Upload
lotte-vink
View
215
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Omringd door zorg en toch niet veilig: hoe verder?
Extra BJAA Academie26 november 2012 Prof. Wim Slot
Zoiets gebeurt hier niet
Het waren toch Pakistani?
Die hebben we hier nietEngeland is preuts en achterlijk
NEDERLAND KENT HET MINSTE
AANTAL TIENERZWANGERSCHAPPEN
IN DE WERELD
Alink, L.R.A. (2012) Prevalentie Seksueel Misbruik bij Kinderen met een Lichte Verstandelijke Beperking in de Nederlandse Jeugdzorg in 2008-2010. Bijlage bij rapport Samson
Rapportage door informanten
Zelfrapportage
Alink, L.R.A. (2012) Prevalentie Seksueel Misbruik in de Nederlandse Jeugdzorg 2008 – 2010. Bijlage bij eindrapport Samson.
Zelfrapportage
Alink, L.R.A. (2012) Prevalentie Seksueel Misbruik in de Nederlandse Jeugdzorg 2008 – 2010. Bijlage bij eindrapport Samson.
Twee conclusies: wees voorzichtig met cijfers en: kijk eens hoe weinig zicht professionals hebben op mishandeling
‘Er waren voortdurend onderbuik-gevoelens,’ zegt de gezinsvoogd van een ander gezin:‘Het heeft nooit goed gevoeld. Het is een grote tombola geweest. Kinderen gingen de pleeggezinnen in en er weer uit. Voortdurend pijn in onze buik, maar onvoldoende feiten op papier.’
D. van den Berg en S. van der Goot. Soms kun je het alleen maar fout doenBijlage bij rapport Samson
‘Seksualiteit is lastig bespreekbaar omdat het een ver-van-ons-bed-show is,’ zegt een pleegzorgwerkster van een weekendpleeggezin. ‘Het is geen seconde in mijn hoofd opgekomen dat het gedrag van ditkind iets met seksueel misbruik te maken kon hebben,’
• Seksueel misbruik wordt gezien als uitzondering• (Gezins)voogden en pleegzorgwerkers hebben onvoldoende kennis
van seksueel misbruik en en missen vaardigheden om onderwerp te bespreken.
• Signalen die duiden op seksueel misbruik worden vaak over het hoofd gezien of wel geregistreerd maar niet gecommuniceerd.
• Onderbuik-gevoelens maken onvoldoende deel uit van een gezamenlijke diagnose. In een wereld waarin regels en protocollen prevaleren.
• Hulpverleners krijgen en nemen te weinig ruimte om preventief in te grijpen bij combinaties van risicofactoren in een gezin waarvan bekend is dat die vrijwel altijd tot mishandeling van kinderen leidt, zoals drugs plus geweld plus criminaliteit.
D. van den Berg en S. van der Goot. Soms kun je het alleen maar fout doenBijlage bij rapport Samson
Weinig onderzoek en interventies voor jongeren met hoge risico’s
Wat zijn de risico’s?
Trajecten van kind tot adolescent
nooit problemenvoorbijgaande problemenlaat starter w.b. problemenvoortdurende problemen
Groep met meeste risico’s
4 trajecten in de ontwikkeling van kind tot adolescent. Hoe gaat het met deze jongeren op 32 jarige leeftijd?
CANDICE L. ODGERS,a TERRIE E. MOFFITT, JONATHAN M. BROADBENT, NIGEL DICKSON, ROBERT J. HANCOX, HONALEE HARRINGTON, RICHIE POULTON, MALCOLM R. SEARS, W. MURRAY THOMSON, AND AVSHALOM CASPI (2008)
Odgers Moffitt e.a. 2008 Prevalentie in percentages
Vrouwen ( 32 jarige leeftijd) nooit voorbijgaand laatstarter voortdurend
fysiek geweld tegen partner 13 19 12 45
kinderen slaan 6 8 11 20
geweld zelfrapport 5 6 11 11
veroordelingen vw geweld 0 0 0 3
Mannen (32 jarige leeftijd)
fysiek geweld tegen partner 11 13 23 21
kinderen slaan 8 8 10 10
geweld zelfrapport 3 6 23 31
veroordelingen vw geweld 0 6 10 33
Op 32-jarige leeftijd: vrouwen meer betrokken bij geweld binnenshuis. Mannen meer geweld buitenshuis (ernstiger).
Vrouwen nooit voorbijgaand laatstarter voortdurendangst 24 24 24 48
depressie 20 16 21 37alcohol 6 4 6 15
posttraumatische stress 1 2 1 14suïcidepoging 1 1 5 6drugsgebruik 12 14 24 50
Mannenangst 10 25 17 33
depressie 8 10 11 29alcohol 8 12 20 21
posttraumatische stress 1 1 3 10suïcidepoging 0 3 3 10drugsgebruik 19 25 54 67
Vrouwen meer psychische problemen; mannen meer alcohol en drugsproblemen
Vroegrijp
• Gemakkelijk overvraagd.• Geen rolmodellen (leeftijd-
genoten zijn ‘stom’).• Onvoldoende competent
tegenover aandacht van volwassen.
• Eenzaam, geen ’beste vriendin’.• Grote kans in riskante groepen
terecht te komen.• Riskante partnerkeus.
Meisjes tehuis
niet deviante vriend goed functioneren
slecht functioneren
deviante vriend
PARTNERKEUZE
Quinton, D., Pickles, A., Maugham, B. & Rutter, M. (1993). Partners, peers, and pathways: Assortative parenting and continuities in conduct disorder. Development and Psychopa tho logy, 5, 763-783
hoe hoger hoe meer problematiek
Paths of women to deviant men (Quinton e.a. 1993)
Meisjes die konden plannen hadden een betere kans…
Paths of women to deviant men (Quinton e.a. 1993)
…om NIET aan een deviant vriendje te blijven plakken
start doel
Plannen = executive functie
Tower of London
Ex- Harreveld (=JJI) meisjes:
Catrien Bijleveld, Victor van der Geest en Jan Hendriks, (2012) vulnerable youth on pathways to adulthood. In Loeber, Hoeve, Slot & Van der Laan.
Van de ex Harreveld meisjes is 50% op 21e jarige leeftijd moeder. Normaliter is 6% van de vrouwen op 21 jarige leeftijd moeder, 30% is moeder op 28-jarige leeftijd en 50% op 30-jarige leeftijd.
Liefde willen geven die jezelf nooit kreeg?
Bij verstandelijke beperking meer dan 2x risico
A longitudinal analysis of risk factors for child maltreatment: Findings of a 17-year prospective study of officially recorded and self-reported child abuse and neglect.. Brown, Joceyln; Cohen, Patricia; Johnson, Jeffrey G.; Salzinger, Suzanne. Child Abuse & Neglect, Vol 22(11), Nov 1998,
De kans op kindermishandeling stijgt van 3% (bij geen risico’s) tot 24% als er 4 of meer risico’s zijn.
Risico’s in omgeving
Risico’s bij kind
Risico’s bij ouders en in gezin
Developmental model of onset, accumulation, and continuity of risk and protective factors (Courtesy Rolf Loeber)
At birth; preschool; elementary; adolescence school early adulthood
Peer factors
NeighborhoodSchool factors
Family
facto
rs
Individual factors
factors
Beschermende Kindfactoren
• Zelfvertrouwen• Positief temperament• Hoog IQ• Inschattingsvermogen• Locus of control
25
Beschermende gezins/ netwerk- factoren
26Grenzen stellen
Sensitiviteit en responsiviteit bij mensen in het netwerk: zien hoe ver het kind in de ontwikkeling is; wat het wel of juist niet nodig heeft aan steun.
27
Buurtfactoren
28
Buurtcohesie
Er komt geen waterdichte taxatie van risico’s en bescherming
• We weten te weinig• We zien te weinig• We kunnen onvoldoende veiligheid en
continuïteit bieden -> kind houdt zijn mond• We kunnen niet goed communiceren: het
ontbreekt ons aan taal. (Als je iets beter kunt benoemen zie je het eerder).
We kijken niet goed
Taal: “onze seks is leuk en probleem-loos. Dus niet moeilijk doen”.
• Jongeren die problemen ervaren met seks zijn ‘losers’.
• Spuiten & slikken - taal en –cultuur sluit volwassenen buiten.
• Meegaan in de mythe -> jongeren met risico’s in de kou.
• Nodig: mix van empowerend en confronterend.
Taal: “OK, ik had een rotjeugd, maar dat heb ik achter me gelaten”
• Dilemma: een ‘ja maar…’ gesprek beginnen?
• Er in meegaan?• Je lost dit dilemma niet op
in een eenmalig gesprek. • Als je langere tijd voor
jongeren beschikbaar bent zullen ze eerder bereid zijn zich kwetsbaar op te stellen.
Aanbevelingen, eerste stappen
• Meer continuïteit: vaker 1 op 1de jongere spreken.
• Je krijgt bedreigingen pas in beeld als je meerdere malen kijkt en communiceert.
• Proberen de juiste taal te vinden, taal die niet exclusief op seksuele narigheid en onveiligheid focust maar (ook) op krachten, autonomie en ontplooiing.
• Elkaar bevragen: onderbuik expliciteren
Aanbevelingen, eerste stappen (2)
• Bewijslast omdraaien: bij ‘onze’ jongeren (de 5% tot 10% die er het slechtst aan toe is) is er sprake van misbruik en mishandeling tenzij het tegendeel vaststaat.
• Vertel bij elk nieuw gezin en kind dat voor jou (als professional) seksualiteit en veiligheid een belangrijk punt is.
• Als je nieuw op een lopende zaak komt of een zaak overneemt: ga een 1 op 1 gesprek met de jongere aan. Zeg wat je van hem / haar weet, vraag naar de toekomstverwachtingen, vertel wat je in jouw werk belangrijk vindt.
Aanbevelingen, eerste stappen (3)
• Audits: kijk naar dossiers, plannen van aanpak, rapportage, luister naar wat er in besprekingen wordt ingebracht: is er voldoende aandacht voor veiligheid, mishandeling, en misbruik?
• Ga op zoek naar programma’s die al een stapje verder zijn (voorbeelden in Duitsland).
• Niet: het zoveelste protocol.
start doel
Niet afwachten maar pro actief zoeken naar ‘tekens van veiligheid’
Tower of London