Onkolojik Aciller ve Hemirelik Yaklaımları: Nörolojik ...tpog.org.tr/uploads/19_Sunum/6 - Figen Işık Esenay.pdf · - Alt ekstremitelerde uyuşma, parestezi ve his kayb ... Hipovolemik

Onkolojik Aciller ve Hemşirelik

Yaklaşımları: Nörolojik Aciller

Yrd. Doç. Dr. Figen Işık EsenayAnkara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Sağ. Ve Hast. Hem.

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi, 4-8 Mayıs 2016, Çeşme

Giriş

Primer kanser veya tedavisi = hayatı tehdit eden

komplikasyonlar riski

Nörolojik komplikasyonlar, çocuk hastaların %5-30’unda

görülen ve hayatı tehdit edebilen acil durumlardır.

Bu komplikasyonların önlenmesi, erken tanısı,

değerlendirilmesi ve tedavisi ile pediatrik kanser

hastalarının

yaşam kaliteleri yükseltilebilir

morbidite ve mortalite azaltılabilir

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi2

Nörolojik aciller

Genellikle tümörün merkezi sinir sistemine basısı ya da

obstrüksiyonu ile oluşan mekanik durumları kapsar.

Spinal kord basısı

İntrakranial basınç artışı


SPİNAL KORD BASISI (SKB)


Tanım (SKB)

Lokal ya da metastatik bir

tümörün epidural alana

genişleyerek spinal korda

herhangi bir düzeyde bası

yapması sonucu oluşur

Nadir görülür (%2.7–5)

%67’si tanı anında

En sık metastatik

kanserlerin terminal

aşamasında

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi6 (Colen 2008, Nicolin 2002)

Etyoloji (SKB)

Çocuklarda %80 yumuşak doku sarkom ve nöroblastom

NBL, EWS, RMS, MBL, OSTEO, WMS, metCNS, AML,

Lenfoma

(Pollono et al 2003)XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi7

İnsidans (SKB)

Basının %70’i ekstradural


Patofizyoloji (SKB)

Primer tümör

Kan yayılımı (%85)

Direkt tümör genişlemesi (NHL)

Direkt metastatik tümör hücresi

Vertebral yapının bozulması

Tümör büyümesi

Kemik parçası

Spinal kordda mekanik hasar

Epidural alana bası


Patofizyoloji (SKB) Vertebral venöz pleksusa bası

Vazojenik ödem

Venöz hemoraji

Nörolojik bulgular

İleti bloğu

Spinal kord kan akımı

Demyelinizasyon Denervasyon

İskemi

Sitotoksik ödem

Hücre ölümü

Parapleji (Geri dönüşsüz)

(Siegal 1995)XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi10

Klinik Bulgular (SKB)


SKB düzeyi

%70 Toraksik düzey

%10 Servikal düzey

%20 lumbosakral düzey

%85 multiple vertebral

metastaz…

SKB Düzeyine Göre Etiyoloji Ve Klinik Tablo Spinal düzey

ve insidans

Malignansi Ağrı özelliği Klinik bulgular

Servikal

(10%)

Baş ve boyun

Melanoma

Akciğer

Lenfoma

Oksipital baş

ağrısı

Baş boyun ve

kollarda

radiküler ağrı,

boyun

fleksiyonuyla

şiddetlenen

Boyun sertliği

- C4 ve üstündeki lezyonlarda, diyafragmatik zayıflık ve paralizi (tek/çift taraflı) ve

solunum yetersizliği

- Boyun, omuz ve kol kaslarında güçsüzlük, spastisite, zayıflık; ilerleyici

- Nörojenik şok; hipotansiyon, bradikardi, ya da periferal vazodilatasyon

- Kuadripleji

- Parestezi ya da duyu kaybı

- Lhermitte’s işareti: boyun fleksiyon/ekstansiyonunda sırt ve ekstremitelerde

elektrik karıncalanma hissi

- Horner sendromu: (C8) konstrakte pupil, üst göz kapağı düşmesi, etkilenen yüz

tarafında terlemenin kaybolması

- Refleksler: hiperaktif DTR, pozitif babinski

- Otonomik etkiler: mesane, barsak ve cinsel disfonksiyon

- Otonomik hiperrefleksi riski: hipertansiyon, bradikardi, baş ağrısı, bol terleme

Torasik

(70%)

Göğüs

Akciğerler,

Lenfoma

Multiple

myeloma,

Ağrı lokal,

radikular, ya da

hem göğüs ve

sırtta

- Abdominal kaslarda güçsüzlük

- Alt ekstremite güçsüzlüğü ya da paralizisi

- Bel çevresinde bant tarzı parestezi

- Vücudun alt yarısında azalmış, üstte artmış his

- Refleksler: artmış DTR, pozitif babinski


- Otonomik hiperrefleksi riski: hipertansiyon, terleme

Lumbosakral

(20%)

Alt düzeyleri

Prostat, renal,

over

Kolon, uterus ve

servikal

Ağrı lokal,

radikular, ya da

hem

kasık bölgesi ve

bacakta

- Pelvik kaslarda güçsüzlük

- Alt ekstremite güçsüzlüğü, kas atrofisi, ataksik yürüme

- Alt ekstremitelerde uyuşma, parestezi ve his kaybı

- Refleksler: artmış DTR, pozitif babinski


Klinik bulgular (SKB)

1. Sırt ağrısı: (%80-90) supine pozisyonda yattığında geçmeyen

Lokal, radiküler yayılan

2. Duyusal bozukluklar: uyuşukluk, karıncalanma, parestezi, duyu kaybı

3. Motor bozukluklar: Güçsüzlük, parapleji, quadripleji

4. Yürüme bozukluğu: ataksi, sakarlık, yürüyüşte değişim, yürümek istememe

5. Sfinkter bozukluğu: konstipasyon, retansiyon, inkontinans,Nörojenik mesane

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi14 (Pollono et al 2003)

Tanı (SKB)

Öykü

FM

Tanı testleri

Direkt grafi

BT

Kemik scan

MR

Erken belirtiler Geç belirtiler

Ağrı

İdrar retansiyonu

Konstipasyon

İdrar inkontinansı

Gaita

inkontinansı

Motor güçsüzlük

Duyularda azalma

- Uyuşma

- Karıncalanma

Duyu kaybı

Paralizi

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi15 (Stefan et al 2014)

Tedavi (SKB)

Amaç: SKB azaltmak ve nörolojik fonksiyonları korumak

Nörolojik bulguları ve yeni sırt ağrısı olan çocukta düşük doz

steroid (ör.dexametazone 0.5 mg/kg), oral analjezikler verilerek

acil MR çekilir

Primer tümör ya da spinal metastaz nedenli SKB teşhis edilen

çocukta, alandaki ödemi ve ağrıyı azaltmak için

Steroidler (ör.dexametazone 1-2 mg/kg)

Tümörü küçültmek ve basıyı azaltmak için (Dekompresyon)

RT

KT

Cerrahi

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi16(Tomlinson Kline, 2010)

Hemşirelik tanıları (SKB)


Spinal basıya bağlı Ağrı

Ağrıya bağlı uykuda değişim, yorgunluk

Denervasyona bağlı Güçsüzlük

İleti bloğu ve denervasyona bağlı duyu kaybı

Motor fonksiyonlarda bozulmaya bağlı yutmada güçlük

Duyu kaybına bağlı etkisiz korunma, travma riski, bası yarası riski

Ataksi ve yürüme bozukluğuna bağlı fiziksel mobilitede azalma, aktivite

intoleransı, travma riski

Sfinkter disfonksiyonuna bağlı üriner eliminasyonda değişim,

konstipasyon, enfeksiyon riski

Cerrahi tedavi nedeniyle cerrahi iyileşmede gecikme riski

Steroidlerin yan etkileri

Hemşirelik bakımı (SKB)

Erken bulgular konusunda uyanık olmak (ağrı, güçsüzlük)

Çocuğun ağrısının özelliklerini, başlangıcı, yeri, şiddeti, süresi, arttıran-azaltan faktörleri

değerlendir

Yatak istirahati ve Spinal stabilizasyon

Sürekli nörolojik değerlendirme yapmak

Bilinç, Duyu – Motor, Derin tendon vb refleksler

Sürekli ağrı değerlendirilmesi ve yönetimi

Hareketsizlik nedenli komplikasyonların (Bası yarası vb) önlemek

İyi cilt bakımı

Spinal kordu koruyacak ve düşmeyi önleyecek güvenlik önlemleri

Günlük yaşam aktivitelerine yardım etmek

Mesane/barsak fonksiyonlarını/AÇT izlemekve enfeksiyonu önleyici girişimler

Steroidlerin yan etkilerini izlemek ve önleyici girişimler


Steroid yan etkilerinden koruma


Hiperglisemi riski

Yorgunluk-halsizlik

Sodyum-su tutulumunu

Kan basıncı yükselmesi

Büyüme hormonunun salgılanmasının engellenme

İştahı artışı, kilo artışı

Santral obesite ve aydede yüzü

Enfeksiyon riski

Osteoporoz, osteopeni ve osteonekroz riski

Ülser ya da gastrit riski

Davranış değişiklikleri

Hipokalemi (halsizlik, yüzeyel solunum, abdominal distansiyon, iştahsızlık, poliüri, mental

konfüzyon, aritmi, irregüler nabız gibi )

Ödem ve dekübit ülseri riski

Adrenal kriz riski

(Alpaslan Kapucu 2008)

Spinal stabilizasyon


İmmobilizasyonun yan etkilerinden korumak pozisyon

vermek

Burun boyun hizalaması

Nörolojik değerlendirme


Ağrı değerlendirme


KAFA İÇİ BASINÇ ARTIŞI (KİBA)


Tanım

IKB: Beyin (%80), kan (%10) ve BOS (%10) tarafından kafa

içine uygulanan toplam basınç

KİBA: Total volümde artış kafa içi basıncında artma

herniasyon

Kafatası elastikiyeti, fontanel ve süturlar

Sütur kapanması (~2-4 yaş arası)

Kompansatuar mekanizmaların varlığı

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi25 (Marcoux 2005)

Kompansasyon: Monro-Kellie mekanizması

Herhangi bir oluşumda volüm artışı diğerininkinde azalma

ile dengelenir.

Arterlerde vazokonstruksiyon

İK kan venöz sinüslere geçişi

BOS absorbsiyon hızında artma ve spinal subaraknoid aralığa

itilmesi

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi (Josephson 2004)26

KİBA

Kompansasyon kapasitesi sınırlıdır

Sınırlar aşıldığında KİBAS oluşur.

Normal İKB, yaşa göre değişir (LP)

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi (Dunn 2002) 27

KİBAS

A.C. 12 yaşında. Üç aydır frontal baş ağrısı ve kusma hikayesi var. Hastaneye yatmadan 2 hafta okul devamsızlığı var. Tedavi için servise yattığında sabah artan başağrısı ve kusmaları hemşirenin dikkatini çekiyor. Gdavranışlarında ve okul başarısında değişim yok. FM’de gözde hafif kayma (şaşılık) ve çift görme, sol gözünde hareket kısıtlığı (6.kraniyal sinir) ve bilateral papillödemi var.

MR’da medullada, 4.ventrikülü tıkayan kitle, obstrüktifhidrosefali tespit ediliyor.

Serebral ödemi azaltmak için dexamethasone veriliyor ve tümör rezeksiyonu planlanıyor.

Tanı: grade 4 medulloblastoma,

Tedavi: cerrahi, KT, RT


Etyoloji (KİBA)

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi

Primer beyin tümörleri (kaynak hücreye göre nöronal, glial

vb)

Çocuklarda IK tümörler nadir, ancak KİBA riskli!!

(Emnez&Egemen 2010)29

Fizyopatoloji (KİBA)

Lokal hacim artışı lokal basınç artışı beyin yapısında yer

değişimleri total basınç artışı

Kraniyal sinirlere bası inerve edilen organ fonk. bozukluğu

Meninkslerde gerilme ağrı

Lokal beyin alanlarına (solunum merkezi, kemoreseptör alan vb) bası

/ herniasyon solunum ve kardiyovasküler değişimler

Serebral perfüzyonun azalması (CPP=OAB-IKB) Serebral iskemi

beyin doku hasarı

Beyin parankiminin foramen magnuma doğru itilmesi herniasyon

Geri dönüşsüz nörolojik hasar / ÖLÜM

(Feusner et al 2014)30

Klinik bulgular (KİBA) Basınç miktarı, tümörün yerleşimi, çocuğun yaşına göre değişir

1. Baş ağrısı (En sık bulgu! %30-60 – Non-Spesifik)

2. Kusma (özellikle sabahları, supine İKB kalkma)

3. Bilinç değişiklikleri (orta beyinde retiküler aktive edici sistem basısı) İrritabilite (bebeklerde tek semptom) - KOMA

4. Fokal nörolojik bulgular Optik sinir ödemi papilödem

3.4.6. kranial sinir etkilenimi paralizi, anormal göz hareketleri, diplopi

3. kranial sinir Pupilin ışığa reaksiyonunda azalma, midriyazis (büyüme)

Fokal nöbetler

Kazanılmış gelişimsel becerilerin kaybı

Ani kişilik değişimi

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi31 (Paul and Walker 2013)

Klinik bulgular (KİBA)

32

Küçük çocuklarda İrritabilite

Baş çevresinde artış

Sütürlarda genişleme

Fontenellerde şişkinlik

Gözlerde batan güneş görüntüsü

Bilinç düzeyinde değişim Pupilin ışığa reaksiyonu I

İrritabilite ya da laterji

Ense sertliği

Tiz ağlama

Duyu motor fonksiyonlarda değişim Güçsüzlük, parezi

Beslenme, konuşma güçlüğü

Duyu kaybı

Ataksi, afazi

Baş ağrısı

Bulantı kusma

Papilödem

Nöbet

Endokrin değişiklikler Cushing’s (irregüler solunum,

bradikardi, hipertansiyon) GEÇ!

(National Institute tor Health and Clinical Excellence 2010)

KİBAS Acil Yönetim:

1. Kardiyopulmoner stabilizasyonu ABCD (airway, breathing, circulation and disability).

O2 ve hava yolu (PaCO2 vazodilatasyon KİBA)

Yeterli kan basıncı (CPP=OAB-KİB iskemi : sıvı inf.)

Yeterli ventilasyon (Hipoksi, hipoventilasyon, sedatize edilen, koruyucu hava yolu refleksleri olmayan hastalarda entübasyon)

MV Pozitif basınç, venöz dönüşü azaltarak İKB arttıracağından dikkatli

kullanılmalıdır (North & Reilly 1990).

CO2, serebral vazodilatasyon yaratarak İKB arttırabilir, oksijenizasyonizlenmelidir (Allen & Ward 1998).

2. Nörolojik değerlendirme (15dk/1) Bilinç düzeyi değerlendirme

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi33 (ALSG 2011).

Nörolojik değerlendirme


KİBAS Acil Yönetim:

İKB azaltıcı girişimler

Başı yüksekte tutma

Başı orta hatta tutma

Ağrı kontrolü

Hipertermiyi önleme

Hipoglisemiyi önleme (Kapiller kan şekeri ölçümü)

Nöbet takibi (güvenlik önlemleri/acil müdahale)

Hasta stabil hale geldiğinde tanı (CT, MRI)


Tedavi (KİBA) Amaç:

Yeterli perfüzyon basıncını idame ettirmek

Oksijenizasyonu sağlamak,

Metabolik gereksinimleri karşılamak,

Serebral herniasyonu önlemektir.

Tıbbi tedavi Hiperozmolar tedavi (beyin sıvı içeriğini azaltmak)

0,25-1 g/kg %20 Mannitol 6 saatte/1 serum osmolaritesi 300-320mOsm/L’eyükselene kadar (Pitfield et al 2012)

Hipovolemik hastalarda ozmotik diürese yol açmayacak Hipertonik SF (Khanna et al 2000)

Tümörün etrafındaki vazojenik ödemi azaltmak ve antiinflamatuar etki için Deksametazon

Sedasyon, Analjezi ve Kas Gevşeticiler Ağrı, stres hipertansiyon KİBA

MV desteğini kolaylaştırmak

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi36 (Upadhyay et al 2010)

Hemşirelik tanıları (KİBA)

37

Kusma nedeniyle Aspirasyon riski

Solunum merkezine bası nedeniyle Solunum biçiminde yetersizlik riski

Kafa içi basınç artışına bağlı Konforda değişiklik, Ağrı

Ağrıya bağlı Uykuda değişim, yorgunluk

Ağrı, paraparezinin neden olduğu hareketsizliğe bağlı Deri bütünlüğünde bozulma riski

Bilinç düzeyi değişikliği ile ilgili Beden gereksiniminden az beslenme

Bilinç düzeyi değişikliğine bağlı İletişimde bozulma riski

Motor/duyusal yetersizliğe bağlı Travma riski, Etkisiz korunma, bası yarası riski

Duyu/Motor değişime bağlı Fiziksel mobilitede azalma, Aktivite intoleransı, Travma riski

Motor fonksiyonlarda bozulmaya bağlı Aktivite intoleransı riski, Yorgunluk

Hareketsizliğe bağlı Deri bütünlüğünde bozulma riski

Hipervolemik sıvı/Diüretik kullanımına bağlı Sıvı-elektrolit dengesinde bozulma riski

Steroidlerin yan etkileri

Bireysel baş etmede yetersizlik riski, Bilgi eksikliği…

Hemşirelik bakımı (KİBA)


Kardiyopulmoner stabilizasyonu sağlamak ve yakın izlem

Mekanik ventilasyonun komplikasyonlarını önlemek ve yakın izlem

Sık nörolojik değerlendirme

Duyu-motor azalmasına bağlı travmaların önlenmesi

Barsak (sfinkter kontrol kaybı) eğitim programı

İmmobilitenin komplikasyonlarını (Dekübüt, İYE vb.) önlemek

Asit-baz ve elektrolit dengesinin izlenmesi

Steroidlerin yan etkilerinin önlenmesi ve yakın izlem

Bakım süresince IKB izlemek ve bulguları değerlendirmek

Büyüme-Gelişme izlemi

Aileyi durumu hakkında sürekli bilgilendirmek

Hemşirelik bakımı (KİBA)

Hipotansiyon, hiperkarbi ve hipoksiyi önlemek

PaCO2, PaO2 izlemi

hipoksi/hiperkapni serebral vazolilatasyon KİBA

ETT varsa hava yolu açıklığı ve oksijenizasyonu izlemek

ET aspirasyon İKB arttırır (Kerr et al. 1993) X enf riski?

Rutin değil ihtiyaca göre yapılmalı

Preoksijenizasyon

Bir sonraki aspirasyonla arasında vakit olmalı (İKB düşsün)

Herniasyon belirtileri izlemek

bilinç kaybı, pupil ışığa reaksiyonunda azalma ve dilatasyonu, ağrılı uyaranlara cevabın azalması, dolaşım ve solunum yetmezliği vb

(Palmer 2000)XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi39

Hemşirelik bakımı (KİBA) İKB arttıracak durumları engellemek

Gürültü, ışık gibi çevresel uyaranları azaltmak

Ağrı kontrolü

Ateş kontrolü (serebralVD)

Konvülsyonları önlemek (serebral metabolik hız)

Abdominal ve intratorasik basıncı arttıracak durumlar önlemek Konstipasyon, öksürük, kusma,

Prone pozisyonu, kalçanın döndürülmesi, sık pozisyonlama

Duygusal stresörler

Bakımın kümelenmesi İKB arttırır. Her seferinde bir işlem

Ailenin çocuğun yanında olmasının İKB azalttığı Ebeveynlerin bakıma katılması, rahatlatıcı ses, dokunma ile

İKB azaltacak uygulamalar Başın 30˚yükseltilmesi (semifawler pozisyon)

Başı orta hatta tutma, boynun kıvrılmasının önlenmesi (v.dönüş)

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi40 (McGuinness 2007)

KİBAS’lı çocuğu Pozisyonlamada..

Boyun düz ve baş orta hatta olmalı, juguler venöz drenaj

engellenmemeli

Juguler venöz drenaj için Baş 15-30 yükseltilebilir. Daha

fazlasından kaçınılmalı

XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi42 (Cree 2003, Mestecky 2007)


Olson et al, 2013

11 hemşirelik girişiminden sadece 3 tanesi

Aile üyelerinin konuşması

Sedatif/analjezik uygulaması

Pozisyon verme

Girişim sonrası 5.dkda İKB düşmesini istatistiksel olarak

anlamlı şekilde ilgili

Ancak; sonuçlar tutarlı değil!


NÖROLOJİK ACİLLERDE HB


İyi gözlem!! (KİBAS)


Bilinç düzeyi Oryantasyon

Bellek uzak-yakın

akılda tutma ve hatırlama

Motor işlev Yürüyüş

Duyu işlev Görme keskinliği

III.,IV.,V.,VI.,VII. Kraniyal sinir işlevleri

Görünüş ve davranış Ruhsal durum, yüz ifadesi,

tutumu

Konuşmanın akıcılığı

Dikkat ve konsantrasyon Kısa süreli dikkat

Düşünme süreci Hesap yapma

Sözcük bilgisi

Özetleme/kısaca yorumlama

Benzeştirme

Karar verme

Havayolu açıklığının sürdürülmesi

4-8 saatte bir solunum seslerini dinlemek

Önerildiği şekilde oksijen tedavisi uygulamak

Gerekli olduğunda önceden %100 oksijenizasyon

sağlayarak aspire etmek

Aspirasyonu aralıklı yapmak ve kısa süreli uygulamak (<15

saniye)

Solunumu deprese edebileceği için narkotiklerin

kullanımında dikkatli olmak

Kan gazı değerlerini izlemek

Trakeostomi açılmışsa her 4 saatte bir trakeostomi bakımı

vermek


Vücut pozisyonun sürdürülmesi ve hareket

Yatak istirahatını sürdürmek

2 saatte bir poziyon değiştirmek

Basınç azaltıcı materyaller (köpük, havalı yatak, ayak tahtası vb)

Dikkatli/nazik masaj uygulamak

Hastayı başını orta hatta tutmak

Venöz drenajı sağlamak için başı 30 yükseltmek

Pasif egzersizler

Hastayı döndürürken çarşaf kullanmak ya da tomruk yöntemi

Gereksiz sınırlamalardan kaçınmak

Bilinç düzeyinde değişiklikler olan hastada aspirasyon riski açısından yan yatar pozisyonu tercih edilebilir


İmmobilizasyona bağlı komplikasyonlar


Kas-iskelet sistemi

Kas gücünde azalma ve atrofi

Dayanıklılığın azalması

Kontraktür

Osteoporoz

Kardiyovasküler sistem

Kalp hızında artış

Kardiyak rezervde, atım hacminde azalma

Ortostatik hipotansiyon

Venöz tromboembolizm

Solunum sistemi

Ventilasyonda azalma

Ventilasyon ve perfüzyonda bölgesel değişiklikler

Öksürmede güçsüzlük

Atelektazi

Deri

Bası yarası

Atrofi

Genitoüriner sistem

Enfeksiyon

Taş oluşumu

Gastrointestinal sistem

Anoreksi

Kabızlık

Endokrin sistem

Bazal metabolizmada azalma

Diürez, natriürez artışı

Negatif nitrojen dengesi

Glikoz intoleransı

Hiperkalsemi ve kalsiyum kaybı

Merkezi sinir sistemi

Duysal değişiklikler

Motor aktivitede azalma

Otonom instabilite

Duygusal ve davranışsal bozukluklar, anksiyete

Entellektüel bozukluk, oryantasyon bozukluğu

Koordinasyon bozukluğu

Steroid kullanımına bağlı yan etkiler


Hiperglisemi riski

Yorgunluk-halsizlik

Sodyum-su tutulumunu

Kan basıncı yükselmesi

Büyüme hormonunun salgılanmasının engellenme

İştahı artışı, kilo artışı

Santral obesite ve aydede yüzü

Enfeksiyon riski

Osteoporoz, osteopeni ve osteonekroz riski

Ülser ya da gastrit riski

Davranış değişiklikleri

Hipokalemi (halsizlik, yüzeyel solunum, abdominal distansiyon, iştahsızlık, poliüri, mental

konfüzyon, aritmi, irregüler nabız gibi )

Ödem ve dekübit ülseri riski

Adrenal kriz riski (Alpaslan Kapucu 2008)

Steroidlerin yan etkilerini önlemek

Mental durumu değerlendiriniz ve değişiklikleri izlemek

GIS durumunu izlemek

Steroidleri yemeklerle, antiasidlere, sütle alınmasını sağlamak

Aspirin kullanımından kaçınmak

Gaitada gizli kanama kontrolü

Enfeksiyon kontrolü

Gereksiz invaziv girişimlerden kaçınmak

Hastaya bakım veren tüm personel için el yıkama

Beslenme durumunu izlemek

Yüksek protein ve kalsiyumlu diyet almasını sağlamak

Hiperglisemi ve glikozüri bulgularını izlemek

Kan elektrolitleri, AÇT, ödem bulgularını izlemek


İKB arttıracak durumları önlemek

Öksürük antitusif

Kusma antiemetik

Konstipasyonu önlemek, lavmandan kaçınmak

Koridorlardaki ve araç gereçten kaynaklanan kaçınılmaz

gürültüleri açıklayınız

Aşırı uyarılmayı önlemek

Sessiz, loş bir oda sağlamak

Kapı girişine uyarıcı yazı/not

Duygusal stresi önlemek

Sakin bir ortam sağlanması ve sürdürülmesi

Çocuk, aile ve ekip üyeleri ile açık iletişim


Güvenlik faktörleri

Hastayı yakın izlemek

Yatak kenarlıklarını kaldırmak

Yürüme ve GYA’ni desteklemek

Deri bütünlüğünü günlük değerlendirmek ve sürdürmek


Ağrı yönetimi


BG izlemi

Yaş (Ay) Motor gelişim Dil gelişimi Sosyal gelişim

2 Yüzüstü başını tutar Gülümser, izler

3 Yüzüstü baş ve göğsünü tutar

Eline konulan objeleri kavrar

Mırıldanma

4 Yuvarlanır, uzanır

6 Destekli oturur Agular, sese döner Nesneleri ağzına

sokar

8 Desteksiz oturur İsmine döner

10 Pençe kavrama, emekleme,

gezinme

Baybay yapar Bardaktan içer

12 Yürür ama kolayca düşer İlk kelimeler Parmak emme,

kutudan obje alma-

çıkarma

15 Kesintisiz yürür, kalemle

karalama yapar

Bir çok tekli kelime

bilir

Kaşık kullanabilir,

yardımla giyinebilir

18 Yardımla merdiven iner-çıkar,

tırmanır, top fırlatır

İki kelimeli cümleler Kule yapar,

diğerleriyle oynarXIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi56 (Rudolf et al 2011)

Kaynaklar (SKB)

Colen FN. (2008). Oncologıc Emergencıes: Superior Vena Cava Syndrome, Tumor Lysis Syndrome, and Spinal Cord Compression. J Emerg Nurs 2008;34:535-7.

Flounders, J.A., Ott, BB. (2003). Oncology emergency modules: spinal cord compression. Oncology nursing forum 30(1), E17.

Jefferson MR., et al. (2011). Pediatric Oncologic Emergencies. The Practical Journal Of PediatricEmergency Medicine 16(5): 57-67.

Kaplan M. Back Pain: Is It Spinal Cord Compression? Clinical Journal of Oncology Nursing 2009 13(5); 592-5.

Marrs JA. (2006). Nurse, My Back Hurts: Understand Malignant Spinal Cord Compression. ClinicalJournal of Oncology Nursing 10(1), 14- 18.

O’Phelan KH, Bunney EB, Weingart SD, Smith WS. (2012)Emergency Neurological Life Support: Spinal Cord Compression (SCC). Neurocritical Care17(1), 96-101.

O’Phalen KH, Bunney EB, Kuluz JW. (2015) Emergency Neurologic Life Support: Spinal CordCompression Neurocritical Care, 23(2), 129-135.

Pollono, D., Tomarchia, S., Drut, R., Ibañez, O., Ferreyra, M., & Cédola, J. (2003). Spinal cord compression: a review of 70 pediatric patients. Pediatric hematology and oncology, 20(6), 457-66.

Prusakowski MK., Cannone D. (2014). Pediatric Oncologic Emergencies. Emergency medicineclinics of North America 32(3): 527-548.

Shandro J., Sohoni A. (2011). A practical guide to pediatric emergency medicine: caring forchildren in the emergency department. Cambridge University Press, p.358-359.


Kaynaklar (KİBAS) Aysun S. (2006). Akut Kafa İçi Basınç Artımı ve Acil Yaklaşım. J Curr Pediatr 4(1): 9-11.

Beal, J., & Ryall-henke, L. (2013). Considerations For Neuroscience Nursing.

Carney NA, Chestnut R, Kochanek PM. Guidelines for the acute medical management of severe traumatic brain injury in infants, children and adolescents. Pediatr Crit Care Med 2003;4(supp3):S1-S75.

Emmez ÖH, Egemen E, Kafa İçi Basınç Artışı Tedavisinde Pratik Yaklaşımlarhttp://www.yogunbakimdergisi.org/managete/fu_folder/2010-02/html/2010-9-2-077-084.htm

Khanna, S., et al. (2000). Use of hypertonic saline in the treatment of severe refractory posttraumaticintracranial hypertension in pediatric traumatic brain injury. Critical care medicine, 28(4), 1144-1151.

Olson D. et al (2013). Effects Of Nursing Interventions O Intracranial Pressure. American Journal Of Critical Care, 22(5): 431-8.

Palmer J. (2000). Management of raised intracranial pressure in children. Intensive and Critical Care Nursing 6(1), 319–327.

Paul S, et al. (2013). Managing children with raised intracranial pressure: part one (introduction and meningitis). Nursing Children and Young People 25(10): 31-36.

Paul S, et al. (2014). Managing children with raised intracranial pressure: part two (brain tumours andintracranial bleeds). Nursing Children and Young People 26(1): 30-37.

Pitfield AF., Carroll AB., Kissoon,N. (2012). Emergency management of increased intracranial pressure. Pediatric emergency care, 28(2), 200-204.

Suadoni MT (2009). Raised intracranial pressure: nursing observations and interventions. Nursing Standard. 23(43), 35-40.

Shandro, J SohoniA (2011) Hematology and Oncology Emergencies . A Practical Guide to Pediatric Emergency Medicine: Caring for Children in Emergency Department. Cambridge Uni. Press, 78-81.


Kaynaklar (kitaplar)

Stefan DC, Rodriguez-Galindo C. (2014) Oncologic Emergency. Pediatric Hematology-Oncology in Countries with Limited Resources, Springer Inc, UK p.113-128.

Feusner J, Hastings CA, Agrawal AK. (2015) Supportive Care in Pediatric Oncology: A Practical Evidence-Based Approach, SpringerInc, UK. p.72-86.

Sabnis A, Finlay JL., Mueller S. (2015). NeurologicEmergencies. Supportive Care in Pediatric Oncology. Springer Berlin Heidelberg, Berlin. p.71-96.

Haut, C. (2005). Oncological emergencies in the pediatric intensive care unit. AACN Advanced Critical Care, 16(2), 232-245.

Tomlinson D, Kline NE (2010) Pediatric Oncology Nursing Advanced Clinical Handbook. Springer Inc, 453-60.


Soru

Nörolojik acillerde en sık görülen semptom hangisidir?

A) Ağrı

B) Kusma

C) Görme bozukluğu

D) Bilinç değişikliği

E) Paralizi



AĞRI

Teşekkür Ederim…


Documents

Onkolojik Aciller ve Hemirelik Yaklaımları: Nörolojik ...tpog.org.tr/uploads/19_Sunum/6 - Figen Işık Esenay.pdf · - Alt ekstremitelerde uyuşma, parestezi ve his kayb ... Hipovolemik