Programlama Dilleri I

retim Teknolojileri ve Materyal Tasarm

Do. Dr. Serhat Bahadr KERT

Yldz Teknik niversitesiEitim FakltesiBilgisayar ve retim Teknolojileri Eitimi Blm{Teknoloji Nedir?retim Teknolojisi Nedir?Eitim teknolojisi mi? retim Teknolojisi mi?Sistem Nedir?retimde Sistem Yaklam Nedir?retimde Sistem Yaklam Sreci -Analiz -Tasarm ve Gelitirme -DeerlendirmeHafta 1Teknoloji Nedir?

Baba, neden 5 tane parmaa ihtiyacmz var, farenin sadece 2 dmesi varBilimin retim, hizmet, ulam vb. alanlardaki sorunlara uygulanmasdr.nsann bilimi kullanarak doaya stnlk kurmak iin tasarlad rasyonel bir disiplindir. Teknoloji Nedir?Teknik ynden yeterli kk bir grubun rgtl bir hiyerari yardmyla btnn geri kalan (insanlar, olaylar, makineler vb.) zerinde denetimi salamasdr. Teknoloji Nedir?TeknologTemel kuram ve aratrmalar anlar

Grev ve uygulamalar hakknda yeterince bilgi sahibidir.

Kuramsal aklamalar ve aratrma bulgularn uygulayclarn grevlerini tamamlayabilmeleri iin kullanabilecekleri bir biime dntrebilir.Eitim Teknolojisi Nedir?

Hibir eyi doru yapamaz msn?Eitim Teknolojisi Nedir?Genelde eitime, zelde renme durumuna egemen olabilmek iin ilgili bilgi ve becerilerin ie koulmasyla renme veya eitim srelerinin ilevsel olarak yapsallatrlmasdr.renme-retme srelerinin tasarlanmas, uygulanmas, deerlendirilmesi ve gelitirilmesi iidir. Eitim Teknolojisi Nedir?renme srecini gelitirmek iin oluturulan her trl sistemi, teknii ve yardm ierir.rencinin ulamas hedeflenen amalarn tanmlanmasrenilecek konunun retim ilkelerine gre analiz edilip, renilmeye uygun ekilde yaplandrlmasKonunun aktarlmasin uygun ortamnseilip kullanlmasAralarn etkililiini ve renci baar durumunu deerlendirmek iin uygun yntemlerin kullanlmasEitim Teknolojisi Nedir?Eitim ortamlarnn gerek yaamla tutarllk gstermesi, yani somutlatrlmas ve renci iin anlaml hale getirilmesi, renci baarsna katkda bulunan etkenlerin banda gelmektedir.Eitim Teknolojisinin AmalarEitim hizmetlerini daha geni kitlelere gtrmek

retme ve renme srelerini daha verimli hale getirmek

retme ve renme etkinliklerini bireyselletirmek

retme ve renme ile ilgili uygulama srelerini dzenlemek

Eitim gereksinimlerini ve olanaklarn bilimsel aratrma konusu yapmak Eitim Teknolojisinin AmalarEitim kurumlarn uygulamal hale dntrmek

retim programlarnda sreklilii salamak

Eitim personelinin etkinliini ve verimliliini artrmak

evre faktrlerini dzenlemek ve kontrol etmek

retme - renme srelerini renci yeteneklerine uyarlamak

Eitimle ilgili sorunlarn zmnde uygulamaya koymak Belirlenmi hedefler uyarnca, daha etkili bir retim elde etmek iin renme ve iletiim konusundaki aratrmalarn ve ayrca insan kaynaklar ve dier kaynaklarn beraber kullanlmasyla tm renme-retme srecinin sistematik bir yaklamla tasarlanmas, uygulanmas ve deerlendirilmesidir.

retim Teknolojisi Nedir?Sre ve kaynaklar renme iin tasarlama, gelitirme, kullanma, ynetme ve deerlendirme teorisi ve uygulamasdr.retim Teknolojisi Nedir?retim TeknolojisiEitim Teknolojisiretim Teknolojisi: retimin, eitimin bir alt kavram olduu anlayna dayal olarak ve belirli retim disiplinlerinin kendine zg ynlerini dikkate alarak dzenlenmi teknolojiyle ilgili bir kavramdr. (Alkan, 1995)retim TeknolojisiEitim TeknolojisiEitim Teknolojisi: nsann renmesi olgusunun tm ynlerini ieren problemleri sistematik olarak analiz etmek, bunlara zmler gelitirmek zere ilgili tm unsurlar (insan gcn, bilgileri, yntemleri, teknikleri, ara-gereleri, dzenlemeleri vb.) ie koarak uygun tasarmlar gelitiren uygulayan, deerlendiren, ve yneten karmak bir sretir.retim TeknolojisiEitim TeknolojisiSistem YaklamSistem, karlkl etkileim ierisinde bulunan unsurlarn, tasarlanan amalar gerekletirmek amacyla bir btn meydana getirecek ekilde organize edilmesidir.retimde Sistem Yaklamretimin sisteminin en nemli unsurlar

renciler

reticiler

retim materyalleri

retme-renme ortamlar

ANALZTASARIM VE GELTRMEDEERLENDRMEretimde Sistem YaklamAnalizretim amalar

Amalara ilikin davranlar

n yeterlilikler

renme etkinliklerinin sralanmas

Sahip olunan ara gerelerin analizi

Tasarm ve Gelitirmerencilere istenilen davranlar en etkili nasl kazandrlabilir

renilenlerin farkl durumlara transferini salamak

renci motivasyonu

Yeni davranlar iin etkili ara-gereler

Uygun retim materyalleri

Materyallerin uyarlanma ve gelitirilme gereklilikleri

Deerlendirmerenme dzeyleri nasl belirlenir

Yardmc veya zenginletirici etkinlikler

Etkinlik ve materyallerin iyiletirilmesi

letiim

letiim Sreciletiim

Communicatio (Latince)

Communis: Bir ok kiiye yada nesneyeait olan/ortaklaa yaplan

Communication (ngilizce)

Communication(Franszca)ki birim arasndaki bilgi alverii

eitli semboller yardm ile bilgi, duygu, fikir, davran, dnce ve becerilerin paylalmas sreci.letiim Sreciletiim

KimNeNaslKime

letiim Sreci

KaynakMesajKanalAlcDavranlar

FikirBilgiDuyguTutumBeceriSemboller

Gerek EyaModellerResimYazaretlerHareketSesizimletici ara ve Yntemler

Szsz iletiimSes ileten aralarSzl iletiim,Resim ileten aralarBasl ve yazl aralarYntemler

Davranlar

FikirBilgiDuyguTutumBeceri

letiim Srecinin Temel eleriDntletiim Sreci

KimNeNaslKimeretmenKanalAra-gerelerMesajYntemrenciletiim Sreciletiim Sreci ve Yaant alanYaant AlanYaant AlanKaynakKodlamaMesajKodlamaKodlamaGeri bildirimSalklletiimPsikolojik EngellerSemantik EngellerStatKorunmaAlanHiyerariUyutmaSnrlamaSalkl iletiimin EngelleriMesaj Dzenleme lkelerirenenin zelliklerine Uygun olmaldr

Basit sade ve anlalr olmaldr

Ama ve davranlara uygun dzenlenmelidir

renme ilkelerine uygun dzenlenmelidir

oklu materyal ve etkinlikleri iermelidir

Grsel unsurlara dikkat edilmelidirretmen konuma yeteneini gelitirmeli

Ders iyi bir ekilde planlanmal

renci ihtiyalar, yetenek ve ilgileri deerlendirilmeli

rencinin ilgisini datan durumlar ortadan kaldrlmal

rencilerin dikkatle dinlemesi iin birden fazla duyu organna hitap eden ara-gereler kullanlmal

Zor ve ok teknik olan retim aralar kullanlmamalSnf ii iletiimi gelitirmek iin

renme ilemine katlan duyu organlarnn says ne kadar fazla ise o kadar iyi renir o kadar ge unuturuz

En iyi rendiimiz eyler kendi kendimize yaparak rendiimiz eylerdir.

rendiimiz eylerin ounu gzlerimizin yardmyla reniriz.

En iyi retim somuttan soyuta ve basitten karmaa doru giden retimdir.Yaant Konisinsanlar rendiklerinin,

%83 n grme

%11 ini iitme

% 3.5 ini koklama

% 1.5 ini dokunma

%1 ini tatma

Duyularyla edindikleri yaantlarndan renirler.Yaant KonisiZaman sabit olmak zere insanlar,

Okuduklarnn %10 unu

Iittiklerinin % 20 sini

Grdklerinin % 30 unu

Hem grp hem iittiklerinin % 50 sini

Sylediklerinin % 70 ini

Yaparak sylediklerinin ise % 90 nn

hatrlamaktadrlar.Yaant KonisiAnalizretim Amalar Analizi

rencilerin Analizi

Ara-Gere Analizi

retim Ortamnn AnaliziTaksonominsan davranlarn (renme rnleri) analiz ederek snflama sistemiBloomrenme rnleri TaksonomisiBilisel renmeler

Duyusal renmeler

Psikomotor renmelerBilisel renmelerBilgiKavramaUygulamaAnaliz Sentez DeerlendirmeDuyusal renmelerAlmaTepkide BulunmaDeer VermergtlemeBir deer ya da deerler btnyle nitelenmilikPsikomotor renmelerAlglamaKuruluKlavuz denetiminde yapmaMekanizmaKarmak davuruk faaliyetUyarlamaYaratmarencilerin Analizi1. rencilerTestGrmeGzlem

2. Dier kiiler

3. Tahminler

Mevcut Ara-Gere AnaliziMevcut kurs ara gerecinin ihtiyaca uygun hale getirilmeleri ile yeni batan gelitirilmeleri arasnda maliyet ve retim etkililii asndan fark var mdr?

Bu farkllk ne derece nemlidir.

Ortam analizi retim ortam

retim ve renmenin gerekleecei fiziksel evreOrtam analizi Ortama ilikin sorular

renme nerede gerekleecek- SnftaAtlyedeLaboartuardaAlan gezisinde Ortam analizi Ortama ilikin sorular

Ortam zellikleri nelerdir- renci saysna uygun muSralar ya da sandalyeler nasl dzenlenmiSralarn yerleri deiebiliyor muOrtamda bulunan ara-gerelerOrtamdaki grltIklandrmaIk miktar ayarlanabiliyor mu Ortam analizi Geleneksel oturma dzeniU ekli oturma dzeniYuvarlak/Dikdrtgen masalar

Geleneksel oturma dzeniA

Geleneksel oturma dzeniB

Geleneksel oturma dzeniCU ekli oturma dzeniC

Yuvarlak-Dikdrtgen Masalar

57izgi izgi dikkati bir yol boyunca srkleyen veya bir noktaya eken tek boyutlu bir yapdr.

lem, yn ve hareket gsterir,

ekilleri ayrma ve birletirme ilerini yapar,

zerine kurgu yaplabilecek temel yap talardr.

izgiYatay izgiler durgunluk hissi verir.

Dikey izgiler g gsterir, yukar bakma hissi verir.

Kegen izgiler kuvvetli biimde hareket vedinamizm hissi verir.

59B1

2

3Arnek: Yatay izgi60retim Tasarm TeorisiSistemler Teorisiretim Teorisirenme Teorisiletiim Teorisirnek: Dikey izgi61retim Sistemleri Tasarm Sreci...AnalizTasarmDeerlendirmeUygulamaGelitirmernek: Kegen izgi62ekilKendine balanan bir izgi, bir ekil oluturur. ekiller iki boyutludur ve bir nesnenin d izgilerini gsterebilir.

ekiller anlaml bir btn oluturmak iin bir araya gelebilir. Baz ekiller sadece silueti ile kendini oluturur (r: elma, kalp). Dierleri ise geometrik olarak gruplandrlabilir. 63rnek: ekilLayout Planning:Shape

64AlanAlan, bo veya dolu olarak ikiye ayrlr.

Bir tasarmda bo alanlarn dalm, grsel elerin yerletirilmesi kadar nemlidir.

65rnek: Alan

66BoyutBoyut hakkndaki yargmz, evreleyen cisimler hakkndaki bilgimize baldr.

Boyut algs, alglanan uzaklkla ve alglanan uzaklktaki boyutla ilikilidir.

Renk ve gri derecesi boyut algsn etkiler.

Grselin boyutuna, istendik mesaj nasl iletebileceine dayal olarak karar verilmelidir.67rnek: Boyut

68DokuPekok grnm, izgi ve ekiller dahil iki boyutludur.

Desen kullanlarak nc bir boyut eklenebilir.

Desen boyutlu cisim ve materyallerin bir zelliidir. Dokunma hissini uyararak konuyla ilgili daha yaln bir fikir verir.

Desen nemli fikri vermek, ayrmak veya btnletirmek amal kullanlabilir. 69OKULOKULrnek: Doku

rnek: Doku /Kaldrm izimleri

rnek: Doku / Kaldrm izimleri

72RenkUygun renk seimleri; grsel tasarmlar gelitirir ve ayr bir hava/nem kazandrr, dikkat uyarr ve grsel etki yapar.

gerek renkler seildiinde grntnn gereklii artar

eitlik ve farkllklar renklerle vurgulanabilir

nemli noktalar veya ayrnt bilgileri renklerle vurgulanabilir

istenilen duygusal etki renklerle ortaya karlabilir73Renk emberi

Krmz, Sar ve Mavi ana Renklerdir.

Turuncu, Mor ve Yeil ara renklerdir.Souk RenklerScak Renkler

RenkMesajRenkKrmz hatrlanr

Mavi dikkati az eker

Sar ilk baklandr

Sar Zemin zerine siyah en iyi renk kombinasyonudurRenklerin kullanmnda ya gruplar da dikkate alnmaldr:

ok parlak renkler kk ya gruplar

Pastel tonlar byk ya gruplar,

Kontrastlk parlak renkler iin uygundur

78rnek: Renk

79Tasarm lkeleriBtnlkDengeVurguHizalamaYaknlk80BtnlkBtnlk bir grnm oluturan bileenlerin birbiriyle ilikisidir. Sadece yazl ierii deil grsel sunumu da ilgilendirir.

Btnlk konular, renkler, ekiller ve izgiler ilikilendirilerek ve tekrar edilerek salanabilir.

Ska yaplan hatalardan biri, bir alana ok fazla ey sdrmaktr. Anlatmak istediinizi anlatmaya yaramayan bilgiler sunulmamaldr.8081Btnlk

3x3 kural eski ve basit bir tasarm kuraldr. Ekran, soldan saa ve yukardan aaya 3 paraya blnerek 3x3 bir matris elde edilir.

Anahtar eler veya nesneler bu 3 izginin yaknnda bulunmaldr.

3x3 kural rencilerin dikkatlerini bu izgilerin kesime noktalarnda toplayacan belirtir. Btnlk(3x3)

83rnek: Btnlk

84DengeBir sunum ekranndaki bileenler dikey ve yatay eksen dikkate alnarak eit arlkta datlrsa, izleyicide denge ve eitlik hissi uyandrr.

Tasarm her iki alanda da tekrarlandnda, denge simetrik veya formal olacaktr. Ancak; birok durumda gzn bilgiyi annda yakalayabilmesi iin asimetrik veya informal tasarmlar yaplabilir.85rnek: Denge

rnek: Denge87rnek: Denge

88rnek: DengeRENMEDI ETKENLERRETM MATERYALLERETM ORTAMIARA GERELERRENMEY ETKLEYEN BAZI FAKTRLER89VurguGrsel ierisindeki nemli elerin dikkat ve ilgi merkezi haline getirilmesidir.90VurguOk ve Benzeri yn gsteren aralar kullanmak

nemli e iin dierlerinden daha parlak bir renk kullanmak

Temel eyi dierlerinden daha byk yapmak

Vurgulamak istediiniz maddeye dikkatleri ekmek iin zemin ve ekil arasnda kontrast oluturmak.

Dier ekillerden farkl bir ekil kullanmak

Vurgulanacak eyi dier elerin akt bir yere yerletirmek91rnek: Vurgu

93rnek: Vurgu

94HizalamaHizalama, grsel materyallerin daha kolay alglanmasnda, eler arasnda kurulan ilikilerin daha rahat anlalmasnda nemli rol oynar. Materyal iinde dzenli bir ekilde yerletirilmi eler renmede de kolaylk salar.

95rnek: Hizalama

96YaknlkGrsel oluumlarda birbirine yakn eler ilikili, uzak eler ise ilikisiz olarak alglanr.

Bu nedenle eler yaknlk bakmndan birbirinden aka ayrt edilmeli, izleyiciler yanltlmamaldr.97rnek: Yaknlk

Birbirine yakn olan ekiller grup olarak alglanrlarrnek: Yaknlk

renme Ortamlarnda Kullanlan Ara ve Gereler

Ara gerelerin nemiAra-gereler genelde retimi desteklemek amacyla kullanlrlar.yi tasarlanm ve yaplm retim ara-gereleri retim srecini zenginletirir, renmeyi artrr.

Ara gerelerin nemi

Ara-gerelerin retme-renme srecindeki en nemli rollerinden biri fikirleri somutlatrmas, anlamas g olgu ve olaylar basitletirmesidir.Soyut olgular somutlatrrlarAra gerelerin nemiGrsel gereler bilinmeyen bir aracn nasl grndnn ve bilinen dier eylere gre ne kadar byk olduunun kavranmasna yardmc olur. Soyut olgular somutlatrrlar

Ara gerelerin nemiGrsel gereler szel fikirlere daha kolayca hatrlanabilecek bir ba kurulmasna hizmet eder, ikinci bir iletiim kanal grevi grrler.Soyut olgular somutlatrrlar

Ara gerelerin nemiou snflarda yz yze szel iletiim tek bana en ok kullanlan iletiim metodudur. Bu durumda, bilgilerin grsel / iitsel ara-gereler yoluyla sunulmas, rencilerin ilgilerini eker, duygusal tepkiler yaratarak motive eder.Ara-gereler ilgi uyandrrlar

Ara gerelerin nemiBir resim bin kelimeye bedeldir. Resimler, grafikler, haritalar, modeller, filmler vs. ders ve tartma srelerinden tasarruf salar, renciler daha ksa srede daha etkili renirler.Ara-gereler zamandan tasarruf salar

Ara gerelerin nemiHareketli resim projektrleri ve filmler zellikle snfa getirilmesi imkansz, dorudan gzlenmesi tehlikeli ya da mmkn olmayan cisim, olgu, olay ve ilemlerin kolayca ve gvenli olarak gzlenmesini salar.Gvenli gzlem yapma olana salarlar

Ara gerelerin nemiBir derste zerinde durmanz gereken bir konu, vurgulanmas gereken bir nokta, mkemmel bir rnek baka derslerde hatrlanamayabilir.Farkl zamanlarda birbirleriyle tutarl ieriin sunulmasn salarlar

Ara gerelerin nemirenciler fark renme stil ve ihtiyalarna sahiptirler. Ara-gereler, rencilerin bireysel renme durumlarna uygun retim kanallarn artrr.rencilerin bireysel ihtiyalarnn karlanmasna yardmc olurlar

Ara gerelerin nemiEtkili bir materyal zaman ve maliyetten tasarruf salar, materyali gelitirmek iin harcanan zaman ve enerjiyi tekrarlama problemini de zer.Ara-gereler tekrar tekrar kullanlabilirler

Ara gerelerin nemiGerek izimlerin renmeyi zorlatrd durumlarda izgi resimler sadelii ve anlalrl salayabilir.erii basitletirerek anlalmasn kolaylatrrlar

Eitim Aralarnn Etkili KullanmGerek Eyalar, Modeller ve Yanstlmayan Grsel MateryallerEn iyi renme gerek eyalarla etkileim sonucu gerekleir. Gerek eyalar, rencilerin somut ve kalc renmelerini salar; renilenlerin genellemesini kolaylatrr.

Gerek Nesneler

Gerek NesnelerGerek nesneler, gnlk hayatta ok az karlalan konular ilemek iin kullanlr.

Somut kavramlar anlamadan soyut kavramlara gemenin zorluu nedeni ile gerek nesnelerin kullanm nemlidir.

Para, aralar, bitkiler ve hayvanlar gerek nesnelere verilecek rneklerden bazlardr.Gerek NesnelerGerek nesneler olduklar gibi kullanlabilir veya retimin etkinliini artrabilmek iin deitirilebilir.

SergilerrneklerKesitlerGerek NesnelerKesitler

yapsn incelemek amacyla kullanlan canl veya cansz kesitleri

Gerek Nesnelerrnekler

Bitkilerin, hayvanlarn veya canllarn uygun kontroller iin saklanm paralar

Gerek NesnelerSergiler

Bir noktay anlatmak iin dokman ile birlikte gelen, tarihsel veya bilimsel eserlerin koleksiyonlar

ModellerModeller gerek nesnelerin benzeri maketlerdir. Gerek nesneleri kullanamayacamz durumlarda kullanlr.

3 boyutlu kavramlar, boyut, ekil veya renkle belirtilen ilevleri anlatmak iin uygulamalarda ve laboratuar ortamnda kullanlr.

ModellerAVANTAJLARKarmak yaplar basit ve ak hale getirmeFarkl boyutlardaki cisimlerin alglanmas (duyu snrlarn aan)Zaman ve uzaklk ynnden ulalamayan cisimlerin alglanmasSoyut kavramlarn anlatm

ModellerDEZAVANTAJLARYanl byklk, renk ve yap konusunda oluabilecek sorunlarMaddi kaynak ve bakm gerektirmesiEl yapm modellerin dayanakllk sorunu

Yrd. Do. Dr. Yasemin Glbahar121

Grsel materyallerzellikle 3. boyutun ve uygulamann nemli olmad zamanlarda grsel materyaller:

KarlatrmaVurgulamaKavram aklama

gibi amalarla kullanlrlarGrafik Materyalleri. Grafikler; saysal verileri grselletirerek veriler arasndaki ilikilerin kavranmas kolaylatrmak iin kullanlr Grafik MateryalleriAk ve anlalr bilgilerin grafikletirilmesi iin bir neden yoktur

Grafik MateryalleriPasta (dilim) ve halka grafikleri oran

Stun ve ubuk grafikler ise karlatrmalar gsterirler.

izgi ve alan grafikleri eilimler ve dalgalanmalar

Grafik MateryalleriStun ve ubuk grafikleri en ok kullanlan grafik trleridir, Genellikle ayn ama iin kullanlmakla birlikte:

Stun grafikleri bir zaman sresi boyunca bir e ile ilgili deiiklikleri gstermek iin

ubuk grafikleri, eler arasndaki karlatrmalar gstermek iin kullanlr. Grafik MateryalleriResimli grafikler zellikle kk ya gruplar iin tercih edilmektedir

emalaremalar, kronoloji, saysal veriler ve hiyerari gibi soyut bilgileri grafik formunda zetlemek iin kullanlr. ema tek bir kavram ve anlalmasn salayacak miktarda grsel ve szel bilgi iermelidir. Bir emada grsel eler arlkta olmal, szel materyaller grseli tamamlamaldr. ema trlerirgt (tekilat) emalar, bir irket, kurulu, dernek ya da iletmenin organizasyon yapsn gsterir. rgt emalar genelde personel ya da blmler arasndaki ilikileri temsil eder.

ema trleriAk emalar, bir srecin akn ya da ilemlerin yapl srasn gsterir. Ak diyagramlar genelde yatay olarak izilir ve farkl ilem ya da elerin bir btn iinde nasl birletiini gsterir.

rmcek HaritaTemel bir fikir veya kavramanlatmak iin kullanlr.

OlguSreKavramDnce

Merkezdeki dnce nedir?zellikleri nelerdir?Fonksiyonlar nedir?gibi sorulara yant aranr.

Olaylar Zinciri DizileriBir olayn evrelerini, lineer birilemin admlarn, bir dizi olayveya bir srete yaananlaranlatmak iin kullanlr.

Kavram, ilem veya olay nedir? Aamalar veya admlar nelerdir?Biri dierine nasl yol amaktadr?Sonu nedir?gibi sorulara yant aranr.

Olaylar Zinciri DizileriKarlatrma MatrisiBirden fazla insan, olay,fikir vb. arasndakibenzerlik veya farkllklaranlatmak iin kullanlr.

Neler karlatrlacak?Benzer/Farkl ynleri nedir?gibi sorulara yant aranr.sim 1sim 2

sim 3zellik 1zellik 2zellik 3rnek

Snflandrma HaritasKavram veya olaylar arasndakiilikileri, hiyerarileri veyadallanan ilemleri anlatmak iinkullanlr.

Ana tema nedir?Alt temalar nedir?Birbiri ile nasl ilikilendirilebilir?Ka dzey vardr?gibi sorulara yant aranr.

Trk ParasMetal ParaKat Para1YTL50YKR25YKR10YKR5YKR1YKR50YKR20YTL10YTL5YTL1YTL100YTLrnek Etkileim GstergesiKiiler veya gruplar arasndakietkileimi gstermek iin kullanlr.

Kiiler veya gruplar kimdir?Amalar nelerdir?Anlama/atma yaanm mdr?Sonular nelerdir?gibi sorulara yant aranr.

Etkileim GstergesiBalk Kl HaritasKarmak bir olaynnedenlerini veya sonularnortaya koymak iin kullanlr.

Xe neden olan faktrler nedir?Nasl ilikilendirilebilir?sorularna yant aranarak, neden-sonu ilikileri kurulur.

Balk Kl Haritas

Dng GstergesiBir dizi olayn tekrar tekrarbir dizi sonuca nasl nedenolduunu anlatmak iinkullanlr.

Dngdeki kritik olaylar nelerdir?Nasl ilikilendirilir?Nasl tekrara neden olur?gibi sorulara yant aranr.

rnek

Dier retim AralarSlaytlar ve Film eritleriYanstlmak zere kesilerek karton yada plastik erevelere yerletirilmi kk, saydam fotoraflardr

Slaytlar ve Film eritleriGrsel zellikleri retim kolayl ve esneklikleri bu slaytlarn kullanmn arttrmtr

Slaytlar ve Film eritleriAvantajlarYeni konular tantmak, dikkat akmekSrecin aamalarn retmekKk cisimleri bytmek ve gerek renkleri grmekKk ve byk grup eitimleriretimi kolay maliyeti dkSaklama ve tamas kolayoaltlabilme zelliiSes ile senkronizasyonu yaplabilir.

Slaytlar ve Film eritleriDezavantajlarFotoraflk becerisi gerektirmeleriTek tek kullanmdan dolay dzenleme zorluuToz ekebilme zelliiKarartma gerektirmesi

Posterler

Resim, izgi, renk ve kelimelerin grsel bileimidir

Etkililii renklendirme ve dinamiklie baldr

Dikkati ekmeli ve mesaj hzl bir biimde iletebilmelidir

Yeni bir konu, bir olay ve duyurular iin kullanlabilir ve gdlenmeyi salar

Posterler

Posterler

PosterlerGrsellerin Etkili kullanmMmkn olduunca basit olmaldrlarKarmak grseller basit paralara ayrlmaldrMetin miktar mmkn olduunca snrlandrlmaldrMetinler iin sadece koyu ve dz yaz tipleri kullanlmaldrBilinmeyen nesnelerin boyutunu gstermek iin lek ya da bilinen nesneler kullannOrantszlktan kanarak informal bir denge salanmaya allmaldrKullanlan grsel hakknda rencilere soru sorulmaldrGrseller yeterince byk olmaldr3 metrelik uzaklk iin harf bykl 1.3 cm olmaldr

Hareketli Resimler: TV ve VideoHareketSreGvenli GzlemBeceri renmeDramatizasyonDuyusal renmeProblem zmeOrtak Tecrbe Oluturma

AvantajlarHareketli Resimler: TV ve VideoSabit AdmHareketsiz grseller

SnrllklarHareketli Resimler: TV ve Videon inceleme

evreyi dzenleme

rencilerin hazrlanmas

Sunu

Kullanm Yanstcsz Sunu ve Gsterim Aralar

Dner Lavhalar Yaz Tahtalar

Yaz Tahtalarnn Etkili KullanmDers srasnda yaz yada izimler iin zaman harcamayn

Tahtaya yazacaklarnz nceden organize edin

Tahtaya nceden yazlm olanlar kapatn

Konuurken snfa dnn

Sadece tahtaya bal kalmaktan kannki yada ten fazla renk kullanmaktan kann

Yazdklarnzn nn kapatmayn

Ik yansmalarn kontrol edin

nceden hazrlanm ekillerden yararlannYaz Tahtalarnn Etkili KullanmDner LevhalarHer kesin grebilecei bir ada yerletirilmelidir,

Grseller nceden hazrlanmal yada nceden yerleri iz olarak belirlenmelidir

Saydam yaz yazma satrlar oluturulmaldr

Basit grafikler oluturulmaldr

Balklar 8-10 cm harflar 4 cm olmaldr

Materyal sralarna dikkat edilmelidir

Bo sayfalar bulundurulmaldr

Son sayfaya zet eklenmelidir

Yazl MateryallerBir yazl materyalin retimsel etkililii temel deikene baldr:

Materyalin okunabilirlik dzeyiMateryalin ieriiMateryalin tasarmYazl MateryallerBir yazl materyalin tasarmnda:

TutarllkSayfa DzeniGrsel MateryallerYaz StiliYaz Tr ve BoyutuVurgulama

nemli faktrlerdir Eitimde Bilgisayar Kullanm

Bilgisayarlar?Kendilerine verilen verileri alr, verilen komutlar izleyerek bu verileri bilgi oluturacak ekilde ilerler. ok miktardaki veriyi ksa srede ileyebilir ve ok fazla miktarda veriyi unutmadan saklayabilirler.Aritmetik ve mantk ilemlerini son derece hzl yapabilirlernsan tarafndan yaplan i ve ilemlerin yaplmasn kolaylatrrlar ve yaptklar ilemleri hzl, gvenli ve hatasz yaparlar.BilgisayarDonanmYazlmEitimde Bilgisayarlarrenme-retme Srecinde BilgisayarlarEitim Aratrmalarnda Bilgisayardan FaydalanmaEitim Hizmetlerinin Ynetiminde Bilgisayardan Faydalanmalme ve Deerlendirme Hizmetlerinde Bilgisayardan FaydalanmaRehberlik Hizmetlerinde Bilgisayardan Faydalanma168zel retmen olarak BilgisayarlarBirebir etkileimretim etkisi Hazr programlar

Bilgisayarda Etkileimli renmeKendi kendine renmeKonu seiminde serbestlikHazr programlar + dier retim teknikleriretmen yol gsterici170Bilgisayarda Deneme ve EgzersizBilginin kalclnn salanmasretmen gzetiminde bilgisayar uygulamas

Benzeim Arac olarak BilgisayarTehlikeli ve karmak olaylar, varlklar ve olgularKarar verme, rol yapma, motivasyon salama vb.

Oyun arac olarak BilgisayarKk ocuklarn renmesinin doal ve zorunlu bir paras

Psikomotor becerileri, bireysel yeterlikler vb.

Ders Sunu arac olarak Bilgisayareriin renciye sunulmasDatashowTepegzBilgisayarn kendisiBilgisayarda hazrlanm materyal veya hazr programretim Amac olarak BilgisayarBilgisayarda temel kavramlar renmeHazr programlar kullanmay renmeBilgisayar programlamay retmeBilgisayar evre nitelerini kullanmay retmeretmene Yardmc Ara olarak BilgisayarGnlk, yllk ve nite plan hazrlamaDers materyali gelitirmeArivlemeInternet zerinden gelimelerin takibiAratrma yapmaKelime ilemci, tablolama, izim, grafik ve sunu programlar, veritabanlar176renciye Yardmc Ara olarak BilgisayarBilgilerin kalc olmasPekitirme

Eitim Aratrmalarnda Bilgisayardan FaydalanmaVerilerin deerlendirilmesiVeri tabanlarndan taramaLiteratr TaramasAratrma tasarm

Eitim Hizmetlerinin Ynetiminde Bilgisayardan FaydalanmaPersonel bilgilerinin takibiYazmalarDemirba takibiBordrorenci ileriSnav programYllk ders planlarnn hazrlanmasDers datm izelgesi

lme ve Deerlendirme Hizmetlerinde Bilgisayardan Faydalanmarencinin bilgi dzeyinin saptanmasrencinin retim faaliyetlerinin izlenmesirenme glnn belirlenmesirenci baar seviyesinin belirlenmesiRehberlik Hizmetlerinde Bilgisayardan FaydalanmaPsikolojik lme aralarnn saklanmaslme arac renci puannn hesaplanmasProfil yaratlmasrenci kiisel dosyalarnn saklanmas181Eitim Uygulamalar Trleriretici

Ara

renciBilgisayarn eitim alanndaki farkl rolleri

Bilgisayar retme roln stlenir ve retmen gibi davranr.

renci dersi bilgisayardan renir.retici Uygulamalar

retici UygulamalarBilgisayar retici ierii sunar.renciden konu ile ilgili bir soruyu yada problemi yantlamas istenir. Bilgisayar, belirlenmi kriterlere gre rencinin yantn deerlendirir.Bilgisayar deerlendirme sonucuna gre bir sonraki admda ne yaplacana karar verir.retici Uygulamalarna rneklerAltrma-UygulamareticilerSimlasyonlarretici OyunlarProblem zme Yazlm

Ara UygulamalarBilgisayar; kalem, mikroskop veya piyano gibi bir retici aratr.renciler hesaplama yapabilir Veya bir kelime ilemci kullanarak Dokmanlar oluturabilir.

Ara Uygulamalarna rneklerKelime lemciHesap TablosuVeritabanMasast YaynclkElektronik Ansiklopediler

187renci UygulamalarBilgisayar renci konumundadr, renci ise retmen konumuna gemitir.

Bilgisayarn bir ilemi gerekletirmesi iin rencinin ona Ne yapacan retmesi gerekir.

renci Uygulamalarna rneklerProgramlama Dilleri (Pascal, C, Basic vb.)

Yazarlk Dilleri

Bilgisayar Destekli Eitimretimi Destekleyici AraYnetim UygulamalarAltrma UygulamaBire-Bir retimBenzeimretici OyunlarProblem zmeOfis OtomasyonuVeri TabanTablolatrmaOfis Uygulamalarizim ProgramlarYazarlk UygulamalarEitimde Bilgisayar UygulamalarrnekTime MapsTarihsel dnya haritashttp://www.timemaps.com/demo/launch.html190

191Bilgisayar Destekli EitimBilgisayar Destekli Eitim (BDE), retimsel ierik veya faaliyetlerin bilgisayar yoluyla aktarlmasdr

BDE, eitimde bilgisayar kullanm iin kullanlan en eski kavramlardan biridir. Bu yzden, farkl amalarla dahi olsa, eitim ortamnda bilgisayar kullanm genellikle BDE olarak adlandrlr.192Bilgisayar ... BD: Bilgisayar Destekli retimBDE: Bilgisayara Dayal EitimBD: Bilgisayar Destekli renmeBU: Bilgisayarlarn retsel UygulamalarBT: Bilgisayar Tabanl retim

Bilgisayarn eitim alanna verdii destek deiik biimlerde ifade edilebilmektedir.BDE Ne Deildir?Eitimde kullanlan bir ok yararl bilgisayar uygulamas, BDE uygulamas olarak deerlendirilmez.

BDE Ne Deildir?retmenlere ve rencilere rapor veya dev hazrlamaya yarayan kelime ilem programlar (MS Word gibi).

Kaytlar dzenlemek, ve saklamak iin bir veritaban programnn kullanlmas (Ms Access, MySQL gibi).

Hesap tablolarnn saysal bilgileri tutmakta, hesaplama yapmakta veya grafik oluturmada kullanlmas (Ms Excel gibi).

Sunum programlar yoluyla asetat ya da bilgisayar yoluyla sunum hazrlanmas (PowerPoint gibi).BDE Nedir?BDE, bilgisayarn renmenin meydana geldii bir ortam olarak kullanld, retim srecini ve renci motivasyonunu glendiren, rencinin kendi renme hzna gre yararlanabilecei, kendi kendine renme ilkelerinin bilgisayar teknolojisi ile birlemesinden olumu bir retim yntemidir.

BDE Nedir?Etkileimretmenin rehber olmasBilgisayar ortamEtkinlikler

BDEyi Etkileyen Faktrlerrenci motivasyonuEtkileimBireysel renme farkllklarDers yazlmnn tr, kapsam ve niteliiretmenin BDEyi alglama biimi, tutumu, beklentisi ve deien rolDers programnn eitim program ile btnlemesi ile bilgisayar destekli eitim uygulamasnn okul iinde yrtlme biimi

retimin kalite ve etkinliinin arttrlmasAratrma, retim vb. aktivitelerin dzenlenmesinde yaanan zaman sorunlarnn almasDerslerin ekiciliinin artrlmasFarkl n bilgilere sahip ok sayda renciye ulama gerekliliierii farkl biimlerde sunarak eriim olanaklarn arttrmaEsnek bir renme ortam yaratmaYeni teknolojik gelimelere ayak uydurma

Neden BDE?199Daha ok sayda renciye iletilmesi olanaDaha ksa zamanda daha etkin renmeDeerlendirme ve not verme ilemlerinin minimuma indirgenmesirenciler ve reticiler arasnda iletiimde art Daha az rutin ilem rencilerin kendi renimleri hakknda daha fazla sorumluluk almasEdinilmesi pahal veya imkansz olan dokman, resim ve bilgiye eriim-BDEnin retmenler Asndan Yararlar

Kendi admlar ile kendi seviyelerinde alabilmeleri olanaEtkileimli olarak renme ve kendi renme srelerine katlmaya tevikGenellikle anlk uygun dntGenellikle elenceli, deiik ve ilgin bulunmasGerek rneklerle alma ve/veya pratik yapma olanaok geni bir bilgi yelpazesine eriimGrafik, ses, animasyon ve oklu medyann grsel ve dinamik bir alma ortam salamas-BDEnin renciler Asndan Yararlar

Uzun vadede retim tutarlar azalabiliralanlar daha fazla rencinin ihtiyalarn karlayabileceklerdirKurumsal olarak renci ve destekleyenlerin gznde deeri artacaktrDeerlendirme yzdelerinde kalite artacaktrAlann ve zamann esnek kullanm salanacaktrUzaktan eitim programlarnn gelitirilmesi iin frsat yaratacaktr BDEin Eitim-retim Kurumlarna Katklar

Okullarda Bilgisayar ProblemleriSistem ve retmenler in deiime kapanmasKt deneyimlerBilgisayarlarn yararlar konusunda ikna olmamaHala etkin kullanlmyorMfredata entegrasyonTeknoloji Planlamas-

BDEnin DezavantajlarBilgisayar banda uzun sre kalmaDier ocuklarla ve yetikinlerle olan ilikilerdeki azalmaGeliimde Snrlama

BDEnin DezavantajlarGrnt iin snrl bir ekranSaa-sola veya yukar-aa kaydrmaou zaman rahatsz edici ve dikkat datcdr.Kstl Ekran Grnts

205BDEnin Dezavantajlarhtiyacnz olan bilgisayardan gerekli yazlma kadar her eye para demeniz gerekir. Fiyat

BDEnin DezavantajlarMfredata ve belirlenen hedeflere uymas zorunludurMfredatla lgisi

BDEnin DezavantajlarAz sayda kaliteli ama pahal yazlmlarYazlm Azl

BDEnin DezavantajlarBelirli bir iletim sistemi veya donanm tr gereksinimi olabilir!Uyumluluk

BDEnin DezavantajlarKopyalanarak kullanm, kaliteli rn giriimlerini engellemektedir.Kullanm Haklar

BDEnin DezavantajlarYazlmlarn ou yalnzca bilisel alana ynelik.Duyusal ve devinisel alana ynelik ok eksikSnrl dntler rencinin yaratcln snrlayabilmektedir.Snrl Hedefler

Grafik13562874557

veriler123456789101112131415161718192021222324252627282930cinsiyetiEEEEEEEEEEEEKKKKKKKKEEEEEEEEEEya262121212421222324212123202121202021212026212121242122232421okuluAkretim LiesiYDA LiseAnadolu LisesiEmlATLTLGenelLiseTLMYOEMLEMLTLAnadolu liesiAnadolu liesizel liseAnadolu LisesiAnadolu liesiAnadolu liesizel liseAnadolu LisesiAkretim LiesiYDA LiseAnadolu LisesiEmlATLTLGenelLiseTLMYOEMLKesinlikle katlyorumKatlyorumKararszmKatlmyorumKesinlikle katlmyorum1niversite renimime balamadan nce, programlama dillerine ilgi duymuyordum1422414122115445544514224141224100882Mezun olduumda aldm programlama eitimini kullanmay dnyorum4422445543451444144444224455435172423Programlama derslerinin bana gre olmadn dnyorum1324212123114322432213242121230461284Blmmdeki programlama eitiminin yetersiz olduuna inanyorum44522422243233243324445224222421051305Bo zamanlarmda programlama ile ilgilenmeyi seviyorum5334444422451442144253344444223154626Programlamay, grafiksel uygulamalar gelitirmek iin kullanmak istiyorum5444444222152431243154444442223142837Programlamay veri taban uygulamalar gelitirmek iin kullanmak istiyorum3344424433351245124533444244333129428Oyun tasarm yapmann elenceli bir sre olduunu dnyorum5444244223233445344554442442234145709Tasarm yaparken eitim ieriini oyuna yerletirmekte olduka zorlandm32442533344544454445324425333451384010Tasarm yaparken, program gelitirmek iin yeni kod uyaplar renmeye ihtiya duydum55444544443454445444554445444482110011Oyun yerine baka bir program tasarlyor olsaydm da alma isteim ayn olurdu.53334334222233343334533343342226166012Oyunumun senaryosunu, kendi ilgi duyduum oyun senaryolarna gre belirledim.55442444231124442444554424442341626213Programlama bilgim, tasarmn yaptm oyun senaryosunu belirlememde snrlayc oldu.555425424442544554455554254244121305014Hazrladm oyunujn zevkle oynanlacana inanyorum34323331324133343334343233313205184315Eitsel ierik kstlamas olmasayd, daha rahat tasarm yapardm.54434444245325342534544344442451654016leride, programlama bilgimi kullanarakyeni oyun tasarmlar yapmak istiyorum54412342221414431443544123422221148517Yaptm oyun , veri taban zellikleri iermektedir.442414424424222522254424144244215011218Yaptm oyun, ok kullancl olarak oynanlabilecek bir oyundur.212111222111322132212121112221002141419Tasarm yaparken benim iin nemli olan dersi gemekti.52442221434354435443524422214341158220Tasarm yaparken, gzel bir oyun ortaya karabilmek iin aba harcadm.35444544332343444344354445443341691021Baka bir programlama dili kullanarak, daha rahat oyun tasarm yaplabileceine inanyorum.33433443311233313331334334433106181522Oyun yerine baka bir tasarm konusu olsayd, daha verimli olabileceine inanyorum.5233444443523243324352334444433121050

tabloNKesinlikle katlyorumKatlyorumKararszmKatlmyorumKesinlikle katlmyorumf%f%f%f%f%EvetHayr1niversite renimime balamadan nce, programlama dillerine ilgi duymuyordum30620.00%1033.33%00.00%826.67%826.67%202040Before the university2Mezun olduumda aldm programlama eitimini kullanmay dnyorum30516.67%1756.67%26.67%413.33%26.67%2812403Programlama derslerinin bana gre olmadn dnyorum3000.00%413.33%620.00%1240.00%826.67%1228404Blmmdeki programlama eitiminin yetersiz olduuna inanyorum3026.67%1033.33%516.67%1343.33%00.00%1921405Bo zamanlarmda programlama ile ilgilenmeyi seviyorum30310.00%1550.00%413.33%620.00%26.67%2515406Programlamay, grafiksel uygulamalar gelitirmek iin kullanmak istiyorum30310.00%1446.67%26.67%826.67%310.00%2317407Programlamay veri taban uygulamalar gelitirmek iin kullanmak istiyorum30310.00%1240.00%930.00%413.33%26.67%2515408Oyun tasarm yapmann elenceli bir sre olduunu dnyorum30413.33%1446.67%516.67%723.33%00.00%2614409Tasarm yaparken eitim ieriini oyuna yerletirmekte olduka zorlandm30516.67%1343.33%826.67%413.33%00.00%27134010Tasarm yaparken, program gelitirmek iin yeni kod uyaplar renmeye ihtiya duydum30826.67%2170.00%13.33%00.00%00.00%3464011Oyun yerine baka bir program tasarlyor olsaydm da alma isteim ayn olurdu.3026.67%620.00%1653.33%620.00%00.00%21194012Oyunumun senaryosunu, kendi ilgi duyduum oyun senaryolarna gre belirledim.30413.33%1653.33%26.67%620.00%26.67%26144013Programlama bilgim, tasarmn yaptm oyun senaryosunu belirlememde snrlayc oldu.301240.00%1343.33%00.00%516.67%00.00%30104014Hazrladm oyunujn zevkle oynanlacana inanyorum3000.00%516.67%1860.00%413.33%310.00%19214015Eitsel ierik kstlamas olmasayd, daha rahat tasarm yapardm.30516.67%1653.33%516.67%413.33%00.00%28124016leride, programlama bilgimi kullanarakyeni oyun tasarmlar yapmak istiyorum3026.67%1136.67%413.33%826.67%516.67%20204017Yaptm oyun , veri taban zellikleri iermektedir.3026.67%1550.00%00.00%1136.67%26.67%22184018Yaptm oyun, ok kullancl olarak oynanlabilecek bir oyundur.3000.00%00.00%26.67%1446.67%1446.67%7334019Tasarm yaparken benim iin nemli olan dersi gemekti.30413.33%1136.67%516.67%826.67%26.67%22184020Tasarm yaparken, gzel bir oyun ortaya karabilmek iin aba harcadm.30413.33%1653.33%930.00%13.33%00.00%30104021Baka bir programlama dili kullanarak, daha rahat oyun tasarm yaplabileceine inanyorum.3000.00%620.00%1860.00%13.33%516.67%22184022Oyun yerine baka bir tasarm konusu olsayd, daha verimli olabileceine inanyorum.30310.00%1240.00%1033.33%516.67%00.00%25154020200.500.5Ali3512280.300.7Mehmet6225150.62500.375Canan8723170.57500.425Aye4525150.62500.375Ouz5726140.6500.3527130.67500.3253460.8500.1525150.62500.37522180.5500.4528120.700.320200.500.518220.4500.5530100.7500.257330.17500.82522180.5500.45

tablo

Sayfa3