Ülkemiz ve Dünya' Ünite Konu Özeti · Kışları çok soğuk geçen yüksek ve engebeli alanlar ile kuraklığın yaygın olduğu kesimlerde nüfus yoğunluğu azdır. Türkiye'de

"Ülkemiz ve Dünya" Ünite Konu Özeti

DÜNYA'NIN NERESİNDEYİZ

Sınırları belirli bir alan içinde yaşayan insan sayısına nüfus denir. Bu alan Dünyanın tamamıolabileceği gibi kıta, ülke, bölge, il, ilçe, köy veya daha dar bir alan da olabilmektedir.

İnsanların eseri olan ya da doğal çevreden elde edilen, işletildiğinde gelir getiren zenginliklerekonomik kaynak olarak adlandırılır. Ekonomik kaynakların işleniş şekillen, mal ve hizmetetkinlikleri ile bu etkinliklerden doğan ilişkilerin bütününe de ekonomik faaliyetler denir.

Nüfus ve ekonomik faaliyetler yeryüzüne eşit ve dengeli bir şekilde dağılmamıştır. Bununnedeni yeryüzündeki her alanın aynı özellikleri taşımamasıdır.

Dünya üzerinde nüfusun ve ekonomik faaliyetlerin dağılışının düzensiz olmasında çeşitlifaktörler etkilidir. Bunlar;

Fiziki Faktörler

1. Yeryüzü şekilleri

2.İklim özellikleri

3.Bitki örtüsü

1 / 35


4. Toprak verimliliği

5. Su kaynakları

6. Kara ve denizlerin dağılışı

7- Coğrafi konum

8. Yer altı kaynakları

9. Bakı

Beşerî ve Ekonomik Faktörler

1.Ulaşım

2.Sanayileşme

3.Ticaret

4.Tarım

2 / 35


5.Yer altı zenginlikleri

6.Turizm

7 Tarihî faktörler

8.Göçler

Arazinin engebeli olduğu yerlerde ulaşım, iş olanakları ve tarım alanları kısıtlı olur. Bunedenle dağlık ve engebeli alanlar nüfusun seyrek olduğu yerlerdir. Dünya nüfusunun yaklaşıkonda dokuzu ova ve düzlüklerde yaşamaktadır. İnsanlar asırlar boyunca yerleşmek için düzalanları seçmiştir. Örneğin; Alp ve Himalaya dağları gibi yüksek ve engebeli yerlerde nüfusoldukça azdır.

İklim özellikleri de nüfusun coğrafi dağılışı üzerinde etkilidir. Sıcaklık ve yağışkoşullarının yeterli olduğu yerlerde nüfuslanma fazla iken ekonomik faaliyetler de çeşitlidir. Bunakarşılık sıcaklığın ve yağışın yetersiz veya çok fazla olduğu yerlerde ise nüfus ya çok az ya dahiç yoktur. Kutup bölgeleri ve Ekvator çevresi bu duruma örnektir. Doğal bitki örtüsü ormanolan bu alanlar tarıma ve yerleşmeye elverişli değildir. Bu nedenle bu alanlarda nüfusun azolduğu görülür.

Verimli toprakların bulunduğu, akarsuların, göllerin, tatlı su kaynaklarının olduğuyerlerde de nüfus yoğundur. Örneğin; Nil, Dicle, Fırat, İndus ve Ganj gibi akarsu havzalarıtarıma elverişli olduğu için buralarda nüfus yoğundur.

3 / 35


Ulaşım, sanayi, tarım, ticaret ve enerji kaynaklarının işletilmesi gibi ekonomikfaaliyetlerin yoğun olduğu yerlerde insan gücüne ihtiyaç duyulması nedeniyle buralarda nüfusyoğundur. Örneğin; önemli ticaret yollarının geçtiği Türkiye, tarım alanlarının geniş olduğuHindistan, sanayinin geliştiği Batı Avrupa ve Japonya nüfusun yoğun olduğu yerlerdir.

Dünyada Nüfusun Yoğun Olduğu Yerler

Afrika'da Nil Vadisi,

Kuzey Amerika'nın doğu kıyıları,

Güneydoğu Asya kıyıları (Malezya, Endonezya, Hindistan),

Avrupa ülkeleri (Fransa, İngiltere, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Almanya, İsviçre,Macaristan, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya).

Dünyada nüfusun yoğun olduğu yerlerde iklim şartları elverişli, yeryüzü şekilleri sade, tarımalanları geniş, toprak özellikleri tarıma elverişli, su kaynaklan bol, ulaşım ağı gelişmiştir.

Dünyada Nüfusun Az Olduğu Yerler

4 / 35


Dağların yüksek kesimleri,

Kuzey ve güney kutup çevreleri,

Bataklık alanlar ve engebeli dağlık araziler,

Ekvatoral bölgedeki Amazon ve Kongo havzaları gibi sık ormanlık alanlar,

Asya Kıtası içlerindeki ve dönenceler çevresindeki çöl ve bozkır alanlarıdır.

Dünyada nüfusun ve ekonomik faaliyetlerin az olduğu yerler doğal faktörler açısından insanyaşamı için uygun koşullar taşımayan yerlerdir.

Nüfus Yoğunluğu Fazla Olan Ülkelerden Bazıları

Bangladeş,Güney Kore,Hollanda,Belçika,Japonya, Hindistan,El Salvador,SriLanka,İngiltere,Almanya

Nüfus Yoğunluğu Az Olan Bazı Ülkeler

5 / 35


Moğolistan,Nabibya,Avusturya,Moritanya,Libya,Kanada,Kazakistan,OrtaAfrika,Bolivya,Rusya,

TÜRKİYE'DE NÜFUS DAĞILIŞI

Türkiye'de kıyı kesimleri, iklimin elverişli olmasından dolayı tarımsal etkinlikler için uygunkoşullar oluşturur. Bu nedenle kıyı kesimlerinde nüfus yoğunluğu fazladır.

Kışları çok soğuk geçen yüksek ve engebeli alanlar ile kuraklığın yaygın olduğukesimlerde nüfus yoğunluğu azdır.

Türkiye'de Nüfusun Yoğun Olduğu

Kesimler

1. Çatalca-Kocaeli Bölümü başta olmak üzere Marmara Bölgesi,

2. Ege Bölümü,

3. Çukurova ve Akdeniz kıyı kesimi,

4. Doğu Karadeniz'in kıyı kesimleri,

6 / 35


5. İç kesimlerde verimli alüvyal ovalar.

Türkiye'de Nüfusun Seyrek Olduğu Kesimler

1. Doğu Karadeniz'in iç kesimleri,

2. Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki yüksek platolar,

3. Hakkari Bölümü(Doğu Anadolu)

4. Menteşe Yöresi(Akdeniz)

5. Teke ve Taşeli platoları(Akdeniz)

6. Yıldız Dağları Bölümü(Marmara)

KİM NEREDE ÇALIŞIYOR?

Dünya üzerinde yaşayan nüfusun bir kısmı tarım, bir kısmı sanayi, bir kısmı da hizmet

7 / 35


sektöründe çalışmaktadır. Bu sektörler içinde değişik meslek dalları yer almaktadır.

Sektörün

Adı

Ekonomik Faaliyet

Kolları

Tarım

Tarla ve bahçe bitkileri,

hayvancılık ve ormancılık

Sanayi

Madencilik,

8 / 35


Elektrik, gaz ve su,

İnşaat ve bayındırlık işleri

Hizmetler

Toptan ve perakende ticaret,

lokanta ve oteller, ulaştırma,

haberleşme, depolama, mali kurumlar, sigorta ve yardımcı

iş hizmetleri, toplum hizmet-

leri, sosyal ve kişisel hizmetler

Tarım sektöründe çalışan nüfusun yoğun olduğu ülkeler fazla gelişme gösterememiştir.Hizmet ve sanayi sektöründe çalışan nüfusun fazla olduğu ülkeler ise oldukça gelişmişülkelerdir.

Malavi, Bolivya, Arnavutluk, Bangladeş ve Jamaika gibi ülkelerde tarım alanında çalışannüfusun oranı yüksek iken ABD, Japonya, İngiltere, Norveç, Güney Afrika gibi ülkeler hizmet ve

9 / 35


sanayi sektörü alanında gelişme göstermiştir. Tarım sektörüne ağırlık veren ülkeleringelişmişlik düzeyi yetersiz, hizmet ve sanayi sektörüne ağırlık veren ülkelerin gelişmişlik düzeyiyüksektir.

Sanayileşmiş ülkelerde tarımda çalışan insan sayısı azdır. Ancak tarımdan elde edilen verimoldukça yüksektir. Sanayileşmiş ülkelerde tarım alanında modern yöntemler uygulandığı gibiteknik araç ve gereçlerden yararlanarak daha çok gelir ve verim elde edilir.

Ülkelerin ekonomik alanda öne çıkmalarında;

İklim özellikleri

Toprak özellikleri

Doğal kaynaklar

Devlet politikası

Yetişmiş insan gücü

Girişimcilik arayışı etkili olur.

10 / 35


Tüm bu etkinliklerin yanında yaşadıkları ülkenin kalkınması için insanların;

Dürüst,

Çalışkan,

Vatanı ve milletini seven,

Sorumluluk duygusu gelişmiş olmaları gerekmektedir.

ALDIKLARIMIZ, SATTIKLARIMIZ

Belirli bir kazanç sağlamak amacıyla her türlü mal ve hizmetin alım satım faaliyetlerine ticaretadı verilir. Bir ülkenin sınırları içindeki iç pazara yönelik ticaret iç ticaret, ülkeler arasında dışpazara yönelik ticaret ise dış ticaret olarak adlandırılır.

Ülkeler ürettikleri malların ya da ham maddelerin fazlasını diğer ülkelere satar.

Dış ticaret içinde yer alan bu faaliyete dış satım (ihracat) adı verilir.

Dış ticaret ile satılan malların döviz olarak karşılığına dış ticaret hacmi denir.

11 / 35


Ülkelerin ihtiyacı olan çeşitli ürünleri diğer ülkelerden satın alması faaliyetine ise dış alım(ithalat) adı verilir.

Bir ülkenin ihracatı ve ithalatı üzerinden alınan vergiye gümrük vergisi denir. Devlet gümrükvergisinin alınmasından sorumludur ve bazı kuruluşları aracılığıyla bu işi yapar. Ülkelerin girişve çıkışlarında gümrük kapısı olarak adlandırılan vergi denetiminin yapıldığı yerler vardır.

Ülke

Başkenti

Gümrük Kapısı

ÜLKE

BAŞKENT

Suriye

Şam

12 / 35


Nusaybin, Cilvegözü, Ceylanpınar

Azerbaycan

Bakü

İrak

Bağdat

Habur

Özbekistan

Taşkent

iran

Tahran

Gürbulak, Esendere

13 / 35


Kırgizistan

Bişkek

Gürcistan

Tiflis

Sarp

Kazakistan

Astana

Ermenistan

Erivan

Akyaka

Türkmenistan

14 / 35


Aşkabat

Nahcivan

Özerk Bölge

Dilucu

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Lefkoşa

Yunanistan

Atina

İpsala

15 / 35


Bulgaristan

Sofya

Kapıkule

Türkiye'nin sınır komşuları

Türki Cumhuriyetler

Son yıllarda ülkeler arasında belirlenen bazı merkezlerde gümrük vergisi ödemeden mal alımıve satımı yapılan serbest ticaret bölgeleri oluşturulmaktadır.

16 / 35


TÜRKİYE'NİN DIŞ SATIMI (İHRACATIMIZ)

Ülkemizin dış ticaret hacmi yıllara göre büyümüş olsa da henüz yeterli düzeyde değildir.Özellikle dış satımımız istenilen düzeye ulaşamamıştır. Bunda dış pazarlarda yaşanan rekabetgüçleri, hızlı nüfus artışı ve dışarıdan alınan ağır sanayi ürünlerine ödenen giderlerin fazlaolması gibi faktörler etkili olmuştur.

Türkiye'nin İhraç Ettiği Başlıca Ürünler

Madencilik sektöründe;

Krom

Bor

Civa

Manganez

Bakır

17 / 35


Tarım sektöründe;

Pamuk

Tütün

Sanayi bitkileri

İncir

Üzüm

Zeytin

Turunçgiller

Buğday

Arpa

Sebze ve meyve

Canlı hayvan

18 / 35


Hayvansal ürünler

Su ürünleri

İmalat sanayi sektöründe:

Dokuma ve tekstil ürünleri

Bitkisel ve hayvansal yağlar

Unlu mamuller

Plastik maddeler'

Orman ürünleri

Kimyasal maddeler

Demir - çelik ürünleri

19 / 35


Madeni eşyalar

Ev eşyaları

Şeker

Lastik

Çimento

Türkiye'nin En Fazla İhracat Yaptığı Ülkeler

Almanya, ABD,İspanya, İngiltere ,Hollanda,İtalya, Rusya, Fransa

TÜRKİYE’NİN DIŞ ALIMI (İTHALATIMIZ)

Türkiye'nin dış ticaretinde ithalatın payı ihracattan fazladır. Bu nedenle ticarette giderlerimizgelirlerimizden fazladır. İthalatımızda da en fazla pay sanayi sektörüne aittir. Türkiye bir tarımülkesi olduğu için ithalatta en az pay tarım sektörüne aittir.

20 / 35


Türkiye'nin İthal Ettiği Başlıca Ürünler

Tarım sektöründe;

Çay

Kahve

Muz

Pirinç

Kauçuk

Madencilik sektöründe;

Ham petrol

21 / 35


İmalat sanayi sektöründe;

Sanayi ham maddeleri

İlaç

Boya

Madeni yakıtlar

Yağlar

Suni gübre

Türkiye'nin En Fazla İthalat Yaptığı Ülkeler

Almanya,İtalya,Fransa,Rusya,İngiltere

22 / 35


NOT:Türkiye'nin ithalat ve ihracat yaptığı ülkelerin başında Almanya gelir.

TÜRKİYE'NİN İTHALAT VE İHRACATINDA ÖNEMLİ YERE SAHİP ÜLKELERLE YAPTIĞITİCARET

1) Almanya

Türkiye'ye yaptığı ihracat:

Otomobil ve diğer taşıtlar, çeşitli makineler, plastik ve plastik ürünler, eczacılık ürünleri.

Türkiye'den yaptığı ithalat:

Hazır giyim eşyaları, otomotiv ürünleri, elektronik eşya, yarı mamul mallar (deri, kağıt,kauçuk), tütün, meyve ve sebze.

2)ABD

Türkiye'ye yaptığı ihracat;

23 / 35


Hurda demir ve çelik, sivil uçak ve helikopter, haberleşme cihazları, elektrikli cihazlar,eczacılık ürünleri, tıbbi malzemeler, mısır ve soya yağı.


Hazır giyim eşyası, demir ve çelik ürünleri, tütün, çeşitli meyve ve sebze.

3) İngiltere


Petrol ürünleri, eczacılık ürünleri, otomobil ve kara taşıtları, uçak ve çeşitli makineler.


Otomotiv ürünleri, hazır giyim eşyaları, elektronik eşya, yarı mamul mallar (deri, kağıt,kauçuk), meyve ve sebze.

4) İtalya

24 / 35



Motorlu kara taşıtları, çeşitli makineler, ilaçlar ve kimyasal maddeler, mutfak eşyaları ve

ev gereçleri.


Otomotiv ürünleri, pamuk ve pamuk ipliği, hazır giyim eşyaları, elektronik eşyalar, demir veçelik ürünleri, çeşitli meyve ve sebze.

5) Fransa

Türkiye'ye yaptığı İhracat:

Otomobil ve diğer kara taşıtları, çeşitli makineler, haberleşme cihazları, kimyasal ürünler,eczacılık ürünleri, kozmetik ürünler, demir ve çelik ürünleri, uçak ve savunma sanayisi ürünleri.


Otomotiv ürünleri, hazır giyim eşyaları, iplik, deri ürünler, elektronik eşya, çeşitli meyve vesebzeler.

25 / 35


TÜRKİYE'NİN KOMŞULARI VE TÜRK CUMHURİYETLERİ ÎLE YAPTIĞI TİCARET

1) Bulgaristan(Başkenti Sofya)


Petrol yağları, elektrik enerjisi, deri, bakır ve bakırdan eşya, işlenmemiş kurşun, plastikürünler, mineral yakıt ve yağlar.


Metal cevherleri, plastik mamuller, sabunlar, kağıt ve karton, cam ve cam eşya, pamuk,pamuk ipliği, sentetik ve suni lifler, örme giyim eşyası, seramik ürünler, kara ulaşım taşıtları,elektrikli makine ve cihazlar, turunçgiller, şeker ve şeker ürünleri, otomobil, elektrikli eşya,tekstil ürünleri.

2) Yunanistan(Başkenti Atina)


Pamuk, tütün, balık ve deniz ürünleri, demir-çelik, ham deri ve kürk, kağıt, alüminyum,elektrikli makine, bakır ve bakır eşya, fotoğraf cihazları.

26 / 35



Kimyasal maddeler, balık ve deniz ürünleri, plastik ürünler, kauçuk ürünler, otomobil lastikleri,haberleşme cihazları, tekstil iplikleri, giyim aksesuarları, ayakkabı, fındık, seramik ürünler, çeşitlimeyveler.

3) Azerbaycan(Başkenti Bakü)


Pamuk, plastik eşya, ham deri, bakır, alüminyum, kurşun, çeşitli sebze ve meyveler, makineve cihazlar, yün, gübre, demir-çelik.


Şeker, elektrik enerjisi, un ve unlu ürünler, margarin, buğday, zeytinyağı, ayçiçek yağı, süt vesüt ürünleri, peynir, bisküvi, deri ürünleri, deterjan, lastik ve plastik ürünler, beyaz eşya, tekstil,kağıt ve karton, telefon, cam, halı ve ayakkabı.

4) İran(Başkenti Tahran)

27 / 35



Petrol, ve petrol ürünleri, doğalgaz, deri, sofra tuzu, alüminyum, bakır, mineral yakıt ve yağlar,halı, organik kimyasallar.


Demir - çelik, kağıt, iplik, makine, gıda ürünleri, bitkisel yağ, kimya ürünleri, oto lastiği, beyazeşya, sabun, cam eşya, pamuk, şeker, ahşap eşya, kumaş, ayakkabı, temizlik ve kozmetikürünleri.

5) Suriye(Başkenti Şam)


Mineral yakıtlar ve yağlar, pamuk, gübre, yün ve deri, petrol, motor benzini, fosfat, tuz, kükürt,sebze ve meyveler.

Şeker ve şeker ürünleri, elektrikli makineler, demir - çelik ürünleri, motorlu kara taşıtları,çimento, hayvansal ve bitkisel yağlar, plastik, cam, seramik, alüminyum, kağıt ve bakır ürünler.

28 / 35


6) Kazakistan(Başkenti Astana)


Tahıl ürünleri, meyveler, pamuk, tuz, kükürt, ham petrol, demir ve çelik, bakır ve bakır ürünler,çeşitli makineler.


Elektrikli makine ve cihazlar, mobilya, ayakkabı, halı, seramik ürünler, alüminyum, kağıt vekarton, sabun, deterjan, kimya sanayi ürünleri, kozmetik, hayvansal, bitkisel, katı ve sıvı yağlar,inşaat malzemesi, telefon, tütün ve tütün ürünleri.

7) Türkmenistan(Başkenti Aşkabat)


Pamuk, pamuklu ürünler, mineral yağ ve yakıt, bakır ve bakırdan eşya, cam ve cam eşya,deri, kösele ve halı.


29 / 35


Elektrikli makine ve cihazlar, demir-çelikten eşya, sabun temizlik malzemeleri, mobilya,aydınlanma ürünleri, şekerli ve kakaolu ürünler, bisküvi, macun, sakız, un, nişasta, süt

.

8) Özbekistan(Başkenti Taşkent)

Hububat, yağlı tohum ve meyve, tuz, kükürt, mineral yakıt ve yağları, demir-çelik, bakır vebakırdan eşya, makinalar, mekanik cihazlar.


Gıda ürünleri, tıbbi cihazlar, elektrikli aletler, ulaşım araçları, elektronik ürünler, inşaatmalzemesi, plastik.

KÜLTÜRLER ARASI KÖPRÜ

Anadolu ilk çağlardan beri dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biri olmuştur.

İklim koşullan, bol su kaynakları, önemli ticaret ve ulaşım yollarının Anadolu'dangeçmesi buranın yerleşim yeri olarak seçilmesinde etkili olmuştur.

30 / 35


Anadolu, konumunun sağladığı özelliklerden dolayı tarih boyunca farklı kültürlere,medeniyetlere ve devletlere ev sahipliği yapmıştır. Aynı zamanda ticaret ve kültür iletişimininkaynaşma noktası olmasıyla dünyadaki birçok medeniyetin oluşmasında ve gelişmesindeönemli rol oynamıştır.

Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu ilk günlerden itibaren dış politikasında barışı esasalmıştır. Yabancı ülke temsilcilerinin ziyareti, elçilik binalarının yapılması, devletlerarasıantlaşmalar, uluslararası örgütlere üyelik gibi faaliyetler Atatürk dönemi dış politikamıza örnekteşkil eder.

Türkiye, I. Dünya Savaşı'nın ardından uluslararası barış ve güvenliği sağlamak, adaletlionurlu ilişkiler sürdürmek amacıyla kurulan Milletler Cemiyeti'ne 1932 yılında üye olmuştur.

Aynı işleri yürüten ve II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan Birleşmiş Milletlere ise 50asil üye arasında yer alarak 1945 yılında üye olmuştur. Günümüzde dünya devletlerinin 189'ubu örgüte üyedir.

1937 yılında Türkiye, Iran, Irak ve Afganistan, İtalya'nın doğu ülkelerine yönelikpolitikalarına karşı iş birliği içine girdiler ve Sadabat Paktı'nı imzaladılar. Böylece dört ülkearasında dostluk ilişkilerini sürdüreceklerine, birbirlerine saldırıda bulunmayacaklarına vesınırlarının korunmasına ilişkin anlaşma sağlanmış oldu.

.Atatürkçülüğün ilkelerinden biri de tam bağımsızlıktır. Atatürk, Kurtuluş Savaşısonunda yurdumuzu düşmanlardan kurtararak tam bağımsızlığına kavuşturdu.

Atatürk'e göre, Türk halkının haysiyeti, onurlu bir halk olarak yaşaması ancak tambağımsızlıkla sağlanabilirdi. Bu nedenle dış politikadaki anlayışını tam bağımsızlık ilkesiüzerine kurdu.

31 / 35


Bağımsızlığa çok önem veren Atatürk Sovyetler Birliği egemenliği altında yaşayanTürklerin de bir gün tam bağımsızlığına kavuşacağını önceden sezmiş ve "Bugüngüneşin ağardığını nasıl görüyorsam, uzaktan bütün Doğu uluslarının da uyanışlarını öylegörüyorum. Bağımsızlık ve özgürlüğüne kavuşacak olan çok kardeş ulus vardır. Onlarınyeniden doğuşu bütün güçlüklere ve bütün engellere karşı çıkacaklar ve kendilerini bekleyengeleceğe ulaşacaklardır." demiştir.

Atatürk bu duruma hazır olmamızı ve Türk kardeşlerimize sahip çıkmamız gerektiğinivurgulamıştır.

Dünyada 250 milyondan fazla Türk yaşamaktadır. 70 milyonu aşan nüfusu ile ülkemizen fazla Türkün yaşadığı yerdir. Türkiye dışında yaşayan vatandaşlarımızın sayısı 5 milyonayakındır. 3,5 milyonu aşan Türk varlığı ile en fazla Türk'ün yaşadığı ülke Almanya'dır. Bunundışında Fransa, Hollanda, Belçika, Avusturya, İsviçre ve İsveç'te de Türk vatandaşlarımızbulunmaktadır. Türkler bu ülkelere genellikle çalışmak için gitmiştir.

ULUSLARARASI İŞ BİRLİĞİ

Yardımlaşma, kendi gücümüzü ve olanaklarımızı, başkalarının iyiliği için kullanmaktır.Dayanışma, topluluğu oluşturan bireylerin bir konuda, duygu, düşünce ve karşılıklı çıkar birliğiiçinde olmalarıdır.

Her ülke doğal afetlerden ve çevre sorunlarından zarar görenlere yardım etmek amacıylayardım kurumları kurmuşlardır. Ülkeler tek başlarına çözemeyecekleri doğal afetler ve çevresorunlarıyla karşılaştıkları zaman diğer ülkelerden yardım alırlar.

32 / 35


Doğal afetlerin ve çevre sorunlarının ortaya çıkması sonucu birçok ülke, uluslararası yardımkuruluşları ve sivil toplum örgütleri iş birliği yaparak insanlığa hizmet etmektedirler. Hızlıteknolojik gelişmeler çevre sorunlarını da beraberinde getirmiştir. Bu sorunlarla başa çıkmakiçin ülkeler uluslar arası konferanslar düzenleyip uluslararası sözleşmeler yapmaktadırlar.Örneğin Kyoto Anlaşması, gelişmiş ülkelerin sera etkisi yaratan gazların salınımını 2008-2012yılları arasında %5,2 düşürmelerini öngörmektedir.

DOĞAL AFETLER

Deprem

Erozyon

Sel baskını

Çığ

Toprak kayması

Yangın

33 / 35


ÇEVRE SORUNLARI

Havanın kirlenmesi

Suyun kirlenmesi

Toprağın kirlenmesi

Doğal varlıkların yok olması

Bu sorunlar karşısında hizmet veren çeşitli uluslar arası yardım kuruluşlarından bazılarışunlardır:

Kızılay

Kızılhaç

FAO (BM Gıda ve Tarım Örgütü)

WHO ( BM Dünya Sağlık Örgütü)

34 / 35


Türkiye Kızılay Derneği uluslararası yardımları nedeniyle dünya kamuoyu tarafından takdiredilmiştir. Kızılay özellikle bulunduğu bölge (Balkanlar, Kafkaslar, Orta Doğu) içerisindekiülkelere yönelik yapmış olduğu çalışmalarda Türkiye'yi en iyi şekilde temsil etmiştir. GüneyAsya'da meydana gelen tsunami ve Pakistan depreminde zarar gören afetzedelere de yardımetmiştir. Savaşta ve barışta Uluslararası Kızılhaç Komitesiyle iş birliği yaparak afet, felaket veacil yardım çalışmalarına katılmaktadır. Kızılay afet bölgelerine ekipler gönderir, acil yardımmalzemesi ve para yardımlarında bulunur.

TÜRK İŞ BİRLİĞİ VE KALKINMA AJANSI (TİKA)

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra kurulan TİKA; Türk dilinin konuşulduğu ülkeler vetopluluklar öncelikli olmak üzere, gelişmekte olan ülkelere teknik yardım vermek ve öncelikliülkelerle iş birliği ortamını geliştirmek amacıyla kurulmuştur.

TİKA, kuruluşundan itibaren Türk Cumhuriyetlerine ekonomik kalkınmalarında katkısağlayacak çok sayıda yardım faaliyetinde bulunmuştur.

Türkçe'nin yaygınlaştırılması amacıyla TİKA tarafından dünya çapında 21 üniversitedekurulan Türkoloji bölüm ve merkezleri, faaliyet gösterdiği ülkelerde ilgi odağı olmuştur.

35 / 35

Documents

Ülkemiz ve Dünya' Ünite Konu Özeti · Kışları çok soğuk geçen yüksek ve engebeli alanlar ile kuraklığın yaygın olduğu kesimlerde nüfus yoğunluğu azdır. Türkiye'de