Diller ve Disiplinler Arasında Performans Sanatının Geleceği

Dr. Özgür Uçkan

Dr. Özgür Uçkan

Hüseyin Katırcıoğluʼnun anısına...

Dr. Özgür Uçkan

diller arasında

Dr. Özgür Uçkan

sanat ve dilDil, bir nesnenin veya bir sürecin simgeler, işaretler ve seslerle, yani “kendisi olmayan bir şeyle” ifade edilmesidir. (William S. Burroughs)

Sanatın kullandığı ortam, ister tuval-yağlı boya, ister ses-hava, ister beden-boşluk, isterse elektronik ortam-dijital enformasyon olsun fark etmez. Çünkü tıpkı nesne gibi ortam da sanat eserini tanımlamaz.

“Yoldur eser, bitmiş iş değil" (Paul Klee). Varılacak yer, gidilecek yönün değil, yolda-olma-halinin kendisinin belirlediği bir süreç; deneyim, eylem, hayat, hakikat, durum, duruş gibi nosyonlarla kurulan ve bizzat sanat eseri olan bir yol…

Yol, deneyimdir. Sanat hakikati deneyimler.

“Deneysel sözcüğü, başarı ya da başarısızlık terimleriyle yargılanmaya yazgılı bir edim değil, yalnızca sonucu bilinmeyen bir edim olarak anlaşıldığında anlamını bulur.” (John Cage)

Dr. Özgür Uçkan

sanat ve dilSanat ʻmedyumʼsuz yapamaz ve sanatın medyumla ilişkisi dil(ler) ile olan ilişkisine bağlıdır.

Sanat, kendisi sayesinde vücut bulduğu, içine nüfuz ettiği veya sızdığı ya da yaratılmasına katıldığı medyumla ilişkisini dil içinde kurar.

Bu dil(ler) semantik, plastik, görsel, işitsel, eylemsel (kinetik) veya teknolojik olabilir ya da tümü/ bir kısmı etkileşim içinde bulunabilir…

Sanatın yaptığı da genellikle budur: dilleri etkileşim içine sokmak ve yüzleştiği kaosu anlamaya / anlamlandırmaya uğraşırken yeni diller kurmak, yeni düzenlemeler (agencement) türetmek, yeni kaçış çizgileri bularak bu düzenlemelerden özgürleşmek…

Dr. Özgür Uçkan

sanat, dil, süreç ve nesne

Sanatsal dil yaratım sürecini bakışa açar.

Nesne ise bu süreci örterek, gizleyerek ʻdeğerʼ kazanır.

Sanatın nesne üretirken bile nesneden özgürleşmesinin arkasında yine bu dil bağı bulunur.

Sanat üretilen ʻişʼte konuştuğu dili görünür kılarak süreci dışa vurur ve işin nesneye dönüşmesine engel olur.

Performans sanatı, eylemi bir dil ve bedeni bir medyum olarak ʻkullanırkenʼ nesneden kurtulup süreci plastikleştirmeyi hedefler.

Dr. Özgür Uçkan

sanat, dil, süreç ve nesne

Tüm 20. yüzyıl sanatı, sanatsal sürecin nesneden arınma öyküsüdür.

Sanat, “nesne” değil “iş”tir.

Süreçtir ve ürettiği nesnede de sürecini anlatır.

Bizi çarpan üretim sürecini görünür kılmasıdır.

Sanatın yüceleştirilmesi onu nesneye indirger ve yaftalar. Onu dondurur. Etkisiz kılar.

Dr. Özgür Uçkan

sanat, dil, süreç ve nesne

“21. Yüzyılda sanat nesnesiz olacak. Nesneler aslında izleyici ile sanatçının niyetleri arasında birer engel. İzleyici ve sanatçı arasındaki dolaysız enerji alışverişi için nesneler aradan çekilmek zorunda.”

“Marina Abromovic in Conversation”, New Moment, special issue “La Biennale di Venecia”, N: 7, Spring 1997

Dr. Özgür Uçkan

InterMediaFluxus - Dick Higgins - 1964 - “InterMedia” / MecralarArası

Performans sanatının iletişim ortamı olan “medyum”ların kesişme ve etkileşimiyle yeni işlevler kazanmasını temsil eden bir kavram olarak, her türlü sanatsal ifadenin vücut bulabileceği “plastik” bir “gramer”e referansta bulunur.

Bu kavram “ara-da olma”yı, “ara-varlık”ı anlamlandıracak ve ifade edecek göçebe dili, üslubu, tarzı konumlar.

Dick Higgins, “Intermedia Chart,” 1995. Postcard, 5 X 7

Dr. Özgür Uçkan

InterMediaKavram,

farklı sanat dillerinin arasında gidip gelen,

onları sürekli birbirlerine bağlayarak ya da aralarındaki karşıtlıklardan yararlanarak yeni dile getirme yolları keşfeden

bir “ara-dil”i belirtir.Robert Watts, F/H Trace, 1979. Performed at the Kitchen, New York

Dr. Özgür Uçkan

InterMediaAma bunun da ötesinde,

sanatın yüceltilmesi ve sonrasında giderek çoraklaşmasına uzanan, steril, kimi zaman da faşizan yolu tersine yürüyerek,

ara patikalara girmeyi, tekerlek izlerinden sapmayı göze alarak,

sanatsal eylemler ve gündelik hayat pratikleri,

sanatsal dil ve sosyal süreç,

sanat ve politika arasında,

kısaca sanat ve hayat arasında

göçebe, akışkan bir akımlar ağının tecrübe edilmesine referansta bulunur.

Dr. Özgür Uçkan

InterMedia“InterMedia”,

bir sanat akımı, bir sanat yapma türü, bir sanatsal dilden çok;

hayat, dil, birey ve topluluk arasındaki ilişkileri

hakikatle aynı özden ilmeklerle,

diller ve medyalar arasında kodlanmamış, dolayısıyla da deşifre edilme gereği duyulmayacak bağıntıları kullanarak dokuyan

bir “ağ bilgisi”dir

Dr. Özgür Uçkan

InterMediaSanatın çeşitli türleri arasında çok-boyutlu ilişkiler kurarak yeni bir ifade tarzı, giderek farklı bir dil oluşturmaya yönelen,

daha doğrusu bu dilin akışkan imkanlarını sürekli bir deneyimin konusu haline getiren

performans sanatı,

InterMedial (DillerArası) karakteriyle,

aralarında gidip gelerek ince bir ağla birbirine bağladığı, video ve fotoğrafı da kapsayan plastik sanatların, müziğin, dansın, tiyatronun

kendilerine özgü dillerine de dönüştürücü etkilerde bulunmayı sürdürüyor.

Dr. Özgür Uçkan

disiplinler arasında

Dr. Özgür Uçkan

“sosyal plastik”Joseph Beuys, “sosyal plastik” teorisiyle kendi hayatını sanat nesnesi haline getirir.

“İnsanların performansa yüzeysel katılımı yetersizdir, böylece etkinlik içerikten yoksun hale gelir. İnsanları harekete geçirmek için çok daha güçlü bir enerji gerekir; bütün yaratım sürecinin etkin hale getirilmesi zorunludur.” (Beuys)

Beuys'un sorunu gerçek bir iletişimdir ve bunun bir tinsel amaçlılık halinde gövdeden geçerek gerçekleşebileceğini savunur.

Joseph Beuys, How to Explain Pictures to a Dead Hare, Dresden, 1965

Dr. Özgür Uçkan

terapiBeuysʼun, yani, eylemleriyle ve seçtiği temel malzemelerle, hayvanlar ve bitkilerle, kısaca hayatla ilişki kurarak kendini yapan bir “sosyal heykel”den yayılan iletişim ve terapi imkanı…

Bozucu etkilerini her yerde gördüğü derin bir yaraya sosyal plastiğiyle şamanist bir tedavi uygulamak:

“Entellektüele, insan olarak, uç bir konumda bulunduğunu ve yer yer hasta olduğunu göstermek gerek. Bu bakış açısından eylemin gerçekten tedavi edici bir karakteri var.” (Beuys)

Dr. Özgür Uçkan

InterMedial plastik gramer

Beuysʼun birbirinden ayırdedilemeyecek sözü ve eyleminin açığa vurduğu dilsel imkanlar, performans sanatı için hala keşfedilmeyi bekleyen inter-medial bir plastik gramerin varlığını sezdirir.

“Burada geleneksel eser kavramı ortadan kalkar, çünkü Beuysʼtan sonra, yaratıcı süreç sosyal pratikle zorunlu bir bağ kurar, terimin genişletilmiş anlamında her türlü sanatsal etkinliğin enerji üreten bir süreci gerektirmesi gibi. Bu yüzden, o, hayatın bütün alanlarına yaygınlaştırılmasını zorunlu kılan bir dil etkinliği olarak düşünülebilir. Tıpkı, Beuys için dil alanının genişlemesi demek olan desen gibi, her türlü yaratıcı etkinlik, sosyal olan ile dünyayı kavuşturacak etkinlikten, bıraktığı dilsel izden ayırdedilemez.” (René Block)

Dr. Özgür Uçkan

etik & kozmetik“Etiğin olmadığı bir sanat kozmetikten ibarettir”. (Marina Abromovic)

Kozmetik sanat nesne yaratıyor, bedeni bile nesneleştiriyor, en azından metaforik olarak ya da onu bir metafora indirgeyerek.

Bedene nüfuz etmek, fiziksel ya da sanal olarak bedeni uzatmak, yoğunlaştırmak, onunla kurulan anlık ilişkiyi öngörülemez yolculuklara dönüştürmek, performans sanatçısı için neredeyse zorunlu bir yaşantı.

Performansın hakikati kozmetik cilayı kazımak zorunda. Kozmetik ise bedenin kaosuna dayanamıyor.

“Etik ve estetik değerler, zorunluluklar ve aşkın kodlar üzerine oturamaz; sürekli yeniden fethedilmesi gereken bir içkinlikten hareketle varoluşsal bir katılımı gerektirirler.” (F. Guattari)

Dr. Özgür Uçkan

deneyim olarak performans

Performansın göze aldığı deneyimin anlamı da, “sürekli yeniden fethedilmesi gereken bir içkinlik”ten hareket eden “varoluşsal bir katılım”ı gerektirmesi değil mi?

Yalnızca “gösteri”den ibaret “kozmetik performans”la, enerji alışverişine imkan tanıyan katılım üzerinde kurulmuş bir sürekli deneyim olarak performans arasındaki fark da bu içkinlikte yatıyor.

“iç ve dış gerçekliğin kesiştiği bir nokta”da… (Burroughs)

Performans, daha başlangıçtan itibaren, temel medyumu olarak nöral ağlara benzeyen bir şebekeyi öngörüyordu. Burroughsʼun “kaos örgüsü” adını verdiği , Cageʼin rastlantısallığın hakikatini aradığı bir şebekeyi. Eylemle varolunan, aktıkça vücuda gelinen, kod kırıcı bir iradenin oyun alanı…

Dr. Özgür Uçkan

InterMezzoMüzikten ödünç alınan “InterMezzo” kavramı, müziğin akışkanlığını sağlayan, ritimler arasında ara-ritim kıvraklığında göçebe bağlar dokuyan bir düzene referansta bulunur.

“InterMezzo” kavramının müzikal bağlamı genişletilir ve disiplinler arası bir etkileşime sokulursa, serbest vezinde kurulmuş, hiyerarşik olmayan bir “katmanlar" çoğulluğuna referansta bulunur.

“Bölüm”lerden değil, birbirlerinden bağımsız, aynı göçebe bakışın mekanları olabilecek, “başı ve sonu olmayan, ama hep 'arada' olan” “yoğun süreklilik bölgeleri”nden, “geçici otonom bölge”lerden (Temporary Autonomous Zone) oluşan bir “InterZone”, “Ara-Bölge”…

Sylvano Bussoti

Dr. Özgür Uçkan

InterMezzoDaha doğrusu, hep aradan akan bir zihinsel akımlar deltası. Düşünceyi her yandan getirdiği zihinsel alüvyonla verimli hale getiren bir delta sistemi…

“InterMezzo” kavramı ile, "dır" fiili yerine "ve" bağlacıyla iş gören, imleyenin egemenliği yerine bildirim'in özgürlüğünün geçtiği bir akımlar şebekesi olarak düşünebiliriz dili (Hjelmslev); bu dil, hareketli, otonom zihinsel bölgeler arasında şebekeler kuran bir “ağ mantığı” (logique du reseau); göçebe bir düşünce, bir tür “göçebebilim”in (nomadologie) dilidir.

Performans sanatı, ritimleri birbirine bağlayan ara-ritimin müziği kurması gibi, disiplinleri, dilleri ve medyumları etkileşime sokan bir tür “göçebe sanat”tır...

Dr. Özgür Uçkan

Rhizome / KökSap“Bir köksap ne başlar ne de biter. O hep ortadadır, şeylerin arasında, bir ara-varlık, InterMezzo. Ağaç soy zinciridir, ama köksap birleşmedir, yalnızca birleşme.”

“Orta-yer, artık ortalama anlamına gelmez. Tersine nesnelerin hız kazandığı bir alan olup çıkar. Şeyler arasında, bir yerden bir başkasına giden, yeri saptanabilir bir ilişki türü değildir. Bir sarkaç salınımıdır, bir o yana bir bu yana süregelen bir hareket. Başı sonu olmayan, kıyılarından taşan ve ortasında her zaman daha hızlı coşan bir akarsu.”

(G. Deleuze & F. Guattari, Mille Plateaux)

Dr. Özgür Uçkan

Rhizome / KökSapKökü seyyare, herhangi bir noktası başka herhangi bir noktasıyla bağlantılanabilecek, sapıyla uzayan, yayılırken kök söktüren, yörünge kaçkını “yersizyurdsuzlaştırma vektörleri” üzerinde kayan ayrıkotu; heterojen bir “ara-varlık”, ama ille de “bitki” değil:

birbiri üzerinde kayarak ilerleyen farelerin oluşturduğu sürü; çete bağıyla hareket eden kurt sürüsü;

akıncı sızma hareketi;

bugünün bilgi ve iletişim teknolojilerinin organik-olmayan (karbonik) bir hayat bulduğu “silisyum-düzenlemeleri”ni kat eden bildirim sürülerinin hareketi;

gerilla hareketleri...

Hep kaçış çizgileri üzerinde hareket eden ayrıkotu, kökünün kölesi olmadan tüm haritada yaşayabilir.

Dr. Özgür Uçkan

eylem-dil, beden-medyum

Performans sanatı, eylemi bir dil ve bedeni bir medyum olarak “kullanırken”, nesneden kurtulup süreci plastikleştirir.

Yani, Beuysʼun deyimiyle sürekli devinim içinde olan bir “sosyal plastik”tir bu.

“Ara-da olma”yı, “ara-varlık”ı anlamlandıracak ve ifade edecek göçebe dil, üslup, tarz...

Performans karşı çıktığı medya tarafından satın alınmakla suçlanır sık sık. Ama satın alınan ya da “çalınan”, onun anlık karakteri, plastikleştirdiği fikir, deneyimlediği hayati hakikat duyumu değil, ardında bıraktığı potansiyel türevleri, salgıları, tortularıdır.

Dr. Özgür Uçkan

ara-dan geçmekBelki de “Performans Sanatı” teriminin “sanat”la ilgili bölümü fazlasıyla sınırlayıcı,hatta indirgeyici.

Bugün performans, antropolojiden genetik bilimine, jeolojiden bilgisayar mühendisliğine çok farklı disiplinlerin “arasından geçebiliyor”.

Kullandığı “medyum” ise, sokaktan salona, internetten kaya çöllerine, hemen her “yer” olabiliyor...

Marie Sester, “ACCESS ” project, http://www.accessproject.net/

Dr. Özgür Uçkan

silinen sınırlar

Dr. Özgür Uçkan

performans, beden, eylem...

Performans sanatı, asli bileşenleri olan, “dil olarak eylem” ve “medyum olarak beden” ile bağlarını koparmıyor.

Ama, eylem ve beden ile olan ilişkilerimiz değişiyor.

Bedenin anlık eylemi, “uzatılabilir”, değiştirilebilir, “artırılabilir”...

“Prosthesis”, yani protez, bedenin eylemini uzatmak anlamına geliyor.

Stelarc, Anatomical Exoskeleton, London, 2003

Dr. Özgür Uçkan

performans, beden, eylem...

Nesneyi tümüyle ortadan kaldırmaya yönelen ve bunu izleyiciye fiziksel ve zihinsel değişimi deneyimleme imkanı vermek için yapan performans sanatı, bugün ilk bakışta paradoksal gibi görünse de, yoğun olarak “sanal gerçeklik” ya da “siber mekan” dediğimiz, ama “ağ mekanı” demenin daha doğru olacağı ele avuca gelmez ortama doğru ilerliyor.

Bedenden uzaklaşıyor mu?

Hayır, nesneden kopuyor, ağa bağlanıyor.

Bedeni uzatıyor.

Bedenle girişilen her hakiki deneyim, zaten bedenin verili “doğa”sını reddetmek, onunla yetinmemek anlamına gelmiyor mu?

Dr. Özgür Uçkan

artırılmış beden"Augmented Body and Virtual Body" was performed in, "Utopiales," a festival in Nantes, France in November 9, 2005.

Suguru Goto: Concept and Composition

Yann Bertrand: 3D Image

Ippei Hosaka: BodySuit Performance

François Leonarte: Stage Direction

Michèle Trotta: Coordinator

François Leonarte and Antonin Artaud: Voice

Texts: "A Thousand Plateaus" by Gilles Deleuze & Felix Guattari, and "To Have Done With The Judgment Of God" by Antonin Artaud

Dr. Özgür Uçkan

beden deneyimiAntonin Artaudʼnun, soluk, çığlık, jest mimik gibi bileşenlerle “vahşet duyumu”nu iletişime dönüştüren “beden dili”nin fizik grameri

ya da Joseph Beuysʼun, gerçek iletişimin ancak sanatla “tedavi edilmiş” bir gövde kullanılarak gerçekleştrilebileceğini savunan “sosyal plastik”i

veya “insan-sonrası” (posthuman) bedenle hesaplaşma deneyimleri... bu kavramsal ifadenin duraklarıydı.

Bu ifade, Nietzscheʼden Deleuzeʼe, Descartesʼdan von Neumannʼa uzanan felsefi serüvenin bir parçası olarak da düşünülebilir.

Dr. Özgür Uçkan

beden deneyimiKaos teorisinin veya “bulanık mantık”ın da, bugünün performans sanatındaki temel eğilimlerin oluşmasına kaynaklık eden deneyimlerin de 70′li yıllarda ortaya çıkması bir rastlantı değil.

Günümüzün bilgi-iletişim teknolojisindeki gelişmeyle sonuçlanan patlama da o tarihlerde yaşandı.

Bilme biçimleri, teknoloji ve sanat arasında daha sıkı bağların kurulması da aynı döneme rastlıyor.

Burada söz konusu edilen “başlangıç”ların, kuşkusuz son derece önemli olan bir takım bireysel deneyimler değil, genel eğilimlerin ortaya çıkması olduğunu özellikle belirtmek gerek.

Dr. Özgür Uçkan

beden deneyimiYoksa, elbette çok farklı alanlarda bir Norbert Viener, bir John Cage ya da bir William Burroughsʼun yaşadığı deneyimler, son derece önemli değişimlere yol açtı.

Ama önce marjinal görünen bu tür değişimlerin eğilimlere dönüşmesi 70′li yıllarla başladı.

1968 kuşağının yaşadığı zihinsel dönüşümün gerçek etkileri ancak bugün biraz olsun anlaşılabiliyor.

Gerçeklik algısının, dolayısıyla da insan deneyimlerinin sınırlarının “aşıldığı” bir dönemdi bu.

Dr. Özgür Uçkan

eylem deneyimi“Vahşet Tiyatrosu”ndan Happeningʼlere, “Living Theatre”dan Fluxus ritüellerine, “eylem resmi”nden “artırılmış gerçeklik” (augmented reality) ve “Flash Mob”lara, performans, her zaman bir eylem deneyimi oldu.

Eylemi medyum kılmak, zaman ve mekandan bağımsız olarak “heryer”de olmak demek: yersizyurtsuzlaştırma eylemi...

Performans, ister sokağa çıksın ister sahneye, ister iletişim ağlarına sızsın ister kanlı canlı organizmalara, bir “katılım sanatı” olmak zorunda.

Bir deneyim sanatı, göçebe bir sanat, oyuncul bir sanat...

Dr. Özgür Uçkan

Dr. Özgür Uçkan

bir aykırı örnekSanatçı, yazar ve “deneysel coğrafyacı" Trevor Paglen:

Karanlık, varlığı asla itiraf edilmeyen, haritalarda işaretlenmeyen, derin ve gizli bir dünyanın “deneysel coğrafyası” ile uğraşıyor. Alışıldık, sıradan dünyamızı paralel bir evren gibi kuşatan, varlığı hakkında ancak zaman zaman belli belirsiz işaretler aldığımız, yerlilerinin “kara dünya” adını taktığı bir mekanın izlerini sürüyor, topografyasını görselleştiriyor.

Dr. Özgür Uçkan

bir aykırı örnekPaglenʼin deneysel coğrafyası bir yeraltı haritasını açığa vuruyor. Ona göre, ileri teknolojiyle artık gündelik dünyamızda nimetlerinden sıkça yararlandığımız haritacılık yeterli değil. Haritalar “kör nokta”larla dolu. Enformasyon haritalarımız da öyle. Ya da “sahte nokta”larla… Dezenformasyon noktalarıyla dolu, bizi içinde kaybeden haritalar...

Dr. Özgür Uçkan

bir aykırı örnekPaglen, “kurumların, devletin ve ulusal güvenliğn kurduğu, ifşa edilmemiş sınırlar, gölgede kalmış haydut yatakları ve yeraltı finans peyzajlarından oluşan devasa ağın izini sürmek için kullandığı bir ʻdeneysel coğrafyaʼ inşa ediyor. Kimi zaman dikenli tellere takılsa da, genellikle taktikleri onu, kamunun normal gündelik alanı dışında kalan askeri-endüstriyel kompleksi yöneten iktidar ekolojisinin haritasını çıkarmaya yeterince yaklaştırıyor.” (Bryan Finoki, “Hitching Stealth with Trevor Paglen”, Archinect.com)

Dr. Özgür Uçkan

bir aykırı örnekTrevor Paglenʼin “deneysel coğrafya”sı ile güncel sanat arasındaki ilişki ise “mekan üretimi” kavramında düğümleniyor. Coğrafyacı-filozof Henri Lefebvreʼin bu kavramı, “mekanın yalnızca içinde yer alan insan etkinliğinin kabı olmayıp, aynı zamanda bu etkinlik tarafından akif bir biçimde üretildiği” düşüncesini içeriyor. Üretilen bu yeni mekan da insan etkinliğini derin bir şekilde dönüştürüyor.

Trevor Paglen - Terminal Air: A project that explores complex interconnections between government agencies and private contractors involved with the United States Central Intelligence Agency's extraordinary rendition program

Dr. Özgür Uçkan

dil, disiplin ve ara-dan akmak

Performans sanatı dil içinde devinen bir eylem.

En geniş anlamıyla dil içinde, insani dile-getirmeler içinde bir deneyim.

Edebiyat, bildiri gibi eklemlenmiş sözün yanısıra, gövde dilinden müziğe, resim, desen, fotoğraf, heykel, yazı, düzenlenmiş mekan gibi plastik mediumlardan bilimsel dillere, en minimal ifadelerden görsel-işitsel teknolojilerin ağırlık kazandığı karmaşık iletişim sistemlerine, akla gelebilecek her türlü dil içinde, onların arasından akarak sınırlarını genişleten bir deneyim.

Ama düşünsel, kavramsal bir deneyim aynı zamanda.

Düşünceyi kodlanmış dile getirme kalıplarının dışında canlandıran, yani düşünce ve dile-getirme süreçlerini birbirleri içinde eriterek, füzyona uğratarak düşünceyi harekete geçiren bir deneyim....

Dr. Özgür Uçkan

performans deneyimi

İnsani etkileşim alanları sınırsız, heyecan verici ve bu sınırları zorlayan deneyim, performansın ta kendisi.

“Oyun” her zaman sanatın devr-i daim motorlarından biri olmuştur. Performans da bir “oyun”dur.

İnsanlar oynamaya, “bağlanmaya” ve şebekede dağılmaya devam ediyorlar. Kaos teorisinin temel hipotezinin canlı kanıtları olmak istercesine...

Dünya, düzen ve kaos, yaşam-öncesi ve tam bir yıkım arasındaki gergin hatta ilerleyen, birbirleriyle sürekli etkileşim halinde bir dizi dinamik sistemdir…

Dr. Özgür Uçkan

ve bu coğrafyadan bir kaç isim...

Aydın Silier (iDans)

Yeşim Özsoy Gülan (Galata Perform)

Tuğçe Tuna (REM Dans)

Mihran Tomasyan (çıplak ayaklar)

Zeynep Günsür (Hareket Atölyesi)

Çağdaş Gösteri Sanatları Girişimi (ÇGSG)

.... ve elbette... Hüseyin Katırcıoğlu (Assos Gösteri Sanatları Festivali)

teşekkürler