mr. Wouter van der Boon

ONTSLAG OP STAANDE VOET

S

Ontslag op staande voet

Kenmerken

Wettelijk kader

Dringende reden- wet;- praktijk;- Hoge Raad.

Procedureregels- onverwijldheid;- mededeling dringende reden.

Vervolgstappen;- werknemer;- werkgever.

Stappenplan

Kenmerken

Onmiddellijke beëindiging van de arbeidsovereenkomst- opzegtermijn hoeft niet in acht te worden genomen

De opzegverboden zijn niet van toepassing

Geen toestemming van het UWV WERKbedrijf vereist

De werknemer ontvangt vrijwel zeker geen WW-uitkering

Wettelijk kader

Artikel 7:677 van het Burgerlijk Wetboek (BW)

- lid 1: “Ieder der partijen is bevoegd de arbeidsovereenkomstonverwijld op te zeggen om een dringende reden, ondergelijktijdige mededeling van die reden aan de wederpartij.”

- lid 3: “…de partij die door opzet of schuld aan de wederpartij eendringende reden heeft gegeven om de arbeidsovereenkomstonverwijld op te zeggen [is schadeplichtig – WvdB]…”

Artikel 7:678 van het BW- dringende redenen voor de werkgever

Artikel 7:679 van het BW- dringende redenen voor de werknemer

Dringende reden (wet)

Artikel 7:678 lid 2 sub a t/m l BW (niet limitatief)a. misleiding bij sollicitatie;

b. in ernstige mate onbekwaam of ongeschikt;

c. dronkenschap of ‘liederlijk gedrag’;

d. diefstal, verduistering, bedrog(let op: strafrechtelijke termen niet gebruiken in ontslagbrief);

e. mishandeling, grove belediging of bedreiging;

f. verleiden tot handelingen in strijd met de wet;

g. opzettelijk of roekeloos beschadigen van eigendommen van werkgever;

h. opzettelijk of roekeloos blootstellen aan ernstig gevaar;

i. schending van de geheimhouding;

j. hardnekkig weigeren om te voldoen aan redelijke bevelen;

k. grovelijk veronachtzamen van de plichten van de arbeidsovereenkomst;

l. door opzet of roekeloosheid niet in staat zijn te werken.

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis.

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers.

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s.

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen.

Dringende reden (Hoge Raad)

Hoge Raad: “…bij de beoordeling van een ontslag op staande voetmoeten alle omstandigheden van het geval in onderlingverband en samenhang in aanmerking worden genomen…”

(HR 21 januari 2000, JAR 2000/45)

Dringende reden (Hoge Raad)

Belangrijkste uitgangspunt:

Bij de beoordeling van een ontslag op staande voet moeten alle

omstandigheden van het geval in onderling verband en samenhang in

aanmerking worden genomen, waaronder:

- de aard en ernst van de gedraging;- de aard van de dienstbetrekking;- de duur van de dienstbetrekking;- het functioneren van de werknemer;- persoonlijke omstandigheden.

Dringende reden (Hoge Raad)

De Hoge Raad heeft ook een aantal specifieke uitgangspunten geformuleerd:

- bij herhaling niet voldoen aan redelijke voorschriften werkgever is in beginsel een dringende reden;

- in beginsel geen dringende reden bij overtreden controlevoorschriften tijdens ziekte, tenzij bijzondere bijkomende omstandigheden. Passende sanctie is: stopzetten loon;

- in beginsel geen dringende reden indien werknemer weigert overwerk te verrichten, tenzij bijzondere bijkomende omstandigheden.

Dringende reden (Hoge Raad)

Uitgangspunten bij strafrechtelijke veroordelingen:

- staat het strafbare feit in relatie tot werkzaamheden?;- hebben de gedragingen zich in de privésfeer voltrokken?;- lijdt de werkgever schade als gevolg van de detentie?;- de ernst van het delict;- de onrust bij terugkeer, maar…;- het vertrouwen in de werknemer.

Procedureregels

Onverwijldheid

- de werkgever moet ‘voortvarend’ handelen (nader onderzoek + inwinnen juridisch advies mag)

Gelijktijdige mededeling dringende reden

- Let op formulering:

- geen “diefstal” of “verduistering” maar: “…zonder toestemming wegnemen van…”

- altijd redenen combineren: “voornoemde gedragingen vormen ieder afzonderlijk, maar in ieder geval gezamenlijk genomen, voldoende reden voor ontslag op staande voet”(HR 16 juni 2006, JAR 2006/171)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Dringende reden (praktijk)

Vier voorbeelden uit de praktijk:

1)Een werknemer kredietadministratie van een bank wordt strafrechtelijk veroordeeld voor ontucht met minderjarige stiefzoon.(X: HR 17 december 2010, JAR 2011/19)

2)Een werknemer komt niet opdagen bij een afspraak bij de bedrijfsarts en blijkt bij een spoedcontrole niet thuis(X: bijv. HR 8 oktober 2004, JAR 2004/259)

3)Een directeur van een woningbouwvereniging wordt op staande voet ontslagen zonder gehoord te zijn, maar na onderzoek door een recherchebureau en op basis van vijf verklaringen van werknemers. (X: Hof 's-Hertogenbosch 19 maart 2013, JAR 2013/107)

4)Een schoonmaker op Schiphol eet een geopend zakje pinda’s(√: Ktr. Haarlem 17 oktober 2000, JAR 2001/9)

5)Een medewerker van een warenhuis neemt een bakje pudding mee zonder af te rekenen(X: Ktr. Rotterdam 21 februari 2012, JAR 2012/232)

Vervolgstappen werknemer

Optie 1:

- binnen zes maanden na de opzegging kan de werknemer de nietigheid van het ontslag op staande voet inroepen;

- werknemer kan vervolgens in kortgeding (voorlopige voorziening) of bodemprocedure wedertewerkstelling + loondoorbetaling vorderen.

Optie 2:

- werknemer kan berusten in het gegeven ontslag maar daarna een kennelijk onredelijk ontslagprocedure starten.

Vervolgstappen werkgever

Alsnog schikken door middel van een minnelijke regeling (vaststellingsovereenkomst)

Voorwaardelijk ontbindingsverzoek

- VoordeelDe arbeidsovereenkomst is geëindigd, ongeacht de uitkomst van de bodemprocedure. De loonvordering kan nooit meer belopen dan het loon over de periode vanaf het ontslag op staande voet tot de datum van voorwaardelijke ontbinding.

- NadeelDoor de kantonrechter wordt vaak een vergoeding aan de werknemer toegekend. Onzeker of de vergoeding direct opeisbaar is (let op: formulering ontbindingsverzoek).

Stappenplan

Stap 1:Vaststellen dringende reden: het verrichten van onderzoek (+ horen werknemer) en inwinnen juridisch advies. Let op onverwijldheid: geen lange periode voorbij laten gaan voordat actie wordt ondernomen.

(Stap 2 - optioneel):Gelijktijdige mededeling tijdens (vervolg-)gesprek: direct bij het verlenen van het ontslag de dringende reden meedelen.

Stap 3:Ontslag op staande voet schriftelijk bevestigen: goed omschrijven welke dringende reden(en) aan het ontslag op staande voet ten grondslag ligt of liggen.

Stap 4:Vaststellen eindafrekening, schadevergoeding?

Stap 5:Eventueel voorwaardelijk ontbindingsverzoek indienen of een vaststellingsovereenkomst sluiten.

Vragen

mr. Wouter van der Boon

ONTSLAG OP STAANDE VOET

S