Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
OFFICIUM
IN FESTO
SANCTISSI~L£ .FAMILllE
>Q1H:Y~ t;r~1.~~nA'71Jn nrtl [)JB:G];~l ~71JE:lj~9~:i'.lG~~ ©©TJI;i'JJ~A
'1'!TI1'lA PDiV'T :PA~~}JJ'lp
SUB RITU II. CLASSlS.
EX TY PIS AUG. COTli ET SOCII.
1845.
Quando officium SS .. Familice concurrit, in I. rel II. ?:esperis, cum officio S. J.lfarci, 'l:el SS. Philippi et Jacobi. reZ Invenlionis S. Crucis, vesperce dicuntur integrce de SS. Familia cum commemoratione officii pr(}!cedentis t·el sequent is.
ORATIONES Ante et post o.t1icium dicel1dlJ!.
A"XTE DIYI"XC\I OFFICIUM.
APERI, Domine, os meum ad benedicendum nomeu sanctum tuum; munda quoq~e cc.r meum ab omnibus vallis, perversis, et alienis cogitatiO!liPllS ; intellectum iIlumina, affectum iufiamma, ut digne;, attente, ac devote, hoc officium recitare valeam, et exaudi'd' ,nerear ante conspectum divinw l\Iajestatis tuw. Per Chri$tnnl Dominum 110strum. Amen.
Domine, in unione iIIiu:''' 1ivinw intentionis qua ipse ill terris laudes Deo persolvi~5j. has tibi Horas persolvo.
POST DIV1.:tiUM OFFICIUM.
Orationem sequentem de;".o.t.~post officium recitantibus Leo Papa .Y defectus et c'r!J;<:s, in eo persolt'endo, ex humanu fragilitate contractas, inaulsit.
SACROSANCT1E et individuJIl Trinitati, crucifixi Domini nostri Jesu Christi humau'oo,ti, beati3simw et gloriosissimro semperque Virginis Mariw fmcundro integritati, et omnium sanctorum universitati, sit sempiterna laus, honor, virtus et gloria, ab omni creatura, nobisque remissio omnium peccatorum per infinita secula seculorum. Amen.
Beata viscera Mariw Virginis, quw portaverunt wterni Patris Filium; et beata ubera quw lactaverunt Christum Dominum.
Pater noster. Ave, Maria.
A
IN 1. NOCTURNO.
AESOLUTIO.
EXAUVI, Domine Jesu Christe, preces servorum tUOl'um, et miserere nobis: qui clIm Patm et Spiritu Sane to vivis et l'~g-nas in secula seculorllm. R. Amen.
BENEDICTIONES.
1. Beneilictione perpetua beneilicat nos Pater wterllUS' R. Amen.
:2. Unigenitlls Dei Filius nosPea~ilicere et adju\'are dig-netur. It. Amen.
3. Spirit;lS Sancti gr,ltia illllj\fj~t sensus et corda nostra. R. Amen.
IN II. No~:edRNO. AESOL~:iiQ.
Ircll's pietas et misericordia~':~Os ailjuvet, qui cum Patre et Spiritu Sancto "i"it et reg-nat in secula seculorum. R. A-lneo.
r, r::\r:D1 (;r.t~:;r::s.
4. Deus Pater omnipotens sit n~bis propitius et clemens. R. Amen. ..:.:
5. Christus perpetnre ilet nobis gaudia "itw. R. Amen. O. 19-nem sui amol'is accelJ":I'1r&. Deus in cordibus nostris.
R. Amen. • ••• I~ III. NOCTURNO.
ABSOLUTIO.
~t\ Vinculis peccatorum nostrorum absolvat nos omnipotens et misericors Dominus. R. Amen.
llENEDlCTIONES.
7. Evallgelica lectio sit nobis salus et protectio. R. Amen. i'i. Divinum am'ilium maneat semper nobiscum. R. Amen. !). Ad societatem civium supernorum perducat nos rex
angelol'um. R. Amen.
G ~~' ~ 9 ~~gg@~~\0(0019:;"J\90,~~@Qgg ~,~,f)~~I~ 'g, .0
~~,~, '~~e'~~'~~-g~'~~~~,ri~\i~~',;'~~y::~~:~ ~i~~~ltO
OFFICIUM SANCTISSIMiE J<'AMILIiE.
AD I. YESPERAS.
Patel' noster. Ave, Maria. V. Deus, t in adjutor~lllh
meum intende ; R. Domine, ad adjurail.
dum me festiua. Gloria Patri, &c. Alle\IiU,.
Ant. 0 AdmirabiJe C,Om" ,
mercium! Creator generhl humani, animatum corJ'.us sumens, de virgine nasei olignatus est: et procedei);:;' homo sine semine,largitu~ est' nobis suam deitatem, allell~fll'.
Psalm. 109.
DIXIT Dominus domino meo: • Sede a dextris meis.
Donee ponam inimieos tuos, • seabellum pedum tuorum.
Virgam drtutis ture emittet Dominus ex Sion:' dominare in medio inimieorum tuorum:
Tecum principium in . die virtutis ture, in splendorl bus
sanctorum: • ex utero an te luciferum genui te.
Juravit Dominus, et non pamitebit ellln:' tues sacerdos in reternum secundum ol'dinem Melchisedech.
Dominns it dextris tnis, • con fregit in die irre sure reges.
Judicabit in nationiblls, implebit ruinas: • conquassabit capita in terra multorum.
De torrente in via bibet : • proptereit exaltabit caput.
Ant. 0 ad:nirabile commercium ! Creator generis humani, animatum corpus sum ens, ue virgine nasci uignatlls est: et procedens homo sine seminc, largitus est nobis suam ueitatem, alleluia.
Ant. Ante lueiferum genitus, et ante secula, Dominus Salvator noster in forma servi apparuit, alleluia,
4 Officium
Psalm. 112.
LAUDATE, pueri, Dominum, • laudate nomen Domini.
Sit nomen Domini benedictum, • ex hoc nunc, et lJ~que in seculum.
A solis ortu usque ad occasum, • laudabile nomen Domini.
Excel~us super omnes gentes Dominus, • et super crelos gloria ejus.
(luis sicut Dominos Deus noster, qui in altis babitat, • et humilia respicit in crelo et in terra!
Suscitans II terra inopem, • et de sterc01'e el'igens pauperem.
Ut collocet eum cum principibus, • cum principibus populi sui.
Qui habitart' facit sterilem in dorno, • matl'em filio1'um lretantern.
Ant. Ante lucife1'um genitus, et ante secula, Dominus SalvatoI' noster in forma servi apparuit, alleluia.
Ant. Ecce Maria genuit nobis Salvatorem, quem J oannes videns, exclamavit cI icens: Ecce Agnus Dri, ecce qui tol1it peccata mundi, alleluia.
Psalm. 121.
LlETATUS sum in his qum dicta sunt mibi: • in Do_ mum Domini ibimus.
Stantes erant pedes nostri • in atriistuis, Jerusalem.
Jerusalem, qure redificatur ut civitas : • cujus participatio ejus in idipsllm.
Illuc enim ascenderunt tribus, tribus Domini: • testimonium Israel ad confitenrl~ ncmini Domini. '. ·Quia ilIic sederunt sedes in ,i~aicio, • sedes super domum ·blt.vid.
. 'Rog-ate qUal ad pacem sunt : .r~salem, • et abundantia : <fi1kentibus teo ,':: .Fiat pax in virtute tua, • ·i.:t :abundantia in turribus . tuis. ..~ropter fratres meos et
¥lI'aximos meos, • loquebar pacem de teo , , :. propter domum Domini Dei nostri, • quresivi bona
, tibi.
Ant. Ecce Maria genuit nobis Salvatorem, quem Joannes videns, exclamavit dicens: Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi, alleluia.
Ant. Benedicite Dominum, omnes angeli ejus, ministri
I ejus, q 11 i facitis voluntatem ejus, alleluia.
Sanctissimro Falllili(~, 5
Psalm. 126.
NISI Dominus redificaYel'it domntn, .. in vanum Iaborn_ verunt qui redificant eam.
Nisi Dominus custodierit civitatem, • frustra vigilat qui custodit eam.
Vanum est vobis ante lucern surgere: • surgite postquam sederitis, qui manducatis panem doloris.
Cum dederit dilectis suis somnum: • ecce brererlitaF Domini, filii, merces, f~:U0. tus ventris.
Sicut sagittre in manu. F'?' tentis, • ita filii excusso-rum, .
Beatus vir qui implevit desiderium suum ex ipsi~ non confundetur cum 10,?1'''tur inimicis suis in porta.
Ant. Benedicite Dominlir." omnes angeli ejus, minlstri: ejus, qui facitis volunta.te!'1 ejus, alleluia.
Ant. J osepb fidelis et pm,. dens, quem constituit Dominus super familiam suam, alleluia.
Psalm. 147.
LAUDA, Jerusalem, Dominum: • lauda Deum tuum, Sion.
Quoniam confortavit Berns porlarum tuarum: • bene-I dixit filiistuis in Ie.
Qui posnit fines tnos pacem : • et adi pe frumenti satiat te.
Qui emittit eloqnium BU
urn terral: • velociter currit sermo ejus.
Qui dat nivem sicut lanam: • nebnlmn sicnt cine-rem spargit, ,
Mittit cristallnm suam Sl
cut buccellas : • ante faciem frigoris ejns q uis sustinebit ?
Emittet verbum "unm, et liquefaciet ea: • flabit spiritus ejus, et Iluentaqual,
Qui anuuntiat verbum suum Jacob: • justitias et judicia sua Israel., ,
Non fecit tahter omm nationi, .. et .Judicia sua non manifestavit eis.
Ant. Joseph fidelis et prudens, quem constituit Dominus super familiam suam, alleluia.
CAPITULUM. Gal. 4.
F RATRES, quanto tempore b~res parvulns ~st, . nihil dlffert a servo, cum SIt Dominus omnium: sed sub tntoribus, et actoribus est usque ad prre£nitlllU tempus a Patre. R. Deo gratias.
HYMNUS. o PAR ingenito, Christe Deus, Patri,
Infans! quem teneris, conjllge cum sacra,
Officium
Mulcet drgo Parens, et colit osculis, Da cunas prope sistere.
the dirro meditans supplicium crucis,
Fletu nostra tuo crimina diluis,
\" ngitu misero flectis et rothera: P<pnas excipis, innocens.
LlllAS purpureum, corpore, sangllinem,
Exciso, So]ymro fata prroocclIpas;
N atajiqne solo non pudet ejici ; Sie rogros, medicus, pi as.
TlJ, ~IatEI', penetl'ans grande sacrarium,
Quid vindex scelerum, quid Deus exigat
~\lta mente vides, jitmque tnum ferox Peetns, lancea vllhwrat.
QFO te cllmque, Senex, jnssa ferant Dei,
Sponsam cum puero, nee mora, dil'igis :
Alto tnque mones, Christe, silentio, Quid natos decet in patres.
I"~\TDAS operi, pan per et iudigns:
Templo, qui proceres, Sermo Patr:s, doces ;
Tot ~ecreta tegis fronte modestiro, Qurosilor, licet arbitPl'.
PER Christnm puerum maxima laus Patri :
Per lVlatrem, proprio maxima Filio;
Per Sponsum tibi, laus maxima, Spiritns : Per Tres gloria sit Tribus. Amen.
V. Verbum car~ factllln' est, alleluia.
R. Et habitavit in nobis, alleluia.
Ad Magnificat.
: ~J Ill. Joseph, fili David, nolilimere accipere Mariam C~l~~'!;~m tuam; quod enim io ~i'l:ncttllm est, de Spiritu ~o:,i~'o est: pariet autem filii'Ul,.et voeabis nomen rjus JCilil\l, alleluia.
CCln!icll1ll B. 3IClri(['.
.•. Luc. 1.
~'IAPKIFICAT ' anima mea D~lil..ibllm.
. Et eXllltavit spiritus meus • ill"Beo sallltnri mea.
'Q,iia respexit hllmijilat"m ancillre SlIro : ' rcce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes.
Quia fecit mihi magna qui l)otens est: 'et sanctum nomen rjlls.
Et misericordia ejus a prop:enie in progenies' timen_ tibns eum.
Fecit potentiam in brachia
Sanctissimce Familice. 7
suo: • dispersit superbos mente cordis sui.
Deposuit potentes de sede, • et exaltavit humiles.
Esurientes implevit bonis: • et divites dimisit inanes.
Suscepi t Israel puerum suum, • recordatus misericordim sum.
Sicut locutus est ad patres nostros, • Abraham et semini ejus in smcula.
Ant. Josepl1, filiDal'id, noli timere aecipere l\Iariam conjugem tuam ; quod enim in ea. natum est de Spiritu Sancto est: pariet alltem filiurn et vocabis nomen ejus Jesum, allel::Jia.
ORATIO.
DEus, qui salntis mterna>, per sanctissimam Familiam Jesu, Marim, Joseph, hllmano generi prmmia prmstitisti; tribue, q umsnmus, ut in qua vitm authorem nobis similem foris agnovimus, per earn intus reformari mereamur. Per enmdem, &c. Com. sabbati ante dam. III.
post Pascha. Ani.Modicum, et non vide
bitis me, dicit Dominus; iterum modicum, et videbitis me, quia vado ad Patrem, alluia, alleluia.
V. Mane nobiscum, Domine, alleluia;
R. Quoniam ad vesperascit, alleluia.
ORATIO.
DEus, qui errantiblls, ut in riam possint redire justitire, veritatis tum lumen ostendis ; da cunctis qui christiana. professione censentur, et ilia respuere, qure hllic inimica sunt nomini, et ~a qure sunt apta sectari. Per Dominum, &c.
Y. Dominus vobiscum ; R. Et cum spiritll tuo. V. Benedicamus Domino; R. Deo p;ratias. V. Fidelium animre per
misericordiam Dei req lIlescant in pace. R. Amen.
Pat~r noster.
AD CQ}IPL]';TORIUM.
Y. Jube, Domne, benedicere.
Benedictio. Noctem quietam et finem perfectum con_ red at nobis Dominus omnipotens. R. Amen.
Lectia bre>.:is. I. Pet. V.
F RATRES, sobrii estote, et vigilitate, quia adversarillS vester diabollls tanqu<,m Iro rugiens circuit, qureren" quem devoret: cui resistite fortes in fide. Tu autem, Domine, miserere nobis.
R. Deo gratias. V. Adjutorium t nostrum
in nomine Domini; R. Qui fecit crelum et ter
ram.
8 Officium
Pater noster.
Deinde fit confessio; et factd absolutione, dicitur.
V. Converte nos, Deus, salutnris noster;
R. Et iwerte iram tuam 11 nobis.
V. Deus, t in ailjutorium meum intende;
R. Domine, ail ailjuvamlum me festina.
Gloria Patri, &c. Alleluia.
"1nt. Alleluia.
Psalm. 4.
C'r~l invocal'ell1 exnudirit me Deus justi ti re mere: • in tribulatione dilatasti mihi.
I\Iiserere mel',' ct exaud i orationell1 meam.
Filii hominnll1, usquequo gravi conle? • ut quid diligitis Yanitatem, et qUalritis mandaciull1 ?
Et sci tote quoniam mirificavitDominussanctumsuum: • Dominus eXRudiet me cum clamavero ad eum.
Il'ascimini, et nolite peccare: • qure dicitis in cordibus vestris, in cubilibus vestris compungimini.
Sacrificate sacrificium justitire, et sperate in Domino: • Multi dicunt : Quis ostendit nobis bona?
Signatum est super nos lumen vultus tui, Domine: •
ileilisti lretitiam in corde meo. A l'ructu frumenti, vini l't
olei sui' multiplicati sunt. In pace in idipsum' ilol'
miam et requiescam ; Quoniam tu, Domine, sin
gulariter in spe • constituisti me.
Psalm. 30.
IN te, Domine, sperm'i, non confllndar in retel'l1um : • in justitia tua libera me.
Inclina ad me am'em tuam: • aecelem ut el'uas me.
Esto mihi in Deum protectOl'em, et in domum ref'ugii, • ut sahum me facias.
Quoniam f'ortitudo mea, et refugium meum es tu : • et propter nomen tuum deduces me, pt enutries lne.
Educes me de laqlleo hoC', quem abscondenmt mihi: • quoniam tu es protector meus.
In manus tuas commendo spil'itum meum: • reilemisti me, Domine Deus veritatis.
Psalm. 90.
QUI habitat in adjutorio Altissimi, • in prott,ctione Dei COlli commorabitnr.
Dicet Domino: Snscpptor menses tn, et refllgillffi menm:' Deus meus, sperabo in eum .
Quoniam ipse liberavit me ile laqueo venantium, • et a ver bo aspero.
Sanctissimte Familite. 9
Scapulis suis obumbrabit I plebo eum : • et ostel1dam illi tibi : • et sub pennis ejus spe- 'salutare meum. rabis. I
Scuto ci rcumdabit te veri- Psalm. 133. tas ejlls : • non timebis a ti- ECCE nllnc benedicite Domore noctllrno. minum, • DmnE'S servi Domi ..
A sagitta volante in die, ni. . a negotio peramblllante in te- Qui statis in domo Domini, nebris :' ab incllrsll, et dre- • in atriis domus Dei nostri. monio meridiano. In noctiblls extollite ma-
Cadent a latere tuo mille, nus vestras in saneta, • et beet decem millia a dextris tuis : neuicite Dominllm. • ad te aetem non appropin- Benedicat te Dominus px qllabit : Sion, • qui fecit crelum et
Vernmtamen oculis tuis terram. considarabis: • et retribu-tionem peccatorum videbis. I Ant. Alleluia, alleluia, al
Quoniam til es, Domine, lelllia. spes mea: • altissimum posu- I1YMNUS.
isti refngium tuum. T E lucis ante terminnm, Non accedet au te malum: Rerum Creator pOl'cimus :
• et flagellum non appropin- Ut solita clementi", quabit tabernaculo tuo. Sis prresul ad custodiam.
Quoniam angelis sui~ mandavit de te, • ut custodiant te in omnibus viis tuis.
PnOCUL recedrmt somnia, Et noctium pbantasmata : IIostemque nostrum compTi-In manibus portabllnt te :
• ne forte offendas ad lapi- me, dem pedem tuum. Ne polluantur corpora.
Super aspidem et basilis- GLORIA tibi, Domine, cum ambulabis: • at concul- Qui natus es de Virgine, cabis leonem et draconem. Cum Patre et Sanclo Spi ritu,
Quoniam iu me speravit. In sempiterna "recula. Amen. liberabo eum: • protegam eum, quoniam cognovit nomen meum.
Clamabit ad me, et ego exaudiam eum :' cum ipso BUm in tribulatione: eripiam eum, et glorificabo ellln.
Longitudine dierum re-
CAPITULUM. Jel'em. 14.
T U autem in nobis es, Domine, et nomen sanctum tuum invocatum est snper nos: ne derelinq nas nos, Domine Deus noster. R. Deo gratias.
10 Officium
R. Brere. In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum. • Alleluia, alleluia, In manus.
V. Redemisti nos, Don:ine, Deus I'eritatis.
Alleluia, alleluia. Gloria Patri, In manus
tuas. V. Custodi nos, Domine, ut
pupillam oculi, alleluia; R. Sub umbra alarum tua
rum protege nos, alleluia.
Ant. Salva nos.
C\;\TICLI! SI:IIEOXI:'.
Lllc(['.2.
I\I L~C dimittis sen'um !tmm, Domine, ' secundum verbum tuum in pace:
Quia I'iuerunt oculi mei • salutare tuum.
Quod parasti • ante faciem omnium populorllm.
Lumen ad l'l'I'l'lationem gentium, "et gloriam plcbis suro Israel.
Ant. Sah'a nos, Domine, I·igilantes, custodi nos Jormientes, ut \'igi lemus cum Christo, et req uiescamns in pace alle-luia. '
V. Dominus vobiscum· It. Et cum spiritu tuo.'
ORATIO.
V ISITA qurosumus, DominE' habitationem istam, et omne~ insidias inimici ab ea lange
repelle : angeli tui saneti ha· bitent in ea, qui nos in pace custodiant ; et benedictio tua si t su per nos sem per. Per Dominum, &c.
V. Dominus vobiscum; R. Et cum spiritll tuo. V. Benedieamus Domino; R. Deo gratias.
Beneclictio. Benedicat t et custodiat nos omnipotens et misericors Dominus, Pater, et Filius, et Spiritus sanetus. R. Amen.
AN'TIPHONA,
REGIX.\ emli,lrotare, alleluia, Quia quem meruisti portare, alleluia, Resurrexit sieut dixit, alleluia. Ora pro nobis Deum, alleluia.
V. Gaude et lrotare, Virgo l\Iaria, alleluia;
R. Quia surrexit Dominus \'ere, alleluia.
ORATIO.
DEUS, qui per rrsurrectionem Filii tui Domini nostri Jrsu Christi mundum lrotificare dignatus es, prrosta, quros~l.mu:" ut per eJus genitricem "ll"~Jnem l\Ial'l.am perpeture capJamlls gandla vitro. Per eumdem Christum Dominum nostrum. R. Amen.
V. Divinum auxilium manratsemper nobiseum. R. Amen.
Pater. Ave. Credo.
SanctissinUE Familia:. 11
AD lIL~TUT'rNUllI.
Pater noster. Ave, Maria. Credo in Deum. . V. Domine, labia mea ape-
rles; _ R. Et as meum annllntiabit
laudem tuam. V. Deus, t in adjutorinm
meum intende ; R. Domine, ad adjuvandum
me festina. Gloria Patri, &0. Alleluia. Im:italorium. Allelnia. Je
sum angelorum Dominum, parentibus subditum • Venite, adoremus, alleluia.
Alleluia. Jesum, &c.
Psalm. 94.
V ENITE, exultemus Domino; jubilemus Deosalutari nostra; prreoccupemus faciem ejus in contessione, et in psalmis jubilemus ei.
Allelnia. Jesum, &c. Ouoniam Deus mag-nus Do
minus, et rex mag-nus super omnes deos; q uoniam non repellet Dominus plebem suam; quia in manu ejus sunt omnes fines terrre, et altitudines montium ipse conspicit.
Venite, &c. Ouoniam ipsius est mare,
et ipse f~cit iIlud, et aridam fundaverunt manus ejus. Venite, adoremus, et procidamus ante Del1m : ploremus coram Domino qui fecit nos; quia ipse est Dominus Deus noster:
nos nutem populus ejus, et aves pascure ejus.
Alleluia. Jesum, &c. Hodie si vocem ejus audie
ritis, nolite obdurare corda vestra, sicut in exacerbatione secundum diem tentationis in deserto : ubi tentaverunt me pat res vestri, probavernnt et viderunt opera mea.
Venite, &e. Quadragintaannis proximus
f"i generationi huie, et dixi : Semper hi errant corde : ipsi vero non cog'noverunt vias lDeHS, quibus jllravi in ira mea, si intl'oibunt in requiem meum.
Alleluia. Jesum, &c. Gloria Patri, et Filio, et
Bpi ritui Sancto : sicut erat in pr~ncipio, et nunc et semper, et In secula seculorum. Amen.
Venite, &c. Alleluia. Jesum, &c.
IIDINUS,
N ATUM piando crimini Missurus in terras Deus, Natoque matrem virginem, Sponsumque matri providet.
HJEC illa mortalis Trias, Adl1mbrat reternam, piis Et rem111ans honoribus, Sancta refert concordiil.
EDlCTA regis exeunt: Tunc, summe rerum Conditor, Migras, parentum nomine, Censendus instar subditi.
SUB !loctis inclementiil, Rigente, Natl1m, frigore,
12 Officium
Stringit puella fasciis ; Joseph adorat principem.
PRlESEPE, quem tu conti-nes!
Lux fulget, ales, gaudia, Labens olympo nuntiat ; Et pastor, et currit magus.
ILLIC Parentes excubant: Quid non, tacendo, fervid is Intus sonant aH'ectibus ! Quali ministrant ordine !
LEGALE dum cultrum fe. rens,
Ultra profundis sanguinem, Jesum vacant; max victimam In templa rite deferunt.
}EGYPTE, servas hospites, Reddisque, dum coolum mo·
llet: Quos, Christe, prresens robo.
ras, Non sors acerba concutit.
SIT lans Patri, laus Filio, Sit par, tibi laus, Spiritus, Quem Christus amabat puer, Simul Deus, parentibus.
Amen.
IN I. NOCTURNO.
Ant. Maria peperit Filium suum primogenitum, et pannis. ~um invo~vit, et r~. clinavlt 10 prwseplO, alleluIa.
Psalm. 8.
DOMINE, Domin:ls noster, • quam admirabile est nomen tuum in universa terra!
Quoniam elevata est mag. nificentia tua • super coolos.
F..x are infantium et Jactentium perfecisti laudem propter inimicos tuos, • ut destruas inimicum et nltorem.
Quoniam videbo coolos tuos, opera digitorum tuorum: • lunam et stell as quw tu fundasti.
Quid est homo, quod memor es ejus, • aut filius hom inis, quol1iam visitas eum t
Minuisti eum paulo miniis ab angelis: gloria et honore coronasti eum; • et constituisti eum super opera manuum tuarum.
Omnia suhjecisti sub pedihus ejus, • oves et boves uni versas, insuper et pecora campi;
Volucres eooli, et pisces maris, • qui perambulant semitas maris.
Domine, Dominus noster, • quam admirahile est nomen tuum in uni versa terra!
Psaln·. 18.
CCELI enarrant gloriam Dei; • et opera manuum ejus annuntiat firmamentum.
Dies diei eruetat verbum; • et nox nocti indicat seientiam.
Non sunt loquelre, neque sermones, • quorum non audiantur voces eorum .
In omnem terram exivit sonus eorum, • et in fines orbis terrw verba ear urn.
SanctissilluP Familia? 13
In 80le posuit tabernacll_ lum Sllllm; • et ipse tan_ quam sponsus procedens de thalamo suo.
Exultavit ut gigas ad currendam viam: • a summo cmlo egressio ejus.
Et occursus ejus usque ad summum ejus: • nec est qui se abscond at 11 cal ore ejus.
Lex Domini immaculata, convertens animas: « testimon.ium Domini fidele, sapient13m prrestans parvulis.
J ustitire Domini rectre lretificantes corda: • prreceptnm Domini Illcidum, illuminans oClllos.
Timor Domini sanetns, permanens in seculnm secnli : • judicia Domini vera, justificata in semeti psa.
Desiderabilia super aurllm et lapidem pretiosum multum; • et dulciora super mel et favum.
Etenim servus tuus custodit ea: • in custodiendis iIlis retributio multa.
Delicta quis intelIigit?' ab occultis meis munda me ; et a b alienis parce servo tllO.
Si mei non fuerint dominati, tunc immaculatus ero; • et emundabor a delicto maximo.
Et erunt ut complaceant eloqllia oris mei: • et meditatio cordis mei in conspectu tuo semper.
Domine. adjutor meus, • et redemptor meus.
B
Psalm. 23.
DOMINI e,t terra, et plenitudo ejus; • orbis terrarum et universi qui habitant in eo.
~Ilia ipse super maria fundavIt eum; • et super flumina prreparavit eum.
Quis ascendet in montem Domini? • aut quis stabit in loco sancto ejns ?
Innocens manibus et mnndo corde: : qui non accepit in v~n? ammam suam, nee juraVIt ID dolo proximo suo.
Hie accipiet benedictionem a Domino, • et misericordiam a Deo salutari S(IO. . Hree est generatio qnreren
tlUm eum, • q Ilrerentillm faciem Dei Jacob .
AttolJite porta., principes, vestras, et elevamini, portre reternales, • et introibit rex glorire.
Quis est iste rex glorire! • D~minns fortis et potens, DomlDns potens in prrelio.
Attollite port as, principe •• vestras, et elevamini, portre reternales, • et introibit rex glorire. • Qui~ est ~ste rex glorire ?
Dommus vlrtutuill ipse est rex glorire .
Ant. Maria peperit Filinm sl~nm pr.imoge~itnm, e~ panms eum IOvolvlt, et rechnavit in pr81sepio, alleluia.
V. Pner natus est nobis, alleluia.
14 Officium
R. Et filius datus est nobis, I alleluia.
Pater noster·
Absol. Exauili, Domine, &c.
Lectio I.
De Isaia propheta. Cal" 7.
ET adjecit Dominus loqui ad Achaz, direns: Pete tiui signum a Domino ])l'U tuo in profundum inferni, sil'e in excelsum supra; et dixit Achaz: Non petam, et non teotab a Dominum. Et dixit: Audile ergo, domus Dal'id: numquid parum vobis est molestos e,RC hOlTlilliuus, quia molesti cstis et Deo mea? Propter hoc dabit Dominus j pse \"(Jl)is signum. Ecce vi rgo cOllcipiet, et pm'iet FiliUIll, et \'ocabitllr nomen Pjus Emmanuel. BntyrulTl et mel comedet, ut sciat reprobare malum, et eligere bOllum.
R. Verbum caro factum est" et habital'it in nobis, • Et vidimus p;loriam t;jus, gloriam quasi ulligeniti a Patre, plenum gratiro et verita. tis, alleluia, alleluia.
V. Quotqnot autem reeeerunt cum, dedit eis potesta
te m filias Dei fieri .• Et I'idimus.
Lectio II. Cap. 11.
ET I'gredietur virga de radice Jesse, et :fIos de radice ejus ascel1det. Et requiescet super eum spiritus Domini, spiritus sapientiro et intellectus, spiritus consilii et fortitudinis, spiritus scientire et pietatis; et replebit ellm spiritus timoris Domini. Non secundum \"isionem oculorum judicabit, neq ue secundum auditum allrium arguet; sed judicabit in justitia pauperes. et arguet in requitate pro manslletis terrre, et percutiet terI"am virga oris sui, et spi .. ritu labiorllm suorum interficiet impium. Et erit justitia cingulum lmnborum ejus, et fides cinctorium ren~m .. jus.
R. lVIi"sns est Gabriel angelns ad Mariam virginem desponsatam Joseph. Ave, l\laria, gratia plena, Dominus tecum: ecce concipies, et paries Deum pariter et hominem. • Vt bened icta dicari" inter omnes muIieres, alleluia.
V. Paries quidem filium, et ,-irginitatis non patieris detrimentum : efficieris gravida, et eris mater semper intacta. • Vt benedicta.
Sanctissimre Farnilice. 15
Leclio III. Cap. 62.
PROPTER Sion non tacebo, et propter Jerusalem non quiescam, donee egrediatur ut splendor justus ejuB, et Balntor ejus ut lampas accendatur. Et videbunt gentes justum tuum, et euncti reges incJy_ tnm tuum: et vocabitur tibi nomen novum, qnod os Domini uominabit. Et erie corona glorire in mann Domini, et diadem. r~gni in manu Dei tui. Non yoeaberis ultra derelicta: et terra tua non vocabitur amplius desolata: sed vocaberis voluntas mea in ea, et terra tua inhabitata, quia complacuit Domino in te: et terra tua inhabitabitur. Habitabit enim juvenis cnm virgine, et habitabunt in te filii tui. Et gaudebit sponsus super sponsam, et gaudebit snper te Deus tUllS. Super muros tUOR, Jernsalem, constitui custodes, tota die, et tOla noete ill perpetuum nOll tacebunt.
R. Cum esset clesponsata mater JeslI, Maria, Joseph, antequam convenirent, inventa est in utero habens de Spiritu Sancto. • Joseph, fili David, noli timere aecipere Mariam conjugem tuam; .~ Quod enim in ea natum est, de Spiritu Sancto est, alleluia, alleluia.
V. Pariet autem filium, et vocabis nomen ejus J~SUIl1. • Joseph. Gloria Patri. t Quod enim.
In II. ll'octurno.
Ani. Postquam completi sunt dies pnrgationis Marire, tulerunt Jesum in Jerusalem parentes ojus, ut sisterent eum Domino, alleluia.
Psalm. 4.4.
ERUCTAVIT cor meum verbum bonum: • dico ego opera mea regi.
Lingua mea ca1amus scribro, • velociter scribentis.
Speciosus forma prre filiis hominum, diffusa est gratia in labiis tuis: • propterea benedixit te Deus in reternum.
Accingere gladio tuo SII
r.er femur tuum, • potentisslme.
Specie tua et plllchritudine tlla • intende, prospere procede et regna.
Propter veritatem et mansuetudinem et jUHtitiam: • et deducet te mirabiliter dextera tua.
Sagittre tUal acutre, populi sub te cadent, • in corda inimicortlm regis.
I Sedes ttla, Deus, in seculum
seculi, • virga directionis, virga regoi sui.
16 Officium
Dilexisti justitiam et odisti iniquitatem: • propterea unxit te, Deus, Deus tuus, oleo hctitire prre consortibu3 tuis.
Myrrha, et gutta "t casia a vestimentis tuis, I, domibus eburneis: • ex quibus delectaverunt te filire regum in bonore tuo.
Astitit regina a dextris tuis in vesti tu deaurato, • circumdata varietate.
Audi, filia, et vide, et indina aurem tuam: • et obI iviscere populum tuum et domum patris tui.
Et concupiscet rex decorem tuum: • quoniam ipse est Dominus Deus tuus, et adorahunt eum.
Et filiID Tyri in muneribus, • vultum tuum deprecabunt~r omnes divites plebis.
OlllOlS gloria ejus filire regis ab intus, * in fhnbriis aureis, cil'cUinamicta varietatibus.
Adducentur rpgi virginps post eam: • proxi:llre ejus afierentur tibi.
1\f1erentul' in lretitia et exultatione: • adducentur in templulll regis.
Pro patribus tuh nati sunt tihi ·filii: • constitues eos principes super omnem terram.
Memores erunt nominis tui .' . . ' l~ omm generatlOne et gene-ratlonem.
Propterea populi confitebuntur tibi in mternum • et in spculum seculi. '
Psalm. 45.
DEUS noster refugi1l1l1 et virtus: • adjutor in tri bula. tionihus, qure invenerunt nos nimis.
Propterea non timebimus, dum turbabitur terra: . et transferentur montes in cor [naris.
Sonuerunt, et tnrbatre sunt aqure eorum: • conturbati sunt montes in fortitudine "jus.
Fluminis impetus lretificat ci vitatem Dei: • sanctificavit tabernaculum suum aitissimus.
Deus in medio ejus non commovebitur: • aJjl1l'abit earn Deus mane diluculo.
Conturbatro sunt p;entes, et inclinata sllnt regna: • uedit vocem snam, mota est terra.
Dominus virtutum nobiscum, • snsceptol' noster Deus Jacob.
Yenite, et li,iete opera Domini, qum posuit prouigia super terram, • auferens bella usque au finem terrm.
Arc\ll11 conteret et confrinp;et arma, • et scuta com buret igni.
Vacate et videte q uoniam ego S\lm Deus: • exaltahor in gentibus et exaltabor in terra.
Dominu.q virtu tum nobiscum: • susceptor noster Deus Jacob.
Sanclissilll'f! Famili<e. 17
Psalm. 86.
F UXDA;llEXTA .. jus in montibus sanctis: • diJig-i t Dominus portas Sian super omnia tabernacula Jacob.
Gloriosa dicta sunt de te, • civitas Dei.
Memor ero Rahab et Babylonis, • scientium me.
Ecce alieni genre, et Tyrus, et populus £thiopum: • hi fnerunt illic.
Numquid Sion dicet: Homo et homo natus est in ea, • et ipse fnndavit earn Altissimns?
Dominus narrabit in scriptnris populorum et principum: • horum qui f'uerunt in ea.
Sicut lretantium, • omnium habitatio est in teo
Ant. Postquam completi sunt dies purgationis Marire, tulerunt Jesum iu Jerusalem parentes ejus, ut sisterent eum Domino, alleluia.
V. Ave, Maria, gratia plena, alleluia.
R. Dominus tecum, alleluia. Pater noster.
Absol. Ipsius pietas, &c.
Lectio IV.
Sermo sancti Bernardi, abbatis. Homill. In Laud. Virgo MatTis.
QU1E est hree virgo, tam venerabilis, ut salutetur ab an-
gelo; tam hnmilis, nt desponsata sit fabro? Pulchra permixtio virginitati. et humilitatis: nec medioeriter placet Deo ilia anima, in qua et humilitas commend at virginitatern, et virginitas exornat humilitatem. Sed Cluanta putaG veneratione d igna est, in q na humi litatem exalt"t fmcunditas, et partus consecrat vi rginitatem? Auclis yirginem, audis hnmilem. Si igitur virginitatem jn l\IarHl. non potes nisi mirari, stnde llUmilitatem imitad, et suJll.cit tibi. Quod si et \~irgo et humilis es: quisquis ps, magnus es. Est tamen majus aliquid quod mireris in l\Iaria, scilicet, cum virginitate fmcunditas.
R. Quem vidistis, pastores, dicite, annuntiate nobis in terris quis appami! .• N atum \'idiml1s, et choras angelorllm, collaudantes Dominum, alleluia, alleluia, alleluia.
Y. Dicite quidnam viclistis, et annuntiate Christi nati vitatem. • N atum vidi-mus.
L~ctio V.
A Sreeulo enim non est auditum, lit ali qua simul mater esse! et virgo. Quod si et cu
jus mater attendas: quo te tua super ejus mirabili celsitudine duee! admiratio? Nonne ad hoc ut Ie videas nee satis posse mirari ? N on-
18 Officium
ne tuo, imo veritatis judicio, ilia qure Deum habuit filium, super omnes etiam choras exaltabitnr ang;elorum? Annon Denm et Dominllm ang;elornm ;\1aria Sllum audacter appellat filium dicens: Fili, quid fecisti nobis sic? Quis hoc audeat angelo rum ? Sufficit eis, et pro magno habent, quod cum sint spiritus ex conditione, ex gratia facti sunt, et vocati angeli, testante David: qui facit, inquit, ang;elos su~s ~piritus. Maria vera matrem se agnoscens, majestatem illam, cui illi cum re\·el'entitt serviunt, cum fiducia suum nnncllpat Filillm. Nee cleu ignatur nuneupari Deus, (1 uod esse d ig;natns est. Nam paulo post subdit evangelista: Et erat, inquiens, subditns illis, Quis? C[uiIms ? Deus, homini bns: D"lls, inquam, cui angeli subJiti sunt, cui principatlls et potest"tes obcdinnt, subditns erat Mariro, nec tantum l\Iarire, seJ etiam Joseph propter lIlariam.
R. Congratulamini mihi, omnes qui diligitis Dominum: '" Unia cunl essem parvllla, plaeui Alti8Simo. et de meis visceribus genui Deum et hominem, alleluia.
\-. Beatam me dicent omnes generationes, quia ancillam humiiem respexit Deus. '" Quia cum.
Lectio VI.
.Homil. 2. unde supra.
ET ipse Jesus erat incipiens, quasi aunorum triginta, ut pl1tabatur filius Joseph. Nec vir ergo matris, nee filii pater extitit, quamvis certa (ut dictum est) et necessaria dispensationtl ntrumque ad tempus et appellatus sit et putatus. Conjice tamen ex hac appellatione, qua (licet dispensatorif,) meruit honorari it. Deo, nt Pater Dei ct dictus et creditus sit; conjice et ex proprio vocabulo, quod augmE'ntum nou dubites interpretari, quis et qual is homo fuerit iste Joseph. Simul et memento magni iIlins quondam patriarchre vcnditi in _'E:cSplo. et scito ipsius istum non solum vocablllull1 fuisse sortitull1; ".t! et caHtimoniall1 mleptum, innocentiam assecutum et gratiam. Non est dumum, quin bonus et fidelis homo fuerit iste Joseph, cui mater desponsata est Salvatoris. FiJelis, inquam, servus et prudens, quem constituit Dominus sure matris solatium, sure carnis nlltritium, solum denique, in terris, magni consilii coadjutorem fidelissi· mum.
R. Fidelis servus et prudens; • Quem constituit Dominus sure matris solatium,
SanclissimcE FamilicE. 19
sure (,~\1"nis nutritium, et solum, in terris, magni consilii coadjutol'em fidelissimum, alleluia, alleluia.
Y. Benedictionrm omnium gentium dedit illi Dominus, et testamentum suum confirmal'it super caput ejus. Quem constituit. Gloria Patrio • Quem constituit.
In III .• Yaeil/rna.
Ani. Ecce angelus Domini appal'uit iu somnis Joseph, dicens: Surge, et accipe pnerum et matrem ejus, et fuge in JEgyptum, alleluia.
Psalm. 9.'1.
C1 A:STATE Domino canticum
novum: '" cantute Domino, omnis terra.
Cantate Domino, et uenedicite nomini ejlls; f annuntiate de die in diem salutal'e ejus.
Annuntiate inter gentes gloriam ejus, • in omnibus populis mirabilia ejus.
Quoniam magnus Dominn~, et laudabilis nimis: • terribi-lis est super omnes d:?s. .
Quoniam orones dll gentIum dremonia: • Dominus autern crelos fecit.
Confessio et pulcbritudo in conspectu ejus: • sanctiroonia
I et magnificentia in sanctificatione ejus.
A ft;. rte Domino, patrire gentium, afferte Domino gloriam et honorem: • after. to Dumino gloriam nomini ejus.
Tolli te hostias et introite in atria ejus: • aclorate Domimun in atrio sancta ejns.
Commoveatur a facie ejus uni versa trrra: • dicite in gentibus quia Dominus l'egnavit.
Etenim con'exit orbem terrro, qui non commovebitur: • judicabit populos in requitate.
L",tentur creli, et exultet terra: commoveatur mare, et plenitudo ejus:' gaudebunt campi, et omnia qUal in eis Slwt.
Tunc exultabunt omnia li~na .si I var?-ITI : faci~ Domi-111, qtlla \'emt: quomam ve ... nit judicare ten·am.
Judicabit orbem terrre in "'quitate: • et populos in veritate sua.
Psalm. 96.
DOMINUS regnavit, exultet terra: • I",tentlll'insul", mllltre.
N ubes et caligo in circuitu ejus: • justitia et judicium correctio sedis ejus.
Ignis ante ip~u~ pr~ced.et, • et inflammablt III Clrcultu inimicos ejus.
20 Officium
IlIuxerunt fl11glll'a ejus orbi terrre: • vidit et commota est terra.
Montes sicut cera flnxerunt II facie Domini, • 11 facie Domini omni" terra.
Annllntial'erunt creli justitiam ejus: • et viderunt omnes populi gloriam ejus.
Confundantur omnes q n! adorallt sculptilia: • ct q III gloriantur in simulacris suis.
Adorate cum, omnes angeli ejus: • audi !·it et lretata est Sian.
Et exultaverunt filire Judre, • propter jlldicia tua, Domine.
Quoniam tu Dominus altissimus super omnem terram : • nimis exaltatus es super omnes deos.
Qui diligitis Dominllm, odite malum: • custodit Dominus animas sanctorum SIlO
rum, de manu peccatori" Ii berabit eos.
Lux orta est justo, • et rectis corde lretitia.
Lretamini justi in Domino: • et confi temini memorire sanctification is ejus.
Psalm. 97.
CANTATE Domina canticum novum: • quia mirabilia fecit.
Salvavit sibi dextera ejus, • et brachium sanctum ejus.
I gentium revelavit justitiam suam.
Recordatus est misericordire sure: • "t veritatis sure domui Israel.
Viderunt omnes termini terrre • s.llutare Dei nostri.
Jubilate Deo, omriis terra: • cantale, et exultat!', et psallitP-o
Psallite Damino in citl1ara, in cithanl et I'oce psalmi : • in tubis ductilibus et voce tubm cornere.
Jubilate in ctnspectu regis Domini: • moveatnr mart', et plenitudo ejus; orbis terrarum et qui habitant in ea.
Flnmina plalldent manu, simul montes eXllltabllnt II consp!'ctu Damini: • quoniam venit judicare ten·am.
Judicabit orbem terrarum in justi till; • et populos in req uitate.
Ant. Ecce angelus Domini apparuit in somnis Joseph, d icens: Surge et accipe puerum et matrem ejus, et fuge in JEgyptum, alleluia.
V. Canstituit eum daminum domus sure, alleluia.
R. Et pl'incipem omnis possessianis sure, alleluia,
Pater noster.
Absol. A vinculis, &c .
Notum fecit Dominus salutare Buum; • in conspectu
Benedictio. Evangelica lectio, &c.
Sanctissim<e Familia:. 21
Lectio VII.
Lectio sancti evange1ii Recun-dum Luca'tn. Cap. :2.
I=>' illo tempore: Ut perfeceruut (parentes Jesu) omnia secundum legem Domini, rev~rsi sunt in Ga1i1roam, in civltatem snam Nazareth. Pu- ' er autem crescebat, et confortaba~ur, p.lenu" sapientia: et gratIa Del erat in iUo. Et re1iqua.
Homi1ia s:mcti Ambrosii, e-piseopi. Cap.:! in Luc.
D U"OE sunt in Christo o-ene_ rationes: una est pa~rna. materna altera : paterna ilia ?i vinior, materna \-en; qum In nostrum 1aborem usumque descendit. Et ideo quro supra naturam,sup!'~l mtatem, supra eonsuetlvline JO liunt, non hUlllanis assignanda virtutibus, sed divinis referenda sunt potestatiblls. Alibi cum ad ministerium mater impellit, hie mater arguitur, quia auhue quro humana sunt exigat. Sed cum hie duodecim oescribatur annorllm, illic discipulo~ habere dientllr; vides matrem didicis,e i\ Fi lio, ne exigeret Ii va1idiore ministerium, qum stupe bat in juniore miraculum.
R. Benedictus qui venit in nomine Domini: Deus DomiJlUS et illuxit nobis .• A Ileluia, alleluia.
V. Hmc dies quam fecit Dominus: exultemus et lmtem~r in et •.• _'\Ueluia, allelUIa.
Lectio T7IJ.
Benedictio. Didnum au xili-urn, &c.
ET venit Nazareth, et erat slIbditus illis. Quid enim magister rirtl1tis, ni~j officium pietatis impleret ? Et miramur si Patri defert, qui ~llbdit,:,r matri ? Non utiq Ile
IllfinDltatis, sed pietatis ista euljeetio est: attollat licet srevis emisstJs latebris coluucr perfidim caput, et sel'l'entinis evomat renena pt'ctoribus. CUIll dieit se Filius missum, majorem h,creticus appellet Patrem, nt imperfectllm Filiurn dieat, qui potest habere majorem, ut alienis nuxiliis asserat eum qui mittitur, indigere, numq nid et hnmano pgebat auxi lio. nt materno serI'iret imperio 1
R. Ascendit Joseph a GaIiI",,,, de ci I'itate Nazareth, in J Ild~cam, in ci vitatem David, qum vocatllr Bethleem: • Eo quod esset de domo et familill David, alleluia.
Y. Ut profiteretur cum J\!arill desJlonsatfL sibi uxore: • Eo quod. Glori" Patri. • Eo quod.
22 Officium
Lectio IX.
Benedictio. Per e\'angeli('a dieta deJeantur nostra delida. R. Amell.
I. .. ectio sancti evangelii secundum Joannem. Cap. 16.
IN ilIo tempore: Dixit Jesus discil'ulis suis: Modicum, et jam non \'idebitis me; et iteI'um modicum, et \ idebitis me: quia "ado ad Patl'em. Et reliqua.
Homilia sancti Augustini, episcopi. Tract. 101 in Joan.
MODICU~I cst boc tatum spatium quo prll'sens perl'oJat seculum. Untie die-it idem ipse crangeJista in ~pi,tola sua: N orissima hora est. Ideo namque addidit: Quia vado ad Patrem: quod ad priorem sententiam referendum est, ubI ait : Modicum, et ylm non "idebitis me: 11011 ad poskriorem, ubi ait: Et iterum modicum, et videbitis me. Eunuo quippe ad P'1-trem, factul'Us erat, ut emn non viderent; ac per boc nOll ideo dictum ",t, quia fuerat moritllrlls, et donee resurgeret, ab eorum aspectibus recessllrus: sed quod esBet iturus ad Patrem, quod fecit, posteaquam resurrexit, et, cum eis pel' qnadraginta dies conversatus, ascenditin cwlum.
Hymnus SS. Ambrosii et Augustini.
TE Deum l:udamus; • te Dominum conntemur.
Te <eternum Patrem • omnis terra venel'atul'.
Tibi omnes angeli; • tibi cadi, et unil'el'sle potestates.
Tibi Cherubim et Seraphim • incessabili voce proclamant:
Sanctus, Sanctus, Sanctus • Dominus DP.lls Sa baoth.
Pleni sunt ('ooli et terra' majestatis gJori,e ture.
'fe gJoriosus • apostolorum chorus.
Te prophetarum • laudabilis numerus.
Te rral'tyl'um candidatus' laudat exercitus.
Te per orbem terrarum, • sancta conntetur Ecclesia.
Patrem • immens<e majestatis.
\"enerandum tuum verum • et unicuJll Filium.
Sanctum quoque' Paraclitum Spil'itum.
Tu rex' glorim C1Jriste. Til Patl'is' sempiternus es
Filius. Tu ad liberanclum spscep
turns hominem, • non horruisIi virginis uterum.
Til, devieto mortis aeuleo, • aperuisti credentibus regna c(IlJorum.
Tu ad dexteram Dei st'des • . in gloria Patris.
SanclissmlE FamililE. 23
J lldex crederis • esse ven_
turns. Te ergo, qllresumus, famnlis
tu;s s?b"eni, • quos pretioso
sanguwe redemisti.
JEterna rac cum sanetis
tuis .. in gloria numerari.
Sa!vum fac poplllum tuum,
Domwe, • et benedic hreredi
tati ture. Et rege eos, • et extolle il
los usque in l1:ternl1ln.
Per singu los dies' benedi
eimus teo Et lalldamns nomen tuum
in sPclllllm, .. et in seculum
seeuli. Dignar~, Domine, die isto •
sine peccato nos cnstodirr. '
l\liserere nostri; Dom i ne •
miserere nostri. '
Fiat misericordia tua, Do
mine, suppr eas, .. q upmadmo
dum speravimus in teo In te, Domine, spera vi ; •
non confund"r in reternum.
AD LAUDES.
V. Dens t, in adjutorium
meum intende;
R. Domine, ad adjlll'andum
me festina.
Gloria Patri, &C. Alleluia.
Ant. 0 Admirabile com
mercium ! Creator generi, hu
mani, animatulU corpus sn
mens, de vi rgine nasci digna
tus est: et procedens homo
sine semine, largitus est nobis
suam deitatem, alleluia.
Psalm. 92.
DO;lllNUS ren-navit decorem
indntus est: 'indut~s est Do
n~int~, fortitlldinem, et prreCIllXlt ~e.
Etenim firma!'it orbem ter
rre, .. qui non commovebitur.
Pm'ata sedes tlla ex tunc:
• a ~eclllo tu es.
Elel'al'erunt £lumina Do
mine: • elev3verunt fl~mina \"OCpIn suaID.
Elevaverunt £lumina fluc
tns SUOR, ,. a voeibl:1S aq uarum
multarum. l\1 i rabi les elationes maris, •
mirabilis in altis Dominus.
Testimonia tua credibilia
f,tcta sunt nimis: • domum
to am decet sancti tudo, Do
mine, in longitudinem die
rum.
Ant. 0 admirabile, &c.
Ant. Ante luciferum geni
tu~, et ante st'cnla, Dominus
Sall'ator noster in forma servi
apparuit, alleluia.
Psalm. 99.
JUBILATE Deo, omnis terra:
• servite Dominoin lretitia.
Introite in conspectu ejus, •
in exultatione. Scitote quoniam Dominus
ipse est Deus: • ipse fecit nos,
et non i psi nos.
24 Officium
Populus ejns, ct oves pascum ejus:' introite portas ejns, in confessione, atria ejus in hymnis, cunfitemini illi.
Laudate nomen .. jus: quoniam sua vis est Dominus, in reternllm misericordia ejns: • et usque in generationem et generatiolJem veritas ejus.
All!. Ante Inciferllm, &c.
Ant. Ecce Maria genuit nobis Salvatorem, quem Joannp, videus, e"clamavit, dicens: Ecce Agnns Dei, ecce qui tollit peccata mundi, alleluia.
Psalm. C:.?
DEus, Deus mens: ad te de luce vigilo.
Sitivit in te anima mea, • qnam multipliciter tibi caro mea.
In terra deserta, et invia, et inaqlJosa: .. sic in sancto apparui tibi, Ilt ritlerem vi rtntem tuam, et gloriam tuam.
Q.uoniam melior est misericordia tua super dtas: • labia mea laudabllnt te.
Sic henedicam te in vita mea: • et in nomine tuo levabo manus meas.
Sicut adipe et pinglledine repleatur anima mea: • et labiis exultationis laudabit os meum.
Si memor flli tUI super stratum meum, in matutinis meditabor in te: • quia fuisti adjutor meus.
Et in velamento alarum tll· arum eXllltabo, adhresit animl mea post te : • me suscepil dextera tlla.
Ipsi vero ill vanum quresi. erunt anirnam meam ; introi. bunt in inferiora terrre: • tra. dentm' in manus gladii, partes yulpium ernnt.
Hex vero lretahitur in Deo, laudahuntur omnes qui jurant in eo: • quia ohstructum est os loquentium iniqua.
Hie non dicitur Gloria Patrio
Psalm. 66.
D E{;S misereatur nostr!, et beneuicat nobis: • illuminet "ultum suum super nos, et misereatur nostr!'
Ut cognoscamus in terra viam tuam, • in omnibus gentibns salutare tuum.
Confiteantur tibi populi, Deus: • conE teantur ti bi populi omnes.
Lmtentur et exultent gentes: • q uoniam judicas pOplllos in requitate, et gentes in terra uirigis.
Confiteantur tibi populi, Dells: confiteantnr tibi populi omnes: • terra dedit fructum Sllum.
Benedicat nos Deus, Deus noster, benedicat nos Deus: • et metuant eurn ornnes nnell terrre.
Ant. Ecce Maria, &c.
Sanctissimre FamililP.
Ant. Benedicite Dominum, omnes angeli ejus; ministri ejtls, qui faciti. volulltatem ejus, alleluia, alleluia.
Caniicunl trium puero1"ll1n. Danielis, 3.
BENEDICITE, omnia opera Domini, Domino: • Jandate el superexaltate ellm in >,'
cilIa. Benedi.::jte, angpli Domini,
Domino: • benedicit!', cu.li, Dumino.
Benedicite, aqu<e omnes, qUal super .c~los sunt, Domino:' benedlclte,omnesnrlll. tes Domini, Domino.
Beneuicite, sol t-t Illna, Domino: • benedicile, slellm emli, Domino.
Beneclicitf>,omnis imber el ros, Domino: .. bt'nedieite, ornoes spiritus Dei, DOIl.ino.
Brnedi{'ite, ignis et &stus, Domino: • beneuicite, frigu. et re:;tus, Do:nino.
Benedicite, roreset prllina. Domino: • benedicite, gelll et friglls, Domino. .
Benedicite, glac;es et mres, Domino: • benedicite, nocks el dies, Domino.
Benedicite, lux el tenebrle, Domino: • benedieite, fulgura et nil bes, Domino.
Benedicat terra Dominllm : • laudet et su perexaltel eum
germinantia in terra, Domiuo.
Benedieile, fontes, Domino: .. bt'lwdjcit~, maria et £lumina, Domino.
Benedieite, cete et omnia q 11m Illo\'t'ntur in aquis, Domino: • belwdiC'ite, omnes volucre" ('celi, Domino.
Benedieite, omnes bestire p.t peeo,';!, Domino! .. beoedicite, filii hominurn, Domino.
Benedicat Israel Dominum : • lauuet et slIl'erexaltet ellm in $t"C'ula.
B~nedieite, sacerdotes Do. mini, Domino: ., benedicite, ser\'i Domini, Domino.
BenpLiicite-, spiritus et animm jnstol"um, Domino: .. benedi("ile. s;lneti et humiles eorde, Domino.
Ut'llt'dicitf', Anania, Azaria, .Misael, Domino:" Iandate et H'l'erexaltate eum in st'C'ula.
B"nedicamlls Patrem et Fllillln ("1m ~ancto Spiritu:
laudeml1s et stiperexaltrlnul t"111n ill .se('ula.
Bt'!lt-'dictns f'~, Domine, in firrnamento CIP j: • et laudaLilis, et glu .. io",s, et superex,dtat1Js i~ ~f-'('ula.
JJ}c non dicilur Glorill Patri.
Ant. Benedicite DominllID, &c •
in secula. fld r Benedirite, montes et colleH, Ani. Jo''''ph, e IS et pru-
d etll cons!it"i! Domi-Domino:' benedicile, universa ens, qu C
26 Officium
)'IUS super familiam suam, alleluia.
Psalm. 148.
LAUDATE Dominum de emlis: • laud ate eum in excelsis.
Laudate enm, omnes angeli ejus: • laudate eum, ornnes virtutes ejus.
Landate eurn, sol et luna: • land ate pum, ornnes stelloo et lumen.
Laudate enm, creli crelorum: • et aqure omnes qure sllper crelos sunt, laudent nOlllen Domini.
Quia ipse dilLit, et facta sunt: • ipse mandavit, et ereRta sunt.
Statnit ea in a'ternum, et in seclllum secnli: • pr,-:'ceptum pORnit, pt non prrott'ribit.
Laudatp Dominulll de terra: • d racones, et omnes abyssi.
Ignis, grando, nix, glacies, spiritus procellarnm: • qure faciunt verbum f'jus:
Montcs, et olllnes colles: • ligna fruc.tifera, et ornnes cedri:
Be,tire, et IIni versa pf'COra: • serpentes, et \'oh,cres pf'nnat::c :
Reges tf'rrre, et omnes populi: • prin<:i pes, et ornnes judices terrre.
Juvenes et virgines, senes cum jllnioribus laudf'nt nomen Domini: • quia exaltatum est
nomen I'jns solins. Conft"ssio ejus slIper crelum
et terram : • et exaltavit cornu popllli sui.
Hymnlls omnibus sanctis "jlls: • fili is IsrRel, populo appropinqllanti sibi.
Hie non dieitur Gloria Patri.
Psalm. 149.
CANTATE Domino canticum novum : • lans ejns in ecclesit!. sanctorum.
Lretetllr Israel in eo qui fecit I"llln : • et filii Sian exultent in rege suo.
Lallrlent nomen ejns in cho-1'0: • in tympano et psalteria psallant ei.
Quia benpplacitllm est Domino in populo sno: • et exaltabit mansnetos in salutern.
EXllltabnnt sancti in gloria: • lretablllltllr in cubilibus snlH.
Exaltationes Dei in glltture eorum: • et gladii ancipites in manibns eorllm .
Ad fa"iendam I'indictam in nationiblls, • increpationes in poplliis.
Ad alligandos reges eorum in comppdibus:' et nobileseorum in manicis ferreis.
Ut fa('iant in eis judicium conseriplnm: • gloria hrec est omnibns sanctis ejus.
Hlc non dicitur Gloria Patri.
Sanclissmlll Famililll. 27
Psalm.IIiO.
LAUDATE Dominum in sanetis eju.: • Jautiate "urn in firmamento vi ,·tuti. ejus.
Laudate pum in vi rtutibus ejus: • Jalldate eum secllndum multitudineUl maO"nitudillis e-. " JIIS.
Lauilate eum in sono lubre: • laudate euou in psalterio et cithara.
Laudate eum in tympano et choro: • laudate eum in chordis et organo.
Laudate pum in (,ymbali. bene,onantibus, laudate ellm in cymbal is jnbilationi,: • omnis spiritus laudet Dominum.
Ant. Joseph, fidelis, &e.
CAPITULU)!. Gal. 4.
F RATRES, quanto tempore hteres parvulus est. nihil d,ffert a st'rvo, cum sit Duminus omnium: sed sub tutoribus et a('loribus est, usq liP ad prreHnitum tempus a Patre. R. Deo gratias.
HYMNUS.
VERBUM! virgineo te genitum sinn,
Te, Christi,canimu., Virgo puerpera,
Te, J osephe, sac ram progeniem regen~t
Cujus dieeris et pater.
REGNATOR rutilo lapsus ab tethere,
Tranquillus superis qUID penetralibus,
Pads regna tenet, condere tum venit,
1mi. q uas habitat plagis.
FOHTCXATA domus, quam Deus incolit,
Ac eoolestis amor, fans quoque 111minis,
Quam nullis agitat creeus arnof malis,
N PC discordia dividit !
SIMPLEX pauperies hane decarat domllm ;
His et ddiciro finibl1s exulant:
lllie tota Deo gloria perfrlli.
.1\/ undum .pernere, despiei.
o vos, eastra Dei, a uo eeler ad\'olat, •
Cohors aligerum, laudibus remuiis
Circum tecta sonans, nutibus obseqllens!
o coolo domus altior 1
NON te servitio,legifer, eximi"l,
Non divina negas membu labol'ibus.
Astrorumque faber sis lieet, arlifex,
Lignis vilibus ineubas.
SACRIS verba Dei vatibus edita
Exercent animos: candida veritas,
Officium
Imples, Chri"te ; jubar, DU
be, parenti bus, Excussa patet obvium.
QUJE virtus radiat! qUal sapientia!
QlIalis mellifluis gratia 1'0-
cibus! QUal mOl'um gral'itas
quam venerabiles Progressus Hominis Dei!
PER Christum puerum maxima laus Patri ;
Per matrem, proprio maxima Fi)io:
Per SpOnRlllTI, tibi )aus maxima, Spiritus;
Per Tl'es gloria sit Tribus. Amen.
V. Viderunt omnes fines terral, alJeluia;
R. Salutare Dei nostri, alleluia.
Ant. Puer Jesus cresrebat et confortabatur, "Ienus "al'ienti:" et gratia Dei erat in ilia, et erat subditus illis, hIleluia.
Canticll1n Zaclwria:.
Luca:, 1.
BENEDICTUS Dominus Deu" Israel, • quia vh;itavit, et fecit redemptionem plebis sure :
Et erexit cornu salutis nobiRo • in domo D'lI'id pucri 8ui.
Sic:Jt locutus est per os sanctoru m, • qui a seculo sunt, prophetarum ejus :
Salutem ex inimicis nostris, • et de manu omnium qui oderunt nos:
Ad faciendam misericordi. am cum patribus nostris: • et memorari testamenti sui sancti.
JlIsjurandum quod juravit ad Abraham patrem nostrum, • datu rum Be nobis.
Ut sine timore. de manu inimicorllm nostrorum Ii berati, .. spr\,jamus illi ;
In sanctitate et justitia coram ipso, • omnibus diebus nOHt1'is.
Et, tu puer, propheta AItisHimi vocaberiH: • prroilJis enim ante fa("iem Domini parare yias ejlls :
Ad dandam scicntiam BaIntis plebi ejns: • in 1'eIlli,sionem peccatorum eorum.
Per viscera misericordire Dei nostri: in q uibus I'isita\"it nos o1'iens ex alto:
Illuminare bis qui in tenebrig et in umbra mortis sedent: • ad dirigendos 11edes nostros in viam pacis.
Ant. Puer Jesus creBcebat et confortabatnr, plenus sapientia, et gratia Dei erat in ilia, et erat subditus illis, alleluia.
Sanctissimce Familice. 29
ORATIO.
DEus, qui salutis retprnre, per Sanctissimam Familiam Jesu, Marire. Juseph, humanu g~neri prremia prrestitisti; tribute'. q"leslImus. ut in qua vitre allthurem nobis similem foris agnodmlls, per eam intus rt"f'ormari In~reamur. Per eumdem Dominum, &c.
Com. dam. Ill. post Paschao
Ant. :\Iodicum, et non videbitis me. dicit Duminus; iterum modicum, et "idebilis me, quia rado ad Patrem, alleluia, alleluia.
V. In resurrectione tlla, Christe, alleluia,
R. Cmli et terra lretentur, alleluia.
ORATIO.
DEus, qui errantiblls, lit in vi am pussint redire justitire, veritatis lure lumen ostendis ; da cundis qui christiana professione censentur, et ilia respllere qure huic inimica sunt nomini, et ea q"re Sllnt apta sectari. Per Dominum, &c.
V. Dominus vobiscum ;
R. Et cum spiritu tuo.
V. Benedicamus Domino;
R. Deo gratias.
V. Fidelium animre per mi""riconJiam Dei requiescant in pace. R. Amen.
Pater noster, &c.
V. Dominus det nobis suam paef"m;
R. Et vitam reternam. Amen.
Ant. Regina creli, &c. cum tel'S. resp. e/ or. fol. 10.
V. Di,·inum allxilium maneat semper nobiscurn. R. Amen.
AD PRIMAM.
Pater noster. A ve, Maria. Credo.
V. Deos, in adjutorillm.
HYl\lNUS.
J A~I lucis orto sidere, Deurn precemur supplices, Ut in dillrnis aetiblls, Nos servet i\ nocentibus.
LING UAM refrrenans tem-peret,
Ne litis horror insonet: Visum fOI'endo contegat, N e vanitates hauriat.
S':-:T pura cordis intima, A bsistat et vecordia: Carnis terat superbiam, Potus cibiqueparcitas,
UT cum dies abscesserit, Noctemqlle sors reduxerit,
30 Officium
Mundi per abstinentinm Ipsi cauamus gluriam.
GI.ORIA tibi, Domin!', Qui natlls t's de Virgin!" Cum Patre et Sane to Sl'iritn, In sempiterna secula. Amen.
Ant. 0 admirabile.
Psalm. 53.
DEUS, in nomine tuo sah'um me fae: • et in ~'irtute tui't judica me.
D~lls, exandi orationem m£'am.: • a~ri bus perclpe verba OrIS mel.
Quoniam alieni insurrexerunt ad versum me, et fortes quresjpfunt animam mt"aln: • et non proposllel unt Deum ante conspeL'tum suum.
Ecce eoim Deus adj III' at me: • et Dominus susceptor est animre IIlere.
A verte mala inimicis me is : • et in veri tate tua dispel'de iIlos.
Yoluntarie sacrificaho tibi, • et cunfitebor nomini ttW, Domine: q uuniam honum est.
Quoniam ex omni tl'ibula~i~ne. eripnisti me: • et super ImmlCos meos despexit oculus mens.
Psalm. 118.
BEATI immacuJati in via: • ~~i ambulant in lege DomIDI.
B .. ati qui scrutantur testimonia ejus: • in toto corde exquirunt enm.
Non enim qui operantur iniqllitatem, • in viis ejus ambulal·erunt.
Tu mandasti • mandatll tua cllst"diri nimis.
Utin!un dirigantnr vire mew, • ad custodieudas justificationes til as !
Tunc non confundar, • cum pel'spexero in omnibus mandatis luis.
Confitebor tibi in directione <,prdi" • in eo quod didici judicia jllstitire ture.
Justificationes tuas custodiam: • non me derelinquas usquequaque.
In quo corrigit adolescentior viam suam? • in custodiendo sermones tuos.
In tuto corrie meo pxquisivi te : • ne repellas me it mandatis tuis.
In corde meo a bscondi eloquia tua: • ut non peccem tibi.
Benedictus es, Domine: • doce me jUHtificationes tnas.
In labiis mei •• pronuntiavi omnia judicia oris tui.
In via tpstimolliorUlD tuorum delectatus snm, • sicllt in omnibus di vitii,.
In mandatis tuis exercebor: • et considerabo vias tuas.
In justi ficationibus tuis meditabor: • non obliviscar sermones tuos.
Sanctissiml1! Familil1!. 31
RETRIBUE servo tno, vivifica me, • et custodiam ser
I . ~iam v .. ritatis elegi: • judICIa tua. non sum oblitus.
AdlHDsi testimoniis tuis Domine, ' noli me confun~ dere.
mones tuos. Reve:la oculos meos, • et
considerabo mirabilia de lege tufi. '
Incoln f'go sum in terrfi: • non abscolldas 11 me mandata tua.
Concllpivit anima mea desiderare justificationes tllas • in omni tem port-.
Increpasti slIperbos : • maledicti qui declinant it. mandatis tuis.
Aufer it. me opprobrium et contemptum: • quia testimoniatua exquisi vi.
Etenim sederunt principes, et adversum me loqllebantur: • serVllS alltt'm tum; exel"t'ehatur ill justificationibus tuis.
N am et testimonia tua meditatio mea est: • .. t consilium meum justificationes .
ture. I Adhmsit pavimento anima
mea: • vivifiea me secundum verbum tuum.
Vias rneas ennntiavi, et exaudisti me :'doce me justificationes tuas.
Viam justificationum tunrum instrue mf':" et exercebor in mirabilibus tuis.
Dormitavit anima mea prm tmdio: • confirma me in verbis tuis.
Viam iniqllitatis amove II me, • et de lege tnfi miserere mel.
Viam mandntorum luorum CIlCl1rri, • cum dilata~ti cor meum.
CAPITULUM. I. Tim, T.
REGI seculorum immortali et invisibili, soli Deo honor et p;loria in secula seculorum. Amen.
R. Deo gratias.
Respons. breve. Christe, Fili Dei \ i vi, miserere nobis. • Alleluia, alleluia.
Repelilur Christ .. , &c.
V. Qui nntn. es de Marifi Vi rgine. • Alleluia, alleluia.
Gloria Patri, et Filio, eL SpiriLui Sancto. Cbriste, &c.
V. EXllrge, Christe, adjuva nos, alleluia.
R. Et libera nos propter nomen tuum, alleluia.
V. Dominus vobiscum;
R. Et cum spiritu tuo.
ORATIO.
DOMINE, Deus omnipotens, qui ad prineipium hujus diei nos pen'enire fecisti, tuil nos bodie saha virtute; ut in bac
32 Officium
die ad nullum declinemlls peccatllm, sed semper ad tu· am justitiam f"cienJam nostra procedant, eloqnia, dirigantur cogitationes et opera. Per Dominllm nostrllm Jesum Christum Filium tnllm: Qlli tecum \'ilit et regnat, in uni. tate Sfliritus Saneti Dens, per omnia secnla ,ecnlorum.
R. Amen.
V. Dominus volJiscllm ;
R. Et cum spiritll tllO.
V. Benedicamus Domino;
R. Deo gratias.
V. Pretia,a in conspectu Domini,
R. Mars sanctarnm ejus.
Et absolute sine Oremus.
Kyrie, eIdson;
Christe, eleison.
Kyrie, eleison. Pater nos. tel'. Be.reto.
V. Et ne nos indllcas in tentationem;
R. Sed libera nos a malo.
V. Respice in "I'I'\'OS tuos Domine, et in opera tU8, ei dirig .. filios eorum.
R. Et sit splendor Domini Dei nostri super nos, et opera manllllm nostrarum dirige super [1 os, et opus manuum nostrarllm dirige.
V. Gloria Patri, &c.
R. Sicut erat, &c.
ORATIO. ORATIO. I
SA1\'CT.~ Maria, el omnes I DIRIGERE el sanctificare saneti intercedant pro nohis ' regel'e et gllbernare dignare: ad Dominum, nt nos merea. I Domine Deus, rex coali el ter· murabeo adjuvari et salvari: i rre, hadie corda et corpora qui virit et regnat in secnla nastra, SPIlSIlS, sermones, et secularum. actu~ nostros in lege tua, et in
open bus mandatorum tuorum: ut 111C, et in reternum, te auxiliante, salvi et liberi esse mereamur, Salvator mundi: Qni vivis et regnas in secula seculorum.
R. Amen.
V. Delis, in adjntorium me· urn intende;
R. Domine, ad adjuvandum me festina.
R. Amen. Et dicitur ter. Ultimo
additur: I V. Jube, domne, benedi-Gloria Patri, &c. Sicut 1'- cere.
rat, &('. Benedictio. Dies et actus
Sanctissimte Familite. 33
nostros in sua pace disponat Dominus omnipotens.
R. Amen.
Ad absolutionem capiluli.
QUONIAl\I autem estis filii, misit Deus spiritum filii sui in corda vestra t claln::tntem: Abba. Pater. ltaque jam non est sen'ns, sed filius: q 110.1 si filills, et hrel'es per Denm. Tu alJtem, Domine, miserere nobis. R. Deo gratias,
V. Adjlltorium nostrLIm in nomine Domini;
R. Qui fecit crelum et terram.
V, Benedicite. R. Dens.
Benedictio. Dominus t nos benedieat, et ab omni maio clel'endat, et ad vitam perdl1-cat reternam: et fiJelium animre per rni ... ericordiam Dei requiescant in pace,
R, Amen.
AD TERTIA:ll.
Pater noster. A ,'e, !\Iaria. Deus, in adjutorium.
HYlIINUS.
Os, lingua, mens, sensus, vi~or,
Confessionem personent, Flammescat ig'ne charitas, Accendat aruor proximos.
GLORIA tibi, Domine, Qui natu'i es ue Virgine, Cum Patre et Sancta Spiritn, In sempiterna secula. Amen.
Ant, Ante luciferum.
Psalmus,
J..jEGEM pone mihi, Domine, \ iam jllRlificationum tual'um : • et rxquiram earn .semper.
Da mihi intellectllm, et scrutabor legem tuam:· et cnstodiam illam in toto corue meo.
Deduc me in semitam mandatorum tuorum: • qllia ipsam volui.
Inclina cor meum in testimonia tun, .. et non in R'i'aritiam.
A ,'crte oculos me as ne viupant vunitatem! ' in "iii. tun. vivifica me,
Statile servo tuo eloquium tuum, t in timol'e RUO.
Amputa opprobrium meum, quod suspicatus sum: • quia judicia tuajucl1nda.
Ecee concnpi vi mandata tua: • in requitate tna vivifica
N me.
UNC, sanete nobis Spiritus, Et veniat sup:r me miseri-U~lIm Patri cum Filio, I cordia tua, DOI~llle:' salu~are Dlgnare promptl1s ingeri, tllllm secunuum eloqulUm No.tro refusus pectori. tuum.
34 Officium
Et rl'spondebo exprobrantibus mihi verbum: • quia speravi in sermonibus tuis.
Et ne auferas de ore meo verbum veritatis IIsquequaque: • quia in judicii~ tuis superspera vi.
Et custodiam legem tuam semper, • in seculum et in seculum seculi.
Et ambulabam in latitudine: • quia manuata tua exquisi\'i,
Et loqnebar in testimoniis tuis in ('onspectu regum: • et non confunuebar,
Et meditabar in mandatis tuis, • q ure dilexi.
Et len,,-i manus ml'as ad mandata tua, qure dilexi : • I't exercebar in justificatiouibus tuis.
MElIIOR esto verbi tui servo tuo, • in quo mihi spem dedisti.
Hale me consolata est in humilitate mea: • quia eloqui urn tuum vivificarit me.
Superbi inique agebant usquequaque: • a leg" autem tua non dl'clinavi.
Memor fui judiciorum tuorum a seculo, Domine: • et consolatus sum.
Defectio tenuit me, • pro percatoribus derelinquentibus legem tuam.
Cantabiles mihi erant justific.atio.nes. ture •• in loco peregnnatlOOls mere.
Mpmor fui nocte nominis tui, Domine; • et cllstodivi legl'm tnam.
Hrec facta est mihi : • quia justificationes tuas exq uisivi.
P"rtio ml'a, Domine, • dixi custodire Ipgem tuam.
Deprecatus sum faciem toam iu toto cOl,de meo: • mise_ rere met secundum eloquium tuum.
Cogitavi vias meas: • et con verti pedes meos in testimonia tua.
Paratus sum, et non sum turbatns: • ut custouiam manuata tua.
Fune" peccatorum l'ircumplexi sunt me : • et legem tuam non sum oblitus.
Media noete surgebam ad confitendum tibi, • super juuicia justificationi. tum.
Particeps I'go sum omnium timentium te: • et custodientium manuat>l tua.
Misericordia tua, DominE>, plena est terra: • justificationes tuas doce me.
nONITATE~[ fecisti cum servo tuo, Domine, • secundum \-erbum tuum.
Bonitalem, et disciplinam, I't scientiam ullce me: • qllia manuati, tuis erediui.
Priusquam hllmiliarer ego ueliqui: • propterea eloquiu;n tuum clIstodivi.
BUlIus es tu: • et in bonita-
Sanctissimm Familice. 85
te tuQ doce me justificationes tuas.
Multiplicata est super me iniquitas superborum: • ego autem in toto corde meo serutabor mandata tua.
Conglllatum est sicut lac cor eorum: • ego vera legem tuam meditatus sum.
Bonum mihi qllia bumiliasti me: • ut discam justifieationes tuas.
Bonum mihi lex oris tui • super millia auri et argenti.
Manus ture feeerunt me, et plasmal'erunt me: • da mihi intellectum, et discam mandata tun.
Qui timent te videbunt me, et lretabllntur: • quia in rerba tua slIperspernl'i.
Cognovi, Domine, quia roquitasjlldieia tua:' etin \·eritate tua humiliasti me.
Fiat misericordia tlla Ilt consoletnr mp, • secundum eloqllium tllllm seno tuo.
Veniant milli miserationes tum, et yj \'am, • quia ]ex tua meditatio mea est.
Confundantur superbi, quia inju,te iniquitatem feeerunt in me: • ego alltem exercebor in mandatis tllis.
Convertantur mihi timentes te, • et qlli nOl'erunt testimonia tua.
Fiat ('or meum immnculatum in jllstificationibus tuis, • ut non confundar.
CAPITUI.UM. Gal. 4.
F RATRES, quanto tempore 11reres pannlns est. nihil diffen a servo, cum sit Dominus omnium: sed .ub tutoribus. et actoribus est usque ad prmfinitum tt·mpus a. Patre. R. Deo gratias.
R. Spe('iosus form.. prm fiLi, hominum. • Alleluia, alleluia.
Speciosus .
V. Diff'usa est gratia in labiis tuis. • Allduia, alleluia.
G )oria Patri, &c. Specios us.
Y. Notum fel'it Dominus, alleluia.
R. Salutare suum, alleluia.
Oralio. Deus, qui salutis, fol.7.
AD SEXTAM.
Pater noster. Ave, Maria. Deus, in adjutorium.
HYIIINUS.
RECTOR potens, verax Deus. Qui temperas rerllm vices. i:ipiendorp mane instruis, Et ignibus meridiem.
EXTlNG DE flam mas litium, Anier calorem noxium, Confer salutem corporum, Veramquc pacem cordium.
36 Officium
GLORIA tibi, Domine, Qui natus es de Virgin!', Cum Patre et Sanrto Spiritll, In sempiterna secula. Amen.
Ant. Ecce Maria.
Psalmus.
DEFECIT in salutare tuum anima mea: • et in verbum tuum sllper~pera\'i.
Defecerllnt oellli mei in ploqllillm tuum,' dicentes: Quando eonsolaberis me ?
Qllia factus·Rllm sicut liter in pruina: • justificationes tuas non snm oblitus.
Quot sunt dies servi tui: • qnando facies de persequell. tibus me judicium?
Narraverunt mihi iniqui fabulationes, • sed non lit lex tua.
Omnia mandata tua reritas: • inique persecuti sunt me, adju va me·
Paulo minus consummarcrunt me in trrrtl.: • ego autem non dereliqui mandata tua.
Secundum miserit'ordiam tuam vi vifica me: • et Cllstodiam testimonia oris tlli.
In reternul1l, Domine,· 'fer .. burn tuum permanet in ('(1'10.
Iu generationem ct gent·rationem veri tas tua: • rundasti terram, et permanet.
Ordinatione tua p!'rse~erat dies: • quoniam omnia serviunt tibi.
Nisi quod lex tua medita-
tio mea est: • tunc forte pe. riissem in humilitate mea.
In reternum non oblivisear justificationes tuas: • quia in ipsis \'idficahti me.
Tuus sum ego, salvum me fae; • q uoniam jllstificationes tuas !'xquisivi.
Me expectal'!'rtmt peceatores ut perderent me: • testi. monia tua intellexi.
Omnis consummationis vidi finem: • latum mandatum tuum nimis.
QUO:-'IODO dill'xi ll'gem tuam, Dllmine :' tota die meditatio mea pst •
Super inimicos meos prudentem me feciHti mandata tllO: • quia in roternum mihi est.
Stlpei' omnes docentes me intellexi: • qllia testimonia tua meditatio mea est.
Sllper sl'nes intellexi : qnia mandata tua qn~sivi.
Ab omni viamalaprohibni pedes meos: • ut custodiam verba tlla.
A judiciis tuis non decli. navi : • quia tu legem posuisti mihi.
Quam duleia faucibus meis eloq uia tua, • sllper mel ori mea!
A mandatis tuis intellexi : • propter .. " odiviomnem vi am ir,iqllitatis.
Lucerna pedibus meis ver-
SanclissimOl FamiliOl. 37
bum tuum, • et lumen semitis m'!is.
Jurnvi, et statui' oustouire j udioia justi tire ture.
Humiliatu& sum usquequaque, Domine: • dvifica me secundum verbum tuum.
Voluntaria oris mei beneplacita fae, Domine:' et judicia tua uoce me.
Anima mea in manibus meis semper: ' e~ legem tuam non sum oblitus.
Posuerunt peccatores laq ueurn mihi: ' et de manualis tuis non erravi.
Hrereuilate acquisivi testimonia tua in reternum ; 'quia exultatio coruis mei sunt.
Inclinavi cor meum au faeiendas juslificationes tuas in reternum; • propter retributionem.
INIQUOS odio habui: • et legem tuam dilexi.
Adjutor et susceptor meus es tu: • et in verbum tuum supersperavi.
Declinate a me maligni: • et scrulabor mandata Dei mei.
Suscipe me secundum eloquium tllum, et vivam: • et non confundas me ab expectatione mra.
Prrevaricant~s replltavi mnnes peccatores terrill; • ideo uilexi testimonia tua.
Confige timOl'e tuo carnes meas: • 11 juuiciis enim tuis timni.
Feci judicium et justitiam : • non tradas me call1mniantibus me.
Suscipe servum tuum in bonum: • notl calumnientur me superbi.
Oculi mei defecerunt in salutare tuum: • et ill eloqllium justitire ture.
Fac cum servo tuo secundum misericordiam tuam: • et justificationes tuas doce me.
Serrus tuus sum ego: • dn mibi intellectllm, ut sciam testimonia tl1R.
Tempus faciendi, Domine: • dissipaverunt legem tuam.
Ideo d ilexi mandata tua, • sllper aurum et topazion.
Propterea ad omnia mandata tua ui r ige bar: • omnem vi am iniquam odio habni.
CAPITULUM. Gal. 4 .
AT ubi yeuitplenitudo temporis, misit Deus Filium suum factum ex mnliere, factum sub lege, ut eos qui sub legeerant reuimeret, et adoptionem filiorum reciperemus. R. Deo gratias.
Adjllva me et salvus ero: et meditabor in justificationibus tuis semper.
Sprevisli omnes discedentes R. Benedicta til in mulie-~ judiciis tuis: • quia injllsta I rib us. • Alleluia, alleluia. cogitatio eorum. Beneuicta tu.
D
Officium
V. Et benedictus fructus ventris tui. • Alleluia, alleluia.
Gloria Patri. &c. Benedicta tn.
V. Post partum virgo inviolata permansisLi, allelnia.
R. Dei geniLrix, intercede pro nobis, alleluia.
Oratio. Dens, qni salntis, fol.40.
AD NONAM.-
Pater noster. Ave, Maria. Deus, in adjutorium.
HYl\INUS.
RERUM Dens tenax vigor, Immotns in te pt'rmanens, Lucisdinrnre tempora, Successibus determinans.
LARGIRE clarum vpspere, Qno vita nU"quam decidat, Sed prremium mortis sacral Perennis in,tet gloria.
GLORIA tibi, Domine, Qui natus ps de Virgin!', Cum Patre et Sancto Spiritu, In sempitt'rna secula. Amen.
Ant. Joseph, fidelis.
Psalmus.
MIRABlLIA testimonia tua : • ideo8crutata est ea anima mea.
Declaratio sermonum tuorum iIluminat: • et intellectum dat parvulis.
Os meum aperui, at attraxi spiritum: • quia mandata tua desiderabam.
Aspice in me, et miserere mel,. secundum judicium diligentium nomen tuum.
Gressus meos dirige secundum eloquium tuum: • et non dominetur mei omnis injustitia.
Redime me a calumniis hominum : • ut custodiam mandata tna.
Faciem tuam ilIumina super servnm tuum: • et doce me justificationes tuas.
Exitus aquarum deduxerunt oculi mei: • quia non custodiernnt legem tuam.
J "stus e3, Domine :' et rectum judicium tunm.
lHandasti justitiam testimonia tua: • et vel'itatem tuam nimis.
Tabescel'e me fecit zelus meus: • quia obliti sunt verha tua inimici mei.
Ignitum eloquium tuum vehementer: • et servus tuus dilexit iIlud.
Adolescentulus sum ego, et ('ontemptns: • justificationes tURS non sum oblitus.
J nstitia tlla, ju~titia in Ill
ternnm: • et lex tna veritas.
Tribulatio et angustia invenerunt me: • mandata tua meditatio mea est.
Sanctissimre Familia' . 39
.z£quitas testimonia tua in mternum: • intellectnm d" mihi, et vivam.
CLAMA VI in toto corde meo, exaudi me, Domine: • justific.ationes tuas requiram.
Clamavi ad te, salvum me fac: • ut custodiam mandata tua.
Prroveni in maturitate, et clamavi: • quia in verba tua supersperavi.
Domine: secundum judicium tuum vivifieR me.
Multi qui persequuntur me, et tribulant me : • a testimonii" tuis non declinavi.
Vidi prrevaricantes, et tabescebam: • quia eloq uia tua non custodierunt.
\' ide q uoniam mandata tua dilexi, Domine: • in misericordia tua vivifiea me.
Prineipium verborum tuorum veritas :* in reternum om· nia judicia justitire ture.
Pnevenerunt ocnli mei ad te diliculo: • ut me.ditarer PRINCIPES persecuti snnt eloquia tua. me gratis: • et a verbis tuis
Vocem meam audi secun- formidavit cor meum. dum misericordiam tuam, Do- Lmtabor ego super eloquia mine: • etsecundiunjudicium tua:' sicut qui invenit spo-tuum vi vifica me. lia multa.
Appropinq~a."er~nt. pe~se~ Iniquitatem odio habui, et quentes me ImqUitatl: a abominatus "urn: • legem au-lege antem tua longe facti tern tuam dilexi. sunt. Septies in die laudem dixi
Prope es tn, Domine: • et tibi,' super judicia justitim omnps vire ture veritas. ture.
Initio cognovi de testimo- Pax multa diligentibus le-niis tuis: • quia in mternum gem tuam: • et non est illis fundasti ea. scandalum.
Vide humilitatem meam, Expectabam salutare tuum, et eripe me: • quia legem tu- Domine:' et mandata tua am non sum oblitus. dilexi.
Judiea judicium meum, et Custodivit anima mea testi-redime me : • propter eloqui- mania tua: • et dilexit ea ve-11m tuum vivifica me. hementer.
Longe 11 peccatoribu" salus:" Sefl'avi mandata tua, et • quia justificationes tuas non testimonia tua: • quia om-exquisierunt ne. vim mem in conspectu tuo.
Misericordiro tum multre, Appropinqnet deprecatio
40 Officium
mea in conspectu tuo, Domine: • juxta eloqnium tuum da mihi intellectuJD.
Intret postulatio mea in conspectu tuo: • secundum eloquium tuum eripe me.
Eructabunt labia mea hymnllm, • cum docueris me justificationes tuas.
Pronllntiabit lingua mea eloquium tuum: • quia omnia mandata tua alquitas.
Fiat manus tua, ut sal vet mil: • quoniam mandata tua e1egi.
Concupivi sa1utare tuum, Domine: • et lex tua meditatio mea est.
Vi I'et anima mpa, et laudabit te: • et jUdicia tua adjuvabunt me.
Erravi, sicut ovis qnal periit: • qnrere servum tuum, quia mandata tua non sum oblitus.
CAPITULml. Gal. 4.
QUOXLDI antem estis filii, mi~it Deus spi,·itum Filii sui in corda vestra, clamantem Abba, Pater. Itaque jam non est ser v U", sed flli llS ; quod si filius, et breres per Deum. R. Deo gratias.
R. Constituit eum Dominum domflli sure. • Alleluia, alleluia. Constituit.
V. Et principem omnis
possl'ssionis sure. • Alleluia, alleluia.
Gloria Patri, &c. Constituit.
V. Gloria I't divitire in domo ejus, alleluia.
R. Et justitia ejus manet in seculum seculi, alleluia.
Oratio. Dens, qui salutis, &c., ut infra.
AD II. VESPERAS.
Omnia ut in primis,prreter sequenlia.
V. Adorabunt in conspectu ejus , alleluia;
R. Unin'rsre familial gpntillln, alleluia.
Ad Magnificat.
Ant. Propter nimiam caritatem snam, qua dilexit nos Deu", misit Filium suum factum eX muliere; ut in ipso benedicerentur omnes familire terrre, et adoptionem filiorum reciperemus, alleluia, alleluia.
ORATIO.
DEUS, qui "alutis roternro, per sanctissimam Familiam Jesu, Marire, Joseph, humano g~neri prremia prmstitisti ; tnbue, quresumus, ut in qua
SanctissimtE FamilitE. 41
vitre authorum nobis similem forls agnovirnns, per earn intus reformari mereamur. Per eumdem, &C.
COT(l. dom. III. post Paschao
Ant. Amen dieD vobis, quia plorabitis et Hebitis vos; mundus autem gaudebit, vos vero contristabimini: spd tristi tia vestra vertatur in gaudium, alleluia.
V. Mane nobiseum, Domine, allelnia ;
R. Quoniam advesperascit, alleluia.
ORATIO.
PEDS, qui errantibus ut in Vlam possint redire justitire, ve,itatis ture lumen ostendis; da eUDctis qui christiana professione censentur, et illa respuere q ure huic inimica sunt nomini, et ea qure sunt apta sectari. Per Dominum, &c.
IN ECCLESIIS UBI FIT
DE OCTAVA
SANCTISSIMJE F AMILlLE, LECTIONES, &tc., DICUNTUR UT INFRA.
FERIA SECUNDA.
In I. lYocturno.
Lectio I.
Incipit libel' Apocalypsis bea. ti Joannis, apostoJi. Cap. I.
ApOCALYPSIS Jestl Christi, quam dedit illi Deus paJitm fncere servis suis, q ure oportet :fieri cito : et Significavit mittens per angeJum suu~ servo suo Joanni, qui testimo. nium perhibuit verba Dei, €t testimonium Jesu Christi qUlllcllmque vidit. Beatu; qui legit et audit I'erba pro. phetire hujlls. et senat ea qUIe in ea scripta sunt: tem: pus eni m prope est. J oannes septem eccJesiis qUIe sunt in
Asia. Gratia vobis, et pax ab eo, (Jui est, et qui erat, et qui venturus est: et a septem spiritibuH, qui in conspectu throni ejus sunt: et 11 Jesu Christo, qui est testis :fitlelis pri.mogenitus mortuorum, et p.rlD~eps reg-urn. terrro, qUi dllexlt nos, et Javlt nos it pec. catis nostris in sanguine suo et fecit ncs regnum et sacer~ dote~ Deo et Patri suo: ipsi glOria et imperium in secuJa secuJorum. Amen.
R. Verbum caro factum est, et habitavit in nobis • E~ I'idim~s g:lori~m ejus: glorJam quasI uOlgemt.i a Pa. t~e, plenum gratire et rerita. tls, alleluia, alleluia.
Infra oclat'am SanclissmC1! FamiliC1!. 43
V. QuotqnoLautrm rrcepefunt rum, dedit eis potestatem filios Dei fieri. • Et vidimus.
Lectio II.
ECCE venit Cum nubibus et I'idebit eum omnis oculus' rt qui eum pupugerunt. 'Et plangent se super eum omnes tribus terne: Etiam: Amen. Ego sum alpha et orne"" principium et finis, dicit i3o~ minus De~s, q ~i est, et qui erat, et qll1 venturus est, omni. patens. Ego Joannes frater ,:estel', et particeps in tribula. tWI1:, t't regno, et patientia in Chnsto Jesu: fui in insula qum appellatur Pathmos: propter I'erbum Dei, et IRsti?,oniul~ ,J~su: Fui in spiritu lU dommlca dIe, pt audivi post me voce,m ~agnam tanquam tubm (hcentls: quod vides scribe in libra, et mitte sep~ tem Ecclesiis, qum sunt in Asia, Epheso, et Smyrnm, et ~erg~mo, et Thyatirm, et SardIS, et Pbiladelphioo et Laodici::e. '
R. Missus est Gabriel angelus ad Mariam virginem desp?nsatam, A Joseph. Ave, MarIa, gratIa plena, Domi. nos te,cum: ecce concipies, et p,afles Deum pariter et hommem, • Ut benedicta dicaris inter omnes mulieres alleluia. '
V. Paries quidem filium, et virginitatis non patieris detrimentum: efficieris graviun, t:t eris mater semper intacta. • Ut benedicta.
Leclio III.
ET con versus sum, ut viuerem voeem q um loq11ebatur mecum: et conl'ersus viui septern canuelabra aurea' et in media septem candelabl'Orllm aureorUlll, similem filio homin!s, vestitum pouere, et prmcmctum ad mamillas zona aur:a: capnt nutem ejus et capIllI erant candidi tan_ q~am bna alba, et tanquam DlX, et ?cu!i ejus tanquam ~a~ma Ig~IS, et peues .. jus slmJles aurwhalco, sjcllt in
camino ",rdenti; et vox illius tanquam I'OX aqllarllm mul_ tarum: et habebat in uextera sua stelias septem: et de are .. jus glad,ius IItraque parte a.cutus eXI bat:, et !acies ejus s!Cut sol lucet In vIrtute sua. Et cum vidisst'm eum, cecidi au peues ejus tonquiun mor. tuus, Et poslIit dexteram S~lalU super me, dicelis: Noli tllnE:r~: ego SUm primns, et nOV1SSlmus, et l'i VllS, et foi
~ortuus, et ecce sum vivens In seeula seculorum, et habeo claves mortis et inferni. Scribe ergo quoo vidisti, et q um sunt, et q ure oportet fieri post hooc.
44 Infra ociavam
R. Cum esset desponsnta mater Jesu, Maria, Joseph, antequlun convenirent. inventa est in utero habpns Je Spiritu Sancto. • Joseph, fili DaviJ, noli timere accipere Mariam conjllgem tuam; t Quod enim in ea natum est, de Spiritu Sancto est, alleluia, alleluia.
V. Pariet aute:n filium, et vocabis nomen ejus Jesum. • Joseph. Gloria Patri. t Quod enim.
In II. Noclurno.
Leclio IV.
Sermo sancti BernarJi, abbatis.
De hom. 2. super Missus.
MISS us est angelus Gabriel a Deo ad virginem desponsatam Joseph. Quare despon~atam ? Cum esset virgo electa, virgo conceptura, virgo paritura, mirum cur desponBata fuerit, non nuptura. NumquiJ vel hoc casu factum quis dixerit? Non est casu factum, quod rationabilis causa commendat, causa valde uti lis et necessaria, et di vini prorsus adinventione consilii digna. Dicam quod mihi, imo quod ante me patribus visum fuit. IlIa utique fuit ratio desponsationis Marire, q ure et
dubitationis Thomm. MOl siquiJem J udmorum erat, ut 11 die desponsationis sum, usque ad tempus nuptiarum, sponsia sponsre traderentur custodiendre, quatenus earum ipsi I'd sibi pudieitiam curiosius servarent, quo sibi ipsi fideliores existerent. Sicut ergo Thomas dubitando, pal pando, constantissi mus factus est Dominicre confessor resurrp.ctionis: ita et Joseph Mariam sibi Jesponsando, ejusque conversationpm in tempore custodire studiosius eomprobando, fal'tus est pudicitire fiJelissimus testis.
R. Quem vidistis, pastores, dieite: annuntiate nobis in terris quis apparuit .• N atum vidimus, et choros angelorum collaudantes Dominum, alleluia, alleluia, alleluia.
V. Dicite quidnam viJistis, et anmmtiate Christi nativitatem. • Natum vidimus.
L~clio V.
DESPONSATA est Maria Joseph, vel potius, sieut ponit evangelista, viro cui nomen erat Joseph. Virum nominat, non quia maritus, seJ quod homo virtutis erato Vel pot!us quia juxta alinm evangebstam, non vir simpliciter, sed vir ejus dictus est: meri-
Sanctissimre FamiliaJ. 45
to appellatur. quod necessaritl plltatur. Debllit ergo "ir ejus appellari, quia npcesse fuit et putari: SiCllt et Pater Salvatoris non quidem esse, sed dici mernit, ut putaretur esse, dirente boc ipso evallgelista: Et ipse Jeslls erat incipiens quasi aonorl1Jn triginta, Ilt putabatur filius Joseph. Nec I'ir ergo matris, nec filii pater extitit, quam vis eerti, et necessaria dispensatione utrumque ad tempus et appellatlls sit et putatus.
R. Congratulamini mihi, omnes qui diligitis Dominum: • Quia rum essem pan'ula, placui Altissimo, et de meis visceribus genui Deum et hominem, alleluia.
V. Beatam me dicent omnl'S generationes, quia anciilam humilem respexit Deus. • Quia cum.
Lectio VI.
Hue aceedit quod dicitur fuisse de domo David. Vere enim de domo David: vere de rl'gia sti rpe descend i t vi r i ste Joseph, ncbilis genere, mente nobilior. Plane filius David, non degenerans II patre suo David. ProrBus, inquam, filius David, non tantum carne. sed fide, sed sanctitate, sed
devotione, quem tnnquam nl. terum David Dominus invenit secundum cor Sl1nm, cui tuto committeret secretissimum atque sacratissiml1m sui cordi~ arCanum: cui datum est quod multi regeN et prophetre cum vell.nt videre, non viderunt, audire, non autlierunt; non solum videre et audire, sed etiam portare, deducere, amplecti, deosculari, et nutrire, et custodire; non tanlum nutem JoseI'll, sed et Maria descendisse credenda est de domo Dal'id; alioquin non esset desponsata viro de domo Darid, si non esset et ipsa de domo David. Ambo igitnr erant de domo Darid: sed in altern. completa est verjta~, quam juravit Dominus David, altero tantum eonscio et teste adimplet~ promissionis.
R. Fidelis senus et pl'l1-dens; • Quem l'onstituit Dominus suw matl'is solatium, snre carnis nntritium, et 80-
hun, in terri~, magni consilii ('oadjutorem fidelissimum, alluia, alleluia.
V. Benpdictionem omnium gentium dedit illi Dominus, et testamentum SUllm confirmavit super caput ejus. • Quem constituit. Gloria Patrio • Quem constitllit.
46 Infra ociavam
In III. Nocturno. Lectio VII.
Lectio sancti evangelii secun-dum Lucam. Cap. 2.
IN illo tempore: Ut p~rfecerunt . parentes Jesu omnia secundum legem Domini, reversi sunt in Galilream, ill ch,itatem guam Nazareth: Puer autem cresrebat et confortabatur pIe nus sapientia, et gratia Dei erat in illo. Et reliqua.
Homilia venerabilis Bedro, presbyteri.
Domin. infra octavo Natal. Dom.
EVANGELISTA Lucas patrem Salvatoris appellat Joseph, non quod vere juxta Photinianos pater fuerit <jus, sed quod ad famam Marire conservandam patel' sit ab omnibus rostimatus. N eque .. nim oblitus evangelista, quod eam de Spiritu Sancto conrepisse, et virginem peperisse narrarit: sed opinionem ,'ul_ gi exprimens, qure "era historire lex est, patrem Joseph nuncupat Christi. Quam,'is, et eo modo pater illius vale at dici, quo et vir Marire reete intelligitur, sine commixtiolJe carnis ipsa copulationI' conjugii, multo videlicet conjunc_ tius, quam si esset aliunde
adoptatus. Neque ebim prop_ terea non erat appellandus Joseph pater Christi, quia nemo eum concnmbendo genuerat, q nando q uidem reete pater etiam (-jus, quem non ex sua conjuge procreatum alieubi adoptassp.t.
R. Benedictus qui venit in nomine Dumini: Deus Dominus, et illllxit nobis. • Alleluia, alleluia.
V. Hrec dies quam fecit Dominus: exultemus et lretemur in ea. • AJleluiao- alleluia.
Lectio VIII.
ET ut perfecernnt omnia secundum legem Domini, reversi sunt in Galilream, in civitatem suam Nazareth. Prrotermisit hoc loco Lucas, qum 1\ Matthroo satis exposita noverat, Dominl1m videlicet post hmc, ne ab Herode necandus invenin·tur, in JEgyptum a parenti bus esse delatum, defnnctoql1e Herode sic demum in Galilroam reverSllm, Nazareth ci\'itatem suam inhabitare crepisse. Solent enim evftngelistm singllli, sic omitterequredam, quro vel ab aliis commemorata viderint, vel ab aliis com memoranda in spiritu prmviderint; lit continuatm suw narralionis "erie, quasi nulJa prretermisse videantur.
Sanctissima! Familia!. 47
Qure tame" alterius evangelistlll considerata scri ptura, quo loco transilita fuerint, diligens lector inveniat.
R. Ascendit Joseph a GaIi I Ill", de ci"itate Nazareth, in Judlllam, in civitatem David, QUill focatur Bethleem: • Eo· qnod esset de clarno et familia David, alleluia.
V. Ut profiteretur cum Mari" desponsata sibi uxore. • Eo quad. Gloria Patri, • Eo quod.
Leclio IX.
PUER autem crescebat et confortabalur, plenus sapientiil, et gratia Dei erat in ilia. Notanda distinctio verborum, quia Dominus Jesus Christus in eo quoJ puer erat, id est habitum humanre fra!-iilitatis induerat, crescere et can fortari habebat. In eo vera quod etiam verbum Dei, et Dens reternus erat, nec confortari indigebat, nee habebat augeri. U nde rectissime plenns sapienti" perhibetur et gratia: sapienti" quidem, qnia in ipso habitat omnis plenitlldo divinitatis corporaliter: gratia autem, quia eidem mediatori Dei et hominum, homini Jesu Christo, magn" gratia donatum est, ut ex quo homo fieri crepisset, perfectus esset et Dens. Cui
simile est quod Joannes scribit, eum plenum gratia et veritate, eamdem ipse divinitatis e"cellentinm veritatis, quam Lucas sapientiro nomine commendans.
Te Denm laud am us, 8.:C.
FERIA TERTIA.
In I .• Yacillrno.
Lectio I.
De libra Apocalypsis beati Joannis, apostoli. Cap. IV.
POST luec vidi: et ecce osti nm apertum in C"']O ; et vox prima, quam andid tanqmlm tubro loqneuti, mecnm, dicens: Ascende hnc, et 08tenuam tibi q ure oportet fieri post hroc. Et statim fni in spiritu: et ecce sedes posita ernt in crela, et supra sedem sed ens. Et qui sedebat, similis erat aspectni lapiclis jaspiJis et sardinis: et iris erat in circuitn sed is, similis visioni smaragdin::e. Et in circuitu sedis sedilia vigintiq "atnor: et super thronos vigintiq "atuor seniores sedentes, circllmamicti vestimentis albis, et in capitibus eorum coronal am·eal. Et de throno procedebant fulgllra, et voces, et tonitrua: et septem lamp ades ardentes dnte thronum, qui sunt septem Spiritus Dei.
48 Infra oclavam
R. Verbum caro factum est, et habitavit in nobis, • Et vidimus gloriam ejlls, gloriam quasi unigeniti it Patre, plenum gratire et .eritatis, alleluia, alleluia.
V. Quotquot autem receperunt eUIn, dedit eis potestatem filios Dei fieri. • Et vidimus.
Lectio II.
ET in eonspectu sed is tanquam mare vitreum simile crystallo: et in ml'dio sed is, et in circllitu sedis, quatuor animalia plena oculis ante et retro. Et animal primum simile leoui, .. t secundum animal simile vitulo, et tertium animal Ilabens raciem quasi hominis, et quartum animal simile aquilm volanti. Et quatuor animalia, singula eorum habebant alas senas: et in circuitu, et intus plena sunt oculis: et requiem non habebant die ac noete, diceutia: Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Dens omnipotens, qui erat, et qui est, et qui venturus est.
R. Missus est Gabriel angelus ad Mariam virginem desponsatam Joseph. • Ave, Maria, gratia plena, Dominus tecum: ecce concipie~, et paries Deum pariter et hominem. • Ut benedicta
dicaris inter omnes mulieres, alleluia.
V. Paries quidem filium, et virginitatis non patieris d .. trimentum: emcieris gravida, et eris mater semper intacta. • Ut benedicta.
Lectio III.
ET cum darent ilIa animalia gloriam, et honorem, et benedictionem sedenti super thronum, viventi in secnla secnlorum, procidebant vigintiquatnor seniores ante se· dentem in throno, et adorabant viventem in secula seculorum, et mittebant coronas snas ante tbronnm, dicentes: Dignus es, Domine Deus noster, aecipere gloriam, et honorem, et virtutem: quia tu ('rpasti omnia, et propter voluntatem tuam erant, et ereata sunt.
R. Cum esset desponsata mater Jesu, 1\1aria, Joseph, antequam convenirent, inventa est in utero habens de Spiritu Sancto. • Joseph, fili David, noli timere accipere Mariam conjllgem tuam: t Quod enim in ea natum est, de Spiritu Sane to est, alleluia, alleluia.
V. Pariet autem filium, et vocabis nomen ejus Jesum. • Joseph. Gloria Patri. t Quod enim.
Sanctissimre Famili<l'.
In II. Xoelurllo.
Leclio n°. Sermo saneti Bernardi, ab
batis.
De Serm. 3. in Vigil. Sa/it'. Domini.
T RIA opera, tres mixturas fecit omni patens ilia maJestas in assumptione nostrre carnis: ita singlllariter mirabilia et mirabiliter singularia, ut talia nec facta sint, nee facienda sint amplius super terram. Conjuncta quippe sunt invicem Deus et homo, mater et virgo, fides et cor hnmannm. Et primo quidem voluit Deus infirmiora nostra abllndantiori gloria su blimare, eL contraxit se majestas et illfirmitas, tanta vnitas et sublimitas tanta. Nihil enim Deo sublimius, nibil vilius limo. Et tamen tanta dignatione Deus descendit in limllm, tantaque dignitate limus ascendi! ad Deum, nt quidquid Deus in eo fecit, limus fecisse credatur: quidq uid limus pertulit, Deus in illo pertulisse dicatur, tam ineffabili, quam incomprehensibili sacramento. Hree est prima, et superexcellens mixtura, et hree ·prima inter tres. Adverte, llOmo, quia lim us es, et non sis superbus: quia Deo conjunctus es, et non sis ingratus.
E
R. Quem vidistis, pastorc~, dicite: annnntiate nobis in terris quis apparuit. • N atum vidimus, et charas angelornm collaudantes Dominum, alleluia, alleluia, alleluia.
V. Dicite quidnam vidistis, et annuntiate Christi nativitatem. • Natum vidimus.
L~clio V.
SECUNDA mixtura est, drgo et mater, admirabilis plane et singularis. A seculo non est auditum, quod \ irgo esset qure peperit, quod mater esset q ure vi rgo perman"it. Nunquam juxta rerum or.!inem virginitas, ubi frecutJditas prredicatur; nee frecunditas, ubi virginitas integra conservatur. Sola hree est, in qua virginitas et frecunditas obviaverullt sibi. Ibi semel factum est, quod factum nOD fuerat, nee fiet in rete 1'
nnrn, quia nee prim am similem risa ast, nee habere seq uentem. Tertia est fides et cor humanum, et hrec quidem prima et secunda inferior, sed non minUs forsiLan forti". l\lirum enim est qllomodo een' humanum his duobus fidem aecommodavit, quomodo credi potuit, quod Deus homo esset; quod virgo manserit, qure peperisset. Sicut ferrum et testa jungi non passu nt, sic
50 I nfTa octavam
et hale duo neqnenntcommisceri, si non misceat glutinum Spiritus Sancti~
R. Congratulamini mihi, ~mnes qui diligitis Dominum: • Quia cum essem panula, plaeui Altissimo, et de meis visceribus genui Deum et hominem, alleluia.
Y. Beatam me dicent omnps generatione~, quia Auci!lam hllmil~111 rl'spel>it Deus. • Quia cum.
Lectio VI.
EHGONE rredendnm est, q uou iste Deus si t, qui ponitnl' in prmsepio, qui vagit in cunis, qui omnium infantilium nect'ssitatnm injurias patituT, qui flagellatnr, qui ('onspuittlr, qni cl'ncifigitur, qui po- I nitnl' in sepulcbro, .. t inter duos lapides concluditur exeelsus .. t immensus? Illane virgo erit, qUID lactat puerum, clli maritos continnus comes est? in convivio, in thalama? qui dncit ilIam in .LEgyptum, reducit ab ./Egypto; et solus cnm sola tam longinquam, tam secretam conndt viam? Quomodo potuit boc persuaderi generi bumano, uni verso orbi terrarum? Et tamen tam facile, tam potenter persuasum est, ut mihi id credibile faciat "redentium multitudo. In
prima vide quid, in secunda, per quid, in tertia propter quid Dens dederit tibi? Dedit tibi Christ:lm per Mariam, propter sanitatem. In prima remedium I'st, quia ex Deo et homine cataplasma confectum est, quod sanaret omn~s infirmitates tnas. In secunda adjntol'ium est, quia nihil nos Dens habere voltlit qnod per Marial manns no~ tl'ansiret. In tertia autem mel'itllm est, quia cum hrec firmiter credimus, jam meritum habemus: et iu flde sanita. est, quia qui crediderit sal vus eri t.
R. Fidrlis servus I't p.rudens; • Qnem constituit Dominus su~ mat~i~ solatiu,m, sum carms nutrltlum, et soltun, in terris, m~ni consilii coaujlltol'em fldelissimum al-lnia, alleluia; ,
V. Benrdictionem omnium gentium dedit illi Dominus, et testamentum suum can firmavit super capnt ejus. Qnem constitui t. Gloria Patrio • Qnem constituit. .
In III. Nocturno.
Leclio VII.
Lectio sancti evangelii secundum Lucam. Cap. 2.
IN ilia tempore: Ut perfe_ cerunt pareDte.~ Jesu omnia
SanctissimIE Familia'. 51
secundum legem Domini, reversi slInt in Galilream, in civitatem .uam Nazareth: Puer alltem crescebat et confortabatur plenus sapientia. et gratia Dei erat in il1o. Et reliqua.
Homilia \'enerabilis Bedre, presbyteri.
Dominica 1. post. Epiph. Luc. :.!.
APERTA est nobis, fratres charissimi, saneti evangelii lectio recitata, neque opus est, ut in ea quid exponendo loquamur. Describit namque infantiam, pueritiamque nostri redemptoris, qua nostrre particeps humanitatis dignatlls est fieri: commemorat reternitatem divinre majestatis, in qua Patri mausit, ac manet semper requalis: ut videlicet incarnationis ejus humilitate lid memoriam revocata, et i psi contra omnium vulnera peecatorum medicamentum verre humilitatis Cllremus rxp.rcere, pio semper animo recolentes, quantum pro salute nostnl oporteat bumiliari; qui terra sllmus et cinis, si tantum summa illa potestas pro nobis hllmiliari non re'puit, ut ad susci pi end a nostrm fragilitatis infirma descenderet.
R. Benedictus qui venit in nomine Dumini: Delis DominilS, et illl1xit nobis. • Alleluia. alleluia.
Y. Hrec dies quam fecit Dominus: exultemus et l1£temur in ea. • Alleluia, alleluia.
Lectio T'III.
QUOl) ergo Dominus per omnes annos cum parenti bus in Pascha Jerosolymam venit, humanre nimirum est hum ilitatis indicium. Hominis est namq ue ad offerenda Deo sacrificiorum spiritalium vota conCllrrere, et allthorem suum orationibus, lacrymisq oe sibi conciliare profusis. Fecit ergo Dominus inter homines llOmo natus, quod faciendulll hominibus per angelos imperaverat Deus. Servavit ipse legem quam dedit, ut nobis, qui puri homines sumus, oervandulll per omnia. quidquid Deus jubet, ostenderet. Sequamur igitur iter humanro conversatiouis ejus, si deitatis gloriam delectamur intueri. Et ne ullil in reternum malorum aurfl. pulsemur, meminerimus prresentis Ecc1esirc domum, necessariis precum mnndarum frequentarc muneribus.
R. Ascendit Joseph II Galilrea, de civit.te Nazareth,
.52 Infra aclavam
in Judream, in civitatem David, a Ilre vocatur Bethleem: • Eo . quod esset de dome et familia David, alleluia.
V. Ut profiteretur cum Maria desponsata sibi uxore. • Eo quod. Gloria Patri. • Eo quod.
Leclia IX.
QUOD ipse duodenis in templo sedit in medio doctorllm, audiens et interrogans illos, llUmanre est humilitatis indicium: imo etiam eximium discendi humilitatis exemplum. Dei quippe virtus, Dei sa· pientia reterna, ipsa homine induta, ad audiendos homines ad venire dignata est, ut nimirum hominibus, quamvis summo ingenio prreditis, necessariam discendi verbi formam prrerogaret: ne si qui discipuli veritatis fieri refugerent, magiBtri efficerentur erroris. Verum ne q uis autumet Dominum Salvatorem, ob imperitire nrcessitatem adiisse, audisseqne, et interrogasse magistros, videamus quid sequitur. Stupebantautern omnes, qui eum audiebant super prndentia, et responsis ejns, et videntes mirati sunt. Qni enim idem verus homo, et verns erat Deus, ad ostendendum quia homo erat, homines magistros humiliter andiebat; et ad comprobandum
qnia Deus erat, eisdem 10-qnentibns sublimiter respondebat.
Te Deum laudamus, &c.
FERIA QUARTA.
In I. ]{oclurno.
Leclia I.
De libro Apocalypsis beati Joannis, aposto!i. Cap. V.
ET vidi in dextera sedentis snpra thrannm, librnm scriptum intus et fori~, signatnm sigillis septem. Et vidi angelnm fortem, prredicantem voce magna: Quis est £I ignns aperire librnm, et sol vere signacnla I'jus ? Et nenw poterat neque in erelo, neque in terra, neque snbtus terram, aperire librum, neqne respicere ilIum. Et ego flebam multum, qnoniam nemo dignils inventns est aperire librnm nec videre enm. Et nnns de senioribus dixit mihi : N e fleveris: ecce vicit leo de tribu Juda, radix David, aperire librnm, et solvere septem signacula (,jus. Et vidi: et ecce in medio throni et quatuor animalillm, et in medio seniorum, agnum slantem tanquam occisum, habentem cornua septem, et oculos septem,
Sanctissimm Fumili(r. 53
q~i ~u.nt septem spiritns Dei, mISS) In omnt"nl tt'frarn. Et venit, pt accepit de dextera sedentis in throno Ii brnm.
R. Verbnm carD factnm est, et habital'it in nobis, • Et vidimus gloriam ejlls, gloriam quasi nnigt·niti a Patrr, p it"num gratire et Hritatis, alle. luia, allelnia.
V. Qnotquot al1tem rece· pernnt enm, dedit eis potesta. tem filios Dei fieri. • Et ,-i. dimns.
Lectio II.
ET cum apernisset librum, quatuor anin'aiia, et vigintiquatuor seniares cecideront coram "gno, babentes singnli eitbaras, et pbialas anreas plenas odoramentorum, qnre sllnt orationes Sanclol"um: et cantabant canticum novnm, dieentes: Dignus es, Domine, accipere librllm, et aperire signacnla ejus: quoniam occisus es, et redemisti nos Deo in sanguine tno ex omni tri bu, et lingna, et populo, et natio· ne: et fecisti nos Deo nastro regnum, et sacerdotes: et regnabimus super trrram.
R. Miss,," pst Gabriel angelus ad Mariam virginem desponsatam Josepb. Ave, Maria, g"atia plena, Dominus tecum: ecce concipies,
et paries Deum pariter et hominem. • Ut benedicta di('aris intrr oomes mulieres, alleluia.
V. Paries qnidem filinm, rt \·jrginitatis non patieris detrimentull1: emeieris gravitia, el eris malt-'l' sempt.·r intacta. • Ut benedicta.
Lectio III.
ET \"idi, et anclivi "OCem angoe!ofllm multol'tllTI in cir .. cuitu throni, t't animalillm, et srniol"nlTI: et erat numerllS f"oJ'nm millia ll1illium, dicentium "vee magna: Dip;nus est agnlls, qui oceislIs.est, accipere \'irtntpm, et clidnitatem, et ~apit'ntiarn, et fortitlld inem, et honorem, et glori"m, et benedietionem, et omnt'm ('reatUl'am q nm in ('{plo est, et super terram et SII b terra, et qum sunt in mild, et qnre in eo; omues auuiri dicentes: Seuenti in throno, et agno, benedictio, et honor, et p;loria, et potestas in secula seculorllm. Et quntuor animalia dicebant: Amen. Et "ip;intiquatllor seniores ceciderllnt in facies silas: et adorave runt \1i\'entem in secula seculorum.
R. Cum es'et desponsnta mater Jesu, Maria, Josepb, antequiun convpnirent. in\'enta est in utero habens de Spi-
51 Infra octat'am
I'itu Sancto. • Joseph, fili Dal'id, noli timt're accipere Mariam conjngt'm tuam; t Quod enim in I'a natum est, de Spiritu Sancto est, alleluia, nllt'lllin.
V. Paript antern filium, et vocabis nomen I'jU" Jt'snm. • Joseph. Gloria Patri. t Qnod enim.
In II. Noclurno.
Leetio IV.
Sermo sancti Bernardi, abbatis.
De Serm. 4. in Natali Do-mini.
SreUT Salvatoris infantia I manifestam prll'tendit humilitatem, sic per virginem continentia, justitia per Joseph \'irum jnstum, Ct~US laus est in evangelio, non incongrue designatur. Sane continentiam drberi ('ami quis nesciat. Justitia vero virtns est, quod su-11m I'st cuique tribuens, et hll'c erga proximos est necessaria. Porro humilitas nos ])1'0 reconciliat, Deo faci t esse subjectos, Deo plact't in nobis, sic!lt ait drgo beata: Respexit Dilus hnmiiJtatem ancillm sure,
R. Quem ddistis, pastores, clicite, annuntiate nobis in
terris qnis apparuit. 'Natum vidimus, et choros angelorum, collandantes Dominnm, alleluia, alleluia, alleluia.
V. Dicite quidnam vidistis, l·t annnntiate Christi nativitatem. • Natum vidi-mus.
Lcclio r . I TAQUE qui fornicatur, peecat in corpus suum: qui injuriosus 1'8t, in proximum: qui extollitur etinfiatur, in Deum. Fornicator semetipsum dehonestat, injnriostls molestat proximl1m; elatus quod in se est, Deuln inllOnorat. Gloriam meam, Dominus ait, altt'ri non dabo : et superbus, Ego, inquit. mihi earn, licet non dederis, nsurpabo. Nec ('nim placet I'i angelica distribntio, dans gloriam Deo, pacl'm hominibus. Non ergo co]it Deum, spd adversus enm extolli. t.,r impius plalle e~ infidelis. QUll' est ('nim pieta., nisi cultns Dei? Quis \'ero Deum colit, nisi qui \'oluntarie ei subjectus est, et sicut oculi servorum in manibu8 dominorum suorum, sic oculi cordis I'jus ad Dominum Deum suum!
R. Congratulamini mihi, omnes qui diligitis Domiuum : • Quia cum essem parvula, plaelli Altissimo, et de meis, visceribus genui DeDm et hominem, alleluia.
Sancti.siml1! Fumilim. 55
V. Beatam me dicent "'nfleS generationes, qlli.a ancillam humilem respexlt Deus. -Quia cum.
Lectio 17.
U T ergo im·en.iantur in nobis semper Mana. et Joseph, et IAfan. positlls in pr:esepio. sobril\, etjuste, et pie vi,'amlls in hoc srclllo. Propter huc enim apparuitgratia erudiens nos, et per hllc. quoq~le ill~us gloria appare bl t. :SIC eUl m habes: Apparllit gratia pei omnibus hominibus, erudlens nos, ut .. bnegantes impietatern, et seeularia desideria, sobrie, etjuste, et pie \'ivamus in hoc seculo, expectantes beatam spem, et ad I"elltum glllrire magni Dei. Apparuit in parvulo gratia ad eruditionem. Sed hie arit mag"us, sieut Gabriel de eo locutus est: et quos parvulus erudierit ad humilitatem cordis, et mansuetudinem; magnificabit postmodum, et glorificRbit magnus et glorioslls ad VCl
niens Jesus Christus Dominus noster.
R. Fidelis serVIlS et prudens; • Quem eonstituit .Dominus sure matris solatium, sure carnis nutritium, et ~olum, in terris, magni consilii ~oadjutorem fidelissimum, alleluia, alleluia.
V. Benedietion~m omnillm gentium dedit illi Dominus, nt testamentulll Sllllm confirma.it Huper capllt .. jus. • Quem constituit. Gloria Patrio • Quem cunstituit.
in III. Nocfurno.
Leclio 171.
Lectio sancti evangelii Set'un-dum Lucam. Cup. 2.
IN illo tt"mpore: Ut perfecerunt parpntes Jesu omnia secnndum l~gem DOIliini, reversi sunt in G.lilream, in civitatem 8uam Nazareth. Puer autem crescebat et confortabatlll', plenus sapientia, ~t gratia Dei erat in ilia. Et reliqua.
De homilia venerabilis Bedre, presbyteri.
In cap. 2. Lucm.
QUOD matri qurerenti, ac dicenti: Fili, quid fedsti nobis sic? Ecce pater tuns el ego dolentt"s qurerebamus te : respondit: ~t quid es~ quo~ me qurerebatls? Nesc.lebatl~ quia in his qure Patrls mel sunt, oporte~ m~ es~e.! Di~inre majestatis andlCIum fUlt: quia nimirum. qu?rum una ~st majestas et gloria, horum etiam una sades ac domus est.
56 Infra ocia't:am
Ergo quod Dominus in templo sedens dicit, in his qure Patris mei sunt oportet me esse, declaratio est consempiternre Deo Patri potestatis et glorire.
R. Benedictlls q ni venit ill nomine Dtmini: Deus DomiIlUS et illnxit Ilobis. • Alleluia, alleluia.
V. Hree dies quam Dominus: exulternus et mllr in ea. • A lJelnia, luia.
Lectio VlII.
fecit lretealie-
QUOD antem rediens Nazareth erat snbditlls parenti bus, humanre est veritatis indicium, simulqlle humilitatis exemplum. In ca nalTlqlle natura subditus erat hominibus, in qua minor ~st Patre. In ilia autem in qua non ex tempore vadit _ad Patrem, sed semper in ipso est, omnia per i psum facta sllnt, t't ipse est ante omnes. Cujus multum est miranda magnre dispensatio pietatis, qui dum parentes suos mysterium divinre sllre majestatis nee dum eapere vidisset, exhibuit eis humanre subjeetionem humilitatis, ut per hane cos paulatim ad agnitionem divinitati3 instituer~t. Cum enim dixisset: Quid est quod me qurerebaiis? IIoD nesciebatis quia in his
qum Patris mei sunt, opprtet me esse? Et ipsi non int9. lexerunt ver_bum, quod locu_ -tus est ad ilias, sicut evange-' I ista conseq uenter insinuat. Deseendit ('urn eis, et ~enit Nazareth, et erat subditus illis.
R. Ascelluit Joseph a Galilroa, de civitate Nazareth, in J udream, in ci vitatem DaI'i d, q um \'ocalur Bethleem: • Eo quod esset de domo et familia D,lI'id, alleluia.
V. Ut profiteretur (,-urn Maria de'ponsata sibi uxore. • Eo quod. Gloria Patri. • Eo quod.
Lectio IX.
D ICEBAT ergo arcanum sum eli I'inre "irtutis parenti bus humamll ~um fragilitatis, matri sure scilicet verm sure carnis, et castissimo tutori eastitatis illius, qui per id temporis, ne('dulTI prolata luce evangelica, ab omnibus pene qui eos nosse poterant, carnali conjunctione vip ejus, earnali adrninistratione pater restimabatur, simul et vocabatur ipsius Domini Salvatoris. Dicebat, inqnam, his: Quia in iis q ure Patris mei sunt, oportet me psse. Qui cum areem tanti. mysterii ase"ndere iutelligendo non possent. neque alit~r eum in iis qUID verf. I'atris ejus essent, rna-
Sanctissim«! Famili«!. 57
npre decArnerent, nisi ut comprehendere nossent, descend it ipse cum ipsis ad inferiora conversationis eorum, ("repitque mant're in his, qure iIIornm efant. Et erat eis pia dispensatione subjpctus, donec pronciente humilitatis magisterio, quantum omnibus creaturis esset prreferendus agnoseerent.
Te Deum laudamus, &c.
FERIA QUINTA.
In I .. Nocturno.
Lectio I.
De libro Apocalypsis beati Joannis, apostoli. Cap. X Y.
ET vidi aliud signum in ere-10 magnum et mirabile, allgelos septem, hahentes plagas seplpm nOI·issimas: quoniam in ilIis consummata pst ira Dei. Et vidi tanquam mare vitreum mixtnm igne, et eos qui vicerunt bestiam, et imaginem ejus, et numerum nominis ejus, stan~s super mare vitreum, hahentes citharas Dei; et cantante. canticum Moisi gervi Dei, et canticnm agni, dicente.: Magna et mirabilia sunt opera tua, Domine Deus omnipotens: justre et verre sunt vire lure, rex secu-
lorllm. Quis non timebit te, Domine, et magnificabit nomen tuum? qllia solus pius es: quoniam omnes gentes venient, et adorabllnt in eonspectu 1110, q uoniam Judici a tua manifesta sunt.
R. Verbum carD factllm est, et habilavit in nobi" • Et vidimus gloriam ejus, gloriam quasi unigeniti 11 Patre, plenum gratire et veritatis, alleluia, alleluia.
V. Quotq 110\ autem receperunt ellm, dedit eis potestatem filios Dei fieri .• Et vidimus.
Lectio II.
ET post hrec vidi, et ecce apertlllll est templum tabernaculi testimonii in cwlo: et elLierunt septem angeli babentes spptem plagas de templo, vestiti lino mundo et ('andido, et prrecineti circa pectora zonis aureis. Et unum de quatuor animalibus dedit septem angelis septem phiala. aureas, plenas iracundire Dei viventis in secula seculorum. Et impletum est templum fumo 11 majestate Dei .. t de vi rtute ejus: et nemo poterat introire in templum, donee consummarentllr septem plagre septeID angelorum.
R. Missus est Gabriel an-
Infra octavam
gelus ad 'Mariam virginem desponsatam Joseph. • Ave, Maria, gratia plena, DominUR tecum: ecce concipie~, et paries Deum pariter et hominem. 'Ut benrdicta dicaris inter omnes mulieres, alleluia.
V. Paries quirlem :£ilium, et virginitatis non patieris df'trimentum: effieieris gravida, et eris mater srmper in_ tacta. • Ut benedicta.
Lectia III.
ET audivi vocem magnam de templo, dicentem septem angel is : It .. , et effnndite septem phialas irre Dei in ferram. Et abiit primns, et effudit phialam suam in terram: et factnm est ,'ulnus srevum et pessimum in homines qui habebant characterem bestire, et in eaR qui adoral'ernnt imaginem ejns. Et srcnndus angelus efl'"dit phialam suam in ma1'e, et factus est sanguis tanquam mortui: et omnis anima vivens mortua est in mario Et tertius effudit phialam snam snper flulDina, et snper fontes aqnarnm, et factus est Banguis. Et audi vi angelum aq uarum dicentem: Justus es, Domine, qui es et qui eras ganctus, qui hrec judicasti; quia sanguinem sanctorum et prophetarum .. ffnderunt et sanguinem eis dedisti bibere : digni enim sunt.
R. Com esset desponsata mater Jesu, Maria, Joseph, antf'qllam convenirent, inven~ ta est in utero hahens de Spiri tu Sancto. • Joseph. :£iii David, noli timere accipl're Mariam conjllgem tuam: t Quod enim in .. 1t natum est, de Spiritu Bancto est, alleluia, aJleillia.
V. Pariet alltem :£ilillm, et voeabis nomen I'jus Jesum. • Joseph. Gloria Patri. t Quod enim.
In II. Nocturno.
Lectia IV.
SerIDo saneti Augustini, episcopi.
Serm. 51. Cap. 20 de conso-nantid erangelistal'um.
SICUT Maria sine earn ali concupiRcentia mater, sic Josepb sine camali commixtione pater. Nec el1rn propterea separemus, quia defuit carnalis concu piscentia. ,Major puritas confirmet paternitatem, ne ipsa. saneta Maria nos reprehendat. IlIa enim nomen SUlIm prreponere noluit marito SlID; sed dixit: Pater tUIlS et ego, dolentes qurerebamus teo Non ergo faciant perversi murrnuratores, quod conjux casta non f"cit. Nurnerellius
SancLissml1! Familia!. 59
ergO per-Joseph. quia sicut Claste maritus, sic caste pMt'r est. Sed prmponamn. yirum fmlIllnre ordine naturm et.legis Dei. N am si remoto ill" illam constitllamlls: dicit iII~, et reete dicit: Quare me separastis Y Quare non per me generatio.l)~s vel Rseendllnt, vel descendunt? An dicitllr ei: qui .. til non gennisti ope_ re carnis tnm? Sed respondebi~: Numquid t't ilia opere !larD.is sum peperit ?
. R. Quem vidistis, pa~tort's, dicite, annuntiate nobis in terris quis a!lparuit .• N atulll vidimus, et charas angelorum c,ollaudantes Dominllm, alleluia, alleluia, alleluia.
V. Dicite quidnam vidistiB, t't annuntiate Christi nativitatem. • Natum vidimu6.
Lectio V.
QUOD Spiritus Sanctus operalus pst, lltfi6q ue operatus est.. Cum esset, inq u,i I, hOIDO, justus. Justus ergo vir: justa fremina. Spiritus Sane Ius in am.borum jl,lSIitia rpq,uiesoens, , ambobus filiuJ;Il dedit • .8e4 .in en s.exu quem pl'r"ra decebat, operatus est hoc, quod etiam marito nasceretur. Itaque a)J,lhobus dicit angelus, ut puero nomen imponant: ubi'par~lItulB.dpcl.&FatIiF aocSoricas. Nam et Z,aQharias
cum adhuc mutus ess!.'t, :Illio nato mater nomen imponebat. Et cum iIli qui aderant innu_ <'rent patri, quid enm vetlet vocari, RCl1eptis pllgillaribus hoc scripsit, quod ilia jam dixerat. Dicitur et Mariro : Ecce concipies fi lillm, e1. vocabis nomen.eju~ Jesnm. Dicitllr etiam ad Joseph: Jo
.seph, :6.1i David, ne metueris accipere Mariam conjllgem tuam. Quod enim in ea natum est, de Spirit!l Sancto est. Pariet alltpm filium, et vocabis nomen ejlls Jesum : hic salva-bit populum suum II pt'ccatis ~ornm. Dicitur etiam: Et peperil ei filium, ubi omnino pater non carne, sed chari tat" firm,ltur., Sic ergo pater, sicuti est •.
R. Congratulamini mihi, omnes qui diligilis Domioum : • Quia cum essem parvula, plaeui Altissimo, et de meis visceribus genui Deum et hominem, alleluia.
V. Beatam oce dicent omnes gAnerationes, quia ancillam humilem respexit Deus. • Quia cUm.
Lectio VI.
PATER Joseph: Quare patl!r? Quia q uanto firm ius pater, quanto (lastius pater. Aliter putabatur esse pater Domini nostri JeHU Christ.i:
60 Infra octavam
scilicet sicut ('reteri patres carne generantes, non solum spirituali affe('tu liberos suscipientes. Nam dixit et Lucas, qui putabatur essE' pater Jesu. Quare putabatur? Quia humana putatio et existimatio illuc ferebatur. quod solet ab hominibus fieri. Non ergo de semine Joseph Dominus, quam!'is hoc putaretllr. Et tamen pietati et charitati Joseph natus est de Maria virgine filius, idemque Filius Dei.
R. Fidelis servus et prudens; • Quem constituit Dominus sure matris solatium, sure carnis nutritium, et solum. in terris, magni consilii coadjutorem fideJissimum, alleluia, alleluia.
V. Benedictionem omnium gentium dedit illi Dominus, et testamentum suum confirmavit super caput ejus. Quem conEtituit. Gloria Patrio • Quem crnstituit.
In III. Kocturno.
Lectia T7I.
Lectio sancti evangelii secun-
dum Lucam. Cap. 2.
IN illo tempore: Ut perfecerunt parentes Jesll, omnia secundllm legem Domini, rever-
si sunt in Galilream, in CIVI
tatem suam Nazareth: Puer autem crescebat et confortabatur plenus sapientia, et gratia Dei erat in ilIo. Et reliqua.
Homilia venerabilis BE'dre, presbyteri.
Ibid. in cap. 2, LucrE.
ET mater, inqllit, ejus conservabat omnia verba, can ferens in corde suo. Omnia qure de Domino, vel a Domino dict,\ si ve acta cognoverat mater vi rgo, diligenti us in corde retinebat, sollicite cuneta memorire commendabat. lit cum demum tempus prredicandre si ve scribendre incarnationis ejus adveniret, sum_ cienter Iloiversa, prout essent gesta, explicare posset qurerentibus.
R. Benedictus qui venit in nomine Domini: Deus Dominus et illuxit nobis. . Alleluia, alleluia.
Y. Ho:-c dies quam fecit Dominus e)(ultemus t't lretemur in ea. • Alleluia, alleluia.
Lectia VIII.
IlIIITEMUR et nos, frat res mei, piam Domini matrem;
SanctiuimtS Familia!. 61·
ipsi qiloque omnia verba, et facta Domini ac Salvatoris nostri, fixe in corde CODservando, horum meditatione diurDa. et nocturna., importunos insnium I)ocelltiumque cogitaiionum repellamus iDcursus. Rorum crebl'a. collatione, et nos, et proximos nostros II fabulis supervacuis, et maledulcoratis deLractiollum co!loquiis castigare, atque ad divinre frequentiam laudis accendere curemus.
R. Ascendit Joseph a Galilrea., de civitate Nazareth, in Judooam, in civitatem David, qure vocatur Bethleem: • Eo quod esset de domo et familia. David, alleluia.
V. Ut profiteretur cum Maria. de&ponsata sibi uxore. • Eo quod. Gloria Patl'i. • Eo quod.
Lectio IX.
SI enim, fratres carissimi, in futuri beatitudine seculi habitare in domo Domini, ac perpetuo ilium laud are desideramus, oportet nimirum et in hoc secnlo, quod in futuro qureramus, sollicite prremonsIremns, frequentando videlicet ecclesire limina, et non solum in ea. laudes Domirii oa
ris nostri proficiant, vt'rbis pariter ac factis ostendendo.
Te Deum laud8luus, &c •.
FERIA 5EXTA.
In I. Nocturno,
Lectio I.
De libro Apocalypsis beatj
Joannis,apostoli. Cap. XIX.
POST hlllc audivi quasi \'0-
cern turbarum multarum in crelo dicentium: Alleluia: Salus et gloria, et virtus Deo nostro est: q Ilia vera et justa judicia sunt ejus, qui judicavit de meretrice magna., qUID
corrupit terram in prostitutione sua., et vindicavit S811-
guinem servorllm suorum rle manibus ejus, Et iterulD clixerunt: Alleluia. Et fomns ejus ascendit in secula seculorum. Et ceciderunt ~eniores vigintiquatuor, et quatuor animalia, et adoraverunt Deum sedentem sup~r thl'ollum, dicentes: Amen: Alleluia. Et vox de throno exi vit, dicens: Laudem dicite Deo nostro, omnes servi ejus: et qui timetis eum, pusilli et magni.
nendo, sed et in omni loco do- R. Verbum caro factum minationis ejus, ea qure ad est, et habitavit in nobis, • Et laudem gloriamqu6 condito- vidimus gloriam ejus, glodam
F
62 Infra octavam
quasi Imigeniti a Patre, plenum gratilll et veritatis, alleluia, alleluia.
V. Quotquot alltem receperunt eum, dedit eis potestatem :filios Dei :fieri. • Et vidimus.
Lectia 11.-
ET audivi quasi vocem tllrbm magnm, et sicut vocem aquarum multarllm, et sicllt Yocem tonitrllorum magnorllm, dicentilllll: Alleluia: qlloniam 1'egnavit Dominus Deus noster omnipotens. Guudeamlls, et exultemus, et demus gloriam ei: quia venerunt nuptiro agni, et IIxor ejus prreparavit se. Et datum est illi ut cooperiat se byssino splendenti et candido: byssinum enim justi ficationes SUllt sanctorum. Et dixit mihi: Scribe: beati qui ad camam nuptiarum agni vocati sunt. Et dixit mibi: Hmc ,'e1'ba Dei vera slInt. Et cecidi ante pedes "jus, ut adorarem eum. E~ dicit mihi: Vide ne feceris: conserv us tuus sum, et fratrum tuorum habentium testimonium Jesll, Deum adora. Testimonium enim Jesll e~t spiritlls prophetim.
R. Misslls est Gabriel angelus ad Mariam virginem desponsatam . Joseph. Ave, Maria, gratia plena, Domi-
nus tp.cum: ecce cQncipies" et paries Deum pariter ~et hominem. • Ut benedicta. dica,r.is inter omnes mulieres, alleluia.
V. Paries quidem :filitlm, et virginitat.is non patieris detrimentum: efficieris gravida, et eris mater semper intacta. • Ut benedicta.
Lectia III.
ET vidi crelum apertum; et ecce eq uus alblls, et qui sedebat super eum, vocabatllr Fidelis et verax, et cllm justitia judicat et pugnat. Oculi autern ejlls sicut flamma ignis, et in capite ejlls diademata multa, habens nomen scriptum, quod n"mo novit nisi ipse. Et vestitlls erat veste aspersa sanguine: et vocatur nomen ejlls, Verbum Dei. Et exercitllsqui sunt ill crelo, sequebantur eum in equis albis, vestiti byssino albo et mundo. Et de ore <,jus procedit gladius ex utraque parte acutus: lit in ipso percutiat gentes. Et ipse reget eas in virga ferrtla: et ipse calcat torcular vini furoris jrlll Dei omnipotentis. Et habet in vestimento, et in femore SilO scriptllm: Rex regum, et Dominus domiriantiurn.
R. Cum esset desponsata mater Jesu, Maria, Josepb,
Sanctissimlfl Familite. 63
anteq~m convenirent. inven. ta est in utero habens de Spi. ritu Sancto. • Joseph, ,fili David, noli timere accipere Mariam cODjllgem tuam; t Quod enim in ell natum est, de Spiritu Sancto est, alleluia,
. alleluia.
V. Pariet aute:n filium, et vocabis nomen t'jus Jesnm. • Joseph. Gloria Patri. t Quod enim.
In II. Nocturno.
Lectio IV.
Sermo sancti Bernardi, abbatis.
De hom. 2. super Missus.
VIRUM autem dixerim fuisse Jesum, non solum jam cum diceretur vir propheta, patens in opere et sermone, sed etiam cum tenera adhuc infantis membra, Dei mater blando vel foveret in gremio, vel gestaret in utero. Vir igitur erat JeBUS, necdum etiam nat us, sed sapientia, non retate; animi vigort!, non viribus corporis; maturitate sensuum, non cor_ pulentill membrorum. Nequa enim minus habuit sapientire, vel potiii.~ non minor fuit sa. pientill Jesus conceptus, quam natus; parvlls, quam magnlls. Sive ergillatens in utero, sive va~~!ls ill pr!!:,sepia, si I'e
plln grandiusculns interrogans doctores in templo, sive jam perfectre letatis docens in po. pilla, reque profecto pilOn liS
fuit Spiritu Sancto.
R. Quem vidistis, pastares, dicite, IInnuntiate nobis in terds qnis apparuit .• N atum vidimus, et choros angelorum, collaudantes Dominllm, aile . luia, alleluia, alleluia.
V. Dirite qllidnam vidis. tis, et annuntiate Christi na. tivitatem. • N atum vidi. mus.
Lectia V.
N EC fuit hora in quacum. que retate sua, qull de plenitudine ilia, quam in sui conceptione accepit in utero, vel aliq uid minueretur, vel aliquid eidem IIdjiceretur; sed a principia perfectus; 11 prin. cipio, inquam, plenus fuit spiritu sapientire et intellectus, spiritu consilii et fortitudinis, spiritu scientire et pietatis, et spiritll timoris Domini. Nec te moveat, quod de illo legis in alio loco: Jesus alltem proficicbat sapientia, et retate, et gratia apud Daum. at homines. Nam quod de sapientia et gratia hic dictum est, non secundum quod erat, sed secundum quod apparebat, intelligendum est: non quia videlicet aliquid ei novurp accideret, quod antI'
OJ Infra octavarn
non llaberet: sed quod Reeid~re videretur, quando volehat ipse ut videretur.
R. Congratulamini mihi, omnes qui diligitis Dominum : • Quia cum essem parvula, plaeni A ltissimo, et de meis visceribus genui Deum et hominem, alleluia.
V. Reatam me dieent omnes generationes, quia aneillam hllmilem respexit Dells . • Quia cum.
Lectio TT
'r r, llOmo, cum profieis, non quando nee cluantllmris 1'1'0-
fieis, sed, te nesei~nte, tuus moderatur profeetus, tua "ita I disponitul'. At I"ero puer .J~SIlS qui disponit tuam, ipse disponebat et suam, "t quando volehat, et qui bus volebat sapiens apparebat; quando et quibus I"olehat sapientior; quando et qui bus ,'olebat sapientissimus: qnanquam in se, nunqn~lll1 esset nisi sapientissimus. Similiter et cum semper omni grati" plenus fuisRet, si,'e quam aplld D~um, sive quam apud homines habere deberet: pro suo tamtn arbitrio eam nunc plus, minus ostentabat, prout cernentium vel meritis congmere, vel saluti expedire sciebat, Constat ergo quia semper Jesus virilem animum
habuit, etsi semper in corpore vir non IIpparuit.
R. Fidelis servus et prudens; • Quem constituit Dominus sure matris solatium, sure earn is nutritium, et solum, in terris, magni consilii coadjutol'cm fidelissimum, alleluia, alleluia.
V. Renedictionem omnium gentium dedit illi Dominus, rt testamentum snnm confirmavit super caput ejus. Quem constituit. Gloria Patrio • Quem constituit.
In III. KOctZlTnO.
Lectio VII.
Lectio sancti evangelii secun-dum Lucam. Cap. 2.
I]'; illo tempore: Ut perfecerunt parentes Jesu omnia secundum legem Domini, reI'ersi sunt in Galilream, in ciI'itatem suam Nazareth. Puer autem crescebat et confortabatnr, plenus sapientia, et gratia Dei erat in ilIo. Et reliqua.
Homilia venerabilis Redre, presbyteri. Tn cap. 2 Lucce.
ET Jesus, inquit, pl'ofieiebat scientia, retate et gratia apud Deum et homines. N a-
Sanctissimllf Familil1!. 65
toram vera> humanitntis'indicat, in quaprolicere ad tempus voluit, qui in divinitate
-iilem est, et anni ejus"non de":licient. Juxta hominis quippe naturam pro:lieiebat sopientia, lion quidem ipse sapientior. ex tempore existendo, qui a pl'ima conception is hora spiritu sapientire plenus permanebat; sed eamdem qua plenus erat, sapientiam creteris ex tempore paulatim demonstrando. Juxta hominis naturam pro:liciebat retate, quia de infantia ad pueritiam, de pueritia ad jnventutem, consueto homini bus crescendi ordine pen·enit.
R. Benedictus qui venit ill nomine Dcmini: Deus DominilS et ilJuxit nobis. • Alleluia, alleluia.
V. Hrec dies quam fecit Dominus: exultemus et lretemill' ill ea. • A lleluia, alleluia.
Leclio VIII.
JUXTA' hominis naturam proficiebat gratia, non ipse per accessum temporis aecipiendo quod non hab.bat, sed pandendo donnm gratire quod habebat. Et bene cum ~~ctnm esset, quia Jesus pruuciebat .• sapielJtia., retate et gratia, adjnnctum est, apud Deum et homines; quia quan-
tum pro£ciente retnt~, llOmi_ nibus sapientire et grntire, qnm sibi inerat, donn patefaeiebat, tnntum eos ad Jaudem Dei Patris semper excitare cnrRbat, peragens ipse qllod creteris agendum prrecepit: Inceat lux vestra e.or/lln hominibus, ut videant 0pe"a I'estra bona, et glol'ificent Patrem vestrnlll q l1i in cwlis est.
R. Ascendit Joseph a GaJiJma, de ci vitate Nazareth, in Jndream, in civitatem David, Qure \'ocntul' Bethleem: • Eo • quod esset de domo et famiJia David, alleluia.
V. Ut pl'ofiteretur cum Maria desponsatf' sibi uXore. • Eo quod. Gloria Patri. • Eo quod.
Lectio IX. _
ATQUE ideo non solum apud homines gratia et sapientia proficere dicitnr, in quantum ipsi ejus sapientiarn, gratiamque potul! re cognoscere; sed etiam apud Deulll, in quantum ad ejus laudem gloriamque, sapientlam nc gratiam, quam in eo cognovere, rctnJel'llnt: cnjus beneficii. He mnneribus reternis sit Jails et gratiarum actio in omnia secula s('cnlorum. Amen.
Te Deum laudamus, &c.
66 Infra oclQ'/:am
SABBATO.
In I. Nocturno.
Leclio I.
De libro Apocalypsis beati
Joannis, apostoli. Cap. XXII.
ET ostendit mihi fiuvinm aqure vitre, splendidum tanqnam crystalJum, procedentern de sede Dei et agni. In medio platere ejus, et I'X utraq~e parte fillminis lignum VI tre, afferens fmctus duodecim, per menses singulos reddens fmctum suum, et folia ligni ad sanitatem gentium. Et omne maledictum non erit amplius; sl'd sedes Dei et agni in ilia erunt, et servi ejus sen'ient illi. Et videbunt faciem ejus: et nomen ejus in fl'ontibus eOl'nm. Et nox ultra non e1'it: et non egebunt lumine lucernre, lll'que lumine solis, qlloniam Dominus Dens illuminabit ilIos, et regnabunt in secula seclllorum. Et dixit mibi: Hmc \'erba fidelissima snnt, et \'era. Et Dominus Deus spirituum propbetarllm misit angelulll suum ostendere servis sllis q nre oportet fieri cito, Et ecce ,'enio velociter. Beatus qui custodit \"erba pl"Ophetim libri hl~IIS.
R. Verbum cam fal'tllm est, et habitavit in nobis, • Et tidimus gloriam ejus, gloriam quasi unigeniti a Patre, plennm gratire et veritatis, alleluia, alleluia.
V. Qnotqnotantem receperunt I'nm, dedit eis poiestatem filios Dei fieri. • Et vidimus.
Leclio II.
ET ego Joannes, qui audivi et vidi hme. Et postquam audissl'm et vidissem, cecidi lit adorarem ante pedes angeli, qui mihi hrec 05tendebat: et dixit mihi: Vide ne feceris: conservUs enim tuus sum, et fratrum tuorum prophetarum, et eor:lIn qui servant verba prophetire libri hlljns: Dellm adora. Et dixit mihi: Ne signaveris verba prophetire libri hUjllS: tempus enim prope est. Qui nocet, noceat adhnc: et qui in sordibus est, sordescat adhuC': et qui jllstus est, jnstificetur adhuc: et sanctlls sanctifice_ tur adbllc. Ecce venio cita, et merces mea mecum est, red_ dere IInicuiqne secundum opera sua.
R. MisslIs est Gabriel angelus ad Mariam virginem de.qponsatam Joseph. • Ave Maria, gratia plena, DOllii~ nns t~cum: ecce concipieQ. et patles Deum pariter et ho-
SanctissimaJ FamiliaJ. 67
minem. 'Ut benedicta dicaris inter omiles mulieres, alleluia.
V. Paries quidem filium, ilt vi~nitatis non patieris drtrimentum: emcieris gravida, et eris mater semper intacta. • U t benedicta.
Lectio III.
EGO sum alpha et OI~eg~, primus et novissimn", prlllClpium et finis. Beati qui lavant stolas snas in sanguine agni: lIt si t potestas eorum in I~gno vital, et pef portas intrent in eivitatem. Foris canes, et venefiei, at impu-
"diei, et homicidal, at idolis servientes, et omnis qui amat et facit mendacium. Ego Jesus misi angelum meum, testificari vobis halc iu Eeclesiis. Ego sum radix et , genus David, stella splendida et matutina. Et spiritus et sponsa dicunt: Veni. Et qui audit, di~at: Veni. Et qui sitit, veniat: et qui vult, accipiat aquam vital, gratis. Contestor enim omni "udienti verba prophetial libri hujus: si quis apposuerit ad hrec, apponet Deus super ilium plagas seriptas in libro isto. Et si quis diminuerit de verbis libri prophetim hujus, auferet Deus partem ejus de Iibro vitm, et de eil'itate sancta, rt de his qure scripta snnt in libro isto. Dicit qui
testimonium perllibet istoI'nm: Etiam vpnio eito: Amen. Veni, Domine Jesu. Gratia Domini noslri Jesu Christi cum omnibns vobis. Amen.
R. Cum esset desponsata mater Jesu, Maria, Joseph, anteqnalll cOnl'enirent, inventa est in utero habens de Spiritn Sancto. • Joseph, fili David, noli timere acei pere Mariam conjugem tnam: t Quod enim in ea natnlll est, de Spiritu Sancto est, alleluia, alleluia.
V. Pariet antem filium, et vocabis nomen ejus Jesulll. • Joseph. Gloria Patri. t Quod enim.
In II. Noctu1"no.
Lectio IV.
Sermo saneti Bernardi, ab
batis.
De Serm. 2. in Adv. Domini.
MANIFESTUM arbitrar, qurenam sit virga de radiee Jesse procedens, quis 'vero flos super quem requiescit Spiritus Sanctus. Quoniam virgo Dei genitrix virga est, flos filius ".ius. Flos itaqlie filius virginis, flos candid liS
et rubicund us, electus ex mil-
63 Infra oclavam
!ibns. Flos in quem prospicere desiderant angeli, flos ad clljus odorem rel'i \·iscunt mortni: et sicut ipse testatur, flos campi est, et non horti: camp liS I'nim sine omni humano floret adminieulo, non seminatus ab aliqllo, non defossus sarculo, non impiuguatus fimo. Sic omnino, sic virginis alvlls fioruit, sic inviolata, integra et casta Marire viscera, tanquiun pascua reterni riroris florem protllJere; CI~uS pulchritudo non videat corruptionem, clljus gloria in perpetuum non marcescat.
R. Quem vidi,ti" pastores, dicite, annnntiate nobis in terris quis apparuit. • Natulll vidimus, et choras angdofum collaudantes Dominum, alleluia, alleluia, alleluia.
V. Dicite quidnam vidj,tis, et annuntiate Christi natil'itatem. • Natull1 l'idill1us.
Lectio r. o Virgo, virga sublimis, in quem sublime verticem sanctum erigis! usque ad sedentem in throno, usque ad Dominum m~estatis. Neque enim id mirull1, quoniarn in altum mittis radices llllrnilitatis. 0 n're ecelestis planta, pretiosior cunctis, sanctior universis! 0 vere lignum vitw, quod solum fuit dignum
port are fructllm salutis! Jam advertistis, ni failor, qlloniam virgo reg'ia ipsa est via, per quam Sall'alor ad venit, procedens ex ipsills utero, tanquarn s]Jonsus de thalamo suo. 1\'nentes ergo viam, stlHlearnus et no., dilectissimi, ad i psu m per eam ascendcre, qui pel' ipsarn ad nos descendit: per earn \'enire in gratiam ipsius, qui per eam in nostram mispriam renit.
R. Congratulamini mihi, omnes qui diligitis Dorninum: • Quia cum essem pal'\'ula, plaeui Altissimo, et de meis \'isceribus genui Deum et hominern, alleluia.
r
V, Beatam me <licent omllPS generatiOnf'fol, quia anciilam humilem l'l'spexit DellS. • Quia cum.
Lectio VI.
}J, I,n te accessum habeamus
ad filium, "benedicta im'entrix gratiw, genitrix l'it!e, mater salutis: ut per te nos suscipiat, qui per te (latus C"t nobis. Excuset apnd ipsum integritas tua, culpam !lostrm corruptionis ; et humilitas Deo grata, nostrre veniam irnpetret vanitati. Copiosa charita, tua, nostrorum cooperiat multitudinem peccatorum, et frecunditas gloriosa fWCllnditatem nobis conferat meritorum. Domina nostra,
SanctissmOJ Familice. 69
mediatrix nostra, ad vocata nostra, tuo filio nos reconcilia, tuo filia nos eommenda, tuo nos filio representa. Fae, 0 benedicta, per gratiam quam invenisti, per prmrogativam quam mernisti, per misericordiam quam percepisti j ut qui, te mediante, fieri dignatus est particeps infirmitatis et miserire nostrm, te quoque intercedente pat·tieipes faeiat nos glorire et beatitudinis sure, Jesus Christus fili us tuus Dominus noster, qui est super omnia Dens benedictus in Becula. Amen.
R. Fidelis servus et prndens j • Quem eonstituit Dominus sum matris solatium, sure carnis nutritiUln, et sohun, in terris, mag-ni consilii coadjutorem fidelissimum, alluia, allelnia.
V. Benedictionem omnium gentium dedit illi Dominus, et testamentum suum confir. mavit super caput ejus. Qnem constituit. Gloria Pa. trio • Quem constituit.
In III. Nocturno.
Lectio'VII.
Leetio sancti evangelii secundum Lucam. Cap. 2.
IN illo tempore: U t perfe. cerunt parente" Jesu omnia
secundum legem Domini, reversi sunt in Galilream, in civitatem Buam Nazaretll: Puer 8ntem crescebat et eonfortabatur plenus sapientiit, et gratia Dei erat in il1o. Et reliqua.
Homilia sancti Augustini,
episcopi.
Hom.51. De conson. evang.
~fJ1att". et Lucce, cap.
10 et 11.
CUM dixisset Maria: Pater tuus et ego dolentes qurerebamus te; ille respondit : Non scie ba tis, q lIi a in his oportet me eHse, qure Patris mei snnt? Non enim sic se "olebat esse filium illorum, Ilt non inte!. ligeretllr filius Dei. Filins enim Dei, semper filins Dei: ('reans illos ipsos. Filins autern hcminis ex tempore, natus de vi rg~lle Rine semine, parentem hnbebat Iltrllmqlle. Unde boc probamus? Jam dixit Maria: Pater tuus et ego dolentes qurerehamns teo Non est prretermittenda, fratres, maxime propter disciplinam fcemi narum, sororum nos_ trarum, tam saneta modestia virginis Madre. Cbristllm pepererat, angelus ad earn venerat, et dixeratei: Ecce conci pies in utero, t't paries filium, et vocahis nomen
70 Infra ociavam
ejus Jesllm: h~c ~rit mag:nlls, et Filius Altisslml vocabltur. Mernerat parere Filil~m. AItissimi, et erat hnmllhma: Dec se marito, nE'C in ordine nominis prreferebat, ut diceret: Ego et rater. tuus ; sed pater tuus, lIIqlllt, et ego. Non attend it sui uted dignitatem: sed attendit ordinem conjugalem.
R. Benedictus qui venit in Domine Dumini: Dens Dominus, et j]]l1xit nobis. • Alleluia, alleluia.
V. Hroc dies quam fecit Dominus: exultemus et lrotemur in ea. • Alleluia, alleluia.
Lcclio YIII.
NON enim l1umilis Christus matrem suam sllperbire docuisset. Pater tuus et ego dolentes q urorpbamus teo Pater tllus, inquit, et ego: quia caput mulieris vir. Quantominus debent superbire creterre freminro? N am et ipsa Maria mulier dicta est, non corrllpta virginitate, sed appellatione propria g"ntis Sllro. Dixit enim de Domino Jesu Christo et apostolus: Factum ex mllliere: non tam en interrupit ordinem et textum fidei nostrre, q na confitemur natnm de Spiritll Sanctn, et virgine M&riil. lila enim virgo conce-
pit, virgo peperit, virgo permansit. f:ied mulieres omnes freminas illi appellaverunt, proprietate lingUal Hebrrere. Andi evidentissimum exemplum. Prima fremina quam fecit Deus sumptam de latere viri, antequam cum viro concnmberet, quod posteaquam de paradiso exiernnt, scribitnr factum: tamen mulier jam vocabatur, dicente scriptura: Formavit earn in mulierem.
R. Ascendit Joseph a Galirea, de ci \' i tate Nazareth. in Judroam, in civitatem David, qUID vocatur Bethleem: • Eo quod esset de domo et familia David, alleluia.
V. Ut profiteretur cum Maria desponsata sibi uxore. • Eo quod. Gloria Patri. • Eo quod.
Lectio IX.
QUOD erp;o respondet Dominus Jesus Christus? Oportebat me esse in his qure Patris mei sunt. Non sic indicat Patrem Deum, ut neget patrem Joseph. Unde hoc probamus? Secundum scrip_ turam, qure sic ait: Et dixit ad illos, non sciebatis quia in his q ure Patris mei sunt, oportet me esse? Illi autem non intellexerunt, quid ilUs locutus est. Et Cuill descen-
Sa7lctillimtB Famililli. 71
diSSlit cum ilIia. Vt'Dit N azaretb. et erat subditlls iIIis. Nondhit:eratsllbditlls Matrio alit prat subditusei: sed erar.., il!.qlol,it. I subditUB illis. Qu~bus wbditus-era~ ~ N anne parentibllS ~ Ambo pan'ntes erant, qllibus iIIe subditus erat; eildignatione-qui\ filius bominie -erato Jam dlldilm prlllceptB - fmminlll accipie. bant:- nunc- pueri accipiant, ut obsequantllT parentiblls, eisquesint- subditi. Cbristo muodus· subditll!t, Cbristus parentibus subditus. Videtis ergo, fratres, quod DOO ita dixerit: Oportet me in his qUill sunt Patris mei, esse, ut intelligeremus quasi dictum: Vos non estis parentes mei, sed parentEe's illi temporaliter, Pater iJle sempiterne. Parentes illi filii hominis: Pater ilIe Verbi et sapien tim SUal,
Pater virtlltis sure pt'T quem cuneta formavit.
Te Deum laudamus, &c.
DIE OCTAVA.
Omniaut,in die festa, ex-41eptis qUIli- sequuntur.
In I. et II. Vesperis. HYMNUS.
P ERDlTI quondam reparator orbis,
Cbriste; sacrorom deeus et parentum,
Areta te Datum cass vidil': astris ,
Tu modo regnas •.
QUI priils blandisresupUlus..., ulnis,
Lacte materna labra proluebas:
Nunc Dei Patris gremio receptus,
Gaudia potas.
QUIN, voluptatis rapido supernm
Mergis illapsu; proceres olympi,
Et triumpbantes tua, rex, per nrma,
Luce coronas.
HAC parens virgo modo fulget aula;
Hic, priils pauper, spoliis abundat:
Grande reginam diadems cingit,
Qum modo vilis.
QUi sub obseurll latitabat arte,
Principes Joseph micat inter altos:
Quanta saeratas tibi, Christe, cnras
Prremia 'pensant !
Nos tuam serva, Puer alme, prolem;
Sparge per eUDctas tua regna geDtes~ .,
Una laus, unus pletatlB ardor -Impleat orbem.
72 infra octavam
VOSQUE cmlestis Pueri parentes,
Non graves flecti precibus c1ientum,
Corda terrenis resoluta vine1is
Jllngite Nato.
LAUS tibi, summi dominator axi~,
In tribus regnans super astra numen:
Fac et in teHit Triadis creatre
Gloria crescat. Amen.
Commem. saM. ante domino
IV post Pascha.
Ant. Yado ad enm qui misit me:: et nemo ex vobis interrogat me, quo vadis 1 alleluia, alieluia.
V. Mane nobiscum, Domine, alleluia.
R. Quoniam advesperascit, alleluia.
ORATIO.
DEus, qui fidelium mentes unius efficis voluntatis: da populis tuis id amare quod prrecipis, id desiderare q nod promittis; nt inter mundanas varietates ibi nostra fixa sint corda, ubi vera sunt gaud in. Per Dominum, &c.
In I. Nocturno.
Lectio I.
Incipit epistola beati Pauli, apostoli ad Hebrreos. Cap. 1.
M ULTIFARIAlII, multisq ue modis olim Dens loqnens Patribus in pl'ophetis: novissime, die bus istis, locutus est nobis in Filio, quem constitnit hreredem . uni rersorum, per qnem fecIt et secula. Qui cum sit splendor glorire et fignl'lL substantire ejns, portansque omnia verbo vil'tutis sua:, purgationem peccatorum faclens, sedet ad dexteram m:yestatis in excelsis: tanto melior angelis efi'ectus, quanta differentius prm illis nomen hrereditavit. Cui enim dixit aliquando angelorum: Filius meus es tu, ego hodie genui ~e! Et I'Ul'sum: Ego ero iUi JlI patrem; et ipse erit mihi in filium? Et cum iterurn introducit primogenitum in orbem terne, dicit: Et adorent eum omnes angeli Dei. A:d. que.m autem angelornm dIXIt alJquando: Sede it dex~ri.s ~eis, quoadusque ponam InImlCOS tuos, scabellum pedum tuorum 1 Nonne omnes ~unt . a~mi~istratorii spiritus, In mlO~sterlUm. missi propter eos, qUI hreredltatem capiunt. salutis ?
Sanclissima! Familia!. 73
R. Verbum car~ factum est, et habitavit in nobis, • Et vidimus gloriam ejus, gloriam quasi unigeniti a Patre, plenum gratiro et veritatis, alleluia, alleluia.
V. Quotquot autem receperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri. • Et vidimus.
Leclio II.
De epistola ad Philippenses. Cap. 2.
Hoc enim sentite in vobis, quod et in Christo Jesu, qui cum in forma Dei esset, non rapinam arbitratus est esse se mqualem Deo; sed stlmetipsum exinanivit formam servi RCClplens, in similitudinem hominum factus, et ha bitu inventlls ut homo. Humiliavit semetipsum factus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis: propter quod et Deus exalta.vit iIlum, et dona"it ilIi nomen, quod est super omne nomen; ut in nomine Jesu omne genu flectatur, cmlestium, terrestrium, et infernorum; et omnis lingua confiteatur quia Dominus Jesus Christus in gloria est Dei Patris.
R. Missus est Gabriel angelus ad Mariam virginem desponsatam Joseph. • Ave,
F
Maria, gratif' plena, Dominus tecum: ecce concipies, et paries Deum pnriter et hominem .• Ut benedicta dicaris inter omnes mulieres, allelu ia.
V. Paries quidem filium, et virginitatis non patieris detrimentum: efficieris gravida, et eris mater semper intacta. • Ut benedicta.
Leclio IlL
Incipit rpistola prima beati Joannis, apostoli. Cap. 1.
2. et 3.
QUO!) fuit ab initio, quod audivimlls, quod vidimusoclllis nostris, quod perspeximus, et manus nostrro contrectavcrunt de verbo vitro: et ,"ita manifestata est, et vidimus, et testamur, et annuntiamus vobis vitam mternam, qUal erat apud Patrem, et apparuit nobis. Quod vidimus et audivimus, annuntiamus vobis, ut et vos societatem habra tis nobiscum, et societas nostra sit cum Patre, et cum Filio ej"s Jesu Christo. Filioli mei, brec scribo ,'obis, ut non peccetis. Sed et si quis peccaverit, advocatum habemus apud Patrem Jesum Christnm jnstnm : et ipse est propitiatio pro peccatis nostris; non pro nostris autem tantum, sed etiam pro totins mundi. Scribo vobis, filioli, quoniam remittuntur
74 Infra oclavam
vobis pE'Ccatd propter nomen .. jus. Scribo vobis, patres, lJuoniam cognovistis eum qui ab initio est. Scribo vobis, adolescentes, q uoniam vicistis rnalignum. Scribo vobis, infantes, q uoniam cognovistis ]'atrem. Scribo vobis, juvent's, quoniam forteq estis, et ""rbum Dei manet in vobis; et vicistis malignum. Videte qualem caritatem dedit nobis Pater lit filii Dei nominemllr et simlls. Carissimi, nunc fiiii Dei Bumus.
R. Cum esset desponsata mater Jesll, Maria, Joseph, "'ltequ1I1n convenirent. invenLa est in utero habfns de Spi)'itu Sancto. • Joseph, fiji David, noli timere accipere Mariam conjllgem tuam; t Quod enim in ea natum est, de Spiritu Sancto est, alleluia, alleluia.
V. Pariet aute:n filium, et vocabis nomen ejus Jesum. • Joseph. Gloria Patri. t Quod enim.
In II. Noclurno.
Lectio IV.
Senno sancti Bernardi, abbatis.
De hom. 1. super )Iissus.
MIRARE Iltrumlibet, et elige quid ampliUs mireris, sive
filii benjgnjs~jmam dignationem, si ve matris excellentissimam dignitatem. Utrinque stupor, utri[1que miraculum. Et quod Deus freminre obtemperet, humilitas absque exemplo: et quod Deo fa>mina principetur, sublimitas sine socio. In laudibus virginum singulariter canitur, quod sequuntur agnum quocnmque ierit. Quibus ergo laudibusjudicas dignam, quro etiam prreit? Disce, homo, obedire; disce, terra, subdi ; discI', pulvis, obtemperare. De authore tuo loquens evangelista : Et erat, inqnit, subditns illis: haud dubium quin Marire et Joseph. Erubesce, superbe cinis: Deus se humiliat, et tu te exaltas! Delis se hominibus subdit, et tu dominari gestiens hominiblls, tuo te prreponis authori !
R. Quem vidistis, pastores, dicite: annllntiate nobis in terris quia apparuit. • N atum vidimus, et charas angelorum coJlalldantes Dominnm, alleluia, alleluia, alleluia.
V. Dicite qllidnam vidistis, et annuntiate Christi nativitatem. • Natum vidimus.
L~ctio V.
SI hominis, 6 homo, imitari dedignaris exemplum, certe non erit tibi indignurn sequi
SanclissimlV Familia!. 75
autborem tnum. Si non pates forsitan sequi eum quocumque ierit, digmlre vel sequi quo tibi condescend it. Hoc est, si non pates subli- I
mem incedere semi tam virginitatis, sequere vel Deum per tllti8simam viam bumilitatis : II c'tins rectitudine si qui etiamde virginibus deviaverint, nt verum fatear, nec ipsi sequuntur agnllm quoclImque ierit. Sed felix Maria, clli nee hnmilitas defllit, nee virginitas. Et qllidem singularis virgioitas, qllam non abstlllit, sed extulit frecunda I virginitas: et ineomparabilis I prorsus foocunditas, quam virginita.. simlll comitatur, et bumilitas.
R. Congratulamini mihi, omnes qui diligitis Dominnm : • QlIia cum essem parvula, plaeui Altissimo, et de meis visceriblls genui Deum et hominem, alleluia.
V. Beatam n:e dicent omIles generationes, quia aneillam humilem l'espexit Deus. • Quia cum.
Leclio VI.
V ENERAlIlINI ergo, conjuges, in carne corrllptibili, carnis integritatem. }Iira .. mini etiam VDS, sacrre virgines. in \'irginc frecnnditatem: Imitamini, umlle~ homines,
Dei matris humilitatem. Honorate, "aneti angeli, vestri regis matrem, qui nostrro adoratis virginis prolem, ipsum utiqlle nostrllm ac vestrum regem, nostri generis reparatorem, vestrro ci vitatis installratorem. ClIjllS apud vos tam sublimis, inter nos tam hllmilis, it vobis pariter, et 11 nobis detur, et dignitati debita reverentia, et dignationi bonor et gloria in secula seculorum. Amen.
R. Fidelis servus et prudens; • Quem constituit Dominns slim matris solatinm, suoo carnis nutritium, et so .. lum. in terris, magni consilii coadjutorem fidelissimum, alleluia, allelnia.
V. Benedictionem omnium gentillm dedit illi Dominus, et testamentum suum confirmarit super caput ejus. Quem constituit. Gloria Patrio • Quem constituit.
in III. Nocturno.
Lectio VII .
Lectio sancti evang-elii seCun-
dum Lucam. Cap. 2.
IN illo tempore: Ut perfeeefunt parentes Jesn, omnia secundilm legem Domini, rever::-;j JlIlll iu Galiia'<lm, in cid-
76 Infra oclavam
tatem suam Nazareth. PlIer autem crescebat et confortabatur, plenus sapientia, et gratia Dei erat in illo. Et reliqua.
I-Iomilia sancti Ambrosii,
episeopi. In cap. 2. Luca!.
DEFEUEBAT homini Christus, deferebat ancillre. Ipsa enim dicit: Ecce ancina DoImm. Deferebat simulato patri : et miraris, si Deo detulit? An homini deferre pietas est, Deo d"felTe infirmitas est? Vel ex humanis di "ina perpende, et quid honoris Patri debeatnr ago osee. Pater honorific-at filinm: non ,·is nt filius honorificet patrem. Pater voce ccelesti in filio se complacere profitetur : non \'is nt filins humanre carnis indntns ami"tn, cum humanf, ,'ace, humano laqnatur affectu, patrem dieat esse majorem ? Sed cnr non accipiam religiasis auribns filium patri in wsceptione corporis obedientem, cnm religiose accipiam l)atrem filia deferentem?
R. Benedictus qui venit in nomine Domini: Dens Dominus et illuxit nobis. • _\111'luia, alleluia.
'-. Hrec dies quam fecit
Dominus, exultemlls et lretemur in ea. • Alleluia, alleluia.
Lectio VIII.
DISCE potius tnre utilitatis prrecepta, et exempla pietatis agnosce. Disce qnid parentib~s tuis debeas, cum legis Ii patre fijium non voluntate, non tempore, non opere discrepare. Etsi personis dllo, potestate unum Bunt. Bt utique nullum pater ilIe crelestis laborem generationis expert liS est. Til matri de bes pudoris injuriam, virginitatis dispen_ dium, partus periculum, matri longa fastidia, matri longa discrimina. Quid anxios patres loq nar pro filiorum profectn I't multiplicatos alienis usi hus census? N anne pro his ob'equia oportet saltern rependi. .
It Ascendit Joseph a Galilwa, de civitate Nazareth, in Judream, in civitatem David, a lire vacatur Bethleem: • Eo 'qnod esset de domo et familia David, alleluia.
Y. UL profiteretllr cum Maria despansata sibi uxore.
Eo quod. Gloria Patri. Eo quod.
SanctissimfR Familim. 77
Lectio IX.
Lectio sancti evangelii secun-dum Joannem.
IN ilIo tempore: Dixit Jesus discipulis suis: Vado ad eum qui misit me, et nemo ex vobis interrogat me: Quo vadis? Et reliqua.
Homilia sancti Augllstini, episcopi. Tract. 94 in Joan.
CUM Dominus Jesus prmdixisset disci pulis sllis persecutiODes, qllas passuri erant post ejus abscessum, subjunxit, atque ait: Hmc autem vobis ab initio non dixi, quia vobiscum eram: nunc autem vado ad eum qui me misit. Ubi primum videndum est utrum eis futuras non prmdixerit ante passioues. Sed alii tres evangelistm satis eum prredixisse ista demonstrant, antequam ventum esset ad camam: qua ppracta, secundum J oannem ista locutus est, ubi ait: Hrec autem vobis ab initio non dixi, quia vobiscum eram.
Te Deum laudamus, &c.
In Laudibus, pro commem. Domin. IV. post Pascha.
Ant. Va do ad eum qui mi-
sit me: et nemo ex vobis interrogat me: Quo vadis? alleluia.
V. In resurrectione tua Cbriste, alleluia.
R. Cmli et terra lmtentllr, alleillia.
ORATIO.
DEUS, qui fidelium mentes unius efficis voluntatis; da populis tuis id amare quod prrecipis, id desiderare quod pr6mittis; ut inter mundanas varietates ibl nostra fixa sint corda, ubi vera sunt gaudia. Per Dominum, &c.
In II. Vesperis, pro commemo domino IV. post
Pascha.
Ant. Vado ad eum qui misi t me: sed q uis brec locutus sum vobis, tristitia implevit cor vestrum, alleluia.
V. Mane nobiscum, Domine, alleluia;
R. Quoniam advesperascit, alleluia.
Oratio ut supra.
FINIS.