Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia OSOZ

Sytuacja aptek, sprzedaż leków, prognozy na 2015 rok.Pełny obraz rynku w statystykach i komentarzach ekspertów.

LABORATORIUM PSYCHOLOGIIZDROWIE W GŁOWIE

fARMACjAZARZĄDZANIE I ORGANIZACJAPRZEWAGA KWESTIĄ STRATEGII

PROF. KALRA DIPAK | UNIVERSITY COLLEGE LONDONPRZYSZŁOŚĆ ZAPISANA W LICZBACH

O g ó l n O p O l s k i s y s t e m O c h r O n y Z d r O w i a

dObre strOny rynku OchrOny ZdrOwia

www.osoz.pl

OS

OZ nr 1

sty

cZ

eń

1 /

2015

styczeń 2015

ISSN 1897-5828, cena 10 zł (zawiera 8% VAT)

Connecting Healthcare IT

Industrial Fair

Congress

Academy

Networking

14–16 April 2015

Berlin, Germany

www.conhit.com

OrganizerSponsor

In assiciation with With participation ofSILVER Partners

GOLD Partners

��

Until 6 March 2015!Free fair tickets on www.conhit.com

PolishHealthcareJournal_conhIT2015_205x285_en.indd 1 09.01.2015 13:37:11

Artur Olesch redakcja czasopisma Ogólnopolski system

Ochrony Zdrowia

[email protected]

Coraz więcej czasu spędzamy pochyleni nad telefonem komórkowym. Smartfony to dziś niezbędne narzędzie komunikacji, pracy, rozrywki. Portale społecznościowe i nowe apli-kacje konkurują z życiem poza siecią – pracą, rodziną, przyjaciółmi, wolnym wieczorem z książką. Dopiero przyzwyczajamy się do technologii mobilnych, nie do końca wiedząc, jak w morzu opcji wyłowić te najbardziej potrzebne. W ślad za frustracją, paradoksalnie na rynek wkraczają nowe aplikacje, których celem jest... kontrola i ograniczenie czasu spędzanego online oraz lepsze zarządzanie czasem offline. Czy to nowy trend po okre-sie zachwytu nad mobilnością?

Nie ma powodów, aby obawiać się przyszłości w cyfrowej rzeczywistości. Ludzie nie przeniosą się do wirtualnego świata, wręcz przeciwnie. Ewolucja technologii sprawi, że e-narzędzia i e-rozwiązania staną się niezauważalnym tłem, integrując się płynnie z co-dziennym życiem. W ochronie zdrowia coraz częściej mówi się o cyfrowym pacjencie. To obiecująca wizja, w której dane na temat naszej kondycji zbierane są automatycznie, bez konieczności ręcznego rejestrowania zdarzeń medycznych i parametrów zdrowia. Wyręczą nas inteligentne ubrania, urządzenia zintegrowane z architekturą domu, tracke-ry zdrowia w postaci wielofunkcyjnych zegarków. Po co nam te wszystkie informacje? Ochrona zdrowia zyska wsparcie modeli matematycznych i teorii prognozowania. Dla każdego człowieka, każdego pacjenta projektowany będzie indywidualny plan profilak-tyki oraz leczenia.

Z pomocą nowych technologii zyskamy większą świadomość i nową motywację. Mię-dzy innymi do uprawiania sportu. Zmieni się sposób projektowania miast i budynków w taki sposób, aby otoczenie stało się naturalnym środowiskiem dla aktywności fizycznej. A propos, ostatnie badania Eurostatu dostarcza dość pesymistycznych wniosków. 53% Polaków w ogóle nie uprawia sportów, regularnie – czyli co najmniej pięć razy w tygo-dniu – robi to 5% społeczeństwa. Na mapie Europy wypadamy bardzo słabo, co dobrze obrazuje infografika we wnętrzu czasopisma. Wniosek: zanim wkroczymy w pełnię ery cyfrowego pacjenta, samoświadomość zdrowia musimy rozwinąć indywidualnie.

Wszechświat informacjiNOTA BENE

Rozpoczyna się era cyfrowego pacjenta. Lepiej zrozumiemy własny organizm, decyzje zdrowotne podejmować

będziemy z większą świadomością. A co z życiem offline?

Człowiek. Źródło wiedzy.80% światowych zasobów danych zdrowotnych gromadzone jest w nie-ustandaryzowanych formatach. Ich analiza pomogłaby lepiej zrozumieć mechanizmy kierujące naszym or-ganizmem.

Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 1/2015

�

16

6 ZdjęcienumeruHybrydowy ideał

8 RynekzdrowiawpigułceKoszty świadczeń i terapii lekowych do policzenia

11 LaboratoriumpsychologiiZdrowie w głowie

13 AlertepidemiologicznyPrognoza dla alergii, grypy i przeziębienia (marzec 2015)

14 AplikacjemedyczneNarzędzia, które warto mieć pod ręką

15 ZaproszenieEksperci, innowacje, wiedza

16 FARMACJARYNEKNAPLUSIEPodsumowanie roku 2014 Wskaźniki obrazujące sektor Sytuacja polskich aptek Komentarze ekspertów

28 PrzyszłośćzapisanawliczbachProf. Kalra Dipak (University College London)

31 InterdyscyplinarnaprzewagaMgr Klaudia Rogowska (Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca w Katowicach)

35 InfografikaAktywność fizyczna w Europie

36 EpidemiologiaZłe rokowania

38 Conowego? 40 YourGuidetoHealthinEurope

ENGLISHPAGES

Europeans becoming enthusiastic users of online health information (Eurobarometr Survey)

44 FelietonPrzewaga kwestią strategii

NAUKA

INNOWACJE

RAPORT

ROZMOWY

PRAKTYKA

OPINIE

CZASOPISMOOGÓLNOPOLSKI SYSTEM

OCHRONY ZDROWIA

STYCZEń 2015

11

38

1

31

�Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 1/2015

Rada Naukowa oSoZ(kolejność alfabetyczna, stan na styczeń 2015 r., liczba członków rady: 100 osób)

1. prof. dr hab. n. med. Ryszard Andrzejak, 2. prof. dr hab. Piotr Andziak, 3. dr hab. n. med. Małgorzata Baka-Ostrowska, 4. dr Marek Balicki, 5. dr hab. n. med. Rafał Białynicki-Birula, 6. prof. dr hab. n. med. Bożena Birkenfeld, 7. prof. dr hab. n. med. Andrzej Bohatyrewicz, 8. dr hab. med. prof. UJ Małgorzata Bulanda, 9. dr n. med. Małgorzata Czyżewska, 10. dr hab. n. med. (prof. PAN) Marek Durlik, 11. lek. med. Michał Ekkert, 12. dr n. med. Emilia Filipczyk-Cisarż, 13. lek. med. Halina Flisiak-Antonijczuk, 14. prof. dr hab. n. med. Ryszard Gellert, 15. prof. dr hab. med. Tomasz Grodzicki, 16. prof. dr hab. n. med. Tomasz Grodzki, 17. prof. nadz. dr hab. Antoni Grzanka, 18. prof. dr hab. Edmund Grześkowiak, 19. dr n. farm. Jerzy Hennig, 20. prof. zw. dr hab. n. med. Krzysztof Herman, 21. prof. dr hab. Tomasz Hermanowski, 22. dr med. Andrzej Horoch, 23. prof. dr hab. n. med. Jacek Imiela, 24. dr n. med. Maria Jagas, 25. prof. dr hab. Jerzy Janecki, 26. prof. dr hab. n. med. Marek Jarema, 27. prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Jarmundowicz, 28. prof. dr hab. Mirosław Jarosz, 29. Urszula Jaworska, 30. mgr Renata Jażdż-Zaleska, 31. prof. dr hab. n. med. Sergiusz Jóźwiak, 32. prof. dr hab. n. med. Piotr Kaliciński, 33. prof. dr hab. Roman Kaliszan, 34. prof. dr hab. n. med. Danuta Karczewicz, 35. prof. dr hab. med. Przemysław Kardas, 36. prof. dr hab. n. med. Andrzej Kaszuba, 37. prof. dr hab. n. med. Wanda Kawalec, 38. prof. zw. dr hab. n. med. Jerzy E. Kiwerski, 39. prof. dr hab. n. med. Marian Klinger, 40. prof. zw. dr hab. n. med. Jerzy Kołodziej, 41. prof. dr hab. n. med. Jerzy R. Kowalczyk, 42. dr n. med. Robert Kowalczyk, 43. dr n. med. Jacek Kozakiewicz, 44. lek. Ryszard Kozłowski, 45. prof. dr hab. n. med. Leszek Królicki, 46. prof. dr hab. Maciej Krzakowski, 47. prof. dr hab. Jan Krzek, 48. prof. dr hab., dr h.c. mult. Andrzej Książek, 49. prof. dr hab. Teresa Kulik, 50. prof. dr hab. n. med. Jan Kulpa, 51. prof. dr hab. n. med. Wojciech Kustrzycki, 52. dr hab. (prof. UMK) Krzysztof Kusza, 53. dr n. med. Krzysztof Kuszewski, 54. dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska, 55. prof. dr hab. n. med. Andrzej Lewiński, 56. prof. dr hab. n. med. Witold Lukas, 57. prof. dr hab. n. med. Romuald Maleszka, 58. prof. dr hab. n. med. Paweł Małdyk, 59. dr n. med. Beata Małecka-Libera, 60. prof. dr hab. Grażyna Mielnik-Niedzielska, 61. prof. dr hab. n. med. Marta Misiuk-Hojło, 62. prof. dr hab. n. med. Janusz Moryś, 63. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Narkiewicz, 64. prof. dr hab. n. med. Wojciech Nowak, 65. prof. dr hab. n. med. Krystyna Olczyk, 66. prof. dr hab. n. med. Tadeusz Orłowski, 67. dr hab. n. med. Krystyna Pawlas, 68. prof. dr hab. inż. Grzegorz Pawlicki, 69. prof. dr hab. n. med. Irena Ponikowska, 70. prof. zw. dr hab. n. med. Stanisław Radowicki, 71. dr n. med. Andrzej Rakowski, 72. dr n. med. Grażyna Rogala-Pawelczyk, 73. prof. dr hab. med. Kazimierz Roszkowski-Śliż, 74. prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska, 75. dr hab. n. med. Leszek Sagan, 76. prof. dr hab. Bolesław Samoliński, 77. prof. dr hab. Maria Małgorzata Sąsiadek, 78. dr hab. med. (prof. UJ) Maciej Siedlar, 79. dr hab. n. med. Waldemar Skawiński, 80. lek. Maciej Sokołowski, 81. prof. dr hab. n. med. Jerzy Stelmachów, 82. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Strojek, 83. prof. dr hab. n. med. Jerzy Strużyna, 84. prof. dr hab. n. med. Andrzej Szawłowski, 85. prof. dr hab. n. med. Cezary Szczylik, 86. dr hab. n. med. prof. nadzw. Zbigniew Śliwiński, 87. dr n. med. Jakub Śmiechowicz, 88. prof. dr hab. n. med. Barbara Świątek, 89. dr n. med. Jakub Trnka, 90. prof. dr hab. n. med. Tomasz Trojanowski, 91. prof. dr hab. n. med. Krystyna Walden-Gałuszko, 92. prof. dr hab. Andrzej Wall, 93. prof. dr hab. n. med. Anna Walecka, 94. prof. dr hab. Marek Wesołowski, 95. dr hab. n. med. Andrzej Wojnar (prof. nadzw. WSF), 96. dr n. med. Andrzej Wojtyła, 97. prof. dr hab. Jacek Wysocki, 98. prof. dr hab. n. med. Mirosław J. Wysocki, 99. dr hab. n. med. Stanisław Zajączek (prof. nadzw. PUM), 100. prof. dr hab. Marek Ziętek

48 MonitorzjawiskepidemiologicznychGrudzień 2014 – mapy zdrowotne kraju

52 StrukturadystrybucjilekówRynek farmaceutyczny w grudniu 2014

59 AnalizaOSOZPodsumowanie roku 2014

67 KS-SOMEDZintegrowany System Obsługi Przychodni

68 KS-APTEKAZintegrowany System Obsługi Apteki

71 NaukawPolsceCoraz silniejsze ruchy antyszczepionkowe w Polsce

73 Kalendarzwydarzeń 74 Kultura

Nowe książki i płyty

28,5 mldTyle (w zł) wyniosła w 2014 roku wartość rynku farma-ceutycznego w aptekach otwartych. To o 2,7% więcej niż w roku 2013 oraz o 7,4% więcej od wyniku z 2012 roku.

Podsumowanie rynku farmaceutycznego na str. 59.

41 770 Liczba pacjentów w staty-stycznej aptece w przeciągu całego roku 2014. To o bli-sko 5% mniej w stosunku do roku 2013.

26,79% Średnia marża apteczna w 2014 roku. Wynik oka-zał się mniejszy od marży z 2013 roku, która osiągnę-ła poziom 27,58%.

„Dzięki modelom matematycznym, zdrowie będziemy mogli prognozować.”

Prof. Kalra Dipako idei pacjenta cyfrowego oraz e-zdrowiu

Wywiad na str. 28.

STATYSTYKI PROGNOZY

SYSTEMY IT

NA CZASIE

44

w w w . f a c e b o o k . p l / I T I Z d R o w I e


�


Hybrydowy ideałŁączą w sobie elementy pracowni angiografii oraz tradycyjnej sali operacyjnej. Wy-posażone w najnowocześniejsze systemy obrazowania, pozwalają znacznie minima-lizować inwazyjność operacji – nawet skomplikowane interwencje kardiologiczne mogą być wykonywane jako zabiegi przezskórne o mniejszym obciążeniu dla pa-cjenta. Hybrydowe sale operacyjne są prawdziwym teatrem innowacyjnych techno-logii. W Polsce funkcjonują już m.in. w Warszawie, Krakowie, Łodzi, Zabrzu, Biel-sku-Białej.

(zdjęcie: Philips Healthcare)

N a u k a


�

N a u k a

Wydawca: KAMsOFt s.A. 40–235 Katowice, ul 1 Maja 133 tel. +48 32 209-07-05 fax +48 32 209-07-15 e-mail: [email protected]

redaktor naczelny: Zygmunt Kamiński

Zespół redakcyjny: Aneta Krzynówek, Gabriela Mendofik, Artur Olesch, Paulina skwarek, Bożena Wojnarowicz-Głuszek, Łukasz stopa, Dorota Zacharzewska.

Współpracownicy: Kalra Dipak, tomasz Dzitko, Marek Jędrzejczak, Marek Kubicki, Klaudia rogowska, Jolanta Wołkowicz.

skład i łamanie: Piotr chamera

Druk: INFOMAX, Katowice

Nakład: 15 400 egzemplarzy

Przedruk, kopiowanie, skracanie, wyko-rzystanie tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w czasopiśmie OsOZ bez zgody wydawcy KAMsOFt s.A. jest zabronione.

redakcja nie odpowiada za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych.

redakcja zastrzega sobie prawo do skraca-nia zamieszczanych materiałów. Niezamó-wionych materiałów nie zwracamy.

Oglądaj relacje wideo na nowym kanale Youtube czasopisma Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia.

Prenumerata czasoPismaco miesiąc dostarczamy naszym czytelni-kom starannie wyselekcjonowaną wiedzę naukową m.in. z dziedziny zarządzania, prawa, profilaktyki, nowoczesnych technologii w ochronie zdrowia i e-zdrowia. Znajdziesz tutaj szczegółowe analizy me-dyczne i farmaceutyczne, bezcenne porady i wskazówki, ciekawe wywiady.

Dołącz do grona czytelników Ogólnopol-skiego systemu Ochrony Zdrowia.

Zamówienia: [email protected]

Zapraszamy na portal www.osoz.pl

Koszty świadczeń i terapii lekowych do policzenia

AleKsANDrA KurOWsKA

Wieści z rynkuPoznaliśmy wreszcie zapowiadaną od daw-na strategię Grupy PZU na lata 2015-2020. Po raz kolejny ogłoszono, że zdrowie ma być trzecią kluczową „nogą biznesową” gru-py. Tym razem jednak podano szczegóły. W ciągu pięciu lat grupa zainwestuje w seg-ment ochrony zdrowia 800 mln zł, z tego po-nad 450 mln zł przeznaczy na akwizycje. Ce-lem grupy PZU jest osiągnięcie pozycji lide-ra rynku i przychodów na poziomie minimum 650 mln zł. W 2013 r. udało się wypracować

75 mln zł (z tego ponad 70 mln to polisy zdro-wotne, ale wraz z budową sieci placówek pro-porcje się zmienią).

PZU już teraz ma kilkanaście własnych przychodni i umowy z ponad 1000 placówek partnerskich. Ale na tym nie kończy. W stra-tegii uwzględnia własne szpitale (m.in. kupio-ne w ramach prywatyzacji), opiekę długoter-minową, rehabilitację. PZU ostatnio powołało nową spółkę dedykowaną zdrowotnym inwe-stycjom.

Rozbudowę sieci placówek zapowiada też m.in. Enel-Med. W 2015 r. chce zwiększyć liczbę ośrodków z 20 do 25, co kosztować ma ok. 30 mln zł. Medicover poinformował, że chce otwierać 10 placówek rocznie i w ciągu 4–5 lat podwoić przychody. A Neuca planuje zakup kolejnych placówek, w grudniu przeję-ła Przychodnię Lekarską Zespołu Opieki Ro-dzinnej „Mój Lekarz” w Chełmży.

Michał Sołowow, miliarder, znany m.in. ze spółek Echo Investment, Rovese, Barlinek, sklepów Komfort, Synthos, kierowca rajdo-wy i były właściciel kilku mediów, m.in. ga-

RYNEK ZDROWIA W PIGUŁCE

Jak powinny być wyceniane świadczenia realizowane przez placówki medyczne? Kiedy i w jaki sposób w Polsce zacznie się brać pod uwagę nie tylko bezpośrednie koszty terapii, wynikające z refundacji, ale też koszty pośrednie? Jak często Polacy korzystają z pomocy medycznej i płacą za to z własnej kieszeni? To jedne z pytań, na które odpowiedzi eksperci szukali w styczniu.

Foto

: ww

w.f

reei

mag

es.c

om


N a u k a

zety Życie Warszawy, po raz pierwszy zainwestował w farmację. Był głównym z inwestorów, jacy ulokowali w stycz-niu 12 mln zł w firmie OncoArendi The-rapeutics, za pośrednictwem funduszu Ipopema 112 FIZAN. OncoArendi jest firmą biotechnologiczną, która opraco-wuje innowacyjne leki przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. Pieniądze mają pokryć koszty prac badawczo-rozwojo-wych zaplanowanych na najbliższe trzy lata, dotyczących potencjalnego leku na astmę oraz grupy nowych związków sty-mulujących przeciwnowotworową odpo-wiedź układu odpornościowego człowie-ka. Pod koniec grudnia ta sama spółka w ramach konsorcjum pozyskała ponad 25,5 mln zł z Narodowego Centrum Ba-dań i Rozwoju w ramach programu Stra-tegMed.

Dobre informacje płyną też z rynku dystrybucji leków. Analitycy prognozu-ją, że Neuca, Pelion i Farmacol w tym roku poprawią wyniki finansowe. Ry-nek będzie rósł, a w przeciwieństwie do trzech ostatnich lat nie będzie już obniż-ki urzędowej marży hurtowej na lekach refundowanych.

Partnerstwo Publiczno-Prywatne w Łańcucie nie dojdzie do skutku. Wła-dze powiatu stwierdziły, że dotychczaso-we dyskusje wokół modernizacji szpita-la w formule PPP nie spełniły ich ocze-kiwań. Inwestycji chcą dokonać we własnym zakresie, ponieważ twierdzą, że zostało zbyt mało czasu na rozmowy z ewentualnym partnerem PPP (w związ-ku z wchodzącymi od 2016 r. wymogami wobec szpitali).

Ofertę na współpracę w formule PPP złożył wcześniej Warbud. Miał nawet za-gwarantowane finansowanie, ale za swo-ją usługę oczekiwał 73 mln zł, powiat oferował tylko 55 mln zł. Postępowanie unieważniono.

Raporty i badaniaGUS opublikował raport „Ochro-na zdrowia w gospodarstwach domo-wych w 2013 r.”. Z porad lekarza w ra-mach POZ w ostatnim kwartale 2013 r. skorzystało 36,6 proc. badanych, czyli o ok. 7 proc. mniej niż w 2010 r. I nie-mal wszyscy leczyli się u nich w ramach kontraktów z NFZ. Średnie miesięczne wydatki gospodarstw domowych na am-bulatoryjną opiekę zdrowotną na osobę wynosiły 16,65 zł, co oznacza ich wzrost o 13 proc. w porównaniu z 2010 rokiem (14,74 zł).

Z publikacji dowiadujemy się też m.in., że w placówkach stacjonarnej opie-ki zdrowotnej przebywało łącznie niemal 9,4 proc. populacji (8,7 proc. w 2010 r., a w 2006 – 10,2 proc.). W kwestii lecze-nia, w ostatnim kwartale 2013 roku, 75,7 proc. osób stosowało przynajmniej je-den z leków lub suplementów diety. Pra-wie 40 proc. osób korzystających z le-ków stosowało je z powodu bólu głowy. Co czwarta osoba wskazała na leki zwią-zane z chorobami sercowo-naczyniowy-mi, bólami stawów oraz na antybiotyki. 9 proc. zażywało leki związane z alergią, 6,5 proc. – z cukrzycą.

Z kolei NIK wywołał burzę wokół krwiodawstwa, informując w raporcie m.in. o tym, że część krwi jest utylizo-wana, a równocześnie w ponad 60 proc. przypadków kontrolowanym instytucjom nie udało się zrealizować zamówień na określone składniki krwi. Izba zwraca również uwagę, że w Polsce wciąż bra-kuje systemowego rozwiązania zagospo-darowywania nadwyżek osocza.

Zmiany systemoweNa ile ważne dla rządu jest zdrowie? Gdyby oceniać to przez pryzmat wy-stąpienia premier Ewy Kopacz z oka-zji stu dni sprawowania władzy – zdro-wie nie jest priorytetem. Choć Kopacz jest lekarzem i byłym ministrem zdro-wia, w podsumowaniu, podobnie jak w expose, o ochronie zdrowia mówiła niewiele. Temat znalazł się na ósmym miejscu, m.in. po polityce regionalnej, wojsku, seniorach. Premier wspomnia-ła o pakiecie kolejkowym i onkologicz-nym, przypomniała plany powołania In-stytutu Geriatrii (na bazie Instytut Reu-matologii w Warszawie). Mówiła także o wdrożeniu zapowiadanych wcześniej zmian w finansowaniu specjalizacji leka-rzy w ramach rezydentur. Dostęp do nich mają zyskać w tym roku wszyscy absol-wenci uczelni medycznych z lat 2012–2015.

Z ciekawych dyskusji ostatnich ty-godni o charakterze systemowym war-to wyróżnić rozpoczęcie prac nad taryfi-kacją świadczeń medycznych oraz publi-kację propozycji metodologii do liczenia kosztów pośrednich.

Od 1 stycznia 2015 r. AOTM dostał nowe kompetencje oraz zmienił nazwę na Agencję Oceny Technologii Medycz-nych i Taryfikacji (AOTMiT). Agencja ruszyła z pracami i rozesłała do ponad tysiąca szpitali ankietę z prośbą o oce-nę przyjętej metodyki wyceny świad-czeń i liczenia kosztów. Odpowiedzi na-desłało 220 placówek, z których co pią-ta poinformowała, że nie liczy kosztów. Kolejne 22 proc. świadczeniodawców li-czy koszty w sposób trudny do wykorzy-stania. Wycenić świadczenia nie będzie więc łatwo. Poprzednie próby z 2007 r. skończyły się fiaskiem – zweryfikowano wtedy wyceny z zaledwie 20 szpitali.

Same szpitale skarżą się, że oczeki-wania AOTMiT w zakresie sprawozdaw-czości rozmijają się z tym, jak na swój użytek placówki liczą koszty. Nie dosta-ły też narzędzi IT do generowania spra-wozdań.

Kolejny ciekawy wątek to wycena kosztów pośrednich, która zdaniem eks-pertów i firm (zwłaszcza innowacyjnych) powinna być brana pod uwagę przy de-cyzjach refundacyjnych. O szacowaniu dodatkowych kosztów np. wynikających z dłuższych hospitalizacji, powikłań, ab-sencji w pracy, mówi się w Polsce po-ważniej dopiero od 2–3 lat. By dyskusja nabrała tempa, a nawet by dać urzędni-kom gotowe narzędzie, na zlecenie IN-FARMY firma HTA Consulting opra-cowała i uzgodniła z częścią środowi-ska medycznego metodologię liczenia kosztów pośrednich. Co jednak zna-mienne, na konferencji i debacie w re-sorcie gospodarki, gdzie prezentowano raport, nie stawili się zaproszeni przed-stawiciele MZ, NFZ ani Ministerstwa Finansów.

FinanseNFZ opublikował kolejne zmiany w pla-nach finansowych. Najważniejsza do-tyczy obecnego roku i opublikowana była 16 stycznia. Zwiększono „Koszty świadczeń opieki zdrowotnej” o kwo-tę 723,2 mln zł, równocześnie nie zmie-niając m.in. planowanych wpływów ze składki (66,85 mld zł).

Najwięcej z dodatkowej puli trafi do POZ – 430,8 mln zł (wzrost o 5,54 proc. do 8,21 mld zł), na mocy porozumienia z lekarzami w ciągu roku pieniędzy na

»�Na�mocy�porozu-mienia�z�lekarzami,�w�ciągu�roku�pieniędzy�na�POZ�powinno�być��o�1,1�mld�zł�więcej.«


10

N a u k a

POZ powinno być o 1,1 mld zł więcej. Niezbędne będą kolejne zmiany planu.

Do AOS trafi 45,6 mln zł (wzrost o 0,83 proc. do 5,54 mld zł). Na leczenie szpitalne przeznaczonych zostanie dodat-kowe 207,11 mln zł (wzrost o 0,66 proc.), w tym m.in. 3,5 mln zł na chemioterapię (w sumie 1,42 mld zł) oraz 3 mln zł na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależ-nień. Zmieniony plan finansowy popra-wi też sytuację hospicjów, pominiętych w pakiecie onkologicznym. Dostaną do-datkowe 8,36 mln zł.

Poza dodatkowymi pieniędzmi z NFZ, placówki mogą liczyć jak co roku na wsparcie Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W tym roku zbierała pieniądze na zapewnienie godnej opieki najstarszym oraz najmłodszym pacjentom (m.in. w ra-mach onkologii i kardiochirurgii dziecię-cej, reumatologii i pulmonologii). Po fina-le zadeklarowana w ramach zbiórki kwota to 36,23 mln zł. Sztaby mają czas na roz-liczenie się do końca lutego. Dotychczas WOŚP przekazała m.in. ok. 30 tys. urzą-dzeń dla 600 szpitali.

Z kolei Komisja Europejska przyjęła dwa programy operacyjne ważne dla sek-tora ochrony zdrowia na najbliższe pięć

lat. W ramach programów Infrastruktu-ra i Środowisko oraz Wiedza Edukacja Rozwój do rozdysponowania w Polsce będzie w sumie ok. 800 mln euro.

PersonaliaAgnieszka Pachciarz, była wiceminister zdrowia i była prezes NFZ, będzie od lu-tego wiceprezydentem Poznania. Zaj-mie się polityką zdrowotną, społeczną i mieszkaniową.

Resort zdrowia upublicznił oświad-czenia konsultantów krajowych, doty-czące ewentualnego konfliktu interesów. Biorąc pod uwagę burzę, jaką wywoła-ło nałożenie na konsultantów obowiąz-ku sprawozdania niektórych informacji na temat współpracy z biznesem, lektura oświadczeń nie jest wcale pasjonująca. Warto jednak pamiętać, że część konsul-tantów złożyła rezygnacje, by tych do-kumentów nie składać. Inni, choć termin minął 10 grudnia, pod koniec stycznia nadal ich nie złożyli i MZ zapowiada, że podziękuje im za współpracę.

W sumie zrezygnowało ok. sto osób, głównie na poziomie regionów (91 to konsultanci wojewódzcy). To niewie-le – mamy ok. 1,3 tys. samych konsul-

tantów wojewódzkich. Kolejni wojewo-dowie m.in. zachodniopomorski, podla-ski i łódzki wręczyli powołania nowym konsultantom.

Wybrany niedawno na konsultanta krajowego w dziedzinie zdrowia pub-licznego prof. Mirosław Wysocki, został rekomendowany przez Radę Naukową NIZP-PZH (na podstawie konkursu) na kolejną kadencję w charakterze prezesa tego Instytutu.

Z kolei Wojciech Zawalski został szefem Departamentu Świadczeń Opie-ki Zdrowotnej w centrali NFZ. W poło-wie zeszłego roku Zawalski był w gronie osób spełniających kryteria na stanowi-sko wiceprezesa ds. medycznych NFZ. To położnik-ginekolog, były prezes To-maszowskiego Centrum Zdrowia.

KRWIODAWSTWO I KRWIOLECZNICTWO W LICZBACH(rok 2013)

»�AOTMiT�rozpoczął�prace�nad�taryfikacją�świad-czeń�medycznych.«

2,� mln dawców zaewidencjonowanych w rejestrze krajowym

�21,� tys. osób, które oddały krew

��1,� tys. pacjentów, którym przetoczono krew

lub jej składniki

1231 tys. pełnych pobrań krwi ��3,� tys. transfuzji

2,� mln. wytworzonych jednostek krwi i jej składników

1�� tys. zutylizowanych jed-nostek krwi i jej składników w centrach krwiodawstwa

1,� mln. jednostek krwi i jej składników wydanych

do lecznictwa

��% kandydatów na dawców zostało zakwalifiko-

wanych do oddania krwi

11Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 1/2015

N a u k a

Zdrowie w głowieL ABORATORIUM PSYCHOLOGII

Nauka posiada coraz więcej dowodów na zależność pomiędzy sposobem myślenia i wewnętrznym nastawieniem chorego a skutecznością leczenia.

NastawienieKiedy jesteśmy głęboko przekonani o skuteczności leków, może to mieć duży wpływ na reakcję organizmu. W medycynie od dawna znany jest i wykorzystywany w praktyce tzw. efekt placebo. W niektórych przypadkach, po podaniu pacjentowi obojętnej chemicznie substancji i poinformowaniu go, że za-żył właśnie lek o określonym działaniu, zaobserwować można efekty zgodne z obietnicą medyczną. Nie wynikają one ze skła-du leku, ale z naszego myślenia o potencjalnych efektach. Po-twierdzają to badania realizowane z udziałem chorych, m.in. na Parkinsona oraz depresję. Wiara pacjenta stanowi pewien przełącznik w umyśle, dzięki któremu organizm może wzmoc-nić siły systemu odpornościowego, regulować temperatu-rę, poziom ciśnienia oraz tętna, uwalniać naturalne substancje przeciwbólowe.

W jednym z ostatnich badań, Ted Kaptchuk z Harwardzkiej Szkoły Medycznej w Bostonie podał pacjentom cierpiącym z po-wodu syndromu jelita wrażliwego, obojętną chemicznie tablet-kę, informując ich jednocześnie, że działanie neutralnego środ-ka zostało potwierdzone w badaniach klinicznych jako „sposób wspomagania procesu samoleczenia z wykorzystaniem efektu

pozytywnego myślenia”. Mimo, że chorzy wiedzieli doskonale o neutralnym charakterze środków, po ich zażyciu skłonni byli twierdzić, że ich stan zdrowia się polepszył. Efekt jest o tyle za-skakujący, że nie wykorzystano tradycyjnego modelu placebo, w którym ukrywa się obojętny skład podawanego środka.

MyślenieOptymiści szybciej wracają do zdrowia po operacjach, mają mocniejszy system odpornościowy i żyją dłużej – jako osoby zdrowe, ale także w przypadku ciężkich chorób (nowotwory, choroby serca itd.). Z kolei negatywne myślenie i niepokój mogą stanowić źródło wielu dolegliwości. Stres uruchamia w orga-nizmie mechanizmy obronne, chroniące nas przed niebezpie-czeństwem. Jednak jego długotrwałe oddziaływanie może mieć zgubne rezultaty, stanowiąc czynnik ryzyka dla wielu współ-czesnych chorób cywilizacyjnych. Na ich czele znajduje się m.in. cukrzyca i demencja.

Badacze coraz mocniej są przekonani, że dobrotliwy efekt pozytywnego myślenia nie polega tylko i wyłącznie na wyga-szaniu stresu. Poczucie bezpieczeństwa i wiara, że sprawy idą w dobrym kierunku, mogą pomóc ludzkiemu ciału w samorege-

Foto

: ww

w.p

icju

mb

o.co

m


12

N a u k a

neracji. Z medycznego punktu widzenia optymizm pomaga re-dukować wywoływane stresem stany zapalne oraz zmniejszać poziom hormonu stresu, czyli kortyzolu.

ZaufanieRównież podejście do innych ludzi i jakość życia społeczne-go ogrywają dużą rolę zdrowotną. Osoby samotne obciążone są większym ryzykiem wielu chorób, począwszy od zawałów serca, a na depresji kończąc. Efektem „ubocznym” satysfakcji z relacji międzyludzkich jest lepszy sen, większa odporność or-ganizmu, spowolnienie procesów starzenia się i lepsza reakcja na szczepienia ochronne. John Cacioppo z Uniwersytetu w Chi-cago, badając efekty społecznej izolacji doszedł do wniosku, że wyeliminowanie poczucia samotności w życiu daje rezul-taty zdrowotne podobne do tych występujących po rezygna-cji z palenia papierosów. Z kolei Charles Raison (Uniwersytet w Atlacie) jest zdania, że „osoby z bogatym życiem społecznym i dobrymi relacjami z innymi ludźmi, rzadziej chorują i cieszą się dłuższym życiem”. Oczywiście wynika to po części z tego, że osoby samotne – w porównaniu z ludźmi funkcjonującymi w dobrych relacjach z drugą osobą – przykładają mniejszą wagę do troski o samych siebie. Dodatkowo należy uwzględnić me-chanizmy psychologiczne, podobne do tych obserwowanych u osób nie obciążonych stresem.

Tajemnica negatywnego wpływu samotności tkwi w ewolu-cji. Dziś bycie osobą samotną lub funkcjonującą w obcej spo-łeczności nie stwarza najczęściej żadnego zagrożenia. Jednak przez długi okres życia na Ziemi oznaczało niewielkie szanse na przetrwanie, generując stany niepokoju i strachu egzysten-cjonalnego. Wiele się zmieniło od czasu, kiedy jakość życia nie zależy od przynależności do większych grup. Mimo to reakcje organizmu nie zdążyły zaadaptować się do relatywnie bezpiecz-nych warunków, typowych dla współczesności. W koncepcji mówiącej o pozytywnym wpływie relacji międzyludzkich na zdrowie nie chodzi tylko o spędzanie czasu z innymi osobami, ale nasze podejście, otwartość i budowanie relacji, w których czujemy się dobrze i swobodnie.

MedytacjaNiewiele badań poświęcono wpływowi medytacji na zdrowie, ale te zrealizowane sugerują, że do tej metody powinni sięgać nie tylko mnisi. Pozytywne efekty zaobserwowano u chorych na raka, gdzie medytacja może wspomagać profilaktykę towa-rzyszącej im depresji.. Poza tym poprawia funkcjonowanie sy-stemu odpornościowego, u osób z HIV zaobserwowano spo-wolnienie rozwoju choroby. Dalsze badania wskazują m.in. na zmniejszenie poziomu hormonu stresu oraz zmiany w obszarze mózgu odpowiedzialnym za strach oraz reakcję na zagrożenie. Elissa Epel z Uniwersytetu California (San Francisco) sugeruje, że ważne są nawet kilkuminutowe sesje skupiające naszą uwagę na regularnym oddechu i wewnętrznym spokoju.

Religia lub celNauki medyczne zawsze próbowały dystansować się od spraw wiary. Dlatego każde badanie ocierające się o kwestie religii budziło wiele kontrowersji. W jednym z nich, obserwacją ob-jęto 50 osób z zaawansowanym stadium raka. Ci, którzy zosta-li określeni przez lekarzy jako „charakteryzujący się duchową wiarą” lepiej reagowali na chemioterapię, mieli dłuższe wskaź-niki przeżycia. Więcej niż 40% osób w tej grupie przeżyło dłu-żej niż 3 lata w porównaniu z 10% osób, które cechował ni-ski poziom wiary. Czy istnieje zatem związek pomiędzy reli-gijnością a zdrowiem? Prawdopodobnie tak, ale abstrahując od duchowych aspektów i wpływu sił nadprzyrodzonych, tłuma-czy się to wspomnianym wcześniej efektem psychologicznym. Wiara w zewnętrzny czynnik mający moc sprawczą wpływa na organizm tak, jak wiara w skuteczność leku albo lekarza. Z ko-lei inni badacze twierdzą, że najbardziej liczy się cel w życiu. Świadomość samego siebie, własnych potrzeb i dążeń korelo-wana jest z większą równowagą psychiczną, poczuciem pew-ności i odpornością na stres.

Wpływ myślenia na proces leczenia i powstawanie chorób jest jeszcze mało poznany. Zanim dowiemy się więcej na ten temat, możemy bez obaw o skutki dawkować sobie codziennie opty-mizm. Prawdopodobnie pomoże, na pewno nie zaszkodzi.

»�Eliminacja�poczu-cia�samotności�daje�podobne�rezultaty��zdrowotne�jak�rzucenie�palenia.«

Foto

: ww

w.p

icju

mb

o.co

m


I N N o w a c j e

ALERT EPIDEMIOLOGICZNY (MARZEC 2015)

SPRAWDZALNOŚĆPOPRZEDNIEJ

PROGNOZY 52% PONIŻEJ NORMY

NORMA

WYSOKI

BARDZO WYSOKI

WOJEWÓDZTWO PROGNOZA KOSZTÓW ALERGII (MARZEC)

TREND W STOSUNKU DO LUTEGO

Dolnośląskie 1 963 Kujawsko-pomorskie 1 380 Łódzkie 1 351 Lubelskie 1 600 Lubuskie 1 776 Małopolskie 1 328 Mazowieckie 2 189 Opolskie 1 453 Podkarpackie 1 397 Podlaskie 1 441 Pomorskie 1 651 Śląskie 1 741 Świętokrzyskie 1 354 Warmińsko-mazurskie 903 Wielkopolskie 1 633 Zachodniopomorskie 1 709

WOJEWÓDZTWO PROGNOZA KOSZTÓW GRYPY I PRZEZIĘBIENIA (MARZEC)

TREND W STOSUNKU DO LUTEGO

Dolnośląskie 3 513 Kujawsko-pomorskie 2 891 Łódzkie 2 854 Lubelskie 3 167 Lubuskie 3 445 Małopolskie 3 009 Mazowieckie 3 837 Opolskie 2 706 Podkarpackie 2 762 Podlaskie 3 241 Pomorskie 2 940 Śląskie 2 938 Świętokrzyskie 2 309 Warmińsko-mazurskie 2 363 Wielkopolskie 2 938 Zachodniopomorskie 2 842

ALERGIA

POZIOM NASILENIA ALERGII

GRYPA I PRZEZIĘBIENIEPOZIOM NASILENIA GRYPY I PRZEZIĘBIENIA

SPRAWDZALNOŚĆPOPRZEDNIEJ

PROGNOZY 68% PONIŻEJ NORMY

NORMA

WYSOKI

BARDZO WYSOKI


1�

I N N o w a c j e

CodySpołeczność internetowa osób, którym zależy na dbaniu o dobrą formę fizyczną. Wystarczy stworzyć swój profil, aby wy-mieniać się ciekawymi programami ćwi-czeń i poznać osoby o podobnych zainte-resowaniach sportowych. Nie ma lepsze-go sposobu na motywację do joggingu, wyjścia na siłownię i basen lub uprawia-nia jogi niż wsparcie przyjaciół. Użyt-kownik może obserwować inne profile, komentować osiągnięcia, poznawać ćwi-czenia rekomendowane przez doświad-czonych trenerów.

iOS oraz AndroidBezpłatna

MindShiftNiepokój, zagubienie, strach, poczucie wyobcowania społecznego, napady pa-niki – to stany emocjonalne, które często towarzyszą nastolatkom w okresie doj-rzewania. Mogą paraliżować i utrudniać codzienne funkcjonowanie. Aplikacja MindShift stworzona została, aby pomóc je przezwyciężać i stopniowo oswoić po-przez rozwijanie specyficznych sposobów myślenia i metod relaksacyjnych.


CheckySmartfony otworzyły przed nami całe bogactwo wirtualnego świata, do któ-rego mamy dostęp 24 godziny na dobę. Ale jednocześnie pochłaniają coraz wię-cej uwagi, konkurując o czas z przyja-ciółmi, rodziną, chwilą na odpoczynek. Checky to kolejna aplikacja, która para-doksalnie ma nas skłonić do kontroli i re-dukcji czasu poświęcanego na korzysta-nie z telefonu komórkowego. Codzien-ne statystyki powiedzą prawdę o tym, ile razy sięgaliśmy po telefon.


7 Minute WorkoutDobra forma bez konieczności chodzenia na siłownię i użycia jakichkolwiek przy-rządów. Zestaw 7-minutowych ćwiczeń na każdy dzień, które można wykonać w domu z wykorzystaniem krzesła, ścia-ny i własnego ciężaru ciała. Treningi op-arto na badaniach naukowych, aby mak-symalizować korzyści z krótkiego, ale intensywnego zaangażowania poszcze-gólnych partii mięśni.


LifesumPersonalny doradca zdrowego stylu ży-cia. Aplikacja kontroluje spożywane po-siłki oraz aktywność fizyczną, pomagając osiągnąć założony przez użytkownika cel. Ten definiowany jest przy pierwszym uru-chomieniu programu. Po stworzeniu pro-filu zdrowotnego, system obliczy czas po-zostały do osiągnięcia sukcesu. Lifesum synchronizuje się z innymi aplikacjami fitness, automatycznie mierząc wysiłek fizyczny. Zasugeruje również optymalną dietę i program ćwiczeń.


Pocket YogaJogę można uprawiać w każdym wieku, w dowolnym miejscu i w dodatku za dar-mo. Świetnie wpływa na ogólną formę cia-ła oraz samopoczucie. Aplikacja zawiera bogaty zestaw bardzo dobrze zilustrowa-nych ćwiczeń. Program można dobrać we-dług kryterium czasu, doświadczenia lub pozycji. Każda asana została szczegółowo opisana i wytłumaczona.

iOS oraz Android2,99 €

APLIKACJE

2.

3.

�.

�.

1.

�.

1�Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 1/2015

I N N o w a c j e

Z okazji jubileuszu przygotowaliśmy wyjątkowo interesujący program mery-toryczny. Po raz kolejny spotkamy się w gronie ok. 600 przedstawicieli rynku ochrony zdrowia, w samym sercu War-szawy. Udział w Forum jest całkowicie bezpłatny.

Konferencję rozpocznie długo oczeki-wana Debata Liderów Ochrony Zdrowia na szczeblu międzynarodowym. Podczas dyskusji w gronie ekspertów z Polski i zagranicy poznamy najważniejsze stra-tegie oraz kierunki polityki zdrowotnej.

Eksperci, innowacje, wiedzaZapraszamy Państwa na 20. edycję konferencji czasopisma Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia – FORUM „INNOWACYJ-NA OCHRONA ZDROWIA”. Wyda-rzenie odbędzie się 21 kwietnia 2015 r. (wtorek) w Hotelu Marriott w Warszawie.

»�Strategiczne�spotkanie�ekspertów�ochrony�zdrowia�z�Polski�i�zagranicy.�Debata,�sesje�tematyczne,�uroczysta�Gala�Liderów«

Listę uczestników panelu prezentujemy na stronie internetowej wydarzenia.

W drugiej części programu przygo-towaliśmy 6 sesji tematycznych. Spot-kania w mniejszych grupach będą oka-zją do aktualizacji wiedzy w kluczowych dla placówek medycznych obszarach. Na zakończenie dnia odbędzie się uroczysta GALA LIDERÓW OCHRONY ZDRO-WIA, podczas której poznamy tegorocz-nych laureatów konkursu. Udział w gali i bankiecie wieczornym jest również bezpłatny.

Sesje tematyczne podczas FORUM:– Strategie zarządzania szpitalem (sesja

Stowarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej)

– Programy promocji zdrowia i profilak-tyki,

– E-dokumentacja medyczna 2015,– Trendy rynku farmaceutycznego,– Innowacje i e-Zdrowie,– Globalne wyzwania ochrony zdrowia

(sesja w języku angielskim z tłuma-czeniem symultanicznym).

Ponadto zapraszamy do punktów kon-sultacyjnych, gdzie eksperci będą służyć indywidualnymi poradami m.in. w kwe-stiach związanych z przygotowaniem do wdrożenia e-dokumentacji medycznej.

Na wydarzenie zapraszamy menedże-rów placówek medycznych, przedstawi-cieli parlamentu, samorządów lokalnych oraz organizacji rynku ochrony zdrowia, lekarzy i pielęgniarki, studentów uczelni medycznych, pracowników działów IT i administracji w przychodniach/szpita-lach oraz wszystkie zainteresowane oso-by.

600 przedstawicieli rynku

Certyfikat uczestnictwa

Wykłady ponad 50 ekspertów

BEZPŁATNA REJESTRACJA ON-LINE

WWW.OSOZ.PL/FORUM2015


1�

R a p o R T

RYNEK FARMACEUTYCZNY 2014(zmiany w stosunku do roku 2013)

1-3%

Wartość rynku farmaceutycznego (zł) Liczba aptek w Polsce Średnia cena leku refundowanego (zł)

Średnia cena leku bez recepty (zł)Liczba pacjentów w apteceWartość sprzedaży na pacjenta (zł)

Średnia wartość zapłaty przez pacjenta (zł)

Średnia wartość dopłaty przez refundatora (zł)

Średnia marża apteczna

28,5 mld +2,7% 14 228 +4% 26,87 -28 gr.

48,90 +2,24 41 770 - 1920 11,24 +6 gr.

35,87 +1,17 13,03 +1,07 26,79% -0,79 p.p.

PROGNOZAwzrostu rynku farmaceutycznego w 2015 roku

Największy udział w rynku mają leki na przewód pokarmowy i metabolizm

Największa sprzedaż w grupie leków bez recepty. Na drugim miejscu znalazły się dermokosmetyki

18%PRODUKTY

NA PRZEZIĘBIENIE

2 042 500 złObrót całkowity statystycznej apteki


R a p o R T

Dr JArOsŁAW FrącKOWIAK Prezes Pharmaexpert

Wartość sprzedaży w aptekach (w cenach dla pacjenta) osiągnęła poziom 28,5 mld zł i była większa o 2,7% niż w roku 2013.

Nie wszystkie gałęzie rynku rosły propocjonalnie. W 2014 największy wzrost odnotował segment leków refun-dowanych – osiągnął poziom 10,5 mld zł (3,2% wzrostu), obrót sprzedaży od-ręcznej (produkty wydawane bez recep-ty) to 11,5 mld zł (2,5% wzrostu), z ko-

Rynek na plusieRok 2014 jest trzecim po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej i jednocześnie pierwszym, w którym sprzedaż apteczna osiągnęła poziom wyższy niż w dotychczas rekordowym roku 2011.

lei wynik dla leków na receptę pełnopłat-nych zamknął się w kwocie 6,3 mld zł (1,7% wzrostu). Najbardziej dynamicz-nie wzrósł poziom refundacji – aż o 6,7% w stosunku do roku 2013, osiągając war-tość 7,6 mld zł.

Jedną z najistotniejszych przyczyn wzrostu wartości refundacji jest malejąca liczba recept pełnopłatnych wypisywa-nych na leki z list refundacyjnych. Do-danie przez Ministerstwo Zdrowia wielu wskazań off-label (wskazania spoza za-rejestrowanych Charakterystyk Produk-tów Leczniczych) spowodowało częst-

sze preskrypcje leków na recepty refun-dowane.

Czy rekordowy rok 2014 oznacza po-wrót rynku na ścieżkę stabilnego wzro-stu? To zależy od analitycznej perspek-tywy. Jeżeli za punkt odniesienia przyj-mie się „statystyczną aptekę”, wówczas sytuacja wygląda trochę inaczej. Średni obrót statystycznej apteki w 2014 (w ce-nach sprzedaży do pacjentów) wyniósł 2,04 mln zł i był większy tylko o tylko 0,2% od obrotu w roku 2013, jednak na-dal mniejszy niż w roku 2011 (2,09 mln zł), w którym odnotowano „panikę zaku-


1�

R a p o R T

pów” tuż przed wprowadzeniem nowej ustawy refundacyjnej w 2012 roku.

Podobna sytuacja – czyli mniejsza dy-namika wzrostu obrotu niż na całym ryn-ku aptecznym – dotyczy badanych seg-mentów rynku. Najmocniej, w staty-stycznej aptece, rośnie segment leków refundowanych (o 0,75 mln zł obrotu rocznie tj. 0,7% wzrostu); mniej dyna-micznie – segment sprzedaży odręcz-nej (0,83 mln zł i 0,1% wzrostu), z ko-lei segment leków na receptę (pełno-płatnych) utrzymuje się na tym samym poziomie, co w roku 2013 (0,45 mln zł obrotu).

Skąd zatem biorą się różnice w dy-namice zmian z punktu widzenia obro-

Wykres 1. Wartość rynku aptek (tys. zł)

dziły się prognozy mówiące o drastycz-nym spadku liczby placówek farma-ceutycznych po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej oraz w wyniku kłopotów finansowych. Rzeczywiście, wiele aptek zniknęło z rynku, ale w du-żej liczbie przypadków (zwłaszcza w do-brych lokalizacjach) na ich miejsce ot-warte zostały nowe – głównie sieciowe. W efekcie, ze względu na wzrost ich licz-by, spada statystyczna liczba pacjentów w placówce.

Pod koniec 2014 roku na rynku funk-cjonowało 14 228 aptek (o 4% więcej niż pod koniec roku 2013). W statystycznej aptece, w przeciągu całego roku 2014, pojawiło się 41 770 pacjentów, 0,4% mniej niż w roku 2013. Spadki średniej

»�Pod�koniec�2014�roku�na�rynku�funk-cjonowało�14�228�aptek.�Nie�sprawdzi-ły�się�przewidywania�o�drastycznej�reduk-cji�ich�liczby.«

2009 2010 2011 2012 2013 201424 000 000

25 000 000

26 000 000

27 000 000

28 000 000

29 000 000

0

2 000 000

4 000 000

6 000 000

8 000 000

10 000 000

12 000 000

14 000 000

2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014

Recepty refundowane Recepty pełnopłatne Sprzedaż odręczna

Wykres 2. Trendy w sprzedaży aptecznej w poszczególnych segmentach w latach 2011–2014

tu na rynku i obrotu w statystycznej ap-tece? Wyjaśniają je zmiany liczby aptek funkcjonujących w Polsce. Nie spraw-


R a p o R T

Wykres 3. Trend średniego obrotu statystycznej apteki w latach 2009–2014

2009 2010 2011 2012 2013 20140

5 000

10 000

15 000

20 000

25 000

30 000

35 000

40 000

45 000

50 000

12 800

13 000

13 200

13 400

13 600

13 800

14 000

14 200

14 400Liczba pacjentów w aptece Liczba aptek

02011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014


100

200

300

400

500

600

700

800

900

1 000

Wykres 5. Zmiana liczby aptek i średniej liczby pacentów w statystycznej aptece (rocznie) w latach 2009–2014

Wykres 4. Trend średniego obrotu statystycznej apteki w poszczególnych segmentach w latach 2011–2014

2009 2010 2011 2012 2013 20140

500

1000

1500

2000

2500


20

R a p o R T

liczby pacjentów odnotowano w każdym z segmentów – w przypadku sprzedaży odręcznej transakcji dokonało 33 750 osób (o 4% mniej niż w 2013), recepty pełnopłatne realizowało średnio 9 960 osób (3% mniej niż rok wcześniej), zaś leki refundowane kupiło 9 010 osób (1% mniej niż w 2013).

Warto zauważyć, że od 2012 roku zmieniło się też główne źródło przycho-dów w statystycznej aptece. Przed wpro-wadzeniem nowej ustawy refundacyjnej były to leki refundowane, aktualnie – już od 3 lat – jest to sprzedaż odręczna. Taka

Wykres 6. Zmiana średniej liczby pacentów w statystycznej aptece (rocznie) w poszczególnych segmentach w latach 2011–2014

sytuacja spowodowana jest w dużej mie-rze znaczącym obniżeniem marży na leki refundowane w wyniku wprowadzenia nowej ustawy refundacyjnej.

Oprócz segmentu leków refundowa-nych, spadają nie tylko marże, ale – po raz pierwszy na przestrzeni ostatnich kilku lat – średnie ceny sprzedawanych produktów. W poprzednich latach rynek rósł wartościowo. W dużej mierze dzię-ki wzrostowi cen, który w roku 2014 został zahamowany. Przyczyn tego sta-nu rzeczy może być kilka, przykłado-wo: zaostrzenie konkurencji w gru-

pie aptek oraz firm farmaceutycznych, wzrost znaczenia „ekonomicznych” (tańszych) segmentów produktów, osiągnięcie granicy psychologicznej ceny u pacjentów w sytuacji możliwo-ści wybrania produktu tańszego. Pogłę-biona analiza tego zagadnienia nie jest tematem artykułu i wymaga dodakto-wych badań, aczkolwiek zmiana trendu w tym obszarze ma wpływ na prognozy na przyszłość.

Jednym z najważniejszych zjawisk na rynku aptecznym jest rosnące usiecio-wienie. Sieci posiadające 5 i więcej aptek

2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014


0

5 000

10 000

15 000

20 000

25 000

30 000

35 000

40 000

Wykres 7. Trendy w zmianie wartości sprzedaży leków refundowanych i sprzedaży odręcznej w ujęciu miesięcznym w latach 2000–2014

20 000 zł

30 000 zł

40 000 zł

50 000 zł

60 000 zł

70 000 zł

80 000 zł

90 000 zł

100 000 zł

110 000 zł

120 000 zł

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

RECEPTY REFUNDOWANE OTC


R a p o R T

Wykres 8. Zmiany w średniej marży aptecznej statystycznej apteki w latach 2009–2014

2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014

27,55 27,03 27,15 26,86

21,88 21,36 21,94 21,84

10,05 10,89 11,18 11,23


0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

2009 2010 2011 2012 2013 2014

15,13 15,76 16,30 16,17 16,50 16,50

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

12,0

14,0

16,0

18,0

2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014


20,0%18,2% 18,27% 18,7%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

28,7%30,5% 31,83%

29,4%32,8%

35,5% 36,09%33,7%

2009 2010 2011 2012 2013 2014

26,2% 27,2% 26,4% 26,7% 27,58% 27,1%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

Wykres 11. Zmiany średniej ceny opakowania leku w statystycznej aptece w poszczególnych segmentach (cena sprzedaży dla pacjenta) w latach 2011–2014

Wykres 10. Zmiany średniej ceny opakowania leku w statystycznej aptece (cena sprzedaży dla pacjenta) w latach 2009–2014

Wykres 9. Zmiany średniej marży aptecznej statystycznej apteki w poszczególnych segmentach w latach 2011–2014


22

R a p o R T

Wykres 12. Zmiany średniego obrotu w statystycznej aptece sieciowej i niesieciowej w okresie lat 2013–2014 (październik)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2013

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2014

Apteki sieciowe Apteki niesieciowe

23,00%

24,00%

25,00%

26,00%

27,00%

28,00%

29,00%

30,00%

31,00%

Wykres 14. Zmiana średniej marży (narzutu) w aptekach sieciowych i niesieciowych w miesiącach (styczeń 2013 – październik 2014)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2013

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2014

Apteki sieciowe Apteki niesieciowe

15,00

15,50

16,00

16,50

17,00

17,50

18,00

Wykres 13. Zmiana średniej ceny opakowania leku w aptekach sieciowych i niesieciowych w miesiącach (styczeń 2013 – październik 2014)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2013

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2014

0

50

100

150

200

250

300Apteki sieciowe Apteki niesieciowe


R a p o R T

są odpowiedzialne za niemal 50% obro-tu aptecznego. Liczba aptek w sieciach przekroczyła 4500. W siłę rosną mikro-sieci. Apteki indywidualne (liczebnoś-ciowo) występują na rynku w mniejszo-ści (bez uwzględnienia faktu współpra-cy w ramach grup zakupowych i innych tego typu programów, mniej lub bardziej zinstytucjonalizowanych).

Analizując dane od stycznia do paź-dziernika 2014 roku, liczba pacjentów w aptekach sieciowych (5 i więcej ap-tek) w statystycznym miesiącu wyniosła ok. 4500. Analogiczny wynik dla aptek niesieciowych to 3200 pacjentów. Jeżeli

porównamy powyższe wyniki z rokiem 2013, to w przypadku aptek sieciowych liczba pacjentów utrzymuje się na po-

dobnym poziomie, z kolei w przypadku aptek niesieciowych spada o 6%.

Wydaje się, że jedną z najważniejszch konsekwencji różnic w średniej liczbie pacjentów są różnice w obrotach aptek sieciowych oraz aptek niesieciowych. Statystyczna apteka sieciowa uzyska-ła w 2014 roku (dane do października 2014) średni obrót miesięczny 222 tysię-cy zł i było to o 3,2% więcej niż w analo-gicznym okresie roku 2013. W przypad-ku aptek niesieciowych, średni obrót na aptekę w badanym okresie wyniósł 154 tys. zł, był zatem o 44% niższy niż w sta-tystycznej aptece sieciowej i charaktery-

Wykres 15. Ranking wg wartości sprzedaży produktów na receptę na podstawie klasyfikacji ATC 1 - rok 2014

01 0002 0003 0004 0005 0006 000

[A] PRZEWÓD POKARM.I METABOLIZM

[C] UKŁAD SERCOWO NACZYNIOWY

[N] OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY

[R] UKŁAD ODDECHOWY

[V] VARIA

[M] UKŁAD MIĘŚNIOWO-SZKIELETOWY

[G] UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY I HORMONY PŁCIOWE

[J] LEKI STOSOWANE W ZAKAŻENIACH

[B] KREW I UKŁAD KRWIOTWÓRCZY

[D] DERMATOLOGIA

[S] NARZĄDY WZROKU I SŁUCHU

[L] LEKI PRZECIWNOWOTWOROWE I IMMUNOMODULACYJNE

[H] LEKI HORMONALNE DO STOSOWANIA WEWNĘTRZNEGO

[P] LEKI PRZECIWPASOŻYTNICZE, OWADOBÓJCZE I REPELENTY

miliony

Wykres 16. Ranking wg wartości sprzedaży produktów bez recepty wg klasyfikacji OTC 2 (top 10) - rok 2014

05001 0001 5002 0002 500

RYNEK PRODUKTÓW PRZEZIĘBIENIOWYCH

DERMOKOSMETYKI

RYNEK PRZEWÓD POKARMOWY I METABOLIZM

RYNEK PRODUKTÓW PRZECIWBÓLOWYCH

WITAMINY

RYNEK UKŁADU KRWIONOŚNEGO I CHORÓB ŻYŁ

MINERAŁY

RYNEK PRODUKTÓW DERMATOLOGICZNYCH I LECZENIA RAN

TONIKI I PREPARATY WZMACNIAJĄCE

POZOSTAŁE OTC RAZEM

miliony

»�Sieci�posiadające�5�i�więcej�aptek�są�odpodwiedzialne�za�niemal�50%�obrotu�aptecznego.«


2�

R a p o R T

zował się negatywna dynamiką (-0,65%) (okres 2014 do okresu 2013).

Mimo znacząco wyższego obrotu

osiąganego w aptece sieciowej w po-równaniu z niesieciową, nie potwier-dza się stereotyp o niższych cenach pro-duktów w aptekach sieciowych i wyż-szych marżach osiąganych ze względu na ekonomię skali w procesie zakupów

Wykres 17. Ranking wg wartości sprzedaży dermokosmetyków na podstawie klasyfikacji PharmaExpert - rok 2014

050100150200250300350400450500

DERMOKOSMETYKI – TWARZ

DERMOKOSMETYKI – CIAŁO

DERMOKOSMETYKI – WŁOSY

DERMOKOSMETYKI – DZIECI

DERMOKOSMETYKI – STOPY

DERMOKOSMETYKI – OCZY/POWIEKI

DERMOKOSMETYKI – INNE

DERMOKOSMETYKI – USTA

DERMOKOSMETYKI – MĘŻCZYŹNI

DERMOKOSMETYKI – PAZNOKCIE

DERMOKOSMETYKI – RĘCE/DŁONIE

DERMOKOSMETYKI – STOPY/DŁONIE

miliony

Wykres 18. Ranking wg wartości sprzedaży suplementów na podstawie klasyfikacji PharmaExpert (top 20) - rok 2014

0100200300400500600700800

WITAMINY

TONIKI I PREPARATY WZMACNIAJĄCE

MINERAŁY

RYNEK PRZEWÓD POKARMOWY I METABOLIZM

RYNEK PRODUKTÓW PRZEZIĘBIENIOWYCH

RYNEK UROLOGIA I AFRODYZJAKI

RYNEK PRODUKTÓW NA ODCHUDZANIE

RYNEK UKŁADU KRWIONOŚNEGO I CHORÓB ŻYŁ

RYNEK ŚRODKÓW NASENNYCH I USPOKAJAJĄCYCH ORAZ ANTYDEPRESYJNYCH

RYNEK GINEKOLOGIA I MENOPAUZA

RYNEK PRODUKTÓW ŻYWIENIOWYCH

SUPLEMENTY POZOSTAŁE

RYNEK PRODUKTÓW DERMATOLOGICZNYCH I LECZENIA RAN

RYNEK PRODUKTÓW OCHRONY JAMY USTNEJ

RYNEK PRODUKTÓW PROPOLISOWYCH

RYNEK PRODUKTÓW NARZĄDÓW WZROKU I SŁUCHU

RYNEK PRODUKTÓW PRZECIWBÓLOWYCH

POZOSTAŁE PRODUKTY ZIOŁOWE

RYNEK PRODUKTÓW ANTYNIKOTYNOWYCH

PREPARATY PRZECIW CHRAPANIU

miliony

w hurtowniach. Średnia cena opakowa-nia w aptece sieciowej (statystyczna ap-teka, miesięcznie, dane za styczeń-paź-dziernik 2014 roku) wyniosła w bada-nym okresie 17,3 zł (w analogicznym okresie roku 2013 – 17,2 zł), a w apte-kach sieciowych – 16,1 zł (16,2 zł w roku 2013). Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku marż (narzutów). W apte-kach sieciowych, w pierwszych dziesię-

ciu miesiącach 2014 roku, średnia marża na opakowaniu wyniosła 26,3% (28,2% w analogicznym okresie roku 2013), a w aptekach niesieciowych – 27,2% (27,3% w 2013). Analizując dane mie-sięczne widać, że spadek marży w apte-kach sieciowych poniżej poziomu z ap-tek niesieciowych miał miejsce w okre-sie luty-kwiecień 2014 roku i trend ten utrzymuje się nadal. Trzeba jednak wziąć


R a p o R T

pod uwagę potencjalne i realne różnice w strukturze sprzedaży produktów w ap-tekach sieciowych i niesieciowych. Przy-kładowo: w aptekach sieciowych więk-szą rolę niż w aptekach niesieciowych odgrywa sprzedaż odręczna, charaktery-zująca się wyższą, przeciętną marżą.

Jakie rodzaje produktów dominowa-ły w sprzedaży aptecznej w roku 2014? Analizy dokonano dla klas ATC 1 oraz OTC 2 (autorska klasyfikacja produk-tów bez recepty opracowana w Pharma-Expert). W przypadku leków dominują te same kategorie, co w latach ubiegłych. Najwięcej sprzedaje się leków stosowa-nych w chorobach: metabolicznych, układu sercowo-naczyniowego, ośrod-kowego układu nerwowego oraz ukła-du oddechowego. Analogiczna analiza dla najważniejszych kategorii produk-tów sprzedawanych bez recepty potwier-dza dominującą – także w poprzednich latach – rolę produktów stosowanych w przeziębieniu. Ale już na drugim miej-scu znalazły się dermokosmetyki – jedna z najdynamiczniej rosnących grup pro-duktów. Oddzielnie należy analizować suplementy, bowiem ich zastosowania często pokrywają się ze wskazaniami dla produktów o statusie OTC. W przy-padku suplementów najwięcej sprzeda-je się witamin oraz toników/preparatów wzmacniających.

Ostatnie lata na rynku aptecznym były bardzo mocno zdeterminowane przez zmiany legislacyjne, głównie wynikają-

ce z wprowadzenia nowej ustawy refun-dacyjnej. Kolejnych modyfikacji w pra-wie należy się spodziewać już wkrótce. Aktualnie w procesie nowelizacji znaj-duje się prawo farmaceutyczne – celem jest dopasowanie przepisów polskich do regulacji unijnych z zakresu kontro-li produktów pod względem wykrywa-nia fałszerstw oraz zmniejszenie i kon-trola wywozu produktów, szczególnie tych, których dostępność się pogorszyła. W zależności od przyjętych rozwiązań, implementacja nowych regulacji praw-nych oznaczać może koszty – nie tylko dla producentów czy hurtowni, ale tak-że dla aptek.

Obecny rok i kolejne (prognoza) wy-dają się być kontynuacją aktualnie do-strzeganych trendów na rynku. Licz-ba aptek, głównie sieciowych, będzie prawdopodobnie nadal rosnąć, zaost-rzając sytuację konkurencyjną na rynku. W roku 2015 rynek może urosnąć od 1 do 3% wartościowo, ale dystrybucja wy-

pracowanej wartości zapewne będzie – tak jak w 2014 roku – nieproporcjonal-na. Wszystko wskazuje na to, że apteki sieciowe mogą jeszcze zwiększyć swoje udziały na rynku. Wiele zależy od strate-gii, zarówno aptek sieciowych jak i in-dywidualnych.

Z punktu widzenia firmy analizującej rynek apteczny trzeba przyznać, że ilość informacji – którymi dysponuje lub mo-głaby dysponować apteka lub sieć ap-teczna – jest olbrzymia. Ale najczęściej nie są one wykorzystywane. Prawidło-we „mikrozarządzanie” poprzez anali-zę otoczenia konkurencyjnego i tren-dów na rynku może pomóc w budowa-niu przewagi konkurencyjnej. Przyszłość konkretnej apteki czy sieci aptecznej nie będzie determinowana wyłącznie przez statystyczne trendy globalne i regula-cje prawne, ale coraz częściej przez sy-stem narzędzi i informacji, które stwo-rzą podstawy do racjonalnego działania. Warto rozejrzeć się wokół i wykorzystać dane własne lub z raportów zewnętrz-nych do lepszego zarządzania bieżącą działalnością. Motto nie musi koniecz-nie brzmieć: „większy może więcej”. Może się okazać, że „lepszy to ten, kto wie więcej”.

Wszystkie dane wykorzystane w artykule – na podstawie analiz informacji z ogólnopolskie-go, reprezentatywnego panelu aptek

Kontakt do autora: [email protected]

»�Najchętniej��bez�recepty�Polacy�kupują�leki�na��przeziębienie�oraz��dermokosmetyki.«

tOMAsZ DZItKO ekspert Bcc ds. rynku Farmaceutycznego

Ustawa refundacyjna, która weszła w ży-cie w styczniu 2012 roku, wprowadziła bardzo daleko idące zmiany, czego skut-kiem było skurczenie się rynku farma-ceutycznego o ponad 6%. Wydatki Na-rodowego Funduszu Zdrowia na refun-dację zmniejszyły się z 8,8 do 6,8 mld zł, ale pacjenci dopłacili do leków więcej. Problemem dla hurtowników było usta-wowe zmniejszenie marż, a dla apteka-rzy – usztywnienie cen i przeceny maga-zynów. Lekarze przepisali mniej leków na receptach.

Rok 2014 był kolejnym etapem ad-aptacji przedsiębiorców z branży farma-

ceutycznej do nowych warunków rynko-wych. W związku z przecenami leków, wynikającymi z publikacji kolejnych ak-tualizacji list refundacyjnych, apteki po-niosły straty szacowane na ok. 3.000 zł na każdą aptekę rocznie. Z badań wyni-ka, że w 2012 r. ogólne koszty przece-ny zapasów magazynowych z tego tytu-łu wyniosły ok. 90 mln zł, a w 2013 roku ok. 60 mln zł. W tej sytuacji trudno się dziwić, że apteki utrzymują minimalne stany magazynowe, a wiele produktów zamawiają pod konkretną receptę.

Według analizy przygotowanej przez PwC Polska, hurtownie farmaceutyczne, w związku z kolejnymi obniżkami mar-ży na leki refundowane, utraciły w war-tościach bezwzględnych 88 i 148 milio-


2�

R a p o R T

nów złotych marży odpowiednio w 2013 i 2014 r, co przełożyło się na ogranicze-nie kosztów prowadzenia działalności, m.in. uboższy serwis dla aptek, w tym mniejszą częstotliwość dostaw.

Na częstotliwość dostaw negatyw-nie wpływa także system tzw. dystrybu-cji selektywnej i bezpośredniej, stosowa-ny przez producentów. W systemie takim producent dostarcza leki bezpośrednio do aptek za pośrednictwem tzw. operatorów logistycznych (2–3 hurtowni wytypowa-nych do dystrybucji produktu na terenie kraju). Limity narzucone przez gospo-darzy programów na apteki, wynikają-ce z przejęcia przez producentów prawa do decydowania o poziomie potrzeb pa-cjentów danej apteki, doprowadziły do sytuacji, w których apteka, poruszając się w obrębie limitów kilku opakowań na miesiąc wydzielonych przez produ-centa, boryka się z permanentnym bra-kiem leków dla pacjentów.

Efektem opisanej sytuacji jest utrud-niony dostęp pacjentów do leków z powo-du trudności w ich zamawianiu. Informa-cje te znalazły swoje potwierdzenie w wy-nikach badania wykonanego przez CBOS na zlecenie Stowarzyszenia Eksporterów Równoległych: 39% ankietowanych ap-tek uznało, że składanie zamówień bez-pośrednio do producentów stanowi dla nich problem, a dla 36% aptek zarządza-nie zapasami produktów otrzymywanych od producenta jest kłopotliwe.

Podczas gdy uczestnicy rynku oraz pacjenci na własnej skórze odczuli ry-gory nowych przepisów, niezrozumia-ła jest postawa urzędników, którzy ma-jąc możliwość zaoszczędzenia milionów złotych rocznie oraz zaoferowania tań-szych leków z importu równoległego, nie podejmują w tym kierunku żadnych działań. A wystarczyłaby prosta popraw-ka do ustawy refundacyjnej dopuszczają-ca skuteczne refundowanie leków z im-portu równoległego, nie zmieniająca ani założeń ustawy, ani jej mechanizmów. Tymczasem, dane z najnowszego rapor-tu Diagnoza Społeczna 2013 roku – wa-runki i jakość życia Polaków jednoznacz-nie wskazują, że polscy pacjenci rezyg-nują z opieki zdrowotnej z powodu braku środków finansowych. W 2013 roku aż 40% rencistów oraz ponad 20% eme-rytów nie stać było na zakup potrzeb-nych im leków. Konieczność rezygnacji z przyczyn finansowych z zakupu środ-ków farmaceutycznych dotyka w dużym

stopniu także rodziny niepełne oraz wie-lodzietne – prawie 25% takich rodzin nie realizuje recept.

Jednak najważniejszym problemem w mijającym roku były czasowe niedo-bory leków w aptekach. Niestety, pomi-mo licznych inicjatyw podejmowanych przez środowisko przedsiębiorców (np. debata w BCC w lipcu 2014 r.), urzęd-nicy nie podjęli prób dokonania rzetel-nej analizy tego zjawiska, wskazując od razu na tzw. „odwrócony łańcuch dys-trybucji” oraz eksport równoległy jako

doborów raportowanych przez EMA, wszystkie niedobory były spowodowa-ne problemami podażowymi. W Niem-czech tylko 1 na 13 problemów niedo-borów miał przyczynę po stronie popy-towej.

Procedowany obecnie w Sejmie pro-jekt ustawy ograniczający eksport w celu zwiększenia dostępu pacjentów do leków w ogóle nie odnosi się do podażowych przyczyn niedoborów. Urzędnicy powin-ni podjąć decyzję polityczną, w jaki spo-sób zamierzają uregulować ten problem. Rozwiązania są dwa: regulacja bądź de-regulacja. W ramach regulacji produ-cenci powinni zostać zobowiązani do dostarczania leków wszystkim hurtow-niom, a każdą odmowę uzasadniać. Taki model funkcjonuje np. w Niemczech. Je-żeli ustawodawca wybierze model dere-gulacyjny to powinien usankcjonować „odwrotny łańcuch dystrybucji”, umoż-liwiając aptekom na sprzedawanie le-ków do innych aptek i hurtowni, oczywi-ście pod nadzorem państwa. Ten model sprawdził się w Wielkiej Brytanii. Nale-ży bowiem pamiętać, że interesy produ-centów, hurtowników, eksporterów i ap-tekarzy są w wielu sytuacjach rozbież-ne. Ustawodawca powinien wziąć je pod uwagę i wybrać rozwiązanie, które bę-dzie kompromisowe dla rynku oraz ko-rzystne dla pacjentów.

Równolegle przed branżą farmaceu-tyczną stoją kolejne wyzwania, z którymi będzie ona musiała zmierzyć się w roku 2015. Niezwykle pracochłonnym i kosz-townym procesem będzie dostosowanie hurtowni farmaceutycznych do nowych wytycznych Dobrych Praktyk Dystrybu-cyjnych. Ważne jest, aby regulacje te nie doprowadziły do osłabienia pozycji kon-kurencyjnej polskich przedsiębiorców na arenie wspólnotowej i aby były one pro-porcjonalne do celu, którego realizacji mają służyć.

Pod koniec 2015 roku spodziewana jest publikacja Aktów Delegowanych do Dyrektywy Fałszywkowej, regulują-cych proces nakładania indywidualnych numerów seryjnych oraz zarządzanie procesem ich deaktywacji. W wielu kra-jach prace nad tym projektem połączyły środowiska producentów, hurtowników, eksporterów, importerów i aptekarzy. To dobry przykład konstruktywnego dialo-gu, z korzyścią dla rynku i pacjentów. Mam nadzieję, że podobny dialog zosta-nie nawiązany u nas, w Polsce.

»�W�2013�roku��aż�40%�rencistów�oraz�ponad��20%�emerytów��nie�stać�było��na�zakup��potrzebnych��im�leków.«

główne przyczyny niedoborów leków. Nie uzgodniono także definicji, co jest „niedoborem”.

Tymczasem Europejska Agencja Le-ków (EMA) oraz wiele krajowych agen-cji rządowych odpowiedzialnych za nad-zór nad obrotem publikuje oficjalne wy-kazy występujących niedoborów. We wszystkich krajach, w których przyczy-ny niedoborów są systematycznie anali-zowane, okazało się, że prawie zawsze spowodowane są one przyczynami poda-żowymi (np. problemy produkcyjne, re-glamentacja dostaw), a znacznie mniej-szym stopniu przyczynami popytowymi (np. zwiększone zapotrzebowanie krajo-we, eksport).

I tak, np. we Francji, Norwegii i Wło-szech, podobnie jak w przypadku nie-


R a p o R T

Dr MAreK JęDrZeJcZAK Wiceprezes Naczelnej rady Aptekarskiej

Pogarszająca się w Polsce sytuacja eko-nomiczna aptek indywidualnych, regla-mentacja leków ratujących zdrowie i ży-cie, nierówne traktowanie podmiotów w strukturze zaopatrzenia farmaceutycz-nego, duże zagęszczenie aptek w aglo-meracjach miejskich i białe plamy na terenach wiejskich, utrata niezależno-ści w wykonywaniu zawodu farmaceu-ty w aptekach sieciowych – to problemy, z którymi codziennie będą się zmagać apteki i aptekarze w 2015 roku. Szcze-gólnie trudna jest sytuacja ekonomicz-na aptek indywidualnych. Od kilku lat systematycznie zmniejsza się ich udział w rynku. Nie mają one dostępu do wie-lu leków ratujących zdrowie i życie. Ich dostawy do aptek są limitowane. Należy podkreślić, że samorząd aptekarski już kilka lat temu alarmował, iż tolerowa-nie przez państwo tak zwanego systemu dystrybucji bezpośredniej (z pominię-ciem klasycznego, zgodnego z prawem łańcucha dostaw: producent – hurtownia – apteka – pacjent) grozi tym, że produ-cenci leków będą jednostronnie ustalać limity dostaw leków do aptek. Niestety, Rząd i Główny Inspektor Farmaceutycz-ny nie skorzystali z eksperckiej wiedzy farmaceutów i ostrzeżeń formułowanych przez samorząd.

Obecnie jedynie trzy hurtownie, a także niektóre składy konsygnacyjne, mają wyłączny dostęp do ponad stu waż-nych leków ratujących zdrowie i życie. W związku z permanentnym brakiem w aptekach tych leków, Naczelna Izba

Aptekarska zaproponowała wprowadze-nie regulacji mającej zapewnić wszyst-kim hurtowniom farmaceutycznym stałe dostawy leków objętych zakresem posia-danego przez przedsiębiorcę zezwolenia, w ilości niezbędnej do zaspokojenia bie-żących potrzeb pacjentów. Proponowa-ny przepis stanowi, że odmowa sprze-daży refundowanego produktu leczni-czego podmiotowi uprawnionemu do obrotu (hurtowni lub aptece) ma być do-konywana w formie pisemnej lub elek-tronicznej, wraz z uzasadnieniem oraz powiadomieniem Głównego Inspektora Farmaceutycznego.

Samorząd aptekarski uważa, że ko-nieczne są pilne i gruntowne zmiany w ustawie z 6 września 2001 r. – Pra-wo farmaceutyczne i w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środ-ków spożywczych specjalnego przezna-czenia żywieniowego oraz wyrobów me-dycznych, które poprawią warunki funk-cjonowania aptek. Obecnie wydawanie

że urzędowa tabela marż detalicznych musi uwzględniać realne koszty wyda-wania tych leków i funkcjonowania ap-teki jako placówki ochrony zdrowia pub-licznego. Należy też zmienić sposób na-liczania urzędowej marży detalicznej. Uważamy, że powinna być ona nalicza-na od ceny hurtowej brutto leku, a nie od ceny stanowiącej podstawę limitu w da-nej grupie limitowej.

Zdaniem samorządu aptekarskiego konieczne jest uchwalenie moratorium zawieszającego tworzenie nowych ap-tek, które powinno zapewnić istnieją-cym aptekom ekonomiczne podstawy ich działalności do czasu wprowadze-nia systemowej regulacji rynku aptecz-nego. Naczelna Izba Aptekarska doma-ga się między innymi wprowadzenia do porządku prawnego zasady „apteka dla aptekarza lub spółki aptekarskiej” oraz uchwalenia przepisów zobowiązujących właściwe organy państwa do uwzględ-niania kryteriów demograficznych i geo-graficznych przy wydawaniu zezwolenia na prowadzenie apteki. Regulacje te są konieczne, żeby apteka – jako placów-ka ochrony zdrowia publicznego – i pra-cujący w niej farmaceuci mogli wyko-nywać, niezależnie od istniejącej komer-cji, nałożone na nich ustawowe zadania, koncentrując się na szeroko pojętej opie-ce farmaceutycznej.

Naczelna Izba Aptekarska skierowa-ła w ubiegłym roku apel do premier Ewy Kopacz o przedsięwzięcie komplekso-wych działań w celu uratowania pol-skich aptek. Wskazaliśmy, że brak zde-cydowanych i natychmiastowych decyzji rządu oznaczać będzie: dalsze utrudnie-nia w zaopatrzeniu pacjentów w leki re-fundowane, nieuchronny koniec nieza-leżnego aptekarstwa, niezależnych aptek i hurtowni farmaceutycznych, całkowitą monopolizację rynku hurtowego i deta-licznego, a także ostateczne pozbawie-nie państwa polskiego wpływu na wa-runki obrotu lekami, które będą dykto-wane przez właścicieli sieci.

»�Konieczne�jest�uchwalenie�moratorium�zawieszającego�tworzenie�nowych�aptek.«

przez apteki leków refundowanych ze środków publicznych przynosi straty. Niepokojącą tendencję obrazuje spadek średniej marży na opakowanie: z 4,55 zł w 2011 r. (marża plus rabat) do 4,21 zł w 2012 r. i 4,14 zł w 2013 r. W ubiegłym roku sytuacja nie uległa poprawie. Śred-niomiesięczna kwota marży kasowej w aptekach na leki refundowane spadła ze 123,6 mln zł w 2013 r. do 117,6 mln zł w 2014 r. (okres od stycznia do listo-pada 2014 r.). W wielu aptekach marża ta nie pokrywa nawet kosztów związa-nych z wydawaniem leków refundowa-nych. Samorząd aptekarski podkreśla,

DYSKUSJACzekamy na Państwa opinie na temat rynku farmaceutycznego w Polsce, zagrożeń, wyzwań, koniecznych re-form i zmian prawnych.Adres e-mail: [email protected]


2�

R o Z m o w y

Przyszłość zapisana w liczbachProfesor Kalra Dipak jest cenionym, międzynarodowym ekspertem w dziedzinie badań i rozwoju architektury syste-mów elektronicznego rekordu pacjenta, kierownikiem Katedry Informatyki Zdrowia na Universi-ty College London oraz Prezyden-tem EuroRec Institute. Rozma-wiamy o idei cyfrowego pacjenta i matematycznych metodach modelowania zdrowia.

R o Z m o w y

Co dokładnie oznacza pojęcie „cy-frowego pacjenta”, o którym często mówi Pan Profesor?

Pojęcie „cyfrowego pacjenta” jest me-taforą zestawu informacji na temat zdrowia, ochrony zdrowia i ogólnej kondycji psychicznej oraz fizycznej, opisujących daną osobę. W ostatnich latach nabrało szczególnego znacze-nia w związku z rozwojem modeli ma-tematycznych i komputerowo genero-wanych symulacji w medycynie. EHR (red.: elektroniczny rekord pacjenta, ang. – electronic health record) prze-stał być już zapisem danych odnoszą-cych się do przeszłości, pozwalając an-tycypować sytuację zdrowotną. W ten sposób, w niedalekiej przyszłości, po-

może w precyzyjnym projektowaniu sposobów leczenia oraz profilaktyce, dopasowywanych indywidualnie do każdego człowieka. Pojedyncza pora-da zdrowotna będzie coraz precyzyj-niej odzwierciedlała sytuację konkret-nego pacjenta, w mniejszym stopniu opierając się tylko na statystycznych danych populacyjnych.

Inne rozwiązania ICT, a zwłaszcza urządzenia mobilne, pozwolą pacjen-tom rejestrować dane w czasie rze-czywistym, bez dodatkowego wysiłku czy nakładu czasu, dostarczając wyso-kiej jakości wiedzy do tworzenia mo-deli obliczeniowych oraz błyskawicz-nie informując o sytuacji zdrowotnej. Szczególnie skorzystają na nich pa-cjenci chorzy przewlekle.

Foto

: !an

augh

ty! /

Fot

er /

CC

BY


R o Z m o w y

Sama idea brzmi obiecująco, ale co należy zrobić, aby ją urzeczywistnić?

Z jednej strony, realizacja docelowej wi-zji wymagać będzie technicznej i seman-tycznej integracji rozproszonych obec-nie informacji na temat każdego pa-cjenta. Wyzwanie polega na kumulacji danych z różnych źródeł, zbieranych na przestrzeni całego życia, włączając w to zwłaszcza historię choroby rejestrowa-ną u lekarza, w szpitalu, szkole, miejscu pracy czy nawet na siłowni. Aby się to stało, potrzebujemy o wiele dalej idącej standaryzacji niż ma to miejsce obecnie oraz większego zaangażowania w proces dokumentowania, aby informacja zdro-wotna była dobrze zorganizowana, opi-sując spójnie i holistycznie stan zdrowia pacjenta. Z drugiej strony, przyszłościo-wa idea cyfrowego pacjenta, gdzie w grę wchodzi modelowanie matematycz-ne, symulacje i prognozowanie, wyma-ga dalszych badań naukowych. Z kolei w przypadku modeli już opracowanych, należałoby przeprowadzić pogłębione te-sty na szeroką skalę, sprawdzając ich do-kładność.

Przedstawiając pacjentom i lekarzom nowatorskie zestawienia danych me-dycznych nie możemy zapominać, że jednocześnie powinniśmy podpowie-dzieć, w jaki sposób wykorzystać posia-dane, dodatkowe informacje.

Każdy z nas jest odpowiedzialny za własne zdrowie i dlatego każdy pa-cjent musi być coraz mocniej zaanga-żowany w proces leczenia i profilakty-ki. W jednym z wykładów wspomina Pan, że potrzebujemy zmiany orienta-cji z „opieki nad pacjentem” na „opie-kę nad mieszkańcem”...

Pacjenci w codziennym życiu są współ-twórcami zdrowia (albo choroby), po-przez wybory w zakresie stylu życia i sposobu samoopieki. Nie można zapo-mnieć, że występuje wiele czynników oddziaływujących na nasze zdrowie, a na które nie mamy żadnego wpływu, np. predyspozycje genetyczne, wypadki. Równolegle należy przyznać, że systemy ochrony zdrowia niewystarczająco anga-żują pacjentów w aktywne zarządzanie indywidualną profilaktyką, zdrowiem albo chorobą. Nadal mamy do czynienia z paternalistycznym modelem ochrony zdrowia.

Na temat własnego zdrowia, choroby, zdrowego stylu życia możemy się wiele nauczyć sięgając do informacji dostęp-

nych w Internecie. Wkrótce jeszcze wię-cej wiedzy będziemy mogli czerpać z co-raz to nowszych aplikacji na telefon ko-mórkowy. Z ich pomocą zyskamy dostęp do naszej historii zdrowia – w ten spo-sób lepiej poinformowany pacjent bę-dzie mógł podejmować lepsze decyzje. Innym przykładem są narzędzia społecz-nościowe, ułatwiające chorym wymianę opinii, uzyskanie wsparcia, dzielenie się doświadczeniami i wskazówkami.

rekordu pacjenta, tworząc tzw. kon-ta zdrowia. Jakie wskazówki należy wziąć pod uwagę, aby cyfrowe inwe-stycje wiązały się z konkretnymi ko-rzyściami dla pacjentów?

Mamy do dyspozycji bardzo bogatą li-teraturę na temat elektronicznych rekor-dów pacjenta oraz standardów, które po-winny towarzyszyć budowie rozwiązań EHR. W optymalnej implementacji na-rzędzi e-zdrowia pomagają międzyna-rodowe normy, jak przykładowo ISO, opisujące wymagania, modele intero-peracyjności, bezpieczeństwa danych, zgodności z politykami zdrowotnymi itd. Nieustannie rozrasta się liczba se-mantycznych standardów kompatybil-ności, w postaci chociażby słowników terminologii stosowanych w praktyce klinicznej. Jakkolwiek pamiętajmy, że dane medyczne są danymi bardzo zło-żonymi, co wynika z wysokiego stopnia skomplikowania samej medycyny jako nauki. Zwłaszcza, kiedy pacjent cierpi z powodu kilku dolegliwości, dodatko-wo nakładających się na siebie, wcho-dzących ze sobą w interakcje. Co więcej – nasza wiedza nieustannie się rozwija, zmieniając sposób, w jaki interpretuje-my niektóre choroby i prowadzimy le-czenie. Można powiedzieć, że medycy-na jest sztuką i nauką w jednym: pacjen-ci to jednostki indywidualne, których nie można w całości opisać sięgając do stan-dardów i słowników. W obszarach, gdzie nie wypracowano jeszcze tzw. najlep-szych praktyk klinicznych, metody tera-pii znacznie się różnią, tak samo jak ade-kwatna dokumentacja medyczna. Wiele standardów, mogących stanowić ogrom-ną pomoc w ochronie zdrowia, jeszcze nie zostało opracowanych.

EHR posiada potencjał wspierania wyższej jakości usług i spójnej doku-mentacji zdarzeń medycznych, co może pomóc we wprowadzaniu opartych na dowodach skuteczniejszych praktyk pro-filaktyki i leczenia. Więcej danych na te-mat pacjenta gromadzonych na elektro-nicznym rekordzie pacjenta to większa pomoc w podejmowaniu decyzji klinicz-nych, nawet w rzeczywistości ogrom-nych mas informacji do przetworzenia.

Planowanie i rozwój architektury sy-stemów EHR w skali lokalnej powinno być realizowane w modelu wielosektoro-wego zaangażowania i współpracy pod-miotów rynku ochrony zdrowia, z na-ciskiem na analizę potrzeb i oczekiwań w stosunku do rozwiązań cyfrowych. Bardzo rzadko miałem okazję obserwo-

R o Z m o w y

»�Dzięki�kontom�zdrowotnym,�porady�zdrowot-ne�i�profilaktyka�precyzyjniej�odzwiercied-lają�sytuację�konkretnego�pacjenta.«

Wzbogacenie danych w elektronicz-nym rekordzie pacjenta modelami pre-dykcyjnymi i informacjami antycypują-cymi sytuację zdrowotną stanowi ogrom-ny krok do przodu. Pacjenci będą mogli samodzielnie kontrolować i realizować indywidualny plan zdrowia, współpra-cując w modelu partnerskiej relacji z le-karzem.

Powracając do pytania dotyczące-go opieki zorientowanej „na mieszkań-cach”. Koncepcja bazuje na założeniu, że w centrum podejmowania decyzji zdro-wotnych jest każdy człowiek, wspoma-gany przez lekarza i informacje z zaufa-nych źródeł cyfrowych. Zwróćmy uwa-gę, że nie każdy pacjent życzy sobie wchodzenia w rolę kontrolną. W okresie stresu albo choroby wiele osób preferu-je model, w którym opiekę powierza się pracownikom ochrony zdrowia, do mo-mentu powrotu do pełnej formy. Musi-my akceptować tego typu indywidualne preferencje.

Prawie każdy kraj w Europie rozwi-ja własne systemy elektronicznego


30

R o Z m o w y

wać partycypację organizacji pacjentów w proces rozwoju narzędzi e-zdrowia. To błąd – mogą one mieć ogromny wkład w generowanie nowych, świeżych po-mysłów.

Z pespektywy międzynarodowej, ha-mulcem dla niektórych dużych projek-tów EHR – prowadzonych na skalę na-rodową – jest tworzenie koncepcji z na-ciskiem na czynnik technologii. Należy pamiętać, że implementacja narzędzi EHR nie jest implementacją technologii. To implementacja na poziomie socjo-technicznym, gdzie holistyczne podej-ście uwzględnia procesy zmian organi-zacyjnych oraz praktyczne korzyści wy-nikające z wdrożenia cyfrowego systemu gromadzenia i obiegu informacji.

Wiele badań pokazuje, że pacjenci są rozczarowani brakiem spójności w ob-rębie systemu ochrony zdrowia, rozpro-szeniem informacji na temat ich histo-rii choroby, niedostateczną koordynacją opieki medycznej. Społeczeństwo ocze-

kuje, że inwestycje w technologie infor-macyjno-komunikacyjne umożliwią lep-szą integrację opieki, w której człowiek, jako jednostka, odgrywa rolę centralną.

W jaki sposób cyfrowy zapis danych medycznych pozwoli w przyszłości w lepszy sposób sprawować nadzór nad zdrowiem?

Elektroniczny rekord pacjenta – zwłasz-cza, kiedy umożliwia dostęp do wie-dzy w postaci wskazówek zdrowotnych albo porad edukacyjnych, uwzględnia-jąc tworzenie zdrowotnych modeli ma-tematycznych i towarzyszące mu wspar-cie ze strony aplikacji oraz e-urządzeń – staje się prywatnym asystentem pacjenta, rodzin, pracowników ochrony zdrowia. Ułatwia w ten sposób podejmowanie decyzji profilaktycznych i terapeutycz-nych. To oczywiście jeden z wielu ele-mentów układanki. Poza nim wiele in-nych determinantów wpływa na jakość usług i opieki: stopień edukacji persone-lu medycznego, dostateczna liczba pra-

cowników ochrony zdrowia na danym terenie, wyposażenie placówek medycz-nych, organizacja sektora, polityka zdro-wotna, system refundacji itd. O zdrowiu i stylu życia decydować mogą okoliczno-ści zewnętrzne, jak przestrzeń podejmo-wania decyzji zdrowotnych lub jej ogra-niczenie, reklama, ogólne zachowania społeczne, stan zdrowia psychicznego, który z kolei kształtuje wewnętrzną mo-tywację do dbałości o zdrowie.

Z tej perspektywy ważne wydaje się, aby inwestować w dobrze zaprojektowa-ne i przemyślane rozwiązania EHR, wy-posażać pacjentów w odpowiednie na-rzędzia i technologie, ale w tym samym czasie nie zapominając o innych czyn-nikach, które wpływają na zdrowie jed-nostki i społeczeństw.

Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał: Artur Olesch

»�Z�pomocą��metod�modelowania�matematycz-nego,�pacjenci�będą�mogli�samodzielnie�kontrolować�i�realizować�indywidualny�plan�zdrowia.«


R o Z m o w y

GCM to renomowany w Polsce ośro-dek, gdzie z jednej strony leczeni są pacjenci, z drugiej – realizowana dzia-łalność naukowa. Czy trudno zarzą-dzać placówką, która w 201� przyję-ła 1�0 000 pacjentów?

GCM to wysokospecjalistyczny ośrodek, do którego najczęściej trafiają chorzy ob-ciążeni wieloma chorobami wymagają-cymi interdyscyplinarnego podejścia. Zarządzenie szpitalem zasadniczo róż-ni się od zarządzania przedsiębiorstwem czy firmą, bo tu za każdym numerem

Interdyscyplinarna przewaga– Dbałość o jakość leczenia to nie jednorazowy proces, ale ciężka i systematyczna praca – mówi mgr Klaudia Rogowska, dyrektor Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 7 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach – Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca (GCM). W wywiadzie dla OSOZ opowiada o ambitnych projektach, potencjale tkwiącym w kreatywnych pracownikach, jakości i innowacjach.

kartoteki kryje się historia konkretnego człowieka. W 2014 roku udzieliliśmy bli-sko 132 tys. porad w poradniach specja-listycznych, a w oddziałach hospitalizo-waliśmy niemal 30 tys. chorych. To zna-cząca liczba, ale my musimy pamiętać, że każdy pacjent chce być traktowany wyjątkowo. To wymaga nie tylko dyscy-pliny zespołów lekarsko-pielęgniarskich, ale także daleko idącej empatii. Pacjenci chcą się u nas leczyć, bo mamy zespół, który właśnie tak postrzega swoją pracę. Nie wspominając o wysokich kwalifika-cjach i doświadczeniu. Wyznajemy za-

sadę, że zadowolony z warunków pracy zespół, to zadowolony pacjent. Dlatego jednym z zadań zarządu jest zapewnie-nie dobrego środowiska do wykonywa-nia zawodu, a także tworzenie optymal-nych warunków do badań naukowych.

Uważam, że najważniejszy atut każ-dego szpitala tkwi w ludziach. To zespół jest inicjatorem i siłą napędową szpitala, to jemu musi „się chcieć”. Rolą kierow-nictwa jest włączanie „zielonego świat-ła” – stwarzanie warunków do rozwo-ju, umożliwianie udziału w szkoleniach, zapewniania wsparcia organizacyjnego

Foto: GCM


32

R o Z m o w y

i oczywiście – w miarę możliwości – fi-nansowanie inicjatyw i pomysłów.

W jaki sposób, przy tej skali obsługi-wanych chorych, można zadbać o ja-kość leczenia i indywidualną obsługę chorego?

Placówka jest jednym z największych ośrodków wieloprofilowych w Polsce. To atut zapewniający pacjentom kom-pleksową diagnostykę i leczenie.

Powołaliśmy Komisję ds. Jakości, której jednym z nadrzędnych celów jest poprawa jakości i bezpieczeństwa udzie-lanych świadczeń medycznych.

Jesteśmy dużym, 677 łóżkowym szpitalem z 23 oddziałami. Stuprocen-towy nadzór nad jakością leczenia przez dyrektora, czy wspomnianą wcześniej komisję, jest niemożliwy. Dlatego w za-kresie jakości dokonaliśmy decentrali-zacji zarządzania poprzez powierzenie części zadań poszczególnym oddzia-łom. Każdy oddział jest pewnego rodza-ju mikroświatem, z którym konkretny pacjent może się identyfikować. Zespół lekarsko-pielęgniarski – dzięki temu, że jest blisko pacjenta – potrafi precyzyj-nie określić jego potrzeby. Oczekiwa-nia pacjenta oddziału geriatrii są z pew-nością inne niż pacjenta oddziału laryn-gologii.

Staramy się dbać o każdy szcze-gół, nie tylko ten związany bezpośred-

nio z leczeniem, ale także z samym po-bytem w ośrodku. Dbałość o jakość leczenia w szpitalu to nie jest jednora-zowy proces, ale ciężka i systematycz-na praca. Dokładamy wszelkich starań, aby pracownicy medyczni oraz personel pomocniczy byli nie tylko kompetentni i profesjonalnie przygotowani do powie-rzonych zadań, ale również empatyczni w stosunku do pacjentów. To naprawdę ważne.

GCM to także ośrodek słynący z inno-wacyjnych zabiegów oraz technologii medycznych.

Od początku działalności nasz szpital jest jednostką wprowadzającą innowa-cyjne, nie tylko w skali kraju, metody lecznicze i terapeutyczne. Realizujemy długofalową strategię – „Innowacje me-dyczne w służbie pacjentom”. Do GCM

często trafiają pacjenci, którzy wyma-gają ponadstandardowego i wysokospe-cjalistycznego leczenia. Istotnym dzia-łaniem wspierającym innowacje, jest również tworzenie jak najlepszych wa-runków dla badań naukowych.

Dzięki takiej strategii, placówka znaj-duje się w czołówce ośrodków wykonu-jących unikalne procedury. Wśród nich można wymienić:– przezskórna korekta ciężkiej niedomy-

kalności zastawki mitralnej z użyciem systemów MitraClip;

– opracowane przez zespół lekarzy z GCM zabiegi przezskórnego zamy-kania ciężkich przecieków okołoza-stawkowych u chorych po chirurgicz-nej implantacji protezy zastawkowej serca;

– przezcewnikowe implantacje zastawki aortalnej TAVI;

– leczenie zawałów mózgu. Trombekto-mia – zabieg udrożnienia tętnic móz-gowych u pacjentów z udarem móz-gu.

W 2014 roku w szpitalu wykonanopo raz pierwszy w Polscezabieg, któ-ry polegał na wszczepieniu 55-letnie-mu pacjentowi cierpiącemu na niewy-dolność serca i towarzyszącą jej wadę zastawki mitralnej, specjalnego implan-tu – silikonowej opaski BACE. System opracowany przez dr Jai Ramana z Uni-versity Medical Center w Chicago jest

»�Zadowolony�z�warunków�pracy�zespół,�to�zadowolony�pacjent.«


R o Z m o w y

jeszcze w fazie badań, ale daje nadzieję na zrewolucjonizowanie leczenia wtór-nej niedomykalności zastawki mitralnej. Opaska BASE nakładana jest na pracu-jące serce, bez zatrzymywania jego ak-cji i bez stosowania krążenia pozaustro-jowego. W październiku z kolei po raz pierwszy w Europiezespół kardiologów interwencyjnych wykonał zabieg im-plantacji stentu z wykorzystaniem naj-nowocześniejszego systemu ultrasono-grafii wewnątrznaczyniowej. Nowator-ski system jest mniejszy, dzięki czemu mniej inwazyjny. Znajduje zastosowa-nie w mniejszych tętnicach przy uży-ciu mniejszych cewników, co ma wpływ na ilość kontrastu i obciążenie pacjenta. W listopadzie, również po raz pierwszy w Polsce, w naszym ośrodku wykonano zabieg przezskórnej implantacji zastaw-ki aortalnej nowej generacji. Zabiegowi poddano pacjentkę z ciężkim zwężeniem zastawki aortalnej, wymienionej chirur-gicznie kilka lat wcześniej. Nowa, ulep-szona zastawka charakteryzuje się tym, iż jest w pełni repozycjonowalna, co umożliwia dużą precyzję jej wszczepie-nia. W przypadku dotychczas stosowa-nych zastawek, po wszczepieniu nie było możliwości zmiany ich pozycji. To no-

watorskie rozwiązanie jeszcze bardziej zwiększa bezpieczeństwo pacjenta.

Z jakimi korzyściami dla pacjentów i medycyny wiąże się współpraca ośrodka ze Śląskim Uniwersytetem Medycznym?

Podstawowym celem szpitala, oprócz udzielania świadczeń zdrowotnych, jest kształcenie przed- i podyplomowe w za-wodach medycznych. Nasi specjaliści edukują młode pokolenie lekarzy, pielęg-niarek, rehabilitantów i techników rtg. To ważne, bo zapotrzebowanie na wysokiej klasy specjalistów będzie coraz większe, chociażby zważywszy na fakt starzejące-go się społeczeństwa.

Współpraca z uczelnią jednak znacz-nie wykracza poza samo kształcenie. Daje bowiem cały wachlarz możliwo-ści w zakresie prowadzenia badań na-ukowych. W grudniu uczelnia podpisała umowę grantową na realizację między-narodowego projektu. Program doty-czy terapii komórkowej, która poprawia funkcję skurczową lewej komory ser-ca i zmniejsza dolegliwości u pacjen-tów z niewydolnością serca. Ponadto, uczelnia otrzymała środki na realizację

projektu pt. „Zintegrowany system do przezcewnikowego zamykania przecie-ków okołozastawkowych (VALE)’’.

Medycyna to jedna z najszybciej roz-wijających się dziedzin. Nie ma zatem żadnych wątpliwości co do tego, że ze współpracy ze Śląskim Uniwersytetem Medycznym płynie wiele korzyści dla pacjentów. Dzięki temu chorzy leczeni są na światowym poziomie.

Szpital realizuje aktywnie wiele pro-gramów profilaktyki i promocji zdro-wia. Czy pacjenci chcą się w nie włą-czać?

Szpital w Ochojcu rzeczywiście orga-nizuje z powodzeniem tzw. wydarzenia zdrowotne. Od dekady, wspólnie z na-szymi pacjentami, obchodzimy Świa-towy Dzień Serca, a od kilku lat zachę-camy również do zdrowego stylu życia podczas Światowego Dnia Udaru Móz-gu i Światowego Dnia Walki z Cukrzy-cą. Staramy się, aby podczas tych spot-kań, poza badaniami profilaktycznymi i konsultacjami, przygotować dla pa-cjentów coś ciekawego. W ubiegłym roku, w ramach obchodów Światowego Dnia Walki z Cukrzycą, we współpracy z jedną z katowickich restauracji zapro-siliśmy naszych pacjentów do degusta-cji potraw o niskim indeksie glikemicz-nym. Wszyscy zainteresowani, którzy nas tego dnia odwiedzili, poza badania-mi i konsultacjami z dietetykami mieli

szpital, badania i rozwójW GCM od prawie 40 lat leczenie pacjentów przenika się z działalnością naukową. Placówka znajduje się w światowej czołówce ośrodków prowadzących badania nad komórkami ma-cierzystymi. Szpital specjalizuje się przede wszystkim w skomplikowanych procedurach me-dycznych, stawiając na interdyscyplinarność prowadzonej działalności. Dziś to nowoczesne miejsce, znane na świecie, cenione przez pacjentów oraz ekspertów.


3�

R o Z m o w y

»�Sytuacja�finansowa�publicznych�szpitali�jest�ogólnie�trudna,�ale�załamywanie�rąk�i�narzekanie�niczego�nie�zmieni.«

możliwość przekonać się, że „zdrowo to również smacznie”.

Chciałabym też zwrócić uwagę na to, że nasze działania nie ograniczają się tyl-ko do spotkań mających na celu promo-wanie zdrowego stylu życia w celu unik-nięcia choroby. Chcemy dbać również o relację z tymi, którzy już są naszymi pacjentami, oferując bezpłatne konsul-tacje lekarskie, pielęgniarskie i rehabi-litacyjne. Dużym zainteresowaniem cie-szy się wydarzenie medyczne z okazji Światowego Dnia Stwardnienia Rozsia-nego. Spotkanie pt. „Nasza rodzina nie jest SaMa” przyciąga pacjentów chorują-cych na SM i ich krewnych. Poza konsul-tacjami neurologicznymi, pielęgniarski-mi i rehabilitacyjnymi odbywają się po-kazy walk rycerskich, konkursy i zabawy dla dzieci. Mamy świadomość tego, że jeżeli w rodzinie choruje mama lub tata, to często wsparcia potrzebują również dzieci.

Pod koniec ubiegłego roku odby-ło się z kolei spotkanie organizowane przez Oddział Onkologii i Rehabilitacji dla chorych i rodzin dotkniętych prob-lemem choroby nowotworowej. Głów-ną intencją wydarzenia było udzielenie porad z zakresu rehabilitacji onkologicz-nej.

Rehabilitanci, pielęgniarki i dietetycy systematycznie edukują chorych w za-kresie aktywności fizycznej, pielęgna-cji i właściwej diety. W każdy czwartek odbywają się spotkania edukacyjne dla pacjentów objętych leczeniem przeciw-krzepliwym, istotne w prewencji udaru mózgu, zwłaszcza u osób z migotaniem przedsionków.

Zważywszy na zainteresowanie wy-darzeniami zdrowotnymi i wszelkiego rodzaju działaniami z zakresu profilak-tyki i promocji zdrowia, jestem przeko-nana, że nie mają one charakteru „spot-kań przypadkowych”. Przyzwyczailiśmy pacjentów do Światowego Dnia Serca i innych wydarzeń. Oni naprawdę na nie czekają.

GCM świadomie kształtuje swój wize-runek w mediach. To nadal dość rzad-ko spotykane podejście.

Zdrowie i życie ludzkie stanowi najwyż-szą wartość, dlatego zainteresowanie mediów tym, co dzieje się w polskich szpitalach traktujemy ze zrozumieniem. W kształtowaniu wizerunku placówki medycznej najwyższą wartością są lu-

dzie. Mam tu na myśli zarówno pacjen-tów jak i personel medyczny. Nie da się budować reputacji wyłącznie w oparciu o nowoczesny sprzęt, aparaturę medycz-ną, atrakcyjną lokalizację czy kolorowe ściany. O wiele ważniejsze jest tworze-nie relacji pomiędzy pacjentem i placów-ką, a tego nie można zrobić bez udziału zespołu medycznego.

W dzisiejszych czasach pacjenci są bardzo dobrze zorientowani w przysłu-gujących im prawach do leczenia i mają wiedzę o szeroko pojętej opiece zdrowot-nej. Jednym z naszych celów jest uświa-damianie, również za pośrednictwem mediów, że po drugiej stronie tych praw są obowiązki, a najważniejszą powin-nością każdego człowieka jest dbałość o własne zdrowie.

Szpital, poprzez wieloletnie działa-nia, wypracował sobie relacje z media-mi. Lekarze chętnie udzielają komenta-rzy eksperckich, a w przypadku organi-zowanych briefingów czy konferencji prasowych staramy się przekazać to, co najistotniejsze z punktu widzenia pacjen-ta. Poprzez obecność szpitala w mediach chcemy wzbudzać zaufanie, ukształ-tować pozytywny wizerunek, docierać z informacjami tam, gdzie trzeba.

Za 2 lata szpital będzie świętował swoje �0-lecie. Jaką ma Pani wizję dla kierowanego ośrodka? W jakim kie-runku chciałby Pani Dyrektor rozwi-jać placówkę?

Tak, za 2 lata minie 40 lat odkąd nasz szpital przyjął pierwszego pacjenta. Na przestrzeni tych kilkudziesięciu lat wie-le się zmieniło, cały czas staramy się modernizować i doposażać placówkę. W GCM praktycznie nieustannie trwają bieżące remonty na poszczególnych od-

działach. W ciągu najbliższych lat cze-ka nas ich wiele, bo potrzeby są duże. 40 lat temu standardy i wymagania bu-dowlane były zupełnie inne. Najważniej-szą i największą inwestycją, która nas czeka, jest budowa bloku operacyjnego spełniającego wszystkie obecne wymo-gi. To ogromne wyzwanie, nie tylko fi-nansowe, ale przede wszystkim organi-zacyjne, bo przecież szpital nie może za-przestać udzielania świadczeń.

Wielokrotnie podkreślałam już, że atutem ośrodka jest jego wieloprofilo-wość. Chciałabym go rozwijać właś-nie w tym kierunku. W dobie starzejące-go się społeczeństwa istotnym jest, aby szpitale były gotowe na leczenie pacjen-tów obciążonych wielochorobowością.

Myślę również, że ważne jest, aby za-rząd szpitala miał wizję, ale jeszcze waż-niejsze, aby tę wizję podzielał cały ze-spół. Wówczas znacznie łatwiej realizo-wać zamierzone cele.

Pod względem finansowym szpital ra-dzi sobie całkiem dobrze…

Zarządzanie finansami w szpitalu pub-licznym to wyzwanie. Nie zawsze jest tak, jakbyśmy chcieli, a ze względu na specyfikę wykonywanych usług wielu sytuacji nie jesteśmy w stanie przewi-dzieć. Jako dyrektor staram się przede wszystkim nie demonizować warunków, w których szpital w danym momencie funkcjonuje.

Sytuacja finansowa publicznych szpi-tali jest ogólnie trudna, ale załamywa-nie rąk i narzekanie niczego nie zmieni. Moim zadaniem jest radzić sobie z za-staną rzeczywistością, ustalić twarde za-sady i konsekwentnie się ich trzymać. Elementem umożliwiającym utrzyma-nie szpitala w dobrej kondycji jest bar-dzo zdyscyplinowany zespół. Szefa od-działu traktuję jak menedżera, który par-tycypuje w jego zarządzaniu. Ordynator systematycznie otrzymuje informacje na temat bieżącej sytuacji finansowej od-działu, zwłaszcza w kontekście wykona-nia kontraktu. Taka weryfikacja i kontro-la, a także zaangażowanie ordynatora we wszystko to, co dzieje się lub jest w pla-nach dla konkretnego oddziału, pozwa-la płynnie reagować na potencjalne trud-ne sytuacje.

Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał: Artur Olesch


p R a k T y k a

ODSETEK OSÓB, KTÓRE NIE UPRAWIAJĄ ŻADNEGO SPORTU

60% 26% 13%

41% 29% 25%

13%17%Mniej niż 2 h 30 min

37%43%2 h 31 min–5 h 30 min

22%26%5 h 31 min–8 h 30 min

10%11%8 h 30 min i więcej

18%16%30 min. i mniej

43%37%31 – 60 min.

21%22%61 – 90 min.

5%9%91 – 120 min.

10%14%120 min. i więcej

JAK CZĘSTO UPRAWIASZ SPORT?

KIEDY UPRAWIASZ SPORT, ILE MINUT NA NIEGO POŚWIĘCASZ?

33%23%

17%18%

42%52%

8%5%REGULARNIE

OD CZASU DO CZASU

RZADKO

NIGDY

Źródło: Badanie EUROSTAT „Sport and physical activity”, 2014.LEGENDA: EUROPA POLSKA

Powód uprawiania sportu: dbałość o zdrowie (59%), chęć poprawy kondycji (35%) lub wyglądu fizycznego (22%), forma zabawy (24%) lub relaksu (16%), kontrola wagi (10%), możliwość przebywania z przyjaciółmi (9%).

MIEJSCE UPRAWIANIA SPORTUWYNIKI DLA EUROPY (POLSKI)

PARK, NA ZEWNĄTRZ

40%(35%)

36%(37%)

25%(24%)

15%(9%)

13%(7%)

DOM W DRODZE DO PRACY,DOMU, SZKOŁY

SIŁOWNIA, FITNESS W PRACY

KLUB SPORTOWY

13%(5%)

SZKOŁA, UNIWERSYTET

5%(7%)

GDZIEKOLWIEK, SPONTANICZNIE

4%(3%)

52%POlSKA

ILE GODZIN DZIENNIE SPĘDZASZ SIEDZĄC?(w pracy, w domu, u przyjaciół, oglądając TV, itd.)

W ILU DNIACH OSTATNIEGO TYGODNIA SPACEROWAŁEŚ/AŚ PRZYNAJMNIEJ 10 MINUT?

4-7 DNIACH 1-3 DNIACH W OGÓLE

„ Najbardziej aktywni fizycznie są mieszkańcy północnej Europy.”

JOGA FITNESSPŁYWANIE SPACER

JOGGINGROWERPIŁKA NOŻNA

SIŁOWNIAGIMNASTYKASPORT

AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA

W EUROPIE


3�

p R a k T y k a

Badanie dotyczyło wyleczalności naj-częstszych nowotworów złośliwych, na które w latach 1995–2009 zachorowało 25 676 887 osób mieszkających na pięciu kontynentach świata. Wyniki opubliko-wane zostały m.in. w prestiżowym ma-gazynie Lancet Oncology.

Wyleczalność chorych na nowo-twory złośliwe poprawia się, ale na-dal utrzymują się znaczne różnice re-gionalne. W Europie najniższe przeży-cia charakteryzują kraje byłego bloku wschodniego. Postęp w ostatnich latach był zbyt mały, aby wpłynąć znacząco na miejsce Polski na mapie Europy. Znaj-

dujemy się nadal wśród krajów o naj-niższych wskaźnikach 5-letnich prze-żyć chorych na raka żołądka, okrężnicy i odbytnicy, piersi, szyjki macicy, jajnika i gruczołu krokowego.

Szczególnej uwagi wymaga drama-tycznie niska wyleczalność chorych na raka szyjki macicy.

W porównaniu z innymi krajami na kontynencie, szansa Polek na wylecze-nie jest niemal najmniejsza. Z drugiej strony, istotna poprawa wyleczalności chorych dorosłych na białaczki, umiej-scawia Polskę na poziomie średniej eu-ropejskiej. Podobna sytuacja dotyczy także źle rokującego raka płuca.

Na bardzo złe wyniki wpływa mała skuteczność populacyjnych progra-mów profilaktycznych oraz zła dostęp-ność do diagnostyki i leczenia.

Złe rokowaniaNarodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH przedstawił wyniki badań CONCORD-2, które obrazują wyniki 5-letnich przeżyć w latach 1995–2009 w poszczególnych krajach na świecie, w tym w Polsce.

Foto

: will

iam

i5 /

Fot

er /

CC

BY

»�W�Polsce�wyleczalność�chorych�na�raka�piersi,�gruczołu�krokowego,�jajnika,�żołądka�czy�szyjki�macicy�należy�do�najniż-szych�w�Europie.«

CONCORD jest badaniem populacyjnym, tzn. obejmuje wszystkich chorych, którzy zamiesz-kują ściśle zdefiniowany obszar administracyjny. Misją CONCORD jest zainicjowanie świa-towych badań populacyjnych wskaźników 5-letnich przeżyć jako pomiaru efektywności sy-stemów zdrowotnych oraz przygotowanie argumentów merytorycznych w polityce świato-wej w obszarze zwalczania raka.


p R a k T y k a

Finlandia

Belgia

Litwa

Niemcy

Francja

Austria

Włochy

Portugalia

Szwecja

Irlandia

Szwajcaria

Hiszpania

Norwegia

Holandia

Malta

Islandia

Wielka Brytania

Czechy

Rumunia

Słowenia

Dania

Chorwacja

Polska

Łotwa

Estonia

Rosja

Słowacja

Bułgaria

93,2%

92,6%

92,4%

91,2%

90,5%

90,5%

89,7%

89,4%

89,2%

88,4%

88,0%

87,1%

86,3%

85,8%

84,8%

83,5%

83,2%

83,1%

79,5%

78,1%

77,2%

75,1%

74,1%

73,9%

73,2%

69,6%

66,0%

53,4%

Francja

Finlandia

Włochy

Szwecja

Norwegia

Szwajcaria

Belgia

Niemcy

Islandia

Holandia

Hiszpania

Portugalia

Austria

Dania

Wielka Brytania

Słowenia

Irlandia

Czechy

Chorwacja

Malta

Rumunia

Polska

Bułgaria

Estonia

Słowacja

Litwa

Łotwa

Rosja

86,9%

86,8%

86,2%

86,2%

85,9%

85,5%

85,4%

85,3%

85,3%

85,0%

83,7%

83,4%

82,9%

82,0%

81,1%

80,2%

80,0%

80,0%

77,9%

76,3%

75,0%

74,1%

73,9%

72,4%

72,1%

72,1%

71,1%

70,6%

Islandia

Norwegia

Rumunia

Słowenia

Włochy

Szwecja

Estonia

Holandia

Austria

Szwajcaria

Finlandia

Chorwacja

Hiszpania

Belgia

Niemcy

Dania

Czechy

Malta

Portugalia

Litwa

Wielka Brytania

Francja

Słowacja

Irlandia

Łotwa

Rosja

Polska

Bułgaria

73,1%

71,4%

69,1%

68,9%

68,3%

67,8%

66,7%

66,5%

66,0%

65,4%

65,3%

65,3%

65,2%

65,2%

64,9%

64,8%

64,5%

63,1%

61,5%

61,3%

60,2%

58,9%

58,8%

55,9%

55,4%

54,9%

53,0%

53,0%

Austria

Belgia

Szwajcaria

Rumunia

Niemcy

Łotwa

Rosja

Szwecja

Norwegia

Islandia

Holandia

Włochy

Francja

Chorwacja

Polska

Irlandia

Portugalia

Hiszpania

Finlandia

Czechy

Estonia

Słowenia

Dania

Malta

Słowacja

Wielka Brytania

Litwa

Bułgaria

17,9%

16,6%

16,5%

16,2%

16,2%

16,2%

15,7%

15,6%

15,0%

15,0%

14,8%

14,7%

13,6%

13,6%

13,4%

12,9%

12,8%

12,6%

12,3%

12,3%

11,9%

11,4%

11,3%

10,8%

10,7%

9,6%

7,7%

6,3%

RAK GRUCZOŁU KROKOWEGO RAK PIERSI

RAK SZYJKI MACICY RAK PŁUCA

»�Niska�wyle-czalność�nie-których�typów�nowotworów�to�w�znacznej�mierze�efekt�zbyt�późnej�diagnozy.«


3�

p R a k T y k a

CO NOWEGO?

WIRTUALNA RZECZYWISTOŚĆ

NA EKRANIEHP wprowadza trzeci wymiar do monitorów specjalistycznego przeznaczenia. Technologia 3D ma pomóc w pracy m.in. archi-tektom oraz lekarzom. Zestaw wyposażony jest w 24-calowy ekran o jakości HD, kamerę sprawdzającą pozycję głowy ope-ratora, specjalne okulary oraz rysik. Obrazy zyskują bardzo re-alistyczne wrażenie trójwymiarowości, można je dowolnie wy-świetlać, obracać, powiększać. Ekran o nazwie ZVR powinien być dostępny w sprzedaży na wiosnę 2015 roku.

CORAZ NOWOCZEŚNIEJSZY

MONITORING Rynek przeżywa prawdziwy boom trackerów fitness. Firma He-alBe zaprezentowała właśnie kolejną nowość – GoBe. Urządze-nie można nazwać inteligentnym menedżerem dobrej formy. Oprócz pomiaru takich parametrów, jak rytm serca, aktywność fizyczna (bieganie, pływanie, chodzenie, jazda na rowerze), po-ziom stresu, stopień nawodnienia ciała czy sen, GoBe kontro-luje również liczbę spożywanych kalorii. I to bez konieczno-ści ręcznego rejestrowania danych na temat posiłków. Z podsu-mowań przesyłanych automatycznie do smartfona dowiemy się także, ile przyjętych kalorii udało się spalić.

INTELIGENTNA ODZIEŻ W MODZIEDużą uwagę najważniejszych na świecie targów nowych tech-nologii CES 2015 skupiły na sobie funkcjonalne, biometrycz-ne ubrania. Naszpikowane zminiaturyzowanymi urządzeniami pomiarowymi t-shirty dyskretnie sprawdzą rytm serca, spalo-ne kalorie, liczbę kroków, szybkość oddechu. Specjalny moduł zapisuje monitorowane dane i przesyła do smartfona. Przykła-dem jest odzież firmy OMsignal przygotowana z antybakteryj-nych tworzyw, którą można prać w pralce. Koszulki sprawdzą się podczas uprawiania sportu lub na co dzień. Ceny – od 100 dolarów.

TATUAŻ ZMIERZY POZIOM GLUKOZYNanoinżynierowie z Uniwersytetu Kalifornia (San Diego) te-stują nowy, nieinwazyjny sposób kontroli poziomu glukozy we krwi. Umieszczona na skórze naklejka z mini-elektrodami mie-rzy poziom cukru w płynie znajdującym się pomiędzy komórka-mi skóry. Trwają prace nad automatycznym przesyłaniem wyni-ków poprzez Bluetooth i wydłużeniem czasu działania tatuażu (obecnie – tylko 24 godziny). W przyszłości urządzenie pozwo-li również zmierzyć inne parametry, jak przykładowo stężenie alkoholu we krwi.


p R a k T y k a

Źródło i foto: Discovery, University of California (San Diego), HealBe, HP, OMsignal, freeimages.com

Największa pułapka etykiet spożywczych polega na tym, że przedstawiają w standaryzowany sposób liczbę kalorii w poży-wieniu. Jednak to, ile kalorii wchłonie organizm, zależy przede wszystkich od postaci posiłku.

Przetwarzanie żywności polega na zmianie jej stanu początko-wego poprzez gotowanie, pieczenie, pasteryzowanie, dusze-nie, mielenie, rozdrabnianie, stosowanie oczyszczonej lub nie-oczyszczonej mąki itp. Może być efektem procesu produkcji, ale i sposobu przygotowywania posiłków w domu. Dwa dania sporządzone z tych składników, ale w różny sposób, będą miały inną kaloryczność. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że im mniej przetworzone składniki, tym mniej kalorii wchło-nie nasz organizm. Dlaczego tak się dzieje?

Szacuje się, że ponad połowa spożywanych na świecie kalo-rii pochodzi od węglowodanów. Energia zawarta przykładowo w ziarnach, z których powstaje chleb, uwalniana jest w znacz-nej części w jelicie cienkim. W przypadku chleba pełnoziar-nistego, jelito cienkie nie zdoła przetrawić części składników o zwartej strukturze. Efekt: organizm wchłonie jedynie 2/3 albo mniej potencjalnej dawki kalorii. Pozostała część zostanie spo-żytkowana przez bakterie w jelicie grubym albo wydalona. Spo-re różnice występują również w zależności od tego, w jakim stadium zjemy ugotowany posiłek. Lekko odstany czy chłodny obiad będzie miał mniej kalorii, ponieważ skrobia tworzy struk-tury, które trudniej „rozbić” enzymom zaangażowanym w pro-ces trawienia.

W jednym z eksperymentów dowiedziono, że tajemnica więk-szej kaloryczności przetworzonej żywności kryje się jeszcze w innym detalu. Chodzi mianowicie o konsystencję. Puree ziemniaczane będzie posiadało w sobie większą dawkę energii niż ziemniaki zjedzone w całości. Ciało ludzkie, a dokładnie żo-łądek, musi wykonać zdecydowanie mniejszą pracę, aby prze-trawić puree. W procesie trawienia surowej żywności zaanga-żowanych jest wiele partii mięśni, wzrasta temperatura, a orga-nizm traci w efekcie sporą dawkę energii.

Zamiast liczyć kalorie, warto zastanowić się nad naszymi co-dziennymi wyborami kulinarnymi. W miejsce białego chleba le-piej wybrać ten pełnoziarnisty. Zastępujmy przetworzone sery naturalnymi, a warzywa gotowane – surowymi.

Od wielu lat eksperci podnoszą kwestię nieadekwatności infor-macji umieszczanych na etykietach spożywczych. Błędne dane odwracają uwagę od o wiele ważniejszych zasad prawidłowej diety. Problem nie jest łatwy do rozwiązania, tak samo jak trud-no określić, ile dokładnie kalorii przyswoi organizm w proce-sie przygotowania i konsumpcji posiłku. Zależy to od wielu in-dywidualnych czynników, które nie do końca zostały poznane. Nowe badania naukowe sugerują, że nawet długość przeżuwa-nia i flora bakteryjna mogą odgrywać istotną rolę.

W tym świetle wydaje się, że najważniejszą zasadą powinno być preferowanie żywności mało przetworzonej i surowych produk-tów (całe jabłko kontra przecier lub sok jabłkowy). Równole-gle należy pamiętać o podstawowych zasadach, jak umiarko-wana wielkość posiłków, ograniczenie spożycia słodyczy i re-gularne uprawianie sportu. Informacje o kaloriach mogą być ogólnym wskaźnikiem dla osób stosujących dietę, ale nie nale-ży ich interpretować w kategorii jednoznacznego miernika za-wartości energetycznej.

CAŁA NIEPRAWDA O KALORIACHOsoby dbające o szczupłą sylwetkę często kontrolują liczbę kalorii, kierując się danymi umieszczanymi

na etykietach produktów spożywczych. Jednak te nie mówią całej prawdy.

»�Im�mniej�przetworzona�żywność,��tym�organizm�przyswoi�mniejszą��ilość�energii�i�jednocześnie�straci��więcej�kalorii�w�procesie�trawienia.«


�0

p R a k T y k a

www.ec.europa.eu

The EU Commissioner in charge of Health and Food Safety, Vytenis Andri-ukaitis said: “As of 13 December 2014, European citizens will see the results of years of work to improve food labelling rules. Key content information will now be more clearly marked on labels, help-ing people make informed choices on the food they buy. The new rules put the con-sumer first by providing clearer informa-tion, and in a way that is manageable for businesses.”

Key changesSome of the key changes to the labelling rules are outlined below:– Improved legibility of information

(minimum font size for mandatory in-formation);

– Clearer and harmonised presentation of allergens (e.g. soy, nuts, gluten, lac-

tose) for prepacked foods (emphasis by font, style or background colour) in the list of ingredients;

– Mandatory allergen information for non-prepacked food, including in res-taurants and cafes;

– Requirement of certain nutrition infor-mation for majority of prepacked proc-essed foods;

– Mandatory origin information for fresh meat from pigs, sheep, goats and poul-try;

– Same labelling requirements for on-line, distance-selling or buying in a shop;

– List of engineered nanomaterials in the ingredients.

– Specific information on the vegetable origin of refined oils and fats;

– Strengthened rules to prevent mislead-ing practices;

– Indication of substitute ingredient for “Imitation” foods;

– Clear indication of “formed meat” or “formed fish”; and

– Clear indication of defrosted prod-ucts.

However, rules relating to manda-tory nutritional labelling for processed food will only apply from 13 December 2016.

Food business operators have been given three years to ensure a smooth transition towards the new labelling re-gime for prepacked and non-prepacked foods. In addition, the Regulation pro-vides for exhaustion of stocks for foods placed on the market or labelled before 13 December 2014.

Food: EU consumers to benefit from better labellingAs of 13 December 2014, new EU food labeling rules, adopted by the European Parliament and the Council in 2011, will ensure that consumers receive clearer, more comprehensive and accurate information on food content, and help them make informed choices about what they eat.

Foto

: ww

w.f

reei

mag

es.c

om

�1Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 1/2015

p R a k T y k a

EuropeanCommission

Health andFood Safety

4 Prepacked Foods - Specific Information

5 Distance selling: same information available online

Giving consumers better access to clear, comprehensive and reliable food information

EASIER TO READVoluntary information shall not be displayed to the detriment of space available for mandatory

information.

Minimum font size for mandatory information.

Information on specific VEGETABLE ORIGIN OF REFINED OIL AND FATS

Fully or partly hydrogenated should also be indicated.

INGREDIENTS:

Information on engineeredNANOMATERIALS

in the list of ingredients. nano

INGREDIENTS:

name of ingredient (nano)

Information on ALLERGENSINGREDIENTS:

wheat flour, egg, in the list of ingredients and emphasised(for example by font, style or )

NEW EU FOOD LABELLING RULESfrom 13th December 2014

Non-prepacked food / prepacked for direct sale / packed on the premises upon consumer request

2

1 Prepacked food

3 Prepacked ©imitation© foods

vegetable oils

Mandatory allergen information

Mandatoryoriginlabellingfor meat from pig, sheep, goatandpoultry

Defrosted

For meat products / meat preparations and fishery products

Added proteins

When this exceeds 5% of the weight of the finished product____For meat products /preparationsFishery products / prepared fishery products which have the appearance of a cut / joint / sliced portion of meat or fish

Added water

Information accompanying the name of the food

For meat products / meat preparations and fishery productswhich give the impression that they are made of a whole piece of meat / fish but actually consist of different pieces combined together

“Formed meat” / “Formed fish”

eg. frozen on 23/10/2014

For frozen meat / meat preparationsFrozen unpro-cessed fishery products

Date of freezing or first freezing

Eshop food website

Cookies

1

Jam

1

Chocolate

1

Cereals

1

Mayonnaise

1

Salmon

1

Steak

1

Ensuring that the same food

information you can find in the

store is available online

Mandatory food information

When an ingredient that consumers normally expect to be present in food has been substituted, the ingredient that has

been used for partial or whole substitution should be clearly indicated in close proximity to the name of the food

Źródło: European Commission


�2

p R a k T y k a

EuropeanCommission

Health andFood Safety

4 Prepacked Foods - Specific Information

5 Distance selling: same information available online

Giving consumers better access to clear, comprehensive and reliable food information

EASIER TO READVoluntary information shall not be displayed to the detriment of space available for mandatory

information.

Minimum font size for mandatory information.

Information on specific VEGETABLE ORIGIN OF REFINED OIL AND FATS

Fully or partly hydrogenated should also be indicated.

INGREDIENTS:

Information on engineeredNANOMATERIALS

in the list of ingredients. nano

INGREDIENTS:

name of ingredient (nano)

Information on ALLERGENSINGREDIENTS:

wheat flour, egg, in the list of ingredients and emphasised(for example by font, style or )

NEW EU FOOD LABELLING RULESfrom 13th December 2014

Non-prepacked food / prepacked for direct sale / packed on the premises upon consumer request

2

1 Prepacked food

3 Prepacked ©imitation© foods

vegetable oils

Mandatory allergen information

Mandatoryoriginlabellingfor meat from pig, sheep, goatandpoultry

Defrosted

For meat products / meat preparations and fishery products

Added proteins

When this exceeds 5% of the weight of the finished product____For meat products /preparationsFishery products / prepared fishery products which have the appearance of a cut / joint / sliced portion of meat or fish

Added water

Information accompanying the name of the food

For meat products / meat preparations and fishery productswhich give the impression that they are made of a whole piece of meat / fish but actually consist of different pieces combined together

“Formed meat” / “Formed fish”

eg. frozen on 23/10/2014

For frozen meat / meat preparationsFrozen unpro-cessed fishery products

Date of freezing or first freezing

Eshop food website

Cookies

1

Jam

1

Chocolate

1

Cereals

1

Mayonnaise

1

Salmon

1

Steak

1

Ensuring that the same food

information you can find in the

store is available online

Mandatory food information

When an ingredient that consumers normally expect to be present in food has been substituted, the ingredient that has

been used for partial or whole substitution should be clearly indicated in close proximity to the name of the food


p R a k T y k a

PRENUMERATA 2015WIEDZA. INNOWACJE. PRAKTYKA

ZAMÓW PRENUMERATĘCZASOPISMA OSOZ

ODBIERZ E-BOOK„PRYWATNE UBEZPIECZENIA ZDROWOTNE”

[email protected]

ZAMÓW PRENUMERATĘ


��

o p I N I e

Przewaga

MAreK KuBIcKI

Zagadnienie konkurencyjności, czy też budowania przewagi konkurencyj-nej w sektorze usług medycznych we współczesnym, szybko zmieniającym się otoczeniu gospodarczym jest tema-tem bardzo wielu opracowań oraz ana-liz. Każda większa firma doradcza, taka jak PwC, Ernst & Young, czy KPMG ma dedykowany zespół zajmujący się sze-roko pojętym „Zdrowiem”. Nie ozna-cza to jednak, że ktokolwiek zna ideal-ny sposób na to, jak tego typu przewagę osiągnąć. Liczba zmiennych, które na-leży wziąć pod uwagę sprawia, że każ-dy proces doradczy bądź strategia ma-jąca na celu umocnienie pozycji rynko-wej i konkurencyjności jest działaniem

(a przynajmniej powinna być) zindy-widualizowanym. Zupełnie inaczej przewagę konkurencyjną będzie budo-wało centrum medyczne oparte prze-de wszystkim o usługi w ramach NFZ, a inaczej to, które bazuje na komercji. Inną sytuację i podejście do tematu bę-dzie miał właściciel jedynej dużej jed-nostki w mieście (bądź np. jedyny le-karz POZ), a jeszcze inną – właściciel jednego z kilku, podobnych do siebie za-kładów. Odmienną strategię wzmacnia-nia pozycji rynkowej będzie realizować monoklinika – np. okulistyczna lub kar-diologiczna, a inną – przychodnia wie-lospecjalistyczna. Jednak każda z nich powinna uwzględnić kilka najważniej-szych punktów, które powinny znaleźć odzwierciedlenie w jej realizacji.

Konkurencyjność jako potencjałNa początku XX wieku konkurencyj-ność przejawiała się przede wszystkim poprzez zasoby materialne. Więcej zie-mi, fabryk, maszyn, inwestycji – taka firma mogła być bardziej konkurencyj-na. Następnie kluczowe stały się zaso-by ludzkie (kompetencje pracowników, zdolności przywódcze kadry zarządzają-cej), a w obecnych czasach jeszcze istot-niejsze są zasoby niematerialne (m.in. marka, reputacja, kultura organizacyjna, własność intelektualna, czyli tzw. know how). Wszystkie zasoby znajdują się w jakimś otoczeniu konkurencyjnym – danym czasie i miejscu, z którym wcho-dzą w interakcje. Aby skutecznie wal-czyć z konkurencją na rynku usług me-dycznych, należy przeprowadzić proces

Foto: picjumbo.com

kwestią strategii

��Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 1/2015

o p I N I e

analizy, składający się z kilku podstawo-wych elementów:– interpretacji otoczenia,– określania celów i priorytetów,– podejmowania decyzji o modelu bi-

znesowym.

Interpretacja otoczeniaMyśląc o konkurowaniu na rynku, in-tuicyjnie chcielibyśmy zacząć od siebie, przyglądając się słabym i mocnym stro-nom własnej firmy oraz elementom sta-nowiącym o przewadze konkurencyjnej (chociażby robiąc analizę SWOT). Jed-nak najważniejsze jest dobre i precyzyjne zrozumienie otoczenia, w jakim działamy. Zaczynając od zagadnień makroekono-micznych, poprzez zagadnienia społecz-no-kulturowe, demograficzne, a wreszcie opisując bezpośrednią, branżową konku-rencję.

Przykładowo: jako NZOZ w Warszawie – gdzie średnie zarobki, poziom bezrobocia i inne dane makroekonomiczne są bardzo korzystne (w porównaniu do reszty kraju) – możemy w dużo większym stopniu roz-patrywać sprzedaż usług komercyjnych, niż gdy działamy w małej miejscowości w województwie warmińsko-mazurskim czy świętokrzyskim, gdzie bezrobocie jest istotnie wyższe, a średnia pensja – niższa. Jeśli planujemy usługi dla seniorów, opar-te na opiece stacjonarnej w zakładzie opie-ki, to łatwiej nam będzie znaleźć klientów na Mazowszu, czy w województwie po-morskim niż na Śląsku, gdzie model opie-ki nad seniorem przez rodzinę (dzieci) jest najsilniejszy.

Jeżeli tworzymy usługi dla firm (abo-namenty medyczne) i dopiero rozpo-czynamy działalność, to w dużych mia-stach wojewódzkich (Wrocław, Gdańsk, Kraków, Warszawa) mamy największą konkurencję silnych sieci medycznych, o ugruntowanej marce. Zdecydowanie prościej z tego typu usługami jest dzia-łać w mniejszych, byłych miastach woje-wódzkich, takich jak Rzeszów, czy Byd-goszcz, choć i tam konkurencja jest coraz większa. Jeżeli chcemy świadczyć usługi refundowane przez NFZ, a naszym kon-kurentem w małej miejscowości powia-towej jest miejscowy szpital i to spraw-nie zarządzany, to nasze szanse na zdo-bycie kontraktu są bardzo nikłe, a zmiany legislacyjne mogą sprawić, że stracimy nawet to, co mamy.

Jeżeli jesteśmy istniejącym przedsię-biorstwem, które zna swoich wszystkich

sąsiadów od wielu lat i uważa, że w jego przypadku analiza otoczenia nie jest po-trzebna – także powinniśmy jej doko-nać, skupiając się nie na tym, co jest, ale na tym, co może być w perspektywie najbliższych 5 lat. Jak duży i atrakcyjny jest lokalny rynek? Czy grozi nam wej-ście konkurencji? Jak wygląda kondycja miejscowych przedsiębiorstw, czy upa-dek któregoś może zachwiać lokalnym rynkiem pracy? Czy powstaną wkrótce nowe, duże zakłady pracy bądź nastą-pi rozbudowa osiedla mieszkaniowe-go? W jakim wieku są moi konkuren-ci – czy któryś może niedługo zamknąć bądź sprzedać swój NZOZ? Kim są moi klienci, czy ta grupa nie maleje (np. stu-denci w mniej popularnych ośrodkach akademickich, ze względu na niż demo-graficzny), ilu jest lekarzy na rynku, czy nowy podmiot miałby kogo zatrudnić, czy musiałby „przepłacać,” wyciągając lekarzy z istniejących jednostek.

Określanie celów i priorytetówJeżeli znamy już obecne otoczenie ryn-kowe, zastanowiliśmy się, jak będzie ono wyglądało za 5–10 lat, możemy za-cząć przyglądać się własnym zasobom. Poczynając od lokalu (budynek własny czy wynajmowany, możliwość wypo-wiedzenia bądź podwyżki czynszu, roz-budowy lub ograniczenia działalności), poprzez sprzęt (nowy/wymagający wy-miany, wysokiej/średniej klasy, lepszy/gorszy od konkurencji, mam wszystko czego potrzebuję, czy też muszę doku-pić), finanse (oszczędności, zdolność kredytowa, możliwości inwestycji), kończąc na zasobach ludzkich (kadra

zarządzająca, lekarze, recepcja, księgo-wość, działy sprzedaży – przy produk-tach komercyjnych). Także tutaj po-winniśmy się zastanowić nie tylko nad istniejącymi zasobami, ale także poten-cjalnymi, możliwymi do uzyskania. Je-żeli w mieście jest dwóch kardiologów, a w sąsiedztwie płacą lepiej, to na trze-ciego raczej nie ma co liczyć. Jeżeli na kilka powiatów przypada jeden endo-krynolog i to starszy, budowanie bizne-su na tej specjalizacji także raczej nie będzie wchodziło w grę. Jeżeli planuje-my rozszerzyć działalność, ale potrze-bujemy jakieś 400 metrów dodatkowej powierzchni, której nie ma skąd wyna-jąć, można rozważyć przeprowadzkę bądź zastanowić się, czy istnieje moż-liwość stworzenia drugiej, niezależnej placówki. A może trzeba będzie zrezyg-nować z całego planu?

Następnie, tak zebrane dane o włas-nej firmie należy zderzyć z wiedzą o konkurencji – na czym polega moja przewaga nad konkurencją, w czym je-stem gorszy? Czy różnica jest łatwa, czy trudna do zniwelowania? Jeżeli są-siad ma lepsze USG i to powoduje, że klienci go wybierają, to dystans można nadrobić w prosty sposób. Jeżeli wygry-wa, ponieważ posiada rezonans i kon-trakt z NFZ, wtedy zlikwidowanie prze-wagi może być trudne, bądź nawet nie-możliwe.

Mając spisaną i przygotowaną ana-lizę należy zastanowić się, czego chce-my. Wielu właścicieli średnich NZOZ-ów (o obrotach powyżej 5 mln zł rocz-nie) rozpoczynało swoją działalność w kilka lat po upadku komunizmu, bę-dąc już uznanymi lekarzami, obecnie mając około 50–60 lat. Część snuje roz-ległe plany ekspansji, druga część zasta-nawia się, czy nie jest to najlepszy okres na spieniężenie całego interesu, pozo-stanie w pracy jedynie na część etatu jako lekarz lub osoba zarządzająca, ale w o wiele mniejszym stresie i poczuciu obowiązku. I korzystanie z życia, bądź nadrobienie kontaktu z rodziną, na któ-ry to przez ostatnie kilkanaście lat pracy (po 10 i więcej godzin dziennie) po pro-stu nie było czasu. Przy tak zmieniają-cej się rzeczywistości biznesowej, pla-ny dotyczące firmy najlepiej tworzyć na 1–3 lata. Natomiast plany osobiste na 5–10 lat. Określanie celów i prioryte-tów dla firmy powinno być zsynchroni-zowane z własnymi priorytetami i cela-mi życiowymi.

»�Menedżerowie�ochrony�zdrowia�powinni�zadać�sobie�pytanie:�na�czym�polega�moja�przewaga�nad�konkurencją,�w�czym�jestem�gorszy?«


��

o p I N I e

Podejmowanie decyzji o modelu biznesowymW jednej z nowszych książek o zarządza-niu pt. „Trzy zasady” autorstwa Micha-ela Raynora i Mumtaza Ahmeda, której treść polskim czytelnikom przybliżył ar-tykuł w Harvard Business Review opub-likowany w listopadzie 2013 r., napisa-no: „statystyczne badanie tysięcy przed-siębiorstw wykazało, że kilkaset z nich osiągało dobre wyniki przez dostatecz-nie długi czas, by można je uznać za na-prawdę wyjątkowe. Ujawniło także, że organizacje te przez dziesięciolecia do-konywały słusznych wyborów strate-gicznych, kierując się trzema podstawo-wymi regułami: najpierw lepiej, potem taniej (podstawą walki konkurencyj-nej powinny być elementy wyróżniają-ce, inne niż cena). Najpierw przycho-dy, potem koszty (zwiększanie przycho-dów jest ważniejsze niż redukowanie kosztów). Nie ma żadnych innych reguł (można zmieniać wszystko, co koniecz-ne, byle przestrzegać dwóch pierwszych

zasad).” I choć każde przedsiębiorstwo znajduje się w innym otoczeniu konku-rencyjnym i ma przed sobą inne cele oraz zasoby, to w dużym uproszczeniu, jeże-li będzie się trzymało tych zasad, powin-no mieć szanse na osiągnięcie przewagi konkurencyjnej.

Na zakończenie przedstawiam kilka kluczowych elementów przewagi, w za-leżności od rodzaju prowadzonej działal-ności:– Sprzedaż i dział handlowy oraz znajo-

mość marki, silny marketing i rekla-ma – dla firm, które oparte są w zde-cydowanej większości na przychodach od klientów abonamentowych (Medi-cover, Lux-Med, Enel-Med);

– Znani lekarze – dla firm, które opierają swój biznes na podwykonawstwie dla sieci ubezpieczeniowych/sieciach abo-namentowych i klientach płacących z własnej kieszeni (Babka Medica, kli-niki profesorsko-ordynatorskie);

– Organizacja pracy, efektywność koszto-

wa – dla firm, które opierają się na prze-targach, medycynie pracy, usługach dla dużych, ale ekonomicznych klientów – uczelni, sieci sklepów (Falck, Center-Med);

– Ograniczanie konkurencji i wykorzy-stywanie pozycji monopolistycznej – dla firm, które opierają się na kontrak-cie z NFZ kluczowym jest posiadanie wszystkich niezbędnych zasobów wy-maganych do zdobycia kontraktu (le-karze danej specjalizacji, ISO, sprzęt, ciągłość itd.) w większym wymiarze niż dysponuje nimi konkurencja (duże sprywatyzowane przychodnie, szpitale wojewódzkie i część powiatowych).

Marek Kubicki, MBA dla Kadry Medycz-nej na Akademii Leona Koźmińskiego, Dyrek-tor ds. Rozwoju odpowiadający za otwieranie nowych placówek oraz akwizycje w Falck Me-dycyna. Pracował bądź współpracował m.in. z EMC Instytut Medyczny, Medicover, Enel--Med.

Jak otrzymać prezent?Wystarczy napisać do nas e-mail na adres [email protected] z krótkim uzasadnieniem, dlaczego chcielibyście Państwo otrzymać

wybrany prezent. Te najbardziej przekonujące nagrodzimy. Na e-maile czekamy w terminie do 6 marca 2015 r.

„Przysłanie korespondencji e-mail stanowi zgodę na przetwarzanie danych osobowych zawartych w korespondencji do celów związanych z rozstrzygnięciem konkursu i przez czas jego trwania. Ad-ministrator Danych Osobowych, to jest KAMSOFT S.A. (wydawca miesięcznika OSOZ) z siedzibą w Katowicach przy ul. 1 Maja 133, wpisana przez Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Kato-wicach Wydział VIII Gospodarczy KRS do Rejestru Przedsiębiorców pod nr KRS 0000345075 informuje, iż przesłanie danych osobowych jest fakultatywne, dane wykorzystane zostaną wyłącznie na potrzeby rozstrzygnięcia konkursu, po zakończeniu konkursu dane zostanę usunięte. Przez czas trwania konkursu osobie, której dane dotyczą przysługuje uprawnienie do dostępu do treści prze-

kazanych w korespondencji e-mail danych oraz ich poprawienia”.

o d r e d a k c j i

PREZENTY DLA CZYTELNIKÓW

„ludzie czy Bogowie”Dariusz Kortko, Krystyna Bochenek

„Guguły”Wioletta Grzegorzewska

Filiżanka porcelanowaOgólnopolskiego systemu

Ochrony Zdrowia

OSOZ


o p I N I e


��

S T a T y S T y k I I p R o g N o Z ymoNI ToR Z jaw ISk ep IdemIolo gIc Z N yc h

Koszty całkowiteOgólne koszty leczenia w przelicze-niu na 1000 mieszkańców zanotowały w grudniu poziom 71 212 zł. Taki wynik to wzrost w porównaniu z listopadem aż o 9 859 zł i równocześnie najwyższy re-zultat w roku 2014.

Całkowite koszty leczenia dla całego roku 2014 osiągnęły kwotę 740 305 zł, czyli o 13 649 zł więcej niż w roku ubie-głym.

Grudniowe koszty ogólne dla wszyst-kich województw były wyższe niż w li-stopadzie. Do grona liderów zaliczymy województwo mazowieckie i dolnoślą-skie. Województwa opolskie oraz kujaw-sko-pomorskie, z rezultatami kolejno – 55,4 tys. zł i 57,2 tys. zł, uplasowały się na przeciwległym biegunie.

Największy procentowy wzrost war-tości kosztów w grudniu, w porównaniu z listopadem, wystąpił w województwie śląskim (o 19,5%). Najmniejsze korekty dodatnie odnotowały województwa po-morskie (o 4,5 tys. zł czyli 6,8%) i opol-skie (o 4,3 tys. zł czyli 8,5%).

W całym roku 2014 najwyższe kosz-ty ogólne były domeną województw: ma-zowieckiego (894 tys. zł), dolnośląskiego (858,2 tys. zł) i podlaskiego (805,4 tys. zł). Najniższe koszty zanotowano w wo-jewództwach: opolskim (605,1 tys. zł), świętokrzyskim (636,1 tys. zł) i kujaw-sko-pomorskim (644,3 tys. zł).

AlergiaKoszty leczenia alergii w grudniu wynio-sły 1 106 zł. Taki rezultat jest wyższy od listopadowego o 137 zł, ale jednocześ-nie o 425 zł niższy od średniej dla całe-go 2014 roku.

Sumaryczne koszty w 2014 roku osiąg-nęły kwotę 18 380 zł (mniej niż w latach 2013 i 2012).

Najwyższymi kosztami leczenia aler-gii w przeliczeniu na 1000 mieszkańców w grudniu odznaczały się województwa: mazowieckie (1,5 tys. zł), dolnośląskie (1,4 tys. zł) i zachodniopomorskie (1,2 tys. zł). Najniższymi kosztami leczenia alergii cechowało się województwo ku-jawsko-pomorskie z rezultatem na pozio-mie 796 zł.

Porównując grudzień z listopadem, zauważamy wzrosty kosztów lecze-nia alergii we wszystkich wojewódz-twach, oprócz woj. pomorskiego (spa-dek o 70 zł). W województwie święto-krzyskim poziom wzrostu był najwyższy (o 219 zł, czyli 33,5%).

Koszty leczenia alergii w dwóch wo-jewództwach przekroczyły poziom 20 tys. zł dla całego 2014 roku (woj. mazowieckie i dolnośląskie). Najmniej kosztotwórcze były województwa: war-mińsko-mazurskie, opolskie, święto-krzyskie (z rocznymi wynikami poniżej 14 tys. zł).

Grypa i przeziębienieW grudniu koszty leczenia grypy i prze-ziębienia, w przeliczeniu na 1000 miesz-kańców, osiągnęły poziom 4 375 zł. Kwo-ta ta jest najwyższym odnotowanym wy-nikiem w 2014 roku.

W całym roku 2014 osiągnęły wartość 35 tys. zł (o 8,1 tys. zł więcej niż w roku 2013).

Koszty grypy i przeziębienia w grud-niu dla wszystkich województw były wyższe niż w listopadzie. Rekordowymi kosztami wyróżniły się województwa: mazowieckie (5,8 tys. zł), dolnośląskie (5 tys. zł) i lubuskie (4,8 tys. zł). Najniż-sze koszty zanotowano w województwie świętokrzyskim (3,2 tys. zł), warmińsko-mazurskim (3,2 tys. zł) i kujawsko-po-morskim (3,6 tys. zł).

Najwyższy kwotowy przyrost kosztów zanotowały województwa: mazowieckie, podkarpackie (powyżej 900 zł). Procen-towo najwyższe wzrosty cechowały woj. podkarpackie (o 29,4%) i woj. święto-krzyskie (o 26,4%).

Tylko województwa mazowieckie i dolnośląskie przekroczyły w całym 2014 roku kwotę 40 tys. zł w zakresie kosztów leczenia grypy i przeziębienia, tym samym osiągając najwyższe wyni-ki w Polsce. Dwa najniżej uplasowane województwa nie przekroczyły kwoty 30 tys. zł (świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie).

Monitor zjawisk epidemiologicznychKOSZTY OGÓLNE LECZENIA KOSZTY GRYPY I PRZEZIĘBIENIA KOSZTY ALERGII

ZMIANA MIESIĘCZNA W GRUDNIU W STOSUNKU DO LISTOPADA

DANE ZA 2014 ROK ZE ZMIANĄ W STOSUNKU DO 2013 ROKU

LISTOPAD 2014 GRUDZIEń 2014

61 353 zł 71 212 zł

WARTOŚĆ ZMIANY

+9 859 złLISTOPAD 2014 GRUDZIEń 2014

3 713 zł 4 375 zł

WARTOŚĆ ZMIANY

+662 złLISTOPAD 2014 GRUDZIEń 2014

969 zł 1106 zł

WARTOŚĆ ZMIANY

+137 zł

ROK 2013 ROK 2014

21 129 zł 18 380 zł

TREND PROGNOZY

–2 749 złROK 2013 ROK 2014

26 890 zł 35 003 zł

TREND PROGNOZY

+8 113 złROK 2013 ROK 2014

726 656 zł 740 305 zł

TREND PROGNOZY

+13 649 zł

DOrOtA ZAchArZeWsKA, Zakład Analiz statystycznych, KAMsOFt s.A.

* wszystkie dane w tekście i tabeli – w przeliczeniu na 1000 mieszkańców



»�Koszty�leczenia��w�grudniu�osiągnęły�najwyższy�poziom�na�przestrzeni�całego��roku�2014.«

dane bieżące prognoza

kosz

ty, t

ys. z

ł

Ogólne koszty leczenia (zakup środków farmaceutycznych) przypadające na 1000 mieszkańców

prognoza

STYCZEŃ LUTY MARZEC

KWIECIEŃ MAJ CZERWIEC

LIPIEC SIERPIEŃ WRZESIEŃ

PAŹDZIERNIK LISTOPAD GRUDZIEŃ


�0



kosz

ty, t

ys. z

ł

Koszty grypy i przeziębienia przypadające na 1000 mieszkańców

prognoza





»�Ostatni�kwartał�roku��wyróżnia�się�stałym,��wysokim�poziomem��kosztów�grypy��i�przeziębienia.«




kosz

ty, t

ys. z

ł

Koszty alergii przypadające na 1000 mieszkańców





»�W�grudniu��lekko�wzrosły�koszty�alergii�(o�137�zł),��ale�nadal�to�bardzo��niski�poziom.«


�2

S T a T y S T y k I I p R o g N o Z yS T Ruk T uR a dy S T Ry buc j I l eków

STATYSTYKA MIESIĄCA (GRUDZIEń 2014) ORAZ TRENDY W STOSUNKU DO LISTOPADA 2014

ŚREDNIA CENA ZA OPAKOWANIE LEKU ŚREDNI OBRÓT W APTECE ŚREDNIA WARTOŚĆ TRANSAKCJI

1�,�1 zł 1�2 tys. zł 20,�� zł

ŚREDNIA LICZBA PACJENTÓW W APTECE POZIOM REFUNDACJI WARTOŚĆ SPRZEDAŻY NA PACJENTA

3��0 osób 2�,�� % �2,03 zł

DZIeŃ/GODZINA O NAJWIęKsZYM OBrOcIe TYDZIEń Z NAJWIĘKSZĄ LICZBĄ KLIENTÓW NAJWIĘKSZY WZROST SPRZEDAŻY

WTOREK | 11.00–12.00 8–14 GRUDNIA LEKI ONKOLOGICZNE I IMMUNOMODULACYJNE

DOrOtA ZAchArZeWsKA, Zakład Analiz statystycznych, KAMsOFt s.A.

Struktura dystrybucji leków

W grudniu 2014 roku obrót w statystycz-nej aptece wyniósł 192 tys. zł, co ozna-cza wzrost o 26 tys. zł w porównaniu z li-stopadem oraz o 7 tys. zł w zestawieniu z grudniem ubiegłego roku. Wartość ca-łego rynku farmaceutycznego osiągnęła poziom 2 mld 741 mln zł tj. o 16,1% wię-cej w porównaniu z ubiegłym miesiącem oraz o 8,3% więcej w stosunku do grud-nia 2013 roku.

2042,5 tys. zł osiągnął obrót staty-stycznej apteki w 2014 roku. Wynik ten oznacza wzrosty o 0,2% oraz o 5,3% ana-logicznie względem roku 2013 i 2012. Obrót całego rynku farmaceutyczne-go w 2014 roku wyniósł 28,5 mld zł (o 7,4% więcej w porównaniu z rokiem 2012 i o 2,7% w zestawieniu z rokiem 2013). Wartość refundacji osiągnęła po-ziom 7,5 mld zł (o 6,7% więcej od po-ziomu z 2013 roku oraz o 9,5% więcej od wyniku z 2012 roku).

Zestawiając grudzień z listopadem 2014 roku, zauważamy wzrosty dla sprzedaży odręcznej, recept pełnopłat-nych oraz recept refundowanych. Z per-spektywy statystycznej apteki wynoszą one kolejno: 14,5%, 16,1%, 17,1% (dla całego rynku aptecznego: 14,9%, 16,5%, 17,5%).

22 i 23 grudnia 2014 roku sprzedaż w statystycznej aptece przekroczyła war-tość 9 tys. zł, ale aż w 12 innych dniach mieściła się w przedziale 8–9 tys. zł. Naj-mniejszy obrót w grudniu (poniżej 1 tys. zł) notowano 25, 26 (święta) i 28 dnia miesiąca. Wtorek okazał się najlepszym pod względem obrotu dniem miesiąca ze średnią kwotą 8 751 zł, na drugim miej-scu uplasował się poniedziałek z wyni-kiem 8 076 zł. Największy ruch w ap-tece notowano w przedziale czasowym 11.00–12.00.

W stosunku do listopada tylko jed-

na grupa ATC nie zanotowała wzrostu sprzedaży, a mianowicie – leki przeciw-pasożytnicze, owadobójcze i repelen-ty (spadek o 2%). Warto zauważyć, że jest to również grupa z najmniejszym udziałem w sprzedaży ogółem. Najwyż-szy procentowy przyrost obserwowano na grupie leków onkologicznych i im-munomodulacyjnych (o 22%), najwyż-szy kwotowy wzrost – dla leków z gru-py „przewód pokarmowy i metabolizm” (o 5,6 tys. zł).

Zestawiając dane grudniowe z dany-mi listopadowymi roku 2014 widać, że żadna z grup leków nie zmieniła swoje-go udziału w całkowitym obrocie aptecz-nym o więcej niż 0,5 punktu procentowe-go (p.p.). Największy spadek zanotowały grupy: układ sercowo-naczyniowy (0,38 p.p.) i układ mięśniowo-szkieletowy (0,26 p.p.). Największy wzrost udziału w całkowitym obrocie statystycznej ap-



teki zaobserwowano w przypadku grup: przewód pokarmowy i metabolizm (0,46 p.p.) oraz układ oddechowy (31 p.p.).

W grudniu 2014 roku średnia mar-ża ogólna wyniosła 25,91%, czyli tylko o 0,07 p.p. mniej niż w listopadzie tego samego roku oraz o 1,92 p.p. mniej niż w grudniu 2013 roku. Dla leków z list refundacyjnych, średnia marża wyniosła 17,60% (o 0,84 p.p.); dla leków sprzeda-wanych na recepty pełnopłatne – 27,88% (o 3,34 p.p. mniej); na sprzedaży odręcz-nej – 32,19% (o 3,84 p.p. mniej).

Za pojedyncze opakowanie produk-tu pacjent zapłacił w aptece średnio 16,91 zł, czyli o 24 grosze więcej niż w listopadzie 2014 roku. Z podanej kwo-ty refundator dopłacił 4,47 zł (5 groszy więcej niż w ubiegłym miesiącu; 71 gro-szy więcej niż na początku roku). Zapła-ta pacjenta wyniosła 12,44 zł (o 19 gro-szy więcej niż w listopadzie 2014 roku; 8 groszy więcej niż w styczniu tego sa-mego roku).

W grudniu 2014 roku średnia cena leków z list refundacyjnych wyniosła 27,59 zł (o 1,40 zł więcej porównując ze styczniem tego samego roku). Dopłata refundatora to 19,55 zł; resztę (8,04 zł) pacjent wyłożył z własnej kieszeni. Ceny leku dla recept pełnopłatnych oraz dla leku sprzedawanego bez recepty w ap-tekach wyniosły kolejno: 21,69 zł (23 grosze mniej niż w listopadzie), 11,61 zł (27 groszy więcej niż w ubiegłym mie-siącu).

Spośród wszystkich miesięcy 2014 roku, w grudniu odnotowano trzecią

Rys. 1. Wielkość obrotu statystycznej apteki w poszczególnych dniach grudnia (porównanie do ubiegłego roku)

Rys. 2. Wielkość obrotu statystycznej apteki w poszczególnych dniach grudnia – podział na dni tygodnia (porównanie do ubiegłego roku)

grudzień 2014 grudzień 2013


Rys. 3. Podział sprzedaży aptecznej na kategorie – % wartości sprzedaży


��


Rys. 4. Poziom marży aptecznej (%) w latach 2006–2014

Rys. 5. Podział średniej ceny leku (w zł) na zapłatę pacjenta i dopłatę refundacyjną w latach 2013–2014

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

1 2 3 4 5 6 7

2013 2014

8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

refundacjazapłata pacjenta

3,76 4,25 4,10 4,37 4,31 4,40 4,39 4,35 4,20 4,35 4,33 4,02 4,13 4,23 4,19 4,41 4,55 4,58 4,56 4,42 4,37 4,42 4,42 4,47

12,36 12,39 12,37 12,25 12,21 12,08 12,07 12,02 12,21 12,33 12,20 12,67 12,19 12,16 12,12 12,05 11,94 11,90 11,97 11,99 12,06 12,14 12,25 12,44

Rys. 6. Podział średniej ceny pozycji sprzedanej na receptę refundowaną (w zł) na zapłatę pacjenta i dopłatę refundacyjną w latach 2013–2014

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2013 2014

refundacjazapłata pacjenta

18,19 19,01 18,61 18,92 18,61 18,78 18,91 18,87 19,05 18,91 18,89 18,25 18,61 18,83 19,08 19,13 19,37 19,39 19,30 19,10 19,36 19,30 18,96 19,55

8,69 8,30 8,42 8,05 8,24 8,37 8,29 8,16 8,15 8,41 8,25 9,39 7,57 7,80 7,62 7,56 7,24 7,28 7,63 7,73 7,67 8,02 8,10 8,04

Rys. 7. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w ciągu miesiąca w latach 2006–2014



najwyższą liczbę klientów odwiedzają-cych statystyczną aptekę. Łącznie było to 3 690 osób (wzrost o 370 osób w porów-naniu z listopadem, spadek o 200 osób w stosunku do grudnia 2013 roku). Najwię-cej pacjentów zdecydowało się na zakupy w aptece w tygodniu 8–14 grudnia (887 osób). Inaczej niż rok wcześniej, gdy przodującym tygodniem był okres 15–21 grudnia z wynikiem 990 pacjentów. Naj-mniej osób odwiedziło statystyczną apte-kę w okresie 22–28 grudnia (596 osób). Podobnie do zeszłego roku, gdy w tym samym tygodniu odnotowano wynik 708 osób.

Statystyczny klient wydał w aptece 52,03 zł, czyli o 2,03 zł więcej w zesta-wieniu z wynikiem listopadowym tego samego roku oraz o 4,47 zł więcej w po-równaniu z grudniem ubiegłego roku. Z podaje kwoty 38,27 zł zapłacił pacjent, resztę (13,76 zł) dopłacił refundator. Ze-stawiając wyniki z grudniem ubiegłe-go roku okazuje się, że pacjent wyłożył z własnej kieszeni o 2,20 zł więcej, w tym samym czasie refundator dopłacił więcej o 2,30 zł.

Większa liczba pacjentów musiała przełożyć się na wzrost obrotów rynku w ostatnim miesiącu roku 2014, nawet je-śli ciepły początek sezonu grypowo-prze-ziębieniowego na to nie wskazywał. O ile ten okres rozpoczął się obrotem mniej-szym niż spodziewany, a o taki stan rze-czy posądzać można było warunki pogo-dowe, o tyle grudniowe wyniki nie są za-skakujące. Grudzień nie był miesiącem dużych skoków cen analizowanych kate-gorii leków ani wahań marż aptecznych. Mniejsza liczba pacjentów niż w grudniu ubiegłego roku przy wyższym obrocie apteki przełożyła się na wyższe wartości jednostkowe na osobę. Apteki w grudniu odwiedziło mniej pacjentów, ale zostawi-li oni więcej pieniędzy niż przed dwuna-stoma miesiącami. Przychody jednostko-we na osobę okazały się wyższe od śred-niej z jedenastu pierwszych miesięcy oraz dla większości kategorii były najwyższe w całym roku.

Rys. 8. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w rozbiciu na przedziały godzinowe w dniu po-wszednim w grudniu

Rys. 9. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w poszczególnych dniach grudnia (porównanie do ubiegłego roku)

Rys. 10. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w poszczególnych tygodniach grudnia (porównanie do ubiegłego roku)

Tab. 1. Sprzedaż produktów w statystycznej aptece wg. statusu produktu

Wg. statusu leku w bazie BLOZWartość sprzedaży w statystycznej aptece (PLN) Udział w całkowitej wartości sprzedaży aptecznej

grudzień 2014 grudzień 2013 grudzień 2014 grudzień 2013

Lek - RX 114 937 109 166 59,86% 59,01%

Lek - OTC 42 974 42 540 22,38% 22,99%

Suplement diety lub dietetyczny środek spożywczy 16 964 16 674 8,84% 9,01%

Pozostałe 17 125 16 621 8,92% 8,98%




��


Rys. 11. Prognoza miesięcznych obrotów statystycznej apteki

Wartości w cenach detalicznych brutto

Obrót 2014: 2 042,5 tys. zł

Zmiana: wzrost 0–1%

prognoza obrotu realizacja obrotu

I 2014 II 2014 III 2014 IV 2014 V 2014 VI 2014 VII 2014 VIII 2014 IX 2014 X 2014 XI 2014 XII 2014

Tysi

ące

zł

realizacja (poprzedni rok)

150

160

170

180

190

200

Tab. 2. Opis stanu statystycznej apteki w formie skróconego biuletynu informacyjnego za grudzień 2014

grudzień 2014

zmiana w stosunku do (%) zmiana w stosunku do (liczbowo)

listopada 2014

stycznia 2014

grudnia 2013

listopada 2014

stycznia 2014

grudnia 2013

obrót całkowity (w tys. zł)

statystyczna apteka 192,0 15,7% 10,3% 3,8% 26,0 18,0 7,0

cały rynek apteczny 2 741 376 16,1% 15,1% 8,3% 379 528,0 360 012,0 209 651,0

recepty refundowane (w tys. zł)



recepty pełnopłatne (w tys. zł)


cały rynek apteczny 594 365 16,5% 14,6% 12,6% 84 134,3 75 899,4 66 644,3

sprzedaż odręczna (w tys. zł)

statystyczna apteka 78,4 17,1% 6,1% -0,5% 11,4 4,5 -0,4


wartość refundacji (w tys. zł)


cały rynek apteczny 725 063 15,7% 20,4% 19,0% 98 550,8 122 631,4 115 641,3

udział refundacji

w całkowitym obrocie 26,4% -0,3% 4,6% 9,9% 0,0 0,0 0,0

w sprzedaży refundowanej 70,9% 1,1% -0,3% 7,3% 0,0 0,0 0,0

średnia cena opakowania

ogółem 16,91 zł 1,5% 3,7% 1,3% 0,24 0,60 0,22

dla leków z list refundacyjnych 27,59 zł 2,0% 5,4% -0,2% 0,53 1,40 -0,05

dla leków z recept pełnopłatnych 21,69 zł -1,0% 1,2% -0,1% -0,23 0,26 -0,01

dla produktów bez recepty (OTC) 11,61 zł 2,3% 0,9% 0,0% 0,27 0,11 0,00

Liczba pacjentów w aptece 3 690 11,1% -1,9% -5,1% 370,0 -70,0 -200,0

Liczba pacjentów w aptece (recepty refundowane) 810 11,0% 5,2% 2,5% 80,0 40,0 20,0

Liczba pacjentów w aptece (recepty pełnopłatne) 880 11,4% 0,0% 0,0% 90,0 0,0 0,0

Liczba pacjentów w aptece (sprzedaż odręczna) 3 010 11,9% -1,0% -5,0% 320,0 -30,0 -160,0

Średnia marża apteczna

ogółem 25,91% -0,3% -5,0% -6,9% 0,0 0,0 0,0

dla leków z list refundacyjnych 17,60% -0,7% -7,4% -4,6% 0,0 0,0 0,0

dla leków na recepty pełnopłatne 27,88% 1,1% -7,7% -10,7% 0,0 0,0 0,0

dla sprzedaży odręcznej 32,19% 1,0% -6,6% -10,7% 0,0 0,0 0,0

Wartość sprzedaży na pacjenta 52,03 zł 4,1% 12,4% 9,4% 2,0 5,8 4,5

Wartość zapłaty przez pacjenta 38,27 zł 4,2% 10,7% 6,0% 1,5 3,7 2,2

Wartość dopłaty refundatora 13,76 zł 3,8% 17,6% 20,2% 0,5 2,1 2,3

Wartość sprzedaży na pacjenta (recepty refundowane) 87,43 zł 3,2% 11,1% 3,7% 2,7 8,7 3,1

Wartość zapłaty przez pacjenta (recepty refundowane) 25,47 zł 0,5% 11,9% -11,1% 0,1 2,7 -3,2

Wartość dopłaty refundatora (recepty refundowane) 61,95 zł 4,4% 10,8% 11,4% 2,6 6,0 6,3

Wartość sprzedaży na pacjenta (recepty pełnopłatne) 47,30 zł 4,2% 9,9% 8,0% 1,9 4,3 3,5

Wartość sprzedaży na pacjenta (sprzedaż odręczna) 26,06 zł 4,6% 7,2% 4,8% 1,1 1,7 1,2



realizacja refundacji (rok 2013)

I 2014 II 2014 III 2014 IV 2014 V 2014 VI 2014 VII 2014 VIII 2014 IX 2014 X 2014 XI 2014 XII 2014

prognoza obrotu realizacja obrotu (rok 2013)realizacja obrotu

prognoza refundacjirealizacja refundacji

Mili

ony

zł

0

500

1 000

1 500

2 000

2 500

3 000

Rys. 12. Prognoza miesięcznej wartości obrotu w kraju (ceny detaliczne brutto)

Obrót 2014: 28,5 mld zł

refundacja: 7,6 mld zł

Zmiana obrotu: wzrost 2 do 4% (w stosunku do roku 2013)

Zmiana refundacji: wzrost 5 do 7% (w stosunku do roku 2013)

Prognoza sprzedaży rocznej w oparciu o dane do grudnia 2014 Dane narastające od początku roku

2014

zmiana w stosunku do (%)

zmiana w stosunku do (liczbowo) 2014

zmiana w stosunku do (%)

zmiana w stosunku do (liczbowo)

2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012

2 042,5 0,2% 5,3% 4,0 103,0 2 042,5 0,2% 5,3% 4,0 103,0

28 498 787,5 2,7% 7,4% 740 493,0 1 970 667,5 28 498 787,5 2,7% 7,4% 740 493,0 1 970 667,5

749,9 0,7% 5,2% 5,5 36,7 749,9 0,7% 5,2% 5,5 36,7

10 465 671,5 3,2% 7,3% 328 055,7 710 371,6 10 465 671,5 3,2% 7,3% 328 055,7 710 371,6

448,8 -0,8% 4,4% -3,5 18,8 448,8 -0,8% 4,4% -3,5 18,8

6 261 420,1 1,7% 6,5% 103 034,3 379 889,0 6 261 420,1 1,7% 6,5% 103 034,3 379 889,0

828,0 0,1% 5,8% 0,7 45,4 828,0 0,1% 5,8% 0,7 45,4

11 551 692,8 2,5% 7,9% 286 954,6 848 562,7 11 551 692,8 2,5% 7,9% 286 954,6 848 562,7

544,1 4,2% 7,4% 21,7 37,3 544,1 4,2% 7,4% 21,7 37,3

7 592 175,2 6,7% 9,5% 479 083,5 660 395,6 7 592 175,2 6,7% 9,5% 479 083,5 660 395,6

26,6% 4,0% 2,0% 0,0 0,0 26,64% 4,0% 2,0% 1,0% 0,5%

71,4% 3,3% 2,0% 0,0 0,0 71,36% 3,3% 2,0% 2,3% 1,4%

16,50 zł 0,0% 2,0% 0,0 0,3 16,5 0,0% 2,0% 0,0% 32,9%

26,87 zł -1,0% -0,6% -0,3 -0,2 26,9 -1,0% -0,6% -28,0% -16,1%

21,83 zł -0,5% 2,2% -0,1 0,5 21,8 -0,5% 2,2% -11,0% 47,3%

11,24 zł 0,5% 3,2% 0,1 0,3 11,2 0,5% 3,2% 6,0% 34,7%

41 770 -4,4% -3,6% -1 920,0 -1 550,0 41 770 -4,4% -3,6% -1 920 -1 550

9 010 -1,4% -1,1% -130,0 -100,0 9 010 -1,4% -1,1% -130 -100

9 960 -3,5% -0,8% -360,0 -80,0 9 960 -3,5% -0,8% -360 -80

33 750 -4,2% -2,2% -1 490,0 -770,0 33 750 -4,2% -2,2% -1 490 -770

26,79% -2,9% 0,4% 0,0 0,0 26,79% -2,9% 0,4% -0,8% 0,1%

18,63% 1,9% 2,3% 0,0 0,0 18,63% 1,9% 2,3% 0,4% 0,4%

29,26% -8,1% -4,0% 0,0 0,0 29,26% -8,1% -4,0% -2,6% -1,2%

33,55% -7,0% -5,6% 0,0 0,0 33,55% -7,0% -5,6% -2,5% -2,0%

48,90 zł 4,8% 9,2% 2,2 4,1 48,90 zł 4,8% 9,2% 2,24 zł 4,13 zł

35,87 zł 3,4% 8,5% 1,2 2,8 35,87 zł 3,4% 8,5% 1,17 zł 2,80 zł

13,03 zł 8,9% 11,3% 1,1 1,3 13,03 zł 8,9% 11,3% 1,07 zł 1,33 zł

83,23 zł 2,2% 6,3% 1,8 4,9 83,23 zł 2,2% 6,3% 1,78 zł 4,95 zł

23,84 zł -5,4% 1,3% -1,4 0,3 23,84 zł -5,4% 1,3% -1,37 zł 0,30 zł

59,40 zł 5,6% 8,5% 3,2 4,6 59,40 zł 5,6% 8,5% 3,15 zł 4,65 zł

45,06 zł 2,8% 5,2% 1,2 2,2 45,06 zł 2,8% 5,2% 1,24 zł 2,23 zł

24,53 zł 4,5% 8,2% 1,1 1,9 24,53 zł 4,5% 8,2% 1,06 zł 1,86 zł


��


Tab. 3. Średnia miesięczna sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na rodzaje sprzedaży – dotyczy aktualnego miesiąca

rodzaj sprzedażytransakcje sprzedaż brutto Opłata pacjenta refundacja udział wart. % Opakowania Śr. cena Śr. cena

liczba % Wartość % Wartość % Wartość % Pac. ref. liczba zł/opak. zł/trans.

1. u-r 886,08 9,50 41875,05 21,81 8506,87 6,02 33368,18 65,71 20,31 79,69 1221,10 34,29 47,26

2. u-30 631,47 6,77 18020,02 9,39 7555,56 5,35 10464,47 20,61 41,93 58,07 835,13 21,58 28,54

3. u-50 339,96 3,64 7936,79 4,13 4517,10 3,20 3419,69 6,73 56,91 43,09 387,37 20,49 23,35

4. u-BeZPŁAtNY 30,79 0,33 1311,29 0,68 20,10 0,01 1291,18 2,54 1,53 98,47 67,48 19,43 42,59

5. INWAlIDA WOJeNNY 25,29 0,27 894,85 0,47 0,00 0,00 894,85 1,76 0,00 100,00 34,68 25,81 35,39

6. INWAlIDA WOJsKOWY 0,36 0,00 7,76 0,00 1,48 0,00 6,28 0,01 19,03 80,97 0,46 16,73 21,50

7. ZhK 12,84 0,14 289,20 0,15 45,12 0,03 244,07 0,48 15,60 84,40 16,42 17,61 22,53

8. AZ 0,01 0,00 0,11 0,00 0,00 0,00 0,11 0,00 0,00 100,00 0,01 12,35 18,06

9. NArKOtYKI 2,67 0,03 481,90 0,25 30,35 0,02 451,55 0,89 6,30 93,70 4,08 118,18 180,33

10. ŚrODKI POMOcNIcZe 10,97 0,12 1126,03 0,59 484,59 0,34 641,45 1,26 43,03 56,97 112,65 10,00 102,66

11. PelNOPŁAtNe 1620,67 17,37 41628,00 21,68 41628,00 29,48 0,00 0,00 100,00 0,00 1919,10 21,69 25,69

12. ODręcZNA 5769,24 61,83 78429,00 40,85 78429,00 55,54 0,00 0,00 100,00 0,00 6753,05 11,61 13,59

13. rAZeM 9330,34 100,00 192000,00 100,00 141218,17 100,00 50781,83 100,00 73,55 26,45 11351,54 16,91 20,58

Tab. 4. Średnia okresowa sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na rodzaje sprzedaży – średnia narastająca od początku roku



1. u-r 807,81 9,60 36706,49 21,57 7244,54 5,80 29461,95 64,98 19,74 80,26 1110,49 33,05 45,44

2. u-30 577,04 6,86 16154,08 9,49 6728,96 5,39 9425,12 20,79 41,65 58,35 757,45 21,33 27,99

3. u-50 304,45 3,62 6922,03 4,07 3893,26 3,12 3028,77 6,68 56,24 43,76 343,21 20,17 22,74

4. u-BeZPŁAtNY 27,95 0,33 1167,92 0,69 14,56 0,01 1153,46 2,54 1,25 98,76 61,43 19,01 41,79

5. INWAlIDA WOJeNNY 25,44 0,30 877,69 0,52 0,00 0,00 906,06 2,00 0,00 103,23 35,17 24,96 34,49

6. INWAlIDA WOJsKOWY 0,33 0,00 7,38 0,00 1,33 0,00 6,05 0,01 17,98 82,02 0,43 16,98 22,09

7. ZhK 11,57 0,14 260,15 0,15 36,97 0,03 223,18 0,49 14,21 85,79 14,72 17,67 22,49

8. AZ 0,00 0,00 0,05 0,00 0,00 0,00 0,06 0,00 0,00 103,33 0,00 11,03 13,64

9. NArKOtYKI 2,41 0,03 402,00 0,24 26,38 0,02 375,62 0,83 6,56 93,44 3,58 112,28 167,02

10. ŚrODKI POMOcNIcZe 11,73 0,14 1314,66 0,77 553,77 0,44 760,89 1,68 42,12 57,88 134,21 9,80 112,09

11. PelNOPŁAtNe 1459,04 17,34 37401,23 21,97 37401,23 29,95 0,00 0,00 100,00 0,00 1713,48 21,83 25,63

12. ODręcZNA 5187,42 61,64 68998,96 40,54 68998,96 55,24 0,00 0,00 100,00 0,00 6140,84 11,24 13,30

13. rAZeM 8415,20 100,00 170208,33 100,00 124897,81 100,00 45338,99 100,00 73,38 26,64 10314,97 16,50 20,23

Tab. 5. Średnia miesięczna sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na grupy sprzedaży – dotyczy aktualnego miesiąca



1. recepty ref. całość 1929 20,68 70817 36,88 20634 14,61 50183 98,82 29,14 70,86 2567 27,59 36,70

2. recepty pełnopłatne 1621 17,37 41628 21,68 41628 29,48 0 0,00 100,00 0,00 1919 21,69 25,69

3. sprzedaż odręczna 5769 61,83 78429 40,85 78429 55,54 0 0,00 100,00 0,00 6753 11,61 13,59

4. Inne pozycje (wnioski) 11 0,12 1126 0,59 485 0,34 641 1,26 43,03 56,97 113 10,00 102,66

5. rAZeM 9330 100,00 192000 100,00 141218 100,00 50782 100,00 73,55 26,45 11352 16,91 20,58

Tab. 6. Średnia okresowa sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na grupy sprzedaży – zestawienie narastające od początku roku



1. recepty ref. całość 1757,01 20,88 62497,79 36,72 17946,00 14,37 44580,26 98,33 28,71 71,33 2326,48 26,86 35,57

2. recepty pełnopłatne 1459,04 17,34 37401,23 21,97 37401,23 29,95 0,00 0,00 100,00 0,00 1713,48 21,83 25,63

3. sprzedaż odręczna 5187,42 61,64 68998,96 40,54 68998,96 55,24 0,00 0,00 100,00 0,00 6140,84 11,24 13,30

4. Inne pozycje (wnioski) 11,73 0,14 1314,66 0,77 553,77 0,44 760,89 1,68 42,12 57,88 134,21 9,80 112,09

5. rAZeM 8415,20 100,00 170208,33 100,00 124897,81 100,00 45338,99 100,00 73,38 26,64 10314,97 16,50 20,23

Tab. 7. Prognoza rocznej sprzedaży w statystycznej aptece w rozbiciu na grupy sprzedaży







5. rAZeM 1408837294 100,00 28498787500 100,00 20911313056 100,00 7592175173 100,00 73,38 26,64 1726884120 16,50 20,23

Tab. 8. Prognoza rocznej sprzedaży w rozbiciu na grupy sprzedaży z uwzględnieniem zmieniającej się w ciągu roku liczby aptek – cały rynku apteczny







5. rAZeM 1409986632 100,00 28475931797 100,00 20952931519 100,00 7523000139 100,00 73,58 26,42 1732687665 16,43 20,20


S T a T y S T y k I I p R o g N o Z ya N a l I Z a oSoZ

Podsumowanie roku

Znamy już wszystkie wskaźniki obrazujące rynek farmaceutyczny w minionym roku. Dane na temat sprzedaży w kolejnych miesiącach mówią o powolnym, ale stabilnym wzroście. Jak dokładnie wyglądał rok 2014 w farmacji?

DOrOtA ZAchArZeWsKA Zakład Analiz statystycznych, KAMsOFt s.A.

Rynek w roku 2014Przyrównując wartościowe wyniki sprzedaży z roku 2014 do danych z lat 2012 i 2013 można zauważyć wzrosty dla większości badanych kategorii le-ków. Zestawienie tych samych danych z rokiem 2011 pokazuje wzrost całkowi-tych obrotów rynku i statystycznej apte-ki, ale szczegółowe porównania poszcze-gólnych kategorii wypadają różnie.

Wartość całego rynku farmaceutycz-nego w roku 2014 wyniosła 28,5 mld zł, czyli więcej o 2,7% porównując z rokiem 2013 oraz o 7,4% w zestawieniu do roku 2012. Statystyczna apteka osiągnęła rocz-ne obroty na poziomie 2 042 500 zł. Taki wynik to przyrost względem lat 2013 i 2012 kolejno o 4000 zł i 103 000 zł.

Rynek farmaceutyczny zanotował wzrost sprzedaży w roku 2014 względem

Foto

: tak

acsi

75 /

Fot

er /

CC

BY-

SA

»�Wartość�całego�rynku�farmaceutycznego��w�roku�2014�wzrosła��o�2,7%�w�porównaniu��z�rokiem�poprzednim.«

2014

roku 2013 we wszystkich podstawowych grupach sprzedażowych. Wartość sprze-daży odręcznej wzrosła o 2,5%, sprzedaż na receptach refundowanych – o 3,2%, a na receptach pełnopłatnych – o 1,7%. Na poziomie statystycznej apteki zano-towano mniejsze zmiany, a mianowicie: wzrost dla sprzedaży odręcznej i recept refundowanych kolejno o 0,1% i 0,7% oraz spadek na sprzedaży recept pełno-płatnych o 0,8%.

Średnia cena za opakowanie leku w 2014 roku nie zmieniła się zestawiając z rokiem ubiegłym i wyniosła 16,50 zł. Porównując wynik z rokiem 2012 widać wzrost ceny o 33 groszy. Średnia cena opakowania dla leków refundowanych spadła o 28 groszy (porównując 2014 z 2013 rokiem) i była najniższa dla okre-su 2010–2014. Natomiast cena opako-wania leku wydawanego w aptece bez recepty w 2014 roku była wyższa tylko o 6 groszy w porównaniu z ubiegłym ro-kiem i wyniosła 11,24 zł.

Poziom średniej marży aptecznej ogółem w 2014 roku wyniósł 26,79% (spadek o 0,79% w porównaniu z ro-kiem 2013; wzrost o 0,12% zestawiając z rokiem 2012). Średnia marża aptecz-na dla leków refundowanych osiągnęła wynik 18,63% i jest to najwyższy wynik w ostatnich trzech latach. Marża dla le-ków sprzedawanych bez recepty wynio-sła 33,55%, czyli najmniej zestawiając z okresem 2012–2014.

Liczba pacjentów odwiedzających ap-tekę w 2014 roku była najniższa dla całe-go badanego okresu, ale statystyczny pa-cjent dokonał zakupów za kwotę 48,90 zł,

Analiza szczegółowa


�0


co jest wartością rekordową na przestrze-ni lat 2006–2014 (więcej o 2,24 zł w ze-stawieniu z rokiem 2013 oraz o 4,13 zł w stosunku do roku 2012).

W tej kwocie 13,03 zł dopłacił refun-dator (1,07 zł więcej niż w roku 2013), natomiast 35,87 zł pacjent musiał pokryć z własnej kieszeni. Poziom zapłaty pa-cjenta wzrósł o 1,17 zł porównując z ro-kiem 2013 oraz aż o 2,80 zł w stosunku do roku 2012.

Wartość koszyka statystycznego pa-cjenta dla sprzedaży na recepty refundo-wane wyniosła 83,23 zł, czyli o 2,19% więcej niż w roku ubiegłym i o 6,3% więcej niż w roku 2012. W podanej kwo-cie zapłata pacjenta wyniosła 23,84 zł (o 1,37 zł mniej niż w roku 2013), nato-miast resztę wynoszącą 59,40 zł dopłacił refundator. Dopłata refundatora tym sa-mym zwiększyła się o 3,15 zł oraz 4,65 zł zestawiając kolejno 2013 i 2012 rok.

Wartość koszyka dla recept pełno-płatnych wyniosła 45,06 zł (wzrost o 1,24 zł), a w przypadku sprzedaży od-ręcznej – 24,53 zł (wzrost o 1,06 zł).

Analiza szczegółowaWartości całego rynku farmaceutycznego dla roku 2014 z reguły górują nad wyni-kami poszczególnych miesięcy lat 2013 i 2012. Jedynym wyjątkiem jest wynik rynku za styczeń 2013, który jest wyż-szy o 3,37% od wyniku za styczeń 2014 roku. Wartości rynku w 2014 roku są po-równywalne do roku 2011 i oba lata od-znaczają się najwyższymi sumaryczny-mi wartościami obrotów dla całego ba-danego okresu. Jednak w końcówce roku 2014 nie zanotowano takich wzrostów, jak w roku 2011.

Obraz statystycznej apteki jest bardzo podobny do obrazu całego rynku. Rów-nież sumaryczne wartości z lat 2014 i 2011 są najwyższe dla całego analizo-wanego okresu, ale to 2011 rok (a nie 2014) jest rekordowy pod tym wzglę-dem. Styczeń i luty 2014 roku wyglądały podobnie do okresu sprzed 3 lat, w marcu wyniki spadły do poziomu z 2012 roku, następnie do lipca włącznie utrzymywa-ły się najwyższe wyniki dla badanego okresu (z niewielkim wyjątkiem czerw-ca), a od sierpnia przypominały już rok ubiegły.

Najbardziej popularną klasą sprze-dażową w aptekach w roku 2014 były – podobnie jak w poprzedzającym roku – produkty dedykowane przewodowi pokarmowemu i metabolizmowi (z wyni-kiem powyżej 18% rynku). Drugie miej-sce zajmuje układ sercowo-naczyniowy

Rys. 1. Miesięczne zestawienie obrotów statystycznej apteki w latach 2006–2014

100 000

150 000

200 000

250 000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Rys. 2. Miesięczne zestawienie obrotów na rynku aptecznym w latach 2006–2014

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

1,5 mld.

2,0 mld.

2,5 mld.

3,0 mld.

Rys. 3. Podział wartościowy sprzedaży w latach 2014 i 2013

2014 rok

2013 rok



Tabe

la 2

. Mie

sięc

zne

zest

awie

nie

obro

tów

w la

tach

200

7–20

14

mie

s.O

brót

w s

taty

styc

znej

apt

ece

(w z

ł)c

ałko

wity

obr

ót n

a ry

nku

apte

czny

m (w

zł)

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

114

2 50

015

9 00

017

4 00

015

8 50

017

3 00

014

1 00

018

2 00

017

4 00

01

793

505

000

2 07

8 60

7 00

02

367

096

000

2 11

6 13

3 50

02

310

415

000

1 92

5 49

6 00

02

463

734

000

2 38

1 36

4 00

0

214

1 00

015

0 00

015

2 00

015

5 00

016

6 00

015

5 00

016

2 00

016

4 50

01

778

856

000

1 97

1 00

0 00

02

069

328

000

2 06

3 36

0 00

02

216

930

000

2 11

6 68

0 00

02

192

994

000

2 25

6 11

7 50

0

314

8 00

015

0 50

016

4 50

017

6 00

018

4 00

016

9 50

017

7 00

017

7 00

01

870

720

000

1 98

6 50

0 00

02

244

438

000

2 33

5 87

2 00

02

466

520

000

2 32

3 16

7 00

02

396

049

000

2 43

0 21

0 00

0

413

5 50

015

7 50

015

8 00

016

6 00

016

4 00

016

2 00

016

9 50

017

1 00

01

718

275

500

2 08

7 50

5 00

02

156

700

000

2 20

3 15

2 00

02

198

420

000

2 22

0 37

2 00

02

305

878

000

2 34

9 19

8 00

0

513

3 00

014

2 00

014

9 00

016

2 00

016

2 00

015

7 00

016

0 00

016

5 00

01

690

563

000

1 89

0 30

4 00

02

031

466

000

2 15

0 06

4 00

02

171

610

000

2 15

1 84

2 00

02

179

840

000

2 27

9 47

5 00

0

613

3 50

014

1 00

015

1 00

016

5 50

015

8 00

016

4 00

015

9 50

016

3 50

01

700

923

500

1 88

5 87

5 00

02

056

167

000

2 19

8 00

5 50

02

117

990

000

2 24

7 78

4 00

02

173

028

000

2 27

1 34

2 00

0

713

0 00

013

9 00

015

4 00

016

3 00

015

5 00

014

7 00

016

3 00

016

5 50

01

661

140

000

1 86

7 60

4 00

02

094

400

000

2 16

8 71

5 00

02

093

585

000

2 01

4 78

2 00

02

220

712

000

2 31

1 37

3 00

0

813

0 50

013

2 00

013

8 00

015

6 00

015

8 50

015

1 00

015

6 00

015

2 00

01

672

096

500

1 77

7 77

6 00

01

871

142

000

2 07

5 58

0 00

02

148

626

000

2 06

9 60

6 00

02

128

152

000

2 13

5 29

6 00

0

914

0 00

015

4 00

016

1 00

017

8 00

017

4 50

015

9 00

016

8 50

017

2 00

01

799

700

000

2 07

8 38

4 00

02

176

720

000

2 36

8 29

0 00

02

365

522

000

2 17

6 23

3 00

02

301

036

000

2 42

9 32

8 00

0

1015

5 00

016

2 00

017

1 00

017

9 00

018

3 00

018

1 00

018

6 50

018

0 00

02

000

740

000

2 18

9 43

0 00

02

305

080

000

2 38

1 59

5 00

02

480

748

000

2 46

8 29

7 00

02

547

403

500

2 55

1 86

0 00

0

1114

8 50

014

4 50

017

4 00

016

8 00

018

2 00

017

1 00

016

9 50

016

6 00

01

925

154

000

1 95

7 39

7 00

02

338

386

000

2 23

5 24

0 00

02

485

392

000

2 33

1 92

7 00

02

317

743

000

2 36

1 84

8 00

0

1215

2 00

016

9 50

017

6 50

018

7 00

022

6 00

018

2 00

018

5 00

019

2 00

01

978

736

000

2 30

0 45

4 00

02

364

923

500

2 52

3 39

0 00

03

086

256

000

2 48

1 93

4 00

02

531

725

000

2 74

1 37

6 00

0

Tabe

la 1

. Ryn

ek fa

rmac

euty

czny

201

4 w

licz

bach

– p

orów

nani

e do

lat 2

006–

2013

(lata

) ►

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

stat

y-st

yczn

a ap

teka

cały

ryn

ek

apte

czny

Obr

ót c

ałko

wity

(w z

ł)2 0

42 50

028

498 7

87 50

02 0

38 50

027

765 3

74 50

01 9

39 50

026

528 2

71 00

02 0

86 00

028

142 0

14 00

02 0

14 00

026

793 3

92 00

01 9

23 00

026

075 8

46 50

01 8

01 00

024

070 7

85 50

01 6

89 50

021

591 7

68 50

01 6

48 00

020

397 0

00 00

0

rece

pty

refu

ndow

ane

(w z

ł)74

9 922

10 46

5 671

546

744 4

3610

140 1

41 35

271

3 178

9 755

356 6

0793

4 948

12 61

4 938

003

906 1

2412

054 2

91 06

386

4 612

11 17

7 073

770

836 2

0511

177 0

73 77

079

0 379

10 09

9 706

466

823 0

0010

150 0

00 00

0

rece

pty

pełn

opła

tne

(w z

ł)44

8 815

6 261

420 0

6645

2 277

6 159

957 8

9542

9 997

5 881

565 3

6038

7 291

5 224

589 9

0937

3 863

4 973

612 2

7136

6 088

4 964

735 1

9234

8 068

4 652

316 8

5933

1 723

4 238

767 5

0932

2 500

3 980

000 0

00

sprz

edaż

odr

ęczn

a (w

zł)

827 9

8711

551 6

92 78

982

7 279

11 26

7 678

265

782 5

6910

703 1

89 03

675

1 354

10 13

5 135

639

723 0

329 6

19 43

2 722

682 2

269 2

49 40

0 601

607 9

408 1

23 91

7 720

558 5

437 1

40 17

5 321

494 0

006 0

97 00

0 000

Śred

nia

cena

opa

kow

ania

16,5

0 zł

16,5

0 zł

16,1

7 zł

16,3

0 zł

15,7

6 zł

15,1

3 zł

14,2

7 zł

13,6

2 zł

13,5

9 zł

Śred

nia

cena

opa

kow

ania

dl

a le

ków

refu

ndow

anyc

h26

,87

zł27

,15

zł27

,03

zł27

,55

zł27

,42

zł26

,83

zł25

,39

zł23

,93

zł23

,40

zł

Śred

nia

cena

opa

kow

ania

dl

a le

ków

bez

rece

pty

11,2

4 zł

11,1

8 zł

10,8

9 zł

10,0

5 zł

9,57

zł

9,07

zł

8,33

zł

7,95

zł

7,57

zł

Śred

nia

mar

ża a

ptec

zna

26,7

9%27

,58%

26,6

7%26

,40%

27,2

3%26

,16%

24,1

4%23

,92%

24,3

8%

Śred

nia

mar

ża a

ptec

zna

dl

a le

ków

refu

ndow

anyc

h18

,63%

18,2

7%18

,21%

20,0

0%20

,95%

20,0

9%18

,51%

18,3

5%18

,34%

Śred

nia

mar

ża a

ptec

zna

dl

a le

ków

bez

rece

pty

33,5

5%33

,69%

32,3

3%32

,54%

33,1

9%31

,83%

30,1

5%29

,54%

30,2

1%

licz

ba p

acje

ntów

w a

ptec

e41

770

43 6

9043

320

44 2

5044

395

44 8

1244

615

44 3

3645

367

War

tość

spr

zeda

ży n

a pa

cjen

ta48

,90

zł46

,66

zł44

,77

zł47

,14

zł45

,37

zł42

,91

zł40

,37

zł38

,11

zł36

,33

zł

War

tość

zap

łaty

prz

ez p

acje

nta

35,8

7 zł

34,7

0 zł

33,0

7 zł

32,6

1 zł

30,9

2 zł

29,3

2 zł

27,8

4 zł

26,5

8 zł

24,3

8 zł

War

tość

dop

łaty

refu

ndat

ora

13,0

3 zł

11,9

6 zł

11,7

0 zł

14,5

3 zł

14,4

4 zł

13,6

0 zł

12,5

3 zł

11,5

2 zł

11,9

5 zł


�2


Rys. 4. Miesięczny rozkład sprzedaży w podziale na poszczególne grupy w latach 2006–2013

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

200000000

300000000

400000000

500000000

600000000

700000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

40000000

60000000

80000000

100000000

120000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

250000000

300000000

350000000

400000000

450000000

500000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

40000000

60000000

80000000

100000000

120000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

60000000

80000000

100000000

120000000

140000000Układ moczowo-płciowy i hormony płciowe

Dermatologia

Przewód pokarmowy i metabolizm

Krew i układ krwiotwórczy

Układ sercowo-naczyniowy



I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

10000000

15000000

20000000

25000000

30000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

50000000

75000000

100000000

125000000

150000000

175000000

200000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

25000000

37500000

50000000

62500000

75000000

87500000

100000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

80000000

100000000

120000000

140000000

160000000

180000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

200000000

250000000

300000000

350000000

400000000

Leki hormonalne do stosowania wewnętrznego

Leki przeciwzakaźne

Leki onkologiczne i immunomodulacyjne

Centralny układ nerwowy

Układ mięśniowo- -szkieletowy


��


I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

0

2000000

4000000

6000000

8000000

10000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

100000000

150000000

200000000

250000000

300000000

350000000

400000000

I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

2014

30000000

40000000

50000000

60000000

70000000

Leki przeciwpasożytni-cze, owadobójcze i repelenty

Układ oddechowy

Narządy zmysłów

z udziałem w wysokości powyżej 15%. Wszystkie zmiany udziałów poszczegól-nych grup w rynku (względem 2013 roku) znajdują się poniżej 1 punktu procento-wego. Najsilniejszy wzrost udziału od-notowano dla grupy „krew i układ krwio-twórczy” (wzrost o 0,54 punktu procen-towego), najsilniejszy spadek nastąpił dla grupy „układ sercowo-naczyniowy” (spa-dek o 0,60 punktu procentowego).

W 2014 roku najpopularniejszymi grupami terapeutycznymi pod względem wartości sprzedaży były leki:– działające na układ RENINA-ANGIO-

TENSYNA,– stosowane w cukrzycy,– stosowane w chorobach obturacyjnych

dróg oddechowych,– leki psycholeptyczne.

W stosunku do 2013 roku największe wzrosty zanotowano w klasach:– cytostatyki (+48%),– opatrunki z lekami (+36%),

– kortykosterydy do stosowania we-wnętrznego (+33%).

Natomiast najsilniejsze spadki warto-ści sprzedaży w 2014 roku zaobserwo-wano dla klas:– leki cieniujące (−48%),– środki anaboliczne (−36%),– surowice immunizujące i immunoglo-

buliny (−27%),– leki zwiotczające mięśnie (−24%).

Prawie wszystkie przedstawione na wykresach klasy sprzedażowe zanoto-wały wzrost wartości sprzedaży w roku 2014 w porównaniu do roku ubiegłego. Najwyższe procentowe wzrosty warto-ści między rokiem 2014 a 2013 zanoto-wano dla grup: krew i układ krwiotwór-czy (o 19,1%), leki hormonalne do sto-sowania wewnętrznego (o 16,9%). Tylko leki stosowane w zakażeniach oraz dedy-kowane układowi sercowo-naczyniowe-mu odnotowały spadek względem roku 2013, kolejno o 2,7% i 1,1%.

PodsumowanieRok 2014 to czas stabilnego wzrostu ca-łego rynku farmaceutycznego. Poszcze-gólne klasy produktów w szczegóło-wej analizie miesięcznej mogą notować drobne wahania na minus, ale długofa-lowo i przy obecnym stanie prawno-go-spodarczym należy spodziewać się dal-szego, zrównoważonego wzrostu w ko-lejnych miesiącach. Wynika to z jednej strony z negatywnych trendów zdro-wotnych (większa liczba zachorowań zwłaszcza w grupie niezakaźnych cho-rób związanych ze stylem życia oraz do-legliwości przewlekłych) i demogra-ficznych (starzenie się społeczeństwa). Nowe technologie produkcji, badania i rozwój powodują ponadto systematycz-ny wzrost cen leków. Sektor farmaceu-tyczny odznacza się dużą odpornością na kryzysy finansowe – zdrowie zawsze pozostaje priorytetem, nawet wówczas, gdy ograniczać trzeba wydatki w innych dziedzinach.

* ChPL No-Spa® 40 mg, zatwierdzona 02.2014: wskazania do stosowania w stanach skurczowych mi ni g adkich dróg moczowych, a tak e tych zwi zanych z chorobami dróg ó ciowych oraz jako leczenie wspomagaj ce w stanach skurczowych mi ni g adkich przewodu pokarmowego; nale y zachowaostro no przy jednoczesnym podawaniu z lewodop ze wzgl du na zmniejszenie jej dzia ania przeciwparkinsonowego oraz nasilenie dr e i sztywno .

Do poleconego leku na:

zapalenie p cherza moczowegokamic dróg ó ciowych i nerekdolegliwo ci jelitowebiegunkwzd cia

pole No-Sp ®,która z agodzi dolegliwo ci bólowe i poprawi komfort pacjenta*

Przed u yciem zapoznaj si z ulotk , która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotycz ce dzia a niepo danych i dawkowanie oraz informacje dotycz ce stosowania produktu leczniczego, b d skonsultuj si z lekarzem lub farmaceut ,

gdy ka dy lek niew a ciwie stosowany zagra a Twojemu yciu lub zdrowiu.

No-Spa®, 40 mg, tabletki; 1 tabletka zawiera 40 mg chlorowodorku drotaweryny. Substancje pomocnicze: laktoza jednowodna. Wskazania do stosowania: – stany skurczowe mi ni g adkich zwi zane z chorobami dróg ó ciowych: kamic dróg ó ciowych, zapaleniem p cherzyka ó ciowego, zapaleniem oko op cherzykowym, zapaleniem przewodów ó ciowych, zapaleniem brodawki Vatera; – stany skurczowe mi ni g adkich dróg

moczowych: kamica nerkowa, kamica moczowodowa, zapalenie miedniczek nerkowych, zapalenie p cherza moczowego, bolesne parcie na mocz. Jako leczenie wspomagaj ce mo e zosta u yta bezpiecznie i z po danym skutkiem: – w stanach skurczowych mi ni g adkich przewodu pokarmowego: chorobie wrzodowej o dka i dwunastnicy, zapaleniu o dka, zapaleniu jelit, zapaleniu okr nicy, stanach skurczowych wpustu i od wiernika o dka, zespole dra liwego jelita grubego, zaparciach na tle spastycznym i wzd ciach jelit, zapaleniu trzustki; – w schorzeniach ginekologicznych: bolesnym miesi czkowaniu. Przeciwwskazania: nadwra liwo na substan-

cj czynn lub któr kolwiek substancj pomocnicz produktu. Ci ka niewydolno w troby, nerek i serca. Blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia. Nie stosowa u dzieci poni ej 6. roku ycia. Podmiot odpowiedzialny: Sano -Aventis Sp. z o.o. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane przez Ministra Zdrowia: 4377. Informacji w Polsce udziela: Sano -Aventis Sp. z o.o.,

ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa, tel. 22 280 00 00. Opracowano na podstawie Charakterystyki Produktu Leczniczego z 02.2014. PL.DRO.14.07.06

www.nospa.plwww.facebook.com/NoSpaPl

[158-14] NoSpa Kamsoft 210x297.indd 1 27/08/14 17:00


S y S T e m y I T

KS-SOMEDANetA KrZYNóWeK Zakład systemów Ambulatoryjnych, KAMsOFt s.A.

Zmiana hasła do systemu eWUŚ bezpośrednio w systemie KS-SOMEDZmianę hasła do systemu eWUŚ można wykonać na liście ope-ratorów eWUŚ przy użyciu przycisku Zm. hasła. W oknie Zmia-na hasła w eWUŚ wymagane jest podanie starego hasła i dwu-krotne wpisanie nowego hasła.

Rys. 1. Zmiana hasła w eWUŚ

Okno do zmiany hasła można również wywołać w oknie lo-gowania do systemu eWUŚ (przycisk Zm. hasła, które pojawia się np. po wygaśnięciu hasła (rysunek poniżej)

Rys. 2. Parametry logowania do systemu eWUŚ

Zmiany w systemie KS-SOMED (grudzień 2014) lub po nieudanym połączeniu z eWUŚ (rysunek poniżej).

Rys. 3. Parametry logowania do systemu eWUŚ

Po pomyślnej zmianie hasła zostanie wyświetlony komuni-kat potwierdzający.

Automatyczne sprawdzanie uprawnień w eWUŚ po wybraniu pacjentaFunkcjonalność dostępna jest po włączeniu opcji Automatyczne sprawdzanie uprawnień eWUŚ po wybraniu pacjenta.

Rys. 4. Opcje główne KS-SOMED/zakładka Współpraca z eWUŚ

Funkcjonalność dostępna jest podczas dodawania pacjentowi nowej deklaracji POZ/KAOS, z chwilą otwarcia wizyty oraz po ustawieniu pacjenta na karcie wykonania zlecenia.

Rys. 5. Karta wykonania zlecenia


��

S y S T e m y I T

AGNIesZKA MIKODA Zakład systemów Farmacji, KAMsOFt s.A.

W module APW41 Administrator dodano uprawnienie (11-0022-01), które umożliwia w module APW11 Sprzedaż zmia-nę formy zapłaty z dnia bieżącego. Podobnie w module APW11 Funkcje – podczas aktualizacji sprzedaży następuje dodatko-wa weryfikacja, czy aktualizowana pozycja jest związana z płat-nością kartą.

Rys. 1. Komunikat informujący o płatności kartą

W module APW11 Sprzedaż rozszerzono wydruk wyceny recepty na drukarce fiskalnej (Posnet Thermal) o dodatkowe pole „Wydał”.

Rys. 2. Wydruk wyceny

KS-APTEKAZmiany w systemie KS-APTEKA Windows (grudzień 2014)

W module APW41 Administrator dodano opcję „Uprosz-czona ewidencja niezrealizowanych zapytań pacjenta” (Apw11.2.95). Opcja pozwala na bezpośredni zapis brakują-cej ilości.

Rys. 3. Okno niezrealizowanych zapytań pacjenta

W ApteceInternetowej (moduł APW45) rozbudowano okno do zarządzania regułami dla wymiany danych ze sklepem WWW. Występują trzy sposoby komunikacji dla usług siecio-wych:– Inny – funkcja komunikuje się z wykorzystaniem domyśl-

nych ustawień portów i usług dla wykorzystywanego adresu WSDL. Opcja umożliwia przechwytywanie raportów z komu-nikacji sieciowej pomiędzy modułem APW45 AptekaInter-netowa a sklepem www;

– WSDL – funkcja umożliwia ręczne ustawienie portów i usłu-gi dla wykorzystywanego adresu WSDL oraz przechwyty-wanie raportów z komunikacji sieciowej pomiędzy modułem APW45 AptekaInternetowa a sklepem www;

– HTTP – funkcja komunikuje się z wykorzystaniem adre-su URI zamiast dotychczasowego adresu WSDL. Opcja nie umożliwia przechwytywania raportów z komunikacji siecio-wej pomiędzy modułem APW45 AptekaInternetowa a skle-pem WWW, dzięki czemu komunikacja ze stroną www będzie szybsza;

– Domyślne parametry – pobranie domyślnych wartości dla portu i usługi przypisanej dla adresu WSDL.

Rys. 4. Okno ustawień rodzaju komunikacji


S y S T e m y I T

SAPOL1550020_13218_Modyfikacja_reklamy_prasowej_MODAFEN_205x285_v0A.indd 1 22.01.15 10:38


�0

S y S T e m y I T


N a c Z a S I e

W Polsce nadal jest wysoka wyszczepialność populacji, ale nasilają się zniechęcające do szczepień ochronnych tzw. ruchy antyszczepionkowe – twierdzi p.o. głównego inspektora sanitarnego Marek Posobkiewicz.

Coraz silniejsze ruchy antyszczepionkowe w Polsce

Foto: www.freeimages.com

PAP – Nauka w Polsce

www.naukawpolsce.pap.pl

Specjalista podkreśla, że stopniowo, ale niepokojąco stale rośnie liczba rodziców uchylających się od obowiązkowych szczepień dzieci. Jeszcze w 2011 r. z tego powodu nie zostało zaszczepionych oko-ło 3 tys. dzieci, w 2012 r. było już ich 5,3 tys. a w 2013 r. – 7,2 tys.

Marek Posobkiewicz uważa, że na-leży się spodziewać, że w 2014 r. jesz-cze więcej dzieci nie zostało poddanych szczepieniom obowiązkowym. „Na szczęście jest to wciąż niewielka grupa, stanowi ona zaledwie 0,08 proc. dzieci

podlegających obowiązkowi szczepień ochronnych” – dodaje.

Prezes Fundacji Instytut Profilaktyki Zakażeń w Warszawie, dr Paweł Grze-siowski powiedział PAP, że w Polsce na-dal wysoka jest wyszczepialność popula-cji przeciwko odrze. Szczepionkę prze-ciwko tej wyjątkowo groźnej chorobie otrzymało ponad 90 proc. populacji dzie-ci i młodzieży. Dzięki temu w 2011 r. za-rejestrowano jedynie 38 zachorowań na odrę, a w 2012 r. – 60 przypadków.

W innych krajach uprzemysłowio-nych jest znacznie gorzej. W Europie i USA zwiększa się zachorowalność na

odrę z powodu coraz częstszych przy-padków zaniechania szczepień przeciw-ko tej chorobie.

W 2013 r. wzrost zachorowań na odrę odnotowano w Wielkiej Brytanii, Niem-czech, Holandii, Bułgarii, Hiszpanii, Włoszech, Danii, Szwecji oraz na Li-twie. Ponad 9200 przypadków zareje-strowano łącznie w Gruzji oraz Turcji, skąd część zakażeń mogło zostać zawle-czona do krajów Unii Europejskiej.

Według „New England Journal of Me-dicine”, w wielu szkołach Nowego Jor-ku przeciwko odrze zaszczepionych jest mniej niż 70 proc. populacji uczniów.

Prof. Ewa Bernatowska z kliniki im-munologii Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie zwraca uwagę, że dzięki wciąż dobrze działającemu programowi szczepień ochronnych Polska jest kra-jem wolnym od polio. Od 1984 r. nie od-


�2

N a c Z a S I e

BelgiaCypr

Czechy

FinlandiaFrancjaGrecjaWęgry

Luksemburg

MaltaPolska

SłowacjaPortugalia

SzwecjaWłochy

HolandiaHiszpania

Wielka Brytania

EU28Chorwacja

SłoweniaBułgaria

IrlandiaDania

EstoniaNiemcy

LitwaŁotwa

RumuniaAustria

Turcja

MacedoniaNorwegia

SzwajcariaCzarnogóra

SerbiaIslandia

0 25 50 75 100

9999999999999999999999989897979797969696959594949393928983

97969595949189

GrecjaWęgry

SłowacjaLuksemburg

Czechy

PolskaFinlandia

NiemcyPortugaliaHiszpania

SzwecjaBelgia

HolandiaChorwacja

SłoweniaEU28

Bułgaria

EstoniaRumunia

LitwaMalta

Wielka Brytania

IrlandiaDania

Włochy

ŁotwaFrancja

Cypr

Austria

Turcja

MacedoniaNorwegia

Szwajcaria

IslandiaCzarnogóra

Serbia

0 25 50 75 100

9999999998989797979797969695959494949493939392909090898676

98979492909087

notowano ani jednego przypadku choro-by wywołanej tym wirusem, który w la-tach 50. XX w. powodował liczne zgony oraz trwałe kalectwo – paraliż mięśni rąk i nóg.

„Podobnie jest z wieloma innymi groźnymi zakażeniami. Od 30 lat nie było w naszym kraju zachorowania na błonicę, a od 29 lat nie zdarzył się tężec noworodkowy” – dodaje specjalistka.

Prof. Bernatowska przyznaje, że wciąż występują w naszym kraju za-chorowania na różyczkę wśród młodych mężczyzn. Z danych Narodowego Insty-tutu Zdrowia Publicznego-Państwowe-go Zakładu Higieny w Warszawie wyni-ka, że pierwszej połowie 2013 r. zareje-strowano ponad 32 tys. zakażeń – prawie dziesięciokrotnie więcej niż w tym sa-mym okresie 2012 r.

„Choroba ta nie powinna już wystę-pować w żadnym kraju Unii Europej-skiej” – podkreśla specjalistka. W Pol-

sce nie jest jednak związana z uchyla-niem się od szczepień, lecz z niepełnym programem szczepień. Od 1988 r. prze-ciwko różyczce szczepiono tylko dziew-czynki w 13. roku życia; szczepieniami tymi nie objęto chłopców. Dlatego do-szło do tzw. epidemii wyrównawczej: choroba zaatakowała głównie mężczyzn w wieku 19–24 lat oraz nieco starszych od 25. do 28. roku życia.

Według prof. Bernatowskiej, szcze-pienia są najważniejszą polisą na zdro-wie każdego z nas, bez względu na wiek i płeć. Są znacznie bezpieczniejsze niż odporność uzyskana po przejściu zaka-żenia.

„Małe dziecko po przechorowaniu ta-kich chorób zakaźnych jak krztusiec, czy tych wywołanych tzw. bakteriami otocz-kowymi, jak Haemophilus influeza czy Streptococcus pneumoniae (dwoinka zapalenia płuc) i meningokoki powinno być zaszczepione przeciwko chorobie, na którą chorowało, i to w najkrótszym

N a c Z a S I e

»�Rośnie�opór�rodziców�wobec�obowiązkowych�szczepień.�W�2011�r.��nie�zostało�zaszcze-pionych�ok.�3�tys.�dzieci,�w�2013�r.�–�już�7,2�tys.«

SZCZEPIENIA W EUROPIE(% zaszczepionych dzieci w wieku 1 roku)

czasie, jak tylko jest to możliwe” – pod-kreśla specjalistka.

Dodaje, że szczególnie u dzieci do drugiego roku życia układ odpornoś-ciowy jest na tyle niedojrzały, że choro-by zakaźne mogą wywołać katastrofal-ne skutki.

PRZECIWKO BŁONICY, TĘŻCOWI I KSZTUŚCOWI PRZECIWKO ODRZE 19–21 marcaTARGI STOMATOLOGICZNE KRAKDENT

KRAKÓW | POLSKA

20–22 marcaTOP MEDICAL TRENDS 2015

POZNAń | POLSKA

10–11 kwietniaOGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA DIETETYKI

ŁÓDŹ | POLSKAKRAKDENT to jedno z najważniejszych

miejsc spotkań branży dentystycznej w Europie Środkowo-Wschodniej. Ponad 300 wystawców i 12 000 zwiedzających.

W ciągu trzech dni zaproszeni eksperci przybliżą najnowsze trendy w medycynie.

Interdyscyplinarny charakter oraz aktualność prezentowanych zagadnień

to od lat wizytówka wydarzenia.

Tegoroczny zjazd zostanie poświęcony nowoczesnym trendom w wegetarianizmie,

a także wybranym problemom żywienia dzieci.

www.ec.europa.eu www.termedia.pl/tmt www.psdiet.pl

14–16 kwietniaCONHIT – CONNECTING HEALTHCARE

BERLIN | NIEMCY

22–24 kwietniaMED@TEL

LUKSEMBURG

11–13 majaeHEALTH WEEK 2015

RYGA | ŁOTWA

Wiodące w Europie spotkanie przedstawi-cieli sektora informatyzacji ochrony

zdrowia. Najnowsze rozwiązania technolo-giczne, innowacyjne narzędzia IT.

359 wystawców w 2013 roku.

Konferencja Międzynarodowego Stowarzy-szenia Telemedycyny i e-Zdrowia (ISfTeH). W programie m.in. 150 prezentacji prowa-dzonych przez ekspertów z całego świata.

Tematyka: telemedycyna i e-zdrowie.

Organizowane pod egidą Łotewskiej Prezydencji w Unii Europejskiej wydarzenie

omawiające trendy, narzędzia i strategie e-zdrowia i m-zdrowia w Europie. 2000 delegatów i 75 wystawców.

www.conhit.de www.medetel.eu www.worldofhealthit.org

19–21 marcaTARGI STOMATOLOGICZNE KRAKDENT

KRAKÓW | POLSKA

20–22 marcaTOP MEDICAL TRENDS 2015

POZNAń | POLSKA

10–11 kwietniaOGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA DIETETYKI

ŁÓDŹ | POLSKAKRAKDENT to jedno z najważniejszych

miejsc spotkań branży dentystycznej w Europie Środkowo-Wschodniej. Ponad 300 wystawców i 12 000 zwiedzających.

W ciągu trzech dni zaproszeni eksperci przybliżą najnowsze trendy w medycynie.

Interdyscyplinarny charakter oraz aktualność prezentowanych zagadnień

to od lat wizytówka wydarzenia.

Tegoroczny zjazd zostanie poświęcony nowoczesnym trendom w wegetarianizmie,

a także wybranym problemom żywienia dzieci.

www.ec.europa.eu www.termedia.pl/tmt www.psdiet.pl

14–16 kwietniaCONHIT – CONNECTING HEALTHCARE

BERLIN | NIEMCY

22–24 kwietniaMED@TEL

LUKSEMBURG

11–13 majaeHEALTH WEEK 2015

RYGA | ŁOTWA

Wiodące w Europie spotkanie przedstawi-cieli sektora informatyzacji ochrony

zdrowia. Najnowsze rozwiązania technolo-giczne, innowacyjne narzędzia IT.

359 wystawców w 2013 roku.

Konferencja Międzynarodowego Stowarzy-szenia Telemedycyny i e-Zdrowia (ISfTeH). W programie m.in. 150 prezentacji prowa-dzonych przez ekspertów z całego świata.

Tematyka: telemedycyna i e-zdrowie.

Organizowane pod egidą Łotewskiej Prezydencji w Unii Europejskiej wydarzenie

omawiające trendy, narzędzia i strategie e-zdrowia i m-zdrowia w Europie. 2000 delegatów i 75 wystawców.

www.conhit.de www.medetel.eu www.worldofhealthit.org

14-16 kwietnia CONHIT – CONNECTING HEALTHCARE

BERLIN | NIEMCY

www.termedia.pl/tmt

22-24 kwietnia MED@TEL

LUXEMBOURG

11-13 maja eHEALTH WEEK 2015

RYGA | ŁOTWA

www.conhit.de

www.psdiet.pl

www.medetel.eu

www.worldofhealthit.org

6

Sesji tematycznych E-zdrowie, profilaktyka i promocja zdrowia, zarządzanie szpitalem, rynek farmaceutyczny, globalne wyzwania zdrowia publicznego, e-dokumentacja medyczna

Debata Liderów Dyskusja w międzynarodowym gronie ekspertów

Uroczysta Gala Konkurs Liderów Ochrony Zdrowia 2015

BEZPŁATNY WSTĘP

10-11 kwietnia OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA DIETETYKI

ŁÓDŹ | POLSKA

20-22 marca TOP MEDICAL TRENDS 2015

POZNAŃ | POLSKA

19-21 marca TARGI STOMATOLOGICZNE KRAKDENT

KRAKÓW | POLSKA

www.krakdent.pl

KRAKDENT to jedno z najważniejszych miejsc

spotkań branży dentystycznej w Europie Środkowo-Wschodniej. Ponad 300 wystawców

i 12.000 zwiedzających.

W ciągu trzech dni zaproszeni eksperci przybliżą

najnowsze trendy w medycynie. Interdyscyplinarny charakter oraz aktualność prezentowanych zagad-

nień to od lat wizytówka wydarzenia..

Tegoroczny zjazd zostanie poświęcony nowocze-

snym trendom w wegetarianizmie, a także wybra-nym problemom żywienia dzieci.

Wiodące w Europie spotkanie przedstawicieli

sektora informatyzacji ochrony zdrowia. Najnow-sze rozwiązania technologiczne, innowacyjne narzędzia IT. 359 wystawców w 2013 roku.

Konferencja Międzynarodowego Stowarzyszenia

Telemedycyny i e-Zdrowia (ISfTeH). W programie m.in. 150 prezentacji prowadzonych przez ekspertów z całego świata. Tematyka: telemedycyna i e-zdrowie.

Organizowane pod egidą Łotewskiej Prezydencji w Unii Europejskiej wydarzenie omawiające trendy,

narzędzia i strategie e-zdrowia i m-zdrowia w Europie. 2000 delegatów i 75 wystawców.

6 Sesji tematycznychE-zdrowie, profilaktyka i promocja zdrowia, zarządzanie szpitalem, rynek farmaceutyczny, globalne wyzwania zdrowia publicznego, e-dokumentacja medyczna

BEZPŁATNY WSTĘP

Dyskusja w międzynarodowym gronie ekspertów

Debata Liderów

Uroczysta GalaKonkurs Liderów Ochrony Zdrowia 2015

WWW.OSOZ.PL/FORUM2015AKTUALNY HARMONOGRAM, LISTA PRELEGENTÓW

FORMULARZ ZGŁOSZENIA

fORUMINNOWACYJNA

OCHRONA ZDROWIA

20. KONFERENCJA OGÓLNOPOLSKIEGO SYSTEMU OCHRONY ZDROWIA

21 KWIETNIA 2015WARSZAWA, HOTEL MARRIOTTALEJE JEROZOLIMSKIE 65/79


��

N a c Z a S I e

NOWOŚCI KSIĄŻKOWE

„Ludzie czy Bogowie”Dariusz Kortko/Krystyna Bochenek

Rozmowa z 27 najlepszymi specjalistami w dziedzinie medycyny i cenionymi bada-czami. Autorzy o książce: „przez kilka lat rozmawialiśmy z lekarzami, bo nie mogli-śmy się pogodzić z oskarżeniami, że są za-dufani, przemęczeni, w ciągłej pogoni za pie-niądzem. Niemoralni, stracili empatię. Opo-wiadali o najbardziej intymnych sprawach, często były to wyznania bardzo poruszają-ce. Chętnie mówili o sensie cierpienia, cho-roby i o śmierci, z którą tak często mieli do czynienia”.

„Dietoterapia”Dariusz Włodarek/ewa lange/lucyna Ko-

złowska/Dominika Głąbska

Aktualny stan wiedzy dotyczącej zapotrze-bowania energetycznego, roli węglowoda-nów, białka, tłuszczów, witamin i mikro-składników w żywieniu człowieka oraz ich znaczenie w terapii chorób.

NOWOŚCI MUZYCZNE

„Vulnicura”Björk

Dwa miesiące przed zapowiadaną premierą islandzka wokalistka udostępnia swoje naj-nowsze dzieło. Płyta mniej eksperymentalna, z dużą domieszką klasycznych instrumentów i delikatnej elektroniki.

„Wallflower”Diana Krall

Pianistka i wokalistka – należąca do grona wybitnych osobowości we współczesnym świecie muzycznym – powraca z nową pły-tą. Jazzowe kompozycje dla każdego słucha-cza.

„Girls in Peacetime Want to Dance”Belle and sebastian

Indiepopowa grupa ze Szkocji proponuje 12 oryginalnych utworów, w których melancho-lia miesza się z tanecznymi nastrojami. Jedna z ciekawszych premier 2015 roku.

„Wyspa łza”Joanna Bator / Adam Golec

Premiera: styczeń 2015. Wydawnictwo ZNAK.Cena: ok. 42,90 zł

Znikła bez śladu. Opowieść o mrocznej bliźniaczce. Co robi Joanna Bator, którą prześladują słowa „znikła bez śladu”? Szuka po omacku. Czeka na znak. Na Sandrę Valentinę, która w 1989 roku zni-kła bez śladu i do dziś nie odnaleziono jej ciała. Pisarka i fotograf ruszają śladem zaginio-nej Sandry. Tam, gdzie kończy się jej trop, zaczyna się mroczna opowieść o miłości, samotności i pisaniu. O podróży na Sri Lankę, wyspie w kształcie łzy, bramie do świata Joanny Bator i jej bliźniaczki...Zdjęcia Adama Golca ilustrują tę mrocz-ną podróż na wyspę, gdzie ludzie i miej-sca istnieją jednocześnie w rzeczywisto-ści i w świecie czarnej magii.„Czytałam po raz pierwszy i miałam wra-żenie, że poddaję się narratorce jak sile przypływu: raz odciąga mnie od zagi-nionej Sandry i przyciąga do Bator, raz z impetem pcha na wyspę, by po chwili wrzucić na sam środek oceanu – bezkresu wspomnień, mozolnego tworzenia litera-ckiej genealogii, przebłysków Piaskowej Góry, Chmurdalii, Ciemno, prawie noc i pogrzebanych sekretów. To wrażenie wcale nie mija. Elektryzująca książka” (Redaktorka “Wyspy łzy”).

»�Niebanalna,�oryginalna,�nietuzinkowa�opowieść.«

NASZ WYBÓR MIESIĄCA

1. Konkurent 1, Konkurent 2, Konkurent 3 to preparaty magnezowe. MAGNE B6® (48 mg jonów magnezu + 5 mg pirydoksyny chlorowodorku) tabletki powlekane. Każda tabletka powlekana zawiera 48 mg jonów magnezu (1,97 mmol) w postaci magnezu mleczanu dwuwodnego (Magnesii lactas dihydricus) i 5 mg pirydoksyny chlorowodorku (Pyridoxini hydrochloridum). Substancja pomocnicza: sacharoza 330,569 mg. Wskazania do stosowania: Występowanie poniżej wymienionych objawów może wskazywać na niedobór magnezu: – nerwowość, drażliwość, wahania nastroju, łagodny lęk, niepokój, przejściowe uczucie zmęczenia, ospałość, zaburzenia snu w niewielkim nasileniu; – objawy lęku, takie jak kurcze przewodu pokarmowego lub kołatanie serca (bez zaburzeń serca); – kurcze mięśni, mrowienie, drganie powiek. Uzupełnienie magnezu może złagodzić powyższe objawy. W przypadku braku poprawy po miesiącu stosowania produktu leczniczego Magne B6®

kontynuowanie leczenia nie jest zalecane. Dawkowanie i sposób podawania: Tabletki należy połykać w całości, popijając dużą ilością wody. Do stosowania wyłącznie u dorosłych oraz dzieci w wieku 6 lat lub powyżej. Dostępne są inne postaci produktu leczniczego, odpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 6 lat. Dorośli: 6-8 tabletek na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych podczas posiłków. Dzieci: w wieku 6 lat lub powyżej (o masie ciała ok. 20 kg): 10 do 30 mg/kg mc. na dobę (0,4 do 1,2 mmol/kg mc.), tzn. 4–6 tabletek na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych podczas posiłków. Zazwyczaj kuracja trwa 1 miesiąc. Przeciwwskazania: – Nadwrażliwość na substancje czynne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą; – ciężka niewydolność nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 30 ml/min). Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: W przypadku skojarzonego niedoboru magnezu i wapnia w pierwszej kolejności należy wyrównać niedobór magnezu. W przypadku ciężkiego niedoboru magnezu i zaburzeń wchłaniania leczenie należy rozpocząć od dożylnego podawania magnezu. Produkt leczniczy Magne B6® zawiera sacharozę i dlatego jest przeciwwskazany u pacjentów z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy. Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z umiarkowaną niewydolnością nerek ze względu na ryzyko wystąpienia wysokiego poziomu magnezu we krwi. Działania niepożądane: Działania niepożądane występują rzadko. Czasami mogą wystąpić biegunka i bóle brzucha lub zaczerwienienie skóry. Bardzo rzadko obserwowano reakcje alergiczne. OTC – produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza. Przed zastosowaniem należy zapoznać się z pełną informacją o leku. Podmiot odpowiedzialny: Sanofi -Aventis Sp. z o.o., ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa, tel. 22 280 00 00. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane przez Ministra Zdrowia nr 4279. Na podstawie ChPL zatwierdzonej 12/2012. PL.MAG.14.08.01

MAGNEZ NAJCZĘŚCIEJ

POLECANY PRZEZ LEKARZY W POLSCE

MAGNE B6®

(15 222)

Konkurent 11

(8432)Konkurent 21

(7003)Konkurent 31

(5028)

5000

7000

9000

11 000

13 000

15 000

17 000

Źródło: IMS Sales Analyser, Dane za 04.2013-03.2014

MAGNE_PL_203x295_v1.indd 1 29.01.15 17:42

OS

OZ

sty

cz

eń

1 /

2015

20. KONFERENCJAOGÓLNOPOLSKIEGO SYSTEMU OCHRONY ZDROWIA

21 KWIETNIA 2015WARSZAWA, HOTEL MARRIOTTALEJE JEROZOLIMSKIE 65/79

DEBATA LIDERÓW OCHRONY ZDROWIA

600 przedstawicieli rynku

AKTUALNY HARMONOGRAM, LISTA PRELEGENTÓW WWW.OSOZ.PL/FORUM2015

NA FORUM ZAPRASZA:

CZASOPISMO OGÓLNOPOLSKI SYSTEM OCHRONY ZDROWIAKAMSOFT S.A.

Co roku podczas Forum INNOWACYJNA OCHRONA ZDROWIA,ekspercizPolskiizagranicyprezentująnowa-torskiepomysłynaorganizacjęrynkuochronyzdrowia,zarządzanieplacówkamimedycznymi,wzmacnianieprzewagikonkurencyjnejijakościobsługipacjenta.

WprogramieForumm.in.DebataLiderównaszczeblumiędzynarodowym,6sesjitematycznychdowyboru,uroczystaGalaLiderówOchronyZdrowia,konsultacjeiwarsztaty.

Doudziałuwjubileuszowej,20.edycjikonferencji,zapraszamyprzedstawicielisektora,menedżerów,pracownikówośrodkównaukowych,lekarzy,pielęgniarki,studentówkierunkówmedycznych.Wstępbezpłatny!

6 sesji tematycznych

GLOBAL HEALTHCARE CHALLENGES

FORUMINNOWACYJNA

OCHRONA ZDROWIA

20150120_Reklama_205x285_v0.indd 1 2015-01-27 13:09:18

Documents

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia OSOZ