36
‘Zorg er voor dat je goed zit!’ n THIJS BAARSMA EN DE WERELD VAN SAKE STORE n OP BEDRIJFSBEZOEK n HENK DE BRUIN GENIET VAN HET ONDERNEMEN n AUTOBEDRIJF BOERSMA, EEN BEGRIP IN NOORDOOST-FRIESLAND Ondernemend NOORDOOST FRYSLâN EDITIE DANTUMADIEL NR 7, OKTOBER 2013

Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Embed Size (px)

DESCRIPTION

OF verzorgd in samenwerking met de 5 gemeenten in Noordoost Fryslân het eigen ondernemers orgaan Ondernemend Noordoost Fryslân. De vijf gemeenten in Noordoost Fryslân werken sinds 2010 op economisch gebied steeds intensiever samen. Een onderdeel daarvan is de regiomarketingcampagne ‘Noordoost Fryslân echt mooi’ en de daarbij horende slogan ‘Dwaande’. Een gemeenschappelijk regionaal ondernemersmagazine was een logisch vervolg. Per gemeente verschijnt een eigen editie. Achtkarspelen, Dongeradeel, Tytsjerksterdiel, Dantumadeel en de gemeente Kollumerland ca zijn deelnemer in het magazine Ondernemend Noordoost Fryslân. Ook de diverse businessclubs en lokale ondernemers wordt een uitgebreid communicatie podium geboden. Voor uitgebreide informatie over de mogelijkheden kunt u contact zoeken met onze adviseurs via 0512-366326.

Citation preview

Page 1: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

‘Zorg er voor dat je goed zit!’n Thijs Baarsma en de wereld van sake sTore

n op BedrijfsBezoek

n henk de Bruin genieT van heT ondernemen

n auToBedrijf Boersma, een Begrip in noordoosT-friesland

ondernemendNoordoost FryslâN

editie dANtUMAdiel NR 7, oktobeR 2013

Page 2: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

iNhOUD

Gemeente Dantumadielhynsteblom 4, 9104 Br damwâld

post: postbus 22, 9104 zg damwâld

Telefoon: 14 0511

fax: (0511) 423 139

e-mail: [email protected]

Twitter: @dantumadiel

W W W. D A N T U M A D I E L . E U

04 07 13

3 Voorwoord

4 thijs baarsma en de wereld van Sake Store

7 Werkgeversteam

8 op bedrijfsbezoek

9 Column Dicky van der Meer

NO 1 Kort regionieuws

NO 2 Regiomarketing en gastheerschap in Noordoost Fryslân

NO 5 Ruim helft ondernemers in Noordoost Fryslân bekend met Dwaande

NO 7 Het nieuwe winkelen

NO 9 De 5 van....

NO 10 Head accountants

NO 13 De duurzame koers van ASN Installaties Dokkum

NO 15 Bouwbedrijf Holwerda: Totaalbouwer met oog voor detail

11 Henk de bruin geniet van het ondernemen

13 Goed zitten?

14 Autobedrijf boersma: klantgericht denken

17 Column Rabobank

18 kort nieuws

n v o l g o n s n u o o k v i a e n

Page 3: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

ColofonUitgeverijoF bV / NoVeMA bV i.s.m.Gemeente Dantumadiel BladmanagementoF/NoVeMA bVed klijnman advertentie-exploitatieAdministratie Novema bVtussendiepen 219206 AA Drachtentel. 0512­366326Contactpersonen:Jos Miedema 06­15262182 Gert de Lange 06­556784 Contactgegevens gemeente Dantumadiel:Dicky boomsma­van der MeerWim oosterhuisHynsteblom 4, Postbus 229104 ZG Damwâ[email protected] redactieNarvic Media & CommunicatieMenno bakker (hoofdredactie)Ingrid van Damme (eindredactie) Fotografieed klijnman, Frans Fazzi VormgevingSprog | strategie + communicatie Sneek DrukDrukkerij van der eems

‘Zorg er voor dat je goed zit!’n Thijs Baarsma en de wereld van sake sTore

n op BedrijfsBezoek

n henk de Bruin genieT van heT ondernemen

n auToBedrijf Boersma, een Begrip in noordoosT-friesland

ondernemendNoordoost FryslâN

editie dANtUMAdiel NR 7, oktobeR 2013

© Copyright 2013. De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

Geachte ondernemers,

Voor u ligt alweer het zevende nummer van ‘ondernemend

Noordoost Fryslân’. ook deze editie staat weer boordevol

informatie van en voor ondernemers in de regio en geeft de

samenwerking en verbinding op economisch gebied tussen de

Noordoost Friese gemeenten weer.

ook in deze uitgave zijn er weer diverse interviews te lezen met ondernemers uit onze regio

die ondanks de fi nancieel onrustige tijden nog volop ondernemerskansen zien. De ondernemers

zitten niet stil, maar zoeken met veel passie voor hun werk naar nieuwe mogelijkheden. enkele

ondernemers vertellen in dit blad enthousiast over hun ervaringen en vormen daarmee dan ook een

inspiratiebron voor anderen. Het zijn trotse ondernemers waar Noordoost Friesland rijk aan is.

ondernemen gaat niet vanzelf. Zeker in deze onzekere tijden blijft het lastig om als ondernemer goed

inzicht te krijgen in de vermogenspositie van je bedrijf. Veel organisaties denken goed te zitten, maar

in werkelijkheid is dit vaak maar de vraag. Als ondernemer moet je goed weten hoe je ervoor staat. Je

moet inzicht hebben in de kosten, opbrengsten en mogelijke besparingen om met de realiteit om te

kunnen blijven gaan. Goed zicht op de kasstroom is daarbij essentieel.

Voor deze editie ging de oF­redactie onder andere in gesprek met theun Plantinga, die als vennoot van

De Vries everts Numan Accountants Adviesgroep (DVeN) dagelijks ondernemingen adviseert over hun

fi nanciële situatie. Verder zijn er in deze uitgave verhalen te lezen van de gepassioneerde ondernemers

thijs baarsma (Sake Store), Henk de bruin (De bruin Isolatie) en kees boersma (Autobedrijf boersma).

Naast het regionale nieuws is er in dit blad ook specifi ek aandacht voor het nieuws uit de gemeente

Dantumadiel. Zo is er een artikel over de werkzaamheden bij het winkelcentrum in de Westereen en

een bericht over de bouw van de nieuwe brandweerkazerne elders in het dorp. tot slot kunt u ook

lezen over de ingrijpende vernieuwing van het winkelcentrum in Feanwâlden.

Op de valreep van het uitkomen van deze editie bereikte ons het heuglijke bericht dat de gemeente

Dantumadiel voor de tweede keer een grote sprong heeft gemaakt op de ranglijst van MKB-vriendelijkste

gemeente van Nederland. Van de 27 gemeenten in Fryslân staat Dantumadiel nu op de derde plaats, nadat

we in 2010 van de onderste regionen al naar een negende plaats gingen. Deze uitslag geeft vertrouwen

dat we op het goede spoor zitten met onze ondernemers. Dit neemt uiteraard niet weg dat we open blijven

staan voor suggesties om de dienstverlening verder te verbeteren.

Suggesties en opmerkingen over dit blad zijn van harte welkom.

Deze kunt u sturen naar: [email protected]

Ik wens u veel leesplezier!

Arie Aalberts

Burgemeester gemeente Dantumadiel

VOOrWOOrD

3 ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

Page 4: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Ondanks het prijs- en assortimentgeweld van grote nationale en internationale modeketens, die ook in de regio zijn vertegenwoordigd, is het Friese bedrijf Sake Store nog altijd springlevend. Al meer dan dertig jaar timmert het bedrijf aan de weg. Met trendy kleding en schoenen, een groot assortiment in spijkerbroeken, twaalf vestigingen en 120 medewerkers is Sake Store een begrip geworden in het Noorden. De hoofdvestiging is in Zwaagwesteinde, waar het ooit allemaal begon.

elf jaar geleden nam thijs baarsma (45) het bedrijf over van

zijn vader, die begin negentiger jaren de winkelformule

bedacht. “Mijn vader was vertegenwoordiger bij bC, de

jeansfabriek in Zwaagwesteinde. Maar hij wilde altijd nog

een keer voor zichzelf beginnen. Dat werd toen Sake Sakelijk.

Later werd het Sake Store. Het is mij nooit duidelijk geworden

waar die naam vandaan komt. er is bijvoorbeeld niemand

in de familie die Sake heet…” Het begon met één winkel in

Zwaagwesteinde. ondertussen is Sake Store een keten van

twaalf winkels. Hoe verklaart baarsma zijn succes? “We zijn

laagdrempelig. onze winkels zijn modern ingericht met

eigentijdse presentaties. en verder vinden we een goede

sfeer erg belangrijk. Dat heeft niet alleen te maken met

de inrichting, maar ook met vriendelijke en hulpvaardige

medewerkers.” De doelgroep is vrij breed, zo vervolgt hij.

Het sUcces vAN eeN Friese wiNkelketeN

Thijs Baarsma en de wereld van Sake Store

n v o l g o n s n u o o k v i a e n

4 ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

Page 5: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

profielThijs Baarsma

Burgelijke STAAT

getrouwd, drie dochters.

HOBBy

voetbal. “ik speel in het vijfde van

zwaagwesteinde.”

HOeveel uur werk je per week?

“dat is wisselend. meestal begin ik

’s ochtends om half acht en ga ik door

tot een uur of zes. en dan ’s avonds nog

wat administratie. al met al zit ik op zo’n

vijftig tot zestig uur per week, denk ik.”

wAT iS je ‘Drive’?

“ik heb er gewoon erg veel plezier in.

we hebben best veel succes en

daardoor kom je in een soort flow.”

“Dat is een bewuste keuze. omdat we in een kleine gemeen­

schappen zijn gevestigd, waar natuurlijk veel minder mensen

wonen dan in de steden, willen we met ons assortiment een breed

publiek aanspreken. Van kinderen van een jaar of zes, tieners en

jongeren tot en met vijftigers en zestigers, die zich graag wat

jonger kleden. We zijn geen prijsvechter. Wel een winkel voor

iedere portemonnee. Je kunt bij ons een t­shirt kopen van een

tientje, maar ook van negenendertig euro.”

kansen Gevraagd naar kansen en bedreigingen, stelt baarsma: “Ik denk

vooral in kansen. en die zijn er volop. Door de economische

crisis krijgen we bijna wekelijks een aanbod om een winkel

over te nemen. Niet alleen in de noordelijke provincies, maar in

heel Nederland. Ik zit daar wat dubbel in. Aan de ene kant is het

natuurlijk mooi om je markt te vergroten. Maar aan de andere

kant: als je heel groot wordt, dan kan dat ook ten koste gaan van

je flexibiliteit. Wij hebben nu een omvang die het mogelijk maakt

om snel te schakelen. toch sluit ik een verdere uitbreiding niet

uit. Je weet nooit welke kansen er op je pad komen. In een grote

stad, bijvoorbeeld in het westen, zou ik niet snel gaan zitten. Je

hebt daar weliswaar een gigantische markt, maar ik weet niet of

onze formule daar net zo onderscheidend is als in de regio. of wij

zelf last hebben van de crisis? Merkwaardig genoeg nauwelijks.

In elk geval niet in omzet. Wat we wel merken is dat aankopen

wat langer worden uitgesteld, bijvoorbeeld tot er bijzondere

aanbiedingen zijn.”

Voor de samenstelling van de collecties bezoekt baarsma

beurzen, groothandels en bedrijven in binnen­ en buitenland. om

aantrekkelijk te kunnen inkopen werkt hij samen met collega’s in

brabant, twente en Zuid­Holland. “Uiteraard laten we ons leiden

door de smaak van onze doelgroep en door modetrends, maar

bij alles wat we inkopen stellen we de vraag: is dit iets anders

dan wat er nu in zijn of haar kledingkast hangt? Je koopt geen

broek die een exacte kopie is van de broek die je vorig jaar bij ons

hebt aangeschaft. Je wilt een andere kleur, een ander model, iets

nieuws. belangrijk is ook dat je inschat of je klant bereid is om de

prijs te betalen dat een kledingstuk moet gaan kosten. In geval

van twijfel moet je het niet in je collectie opnemen.”

Bricks en clicks Naast de winkels in dorpen en middelgrote steden heeft Sake Store

een digitale winkel. bricks en clicks dus. baarsma: “De verkoop in

onze reguliere winkels is nog altijd groter dan die via de webshop.

Vooral vrouwen vinden het echte winkelen leuker dan winkelen

vanachter je computer. Maar toch kun je als ondernemer niet meer

zonder internet. ook daar moet je zichtbaar zijn. Het gaat vooral om

de combinatie. Via twitter en andere social media kun je verwijzen

naar acties of activiteiten waarover je op de website meer kunt lezen,

bijvoorbeeld een modeshow die we organiseren met als speciale gast

stylist Maik de boer. Internet is overigens een totaal andere tak van

ondernemen. Je hebt ineens veel meer concurrenten en de klant kiest

veel nadrukkelijker op prijs. Daar moet je rekening mee houden.”

5ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

Page 6: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

â l d

Riss-348 16-3-09 11:18 Pagina 1

A.J. van CampenM +31 6 14 18 94 65

Voorweg 99104 BS DamwoudeT +31 85 273 52 38ajvancampen@enerfl ow.nlwww.enerfl ow.nl

Neem gerust contact op voor een vrijblijvende afspraak

MANAGEMENT & ADVIESTECHNISCHE ONDERSTEUNING

Desman Servicedealer

Second opinion?

Kri jgt u a l s ( s tartende) ondernemer wel het ju i ste advies en begele i -

d ing? Geen goed gevoel of gewoon behoefte aan een second opinion?

Maak een afspraak met een spec ia l i s t ! Het eerste consult i s grat i s . Samen op pad voor een

gezonde bedr i j f svoer ing!

De Westereen Drachten Leek Surhuisterveen

A. v/d Meulenstr j i t te 12-14

9271 BL De Westereen

Tel . 0511 44 38 40

[email protected]

www.DVEN.nl

Second opinion?

Kri jgt u a l s ( s tartende) ondernemer wel het ju i ste advies en begele i -

d ing? Geen goed gevoel of gewoon behoefte aan een second opinion?

Maak een afspraak met een spec ia l i s t ! Het eerste consult i s grat i s . Samen op pad voor een

gezonde bedr i j f svoer ing!

De Westereen Drachten Leek Surhuisterveen

A. v/d Meulenstr j i t te 12-14

9271 BL De Westereen

Tel . 0511 44 38 40

[email protected]

www.DVEN.nl

Second opinion?

Kri jgt u a l s ( s tartende) ondernemer wel het ju i ste advies en begele i -

d ing? Geen goed gevoel of gewoon behoefte aan een second opinion?

Maak een afspraak met een spec ia l i s t ! Het eerste consult i s grat i s . Samen op pad voor een

gezonde bedr i j f svoer ing!

De Westereen Drachten Leek Surhuisterveen

A. v/d Meulenstr j i t te 12-14

9271 BL De Westereen

Tel . 0511 44 38 40

[email protected]

www.DVEN.nl

Second opinion?

Kri jgt u a l s ( s tartende) ondernemer wel het ju i ste advies en begele i -

d ing? Geen goed gevoel of gewoon behoefte aan een second opinion?

Maak een afspraak met een spec ia l i s t ! Het eerste consult i s grat i s . Samen op pad voor een

gezonde bedr i j f svoer ing!

De Westereen Drachten Leek Surhuisterveen

A. v/d Meulenstr j i t te 12-14

9271 BL De Westereen

Tel . 0511 44 38 40

[email protected]

www.DVEN.nl

De Bruin IsolatiePostbus 57 | 9270 AB | 0511-449537 | [email protected]

Mogelijkheden de Bruin isolatie

thermische isolatie • akoestische isolatieBrandwerende isolatie • scheeps isolatie

utiliteitsbouw

Page 7: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Het werkgeversteam van de gemeenten Dantumadiel,

Dongeradeel, kollumerland c.a. en SW­bedrijf NeF (trion

en oostergo) staat voor u klaar. Wij kunnen u vlot goed

gemotiveerde mensen leveren. Uw wensen en behoeften

staan bij ons centraal. Doordat we regionaal en lokaal werken,

kunnen we snel op uw vraag inspelen.

Wij kennen de mensen die beschikbaar zijn voor de

arbeidsmarkt. Door middel van een gesprek met u als

ondernemer kijken we naar uw behoefte, om hier vervolgens

in te voorzien met passende kandidaten. Door het tijdelijk

plaatsen van mensen zonder loonkosten, kunt u ervaren of

deze potentiële medewerker past bij de werkzaamheden. Met

zorgvuldige begeleiding op de werkvloer houden we goed in

de gaten dat u als ondernemer tevreden blijft. Meedenken,

creatieve ideeën, flexibel inspelen op kansen en bekendheid

met de regio zijn onze sterke punten.

Wij komen graag bij u langs om te kijken hoe wij uw bedrijf

kunnen ondersteunen in personeelsbehoefte. Heeft u

interesse of wilt u meer informatie? Neem gerust contact met

ons op. Wanneer u concreet een beroep op ons doet voor

het vervullen van een of meerdere vacatures, dan komen wij

binnen twee dagen met een passend aanbod.

Werkgeversteam werkt!

Bent u als ondernemer regionaal betrokken? Heeft u werkzaamheden die nog opgepakt kunnen worden? Heeft u een piek in de productie? een structurele vacature?

werkgevers team werkt!

7 ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

Page 8: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Op bedrijfsbezoekwethouder Siepie Hylkema en bedrijvencontactfunctionaris Dicky van der Meer gaan regelmatig samen op bedrijfsbezoek. De afgelopen tijd waren zij onder meer te gast bij:

kwekerij De Triemen te DriezumWethouder Siepie Hylkema en Romkje de Hoop tijdens de rondleiding door de

omvangrijke kassen met onder meer hortensia’s aan de Van Sytzamawei in Driezum.

De kwekerij in Driezum maakt onderdeel uit van Hoveniersbedrijf De triemen dat

Romkje de Hoop samen met haar partner Gert van der Linden runt.

Spar Terpstra in Damwâldop de foto’s wethouder Siepie Hylkema en bedrijfsleider Jelmer

terpstra tijdens het bedrijfsbezoek aan buurtsuper Spar terpstra

aan de Mûnewei in Damwâld.

8 ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

n v o l g o n s n u o o k v i a e n

9

Page 9: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

colUMNcolUMN

Duurzaam of maatschappelijk verantwoord ondernemen is sterk in opkomst. De maatschappij

vraagt in toenemende mate aan bedrijven om verantwoording af te leggen over de gevolgen van

hun handelen voor milieu en sociale ontwikkeling. Consumenten worden kritischer, bedrijven

stellen steeds vaker eisen aan hun toeleveranciers en de overheid koopt duurzame diensten

en producten. In navolging van verschillende andere Friese gemeenten gaat de gemeente

Dantumadiel binnenkort ook van start met een koploperproject. Met het koploperproject wil de

gemeente samen met bedrijven aan de hand van concrete voorbeelden laten zien dat duurzaam

ondernemen niet alleen hoort en nodig is, maar ook lonend is en boeiend kan zijn. Dat is goed voor

People, Planet én Profi t. In veel gemeenten in Fryslân zijn al koploperprojecten gaande. Meer dan

honderd bedrijven en organisaties doen inmiddels mee en zijn zeer positief over de resultaten.

De deelnemende bedrijven worden doorgelicht op duurzaamheid. Nieuwe kansen, verbeter­

mogelijkheden en risico’s worden in kaart gebracht. bedrijven gaan concreet aan de slag met

MVo­beleid en verbeteracties en wisselen ervaringen uit met andere koplopers. De resultaten

worden verwerkt in enkele business cases, waarmee ook andere ondernemers worden

gestimuleerd om werk te maken van duurzaam ondernemen. Rondom het project zal de nodige

publiciteit worden gegenereerd. Het project duurt ongeveer een jaar. Het koploperproject

Maatschappelijk Verantwoord ondernemen wordt gesubsidieerd door de provincie, het

projectbureau A7Westergo fungeert hierin als uitvoeringsorgaan. Per gemeente kunnen minimaal

10 en maximaal 12 nieuwe bedrijven deelnemen. De begeleiding van deze 10 tot 12 bedrijven

zal worden gedaan door een adviesbureau. op dit moment zijn we op het gemeentehuis

druk ‘dwaande’ met de voorbereidingen voor het koploperproject. binnenkort zal er op de

gemeentelijke website een zogenaamde ‘quickscan’ verschijnen waarmee u snel kunt beoordelen

of deelname aan het project ook voor uw bedrijf aantrekkelijk is. Streven is een zo groot mogelijke

verscheidenheid aan deelnemers in een koploperproject: een mix van kleine en grote bedrijven uit

zoveel mogelijk verschillende branches. De gemeente doet zelf ook mee.

Nieuwsgierig geworden en benieuwd naar ervaringen van ondernemers

die al meedoen aan een koploperproject?

kijk dan meteen even op: www.koploperproject.nl. Voor de goede orde: het koploperproject

in Dantumadeel vindt alleen doorgang bij toekenning van de provinciale subsidie.

Meer informatie? stuur een mail naar [email protected] en wij nemen contact met u op.

Dicky van der Meerbedrijvencontactfunctionaris gemeente Dantumadiel

[email protected]

koplopers in Maatschappelijk verantwoord Ondernemen

9 ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

n v o l g o n s n u o o k v i a e n

Page 10: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Wij leveren:

L a r i k s b a L k h o u t • s c h a a L d e L e n

G e k a n t r e c h t e p L a n k e n • h a r d h o u t e n pa L e n

Ook voor het zagen op locatie met onze mobiele houtzagerij

Voorweg 31b, 9113PA WouterswoudeTel. 0511-425545 Mob. 06-51751820

[email protected]

Mobiele houtzagerij dijkstra

DakisolatieHeeft u ook genoeg van die torenhoge energiekosten?

Warme lucht stijgt en verdwijnt grotendeels door uw dak. Een goede isolatie van uw dak is dan ook van groot belang. Het leidt tot comfort en energiebesparing. Alma Pannenleggersbedrijf kan u hierbij van dienst zijn. Wij isoleren zowel platte als schuine daken.

DakrenovatieVoor een plezierige woonomgeving is het van groot belang dat uw dak in een perfecte conditie verkeerd. Lekkage of een slechte isolatie kunnen grote schade aanrichten.

Alma Pannenleggersbedrijf is gespecialiseerd in het renoveren van verschillende soorten daken. Hierbij zijn verschillende opties mogelijk. • Volledige vernieuwing van het dak• Hergebruik van bestaande materialen

Daarnaast staan we ook voor u klaar voor onder andere het aanbrengen van nieuwe daken, dakvensters en voor onderhoud.

alma-pannenleggersbedrijf.nl • De Westereen • 06 - 296 26 728

Page 11: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

“We moatte de jongerein ek in takomst biede

kinne yn dit gebiet. Dêrom de oprop oan de

ûndernimmers yn Noardeast Fryslân om in

traineeplak beskikber te stellen oan krekt

ôfstudearre jongerein. Dit passet binnen it plan

fan de provinsje om 180 trainees yn Fryslân

oan in wurkplak te helpen”, aldus gebieds­

gedeputeerde Johannes Kramer tijdens een

drukbezochte bijeenkomst voor raads­ en

statenleden, ondernemers, dorpsbelangen en

bestuurders op 23 september in het Streekhûs

Noardeast Fryslân in Burgum.

Om jongeren in het gebied te houden is niet

alleen werkgelegenheid en bereikbaarheid van

belang, maar ook een goede digitale snelweg.

Gedeputeerde Sietske Poepjes benadrukte het

belang van een goede digitale infrastructuur in

de regio. Een vertegenwoordiger van dorps­

belang Wierum constateert dat de voor­

zieningen in zijn dorp verdwijnen en wil weten

wat de provincie en gemeenten hier aan gaan

doen. Gedeputeerde Kramer gaf aan graag met

de mienskip middels een spreekuur in gesprek te

gaan, om te horen wat er leeft.

De bijeenkomst in het streekhuis bestond uit een

paneldiscussie en verschillende flits presentaties

van partijen die werken voor en met de mienskip

aan de toekomst van Noordoost Fryslân. Daarna

konden de bezoekers zich in carrouselvorm laten

informeren over de ambities van deze partijen.

Zo zijn de lokale omroepen Kanaal 30 en

RTV NOF een mooi voorbeeld van samenwerking

binnen het gebied. Gezamenlijk bedienen zij de

hele regio. Of zoals uit de zaal terugkwam:

‘Sizzen is neat, dwaande is in ding’!

n Leefbaarheid Noordoost frysLâN ‘Leeft’ iN deN haag

Vanuit Noordoost Fryslân is er de afgelopen

maanden veel contact met politiek Den Haag

geweest als het gaat om de leefbaarheid op het

platteland. Namens de regio heeft burgemees­

ter Waanders deelgenomen aan een ontbijt met

Kamerleden waarbij zij de uitdagingen in onze

regio opnieuw onder de aandacht bracht.

In een aantal gebieden in Nederland, waaronder

Noordoost Fryslân, verandert de bevolkings­

opbouw. Jonge mensen en gezinnen trekken

weg. De mensen die er blijven, worden ouder.

Voorzieningen zoals winkels, sportclubs en

scholen zijn steeds moeilijker in stand te

houden en er komen meer leegstaande of

niet­verkochte huizen. Dit leidt er toe dat de

leefbaarheid in die gebieden in de knel komt.

De gebieden die hiermee te maken krijgen wor­

den ook wel ‘anticipeerregio’s’ genoemd, omdat

ze tijdig proberen in te spelen op de gevolgen

van deze demografische ontwikkelingen.

Het is de bedoeling dat minister Blok eind dit

jaar opnieuw met de anticipeerregio’s om tafel

gaat. Hij wil graag de dialoog met de anticipeer­

regio’s aan gaan om mogelijke knelpunten in

landelijk beleid te bespreken en te kijken waar

effectiever met beschikbare middelen kan

worden omgegaan.

In het weekend van 9, 10 en 11 augustus bezochten Fries­Groningse

ondernemers uit het Lauwersland het ‘Schippers Klottje’ festival in het

Duitse Leer aan de Eems. Het ‘Schippers Klottje’ is een tweejaarlijks

evenement in de oude binnenstadhaven van Leer en trekt duizenden

bezoekers en vele historische schepen uit binnen­ en buitenland.

Recreatieondernemers en streekproducenten uit het Lauwersland gingen

met diverse promotiematerialen en een vloot van vier historische schepen

naar het festival om de regio en zichzelf te promoten. De Lauwersvloot

bestond uit vier maritieme kroonjuwelen uit het Lauwersmeergebied:

Zeilend Fiskerskip Wierumer Aek uit Moddergat, Garnalenkotter ZK 4 uit

Zoutkamp en twee historische reddingsboten uit het waddengebied:

de Suzanna uit Den Helder en de Gebroeders Luden uit Oostmahorn.

Vorig jaar was er eenzelfde soort presentatie in het toeristische Greetsiel

aan de Duitse waddenkust. Toen trok de vloot ook een paar duizend

bezoekers.

n Noordoost frysLâN tooNt zich dwaaNde tijdeNs streekhuismiddag

n regiopreseNtatie iN museumhaveN Leer

n ageNdaOktober/november: Cyclus ‘Dwaande met je bedrijf’ voor startende ondernemers.

29 oktober Marketing om 19.30 uur in het Innovatiehuis Lauwersdelta (Buitenpost)

31 oktober Kafee NOF van 16.00­18.00 uur in Botanische Tuin De Kruidhof Buitenpost.

5 november Boekhouden / verzekeren om 19.30 uur in het Innovatiehuis Lauwersdelta (Buitenpost)

12 november Wet­ en regelgeving om 19.30 uur in het Gemeentehuis Damwoude

19 november Ondernemersplan schrijven om 15.00 uur in het Gemeentehuis Buitenpost

28 november Kafee NOF van 16.00­18.00 uur in Doarpshus De Pipegael in Broeksterwâld.

NO 1ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws

kort regioNieuws

Page 12: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Jarenlang was de VVV Lauwersland het overkoepelende

orgaan van toeristische activiteiten voor zowel de Friese

als de Groningse gemeenten in het Lauwersmeergebied.

De ondernemers waren echter niet altijd tevreden over de

resultaten en dat heeft uiteindelijk geleid tot het einde van de

subsidie voor de VVV en de Fries­Groningse samenwerking

op het gebied van toerisme en recreatie. Daarnaast loopt

de regionale campagne Dwaande met een focus op wonen,

werken en recreëren. Beide sporen verenigen is een wens van de

gemeenten.

Er moet in Noordoost Fryslân dus én nieuwe organisatie

opgetuigd worden voor regiomarketing en gastheerschap,

waarbij de foucs ligt op toeristisch­recreatieve sector. Eén

organisatie die krachten en geldstromen bundelt om de

toeristische informatievoorziening, productontwikkeling en

regiomarketiNg eN gastheerschap iN Noordoost frysLâN

Zoektocht naar samenhangHoe kan de regiomarketing en het gastheerschap in Noordoost Fryslân het beste georganiseerd worden? Hanneke Schmeink en Theo de Bruin zijn in april in opdracht van de gemeenten in de regio gestart met het zoeken naar het antwoord op die vraag. Het definitieve antwoord is er nog niet, maar langzaam worden de contouren zichtbaar van vorm die de nieuwe organisatie eventueel zou moeten krijgen.

n V O l g O N S N u O O k V i a E N

NO 2 ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws

Page 13: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

ProfielTheo de Bruim

GeBoren

1 september 1958.

BurGerlijke sTaaT

Samenwonend, drie kinderen.

loopBaan

landbouwuniversiteit Bosbouwkunden,

specialisatie Openluchtrecreatie, NP De

Hoge Veluwe, Provincie Noord-Holland,

aNWB, verschillende adviesbureaus en

sinds 2000 zelfstandig werkzaam binnen

Nl RNT; advisering op het vlak van

beleiden organisatie, recreatie, natuur

en toerisme.

hoBBy’s

Muziek maken, hardlopen, schaatsen en

buiten zijn.

Profielhanneke schmeink

GeBoren

16 september 1971.

BurGerlijke sTaaT

Samenwonend, twee kinderen.

loopBaan

in 1996 afgestudeerd aan de

landbouwuniversiteit Wageningen,

specialisatie Recreatie en Toerisme.

Zeven jaar projectleider bij

kenniscentrum Recreatie in Den Haag.

Vanaf 2006 als zelfstandig obdernemer

flexibel inzetbar als Extra kracht bij

recreatievraagstukken.

hoBBy’s

Zeilen, fotograferen, recreatie dichtbij

huis.

marketing en promotie in de regio zo optimaal

mogelijk te voeren. Welke vorm die organisatie

moet krijgen is de aflopen maanden door Hanneke

Schmeink en Theo de Bruin onderzocht. “Van het

begin van onze zoektocht is het uitgangspunt

geweest dat recreatieondernemers in die nieuwe

organisatie centraal moeten staan”, stelt De Bruin.

GroeipotentieDe afgelopen maanden hebben vooral in het teken

gestaan van gesprekken met recreatieondernemers

en andere belanghebbenden om te peilen wat

de wensen zijn en welke verantwoordelijkheden

individule en groepen ondernemers willen

nemen. Veel, hebben de onderzoekers inmiddels

geconcludeerd. Schmeink: “De regio heeft

natuurlijk ook veel te bieden. De Wadden,

historische kernen, vaarmogelijkheden, een

afwisselend coulissenlandschap in de noordelijke

richting overgaand in prachtige luchten en

vergezichten. Door veel toeristen wordt een verblijf

hier als verrassend betiteld. De toeristische sector

heeft hier zeker groeipotentie en veel ondernemers

en organisaties zijn al actief in die sector.”

Wat er uiteindelijk ontbreekt is gebundelde

promotie en ontvangst van toeristen in de regio,

hebben De Bruin en Schmeink vastgesteld.

“We hebben in Noordoost Fryslân te maken

met een versnipperde en nog onvolgroeide

toeristische sector. Het cement ontbreekt. Er is

weinig regionale samenhang”, vat De Bruin de

conclusie uit de eerste fase van het onderzoek

samen. “Natuurlijk is men via Dwaande volop

bezig met de regiomarketingcampagne en zijn

ondernemersnetwerken als het Gastengilde en de

Ziesa kaartclub en andere groepen druk in de weer

om de regio op de toeristische kaart te zetten, maar

hier is bundeling van krachten voor nodig.”

Spin in het toeristisch webHet optuigen van een nieuwe organisatie waar een

sloot subsidiegeld naartoe gaat en die vervolgens

op eigen houtje weer allerlei campagnes gaat

optuigen, is niet de oplossing, benadrukken de

onderzoekers. Er zijn diverse zaken die succesvol

verlopen. Het is de kunst het goede te behouden

en van daaruit verder te bouwen zonder iets heel

nieuws op te tuigen. Schmeink: “Er is nu vooral

behoefte aan wat wij ‘de spin in het web’ noemen.

Aan een ondernemend iemand die overzicht heeft

van wat er allemaal gebeurt. Die coördineert,

verbinden legt, dwarsverbanden ziet, ideeën en

initiatieven oppakt, ondernemers ondersteund en

weet wat er speelt in de regio.”

En niet alleen in de regio, maar ook daarbuiten,

voegt zij daar aan toe. “Het is ook van belang om

te weten wat er op provinciaal niveau speelt om

te kijken hoe de marketing van Noordoost Fryslân

efficiënt kan aanhaken bij die ontwikkelingen.

Via die ‘spin’ moet hier uiteindelijk de dynamische

toeristische sector zich verder ontwikkelen. Uit

de brainstormsessies is gebleken dat de meeste

ondernemers inzien dat samenwerken en het

bundelen van krachten van cruciaal belang is om

dat te realiseren.”

VoorzetHoe dat organisatorisch en financieel allemaal in

het vat gegoten moet worden, is nog niet helemaal

duidelijk. De beide onderzoekers hebben daar

inmiddels wel een eerste voorzet voor gegeven,

maar willen er nu nog niet al te veel over kwijt.

“Het zijn nu eerst de gemeenten en de

ondernemers die moeten aangeven of die voorzet

de richting is die zij op willen of dat zij juist iets heel

anders willen. Alle opties staan nog open, maar de

komende periode zal duidelijk worden welke kant

het echt op zal gaan”, aldus De Bruin. Als eenmaal

duidelijk is welke vorm de nieuwe organisatie

moet krijgen, zal die zo snel mogelijk, bij voorkeur

dit jaar nog, van start moeten gaan. Volgens de

onderzoekers is dat nog steeds haalbaar.

ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws NO 3

Page 14: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

elektra

• dakbedekkingcv

• • gas• riolering • water•

Toewijdingin techniek...

Grienewei 52 - 9137 SB OosternijkerkTel. (0519) 24 18 88 - www.faber-installaties.nl

Verhuisbedrijf PrinsenPrijsopgave vooraf,

geen verrassingen achteraf!

Tel: 0512 515000www.verhuisbedrijfprinsen.nl

Verhuizingen • Opslag • Transport

Zuiderschans 4,Postbus 100,9100 AC Dokkum Tel. 0519 - 228150 Fax 0519 - 228160 www.vanwieren-vellinga.nl

- financiële administratie- loonadministratie- belastingaangiften- fiscale adviezen- organisatie adviezen- startersbegeleiding- interim ondersteuning

Betrokkenheid... is een

‘must’ voor een degelijke

financiële dienstverlening.

Onze ervaren experts

leggen u graag uit wat zij

daarmee bedoelen!

Bel voor een afspraak of

kom langs in Dokkum!

Altijd dichtbij: uw kennis in financiële zaken.

Page 15: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Ruim helft ondernemers in Noord-oost fryslân bekend met Dwaande Iets meer dan twee jaar na de start van de campagne, is ruim 52% van de ondernemers

bekend met de regiomarketingcampagne Dwaande. Dit is gebleken uit een recent

onderzoek naar de bekendheid en het imago van de regiomarketingcampagne

Dwaande.

Om inzicht te krijgen in de naamsbekendheid en het imago van de regiomarketing­

campagne Dwaande werd dit jaar een grootschalig, kwantitatief onderzoek uitgevoerd

onder ondernemers in Noordoost Fryslân. Zo’n 2800 ondernemers uit verschillende

sectoren ontvingen voor de zomer een vragenlijst. De respons was met 17,4% ruim

voldoende voor een representatief onderzoek.

Onder alle ondernemers die Dwaande kennen geeft 40,4% aan een positieve houding te

hebben tegenover de campagne en 13,6% is negatief. Geconcludeerd kan worden dat

de meerderheid vindt dat regiopromotie aan de hand van regiomarketingcampagne

Dwaande een goed en zinvol initiatief is. De ondernemers die geen duidelijk standpunt

hebben over de campagne geven aan te weinig kennis te hebben van de doelen en

werkzaamheden van Dwaande. Hoewel de naamsbekendheid in een relatief korte

periode, redelijk hoog is, is de inhoud voor veel ondernemers (nog) niet duidelijk. Het

campagneteam zal de komende tijd verder investeren in de naamsbekendheid en meer

uitleg geven over het project en de campagne.

AmbassadeursontbijtOp vrijdag 21 juni kwamen de ambassadeurs uit Noordoost Fryslân en de bestuurders bij

elkaar in de Pleats in Burgum. Tijdens deze ambassadeursbijeenkomst vertelden Alvin

Sibbald en Klaas van den Berg over het ambassadeursnetwerk Corps Diplomatique van

Fan Fryslân. Ook werd er van gedachten gewisseld over de koers voor regiomarketing en

de toekomstige organisatie van regiomarketing en gastheerschap in Noordoost Fryslân.

even voorstellen…“Goeie!” Mijn naam is Dineke Wagenaar en vanaf dit najaar

zal ik in samenwerking met Netwerk Noordoost (ANNO) een

onderzoek doen naar de veronderstelde ‘braindrain’ van

hoog opgeleide jongeren uit Noordoost Friesland. Dit onderzoek

zal ik doen als afstudeeropdracht voor mijn master Public

Administration (bestuurskunde) aan de Universiteit Twente. Ik

studeer nu al enkele jaren in Twente, maar kom oorspronkelijk uit

Noordoost Friesland. De problemen in deze regio, voornamelijk

veroorzaakt door de krimp, hebben al enige tijd mijn aandacht.

Niet alleen vanuit bestuurskundig oogpunt, maar ook vanuit

persoonlijk oogpunt, vind ik dit erg interessant. Hoe gaat het

nu verder met deze regio? Zelf zou ik graag na mijn studie

terugkeren naar deze schitterende regio, maar kan ik hier wel

werk vinden? Zijn er in de dorpen nog voldoende voorzieningen?

Kunnen mijn kinderen wel naar school? Dit zijn vragen die bij mij

spelen, en zodoende kwam ik op het idee om mijn afstuderen in

het teken te stellen van één van de vraagstukken van deze regio.

Nadat ik in contact ben gekomen met Trea Tamminga van ANNO,

bracht zij mij in contact met Marianne Reitsma & Ewoud van der

Wal, die een project aan het opstarten zijn genaamd ‘WerkNof’

(werk in Noordoost Friesland).

“WerkNof bemiddelt tussen de Noordoost Friese arbeidsmarkt

en afgestudeerden. Werkervaringsplaatsen bieden kansen voor

beide partijen. Het is de bedoeling om de regio sterker te maken

en te voorkomen dat jongeren het gebied verlaten omdat ze er

geen werk kunnen vinden.” Dit project is gebaseerd op de onder­

liggende algemeen geaccepteerde aanname dat veel hoogopge­

leide jongeren Noordoost Friesland verlaten voor studie en werk.

Echter… Hier is nog geen daadwerkelijk onderzoek naar gedaan.

Dit is wat ik wil gaan doen. Ik zal in het najaar van 2013 een grote

groep dertigers benaderen die oorspronkelijk uit Noordoost

Friesland komen en hier hun middelbare schooltijd hebben

doorlopen. Ik wil dan uitzoeken waar zij naartoe zijn gegaan

voor studie en werk, en welke afwegingen zij hebben gemaakt.

Oftewel: Waarom zijn bepaalde jongeren gebleven en waarom

zijn andere jongeren vertrokken uit Noordoost Friesland?

Hier kunnen nl. meerdere factoren meespelen, en het is met

oog op toekomstige beleidsontwikkeling interessant om deze

factoren te kennen. Dan kan ook worden gekeken welke factoren

mogelijk door beleid kunnen worden beïnvloed en welke niet.

Tijdens mijn onderzoek word ik ondersteund door Netwerk

Noordoost. Ik hoop dat het een succesvol onderzoek wordt en

dat er veel mensen bereid zijn mee te werken. In het voorjaar

2014 verwacht ik mijn onderzoek af te ronden. De resultaten kun­

nen dan gebruikt worden als input voor het project ‘WerkNof’ en

wellicht ook voor andere beleidsontwikkelingen.

NO 5ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws

Cambridge

Mont Ventoux

Beachy Head, UKDolfinariumAlgarve, Portugal

Oostenrijk

Dwaande goes global! Een kleine greep uit de inzendingen. Mooie foto’s, met een Dwaande sticker, genomen vanaf bijzondere vakantiebestemmingen.

Page 16: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Uw brillen- en lenzenspecialistvoor N.O. Friesland

De PTH Groep biedt vanuit drie bedrijven een complete oplossing voor audiovisuele communicatie.

PTH AV&ICT Biedt communicatieoplossingen met de synergie van audiovisuele, informatie- en communicatietechniek.

PTH STADION FACILITIESInstalleert en beheert zowel de permanente als tijdelijke AV-faciliteiten in het Abe Lenstra Stadion, Sportstad en Thialf.

PTH RENTALOndersteunt al uw evenementen met audiovisuele faciliteiten. U heeft de boodschap, wij de techniek.

T 0511 460 200 F 0511 449 536 | W www.pthgroep.nl | E [email protected]

De PTH Groep biedt vanuit drie bedrijven een complete oplossing voor audiovisuele communicatie.

PTH AV&ICT Biedt communicatieoplossingen met de synergie van audiovisuele, informatie- en communicatietechniek.

PTH STADION FACILITIESInstalleert en beheert zowel de permanente als tijdelijke AV-faciliteiten in het Abe Lenstra Stadion, Sportstad en Thialf.

PTH RENTALOndersteunt al uw evenementen met audiovisuele faciliteiten. U heeft de boodschap, wij de techniek.

T 0511 460 200 F 0511 449 536 | W www.pthgroep.nl | E [email protected]

De PTH Groep biedt vanuit drie bedrijven een complete oplossing voor audiovisuele communicatie.

PTH AV&ICT Biedt communicatieoplossingen met de synergie van audiovisuele, informatie- en communicatietechniek.

PTH STADION FACILITIESInstalleert en beheert zowel de permanente als tijdelijke AV-faciliteiten in het Abe Lenstra Stadion, Sportstad en Thialf.

PTH RENTALOndersteunt al uw evenementen met audiovisuele faciliteiten. U heeft de boodschap, wij de techniek.

T 0511 460 200 F 0511 449 536 | W www.pthgroep.nl | E [email protected] 0511 460 200 F 0511 449 536

www.pthgroep.nl | [email protected]

Van idee naar markt In Leeuwarden is inmiddels een ‘Innovation Chain’ ontstaan die wereldwijd de aandacht trekt. Samen met onderwijs- en kennisinstituten wordt op

de Watercampus onderzoek gedaan naar vragen en ideeën uit de markt. Dit onderzoek wordt gestart in het lab om daarna in het Water Application Centre op grotere schaal te worden getest. Op demosites die in een straal van 50 kilometer rond-om Leeuwarden liggen, doen wetenschappers opschalingsonderzoek. Aan gesloten bedrijven krijgen daarna de kans om deze in de praktijk geteste technologieën wereld-wijd te vermarkten.

Bouwen aan de toekomstVele bedrijven, kennisinstituten en onderwijsinstellingen hebben elkaar gevonden op de Watercampus Leeuwarden. Wetenschappers uit alle delen van de wereld doen hier onderzoek naar oplossingen op het gebied van drinkwater, afvalwaterzuivering en waterdistributie. De Watercampus fungeert hiermee als ‘hub’ in een wereldwijd watertechnologisch netwerk. Een spil die kennis samenbrengt en innovatie mogelijk maakt. In twee jaar tijd is de campus enorm gegroeid. Om deze groei op te vangen en krachten fysiek te bundelen staat een uitbreiding van de Watercampus op stapel. Dit gebeurt in het groene hart van de Friese hoofdstad. In 2014 verrijst hier een toonaangevend gebouw dat alle voorzieningen biedt om innovatie mogelijk te maken.

Watercampus LeeuwardenWatercampus Watercampus Watercampus Watercampus Watercampus Dit is de toekomst van watertechnologie

kijkdat is ’t mooie vanleeuwarden

Zuiver water binnen handbereik. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar het is dé uitdaging voor de toekomst. De opgave is complex: de beschikbaarheid van zoet water staat wereldwijd onder druk terwijl de waterbehoefte explosief groeit. Dit vraagt in de hele waterketen om innovatieve oplossingen en nieuwe technieken. De Watercampus Leeuwarden neemt hierin het voortouw.

Meer informatie? Kijk op www.capitalofwatertechnology.nl

WATERCAMPUS LEEUWARDEN

Dít is de toekomst van watertechnologie

Wat is de Watercampus? De Watercampus bestaat uit ruim 20 bedrijven en instellingen, waaronder Wetsus. Wetenschappers uit alle delen van de wereld doen hier onderzoek naar oplossingen op het gebied van o.a. drinkwater, afvalwaterzuivering en waterdistributie. De Watercampus fungeert hiermee als ‘hub’ in een wereldwijd watertechnologisch netwerk. Een spil die kennis samenbrengt en innovatie mogelijk maakt.

Bouwen aan de toekomstVele bedrijven, kennisinstituten en onderwijsinstellingen hebben elkaar gevonden in de Watercampus Leeuwarden. In twee jaar tijd is de campus enorm gegroeid. Om deze groei op te vangen en krachten fysiek te bundelen staat een grote uitbreiding van de Watercampus op stapel. Dit gebeurt in het groene hart van Leeuwarden. In 2014 verrijst hier een toonaangevend gebouw met een vloeroppervlakte van 12.000 m2 dat alle voorzieningen biedt om innovatie mogelijk te maken.

Van idee naar markt In Leeuwarden is inmiddels een ‘Innovation Chain’ ontstaan die wereldwijd de aandacht trekt. Samen met onderwijs- en kennis-instituten wordt op de Watercampus onderzoek gedaan naar vragen en ideeën uit de markt. Dit onderzoek wordt gestart in het lab om daarna in het Water Application Centre op grotere schaal te worden getest. Op demosites die in een straal van 50 kilometer rondom Leeuwarden liggen, doen bedrijven opschalingsonderzoek. Aangesloten bedrijven krijgen daarna de kans om deze in de praktijk geteste technologieën wereldwijd te vermarkten.

Leeuwarden is hard op weg om dé Europese hoofdstad op het gebied van watertechnologie te worden. De Watercampus biedt huidige en toekomstige generaties wetenschappers alle voorwaarden om kennis te bundelen en innovatie mogelijk te maken. De uitbreiding van de Watercampus brengt deze ambitie een stap dichterbij.

Kennis samenbrengen, innovatie mogelijk maken wereldwijd vermarkten

Meer informatie? Kijk op www.wetsus.nl of www.wateralliance.nl

Zuiver water binnen handbereik. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar het is dé uitdaging voor de toekomst. De opgave is complex: de beschikbaarheid van zoet water staat wereldwijd onder druk terwijl de waterbehoefte explosief groeit. Dit vraagt in de hele waterketen om innovatieve oplossingen en nieuwe technieken. De Watercampus Leeuwarden neemt hierin het voortouw.

Science Centre

Van idee naar markt In Leeuwarden is inmiddels een ‘Innovation Chain’ ontstaan die wereldwijd de aandacht trekt. Samen met onderwijs- en kennisinstituten wordt op

de Watercampus onderzoek gedaan naar vragen en ideeën uit de markt. Dit onderzoek wordt gestart in het lab om daarna in het Water Application Centre op grotere schaal te worden getest. Op demosites die in een straal van 50 kilometer rond-om Leeuwarden liggen, doen wetenschappers opschalingsonderzoek. Aan gesloten bedrijven krijgen daarna de kans om deze in de praktijk geteste technologieën wereld-wijd te vermarkten.

Bouwen aan de toekomstVele bedrijven, kennisinstituten en onderwijsinstellingen hebben elkaar gevonden op de Watercampus Leeuwarden. Wetenschappers uit alle delen van de wereld doen hier onderzoek naar oplossingen op het gebied van drinkwater, afvalwaterzuivering en waterdistributie. De Watercampus fungeert hiermee als ‘hub’ in een wereldwijd watertechnologisch netwerk. Een spil die kennis samenbrengt en innovatie mogelijk maakt. In twee jaar tijd is de campus enorm gegroeid. Om deze groei op te vangen en krachten fysiek te bundelen staat een uitbreiding van de Watercampus op stapel. Dit gebeurt in het groene hart van de Friese hoofdstad. In 2014 verrijst hier een toonaangevend gebouw dat alle voorzieningen biedt om innovatie mogelijk te maken.

Watercampus LeeuwardenWatercampus Watercampus Watercampus Watercampus Watercampus Dit is de toekomst van watertechnologie

kijkdat is ’t mooie vanleeuwarden

Zuiver water binnen handbereik. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar het is dé uitdaging voor de toekomst. De opgave is complex: de beschikbaarheid van zoet water staat wereldwijd onder druk terwijl de waterbehoefte explosief groeit. Dit vraagt in de hele waterketen om innovatieve oplossingen en nieuwe technieken. De Watercampus Leeuwarden neemt hierin het voortouw.

Meer informatie? Kijk op www.capitalofwatertechnology.nl

WATERCAMPUS LEEUWARDEN

Dít is de toekomst van watertechnologie

Wat is de Watercampus? De Watercampus bestaat uit ruim 20 bedrijven en instellingen, waaronder Wetsus. Wetenschappers uit alle delen van de wereld doen hier onderzoek naar oplossingen op het gebied van o.a. drinkwater, afvalwaterzuivering en waterdistributie. De Watercampus fungeert hiermee als ‘hub’ in een wereldwijd watertechnologisch netwerk. Een spil die kennis samenbrengt en innovatie mogelijk maakt.

Bouwen aan de toekomstVele bedrijven, kennisinstituten en onderwijsinstellingen hebben elkaar gevonden in de Watercampus Leeuwarden. In twee jaar tijd is de campus enorm gegroeid. Om deze groei op te vangen en krachten fysiek te bundelen staat een grote uitbreiding van de Watercampus op stapel. Dit gebeurt in het groene hart van Leeuwarden. In 2014 verrijst hier een toonaangevend gebouw met een vloeroppervlakte van 12.000 m2 dat alle voorzieningen biedt om innovatie mogelijk te maken.

Van idee naar markt In Leeuwarden is inmiddels een ‘Innovation Chain’ ontstaan die wereldwijd de aandacht trekt. Samen met onderwijs- en kennis-instituten wordt op de Watercampus onderzoek gedaan naar vragen en ideeën uit de markt. Dit onderzoek wordt gestart in het lab om daarna in het Water Application Centre op grotere schaal te worden getest. Op demosites die in een straal van 50 kilometer rondom Leeuwarden liggen, doen bedrijven opschalingsonderzoek. Aangesloten bedrijven krijgen daarna de kans om deze in de praktijk geteste technologieën wereldwijd te vermarkten.

Leeuwarden is hard op weg om dé Europese hoofdstad op het gebied van watertechnologie te worden. De Watercampus biedt huidige en toekomstige generaties wetenschappers alle voorwaarden om kennis te bundelen en innovatie mogelijk te maken. De uitbreiding van de Watercampus brengt deze ambitie een stap dichterbij.

Kennis samenbrengen, innovatie mogelijk maken wereldwijd vermarkten

Meer informatie? Kijk op www.wetsus.nl of www.wateralliance.nl

Zuiver water binnen handbereik. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar het is dé uitdaging voor de toekomst. De opgave is complex: de beschikbaarheid van zoet water staat wereldwijd onder druk terwijl de waterbehoefte explosief groeit. Dit vraagt in de hele waterketen om innovatieve oplossingen en nieuwe technieken. De Watercampus Leeuwarden neemt hierin het voortouw.

Science Centre

Page 17: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

retaiL 2020:

Het nieuwe winkelenDe detailhandel is volop in beweging. Zo worden de verschillen tussen platteland en steden steeds groter en koopt de consument vaker via internet. Deze ontwikkelingen hebben gevolgen voor individuele winkels en winkelgebieden.

Branchevereniging InRetail en het Hoofdbedrijfschap

Detailhandel (HBD) hebben daarover het rapport

“Retail 2020” gepubliceerd. Ook de Kamer van Koophandel

Noord­Nederland heeft een onderzoek laten uitvoeren naar

de ontwikkelingen in de detailhandel in Noord­Nederland.

In samenwerking met de Ondernemersfederatie Noordoost

Friesland (ONOF), MKB Noord­Nederland en het HBD

organiseerde de Kamer van Koophandel Noord­Nederland

onlangs een tweetal informatieavonden voor winkeliers en

andere belangstellenden over ‘Het Nieuwe Winkelen’:

op 12 juni jl. in Dokkum en op 2 juli in Burgum.

Tijdens deze avonden bood Jan Dirk van der Zee, directeur

van InRetail, de aanwezigen een blik op de actuele

ontwikkelingen en trends op winkelgebied, waaronder:

• Cross-channel benadering (offline én online)

• Winkelen als beleving (recreatief winkelen)

• Samenwerking met branchegenoten of buurtgenoten

• Kleinere winkels, minder voorraad

• Klanttevredenheid meten en communiceren

• Tijdelijke en/of wisselende invulling van leegstaande

panden

De veranderingen voltrekken zich in rap tempo en zijn niet

te stuiten. Wil je als winkelier het hoofd boven water houden

dan kun je niet anders dan inspelen op de ontwikkelingen en

trends. Een hele uitdaging die een beroep doet op creativiteit

en visie van de ondernemer.

Tijdens de informatieavonden volgden nog een interview

met een lokale winkelier die vertelde over hoe zij of hij

in de praktijk omgaat met de nieuwe ontwikkelingen op

winkelgebied en een levendig forumgesprek over ‘bricks &

clicks’, omni­channel, gastvrijheid en klantenbinding.

Op de website van InRetail

(www.inretail.nl) zijn

kosteloos een tweetal

rapporten te downloaden

waarin de trends

uitgebreid worden belicht:

• Retail2020.

• Het Nieuwe Winkelen.

NO 7ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws

Page 18: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

vandereemsdirect.nl

Profiteer van de extra service van Van der Eems

Nu direct

online uw drukwerk bestellen

Zien is geloven

Uw voordeel: 24/7 dienstverlening + Direct besparen + Heel eenvoudig bestellen + Vertrouwde kwaliteit + Stipte levering

www.vandereems.nl offsEt drukwErk | digitaal drukwErk | warEhousing | dtp/opmaak | afwErking

» WIFI » Lounge keuken » Dagarrangementen » Diner » Break out mogelijkheden » Fingerfood lunch » Keukentechniek workshop » Podiumfaciliteiten » Audiovisuele middelen

tDe Pleats biedt

alle faciliteiten voor uw zakelijke wensen.Vergader- en congreszalen voor elke groepsamenstelling.

Schoolstraat 82 - Burgum - 0511 461556

www.depleats.nl | [email protected] | twitter.com/depleats

Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwadvies en Bouwadvies en Bouwplannen? Bezoek ons:Bouwplannen?Bouwplannen?Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen?Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen? Bezoek ons:

Bouwadvies en informatiecentrum:

”Energie-bewust-bouwen”Elke vrijdag: inloopmiddag.

NIJEWEI 62 - HARKEMA • 0512 - 362906 • WWW.KOOTSTRAVANDERVEEN.NL

Bouwplannen?

Page 19: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

5Ambassadeurs aan het woordin maart 2012 is een aantal toonaangevende bedrijven uit noordoost Fryslân ambassadeur van de regio geworden. het doel van het ambassadeursnetwerk is om op bijzondere wijze de regiomarketingcampagne te ondersteunen en noordoost Fryslân te promoten. maar wie zijn deze ambassadeurs? maak kennis met hen via de rubriek ‘de vijf van...”

Waarom BenT u amBassadeur?

WaT moeTen mensen Van u WeTen?

Wie draaGT u Voor als nieuWe amBassadeur?

WaT is uW FaVorieTe plek in noordoosT FryslÂn?

Wie BenT u?

Ik ben Geesje Duursma, 40 jaar en eigenaar van restaurant en

partycentrum De Pleats in Burgum. Ik ben een echte wâldpyk,

ik ben namelijk geboren in Opeinde. Nu woon ik samen met mijn

man en twee kinderen in Burgum.

Wij zijn trots op de streek en dat willen we uitdragen, zoals ze dat

zo mooi in België zeggen: ‘fierheid’. We zijn fier op onze regio. Dit

gebied heeft alles te bieden: natuur, je kunt er mooi wonen en er

heerst een goede handelsgeest. Een ambassadeur heeft de taak om

dit naar buiten te brengen en dit doen wij graag in ons restaurant. De

Pleats is een ontmoetingsplek waar veel mensen komen. Hierdoor

kunnen wij heel gemakkelijk laten zien wat onze regio te bieden

heeft. De cultuur die hier heerst is nuchter en makkelijk. Je kunt hier

veel beter zaken doen dan in het westen; korte lijnen en flexibel!

Dat mensen al vanaf half 8 ’s ochtends welkom zijn in De Pleats om

te vergaderen, koffie te drinken etc. Daarnaast leggen wij de focus

op duurzaamheid en fairtrade. We zijn bezig met een Green Key

certificering. (een internationaal keurmerk voor duurzame bedrijven

in de recreatie­ en vrijetijdsbranche, red.). Duurzaam ondernemen is

niet moeilijk, maar heel leuk en interessant voor iedere MKB’er.

En het is ook nog positief voor de zaak!

Ik vind de zusjes De Walle ideale ambassadeurs voor onze regio.

Femke en Elske zijn toegankelijk, nuchter en laten zien dat wat

voor kwaliteit wij in het gebied hebben.

De fietstocht naar de uitkijktoren van de Burgumermar. Een

prachtig uitzicht en het is ook nog een beetje spannend omdat je

over een vlonder fietst. Eén

verkeerde beweging en je

ligt ernaast.

Ik ben Hubert Raadsma,

53 jaar en samen met mijn

broer eigenaar van IJzerhandel Raadsma. Mijn geboorteplaats is

Dokkum.

Wij zijn al heel lang betrokken bij en trots op deze regio en

dit willen we graag uitdragen. Dit maken we kenbaar door

ambassadeur te zijn.

Als kennispartner dragen wij, als Raadsma, onze kennis over aan

bouwend Noord Nederland. Ons bedrijf bestaat als sinds 1836.

Door de jaren heen hebben we heel wat kennis opgebouwd en dit

delen we graag met de bouwsector in Noord Nederland.

Ik zou graag eerst willen bouwen aan een goede basis.

Daarna kunnen we gericht gaan werken en hier ook de juiste

ambassadeurs bij uitkiezen.

Het Schapedijkje in Dokkum, hier laat ik m’n honden altijd uit.

Een mooie plek waar je tot rust komt. De Ezumakeeg is ook een

favoriete plek. En natuurlijk De Zijl in Dokkum, de plek waar ik

me thuis voel.

geesje & Hubert

NO 9ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws

Page 20: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

‘ ondernemen, je moet het met z’n allen doen’Vanuit een 300-jaar oud monumentaal pand in het centrum van Kollum helpt AHEAD bedrijven en ZZP’ers op financieel en administratief gebied. De ondernemer stapt er zonder afspraak naar binnen. Voor advies kan men gewoon bellen zonder dat de meter meteen tikt en processen zijn zodanig geautomatiseerd dat de ondernemer bijna niets hoeft te doen.

n V O l g O N S N u O O k V i a E N

ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws NO 10

Page 21: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

“Dat is misschien te sterk uitgedrukt,

maar het is wel zo dat we het de

ondernemer zo gemakkelijk mogelijk

maken door slimme online oplossingen,”

licht Douwe Venema toe. Samen met

partner Halbe Bosgraaf begon hij het

kantoor in 2010. Intussen werken er

zeven medewerkers op het gebied

van accountancy, belastingadvies,

personeelszaken en overig (MKB) advies.

“We hebben als groot voordeel voor de

klant dat we werken met de nieuwste

automatiseringsmethoden. Alles gaat

snel, digitaal en eenvoudig.”

Advies voor toekomst onderneming“De meeste ondernemers willen

gewoon hun werk doen. Boekhouding,

salarisadministratie, BTW­aangifte en

dergelijke zijn niet ieders favoriete

klus. Uitbesteden is een uitkomst

en voordeliger dan men vaak denkt.

Bovendien krijgt de ondernemer advies

hoe men op basis van de cijfers in de

toekomst kan handelen. Is investeren

verstandig, of loont het om personeel aan

te nemen? AHEAD werkt veel met vaste

prijsafspraken. Dan weet de ondernemer

vooraf precies waar hij aan toe is en

komt hij achteraf niet voor vervelende

verrassingen te staan. Dat zijn extra’s die

je van AHEAD kunt verwachten. Tegen

scherpe tarieven”, aldus Halbe Bosgraaf.

Het scheelt veel tijd en dus geldBij AHEAD kun je als ondernemer online

je boekhouding doen. “Meestal voert

de ondernemer de boekingen zelf in”,

vertelt Douwe Venema. “Het systeem

is eenvoudig. Met een paar gegevens

en wat klikken op de knop gaat de rest

automatisch. Zo kunnen bijvoorbeeld

inkoopnota’s worden ingescand. Door

tekstherkenning ‘weet’ het systeem van

welk bedrijf de nota komt en worden

de gegevens automatisch ingevoerd.

Boekhouden kan bij ons echt met een

paar klikken op de knop en zonder dat

je uitgebreide fi nanciële kennis hoeft te

hebben. Het systeem is ingericht vanuit

het oogpunt van de ondernemer en

niet vanuit een boekhouder. Bijkomend

voordeel is dat de ondernemer veel meer

inzicht in de fi nanciële situatie van de

onderneming krijgt.”

Koppelen met webshop, bank en Belastingdienst“Ontwikkelingen op automatiseringsvlak

gaan nog steeds verder. Je kunt straks

met je smartphone bijvoorbeeld een

foto maken van je benzinebon als je

net getankt hebt en deze meteen in

je boekhoudsysteem opnemen. Het

invoeren van nota’s aan opdrachtgevers

werkt ook erg eenvoudig. Bovendien

kun je het systeem koppelen aan je

webshop. Verder zijn er automatische

koppelingen met de Belastingdienst

voor de BTW­aangifte en met de

banken. Intussen kijkt AHEAD mee als

de ondernemer er niet uit komt en kan

AHEAD meteen online aanpassingen

doen. Voor salarisadministratie is

er eveneens een online systeem

waardoor de diverse handelingen sterk

vereenvoudigd worden. We zijn er trots

op dat AHEAD een van de eerste Friese

accountantskantoren is die processen

verregaand heeft geautomatiseerd. Dat

scheelt onze klanten veel tijd en dus geld.”

Jaarrekening niet altijd nodigAHEAD werkt met name voor

ondernemers in de regio Noordoost

Friesland. Onder andere voor ZZP’ers,

bouw(gerelateerde) bedrijven, kappers,

medici, horeca, detail­ en groothandel.

“Een breed terrein en dat maakt ons werk

heel mooi”, zegt Douwe. “In de basis zijn

veel ondernemingen hetzelfde, maar

verder heeft ieder bedrijf zijn eigen

verhaal. Terugkijken in de cijfers van de

voorgaande periode is goed om te kijken

hoe het is gegaan. Dat kan op basis van

de overzichten uit het systeem. Een

jaarrekening is niet altijd vereist, zeker

niet voor ZZP’ers. Daar hoeft men dus

geen geld aan uit te geven. Maar je wilt

vooral vooruitkijken en beslissen hoe

het verder moet. , daarin adviseren wij

de ondernemer en daar zijn we goed in.

(AHEAD betekent vooruitkijken). Halbe

Bosgraaf geeft daarnaast belasting­ en

juridisch advies, bijvoorbeeld in geval van

bedrijfsovernames.”

Maatschappelijk verantwoord ondernemen“Naar de maatschappij vinden wij het

belangrijk een bepaalde verantwoorde­

lijkheid te nemen. Zo werken wij toe naar

een paperless kantoor, werken we met

ondernemers samen in de HIM Kollum en

hadden wij onze bijdrage aan de

Drakenbootrace om Kollum meer op de

kaart te zetten. Ondernemen, je moet het

met z’n allen doen”, vinden Douwe en

Halbe.

Meer informatie? Spreekt deze werkwijze u aan, belt u

dan vrijblijvend voor een afspraak,

telefoon 085 ­ 27 33 200.

ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws NO 11

Page 22: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Renovatie en reparatie van alle merken keukens.Wij vervangen onder andere: Fronten Werkbladen Apparatuur

[email protected]

Tel: 0519-251270Mob: 06-40708186

Zonne-energie systemen www.g-weidenaar.nl Tel 0519-251270

Mob 0640708186 [email protected] Weidenaar ook voor zonnepaneelreiniging

www.weidenaarzonneenergie.nl

[email protected]

Tel 0519 - 25 12 70Mob 06 - 40 70 81 86

Nutma Schilders Roptawei 59123 JA MetslawierT 0519 242 348F 0519 241 577E [email protected] www.nutma.nl

Voor glas- en schilderwerk

NUTMA SCHILDERS

› Onderhoud› Renovatie› Restauratie› Nieuwbouw› Brandwerend coaten› Beglazing

Machinist of chauffeur nodig?MGB-Burgum werkt metMobiele kraan • Shovel • Verreiker

Hef of reachtruck • Vrachtwagen autolaadkraanContainerwagens

MGB-Burgum werkt voor:Loonbedrijven • Op en overslaglogistiek

Recyclingbedrijven • Gemeentesafvalbrengstations • ZZP Detacheringbureau’s

www.mgb-burgum.nl

Wijma Juridisch Advies

Altijd op zoek naar uw rechtmr. G.W. Wijma bc.

juridisch adviseur

...........................................................................................................

0511-45 25 35 / 06-3179 5203

Cantaart 89291 AL Kollum

[email protected]

Page 23: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Profielcorinna

scharrinGhausen

Directeur aSN installaties Dokkum.

GeBoren

1 maart 1964 in Bremen.

BurGerlijke sTaaT

Samenwonend.

loopBaan

Na haar studie tot bouwkundig

ingenieur heeft zij onder andere

een adviesbureau gehad dat

gespecialiseerd was in het leveren

van organisatieadviezen aan

energiebedrijven. Zij heeft Eneco ook

geadviseerd om over het bestaansrecht

van aSN installaties als zelfstandig

bedrijf en is daar uiteindelijk directeur

van geworden.

hoBBy’s

lezen, italië en gezellig samen zijn met

vrienden.

de duurzame koers vaN asN iNstaLLaties dokkum

Zuiniger en groenerHet in Dokkum gevestigde installatiebedrijf ASN heeft een duidelijk missie: het voor iedereen mogelijk maken om mee te helpen aan een duurzame toekomst. Wij hebben gekozen voor een duurzame koers en brengen dat ook in de praktijk, legt directrice Corinna Scharringhausen uit. “Wij hechten bijvoorbeeld veel waarde aan het leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van duurzame energiesystemen.

Zuiniger en groener. Daar draait het allemaal om

bij ASN Installaties Dokkum. Het bedrijf was tot

maart 2011 onderdeel van energieleverancier

Eneco en is daarna als zelfstandige onderneming

verder gegaan. “De banden met het voormalige

moederbedrijf zijn er echter nog steeds”, aldus

Scharringhausen. “Net als Eneco hebben we

gekozen voor een duurzame koers. We hebben

een samenwerkingsverband onder de naam

‘Ferbûn in Duorsum’ met als doel om Friesland

duurzamer te maken.”

Het Dokkumer bedrijf is actief op het gebied

van energiebesparend installatiewerk,

verwarmingen, zonnepanelen en boilers.

Scharringhausen: “Wij bieden producten aan

die groene energie opwekken of die zuiniger

omgaan met ons fossiele brandstoffen. We

adviseren daar ook over. We merken dat de

belangstelling voor duurzaamheid in deze

hoek van Friesland alleen maar groter wordt en

mensen in dorpen de handen ineen slaan om

hun steentje daaraan bij te dragen.’’

Aantrekkelijke partnerASN verzorgt de service en het onderhoud

van installaties van ruim 16.000 huishoudens

en ondernemers in Noordoost Fryslân. Dat

betekent dat het bedrijf goed thuis is in de

regio en de lokale omstandigheden goed

kent. Dat maakt het bedrijf een aantrekkelijke

partner is voor de energieleverancier. “Wij zijn

de schakel tussen Eneco en de regio, waardoor

het bedrijf zijn energiezuinige producten in

het noorden van het land kwijt kan. Het mes

snijdt zo aan meerdere kanten. Wij voeren het

installatiewerk uit en dat is weer goed voor de

werkgelegenheid”, benadrukt Scharringhausen.

Zo is vanuit het samenwerkingsverband

de gemeenten in Noordoost Fryslân die

aandeelhouder zijn van Eneco aangeboden

om te bekijken wat er aan energie bespaard

kan worden in overheidsgebouwen.

Scharringhausen: “Dat onderzoek heeft

uitgewezen dat 62 gebouwen geschikt zijn

voor duurzame energiesystemen. Wij hebben

nu een voorstel gemaakt voor het gebruik

van zonne­energie, waarbij Enenco investeert

in de plaatsing van die panelen. Ook andere

ondernemers in Noordoost Fryslân hebben

belangstelling getoond voor deze baanbrekende

aanpak. Zo fungeren wij dus als verbinding

tussen het energiebedrijf en de gemeenten.”

NO 13ONDERNEMEND NOORDOOST fRySlâN regioNieuws

Page 24: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl

KENNIS IS KUNNEN

Onder de naam Raadsma ToegangsBeheer (RTB) biedt Raadsma alle mogelijke deurtechnieken en elektronische toepassingen. RTB maakt het mogelijk de toegangsrechten van personen vooraf en op afstand te regelen ten behoeve van veiligheid, beveiliging en comfort.

In onze moderne RTB showroom in Leeuwarden ontvangen onze adviseurs u graag om u te laten zien wat er allemaal mogelijk is.

Raadsma-210-260.indd 1 18-12-12 10:45

Page 25: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

bouwbedrijf hoLwerda sLaat aL bijNa 60 jaar de spijker op z’N kop

Totaalbouwer met oog voor detailHet is een echt familiebedrijf, bouwbedrijf Holwerda uit Oosternijkerk. In 2015 bestaat het bedrijf precies 60 jaar. De leiding is dan in handen van Taede Anne Holwerda. Hij vertegenwoordigt de derde generatie en als het aan hem ligt zeker niet de laatste. “Het is een lastige tijd, maar er zijn nog genoeg kansen en mogelijkheden. Die moet je zien en grijpen.”

Profi elTEDDE ANNE HOLWERDA

Vennoot bij bouwbedrijf Holwerda in

Oosternijkerk.

GEBOREN

6 november 1977 in Oosternijkerk.

BURGERLIJKE STAAT

gehuwd, vijf kinderen.

LOOPBAAN

Na zijn studie bouwkunde aan de MTS

in leeuwarden is hij in 2000 in het

familiebedrijf begonnen als timmerman.

Via allerlei functies is hij opgeklommen

tot vennoot. Dit jaar stapt zijn vader

Tjeerd Holwerda uit het bedrijf en komt

hij alleen aan het roer te staan.

HOBBY’S

“ik mag graag klussen, dus mijn werk

is eigenlijk ook mijn hobby Tevens ben

ik bestuurslid van Jong Bouwende

Nederland, kern friesland.”

Of nu gaat om nieuwbouw, renovatie, verbouw

of onderhoud, bij bouwbedrijf Holwerda in

Oosternijkerk draaien ze hun hand nergens voor

om. Hun credo is niet voor niets ‘totaalbouwer

met oog voor detail’. Dat is onze kracht, stelt

Taede Anne Holwerda, die het bedrijf nu nog

samen met zijn vader runt, maar binnenkort als

derde generatie het roer alleen in handen krijgt.

Het was zijn grootvader Harm Holwerda die

in 1955 na zijn dienstplicht in het toenmalige

Nederlands­Indië in Oosternijkerk zijn eigen

timmerbedrijf begon. Die eenmanszaak is nu

nog steeds de basis van het huidige bouwbedrijf.

In het in 2003 betrokken fraaie bedrijfspand is

nog steeds een moderne en goed geoutilleerde

timmerfabriek gevestigd. Het grote voordeel

daarvan is dat het bedrijf nauwelijks afhankelijk

is van toeleveranciers.

Kennis en expertise Holwerda: “We kunnen nagenoeg alles

in eigen huis maken. Of het nu gaat om

prefabwanden, dakconstructies of trappen

en kozijnen. We hebben niet alleen de

ruimte en de apparatuur om dat te doen,

maar ook de kennis en de expertise. Ik denk

dat we daar als bouwbedrijf toch tamelijk

uniek in zijn. We zijn eigenlijk van niemand

afhankelijk. Ook niet van onderaannemers,

want alle andere werkzaamheden zoals het

stukadoren, tegelzetten en het bouwen van

houtskeletwoningen kunnen we helemaal zelf.”

Hij is ervan overtuigd dat dit de kwaliteit

uiteindelijk ten goede komt. “Wij kennen echt

alle details van onze producten en betrekken

onze opdrachtgevers ook nauw bij het

bouwproces. Door dat persoonlijke contact

weten zij ook precies wat wij doen en leveren.

Dat is kwaliteit en dat praat zich door. Dat is

uiteindelijk de beste reclame die je hebben kunt

en dat maakt dat we al bijna 60 jaar een begrip

zijn in deze regio.”

Vaste klantenDat maakt dat het bedrijf ook veel vaste klanten

heeft in de regio. Mede door die vaste klanten

blijft de ordeportefeuille redelijk goed gevuld,

al kan Holwerda niet ontkennen dat ook zijn

bedrijf merkt dat er malaise is in de bouw. “We

zien het werk met name in de nieuwbouw wel

teruglopen. Zeker in deze regio van Friesland. Er

is een verschuiving naar onderhoud, renovatie

en verbouw. Daar liggen nog voldoende kansen

en mogelijkheden. Die zien we en die pakken we,

zodat we ook de komend 60 jaar weer vooruit

kunnen.”

NO 15

Page 26: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Bied WiFi bij de koffi e. Dat vinden mensen leuk.

WIFI HOTSPOT

www.kabelnoordzakelijk.nlPier Prinslaan 21, Dokkum Telefoon (0519) 701 701

Een koekje bij de koffi e is lekker, WiFi bij de koffi e een must. Het gebruik van

smartphones en tablets is de afgelopen jaren explosief gestegen. Mensen willen

overal mailen, appen en twitteren. Een WiFi-hotspot wordt enorm gewaardeerd.

Het bieden van gratis WiFi is een onderscheidend, in de toeristische branche is

het zelfs een bepalende factor! Kabelnoord Zakelijk levert WiFi Hotspots in

Noord oost-Friesland.

Kijk voor meer informatie op www.kabelnoordzakelijk.nl of bel 0519-701 701

en vraag naar Geert Hoogsteen.

WiFi erbij?

Page 27: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

“Ik geniet van het ondernemen”, zegt De bruin (43).

“Ik heb er nog geen moment spijt van dat ik voor mezelf

ben begonnen. Natuurlijk moet er wel het een en ander

gebeuren, maar hoe je de zaakjes aanpakt bepaal je zelf. Je

hebt veel vrijheid van handelen en dat is heel wat waard.”

Het bedrijf uit de Westereen beheerst alle technieken die

relevant zijn voor isolatiewerkzaamheden in de sectoren

industrie, utiliteitsbouw en scheepsbouw. bij dat laatste gaat

het om het isoleren van wanden en dekken, uitlaatsystemen,

olieleidingen en brandstofleidingen. De bruin: “Aan

scheepsisolatie worden zware eisen gesteld. Denk daarbij

aan duurzaamheid, temperatuur en vocht. Daarom wordt

ook wel gezegd: wie scheepsisolatie beheerst, beheerst het

isolatievak.” een andere specialisatie is brandpreventie. “Wij

zorgen voor het brandwerend afdichten van doorvoeringen,

waardoor trapportalen, vluchtgangen en verdiepingsvloeren

worden beveiligd.”

Selecteren In de werkplaats in Zwaagwesteinde wordt een groot

deel van de voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd,

waaronder het produceren van vormstukken en passtukken

voor bijvoorbeeld luchtkanalen, leidingwerk en kappen.

Dit gebeurt met behulp van computergestuurde machines.

De bruin hecht grote waarde aan certificering. “Wij leggen

de lat hoog als het gaat om kwaliteit en veiligheid”, stelt hij.

“Dat heeft geresulteerd in een VCA­ en Firestop­certificering

en een NeN­verklaring. De certificering geeft aan dat je als

bedrijf structureel aandacht besteed aan de kwaliteit van je

producten, processen en bedrijfsvoering, aan de veiligheid

tijdens het werk en aan de belangen van de klant. Voor die

laatste is certificering een prima hulpmiddel om het kaf van

het koren te scheiden. om kwaliteit te kunnen selecteren.”

henk de Bruin geniet van het ondernemenHet ondernemersavontuur van Henk de Bruin begon in 2004 met het noordoosten van Friesland als belangrijkste markt. Ondertussen omvat het werkgebied van De Bruin isolatie heel Nederland, terwijl er ook internationaal aan de weg wordt getimmerd. Binnenkort verhuist het tweemansbedrijf (Henk de Bruin en wiep de Bruin) naar een nieuw bedrijfspand op industrieterrein de Oostsingel ii in Zwaagwesteinde.

11 ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

Page 28: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

VISSERaccountantskantoor

Wij kunnen u bijstaan en adviseren bij o.a.:

Inrichten van uw administratieKiezen van een rechtsvormStarten van een ondernemingInvesteringsbeslissingenSamenstellen jaarrekeningBijwerken administratieFiscale aangiftenSalarisadministratieBelastingaangiften (ook voor particulieren

Visser AccountantskantoorT.E. Teunissenweg 49104 ER Damwoudet. 0511 - 42 12 97f. 0511 - 42 47 94e. [email protected]. www.accountantskantoorvisser.nl

KOMKOMMERTIID?!Dochs net foar jo bedriuw!

digitale communicatie

www.anblick.nl

Dochs net foar jo bedriuw!Dochs net foar jo bedriuw!

digitale communicatie

www.anblick.nl

Klantenbeoordelingen

Klanten beoordelen ons met een 8,6.

100% beveelt ons aan.

Bekijk de beoordelingen of beoordeel ons zelf

via onze website www.autobedrijfboersma.nl

Page 29: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

klantcontact, daar draait het allemaal om bij DVeN. ook

de vennoten komen bij de klanten over de vloer. theun

Plantinga: “Inderdaad, wij vinden dat we er moeten zijn voor

onze klanten, ook en vooral als het ‘even niet mee zit’. Als

accountant ben je het luisterend oor, het baken in zee én

fi nancieel adviseur. Wanneer je inzicht in iemands geldzaken

hebt kom je heel dichtbij. Dat is soms ook best confronterend:

soms zit iemand huilend naast je en een uur later heb je

iemand die juist heel opgetogen is.”

Voor een deel van de ondernemers is deze periode een

kwestie van overleven, bevestigt Plantinga. Maar DVeN kan

in zo’n geval meer dan alleen luisteren. Plantinga: “Het klinkt

misschien gek, maar juist in deze uitdagende tijd is het op

orde hebben van de fi nanciën erg belangrijk. onze kennis

en ervaring op dit terrein is onderscheidend, net als die op

fi scaal gebied en accountancy. Let wel, wij realiseren ons heel

goed dat ondernemers nu niet zitten te wachten op extra

kosten van ons. Als je echter scherp moet zijn op je uitgaven

ben je gebaat bij goede expertise en een slimme fi nanciële

planning: zorg er dus voor dat je goed zit!”

“We kunnen zeker voorkomen dat er onnodig geld weglekt

door fi nanciële en fi scale processen zo optimaal mogelijk in

te richten”, aldus De Jong. “We merken overigens dat het voor

mensen een hele opluchting is om alle kaarten eens op tafel

te leggen en de feiten met betrekking tot het heden en de

toekomst onder ogen te zien. Alleen al het weten hoe het zit

geeft vaak lucht.”

blijft de vraag of je als ondernemer wel goed zit qua adviseur.

“We zien te vaak bij nieuwe klanten dat er onnodig geld

is blijven liggen, vaak door onvoldoende (fi scale) kennis.

Uiteraard zijn dit soort ‘lekverliezen’ in de huidige tijd uit den

boze. bij twijfel kun je als ondernemer altijd bij ons terecht

voor een quick scan!”

gOeD ZiTTeN?

voor veel ondernemers zijn het turbulente tijden met een recessie waarvan het einde nog niet in zicht is. Bijna alle bedrijven hebben te maken met snel veranderende omgevings-factoren en ondernemers vragen zich dikwijls af of ze nog wel ‘goed zitten’. goed zitten qua markt, bank, toekomst, ga zo maar door. OF sprak met Theun plantinga en jan uddo de jong, vennoten bij De vries everts Numan Accountants Adviesgroep (DveN).

1313ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

Page 30: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

AUtobedrijF boersMA, eeN begrip iN Noordoost-FrieslANd

klantgericht denken

Het vaste klantenbestand van Autobedrijf Boersma in

wouterswoude is groot. verloop is er nauwelijks, maar er komen wel geregeld nieuwe klanten bij. Het

familiebedrijf is niet voor niets al meer dan 40 jaar een begrip in Noordoost-Friesland. “kwaliteit,

betrouwbaarheid en service. Dat zijn de sleutelwoorden waar het

bij ons om draait. klantgericht denken is de kracht van ons

bedrijf ”, aldus kees Boersma, die samen met heit pieter aan het

roer van het bedrijf staat.

Wat in de jaren ’70 begon als klein bedrijfje in oude boerderij is

inmiddels uitgegroeid tot veelzijdig autobedrijf compleet met

een ruime showroom, moderne werkplaats en negen deskundige

medewerkers in dienst. ondanks die groei is het altijd een

familiebedrijf gebleven en zijn de belangen van de klant nimmer

uit het oog verloren. boersma: “Ik run het bedrijf nu samen met

mijn vader en mijn zus tsjikke werkt hier ook. We zijn geworteld

in de regio en kennen nagenoeg al onze klanten persoonlijk.”

persoonlijke benaderingeen klant is voor het bedrijf dan ook geen nummer, benadrukt

hij. “Wij luisteren goed naar onze klanten en proberen

hun wensen zoveel mogelijk uit te voeren. Die persoonlijk

benadering is een sterk punt van ons. op die manier creëer je

een vertrouwensband en dat is belangrijk. De klant moet altijd

op ons kunnen rekenen.”

n v o l g o n s n u o o k v i a e n

ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel 14

Page 31: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Naast het onderhoud en het uitvoeren van

reparaties, verkoopt het bedrijf occasions. Maar

ook voor de aanschaf van een nieuwe auto is

het een vertrouwd adres. boersma: “Wij zijn niet

gespecialiseerd in één merk, maar in alle merken.

Wij kunnen elk merk leveren voor dezelfde prijs

en de dezelfde garantie als een officiële dealer.

en uiteraard kunnen wij ook elk merk en type

onderhouden.”

BergingsbedrijfNaast het autobedrijf runt boersma ook een

bergingsbedrijf. 24 uur per dag en 365 dagen per

jaar zijn de bergers paraat om uit te rukken voor

bergingsklussen. Het bergen van voertuigen

is een vak apart, stelt boersma. “We komen in

actie bij pechgevallen, maar ook bij ongelukken.

tevens werken we voor de politie, justitie en

deurwaarders. Zo kan het dus zijn dat we een

auto bergen die vanwege sporenonderzoek niet

aangeraakt mag worden of een auto die door

de deurwaarder in beslag is genomen. bergen is

meer dan alleen maar kapotte auto’s wegslepen.’’

boersma beschikt over drie verschillende

bergingsvoertuigen die jaarlijks gekeurd worden.

Het bedrijf is bovendien aangewezen als de

erkende berger voor Noordoost­Friesland.

“Dat betekent dat wij in deze regio door de

officiële instanties worden ingeschakeld voor

bergingsklussen. Wij voldoen aan de strengste

eisen en hebben gediplomeerde bergers in

dienst die getraind zijn om alle soorten auto’s

onder alle omstandigheden te bergen. Het is dus

echt niet iets wat je er zo maar even bij doet.”

profiel

keeS BOerSMA

mede-eigenaar van autobedrijf Boersma

in wouterswoude.

geBOreN

30 september 1976 in wouterswoude.

Burgerlijke STAAT

gehuwd, drie kinderen.

lOOpBAAN

na zijn opleiding heeft hij vijf jaar bij

verschillende autobedrijven gewerkt.

sinds juli 2000 is hij werkzaam in het

familiebedrijf.

HOBBy’S

“mijn werk is ook mijn hobby en

daarnaast badminton ik ook nog.”

‘ Bergen is meer dan alleen maar kapotte auto’s weg-slepen.’

15ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

Page 32: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

• Heftruckopleidingen

• Reachtruckopleidingen

• Veiligheidstrainingen

• VCA/BHV

Marshallweg 38912 AC Leeuwarden

Telefoon: 06 142 553 66Website: www.agrilog.nlEmail: [email protected]

Page 33: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Column

Nog een paar maanden, en dan gaat iedereen – ook uw bedrijf,

vereniging of stichting – over op IBAN en SEPA. Door SEPA – de

Single Euro Payments Area – zal er vanaf 1 februari 2014 helemaal

geen verschil meer zijn tussen binnenlandse en buitenlandse

betalingen en incasso’s. Dan kunnen we echt spreken van één

Europese betaalmarkt.

Er wordt veel gemopperd op de Europese Unie. Voor alles wat er

mis lijkt te gaan in de economie, wijzen velen met groot gemak

naar Europa. Maar met de invoer van SEPA wordt een cruciale

stap gezet in de ambitie van de Europese commissie om de meest

dynamische, innovatieve en concurrerende economie in de wereld

te worden. Want met SEPA en IBAN kunt u gemakkelijk, veilig en

e� ciënt betalen in Europa. Er gelden overal dezelfde spelregels

voor onder meer valutering en verwerkingstijden en u heeft minder

rekeningen nodig voor betalingen en ontvangsten.

Het SEPA-project naar nieuwe standaarden is al begonnen in

2008. Daardoor bestonden er de afgelopen jaren twee soorten

standaarden in het betalingsverkeer naast elkaar. Begin volgend

jaar is dat over. De overgangsdatum is door het Europees

Parlement de� nitief vastgesteld op 1 februari 2014. Vanaf die

datum bestaan er alleen nog maar de verplichte nieuwe Europese

standaarden.

Bent u als ondernemer of bestuurder van een vereniging of

stichting nog niet begonnen met uw voorbereidingen? Start

dan direct en wacht niet tot het vijf voor twaalf is. De invoer van

SEPA is namelijk breder dan alleen het omzetten van huidige

rekeningnummers naar IBAN’s. De Rabobank helpt u graag op

weg om te voorkomen dat u vanaf februari 2014 niet meer kunt

deelnemen aan het betalingsverkeer. Handig is bijvoorbeeld

de Rabo SEPA-Check op www.rabobank.nl/sepacheck. Aan

de hand van 20 vragen krijgt u een eerste inzicht in mogelijke

aandachtspunten voor uw overgang op SEPA. Neem nu uw

verantwoordelijkheid zodat u op een later moment niet wordt

verrast. U bent aan zet.

Jan Tsjerk Dijkstra,Melle Dotinga en Eppie Hooghiemstra

Adviseurs Bedrijven Rabobank Noordoost Friesland

vijf voor twaalf

17ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

Page 34: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

n facelift wiNkelceNtrUM FeANwâldeN

Het dorpshart van Feanwâlden krijgt

in 2014 een ingrijpende facelift. De

gemeente en woningcorporatie

thús Wonen hebben in principe

overeenstemming bereikt over de

aankoop van het pand van de Hubo. Met

de afbraak van de Hubo kan de koemarkt

een verbinding krijgen met de Haadstrjitte

waardoor een open plein ontstaat en de

zichtbaarheid van de winkels verbetert.

De gemeente heeft samen met

vertegenwoordigers uit het dorp;

de werkgroep Centrum en de

klankbordgroep verschillende varianten

voor het centrum uitgewerkt. Deze

ontwikkeling past in de variant die de

voorkeur heeft. De eigenaar van de Hubo

zet een deel van zijn winkel voort in een

winkelpand aan de oostzijde van de

koemarkt.

De gemeente Dantumadiel heeft

na een aanbesteding waarvoor

alleen lokale aannemers waren

uitgenodigd, de opdracht verstrekt

aan ‘De terp bouw en restauratie’ uit

Driezum voor de bouw van de nieuwe

brandweerkazerne in De Westereen.

De nieuwe brandweerkazerne is nodig

omdat de huidige locatie niet meer

voldoet. De brandweerkazerne komt

aan de rondweg van De Westereen en

de bouw zal volgende week beginnen.

onlangs is door de gemeenteraad

het inkoopbeleid vastgesteld. Met

dit inkoopbeleid geeft de gemeente

invulling aan transparante manier

van inkopen. Daarnaast heeft de

gemeente in dit beleid vastgesteld

opdrachten, waar mogelijk, door

regionale bedrijven uit te laten voeren.

De opdracht aan De terp uit Driezum

is dan ook een direct gevolg van dit

inkoopbeleid.

begin juni maakte Jansma Drachten bV een

aanvang met het vernieuwen van de riolering

en bestrating bij het winkelcentrum in De

Westereen. Inmiddels zijn na de bouwvakvakantie

de werkzaamheden weer in volle gang, hetgeen

onvermijdelijk voor enige overlast zorgt voor

winkelend publiek.

Met omleidingen, het tijdelijk leggen van rijplaten

e.d. wordt de bereikbaarheid van de winkels zo

goed mogelijk gewaarborgd, al is enige overlast

niet te voorkomen. Volgens de planning zal het

werk rond half november 2013 zijn voltooid.

n werkzaamheden winkelcentrum de westereen vorderen gestaag

n dANtUMAdiel geeFt lokAle AANNeMer opdrAcHt voor boUw brANdweer kAZerNe de westereeN

18 ondernemend noordoosT fryslân dANtUMAdiel

kort NieUws

Page 35: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013
Page 36: Ondernemend Noordoost Fryslan | editie Dantumadiel | oktober 2013

Een financiële oplossing zo solide als uw plan. Dat is het idee.

Uw onderneming ziet kansen die anderen niet zien. Om te groeien heeft u behoefte aan iemand die niet in barrières denkt, maar in mogelijkheden. Een sparringpartner die de deskundigheid, de branchekennis en het netwerk in huis heeft om uw groeiplannen te realiseren. De Rabobank is die partner. Wilt u ook een financiële oplossing voor uw groeiplannen? Neem dan contact op met één van onze adviseurs.

�������� ��������� ��������� telefoonnummer (0511) 42 63 40 www.rabobanknoordoostfriesland.nl

Uw business gaat verder, ons commitment ook.

Rabobank. Een bank met ideeën.

De notaris voor ondernemend Friesland!Ga voor meer informatie naar www.notariskantoorbeks.nl