OGÓLNE WYTYCZNE MAGAZYNOWANIA, TRANSPORTU, MONTAŻU I EKSPLOATACJI ZASUW

HAWLE

WYTYCZNE DOTYCZ Ą ZASUW Z MI ĘKKIM USZCZELNIENIEM KLINA, TYPU E2 System BAIO® DN80-DN300 PN16 NR KAT. 450SB, 451SB

Spis treści :

1. OPIS TECHNICZNY 2. PRZEZNACZENIE 3. MAGAZYNOWANIE I TRANSPORT 4. MONTAŻ 5. EKSPLOATACJA 6. KONTAKT

1. OPIS TECHNICZNY Zasuwy należą do grupy armatury zaporowej (dla funkcji otwórz –zamknij) z przyłączami kielichowymi, równoprzelotowej z miękkim uszczelnieniem klina. System Hawle BAIO®. Armatury i kształtki można w łatwy sposób łączyć wzdłuż za pomocą uniwersalnych kielichów bagnetowych z ryglowaniem bezpośrednim. Oprócz zalet technicznych (możliwość odchylenia osi rury lub armatury do 3° lub do 8° w przypadku wykorzystania kształtki EMS z kielichem Systemu WAGA® Multi/joint ® zintegrowana 100% ochrona antykorozyjna poprzez fluidyzacyjne pokrywanie żywicą epoksydową metodą EWS wg wytycznych GSK montaż bez naprężeń ) istotną rolę spełniają również zalety ekonomiczne technologii połączeń kielichowych Systemu BAIO®: redukcja kosztów zabudowy poprzez krótszy czas montażu oraz mniejsza liczba elementów składających się na dane połączenie. Połączenie kielichowe armatury systemu BAIO® z rożnego rodzaju rurociągami przebiega za pomocą pierścieni zabezpieczających przed przesunięciem, odpowiednich dla każdego rodzaju rury, a także zabezpieczeń Hawle-Stop. System uszczelek dopasowany jest odpowiednio do rodzaju materiału z jakiego wykonana jest rura (dla rur żeliwnych uszczelki typu BLD®, dla rur PE i PVC – uszczelki typu GKS).

Rysunek nr. 1

Cechy konstrukcyjne: • wielofunkcyjny kielich z uszczelnieniem oraz ze zintegrowanym zabezpieczeniem przed przesunięciem, • prosty montaż – minimalny czas montażu, • niewielka liczba elementów i połączeń, • pewna i bezpieczna technika połączeniowa, • połączenie kielichowe umożliwiające ustawienie łączonych elementów we wszystkie strony, • montaż pozbawiony naprężeń, • zmniejszona waga,

• niskie koszty magazynowania – zmniejszony stan magazynu kształtek, • uniwersalne zastosowanie zarówno do rur żeliwnych, stalowych*, PE, PVC i rur AC**, • zabezpieczenie przed przesunięciem za pomocą pierścieni zabezpieczających Hawle-Stop, • zintegrowana ochrona antykorozyjna – poprzez fluidyzacyjne pokrywanie żywicą epoksydową, * poprzez stalowe końcówki spawane nr kat. 452STaSB, ** z kielichem EMS systemu WAGA® Multi/joint ® nr kat. 5307SB. Zasuwy wykonane są zgodnie z: PNEN1074-2: 2002 (Armatura wodociągowa. Wymagania użytkowe i badania sprawdzające. Armatura zaporowa) oraz PN-EN 12266-1:2007 (Armatura przemysłowa. Badania armatury). Próbie szczelności poddawane są wszystkie zasuwy (100%). Sprawdzana jest szczelność zewnętrzna korpusu, szczelność zamknięcia i momenty obsługowe. 2. PRZEZNACZENIE

Zasuwy przeznaczone do wody zimnej na sieci rurociągów do bezpośredniej zabudowy w ziemi, w komorach i studzienkach. Zakres ciśnień, zgodnie z danymi technicznymi zamieszczonymi na kartach katalogowych poszczególnych zasuw. Przeznaczone do pracy w pozycji otwartej lub zamkniętej. Zasuwy nie są przewidziane do pracy jako armatura regulacyjna! Zasuwa winna być zabudowana na głębokości zgodnie warunkami określonymi przez właściwe normy i warunki techniczne wykonania określone przez użytkownika w oparciu o projekt techniczny w sposób uwzględniający zabezpieczenie przed zamarzaniem. Maksymalna zawartość chloru – do 3mg/l. Temperatura medium – od 00 C do +400 C. Stosowanie do innego medium, wymaga uzgodnienia z Producentem.

Wymiary, ciężary i materiały:

Odpowiednie informacje dla poszczególnych typów i wymiarów znajdują się w katalogach HAWLE (woda i gaz) lub na stronie internetowej www.hawle.pl.

3. MAGAZYNOWANIE I TRANSPORT Zasuwy zaleca się magazynować i transportować w koszach w pozycji pionowej lub kartonach z zastosowaniem przekładek z kartonu lub folii pęcherzykowej. Na czas transportu dopuszcza się inne położenie zasuwy pod warunkiem użycia do transportu palet i zabezpieczeniu armatury przed przemieszczaniem i możliwością powstania uszkodzeń mechanicznych powłoki. Króćce kielichowe zasuw są zabezpieczone zaślepkami z tworzywa, których demontaż winien nastąpić bezpośrednio przed montażem zasuwy! Niedopuszczalne jest z uwagi na możliwość uszkodzenia powłoki, używanie zawiesi stalowych lub łańcuchów do bezpośredniego opasania zasuw, zrzucanie zasuw do wykopu lub ciągnięcie po terenie itp.! Dla zachowania właściwości ochronnych powłoki z żywicy epoksydowej, należy zapobiegać szkodliwym oddziaływaniu pogodowym na powłokę - np. promieniowaniu UV oraz jej uszkodzeniom mechanicznym podczas magazynowania, transportu oraz montażu. Zasuw, poddanych wpływom promieniowania słonecznego a niezabezpieczonych lakierem przeciw UV, nie należy przez dłuższy czas przechowywać na wolnym powietrzu.

Armatura winna być przechowywana w pomieszczeniach wolnych od zanieczyszczeń mechanicznych, chemicznych i bakteriologicznych. 4. MONTAŻ Przed zamontowaniem należy sprawdzić zgodność otrzymanej zasuwy z zamówieniem i przeznaczeniem, przy indywidualnej zabudowie uszczelek bezwzględnie należy sprawdzić rodzaj zabudowanych uszczelek na zgodność od rodzaju rury dla jakiej jest armatura przeznaczona.

Standardowo dostarczana jest uszczelka typu BLD® do rur żeliwnych, przeznaczonych do wody pitnej, wykonane zgodnie z kartą odporności bakteriologicznej KTW i W 270.

Obsługa zasuw odbywa się w zależności od miejsca zabudowy za pomocą: - obudów sztywnych nr kat 9000E2 lub teleskopowych 9500E2 od DN250 nr 9000E2, - obudów sztywnych nr kat 9000SB lub teleskopowych 9500SB od DN250 nr 9000E2, - pokręteł ręcznych nr kat 7800.

Przy zabudowie w ziemi zalecana jest skrzynka uliczna sztywna nr kat. 1750 lub teleskopowa nr kat 2050 posadowiona na płycie podkładowej nr kat. 3481, nr kat. 3483 lub równoważnym elemencie zapewniającym stabilne posadowienie skrzynki. Ostateczna decyzja o wyborze rozwiązania spoczywa na projektancie Zasuwy są standardowo przystosowane do bezpośredniej zabudowy na nich: - napędów elektromechanicznych AUMA , - wskaźników położenia. Przy zabudowie napędów AUMA konieczne jest zabezpieczenie połączenia za pomocą rygla zabezpieczającego nr kat. 529 SB Przy zabudowie napędu elektromechanicznego bezpośrednio na zasuwie należy ustabilizować położenie pionowe zasuwy poprzez jej zamocowanie z pomocą obejm np. do ściany komory oraz zabezpieczenie połączenia za pomocą rygla zabezpieczającego nr kat. 529 SB . Zasuwy zaleca się montować na rurociągach poziomych z pionowym ustawieniem wrzeciona. Kierunek przepływu medium jest dowolny. Przed przystąpieniem do montażu należy sprawdzić: • czy zasuwa jest w pozycji „otwarta” jeśli nie to należy ją otworzyć • sprawdzić czystość wnętrza zasuwy oraz powierzchni przyłączy i uszczelek • sprawdzić stan powłoki ochronnej, w przypadku stwierdzenia drobnych uszkodzeń powłoki należy użyć do ich usunięcia zestawu naprawczego nr kat. 3442 lub farby renowacyjnej nr kat. 4341. Zasuwa nie powinna przenosić obciążeń pochodzących od ciężaru rurociągów. Węzły połączeniowe należy montować zgodnie z ogólnymi zasadami przez wykwalifikowanych pracowników. O konieczności zastosowania bloków podporowych ostateczną decyzję podejmuje projektant lub inspektor nadzoru w oparciu o konkretne lokalne parametry (np. nośność) gruntu. Montaż armatury winien się odbywać w sposób eliminujący uderzenia mogące spowodować uszkodzenia powłoki. Sposób zabudowy Przykładowy sposób zabudowy armatury System BAIO® – zasuwa typu MMB

Rysunek nr. 2

Połączenie kielichowe armatury systemu BAIO® z różnego rodzaju rurociągami przebiega za pomocą pierścieni zabezpieczających przed przesunięciem, odpowiednich dla każdego rodzaju rury, a także zabezpieczeń Hawle-Stop. System uszczelek dopasowany jest odpowiednio do rodzaju materiału, z jakiego wykonana jest rura (dla rur żeliwnych uszczelki wargowych typu BAIO® - BLD®, dla rur PE i PVC – uszczelki typu GKS). Przy wykorzystaniu pierścieni ryglujących Hawle Stop z pierścieniami zaciskowymi (POM, korund, pierścień zaciskowy ekspres) nie należy używać w obrębie pierścienia żadnych środków poślizgowych ułatwiających montaż!. Grozi to utrat ą funkcji zabezpieczenia przed przesunięciem. Przykładowy sposób łączenia armatury BAIO® pomiędzy sobą Rysunek nr. 3 Rysunek nr. 4

Rysunek nr. 5 Rysunek nr. 6

Bosą końcówkę rury, armatury lub kształtki nale ży wsunąć do kielicha zasuwy lub innej kształtki, pochylić o 45 stopni w lewo (tak aby noski zabezpieczające trafiały w wycięcia w kielichu) następnie za pomocą dźwigni metalowej poprzez klocek drewniany lub PE wcisnąć bosy koniec rury lub kształtki w kielich zasuwy. Obrócić zasuwę o 45 stopni zgodnie z wskazówką zegara i ustawić dokładnie do pionu. Do montażu zasuw zalecamy wykorzystać typowe sanki do montażu połączeń kielichowych. Do zabezpieczenia połączenia – (bosy koniec – kielich) wysunięciem zaleca się stosować rygiel zabezpieczającego nr kat. 529 SB. Zabezpieczenie może być zamontowane po dokładnym ustawieniu zasuwy! Jakiekolwiek próby ustawiania zasuwy do pionu za pomocą obudowy są niedopuszczalne. Dopuszcza się przy wsuwaniu rygla dobijanie go młotkiem za pomocą miękkiego kawałka drewna lub dobijaka z PE. Zabezpieczenie wkładamy noskiem do przodu po dokładnym zaryglowaniu i ustawieniu połączenia. Rysunek nr. 7 Rysunek nr. 8

Montaż armatury Systemu BAIO® w połączeniu z różnymi rodzajami rur

Materiał rury Uszczelka Zabezpieczenie przed przesunięciem

Rura żeliwna

BAIO ® Uszczelka

BLD® (KTW -270) DN8-DN300

Hawle Stop BAIO®- SIT

Nr kat. 528SB Nr kat. 527 SB

Rura PE80/PE100

SDR 11/17/17,6

GKS

Hawle Stop

Nr kat. 528 SB Stosować tuleję wzmacniającą

nr kat. 6035/6036

Rura PVC

GKS

Hawle Stop Nr kat. 528 SB

Korund

Rura stalowa-

końcówka do spawania zintegrowana z pierścieniem

BAIO ®

Uszczelka BLD®

(KTW -270) DN8-DN300

Rura PE – końcówka

do zgrzewania zintegrowana z pierścieniem

BAIO ®

Uszczelka BLD®

(KTW -270) DN8-DN300

Wymiana uszczelki w kielichu Rysunek nr. 9 Rysunek nr. 10

Hawle BAIO®-Uszczelka wargowa (BLD) GKS -Uszczelka Wsunąć ostrożnie (tak aby nie uszkodzić pokrycia i uszczelki) wkrętak podważając uszczelkę w sposób umożliwiaj ący jej wyjęcie z kielicha – rysunek nr 11. Wziąć uszczelkę która ma być zamontowana i uformować ja w sposób pokazany na rysunku nr 12. Wsunąć uszczelkę do kielicha w sposób pokazany na rysunku nr 13 i 14.

Rysunek nr. 11 Rysunek nr. 12

Rysunek nr. 13 Rysunek nr. 14

Sprawdzić poprawność ułożenia uszczelki na obwodzie kielicha – uszczelka winna być ułożona równo na całym obwodzie bez żadnych deformacji kształtu. Hawle –Stop Pierścienie zabezpieczające Hawle należy składować w magazynie w sposób zabezpieczający je przed promieniowaniem UV oraz uszkodzeniami mechanicznymi mogącymi pozbawić go funkcji zabezpieczenia. Przed zaryglowaniem pierścień należy umieścić wstępnie około 20 mm przed mufą w celu zapewnienia lekkiego wstępnego napięcia połączenia rury. Tuleje wzmacniające Dla połączeń z rurami tworzywowymi zalecamy zastosowanie stalowych tulei wzmacniających nr kat. 6035/6036. Dla określonej klasy rury i jej średnicy należy dobrać właściwą tuleję wzmacniającą. Przy montażu tulei zwrócić uwagę aby klin był minimum w 50 % wsunięty w jej korpus. Pozostałą wystającą część klina należy obciąć. Montaż rur w mufach armatury i kształtek BAIO ®

Przed przystąpieniem do montażu należy się upewnić, że bosy koniec rury ma odpowiedni profil. W trakcie montażu zwrócić szczególną uwagę na właściwe zukosowanie bosej końcówki rury aby nie dopuścić do uszkodzenia lub wypchnięcia uszczelki z gniazda.

Kraw ędź rury po jej przecięciu musi zostać zaokrąglona i zukosowana np. przy pomocy szlifierki k ątowej.

Rysunek nr. 15

Rury należy przygotować zgodnie z instrukcjami producenta - winny być cięte za pomocą szlifierki k ątowej zgodnie z zaleceniami Producenta.

PRZYKŁADOWY PROFIL BOSEGO KO ŃCA RURY

Rysunek nr. 16

DN Średnica zewn. (mm) M (mm) N (mm) 80 98 9 - 12 3 100 118 9 - 12 3 150 170 9 - 12 3 200 222 9 - 12 3

Rura winna być wsunięta do wyczuwalnego oporu. Dla poprawności i ułatwienia montażu zalecamy zaznaczenie na rurze głębokości wsunięcia. Przy montażu rur zabezpieczonych bitumikiem należy w obszarze montażu pierścienia zabezpieczającego przed przesunięciem bitumik usunąć. Do montażu rur DN80-DN200 w kielichach Systemu BAIO® zalecamy stosowanie; - urządzenia do montażu nr kat. 849 – patrz strona www.hawle.de -Narzędzia

Rysunek nr. 17

W/w urządzenie ułatwia i przyspiesza montaż, nie narażając na uszkodzenie ochronnej powłoki antykorozyjnej rury i kształtki. - innym sposobem jest użycie urządzenia montażowego do rur kielichowych dla średnic DN80-DN400

Rysunek nr. 18

Urządzenia do montażu nie są przedmiotem dostaw! Pierścień zabezpieczający Przy szczególnie uciążliwych gruntach – glina, drobne piaski, mułki itp. zaleca się stosowanie specjalnego pierścienia gumowego – Pierścień zabezpieczający, który winien być zbudowany w kielichu armatury zgodnie z poniższym rysunkiem.

Rysunek nr. 19

Montaż rur PE DN125/d125, DN200/d200 i DN250/d250 w kielichu BAIO ®

Kielich BAIO ® DN

Zewnętrzna średnica rury

w mm

Miejsce zabudowy pierścienia wzmacniającego

125

125

z tyłu kielicha BAIO

200 200 z tyłu kielicha BAIO

250 250 z przodu i z tyłu kielicha

Kształtka specjalna WAGA®-Multijoint® przystosowana do wymiany armatury lub jej późniejszej zabudowy na gotowym rurociągu nr kat. 5307 SB

Rysunek nr. 20

Końcówka BAIO®

DN

Multi - Joint®

DN

Średnica zewnętrzna rury

Dz [mm]

Głębokość wsunięcia T [mm]

Obszar przesuwu S [mm]

Długość

L [mm] 80 80 84-105 117 414-426 726-740 100 100 104-132 110 374-395 706-725 125 125 132-155 120 369-389 705-723 150 150 154-192 120 361-390 746-774 200 225 232-257 145 449-466 840-871

Kształtka specjalna długa z mufą śrubową- przystosowana do wymiany armatury lub jej późniejszej zabudowy na gotowym rurociągu nr kat. 530 SB

Rysunek nr. 21

Wymiary i dane techniczne patrz katalog – „System BAIO® Bezkołnierzowa technika połączeń rur, żeliwnych, stalowych, PE i PVC” Przykład zabudowy

Rysunek nr. 22

W trakcie montażu należy przestrzegać zasad zabudowy łączników typu WAGA®-Multi joint®.

Postępowanie w przypadku zakłóceń Uszkodzona powłoka antykorozyjna

• Dokonać wyprawek i uzupełnień powłoki za pomocą zestawu naprawczego (Nr. 600 000 0010)

Trudności z połączeniem armatury i kształtek z rurami.

• Sprawdzić czy zastosowano właściwą dla danej rury uszczelkę Sprawdzić średnicę rury • Sprawdzić zukosowanie rury. Zukosować rurę zgodnie z wytycznymi. • Zbyt duża średnica zewnętrzna rury? • Sprawdzić zgodność zamówienia ze stanem faktycznym. Dobrać właściwą dla danej średnicy kształtkę. • Sprawdzić rurę na owalność – zastosować pierścienie wyrównujące. • Zastosować aparat do montażu Hawle -Nr. 849.080.2000)

BAIO®- Połączenie nieszczelne • Zastosować właściwą uszczelkę • Uszkodzona uszczelka – wymienić uszczelkę • Rysy na powierzchni rury • Rura niewłaściwie wsunięta do mufy • Zanieczyszczenia w uszczelce • Średnica rury niewłaściwa-za mała Rura silnie zowalizowana

Brak właściwego zabezpieczenia przed przesunięciem ------------------------------------------ Niemożność zaryglowania pomiędzy zasuwą a kształtką.

• Smar w obszarze pierścienia zabezpieczającego • Rury zabezpieczone bitumikiem – usunąć warstwę bitumika z obszaru montażu z obszaru zabezpieczenia przed przesunięciem. --------------------------------------------------------------------------------- • Zastosować właściwy dla danej rury pierścień. • Pierścień był juz używany – wymienić na nowy. • Pierścień zabrudzony lub zanieczyszczony wymienić pierścień. • Sprawdzić średnicę rury – rura nie trzyma wymiaru! • Zanieczyszczone ryglowanie połączeń. • Ciała obce blokują możliwość zaryglowania.

Próba ciśnieniowa

Po montażu należy przeprowadzić próbę ciśnieniową zgodnie z obowiązującymi przepisami i regulaminem własnym wodociągów. Próbę ciśnienia należy wykonać zgodnie z normą EN805. Należy przy tym zwrócić uwagę na to, aby przed wykonaniem testu każda rura była tak zakryta, żeby ciśnienie testowe nie doprowadziło do uszkadzającej rurociągi zmiany długości. Należy zapewnić jednakże wolny dostęp do złącz rurowych. Rurociągi bez połączeń z siłą podłużną należy zamocować wystarczająco bezpiecznie na końcach a także w miejscu kolanek i odgałęzień.

Jeżeli test ciśnienia będzie przeprowadzany po zasypaniu wykopu pod rurociąg a związku z tym po zakopaniu armatury, odpowiedzialność za produkt firmy Hawle ogranicza się wyłącznie do samego produktu a mianowicie do nieszczelności armatury w miejscach przyłączy uwarunkowanej przez armaturę. Koszty wykopów i podobnych pozycji nie będą pokrywane przez firmę Hawle. 5. EKSPLOATACJA

Zasuwy należy eksploatować zgodnie z wymogami armatury odcinającej tzn. w pozycji całkowicie otwartej lub całkowicie zamkniętej. W wykonaniu standardowym obrót wrzeciona w prawo powoduje zamykanie a obrót w lewo otwieranie zasuwy. W trakcie otwierania i zamykania zasuwy należy bezwzględnie przestrzegać wartości momentów zamykających zasuwę; przekraczanie tych wartości prowadzi do przedwczesnego zużycia lub wręcz uszkodzenia armatury! Zasuwa nie może być wystawiona na działanie niskich temperatur w warunkach, które mogą spowodować zamarzanie transportowanego medium.

Miękkouszczelniające zasuwy klinowe typu E2 SYSTEM BAIO® pracujące w standardowych warunkach nie wymagają szczególnej konserwacji w całym okresie eksploatacji. Armatura HAWLE została zaprojektowana do pracy bezobsługowej. Niemniej jednak raz w roku należy przeprowadzić kontrolę armatury poprzez jej uruchomienie. W przypadku armatury przeznaczonej do współpracy z napędami automatycznymi należy stosować odpowiednie w tym celu przygotowane instrukcje obsługi.

Do napraw wolno stosować wyłącznie oryginalne części zamienne HAWLE.

Przy sporadycznym użytkowaniu zasuwy zaleca się przeprowadzać rozruch próbny mający na celu zapewnienie jej długiej żywotności oraz pełnej sprawności eksploatacyjnej.

WARTO ŚCI MOMENTÓW OBSŁUGOWYCH ZASUW E2 PRODUKCJI HAWLE:

Średnica zasuwy Ilość obrotów Moment zamykający Nm DN50 10 30 DN65 13 35 DN80 16 35 DN100 20 40 DN125 25 50 DN150 30 60 DN200 34 70

Wszelkie dodatkowe pytania dotyczące doboru, montażu i eksploatacji prosimy kierować do:

• właściwych terytorialnie Regionalnych Menedżerów Sprzedaży – nr telefonów dostępne na; www.hawle.pl/regionalni menedżerowie

• działu Serwisu 24 godz. nr tel.: 609 550 550 • lub bezpośrednio do:

6. KONTAKT

Fabryka Armatury Hawle Spółka z o.o. Dział Marketingu Technicznego 62-028 Koziegłowy ul. Piaskowa 9 tel.: (061) 81 11 407, (061) 81 11 409, (061) 81 11 410 fax.: (061) 81 11 413 e-mail: info@hawle.pl www.hawle.pl