Organy pomocnicze

Wspólnot

Europejskich

Wspólnoty Europejskie charakteryzuje

oryginalny system instytucjonalny, który

odróżnia je od klasycznych organizacji

międzynarodowych.

Państwa, które podpisały traktaty

europejskie, uzgodniły zrzeszenie się części

swej suwerenności na rzecz niezależnych

organów reprezentujących zarówno interesy

państwowe poszczególnych krajów

członkowskich, jak i interes wspólnotowy.

Głównymi podmiotami tego systemu są z jednej

strony Rada Europejska, a z drugiej instytucje

Wspólnot Europejskich, do których należą:

Rada Unii Europejskiej, Komisja Europejska,

Parlament Europejski, Europejski Trybunał

Sprawiedliwości i Sąd Pierwszej Instancji oraz

Trybunał Obrachunkowy.

Do instytucji przewidzianych w traktatach

europejskich należą również organy pomocnicze,

takie jak:

Komitet Ekonomiczno–Społeczny,

Komitet Regionów, Europejski Bank Centralny

oraz Europejski Bank Inwestycyjny.

Rada Europejska

impuls polityczny l decyzja strategiczna

l Coreper wspomaganie procesu

v decyzyjnego

Parlament Europejski Rada Unii Europejskiej Komitet

Ekonomiczno-Społeczny

współdecydowanie decydowanie

konsultowanie l Komitet Regionów

kontrolowanie l

debatowanie v Komitet Konsultacyjny

Komitety Zarządzające Komisja Europejska

Komitety Regulacyjne administrowanie Inne komitety i instytucje

współdziałanie wykonywanie opiniowanie

Europejski kontrolowanie Trybunał Obrachunkowy

Trybunał Sprawiedliwości inspirowanie kontrola budżetu Wspólnot

interpretowanie Sąd Pierwszej Instancji

sądzenie orzekanie w niektórych sprawach

Rys. Schemat Instytucji Unii Europejskiej

Przewodniczący Rady Europejskiej

Herman Van Rompuy

Komitet Ekonomiczno-Społeczny

Komitet Ekonomiczno-Społeczny (KES) pozwalana włączenie do życia Unii Europejskiejprzedstawicieli różnych dziedzin życiagospodarczego i społecznego. Jest organemdoradczym, którego zadaniem jest wyrażanie opiniina temat polityki gospodarczej i społecznejw ramach Wspólnot Europejskich.

W Komitecie Ekonomiczno-Społecznym działajątrzy grupy reprezentujące pracodawców,pracowników i środowiska innych podmiotów

społeczno-gospodarczych.

Komitet Ekonomiczno- Społeczny przygotowuje

i udostępnia pozostałym organom WE opinie na

temat określonych kwestii ekonomicznych

i społecznych. Komitet jako organ doradczy musi

być wysłuchany przez Radę Europejską i Komisję

Europejską

w sprawach wyliczonych w traktatach, tzn. w takich

dziedzinach jak podatki, edukacja, zdrowie,

ochrona konsumentów, sieci transeuropejskie,

swobodny przepływ osób i kapitału. Rada i Komisja

mogą, jeśli uznają to za konieczne, zasięgnąć opinii

Komitetu we wszystkich innych sprawach.

Komitet Regionów

Komitet Regionów został powołany na mocy

traktatu Maastricht z inicjatywy Niemiec, na skutek

działań podejmowanych przez niemieckie landy

i Zgromadzenie Regionów Europy, w celu stworzenia

niezależnej europejskiej instytucji reprezentującej

interesy regionalnych i lokalnych organizacji

samorządowych.

Jego status prawny i instytucjonalny zbliżony jest

do Komitetu Ekonomiczno-Społecznego.

Siedziba Komitetu

Regionów w Brukseli

Rada i Komisja obowiązkowo zasięgają

konsultacji Komitetu Regionów

w wypadkach przewidzianych przepisami

traktatów, to znaczy w zakresie funduszy

strukturalnych i funduszu spójności,

edukacji, zdrowia i sieci transeuropejskich.

Komitet może wydawać opinie z własnej

inicjatywy, jeśli uzna, że działania

podejmowane przez Radę lub Komisję

dotyczą problemów regionalnych.

Europejski Bank Centralny

Europejski Bank Centralny (EBC) z siedziba

we Frankfurcie nad Menem powstał na

podstawie wcześniej funkcjonującego

Europejskiego Instytutu Walutowego.

Podstawowym Zadaniem EBC jest utrzymanie

stabilnej waluty europejskiej (euro).

Cel ten osiągany jest poprzez współpracę EBC

z bankami narodowymi poszczególnych

członków UE, skupionych w Europejskim

Systemie Banków Centralnych.

Siedziba Europejskiego Banku

Centralnego z siedzibą we

Frankfurcie

Podstawę prawną dla obu instytucji stanowi

Traktat o ustanowieniu EWG

z 25 marca 1957 roku. Wprowadzenie do

organów WE Europejskiego Banku Centralnego

wiążę się z realizacją trzeciego etapu Unii

Gospodarczo-Walutowej (UG-W).

Europejski Bank Centralny posiada osobowość

prawną i jest niezależny od wpływów politycznych.

Członkowie jego władz nie mogą przyjmować

jakichkolwiek instrukcji ani od instytucji unijnych,

ani od przedstawicieli państw członkowskich.

EBS posiada własny niezależny budżet.

Kapitał Banku wynosi 5 miliardów euro i może

zostać podwyższony, a jego jedynymi właścicielami

są państwa członkowskie UE.

Do kompetencji EBC należy: definiowanie

i realizacja polityki pieniężnej. Wspólnoty, ustalanie

stóp procentowych, przeprowadzanie operacji

walutowych, utrzymywanie oficjalnych rezerw

walutowych państw członkowskich i zarządzanie

nimi, piecza nad działaniem systemów płatniczych,

decydowanie o emisji banknotów euro.

Europejski Bank Inwestycyjny

Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) został utworzony1 stycznia 1958 roku w celu zapewnienia państwomczłonkowskim dodatkowych środków służącychpogłębianiu współpracy gospodarczej Wspólnot.Jest jedną z najstarszych instytucji wspólnotowych.

EBI ma osobowość prawną, a jego członkami sąwszystkie państwa członkowskie WE. Od 1993 roku, namocy traktatu z Maastricht, EBI funkcjonuje jakoinstytucja finansowa Unii Europejskiej.

Bankiem kieruje Rada Gubernatorów, w której składwchodzą ministrowie finansów 27 krajów członkowskich.Wydaje ona ogólne zalecenia dotyczące politykikredytowej i kontroluje ich wykonanie.

Siedziba Europejskiego Banku

Inwestycyjnego z siedzibą w Luksemburgu

Europejski Bank Inwestycyjny jest ważnym

instrumentem finansowym UE- w pewnym sensie

bankiem domowym Wspólnoty. Zapewnia on kredyty

inwestycyjne i przyczynia się do urzeczywistnienia

ważnych celów Wspólnoty, takich jak zrównoważony

i stabilny rozwój wspólnego rynku. W tym celu Bank

prowadzi działalność nie nastawioną na zysk

i udziela pożyczek oraz gwarancji umożliwiających

finansowanie projektów we wszystkich sektorach

gospodarki, na przykład rozwoju regionów słabiej

rozwiniętych, modernizacji lub przekształceń

przedsiębiorstw, projektów transportowych, ochrony

środowiska, energetycznych itp.

Wykonując swe zadania, EBI ułatwia

finansowanie programów inwestycyjnych ze

wsparciem funduszy strukturalnych i innych

instrumentów Wspólnoty.

Część pomocy EBI kierowana jest także do

krajów niebędących członkami UE: krajów

przedakcesyjnych, Rosji i państw Europy

Wschodniej, krajów basenu Morza

Śródziemnego oraz obszarów leżących poza

Europą (krajów Afryki, Azji oraz Ameryki

Łacińskiej).

Prawo Unii

Europejskiej

Na porządek prawny Unii Europejskiej

składają się przede wszystkim:

prawo pierwotne,

prawo wtórne,

porozumienie międzynarodowe.

Prawo pierwotne

Pierwotne prawo wspólnotowe jest najważniejsze

w systemie prawnym Wspólnot Europejskich (WE).

Istnieje pisane i niepisane prawo pierwotne.

Pisane prawo pierwotne WE stanowią

przede wszystkim traktaty założycielskie Wspólnot

i traktaty je modyfikujące.

Na nienapisane prawo pierwotne składają

się ogólne zasady prawne oraz prawo zwyczajowe.

Prawo wtórne

Prawo wtórne to prawo tworzone przez organy

Wspólnoty. Obejmuje ono wszystkie akty prawne

przyjęte na podstawie traktatów. W skład prawa

wtórnego wchodzą:

rozporządzenia,

dyrektywy,

decyzje,

zalecenia i opinie wydawane przez uprawnione

organy i instytucje wspólnotowe.

Rozporządzenia to najważniejsze akty prawne we

Wspólnotach. Są publikowane w Dzienniku

Urzędowym Unii Europejskiej i wchodzą w życie

albo z datą wyznaczoną w tekście, albo

w dwudziestym dniu po publikacji.

Za odpowiednik rozporządzeń w prawie krajowym

można uznać ustawy.

Dyrektywy nie mają swojego odpowiednika

w ustawodawstwie krajowym. Są wiążące co docelu dla każdego państwa członkowskiego, doktórego są skierowane. Konstrukcja dyrektywjest kompromisem pomiędzy koniecznościązachowania jednolitości prawa wewnątrz UE

a potrzebą jak największego poszanowaniaróżnorodności poszczególnych państwczłonkowskich. Z tego względu dyrektywywydawane są głównie w takich dziedzinach,

w których chodzi o zbliżenie, a nie ujednolicenieprawa państw członkowskich.

Decyzje służą do regulowania przypadków

indywidualnych. Zazwyczaj decyzje wymieniają

swoich adresatów imiennie.

Decyzja jest więc typowym aktem indywidualnym

porównywanym na gruncie prawa krajowego

z aktem administracyjnym. Większość decyzji

wydaje Komisja Europejska. Jest to instrument

prawny wykorzystywany przez Komisję do

codziennego działania.

Zalecenia i opinie nie ustanawiają żadnych praw

ani obowiązków. Ich głównym celem jest

przekonywanie lub pomoc w interpretacji innych

aktów prawnych.

Opinie skierowane przez Komisję do rządów są

tylko wyrazem pewnego stanowiska,

zaproszeniem do przyjęcia pewnych zasad

postępowania, a nie wiążącym prawem.

Nadrzędność prawa wspólnotowego

nad prawem krajowym

Według Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości

zasada nadrzędności prawa europejskiego polega

na tym, że żaden organ państwowy nie stosuje

przepisu prawa wewnętrznego kolidującego

w danym wypadku z regulacją wspólnotową.

Tak więc jest to nie tyle prymat ważności, co

pierwszeństwo w zastosowaniu. Wymusza to na

władzach państw członkowskich konieczność

dostosowania prawa krajowego do prawa

wspólnotowego.

Procedury podejmowania decyzji

w Unii Europejskiej

Unia Europejska to organizacja nietypowa.

Nie ma cech tradycyjnych rozwiązań

charakterystycznych dla międzynarodowych

organizacji ani wzorców typowych dla państw

narodowych.

Proces podejmowania decyzji w ramach Unii

Europejskiej jest bardzo skomplikowany.

Instytucją, w której cały proces decydowania

bierze początek, jest Komisją Europejską.

Jest ona jedyną instytucją posiadającą prawo

inicjatywy ustawodawczej. Z formalnego punktu

widzenia Komisja, opracowując projekt aktu, jest

całkowicie niezależna, ograniczona jedynie

zasadą kierowania się dobrem Wspólnoty.

Większość rozwiązań wspólnotowych

odnoszących się do określonych polityk zapada,

gdy zastosowana zostanie tak zwana metoda

europejska. Mówi się, iż przepis na tę metodę

brzmi następująco: Komisja proponuje, Rada

rozporządza, Parlament poprawia.

W ramach proceduralnych zasad odnośnie

uchwalania decyzji w UE istnieje ponad

20 różnych trybów postępowania decyzyjnego.

Cztery z nich mają znaczenie podstawowe.

Są to procedury:

konsultacji, współpracy, współdecydowania, zgody.

Procedura konsultacji jest dosyć prostą

procedurą, ograniczającą się wyłącznie do

jednego czytania . Ostatecznym decydentem jest

tutaj Rada UE, która jednak nie może podjąć

decyzji bez zasięgnięcia opinii Parlamentu

Europejskiego.

Procedura współpracy przewiduje już dwa

czytania i jako taka jest już o wiele bardziej

skomplikowana. Nowym, bardzo ważnym

elementem pojawiającym się w tym trybie

podejmowania decyzji jest zdolność Parlamentu do

złożenia weta wobec propozycji projektu Komisji.

W ramach procedury współdecyzji

przewidziane są już trzy czytania, gdyż jest ona

najbardziej skomplikowana. Jej istotą jest

równorzędna rola Parlamentu z Radą UE

w zakresie prawodawstwa.

Ostatnią z czterech kluczowych procedur

podejmowania decyzji w Unii Europejskiej

jest procedura zgody. Różni się ona

zasadniczo od pozostałych procedur.

Przyjęcie określonych aktów prawnych

jest uzależnione od zgody Parlamentu.

Uzyskanie jej stanowi warunek konieczny

uchwalenia aktu. Procedura ta ma

zastosowanie w niewielu wypadkach.

Budżet Unii

Europejskiej

Zasady konstruowania

budżetu

Budżet Unii jest konstruowany na dwóch

poziomach: perspektywy wieloletniej oraz

budżetu rocznego.

Przykładem planu o wieloletniej perspektywie

finansowej, określającej maksymalne ramy

finansowe, jest plan finansowy przyjęty na lata

2007-2013. Wieloletni plan finansowy, ustalając

główne priorytety na kilka lat, ułatwia

opracowywanie budżetów rocznych.

Budżet roczny zawiera dokładne określenie

wielkości przychodów i wydatków na dany rok.

Konstrukcja budżetu rocznego podlega regułom

jedności i równowagi. Jedność budżetu oznacza,

że wszystkie wydatki i dochody muszą zostać ujęte

w jednym budżecie, a zasada równowagi nie

dopuszcza do powstania deficytu budżetowego,

czyli dochody i wydatki muszą się równoważyć.

Ta druga zasada uniemożliwia zaciąganie

kredytów przez UE.

Wkład do budżetu poszczególnych państw

członkowskich w dużej mierze zależy od ich

potencjału gospodarczego, który wynika z liczby

mieszkańców i produktu krajowego brutto

przypadającego na osobę w danym kraju.

Najwięcej do budżetu wpłacają Niemcy, następnie

kolejno: Wielka Brytania, Francja i Włochy.

Źródła dochodów budżetu

Unii Europejskiej

Unia Europejska jest finansowana głównie ze

środków przekazywanych przez państwa

członkowskie są to tak zwane środki własne.

Do środków własnych zaliczamy: wpływy od państw członkowskich uzależnione od

ich dochodu narodowego brutto (DNB) stanowiąnajwiększe źródło środków finansowych i stanowiły

w 2008 roku 69%;

część dochodów z podatku od towarów usług (VAT)

tradycyjne zasoby własne pochodzące głowniez opłat celnych wynikające ze wspólnej taryfy celnejpobieranej przy wymianie handlowej z krajamispoza UE

pozostałe wpływy, pochodzące ze składek państwspoza UE na niektóre programy unijne, z karfinansowych nakładanych na przedsiębiorstwa, naprzykład za łamanie prawa dotyczącego konkurencjiitp.

Wydatki budżetowe Unii

Europejskiej

W latach poprzednich wydatki na rolnictwo

pochłaniały największa część budżetu

Unii Europejskiej. W 1988 roku na ten cel

przewidziano blisko 65% całości budżetu, a obecnie

te wydatki wynoszą tylko około 40%.

Trwały rozwój i zwiększenie poziomu zatrudnienia

ma największy udział w planach finansowych Unii

Europejskiej na lata 2007-2013.

Dla poprawy poziomu gospodarki fundusze są

przeznaczone na badania naukowe i edukację oraz

na rozwój sieci transferowej.

Ochrona naturalnych zasobów i zarządzanie

nimi to w głównej mierze wydatki związane

z rolnictwem. Państwa członkowskie, chcąc utrzymać

przystępne ceny żywności, muszą wspomagać ten

dział gospodarki.

Pozycja Unii Europejskiej na arenie

międzynarodowej i jej wizerunek wśród

obywateli innych państw jest ważnym elementem

działań związanych z polityką zagraniczną.

Udział wydatków w budżecie na ten cel stale

wzrasta. W roku 1988 wynosił 2%, w roku 2002

wzrósł do 4%, a w latach 2007-2013 wyniesie

średnio około 6%.

Inne wydatki, w tym administracyjne,

od wielu lat stanowią podobną część budżetu

Unii Europejskiej. Są to koszty utrzymania

budynków, infrastruktury technicznej i personelu

instytucji Unii Europejskiej.

Obywatelstwo Unii Europejskiej, wolność,

bezpieczeństwo i wymiar sprawiedliwości .

Wydatki na ten cel są przeznaczone na ochronę

dziedzictwa kulturowego i bogactwa różnorodności

kulturowej regionów Unii Europejskiej opartej na

wspólnych wartościach.

Gospodarka

Unii Europejskiej

Cztery swobody wspólnego rynku UE:

• Swobodny przepływ towarów

• Swobody przepływ kapitału

• Swobodny przepływ usług

• Swobodny przepływ ludzi

Rys. Podstawy jednolitego rynku wewnętrznego UE

Historia integracji walutowej

Jednym z celów integracji europejskiej były próby

pogłębiania współpracy monetarnej. Konkretne

działania zaowocowały w roku 1971 tak zwanym

planem Wernera, na podstawie którego, powstał

system powiązania kursów walutowych nazwany

europejskim wężem walutowym.

W roku 1979 powrócono do założeń ograniczania

wahań kursów, tworząc Europejski system

walutowy.

W tym czasie utworzono Europejską Jednostkę

Walutową (ECU), która stała się jednostką rozliczeń

handlowych między państwami członkowskimi

(nie była środkiem płatniczym codziennego użytku,

lecz jednostką, na którą przeliczano waluty

narodowe). Działania te stały się podstawą

utworzenia Unii Gospodarczo-Walutowej (UG-W).

Jej wprowadzenie rozłożono na trzy etapy:

etap pierwszy od 1990 roku polegał na

zacieśnianiu współpracy banków centralnych

i zniesieniu ograniczeń w wymianie walutowej;

etap drugi od 1994 roku to wyrównywanie

poziomów gospodarczych w krajach

Unii Europejskiej oraz przygotowanie do

wprowadzenia wspólnej waluty, polegające na

ograniczeniu inflacji, zmniejszeniu deficytów

budżetowych i obniżenia zadłużenia państw;

etap trzeci od 1999 roku to stopniowe

wprowadzenie do obrotu wspólnej waluty

Stabilność wartości wspólnej waluty wymaga

wiarygodności gospodarek narodowych państw

członkowskich. Dlatego wprowadzenie trzeciego

etapu integracji walutowej wymagało spełnienia

przez państwa kryteriów konwergencji

(zwanych tez kryteriami zbieżności lub spójności).

Kryteria konwergencji to:

Inflacja nie może wynosić więcej niż 1,5 punktu

procentowego powyżej średniej stopy inflacji

w trzech krajach Unii Europejskiej, w których inflacja

była najniższa.

Długoterminowe stopy procentowe nie mogą

przekroczyć średniej stóp procentowych w trzech

krajach o najniższej inflacji o więcej niż 2 punkty

procentowe.

Deficyt budżetowy nie może przekroczyć 3% produktu

krajowego brutto (PKB).

Dług publiczny nie może być większy niż 60% produktu

krajowego brutto.

Kurs wymiany walut powinien być stabilny w ciągu

ostatnich dwóch lat.

Spełnienie tych kryteriów jest gwarancjąstabilności cen oraz trwałości i stabilności kursunowej waluty. Rada Europejska w celu wzmocnienianadzoru nad budżetami narodowymi przyjęław czerwcu 1997 roku Pakt stabilności i Wzrostu.

Przewiduje on między innymi możliwość nałożeniakar finansowych na państwa, które dopuszcza dopowstania nadmiernego deficytu budżetowego.Istnieje możliwość odstąpienia od stosowania karw wypadku spadku wyników gospodarczych danegokraju oraz gdy państwo zobowiąże się dozmniejszenia deficytu w kolejnych latach.

W takiej sytuacji są obecnie Francja i Niemcy,najwięksi płatnicy do budżetu unijnego.

Korzyści i koszty

wprowadzenia euro

Do korzyści wynikających z wprowadzenia euro należą:

stabilizacja gospodarek krajów członkowskichspowodowana koniecznością spełnienia kryteriówkonwergencji, czego efektem jest stabilność ceni niska inflacja;

uniknięcie kosztów wymiany walut przy transakcjachwewnątrz unii monetarnej;

eliminacja ryzyka zmiany kursów walutw rozliczeniach między krajami członkowskimi, coułatwia przepływ towarów, usług, osób i kapitału;

cdn.

możliwość porównywania cen, co prowadzi do ichwyrównywania;

ułatwienia dla podróżujących w dokonywaniuzakupów za granicą;

pojawienie się na rynkach światowych silnej waluty,będącej konkurencją dla dolara amerykańskiego;

polepszenie konkurencyjności Unii Europejskiejw stosunku do gospodarek Stanów Zjednoczonychi Japonii.

Unia walutowa niesie za sobą również koszty jejwprowadzenia. Do najważniejszych z nich należą:

nakłady poniesione na przystosowanie systemubankowego (sieć informatyczna, szkoleniapracowników, przystosowanie urządzeń) doobsługi nowej waluty;

utrata zysków banku i instytucji finansowychpochodzących z transakcji wymiany dawnychwalut krajowych;

rezygnacja państw członkowskich z indywidualnejpolityki pieniężnej i polityki kursu walutowego jakoinstrumentu wspomagającego gospodarkikrajowe;

Prawa i obowiązki

obywateli państw

Unii Europejskiej

Należą do nich między innymi:

swoboda poruszania się i pozostawania w obrębie

Unii,

prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego

i władz lokalnych w miejscu zamieszkania,

ochrona konsularna i dyplomatyczna ze strony

wszystkich państw członkowskich,

prawo składania petycji do Parlamentu Europejskiego

i skarg do rzecznika praw obywatelskich Unii

Europejskiej

prawo dostępu do dokumentów instytucji europejskich.

Korzystanie z praw, jakie mają obywatele Unii,

nakłada także pewne obowiązki.

Takie sformułowanie znalazło się w preambule

Karty Praw Podstawowych. Tak więc na przykład

swobodny przepływ osób nakłada na pracodawców

obowiązek zatrudnienia pracownika z innego kraju

członkowskiego na takich samych zasadach jak

miejscowych pracowników.

Oprócz wspólnych praw i obowiązków obywateliUnii dotyczą także obowiązki prawa krajowego, o ilenie są one sprzeczne z prawem wspólnotowym.Polska konstytucja przewiduje między innymiobowiązek przestrzegania prawa, ponoszeniaciężarów i świadczeń publicznych, obrony ojczyzny,dbałości o stan środowiska naturalnego oraz troskio dobro wspólne. Podobny zakres obowiązkówspoczywa również na obywatelach innych państwUnii. Część z tych obowiązków ma charakteruniwersalny. Dbałość o stan środowiskanaturalnego nie może dotyczyć wyłącznie kraju,którego jest się obywatelem.

Proces integracji Polski

z Unią Europejską

Układ europejski i kryteria kopenhaskie

Stosunki dyplomatyczne między Polską

a Europejską Wspólnotą Gospodarczą zostały

nawiązane dopiero we wrześniu 1988 roku.

Pierwszym ambasadorem RP akredytowanym prze

Wspólnotach w Brukseli został Jan Kułakowski.

W grudniu 1990 roku rozpoczęto pierwsza rundę na

temat negocjacji umowy o stowarzyszeniu.

Na czele ekipy negocjującej układ stanął Jacek

Saryusz-Wolski, który niedługo potem został

pełnomocnikiem rządu do spraw integracji

europejskiej oraz pomocy zagranicznej.

Prawie roczny okres negocjacji nad Układemeuropejskim zakończył się jego podpisaniem

(16 grudnia 1991 roku).

W dniach 21-22 czerwca 1993 roku odbyło sięposiedzenie Rady Europejskiej w Kopenhadze, naktórym przywódcy UE zdefiniowali i przyjęli kryteriaoceny gotowości państw Europy

Środkowo-Wschodniej do członkostwa w UE.

Były to tak zwane kryteria kopenhaskie, którychspełnienie umożliwia państwu kandydującemuubieganie się o członkostwo w Unii Europejskiej

(patrz tabela).

Kryteria kopenhaskie dotyczące kraju kandydującego

Kryteria polityczne Kryteria

ekonomiczne

Kryteria

zdolności

- osiągnięcie przez państwo

kandydujące stabilności instytucji

gwarantujących:

- demokrację (m.in. reforma

i wzmocnienie administracji

publicznej, kodeks etyki służby

cywilnej)

- rządy prawa (m.in. reforma

sądownictwa, działania

antykorupcyjne)

- przestrzeganie praw człowieka

(m.in. prawo azylowe, kwestie

aresztowania przedprocesowego,

odwoływanie się od nadużyć policji)

- poszanowanie i ochronę mniejszości

- funkcjonowanie

sprawnej

gospodarki

rynkowej

- istnienie

potencjału

mogącego

sprostować presji

konkurencji i sił

rynkowych

wewnątrz Unii

Europejskiej

- zdolność do

przyjęcia

obowiązków

wynikających

z członkostwa

- zdolność do

wypełniania celów

Unii Politycznej,

Gospodarczej

i Walutowej

- zdolność do

korzystania

z praw

wynikających

z członkostwa

Kryteria niezależne dotyczące

UE w momencie przyjmowania

nowego kraju

Unia będzie właściwie przygotowana na

przyjęcie nowego członka przyjęcie nowego członka

nie zahamuje tempa procesu integracji europejskiej.