ZAGREB, 18. julio 1992. Jaro 1 (4), numero 1 (35)

OFICIALA ORGAN0 DE LA KROATA ESPERANTISTA U N U I ~ O

DUMONATA GAZETO

Prezo de Ei utu Jarabono

numero estas 600 HRD afi

100 HRD afi 2 guldenoj Redakcio:

12 guldenoj

Trg burze 2

ZAGREB

. . - ~

h u , ns>u <ipo mia L'elu for la rcm ,

! .. Sc cgtnnte celo ia Iloru kin vi mem. .~

A1 la seste rm WdiIu, .. . , -.,~.

&I ,@'~*w$+. - . . . . . , 8

"OATA ESPERANTIST0 " izdavat i osnivat eldonisto kaj fondinto HRVATSICI ESPERANTSKI SAVEZ KROATA ESPERANnsT.4 UNUI60 ZAGREB, TRC BURZE 2 urednlkl redakloro Marija BELOSEVIC ulxu dvom]e&no aperasBuo duan monaton

Za sndrfnj Elsnaka odgnvaraju sami nutori. I'ri Eiuj anikolo; respmdew la afitomj mcm.

Tiiab I P m j o "More " Preradovi&va 7/1 Zagreb

eijena ovog bmja I prem de 6i tiu numem 1W HRD at2guldenoj (eksterlando)

goddnja pretplam Ijarabono MW) HRD a6 12 guldenoj ( eksterlando)

tlanari Maloga v~j& HES IEstram de KEU

- Radenko MrloSmC, predsjednrldpnzidanto

- MarijaBel&eviS tajniklsekretatio

- Ivan Bekavac- Bnsie potpredplednik lvieprezidanto

-Sandra Gabrilo, potpredrjjsdnlklvi~pr~danto

- ZYenka SveU&?, potpredsjedntk /vicprezldanm

- Franjo Slabek, po1predsjedw.k lvicprezidanto

DUAN FOJON EN UNU JARCENTO

Oni oftediras, kciopovasokazi ourunufojeen la monato,jam, jardeko, kaj finejardeka Sed, lunm iooluuaspa duan bjon en iu de menclrmj tempo periodoj, oni ofte pamlas pn la mkaklo.

Sedni nedeziras, ke ti0 kion Caris nioni nomu kun iuajnstraoga a6 ekstaonffflam nomo, br faktoj estas ja faktoj, Su ne?

Do, ke ni ne plu pamlu pn io kaj kevi ne ~ciu, ni tuj mnlkavras, lion vi g u t e nun entanas manojn, jer tcmas pri fa oficiala organo de Kroatn Esperantists Unuigos~mplenomita 'KROATAESPERAN- TISTO ".

Bedalirinde, inter ni ne w a s multai kiui orwaris sanmomitan . . . gazeton je la komenco de ti jaroento, atipli preclze en la jar0 1909. Ni ti tie maUonge priskribu wentojn lzgitajn a1 110.

Launuanumero dela unuaE-gazeto en Kmatioaperisla 10-ar de aprilo 1909 en Zlgreh, kiel organo de la Unuigo de kmatta, espenmtrsto].

effl redaktiaDan~canbl. BedekovrCkal la redakteio estlssur la tlama Placo de Franjo Jomp 19 ( 80 jamln~poste & I; =ma domo Zlgreba Espemnto-Ltgo makwris la memortabulan).

Kaj k~el tiam, bow v o b WuUugas la mondon, tiel jam la 14-an de aprilo la redakeim r i m kumtigan salutletemn de d-m Zamen- hoLjenlateksto:"Varsovro, 14lN1909.ALlaredakc1odc IanKroata Esperantisto" mi sendas mian koran dankon por la unua numero de Iakm?.~gueto, kiun mi riceviskunpl~.M~idezirasalVisorgano plej bonansukceson ka] Bam pb kreskantsn forton kaj gmvecon. Via D-m Zamenhof '".

BedaWnde, pm multaj kialoj, la gazeto ne aperadi longc. Kaj jen, post iom pli ol8Djaroj kr reaperis krel oticisla organ0 de unu E - Unuigo.

Ni h k a s ciujn kiuj eble iam rim& iun numeroo de tiama "Kmata Epperantrsto" ati simple ie ajn tmvis Ian menclon pn 8. Nepre kontaktu nin, car ni tre valonte aperigos tion. Antailan dankon.

Kvankam. la eazeto esnsoficiala oraznodeKmata Esomntis- ta Unuigo, vi n d i kc enhaxe 5 estas t& malferm~ta al la mondo. Tial, sevi deziras, simplcseedu la kontmbuap~n al nra adreso. Do, tamen atendu, la m e t o averados Eiun duan monaton, vor ke nt nc d m nulrgi vim &ntrib&jojon pro la tempo - paso.

.

Do, kune a1 la pli bona atontern kun unu nova gazeto !

Marijn Belogevlf

ENHAVO 1 . . . . . . . . . . . a Duan fojon en unu jareento 2 Radio - Zagreb, Esperanto -fake, ekumutis

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bomboi kontra6 infanaro. &u eblas (E. Lapenna) .7

(M. ~ e i o ~ e v i ~ ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Literature: "La sor&istino de Grit?." (Y. Lukez) . . . . . . . . 8

Al Sibenik (M. KaragiC) . . . . . . . . . . . . . 3 a Pedagogia pago . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a I n t e j u o . . 4 a Etula angulo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Militaj domagoj i% la kroataj fervojoj . . . . . . . . . . . . . . . . . (F. glabek) 5 a Junularamondo 10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kialoj par fondigo de la ICroata Amuzajoj 10

Esperantist3 Unui@ @,mo#&C). . . a * . . 6 Anoncoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 . . . . . . . Kiel planite, diite, laborante - a Kroatio - nova membre de OUN 12

antafien! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Redonu rideton al Eiu inbnvizago

BOMBOJ KONTRAU INFANARO, eu EBLAS?

Pli ol unu jaro ni rigardas malfelirajn infan- vizagojnel Kroatio, lasttempesameel Bosnia kaj Her- cegovino. c u vere mondo estas senhelpa, ail sono de bombo devas anstataiiigi endormigan vobn par jam naskita bebo, h r la patrino mortis?

En iu alia milito, t i ne elektus laviktimojn, sed e t " tiu okazata sur nia terspaco e t tion eblas, se ne, kiel maniere klarigi forseoditan granaton a1 la in- fangrupeto, kiu pro la infana scivolemo deziris trovi kelkajn krizojn en Sarajevo. Multaj inter ill ne plu viva& pro la scivolemo afi io alia?

Alia tre bona ekzemplo estas antafi ne longe finita Internacia infanfestivalo en Sibenik. Jam dudeko da jaroj, infanoj el la tuta mondo kunvenis k la sibenika katedralo, loko kiun oni plenrajtepovas nomi tutmon- da infana scenejo. Tiu urbo kaj la infanoj kunvenadis . tien ti, ne demandinte kiu kaj de kie iu estas, simple dezirinte, kiel nur infanoj povas deziri pacon, pacon par la tuta mondo.

Kiel multajn jarojn antaae,sameen Sibenikti jare venis aktoroj el la tre foraj landoj, Sar ili decidis same kiel la organizantoji ni devas kontraiistari bombojn. Ilia decido haltigis bombojn nur unuan tagon, dum la solena malfermo. &r bombo "bonvenigis" matenon al tiuj dormantoj antaii la domo !den oni vespere kun- venis, kaj imagu se @ estis veninta nur kelkajn horojn antaiiel

Sed la organiwntoj kaj aktoroj ricevis infanan optimismon kaj obstine decidis antaiien!: in-

fanekspo~icioj en iaj nekonataj koridoroj, ludeloj en malgrandaj keloj, prezentajoj en nekonvenaj ejoj. Fes- t ival~ kaj la infanoj tamen ne permesis al la bomboj rompi kelkajn felihjn momentojn.

Ciuj kiuj ne povis t i jare viziti la festivalon bedauras, sed same felihs ke la detruita, historia urbo montris ke estas vivanta, kiel multaj aliaj urboj tra Kroatio.

La festival0 almenau par la momento redonis rideton al sibenikaj infanoj. Decidu ni unuope, ke &s la fino de la jar0 ni redonos almenafi unu infanan rideton, ne par la momenta, sed por tiam!

Marija BeloSeviE

Mijo KaragiC

Serti viwadikojn, ha estinto fama! Vagi en ombro de blanka Stono varma, fontanoj, figoj kaj konturo palma kun muroj oldaj gardistoj super templo kroata.

Fiera katedralo kai Santana burgo, longe nokte prominadas senzorgaj vagantoj odoras rave Sibenikai plantoi inter kiuj jar centaj &&nataj kantoj vivas.

Spursekvi estinton faman, Bipeton lasi en haveno olda kaj gisatendi saluton de sonmuziko surborda.

Nuntempo kvazafi wndita, sanga Stono stumblas minace, timigas kaj doloras ene kaj tie1 la fiera estinto farigas kripla plene.

Traduki.. Emilija Lapenna

Foto el In arkivo de la KRK

KROATA ESPERANTISTO, jar0 1 (4), numero 1 (35) 3

Marija &lc#mif

ARNALA FAKA TEMO

M.ILITAJ DOMAeOJ CE LA KROATAJ FEHVOjOJ

Oni kutimesc~igasprisukcesoj kaj pozi t~aj nm~oj&fewojoj, &d en Respublrko h t i o n e w attagas0 kai pmerem 2e f-toi

." do unu pano de e i i ropa rk~vo~~to .

La atsBa k o m i l k o a ~ i o Isrede Ln. Jugoslav~a popolarmen kaj ribalioiaj mb6j d a h n t a de fa mjo 1991 gtsisnun kabizis mul- tegsjn snfeNa knj neriparebhjn domagojn.

- estas detruttaj, dipektitaj ail hlikltaj multnombraj signalaj kaj telekomunikaj instalaloj, apafamj kai trakciaj mekanismoj, stacidbmoj kaj atiaj €em$j ahjekmj,

- serioza m o estas & lokomofivoj kaj mgonoj kiuj kune kun In mul@kosls vnm estas detruiJajitP mbitaj.

K v M m la nambroj estas enui@j,jeil kUEa'jh:

difektitaj grave a[i tute detmitaj &as24 pontoj, 11 staddomoj kaj 207 aliaj f m j a j objektoj, 6 dizeltmjnoj, 35 elektmtrajnoj, 29 lokomotivaj kaj 427 vagonoj. Krom 110 1150 vugonoj ka] 52 Iokomotwoj eskw blokitaj au forabitaj.

Tulan domagoa&la kmataj few& onikalkulaajeunu miliar- doda dolamj, dum latutan militan b @ o n en KrontiD oni a p r e ~ ~ t s je 20 miliardojn ria dolamb

homoj. Nun Jajoas niimagehic srnngi~mmpl&,n l&n inter'ho-mi Lnvaru~o~pwrasurnarjc60 pmccntnj denntallmilita. Scd, oni kaj liu csws la plej g m n domago de tiu k N e l ~ kaj malpurd m:lill), d m s akcenti kc maulrlmla linio Batwo ( hunrara landlimo ) -

La ahkantoj same sigteole dwuigrldls maleriaj valoroj: enueprenojn, domojn, hapitalojn, agikulturon, ks., aed spenfe neniigadts kulturajn walomja - pm@i~jn, monumenKjn, hrsloriajn urbojn ( D u b m i l ; Vukovaq, Zaday, gbanik, Osijek k q muitajn aliajn ), aE mBG kooataja kaj & la UNESCO pmtektitajn m u r - k lap jn (la lagqde PlitviCq h j m & nvero %%a).

e m homajpmioj&~Y;mataj€etyojoj - pl~olcentfemq~$toj pemin?@j, pli 01500 gravevunditaj -in&asmkturnj FeNojaj ohjektoj estls p e difektitaj pro la g m v w kiun f m j o Benemle havas en la ekonomio de la lando.

- \ - -

Zagreb - IL-jeka senintenompe funkcias kaj eatas speciale gardata. Same lipioj al Osipk kaj Vinkwci eltenis bit@ milihventojn kaj da&% funREiidum la mikto.

Wrom kun SJov6nia kaj pluen en H b p o , ebistls ti80 kun M n i o kaj Hercewvho ( St?Mwki &(lac - Bosanski &ha= hi fra

ebltgas fkvojan hg&n. -

Kun la esmm al d a b oaco. la Kmatnin femoioln ateadas . . o~alfacila vojo ;I rern?go de ietruaaj kaj do&a%itaj objckloj. Oni kalkulns, kc nensos minimume !win jnmjn p r ke lla fewojo cslu je

Jen la re~uolamrignrdo dela plejejravuj &ma&oj EeIaKmataj sama nivelo kielagtailmllite. femjoj:

Sed tamen 14 &roataj f m j q l ig i&kunEumpoenkwad~e - kvankam om kalkulas kc kvnmo de Rmati&&e~a teriwio n m j n EC kaj IIC brajnojn - al Muukcuo, Vieno, Budape8fo k?j

estas okupita, pli ol unu Uioao defemjretolaoata ne&n&. La V d o . Fwojreto nmplekaas 2592 km k j 885 km csks e b t k ebpllmdo - 460 km wtas detruitaj nii grmre domast4 kaj sur 415 km la fer- Fntajo &bak

vojtrafko funkciaskun grandegaj malfac*joj kajwrade,

- magisvaln fewojliaia2egreb - Beagmd%qtnSw~~pita Make &x stadoj Okutani kaj Twamik, kaj okupita gmv~fmbjIinioKnin Red. c i suprate&astssrawmo delu prellegopezentils &urn malehiigas trafikon al dalmatiaj havenoj - Spli$ &hen& kaj Zadar, la l a m IFEF- e 3 ~ Gemanio.

Lati la roman0 de la atitorino Matija Jurie - Zagorka, bonore al la 9W - jariQ de la vrbo Zagreb, rcrakontis kaj ajespentigis V e W i LuLeZ.

Marija JuliC Zagorka

' La mrcistino de GrX! ' historia romano

Furim persekulado de 9ordtimoj komeocigss en la 15s jar- cento ( 1487 ), kiam du W o j - dominihnoj, twlogiaj pmfesomj, pmtektatsj de Papo Inocento Vl l la - Hemiko Institoris kaj Jakobo Sprenger, publlhgis " Malleus maleticarum " ( Manelo kontrn6 SOrEistinoj ), unuel la plej nigraj llbmj de la homam.

Tiu o h la unuan fojon ina6gurigis teologiaj konceptoj la6 kiui soffistinoi anem en m p o i lra' kontraktimntai kun la diablo. . - - . . " . fa~~aspasedantoj de supernaturaj lkpahlecoj. Havanfa tre kaj d minacanun influon, tlu vcrko ntinds prestn6 lc%odonan atitoritaton.

Samtempe menciinda atas ankaii " La legaro pri jutaj punproccdoj kontrail so115itinoi ", tiel nomata " Ferdinandea ", el- donita m la iaro 1656 dela re~o~~erdinando llla. Beda6rinde ankaii ttu wrko bWfi nwsur here& uadicia supemiw.

Post t i w ~ e ~ a i inkvidciai dokumentoi. enIemmtai instrukcioin pri In mdk- Gj punado de sor€istinoj;komcn~ig~ knrelaj fin- tomaj&adoj, loflumj kaj brulmonigoj aurlaekzebtstiproj. ei tie indm akcenti ke atus mnda jukdeflankiga opinio, cnviftgi tiuin amasain Dmcedojn nur en la militman m&&kon - sian liken &I v o v i s b e k t l a i ~ a j c

Plenajn kvar jnrcentbjn Ira la tuta Eilropo bmladis hontinda nombm de bmlsuparoj, el kiuj la Insla estis bruligita en Valendo m la jam 1826. bjoas ke tics numeroatingis Wkajn mlmilojn.

klel la 1;ta ~ t m b , travivndis li$cmpe lc&n epokon en'kiu la pozlcio Jc tinmaj virinoj sin trovis malsupre dc Eiu wvnga aanimalo. Estas b e d a k d c nnkat la scimula satem, rilate tiuin virinoio, same publikesubtenadis kaj d m a l l a ~ d e ~ i e firmigis ~ i u n ~ ~ o s t r e s t ~ - tecan superstiwn.

Kic do trovigRs la apero ck xw%tinoj? La6 Eiuj asutoj (Julcs Micheln 1 ), sendube en la epokoj descncspem . en hiitoriaj tempoj kiujn karaktcrvjs mag~oj, sl&j kaj tonuradoj.

Plcj ofte sutisis iu sola WB falw,ni l eble h avidew por seqperavadi10,kiubelpedela olis1eravor1o"so~tino" tlrj pruvin ieshlpsqa En zaprobaj biatwiaj dchmentoj cstis tmvitaj tre &j ma&) akuzoj,la6 ltiuj la akwite virino sti@s B+ompatejupAta kaj stipat%mligila.

BonSsnce en la 18a jc tomcoei@ c p k o dc Werismo, kaj tine de 1758 la i m p r i c s t ~ o Maria T ~ ~ z B , plej ofte instipta dc sin fio Jopfo II, nulids tiuin oWo tcb la i n lebin. Tlamaoiuc la nocr-

vojotl al la nunternpa feminismo, kaj ajialtigi la perditan honomn de la tiamaj virinoj.

Je tiaj cirkonstanwj, en la m p b a vim aperis rimarkinds finum, kics akra ~ l u m o scioovis brilmaniere batali hmf i tiu mal- virca Aprip aha ~ u i ? -.&gorka ( 1873 - 1957 ), talentiol " e m - rino kiu maljusce supremaw sur la rn:%r&noj de la lvoata liluatum, dank'al ria vigla lenem, merite retenis sian rekonatan lurnalistan postenon. En tia ofiw I plensukasc batalia anLaG kontraii la okubpa fremda literatwa lnnuo kiu konatantc bliudigis la hnjmaja lingvon hj kulturon.

Estantenrino, bjvivantaen la tempojcn kiuj ilianqalrajtemn ncniu pokis imagi.Zagurkarct~&amnekom~araLajo+nkonita. Esecpton Luis la mereba (OZF10' Olrmr" m kiu U h k a m nrioo. cstis pwinta kiel - tikl lab& en @a redalnejo.

Rimarkita kaj p & b w de la EefeplskDpo J. J. Stna8msyor. samkiel de allaj tismaj gravuloj, inter lriuj gakali la plej konata historiistoj ( I& TkalEiE k.a. ), Ei kapablis ekkoni la tutan mgreban histonon. Pnlaborinte tiun hitor ion preskaii lase kaj noL(c, Zagorka sukmsis samtempe verki multnombrajn, ire interesajn bia- toriajn romanojn.

el sin, plej konataj romnnij, traktanta la plej obkurao panon dc la zagreha historio. Kromc nepras mcncii ke la tcmo d r tiu mmano bnzi@sur vcra historia rakonto tcrpilael la iuhdo konlrailla Sapm zaKreba bakistino Barica ~ i nd rek . nomata J~kovit?. La3 la doiumentoj trovitaj en la juga arkivo,'tiu ePcepte bela ndvio. kier belao dctiis amn da supersticaj jaluzoj, atis en febnwo 1743 kaptits kaj sjptweakuzita kiel soreistino.

~ i a p m c s o ~ r i & u n u c l l a p k j i n t e ~ j pmcsojenlaZsgreba historio - prccipe pm ti0 2ar tiu proreso makowk multnombrajn gravulojn kaj ecminentajn burgojn, suspehtaj jemal&smj orgiaj kaj s e h j di-j akutimiginLlj en GriGj sor6kunvcaoj.

Pri multaj ju&j pmcc9oj ekzisras veraj hiitoria~ dokum~toj , kaj veraj j u e j pprotkoloj kiujn la aiitoriao Pfunde pristudadh P d p bone S i ekkonis pmkaii Elujn mallumajn luktojn okazhtaj en la kortegoj de Vim kaj BudapeSto, kien Stmssmayer Bin ofte sendadis.

Senduk~entgus ke$a~orino&sian"licentiapoetiFs",std la hstorio firme asems Elujn peraekutadojn kaj ex? lavaan ekziston de laliel nomataj diablaj mndq - so&uovenoj.

Trovita estia ankail riB bibliografio de privataj letemj, ~mpralo de la eksa banwino - la eraf io Semaee - Rauch. Elaistas k &j pri la vivo dc Maria KC&V~? - ~a la t i i s k i ( en la mmano: Nera ), Sigismundopfo Vojkwie- Vojkffy(en la mrnaw: Sin&), Suvloa nobelino R a w , ks.

Epokode la @o en romano "La sortistino de GriE " OM arknu la 1750-8,

&uj mmanoj dc Maria June . Zagorka mullnombrajn cidooojn, kiuj senkc c k i t a r Wan intcreson Ee hodiaiinj Icgmtoj. .

Lafi &nunaj informoj, la mmano " La suiistino dc Grif " nc cstas a n b 6 lrndukita en iun njn alian lingvon. Tic - 2i praentata en Eopcranto, ti oe prrzenIas lawonan tradukon pro sin trcege amplcksa ori@nalo, 6Cd kid ~ r r a kaj nut maUoo@gita rcnkonto, 8 retenas siao sen$nn$nn enham.

ccptebla obsk--.iam wposiiom LilGdc vigligk la chion: in- idauk In IukLon koutraii malluma suprstico.

En tiu spado mir idso influan tramprenissnkail "Remetanoj", I zngrcba pro-ma junulam, kiu spiritc gdn la dc sia hewino . la franca histonisto ( 1798 - 1874 ), profoom & L'Ewle normalc kaj konte~Nera KegMS,solmuure kontribuis~IIaverko konuao tlu Sorbno, L u krom lat siaj l i h f i n j verkoj rimarkwdc influis 24un albonago. tiutempan ophon.

Tiuj nemalgrandaj sukcesoj sendube instigis irebligi pli helan

JUNULARA MONDO 1 EstimnIaj,

Anoj de la Kroata Esperamista Unui& londls kelkajn fakkclojn - kolektivajn membrojn de la Unuigo meam.

I h n atenton en In Stntuto ni bone eiuris. Do, terns pn la aparta sekcio en kiu aiStornateaIa~mcmbroj de KEU malpliagaj 01 30 jmj. Fcli&, ni poms informivin, kc ni nombraseE57 (Icgu kvindeksep ) Por In komenm, &pb olsuIi& tamcn ni dai rassl i pli nombnjn,scd pri do ni pli d o z e okupigca nin de la atiluno.

Ccnnn panon dc junaj membmj nl sukcesis aktivigi laiS keikajn gnrpetojn, &nun la plej akrivaj cstas: literaturn, muzikn, sports. Do oniwrknspmojn plCj panc,scdgamem~~.Muzikagruponombrassenjunulojnklkajngicamjn,kaj aomdabonnjvotoj. Nunoni mdukas kclkaio niain kantoin( ian bunctralecis \al Esoerantokai niaoensrckontivindum iuE- rcnkonti8o.Vi prms iufi niainmuzikaineblcmjn, sed ;me &te &i giu. Pri la sport~ni'pv&dii. ke aitune hi organizes sporiajn konkursujn po; la judaj a&&ntisioj.

Ni same pensaspri la edukado. BaMaii oni komenw midi kursojs la6 lanwa metodo en K m t i o " Gerda malaperis..!'. N i e l m s ti tie eblecon, kaj d a h al sinjom Claude Pimn kaj G e m d a Esperanto - J u n u b p o r la helpo ( Ui scias kia).

Kaj nun sekvas malgranda priskribo de niavizito al Szombalheiy, Hun

INTERNAClA JUNULARA RENKONTO

Okaze de unumaja festo lago kaj semajnfino ni ok ( kurs - pidantino, kvin junuloj kaj du gitamj ) partoprenh lntemncinn junularan mkomon en Smmbatheiy, hungma urbo & la abtra landlimo. Nia gmpa estis dua la8 la nombreco, post bungaroj. N1 devas meacii, kc ni akiris multajn sukcewjn en la spna j ludoj, muzikado, cerbado ( serhdo de la mange3011 en iu fora stralo ), kaj kelkaj aje E - kowersacio. W i d sukcesis enlerni kelkajn hungarajn ~- . . vonojn.

POI ni el tlu renkontgo e r w lre m a , tar kelkaj later ni havis unuan cblemn &onti eksterlandajn aperenthtojn. P a l l iu prak- tika uza & h lingvo, &i p uivere multon signifas,

Sevi dezimrenkonti dn, simplesendual ni la infomojn.

KZ& Darko Jukiffl

K o h u kaj gajnu premion OW de la mldonado de la " Kroata Espcraothto"

Unua numem a p e en la jam:

a) 1887

b) 1909 C) 1992

Unua redsktoro de la gazeto estie:

a) M a w Spkm b) l W h p e ~ a

c) Daniw Bedekovit

LA gnzeto aperis en:

a) Zagreb b) Sibenik

C) Osijek

Nuna eidonanto de lagazeto estas: a) Unuiko de kmaciaj erperanthtoj

b) Zageba Esperanto - Ligo

c) Kmae Espersntista Unuigo

Vi Jn rspondojn sendu al la adreso de Kmata Esperantists U~UI@, Zagreb, Trg b u m 2gis la 15-a descptembm 1992.

AlllORO: NlNOSULV KUNC

Ni prezentas a1 vi novao membron de OUN

KROATIO 1

Rerpuhliko Kroatio estasmemhm de OWN de la 22-a de majo 1992 KROATIO (mallongipoGwalaes(asHRau HRV, neofmslaCRO) KROATIO erfas bndo de milducent lnsuloj kaj multaj eta) IagOj KROATIO a t a s maearnpa land0

STATA FORMO: Rerpuhllko

POPOLD: Kmatoj 78,l%, Serboj 12,2% kaj allaj (slavaj muzul- manoj, hungaroj, italo), &a. ) lau la popolnombrado el la jam 1991 antau la milito

RELIGIO: tn kvamnoj katolika ( la5 In samjara popolnomhiado)

(?ENRBO: Zagreb 930.550 da logantoj

LO6ANTARO. 4,784.265

AREO: 56.538 km2

LO~ANTARDENSECO: 85 logJkm2

LINGVO. h a t a

ALFABETO: latioa ( en pasrntem ekzmtb ankoraa du Daclal alfnhetoj: glagoljia ( s p m de kmats &la sknho) kaj bboasn8ca (spem de kroata araha skribo)

BLAZONO: hstorinj dudekkvin mgaj kaj ar%entaj (hlanka) h d r a t o j kronigitaj kun b i n blazonq de opaj h t a j regionoj

FLAFU: tnkolora -mga -blankahlua,kaj en IacenVo81tuasBtata hlazona

KONSTITUCIO: publikigita la 22-an de decemrbo 1990

PREZIDENTO: d-m Praojo Tudman

PARLAMENTPREZIDANTO: d-m %rko Domljan

REGISTARPREZIDANTO: d-ro Franjo GregunC

LE~FARANTA ORGANO. Sabor ( kroata parlamento )

MONERO: kroata dinam

MONBILETO. Figurosurlamonb~leto:RugerBaSkw2(Rogerius Bafimnch 1711 - 1787), mondko~ata scienculo kaj Wozo€o, kroato el D u b d k

GEOGRAFIO: Kroatlo konsislas el ebenajo en la regiono Slavon~ja, montnmj (Dinaridi)en la c e n m h a t i o kaj reglono Li kaj apudmarn regiono de Ism gis

Dalmacua. Mam: Jadransko more ( Adriatih Maro I

KLIMATO: kontinentala kaj mediteranea

EKONOMIO:: Kroatio havas multflankan ekonomistruhtwon. Agrikulturnj pmduktajoj: tritiko, maizo, vinheroj, sunflaro, sojo, sukerheto, terpomo, pomoj, man- darinoj, Ggoj, olivoj, &.a. lndustriaj pmduktoj: Sipkontrunjo, oaftindustno, kemia-, metal-, elektro-, lignoindustrio, ba.

HISTORIO: Kroata historio orieinas el la Dlel malnova temDo - . , pcnia (hi la &?no de rego Uariu la 1 -a) kaj post Gasko de cpnin n n c o ?c Maratona kampo f a d e Grekoj, kroatoj perdis ligon kun ahelpauina nacio kaj lando, kaj p t inv i to Kroatojven~sel tm.Blanka Kmatro al Ruga nuna Kmatlo en la sepa jarcento en Suda Efiropo de Adr~atika mam gis &ero Drma. - 925-a jam Kmatio igis reglando ( rego Tamislav) - 1102-a lam hungara re@ Kalomaoo ntis a n k c kmata rego -1S26ll527-ej jaroj Kroata parlamento ( H~nteki Sahor I elektis sian f e b n el dinastio Habshure - 1918-a jaro Kroaco unuigo kun serhio kaj Slwenio - 1945-a jar0 Kroatio ekestis unu de la ses res~ublikol de la Nova Junmlavio - -1991-a jam la 25-an de junio Kroatio estm pmk- lamita kid sendependa Ptato ( La Raoluoio de Kroata ~arlamen<o)

spectale somera apudmaia mondkonata turismo, helecoj de Plitvice - lagoj kaj muliaj hlslolisjndrn- dajoj kaj kasteloj Tummaj pmvinmj: lstrio kaj Dalrmtio Konataj tunsmaj lokoj: Rovinj, Opatija, Crik- vcnia, Blogmd, Makarska, Dub&

12 KROATAESPERANTISTO, jam 1 (4). numero 1 (35)