι άγαρμπες πινελιές του ράπιζαν τώρα με μανία την Κεντρική

9


Ιδέα, η οποία αμίλητη καθόταν υπομονετικά απέναντί του δεχόμενη αυτόν τον καταιγισμό προσβολών. Κάποια στιγμή δεν άντεξε, έπρεπε να μιλήσει.

“Βρίσκεσαι σε λάθος μονοπάτι”.“Τι είπες;” απόρησε το Μυθιστόρημα σταματώντας το

βάψιμο. “Μη με μπογιαντίζεις άλλο σε παρακαλώ, δεν

πετυχαίνεις τίποτα έτσι. Σε παρακαλώ, αν κάτσεις για ένα λεπτό θα σου εξηγήσω. Μόνο άσε εκείνο το καταραμένο το πινέλο, δεν αντέχω άλλο”.

Εμβρόντητο από τα τελευταία λόγια το Μυθιστόρημα πέταξε το πινέλο κατάχαμα, αφήνοντας άτσαλα μικρές χρωματιστές πινελιές εδώ κι εκεί μέσα στη μαυρίλα της περιβάλλουσας σκοτεινής αβύσσου.

“Ουφ!” αναστέναξε με ανακούφιση. “Μα, επιτέλους πια, γιατί θέλεις σώνει και καλά να με χρωματίσεις;”

“Πρέπει να πάρεις υπόσταση, να σου δοθεί ένα γενικό πλαίσιο, μία κατεύθυνση βρε αδερφέ, διαφορετικά χαθήκαμε και οι δύο στην αοριστία”.

“Και ποιος σου είπε ότι όλα αυτά πρέπει να γίνουν τώρα αμέσως και μάλιστα τόσο ψυχαναγκαστικά στο βαθμό που εσύ τα κάνεις; Δεν βλέπεις ότι όσο και να προσπαθείς, όσους αγχωμένους χρωματικούς συνδυασμούς κι αν κάνεις δεν πρόκειται να πετύχεις με το ζόρι κανένα επιθυμητό αποτέλεσμα;”

Το Μυθιστόρημα έμεινε λίγο σκεφτικό, σα να συλλογίστηκε τα παραπάνω λόγια της Κεντρικής Ιδέας.

“Και τι μου προτείνεις να κάνω;”“Προπαντός ψυχραιμία”.“Πρέπει να πάρεις έναν τόνο. Δεν γίνεται να μείνεις έτσι

απροσδιόριστη, οι φωνές θα έρθουν πάλι να με κυνηγήσουν!”“Άσε κάτω τα χρώματα, δεν τα χρειάζεσαι ακόμα. Έχεις

να κάνεις άλλες εργασίες πρώτα”.“Τι εννοείς;”“Πρέπει πρώτα να μου φτιάξεις το γενικό περίγραμμα, να

δώσεις τις κατευθυντήριες γραμμές πάνω στις οποίες θα έρθουν αργότερα και θα ζυμωθούν σταδιακά οι οποιοιδήποτε χρωματισμοί.”

10


“Καλά, πες ότι έκανα μία αρχική σκιαγράφηση όπως λες. Οι επόμενες αποχρώσεις πώς θα έρθουν;”

“Σου είπα, σταδιακά, μέρα με τη μέρα, αράδα την αράδα, κουβέντα στην κουβέντα”.

“Μα εσύ μιλάς για την πλοκή! Θα έρθει και η σειρά της, μη βιάζεσαι, αλλά εσύ πρέπει να σουλουπωθείς πρώτη από όλους!”

“Μην τα μπερδεύεις τα πράγματα. Άλλο εγώ, άλλο η πλοκή. Υπάρχει όμως αλληλεξάρτηση μεταξύ μας, αυτό μην το λησμονάς.”

“Ναι, υπάρχει”.“Αυτό που θέλω να σου ξεκαθαρίσω είναι ότι εγώ δεν

είμαι κάτι το στατικό, το ξύλινο. Αν με φτιάξεις έτσι όπως πας να κάνεις κακομοίρη μου, τότε είμαι καταδικασμένη να βουλιάξω μέσα σε αυτή τη σκοτεινή άβυσσο που μιλάμε αυτή τη στιγμή. Μη με χρωματίσεις λοιπόν από τώρα, αυτό θα γίνει δυναμικά με την πάροδο του χρόνου”.

“Και λοιπόν, τι προτείνεις να κάνω;”“Για αρχή πάρε το μολύβι σου και κάνε ένα αρχικό και

αχνό σκαρίφημα για το πώς με φαντάζεσαι. Ένα αρχικό πλαίσιο, πώς να στο πω”.

“Νομίζω ότι κατάλαβα”.“Αυτό είναι το μόνο που θα κάνεις. Μετά θα ασχοληθείς

με άλλα πράγματα”.Δίχως να χάσει περισσότερο χρόνο το Μυθιστόρημα

έσκυψε να διαλέξει το μολύβι του από το κασελάκι με τα εργαλεία ζωγραφικής. Βρήκε ένα καλοφτιαγμένο, λεπτοκαμωμένο μολυβάκι και ευθύς άρχισε να ζωγραφίζει λεπτές καμπύλες που θα έδιναν μία αρχική αίσθηση της Κεντρικής Ιδέας.

“Άσε τη φαντασία σου ελεύθερη”, έλεγε από μέσα του το Μυθιστόρημα ενώ χάραζε διάφορες ελεύθερες γραμμές και καμπύλες επάνω στην Κεντρική Ιδέα.

Όμως, τι παράξενο, ενώ το Μυθιστόρημα ζωγράφιζε με το μολύβι την Κεντρική Ιδέα, κάτι μυστηριώδες συνέβαινε που το αποσυντόνιζε από την εργασία του και του χαλούσε τη δουλειά. Ενώ χάραζε διάφορα πράγματα πάνω στην Κεντρική Ιδέα, μόλις έκανε να συνεχίσει λίγο παρακάτω έβλεπε τα

11


προηγούμενα σκίτσα του να αλλάζουν με μαγικό τρόπο σε κάτι το εντελώς διαφορετικό. Οι προηγούμενες ευθείες γραμμές είχαν γίνει τώρα τεθλασμένες, οι κύκλοι είχαν μετατραπεί σε ελλείψεις.

Το Μυθιστόρημα σάστισε με αυτό το καινούργιο είδος μαγείας.

“Πρώτα οι φωνές, τώρα αυτό”, σκέφτηκε, μα δεν το έβαζε εύκολα κάτω.

Με πείσμα πήρε να ζωγραφίζει ξανά και ξανά τα σημεία του καμβά της Κεντρικής Ιδέας που είχε κάνει πιο πριν και να ξανακάνει τις τεθλασμένες γραμμές ευθείες και τις ελλείψεις κύκλους όπως ήταν πριν. Μάταιο όμως. Οι δομές αυτές άλλαζαν ακατάπαυστα θέση και μορφή στο χώρο, σαν κάποια αόρατη δύναμη να τα ωθούσε να μετασχηματιστούν κόντρα στη βούληση του Μυθιστορήματος. Όσο πεισματικά κι αν προσπαθούσε, δεν μπορούσε με τίποτα να αλλάξει τη ροή των πραγμάτων. Τα σκίτσα άλλαζαν τώρα από μόνα τους χωρίς να χρειαστεί να πιάσει καθόλου το μολύβι, ενώ καινούργιες γραμμές χαράσσονταν σε νέα ανεκμετάλλευτα σημεία του καμβά. Τώρα πια δεν είχε καμία απολύτως επιρροή στη σκιαγράφηση της Κεντρικής Ιδέας, μιας και αυτή γινόταν αυτόματα. Ή τουλάχιστον έτσι νόμιζε αρχικά.

“Μα, τι γίνεται εδώ; Θα μου πει κανείς; Τα τελώνια φύγανε, τα έδιωξα εγώ προσωπικά. Ποιος είσαι; Εμφανίσου!”

Τη στιγμή εκείνη, προς μεγάλη έκπληξη του Μυθιστορήματος, σαν από κάποιο είδος μαγείας, ξεπρόβαλε επάνω στον καμβά ένα αιωρούμενο χέρι. Ήταν τόσο ανάλαφρο και αέρινο, που με το βλέμμα σου μπορούσες να το διαπεράσεις και να δεις μέσα από αυτό, όπως γίνεται με τα φαντάσματα. Το αόρατο χέρι κρατούσε ένα μολύβι και συνέχιζε αμέριμνο να ζωγραφίζει επάνω στον καμβά και να αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά που είχε δώσει λίγο πιο πριν το Μυθιστόρημα. Ήταν ένα αυτόβουλο χέρι. Ήταν το χέρι του Δημιουργού.

“Ποιος είσαι;” ρώτησε τρομαγμένο το Μυθιστόρημα. “Τι θέλεις από μένα; Γιατί αλλάζεις τα σχέδιά μου;” Η φωνή του είχε γίνει κόμπος.

“Τα σχέδιά σου;” Ο Δημιουργός ξέσπασε σε πνιχτά γέλια.

12


“Για ποια σχέδια μιλάς; Εγώ βλέπω στον καμβά αυτά που φτιάχνω μονάχα εγώ, ότι αλλάζει, αλλάζει επειδή το ορίζω εγώ.”

“Ποιος είσαι;”“Ο Δημιουργός, αυτός στον οποίο χρωστάς την ύπαρξή

σου”.“Λες ψέμματα! Εγώ υπήρχα πολύ πριν έρθεις και με

ενοχλήσεις!”“Να σε ενοχλήσω; Μάλλον αντίθετα τα βλέπεις τα

πράγματα. Εσύ ενοχλείς εμένα, γι' αυτό σταμάτα τη ζωγραφική τώρα αμέσως!”

“Δεν μπορείς να με διατάζεις! Εγώ βρίσκομαι εδώ αιώνες, χιλιετίες πριν έρθει το χέρι σου να μου χαλάσει τη δουλειά. Ποιος είσαι λοιπόν τώρα εσύ που έρχεσαι κιόλας με αξιώσεις να σηκώσεις μπαϊράκι;”

“Και όμως, έτσι έχουν τα πράγματα. Χωρίς εμένα είσαι μία αφηρημένη ιδέα που ταξιδεύει αιώνια στο χωρόχρονο, όπως πολύ σωστά το είπες. Δηλαδή είσαι αέρας κοπανιστός!”

“Τον κακό σου τον καιρό!”“Χωρίς τη δική μου παρέμβαση, τη δική μου βούληση και

έμπνευση είσαι μία αφηρημένη αόρατη σκιά, δεν καταλαβαίνεις; “

“Έτσι λες; Και την Κεντρική Ιδέα ποιος τη γέννησε;”“Την Κεντρική Ιδέα θα τη φτιάξω εγώ, όχι εσύ. Εγώ είμαι

ο Δημιουργός, εγώ σε κατασκευάζω κατά το δοκούν, σε μεταπλάθω κατά βούληση, σε αποτυπώνω με μελάνι στο χαρτί ή με bytes στην οθόνη και, άμα το θελήσω κιόλας, σε καίω στην πυρά!”.

Στην ακρόαση των τελευταίων αυτών λόγων το Μυθιστόρημα μαζεύτηκε κάπως φοβισμένο και ταπεινωμένο σκύβοντας το κεφάλι. Από το σοκ που υπέστη λίγο έλειψε να του πέσει το μολύβι και να χαθεί για πάντα στη σκοτεινή άβυσσο που το κύκλωνε. Την τελευταία στιγμή όμως ανασυγκρότησε τις δυνάμεις του, έπιασε σφιχτά το μολύβι του, που δεν ήθελε με τίποτα να το χάσει και γύρισε ψηλά το κεφάλι για να αντιμιλήσει στο Δημιουργό.

“Δεν είμαι ιδιοκτησία κανενός!” γρύλισε αγανακτισμένο. “Υπήρχα στο χωρόχρονο από πάντα και θα παραμείνω εκεί για

13


πάντα, ακόμα κι αν με κάψεις στη φωτιά όπως λες ή με διαγράψεις οριστικά από τη μνήμη του υπολογιστή”.

“Μα δεν καταλαβαίνεις ότι είσαι δικό μου δημιούργημα; Αφού σου λέω πως είμαι ο Δημιουργός!”

“Ναι, είσαι ο Δημιουργός, αυτό το κατάλαβα.”Το Μυθιστόρημα έβαλε το μολύβι του προσεκτικά πίσω

στην κασέλα με τα εργαλεία ζωγραφικής. Αυτό το έκανε πολύ έξυπνα για να κερδίσει λίγο χρόνο και να ηρεμήσει, ώστε να αντιμετωπίσει το νέο επισκέπτη του με περισσότερη ψυχραιμία. Έπειτα γύρισε προς το συνομιλητή του παίρνοντας αποφασιστικό ύφος που δεν χωρούσε αντιρρήσεις.

“Είσαι αυτός που δίνει μορφή και υπόσταση στο καλλιτέχνημα για να το χαίρεται ο κόσμος στις εκθέσεις και τις γκαλερί και να θαυμάζει το ταλέντο σου. Το όνομά σου ως δημιουργού θα δεσπόζει στις καλλιτεχνικές στήλες σαν αυτός που έφτιαξε το δημιούργημα, δηλαδή εμένα, και ίσως πάρεις και κάποιο βραβείο να το χαίρεσαι και να το κρεμάσεις πάνω από το νεροχύτη της τουαλέτας σου για να το δείχνεις στους φίλους σου. Πρέπει όμως να γνωρίζεις ότι αυτό είναι τόσο μάταιο, όσο μάταιη είναι και η δική σου, η περιορισμένη από τη φύση ζωή”.

“Τι εννοείς;” ρώτησε ενοχλημένος ο Δημιουργός.“Εννοώ πως ό,τι και να γίνει, όση αξία και να έχω, η

δόξα που σου αναλογεί είναι μηδαμινή”.“Και πώς το εξηγείς αυτό;”“Υπάρχουν δύο περιπτώσεις. Η μία είναι η πιο εύκολη. Θα

στην πω πρώτη, μιας και σε βλέπω βιαστικό. Η πρώτη λοιπόν περίπτωση είναι αυτή στην οποία το δημιούργημά σου δεν έχει καμία ή ελάχιστη αντικειμενική ή πραγματική αξία, πες το όπως θες. Αν συμβαίνει αυτό, τότε εσύ είσαι καταδικασμένος στο να παράγεις σκουπίδια, άρα τίποτα το δημιουργικό. Μπορεί βέβαια να είσαι τυχερός και τα σκουπίδια που παράγεις οι άλλοι να τα δέχονται σαν αληθινά έργα τέχνης και να βγάλεις λεφτά, αλλά και στην περίπτωση αυτή δεν θα είσαι δημιουργός με όλη τη σημασία της λέξης”.

“Δεν με ενδιαφέρει η γνώμη τους. Τα σκουπίδια αυτά για μένα μπορεί να είναι χρυσός, άσχετα με το τι λένε οι άλλοι”.

“Δεν αρκεί”.

14


“Δε με νοιάζει, εγώ το κάνω για μένα και μόνο για μένα. Πες μου τη δεύτερη περίπτωση”.

“Η δεύτερη περίπτωση είναι εκείνη στην οποία έχεις κατασκευάσει ένα αληθινό έργο τέχνης με αδιαμφισβήτητη και διαχρονική αξία, ένα λαμπρό, φωτεινό σημείο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αν το πετύχεις αυτό, τότε πάλι η δόξα δεν σου ανήκει. Το μόνο που θα σου μείνει όταν σωθεί το καντήλι της λιγοστής σημειακής ζωής σου που στιγμάτισε την αιώνια ιστορική γραμμή με το έργο σου, είναι η υστεροφημία. Η πραγματική όμως δόξα δεν ανήκει σε σένα, αλλά σε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. Η κληρονομιά σου είναι αυτή που θα ευεργετήσει τις ερχόμενες γενιές και όχι το όνομά σου. Κατάλαβες; Το δημιούργημα που έφτιαξες δεν θα μπορεί να σου ανήκει τότε, θα έχει περάσει στην ψυχή όλων των ανθρώπων, θα διαμορφώσει τις συνειδήσεις τους και αυτοί θα σε ευγνωμονούν βέβαια για αυτό. Το έργο τέχνης όμως δεν θα είναι πια δικό σου. Είσαι λοιπόν καταδικασμένος να μην το χαρείς ποτέ!”

Το χέρι του Δημιουργού είχε πετρώσει, δεν χάραζε άλλες γραμμές επάνω στον καμβά. Πέρασαν έτσι λίγες στιγμές ακινησίας και από την πλευρά των δύο συνομιλητών, μέχρι που ο Δημιουργός έπιασε ξανά να ζωγραφίζει νευρικά και άτσαλα παχιές χοντροκομμένες γραμμές επάνω στον καμβά.

“Εγώ θα το κάνω επειδή έτσι μου αρέσει”, μουρμούριζε νευρικά από μέσα του με σφιγμένα τα δόντια.

“Επειδή έτσι μου αρέσει...”“Συνεχίζεις βλέπω”, είπε το Μυθιστόρημα. “Ναι, δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Δεν μπορώ να διανοηθώ

τη ζωή μου αν δεν πιάσω τώρα το μολύβι. Δεν το καταλαβαίνεις; Θα το κάνω και μετά ας γίνει ό,τι θέλει. Όποια ιστορία από αυτές που μου είπες και να γίνει δε με ενδιαφέρει, ακούς; Δε με ενδιαφέρει! Εγώ θα συνεχίσω, γιατί πολύ απλά αυτό είναι το μόνο πράγμα στον κόσμο που μου αρέσει και ξέρω καλά να το κάνω. Όλα τα άλλα εμπεριέχουν κατάθλιψη!”

“Μα πώς να μην συνεχίσεις καημένε! Η τραγική σου φιγούρα έχει κιόλας πάρει το δρόμο που της χάραξες με την ξεροκεφαλιά σου”.

Ο Δημιουργός έκανε πως δεν άκουγε τα τελευταία λόγια

15


του Μυθιστορήματος και σχεδίαζε νευρικά τον καμβά της Κεντρικής Ιδέας μουρμουρίζοντας. Βλέποντας ότι η κουβέντα δεν θα προχωρούσε άλλο, το Μυθιστόρημα αρκέστηκε στα παρακάτω τελευταία λόγια.

“Ας είναι λοιπόν, έκανες την επιλογή σου. Το έργο μόλις ξεκινά. Σκέψου ορθά, εγώ θα βρίσκομαι στο πλάι σου για οποιαδήποτε βοήθεια”.

Ο Δημιουργός γύρισε αγριεμένος το κεφάλι προς το Μυθιστόρημα και το μολύβι σύρθηκε με δύναμη επάνω στον καμβά, με αποτέλεσμα να σπάσει η μύτη του και να σχηματιστεί επάνω στη λευκή επιφάνεια μία γκρίζα ακαθόριστη μουτζούρα.

“Αυτό που είπες να το πάρεις πίσω, ακούς; Εγώ είμαι ο Δημιουργός, εγώ έχω το πάνω χέρι στο έργο, δική μου η έμπνευση, δική μου κι η κατασκευή. Εμένα θα ακούς!”

Το Μυθιστόρημα είδε ότι δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή για να αντικρούσει αυτή την αλαζονική στάση του και κάθισε στο παρασκήνιο της μαύρης αβύσσου. Ο Δημιουργός έπιασε ένα δεύτερο μολύβι, μιας και η μύτη του πρώτου είχε σπάσει και άρχισε να διορθώνει τις ατέλειες που είχε προκαλέσει στο σχέδιο από την ταραχή του. Ύστερα από λίγο το προσχέδιο είχε τελειώσει. Η Κεντρική Ιδέα είχε αρχίσει πλέον να παίρνει σάρκα και οστά και να γίνεται κάτι το πιο συγκεκριμένο και εύληπτο.

“Αρκεί αυτό, άραγε;” σκεφτόταν ο Δημιουργός, ο οποίος είχε τώρα κάτσει κατάχαμα για ώρες, κοιτούσε το προσχέδιο της Κεντρικής Ιδέας και προσπαθούσε να δει τις ατέλειές της καθώς και τα σημεία στα οποία θα έπρεπε να επέμβει εκ νέου. Η αγωνία του για το πόσο θα διαρκέσει το σκίτσο αυτό ήταν έκδηλη. Κι αν η Κεντρική Ιδέα ήταν κατασκευασμένη έτσι που να μην μπορέσει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες του; Μήπως έπρεπε να την αλλάξει και να αρχίσει το σκίτσο από την αρχή; Όταν ο κορμός του έργου είναι σάπιος, τότε το ίδιο είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει κάποια στιγμή. Φοβήθηκε ότι θα έμενε κολλημένος έτσι κατάχαμα να χαζεύει τον καμβά για αιώνες. Τον έπιασε κρύος ιδρώτας.

Αυτή έμοιαζε να είναι η τελευταία του στάση, μιας και αρνιόταν να σηκωθεί από εκεί και να κάνει οτιδήποτε άλλο.

16


Θα πέθαινε μπροστά στο τελευταίο του δημιούργημα, αποκαμωμένος και αποδυναμωμένος από την ασιτία, με την τελευταία εναγώνια σκέψη να τριβολίζει το κεφάλι του, δηλαδή αν το παραγόμενο έργο ικανοποιούσε τις προσδοκίες του.

Παρέμεινε εκεί στο τάρταρο της πιο εναγώνιας αναζήτησης, ώσπου η έμπνευσή του τον λυπήθηκε και αποφάσισε να του αποκαλύψει μία δίοδο διαφυγής. Του παρουσίασε τον Ήρωα.

Λαμπρός, γεμάτος δύναμη κι αισιοδοξία εμφανίστηκε μπροστά του από το πουθενά, σαν οπτασία. Έσκυψε, τον πήρε από το χέρι και τον σήκωσε βοηθώντας τον να σταθεί στα δυο του πόδια.

“Πρέπει να συνεχίσουμε, έχουμε πολύ δρόμο ακόμα. Μην χασομεράς άλλο, δεν έχει κανένα πια νόημα. Μας περιμένουν μεγάλα κατορθώματα”.

“Μήπως βιαζόμαστε;”“Να βιαζόμαστε; Μα εδώ δεν έχουμε καιρό για χάσιμο,

δεν το καταλαβαίνεις; Η έμπνευση τρέχει! Πάρε μολύβι και χαρτί και άρχισε να γράφεις πριν σου φύγει. Ετοιμάσου για ηρωικές στιγμές”.

“Μα πως θα αρχίσω να γράφω χωρίς να έχω ξεκαθαρίσει την Κεντρική Ιδέα; “

“Η έμπνευση θα σου πει”.“Μήπως αυτά που θα αρχίσω να γράφω δεν θα

ανταποκρίνονται στην Κεντρική Ιδέα; Αν είναι όλα τους λανθασμένα; Αν τελικά χρειαστεί να τα σκίσω όλα αργότερα;”

“Αυτό αποκλείεται, θα έχουν γίνει συνταρακτικά γεγονότα τα οποία θα σου είναι αδύνατο να αρνηθείς. Είναι σαν να σκοτώνεις τον ίδιο σου τον εαυτό. Έλα πάμε, πιάσε μελάνι και χαρτί, νιώθω τον εαυτό μου σε διαολεμένη φόρμα!”

“Και τι θες να γράψω πια;”Ο Ήρωας κοίταξε το Δημιουργό απορημένος, ήταν μία

ερώτηση που δεν περίμενε ποτέ να ακούσει από τα χείλη του, τουλάχιστον τόσο νωρίς.

“Εγώ θα σου πω; Εσύ είσαι το αφεντικό. Μόνο κάνε γρήγορα γιατί είμαι σε άριστη φυσική κατάσταση. Έχω τόσα πολλά να κάνω και όλα πρέπει να ειπωθούν!”

17


“Δεν θέλω, άσε με, θα κάτσω να σκεφτώ πρώτα. Και ύστερα, ποιος μου λέει ότι θα πρέπει να σε εμπιστευτώ;”

Στα λόγια αυτά ο Ήρωας τον κοίταξε με πιο σοβαρό ύφος.

“Άκου, είμαι ο μόνος μέσα από τον οποίο μπορείς να εξιστορήσεις αυτά που έχεις στο ρημάδι το κεφάλι σου. Μη σε νοιάζει τώρα για την Κεντρική Ιδέα, αυτή θα πιάσει να γίνεται ύλη σταδιακά, μαζί με τα κατορθώματά μου”.

“Σαν πολλοί να θέλετε την πρωτοκαθεδρία μου φαίνεται. Η Κεντρική Ιδέα δεν είναι κτήμα κανενός σας!”

“Όχι, αλλά μπορούμε και τη διαμορφώνουμε”, απάντησε δυνατά ο Ήρωας, που δεν τον χωρούσαν τα ρούχα του. Ήταν τόσο βιαστικός, τόσο ορμητικός που ο Δημιουργός δυσκολευόταν να τον δει με εμπιστοσύνη.

“Πάμε, αφεντικό, έχω τόσα πολλά να σου πω”.“Δηλαδή;”“Θα γίνει κι αυτό σταδιακά, μα τώρα πιάσε το μολύβι,

δεν έχω καιρό για χάσιμο”.“Γιατί είσαι τόσο βιαστικός, δε μου λες;”“Είναι τόσα πολλά αυτά που πρέπει να κάνω! Τόσα

κατορθώματα, περιπέτειες, συγκινήσεις και συναισθήματα που με περιμένουν, που απορώ πώς κάθομαι και σου μιλάω τώρα δα και δεν έχω αρχίσει ακόμα τη δουλειά. Θα περάσουμε ωραία μαζί. Εσύ θα γράφεις κι εγώ θα πράττω. Δεν θα σε απογοητεύσω, θα το δεις”.

“Κι αν αυτά που θα κάνεις δεν είναι κατορθώματα, μα εγκλήματα; Ποιος σου λέει ότι εγώ θα σε κάνω σούπερ-ήρωα; Εγώ δεν είμαι ο Δημιουργός; Ό,τι θέλω κάνω”.

“Ναι, εντάξει”, είπε με πιο συγκαταβατικό ύφος αυτή τη φορά. “Μα και εγκληματία να με κάνεις, πάλι Ήρωας θα είμαι. Οι πράξεις μου θα έχουν κάτι να πουν και θα είναι αυτές που θα κουβαλάνε τη ροή του έργου σου, μην το ξεχνάς”.

Ο Δημιουργός πείσμωσε τώρα ακόμα περισσότερο.“Κι αν δεν θέλω εγώ πρωταγωνιστές στο έργο μου;

Δημιουργός δεν είμαι; Όποιον θέλω βάζω μέσα, όποιον θέλω βγάζω απέξω από το επιτελείο. Ας πούμε λοιπόν ότι δεν θέλω κανένα σας, στο έργο αυτό μένω μόνο η αφεντιά μου και κάνω τα κουμάντα μου έτσι όπως ορίζω εγώ!”

18


Ο Ήρωας ξέσπασε σε τρανταχτά γέλια, τόσο που από τον αντίλαλο βούιξε όλη η άβυσσος που τους περιτριγύριζε.

“Αν είσαι μοναχός σου στο Μυθιστόρημα; Ε, τότε εσύ θα γίνεις εγώ, ανόητε! Πάλι θα υπάρχω!”

Τα γέλια έγιναν ακόμα πιο δυνατά, τόσο που έκαναν το Δημιουργό να προσπαθεί να κλείσει τα αφτιά του. Στη συνέχεια ο Ήρωας τον έπιασε από το γιακά και τον τράνταξε δυνατά.

“Γι' αυτό σου λέω, δεν υπάρχει άλλη λύση. 'Ο,τι και να κάνεις πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα στα οποία να λάβουμε μέρος. Δουλειά! Η δόξα μας περιμένει!”

Τα μάτια του Ήρωα φωτοβολούσαν ενέργεια και πάθος, αντικατοπτρίζοντας τον εσωτερικό στίβο της ψυχής του στον οποίον θα πάλευαν όλες οι μεγάλες αξίες. Στο πρόσωπό του ο Δημιουργός έβλεπε τώρα το μεγαλείο της τραγικότητας που έμελλε να υφανθεί κατά την εξέλιξη του Μυθιστορήματος. Ήταν το μοναδικό μέσο για να μεταδώσει τον πολύτιμο συναισθηματικό του κόσμο, ένα εργαλείο που θα του ξεδίπλωνε το χάρτη που θα τον βοηθούσε στο ατέλειωτο ταξίδι της δημιουργίας. Όσο πομπώδης, υπερφίαλος και άτσαλος κι αν ήταν, ο Ήρωας έμελλε να αποτελέσει βασικό κομμάτι του παζλ που συνέθετε εκείνη τη στιγμή. Ίσως και να ήταν ο πιο άτυχος από όλους, διότι την εξέλιξή του θα τη μάθαινε τελευταίος, όταν όλα θα είχαν πάρει πια το δρόμο τους.

Σκεπτόμενος όλα αυτά, ο Δημιουργός έσκυψε και πήρε το μολύβι του. Το έπιανε διστακτικά και το στριφογυρνούσε στα δάχτυλά του νευρικά. Ύστερα το δάγκωνε μηχανικά, σαν να σκεπτόταν πώς θα ξεκινήσει. Μερικές φορές του έπεφτε κάτω από τη σύγχυση και έσκυβε βιαστικά για να το πιάσει και να ξαναρχίσει αυτό το νευρικό παιχνίδι κάτω από το ανυπόμονο και άγρυπνο μάτι του Ήρωα.

Η θέα της Κεντρικής Ιδέας ήταν απογοητευτική. Παρόλο που είχε σκιαγραφήσει τον κεντρικό της άξονα, ήταν αναπόφευκτο ένα αίσθημα ανασφάλειας για το αν αυτή έστεκε πάνω σε γερά θεμέλια. Φοβήθηκε ότι αυτό θα τον ταλαιπωρούσε για πολύ καιρό ακόμα, ίσως και μέχρι το τέλος του Μυθιστορήματος, ίσως ακόμα και μετά την ολοκλήρωσή

19


του. Ποτέ δεν θα μπορούσε να είναι σίγουρος για την ποιότητα του αποτελέσματος. Τόσος κόπος, τόση αγωνία για το τίποτα λοιπόν;

Του ήρθε να κάνει μια και να σκίσει τον καμβά της Κεντρικής Ιδέας και να τη στείλει από εκεί που ήρθε, δηλαδή στην ανυπαρξία. Την κοιτούσε επίμονα και ενώ στο δεξί του χέρι κρατούσε το μολύβι για να αρχίσει να γράφει, με το αριστερό ετοιμαζόταν να γραπώσει τον καμβά και να τον σκίσει με τα νύχια του. Μόλις όμως αντιλήφθηκε τις προθέσεις του, ο Ήρωας του έπιασε το αριστερό μπράτσο και με μία επιδέξια κίνηση τον ακινητοποίησε με μιας.

“Τι πας να κάνεις;” έσκουξε νευριασμένος. “Δε λυπάσαι τον κόπο σου; Θες να αυτοκαταστραφείς;”

“Άφησέ με! Δεν το αξίζω αυτό το μολύβι! Παρ' το, να γράψεις εσύ την ιστορία. Να!”

Άρπαξε απότομα το χέρι του Ήρωα και προσπάθησε να του ανοίξει με δύναμη τη χούφτα για να του βάλει εκεί μέσα το μολύβι με το ζόρι. Ο Ήρωας αντιστάθηκε και με φοβερή δύναμη απέκρουσε την κίνησή του. Οι δυο τους πιάστηκαν στα χέρια και πάλεψαν άγρια μέσα στην άβυσσο. Για αρκετή ώρα κανένας δε νικούσε. Σιγά σιγά όμως ο Δημιουργός άρχισε να κουράζεται, ένιωθε το χέρι του βαρύ και δεν μπορούσε άλλο να βαστήξει το μολύβι. Έβγαλε μια σπαρακτική κραυγή απογοήτευσης και πέταξε το μολύβι μπροστά με δύναμη.

Εκείνη τη στιγμή η πάλη σταμάτησε ακαριαία. Οι δυο τους τώρα έψαχναν να βρουν τι απέγινε το μολύβι. Καθώς είχε φύγει με δύναμη από τα χέρια του Δημιουργού, πήγε και ακούμπησε με τη μύτη του κάπου στη μέση του καμβά, εκεί όπου δεν υπήρχε τίποτα άλλο παρά μόνο ασπρίλα. Το μολύβι τινάχτηκε πίσω απότομα, αφήνοντας πάνω στη λευκή επιφάνεια μία μικρή στρογγυλή κηλίδα.

“Τα βλέπεις;” φώναξε ο Ήρωας κατακόκκινος από το θυμό του. Ύστερα κάπως ηρέμησε και προσπάθησε να μεταπείσει το Δημιουργό με το καλό.

“Με αυτά που κάνεις θα μαγαρίσεις το ταλέντο σου, δεν είναι κρίμα; Έλα δω, πιάσε το μολύβι, έτσι μπράβο. Συνέχισε από εκεί που σταμάτησες. Γόμα έχεις;”

“Τι την θέλεις;”

20


“Να σβήσεις την κηλίδα”.“Η κηλίδα θα μείνει εκεί”.“Γιατί;”“Η κηλίδα θα μείνει εκεί!”“Πρέπει να τη σβήσεις!”“Όχι, από εκεί θ' αρχίσω!”Ο Ήρωας έμεινε για λίγο σκεφτικός. Τουλάχιστον αυτό

θα ήταν μία αρχή. Έπρεπε να τον αφήσει να λειτουργήσει όπως είχε συνηθίσει. Ήξερε καλά ότι οποιαδήποτε βίαιη παρέμβασή του θα έφερνε αντίθετα αποτελέσματα. Δεν πέρασαν δύο λεπτά και ο Δημιουργός έπιασε αργά από κάτω το μολύβι που είχε ρίξει προηγουμένως και άρχισε να χαράσσει σκιές γύρω γύρω από την κηλίδα. Κάθε τόσο σταματούσε, απομακρυνόταν δύο βήματα πιο πίσω και κοιτούσε τον καμβά πανοραμικά, εστιάζοντας το βλέμμα του στο μικρό στρογγυλό λεκέ που είχε σχηματιστεί εκεί κατά λάθος. Τον κοιτούσε με θαυμασμό και σκεφτόταν διάφορους τρόπους για το πώς θα μπορούσε να τον επεκτείνει δίχως όμως να χαλάσει την αρμονία που του έδινε η ακαθόριστη μορφή του. Ύστερα ξαναγυρνούσε μπροστά και συνέχιζε από εκεί όπου είχε σταματήσει. Και πάλι από την αρχή.

Μερικές φορές τα μεγαλύτερα λάθη είναι η καλύτερη πηγή έμπνευσης. Πότε όμως αυτή η μαγική θεά καταδέχεται να σε επισκεφτεί; Άλλους ούτε που γυρνάει καν να τους κοιτάξει και σε άλλους έχει μόνιμα στήσει ένα τσαντίρι μέσα στο κεφάλι τους. Αυτή την επιλεκτικότητα δεν μπορούσε να τη βαστάξει. Έπρεπε όμως να συμβιβαστεί μαζί της. Δεν υπήρχε κανένας τρόπος να ξεγελάσει τη θεά έμπνευση για να τον επισκέπτεται λιγάκι παραπάνω από όσο εκείνη ήθελε. Σαν να παρακαλούσε για βροχή στη μέση της ερήμου. Όσα τερτίπια κι αν σκαρφιζόταν, όσες προσφορές και παζάρια κι αν της έκανε, δεν μπορούσε με τίποτα να τη δελεάσει. Εκείνη ερχόταν όποτε της κάπνιζε και φυσικά, εντελώς απροειδοποίητα. Μερικές φορές τον επισκεπτόταν στον ύπνο του με τη μορφή ονείρου ή θολών σκέψεων λίγο πριν κλείσει τα μάτια του αποκαμωμένος και άλλοτε ερχόταν σε εντελώς άσχετες στιγμές αγωνίας, όταν δεν είχε επάνω του κανένα κομμάτι χαρτί για να αποτυπώσει αυτά που του ψιθύριζε.

21


Αναθεμάτιζε εκείνες τις στιγμές του που έχανε τέτοιες μαγικές δόσεις καθαρής και εμπνευσμένης δημιουργίας. Σίγουρα η τύχη και η έμπνευση, αυτές οι άτιμες, αυτές οι ανήθικες θεές είχαν συμμαχήσει για να του τη φέρουν. Αυτό το πίστευε εδώ και καιρό. Έλα όμως που τώρα, σε μία ανύποπτη στιγμή έντασης και παραζάλης σαν κι αυτήν εδώ που τσακωνόταν με τον Ήρωα, ήρθε αντιμέτωπος με μία θεαματική της εμφάνιση. Δεν την είδε πρόσωπο με πρόσωπο, δεν την άκουσε να του ψιθυρίζει ιδέες, όχι, τίποτα από τα καθιερωμένα δρώμενα που περίμενε δεν συνέβησαν. Η θεά έμπνευση τον επισκέφτηκε παίρνοντας τη μορφή μίας άσχημης και τυχαίας γκρι κηλίδας.

Για πόσο θα κρατούσε αυτό; Δεν τον ένοιαζε πια. Η κηλίδα είχε στιγματίσει πια για τα καλά την Κεντρική Ιδέα. Σαν κάποιο μαγικό έντομο γεννούσε μέσα από το μικρό της σώμα εκατοντάδες παράπλευρες και συμπληρωματικές νεογέννητες ιδέες που κατέκλυζαν όλο το έργο. Ο Δημιουργός δεν προλάβαινε να τις πιάσει, έβλεπε χιλιάδες ιδέες να αναβλύζουν από εκείνο το μικροσκοπικό λεκέ.

Σάστισε.Πέρασε αρκετή ώρα ώσπου να συνέλθει. Στη θέα των

εκατοντάδων αυτών νεογέννητων ιδεών του ήρθε πανικός. Πως να τις μαζέψει; Αν τις έβαζε άτσαλα επάνω στον καμβά όπως ακριβώς τις είχε γεννήσει η κηλίδα, τότε το μόνο που θα κατάφερνε θα ήταν να απεικονίσει ένα ακατάσχετο παραλήρημα. Όλη η μαγεία της στιγμής θα είχε πάει στο βρόντο και το θείο δώρο της έμπνευσης θα έμενε – αλίμονο - ανεκμετάλλευτο. Οποία ύβρις!

Βλέποντας αυτές τις μικροσκοπικές ιδέες να περπατάνε άτσαλα με τα ευέλικτα ποδαράκια τους σαν οκτάποδα επάνω στον καμβά, σκέφτηκε ότι ο μόνος τρόπος για να τις δαμάσει αφενός και να τις προσαρμόσει κατά το δοκούν στην Κεντρική Ιδέα ήταν να εφεύρει ένα εργαλείο.

Το εργαλείο αυτό θα είχε πολλαπλές χρήσεις. Αρχικά, θα οργάνωνε τη σκέψη και την έμπνευσή του και από ένα άτσαλο παραλήρημα μπλεγμένο σαν κουβάρι θα την ύφαινε σιγά σιγά στον αργαλειό του σε ένα ομοιόμορφο σεντόνι. Ύστερα, θα κανονικοποιούσε τον Ήρωα τραβώντας του τα χαλινάρια και

22


θα τον τοποθετούσε σε συγκεκριμένο χωροχρονικό πλαίσιο. Έτσι εφηύρε την Πλοκή.

“Τρομερό εργαλείο πράγματι!” σκέφτηκε όλο υπερηφάνεια, ενώ με το αριστερό του χέρι έξυνε το πηγούνι του νευρικά. Τώρα πια ο δρόμος ανοιγόταν ξεκάθαρα μπροστά του και το μόνο που είχε να κάνει ήταν να πιάσει επιτέλους εκείνο το ρημάδι το μολύβι και να αρχίσει να γράφει. Χωρίς να χάσει καιρό, κάθισε κατάχαμα οκλαδόν και καταπιάστηκε με τη νέα του ασχολία. Στα δεξιά του είχε έναν μεγάλο πάκο με χαρτιά, από τον οποίο θα έπαιρνε ένα ένα φύλλο και θα έγραφε το Μυθιστόρημα. Η χαρά του ήταν μεγάλη, το έβλεπες στα ανυπόμονα μάτια του που κοιτούσαν το χαρτομάνι με λαιμαργία. Έπρεπε να γράψει όσο περισσότερο μπορούσε, να βγάλει το φορτίο της έμπνευσής του από μέσα του, να δημιουργήσει! Τώρα πια είχε όλα τα μέσα. Η Πλοκή του έδειχνε το δρόμο. Όρεξη μόνο χρειαζόταν, αλλά από αυτή είχε μπόλικη.

Ο Ήρωας από την άλλη μεριά, βλέποντας το Δημιουργό να στρώνεται με μανία στη δουλειά έτριβε τα χέρια του από ικανοποίηση. Είχε έρθει η ώρα να δράσει επιτέλους και να πρωταγωνιστήσει στο Μυθιστόρημα. Περίμενε με τόση αγωνία να του ανατεθεί από τον καλλιτέχνη ο καινούργιος του ρόλος, που του ήταν αδύνατο να σταθεί σε ένα σημείο. Περπατούσε νευρικά πέρα-δώθε και κοιτούσε το Δημιουργό επίμονα, χωρίς να τον αφήσει στιγμή από τα μάτια του. Πότε επιτέλους θα άρχιζαν εκείνες οι άδειες γραμμές στο χαρτί να γεμίζουν με λέξεις; Τα δευτερόλεπτα του φαινόντουσαν αιώνες.

Νευρικές κινήσεις. Ο Δημιουργός έπαιζε καθιστός με το μολύβι του, έγραφε,

έσβηνε, το δάγκωνε, το έξυνε και πάλι από την αρχή.Ο Ήρωας περπατούσε άτσαλα γύρω του, δεν τον

χωρούσε ο τόπος.Η ώρα περνούσε. Σιωπή. Νευρικότητα.Το Μυθιστόρημα αργούσε να αρχίσει.“Η πρώτη σελίδα ολοκληρώθηκε!” φώναξε με στόμφο ο

Δημιουργός!

23


“Επιτέλους!”, έκανε ο Ήρωας με ανακούφιση. “Δώσε μου να δω!”

Με μία αυτόματη κίνηση του χεριού του έκανε να αρπάξει την τελειωμένη σελίδα. Πριν προλάβει όμως να κάνει οτιδήποτε, ο Δημιουργός την έσκισε με μανία. Ο Ήρωας αγρίεψε ξαφνικά.

“Τι κάνεις εκεί! Τρελάθηκες;” “Δεν μου αρέσει, δεν είναι καλή.”“Δεν είναι καλή; ““Όχι. Ούτε σωστή είναι”.“Και ποιος ορίζει το σωστό και το λάθος; Εσύ είσαι ο

καλλιτέχνης, ό,τι θέλεις κάνεις. Εσύ είσαι το αφεντικό. Ό,τι γράφεις είναι νόμος κι εγώ ο πρωταγωνιστής του. Τελείωνε λοιπόν, μην κολλάς σε λεπτομέρειες, βιάζομαι σου λέω!”

“Δεν είναι σωστή. Η Πλοκή θέλει δουλειά. Θέλει χρόνο”.“Δουλειά; Άλλο πάλι κι αυτό”.“Τα πράγματα είναι πιο δύσκολα από ότι περίμενα. Η

έμπνευση μου άνοιξε το δρόμο, τώρα πρέπει να τον περπατήσω. Μα, για να γίνει αυτό πρέπει να πάω με τα πόδια, να δουλέψω, να λιώσω τα παπούτσια μου, να ματώσω τα πόδια μου. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει. Θα χρειαστεί καιρός.”

“Και πόσο χρόνο δηλαδή χρειάζεσαι;” “Μήνες, χρόνια, μια ζωή ολόκληρη. Μπορεί και

παραπάνω”.“Μα τι κάθεσαι και λες τώρα! Αφού το είδες, η θεά

έμπνευση σου έδειξε την κηλίδα. Εκμεταλλεύσου την, άρχισε να γράφεις!”

“Δεν αρκεί η έμπνευση, δεν το καταλαβαίνεις; Το μόνο που μου δίνει αυτή η θεά είναι ο σπόρος. Το αλέτρι όμως το βάζω εγώ. Και έχει τόση δουλειά...”

Ο Ήρωας, βλέποντας πως ο συνομιλητής του είχε πεισμώσει σκέφτηκε να τον πάρει με το καλό. Τον πλησίασε διακριτικά και προσπάθησε να γλυκάνει όσο μπορούσε περισσότερο τη φωνή του. Από μέσα του όμως έβραζε γιατί καθυστερούσαν για λόγους που τους θεωρούσε ανόητους. Το Μυθιστόρημα είχε αρχίσει να γράφεται στο χαρτί χάρη στην έμπνευση του καλλιτέχνη, και τώρα όλα έδειχναν να πηγαίνουν πίσω. Χαμογέλασε ψεύτικα.

24


“Έλα τώρα, εσύ είσαι ταλαντούχος! Δεν έχεις ανάγκη από καμία δουλειά, η έμπνευση σου έστρωσε το δρόμο”.

“Η έμπνευση μου έδειξε πόσο δύσκολος είναι αυτός ο δρόμος. Πρέπει να δουλέψω. Πρέπει να παλέψω!”

Η φωνή του Δημιουργού ήταν ήρεμη, σταθερή, δείχνοντας πως ο ίδιος είχε αρχίσει να σκέφτεται ήδη το μέγεθος της δουλειάς που τον περίμενε. Έπρεπε να μάθει να χειρίζεται την Πλοκή, να την αναπτύσσει και να τη μεταβάλλει με τρόπο τέτοιο που να ανάγει το Μυθιστόρημα σε αριστούργημα και να μην προδώσει την έμπνευσή του. Η αρχή είχε γίνει, υπήρχε όμως πολλή δουλειά που τον περίμενε. Αν βασιζόταν μόνο στο δώρο της θεάς, τότε ήταν καταδικασμένος στην αποτυχία. Η άσχημη γκρι κηλίδα, προϊόν της πάλης του με τον Ήρωα, του αποκάλυψε πως όσο περισσότερα σου δίνει η θεά έμπνευση, τόσο πιο πολύ πρέπει εσύ να δουλέψεις για να τα εκμεταλλευτείς. Το αντίθετο, το να βασιστείς μόνο στα δώρα της δηλαδή, εκτός από ύβρις, είναι και μεγάλο κρίμα διότι έτσι μένει ακαλλιέργητο ένα απίστευτα γόνιμο χωράφι γεμάτο σπόρους αλλά χωρίς τον γεωργό. Ο προσδοκώμενος κήπος της Εδέμ θα παραμείνει ένα ξερό αλώνι που το μόνο που θα κάνει είναι να ευλογεί τα γένια του για το πόσους σπόρους έχει στο χώμα του. Από μέσα υπάρχει απίστευτος πλούτος. Απ' έξω, καθόλου πράσινο, μόνο ξεραΐλα.

Ο Δημιουργός άφησε για λίγο την έμπνευσή του και έγραψε μερικές ιδέες στο περιθώριο του τετραδίου του. Ύστερα άρχισε να κάνει ασκήσεις, σχετικά με το πώς θα μπορούσε να συνεχίσει το Μυθιστόρημα. Η Πλοκή ήταν ένα δυναμικό εργαλείο που για να το δαμάσεις και να εκμεταλλευθείς τις ιδιότητές του έπρεπε να λιώσεις επάνω από το χαρτί δουλεύοντας. Δεν ήταν υπόθεση μίας ή δύο ημερών. Ήθελε να την ποτίσεις με πολύ ιδρώτα πριν καταφέρεις να δεις τα πρώτα αποτελέσματα. Δεν τον ένοιαζε καθόλου όμως, το μόνο που σκεφτόταν ήταν να δει στο μέλλον τα πράσινα βλαστάρια να ξεφυτρώνουν από το σπαρμένο του χωράφι.

Οι ασκήσεις ήταν πολλές, ορισμένες ήταν αρκετά δύσκολες και δεν έβγαιναν. Δοκίμαζε νέα τεχνάσματα, νέους

25


τρόπους, ίδρωνε, ξεφυσούσε, γελούσε, απογοητευόταν, αγωνιούσε. Μερικές φορές δεν μπορούσε να πιστέψει ότι κατάφερνε να τελειώσει μία άσκηση τόσο καλά. Απορούσε με τη δύναμή του. Ύστερα πάλι τρόμαζε με την αδυναμία του όταν σκόνταφτε σε κάποιο εμπόδιο. Νόμιζε ότι δεν θα το υπερπηδούσε ποτέ. Όταν όμως κάποτε, μετά από πολύ κόπο γινόταν κι αυτό, τότε μέσα του ένιωθε μία μικρή νίκη.

Ο Ήρωας βλέποντας τον να καταπιάνεται με ένα σωρό ασκήσεις κατάλαβε ότι το πράγμα θα καθυστερούσε. Δεν άντεξε, άρχισε να τον ικετεύει.

“Αφού έχεις τόσο ταλέντο, άσε πια αυτές τις μουτζούρες, σε παρακαλώ! Αυτές θα σε παραπλανήσουν, θα σε κάνουν να ξεστρατήσεις. Το μέσα σου είναι αυτό που πρέπει να γράψεις, όχι αυτές οι ανόητες ασκήσεις. Το μέσα σου είναι αυτό που θα σου δείξει το δρόμο, είναι αυτό που σε καθορίζει!”

Στο άκουσμα των τελευταίων λόγων ο Δημιουργός έχασε τη συγκέντρωσή του και σκόνταψε πάνω σε κάποιο εμπόδιο της άσκησης. Η μύτη του μολυβιού του έσπασε. Δε βιάστηκε να ξαναρχίσει, μόνο σκεπτικός κοιτούσε τον Ήρωα μήπως τυχόν έλεγε την αλήθεια. Μήπως τελικά όλες αυτές οι ασκήσεις γίνονταν στο βρόντο;

“Δεν σε καθορίζει το μέσα σου, μα οι πράξεις σου!”Ο Ήρωας κοίταξε τριγύρω ξαφνιασμένος. Το ίδιο κι ο

Δημιουργός. Κανένας από τους δύο δεν είχε μιλήσει και έψαχναν το χώρο δειλά, αιφνιδιασμένοι καθώς ήταν από την αναπάντεχη φωνή.

“Μην τον ακούς! Συνέχισε τη δουλειά! Ταλέντο χωρίς δουλειά δεν κάνεις τίποτα. Ταλέντο και δουλειά ίσον θαύματα!”

Ήταν η σειρά της Πλοκής να μπει στο διάλογο και να πάρει το μέρος του καλλιτέχνη. Δεν γινόταν διαφορετικά. Για να υφανθεί αυτή στον αργαλειό του, έπρεπε τα χέρια του να βγάλουν πληγές. Τώρα που είχε μπει για τα καλά στο χορό έπρεπε αυτός να χορέψει.

“Και ποιος σου έδωσε εσένα το δικαίωμα να ορίζεις το αφεντικό;” ρώτησε ο Ήρωας.

“Δεν τον ορίζω, απεναντίας αυτός ορίζει εμένα και εγώ

26


με τη σειρά μου εσένα. Όσο καλύτερα, όσο πιο μαστορικά με δουλέψει, τόσο περισσότερο θα αναδειχθείς κι εσύ καημένε, δεν το καταλαβαίνεις;”

Ο Ήρωας δεν είχε τι να αντιμιλήσει.Η Πλοκή στράφηκε τώρα προς τον Δημιουργό. “Εμπρός λοιπόν, πίσω στη δουλειά. Μη σηκώσεις κεφάλι!

Άσκηση εικοστή ένατη.”Πέρασε λίγη ώρα, πολλή ώρα, αρκετός καιρός. Το

τετράδιο των ασκήσεων του Δημιουργού άρχισε να γεμίζει σιγά σιγά με σημειώσεις. Οι σελίδες του, εκτός από το περιεχόμενο των ασκήσεων που ήταν αποτυπωμένο στις γραμμές τους, ήταν λεκιασμένες με δάκρυα και μουτζούρες απογοήτευσης. Πού και πού όμως, στο τέλος της κάθε άσκησης, στο πίσω μέρος του κάθε εμποδίου, έβλεπες και μερικά χαρούμενα χρωματιστά σκιτσάκια με λουλούδια και ηλιοβασιλέματα, σημάδι της μικρής του νίκης. Μόλις αισθάνθηκε κάπως έτοιμος, παραμέρισε το τετράδιο αυτό και έπιασε τη σωρό με τα χαρτιά για να αρχίσει επιτέλους το Μυθιστόρημα. Το δώρο της θεάς έμπνευσης δεν το είχε ξεχάσει, απεναντίας, το είχε καλυτερέψει.

“Το τετράδιο των ασκήσεων τι θα το κάνεις;” τον ρώτησε η Πλοκή.

“Δεν ξέρω. Μάλλον θα το πετάξω ή θα το βάλω σε κάποιο ράφι να το έχω κειμήλιο.”

“Σοβαρά μιλάς; Μα, αυτό θα είναι μεγάλο κρίμα!”“Γιατί;”“Το τετράδιο αυτό είναι το ψυχογράφημά σου. Φύλαξέ

το, θα σου χρειαστεί”.“Θα μου χρειαστεί; Μα τελείωσα τις ασκήσεις, τώρα θα

πιάσω το Μυθιστόρημα”.“Πώς το είπες αυτό; Τελείωσες; Καημένε μου, ποτέ δεν

θα τελειώσεις! Το τετράδιο αυτό θα γεμίζει μία ολόκληρη ζωή!

“Αλήθεια;” ρώτησε μαγεμένος ο Δημιουργός. Τα μάτια του γυάλισαν.

“Όσο σε επισκέπτεται η θεά έμπνευση το τετράδιο αυτό θα γεμίζει με ασκήσεις και εμπόδια, μουτζούρες και χαρούμενα σκίτσα. Δεν το κατάλαβες ακόμα λοιπόν ποιος

27


είσαι;”“Προσπαθώ...” “Είσαι καταδικασμένος στη δίνη της δημιουργίας”.“Γιατί την λες δίνη;”“Γιατί είσαι εγκλωβισμένος εκεί μέσα. Εσύ όμως θέλεις

να βγεις να φωνάξεις στον κόσμο. Η ψυχή σου είναι διχασμένη σε δύο ημισφαίρια. Όταν δημιουργείς, ένα κομμάτι σου βγαίνει παραέξω και χαρίζεται απλόχερα στους δίπλα σου. Έτσι, μέσα από αυτή την κληρονομιά που αφήνεις διαιωνίζεται το στίγμα σου. Ένα άλλο όμως πεθαίνει, γιατί θυσιάστηκες για τη δημιουργία και κατέθεσες το είναι σου. Έτσι ισοσταθμίζεται η ύπαρξή σου. Έτσι κρατούνται οι ισορροπίες”.

Ήταν η πρώτη φορά που του άρεσε να ακούει το μέγεθος της τραγικότητάς του. Θα ήταν για πάντα διχασμένος ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, τη δημιουργία και την καταστροφή, τον αυθορμητισμό και τη μέθοδο. Όλα του έμοιαζαν τόσο αντιφατικές έννοιες! Πώς ήταν δυνατόν να τις χωρέσει όλες αυτές στο τετράδιο των ασκήσεων, ή μάλλον, στο εγχειρίδιο της ψυχής του; Θα έβρισκε τον τρόπο. Άλλωστε, ίσως είναι καλύτερα μερικές φορές να μην ξέρεις ακριβώς το δρόμο, για να γίνει το ταξίδι σου πιο συναρπαστικό, γεμάτο περιπέτεια.

“Δεν φοβάμαι”, είπε αποφασιστικά.“Δεν φοβάσαι μπας και χαθείς; Το ξέρεις ότι μόλις πήρες

ένα μεγάλο ρίσκο;”“Το ξέρω. Αυτό είναι που μου αρέσει όμως”.“Χρειάζεσαι οδηγούς. Χρειάζεσαι ταμπέλες”.Ο Δημιουργός σοβάρεψε απότομα.“Τις ταμπέλες δεν τις θέλω. Τις σιχαίνομαι.”“Γιατί;”“Η ταμπέλα είναι μία λέξη που αντιστοιχίζει αυτά που

κάνεις, αυτά που πιστεύεις, την πολυσχιδή προσωπικότητά σου σε μία και μοναδική ιδιότητα. Τι αδικία πράγματι! Σαν να προσπαθείς να χωρέσεις μία θάλασσα σε ένα ενυδρείο. Είναι ποτέ δυνατόν κάποιος να ανήκει ποτέ σε κάποιο σύνολο ολοκληρωτικά; Όχι βέβαια, αυτό θα ήταν αφελές και ανόητο να το υποστηρίξουμε. Είναι δυνατόν μερικές από τις δραστηριότητες που κάνει να κατηγοριοποιηθούν σε κάτι το

28


γενικότερο; Εκεί έρχεται η πλάνη.”“Τι εννοείς;” “Κάποιος συνηθισμένος άνθρωπος για παράδειγμα, μέσα

στην πληθώρα των καθημερινών δραστηριοτήτων του συνηθίζει να υποστηρίζει μία ιδέα, ομάδα, κόμμα και λοιπά. Τότε αυτόματα, του κολλάνε μία ταμπέλα στο κούτελο. Ας υποθέσουμε ότι αυτή η ομάδα, κόμμα, ιδέα είναι σαφής και το νόημά της είναι κοινά αποδεκτό. Ποιος του λέει του ανθρώπου εκείνου ότι θα πρέπει να εκλαμβάνει αυτό που υποστηρίζει όπως του ορίζει η ταμπέλα του; Γιατί θα πρέπει να υπάρχει παράλληλη αντιμετώπιση και κοινή λατρεία των πραγμάτων από όλους, ισοπεδώνοντας την ατομικότητα; Φυσικά, θα μου πεις, αυτό γίνεται πολύ έξυπνα, για να τον χειριστούν μαζί με άλλους πολλούς ταυτόχρονα και μαζικά. Γι ' αυτό σου λέω. Δεν τις γουστάρω τις ταμπέλες!”

“Έχεις μία εμμονή να πιστεύεις στην ατομική κοσμοθεωρία. Δεν πρέπει όμως να αμφισβητείς αυτά που βλέπεις ξεκάθαρα και που τα βλέπουν κι οι άλλοι. Καλή κι η φιλοσοφία, δε λέω, αλλά τι γίνεται με την πραγματικότητα; Πώς συνδυάζονται αυτά τα δύο;”

Ο Δημιουργός έξυσε το κεφάλι του. Πώς ήταν δυνατόν να ισορροπήσει ανάμεσα σε αυτούς τους δύο γίγαντες; Η φιλοσοφία είναι δύο φτερά που σε σηκώνουν ανεπαίσθητα από το έδαφος, κάνοντάς σε να βλέπεις τα πράγματα πιο γενικά, πιο θολά αλλά με μάτι αετίσιο. Το χέρι όμως της πραγματικότητας ξεπροβάλλει μέσα από το χώμα βρόμικο, γεμάτο πληγές και τραβώντας σε απότομα προς τα κάτω σου θυμίζει από που ήρθες και που ανήκεις. Η σύγκρουση είναι μεγάλη. Ποιος θα νικήσει; Τα φτερά ή το βρόμικο χέρι;

“Μα ο συνδυασμός τους είναι αυτός που συνιστά την ίδια την ύπαρξη!“

“Μεγάλες κουβέντες λες στον αέρα, μου φαίνεται”, απάντησε η Πλοκή κουνώντας το κεφάλι.

“Κάθε άλλο. Μέσα από την ίδια την αντίθεση γεννιέται η δημιουργία. Στη φύση, στην ψυχή, παντού. Είναι ο διχασμός που μου περιέγραψες λίγο πιο πριν. Τι ωραία μάχη, μα την αλήθεια! Και ποιες οι απώλειες; Τίποτα άλλο εκτός από τη γέννηση”.

29


“Έχεις το νεύρο να συγκρουστείς; Θέλει κότσια.”“Δεν έχω κότσια, μα θα τα βρω στην πορεία”.“Εμπρός λοιπόν, τι κάθεσαι; Έχεις αργήσει”.Με πολλή χαρά έπιασε το μολύβι του και άρχισε να

γράφει. Το σώμα της Πλοκής σιγά σιγά άρχισε να εξελίσσεται δυναμικά. Τα συναισθήματά του ήταν ανάμεικτα. Όταν έβρισκε κάποιο αδιέξοδο, έστριβε λιγάκι δεξιά, λιγάκι αριστερά, χανόταν μία, απογοητευόταν δύο, μα τον δρόμο τον έβρισκε πάντα. Οι σελίδες του Μυθιστορήματος γέμιζαν η μία μετά την άλλη και απιθώνονταν σε μία βαριά στοίβα κατάχαμα. Όσο περνούσε ο καιρός η στοίβα βάραινε και το τετράδιο των ασκήσεων γέμιζε με μουτζούρες και ηλιοβασιλέματα, όπως το είχε προβλέψει.

Σε όλη αυτή τη διαδικασία ανάπτυξης της Πλοκής, ο Ήρωας βρήκε επιτέλους το χώρο που αναζητούσε για να αναδείξει το ταλέντο του. Η Πλοκή είχε γίνει ο καλύτερος σύμμαχός του. Ήταν αυτή που κάρφωνε τα σανίδια για να πατήσει αυτός και να συνεχίσει τη δράση του. Φυσικά, η σχέση αυτή ήταν αμφίδρομη. Από τα πολλαπλά του κατορθώματα, η Πλοκή έπαιρνε ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις και η δομή της γινόταν πιο πολύπλοκη. Το αρχικό εργαλείο που εφηύρε ο Δημιουργός για να χαλιναγωγήσει τον Ήρωα, δηλαδή η Πλοκή, στρεφόταν τώρα σαν μπούμερανγκ κατά πάνω του, ισχυροποιώντας τη θέση του τελευταίου. Παράλληλα, η Κεντρική Ιδέα γέμιζε τους χρωματισμούς της σιγά σιγά και έπαιρνε πιο στέρεη, πιο καθαρή μορφή. Το Μυθιστόρημα μεγάλωνε και αποκτούσε επιτέλους υλική υπόσταση στο χαρτί. Όλοι ήταν ευχαριστημένοι και ευνοημένοι. Ακόμα και ο Δημιουργός, παρόλο που τα αρχικά του σχέδια δεν πήγαιναν όπως ακριβώς τα είχε υπολογίσει.

Ο Ήρωας τώρα πια ήταν μία καταξιωμένη προσωπικότητα γεμάτη κατορθώματα, συγκινήσεις, αναμνήσεις. Είχε πλέον ξεκάθαρα τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέλιξη του Μυθιστορήματος. Η δράση του επεκτεινόταν σελίδα με τη σελίδα. Όσο όμως οι δραστηριότητές του πολλαπλασιάζονταν, τόσο μεγάλωνε και η αλαζονεία του.

“Το παράδειγμά μου θα φωτίσει ολόκληρες γενιές!”, φώναξε με στόμφο, ενώ έριχνε ένα βλέμμα εμπιστοσύνης προς

30


την καλύτερή του φίλη, την Πλοκή. Η Κεντρική Ιδέα, ενοχλημένη από τους θεατρινισμούς του δεν άντεξε.

“Αλίμονο...”, ψιθύρισε κουνώντας με δυσπιστία το κεφάλι.

Ήταν λιγομίλητη, μετρημένη και σωστή στα λόγια της. Σπάνια την έβλεπες να παρεμβαίνει σε συζητήσεις τρίτων για να κάνει αισθητή την παρουσία της. Είχε το μοναδικό ταλέντο με έναν απλό λόγο να επιβάλει τη γραμμή της και να επηρεάζει τους πάντες, ακόμα και τον ίδιο το Δημιουργό. Όσο οι σελίδες του Μυθιστορήματος γέμιζαν, τόσο αυτή ισχυροποιούσε τη θέση της και κέρδιζε τα πρωτεία. Αυτός ήταν ο κυριότερος λόγος για τον οποίον ο Ήρωας τη φθονούσε και την εχθρεύονταν. Ποτέ του όμως δεν το παραδέχθηκε.

Λόγω της σημασίας και του νοήματος που εξέπεμπε, η Κεντρική Ιδέα ήταν κατά κάποιο τρόπο η ομπρέλα όλων, ακόμα και του ίδιου του Μυθιστορήματος. Αυτό όμως δεν το χωρούσε το μυαλό του Ήρωα που έψαχνε να πρωταγωνιστήσει σε όλα τα επίπεδα. Ήθελε η πρώτη και η τελευταία εντύπωση που μένει στον αναγνώστη να είναι αυτός με τα κατορθώματά του και όχι η Κεντρική Ιδέα. Υπήρχε ένα διαρκές άγχος στο πίσω μέρος του κεφαλιού του για το πώς θα την εξουδετερώσει. Απέφευγε όμως μία κατά μέτωπο επίθεση μαζί της, αυτό θα ήταν σκέτη αυτοκτονία. Τη στιγμή που θα δήλωνε ρητά τις προθέσεις του, αυτόματα ο Δημιουργός θα τον καθαιρούσε από τη θέση του Ήρωα και θα τον έβαζε στο λάκκο με τους παρείσακτους. Δεν ήταν δυνατόν σε ένα Μυθιστόρημα ο Ήρωας να είναι αντίθετος με την Κεντρική του Ιδέα! Ή μήπως ήταν;

Αν ίσχυε το τελευταίο, αν δηλαδή ο Ήρωας εναντιώνονταν στο κυρίαρχο νόημα, πράγμα που τον βόλευε κιόλας, τότε το Μυθιστόρημα θα εισήγαγε μία νέα καινοτομία στην τέχνη. Θα αναδείκνυε αυτόν και θα μόλυνε την ουσία της Κεντρικής Ιδέας με απαξία. Τη σκέψη του αυτή δεν μπορούσε να την κρατήσει άλλο μέσα του. Αρχικά σκέφτηκε να την αποκαλύψει στο Δημιουργό, αλλά τον φοβόταν, όσο παλικαράς κι αν το έπαιζε. Ύστερα σκέφτηκε να το εκμυστηρευτεί στη συνεργάτιδά του την Πλοκή.

31


“Να αντιταχθείς στην Κεντρική Ιδέα;”, έκανε έκπληκτη. “Ναι. Δεν θα είναι πιο ενδιαφέρον; Έτσι το Μυθιστόρημα

θα πάρει νέο χαρακτήρα”.“Καημένε, πόσο τυφλός μπορεί να είσαι λοιπόν;”“Γιατί το λες αυτό; Ζηλεύεις ;” τη ρώτησε ενοχλημένος.“Όχι, δεν ζηλεύω. Ακόμα κι αν στη μέση του

Μυθιστορήματος εσύ αλλάξεις χαρακτήρα και στραφείς κατά πάνω στο κυρίαρχο νόημα, εμένα με συμφέρει γιατί θα γίνω τρομερά πιο πολύπλοκη. Οπότε μη λες παλαβομάρες ότι ζηλεύω. Απλά, στην περίπτωση αυτή πάλι δεν θα καταφέρεις τίποτα”.

“Γιατί;”“Γιατί, αν αντιταχθείς σε αυτήν, τότε θα της δώσεις

πολύ μεγαλύτερη σημασία. Για να μην αναφέρω και τον κίνδυνο που υπάρχει να θυσιαστείς για χάρη της από το Δημιουργό. Τότε είναι που αυτή θα γίνει θρύλος κι εσύ μακαρίτης. Οπότε μην κάνεις χαζομάρες. Αν είναι να κάνεις τέτοια αιφνιδιαστική κίνηση κάνε την στο τέλος, να πέσεις τουλάχιστον ηρωικά!”

“Ένας ηρωικός θάνατος!” φώναξε αυθόρμητα. Ο Ήρωας χάρηκε τόσο, που ξέχασε τη συνωμοσία που

έπλεκε και του ξέφυγαν μερικά δυνατά επιφωνήματα.“Ένας ηρωικός προδότης...”, απάντησε με θλιμμένο ύφος

η Πλοκή.“Το κρίμα στο λαιμό μου! Το κυρίαρχο νόημα θα

αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες του. Εγώ με τη θυσία μου θα του δώσω νέα υπόσταση, νέα προοπτική. Απελευθέρωση των εννοιών!”

“Δεν θα καταφέρεις τίποτα, το όνομά σου θ' αμαυρώσεις μοναχά”.

Αλλά πού να ακούσει. Τον είχε συνεπάρει η ιδέα της συνωμοσίας και της ηρωικής θυσίας. Έπρεπε να αλλάξει τον κόσμο, να αντιταχθεί στους πιο θεμελιώδεις νόμους του Μυθιστορήματος και να αντιστρέψει τη σημασία τους. Καμία αυθεντία δεν τον τρόμαζε, καμία αρχή δε σεβόταν. Η δράση και η εμπειρία που είχε αποκτήσει στις προηγούμενες σελίδες του είχαν δώσει τρομερή δύναμη να βγει από τις καθιερωμένες γραμμές που είχαν χαραχτεί για αυτόν από το

32


Δημιουργό. Θα έκανε επί τέλους την επανάστασή του.Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ραδιουργιών, ο

Δημιουργός έγραφε αμέριμνος τις σελίδες του. Διαισθανόταν όμως ότι τα πράγματα δεν εξελίσσονταν όπως τα είχε σχεδιάσει στο τετράδιο των ασκήσεων. Πολλές φορές απογοητευόταν και σκεφτόταν να τα παρατήσει. Τη στιγμή εκείνη όμως που άφηνε κάτω το μολύβι του, ένα αίσθημα ανησυχίας τον κυρίευε, όχι γιατί λιμπιζόταν το Μυθιστόρημα που θα έμενε μισοτελειωμένο, αλλά διαισθανόταν την τιμωρία που θα του φύλαγε η μοίρα επειδή δεν εκμεταλλεύτηκε τα δώρα που του χάρισε η έμπνευση. Έριχνε το βάρος της τιμωρίας στο πεπρωμένο, αφού έτσι τον βόλευε. Η αλήθεια είναι ότι ο ίδιος τιμωρούσε τον εαυτό του με το να τα παρατάει και να τεμπελιάζει ή να καταπιάνεται με άλλες ανώφελες για αυτόν ασχολίες.

Στην ιδέα ότι ο Δημιουργός τα βροντάει όλα κάτω και σηκώνεται και φεύγει, ο Ήρωας έτρεμε από ανασφάλεια και ανησυχία.

“Τι θα γίνει με το έργο;”, ρωτούσε τη φίλη του την Πλοκή. “Θα τελειώσει κάποτε ή θα μας κάνει καμιά λαχτάρα αυτός και θα μας αφήσει ξεκρέμαστους;”

“Γιατί ρωτάς;”“Είναι κρίμα να πάει χαμένο ένα τόσο λαμπρό έργο”.“Δε με γελάς. Το ενδιαφέρον σου για το Μυθιστόρημα

είναι μηδαμινό. Η υστεροφημία σου είναι αυτή που σε νοιάζει”.“Δεν έχεις δίκιο. Το Μυθιστόρημα είναι μάνα όλων μας.

Ακόμα και η Κεντρική Ιδέα βγαίνει ζημιωμένη εάν δεν φτάσεις εσύ ως Πλοκή στο τέλος. Θα μείνει ανολοκλήρωτη και θα καταρρεύσει πάνω στα ίδια της τα θεμέλια”.

“Και ποιος σου είπε ότι η Κεντρική Ιδέα έχει ανάγκη από μία τυχάρπαστη και αυθαίρετη Πλοκή σαν κι εμένα, που κατέβηκε στο κεφάλι κάποιου συγγραφέα; Ακόμα κι αν δεν ολοκληρώσω τον κύκλο μου, η αξία και το μήνυμά της θα μείνει εις τους αιώνες. Εσύ όμως θα βουλιάξεις στη λήθη. Γι' αυτό σκας”.

“Δεν είναι δυνατόν να γίνουν έτσι τα πράγματα! Το Μυθιστόρημα πρέπει να τελειώσει.”

“Ακόμα κι αν δεν τελειώσει το Μυθιστόρημα, η Κεντρική

33


Ιδέα θα παραμείνει”. “Όπως και να 'χει, αρκετά μας κούρασε το αφεντικό με

τις ανασφάλειές του, τουλάχιστον ας μας πει ποιο θα είναι το τέλος να κάνουμε κουμάντο”.

“Θες να κινήσεις πραξικόπημα!”“Θέλω να πιάσει αυτός ο τεμπέλης δουλειά, που κάθεται

και μία πιάνει, μία πετάει χάμω το μολύβι. Μας κούρασε”.“Δεν είναι τεμπέλης”.“Είναι και παραείναι”.“Κάνεις λάθος σου λέω. Απλά, αναζητά την τελειότητα,

έχει ευαισθησίες”.Ο Ήρωας έβγαλε ένα πνιχτό και ειρωνικό γέλιο. Κοίταξε

για μια στιγμή το Δημιουργό που είχε καθίσει κατάχαμα με ύφος μελαγχολικό. Η κατάστασή του είχε χειροτερεύσει. Διάβαζε τις σελίδες που είχε γράψει όλο αυτό το διάστημα και το αποτέλεσμα της ανάγνωσής του ήταν μία έκφραση απογοήτευσης που απλωνόταν σιγά σιγά σε όλο του το πρόσωπο, κάνοντας τη φιγούρα του ακόμα πιο τραγική. Ο Ήρωας δεν μπορούσε να πιστέψει ότι αυτό το ερείπιο θα μπορούσε να φτάσει σε κάτι το τέλειο. Όχι τουλάχιστον χωρίς τη δική του βοήθεια. Γύρισε ξανά προς την Πλοκή συνεχίζοντας την κουβέντα.

“Αυτός εδώ θα βρει την τελειότητα; Ναι καλά, το μάθαμε το παραμύθι. Αυτοί οι καλλιτέχνες με τις ευαισθησίες τους! Όταν τους πιάνει το παράπονο ξεχνάνε τη δουλειά και το ρίχνουν στο σκεπτικισμό και το κηφηναριό. Μωρέ όλοι τους είναι τεμπελχανάδες! Τέχνη και κουραφέξαλα.”

“Δεν υπάρχει τεμπελιά.”“Και τότε τι κάνουν αυτοί οι δήθεν καλλιτέχνες όταν

τους πιάνουν τα υπαρξιακά τους; Θα σου πω εγώ τι παράγουν. Τεμπελιά και κατάθλιψη!”

“Ο τεμπέλης που λες είναι μία παρεξηγημένη έννοια. Εσύ, όπως και όλοι φυσικά, τον κατηγορείς επειδή δεν παράγει σύμφωνα με τα καθιερωμένα μέτρα και σταθμά. Η αλήθεια όμως είναι ότι αυτός έχει απλά διαφορετικό ρυθμό από τους άλλους”.

Ο Ήρωας γέλασε ξανά, αυτή τη φορά όμως πολύ δυνατά.“Ναι καλά, αυτές τις κουβέντες τις βγάζουν οι

34


τεμπέληδες για να δικαιολογηθούν!”Γύρισε προς τον Δημιουργό.“Ε, αφεντικό! Τι θα γίνει, θα τελειώνουμε καμιά φορά;

Πάνω που ζεσταθήκαμε κι εσύ θα μας παγώσεις”.Ο Δημιουργός δεν απαντούσε όμως, μόνο κοιτούσε

θλιμμένος τις σελίδες του. Πού ήταν τώρα η θεά έμπνευση; Τον εγκατέλειψε για πάντα; Ως εδώ λοιπόν ήταν η συνεισφορά της; Ή ακόμα χειρότερα, μήπως τον είχε προδώσει; Μήπως όλα αυτά που του είχε εκμυστηρευτεί ήταν απλά ένα μάτσο σαβούρες;

Στην τελευταία σκέψη τον έπιασε πανικός. Όλη του η δουλειά, όλη η ενέργεια που είχε καταβάλει τόσο καιρό θα πήγαινε χαμένη. Μήπως όλα αυτά που έγραφε δεν ήταν παρά ένα σύνολο από άκυρες φαντασιώσεις και εκφυλισμένα ή - ακόμα χειρότερα - κοινότοπα νοήματα; Πώς θα το μάθαινε αυτό; Έπρεπε να βρει κάποιον έγκυρο για να του αποδείξει την αξία του. Έπρεπε να βρει έναν αξιολογητή. Αυτό θα σιγούρευε κάπως τα πράγματα. Θα πήγαινε σε αυτόν το Μυθιστόρημά του και θα έπαιρνε την αξιολόγηση στα χέρια του, πιστοποιώντας ότι αυτό που πάλευε τόσον καιρό ήταν κάτι έγκυρο, κάτι αληθινό. Στη χειρότερη περίπτωση θα έπαιρνε μία άσχημη κριτική και θα πήγαινε στο σπιτάκι του να ασχοληθεί με το μαγείρεμα. Τουλάχιστον θα μάθαινε την αλήθεια. Μέχρι όμως να γίνει αυτό, οι αμφιβολίες απειλούσαν να του φάνε τα σωθικά.

Μόλις φανέρωσε την πρόθεσή του στο Μυθιστόρημα να πάνε μαζί για αξιολόγηση, εκείνο έγινε έξω φρενών.

“Τι είναι αυτά που κάθεσαι και λες; Τι αξιολογήσεις και ανοησίες, τόσο πια δεν σου κόβει;”

“Θα πάρω τη γνώμη ενός ειδικού”.“Και ποιος είναι ο καλύτερος ειδικός για σένα πέρα από

τον ίδιο τον εαυτό σου; Μην ασχολείσαι με αυτούς, το κάνουν για τα λεφτά. Σου πουλάνε τρέλα για να θησαυρίσουν πάνω στην πλάτη σου και πάνω στη δική μου. Μην πας!”.

“Δεν μπορώ, θα με φάνε οι έγνοιες. Πρέπει να μάθω αν εσύ αξίζεις και κατ' επέκταση κι εγώ μαζί”.

“Και χρειάζεσαι τη γνώμη αυτού του αγύρτη, αυτού του κομπογιαννίτη για να πεισθείς ότι έχεις ποιότητα; Και μόνο

35


που με έγραψες, αυτό φτάνει!”“Δεν φτάνει!”“Έγραψες, δούλεψες, πάλεψες, πόνεσες, φτάνει πια! Τι

άλλο θες;” Το Μυθιστόρημα έκοψε για λίγο τη φόρα του και τον

κοίταξε με καχυποψία. Ύστερα του μίλησε με τρεμάμενη φωνή.

“Μήπως θες λεφτά;”“Όχι, όχι δεν θέλω λεφτά. Καταξίωση θέλω”.“Κι αυτό λεφτά είναι! Μόνο που δεν το μετράνε με λίρες,

αλλά δεν παύει να είναι λεφτά. Ντρέπομαι για λογαριασμό σου!”

“Πάψε!”“Είσαι καλλιτέχνης εσύ; Εσύ δε νοιάζεσαι για τη

δημιουργία αυτή καθαυτή. Εσύ θέλεις δόξα. Ψωνάρα...”“Σκάσε! Θα σε σκίσω εδώ και τώρα!”“Να με σκίσεις; Νομίζεις ότι πρέπει να σε φοβηθώ;”“Θα σε κάψω!”“Και μετά τι θα κάνεις; Θα πας για μαγείρεμα;”“Καλά θα κάνεις να προσέχεις πώς μου μιλάς. Χωρίς

εμένα δεν είσαι τίποτα, είσαι μία απροσδιοριστία. Εγώ σου δίνω σάρκα και οστά, εγώ σε γράφω με μελάνι στο χαρτί! Σε μένα χρωστάς την ύπαρξή σου!”

Το Μυθιστόρημα ξέσπασε σε τρανταχτά και ειρωνικά γέλια.

“Κάνεις τόσο μεγάλο λάθος! Εσύ είσαι αυτός που χρωστάς την ύπαρξή σου σε μένα. Χωρίς εμένα είσαι ένας κοινός άνθρωπος, δηλαδή ένα τίποτα. Χωρίς το δημιούργημα δεν υπάρχει Δημιουργός. Βάλ' το καλά στο μυαλό σου. Εσύ κι εγώ είμαστε ένα”.

Ο Ήρωας, βλέποντας αυτή την έντονη λογομαχία μεταξύ Δημιουργού και Μυθιστορήματος φοβήθηκε για το χειρότερο. Έτρεμε στην ιδέα ότι όλα του τα κατορθώματα και οι αναμνήσεις θα γίνονταν φουρνέλο μέσα σε μία στιγμή παράνοιας. Πλησίασε διακριτικά τον θυμωμένο Δημιουργό και του ψιθύρισε στο αυτί.

“Αφεντικό, πρόσεχε, μην πετάς την ευκαιρία σου! Όλα θα χαθούν!”

36


Η Πλοκή μπήκε στο κόλπο.“Μην πετάς τον κόπο σου αφεντικό!”“Προπαντός ψυχραιμία”, συμβούλεψε η Κεντρική Ιδέα.“Άσε τον, να δούμε πού θα το πάει ”, έκανε πειραχτικά το

Μυθιστόρημα.“Θα σε σκίσω σε λωρίδες! Να, δες, κρατάω ψαλίδι!”,

έκανε ο Δημιουργός και από την τσέπη του έβγαλε ένα μεγάλο κοφτερό ψαλίδι και έκανε μία χειρονομία πως δήθεν πάει να κόψει τις σελίδες.

“Μη!”, φώναξαν όλοι.“Μη! Για τ' όνομα της τέχνης!” σπάραξε ο Ήρωας και

έκανε να μπει μπροστά του. Ο Δημιουργός τον κοίταξε κατευθείαν μέσα στα μάτια ενώ ακόμα βαστούσε το ψαλίδι σφιχτά στη χούφτα του.

“Για ποια τέχνη μιλάς; Το παίζεις καλλιτέχνης;” Έριξε ένα ερευνητικό βλέμμα τριγύρω. Όλοι τον είχαν

περικυκλώσει σχηματίζοντας ένα ασφυκτικό κλοιό γύρω του. Η τρομάρα τους μπας και κάνει καμιά ανοησία και σχίσει το Μυθιστόρημα τους είχε εγκλωβίσει σε μία κατάσταση επιφυλακής.

“Θα παίξουμε ένα παιχνίδι”, είπε σε όλους.“Για παιχνίδια είμαστε τώρα;”, έκανε ο Ήρωας.“Αυτό είναι το μόνο αληθινό παιχνίδι. Τέρμα τα

λογοπαίγνια. Ώρα να πέσουν οι μάσκες”.Στο τελείωμα αυτών των λόγων έβγαλε από την τσέπη

του μία τράπουλα. “Τι είναι αυτό;”, ρώτησε η Πλοκή με ανησυχία.“Είναι μία τράπουλα, αλλά δεν είναι σαν όλες τις άλλες”.Ο Δημιουργός έπιασε την τράπουλα στα χέρια του και

την ανακάτευε νευρικά, αλλά με τρόπο που να φαίνεται μόνο η πίσω όψη των καρτών. Στο κέντρο της πίσω πλευράς της κάθε κάρτας ήταν ζωγραφισμένες δύο μάσκες, η μία πάνω στην άλλη. Η μία ήταν λαμπρή, φωτοβολούσα και όμορφη. Η δεύτερη είχε το μαύρο της το χάλι.

“Τι είναι αυτές οι μάσκες;” ρώτησε το Μυθιστόρημα. “Γιατί είναι διαφορετικές;”

“Η μία είναι αυτός που θέλεις να είσαι, η άλλη είναι αυτός που πραγματικά είσαι.”

37


Τις ανακάτεψε για άλλη μία φορά.“Διαλέξτε κάρτες!” Στα τελευταία επιτακτικά λόγια του Δημιουργού άρχισαν

όλοι τους, ο ένας μετά τον άλλον, να παίρνουν από την τράπουλα μία κάρτα ο καθένας. Στη συνέχεια την κρατούσαν μπροστά τους αναποδογυρισμένες με την πίσω όψη προς τα πάνω, έτσι που να μην φαίνεται το περιεχόμενό τους. Τελευταίος πήρε μία κάρτα και ο Δημιουργός.

“Ώρα να πέσουν οι μάσκες. Ας ανοίξουμε όλοι τα χαρτιά μας!”

Οι κάρτες αναποδογυρίστηκαν από όλους.“Τι γράφουν;” “Ήρωας”, είπε το Μυθιστόρημα.“Καλλιτεχνική Δημιουργία”, είπε η Κεντρική Ιδέα.“Κακός”, είπε ο Ήρωας.“Κομπάρσος”, είπε η Πλοκή.“Δημιουργός”, είπε ο Δημιουργός.Σιωπή.Δεν πέρασε όμως πολλή ώρα πριν αρχίσουν οι φωνές. “Να ξαναμοιράσουμε την τράπουλα! Σε μένα ανήκει η

κάρτα του πρωταγωνιστή!”, έκραξε νευριασμένος ο Ήρωας.“Ναι ναι, να την ξαναμοιράσουμε! Εγώ είμαι το

Μυθιστόρημα! Είμαι αιώνιο και δεν ανήκω σε κανένα θίασο!”“Κι εγώ είμαι το εργαλείο της δημιουργίας! Τι παιχνίδια

είναι αυτά;”, φώναξε η Πλοκή νευριασμένη από την προσβολή που της είχε γίνει να ταυτιστεί με κομπάρσο.

Τα πνεύματα οξύνονταν όλο και περισσότερο. Το Μυθιστόρημα επιτέθηκε στο Δημιουργό.

“Κι εσύ που μοιράζεις τις κάρτες, ποιος νομίζεις ότι είσαι και αποκαλείς τον εαυτό σου Δημιουργό; Θες να μας ορίζεις όλους;”

“Δεν ορίζω εγώ τις κάρτες”.“Είσαι ένα τίποτα χωρίς εμένα! Εγώ είμαι το

Μυθιστόρημα! Χωρίς εμένα παύεις να δημιουργείς!”“Πάψε! Θα σε κόψω λωρίδες!”Ο Δημιουργός έπιασε το ψαλίδι του.“Με απειλείς; Θες να αυτοκαταστραφείς; Είσαι

τιποτένιος!”

38


“Ως εδώ ήταν!”Κατακόκκινος από το θυμό του ο Δημιουργός όρμηξε στο

Μυθιστόρημα προσπαθώντας να κόψει τις σελίδες του σε μικρά μικρά κομματάκια. Δεν ήθελε μόνο να τις σκίσει, αυτό θα ήταν μία ενέργεια που στο μέλλον θα την χαρακτήριζαν ότι έγινε εν βρασμώ ψυχής. Άσε που αν το μετάνιωνε κιόλας μετά από καιρό, θα είχε ακόμα και τότε τη δυνατότητα να τις ανασυγκολλήσει. Αυτό θα αναιρούσε αυτόματα την επιλογή και το κύρος του ως καλλιτέχνη, πράγμα που ήθελε να αποφύγει με μανία. Ο δρόμος που θα έπαιρνε δεν έπρεπε να έχει γυρισμό. Ήθελε να τεμαχίσει προσεκτικά με το ψαλίδι τις σελίδες του σε μυριάδες μικροσκοπικά και ισομεγέθη τετραγωνάκια έτσι, για να απολαύσει τη διαδικασία της αυτοκαταστροφής. Στη συνέχεια θα φυσούσε δεξιά κι αριστερά τα μικρά αυτά τεμάχια και θα χόρευε εκστασιασμένος μέσα στην χάρτινη αυτή βροχή.

“Έλα δω, θα σε κόψω!”Ο Ήρωας έκανε μία κίνηση να μπει μπροστά και να

προστατέψει τις σελίδες, αλλά δίσταζε. Η Πλοκή, που βρισκόταν ακριβώς δίπλα του, είδε αυτή του την πρόθεση και χωρίς να χάσει χρόνο του ψιθύρισε στο αυτί.

“Τι κάθεσαι καημένε; Τώρα είναι η ευκαιρία που ζητάς τόσον καιρό. Θυμήσου! Ηρωικός θάνατος! Η στιγμή της αυτοθυσίας έφτασε! Σώσε το Μυθιστόρημα και το κατόρθωμά σου θα μείνει γραμμένο στους αιώνες. Εσύ οδηγείς τώρα”.

Θα μπορούσε να λέει για ώρες τέτοιες φανφάρες στο φουκαρά τον Ήρωα που την πίστευε και την εμπιστευόταν τυφλά, αλλά δεν πρόλαβε μιας και ο Ήρωας έφυγε σαν σίφουνας από δίπλα της και πήγε και στάθηκε ανάμεσα στο Δημιουργό και το Μυθιστόρημα. Η αλήθεια ήταν ότι κανένας τους δεν ήθελε να καταστραφεί το Μυθιστόρημα και έπρεπε να βρουν μία δικαιολογία για να μη γίνει αυτό.

“Φεύγα από μπροστά μου!” γρύλισε ο Δημιουργός.Ο Ήρωας όχι μόνο δεν έφυγε, αλλά με μία αστραπιαία

και βίαιη κίνηση άρπαξε από το χέρι του Δημιουργού το ψαλίδι και ευθύς, το έμπηξε στο λαιμό του. Ένας πίδακας αίματος ξεπήδησε από μέσα του και το αίμα του τινάχτηκε παντού, γεμίζοντας τις άσπρες σελίδες του Μυθιστορήματος με

39


κόκκινες κηλίδες. Σε λίγες στιγμές το κουφάρι του σωριάστηκε κάτω βγάζοντας ένα βαρύ γδούπο.

Όλοι έμειναν άναυδοι και κοιτούσαν τη λίμνη αίματος που είχε σχηματιστεί γύρω του.

“Τα βλέπεις; Αυτά είναι τα κατορθώματά σου; Δεν είσαι Δημιουργός εσύ! Δεν σου πάει η δημιουργία, παρά μόνο ο θάνατος!”

“Πάψε!”, ψέλλισε. Η φωνή του Δημιουργού μετά βίας έβγαινε από το λαρύγγι του. Τα μάτια του βούρκωσαν.

“Στο είπα. Χωρίς εμένα είσαι ένα τίποτα. Εγώ σου δίνω αξία! Εγώ είμαι το Μυθιστόρημα! Εγώ είμαι η αναφορά σου!”

Ο Δημιουργός ξεροκατάπιε και σκούπισε τα μάτια του. Ύστερα στράφηκε προς το Μυθιστόρημα και είπε με ήρεμη και σταθερή φωνή.

“Δεν θα σε κομματιάσω, είναι κρίμα. Αν λες ότι είσαι πράγματι το Μυθιστόρημα ίσως να έχεις δίκιο, μα δεν έχεις πια τίποτα να πεις, ο πλούτος σου στέρεψε. Η κάθε παραπάνω λέξη σου είναι καθαρή φλυαρία. Καλύτερα το τίποτα από σκουπίδια. Κι εγώ ως Δημιουργός έχω χρέος να σε τελειώσω”.

“Πώς; Για τόλμα!”“Είπα τελεία και παύλα! Να!”

Τ Ε Λ Ο Σ

40

Documents

Μυθιστορηματικός Λογισμόςusers.uoa.gr/~dimixar/books/mizo books... · συνθήματα στους τοίχους. Δεν θύμιζε με τίποτα καμία