Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 43 nr. 1

Win een weekend Münsterwww.okra.be www.okrasport.be

februari 2010

Luisteren naar literatuur

blz. 25

magazine

Komop8of9aprilnaarBruggeenviermee.Genietvanspetterendeoptredens,lekkeretenenheelveelgezelligheid.

6 Gedurfd 6 Gevarieerd 6 Adembenemend 6 Gezellig

6 Genieten

Leeserallesovervanafblz.29enschrijfjesnelin!

Onschatbaar en onmisbaar

VOORWOORD

OKRAheeftéénbelangrijkebestaansreden:eengoedlevenvoorgepensioneerdenrea-

liseren.Meteenmenswaardig inkomenalsbasis.Naeengoedgevuldeberoepsloop-

baan,najarenvanzorgeninzetinhetgezin,heeftelkevrouw,elkemanrechtopeen

inkomen.Waarmeeminofmeerdezelfde levensstandaardgegarandeerdisdanvoor-

heen.Tochlopenouderenvandaageenrelatiefgrootrisicooparmoede.InBelgiëisdit

23procentvandegroepgepensioneerden,voordetotalebevolking15procent.België

scoortslechtinvergelijkingmetdebuurlanden.

Maarookvoorgepensioneerdenishetlevenmeerdancentenalleen.Iknoemenkele

domeinendieookdelevenskwaliteitvanouderenbepalen.Wonen,mobiliteit,gezond-

heid,zorg,participatie,sport.Opaldezeterreineniseenzichtbaar,werkzaam,even-

wichtigengewoonwegeengoedbeleidnodig.UitgewerktdooreenVlaamsministerco-

mitévoorhetouderenbeleid.Waardeministersmetbevoegdhedendieeenweerslag

hebbenopouderen,samenronddetafelzitten.Uiteraardinnauwoverlegmetdeoude-

renorganisaties.Nietvoornietstrokkenwedevoorbijemaandenvandeeneminister

naardeandere.Ondermeeromdatideetelanceren.Crevits,VanDeurzen,Schauvliege

enDaerdenontvingenOKRAopdekoffie.Vlaamseenfederaleministers.Ookopfede-

raalniveauiseenministercomitévoorhetouderenbeleidnodig.

OKRAkanenwileenzichtbareenvolwaardigepartnerzijn.Opdiemanierzulleninder-

daadmeermiddelenvoorhetverenigingswerkvrijkomen.Alsikleesdatvoordetoe-

komstigeouderendeeenzaamheideentorenhoogprobleemwordt.Alsikdaarnaastleg

datOKRA in 2008 anderhalfmiljoen ouderen bereikte.Dan is het toch duidelijk dat

OKRA het probleem van eenzaamheid aanpakt? En dat haar 15 000 topvrijwilligers

meerwaarderingverdienen?

Ouderenzijnonzichtbaarinonzesamenleving.Deweerstandtenaanzienvanouderen

isveeltegroot.Wijzijnnochtansnietalleeneenprobleemmaarookeenkans.Nooit

eerder in de geschiedenis telde onze samenleving zoveel ouderen en zoveel relatief

gezondeenactieveouderen.Devergrijzingkostgeldmaarbrengtookop.Omhetin

dietermenuittedrukken.Ouderenconsumeren,sparen,betalenbelastingen.Maardat

nietalleen.Ikbenerzekervandatookjijopeenofanderemanierjetalentenenerva-

ringinzet.Alsmantelzorger,vrijwilliger,onthaalgrootouder,lidvandecultuurraad.Het

menselijkkapitaalvanouderenisonschatbaarenonmisbaar.

EndatzalOKRAin2010latenzien.Dooractietevoerenvoor

eenbeterlevenvoorgepensioneerden.Mogenweookopjou

rekenen?

Nognetopdevalreepvanjanuariwens ik jeeenstrijdbaar

2010.

MietSmet

Algemeenvoorzitter

Gezellig

OKRA februari 2010

ITEM

34

OKRA-magazine

Ledenmagazinevandegrootstebewegingvoor55+.OKRA,trefpunt55+:Open,

Kristelijk,RespectvolenActief.JeledenmagazinezitboordevolOKRA-leven,niette

misseninfo,lifestyle,cultuur,ontspanning,ledenvoordelen…Vertelwatjeervanvindt

aanChrisVanRiet022464437,chris.vanriet@okra.be.

inhoud

februari 2010

46

Rust en ontmoetingElk jaar trekken tienduizenden jongeren naar

het Franse Taizé. Om te bidden notabene.

AnnelienBoonelegtuitwaaromzedatdoen.

Zet Brugge op stelten!OKRA palmt Brugge in. Op 8 en 9 april

zwermen duizenden OKRA-leden uit over

debinnenstadengenietenzevaneenfan-

tastisch feest met optredens, gezellig

samenzijnen lekkereten.We lichteneen

tipvandesluiervanditfantastischevene-

ment‘OKRAopstad’.

De Chinese SchindlerEenboeiendeenmeeslependefilm.John Rabe,

zoluidtdetitel,wordtvergelekenmetSchindler’s

list. Beide films handelen inderdaad over het-

zelfdethema.TijdensdeTweedeWereldoorlog

redt een Duitser een aantal mensen van een

gewissedood.Maardaarstoptdevergelijking.

10

29

38

inhoud

38

5

In je volgende OKRA-magazine

Samen werken aan een goed bestaan, ook in het Zuiden.

39 10

6 GEZONDHEID Sterkebotten,weinigbreuken

8 STANDPUNT Meerinzetgraag

9 PRIKKERTJES

10OKRA-ZINGEVING Rustenontmoeting

12INFO ‘Armoedeisvaniedereen’

14DEKEUZEVANLIESBETWALCKIERS Hetisnietaltijdwathetlijkt

16VRAAGENAANBOD

18OKRALEEFT Brachtjouwaffichegeluk?

20ANDERSOUD Dooriemandanderstespelen,jezelfzijn

22MUZIEK ‘Muziekmaaktgelukkig’

25OVERWATTELT Luisterennaarliteratuur

29‘OKRAOPSTAD’ ZetBruggeopstelten!

33OKRA-SPORT ‘Gawandelen!’

34MENU Helderwitteknol,groeneveertjes

38FILM DeChineseSchindler

39GROEN Delentevandemoestuin

42BOEKEN Cambodja,RuslandofZweden?

44GEDICHT Zondermij

45UITJES

46UIT VredigMünster

4937WINNAARS!

50SPEELENWIN

52DEDINGEN Dopjesindeoren

53OKRA-LIDKAART=GELDWAARD!

Botontkalkingiseenveelvoorkomendeaandoening

waarbijbottenhunstevigheidverliezen.Uiteindelijk

kan het skelet zo broos worden dat zelfs bij een

kleine stoot of schok eenbreuk kanontstaan.Het

beendergestel wordt voortdurend opgebouwd en

afgebroken.Bijkinderengaatdatheelsnel.Totde

leeftijd van twintig jaar groeien de beenderen.

Nadien gebruiken ze calcium opgenomen uit het

voedselomvasterensteviger teworden.Rondde

leeftijd van 35 bereiken de botten hun maximale

massa. Daarna stoten ze meer calcium af dan ze

opnemen.Zowordenzebroos.

Pijnloos en onopgemerkt

Vaak wordt er een onderscheid gemaakt tussen

ouderdomsosteoporose en osteoporose als ziekte.

Ouderdomsosteoporose is een normaal veroude-

ringsprocesbijmannenenvrouwen.Vrouwenlopen

echter een groter risico. Zij hebben van nature

gemiddeld minder botmassa dan mannen. Na de

menopauzevermindertbovendiendeaanmaakvan

oestrogeen.Dit hormoon remt de botafbraak.Hoe

ouderjewordt,hoemeerhetbotverliestoeneemt.

Vaakverlooptdebotontkalkingongemerktenpijn-

loos. Pas wanneer er breuken optreden, wordt de

ziekte ontdekt. Soms zijn er wel symptomen die

kunnen wijzen op botontkalking. Zware rugpijn bij

onschuldige bewegingen bijvoorbeeld. Of verande-

ringenindehouding.Wanneerderugkrommeren

debuik vooruit komtbijvoorbeeld.Word je kleiner

omdatjeruggenwervelsinzakkenomdatzebinnenin

holworden of krijg je een breuk aan pols, arm of

heupzonderzwarevalofschok,kanditookwijzen

oposteoporose.

Enkelviaeenmetingvandedichtheidvanjebeen-

deren, kan de arts botontkalking met zekerheid

vaststellen.

Risico’s

Eenaantalfactorenleidentoteenverhoogdrisicoop

osteoporose. Een tengere lichaamsbouw, erfelijke

aanleg,weinigofgeenlichaamsbeweging,eenaan-

talgeneesmiddelenzoalscortisoneneneentegrote

innamevancafeïne,alcoholenzoutenziektenals

verhoogdeschildklier-ofbijnierwerking,chronische

lever- en darmziekten en niet goed geregelde sui-

kerziekte kunnen osteoporose versnellen. Ook

gebrek aan vitamine D door onvoldoende contact

metdebuitenluchtentebeperkteinnamevancal-

ciumhebbeneennefasteinvloedophetbeenderge-

stel.

Na de menopauze krijgen vele vrouwen

last van osteoporose. Maar ook mannen

kunnen te kampen hebben met

botontkalking. Nochtans kan deze ziekte

meestal voorkomen worden.

OKRA februari 2010

6

GEZONDHEID

Sterke botten, weinig breuken

Voorkomen

Je hebt heel wat factoren zelf in de hand om

osteoporosetevoorkomen.Neemelkedagvol-

doende calcium in. Zuivelproducten zijn de

bestopneembarebronnenvancalcium.Daarom

ishetbelangrijkalskindenalsvolwassenemelk

te drinken. Gebruik vier zuivelproducten per

dag. Halfvolle melk en afgeleide producten

bevattenevenveelcalciumalsvollemelk.Andere

bronnenvancalciumzijngroenegroentenzoals

broccoli,kolen,spinazie,visinblik,schaaldieren

en gedroogde vruchten. Cafeïnehoudende pro-

ducten, zout en vlees verminderen echter de

opnamevancalcium.

Ookvoldoende lichaamsbeweging isnoodza-

kelijk omhet risico op botontkalking te beper-

ken. Beweging bevordert immers de hechting

van calcium op de beenderen en versterkt de

beenderstructuur en de spieren. Wandelen is

ideaal, zwemmen en fietsen hebben minder

effectomdatzehetskeletnietbelasten.

VitamineD is cruciaal bij het voorkomen van

osteoporose.Zeisnodigomcalciumuitdevoe-

ding op te nemen.Daglicht is de voornaamste

leveranciervanvitamineD.Daaromloopjehet

bestelkedageeneindje indebuitenluchtmet

onbedektehandenengezicht.

Behandeling

Ernstigbeschadigdebottenkunnennooitmeer

helemaalherstellen.Maarjekanhetprocesvan

botontkalking wel afremmen. Als een calcium-

rijkevoedingendeopnamevanvitamineDniet

volstaat, kan de arts calcium- en vitamine

D-supplementen voorschrijven. Start echter

nooit opeigenhoutjemetdeze supplementen.

Datkangevaarlijkzijn.Bijeenverhoogdrisico

op breuken, kan je arts ook geneesmiddelen

voorschrijven.

Leid je aan osteoporose, neem je het best zo

veel mogelijk maatregelen om vallen te

voorkomen. Verwijder losliggende snoe-

ren en tapijten, zorg voor een goede

verlichting en laat ook ’s nachts een

lichtje branden. Blijf even op de rand

vanhetbedzittenvoorjeopstaatals

je soms duizelt. Hulpmiddelen zoals

een looprekje kunnen er ook voor

zorgendatjestevigerstaat.

Hoe groot is jouw risico op osteoporose?

Duidaanwatvoorjouvantoepassingisenteldecijfersachterde

stellingendiejijhebtaangeduidop.

❍ Ikbentussendevijftigenzeventigjaaroud. 1

❍ Ikdrinkmeerdanvijfkopjeskoffieperdag. 1

❍ Ikrookminstenséénpakjesigarettenperdag. 1

❍ Ikdrinkmeerdandrieglazenalcoholhoudendedrankperdag. 1

❍ Ikneemweinigofgeenlichaamsbeweging. 1

❍Ikeetminderdantweemelkproductenperdageneetnietelkedagkaas.

1

❍Ikhebnamijnvijftigsteeenpols-ofanderebotbreukopgelo-penalsgevolgvaneenlichtevalofstoot.

1

❍ Ikweegtussende55en60kg. 1

❍ Ikbeneenvrouw. 2

❍ IkbenvanhetblankeofAziatischeras. 2

❍ Ikkomweinigbuitenofindezon. 2

❍ Inmijnfamiliekomenbotbreukennadeleeftijdvan45jaarvoor. 2

❍ Sommigevanmijnfamilieledenzijnduidelijkkleinergeworden. 2

❍ Ikbenmeerdan3cmkleinergeworden. 2

❍ Ikweegminderdan55kg. 3

❍ Ikbenouderdanzeventigjaar. 3

❍Ikhebeenvandevolgendeziekten:verhoogdeschildklier-werking,slechtgeregeldesuikerziekte,leverziekte.

3

❍Ikhebgedurendelangetijd(langerdan6maanden)cortico-steroïdengenomen.

3

❍

Mijnmenstruatieisvóórmijn45steopgehoudenofsterkver-minderdenikhebgeenvrouwelijkehormonen(oestrogenen)gebruikt.

3

7

Hoe hoger je score, hoe groter de kans

datjeosteoporosekrijgt.

Alsjescorelagerisdantwaalf,hoefjeje

geenzorgentemaken.Hebjeeenscore

van twaalf of meer, loop je een hogere

kansoposteoporose.Spreekerovermet

jehuisarts.

Bron: www.nice-info.be.

OKRA februari 2010

8

ZEECRUISES NAAR HET NOORDEN MET VERTREK UIT ZEEBRUGGE of IJMUIDEN !Aan boord van Funchal °°°(13 dagen)

De mooiste Noorse � orden 2 juli

De Baltische Zee met 2 dagen Sint-Petersburg 24 juli

DE DONAU Luxueuse 5 sterren cruises (8 dagen)

Van Passau naar Boedapest 30 mei (9 dagen)

Van Boedapest naar Passau • 7 juni (8 dagen)

Praag en de Donau • 26 augustus (11 dagen)

ALL WAYS CRUISE EN VAKANTIESALON zondag 31|01|2010 van 10u tot 18u

GRATIS INKOM – CRUISE TE WINNENElewijt Center, Tervuursesteenweg 564, Elewijt

(op 25km van Brussel)°Gratis Parking – gratis pendelbus vanuit Brussel-Centraal en terug.

Reservatie verplicht voor 25/01/2010.

2

2 2

exclusieve cruises

U N I E K E C R U I S E S I N E I G E N B E H E E R

Vraag ook onze andere ‘EXCLUSIEVE ALL WAYS CRUISES’ : riviercruises op de RIJN of in NEDERLAND.

Voor inlichtingen en reservatie : www.all-ways.be, info@all-ways.be of telefonisch : Brussel: 02|344 90 88, Deurne: 03|281 00 99, Gent: 09|233 30 37, Moeskroen: 056|56 16 66 of Luik: 04|229 31 32.

✔ Fascinerende reisroutes

✔ Beste kwaliteit/prijs verhouding

✔ Pakketprijzen van België tot

België

✔ Nederlandstalige All Ways

begeleiding

✔ Plaatselijke Nederlandstalige

gidsen (of vertaling naar het

Nederlands)

✔ Voor sommige cruises :

Nederlandstalige voordrachten,

wijn inbegrepen bij het diner,

vroegboekkortingen, . . .

✔ Unieke sfeer aan boord !

ONZE TROEVEN

vanaf€ 1260 p.p.vanaf

€ 1235 p.p.

www.all-ways.belic. 1774

o-allways.indd 1 7/01/10 16:52

STANDPUNT

OKRA leidt uit deze tussenkomst af dat van de

regering vóór het einde van 2010 geen ernstige

antwoorden op de vele pensioenvragen verwacht

mogenworden.

Wettelijk pensioen

WatisvoorOKRAindeeersteplaatsbelangrijk?Een

versterkingvandewettelijkepensioenpijlermoet

hetuitgangspuntvormen.Zowelnaaromvang,als

naar financieringervan.Degarantiesdiedewette-

lijkepijlerinhaarhuidigevormbiedt,moetenookin

de toekomst gewaarborgd blijven. OKRA blijft

voorstander van een jaarlijkse structurele,

automatische en procentuele aanpassing van

depensioenenaandeloonevolutie.

Dewettelijke pensioenen in ons land zijn te laag

of niet aan de welvaart aangepast. Vijfen-

zestigplussers lopen een groter risico op

armoededandeactievebevolking.

De laagste

Vooral en in de eerste plaatsmoeten de laagste

pensioenenvoorranggenieten.

Deoudstepensioenenvanvóór1994moeten

Meer inzet graag

Begin januari fronste ik serieus mijn wenkbrauwen toen ik op tv zag hoe

minister van Pensioenen Daerden de senaat toesprak over zijn

pensioenbeleid. Het standpunt van OKRA over dit onderwerp is

glashelder.

dringendnaaromhoog.Waarom?Dezepensioe-

nen liepen tussen1992en2002eenachterstand

opvantienprocentinvergelijkingmetdenormale

stijging van de lonen van werknemers. Deze is

ondanksmeerdere kleinere verhogingennogniet

ingehaald.

Ookdeminimamoetenverdernaaromhoog.Wat

deInkomensgarantievoorOuderenofIGObetreft

moetendebedragenalleszinstotbovendearmoe-

degrensopgetrokkenworden.

Aanvullend

Hetwettelijkpensioenmoetverderaangevulden

verstevigd worden. Dit betekent concreet dat in

allesectorenzovlugmogelijkeenaanvullendpen-

sioenmoetvoorzienworden.

PensioenconferentieDe nationale pensioenconferentie, een initiatief

vanvoormaligministerArena,zoueenuitstekende

kanskunnenbiedenomeenernstigeaanpakvan

depensioenentegaranderen.Helaasvondende

ministersArenaenDaerdenhetnietnodigom

de ouderenorganisaties bij deze conferentie

tebetrekken.

Hun inbrengzounochtansgarant staanvooreen

degelijk en grondig debat. Het is net datwat de

pensioenenvanvandaagenmorgennodighebben.

Vanderegeringenindeeersteplaatsvanminister

Daerden, verwacht OKRA meer inzet en in elk

gevalmeerernst.

JanVandecasteele

Algemeensecretaris

Van de regering en in de eerste plaats van minister Daerden,

verwacht OKRA meer inzet en in elk geval meer ernst.

9

Vrijwilligers gezocht

Benjeopzoeknaareenmanieromjezinvol

intezetten?Kanjejeinlevenindemoeilijkheden

dieanderendoormaken?Stajeopenvoorandere

levensopvattingen? Kan je je enkele uurtjes per

weekvrijmaken?Danbenjedegekniptevrijwilli-

ger voor Tele-Onthaal. Tele-Onthaal stelt haar

telefoonlijn 24 op 24 uur open voormensen die

anoniemwillenpratenoverhunzorgenenproble-

men.Vanalcoholoverrelatiestotzelfdoding.Tele-

onthaalisdringendopzoeknaarvrijwilligers.Stel

je snel kandidaat, uiteraard krijg je

eengedegenopleiding.

Info:www.tele-onthaal,bel106

ofmailfederatie@tele-onthaal.be.

9

ZEECRUISES NAAR HET NOORDEN MET VERTREK UIT ZEEBRUGGE of IJMUIDEN !Aan boord van Funchal °°°(13 dagen)

De mooiste Noorse � orden 2 juli

De Baltische Zee met 2 dagen Sint-Petersburg 24 juli

DE DONAU Luxueuse 5 sterren cruises (8 dagen)

Van Passau naar Boedapest 30 mei (9 dagen)

Van Boedapest naar Passau • 7 juni (8 dagen)

Praag en de Donau • 26 augustus (11 dagen)

ALL WAYS CRUISE EN VAKANTIESALON zondag 31|01|2010 van 10u tot 18u

GRATIS INKOM – CRUISE TE WINNENElewijt Center, Tervuursesteenweg 564, Elewijt

(op 25km van Brussel)°Gratis Parking – gratis pendelbus vanuit Brussel-Centraal en terug.

Reservatie verplicht voor 25/01/2010.

2

2 2

exclusieve cruises

U N I E K E C R U I S E S I N E I G E N B E H E E R

Vraag ook onze andere ‘EXCLUSIEVE ALL WAYS CRUISES’ : riviercruises op de RIJN of in NEDERLAND.

Voor inlichtingen en reservatie : www.all-ways.be, info@all-ways.be of telefonisch : Brussel: 02|344 90 88, Deurne: 03|281 00 99, Gent: 09|233 30 37, Moeskroen: 056|56 16 66 of Luik: 04|229 31 32.

✔ Fascinerende reisroutes

✔ Beste kwaliteit/prijs verhouding

✔ Pakketprijzen van België tot

België

✔ Nederlandstalige All Ways

begeleiding

✔ Plaatselijke Nederlandstalige

gidsen (of vertaling naar het

Nederlands)

✔ Voor sommige cruises :

Nederlandstalige voordrachten,

wijn inbegrepen bij het diner,

vroegboekkortingen, . . .

✔ Unieke sfeer aan boord !

ONZE TROEVEN

vanaf€ 1260 p.p.vanaf

€ 1235 p.p.

www.all-ways.belic. 1774

o-allways.indd 1 7/01/10 16:52

PRIKKERTJES

PrikkertjesICE in je gsm

Stel,jehebteenongeluk.Artsenofverple-

gendpersoneelvangenjeopmaarjekanhenniet

duidelijk maken wie ze moeten verwittigen. Dat

probleemkanverholpenworden.Slainjegsmhet

nummer op van de persoon die gecontacteerd

moet worden in geval van nood onder de naam

ICE.ICEstaatvoorincaseofemergency.Politie,

artsen, ambulanciers en verplegend perso-

neel vinden danmakkelijk terugwie ze

moeten bellen. Wil je dat verschillende

mensen gecontacteerd worden, maak

dangebruikvanICE1,ICE2enICE3.Een

kleine inspanning, die op moeilijke

momenteneengrootverschilkanmaken.

1 2

“Je moet niet echt gelovig of

super katholiek zijn om naar

Taizé te gaan”, steekt Annelien

vanwal.“Iedereeniserwelkom,

arm of rijk, geschoold of niet,

EuropeaanofAziaat.Wiewilkan

er een plekje vinden om even

stiltevallen.Taizéiseenkloos-

tergemeenschap die vandaag

enkelehonderdenbroederstelt.

Broeder Roger stichtte de

gemeenschapin1940.Hijwilde

eencongregatietotstandbren-

gen waar jongeren uit de hele

wereld elkaar kunnen ontmoe-

ten en ervaren dat je weinig

nodighebtomgelukkigtezijn.”

Zingend bidden

“Die eenvoud voel je daar ook

echt”, zegt Annelien. “Het eten

iserbescheidenenelkedagziet

er net hetzelfde uit. Als bezoe-

ker start je dag met een kort

gebed.Nahetontbijtga jeaan

deslagofneemjedeelaaneen

groepsgesprek.Inkleinegroep-

jes met mensen uit de hele

wereldbespreekjeeentekstuit

de Bijbel. ’s Middags wordt er

opnieuw gebeden en in de

namiddagmoetjedehandenuit

de mouwen steken. Je brengt

het sanitair in orde, maakt de

kerk klaar voor de avond of

bereidt het eten. Maar je kan

ook deelnemen aanworkshops.

Datisnietverplicht.Jekankie-

zen uit heel uiteenlopende din-

gen: een icoon bestuderen bij-

voorbeeld of Afrikaans dansen.

Nahetavondmaalenhetgebed

kanjenapratenindeOYAK.Dat

iseenplaatswaarwordtgezon-

gen en gedanst en vooral heel

veelverbroederd.”

De gebeden in Taizé zijn trou-

wens een tikkeltje speciaal.

Annelien: “Gebeden worden er

altijdgezongen.Het zijneenof

tweezinnendiesteedsherhaald

worden. Daar zit een filosofie

achter.Ditherhaaldzingenzorgt

erimmersvoordatdebetekenis

Elk jaar trekken tienduizenden jongeren naar het Franse

plaatsje Taizé. Om te bidden nota bene. Wat hen daartoe

brengt, legt Annelien Boone uit. Zij werkt bij IJD,

Jongerenpastoraal Vlaanderen.

OKRA februari 2010

10

OKRA-ZINGEVING

Rust en ontmoeting

Je hoeft niet met velen te zijn om het gezellig en

goed te maken.

Annelien Boone: “In Taizé worden gebeden altijd gezongen.”

van de zinnen langzaam hele-

maaldoordringt.Hetwordteen

automatisme maar je beseft

heel goed wat je zingt. Dat

maakt de gebeden ook toegan-

kelijk, zeker in een internatio-

naalkader.”

Tussen de bezoekers

“ZelfbeniknudriekeerinTaizé

geweest.Deeerstekeergingik

met een groepje, de tweede

keerorganiseerdeikhetverblijf

vooreengroependederdekeer

vertrokken we met een paar

maar hebben we elkaar ter

plaatseampernoggezien.Datis

ook geen probleem. Nu zou ik

zelfs het liefst alleen gaan. Je

ontmoeterheelmakkelijkmen-

sen, je kan zonder problemen

aansluitenbijeengroepjemaar

erkijktookniemandvreemdop

alsjeevenalleenzit.”

“VoormijisTaizéuniekomdatje

jeeronmiddellijkthuisvoelten

jeerheelongedwongenmensen

kan ontmoeten. Je ervaart snel

datiedereenuiteindelijkgelijkis

en met dezelfde dingen bezig.

Enookdegezelligesfeeriseen

belangrijke reden voor mij om

nog eens terug te gaan. Daar

hebben de broeders trouwens

eengrootaandeelin.Zestellen

zichheeltoegankelijkopenzit-

ten indekerkbijvoorbeeldook

tussendebezoekers.”

Internationaal

DebewegingvanTaizéblijftniet

beperkt tot het Franse klooster

alleen. “Nee, Taizé is echt een

internationale beweging”, ver-

klaartAnnelien.“Intussenzijner

ook broedergemeenschappen

vanTaizéineenaantallandenin

het Zuiden waaronder

Bangladesh. En de hele wereld

komt naar het Franse Taizé.

Maar Taizé komt ook naar de

wereld. Een keer per jaar wor-

denerjongerendagengeorgani-

seerd, telkens op een andere

plaats. Eind 2008 was Brussel

aan de beurt, in 2009 trokken

wenaarPoznaninPolen.

Bovendien kan je op verschil-

lende plaatsen in Vlaanderen

regelmatig een eucharistievie-

ringindegeestvanTaizébele-

ven. Daaraan nemen trouwens

niet enkel jongeren deel, ook

ouderen zijn goed vertegen-

woordigd in deze vieringen.

Jongofoud,weinigvolkofveel

volk,jehoeftnietmetvelente

zijnomhetgezelligengoedte

maken.”

TekstNeleJoostens

FotoEmyElleboog

Interesse in een Taizé-

vieringinjebuurt?

Kijkopwww.ijd.be

ofbel092357854.

11

Met wortels in de Tweede Wereldoorlog

De geschiedenis van de gemeenschap van

Taizé start in 1940. De Zwitser Roger Schutz

troknaarFrankrijkenvestigdezichinTaizé,in

deomgevingvanCluny.Hetdorpjelagtijdens

deTweedeWereldoorlogdichttegendedemar-

catielijn die Frankrijk in tweeën verdeelde.

Schutzslaagdeerineenhuistekopenenving

ervluchtelingenop,waaronderjoden.Vrienden

inLyongavenzijnadresdooraanmensendie

een schuilplaats zochten. Uit respect voor de

mensendiebijhemlogeerden,badSchutz,die

laterbekendwerdalsbroederRoger,alleen.Hij

wildejodenenniet-gelovigennietinverlegen-

heidbrengen.

In1942werdduidelijkdatbroederRogerende

mensendiehijopvinggevaarliepen.Hijvlucht-

tetotheteindvandeoorlognaarGenève.Daar

begon het gemeenschapslevenmet de eerste

broeders.In1944kondenzijnaarTaizéterug-

keren.Nadeoorlogontvingendebroedersook

Duitse krijgsgevangenen uit een kamp in de

buurt. Langzaamslotenenkele jongemannen

zichaanbijdeeerstebroeders.Oppaaszondag

1949 verbonden zeven van hen zich voor het

levenaanelkaar incelibaat,gemeenschapsle-

ven en een grote eenvoud. De oecumenische

gemeenschapvanTaizéwasgeboren.

Vanaf het begin trokken veel theologen

naarTaizéomkennistemakenmetdeze

gemeenschap. Ook steeds meer

jongerenvondendewegnaar

Taizé.Vandaaglogerenertij-

dens de zomermaanden tot

vijfduizend jongeren per

week.Deaantrekkingskracht

blijftgroot.

gemeenschapvanTaizéwasgeboren.

Vanaf het begin trokken veel theologen

naarTaizéomkennistemakenmetdeze

gemeenschap. Ook steeds meer

jongerenvondendewegnaar

Taizé.Vandaaglogerenertij-

dens de zomermaanden tot

vijfduizend jongeren per

week.Deaantrekkingskracht

OKRA februari 2010

12

INFO

“EuropaendeEuropeseUniehebben

nietzo’ngoedenaambijdemanen

vrouw in de straat. Alsof Europa

alleen bekommerd is omde econo-

mischecrisisenbegrotingstekorten.

HetEuropesejaartegendearmoede

isdanookpositief.Hetkandateen-

zijdige beeld bijsturen. De Unie is

trouwensallangerbezigmetarmoe-

debestrijding.Alleenzegtzedatniet

altijd. De grote kentering zagenwe

opdetopvanLissabonin2000.Toen

beloofdenderegeringsleidersplech-

tigomtegen2010,ditjaardus,iets

aandearmoedetedoen.Zezouden

hunaanpakinkaartbrengenenver-

beteren. De gezamenlijk afgespro-

kenstrategiekreegdemooienaam

‘open coördinatiemethode’. Wat

betekent dat? Bedoeling is dat de

verschillendelidstatentweejaarlijkse

rapporten maken over hun sociaal

beleid.Endatdoorvergelijkingvan

dierapportenstappengezetworden.

Vanuithetprincipedatkennismaken

metbeterevoorzieningenen syste-

menuitdaagt omproblemenaan te

pakken. Let wel: het is geen bin-

dendemethode.”

Ook ouderen

“Uit cijfers blijkt dat ouderen veel

vaker en harder door armoede

getroffenwordendananderebevol-

kingsgroepen.InheelEuropa.

“Een Roemeense

gepensioneerde moet met een

veel lager inkomen leven dan

een doorsnee Vlaamse

gepensioneerde. Maar ook in

ons land neemt het risico op

armoede toe met de leeftijd.

Niet voor niets is 2010 het

Europese jaar tegen armoede.”

Aan het woord is Willy

Peirens, dé OKRA-specialist

als het over het inkomen van

gepensioneerden gaat.

Willy Peirens: “De strijd tegen armoede moet gevoerd worden vanuit alle middenveldorganisaties, vanuit alle beleidsniveaus.”

‘Armoede is van iedereen’

13

Maar tijdens dit Jaar tegen

armoede wordt in de eerste

plaats op de kinderarmoede

ingezoomd. Begrijpelijk natuur-

lijk. Kinderarmoede is onge-

hoord.TochvindtOKRAdatook

de armoede bij ouderen bijzon-

dereaandachtmoetkrijgen.Dat

kanpasalsdeouderenorganisa-

ties bij de uitwerking van dat

jaarbetrokkenworden.Inspraak

dus! OKRA schreef in haar

memorandum n.a.v. de verkie-

zingenvan7 junivorig jaardat

de ouderenorganisaties moeten

wegenopbeleidenbeleidsvoer-

ders. Dit moet onder meer

gebeuren via de Vlaamse

Ouderenraad.EnverderisOKRA

ook lid van AGE, een Europees

platform van ouderenorganisa-

ties. Via deze wegen laten we

onzestemendievanonzetien-

duizendenledenhoren.”

Dubbel

“Armoede is dubbel. Enerzijds

blijkthetrisicooparmoedegro-

ternaarmatemensenouderwor-

den. Je weet wel: toenemende

kosten, vaak lage pensioenen.

Maarouderenmoetenanderzijds

ookvolopkansenkrijgenomhun

roltespelen.Zezettenhunken-

nis en ervaring ook in voor de

samenleving, voor alle genera-

ties.Ouderenzijnnietalleeneen

probleem, ze lossen ook veel

problemenop.Alsjehendaartoe

de kans geeft.Wie dezemoge-

lijkheden niet krijgt, voelt zich

arm omdat hij niet meetelt. En

dezevormvanarmoedeiseven

nadeligvoorhetwelbevindenals

materiëlearmoede.”

Serieuze afspraken

“DitjaarisBelgiëookvoorzitter

van de Raad van de Europese

Unie.Eenkansomte latenzien

datwehetinderdaadmenenmet

datsociaalEuropa.Totvoorkort

warenwewijdenzijdbekendals

een landmeteensocialezeker-

heid van topkwaliteit. Maar op

datvlakgaanwedelaatstejaren

eerderachteruit.OKRAverwacht

in elk geval dat ons land zijn

voortrekkersrolmetvervespeelt

en dat er serieuze afspraken

gemaaktworden.Destrijdtegen

armoede moet gevoerd worden

vanuit alle middenveldorganisa-

ties,vanuitallebeleidsniveaus.”

DeRaadvandeEuropeseUnie

is een instelling van de EU.

Samen met het Europees

ParlementheeftdeRaadwet-

gevendemachtensteltzede

begroting op. En verder

bepaaltencoördineertzehet

beleid. Het voorzitterschap

vandeRaadwisseltomdezes

maanden.Op1juli2010ishet

debeurtaanBelgië.

Waardig“OKRA zelf is ook bezig met

armoedebestrijding. Wij zeggen

niet alleen, we doen ook. Door

optekomenvoorwelvaartsvaste

pensioenenbijvoorbeeld.Enver-

dergevenwijinhonderdenloka-

le trefpunten onze leden alle

kansen om zich te ontplooien,

om hun kennis en kunde in te

zetten. Ouderen ontmoeten

elkaar, vriendschap groeit en

bloeit, eenzaamheid en sociaal

isolement krijgen er geen kans.

Endatallesmaaktmensenrijk,

voegtleventoeaandejaren.We

eisen dan ook dat de overheid

onze waardevolle opdracht ern-

stig neemt en ondersteunt. We

laten de stem van de ouderen

horen. In de lokale ouderenad-

viesraden, in de provincies, op

Vlaams niveau en via AGE op

Europeesniveau.

De laatste tijd is het modieus

omallerleiballonnenoptelaten,

over de betaalbaarheid van de

pensioenen,depensioenleeftijd

enzomeer.OKRAzietnietveel

in deze luchtige ballonnen. We

dringen aan op een ernstige

aanpak waaraan wij ook onze

bijdrage leveren. Zonder pre-

tentieus te willen klinken, zeg-

gen wij luid en helder dat we

over knowhow beschikken die

we ten dienste stellen van de

huidige en de toekomstige

gepensioneerden.”

“Tot slot nog dit: om inderdaad

een goed resultaat te garande-

ren,moetditJaargedragenwor-

dendoorallespelers.Armoedeis

van iedereen. Elke generatie,

elke bevolkingsgroep loopt het

risicooparmoede.Maarook:om

armoedeaantekunnenpakken,

moetiederzijnverantwoordelijk-

heidkunnenenmogenopnemen.

De politiek én de organisaties

vanhetmiddenveldzoalsOKRA.”

TekstLieveDemeester

FotoJürgenDoom

VolgensEuropeesonderzoekuit2007wordtvoordegroepgepen-

sioneerdenhetarmoederisicogeraamdop23procent,terwijldat

voordetotalebevolking15procentis.Ditarmoederisicobetekent

datalleenstaandenhetmoetenstellenmeteeninkomenlagerdan

878 euro per maand; voor personen in koppelverband werd de

grensbepaaldop1317europermaand.WaarBelgiëvroegereen

voorbeeldwas inEuropeesperspectief,blijktnudatweheelwat

slechterscorendanonzebuurlanden.

OKRA februari 2010

14

DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

Neem nu Mozambique, die langgerekte strook in

hetzuidoostenvanAfrika.Nochtansookeenland

meteendramatische recentegeschiedenis:eerst

dertienjaarbevrijdingsoorlogtegendePortugese

kolonisator,daarnanogeensbijnatwintigjaarbur-

geroorlog.Hetbewinddatbijdeonafhankelijkheid

in1975aandemachtkwam,werderbestooktdoor

een zogenaamde verzetsbeweging. Een zootje

ongeregelddatmetde steunvanhet toenmalige

Zuid-Afrikaanseregimeoveralterreurzaaide.Het

wasdebedoelingdeprillelinkseregeringgegroeid

uit de bevrijdingsstrijd te destabiliseren. Dat dit

nietisgelukt,hebbendeMozambikanentedanken

aan de afschaffing van de apartheid in het grote

buurland. Het nieuwe bewind daar was het jonge

Mozambique gunstig gezind. Maar hun regering

mochtdanalovereindgeblevenzijn,hetlandlager

nadeoorlogalsééngrotepuinhoopbij.Geensteen

stondnogopdeandere.Alleendeweinigesteden

-gelukkigookdemooiehoofdstadMaputo-bleven

gespaard. Bovendien lag het gebied bezaaidmet

Wanneer wij aan Afrika denken, gaat onze

aandacht vanzelf naar Congo. De tragische

toestand in dat gebied bepaalt ons beeld van

het continent. Neem daarbij nog een paar door

oorlog verscheurde, door wanbeheer

wegkwijnende of door droogte en honger

gekwelde landen en je begrijpt dat Afrika vaak

wordt afgedaan als een hopeloos werelddeel.

En toch, als je de moeite doet om het

klassieke beeld te doorprikken, ontdek je dat

niet alles er kommer en kwel is.

duizendenlandmijnen.Deschattingenlopenuiteen

van vijfhonderdduizend tot enkele miljoenen.

Boerendiedachtennaaldieoorlogsjareneindelijk

weeraandeslagtegaan,kondenonmogelijkterug

naarhunakkers.Zichvandewegenafwagen,was

levensgevaarlijk. Ontelbare Mozambikanen onder

wieheelveelkinderenraaktenéénofmeerlede-

matenkwijttoenzeopeenmijnstapten.

Heropbouw

Hetlandmoestvandegrondafheropgebouwd,de

economie weer helemaal op gang getrokken.

Eenvoudig isdatniet.Mozambique iseenvande

armste landen ter wereld. En de landbouw heeft

jarenlanghaaststilgelegen.Zewetenerheuswel

wathongerbetekent.Daarwordtnumetmanen

macht aan gewerkt. Voedselvoorziening, herstel

van de huizen, van de infrastructuur maar ook

geduldigeontmijningvanhetheleland.Hetnoor-

den is nu al mijnenvrij verklaard. In het zuiden

liggennogexplosievenverspreidover386plaatsen

opeenoppervlaktevanzo’nelfmiljoenvierkante

meter. Weliswaar zou de heropbouw onmogelijk

zijnzonderdehulpvandevelebuitenlandseont-

wikkelingsorganisaties die op het terreinwerken.

Maarerziteenbeleidachter,datmerkjealsjeer

rondreist.Zelfsalontsnappenzeookhiernietaan

corruptieenalisdewegnogerglang.Volgensde

Verenigde Naties leeftmeer dan de helft van de

bevolkingonderdearmoedegrens.Maarjezietdat

hetietsuithaalt.Hetlandgaateropvooruit.Eris

geenvergelijkingmogelijkmeteenlandalsCongo

waardemensenoverleven-jevraagtjesomsaf

hoe-ondanksdegrenzelozechaos.Congoraakter

maarnietbovenopendaarverandertdieongelofe-

lijkeveerkrachtvandegewoneCongoleesweinig

aan.Hétgroteverschilis:inMozambiqueisereen

staat,hoemoeizaamhijookfunctioneert.Datkan

vanCongonietwordengezegd.

Mozambiquestaatnietalleen.Zozijnernoglanden

inAfrika,waarkostewathetkostaandeontwikke-

ling van het land wordt gewerkt, waar een echt

beleid wordt gevoerd. En dan hebben we het niet

alleen over het veelmeer ontwikkeldeZuid-Afrika.

Sindsdeapartheidverdween,heeftdezwartebevol-

Het is niet altijd wat het lijkt

Er wordt met man en macht gewerkt in Mozambique:

voedselvoorziening, infrastructuur, herstel van huizen en de geduldige

ontmijning van het hele land.

15

opbeterschap.Maardoordewereldwijdeeconomi-

schecrisisdreigtdekortstondigevooruitgangweer

verlorentegaan.Deuitvoercijfersgaandrastisch

achteruit.EnaangeziendemeesteAfrikaanselan-

denafhankelijkzijnvanéénexportproductzijnze

extrakwetsbaar.Degevolgenlatenzichnualvoe-

len.Hunafhankelijkheidwordternoggroterdoor.

Enbovendienkrimpendemiddelendieuithetbui-

tenlandkomennetin:sommigerijkelandenover-

wegenomhunontwikkelingssamenwerkingopeen

lager pitje te zetten en de onmisbare giften van

uitgewekenfamilieledendrogenop.

Geneesmiddelen

Toch zijn ernoggenoegdynamischeenmoedige

menseninAfrikadienetalsineenaantalandere

landen uit het Zuiden de handen uit demouwen

steken. En die inspanning hoeft niet altijd van

bovenaf te komen. Een voorbeeld: we zien dat

steeds meer kleine bedrijven uit Azië, Latijns-

Amerika en Afrika geneesmiddelen ontwikkelen

tegentropischeziekten.Zohebbeneentachtigtal

bedrijveninBrazilië,China,IndiaenZuid-Afrikade

voorbijejaren123vaccinsenvaaknieuwegenees-

middelenontwikkeldtegenmalaria,aids,tubercu-

lose en een hele reeks ‘verwaarloosde’ tropische

ziekten. Verwaarloosd door de farmaceutische

multinationalsdie lange tijdmeerbroodzagen in

debehandelingvanbeschavingsziektenuitderijke

industrielandenomdatdaarmeergeldmeetever-

dienenvalt.

Lichtjes

Er zijn nog altijd teweinig soortgelijke voorbeel-

den.VelelandeninhetZuidenzijntezeerafhan-

kelijkvanhungrondstoffenendusvandeschom-

melingenopdewereldmarkt.Maarintussenzijner

steedsmeerinspanningenomdeZuid-Zuidhandel

uit tebouwen.Zo isereenhandelsakkoord inde

maak tussen enkele landen uit Azië, Latijns-

Amerika enAfrika.Afrika is daarinweliswaarhet

zwakkerebroertje.Maarerzijngenoeglichtjesin

hetduisteromonstebehoedenvooreenonterecht

Afro-pessimisme.

TekstLiesbetWalckiers

Mozambique en haar onverzettelijke optimisme…

kingernogeenenormeachterstandintehalen.Ook

een doodarm land als Burkina Faso inWest-Afrika

werkt hard - hoewelmetwisselend succes - in de

hoopooitopeigenbenentekunnenstaan.

Crisis

Datlaatsteisvoordemeestevandezelandennog

nietvoormorgen.Deafgelopenjarenleekerzicht

OKRA februari 2010

16

■ De tijd toen de kindjes noggekochtwerdenVoor het boek dat ik aan hetschrijven ben, zoek ik info over‘kinderen krijgen’ in vroegerejaren.Voornamelijkovergeboor-testot1968.Alleleukeenminderleuke anekdotes zijn welkom. Alhet materiaal wordt terugbe-zorgd.

Julien van Remoortere, Pontonstraat 12, 8400 Oostende, 059 70 71 81, julien.van.remoortere@skynet.be

■CanadaIn1946weekmijnfamilieuitnaarOntario-Windsor.Ondertussenhebikzealtweemaalbezocht.Nuzoekik iemand dieme wil vergezellen.Omdat ik geen Engels spreek enmijn familie het Nederlands ver-leerd is, graag iemand die deEngelsetaalmachtigis.

Marguerite Debo, Wakkensesteenweg 30, 9800 Deinze, 09 386 75 88

■HeiligenprentjesIkzoekoudeheiligen-,devotie-encommunieprentjes. Ook pausen,kloosterlingenendevroegerebondvanhetHeiligHartzijnwelkom.

Vital Boogaerts, Postweg 12, 3150 Tildonk

■LiedjestekstWiekanmedetekstvanHet credo van de landmanbezorgen?

Agnes Serlippens, Lindestraat 23, 3636 Zwalm, 055 49 84 05

VRAAG EN AANBOD

Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op.

Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en

aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar joke.callens@okra.be. Vermeld het liefst je

telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie reageert.

Vraag en aanbod

■OudetoestellenWie heeft er interesse in oudetypemachines van het merkRemington en Reinmetall en eenrekenmachine?Ikschatdetoestel-lenminofmeerdertigjaaroud.

Willem Defoort, Hallestraat 1, 8530 Stasegem, 056 21 12 66

■ZandstralenenslijpenOm een bestaande tekening tekopiëren, zoeken wij een persoonof firma die kan zandstralen enslijpen op vensterglas van 2 mmdik.Wekunneneenmodelopwaregrootteleveren.

J. Cooymans, Gasthuisstraat 2 b6, 2400 Mol, 0496 81 17 03, 0486 43 75 93

■AquariumwereldIkzoekdejaargangen14(1961)en15 (1962) van het maandbladAquariumwereld, uitgegeven doorde Belgische Bond van Aquarium-enTerrariumhouders(BBAT).

Luc Blommaert, Kamerstraat 10, 9255 Buggenhout, 052 33 40 55, luc@blommaert.com

■PartiturenOKRA-trefpuntBeerselzoektparti-turen van volgende liedjes: Adieu Monsieur Le ProfesseurvanHuguesAufray enDe Jan kwam thuis, de Jan kwam zat naar huis.

Marie-Claire Desmae, leon.van.rafelghem@telenet.be

■BrouwerijenIk verzamel alles van vroegerebrouwerijen uit Merelbeke zoals

bierglazen en emailpanelen vanWauters/Ancre, Hull, Van denHende.Ookbierglazenvanandereverdwenen Oost-Vlaamse brouwe-rijenzijnwelkom.

Eric Boerjan, boerjan_eric@hotmail.com

■EendrachtAalstIk zoek oude toegangskaarten,abonnementenen seatsvanvoet-balclubEendrachtAalst.

Jozef Van Den Borre, Blektestraat 94, 9308 Hofstade-Aalst, 053 70 32 06, jozef.van.den.borre@telenet.be

■VeldslagenKan iemand mij inlichten over develdslag(en) te Wippelgem en/ofomdebrugvanLangerbruggerondnovember1918?

Jos Lenoir-De Coster, Zwarte Zusterslaan 30, 9990 Maldegem, 050 71 11 88, jlenoir@telenet.be

■KaarteninaanbiedingIkbezitveleoudepaas-,kerst-enverjaardagskaarten,wie is geïnte-resseerd?Graagzelfafhalen.

C. De Wolf, Wiezeplein 9, 9280 Wieze, 053 77 70 98

■TypemachineIk zoek een goedwerkende type-machine, niet-elektrisch. LiefstprovincieAntwerpen.

Ivan Delbaen, Ganzenbollaan 58, 2550 Kontich, 03 457 18 55

Heelveellezerssturenonszoekertjesvoordezerubriek.Jevraagwordtzosnelmogelijkgepubliceerd

maarjehoudterhetbestrekeningmeedatjezoekertjepaseenjaarnadatjehetverstuurde,verschijnt

opdezebladzijden.Uiteraardplaatsenwehetonmiddellijkopwww.okra.be.

17

■RommelmarktWie isgeïnteresseerd inspulletjesdie je kan verkopen of ruilen oprommelmarkten?

Denise Van Assche, Tulpenlaan 11, 8790 Waregem, 056 60 38 58

■OnbekendeschilderijenIkbezittweeschilderijen.Hetenestelteenlandschapvoor,hetande-re eenwatermolen.De schilder isene A. Pieters. Kan iemand mijgegevens bezorgen over dezekunstschilder?

L. Van Ginneken, Kon. Leopold II-laan 183D, 9000 Gent, 09 221 48 47 (liefst na 18.00 uur)

■HandwerkIkverzameloudhandwerkgeriefenoude lapjes. Ik ben nog op zoeknaar een oud garenkastje DMC,Güterman. Dit werd vroegergebruiktinhandwerkzaken.

Liliane Grauls, Stevoortse kiezel 69, 3511 Kuringen, liliane.grauls@telenet.be

■HandleidingschrijfmachineIk zoek de handleiding van eenelektrischeschrijfmachine,Hermesmediatronic14.

Annie Veelaert, Tweebruggenstraat 7 b0201, 9160 Lokeren, 09 346 80 48

■AanbiedingIk ben in het bezit van een zeven-honderdtal verjaardags-, nieuw-jaars-,kerst-engeboortekaartenenbidprentjes.Heeftiemandinteresse?

Gaby Boeykens, Bissegemsestraat 71, 8501 Heule, 056 35 89 73, 0472 36 67 72

■FotogezochtOp 10 mei 1965 bracht koninginFabiola een bezoek aan het oudmuseumteDeinze.Wieheefttoende tweemeisjes,Marleen Joos enLydia Van Leirberghe, gefotogra-feerd terwijl ze bloemen afgaven?Kaniemandmediefotobezorgen?

Gerarda Willems, Kaaistraat 23, 9800 Deinze

■ComputerlesWie is ook in het bezit van eencomputer met besturingssysteemUbuntu en heeft daar al enigebasiskennis van? Kan je me hel-pen? Liefst uit de omgeving vanWesterlo.

Hermine Klaassens, Verloren Kost 22 bA, serviceflats ’t Riet, 2260 Westerlo, 014 71 93 41

■KortverhalenIk zoek waargebeurde kortverha-lenomteverzamelenineengrotebundel.Wiewilzijnverhaaldoen?

Ward Mariën, Pastoor Binckstraat 10, 2260 Westerlo, ward.marien@telenet.be

■VingerhoedjesWie heeft vingerhoedjes vanbepaaldestedenoflandenommijnverzamelingverderuittebreiden?

Julien Heerwegh, 0486 63 62 62, julien.heerwegh@telenet.be

■TekstgezochtWie kanmij de tekst en titel vanhet liedjeDoor het raam zie ik de laatste rozen bloeien bezorgen?Kanjemeeventueelookvertellenwiehetzingt?

Madeleine Maes, Spoorwegstraat 15, 2490 Balen, 014 81 16 54

■MerklappenIkzoekpatronenvooroudemerk-lappen.

Agnes Coddens, Weibroekdreef 115, 9880 Aalter, 09 374 41 80, agnes.coddens@ugent.be

■BandenIk bezit banden voor bandopne-mers: 36 stuks met een spoel-diameter van 17,5 cm, 25 stuksmet spoeldiameter van 14,5 cmen 29 stuks met een kleinerespoeldiameter. Wie heeft inte-resse?

L. Van Ginneken, Kon. Leopold II-laan 183D, 9000 Gent, 09 221 48 47

■StickersIk bezit vele dubbele stickers vanChampions League 2008-2009maarikontbreekerookveel.Kaniemandruilen?

Robert Bavin, j.noe@telenet.be

■KrulspeldenIk zoek plastieken krulspeldenvoor permanent van het typemet een sluitbeugeltje, dusnietmeteenelastiekje.Wiekanhelpen?

Rita Vereecken, Dendermondse Steenweg 207, 9100 Sint-Niklaas, 03 776 37 32,

rimavere@telenet.be

■PlaatjesIk zoek grammofoonplaatjes metde liedjes Ik zou wel eens willen weten, door Juul De Corte en Ik zing wanneer in de lente, hiervanweetiknietwiehetzingt.

Marcel Steenackers, Londerzeelseweg 117,

1880 Ramsdonk, 015 71 20 50

■CM-monitriceKaniemandmehetadresbezorgenvan Alice Hermans, gehuwd metJozef Van Walle. Als jong meisjewoondezeteBranst-Bornem.Haarbroer was priester. Samen warenwe monitrice in Bouillon voorCM-Mechelen.

Clara De Bie, Noorderwijkseweg 96,2250 Olen, 014 26 28 89

■LourdeskentekenIk zoek het Lourdeskenteken vanK.A.J. Lourdesbedevaart 1954 envan de Nationale BelgischeLourdesbedevaarten1935en1961.

Hilde Bellegeer, Lindestraat 68 b7, 8800 Roeselare

Legermakkers’54-’56Wiewaservan1954tot1956bijde twee jagers te Kassel inkazerne De Gete in hetA-eskadron?Iklagerinhetstaf-peloton met vijftien makkers indegrotekamer.

Alois De Vocht,

adevocht@telenet.be

OKRA februari 2010

18

OKRA LEEFT

■Casteleyn-VantyghemuitIchtegem■PaulDesmetuitKoekelare■JoséDebaenst-SweertvaegheruitKoksijde■GilbertVerbanckuitKortemark■LieveMisselynuitOostende■LilianeVandewalleuitSnaaskerke■AndréVanrenterghemuitOostende■DanielVanbeverenuitWerken■RachelSnauwaertuitWijnendale■DeniseMaertensuitZandvoorde

■MariaBrokkenuitWilrijk■JosJanssensuitAntwerpen■IréneJanssensuitWilrijk■MarcDePreteruitHoboken■FransMelisuitHoboken■JosetteVerboomuitAntwerpen■GermaineDeBlockuitAntwerpen■RogerVanRaemdonckuitBurcht■KarelJanssensuitBurcht■FabienneBoeykensuitKontich

■FransPattynuitHeule■RemiHellinuitZwevegem■JeannineGlorieuitDeerlijk■MariaVerhulstuitSint-Eloois-Vijve■JoséClappaertuitKortrijk■DaniëlVanfleterenuitGullegem■UrbainDebackereuitBissegem■LilianeDelobelleuitSint-Denijs■JulesCarlieruitDesselgem■WillyVandecasteeleuitDeerlijk

■EstherSonckuitVoorde-Ninove■CyrielvanWesemaeluitAaigem■EtienneVanImpeuitWelle■GodelievePardaensuitWelle■MarcelVerléuitLetterhoutem■AgnesNoëluitWanzele■Marie-LouiseVanCouteruitWanzele■LeontineImpensuitPapegem■HedwigDeRouckuitAalst■HermanDeBrauweruitVlierzele

■OmerMeulemeesteruitZedelgem■EricVerplanckeuitZedelgem■LutgardeVanHouckeuitZedelgem

■MichelVanhoutteuitZedelgem■ArnoldVerbekeuitLoppem■LeopoldVandilleuitSijsele■JozefKnockaertuitBlankenberge■SimonneCostersuitKnokke-Heist■WilfriedVertriestuitKnokke-Heist■OdetteDeklerckuitVarsenare

■IrèneClaeysuitKruishoutem■StephanieDeKeteleuitKruishoutem■NellyDeGolsuitSint-Blasius-Boekel■RogerDeCordieruitSint-Blasius-Boekel■RogerMeereuitKruishoutem■PatrickDierickuitKruishoutem■VanNieuwenhove-DeVilleuitDeftinge■D’Hose-VandePontseeleuitDeftinge■FransDhuijvetteruitKruishoutem■RosaVaernewijckuitKruishoutem

■AntoineSmitsuitNeerpelt■MichelWoutersuitSint-Huibrechts-Lille■AlfonsineDilissenuitNeerpelt■HenriPeetersuitHechtel■GeorgesPetituitLanklaar■MathieuVangelabbeekuitHasselt■YvoCopermansuitKuringen■ManuBotsonuitBorlo■JeanneMoonsuitHelchteren■ToonMannaertsuitZonhoven

■DeniseVannieuwenhuyseuitZwevezele■ArletteMinneuitSchuiferskapelle■MichelPoelvoordeuitAarsele■GilbertHoorewegeuitWingene■AnnieErdleuitPittem■Marie-JosephDesmetuitRuiselede■PauletteVermeulenuitOoigem■AgnesSprietenWilfriedNemegeer uitDentergem■NoëllaBuyckuitWakken■AndreaVanrenterghemuitOostrozebeke

■KarelBelmansuitGeel■MariaVanLoyuitHerentals■MariaHoremansuitOlen■StafKennisuitGierle■FrancisHermansuitHerentals

Hing jij de affiche uit OKRA-magazine van november 2009 aan je raam? Je

maakte OKRA niet alleen bekender, je kon er ook een mooie prijs mee

winnen. Hieronder vind je de 180 winnaars. Vind je je naam ertussen, zal

je binnenkort een waardevol boek en een flesje aromatische olie

ontvangen.

Bracht jouw affiche geluk?

19

■MariaGoosuitOud-Turnhout■PierreVanBouchoutuitWesterlo■MiaDauwen uitWesterlo■JeanneVanLoonuitRijkevorsel■BetsieGeertsuitMeersel-Dreef

■MariaButayeuitStavele■SimonneSmetuitDikkebus■AgnesVanhoudtuitIeper-Sint-Jan■MauriceDebruyneuitIeper■BernardSenaeveuitWervik■GodelieveLatruweuitWoesten■NorbertDecorteuitElverdinge■RogerBooneuitLangemark■SuzanneSprietuitWoesten■ErnaVersaveluitStavele

■IreneVanCleynenbreugeluitBetekom■ClementinCeustersuitZichem■FlorGommerenuitHever■JeanneVanDeWeyeruitWinksele■HermanVeckeneeruitKortenberg■L.DerisonuitHeverlee■NicoleRogiersuitBlanden■Jean-BaptisteDaenenuitMeensel-Kiezegem■MichelVochtenuitTienen■GhislainePoelmansuitLanden

■Marie-PauleDeBaetsuitBellem■PaulaRogiestuitSleidinge■RobertScheldemanuitGent■JacquelineLampeuitMerelbeke■MariaDeSmetuitOostakker■GeorgesVanOverbergheuitOlsene■ArletteDeWaeleuitNevele-Poesele■ElzaRyckaertuitVinderhoute■KarelTielemanuitZomergem■RogerClausuitSint-Amandsberg

■RiaLiekensuitDuffel■MarijkeLinssenuitBlaasveld■JanGerarduitMechelen■ElsCampersuitMechelen■JeanWijckmansuitLier■RogerVanBerghenuitSchriek■MartheVandenBroeckuitPutte-Peulis■LuciaHuybrechtsuitMechelen■MagdaSteffensuitMechelen■AlfonsBoeckxuitOppuurs

■GodelieveVanDriesscheuitZele■MariaDeWolfuitDenderbelle■FriedaCuvelieruitWieze■MarleenVerhaegenuitWetteren■MadeleineBosteelsuitDendermonde■FloridaBlindemanuitSint-Gillis-Dendermonde■FrançoisPraetuitMassemen■MariaHeirweguitGrembergen■LouisaPannecoeckuitBuggenhout■Marie-JeanneDeWandeluitZele

■AstridDeVleeshouweruitSint-Gillis■NoëlWilleuitVrasene■HubertStalsuitTemse■DeBock-VanCraenenbroeckuitBeveren■EtienneVanWijnsbergeuitSint-Niklaas■GodelievaDeMaeyeruitKieldrecht■MarcelKinetuitNieuwkerken■MarthaVanDaeleuitVrasene■LucienneVanMoeruitHaasdonk■AndreaAbenuitTemse

■JeroomMostinckxuitBorchtlombeek■JeanUylenbroeckuitBuizingen■SimonePuttaertuitDilbeek■AgnesVanObbergenuitTollembeek■AnnaVandergotenuitTernat■FlorentineCoeneuitBrussel■YvonneMeeremansuitHalle■JulienneDeWaeluitSint-Ulriks-Kapelle■FrancoisNoppeuitGanshoren■DeDonder-TourneeuitLonderzeel

■NicoleDeJaegeruitEeklo■AnnaMariaCornelisuitUrsel■LeonDeSutteruitMaldegem■RobertNeirinckuitMaldegem■JennyDeVoetuitMaldegem■FransDeConinckuitMaldegem■RaymondVanHoorewegheuitEeklo■SimonaDeBaedtsuitMaldegem■RositaMeiresonneuitEeklo■NicoleVanHeckeuitOosteeklo

■NellyDeprezuitHooglede■MagdaDeseynuitRoeselare■AliceOosterlinckuitRoeselare■GeorgetteSerletuitRoeselare■MariaLefereuitGits■MariaVannesteuitKoolskamp■AngesDepoortereuitArdooie■RemiClarysseuitDadizele■MariaCoolsuitMoorslede■ChristianeAnckaertuitRoeselare

Het bloed kruipt waar het niet

gaankan.Eenhuizenhoogcliché.

MaarzotoepasselijkopCaroline.

“Alsiklatergrootben,gaiknaar

het conservatorium. Dat zei ik

altijd. Maar toen mijn vader

stierf, kon ik die droom wel

opbergen. Vijftien was ik. Op

mijn zestiende begon ik tewer-

kenbijeensteenkapper.Ikgra-

veerdenamenopdeplakkaatjes

voor de grafzerken. Om mooier

tekunnenschrijven,gingiknaar

de academie. En omdat ik daar

toch was, volgde ik ook woord

aandemuziekacademie.”

Moordenaar op de planken

Inderolvaniemandanderskrui-

pen om net dan jezelf te zijn,

het lijkt het levensmotto van

Caroline.“Ikbegonalssemipro-

fessionele actrice bij theaterge-

zelschappen. De grote entertai-

ner op feestjes was en ben ik

echter niet. Ik ben verlegen, ik

kom maar los als ik in de huid

van iemandanderskankruipen.

En net daardoor ben ik mezelf.

Wantgelijkwelkeroljespeelt,je

doetdatmetalleswatinjouzit.

Je hoeft geen moord te plegen

omeenmoordenaaropdeplan-

ken te zetten. Een unieke kans

omteondervindenwatjeinzo’n

situatie zou doen. Er zitten in

elkemenstrekjesdieernietuit-

komen. Maar die ontdek je wel

als je iemand andersmoet spe-

len.Hoe zet je eendebiele per-

soonneer?Zonderereenkarika-

tuur van te maken, bedoel ik.

Alleendoorinjezelftegraven.In

een rol moest ik zeggen ‘mijn

moeder is gestorven’, net toen

mijnma inhet echt ookoverle-

denwas.Op die emoties kon ik

terugvallen. Ja, the show must

go on. Letterlijk. Mijn moeder

stierf ’s middags en ’s avonds

stond ik op de planken.Mensen

haddenbetaald,diekanjenietin

desteeklaten.”

Opnieuw naar school

“Gezelschappen kregen maar

beperktesubsidiesvoorsemipro-

fessionelen.Wildeikverderacte-

ren, moest ik een beroepskaart

hebben.Endiekreegjealleenna

eendiplomaconservatorium.Op

mijn35stezegdeikmijnwerkals

steenkapper op en ging alsnog

naarhetconservatorium.Ikleer-

de schermen, kostuums maken,

decorsbouwen,acteren.Opmijn

38ste studeerde ik af en kon bij

Antigone in Kortrijk beginnen.

Daarnaastgafiknogenkeleuren

les op de academie, dictie en

voordracht. Ik leefdeme daarin

uit. Ik heb kinderen van hun

achtste tot hun achttiende

Misschien ken je Caroline Smolders (71) wel. Ze acteerde in

De Vlaschaard en De Paradijsvogels. Ze speelde in honderden

stukken van theatergezelschap Antigone. Ze is sinds enkele

jaren met pensioen maar toneel zit nog in haar lijf. “Mocht

een amateurgezelschap mij een rol aanbieden, ik zou haar

aannemen. Toneel ben ik.”

OKRA februari 2010

20

ANDERS OUD

Door iemand anders te spelen, jezelf zijn

gevolgd. Zo’n grote voldoening

datjedaarvanhebt!Wemochten

de kelder van de academie

gebruiken, die bouwden mijn

manenikomtoteentheatertje.”

“Antigonewaseenreizendthea-

ter. We speelden zes tot zeven

stukkenper jaarmet eengroep

vanveertienacteurs.Hetgebeur-

dedatikinvierstukkentegelijk

speelde en het vijfde aan het

repeterenwas.Elkeavondston-

denweopdeplanken.Alleenop

woensdag waren we vrij. In de

vakanties traden we op in de

vakantiehuizen. Jemoet je daar

niet de grote accommodatie bij

voorstellen.Hetgebeurderegel-

matigdatweopeenpodiumvan

bierbakken stonden. We kregen

eenjaarcontract.Elkjaar inmei

ofjunimoestenwenaardedirec-

teur van het toneelgezelschap.

Dan wist je of je het volgende

seizoen opnieuw een contract

kreeg.Voormijeindigdehettoen

er een nieuwe directeur kwam.

Die oordeelde dat alle oudere

acteurseruitmoesten.Ikkonde

uren op de academie uitbreiden

zodat ik daar een volledig uur-

rooster had. Maar zelf op de

plankenstaan,hebikdaarnanog

weiniggedaan.”

Familie en reizen

Toneelspelen, reizen, het kostte

een prijs. “Klopt, ik was bijna

nooitthuis.Hetseizoenbegonin

september en liep tot eindmei.

Bovendiengafiklesopzaterdag

en op zondagvoormiddag. Op

zondagspurtteiknadelesnaar

huis, at snel en was terug weg

voor de matineevoorstelling.

Regelmatig speelden we ook

schoolvoorstellingen. Veel

gezinslevenwas er niet bij. Met

mijnmanpraatteikmetbriefjes

op de kast.Mijn zoon klaagt nu

soms nog dat hij op internaat

moest, die drie jaar dat ik les

volgde op het conservatorium.

Nuzoekikveelmeercontactmet

mijn familie.Dat heb ik vroeger

gemist. Ja,daarheb ikwelspijt

van.Maar jekannietallesheb-

ben hé. En wat ik ook gemist

heb,wasopreisgaan.Datlukte

niettoeniktoneelspeelde.Maar

nuwilikelkjaaropreis.”

Toneel blijft kriebelen

“Ik ging met pensioen op mijn

65ste en direct daarna kreeg ik

eenberoerte.Datkosttemetoch

een jaar van revalideren. Toen

heb ik toneel weggeduwd, het

deed te veel pijn. Ik ging zelfs

nietkijken.Mijnlevenwastoneel.

Mijn man leerde ik kennen op

toneel,hijdeeddebelichting.Als

iknietopdeplankenstond,was

ikaanhetrepeterenofbereidde

ik de lessen voor. Ik was er de

heletijdmeebezig.Enplotskon

iknietsmeer.Maardiegoesting

isterug.Ikzounuterugdeplan-

kenopwillen.”

“De zaal in Kortrijk was een

echtearena.Wespeeldeninhet

midden,hetpubliekzatrondom.

Jewerdletterlijkaanallekanten

bekeken.Toenmijnvaderstierf,

kreegikpsoriasis.Indietijdwis-

tenzenognietwatdatwas.De

huidspecialistzeidathetmeteen

paar inspuitingen zou opgelost

zijn. Maar na een paar spuiten

geraakte ik niet meer uit bed.

Watbleek,erzatarsenicuminde

spuit. Een paar maanden later

wasdepsoriasiswelweg.Endie

istwintigjaarweggebleven.Maar

toen ik in een emotioneel stuk

moest spelen, was het er weer.

Daarnaishetnooitmeerverdwe-

nen.Somshinderdehetme,alsik

inkortemouwenmoestspelen.”

Uitdrukken blijft

Ineenrolkruipenomjezelftezijn

maar ook publiek nodig hebben

omdattekunnen.“Somsvergeet

je je publiek. Maar als je een

komedie speelt, en het publiek

lachtniet,danwordjezoonzeker

opdeplanken.Datpubliekhebje

dusnodig, het voedtdeacteurs.

Ookmet een intiem stuk voel je

hetpubliekmaarhoorjehetniet.

Ikwilmezelfaltijdblijvenuitdruk-

ken. Als het nietmet toneel kan

danmettekenen.Sindskortvolg

iktekenles.”

“Met toneel leer je het leven

beter begrijpen. De fictie is

namelijknooitzoergalsderea-

liteit.Instukkenleerjeookeen

andere mentaliteit kennen. Als

weTsjechovspeelden,leerjeiets

over Rusland. Bij Molière of

Shakespeare leer jeoverde tijd

vantoen.Daarombeniknietzo

gelukkig met de trend om de

ouderestukkennaarvandaagom

tezetten.Hetinteressanteisnet

datjejeverplaatstindetijd.Wat

ik op toneel het meest geleerd

heb, is relativeren. Ik aanvaard

datiswatis.”

TekstKatrienVandeveegaete

FotoFrankBahnmüller

21

Caroline Smolders: “Ik wil mezelf blijven uitdrukken. Als het niet met toneel kan dan met tekenen.”

OKRA februari 2010

22

MUZIEK

Watwarenjeeersteervarin-

genmetmuziek?

“Eencliché,maarja,mijnouders

gavenonsmuziekmetdepaple-

pelin.Mamazong,papaspeelde

ineenbandje.Eenbeelduitmijn

kindertijd: ’s ochtends stonden

weopenmijnouderszettende

radio aan. We kregen allerlei

genres aangeboden maar toch

vooralklassiekemuziek.Hetwas

vanzelfsprekenddatwenaarde

muziekschool gingen. Papa had

als kind moeten kiezen tussen

voetbal en muziek. Het werd

voetbal. En daar had hij spijt

van.

Alsjongmeisjedachtiknietdat

muziek zo’n centrale plaats in

mijn leven zou innemen. Wel

wilde ik ietsmetmensen doen.

Zogingikheelgraagenenthou-

siastalsmonitricemeeopkamp

metkinderenmeteenhandicap.

Bleekdatikditheelgraagdeed

maar dat het me tegelijk heel

hardraakte.Iknamhunverhaal

en hun problemen mee naar

huis. Meer dan goed voor me

was.

Een muziekweekend dat ik als

achttienjarige volgde, maakte

me duidelijk dat muziek mijn

leven zou worden. Het was zo

zalig om met andere mensen

muziek te maken en daarvan

intenstegenieten.Tegelijkdacht

ik:ditwil ikdelen,aananderen

doorgeven. En dus werd het

LemmensinstituutinLeuvenmijn

leerschool.”

Endaarna?

“Intussen ben ik heel gelukkig

getrouwd met Johan. Twintig

jaar al. Onze drie kinderen zijn

tieners,echteschatten.Endrie-

kwart van mijn leven is gevuld

metmuziek.AMVishetvakdat

ikaankinderenenvolwassenen

onderwijs in de gemeentelijke

academievoormuziekenwoord

in Haasrode. AMV betekent

Algemene Muzikale Vorming,

wellichtbeterbekendalsnoten-

leer.Zoheettedatvroeger.Niet

alleen de naam maar ook de

inhoud van het vak is met de

jarenergveranderd.Het isveel

meer dan notenleer. En verre

vansaai.Ikvertelookovercom-

ponisten. We zingen samen en

“Mijn favoriete muziekstuk hoorde ik op een ochtend op de

radio. Ik werd helemaal stil. De tranen biggelden over mijn

wangen. Elke keer als het mijn weg kruist, ben ik diep onder

de indruk.” Carine Spiloes (44) laat je binnenkijken in haar

door muziek omhulde leven.

‘Muziek maakt gelukkig’

Afhankelijk van mijn stemming is muziek een

waterval of de zee of iets daartussen.

23

fijnommensenteberoerenmet

zang die recht uit mijn hart

komt.”

Wat is je gelukkigste door

muziek gekleurde herinne-

ring?

“Mogen het er een paar zijn?

Tijdens onze huwelijksviering

zongenJohanenikopheteinde

sameneenlied.Datwasdealler-

eerstekeerdat ikzonderstress

konzingen.Hoewelheteenheel

emotioneelmomentwas.

Eneentjeuitheteerstejaardat

iklesgaf.Eenvandeleerlingen

konecht geen toonhouden.De

mama van datmeisje zat altijd

achteraanindeklasmeetevol-

gen. Halfweg het schooljaar

dedenweeenzangproef.Ikhield

mijnhartvast.Haarmamaook.

En plots klonk daar een zuiver

stemmetje, precies op toon.De

mama en ik bekeken elkaar en

detranenroldenoveronzewan-

gen. Het kon dus lukken, als je

maarvolhield.”

lerenhoeweonzestemhetbest

plaatsen. Het is genieten, voor

deleerlingenenvoormij.

Genieten doe ik ook enormvan

hetjeugdkoorDekleineJohannes

uit Blanden. Dat is negentien

jaargeledenopgestartopvraag

van de parochiepriester. Sinds

diedagleidikditkoor.Intussen

begeleid ik enkel het jongeren-

koor, iemand anders neemt de

leiding van het kinderkoor op

zich.Depriesterwildedekinde-

reneenrolindekerklatenspe-

len.Zeerzinvol.Wezingenzowel

kerkelijke als wereldlijke liede-

ren. We verzorgen vieringen

maartredenookbijanderegele-

genheden graag op. Dit jaar

nemenwedeelaandekoorwed-

strijd in Neerpelt. We zijn kei-

hardaanhetwerken!

Alssolistezingen, iseendroom

die pas onlangs gerealiseerd

werd. Toen ik jonger was, ont-

brakdedurfomvoorpubliekte

zingen. Intussen rondde ik een

zangopleiding af en vind ik het

Welkstukmuziekhadjezelf

welwillencomponeren?

“Het requiem van Mozart.

Omwille van het evenwicht tus-

senzeerbeklijvendentochgeen

noot te veel of te weinig. Elke

noot isen staatophaarplaats.

Ennatuurlijkookomwillevanhet

rijke scala aan emoties dat de

componistbespeelt.”

Watwiljemeegeven?

“Muziek leren is als een nieuwe

taal leren.En jadat ismoeilijk,

jemoetallerleitechniekenonder

dekniekrijgen.Maardaarvoeg

ik aan toe: neemalsjeblieft tijd

omeenmaaldaarvoorbijvande

muziektegenieten.Laathetniet

over zijnnahet leerproces.Het

loont de moeite om niet stil te

vallenalsjevoordeeerstekeer

je pianosonate foutloos hebt

gespeeld. Muziek moet ook

gelukkigmaken.Daaromben ik

zoblijalsdekinderennadeles

zingendnaarbuitenrennen.”

Muziekisvoormij…

“Alswater.Opverschillendewij-

zenbekeken.Jekannietzonder

water.Jekannietzondermuziek.

Maarjeleertdrinkenalsjedorst

hebt.Somszegje‘nee,dankje-

wel’. Stiltemomenten horen er

bij.

Water is soms eenwaterval. Je

kan er naar kijken of er onder

staan.Eenwaterval isbruisend,

geeft energie, geeft kracht.

Muziekgeeftenergie.Ookdezee

iswater.Zegeeftkalmteenrust.

Afhankelijkvanmijnstemmingis

muziekeenwatervalofdezeeof

ietsdaartussen.

Water isookeenbad:eringlij-

den, je laten omhullen door

muziek,muziekalsbalsem.Een

douche. Muziek die je heelt,

zuivert, over je heen vloeit

en…weg!”

OKRA februari 2010

24

ITEM

OKRA februari 2010

24

ITEM

Muziekverbindtmensen.

“Ouders van de kinderen die in het koor meezingen,

zeggen vaak: ‘Zingen is niet alleen zingen. Kinderen

ervarendateengroepveelmeerbetekentdan zijzelf

alsindividu.Dankzijdegroepdragenzeeensteentjebij

aaneenschitterendgeheel.’Ikvoegdaaraantoe:alsje

ingroepmusiceert,verdwijntjehuidskleur,jecultuur,

je rangofstand.Jebentmethetzelfdeprojectbezig.

Ietsmuzischingroepbeleven,ofdatnudansis,zang,

tekenen ofwat ook,maakt je tot een rijker en beter

mens.”

TekstLieveDemeester

Foto’sJürgenDoom

Carine Spiloes: “Muziek moet gelukkig maken. Daarom ben ik zo blij als de kinderen na de les zingend naar buiten rennen.”

TopvijfvanCarineSpiloes

1. Adagio for StringsvanSamuelBarber.

“Deallereerstekeerdatikhethoorde,inbed,op

Klara,werdikzachtjesuitdeslaapgehaalddoor

deze muziek. Tranen biggelden over mijn wan-

gen.Datwerkdoorkruistmijnleven.Hoorikhet

ergens,danraakthetmeelkekeerweer.”

2. Wir setzen uns mit Tränen nieder,hetslotkoor

uit de Mattheuspassie van Johann Sebastian

Bach.

3. When I am laid in earth,(Dido’s lament)uitde

operaDidoenAeneasvanHenryPurcell.

4. You’re not from herevanLaraFabian.

5. La chanson des vieux amantsvanJacquesBrel.

“Eenlieddatikvoorpubliekbrachtindeperiode

dat ik dat nog niet echt durfde. Een geweldig

nummer.Zoweldemuziekalsdetekst.”

BADKAMER-ACTIES

www.thuiszorgwinkel.beLees meer over onze acties op

van 12 februari t.e.m.

27 februari 2010

Acties

Beurer Glasweegschaal GS27• super dun veiligheidsglas, 17mm • keuze uit “silent stone” of “happy stripes”• oppervlakte van 30cm X 30cm• tot op 100g nauwkeurig en max 150kg• automatische uitschakelfunctie• 5 jaar garantie

€ 37,99 NU € 32,29(excl. € 0,05 recup.)

De vermelde acties zijn niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Mangar badlift Archimedes • volledige waterproof afstandbediening• hoge rugsteun en lange zitting • licht en compact • eenvoudig te demonteren• mooi design

€ 432,48 NU € 345,98 (excl €1,50 recup.)

OMRON Sonische tandenborstels • Smal en licht design • Drievoudige reinigingskop inbegrepen • Borstelkop met superfi jne, zachte haren• 3 verschillende poetsmethoden• Automatische uitschakeling na 3 min.Sonic style 456 • Kleur: grijs € 98,65 NU € 88,79(excl. € 0,3 bebat en € 0,05 recup.)

Sonic style 458• Kleur: rood of zwart • 5 verschillende snelheden€ 108,65 NU € 97,79(excl. € 0,3 bebat en € 0,05 recup.)

ACTIE gratis een doosje tandenborstels ( bevat 2 stuks Triple Action) t.w.v. € 5,50

-15%

-10%

Nieuw

-20%

02 februari juiste formaat.indd 1 11-01-2010 11:03:19

OVER WAT TELT

AlsEllendevoordeuropent,flitsterverwondering

doorhaarmooieogendiemijnietkunnenzien.Ze

wijstfeilloosdeenigelegekapstokinhetrekaan

voormijnwinterjas.Mijnonwennigheidtegenover

blindemensenverdwijntalsbijtoverslagterwijlwe

ons aan de zonnige keukentafel zetten. Ellen zet

koffie en thee en haalt de koekjesdoos van de

salontafel.Alseenwervelwindbabbeltzemeteen

heldere stem vol lachjes over de noodzaak van

ordeinhethuisvaneenblinde.“Ikgeefalleseen

vasteplaats, anders loop jeuren te zoekennaar

onvindbaredingen.”

Hebjefijnekinderjarengehad?

EllenKil:“Mijnoudershaddeneenkansopdevier

omeenblindkind tekrijgen.Maardatwisten ze

pastoenikgeborenwas.Iedereenprobeerdehen

ervanteovertuigengeenrisicotenemenenhetbij

éénkindtehouden.Hundroomvanvierkinderen

lietenzevarenmaarzewildentocheenspeelka-

meraadvoormijenwatmeerlevenindebrouwe-

rij.Zekozenvooreen tweedekind,mijn jongere

zusFemke.Zijwasgelukkignietblind.Samenheb-

benweheelveelgespeeld: indespeeltuinenop

decampingtijdensdevakanties.Ikhebnogsteeds

een sterke band met mijn zus, we doen veel

samen.

Mamastoptemetwerkentoenikgeborenwerd.Zij

enpapawarenveelmetmijbezigendatheeftin

mijnvoordeelgewerkt.Mensenuitmijnomgeving

vertellendatikalvrijgoedkonpratentoenikéén

jaarwas!Sindsmijnkleutertijdben ikaltijdnaar

het gewone onderwijs geweest. Toen ik zeswas,

ging ik één jaar op internaat ombraille te leren.

Dat was niet leuk maar wel nodig want in een

Luisteren naar literatuurWaarom wil men haar interviewen

in een blad voor oudere, wijze

mensen, vroeg ze zich af. Ellen Kil

is 24 en vindt dat ze nog niet veel

uitgespookt heeft. En toch vertelt

ze over een wereld en een leven

die boeien en inspireren.

25

OKRA februari 2010

26

OVER WAT TELT

gewoneschoolwetendeleerkrachtenniethoedat

aantepakken.Mijnoudersvondenhetookergdat

hunkindzoverwegwas.Daaromwerdiktijdens

het weekend verwend. In de week legden mijn

oudersmijnzusindewatten.Kunstmatigeverde-

lingvandeaandacht!

In het tweede leerjaar keerde ik terug naar het

gewoneonderwijs.Ikkwamterechtbijeenstrenge

juf vanwie ik schrik had. Ik deed verschrikkelijk

mijnbestomdeachterstand in tehaleneneven

sneltezijnalsdeandereleerlingen.Indiespeci-

aleschoolwaarikbraillehadgeleerd,hoefdejeals

kindmet een handicap niet even snel te zijn als

eenanderkind.Datwasdusweerwennen.Devol-

gende jaren had ik heel toffe juffen die allemaal

braillehaddengeleerdenmetmijbegaanwaren.

Ikgingmeeopbos-ensneeuwklassenenalshet

nodigwas,werderextrabegeleidingvoorzien.Ook

de GON-begeleiders vingen veel op in de lagere

school,zekekenhoeheterindeklasaantoeging

en zorgden ervoor dat de handboeken in braille

werdenomgezet.

In het middelbaar was de sfeer anders. Ik stu-

deerde Latijn-Moderne Talen en deed dat graag.

Maarikstoordemijaanklasgenotendiedelessen

boycotten. Ik deed daar niet aan mee, ik wilde

goedscorenendatmaaktemenietpopulair.Maar

ikhadeenpaargoedevriendinnenenwehadden

toffe leerkrachten. Ik ging ookmeemet de klas

naarParijsenopRomereis.Ondankshetfeitdatik

een beetje een outcast was, voelde ik mij niet

slechterdanderestinwatikdeed.”

Waarhaaljeinspiratieomgelukkigtezijnen

goedteleven?

EllenKil:“Erzijnveelmensendiemij inspireren

en blijvende waarden meegeven. Onze lerares

Latijndiemetveelzinvoorhumoraltijddedingen

deedwaarzezininhad,heeftmijgeïnspireerdom

nietmeetelopenmetdehoop.UitdeHarryPotter-

boekenhebbenmeveelsymbolenenverhalenuit

het dagelijks leven tot nadenken gestemd. Onze

profliterairekritiekheeftmeaangezettotkritisch

denken en schrijven. Het boekje Oscar en Oma

Rozenrood van Eric-Emmanuel Schmitt dat ik

onlangsinhandenkreeg,zetmeaanomhetleven

echttelevenookmetdedoodvoorogen.Eriszo

veel dat me inspireert en kracht geeft.

Ikgeloofook inchristelijkewaardenalsnaasten-

liefde, solidariteit en eerlijkheid. Ik begrijp dat

menseninmoeilijkesituatieskrachtputtenuithun

geloofwantnietelkongelukvaltrationeeltever-

klaren.Waarrationaliteitstopt,begintvoormijhet

geloof.Maarals ikzelf indeproblemenzitofme

vragensteloverhetwaarom,schrijfikdateerder

toeaanhettoevaldanaanGod.Dangaikterade

bij vriendenofmensendieme inspireren. Ik put

energieuitboekendieaansluitenbijmijnwaarden-

besefovergoedenkwaad.Maarikzoekhetnietin

deBijbel.Ikbenwelgedooptenhebmijncommu-

niegedaanmaarikdenkdatdatvooraltemaken

heeftmetmijngrootouders.Zijzijnheelkatholiek

enzoudenheterggevondenhebbenalshunklein-

kinderennietwareningelijfdindeKerk.Hetpeter-

enmeterschapvind ikwelheelmooi.Jekrijgter

zotweemensenbijdiehetvoorjeopnemenalsje

oudersdatnietmeerkunnen.Ikhebzelfookeen

petekindenbendaartrotsop.Zokreegikverant-

woordelijkheidendruktendeoudersuitdrukkelijk

hunvertrouwenuit inmij. Ikwil er zijnvoordat

kind.

Maar mijn geloof is sinds de middelbare school

beginnen wijken voor de wetenschap. Bovendien

kanikmijnietscharenachterallestandpuntenvan

deKerk.Zoben ikvoorstandervanhethomohu-

welijk. Jammer genoeg steunt de Kerk enkel het

huwelijktussenmanenvrouw.Wieandersis,valt

dus uit de boot. Ik heb een hekel aan geloofsin-

stanties die anderen discrimineren omdat ze zijn

wie ze zijn, omdat ze anders zijn dan de grote

massa.

Ikprobeereengelukkigmenstezijn.Ikvindhet

heerlijkommetmensensamentekunnenlachen

énhuilen.Alsjeverdriethebt,moetjedatnietin

jeeentjeopkroppen.Hetdoetdeugdomeensmet

anderemensenjefrustratiesteventileren.Nadien

kan je weer lachen, oprecht lachen. Misschien is

dat voor mij zo omdat ik een gezelligheidsmens

ben. Ik volg nu een cursus creatief schrijven en

elkezaterdaggaanwemetenkelecursistenontbij-

tenofmiddagmalen.Het is fijnommetgelijkge-

stemdensamentezitten.Hetzijnallemaalmensen

die graag iets op papier zetten. Je leest elkaars

teksten,jezegtwatjeervanvindt.

Ikbengelukkigmetditlevenmaarsomszouiker

nogmeerwillen uithalen. Toen ik studeerdewas

datanders.Toenwasikvoortdurendbezigmetiets

watikgraagdeed,datwasfantastisch.”

Zal ik als ik over veertig jaar op mijn leven terugkijk, merken dat ik er niet

veel van gebakken heb?

27

Zotehorenistaalechtjouwexpressievorm?

EllenKil:“Ja,dathebikvanthuismeegekregen.

Mijn ouders lazen mij elke avond voor. Dat was

voormijeenmotivatieomgoedteoefenenomzelf

aldieboekenvanRoaldDahltelezendieikookop

cassettehad. Ikwasgeenvlottebraillelezer. Pas

toenikeenjaarofnegenwas,hadikhetvrijgoed

onder de knie en moesten mijn ouders en leer-

krachten mij niet meer verplichten dagelijks te

oefenen. Ik deed het met plezier om al die ont-

spannende verhaaltjes zelf te kunnen lezen.

Gelukkigzijnernuveelluisterboekenenluisterik

meer dan ik braille lees. Dat is handig, zeker op

vakantie.VoorééndeelvanHarryPotterbijvoor-

beeld heb je twee opvouwbare kratten nodig om

datboekinbraillemeetesleuren.EénA4-pagina,

zijnervijfinbraille.Bovendienishetpapierdikker.

Opcassettezijnboekenveelcompacterennukan

jeéénboekbeluisterenopéénschijfje.

Mijnliefdevoordetaalrichttemijnstudiekeuzeop

taal-enletterkunde,eerstFransenSpaans.Hetis

fijn om Spaans te kunnen spreken maar ik wou

eigenlijk liever Latijn studeren. Latijn klinktmooi

enindeideeënvandeoudeRomeinenzittenveel

opvattingen die tot vandaag verder leven en de

literatuur kleuren. Ik houd ook van de Romeinse

geschiedschrijvingenpoëzie.Maar toen ikbegon

aandeuniefmoest jekiezen tussenGermaanse,

RomaanseofKlassiekefilologie.Pasnadebache-

lor-masterhervormingwerdhetmogelijkombijna

alletalenmetelkaartecombineren.Namijnkan-

didaturenbeniknaarhetnieuwesysteemoverge-

staptenmetLatijnbegonnen,tweejaarinéén.

Ikvindhetbelangrijkdatjegelooftinwatjedoet,

ookallijktdiekeuzevooranderennietzoevident.

Jemoet ietsdoenwaarjezelfachterstaat,onge-

achtwatanderenervanvinden.Andershoudjehet

nietvol.ToenikLatijnwildedoen,zegdensommi-

gen:‘ja,datisechtietsvoorjou.’Maarbijanderen

klonkhet:‘Latijn?Daarmeekanjetochalleeninde

kerkterecht?MetSpaanskanjenogaandebakals

Ellen Kil: “Luisterboeken, daar houd ik van, zeker als ze ingelezen worden door professionele vertellers.”

OKRA februari 2010

28

OVER WAT TELT

tolk.’ Maar mijn ouders stonden meteen achter

mijnkeuze.

Enzobeniknu-zijhetniethelemaalberoepsma-

tig-heelveelmettaalbezig.Ikschrijfrecensies

voorKnetterende Letteren, CJPenDe Leeswelp,ik

maakte tekstenvoorhet Joods cultuurfestival en

KlaraFestivalenmisschienkanikwatdoenvoorde

Wervelende woordenweekrondMarkTijsmans.Ik

vind het heerlijk om dingen waardoor ik echt

gepassioneerd ben onder de aandacht te kunnen

brengen.Enluisterboeken,daarhoudikvan,zeker

alszeingelezenwordendoorprofessionelevertel-

lers.Danwordjemeegesleeptinhetboek.Mensen

die van nature niet zouden lezen, lezen op die

maniertochendenkennaoverdethematiekvan

deverhalen.

Ik ben nu voorzitter van de gebruikersraad van

Luisterpunt.Datisdebibliotheekvoormensenmet

een leesbeperking. Het luisterboek is inderdaad

belangrijk en eigenlijk eeuwenoud. Vroeger was

literatuur een mondelinge aangelegenheid. De

meestemensenkondennietlezenmaarerwaren

vertellers en erwas het haardvuur als decor.De

oudemytheszijnuitmondelingetraditiesgegroeid

envaakpaseeuwenlaterneergeschreven.

Sommigemensendenkendatteveelluisterboeken

de mensen lui zullen maken. Maar je moet niet

alleen leren lezen, je moet ook leren luisteren.

Mensen gaan dikwijls af op het uiterlijk van het

boek:kaft, lay-out.Pas later interesserenzezich

voordeinhoud.InMiddelburghebjeeendrukkerij,

een witboekwinkel, waar je echt fragmentjes uit

eenboekkanbeluisterenzodat jeeenbeter idee

krijgtvanhetboek.Luisterboekenzijnnietalleen

interessant voor mensenmet een visuele handi-

cap.Mensendieombepaalderedenengeenboek

kunnen vasthouden, kunnen zich toch toeleggen

ophunpassie,hetboek.Ookvoorallochtonendie

Nederlandswillenlereniszo’nluisterboekbelang-

rijk. Ze kunnen lezen én luisteren tegelijk. Ze

horendeuitspraakenlerendetaalopeenspeelse

manier.Daaromprobeerikluisterboekenterecen-

seren.Hetgeschrevenboekisbelangrijk,hetluis-

terboek evenzeer. Op zijn manier biedt het een

meerwaarde.”

Watbaartjezorgen?

EllenKil:“Ikbenbangdatdeinhoudvanietsof

iemand vaak ten koste gaat van de vorm. Soms

merkikdatmensenergensnaartoegaanomdater

eenbekendekopopdeaffichestaatennietomdat

hetinitiatiefheninteresseert.Mensenvormenzich

ookheelsneleenmening terwijl zeenkelafgaan

ophetuiterlijk.Ikvindhetzorgwekkenddatmen-

seniemandopheteerstegezichtafkeuren.Inmijn

vriendenkringzijnergeenmensendiedatdoen.

‘Jehebtdoenersendenkersinhetleven.Deerg-

stenzijndemensendiedenkendatzehetdoen.’

Dieuitspraakhingjarenlangaandemuuropmijn

kot.Jehebtmensendieietsuitdegrondstampen

enjehebteranderendiedatnaarzichtoetrekken

enmetdeeergaanlopen.Datziejeookbijpoli-

tici.Wieconstantindemediakomt…

Ik hoop voor iedereen dat de economische crisis

snelvoorbijmagzijnendatermeermiddelenvrij-

komen.Envoormezelf?Ikvraagmeafof ik iets

zal bereiken.Of zal ik als ik over veertig jaarop

mijnleventerugkijk,merkendatikernietveelvan

gebakkenheb?Momenteelhebikveelmensenom

meheendiemegraagzien.Maarerzijntochveel

mensendie als ze ouderworden, echt vereenza-

men. Ikwilnieteindigenmeteensomberenoot.

Dearbeidsmarktstaatnietwijdopenvoormensen

met een handicap. Niet alles is mogelijk. Werk

waarvoor een rijbewijs noodzakelijk is of visueel

overzichtzoalsineenboekenwinkelkanniet.Ook

een job waarvoor ik kinderen met een mentale

handicapinhetoogmoethouden,isnietvoormij

weggelegd. Ik zou me al heel gelukkig prijzen

mocht ik een job vindendie niet te veel vanmij

vraagt, waarvan ik ’s avonds niet te gespannen

thuiskomendieruimtelaatvoorhobby’s.Maarhet

liefstzouiknatuurlijkeenjobvindenwaarvoorik

memethartenzielkaninzetten.”

TekstHildeMasui

Foto’sFrançoisDeHeel

Ellen Kil: “Ik vind het heerlijk om met mensen samen te kunnen lachen én huilen.”

29

Zet Brugge op stelten!OKRA palmt Brugge in.

Op 8 en 9 april zwermen

OKRA-leden uit over de

binnenstad en genieten ze van

een fantastisch feest met

optredens, gezellig samenzijn

en lekker eten. Een tip van de sluier.

OKRA februari 2010

OKRA OP STAD

Arto MundoEigentijdse wereldmuziek.Nietalleenhetuniekeinstru-mentariumstaatdaargarantvoor,ookdecombinatievanzang,poëzieenverhaalzorgtvoor een boeiend optreden.Hunmuziekontroertenlaateensterkeindrukna.

AshelsAl twintig jaar top in deVlaamse folkwereld. Naastinstrumentale nummersbrengtAshelseengezongenrepertoire van swingendedansnummers en subtieleluistermuziek. De muziekheeft wortels in een oudetraditie maar klinkt fris enkleurteigentijds.

OKRA-promenadeorkestVijftigenthousiastegepensi-oneerden maakten van hunhobbyhunpassieenmusice-

ren samen in een orkest.Intussen kunnen ze puttenuit een rijk repertoire datvarieertvanlichtklassiekenbigband tot nostalgischefilmmuziek. Ze nemen jemee op een muzikale toerlangs Cole Porter, LeonardBernstein, Michel Legrand,EnnioMorriconeenSigmundRomberg.

Brugs Vocaal EnsembleHet repertoire vandit voor-aanstaandkoorvarieerttus-sen renaissancestukken enhedendaagse muziek.Kortom, voor elk wat wils.Het Brugs Vocaal Ensemble brengt zowel profane alsreligieuze muziek op eenschitterendemanier.

Muziek op maatDitensemblebestaatuitslui-tend uit beroepsmuzikanten

verbondenaanverschillendemuziekacademies en actiefbij de Vlaamse Opera, Il Novecento, Panache en hetFilharmonisch orkest van Vlaanderen.Zebrengeneenkwaliteitsvolle uitvoeringvan herkenbare en toegan-kelijke muziek. Voor OKRAstaantweeviolen,eenaltvi-ooleneencelloophetpodi-um.

BoombalEen hedendaags volksfeestdatzowelbijjongerenalsbijouderen aanslaat. Iedereendanst samen. Na een korteinitiatie door professionelelesgevers, speelt een live-groep ten dans. Folkdansvooriedereen!

DubaidaEenkameelinhethartjevanBrugge. Een eigenaardige

TebelevenOp8en9aprilkanjeopmeerdanveertiglocatiesgenietenvanoptredensvanheeldiverseartiesten.Zang,dans,klassiek,modern,toneel,poëzieofacrobatie.Eenvolledigprogrammaontvangjenainschrijvingmaarwezettenalvastenkeletopactsindeschijnwerpers.Alleoptredenswordendriemaalperdagopdezelfdelocatiegeorganiseerd.

30 ARTOMUNDO ASHELS OKRA-PROMENADEORKEST BRUGSVOCAALENSEMBLE

prinsmetdemimiekvaneenvorst die als een berber degrillen van zijn dier trot-seert. Een topartiest, jestaatmetopenmondtekij-ken naar deze steltenloperenjongleur.

Alkuone Meer dan 120 leden teltAlkuone. Ze brengen dansenvlaggenspektakelopeeneigentijdsemanier overal inBelgië,Europaendewereld.In Brugge treden ze op ineen beperkte groep maarzullen ze je zeker bekorenmet hun jonge, dynamischeen enthousiaste verschij-ning. Te bewonderen op deGroteMarkt.

Laurel en HardyZekomenzouitdefilmvanvroeger.‘Dendikkenendendunnen’.Hoezouhetzijnnu

tweeartiesteninhetvelvanhun beroemde voorgangerskropen? Guy en Marc gaanterugnaardegrondvandekomedie: ze brengen men-senaanhetlachen.

Marino Punk Accordeon met een hanen-kam.MarinoPunkisintusseneenbegrip.Hijtovertzoeenglimlachopjelippen.Eerderal veroverde hij de hartenvanhetpubliekopdeGentseFeestenenoptalvananderepodia.

Noah Chorny Theater op hoog niveau.Letterlijk dan. Noah klimthoogbovenjeuit,brengtjeaanhetlachenmetzijnfrat-senendoetjeversteldstaanmetzijnacrobatie.Eeninter-nationale ster in Brugge.Meerdandemoeite!

Maarervaltnogveelmeertebele-ven!Wat dacht je van een stads-wandelingbegeleiddoorprofessio-nele gidsen? Ze brengen je langspittoreske, indrukwekkende enonbekende stukjes Brugge. Zekerdemoeite!Meer dan tien musea zetten hundeurenopenvoorOKRA.Jekanergratis genieten van hun kunst-schatten.Valjelieverevenstilin’tYot indeMagdalenakerk,dankandatook.

TeproevenAlsdeelnemervanOKRAopstadkanjeterechtinéénvanderuimtwintigBrugserestaurantsdiehundeurenwagenwijdopenzettenvoorOKRA.Zeserverenjeeenlekkerewarmemaaltijdmetsoep,hoofdgerechteneendrankje.Brengje liever jepicknickmee, isdat geen probleem. Op verschil-lende plaatsen kan je je eigenmaaltijdnuttigen.

MUZIEKOPMAAT BOOMBAL

LAURELENHARDY

DUBAIDA ALKUONE

NOAHCHORNYMARINOPUNK

OKRA februari 2010

32

TebereikenJeregiobezorgtjeoptijdalleinfooverdever-voersmogelijkheden.Welkvervoersmiddelinge-legdwordt,watdeopstapplaatsenzijnenhoe-veeldekostprijsbedraagt.JekaninpikkenopditaanbodofzelfnaarBruggetrekken.Zowelvoorwiemetdebusalsvoorwiemetdetreinkomt,ligtdebinnenstadopwandelafstand.Ennatuur-lijkwordjewarmverwelkomd.

WanneerkanjijnaarBrugge?Op8april2010zijnalleOKRA-ledenuitOost-Vlaanderen, Limburg en de regio’s Mechelen,IeperenOostendewelkom.Op 9 april 2010 zijn alle OKRA-leden uit deregio’s Brussel, Oost-Brabant, Antwerpen,Kempen, Roeselare, Kortrijk en Tielt welkom.Woon je in regio Brugge, kan je kiezen welkedagjedeelneemt.Telkensvan10.00tot17.30uur.

Schrijfjenuin!Inschrijven voor deze fantastische dag kan tot28februaribijjetrefpunt.Vergeetvooralniettevermeldenofjeeenwarmemaaltijdwenst.Deelnameaandedagkost25eurometwarmemaaltijd, 10 euro zonder.Maak je gebruik vanhetvervoerdatjeregioaanbiedt,betaaljeeenbeetjeextra.

Watkrijgjeinruil?Enkelwievoorafinschreef,kangenietenvandetalrijkeoptredensendegeleidewandelingenenkan de Brugse musea gratis bezoeken. Elkedeelnemerontvangteen lanyardmeteventueeleenmaaltijdticket.Daaropstaatallepraktischeinfooverhetmiddagmaal.JeontvangtookeenstadsplanvanBruggemetdaarophetvolledigeprogramma.Ookdestart-plaats van de geleide wandelingen, de restau-rants en de openbare toiletten vind je eropterug.EenzorgelozedagvolBrugsplezier!

TekstNeleJoostens

OKRA OP STAD

OKRA februari 2010

32

EEn niEuwE toppEr van computErgoEroE pascal vynckE

In Digitale fotografie na 50. Het complete basisboek legt Pascal Vyncke in zijn bekende, toegankelijke stijl de mogelijk­heden van het digitaal fotografe­ren uit, zowel voor de beginner als voor de gevorderde amateur­fotograaf. Pascal Vyncke gaat veel verder dan een beschrijving van een digitaal fototoestel, of een handleiding om mooie foto’s te maken. Met de duizenden voor­beelden en praktische tips kun je meteen écht fotograferen, en kun je onmiddellijk aan de slag!

ISBN 978­90­209­7393­8 | €29,95Uitgeverij Lannoo

Bestel dit boek bij de boekhandel of via www.lannoo.be

33

OKRA-SPORT

Hetiseenkilledagindecember.

Het is een beetje feest in

Evergem. Een stroom senioren

stapt het parochiecentrum bin-

nen. Deze gure ochtend vieren

zijhetslotmomentvan‘Elkestap

telt!’. In stijl. De cava, fruitsap

enborrelhapjesstaanklaar.Ook

voorArletteJanssens(66) isdit

eenfeestelijkmoment.

Hartinfarct

“Begin augustus kreeg ik een

hartinfarct.Gelukkigzonderern-

stige gevolgen. De arts raadde

me aan om dringend meer te

bewegenengewichtteverliezen.

Dat is makkelijker gezegd dan

gedaan. Tja, als astmapatiënt

bezorgt fietsenme te veel last.

Zwemmenkwamerooknietvan

en lopen zag ikniet zitten.Wat

moest ik dan? ‘Dat is toch sim-

pel’, zei de dokter. ‘Ga wande-

len!’Toevalofniet,onstrefpunt

gingnetvanstartmethetwan-

delproject ‘Elke stap telt!’. Een

uitgelezenkansvoormij!”

Niveau negen

“Ikhadmevoorgenomenomme

zekernietteforceren.Mijnknie-

en en heup spelen me immers

wel eens parten. Maar ik wilde

het zeker proberen. Na de

instaptest voelde ik me niet

overdreven vermoeid. Dat was

toch een opsteker. Ik mocht

starten op niveau negen. Zeker

niet slecht, gezienmijn recente

medische voorgeschiedenis.

Toch moet ik eerlijk bekennen

datiknaeenweekjebeslisteom

eenniveautezakken.Zokonik

altijdsamenmetiemandvande

groep stappen. Dat leek me

beter.”

Loeren op de stappenteller

“Ik keek elke week uit naar de

gezamenlijke wandeling. Ik was

enbennogsteedsheelgemoti-

veerd.Datisnietmoeilijk,hetis

echt plezant en het oefenpro-

gramma is goed haalbaar. Ik

vind het ook leuk om te horen

hoedeanderenhetstappenheb-

benervaren.Jestaaterimmers

meeopengaat ermee slapen.

Jeloertregelmatigeensnaarde

stappenteller. Logisch toch dat

je daarover wil praten tegen

elkaar?”

Knieën en heupen

Arletteglimtvantrots.“Natuurlijk

benikfierdatikhettienweken

volhield.Trouwens,wil jeweten

hoeveelgewichtikintussenver-

loor?Negenkilo!Bovendienheb

ikgeenlastmeervanmijnknie-

enenzijndeproblemenaanmijn

heup verdwenen. Dat allemaal

dankzij de combinatie van mijn

dieet en de wandelingen.

Dankjewel ‘Elke stap telt!’. Ik

voelmeookfitterenkiesminder

snel voor eenmakkelijke oplos-

sing. Zo laat ik de auto sneller

thuisals iknaarhetcentrumof

dewinkelmoet.Datistochsnel

anderhalve kilometer. Ik ben

echt blij dat we, nu de tien

wekenvoorbijzijn,wekelijkszul-

lenblijvensamenkomen.Zoblijf

ik fitengezond.Jazeker, ikkijk

volongedulduitnaardenieuwe

reeksinmaart.”

TekstWimBogaert

FotoEmyElleboog

In december vierden tientallen trefpunten het

slotmoment van ‘Elke stap telt!’. Dat gebeurde op

vele plaatsen heel feestelijk want ‘Elke stap telt!’

was een succes. Zowat alle deelnemers voelden

hun conditie verbeteren en ondervonden dat

stappen in groep héél leuk is. Ook in Evergem.

‘Ga wandelen!’

OokgeïnteresseerdomnetalsArlettedeeltenemenaan‘Elkestaptelt!’?

Inmaartstartdetweedereeks.Informeeralvastofjouwtrefpuntookdeelneemt

ofkijksnelopwww.okrasport.be.

Interesse?

Arlette Janssens: “Ik ben blij dat we blijven samenkomen.”

MENU

“Vroeger teelden we witloof in

vollegrond.Maaromwillevande

schaalvergroting en de concur-

rentie van de hydrocultuur gin-

genweopzoeknaaralternatie-

ven. Zo kwamenwe terecht bij

depreiteelt.Diewisseldenweaf

metstaaksnijbonen.Enwetast-

ten af of venkel ook voor ons

eengoedeoptiezouzijn.Venkel

is geen makkelijke groente om

tetelen,vooraldestructuurvan

de grond is cruciaal. Maar na

Helderwitte knol, groene veertjesVenkel in volle grond. Al heeft de groente Zuid-

Europese wortels en is ze hier nog niet helemaal

ingeburgerd, ook in Vlaanderen wordt de knol in grote

aantallen gekweekt. Op het bedrijf van François Van

den Bergh bijvoorbeeld.

twaalf jaar heb ik de teelt toch

voornegentigprocentonderde

knie.”

Weinig zorg

“Vanaf maart worden er regel-

matig venkelplantjes van vier

wekenoudgeleverd.Afhankelijk

van het weer, planten we die

sneluit.Datgebeurtmachinaal

op de groentebedden. Daarna

hebben de planten nog weinig

zorgnodig.Heelafentoedoen

weaanonkruidbestrijdingen in

dezomergevenwebladbemes-

tingbij.Ennatuurlijkmoetenwe

watergevenalshettedroogis.

Na ongeveer 66 dagen kunnen

wedevenkeloogsten.Datdoen

we ’smorgensvroeg.Nadatwe

deknollengekuisthebben,ver-

trekken ze minder dan zes uur

nadeoogstnaardeveiling.”

Schipperen

“Erzijnwelwatrisico’sverbon-

den aan de venkelteelt. In de

zomerkandegroenteschieten.

Dan moeten we snel oogsten,

anders lopen we het Flandria-

labelmis.Maarvooralde juiste

grondsoort isbelangrijk.Venkel

schuwtstikstofmaarheeftveel

kaliumnodig.Hethumusgehalte

moet net goed zijn. Het is tel-

kenseenbeetjeschipperen.

Deteeltvanvenkelwaszekerin

het begin een goede zaak voor

ons, we kregen een redelijk

goedeprijsopdeveiling.Maarin

2009 was de aanvoer vaak te

groot, tot 30 000 stuks per

marktdag. Dat drukt de prijs

natuurlijk. Telers schakelen de

voorbije jaren vaker over naar

venkel, de groente vraagt

immers geen grote investerin-

gen.

Ikeetzelfgraagvenkel,alhoef

ikhetooknietelkeweekopmijn

bord. We merken wel dat de

groente nog redelijk onbekend

is.Maaralsmensendeknolheb-

ben leren kennen, zijn ze vaak

enthousiast. Hij is heerlijk te

combineren!”

OKRA februari 2010

34

weaanonkruidbestrijdingen in

dezomergevenwebladbemes-

tingbij.Ennatuurlijkmoetenwe

watergevenalshettedroogis.

Na ongeveer 66 dagen kunnen

wedevenkeloogsten.Datdoen

we ’smorgensvroeg.Nadatwe

deknollengekuisthebben,ver-

trekken ze minder dan zes uur

nadeoogstnaardeveiling.”

“Erzijnwelwatrisico’sverbon-

den aan de venkelteelt. In de

zomerkandegroenteschieten.

Dan moeten we snel oogsten,

anders lopen we het Flandria-

labelmis.Maarvooralde juiste

grondsoort isbelangrijk.Venkel

schuwtstikstofmaarheeftveel

François Van den Bergh: “Met venkel is het heerlijk

combineren.”

Venkel

Venkel wordt vooral gesmaakt om zijn

witteknoldieeenlichtanijsaromaheeft.

Degroentewordtvooralgeteeld in lan-

denronddeMiddellandseZee,hoofdza-

kelijkinItalië.Daarkomtdeproductiein

deherfstopgangengaatzedoortothet

voorjaar.Indezomerzijndetemperatu-

reninZuid-Europatehoogomnogeen

mooiebolvormtekrijgen.Inonskoelere

klimaatwordtdebolgeteeldvanmaart

totnovember.

Bijaankoopmoetdevenkelknolwitzijn

en stevig aanvoelen. Let er op dat de

knolgeenbruinevlekkenheeft.Bewaar

degroentebijvoorkeurineenplasticzak

indekoeling.Indekoelkastkanjehem

éénweekbewaren.Oudeknollenworden

tevezeligvanstructuur.

Venkelkanzowelrauwalswarmwor-

den gegeten. Rauw is de smaak het

sterkst. Je kan venkel koken, stomen,

pureren,stovenofinsoepenverwerken.

Degroeneveertjeskanjegebruikenom

het gerecht te garneren.Rekenop250

tot300grvenkelperpersoonals jede

groente warm serveert. In een slaatje

volstaat100grperpersoon.

VenkelisrijkaanvitamineC,ijzerenis

bovendiencaloriearm.

Appelquiche met venkel en Parmezaanse kaas1 vel bladerdeeg ■ 2 appels ■ 1 venkel ■ 3 eieren ■ 1,5 dl room ■

100grgemalenParmezaansekaas■1nootjeboter■zout■peper.

Verwarmdeovenvoorop220°C.Snijddevenkelinfijneplak-

jes (1). Schil de appels, verwijder het klokhuis en snijd in

plakjes. Klop de eieren los met de room en meng er de

Parmezaansekaasdoor.

Blancheer de venkel 3 min. (2) Laat schrikken onder koud

waterendepdroog.Fruitdevenkelendeplakjesappelineen

nootjeboter(3).Laatafkoelen.

Bekleedeentaartvormmetbakpapier.Leghetbladerdeegin

devorm.Prikmeteenvorkgaatjesinhetdeegendekafmet

bakpapier en bakknikkers of spliterwten. Zet 7 min. in de

warmeoven.Haaluitdeovenenverwijderhetbakpapieren

debakknikkersofspliterwten.

Vuldetaartbodemmetappelplakjesenvenkel(4).Kruidmet

zoutenpeper(5).Giethetroommengselerin(6).Bak30min.

ineenvoorverwarmdeovenop200°C.

1

4

2

5

3

6

35

Venkel

Venkel wordt vooral gesmaakt om zijn

witteknoldieeenlichtanijsaromaheeft.

OKRA februari 2010

36

Venkel met knoflook500gr venkel ■½bospeterselie ■ 4 tenen look ■ 1,5dl

magereyoghurt■75grParmezaansekaas■1dl room■

zout■peper■1eetlepelcitroensap■2eetlepelsolijfolie.

Snijd het venkelgroen van de knol en houd het

apart.Maakdeknollenschoonensnijdzeinsmal-

le snippers. Was de peterselie en dep droog.

Pureersamenmetdelook,deyoghurt,deverkrui-

meldekaasenderoom.Kruidmetpeperenzout,

voegolijfolieencitroensaptoe.Mengdesausdoor

devenkelsnippersenserveermethetvenkelgroen.

Slaatje van venkel met gedroogde ham2venkelknollen■ 200grgedroogdeham■ 8 cl olijfolie■

2sneetjeswitbrood■3takjesdille■peper■zout.

Snijddevenkel in flinterdunneplakjesenbreng

opsmaakmetdehelftvandeolijfolie,peperen

zout. Verwijder de korst van het brood, snijd in

blokjesenbakinderestvandeolijfolie.Schikde

haminwaaiertjesopdebordenenverdeelhierop

de venkel. Garneermet de broodkorstjes en de

dilletakjes.

Venkelsoep met heilbot2uien■1venkel■1steranijs■boter■1,5dldrogewitte

wijn■1,5lvisfumet■peterselie■tijm■laurier■2dlroom

■300grgerookteheilbot■peper■zout.

Bakdeuiendevenkelmetdesteranijsopeenlaag

vuurinboter.Voegdewijntoeenlaat2min.uit-

dampen.Bevochtigmetdefumet,voegdekruiden

toeenbrengaandekook.Laatafgedektgaarkoken

gedurende 20 min. Verwijder de anijs, voeg de

roomtoeenmixdesoepfijn.Kruidmetpeperen

zoutenvoegdestukjesheilbottoe.

Aardappeltjes in de oven met venkel en rode ui15kleineaardappeltjes■2venkels■4rodeuien■500gr

kipfilet■1dlolijfolie■2theelepelskomijnzaadjes■2limoe-

nen■peper■zout.

Was de aardappelen en snijd ze middendoor.

Verwarmdeovenvoorop200°C.Legdeaardap-

pelenineenovenschaalenovergietzemetolijfolie.

Bak ze 15 min. in de oven. Snijd de kipfilets in

reepjes en bak in een pan. Kruid met peper en

zout.Snijddeuienendevenkelknolleninvier.Roer

deaardappeltjesomenvoegdegroententoe.Bak

alles nog eens 15 min. op 175°C. Bestrooi met

komijnzaadjesenkruidmetpeperenzout.Baknog

5min.enbesprenkelmetlimoensap.Serveermet

dekippenreepjes.

37

Forel met dille en venkelpuree4forellen■boter■2eetlepelsfijngesnedendille■2citroenen■

1kilokruimigeaardappelen■2venkelknollen■125mlroom■

zout■peper■nootmuskaat.

Verwarm de oven voor op 200°C. Was de forellen

onderdekraan.Depzedroog.Neemvoorelkeviseen

ruimvelaluminiumfolieenvetinmetboterofolie.Leg

opelkveleenforel.Legopdeviseenlepelboteren

watdille.Strooizoutenpeperoverdebinnen-enbui-

tenkant van de forellen. Doe ook wat boter, dille en

plakjescitroenindebuikholte.Vouwdefolielosjesom

de vis en maak de bovenkant en de uiteinden goed

dicht.Legdepakjesopeenbakplaatenlaatdevissen

gaar worden. Kleine forellen zijn gaar na ruim een

kwartier,grotehebbeneenhalfuurnodig.

Schil de aardappelen en snijd de venkelknollen in

smalle reepjes. Bewaar de groene veertjes. Kook de

aardappelen en de venkel gedurende 20min. samen

metwatzout.Gietafenstampdeaardappelenmetde

venkelfijn.Roerdepureesmeuïgmetderoomeneen

klontboter.Brengopsmaakmetpeper,zoutennoot-

muskaat.Roererhet fijngesnedenvenkelgroendoor.

Serveerdeforellenmetpartjescitroen.

Kabeljauw met venkel en rucola2 sinaasappels■½ citroen■ 1250gr venkel ■ 1 teen look■

500grkabeljauwfilets■30grkoudeboter■1dlwittewijn■

50grrucola■olijfolie■peper■zout.

Boenéénsinaasappelendehalvecitroenschoon.Schil

desinaasappelendecitroenheeldun.Hakdezeschil-

len heel fijn. Pers de sinaasappels en de citroen.

Verwijderhethartvandevenkelensnijdinheelfijne

repen.Bewaarhetgroen.Bestrooidekabeljauwmet

zoutenpeper.Verhitdeolijfolieenbakdevishierin

3min.aanelkezijde.Neemuitdepanenhoudwarm.

Voeghetvruchtensapendewittewijnbijhetbakvet

van de vis en laat de saus inkoken. Snijd de koude

boterinkleinestukjesenklopzedoordesaustotdie

lichtbindt.Mengsinaasappel-encitroenschildoorde

saus.

Verhit een beetje olijfolie in een wok en roerbak de

venkelrepenmet de geperste look gedurende5min.

Schepderucoladoordevenkel.Serveerdevisopeen

bedjevanvenkelenrucola.Gieterwatsausomheen.

Lekkermettagliatelli.

TekstNeleJoostens

Foto’sEmyElleboog,JürgenDoom 37

OKRA februari 2010

38

FILM

Schindler’s listhadhetoverdealgemeenbekende

engoedgedocumenteerdesituatievandejodenin

de concentratiekampen. John Rabe daarentegen

brengt een vrijwel onbekende bladzijde van de

geschiedenisinbeeld.

In 1937 viel het Japanse leger de Chinese stad

Nankingaan.DeDuitse zakenmanennazisympa-

thisantJohnRabewaserdirecteurvandeSiemens-

fabriek. Hij stelde bij de eerste luchtaanval de

fabrieksterreinenopenalsschuilplaatsvoorChinese

arbeiders en burgers. Rabe hoopte dat de grote

nazivlagbovendefabriekdeJapansepilotenervan

zouweerhoudendegebouwenvandeDuitsebond-

genoottebestoken.Datlukteinderdaad.

Enkele dagen later rukten de Japanners de stad

binnen en richtten er een waar bloedbad aan.

Daarbijwerdenongeveer300000burgersgedood.

EencomitévanEuropeanendie inNankingwoon-

den, wist te verkrijgen dat er een internationale

veiligheidszoneingesteldwerd.Daarkondenmeer

dan250000Chineseburgersinveiligheidgebracht

worden. Later eerden de Chinezen John Rabe als

voorzitter van dit comité. Zij noemden hem een

‘levendeBoeddha’terwijldeNew York Timeshem

als‘deChineseSchindler’betitelde.

Een spectaculair epos

Op basis van de dagboeken van Rabe draaide de

DuitseregisseurFlorianGallenbergereenfilmover

degebeurtenisseninNanking.John Rabewerdeen

groots opgezette, klassieke spektakelfilm. De uit-

werkingvanGallenbergersfilmkanmenbezwaar-

lijkorigineelnoemen.Allemogelijkeclichésvanhet

genrewerdenerinverwerkt.Zozijnerdespecta-

culaire bombardements- en gevechtsscènes, het

laatste schip met Europese vluchtelingen dat de

havenverlaatendedronkenverzoeningsscènetus-

senRabeendeAmerikaansedokterdiehemzijn

nazisympathieënverwijt.Gallenbergerschuwtook

hetgrotesentimentniet.Eennettenadrukkelijke

geluidsbanddiedebeeldenmeerstuurtdanonder-

steunt,wakkertditsentimentnogaan.

Uitstekende vertolking

Maardefilmbevatookeenaantalecht‘pakkende’

momenten. Vooral als Gallenberg de gruwelijke

oorlogsmisdadenvandeJapannerstoont,weethij

aangrijpendebeeldentebrengendienetnietover-

trokkenzijn.IneenuitstekenderolzetUlrichTukur

een genuanceerde en geloofwaardige John Rabe

neer. De acteur maakt duidelijk dat zelfs al was

Rabe een overtuigd nazi, hij tot het uiterste ging

omdeChineseburgerbevolkingbij testaanen te

beschermen.

John Rabe iseenepische filmdieeen interessant

beeldbrengtvaneenweinigbekendstukjeheden-

daagsegeschiedenis.Hetwerdeenfilmdieboeiend

enmeeslependgenoegisomeengrootpubliekaan

tespreken,ondanksdeclichébehandelingendeaf

entoeoverdrevensentimentaliteit.

TekstWillyVerbestel

De Chinese SchindlerDatJohn Rabe metSchindler’s listvergelekenwordt,isonvermijdelijk.Beidefilms

handeleningrotelijnenoverhetzelfdethema:tijdensdeTweedeWereldoorlogredt

eenDuitsereenaantalmensenvaneengewissedood.Maardaarstoptdevergelijking.

Als Gallenberg de gruwelijke oorlogsmisdaden toont, brengt hij

aangrijpende beelden.

GROEN

Spinazie uit eigen tuin, flinterdunne boontjes die

smeltenopdetong,eenknotsgekpompoentjeom

dekinderenteplezieren,eenspitskooltjemetklas-

se,eenkruidigblaadjevoorindezomersla.Hetzijn

exclusievedelicatessenineentijdvangifspuitenen

fastfood.Heteigenmoestuintjedientomdefijnzin-

nigeetersteverleidenmetdesmakelijkstevitami-

nen:knapperigversegroenten,enkelbesproeidmet

een wolk regenwater en overgoten met een zon-

lichtesausuiteenhemelsvaatje.Enzijnkroppen

sla,monumentalekolen,bloemkolenenvuistdikke

uiengeenpareltjesvankwekerskunst?Hetisverge-

tencultuur.Maarzonderdeveredelingskunstenhet

selectiewerk van tientallen generaties zouden

groentenhooguitlosseblaadjeszijnenbloemkolen

eruitzienalseendoorgeschotensla.

De lente van de moestuinHij is een tijdje weggeweest. Oubollig, je weet wel. Maar hij is helemaal

terug. Meer nog, geen lusthof zonder moestuintje. De moestuin is

modieus. En zelfs op balkon en terras groeit er sla en dikken de radijsjes.

Heerlijk vers!

Plant alles door elkaar

Ineenpiepkleinemoestuin,eenverhoogdebakof

zelfs inpottenplant jegroentenhetbest lukraak

doorelkaar.Datheeftonvermoedevoordelen.Het

allegaartje aan geuren dat deze combinatieteelt

vangroentenenkruidenverspreidt,brengtinsec-

ten indewarenbelagersopeendwaalspoor.Zo

beschermenuienenwortelenelkaar.Lekkergeu-

rendebloemenalszomerviolierenenstrafriekende

kruiden leggen een beschermende geurlaag rond

Het eigen moestuintje dient om de fijnzinnige eters te verlei den met de smakelijkste vitaminen.

De grote moestuin ligt klaar.

39

OKRA februari 2010

ITEM

vele groenten. En grijze alsem, fijnbladige basili-

cum,citroenkruid,lavendel,bontesalieenandere

kruiden zorgen voor smaakvolle randjes aan het

groentebed.Dilleismetzijnijleloofenzijnbleek-

gele bloemschermen een pittig tussendoortje.

Goedecombinatieszijndanook:prinsessenbonen,

tuinkruiden, witte kool en bloemkool. Ook aard-

beienmetbonen, spinazie enuien.Of kolenmet

biet,uienenalletuinkruidenenaromatischeplan-

ten.Anderegoedecombinatieszijnwortelenmet

uien,sla,aardbeien,tomatenenradijs.Rodebie-

tenmet koolrabi en ui. Ook spinazie en aardap-

pelen tekenenalshetwareeenperfectsamenle-

vingscontract.

In bloembakken en potten zul je wel een prima

potgrondmoetengebruiken.Potgrond,geengewo-

netuinaarde,wantdiedroogt tesneluitenblijft

meestalnietluchtiggenoeg.

Snel maar niet te vlug

De meeste groenten worden eenjarig gekweekt.

Eenfraaiemoestuinkandussnelwordengereali-

seerd.Wanneerdevorstuitdegrondis,kanjeje

bezighoudenmethetvoorbereidendewerk.Teken

eenplan.Zorgvoorvoldoendehagenenbeschut-

ting.Groteremoestuinenwordenmeestalvrijgeo-

metrisch aangelegd. Dat werkt het makkelijkst

achteraf. Verwijder alle onkruid en spit de grond

om. Haal een goede zaadcatalogus en maak je

keuze.Dat gaat binnenbij de haard, ook als het

vriestdus.Meestalstaandaarookdetijdstippenin

waaropjekanbeginnenzaaien.Vanafmaartkanje

In lichtjes verhoogde perken hebben groen-ten geen last van overtollig water.

Een ronde moestuin als een rijkelijk versierde taart.

Op mooie rijtjes zijn groen-ten niet altijd gewapend

tegen hun belagers.

Oude tuiniers met vele, vele jaren ervaring,

eenbruinejas,eenbroekinde laarzeninde

vroege lente of losjes bengelend boven de

klompen indezomer.Zijwistenallesennog

veelmeer. Zewarenwijs.Geen groente had

geheimen voor hen. Geen kwalijk beestje,

geen goor schimmeltje of ze bestreden het.

Vaakmetgif,wantdatwastoeneentekenvan

detijd.Enookzijwildennietachterblijvenbij

devooruitgangvanweleer.

Een keer heb ikmijn jongemoestuin samen

metdeopavanmijnvrouwgespit.Hij78, ik

28.Naeenhalfuurstondikdrievorenvoor,na

Nooit te vroeg

40

41

meer info:

056 35 85 85

Gratis en vrijblijvende offerte—

Korte leveringstermijn (vanaf 1 week)—

Dienst na verkoop (24u/24)—

Gratis subsidieadvies—

Conform wetgeving—

Diverse afwerkingen —

Batterijvoeding

NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

NV Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

NV Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

NAAM

stuur ons deze bon voor meer inlichtingen

STRAAT - NR.

POSTNR. - GEMEENTE TEL.

V04.1209

Onze traplift ... ... Uw comfort

V04_0109.indd 1 28-12-2009 17:29:44

Kom volop genieten aan de laagste prijzen tijdens de

Nieuwpoortse Seniorenweekin Hotel Sandeshoved

gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-Bad,

tel. 058 22 23 60 | fax 058 23 95 23info@sandeshoved.be | website: www.sandeshoved.be

Hotel Sandeshoved | Zeedijk 26 te 8620 Nieuwpoort-Bad |

■ van maandag 22 februari tot maandag 1 maart 2010■ van maandag 15 november tot maandag 22 november 2010■ van maandag 22 november tot maandag 29 november 2010(of van zondag tot zondag)

Een echte aanrader met vele activiteiten! Begeleide natuurwandeling, bingo, petanque, hobby, fi lm, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, cake-namiddag, …

Formule:■ logement op een kamer of studio/appartement■ in halfpension:■ ontbijtbuff et & middag- of avondmaal

(saladbar en dessertbuff et inb.)■ welkomstdrink, mosselfestijn en een gastronomische brunch

Prijs: ■ € 260 p.p. met 2 pers. op een kamer■ € 310 p.p. met 2 pers. op een studio/

appartement. Bijkomende persoon op studio/appartement: € 174

■ € 275 p.p. alleen op een kleine single■ € 335 p.p. alleen op een grote single

Informeer naar onze andere interessante arrangementen, wij sturen u onze brochure op:

danaandeslag.Uien,lookenslakunnendanwor-

dengeplantenvroegeerwtengezaaid.Latervol-

genaardappelen,kolen,eenjarigekruiden,bonen,

pompoenenennogzoveelmeer.Wieeenkasbezit,

kannogvroegeraandeslagenkanveleexotische

groentenzaaienentelenzoalstomaten,paprikaen

aubergine.Overenkelemaandenkan jegenieten

vaneenprachtvaneenmoestuinenvande lek-

kerstegroentendieerzijn,namelijkdegroenten

diejezelfinjouwmoestuintjeplukt.

Tekstenfoto’sIvoPauwels

Radijsjes: frisse, knapperige voorjaarsgroente.

twee uur een kwart moestuin achter. Mijn

wangenwarenroodvandeinspanningenvan

schaamte.Hijwon.

“Weet je wanneer je erwten mag beginnen

zaaien?”vroeghij langszijnneusweg.“Nee,

nee, geen idee”, antwoordde ik hijgend.

“Wanneerjemetjeblootgatopdegrondkan

zitten.Danisdelentein’tlandenkiemenze.”

Ik heb gewacht tot hij met zijn zwarte fiets

traagdestraatuitreedenhebhet,achterde

haagendusuithetzicht,geprobeerd.

Deerwtenhebikpaswekenlatergezaaid.

BOEKEN

De VerlorenenDeCanadeseschrijfster, journalisteendocumen-

tairemaaktsterKimEchlin (1955) leverdemetDe

Verlorenen een poëtisch pareltje af. Hoewel het

verhaalafgedaankanwordenalseenbanale lief-

desgeschiedenis, is het boek toch een beklijvend

historischdocument.Centraalstaandeverschrik-

kingenendegevolgenvanhetRodeKhmer-regime

in Cambodja. De roman is fragmentarisch opge-

bouwdmaardekortepassageszijnzeerbeklijvend

inhuneenvoud.

Montreal1979.DezestienjarigeAnneGrevesont-

moetdeCambodjaansevluchtelingSerey.Hijver-

lietzesjaareerderzijnland,wegvanhetPolPot-

regime. Ondanks de felle tegenstand van haar

vader, begint Anne een relatie met de oudere

Serey. Na de val van het Rode Khmer-regime,

keertSereyterugnaarzijnvaderland.Hijgaatop

zoeknaarzijn familie.Tien jaarhoortAnneniets

van haar grote liefde.Uiteindelijk besluit ze naar

Cambodja, Rusland of Zweden?

hemopzoektegaan.Zevindenelkaarinderdaad

terug en hun liefde blijkt onaangetast. Maar

opnieuwverdwijntSerey.Anneontdektdathijhaar

heeft voorgelogen over zijn politieke activiteiten.

ZegaatnogeenkeeropzoeknaarSereyomhem

teredden.

De grote thema’s van dit boek zijn die van

de Griekse tragedie: eeuwige liefde en trouw,

verlies en vergeving en zin voor rituelen. Echlin

verwerktdethema’sineenintimistischliterairlief-

desverhaal.

SashenkaAlsdeBritseauteurMontefioreeenromanschrijft

diezichafspeelt tijdensdeStalinistischeperiode,

isdehistorischeachtergrondcorrect.Daarkunnen

we zeker van zijn. Deze historicus, begeesterd

door Rusland, schreef immers een schitterende

biografievanStalin.

Sashenka is een boek de naam ‘roman’waardig.

Eenrechtlijnig,spannendverhaaldatleestalseen

KimEchlin,De Verlorenen,DeBezigeBij,Amsterdam,2009,233blz.,17,90euro.

SimonMontefiore,Sashenka,DeBoekerij,Amsterdam,2009,480blz.,19,95euro.

HenningMankell,De Daisy Sisters,DeGeus,Breda,2009,633blz.,24,90euro.

Kim Echlin.

© J

anet

Bai

ley

OKRA februari 2010

42

Een kleine wereldreis waarvoor je je zetel niet uit hoeft. Ideaal

toch? Deze maand bieden we je de wereld in boeken. Verdiep

je in de Russische geschiedenis, neem een duik in Cambodja

tijdens het Rode Khmer-regime en werp een blik op de

achterkant van de Zweedse samenleving.

treinenbovendiendelezercon-

fronteert met een stuk heden-

daagse geschiedenis. Ook voor

zij die geen historische studies

ofbiografieënwillenlezenzeker

eenaanrader.

Sint-Petersburg, 1916. Sashenka Zeitlin, dochter

vaneenJoodsedelman,iszestienalsderevolutie

voor de deur staat. Terwijl haar moeder zich

ophoudt in de mondaine twijfelachtige kringen

rondRaspoetin,wijdthaaroomSashenkaininde

leerendeideeënvanMarxenLenin.’sNachtsgaat

zeoppadalskoeriervoordenieuwerevolutionaire

beweging.Twintigjaarlatervindenwehaarterug

alseengetrouwdevrouwmettweekinderen.Haar

echtgenoot is een van de vertrouwelingen van

Stalin.Dezuiveringenzijnaanhaarvoorbijgegaan

enzeleefthet(rijke)leventjevandepartijbonzen.

Maar dan waagt ze een stap met verstrekkende

gevolgen.Diezalhaarhelelevenendatvanhaar

geliefdenophunkopzetten.

Meerdanvijftigjaarligthaarlevenbegraveninde

archieven tot een historica de opdracht krijgt de

waretoedrachtuittepluizen.Alslezerkijkjemee.

SimonMontefiorelevertgeenromaneenNobelprijs

waardigmaareenspannendenontspannendboek.

Ondanks het dikwijls grillige thema, zal deze

romanvelenbekoren.

De Daisy SistersDeZweedseschrijverHenningMankellvoorstellen,

is waarschijnlijk overbodig voor detectivelezers.

Wiekenterdegeestelijkevadervandemelancho-

lischeinspecteurKurtWallanderniet?MaarMankell

schrijftmeerdanlouterthrillers.De Daisy Sisters

bijvoorbeeld, is inderdaad geen detectiveverhaal.

Ditlijvigboekbeschrijfthetlevenvandriegenera-

tiesvrouwenuithetZweedsearbeidersmilieu.Het

iseensociaaldramadateenanderekijkgeeftop

de schijnbaar rijke en geëvolueerde Zweedse

samenleving.

Het verhaal speelt tussen1941en1981envolgt

grootmoeder, dochter en kleindochter. Elk perso-

nagewordt voorgesteldmet zijn dromen en ver-

wachtingen.Maar telkens spattendiedromenals

zeepbellenuitelkaar.Ligthetaandeopvoeding,de

samenleving,hetkarakter,eenerfelijkebelasting?

Wiezalhetzeggen.Zeker isdatdedrievrouwen

moetenblijvenvechtenomhethoofdbovenwater

tehouden.Tochzijnzegeenfeministen,zeonder-

gaanbijnagelatenhunlot.

De Daisy Sistersisgeenoptimistischboeken-op

enkele uitzonderingenna - komendemannener

nietgoeduit.Tochisheteeninteressanteroman

geworden die de andere kant van de medaille

toont.Ondanksde lijvigheidvanhetboek,houdt

Mankellerdevaart in.Ditboekzalzekerbijvele

vrouwen in de smaak vallen. Maar ook mannen

mogenhetnietzomaaropzijleggen.

TekstAnnemieVerhenneenHugoVerhenne

Simon Montefiore. Henning Mankell.

De grote thema’s van dit boek zijn die van de Griekse tragedie: eeuwige liefde en trouw, verlies

en vergeving en zin voor rituelen.

43

© C

ato L

ein

OKRA februari 2010

44

GEDICHT

Watkanikvoorjedoen,ikheballeenmaarwoorden.

Metdiemuziekhebikonshuisgebouwd,mijnleven

Vernieldomtoetezienofdooddemoeitewaardis,

Ofikdaarwegmeekanzondertemoetensterven.

Watkanikvoorjedoen,ikmoettochvanjeblijven.

Ikhebjetochopmijgenomenzonderjetenemen,

Zondermetegevenwantikbenalleenmaarjij.

Ikbenalleenmaarjijgeweestomniettemoetenzijn.

Ikbenalleenmaarjijgewordenomnietiktezijn.

Datiseenlaffeliefde,Zoet,vergeefhetmij.

Watkanikvoorjedoen,ikbenalleenmaarwoorden,

Woujeworden,wouonswordenzondermij.

LeonardNolensUit:Liefdesverklaringen, Gedichten,

Querido,1991.

Zonder mij

45

Hondse Oorlog!Overhetverhaalvanmensen

endierenindeGroteOorlog.

Bij het uitbrekenvandeEerste

Wereldoorlog in 1914, speelde

hetdiereenbelangrijkerolinde

Europesesamenleving.Hetwas

tegelijkertijd een bron van rijk-

dom en een werkkracht. Na

afloop van de strijd bleek het

dierdezevooraanstaandeplaats

verlorentehebben.Hetconflict

was dus een scharniermoment

in de verhouding tussen mens

endier.

Een tentoonstelling over dieren

in de Grote Oorlog illustreert

nietenkeldiekentering.Omdat

zehetverhaalvanmensendier

in de loopgraven of de bezette

zones vertellen, lichten de ten-

toonstellingsmakers ook het

conflictzelftoe.Enzokomtmet-

eenonzegeschiedenisinbeeld.

Bij Ensor op bezoekWaar anders dan in Oostende

wordt de honderdvijftigste ver-

jaardagvanEnsorgevierd?Ensor

bleef immers zijn leven lang

trouw aan de koningin der bad-

steden. Mu.ZEE brengt in

Oostendevoordeeerstekeeralle

beeldende kunstenaars, schrij-

vers, cineasten, museumdirec-

teursenverzamelaarssamendie

een bezoek brachten aan de

meester. O.a. werken van

Kandinsky, Nolde en Vuillard

reizen hiervoor speciaal af naar

Ensors geboortestad en voeren

ergesprekkenoverpolitiek, lite-

ratuurenkunst inhetatelieren

de woonkamer van de meester.

Deze kamer, het Blauwe Salon,

vormt het kloppend hart van de

tentoonstelling. Bij Ensor op

bezoekiseententoonstellingmet

enoverJamesEnsor,geziendoor

deogenvanzijnvelegasten.Een

kunsthistorische blik vanuit de

wereldopEnsorenOostende.

Imágenes del MexicanoIn het Brusselse Paleis voor

SchoneKunstenloopteenuitge-

breid Mexico-festival. In de

hoofdtentoonstelling schetsen

demakersaandehandvaneen

boeiende selectie schilderijen,

sculpturen, foto’s en films het

beeldvan‘deMexicaan’doorde

eeuwen heen. Van het preco-

lumbiaanse tijdperk over de

koloniale periode tot de onaf-

hankelijkheid en het moderne

Mexico uit de twintigste eeuw.

Eententoonstellingdieaantoont

dat ‘de Mexicaan’ niet in één

beeldtevattenis.

OpdetentoonstellingFrida Kahlo

y su mundowordtingezoomdop

de Mexicaanse artieste Frida

Kahlo(1907-1954).Dezekunste-

nares staat bekend om haar

symbolische en surrealistisch

ogendezelfportretten.

Info

Tot11april2010inhetKoninklijkLegermuseum,Jubelpark3,1000Brussel,027377833,infocom@klm-mra.be,www.klm-mra.be.Openvandinsdagtotzondagvan9.00tot12.00envan13.00tot16.45uur,luchtvaarthalopenvan9.00tot16.45uur.Toeganggratis.Bereikbaar:trein:stationMerodeofSchuman;tram81,82;bus12,21,22,27,28,36,61,80.

Info

Van13februaritot29augustus2010inMu.ZEE,KunstmuseumaanZee,Romestraat11,8400Oostende,www.kunstmuseumaanzee.be,059508118.Vandinsdagtotzondagvan10.00tot18.00uur.Tickets:9euro;55+7,50euro.Gratistottwaalfjaar.

Info

Imágenes del Mexicanolooptvan11februaritot25april2010inhetPaleisvoorSchoneKunsten,Ravensteinstraat23,1000Brussel,025078200,www.bozar.be.Openvandinsdagtotzondagvan10.00tot18.00uur,donderdagtot21.00uur.Tickets:9euro,60+7euro.

uitjES

Maakkansopeenduoticket!Kijkopblz.53.

Maakkansopeenduoticket!Kijkopblz.53.

Ensor in zijn atelier, 1948Patrick Florizoone, James Ensor Archief, Gent.

OKRA februari 2010

46

UIT

“SindsMünsterin2004totmeest

leefbare stad ter wereld werd

uitgeroepen, stikt het hier van

de toeristen”, pocht Karolien

Dijckmanns,onzegids.“Eenver-

rassendeontdekking,geeftoe?”

Gelijk heeft ze. Als Hanzestad

was Münster in 1648 belangrijk

genoeg om bisschoppen en

wereldleiders te verenigen. Ze

ondertekendenereenbelangrijk

vredesverdrag. Vandaag blijkt

dezeWestfaalsestadeenmoder-

nestadmeteencompacthisto-

risch centrum te zijn. Hippe

winkelgalerijen, middeleeuwse

gebouwen,kerkenenhotelsvor-

meneenharmonischgeheel.

Fietswasstraat

Karolien: “Münster is dé fiets-

stad van Duitsland. Fietsers en

voetgangers hebben altijd voor-

rang. Je vindt hier veertig kilo-

meter aangelegde fietspaden.

Fietsenwordentrouwensnetals

bij jullie niet gestolenmaar uit-

geleend! Om zich van de ene

uitgaansbuurtnaardeanderete

begevennatuurlijk.Eenfietskan

je huren voor 70 cent per dag,

7europermaanden70europer

jaar.Ineenondergrondsegara-

ge pal in het centrum kunnen

3300fietsengestaldworden.Er

is zelfs eenwasstraat voor fiet-

sen. En je kan er je stalen ros

laten herstellen. Het openbaar

vervoerfunctioneerthierboven-

dienprima.Omdetienminuten

heb je een bus naar diverse

bestemmingen.”

“Webevindenonsinhethartvan

de stad, op de Prinzipalmarkt.

Alle huizen in deze omgeving

werden tijdens de Tweede

Wereldoorlog platgebombar-

deerd. Slechts één gevel bleef

overeind.Jeherkenthemaande

originele luiken. De andere

gevels werden heropgebouwd

naar oorspronkelijk model. Het

wijnhuis bevindt zich naast het

raadhuis. Achter dit pand werd

vroegerbiergebrouwen,dever-

gaderingenkondenweleensuit-

lopen! Veertig huizen zijn

beschermd,neonreclame isver-

boden op de Markt. Winkeliers

mogenalleengoudenenzwarte

letters gebruiken voor hun uit-

hangborden.”

De hand en de haan

“In de raadzaal bevindt zich de

beroemde Vredeszaal waar nog

steeds nieuwe raadsleden

beëdigd worden. Het beroemde

Waar het regent of de klokken

luiden. Waar dwaallichtjes de

kerktoren bewonen. Waar de haan

in het raadhuis zetelt. Waar er meer

fietsen zijn dan inwoners.

Vredig Münster

De enige authentieke gevel op de Prinzipalmarkt.

47

VredesverdragvanMünsterwerd

op30januari1648ondertekend

in het Krameramtshaus en op

15 mei bezworen in deze

Friedenssaal.Ditverdragmaakte

een einde aan de Tachtigjarige

Oorlog.DeVredevanMünsteris

eenonderdeelvandeVredevan

Westfalendiein1648tweegrote

Europese oorlogen beëindigde:

inOsnabrückslotenDuitslanden

Zweden vrede waardoor de

Dertigjarige Oorlog beëindigd

werd,inMünstermaaktenSpanje

en de Noordelijke Nederlanden

een einde aan hun conflict. Dat

betekende tegelijkertijd dat de

NoordelijkeNederlandenofficieel

als onafhankelijk land werden

erkend.Münsterwasvoorname-

lijk katholiek terwijl Osnabrück

protestantswas.Detweepartij-

en konden niet worden samen-

gebracht.FabioChigi,depause-

lijke nuntius, voerde hier acht-

honderd onderhandelingsge-

sprekken.Hijpendezijnervarin-

genneerindichtvormennoem-

de Münster ‘mijn stad van de

regen’.Hijvondonsbierniet te

drinken,onszwartbroodniette

vreten en verbaasde zich over

het groot aantal varkens in de

stad. Toch bleef hij hier zeven

jaarlang!”(lacht)

“DeVredeszaal isuitgerustmet

een prachtige lambrisering in

Westfaalseeik.Dekroonluchter

isvanVlaamsemakelijenbevat

eenbeeld vandeMadonnavan

Mechelen. Enkele vitrines ont-

hullen merkwaardige zaken. In

denietverlichtestaaneenhand

en een schoen uitgestald. De

hand isvijfhonderd jaarouden

afkomstig van een dertigjarige

man die vermoord werd. Men

hakte een lichaamsdeel af en

bracht dit voor de rechter als

bewijs. De schoen behoorde

wellicht toe aan een adellijke

dame. Aan de verlichte vitrine

hangt een ander verhaal vast.

Daarinstaateenfraaigedreven

enverguldezilverenbokaalinde

vorm van een haan. Dit stuk

werdvermoedelijkrond1600in

Nürnberg vervaardigd. De gou-

den haan verwijst naar een

mooie legende. Uitgehongerd

door belegeraars, wou een

raadsmanzijnlaatstehaanvoor

zijn kroost in de pan hakken.

Maarhetdiervluchttedestads-

muren op. Toen de bezetter de

haan in het oog kreeg, conclu-

deerdehij dat de inwonersnog

lang niet uitgehongerd waren,

anderszoudenzehunpluimvee

niet vrij laten rondvliegen. Ze

trokken verder. Zo redde de

haandestad.”

Tatort

Metderugnaarhetraadhuiskijk

jeuitopdeDom.Gebouwdopde

hoogsteplaatsinMünster,zestig

meterbovendezeespiegel.Hier

vertrekt omhetuur een toeris-

tentreintjedat jebijdemooiste

plekjes vanMünster brengt. De

Domenhetbisschoppelijkpaleis

ernaast zijn opgetrokken in bij-

zondere zandsteen die tachtig

procentkalkbevatenzeerwei-

nig metaal. Dat geeft de steen

zijn mooie zachtgele tint en

maakthemgoedbewerkbaar.De

zwarteresteenbevatmeer ijzer

enslaatdaaromsnelleruit.Rond

de Dom mochten alleen kleine

huizen gebouwd worden. Ze

staanineenhalvecirkelrondde

kerk.Bekijkdehuisjesengeniet

ondertussenvandegratisvoet-

massage die de duizenden kin-

derhoofdjesjeschenken!

HetstandbeeldvandeKiepenkerl

bevindt zich op het Spiekerhof.

De Kiepenkerl was een wande-

lendehandelaar.MetzijnKiepof

mandopderugtrokhijvandorp

naarstadenverspreiddedelaat-

De Sint-Paulusdom.

Idyllisch wandelpaadje langs de Aa.

OKRA februari 2010

48

ste nieuwtjes. Mensen polsten

hem welke meisjes ‘iets aan de

voetenhadden’.Daarmeebedoel-

den de inwoners van Münster

vrouwen die vruchtbare grond

bezatenendusgegeerdepartijen

waren.Opdeboerderijenbekeek

de Kiepenkerl de klompen die

voor de deur stonden. Hing er

veel akkergrond aan, was het

goede,rijkegrond.Inhetandere

geval bezaten de boeren zand-

grond,nietzovruchtbaardus.

Ondertussenbelandenweaande

Liebfrauen- of Überwasserkirche

met ernaast de moderne Dio-

zesanbibliothek die er uitziet als

een gigantische boekenkast.

Vooralinhetzonlichtlijktdekleur

van de travertijn, een natuur-

steen, verrassend goed op de

zandsteen van de aanpalende

kerk.

Aandeoverkantligthetantiqua-

riaatdatzowelvoordeKrimiserie

Tatort als voorWilsberg als set

werd gebruikt. Even verderop

komjeinhetuitgaansgebiedvan

de wijk Kuhviertel. In de

KreuzstrasseligtMünstersoudste

enenigeovergeblevenbrouwerij,

PinkusMüller.Nietalleentypische

bierenschenktmener,ookvoor

een stevig Duits maal kan je er

terecht.Indezebuurtvindjewel

meertypischeWestfaalseeet-en

drankhuizen. Een suggestie?

ProbeereenseenTöttchenofeen

Pfeffer-Potthast.

Drie lichtjes

Niettediepinhetglasgekeken?

Misschien nog een laatste ver-

haaltje voor het slapengaan. In

de hoogste werkplaats van de

Lambertikerk zetelt de toren-

wachter. Iedere avond behalve

dinsdagbeklimthijde298treden

vandetoren,nadathijzichbijde

brandweermeldde.Tussennegen

uur en middernacht toetert hij

omhethalfuurnaarzuidennaar

noord. Vroeger moest hij vooral

naar brand uitkijken. Hij moest

zich strikt aan drie regels hou-

den.Nietdrinkenmetzijnvrien-

den, de vrouwen beneden laten

en zijn nachtpot niet van boven

naarbenedenkieperen.Zondigde

hij,werdhijontslagen.Jekanje

voorstellendatervaakeenwissel

vanwachtwas!

Zeg eens Aa

De ietwat verscholen Clemens-

kerk, omringd door een neoba-

rokketuin,iseenbezienswaardig

kerkje met adembenemende

akoestiek. Een huwelijk dat hier

voltrokken wordt, houdt statis-

tischgezientweeeneenhalfjaar

langer stand dan een gemiddeld

huwelijk.Hetisdanookeenfavo-

rieteplekomte trouwen.Vooral

kleine geloofsgemeenschappen

gebruikenzemomenteel.

Devroegerestadsmurenzijnver-

vangen door een groene gordel

bestaandeuiteendubbelerijlin-

den. De inwoners van Münster

maken er dankbaar gebruik van

alsfiets-enjoggingpad.Overeen

zijweggetjekanjehetriviertjede

Aa volgen dat zich door de stad

slingert.Vroegerwashetderiool

van de stad. Vandaag lonkt het

enwiljeermaaraltegraagver-

toeventijdensjemiddagpauze.

Op de oude Hanzeweg of Alter

Steinweg vind je bronzen ringen

tussen de straatstenen.We ont-

dekken ook Antwerpen onder

onze voeten. Karolien legt uit:

“Bevriende Hanzesteden stuur-

denonsdertienjaargeledeneen

originelesteenvanhunstad.Wij

plaatstenzeinbronzenringendie

weopdezeoudeHanzeweg leg-

den. Ze herinneren aan vijfen-

twintig jaar Münster in de

Hanzebond. Onze eigenWalk of

Fame!”

Tekstenfoto’sChrisVanRiet

MaakkansopeengratisarrangementvoortweepersoneninMünster.Blz.53!

UIT

MünsterMarketing,Klemensstrasse10,48143Münster,

+49(0)2514922710,fax+49(0)2514927743,

www.muenster.de,tourismus@stadt-muenster.de,

www.duitsland-vakantieland.be,www.stadt-lupe.de.

Info

Op de Markt mogen winkeliers alleen gouden en zwarte letters

gebruiken voor hun uithangborden.

De Kiepenkerlof wandelende koopman.

37 winnaars! Winnaarskruiswoordnovember2009.Meerdan4000deelnemers!

■ WiewinteenweekendinThuin?JulesHermansuitLanden.

■ Wiekrijgteenwaardebonvan125euro?M.VanGriekenuitHerselt.

■ Wie kan beginnen in Allemaal willen we de hemel?Georges Buydens uit Galmaarden, Frans Maes uitZwijndrecht, Juliette De Cocq uit Turnhout, SuzanneWaem uit Antwerpen, Aimé Van Der Ha uit Melsele,RosaliaNijsuitDiegem,LiselotteWerneruitReningelst,JosephinaBossuytuitTorhout,RozaLiekensuitHeist-op-den-Berg,JeanneNoteboomuitGrimbergen.

■ Wiekrijgt Gesprekken met mijn dode god?GerardaRoeteuitEvergem,K.FontaineuitOudenaarde,JeannineKeppensuitLede,AndréVanDenBrandenuitSint-Niklaas,JosephSimoensuitNokere,Marie-JeanneVerheeckeuitBrugge,Menu-CorneillieuitRoesbrugge,BilietuitEvergem,O.LaireuitIeper,ElianeDeBrabantuitOudenaarde.

■ VoorwieisKaart van een onzichtbare wereld?Jacqueline Vandermeer uit Bertem, Lisette Janssensuit Sint-Katharina-Lombeek, Frans Van Steen uitHombeek, Ludo Stassijns uit Melsbroek, JeanneHamerlynckuitLembeke.

■ WiekanbeginneninSteen van verdriet. Vorm geven aan rouw?EllianneDirvenuitRetie,OdettePietersuitDePinte,Jan Wouters uit Balen, Paula Van Bael uit Hulshout,JozefHermansuitBrugge.

■ WiekrijgtOnuitwisbare tekens van liefde. 100 gedichten over de liefde?SuzanneVandewaluitBree,RenéVleugelsuitHever,Marc Leus uit ’s Gravenwezel, Jules De Groef uitHumbeek,JacquelineBraeckeveltuitOostrozebeke.

Oplossing:notenboom.Antwoordopdeschiftingsvraag:Binche.

49

Oplossing kruiswoordraadselnovember 2009.

Oplossing sudokudecember 2009januari 2010.

SPEEL EN WIN

OKRA februari 2010

50

HORIZONTAAL1Japanskledingstuk7schonejongeling13plaatsinNebraska14onwillekeurigezenuwtrek16 fijnegeur17 sportartikel18 hoogbejaard 21 vochtig 22 Duitsenaamloze vennootschap 23 trots 24schaaldier 26 bevel 27 woordmerk 29houtsoort31voorteken33koordans35gewicht36erfelijkmateriaal37plaatsinDuitsland39stemming41stormloop42voormalige Russische heerseres 43Londensetaxi44lengtemaat46Spaanseborrelhapjes 49 bloeiwijze 50 durf 52schraal 54 eenheid van vermogen 56stukterverzending58volksoverlevering60 oude maat 61 wachthuisje 63 ver-bond65erbium66gelofte68salarisperuur70grotebijl71drinkbaarvocht73voordat 74 de pauselijke regering 76geestelijkespanning77wijnsoort.

VERTICAAL1metaal2volkomenontwikkeldinsect3zot4uitroep5Indischgerecht6baardje8 richting indekunst9 ondernemings-raad 10 kloosterzuster 11 indruk naarbuiten12duivels14rompvaneenbeeld15 brandstof 19 golfterm 20 aardenvaas23uitroepvanafkeer25plaatsinDuitsland 28 projectiel 30 mondstukvooronderwaterzwemmers32make-up34 tussen (insamenst.)36 samenhang37metuitzonderingvan38 zospoedigmogelijk (afk.) 39 takje 40 bergplaats45 gegevens 47 houding 48 Europesetaal50rivierinFrankrijk51scheikundigelement53 soort stof55 oplettend56onverbloemd57 windrichting59 vogel-geluid62vuurwapen64Engelselengte-maat67mannetjesbij69onderricht70arrondissement72neon75uitwen-diggebruik.

SPEEL EN WIN

Winnaars november 2009 op blz. 49!

Stuurjeoplossingnaar

OKRA-magazine, Kruiswoord februari 2010, PB 40, 1031 Brussel, voor

28 februari 2010. De winnaars verschijnen in het maartnummer 2010.

Voegéénpostzegelvan0,59eurotoe(nietvastkleven).

Oplossingkruiswoordfebruari2010

1 2 3 4 5 6

Naam:

Straat: Nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Tel.: E-mail:

OKRA-lidnummeroftrefpuntnummer:

Schiftingsvraag:WiecomponeerdeAdagio for strings?

Vergeetnieteenpostzegelvan0,59eurotoetevoegen!

Kruiswoordraadsel

7 8

2

6

1

5

7 4

8

3

51

SudokuAlle cijfers van 1 tot enmet 9

moeten één keer voorkomen in

allekolommen,inallerijenenin

elk van de 9 vierkantjes van

3keer3vakjes.

28 prijzen!

■ Waardebonvan125euro.Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen ofOl Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijfgegarandeerd.AanzeeofindeArdennen.

Info

DeKinkhoorn,Zeedijk330,8400Oostende,

059701697,fax059809088,receptie@dekink-

hoorn.be,www.dekinkhoorn.be.

Ravelingen,Zeedijk290,8400Oostende,

059552755,fax059552759,

info@ravelingen.be,www.ravelingen.be.

OlFossed’Outh,rueOlFossed’Outh1,

6660Houffalize,061288801,fax061288804,

olfosse@olfossedouth.com,www.olfossedouth.com.

SPEEL EN WIN

■ Arrangement ‘Münster ontdekken’ voor tweepersoneninMünster(waarde318euro).

MercureHotelMünsterCity,Engelstrasse39,48143Münster,tel.+49(0)2514171601,fax+49(0)2514171100,h5415-RE@accor.com.Inbegrepen:Tweeovernachtingenmetontbijtvoortweepersonenineentweepersoonskamereneenstadsrondleiding.

■ 26boekenTien exemplaren van De Verlorenen van KimEchlin(waarde17,90euro).Vijf exemplaren van Sashenka van SimonMontefiore(waarde19,95euro).Vijf exemplaren van De Daisy Sisters vanHenningMankell(waarde24,90euro).TweeexemplarenvanLaten we de wereld ver-getenvanPatDonnez(waarde18,95euro).Een exemplaar vanRocco van Rocco Granata(waarde25euro).EenexemplaarvanKoude rillingen over de rug van Charles Darwin van Jan Hendrik van denBerg(waarde22,50euro).EenexemplaarvanDe hondenetersvanMaritadeSterck(waarde13,95euro).EenexemplaarvanHet Museum van de onschuldvanOrhanPamuk(waarde34,95euro).

OKRA februari 2010

52

DE DINGEN

Eenmp3-speler. Ikweetamper

wat het is. Ik hoor over iPods,

waarvan ik denk dat het zo’n

hebbedingetjeis.Ikziejongeren

opdefiets,tevoetenindetrein

met dopjes in hun oren.

Onwillekeurig denk ik dan: die

zullen later toch eenhoorappa-

raatnodighebben.Alsikdopjes

inmijnorensteek,ishethoog-

stens om ’s nachts niet gehin-

derdtewordendoorhetgesnurk

vandielievepartner.

Maarsommigejongerenmoeten

blijkbaaraltijdenoveralmuziek

kunnen beluisteren, willen ze

zichgoedvoelen.Enomdatalle

muziek op internet te downloa-

den is, zit hun iPod vol met

muziekjes van hun keuze. Ik

vraag me soms af of Jacques

Brel,BoudewijnDeGroot,Melina

Mercouri en Edith Piaf ook een

plaatsjehebbenopiPodenmp3-

speler.De idolenuitmijn jeugd

zijnvervangendoormuziekgen-

resdieiknietken.Ensomsvind

ik dat niet erg: vaak staat de

muziek hard en klinkt hij

Engelstalig.

Maarvooruitgangencommercie

houd je niet tegen. Ik herinner

menoglevendigdedagdathet

radionieuws berichtte over de

komst van de televisie. Inmijn

onschulddachtikdatdemuziek

dieviaderadiotehorenwas,in

hetechttezienzouzijnopeen

scherm. Dat je een orkest te

zien zou krijgen dat mijn favo-

rietemuziekzouspelen.Detele-

Dopjes in de orenvisietoontvandaagheelandere

dingen.

Terugnaardemp3-speler.Ikga

erpratopdat ikgeenverzuurd

wijveke ben dat alle moderne

zakenafwijst.Maar ikhoefniet

allenieuwedingenzelfinhuiste

halen.Alsikmuziekwilbeluiste-

ren, iserderadioof leg ikeen

cdop.Ikmerkookdatjongeren

teruggrijpen naar oude dingen.

Af en toe help ik eens in een

tweedehandswinkel. Het ver-

baastmesteedsdatveeljonge-

ren opnieuw lp’s kopen. Uit

nieuwsgierigheid knoop ik dan

een gesprekje aan. Allemaal

zeggenzedatlp’sopnieuwinde

lift zitten. Omwille van de hoe-

zen bijvoorbeeld. Daar zitten

inderdaad pareltjes tussen.

Daartegen is de iPodmaar een

schamelapparaatje.

Watikeengrootnadeelvindaan

demp3-spelerende iPod, isdat

je jeafsluitvananderemensen.

Stel, je loopt op straatmet zo’n

dingop jehoofden jekomteen

vriend tegen.Danmoet jeofwel

de iPoduitschakelenof jevriend

negeren.Afentoeeenmoeilijke

keuzelijktme.Maarafentoeook

handig als je iemand tegenkomt

metwiejelievergeengesprekje

wilvoeren.Aanalleszijnvoor-en

nadelen.Zowijszijnweoponze

leeftijdwelgeworden.

Gelukkig dat we niet aan alle

trendsmoetenmeedoen of alle

nieuwigheden in huis moeten

halen.Jongerenstaanveelmeer

onder druk. Heb je geen iPod,

wordjeraarbekekenopschool.

Misschienverliesjewelvrienden

ofvriendinnen.Ofword jezelfs

gepest.Daaromdoenookjonge-

renmetminder financiëlemid-

delenmeeaandezerage.Ende

commercie weet donders goed

dat jongeren een uitstekend

doelpubliekzijnomsteedsnieu-

wetoepassingenopaftevuren.

Eenextraoptie,eenmodernere

look, een langere speelduur en

uiteraardeenhogereprijs.

Voor mij geen iPod. Alhoewel,

zeg nooit nooit. Hoeveel oude-

ren hebben destijds gezegd

nooit een gsm te zullen kopen?

Mezelf incluis.Maar tochheb ik

er intussen een.Weliswaar nog

steeds mijn eerste exemplaar,

eenverouderdmodel.Alsjeme

ooitvoorbijzietlopenmettwee

dopjesinmijnoren,weetjehoe

laathetis.

TekstGrietTrioen

Sommige jongeren moeten blijkbaar altijd

en overal muziek kunnen beluisteren, willen ze zich

goed voelen.

Lize Marke

Bijzondere voorwaarden voor OKRA-trefpuntentel. 02 269 19 19

Hoogstaand ontspanningsprogramma

zingt

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

Win gratis duoticketUitjesgelezenblz.45?Maakkansopeenvandetwintiggratisduotic-kets(waarde18euro)voordetentoonstellingImágenesdelMexicanoindeBrusselseBOZAR.Stuurdezebonvóór28februari2010naarOKRA-magazine,JokeCallens,Imágenes,PB40,1031Brusselofmailnaamenadresnaarjoke.callens@okra.bemetdemededelingImágenes.

Uitjesgelezenblz.45?Maakkansopeenvandetwintiggratisduotic-kets(waarde18euro)voordetentoonstellingBijEnsoropbezoekinhetKunstmuseumaanZeeinOostende.Stuurdezebonvóór28februari2010naarOKRA-magazine,JokeCallens,Ensor,PB40,1031Brusselofmailnaamenadresnaarjoke.callens@okra.bemetdemededelingEnsor.

Naamenvoornaam:

Straatennr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon: E-mail:

Naamenvoornaam:

Straatennr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon: E-mail:

Infozieblz.45.

Infozieblz.45.

Win gratis duoticket

OKRA februari 2010

5454

OKRA-magazine ledenmagazinevanOKRAvzwPB40,1031Brussel022464437,fax022464442,www.okra.be,magazine@okra.be

RedactieLieveDemeester,NeleJoostens,ChrisVanRiet

RedactieraadMagrietDaenen,HermanDeLeeuw,ErikLauwers,HildeMasui,GrietTrioen,DirkVanBeveren,JanVandecasteele,CoisVanRoosendael,HugoVerhenne

Verantw.uitgeverJanVandecasteele,VierUitersten19,8200Brugge

Vormgevinggevaertgraphicsnv

CoverbeeldFrançoisDeHeel

DrukCorelioPrinting,Erpe-Mere

ReclameregiePublicartoSylvainVanDerGuchtlaan24,9300Aalst053826080fax053826090com@publicarto.be

Oplage:175090exemplaren

Zonderschriftelijketoestemmingvandeuitgevermaggeenenkeletekstofillustratiegeheelofgedeeltelijkwordengereprodu-ceerd.Advertentiesvallennietonderdeverantwoordelijkheidvandeuitgever.

OKRA-magazine,trefpunt55+isaangeslotenbijdeUnievandeUitgeversvandePeriodiekePers.

Hetmaartnummerverschijntuiterlijkop28februari2010.

colofon OKRA-regio’sAntwerpenNationalestraat111,2000Antwerpen032201280fax032201768antwerpen@okra.bewww.okra.be/antwerpen

BruggeOudeBurg23,8000Brugge050440381fax050440390brugge@okra.bewww.okra.be/brugge

BrusselBergensesteenweg436,1070Brussel025550830fax025550839brussel@okra.bewww.okra.be/brussel

IeperSint-Jacobsstraat24,8900Ieper056266340fax056266306ieper@okra.bewww.okra.be/ieper

KempenKorteBegijnenstraat22,2300Turnhout014403350fax014403352kempen@okra.bewww.okra.be/kempen

KortrijkWijngaardstraat48C,8500Kortrijk056266353fax056266310kortrijk@okra.bewww.okra.be/kortrijk

OKRA-LimburgvzwKoninginAstridlaan33,3500Hasselt011265930fax011225950limburg@okra.bewww.okra.be/limburg

MechelenBegijnenstraat18bus2,2800Mechelen015405745mechelen@okra.bewww.okra.be/mechelen

Midden-Vlaanderenwww.okra.be/middenvlaanderenMartelaarslaan17,9000Gent092693215•092693216middenvlaanderen@okra.be■ Aalst Hopmarkt10, 9300Aalst 053761653 fax053761516 aalst@okra.be■ Eeklo Garenstraat46,9900Eeklo 093761340 fax093761299 eeklo@okra.be■ Gent Martelaarslaan17, 9000Gent 092693215 gent@okra.be■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein7, 9700Oudenaarde 055334733 fax055334794 oudenaarde@okra.be

Oost-BrabantPlatteLostraat541,3010Leuven016359694fax016359555oostbrabant@okra.bewww.okra.be/oostbrabant

OostendeIeperstraat12,8400Oostende059552690fax059552612oostende@okra.bewww.okra.be/oostende

RoeselareBeversesteenweg35,8800Roeselare051265307fax051225980roeselare@okra.bewww.okra.be/roeselare

TieltOudeStationsstraat12,8700Tielt051423808fax051408979tielt@okra.bewww.okra.be/tielt

WaasenDender■ Dendermonde Bogaerdstraat33, 9200Dendermonde 052259790 fax052229775 dendermonde@okra.be■ LandvanWaas deCastrodreef1, 9100Sint-Niklaas 037603866 fax037663817 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender

open k

riste

lijk

resp

ectvol actief

022465772

022464447

022465772

022463944

022464436022464435022464209022464207

022464434

022464447

OKRA-CM-Pensioendienst022464431022464445Studiedienst022464440022463945Communicatie022464437022464433022465771Websites022464444

Algemeensecretariaat|www.okra.be|secretariaat@okra.bewww.okrasport.be|022464441

Witte nachten

Alaska-cruise ijslandJestartjereismeteenuitgebreidstadsbezoekaanSanFrancisco. Daarna ontspannen verblijf op het cruise-schipinvolpensionwaarbijjevolopgenietvandevelefaciliteitenaanboord.Aanmeren in Ketchikan, gelegen in een uitgestrektewildernismeteenfjordenkust.InJuneau,dehoofdstadvan Alaska, vind je een interessantemix van heden-daagseluxemethetruwepioniersleven.Viadegoud-zoekersstad, Skagway naar Icy Strait Point aan demond van de Gletsjerbaai. Hubbard gletsjer wordtongetwijfeldhethoogtepuntvanjereis!ViaSitka,metRussische roots en Victoria, de hoofdstad van BritishColumbiabereikjeVancouver.

IJslandiseenlanddattotdeverbeeldingspreekt.Hetdagelijksegesisengerommelwijstonmiskenbaaropdeondergrondsevulkanischeactiviteit.Natuurkrachtenhebben IJsland toteenuniekparadijsgemaaktmeteengroteverscheidenheidaannatuurfe-nomenen: ruige rotsformaties, mooie tafelbergen,kleurrijke gas- en heetwaterbronnen, imposante glet-sjers.Betoverendewatervallenenzwartelavastrandenwisselenelkaarafenvormenhetdecorvoorbroedendevogelsenparendewalvissen.

INFOENBOEKING:Van9.00tot16.00uur(nietopvrijdag)OKRA-REIZENPostadres:Postbus40,1031Brussel|Bezoekadres:Haachtsesteenweg579,1030Brussel(Schaarbeek)

Tel.022463944|Fax022464446|lucie.vanhemelrijk@okra.be

Ookbijjeregiokanjeterechtvoorfantastischereizen.Neemsnelcontactopmetjouwregiovoorhetvolledigeaanbod.

Van 9 tot 22 mei 2010 Van 9 tot 19 juli 2010

Ontdek deze zomer de unieke OKRA-REIZEN.

De nieuwe brochure is pas uit. Hier alvast twee reizen om warme rillingen van te krijgen.

Alaskacruise

Binnenkajuit,cat.9:2385euro.

Buitenkajuiten,cat.7:2525euro.

IJsland,rondreis

Reissomperpersoon:3250euro.

Foto Marc Dirkx

Foto Marc DirkxFoto Marc Dirkx

IngevolgedeerkenningvanOKRAinhetkadervanhetdecreetoverhetsociaal-cultureelvolwassenenwerkdoordeVlaamseoverheid,magOKRAreizenorganiserenzonderreisbureauvergunning.

Salons in leder en stofUIT EIGEN ATELIER

Maatwerk, herstofferen& herstellingen

www.derore.be

een mooi

bankstelkoop je bij

de makers zelf

Stadionlaan 18/22 9800 Deinze T 09 380 43 58

Open alle dagen van 14 tot 18.30u. ook op zondag (van sept. t.e.m. april) Gesloten op woensdag en feestdagen

TALLIEU & TALLIEU - www.tnt.be

UIT EIGEN ATELIERTONGA

SIRIUS

TITZIAN

NEW ALLEGRO

CUNO

PALLONELINEA

YOGA

Luxueus zitcomfort. Duurzame kwaliteit. Salons met vakmanschap,

passie en de beste materialen gemaakt.

De Rore_OKRA_m01_210x297_Q.indd 1 6/01/10 11:22