Ünite test 17 ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ – II › ckv3calisma › resimler › files › 8... · 2020-03-31 · 53 Ünite ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ – II 2 test 17 5

52

Ünite ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ – II

1. Bezelyeler Mendel’in çalışmalarında incele-mek istediği konularda olumlu sonuçlar ver-miştir.

Bitkinin, uzun ve kısa boylu, tohum şekli-nin buruşuk ve yuvarlak, tohum renginin yeşil ve sarı şekilde özelliklere sahip ol-ması Mendel’in aşağıda verilen hangi so-nuca ulaşmasını sağlamıştır?

A) Saf ve melez türlerin kalıtım birimine etkisi.

B) Çekinik genlerin kalıtım birimine etkisi.

C) Baskın genlerin kalıtım birimine etkisi

D) Çevresel faktörlerin kalıtım birimine etkisi.

2. ▲ ●

▲ Kahverengi göz

Kahverengi göz

● Kahverengi göz

Mavi göz

BabaAnne

Yukarıdaki tabloda ▲ve ● ile gösterilen gen-lere sahip olan anne ve babanın çocuklarının göz rengi fenotipleri verilmiştir.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) ● geni, çekinik özelliğe sahiptir.

B) ▲ geni baskın olup, kahverengi göz özel-liği kazandırmıştır.

C) Anne ve baba melez döl olup kahverengi gözlüdür.

D) ● geni her durumda mavi göz özelliğini gösterebilir.

3. İnsanlarda kahverengi göz geni, mavi göz genine baskındır.

Aşağıdaki soy ağacında mavi gözlü bireyler taranmıştır.

I II

erkekbirey

dişibirey

III IV

Buna göre yukarıda numaralı bireylerden hangisinin genotipi diğerlerinden farklı olabilir?

A) I B) II C) III D) IV

4. Çevrenin etkisiyle genlerin işleyişinde mey-dana gelen değişimlere “Modifikasyon” denir.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri modifikasyona örnektir?

I. Himalaya tavşanlarının tüy renginin kışın siyah olması

II. Karanlık ortamda çimlendirilen tohumla-rın renksiz, aydınlık ortamda çimlendiri-len tohumların ise yeşil renkte olması.

III. Bazı hayvanların daha sıcak bölgelere göç etmesi

A) Yalnız I B) I ve II

C) II ve III D) I, II ve III

2test 17

53

ÜniteÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ – II 2test 17

5. Nemli bölgelerde yetişen eğrelti otunun boyu 2 m uzunluğunda, kurak bölgelerde yaşayan eğrelti otunun boyu ise 25 – 45 cm uzunlu-ğunda olmaktadır.

Eğrelti otunda görülen bu değişim, aşağı-da verilen olaylardan hangisi ile benzerlik gösterir?

A) Bitkilerin ışıklı ortamda klorofil oluşturma-sı, karanlık ortamda oluşturamaması.

B) Van kedisinin göz renklerinin farklı olması

C) Deniz kaplumbağasının, kara kaplumba-ğasından farklı olarak yüzmesi.

D) Yağmur ormanlarındaki ağaçların yap-rakları geniş ve köklerinin kısa olması.

6. İNTERNET HABERİ

Japonya’da bir koca, karısına dava açmış ve boşanma talebinde bulun-muştur. Sebebi ise doğan çocukları-nın anne gibi güzel olmaması babayı kuşkulandırmıştır. Yapılan araştır-malar sonucu annenin evlenmeden önce bir dizi estetik ameliyatla ken-dini güzelleştirdiği ortaya çıkmıştır.

Bu durumun ortaya çıkması aşağıda veri-lenlerden hangisi ile açıklanabilir?

A) Mutasyon

B) Modifikasyon

C) Adaptasyon

D) Varyasyon

7.

Kurak ve sıcak bölgelerde yaşayan kak-tüslerle aynı ekosistemi paylaşan diğer bir bitki türünde aşağıda verilen adaptasyon-lardan hangileri beklenmez?

A) Geniş alana yayılan uzun köklerinin ol-ması.

B) Yağmurlu günlerde kökünün aldığı suyu depo eden kalın gövdenin bulunması

C) Yapraklarının dikenli, kıvrık ve tüylü ol-ması.

D) Terlemeyi artırmak için yapraklarının ge-niş yüzeyli olması.

8. Canlıların yaşama ve üreme şanslarını artı-ran, çevreye uygun kalıtsal özellikler kazan-masına …… denir.

Yukarıda verilen bilgiyi uygun kelime ile tamamlanması için aşağıda verilenlerden hangisi yazılmalıdır?

A) Mutasyon

B) Modifikasyon

C) Adaptasyon

D) Doğal Seçilim

54

Ünite

9. Doğada yaşayan canlılar yaşamlarını sürdü-rebilmek, yaşama ile üreme şansını artırabil-mek için bulundukları ortama uyum sağlarlar. Yaşadıkları ortama uyum sağlamak için ka-zandıkları özelliklere adaptasyon denir.

Yukarıda açıklamayı yapan öğretmen öğren-cilerinden adaptasyon ile ilgili bilgiler verme-lerini istemiştir.

Buna göre hangi öğrencisinin verdiği bilgi yanlıştır?

A) Ege: Adaptasyonda canlıda meydana gelen değişiklikler kalıtsaldır ve yavruya aktarılır.

B) Deniz: Adaptasyon sonucu canlıda mey-dana gelen değişimler uzun zamanda oluşur, adapte olanlar yaşar, adapte ola-mayanlar yok olur.

C) Veysel: Adaptasyonlar mutasyon sonucu ortaya çıkar.

D) Aslı: Adaptasyonlar çekinik genlerle mey-dana gelir.

10. Doğal seleksiyonda doğada sürekli bir yaşam mücadelesi olduğu için ve bu mücadele, güç-lü olanların hayatta kalabileceği varsayımına dayanmaktadır.

Bu doğada yaşam mücadelesine sebep olan faktörler aşağıda verilenlerden han-gisi ya da hangileridir?

I. Hastalıklar

II. Canlılar arası rekabet

III. İklim şartları, fırtına, kuraklık vb. A) Yalnız I B) I ve IIC) II ve III D) I, II ve III

11. Canlıların sahip oldukları fiziksel özellikler onları içinde bulundukları ortama uyum sağ-lamalarına yardımcı olur. Bu yüzden aynı ekosistemde yaşayan farklı türdeki canlılar bulundukları ortama uyum sağlamak için bazı özelliklere sahiptir.

I

III

II

IV

Yukarıda verilen açıklamaya uygun adap-tasyon çeşitleri hangi ikisi olabilir?

A) I – III B) II – IVC) I – II D) III – IV

12. 44+XX 44+XY

22+X 22+X

mayoz mayoz

44+XX 44+XY44+XX 44+XY

22+X 22+Y

Fen bilimleri öğretmeni yukarıdaki şemayı çizmiş ve öğrencilerinden bu şema ile ilgili yorum yapmalarını istemiştir.

Buna göre hangi öğrencinin yorumu yan-lıştır?A) Deniz: Bu şema cinsiyet belirlemeyi gös-

termektedir.

B) Ege: Üreme hücreleri mayoz bölünme ile oluşup bu hücrelerde 22 kromozom vardır.

C) Aslı: Cinsiyet belirlemede sadece baba-dan gelen kromozom etkilidir.

D) Kaan: birinci çocuğun kız olma ihtimali ile dördüncü çocuğun kız olma ihtimali birbi-rine eşittir.

2test 17

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ – II

55

Ünite3

test 18KATILARDA BASINÇ

1. Dikdörtgenler prizması şeklinde bir cisim ala-lım. Bu cismi önce dikey daha sonra yatay yüzey üzerinde kuma bırakalım.

kum

Her iki durumda da kumun yüzeyine bırak-tıkları izleri karşılaştırırsak nasıl bir sonuç gözleriz?

I. Cismin dikey yüzeyinin bıraktığı iz, büyük alana sahip yatay yüzeyinden daha derin-dir.

II. Katı yüzeylerin basınçları yüzeye temas ettikleri bölgenin alanına bağlıdır.

III. Katı bir cisimde yüzey temas alanı büyü-dükçe basıncın küçüldüğü söylenebilir.

A) Yalnız I B) I ve IIC) II ve III D) I, II ve III

2. Öğretmen, öğrencilerine katı basıncının anla-tırken aşağıdaki bilgiyi aktarıyor.

“Katılar kendilerine uygulanan kuvveti aynı yönde ve aynı büyüklükte iletirken, basıncı aynen iletmezler.” Daha sonra verdiği bu bil-ginin daha iyi anlaşılması için aşağıdaki soru-yu öğrencilerine soruyor.

SS

3S 3SX

X

Şekil I Şekil II

Şekildeki X cisminin Şekil I’deki konumun-da yere uyguladığı basınç kuvveti F1, ba-sınç P1’dir. Cisim Şekil II’deki konuma ge-tirildiğinde P ve F kuvvetleri nasıl değişir?A) P azalır, F değişmez.B) P artar, F değişmez.C) P değişmez, F değişmez.D) P azalır, F azalır.

3. Sabit değişken

Bağımsız değişken

Bağımlı değişken

Zemine etki eden kuvvet

Taban alanı

Basınç

Yukarıdaki tabloda bir deney ile ilgili bilgiler verilmiştir.

Aşağıda verilen olaylardan hangisi için bu tablo kullanılmaz?A) Aslı, önce topuklu ayakkabısı ile sonra

düz tabanlı ayakkabısı ile toprak zeminde yürümüş ve zemine batma miktarı farklı olmuştur.

B) Taban alanları farklı üç özdeş cisim kum zemine eşit yükseklikten bırakılmış ve ci-simlerin zeminde bıraktıkları izlerin farklı olduğu görülmüştür.

C) Aynı yolda hareket eden otomobil ve tır-dan, tır yolun çökmesine sebep olmuştur.

D) Bir dikdörtgenler prizmasının farklı yü-zeyleri üzerinde süngerde çökmeleri fark-lı olmuştur.

4. 2a2a

2a

2a

2a

a aa

a

Y

Y

Z

Z

X

XCisim Ağırlık

80N40N20N

Yukarıdaki tabloda ağırlıkları verilen X, Y ve Z cisimleri, şekildeki yüzeyleri üzerinde iken tabana yaptıkları basınçları arasında-ki ilişki hangi seçenekteki gibidir?A) Px = Py = Pz B) Px > Py = PzC) Px > Py > Pz D) Pz > Px = Py

56

Ünite3

test 18

5.

Öğrenci çiviyi şekildeki gibi parmaklarının arasına almaktadır.

Daha sonra iki parmağı tarafından sıkıştırı-lınca dengede kalan çivinin sivri ucunun baş parmağını acıttığını, işaret parmağını acıtma-dığını gözlemliyor.

Bu durumun sebebini soran öğretmen, öğ-rencilerinden aşağıdaki cevapları almıştır.

Çivinin sivri ucunun yüzey alanı daha küçük olduğu için basınç daha büyük. Bu yüzden baş

parmağı daha fazla acır.

Baş parmağı tarafından daha fazla kuvvet uyguladığı için.

Aslı

Ahmet

Buna göre bu cevaplar ile ilgili aşağıda ya-pılan yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Aslı’nın yorumu doğrudur. Çünkü kuvvet arttıkça basınç da artar.

II. Ahmet’in yorumu doğrudur. Çünkü yüzey alanı ile basınç ters orantılı olup yüzey alanı arttıkça basınç azalır.

III. Aslı’nın yorumu yanlıştır. Çünkü, çiviler parmak arasında dengede duruyorsa eşit kuvvet uygulanmaktadır.

A) Yalnız I B) I ve IIC) II ve III D) Yalnız II

6.

6sŞekil I

Şekil I’deki demir bloğun zemine yaptığı ba-sınç P1’dir. Daha sonra bu demir blok şekil II’deki gibi üç parçalara ayrılıyor ve bu parça-ların zemine yaptığı basınçlar sırasıyla P2, P3 ve P4 oluyor.

S 2S 3SP2 P3 P4

Buna göre P PP P3 4

1 2

++ oranı kaç olur?

A) 1 2 B) 1 C) 2 D) 4

7.

Şekilde görüldüğü gibi ağır iş makineleri, tır-lar, tanklar ve trenlerin tekerleri veya paletleri geniş yüzeyli yapılmaktadır.Bu durumun sebebi aşağıda verilenlerden hangisidir?A) Yüzey alanını büyüterek zemine yaptıkla-

rı basınç kuvvetini azaltmak.B) Yüzey alanını küçülterek zemine yaptık-

ları basıncı azaltmak.C) Yüzey alanını büyüterek zemine yaptıkla-

rı basınçları azaltmak.D) Yüzey alanını küçülterek zemine yaptık-

ları basınç kuvvetlerini artırmak.

KATILARDA BASINÇ

57

Ünite3

test 18

8. Katı haldeki cisimler üzerine uygulanan ba-sınç kuvvetini uygulama doğrultusunda ay-nen iletirken basıncı bazen aşağıda verilen durumda olduğu gibi aynen iletmez. Yüzeyler farklı büyüklükte ise basınç aynen iletilmez.

P1

F1

P2 F2

Şekildeki çiviye çe-kiçle vurularak F1 kuvvetiyle itildiği zaman F2 kuvvetiy-le etki yapıyor. Üst taraftaki basınç P1, zemine uygulanan basınç p2 oluyor.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Çivinin geniş yüzeyine uygulanan kuvvet, uygulama doğrultusundan sivri ucuna ka-dar aynen iletir.

II. Geniş yüzeydeki basınç ile sivri uçtaki ba-sınç her iki yüzey farklı olduğundan eşit olmaz.

III. Geniş yüzeydeki basınç sivri uçtaki ba-sınçtan büyük olur.


9. Ördek ve kazların ayak parmak-larının arasında perdelerin bulun-ması bataklıkta rahatlıkla hareket

etmelerini sağlar.

Bıçağın bir tarafının keskin olması

Kışın insanların karlı yollarda bot giymesi

Tank gibi ağırlığı binlerce ton olan makinelerin geniş ve uzun

paletli olması

II

III

IV

I

Yukarıda verilen örneklerin hangisi basın-cı artırmak, hangisi basıncı azaltmak için yapılmıştır?

Basıncı azaltmak Basıncı artırmakA) I, III ve IV IIB) II ve III I ve IVC) II ve IV I ve IIID) III I, II ve IV

10.

Şekil I

Şekil I’de öğrenci elinde bulunan tek bir çiviy-le balonu zorlamadan patlatmıştır.

Şekil II

Şekil II’de özdeş çivilerden hazırlanan düze-nekte aynı kuvveti uygulamış fakat balonu patlatamamıştır.

Şekil III

Balonun patlamadığını gören öğrenci daha fazla kuvvet uygulayarak ve şekil III’deki balo-nu patlatabilmiştir.

Bu deneye göre balonun Şekil II’de patla-mamasının sebebi aşağıda verilenlerden hangisidir?

A) Yüzey alanın azalmasıB) Basınç kuvvetinin artmasıC) Yüzey alanın artmasıD) Basınç kuvvetinin azalması

KATILARDA BASINÇ

58

Ünite3 KATILARDA BASIÇ

test 19

1.

P1

Şekil-I

P2

Şekil-II

P3

Şekil-III

P4

Şekil-IV

Küp şeklindeki cismin yataya uyguladığı ba-sınç P1’dir. Daha sonra cisimden, Şekil II’de cismin köşegeni boyunca iki eşit parçaya bö-lünerek taralı kısım atılıyor ve yere basıncı P2 oluyor. Şekil III’de cisim orta kısımdan ke-siliyor ve taralı kısım atılıyor ve yere basıncı P3 oluyor. Şekil IV’de ise cisim düşey olarak dikine iki eş parçaya bölünerek taralı kısım atılıyor ve basıncı P4 oluyor.

Buna göre aşağıda yapılan yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Şekil I’deki cismin basıncı 2P dersek Şe-kil II ve Şekil III’de cismin ağırlığı yarıya düşerken, yere değen yüzeyi değişmedi-ği için basıncı P olur.

II. Şekil I’deki basınca P dersek, Şekil IV’de cisim dikine bölündüğü için hem ağırlığı hem de yere düşen alanı yarıya düştüğü için basıncı P olur.

III. Basınçların sıralaması ise ;P1 > P4 > P2 = P3 şeklinde olur.A) Yalnız I B) I ve IIC) II ve III D) I, II ve III

2. Taban alanları eşit olan X, Y ve Z cisimleri kullanılarak aşağıdaki şekiller oluşturuluyor.

ZX Y

XX Y

Z

XY

ZX

Z

I II

III IV

Bu iki şeklin basınçlarıP1 P2�

Bu iki şeklin basınçlarıP4P3�

Buna göre bu cisimlerin ağırlıklarının kar-şılaştırılması hangi seçenekteki gibi olabi-lir?A) Z > Y > X B) X > Y > ZC) X > Z > Y D) Y > Z > X

3. Katı cisimlerin uyguladığı basınç, cismin do-kunma yüzeyi ile ters orantılıdır. Cismin do-kunma yüzeyi büyüdükçe basınç azalır, cis-min dokunma yüzeyi küçüldükçe basınç artar.

I II IIIYukarıdaki bilgiyi öğrencilerine aktaran öğ-retmen özdeş tuğlalardan yukarıdaki deney düzeneklerini kuruyor.

Buna göre bu deney düzenekleri ile ilgili öğrencilerin aşağıda yaptıkları yorumlar-dan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Yukarıda verilen bilgiyi ispatlamak için şe-kil I ve şekil III’deki tuğlalar seçilmelidir.

II. Tuğlaların yere yaptıkları basınçların sıra-lanması P3 > P2 > P1 şeklindedir.

III. Yüzey büyüdükçe cismin ağırlığı daha fazla birim yüzeye dağılır ve birim yüzey üzerine düşen ağırlık miktarı azaldığı için en fazla basınç şekil III’te uygulanır.

A) Yalnız I B) I ve IC) I ve III D) I, II ve III

59

Ünite3

test 19

4. Sivri uçlu çivilerden oluşmuş bir yatakta yatarak gösteri yapan insanlar şekildeki gibi acı çekmeden dur-maktadırlar.

Bu durum ile ilgili aşağıda yapılan yorum-lardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Çivilerden yapılmış bir yatak üzerinde ya-tan insanlar fizikteki basınç olayından fay-dalanmaktadırlar.

II. Fazla miktarda çivi bulunan yatakta insa-nın ağırlığının uygulandığı yüzey alanı, tek bir çivinin yüzey alanı kadardır.

III. Eğer yatakta çiviler çok sık döşenirse ya-takta yatan insanın yüzey alanı artacağın-dan düz bir zeminde yatmış gibi hisseder.

A) Yalnız I B) I ve IIIC) II ve III D) I, II ve III

5.

Şekil-I Şekil-II

Özdeş küplerden oluşan sistem Şekil I ve Şe-kil II’deki gibi dengededir.

Bu sistem ile ilgili aşağıda yapılan yorum-lardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Şekil I ve Şekil II eşit sayıda özdeş küp-lerden oluştukları için basınç kuvvetleri de eşittir.

II. Yatay zeminlere temas yüzeyleri farklı ol-dukları için basınçları da farklıdır.

III. Şekil I’deki basınç P ise Şekil II’deki ba-sınç 3P olur.


6. Günlük hayatımızda ve teknolojide basıncın bir çok etkisini görebilmekteyiz. Örneğin tren-lerde tekerlek sayısının fazla olması ile yüzey büyültülür ve basınç azaltılır. Bu sayede ray-larda bozulma meydana gelmez.Kışın karlı yollarda araba sürücülerinin en büyük tehlikesi tekerlerin karda ya da buzda kayma olayıdır.Siz şoför olsaydınız kışın tekerleklerinizin kaymaması için aşağıda verilen lastikler-den hangisini seçerdiniz?

I. Tekerlekler normale göre daha fazla şişirilir. II. Daha kalın lastik kullanılır. III. Tekerleklerin havası biraz alınır. IV. Daha ince lastik kullanılır.

A) II ve III B) I – IIC) I – IV D) II – IV

7.

S S

X Y

G 2G

3G

Z

3S

Şekildeki X, Y ve Z cisimlerinden X cisminin yere yaptığı basınç P’dir. Daha sonra bu ci-simler şekildeki gibi üst üste yerleştirilmiştir. X cisminin Y cismine uyguladığı basınç P1, Y cisminin Z cismine uyguladığı basınç P2, Z cisminin yere uyguladığı basınç P3’tür.

Buna göre P1, P2 ve P3 kaç P’dir?

X

Y

Z

P1 P2 P3

A) P 3P 6P

B) 2P 3P 6P

C) P 2P 3P

D) P 3P 2P

KATILARDA BASINÇ

60

Ünite3

test 19

8.

K L

Şekildeki özdeş K ve L cisimlerinin ayrı ayrı bir bölümleri kesiliyor. Bu işlem tamamlan-dıktan sonra K’nın ilk durumuna göre zemine yaptığı basınç azalırken, L’nin zemine yaptığı basıncı değişmiyor.

Buna göre K ve L cisimlerinin kesilme bi-çimi hangi seçenekteki gibi olur?(cisimlerdeki parçalar eş olup, taralı parçalar kesilip atılan parçalardır.)

K L

A)

B)

C)

D)

9. Katı cisimler tarafından dokundukları yüzeye yapılan basınç yüzeye etki eden dik kuvvetin, yüzey alanına bölünmesiyle bulunur.

P1

P2 P3 P4

FF F

Şekildeki özdeş küplere F büyüklüğündeki kuvvetler uygulanılıyor.

Buna göre P1, P2, P3 ve P4 basınçlarının arasında nasıl bir ilişki vardır?A) P1 = P2 = P3 = P4

B) P1 = P3 > P2 > P4

C) P3 > P4 > P1 = P2

D) P3 > P1 = P2 > P4

10.

y duvarı

x duvarı

3S

S

Şekilde G ağırlığındaki cismin X duvarına yaptığı basınç P’dir.

y duvarı

x duvarı

3S

S

Daha sonra şekildeki çocuk, cisme 3G büyük-lüğünde kuvvet uygulamaktadır.

Bu durumda X duvarı ve Y duvarındaki ba-sınçlar kaç P olur?

x yA) P 12P

B) 4P 9P

C) P 9P

D) 4P 12P

KATILARDA BASINÇ

61

Ünite3

test 20SIVILARDA BASINÇ

1. Öğretmen, öğrencilerine sıvı basıncı ile ilgili aşağıdaki dört deneyi yapmış ve bunlarla ilgili dört sonucu tahtaya yazmıştır.

I

dd

h2h

PB PA

A B>

II

III

d dh h PBPA =

2dh hA B

PBPA =

IV

dh h PB PA

A B>2d

K & Sıvı basıncı kaptaki sıvının miktarına bağlı değildir.

L & Sıvı basıncı sıvının derinliği ile doğru orantılıdır.

M & Sıvı basıncı kabın şekline bağlı değildir.

N & Sıvı basıncı, sıvının yoğunluğu ile doğ-ru orantılıdır.

Buna göre bu deneyler ile sonuçların doğ-ru eşleştirilmesi hangi seçenekte veril-miştir?

I II III IVA) L N M K

B) K M L N

C) L N K M

D) N L K M

2. Öğretmen öğrencilerine herhangi bir derinlik-teki basıncını “U” borulu manometreye bağ-lanmış hunili düzenekte ölçülebileceğini gös-termektedir.

Bu düzenekte huninin açık ağzına esnek bir balon gerilmiş ve şekil II’de görüldüğü gibi huni suya daldırıldığında manometre içindeki sıvının yer değiştirdiği gözlemlenmiştir.balon

Şekil I

su

Şekil II

Buna göre öğretmen, öğrencilerinden bu de-ney ile ilgili sonuçlar çıkarmalarını istemekte-dir.Aşağıda verilen sonuçlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Sıvılar aynı derinlikteki noktalara her yön-de ve eşit değerde basınç uygular.

II. Sıvı basıncının etkisiyle manometrelerde-ki sıvı yer değiştirmiştir.

III. Sıvının manometrenin açık ucuna doğru hareket etmesi sıvının uyguladığı basın-cın havanın uyguladığı basınçtan daha az olduğunu gösterir.


3. F

su

z

y

x

Şekil I Şekil II

Şekil I’de pistonla kapatılmış kaba Şekil II’de-ki gibi F kuvveti uygulanırsa X, Y ve Z nok-talarında meydana gelen basınç artışları arasındaki ilişkiyi sıralayınız?A) Py > Px > Pz B) Py > Px > Pz

C) Px > pZ > Py D) Px = Py = Pz

62

Ünite3

test 20

4. Öğretmen fen bilimleri dersinde aşağıdaki deney düzeneklerini hazırlamıştır. Öğretmen şekildeki su dolu kaplara eşit yükseklikte ve büyüklükte delikler açmış ve her birini tıpa-larla kapatmıştır. Daha sonra bu tıpaları açtı-ğında deliklerden fışkıran suyun yatay olarak aldığı yollarını aynı uzunlukta olduğunu gör-müştür.

su

su

10cm

10cm

h

h

x

x

Buna göre bu deneyden çıkarılacak sonuç aşağıdakilerden hangisidir?A) Bu deneyde sıvı basıncının sıvının derin-

liğine bağlı olduğu ispatlanmıştır.B) Bu deneyde sıvı basıncının kabın şekline

bağlı olmadığı gözlemlenir.C) Su yerine yoğunluğu farklı bir sıvı kulla-

nılsaydı X uzunluğu değişirdi.D) Bu deneyde sıvı basıncının sıvının yo-

ğunluğuna bağlı olduğu ispatlanmıştır.

5.

x

y

z

Öğretmen, öğrencilerine sıvı basıncı ile ilgili aşa-ğıdaki soruyu sorduktan sonra iki önemli uyarıda bulunmuştur; birincisi ka-bın şekli sıvı basıncında önemli değildir, ikincisi ise sıvı yüksekliği belirle-nirken kabın en üst nok-tasından başlanmalıdır.

Deneye göre yukarıdaki eşit bölmeli kapta d yoğunluklu sıvı bulunmaktadır. Kabın X , Y ve Z noktasına etki eden sıvı basınç-larının karşılaştırılması hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?A) Py > Pz > Px B) Pz > Py > PxC) Py > Px > Pz D) Pz > Px > Py

6.

d

h

h

Şekilde h yüksekliğine kadar dolu d yoğun-luklu sıvı bulunmaktadır.

Kabın tabanına etki eden sıvı basıncı Px ve kabın düzleme yaptığı basınç Py’dir. Daha sonra bu kap ile aşağıda verilen işlemler ya-pılıyor.

I. Kap ters çevriliyor.

II. Kabın içindeki sıvı, yoğunluğu 2d olan sıvı ile değiştiriliyor.

III. Kap hem ters çevriliyor hem de içindeki sıvı yoğunluğu 2d olan sıvı ile değiştiriliyor.

Buna göre kapların tabanına etki eden sıvı basınçları Px1, Px2, Px3 ve kabın düzleme yaptığı basınç Py1, Py2 ve Py3 sıralanması hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Px1 > Px2 > Px3

Py3 > Py2 > Py1

B) Px3 > Px2 > Px1

Py1 > Py2 > Py3

C) Px3 > Px2 > Px1

Py3 > Py2 > Py1

D) Px3 > Px1 > Px2

Py3 > Py1 > Py2

SIVILARDA BASINÇ

63

Ünite3

test 20

7. Aynı cins sıvılardan oluşan Şekil I’deki kapla-rın üzerinden delikler aynı anda açıldığı za-man fışkıran sıvıların yatayda aldığı yollar verilmiştir.

2cm4cm

X sıvısı X sıvısı

Şekil-I

Daha sonra bu deney Şekil II’deki gibi fark-lı cins sıvılar üzerinde tekrar denendiğinden fışkıran sıvıların yatayda aldığı yollar veril-miştir.

Buna göre bu iki deneyden çıkarılabilecek sonuçlar aşağıdaki seçeneklerden hangi-sinde doğru olarak verilmiştir?

A) I. deneyde sıvı basıncı derinliğe bağlı olup, II. deneyde ise kabın şekline bağlıdır.

B) I. deneyde sıvı basıncı derinliğe bağlı ve derinlikle doğru orantılı iken, II. deneyde sıvı basıncı yoğunluğa bağlıdır.

C) I. deneyde sıvı basıncı sıvının ağırlığına bağlı iken, II. deneyde sıvı basıncı kabın şekline bağlı değildir.

D) I. deneyde sıvı basıncı sıvının yoğunlu-ğuna bağlı iken, II. deneyde kabın geniş-liğine bağlıdır.

8.

X

Eşit bölmeli şekildeki kap 5t süresinde dol-maktadır.

Buna göre X noktasına etki eden sıvı ba-sıncının zamanla değişim grafiği aşağıda verilen seçeneklerden hangisi gibi olur?

t 2t 3t 4t 5t zaman

basınç

t 2t 3t 4t 5t zaman

basınç

t 2t 3t 4t 5t zaman

basınç

t 2t 3t 4t 5t zaman

basınç

A)

B)

C)

D)

Y sıvısıZ sıvısı

3cm

h h

4cmŞekil - II

SIVILARDA BASINÇ

64

Ünite3

test 21

1. Öğretmen, öğrencilerine sıvı basıncı ile ilgili aşağıdaki deneyleri yapmıştır.

Şekildeki gibi yan yüzeylerinde delikler açılan kapta sıvının fışkırması bize neyi kanıtlamak-tadır?

Aslı : Kabın yan yüzeylerinde basıncın ol-duğunu kanıtlamaktadır.

Ağzına kadar su dolu olan bir kaba şekildeki gibi tıpa yerleştirilince bir miktar suyun taştı-ğın gözlemleriz, bu durumun sebebi nedir?Ahmet : Sıvıların sıkıştırılamaz olması.

x

Şekil-I 3 cm

x

F

Şekil-II5cm

Şekildeki kaba kuvvet uygulandığında önce-kine oranla su delikten daha hızlı fışkırmakta-dır. Bunun sebebi nedir?

Ege : Deliğin bulunduğu yerdeki sıvı ba-sıncı uygulanan kuvvet sonucu olu-şan basınç kadar artmasıdır.

Buna göre öğretmenin sorduğu sorulara hangi öğrenciler doğru cevap vermiştir?A) Yalnız AslıB) Aslı – AhmetC) Ahmet – Ege D) Aslı – Ahmet – Ege

2.

X sıvısıh

II2a

X sıvısı2h

Ia

h

II

Y sıvısıa

I. kapta 2h kadar X sıvısı, II. kapta h kadar X sıvısı ve III. kapta h kadar Y sıvısı bulun-maktadır. Musluklar açılıp fışkırma mesafeleri karşılaştırılarak sıvı basıncını nelere bağlı ol-duğu araştırılıyor.Aslı : I. ve II. kaplar kullanılarak sıvı basıncı - derinlik arasındaki ilişki araştırılabilir.Murat : II. kaptaki musluğun yarı çapı, a ya-pılıp, II: ve III: kaplar kullanılırsa sıvı basıncı - yoğunluk arasındaki ilişki araştırılabilir.Ege : I. kaptaki sıvı seviyesi h yapılıp I ve III. kaplar kullanılarak sıvı basıncı - yoğunluk arasındaki ilişki araştırılabilir.Yukarıda Aslı, Murat ve Ege’nin önermele-rinden hangileri doğrudur?A) Aslı – EgeB) Murat – EgeC) Murat – AslıD) Aslı – Murat – Ege

3.

Şekildeki kap özdeş bölmelerden oluşmaktadır.

Her bölme 10 ml su ile dolu olup kap taba-nındaki sıvı basıncı P’dir. Bu kaba 50 mL daha su ilave edilirse kap tabanındaki sıvı basıncı kaç P olur?A) 6P B) 5P C) 3P D) 2P

SIVILARDA BASINÇ

65

Ünite3

test 21SIVILARDA BASINÇ

4.

I

IIIII

IV

V

y

x

Şekildeki musluk açıldıktan 6 dakika sonra sı-vının yüksekliği II. bölmeye kadar yükseliyor ve basıncı P oluyor

Buna göre musluk 36 dakika açkı kalırsa X ve Y noktalarındaki sıvı basıncı kaç P olur?

X YA) 3P 2P

B) 2P 2P

C) 3P 4P

D) 2P P

5. Düşey kesiti şekildeki gibi verilen kapalı kap-ta bulunan sıvı basıncı P ise, bu kap yan yü-zeyine çevrildiğinde P1, ters çevrildiğinde ise sıvı basıncı P2 olduğuna göre P1 ve P2’nin P cinsinden değeri aşağıda seçeneklerden hangisinde verilmiştir?

P

P1

P2

P1 P2

A) 4P 5P/4

B) 3P 3P/2

C) 3P 5P/4

D) 4P 3P/2

6. Kaplarda sıvı derinliği arttıkça basınç da art-maktadır.

Şekildeki X, Y ve Z kapları özdeş musluk-larla doldurulurken oluşan basınç – za-man grafiği hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir.

X

Y

Z

Basınç

Zaman

Basınç

Zaman

Basınç

ZamanBasınç

Zaman

Basınç

Zaman

Basınç

ZamanBasınç

Zaman

Basınç

Zaman

Basınç

ZamanBasınç

Zaman

Basınç

Zaman

Basınç

Zaman

A)

B)

C)

D)

66

Ünite3

test 21

7. Sıvılar kendi üzerine uygulanan basıncı ay-nen iletirler. Bu durumda sıvı üzerine uygu-lanan basınç, sıvının diğer noktalarına aynen iletilir ve iletilen kısmın yüzey alanına bağlı olarak kuvvet değiştirilerek iletilir.

S1

S2S2

Tekerlek

sıvı

Şekildeki sistemde daha az kuvvet uygu-layarak frenin daha sıkı tutması için aşa-ğıda verilenlerden hangileri yapılmalıdır?

I. S1 kesit alanı artırılmalı

II. S2 kesit alanı artırılmalı

III. S1 kesit alanı azaltılmalı

IV. S2 kesit alanı azaltılmalıA) I ve IV B) I ve IIC) II ve III D) III ve IV

8. s3s

I. piston II. piston

X YYukarıda verilen su cenderesinin I. pistonuna m kütleli X cisminden 6 tane, II. pistona ise Y cisminden bir tane konuluyor.

Su seviyeleri eşit olacak şekilde denge sağlandığına göre Y cismin kütlesinin X cisminin kütlesi ile ilişkisi hangi seçenek-teki gibidir?A) Y = 2X B) X = 3YC) Y = 3X D) X = 2Y

9.

Şekil I

Kollarından biri dolu, diğeri boş olan “U” şek-lindeki bileşik bir kabın ortasındaki vana açıl-dığında şekil II’deki durum gerçekleşmiştir.

hh

Şekil-II

Bu deney ile ilgili aşağıda yapılan yorum-lardan hangisi yanlıştır?

A) Vana açılınca basıncın etkisiyle sıvı boş kola hareket eder.

B) Sıvı, basıncın az olduğu yerden fazla ol-duğu yere doğru akar.

C) Bileşik kapların boyutları farklı bile olsa seviyeleri eşit olana kadar sıvı akışı de-vam eder.

D) Bu deneyde temel etken; aynı seviyede bulunan bütün noktalarda sıvı basınçları-nın eşitlenmesidir.

SIVILARDA BASINÇ

67

Ünite3

test 22GAZLARDA BASINÇ

1. Günümüzde arabaları ya da büyük ağırlıkları kaldırmakta kullanılan hidrolik krikolar pascal ilkesi ile çalışır. Hidrolik krikolar biri diğerinden çok daha büyük olan iki yüzeyden ve bu yü-zeyler arasında doldurulmuş sıvılardan oluşur.

G2G1

205

Buna göre bu sistem ile ilgili aşağıda ya-pılan yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Küçük yüzeyde küçük kuvvetin oluşturdu-ğu basınç, büyük yüzeyde daha büyük bir kuvvetle dengelenmektedir.

II. G2 ağırlığı, G1 ağırlığından büyüktür. III. G2 ağırlığının kaldırılabilmesi için dengesi

bozularak G1 ağırlığının artırılması gerekir.A) Yalnız I B) I ve IIC) II ve III D) I, II ve III

2. Dünyanın etrafı atmosfer tabakası ile çevri-lidir. Azot, oksijen ve diğer gazlardan oluşan atmosfer, ağırlığından dolayı temas ettiği bü-tün yüzeylere basınç uygular, buna açık hava basıncı ya da atmosfer basıncı denir.

Günlük hayatımızda bir çok uygulamada atmosfer basıncın etkisi vardır. Aşağıda verilen olaylardan hangisi ya da hangileri basıncın etkisi doğru tanımlanmıştır?

I. İnsan vücudunun kan basıncı, atmosfer basıncı ile dengeli durumdadır. Yüksekle-re çıktığımızda atmosfer basıncı azalaca-ğından iç basınca dayanamayan damar-larda yırtılma meydana gelir.

II. Muslukları açtığımızda suların akmasının sebebi boruların içindeki sıvı basıncının atmosfer basıncından düşük olmasıdır.

III. Düz yüzeylere yapışan askıların içindeki hava basıncı dıştaki hava basıncından daha düşük olduğu için askı yapıştığı yü-zeyde asılı kalır.

A) Yalnız I B) Yalnız IIC) I ve III D) II ve III

3.

Deniz

X

Y

Z

Deniz seviyesinden yukarılara doğru çı-kıldıkça havanın ağırlığı azaldığı için açık hava basıncı da azalır.

Buna göre civa dolu kaplarda cam borudaki sıvıların yükseklikleri verilmiştir.

76cm 70cm80cm

I II III

Yukarıda verilen ölçüler ile yükseklikle-ri verilen şehirlerin doğru eşleştirilmesi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

X Y ZA) I II IIIB) I III IIC) II III ID) III II I

4. Atmosferin ağırlığından dolayı bütün yüzey-lerde oluşturduğu basınca açık hava basıncı denir.

Deniz X2

X1

X3

Bir yüzeye etki eden açık hava basıncı o yüzey üzerindeki hava tabakasının yani atmosferin ağırlı-ğına göre değişir.

Buna göre yukarıdaki şekilde verilen X1, X2 ve X3 noktalarındaki basınç ile ilgili aşa-ğıda yapılan yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. X2 noktasındaki havanın ağırlığı X1 nokta-sına göre fazla olduğu için X2 noktasında-ki açık hava basıncı daha fazladır.

II. Deniz seviyesinden yukarı doğru çıkıldıkça X3 noktasındaki havanın ağırlığı X2 nokta-sına göre daha az olacağı için X3 noktasın-daki açık hava basıncı daha azdır.

III. Açık hava basıncı yükseklikle değişmekte olup yükseklik arttıkça açık hava basıncı azalır.


68

Ünite3

test 22

5.

uçan balon

Çocukluğumuzda bir ço-ğumuz elimizdeki uçan balonu istemeden kaçır-mışızdır ve bu balonlar gökyüzüne doğru hızla yükselerek havada sü-zülür. En sonunda gök-yüzünde patlayarak yere düşerler.

Yükseklere çıktıkça balonun patlaması ile ilgili aşağıda yapılan yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Uçan balonların içindeki gazların yoğunlu-ğu havanın yoğunluğundan düşük olduğu için hızlı bir şekilde yükselirler.

II. Yerden yükseldikçe atmosfer basıncı aza-lacağında, balonun içindeki gaz basıncını etkisiyle balon şişer ve hacmi artar.

III. Yerden yükseldikçe atmosfer basıncı azalır ve balonun içindeki gaz basıncı ise artar.


6. Günümüzde bir çok elektrikli aletin çalışma prensiplerinde basınçtan faydalanılmaktadır.

Şekildeki elektrik süpürgesi toz ve çöpleri içine çekerek bu parçacıkları torbanın içine almaktadır.

Buna göre elektrik süpürgesinin çalışma prensibinde iç ve dış basıncın durumu hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?A) İç basınç dış basınçtan büyüktür.B) İç ve dış basınç birbirine eşittir.C) Süpürgenin içindeki basınç, açık hava

basıncından fazladır.D) Dış basınç iç basınçtan büyüktür.

7. I. Muslukları açtığımızda suyun akmasının sebebi,

II. Ağzı açık teneke kutu alttan bir süre ısıtıldıktan sonra ağzı kapatılarak soğumaya bırakılınca te-neke kutunun büzülmesi

II. Bitmiş meyve suyu ku-tusunun içindeki havayı çektiğimizde kutunun içi-ne çökmesi

Yukarıda verilen örneklerin hangisinin ya da hangilerinin gerçekleşmesinde açık hava basıncının büyük olması etkendir?


8.

Gaz

2ss

h

h

2sI

Gaz

sII

Düşey kesiti şekildeki gibi verilen kapta sıvının kabın tabanına yaptığı basınç ve üst kısmındaki gaz basıncı kaplar ters çevrildiği zaman nasıl değişir?

I IISıvı

basıncıGaz

basıncıSıvı

basıncıGaz

basıncıA) Artar Artar Azdır Azalır

B) Artar Azalır Azalır Artar

C) Azalır Değişmez Artar Değişmez

D) Artar Değişmez Azalır Değişmez

GAZLARDA BASINÇ

69

Ünite3

test 22

9. Taricelli’nin yaptığı deneyde cam borudaki sıvı yüksekliğini etkileyen faktörlerden biri, deniz seviyesinden yukarılara doğru çıkıldık-ça açık hava basıncının azalmasından dolayı sıvı yüksekliğinin azalmasıdır. Diğer bir faktör de sıvının yoğunluğundan daha yoğun sıvı kullanılırsa sıvının ağırlığı artacağından sıvı-nın yüksekliği azalmaktadır.

Yukarıda verilenlere göre,

x

y

z

K

L

M

X, Y ve Z sıvıları kullanılarak farklı konum-larda ölçülen cam borulardaki sıvıların yükseklikleri eşit olduğuna göre bu sıvı-ların yoğunlukları arasında nasıl bir ilişki vardır?A) dK > dL > dM B) dK = dL = dM

C) dM > dL > dK D) dL > dK > dM

10.

PK PL PMK L M

Şekildeki eşit bölmeli K, L ve M kapları 12 dakika sürede dolmaktadır. Aynı anda musluklar açıldığında 5 dakika sonra ka-bın tabanındaki noktalara yapılan sıvı ba-sınçlarını karşılaştırınız?A) PK > PL = PM

B) PK > PL > PM

C) PK = PL = PM

D) PM > PL > PK

11.

h

Öğretmen, yandaki yaptığı deneyde boru-daki cıva yüksekliğini h olarak ölçüyor.Daha sonra öğrenci-lerine, aşağıda verdiği maddelerden hangi-lerini cıva yüksekliğini etkilediğini, hangileri-nin etkilemediğini sor-muştur.

Buna göre hangi öğrencinin verdiği cevap doğrudur?

I. Deneyin yapıldığı ortamın sıcaklığı II. Cıva kabına konulan cıvanın miktarı III. Deneyin yapıldığı yerin nem miktarı IV. Borunun şekline ve kalınlığına

Etkilemeyen EtkileyenA) II ve IV I ve IIIB) I ve III II ve IVC) I ve II II ve IVD) III ve IV I ve II

12. Öğretmen, aşağıda yaptığı deneyde boruda-ki cıva yüksekliğini h olarak ölçüyor.

h Daha sonra öğrenciler deneye göre aşağıdaki yorumları yapıyor.

Aslı : Ortamın sıcaklığını artırdığımızda maddenin hacmi artar ve yoğunluğu azalacağından civa yüksekliği artar.

Ahmet : Civa yerine yoğunluğu civadan daha az olan bir sıvı kullanırsak bo-rudaki sıvı yüksekliği artar.

Ege : Deneyi daha yüksek bir yerde ya-parsak açık hava basıncı azalaca-ğından civa yüksekliği azalır.

Deniz : Cam borunun kesitini değiştirsek daha geniş bir boru kullanırsak civa yüksekliği azalır.

Buna göre hangi öğrencinin yaptığı yorum yanlıştır?A) Aslı B) EgeC) Deniz D) Ahmet

GAZLARDA BASINÇ

70

Ünite3

test 23

1. X

aYb

Şekildeki X ve Y cisimleri a ve b yüzeyleri üzerinde bulunmaktadır.

Cisimler belirtilen yüzeyler üzerinde;

• X cisminin üzerine Y cismi konulduğunda zemine yapılan basınç P1,

• Y cisminin üzerine X cismi konulduğunda zemine yapılan basınç P2’dir.

Bu durumla ilgili olarak ilgili olarak aşağı-da verilenlerden hangisi yanlıştır?A) Her iki durumda zemine teki eden kuvvet-

ler eşittir.B) a ve b yüzey alanları eşitse P1 ile P2 eşit-

tir.C) a yüzey alanı b’den büyükse P1’de P2’den

büyük olur.D) Bu deneyde bağımsız değişken zemine

temas eden yüzey alanıdır.

2. Arzu babasının yarı ağırlığında olup babası-nın ayakkabı taban alanı Arzu’nun taban ala-nının 3 katıdır.

Arzu ve babası yumuşak karda yan yana yü-rümektedirler.

Bu ikilinin kara batmalarıyla ilgili hangi açıklama tam ve doğrudur?A) Babası Arzu’dan daha ağır olduğu için

baba daha çok batar.B) Arzu’nun ayak taban alanı daha küçük ol-

duğu için Arzu daha çok batar.C) Babanın hem ağırlığı hem taban alanı bü-

yük olduğu için baba daha çok batar.D) Arzu’nun ağırlığının taban alanına oranı,

babasına göre daha büyük olduğundan Arzu daha çok batar.

3. Bilgi : katılar üzerine uygulanan kuvveti ay-nen iletirken basıncı aynen iletmeyebilir.

FK

LŞekil I

MF

NŞekil II

Buna göre Şekil I’de K ve L yüzeyleri ile Şekil II’de M ve N yüzeyler arasındaki kuv-vet ve basınçları karşılaştırınız.(K ev L yüzleri birbirine eşittir.)

I IIA) FK = FL FM = FN

PL > PK PN > PM

B) FK = FL FM > FN

PK = PL PM > PN

C) FK > FL FN > FM

PK = PLPM = PN

D) FK = FL FM = FN

PK = PL PN > PM

4.

d

3d

x

y

Düşey kesiti şekildeki gibi olan bölmeleri eşit hacimli kapta d ve 3d özkütleli birbirine karış-mayan sıvılar bulunmaktadır.

X noktasına yapılan sıvı basıncı Px, Y nok-tasına yapılan sıvı basıncı Py ise Py

Px oranı kaçtır?

A) 1/2 B) 1 C) 2 D) 3

ÜNITE DEĞERLENDIRME TESTI

71

Ünitetest 233ÜNITE DEĞERLENDIRME TESTI

5.

x

Su

Şekildeki kabın yarısı su ile doludur. Kap tabanın-da delik açıldığında su “x” mesafeye fışkırmak-tadır.

I. Kabın boş kısmını yağ ile doldurmak

II. Kabı tamamen su ile doldurmak

III. Suya tuz eklemek

Yukarıda verilen işlemlerden hangisi ya da hangileri yapılırsa X mesafesi artar? (dtuzlusu > dsu > dyağ)

A) Yalnız II B) Yalnız IIIC) I ve III D) I, II ve III

6. Şekildeki balon suya batırıldığında hacminde azalma meydana gelmektedir. Bu durum sı-vıların bir basıncı olduğunu bize ispatlamak-tadır.

Sıvıların uyguladıkları basınç ile ilgili aşağı-da yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır?A) Sıvı basıncı içinde bulundukları kabın bü-

tün yüzeylerine ve sıvının içinde tüm nok-talara uygulanır.

B) Sıvı basıncının kaynağı basıncın uygu-landığı noktanın üzerinde kalan sıvını ağırlığıdır.

C) Sıvı içerisinde derinliklere inildikçe üstte kalan sıvının yüksekliği yani sıvı kütlesi arttıkça o noktaya uygulanan sıvı basıncı artar.

D) Sıvılar akışkan oldukları için aynı derinlik-teki noktalara her yönde ve eşit büyüklük-te basınç uygulanmaz.

7. Bir kaptan açılan delikten fışkıran sıvıların ya-tayda aldıkları yol sıvının cinsine ve derinliği-ne bağlı olarak değişir.

Buna göre aşağıda özdeş kapların içinde yoğunlukları ve derinlikleri verilmiş sıvılar bulunmaktadır. Sıvıların yatayda alacağı yolların karşılaştırılması hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

2d

I II III

2d3d6cm2cm

10cm4cm

A) II > III > I B) I > II > IIIC) II > I > III D) I = II = III

8.

Su

X1X2

X3

Yukarıda düşey kesiti verilen kabın yan yü-zeylerinde eşit büyüklükte delikler vardır. Su-ların X1, X2 ve X3 ilerleme miktarları verilmiştir.

Bu deney ile ilgili aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılabilir?

I. İçerisinde sıvı olan kabın herhangi bir ye-rinden delik açıldığında, suyun fışkırması o noktada sıvı basıncının olduğunu gösterir.

II. Alt deliklere doğru inildikçe fışkıran suyun hızlı aktığı görülüyor, bu da basıncın de-rinliğe bağlı olduğunu gösterir.

A) Her ikisine de ulaşılamaz.B) Her ikisine de ulaşılabilir.C) I. sonuca ulaşılırken, II. sonuca ulaşıla-

maz.D) II. sonuca ulaşılırken, I. sonuca ulaşıla-

maz.

72

Ünite test 23Ünite3

9.

Düşey kesiti şekildeki gibi verilen eşit bölmeli kaba bir bardak su ilave edilirse kabın tabanındaki basınç P olmaktadır. Bu kaba iki bardak daha su ilave edilirse ka-bın tabanındaki sıvı basıncı kaç P olur?A) 2P B) 3P C) 4P D) 5P

10. Derinlik arttıkça basıncın artmasının sebebi sıvı içerisinde aşağıya doğru inildikçe üstte kalan sıvı yüksekliğinin artmasıdır.

Yukarıda verilen bilgi doğrultusunda aşa-ğıda verilen kaplara ters çevrildiği zaman kapların sıvı basınçları nasıl değişmekte-dir?

I II III

I II IIIA) Artar Artar Artar

B) Azalır Artar Azalır

C) Artar Azalır Artar

D) Değişmez Artar Değişmez

11. Hareketli

piston

LK

Sabit piston

Şekildeki K ve L kaplarında bulunan aynı cins gazların, sıcaklıkları, hacimleri ve kütleleri eşittir.

Her iki kaptaki gaz ısıtılıp tekrar eşit sıcaklığa getiriliyor.

Ali : K kabındaki gazın yoğunluğu azalır-ken, L kabındaki gazın yoğunluğu de-ğişmez.

Ayşe : K kabındaki gazın basıncı artarken L kabındaki gazın basıncı değişmez.

Buna göre Ali ve Ayşe’nin yorumları için ne söylenebilir?A) Yalnız Ali’nin yorumu doğrudur.B) Yalnız Ayşe’nin yorumu doğrudur.C) Her ikisinin yorumu da doğrudur.D) Her kişinin yorumu da yanlıştır.

12. h

Sıvı

Murat, şekildeki dü-zenekle açık hava basıncını ölçmekte-dir. Ölçümleri şekil-deki tabloya kaydet-miştir.

Ölçüm Civaseviyesi

I. durum

II. durum

III. durum

h

h

h/2

Verilenlere göre hangi seçenek yanlıştır?A) II. durumda h seviyesinin azalma nedeni,

aynı ortamda daha yoğun bir sıvı kulan-mak olabilir.

B) III. durumda h seviyesine tekrar gelme sebebi, deniz seviyesinden daha yakın bir yere gitmek olabilir.

C) II. durumda cam borunun eğimi azaldığı için h seviyesi azalmış olabilir.

D) Üç durumda da aynı sıvı kullanıldıysa ortamlar farklı olup deniz seviyesinden uzaklıkları II > I = III olabilir.

ÜNITE DEĞERLENDIRME TESTI

73

Ünitetest 24

1. Elementler benzer özelliklerine göre sınıflan-dırılır. HLiNaK

RbCsFr

CaSrBaRa

BeMg

ScY

TiZrHfRf

VNbTaDb

CrMoWSg

MnTcReBh

FeRuOsHs

CoRhIrMt

NiPdPtDs

CuAgAuRg

ZnCdHgCn

“GaInTl

Uut

GeSnPbFl

AsSbBi

SeTePoLv

BrI

At

KrXeRn

Al Si P S Cl ArB C N C F Ne

He

Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb LuTh Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr

LaAc

Elementlerin benzer özelliklerine göre sı-nıflandırılması ile oluşan periyodik tablo ile ilgili aşağıda verilen özelliklerden han-gisi ya da hangileri doğrudur?

I. Elementler benzer fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre metal, ametal ve yarı-metaller olarak gruplandırılmaktadır.

II. Fiziksel özellikleri sertlik, yumuşaklık, gö-rünüm, ışık geçirgenliği, kimyasal özellik-leri, kararlılık ve iyon gibi özelliklerdir.

III. Elementlerin bu şekilde sıralanması, ele-mentlerin özelliklerinin kolay anlaşılması-nı ve kullanım alanlarını daha kolay tespit edilmesini sağlar.



2. X elementinin elektron dağılımı aşağıda gös-terilmiştir.

��

Bu elementle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) 3. periyot, 3A grubunda bulunmaktadır. B) Metaldir. C) Son katmana 5 elektron daha alarak ka-

rarlı hâle geçebilir. D) Tel ve levha hâline getirilebilir.

3.

3

12

4

Öğretmen, öğrencilerine periyodik tabloda değişen özellikleri K, L, M ve N gruplara ayı-rarak tablo halinde göstermiştir.

K grubu L grubu• Yörünge sayısı

değişmemekte-dir.

• Metallerin meta-lik özelliği azalır.

• Elektron verme zorlaşır.

• Atom çapı artar.• Yörünge sayısı

sabittir, değiş-mez.

• Elektronegatiflik azalır.

M grubu N grubu

• Değerlik elektron sayısı değişmez.

• Atom çapı bü-yür.

• Elektron alma zorlaşır.

• Son katmandaki elektron sayısı sabittir.

• Yörünge sayısı azalır.

• Ametallerin ame-talik özelliği artar.

Buna göre bu gruplar periyodik tabloda gösterilen yönlerden hangisi olabilir?

K L M N

A) 2 1 3 4B) 1 2 4 3C) 1 2 3 4D) 2 1 4 3

4PERİYODİK SİSTEM

74

Ünite test 244

4. Esra kendisine alınan cep telefonu için kimya öğretmeni olan babasıyla şifre oluşturacaktır.

Babasının önerisi; Hidrojen, Azot, Helyum ve Karbon elementlerinin periyodik tablodaki grup numaraları ile şifre oluşturmaktadır.

Element Atom noHidrojen 1Azot 7Helyum 2Kabon 6

Esra tablodaki bilgileri bildiğine göre ba-basının önerisini kabulü ederse telefonu için hangi şifreyi oluşturabilir?

A) 1267 B) 1245C) 1458 D) 1247

5. Element Atom noX 1Y 3Z 10T 18

Orhan Öğretmen, yukarıda atom numarala-rını verdiği X, Y, Z ve T elementleri ile ilgili sorular sormuştur.

Orhan Öğretmen: ……

Azra: Y ve Z

Azra, Orhan Öğretmenin sorusuna doğru cevap verdiğine göre soru aşağıdakiler-den hangisi olabilir?

A) Bu elementlerden hangileri aynı grupta-dır?

B) Bu elementlerden hangileri katman sayısı eşittir?

C) Bir elementlerden hangileri aynı dikey sü-tunda yer alır?

D) Bu elementlerden hangileri benzer kim-yasal özellikler gösterir?

6. Periyodik tablo üzerinde gördüğümüz ele-mentleri metal ve ametal olarak ikiye ayıra-biliriz. Aslında ametal demek metal olmayan demektir. Soygazlarda ametal sınıfında yer alır.

Aşağıda metal ve ametaller ile ilgili özellikler verilmiştir.

Bu özelliklerin açıklaması hangi seçenek-te doğru olarak verilmiştir?

I. Özellik

* Mat görünümlüdür.

* katı, sıvı ve gaz halinde bulunabilirler.

* Kırılgandırlar.

* Vurulduğunda ses çıkarmazlar.

II. Özellik

• Kolay aşınır ve paslanırlar.

• Sulu çözeltileri baziktir.

• En dış katmanında 1 ile 3 arasında elektron vardır.

• Kolay elektron vermezler.

I II A) Ametallerin kimya-

sal özellikleriMetallerin kimyasal özellikleri

B) Ametallerin fiziksel özellikleri

Metallerin fiziksel özellikleri

C) Ametallerin fiziksel özellikleri

Metallerin kimyasal özellikleri

D) Metallerin fiziksel özellikleri

Ametallerin kimya-sal özellikleri

PERİYODİK SİSTEM

75

Ünitetest 244

7.

Yukarıdaki periyodik tablodaki elementler gruplandırılmış ve farklı renklere boyanmıştır.

Ahmet : Mor renkli elementler işlenebilir özellikte olup mat veya parlak olabi-lirler.

Aslı : Sarı renkli elementler ısı ve elektriği mavi renkli elementlere göre daha iyi iletirler.

Deniz : Kırmızı renkli elementlerin tama-mının son yörüngesinde 8 elektron olup soygaz olarak adlandırılır.

Ege : Diğer renkli elementler elektron alış-verişi ile kırmızı, renkli elementlerin elektron düzenine geçmek isterler.

Öğrencilerin bu tabloya ilgili yorumları yu-karıdaki gibi olduğuna göre hangilerinin yorumları doğrudur?A) Deniz – EgeB) Ahmet – DenizC) Aslı – Ahmet ve EgeD) Aslı – Ege

8.

�

��

�

Periyodik tabloda X, Y, Z ve T elementlerinin yerleri gösterilmiş ve elementlerle ilgili aşağı-da bilgiler verilmiştir.

I. Parlaktır ve ışığı yansıtır. II. Metaller arasında bulunan bir ametaldir. III. Gaz hâlindedir ve kararlı yapıya sahiptir. IV. Elektrik ve ısıyı iyi iletmez. Buna göre, bilgi ile element eşleştirilmesi

aşağıdakilerden hangisinde doğru yapıl-mıştır?

A) I → T B) II → Y C) III → X D) IV → Z

9. Aşağıda bir elementin elektron-katman ilişkisi verilmiştir.

Buna göre bu elementin periyodik tablo-daki yeri aşağıdakilerden hangisinde ve-rilmiştir?

Periyot Grup

A) 4. 2A

B) 3. 4A

C) 4. 3A

D) 2. 4A

10. Derste tahtaya çıkan dört öğrenci periyodik tablo üzerinde bazı bilgiler vermiştir.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Buna göre hangi öğrencinin periyodik tab-lo ile ilgili ifadesi yanlıştır? A) Utku B) SaltukC) Tarık D) Ömer

PERİYODİK SİSTEM

76

Ünite test 25

1. X ve Y elementleri kararlı hale geçerken ikisi de aynı soygaza benzemektedir. Kararlı hale geçerken X’in katman sayısı azalırken, Y’nin katman sayısı ise, değişmemektedir ve al-dıkları ve verdikleri elektron sayıları birbirine eşittir.

Buna göre X ve Y elementleri, aşağıda atom numaraları verilen elementler hangi-si olabilir?

I. 8O

II. 11Na

III. 12Mg

IV. 9F

X Y A) Mg OB) O FC) F NaD) Na O

2.

Metal, ametal ve yarımetal ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) 1A grubunda hidrojen, 3A grubunda bor hariç, 2A ve tüm B grubu elementleri me-taldir.

B) Periyodik tabloda sağdan sola ve yuka-rıdan aşağıya doğur gidildikçe metalik özelliği artar.

C) Ametalik özellik periyodik tabloda sağdan sola ve yukarıdan aşağıya doğru gidildik-çe azalır.

D) Periyodik tabloda metalik özellik bitip he-men ametalik özellik başlar.

3. K

ML N

Yanda periyodik tablonun bir ke-siti verilmiştir.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri kesinlikle doğru olmayabi-lir?

A) Atom numaraları arasındaki ilişki N>L>M>K şeklindedir.

B) L’nin son katmanındaki elektron sayısı N’nin son katmanındaki elektron sayısın-dan bir düşüktür.

C) K ve L benzerlik kimyasal özellikler göste-rir.

D) M ve N’nin son katmanındaki elektron sa-yıları birbirine eşittir.

4.

XX

XnX

Şekildeki X atomu elektron vererek Xn iyonu

dönüşmektedir. Atom iyon haline geçtiğinden sadece elektron sayısı değiştiği için, elektron sayılarını ilgilendiren olaylar değişir.

Buna göre aşağıda verilen özelliklerden hangisi ya da hangileri değişir?

I. Çekirdek yükü

II. Elementin periyodik tablodaki yeri

III. Çekirdeğin çekim gücü yani atom çapı

IV. Elektron dağılımı.A) I ve II B) II ve IVC) III ve IV D) II ve III

4 PERİYODİK SİSTEM

77

Ünitetest 25

5.

Asal gazlar ya da soygazlar, periyodik tablo-nun 8A grubunda bulunurlar, yani periyodik tablonun en sağında yukarıdan aşağıya sıra-lanan sütun soygazlardan oluşmuştur. Soy-gazlar ile ilgili özellikler aşağıda verilmiştir.

Buna göre verilen özelliklerden hangisi yanlıştır?

A) Soygazlar ametallerin bir alt kümesi olup, ametal sınıfında yer alır.

B) Doğal yollarda reaksiyona giremez çünkü son katmanları doludur.

C) Evimizdeki ampüller başta olmak üzere bir çok far ve lazerde soygaz kullanılmak-tadır.

D) Son katmanlarında hepsinde sekiz elekt-ron bulunmaktadır.

6.

�

��

�

�

X, Y ve Z elementlerinin peri-yodik tablodaki yerleri göste-rilmiştir.

Z elementi 8A grubunda bulunduğuna

göre X, Y ve Z elementleri ile ilgili aşağıda-ki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Z elementi gaz hâldedir ve kararlıdır.

B) Y elementinin son katmanında 7 elektron bulunur.

C) X elementine işlenerek şekil verilebilir.

D) Y elementi ısı ve elektriği iyi iletmez.

7.

Periyodik tabloda bir element sınıfının yeri taralı olarak gösterilmiştir.

Bu element sınıfının özellikleri ile ilgili aşağıdaki öğrencilerden hangisinin ifade-si yanlıştır?

Ceren

Oda sıcaklığın-da katı, sıvı, gaz halde bulunabilir.

Emin

Tel ve levha hâline getirilebilir.

Özgecan

Kendi aralarında ve metallerle bileşik oluşturabilirler.

BekirElektrik ve ısıyı iyi iletmezler.

4PERİYODİK SİSTEM

78

Ünite test 254

8.

��

��

Yukarıda X, Y ve Z elementlerinin elektron dağılımları verilmiştir.

Buna göre X , Y ve Z elementlerinin pe-riyodik tablodaki yerleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

��

��

��

��

�

�

�

�

�

�

�

��

��

9.

Yukarıda metal, ametal, yarı metallerin yerleri renklerle gösterilmiş ve bazı özellikleri altına yazılmıştır.

Buna göre element sınıflarının renkleri ile özelliklerinin doğru eşleştirilmesi aşağı-dakilerden hangisinde verilmiştir?

Sarı Mavi MorA) 1 2 3B) 2 3 1C) 3 1 2D) 2 1 3

PERİYODİK SİSTEM

79

Ünite4

test 26

1. Bilgi: Maddelerde meydana gelen değişim-ler fiziksel ve kimyasal olarak ikiye ayrılır. Fiziksel değişimlerde maddelerin kimliği de-ğişmezken, kimyasal değişimde maddelerin kimliği değişir.

+

A B C

Şekilde tanecik modelleri gösterilen A ve B kaplarındaki maddeler karıştırılarak C kabın-daki model elde edilmiştir.

Yukarıda gerçekleşen bu değişim; I. Suyun ısı alarak gaz haline geçmesi II. Sodyum ve klorun tepkimesi sonucu

tuzun oluşması III. Güneş batarken gökyüzünün kızıl renk

olması IV. Demirin oksijenle etkileşimi sonucu pas-

lanması hangileri ile benzerlik gösterir?

A) I ve III B) II ve IVC) I, II ve III D) II, III ve IV

2. C(katı) + O2(gaz) →CO2(gaz)

Şekildeki kimyasal tepkimede 12 g karbon ile 8 g oksijen gazının tepkimeye girmesiyle 20 g karbondioksit gazı oluşmaktadır. Öğretmen, öğrencilerini gruplara ayırarak bu deneyleri tekrar etmelerini istemiştir.

I. grup : Bu gruptaki öğrenciler 40 g CO2 gazı elde etmişler ve 6 g “C” artmıştır.

II. grup: Bu gruptaki öğrenciler ise 60 g CO2 gazı elde etmişler ve 12 g “O2” gazı artmıştır.

Buna göre I ve II. gruptaki öğrencilerin başlangıçta aldıkları karbondioksit ve ok-sijen gazının miktarları ne kadardır?

I IIC O2 C O2

A) 30 16 36 36B) 24 22 30 30C) 30 16 24 36D) 24 16 36 24

3. Fiziksel değişim, maddelerin yapısı değişme-den sadece hal, biçim, şekil dış görünüşünde meydana gelen değişimlere verilen isimdir.

II

Kağıt

I

III

IVKesilmesi

Yanması

Buruşturulması

Geri dönüşümde tekrar kağıt

olması

Ahmet fiziksel değişimle ilgili kağıtta meyda-na gelen değişimleri kullanarak poster hazır-lamıştır.

Buna göre Ahmet’in posteri ile ilgili aşağı-da yapılan yorumlardan hangisi doğrudur?

A) Posteri tamamen doğrudur.

B) Kağıdın yanması çıkarılırsa poster tama-men doğru olur.

C) Poster için sadece I ve III numaralı örnek-ler doğrudur.

D) Posteri kimyasal değişim için hazırlasay-dı doğru olurdu.

4.

1. 2. Yukarıda gerçekleşen olaylarla ilgili,

I. Olaylarda maddeler oksijen ile tepkime-ye girmiştir.

II. 1. olayda çevreye ısı ve ışık yayılmıştır.

III. 2. olayda hızlı yanma gerçekleşmiştir.

ifadelerinden hangileri yanlıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız IIC) Yalnız III D) I ve II

FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM – KİMYASAL TEPKİMELER

80

test 26Ünite4

5.

+ =

Fiziksel ve kimyasal değişimler konusunu anlatan öğretmen öğrencilerine yukarıdaki şekilde tanecik boyutundaki değişime örnek vermiştir.

Daha sonra öğrencilerine bu değişim ile ilgili yorum yapmalarını istemiştir.

Buna göre hangi öğrencinin yaptığı yorum yanlıştır?

Mehmet : Bu olay bir fiziksel değişimdir. Çünkü maddeni kimliği değişme-miştir, yeni madde oluşmamıştır.

Emir : Bu olay bir kimyasal değişimdir. Molekülleri oluşturan ve atomları bir arada tutan bağlar kopmuş ve yeni bağlar oluşmuştur.

Deniz : Bu olay sonunda sadece tanecikle-rin arasındaki boşluklar değişmiştir.

A) Yalnız Emir B) Yalnız MehmetC) Mehmet ve Deniz D) Emir ve Deniz

6. Bilgi: Kimyasal tepkimelerde toplam kütle korunur.

Aşağıdaki tepkime denkleminde 16 g Fe ile X g O2 tepkimeye giriyor ve 28 g Fe2O3 bileşiği oluşuyor.

4Fe + 3O2 2Fe2O3

16 X 28

Bu tepkime için aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez?

A) Bir yanma tepkimesidir. B) 12 g O2 gazı tepkimeye girmiştir. C) Tepkimede hem bağ kırılımı hem bağ olu-

şumu gerçekleşir. D) Tepkime sonucunda yeni atomlar oluş-

muştur.

7. Fe + S → FeS

8 g demir tozu ile 5 g kükürt tozu deney tüpü-ne konulur. Tüpün ağzına balon takılır. Tüp ile birlikte tartılarak tartım değeri kaydedilir. Tüpteki demir ve kükürt tozları karıştırılır, tüp-te oluşturulan değişimler sone erene kadar ısıtılır. Deney tüpü soğuduktan sonra tekrar tartılır. Sonuçta:

• Demir tozu gri, kükürt tozu sarı, oluşan yeni maddenin rengi ise siyahtır.

• Demir tozları mıknatıs tarafından çe-kilmesine rağmen oluşan yeni madde, mıknatıs tarafından çekilmemektedir.

• Oluşan yeni maddelerin kütlesi ile tepki-meye giren maddelerin kütlesi birbirine eşittir.

Buna göre bu deneyden aşağıdaki sonuç-lardan hangisi çıkarılamaz?

A) Kimyasal olaylar sonucu yeni maddeler oluşur.

B) Oluşan yeni maddeler, kendini oluşturan maddelerin özelliklerini taşır.

C) Toplam kütle korunmuştur.

D) Eğer tüpün ağzı balonla bağlanmamış ol-saydı gaz çıkışı olacağından tartımız ilk hesaplamaların altında kalırdı.


81

Ünite4

test 26

8. I. Kimyasal tepkimelerde atomlar yok olmaz, atom cinsleri değişmez ve yeni atomlar oluşmaz. Bu nedenle …….

II. Kimyasal tepkime sonucu yeni kimyasal bağların oluşumu elektron alış – verişi veya ortaklaşması sonucu gerçekleşir. Bu nedenle………..

III. Kimyasal tepkimelerde bağlar kopar ve atomlar birbirinden ayrılır. Ayrılan atom-lar yeni kimyasal bağlar oluşturur. Bu nedenle ……..

Yukarıda kimyasal tepkimenin özellikleri verilmiştir ve bu özelliklerin sonuçlarının eşleştirilmesi hangi seçenekte doğru ola-rak verilmiştir?

a. Kimyasal tepkimeler sonucunda yeni maddeler oluşur.

b. Kimyasal tepkimelerde proton sayısı değişmez.

c. Kimyasal tepkimelerde elektron sayıları değişebilir.

I II IIIA) a b cB) b a cC) c b aD) b c a

9. Bilgi: Bir bileşiğin formülüne bakılarak bile-şikteki element çeşidi ve toplam atom sayıları bulunabilir.

Ayşe Öğretmen, yukarıdaki bilgiyi verip K2 C2 O7 bileşiğini tahtaya yazmış ve öğrencilerin-den yorum istemiştir.

Semra : Bileşikte karbon, krom ve oksijen elementleri bulunur.

Ayten : Element çeşidi üç iken, toplam atom sayısı 11’dir.

Öğrencilerin yorumları yukarıdaki gibi ol-duğuna göre yorumlarla ilgili hangi seçe-nek doğrudur?A) Ayten’in yorumu yanlış, Semra’nın yoru-

mu doğrudur.B) Semra’nın yorumu yanlış, Ayten’in yoru-

mu doğrudur.C) Her ikisinin yorumu da doğrudur.D) Her ikisinin yorumu da yanlıştır.

10. Bir kimyasal tepkime gerçekleşirken değiş-meyen ve değişebilen özellikler aşağıda eş-leştirilecektir.

��

��

��

��

��

��

Buna göre aşağıdakilerden hangisinde eşleştirme doğru olarak yapılmıştır?

��

��

11. Bir kimyasal tepkimedeki maddelerin kütle–zaman grafiği verilmiştir.

��

��

�

�

�

�

Bu kimyasal tepkimeyle ilgili, I. X ve Z maddeleri tepkimeye girmiştir. II. Tepkime sonucunda Y ve T maddeleri

oluşmuştur. III. X maddesinin tamamı tepkimeye girmiş-

tir. ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız II B) Yalnız IIIC) I ve II D) I ve III


82

Ünite test 274

1. I. Yanma olayının gerçekleşmesi için yanıcı madde, yakıcı madde ve tutuşma sıcaklı-ğı gerekmektedir.

II. “C, H” veya “C, H, O” elementlerinden oluşan organik maddelerin yanması ile CO2 ve H2O açığa çıkar.

III. Yanma olayları sonucunda ısı açığa çıktı-ğı için genellikle yanma olayları ekzoter-miktir.

IV. Yanma olaylarında her zaman alev çık-maktadır.

Yukarıda Ayşe Öğretmen yanma tepkimeleri ile ilgili öğrencilerine bilgi vermektedir. Daha sonra öğrencilerine bir bilgide hata olduğun söyler.

Buna göre Ayşe Öğretmen hangi bilgide hata yapmıştır?

A) I B) II C) III D) IV

2. Kimyasal tepkimelerde iyonları ve molekül-leri bir arada tutan kimyasal bağlar kopar ve atomlar birbirinden ayrılır. Daha sonra ayrılan atomlar başka atomlarla yeni kimyasal bağlar oluşturur.

Kendi aralarında ve metallerle bileşik oluşturabil-irler.

kırılanbağlar

+

oluşanbağlar

Buna göre yukarıda verilen bilgiler sonun-da aşağıda verilen sonuçlardan hangisine ulaşılır?

A) Yeni maddeler, yani yeni moleküller olu-şur.

B) Yeni atomlar oluşur.

C) Molekül cinsi korunur.

D) Toplam kütle korunur.

3. Buğday başağından buğday

elde edilmesi.

Buğdayın öğütülerek un elde edilmesi.

Un, su, mayanın karıştırılarak hamur yapılması.

Hamurun pişirilerek ekmek yapılması.

Ekmeğin dilimlenmesi.

1.

2.

3.

4.

5.

Yukarıda ekmeğin soframıza gelene kadar gerçekleşen değişimler verilmiştir.

Bu değişimler için hangi öğrencinin yoru-mu doğrudur?A) Ahmet: Verilen değişimlerin hep sonunda

yeni madde elde edilmiştir.B) Kaan: 1, 2 ve 5 numaralı değişimler ca-

mın kırılması, kağıdın kesilmesi gibi deği-şimlerle benzerlik gösterir.

C) Mina: 3 numaralı değişim su ile tuzun ka-rıştırılarak tuzlu su elde edilmesi ile ben-zer değişimdir.

D) Aslı: 5 numaralı değişim fiziksel olup geri-ye kalanlar kimyasal değişimdir.

4. Aşağıda kimyasal tepkime sonucu oluşan bir bileşik gösterilmiştir.

Buna göre, I. Bileşiği magnezyum, oksijen ve hidrojen

atomları oluşturmuştur.

II. Bileşik elektron ortaklaşması sonucu oluşmuştur.

III. Oluşan madde de toplam 5 atom vardır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?A) I ve II B) I ve III



83

Ünite4

test 27

5. Bilgi: Fiziksel değişimlerde maddenin kimliği değişmezken, kimyasal değişimde maddele-rin kimliği değişir.

+

A B C

Şekilde tanecik modelleri gösterilen A ve B kaplarındaki maddeler karıştırılarak C kabın-daki model elde edilmiştir.

Yukarıda gerçekleşen bu değişim, aşağı-da verilenlerden hangisi veya hangileriyle benzerdir?

I. Su ve tuzun karıştırılması ile tuzlu suyun elde edilmesi

II. Sodyum ve klorun tepkimesi sonucu tuzun oluşması

III. Demirin oksijenle etkileşimi sonucu pas-lanması

IV. Hamurun mayalanması

A) I ve II B) II ve III

C) I, II ve IV D) II, III ve IV

6. “Kimyasal tepkimelerde atomlar yok olmaz, atomların cinsi değişmez, yeni atomlar oluş-maz, Çünkü ………..”

Kimyasal tepkimeler konusunu anlatan Ayten Öğretmen, tahtada kimyasal tepkimelerin bir özelliğini anlatmaktadır. Daha sonra öğrenci-lerine bu bilgiyi hangi çıkarımdan elde ettiğini soruyor.

Hangi öğrencinin verdiği cevap doğru-dur?

A) Aslı: Tepkimeye giren maddelerin proton ve nötron sayılar değişmez.

B) Ege: Tepkimeye giren maddelerin elekt-ron sayıları değişebilir.

C) Deniz: Tepkimeye giren maddelerin küt-lesi ile çıkan maddelerin kütlesine eşit ol-ması

D) Ahmet: Tepkime sonunda yeni maddeler yeni moleküllerin oluşması

7. Kimyasal değişim maddelerin iç yapısında meydana gelen değişimler olup yeni madde-lerin oluştuğu değişimlerdir.

Aslı, kimyasal değişimle ilgili poster hazırlamış-tır. Yumurtanın kırılmasını, haşlanmasını ve omlet yapılmasını şekildeki gibi örnek vermiştir.

Buna göre Aslı’nın posteri ile ilgili aşağıda yapılan yorumlardan hangisi doğrudur?

A) Posteri tamamen doğrudur.

B) Poster fiziksel değişim için hazırlanmış olsaydı doğru olurdu.

C) Poster için doğru olan sadece yumurta-dan omlet yapılmasıdır.

D) Yumurtanın kırılması çıkarılırsa poster ta-mamen doğru olur

8. 4Fe + 3O2 → 2Fe2O3

Yukarıda demirin paslanma tepkimesi veril-miştir.

Buna göre tepkimeyle ilgili çizilen grafik-lerden hangisi yanlıştır?

��

��

��

��

��

��

��

��

� ��


84

Ünite test 274

9. Asit ile çinko metali Şekil-1’deki gibi tartılıyor. Sonra Şekil-2’deki gibi metal asidin içine atılı-yor ve gaz çıkışı olduğu görülüyor.

��

��

��

��

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Asit ile metal arasında kimyasal tepkime gerçekleşmiştir.

B) Kimyasal tepkimede yeni atomlar oluş-mamıştır.

C) Kimyasal tepkimede yeni maddeler oluş-muştur.

D) Kimyasal tepkimede kütle korunmamıştır.

10. Aşağıda bir kimyasal tepkimenin kütle–za-man grafiği verilmiştir.

��

��

�

�

�

�

�

�

Bu grafiğe göre, I. Tepkime denklemi K + L → M şeklinde-

dir. II. “?” ile gösterilen yer 14 g’dır. III. Tepkime tam verimle ve artansız meyda-

na gelmiştir. ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I ve IIIC) II ve III D) I, II ve III

11. Maddelerin oksijen ile tepkimeye girmesine yanma, bu olayı gösteren tepkimelere de yanma tepkimesi denir.

Yanma olaylarına ait bazı denklemler aşağı-da verilmiştir.

Buna göre hangi denklem yanma tepkime-si değildir?A) 2H2 + O2 � 2H2OB) 2KCIO3 � 2KCI + 3O2

C) C + O2 � CO2

D) CH4 + 2O2 �CO2 + 2H2O

12. K + 3L � 2 M

tepkimesinde 3,6 g K maddesi ile 1,2 g L maddesi artansız tepkimeye girdinde 4,8 g m maddesi oluşmaktadadır.

Buna göre oluşan M maddesinin kütlesi K ve L maddeleri kütlelerinin toplamına eşit olmasının sebebi aşağıda verilenlerden hangisidir?A) Kimyasal tepkimelerde kütlenin korunması B) Kimyasal tepkimelerde molekül sayıları-

nın korunmasıC) Bileşiği oluşturan elementlerin kütlece

daima aynı oranda birleşmesiD) Kimyasal tepkimelerde atom sayısının ve

cinsinin korunması


85

Ünitetest 284

1. Kapalı bir kapta;

X + Y → Z tepkimesindeki maddelerin kütle – zaman değişim grafikte verilmiştir.

Zaman (dk)

Kütle (g)

20

60

Z?

X Y

Bu grafiğe göre aşağıda yapılan yorumlar-dan hangisi yanlıştır?

A) Tepkimede başlangıçta 60 g X ve Y mad-desi alınmıştır.

B) Toplam 100 g Z maddesi oluşmuştur.

C) Tepkime artansız bir şekilde gerçekleş-miştir.

D) X’den 60 g yani tamamı harcanmıştır.

2. Aşağıda kimyasal tepkime, atom modelleri ile gösterilmiştir.

��

�

Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Kimyasal tepkimelerde önce bağ kırılımı sonra yeni bağ oluşumu gerçekleşir.

B) Kimyasal tepkimelerde atom sayısında bir değişim olmaz.

C) Kimyasal tepkimelerde yeni atomlar olu-şur.

D) Kimyasal tepkimeler sonucu oluşan yeni madde, kendini oluşturan maddelerin özelliklerini taşımaz.

3. Kimyasal tepkimeler sonucunda yeni bağlar oluştuğu için elektron alışverişi veya elektron-ların ortaklaşa kullanımı gerçekleşmektedir.”

Kimyasal tepkimelerde gerçekleşen özellik-lerden birini tahtaya yazan öğretmen öğrenci-lerine; “Bunun sonucunda kimyasal tepkime ile ilgili nasıl bir yargıya ulaşılabilir?” sorusu-nu iletiyor.

Buna göre hangi öğrencinin verdiği cevap doğrudur?

A) Ayşe: Kimyasal tepkimeler sonucunda gi-ren atomların elektron sayıları değişebilir.

B) Semra: Kimyasal tepkimeye giren atom-ların proton ve nötron sayıları değişmez, sabittir.

C) Aslı: Kimyasal tepkimeye giren madde-lerin kütlesi, oluşan maddelerin kütlesine eşittir.

D) Deniz: Kimyasal tepkimeler sonucunda yeni maddeler meydana gelir.

4.

...I... değişimlerde olayların çoğu tersine döndürülebilir.

Örneğin; ...II...

Ayşe Öğretmen, yukarıdaki cümleyi tahtaya yazmış ve öğrencilerinden I ve II nolu boşluk-ları uygun şekilde doldurmalarını istemiştir.

Buna göre hangi öğrencinin verdiği ce-vapları doğrudur?

I IIA) Ege: Fiziksel

değişimBuğdaydan un elde edilmesi

B) Murat: Kimyasal değişim

Tuzun suda çö-zünmesi

C) Aslı: Kimyasal değişim

Suyun buza dönüşmesi

D) Deniz: Fiziksel değişim

Şekerin suda çözünmesi


86

Ünite test 284

5. Aşağıda kimyasal tepkimeye giren ve oluşan bazı maddelerin miktarları verilmiştir.

��

��

Bu tepkimeye göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Besin maddesi (C6H12O6) oksijen gazı ile tepkime girmiştir.

B) Bu olayda hem bağ kırılımı hem de bağ oluşumu gerçekleşmiştir.

C) Tepkimeye giren maddelerin toplam küt-lesi 58 g’dır.

D) “?” yerine 58 g yazılmalıdır.

6. Petrolden

benzin elde

edilmesi

Besinlerin sindirimi

Kağıdın üzerine

yazı yazılması

Şekerin suda

çözün-mesi

Demirin paslan-

ması

Patetesin haşlan-

ması

Yukarıdaki hangi renkteki balonlar patla-tılırsa geriye sadece kimyasal değişime örnekler kalır?

A) Siyah – beyaz

B) Kırmızı – siyah

C) Sarı – lacivert

D) Beyaz – yeşil

7. Gerçekleşen kimyasal bir tepkimenin tanecik modeli aşağıda verilmiştir.

� �

Buna göre tanecik modeli verilen tepkime-ye bakarak aşağıdaki ifadelerden hangisi-ne ulaşılamaz?

A) Atomlar arasındaki kimyasal bağların kı-rıldığına

B) Farklı atomlar arasında yeni bağların oluştuğuna

C) Maddelerin fiziksel hâllerine

D) Atom çeşidi ve sayısının değişmediğine

8. Kimyasal tepkimenin gerçekleşmesi için enerji gereklidir. Bu enerji tepkimeye giren maddeleri oluşturan taneciklerin hareket enerjisini artırır ve tanecikleri arası bağların kopmasını ve yeni bağların oluşmasını sağlar.

Buna göre aşağıda verilen kimyasal tepkime-lerde bağ kırılmasını ve bağ oluşumunu gös-teriniz.

C + O2 → CO2

Bağ kırımı

Bağ kırımı

Bağ oluşumu

A)

B)

C)

D)

C + O2 → CO2


87

Ünitetest 284

9. Aşağıda bazı kimyasal tepkime denklemleri verilmiştir.

I. N2 + 3H2 → 2NH3

II. 2H2 + O2 → 2H2O

III. 4Fe + 3O2 → 2Fe2O3

IV. CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O Buna göre verilenlerden hangileri yanma

tepkimesidir?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve IV D) II, III ve IV

10.

X X

X Xn

X nötr atomu şekildeki Xn iyonuna dönüşüyor.

Buna göre bu değişim ile ilgili aşağıda ve-rilenlerden hangisi yanlıştır?

A) n değeri – 2’dir.

B) Atom numarası değişmez.

C) Kimyasal özellik değişmez.

D) Fiziksel özellikleri değişir.

11. 1. CH4 + O2 � CO2 + H2O2. 2Fe + 3/2O2�Fe2O3

3. C3H2 + 5O2�3CO2+4H2OYukarıda verilen kimyasal tepkimeler ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Yukarıda verilen tepkilemelerin hepsi yan-ma tepkimesidir.

II. 1. tepkime hızlı yanma iken, 2. tepkime yavaş yanmaya örnektir.

III. 3. tepkime sonucunda karbondioksit ve su açığa çıktığından organik madde yanma tepkimesidir.


12. Bir kimyasal tepkime sırasında maddelerin kutlelerinin zamanla değişimini gösteren gra-fik aşağıdaki gibidir.

ZT

X

Kütle

Zaman

Y

Buna göre kimyasal tepkimenin denklemi aşağıda verilenlerden hangisidir?A) Z + T � X + YB) X + Y � Z + TC) X + Z � Y + TD) Y + Z � X + T


88

Ünite test 294

1. C + O2 → CO2

Kömürün içindeki karbonun havadaki oksijen gazı ile tepkimesi sonucu karbondioksit gazı oluşur.

Yukarıdaki verilen tepkime ile ilgili aşağı-da verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Tepkimenin başından itibaren bulunan, kimyasal değişime uğrayan madelere giren madde denir.

II. Giren maddelerin kimyasal yapısının de-ğişmesiyle oluşan maddelere ürün denir.

III. Girenlerden biri oksijen olan bütün tepki-melere yanma tepkimesi dendiği için bu tepkimede bir yanma tepkimesidir.


2. 2H2 (g) + O2 → 2H2O

Suyun yapısında hidrojen ve oksijen atomları bulunmaktadır. Yani su: hidrojen ve oksijen gazlarını bir araya gelmesiyle oluşur. Oksijen gazı yakıcı, hidrojen gazı yanıcı iken su mo-lekülü söndürücüdür.

Buna göre yukarıda verilen tepkime ile il-gili aşağıda verilenlerden hangisi yanlış-tır?

A) Su kendini oluşturan maddelerden farklı kimyasal özelliklere sahiptir.

B) Hidrojen ve oksijen molekülleri arasında bağlar kırılır ve yeni bağlar oluşur.

C) Molekül sayısı korunmuştur.

D) Atom sayıları korunmuştur.

3. + +→

Bir değişime ait tanecik modeli şekildeki gibi verilmiştir.

Bu kimyasal değişim ile ilgili öğrenci aşa-ğıda verilenlerden hangisine ulaşılabilir?

I. Toplam külte korunmuştur.

II. Yeni maddeler oluşmuştur.

III. Yeni atomlar oluşmuştur.

IV. Molekül sayısı korunmaktadır.

A) I ve II B) II ve III

C) I ve III D) I, II ve IV

4. C2H4 + 302→2CO2 + 2H2O

Yukarıda verilen tepkime denklemi ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangi-leri doğrudur?

I. Organik maddelerin yanma tepkimesi-dir. Çünkü sonunda karbondioksit ve su açığa çıkmıştır.

II. Girenler kısmı dört molekülde, ürünler kısmı dört molekülden oluştuğu için top-lam molekül sayısı korunmuştur.

III. C2H4 ve O2’nin özelliklerini taşımayan, yeni maddeler olan karbondioksit ve su açığa çıkmıştır.




89

Ünite4

test 29FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM – KİMYASAL TEPKİMELER

5. Boyama ile saç renginin değiştirilmesi Suyun elementlere ayrılması Kömürün yanması Sonbaharda yaprakların sararması Yukarıda gerçekleşen olaylarla ilgili aşağı-

daki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Yeni özellikte maddeler meydana gelmiştir. B) Hepsinde kimyasal değişim gerçekleşmiş-

tir. C) Maddelerin fiziksel özellikleri değişmemiş-

tir. D) Gerçekleşen olaylarda atomların cinsi ve

sayısı korunmuştur.

6. Zn(k) + 1/2O2 → ZnO(k)

oksijen

Zn (katı)

Şekildeki gibi Zn katısı ile oksijen tepkimeye girdiğinde ZnO katısı elde edilmektedir.

Bu tepkime ile ilgili aşağıda yapılan yorum-lardan hangisi yanlıştır?

A) Kaptaki toplam kütle değişmez.

B) Molekül cinsi korunmuştur.

C) Kaptaki katı kütlesi artmıştır.

D) Toplam atom sayısı ve çeşidi korunmuştur.

7. 2H2 + O2 → 2H2O

Yukarıda verilen kimyasal tepkime için aşa-ğıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) H2 ve O2 moleküllerinin kütlesi zamanla

azalır.B) Tepkimede atom cinsi ve sayısı korunmuş-

tur.C) H2O bileşiği, kendini oluşturan atomların

özelliklerini gösterir. D) Tepkime sonucunda yeni atomlar oluşma-

mıştır.

8. Öğretmen öğrencilerine şekilde gibi üç ayrı de-neyi yaptırmaktadır.

I. Deney

HCI

NaOH

çözelt�s� karıştırılıyor. (eş�t hac�ml�)

II. Deney Mg parçaları

H2SO4 çözelt�s�ne Mg parçaları atılıyor.

H2SO4

III. Deney Organ�k madde olan Metan(CH )gazının yanması sonucunda açığa çıkar.

CH

4

Öğrencilerin yaptığı bu deneylerde oluşan ürünler hangi seçenekte doğru olarak veril-miştir?

I II III

A) Karbondi-oksit ve su

Hidrojen gazı

Su ve tuz

B) Su ve tuz Hidrojen gazı

Karbondi-oksit ve su

C) Su ve tuz Karbondi-oksit ve su

Hidrojen gazı

D) Hidrojen gazı

Su ve tuz Karbondi-oksit ve su

90

Ünite4

test 29

9. Yanma tepkimeleri, girenlerinden biri oksijen olan tepkimeler olarak tanımlanmaktadır.

Yanma olayları her zaman alev çıkararak ger-çekleşmez, bu nedenle yanma olayı yavaş yanma ve hızlı yanma olarak iki çeşittir.

Yukarıda verilen açıklamaya göre aşağıda verilen yanma tepkimelerinden hangisi di-ğerlerinden farklıdır?

A) CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O

B) C + O2 → CO2

C) 2Fe + 3/2O2 → FeO3

D) H2 + 1/2O2 → H2O

10. Öğretmen : ...................................................Deniz : Kağıtların yanması

Öğretmen : ...................................................Ezgi : Hücrelerde besinlerden enerji

elde edilmesi

Öğretmenin sorularına Deniz ve Ezgi doğru cevaplar vermiştir.

Verilenlerden yola çıkarak hangi yorum yanlıştır?A) Deniz’den alevli yanmaya örnek istemiş

olabilir.B) Ezgi’den alevsiz yanmaya örnek istemiş

olabilir.C) Demir’in paslanması da Ezgi’nin örneği-

ne benzer bir olaydır.D) Her iki durumda da toplam kütle tepkime

sonucu azalmıştır.

11. Bir kimyasal tepkime sırasında tepkimeye gi-ren maddelerin ve ürünlerin kütlesinin zamanla değişim grafiği aşağıdaki gibidir.

L

M

K

60Kütle

Zaman

12

?

0

Tepkimeye göre L maddesinin kütlesi kaç gramdır?A) 72 B) 60 C) 48 D) 12

12. Sınıf : 8ADers : Fen BilimleriKonu : Fiziksel ve Kimyasal Değişimler

Soru : ........... değişimlere örnek veriniz.

Doğru cevap : Camdan sürahi yapılması

Yukarıda verilen soruda istenen değişim hangi değişimdir ve verilen cevap yerine başka hangi örnek verilirse cevaba göre doğru olur ?A) Fiziksel değişim → Üzümden şarap elde

edilmesi.B) Kimyasal değişim → Suyun buza dönüş-

mesiC) Kimyasal değişim → Buğdaydan un elde

edilmesiD) Fiziksel değişim → Naftalinin süblimleş-

mesi


91

Ünite4

test 30

1. Farklı maddelerin asitlik – bazlık derecesini yani pH değerini belirlemek için kırmızı laha-na çözeltisini kullanabiliriz.

Kırmızı lahana çözeltisinin pH değeri yaklaşık 7 olup rengi mordur. Asitliğin fazla olması du-rumunda çözeltinin rengi koyu kırmızıya, baz-larda ise maviye, kuvvetli bazlarda ise yeşile dönüşmektedir.

Kırmızı - moradönüşüyor.

Renk değişimiolmuyor.

Renk maviyedönüşüyor.

Kiraz kırmızıyadönüşüyor.

Yeşil - sarıyadönüşüyor.

K L M

N T

Yukarıdaki verilen kaplarda eşit miktarda kır-mızı lahana çözeltisi bulunuyor. K, L, M, N ve T çözeltileri kaplara eklendiğinde renk değişi-mi şekildeki gibi oluyor.

Buna göre bu maddelerin pH sıralaması hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) N > K > L > M > T

B) T > L > M > N > K

C) T > M > L > K > N

D) M > T > L > K > N

2. Öğretmen, öğrencilerine asitlerin metal üze-rindeki etkisini gözlemlemeleri için aşağıdaki deneyi gerçekleştiriyor.

Deney tüpünün içine 20mL hidroklorik asit (HCL) çözeltisi koyuyor ve çözeltisinin içine magnezyum parçaları atıyor, daha sonra de-ney tüpünün ağzını bir balonla kapatıyor. Ve belirli bir süre sonra balonun şiştiği gözlemle-niyor.

HCL çözeltisi

Magnezyum parçaları

Buna göre bu deney ile ilgili aşağıda ya-pılan yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Magnezyum metali, hidroklorik asit ile tepkimeye girerek magnezyum klorür tuzu oluşmuştur.

II. Balona dolan gaz ise hidrojen gazıdır. III. Kimyasal bir tepkime gerçekleşmiş yeni

maddeler oluşmuştur.A) Yalnız I B) I ve IIC) II ve III D) I, II ve III

3. Aşağıdaki maddeler asit ve baz özelliğine göre gruplanırken hata yapılmıştır.

� �

�

� �

� ��

��

��

��

��

�

��

��

��

��

��

��

��

��

Buna göre hangi maddelerin yeri değiştiri-lirse, gruplandırma doğru olur? A) 1. ve 5. maddelerin yerleri değiştirilmeli B) 2. ve 4. maddelerin yerleri değiştirilmeliC) 1. ve 6. maddelerin yerleri değiştirilmeliD) 3. ve 5. maddelerin yerleri değiştirilmeli

ASİTLER VE BAZLAR

92

Ünite4

test 30

4.

Asit yağmurları ile ilgili aşağıda verilen bil-gilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Fosil yakıtların yanması sonucu oluşan CO2, SO2 ve NO2 gibi hava kirliliğine sebep olan gazlar atmosfere verilir.

II. Havadaki su buharı fosil yakıtların yanması sonucu açığa çıkan gazlar ile kimyasal tepkimeye girerek nitrik asit, sülfirik asit ve karbonik asitler meydana gelir.

III. Asit yağmurlarına yanardağların atmos-fere püskürttüğü kül ve dumanda etki eder.


5. Öğretmen, öğrencilerine asit ve bazlar konu-su anlatırken akılda daha kalıcı olması için örnekler vererek anlatmaktadır.

I. Örnekte yapısında hidrojen elementi bulunmayan asitler vardı, bunlar sulu çözeltilerde “H

+” iyonu vermektedir.

II. Örnekte, yapısında hidrojen elementi olup fakat baz olan maddeler vardır.

III. Örnekte ise yapısında “OH–” iyonu içerir

ama bu bileşik baz değil bir asittir.

Yukarıda verilen açıklamaya göre öğret-men, I, II ve III numaralı örneklerde verdiği maddeler aşağıdakilerden hangisidir?

I II IIIA) NO2 NH3 NaOHB) SO2 H2SO4 Ca(OH)2

C) CO2 NH3 CH3COOHD) NO2 HCI CH3COOH

6.

Kırmızı çözelti

çökelti

Saf su

NaOH HCl

Termometre Termometre

Yukarıda verilen deney düzeneğinden ilk önce saf suya sodyum hidroksit daha sonra aynı miktarda hidroklorik asit eklendiğinde bir süre sonra kırmızı renkli bir çözelti ve kabın dibinde bir çökelti oluşurken termometrenin gösterdiği değer artmaktadır.

Buna göre bu deney ile ilgili aşağıda ya-pılan yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Dibe çöken madde tuzdur, asit ve bazla-rın birleşmesinden tuz meydana gelir.

II. Asit ve baz tepkimelerin sonucunda ısı açığa çıktığından termometrelerde sıcaklık artışı olur.

III. Nötralleşme tepkimesinde asit, asitlik özelliğini, bazda bazlık özelliğini kaybe-der. Sonuçta nötr bir madde oluşur.



ASİTLER VE BAZLAR

93

Ünitetest 304

7. Belirteçler Asit Baz TuzMetilen kırmızı

Kırmızı Sarı Turuncu

Fenolftalein Renksiz Pembe Renksiz

Belirteçler asitleri, bazları ve tuzları tanıma-mıza yardımcı olur.

X çözeltisi

Y çözeltisi

Z çözeltisi

I II III

Şekildeki X, Y ve Z çözeltilerinin asit, baz veya tuz olduğunu belirlemek için aşağıda verilen işlemlerden hangisi tek başına ya-pılabilir?

I. I ve II. kaplara metil kırmızı damlatılmalı-dır.

II. I ve III. kaplara fenolflatein çözeltisi dam-latılmalıdır.

III. I. kaba metil kırmızı damlatılmalıdır.A) Yalnız I B) I ve IIC) II ve III D) I, II ve III

8. Fen bilimleri öğretmeni X, Y, Z ve T maddele-rinin sulu çözeltileriyle ilgili aşağıdaki bilgileri veriyor.

X çözeltisinin tadı ekşidir.

Y çözeltisi mavi turnusol kâğıdını kırmı-zıya çevirir.

Z çözeltisi suya OH– iyonu verir.

T çözeltisi ciltte kayganlık hissi uyandırır.

Öğretmen, öğrencilerinden bu bilgilere göre bir çözeltiye ait asit – baz formülüne örnek yazmasını istiyor.

Buna göre hangi öğrenci yanlış formül yazmıştır?

A) Betül: X → H2SO4

B) Mustafa: Y → HCl

C) Zeynep: Z → NaOH

D) Ahmet: T → HNO3

9.

X sıvısı Y sıvısı Yukarıdaki resimlerde X ve Y sıvısına turnu-

sol kâğıdı batırıldığında renk değişimleri gös-terilmiştir.

Buna göre X ve Y sıvıları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) X ve Y sıvılarının sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.

B) Y sıvısının pH değeri, 7–14 arasındadır.

C) X sıvısı kuvvetli bir bazdır.

D) Mutfak tezgahındaki mermere dökülen X sıvısı mermeri aşındırır.

10. Aşağıdaki tabloda K, L, M ve N maddelerinin pH değerleri verilmiştir.

Madde pH değeri

K 1

L 7

M 8,3

N 13

Buna göre,

I. K maddesi mavi turnusol kâğıdını kırmı-zıya çevirir.

II. L maddesi nötr yapıdadır.

III. M maddesi, N maddesine göre zayıf baz özelliği gösterir.

IV. K maddesi metal kapta saklanmalıdır.

ifadelerinden hangileri yanlıştır?

A) Yalnız IV B) I ve III

C) II ve IV D) I, II ve III

ASİTLER VE BAZLAR

94

Ünite4

test 31

1. X

Y

7

7

zaman

zaman

pH

pH

Şekil II

Şekil I

Yukarıdaki saf su bulunan kaplara şekildeki gibi X, Y maddeleri eklenince pH grafiği şekil-deki şekildeki gibi olmaktadır.

Buna göre aşağıda yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır?A) Şekil I’de saf suya eklenen X maddesi

asit olabilir, çünkü pH miktarı azalmıştır.B) Şekil II’de saf suya eklenen Y maddesi

baz olabilir, çünkü pH miktarı artmıştır.C) X maddesi NH3, Y maddesi ise CH3

COOH olabilir.D) Şekil I’deki kapta X maddesi eklendikten

sonra mavi turnusol kağıdına etki eder: Şekil II’deki kapta Y maddesi eklendikten sonra kırmızı turnusol kağıdına etki eder.

2. Aşağıda pH değeri 13 olan X çözeltisi ile pH değeri 1 olan Y çözeltisi verilmiştir.

��

��

��

Bu çözeltilerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) X ve Y çözeltileri elektrik akımını iletir. B) X ve Y sıvıları birbirine karıştırılırsa nöt-

ralleşme tepkimesi gerçekleşir.C) X ve Y sıvıları birbirine karıştırılırsa pH

değeri 14 olan çözelti elde edilir.D) X ve Y sıvıları birbirine karıştırılırsa tepki-

me sonucunda tuz ve su oluşur.

3.

K, L ve M

M

X çözeltisi Baz çözeltisi

Şekildeki kaplarda X çözeltisi ve baz çözeltisi bulunmaktadır. Sırasıyla K, L, M gazları ve x çözeltisi gönderiliyor. Gazlardan biri asidik, biri bazik diğeri ise nötr özelliktedir.

L gazı X çözeltisi ile K gazı baz çözeltisi ile tepkime verirken M gazı ise tepkime verme-den ortamdan gaz olarak çıkış sağlıyor.

Buna göre aşağıda verilen K, L ve M gaz-ları ile ilgili aşağıda verilen seçeneklerden hangisi doğrudur?

K L M XA) Baz Asit Nötr Asit

B) Asit Baz Nötr Baz

C) Baz Asit Asit Asit

D) Asit Baz Nötr Asit

4. Aşağıda bir maddenin suda çözündüğünde ortama verdiği iyonlar gösterilmiştir.

�

��

��

��

��

�

��

��

��

�

�

��

�

Buna göre suda çözünen madde ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Asidik özellik gösterir.B) Ele kayganlık hissi verir.C) pH değeri 7’den küçüktür.D) Sulu çözeltisi elektrik akımını iletir.

ASİTLER VE BAZLAR ASİTLER VE BAZLAR

95

Ünite4

test 31

5. Mavi turnusol kağıdı

Kırmızı turnusolkağıdı

X çözeltisi Y çözeltisi

Şekildeki X çözeltisi mavi turnusol kağıdını kırmızıya, Y çözeltisi ise kırmızı turnusol ka-ğıdını maviye çevirmektedir.

X çözeltisi

Y çözeltisi

Eşit hacimli X çözeltisinin üstüne Y çözeltisi ekleniyor.

Kırmızı Mavi

Daha sonra oluşan çözeltiye kırmızı ve mavi turnusol kağıdı batırılıyor.

Yukarıdaki yapılan deney ile ilgili aşağıda yapılan yorumlardan deney ile ilgili aşağı-da yapılan yorumlardan doğru ya da yan-lış şekilde eşleştirilmesi hangi seçenekte verilmiştir?

I. Son durumdaki çözeltiye turnusol kağıtları batırıldığında renk değişimi olmaz.

II. Renk değişiminin olmamasının sebebi nötr olmasıdır.

III. X çözeltisi asidik özellik Y çözeltisi bazik özellik göstermektedir.

A) I.D

II.D

III.Y

B) I.D

II.D

III.D

C) I.D

II.Y

III.Y

D) I.Y

II.Y

III.Y

6. Y çözeltisi

X çözeltisi

Zaman

H+ Şekildeki veri-len sistemde X sulu çözeltisi-ne, Y sulu çö-zeltisinin mus-luğu açılarak tamamın ya-

vaş yavaş ekleniyor. X ve Y çözeltileri arasın-da nötralleşme tepkimesi gerçekleşiyor. Kap-taki H+ iyonun miktarının değişim grafiği şekildeki gibi verilmiştir.Buna göre X ve Y çözeltilerinin çeşitleri ve hacimleri hangi seçenekteki gibi olabilir?

X Y

A) Asit 2V Baz 2VB) Baz V Asit VC) Baz 2V Asit VD) Asit 2V Baz V

7. Belirteç Asit Baz

Metil oranj Kırmızı SarıFenolftalein Renksiz Pembe

Bazı belirteçlerin asit ve bazlarla etkileşimi sonucu oluşan değişimler tabloda verilmiştir.

X sıvısı üzerine fenolftalein damlatıldığın-da pembe renk oluştu.

Y sıvısı üzerine metil oranj damlatıldığın-da kırmızı renk oluştu.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?A) Y sıvısının pH değeri 7’den küçüktür. B) Y sıvısı sulu çözeltilerinde H

+ iyonu verir.

C) X sıvısı sulu çözeltilerinde OH–

iyonu verir.D) X sıvısı metallere etki edebilir.

ASİTLER VE BAZLAR

96

Ünite4

test 31

8. Aşağıdaki I. çözeltiye pH metre daldırılıyor ve pH değeri ölçülüyor.

İki çözelti birbiri ile karıştırılıyor ve oluşan renksiz çözelti ısıtılarak buharlaştırıldığında beyaz renkli madde elde ediliyor.

Yapılan bu deneyle ilgili aşağıdaki ifade-lerden hangisi yanlıştır? A) II. çözeltinin pH’i 3 olabilir.B) Oluşan çözelti asidik özelliktedir.C) Beyaz renkli madde tuzdur.D) Karıştırılan I. ve II. çözeltiler kimyasal

özelliklerini kaybetmiştir.

9. Yukarıda özdeş kaplar içerisinde bazı madde-lerden hazırlanmış çözeltiler bulunmaktadır.

� ��

��

��

��

Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?A) I. kaptaki çözelti metal kaba konulmama-

lıdır. B) Bütün kaplardaki çözeltiler elektrik akımı-

nı iletir.C) NaCl, asit ve bazların nötralleşme tepki-

meleri sonucu oluşmuş olabilir.D) II. ve III. kaptaki maddeler turnusol kağı-

dını maviye çevirirler.

10. Fen bilimleri öğretmeninin tahtaya yazdığı sorular ve öğrencilerin verdiği cevaplar aşa-ğıda verilmiştir.

Soru 1: Gazlı içecek bardağı mermer tezgaha dökülür ve temizlen-mezse ne olur?

Soru 2: Bulaşık makinelerinde yıkanan cam bardakların yüzeyinde olu-şan matlığın sebebi nedir?

Soru 3: Mutfaktaki yağ lekelerini temizlik malzemesiyle çıkarırken eldiven kullanılmazsa ne olabilir?

Cevap 1: Gazlı içecek baziktir ve mer-meri aşındırır.

Cevap 2: Deterjanlar asidik özellik gös-terir ve camları mat yapar.

Cevap 3: Temizlik malzemeleri kimyasal madde olduğu için cildi tahriş eder

Buna göre verilen cevaplardan hangileri doğrudur? A) Yalnız 3 B) 1 ve 2C) 2 ve 3 D) 1, 2 ve 3

11.

Asit yağmurlarının yağması sonucunda re-simlerdeki etkiler oluşmuştur.

Asit yağmuru ile ilgili aşağıdaki ifadeler-den hangisi yanlıştır? A) Fosil yakıtlarının fazla yakıldığı sanayi

bölgelerinde daha çok oluşur.B) Deniz, göl, akarsulara karışarak suların

asitlik derecesini olumlu etkiler.C) Toprağın kimyasal yapısını ve biyolojik

koşullarını olumsuz etkiler.D) CO2, NO2, SO2 gazları havadaki su ile tep-

kimeye girmesiyle asit yağmurları oluşur.

ASİTLER VE BAZLAR

175

ÜNİTE 1 MEVSİMLER VE İKLİM

TEST 11.D 2.C 3.D 4.B 5.A 6.A 7.D 8.A 9.B 10.D11.D 12.C 13.D 14.B

TEST 21.D 2.C 3.D 4.D 5.B 6.C 7.B 8.A 9.A 10.DTEST 31.C 2.A 3.C 4.C 5.C 6.B 7.D 8.A 9.D 10.DTEST 41.A 2.D 3.D 4.B 5.D 6.C 7.C 8.B 9.D 10.C

TEST 51.C 2.D 3.C 4.A 5.C 6.C 7.B 8.C 9.A 10.B11.D 12.B

TEST 61.A 2.B 3.A 4.C 5.C 6.D 7.C 8.A 9.D 10.B11.C 12.D

ÜNİTE 2 DNA VE GENETİK KOD

TEST 71.A 2.A 3.D 4.D 5.C 6.D 7.B 8.C 9.B 10.A

TEST 81.C 2.C 3.B 4.D 5.D 6.D 7.C 8.A 9.D 10.D11.D 12.A

TEST 91.C 2.C 3.B 4.C 5.A 6.C 7.A 8.D 9.A 10.D11.B

TEST 101.B 2.D 3.D 4.B 5.A 6.C 7.B 8.C 9.A 10.A11.D

TEST 111.D 2.B 3.C 4.A 5.D 6.D 7.C 8.C 9.D 10.C11.A

TEST 121.B 2.D 3.A 4.D 5.A 6.D 7.B 8.B 9.D 10.C11.A 12.D

TEST 131.B 2.B 3.C 4.D 5.C 6.D 7.B 8.B 9.A 10.B11.A

TEST 141.D 2.D 3.D 4.C 5.A 6.A 7.D 8.D 9.D 10.B

TEST 151.D 2.B 3.D 4.D 5.D 6.C 7.D 8.D 9.B 10.B11.DTEST 161.C 2.B 3.B 4.B 5.C 6.B 7.C 8.A 9.D 10.D11.C 12.DTEST 171.A 2.D 3.C 4.B 5.A 6.B 7.D 8.C 9.D 10.D11.C 12.B

ÜNİTE 3 BASINÇ

TEST 181.D 2.A 3.C 4.A 5.C 6.B 7.C 8.B 9.A 10.CTEST 191.B 2.D 3.D 4.B 5.B 6.C 7.D 8.C 9.D 10.CTEST 201.C 2.B 3.D 4.B 5.C 6.C 7.B 8.ATEST 211.D 2.B 3.C 4.D 5.B 6.A 7.C 8.A 9.BTEST 221.D 2.C 3.B 4.C 5.B 6.D 7.C 8.D 9.C 10.B11.A 12.CTEST 231.C 2.D 3.D 4.A 5.D 6.D 7.C 8.B 9.C 10.A11.A 12.C

ÜNİTE 4 MADDE VE ENDÜSTRİ

TEST 241.D 2.C 3.C 4.C 5.B 6.C 7.D 8.D 9.B 10.D

TEST 251.A 2.D 3.C 4.C 5.D 6.C 7.B 8.A 9.D

TEST 261.A 2.A 3.B 4.C 5.C 6.D 7.B 8.D 9.C 10.B11.C

TEST 271.D 2.A 3.B 4.B 5.D 6.A 7.D 8.C 9.D 10.B11.B 12.A

TEST 281.C 2.C 3.A 4.D 5.D 6.A 7.C 8.A 9.D 10.C11.D 12.B

CEVAP ANAHTARI

176

TEST 291.D 2.C 3.A 4.D 5.C 6.B 7.C 8.B 9.C 10.D11.C 12.D

TEST 301.C 2.D 3.A 4.D 5.C 6.D 7.A 8.D 9.C 10.A

TEST 311.C 2.C 3.D 4.B 5.B 6.D 7.D 8.B 9.D 10.A11.B

Documents

Ünite test 17 ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ – II › ckv3calisma › resimler › files › 8... · 2020-03-31 · 53 Ünite ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ – II 2 test 17 5