40
Oznakowanie substancji i mieszanin chemicznych zgodnie z zasadami rozporządzenia 1272/2008/WE (CLP) Mariusz Godala

Oznakowanie substancji i mieszanin chemicznych zgodnie z ... · Art. 4 ust. 4 rozporządzenia CLP: w przypadku gdy ... wszystkich piktogramów Np. jeżeli nie zamieszcza si ę Jeżeli

  • Upload
    vuongtu

  • View
    216

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Oznakowanie substancji i mieszanin chemicznych zgodnie z

zasadami rozporządzenia 1272/2008/WE (CLP)

Mariusz Godala

Oznakowanie chemikaliów

� Art. 4 ust. 4 rozporządzenia CLP: w przypadku gdy

substancja lub mieszanina jest zaklasyfikowana jako

stwarzająca zagrożenie dostawcy* zapewniają, by

przed wprowadzeniem jej do obrotu była

oznakowana i opakowana zgodnie z tytułami III i IV.

*Dostawca – oznacza każdego producenta, importera, dalszego użytkownika lub

dystrybutora wprowadzającego do obrotu substancję w jej postaci własnej lub jako

składnik mieszaniny lub też mieszaninę

Oznakowanie chemikaliów –Kodeks Pracy

� Art. 221. § 1. Niedopuszczalne jest stosowanie substancji i

preparatów chemicznych nie oznakowanych w sposób

widoczny, umożliwiający ich identyfikację.

� § 2. Niedopuszczalne jest stosowanie niebezpiecznych substancji i

niebezpiecznych preparatów chemicznych bez posiadania aktualnego

spisu tych substancji i preparatów oraz kart charakterystyki, a także

opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem

lub wybuchem.

Treść etykiety (art. 17 rozporządzenia CLP)Substancja lub mieszanina zaklasyfikowana jako stwarzająca zagrożenie i zawarta w opakowaniu musi być opatrzona etykietą zawierającąnastępujące elementy:

� nazwę, adres i numer telefonu dostawcy lub dostawców tej substancji lub mieszaniny,

� nominalną ilość tej substancji lub mieszaniny w pakunkach udostępnianych ogółowi społeczeństwa, chyba że ilość ta jest określona gdzie indziej na opakowaniu,

� identyfikator produktu,

� piktogramy określające rodzaj zagrożenia,

� hasło ostrzegawcze,

� zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia,

� odpowiednie zwroty wskazujące środki ostrożności,

� sekcję zawierającą informacje uzupełniające – jeżeli dotyczy.

Treść etykiety

� Informacje na etykiecie substancji lub mieszaniny wprowadzanej do obrotu są sformułowane w językach urzędowych państw członkowskich na terytorium których substancja lub mieszanina jest wprowadzana do obrotu, chyba że dane państwa członkowskie postanowią inaczej.

� Dostawcy substancji lub mieszaniny mogą użyć na etykietach większej liczby języków niż jest to wymagane przez dane państwo członkowskie, pod warunkiem że we wszystkich użytych językach zostaną podane te same informacje.

� Termin stosowany do identyfikacji substancji lub mieszaniny jest taki sam, jak ten, który został użyty w karcie charakterystyki sporządzonej zgodnie z art. 31 rozporządzenia (WE) nr 1907/2006.

Identyfikator produktu

Identyfikator produktu dla substancji składa się przynajmniej z:

a) nazwy i numeru identyfikacyjnego, jaki został jej nadany w części 3 załącznika VI, jeżeli substancja jest w niej wymieniona,

b) nazwy i numeru identyfikacyjnego jaki został jej nadany w wykazie klasyfikacji i oznakowania, jeżeli substancja nie jest wymieniona w części 3 załącznika VI, lecz występuje w tym wykazie,

c) jeżeli substancja nie została wymieniona ani w części 3 załącznika VI ani w wykazie klasyfikacji i oznakowania – numeru CAS, wraz z nazwąpodaną w nomenklaturze Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC) lub numeru CAS wraz z jedną lub większą liczbąinnych międzynarodowych nazw chemicznych,

d) jeżeli numer CAS nie jest dostępny – nazwy podanej w nomenklaturze IUPAC lub jednej lub większej liczby innych międzynarodowych nazw chemicznych.

Identyfikator produktu

Identyfikator produktu dla mieszaniny składa się z obu następujących elementów:

a) nazwy handlowej lub informacji o przeznaczeniu mieszaniny,

b) danych identyfikujących wszystkie substancje w mieszaninie, które decydują o jej zaklasyfikowaniu w kategoriach dotyczących ostrej toksyczności, działania żrącego na skórę lub poważnych uszkodzeńoczu, działania mutagennego na komórki rozrodcze, rakotwórczości, działania szkodliwego na rozrodczość, działania uczulającego na skóręlub drogi oddechowe, działania toksycznego na narządy docelowe (STOT) lub zagrożenia spowodowanego aspiracją.

Jeżeli w przypadku, o którym mowa w lit. b), wymóg ten prowadziłby do podania wielu nazw chemicznych, wystarczą maksymalnie cztery nazwy chemiczne, chyba że istnieje konieczność podania większej liczby nazw niż cztery, aby określić charakter i nasilenie zagrożeń.

Znaki i napisy ostrzegawcze (UE obecnie obowiązujące)

E O F+ F NWybuchowy Utleniający Skrajnie Wysoce Niebezpieczny

łatwopalny łatwopalny dla środowiska

T+ T C Xn XiBardzo Toksyczny Żrący Szkodliwy Drażniącytoksyczny

PIKTOGRAMYPiktogram określający rodzaj zagrożenia - oznacza układ graficzny zawierający znak i inne elementy graficzne, takie jak: obwódka, wzór lub kolor tła, których zadaniem jest przekazanie konkretnych informacji o danym zagrożeniu.

� czarne rysunki na białym tle,

� czerwone obramowanie

Piktogramy dla zagrożeń fizykochemicznych

Piktogramy dla zagrożeń dla zdrowia

Piktogramy dla zagrożeń dla środowiska

Piktogramy – zagrożenia fizyczne� Niestabilne materiały wybuchowe

� Materiały wybuchowe z podklas 1.1, 1.2, 1.3, 1.4

� Substancje i mieszaniny samoreaktywne, typy A, B

� Nadtlenki organiczne, typy A, B

� Gazy łatwopalne, kategoria zagrożenia 1

�Wyroby aerozolowe łatwopalne, kategorie zagrożeń 1, 2

� Ciecze łatwopalne, kategorie zagrożeń 1, 2, 3

� Ciała stałe łatwopalne, kategorie zagrożeń 1, 2

� Substancje i mieszaniny samoreaktywne, typy B, C, D, E, F

� Ciecze piroforyczne, kategoria zagrożenia 1

� Ciała stałe piroforyczne, kategoria zagrożenia 1

� Substancje i mieszaniny samonagrzewające się, kategorie zagrożeń 1, 2

� Substancje i mieszaniny, które w kontakcie z wodą wydzielają gazy łatwopalne, kategorie

zagrożeń 1, 2, 3

� Nadtlenki organiczne, typy B, C, D, E, F

� Gazy utleniające, kategoria zagrożenia 1

� Ciecze utleniające, kategorie zagrożeń 1, 2, 3

� Ciała stałe utleniające, kategorie zagrożeń 1, 2, 3

Gazy pod ciśnieniem:

� Gazy sprężone

� Gazy skroplone

� Gazy skroplone schłodzone

� Gazy rozpuszczone

� Działanie korodujące na

metale, kategoria zagrożenia 1

Piktogramy – zagrożenie dla zdrowia� Działanie żrące na skórę, kategorie zagrożeń 1A, 1B, 1C

� Poważne uszkodzenie oczu, kategoria zagrożenia 1

� Toksyczność ostra (droga pokarmowa, po naniesieniu na skórę, po narażeniu inhalacyjnym),

kategorie zagrożeń 1, 2, 3

� Toksyczność ostra (droga pokarmowa, po naniesieniu na skórę, po narażeniu inhalacyjnym),

kategoria zagrożenia 4

� Działanie drażniące na skórę, kategoria zagrożenia 2

� Działanie drażniące na oczy, kategoria zagrożenia 2

� Działanie uczulające na skórę, kategoria zagrożenia 1

� Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe, kategoria zagrożenia 3

- Działanie drażniące na drogi oddechowe

- Skutek narkotyczny

� Działanie uczulające na drogi oddechowe, kategoria zagrożenia 1

� Działanie mutagenne na komórki rozrodcze, kategorie zagrożeń 1A, 1B, 2

� Rakotwórczość, kategorie zagrożeń 1A, 1B, 2

� Działanie szkodliwe na rozrodczość, kategorie zagrożeń 1A, 1B, 2

� Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe, kategorie zagrożeń 1, 2

� Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie powtarzane, kategorie zagrożeń 1, 2

� Zagrożenie spowodowane aspiracją, kategoria zagrożenia 1

Piktogramy – zagrożenie dla środowiska

Stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego

� Toksyczność ostra, kategoria 1

� Toksyczność przewlekła, kategorie 1, 2

Piktogram nie jest wymagany dla następujących klas i kategorii zagrożeń:

� Materiały wybuchowe z podklasy 1.5,

� Materiały wybuchowe z podklasy 1.6,

� Gazy łatwopalne, kategoria zagrożeń 2,

� Substancje i mieszaniny samoreaktywne, typ G,

� Nadtlenki organiczne, typ G,

� Działanie szkodliwe na rozrodczość, wpływ na laktację lub oddziaływanie szkodliwe na dzieci karmione piersią, dodatkowa klasa zagrożeń,

� Stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego – toksycznośćprzewlekła, kategorie 3, 4.

Hasło ostrzegawcze

Etykieta zawiera odpowiednie hasło ostrzegawcze zgodne z klasyfikacją danej substancji lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie.

Hasło ostrzegawcze oznacza wyraz wskazujący na odpowiedni stopieńzagrożenia, w celu ostrzeżenia czytającego o potencjalnym zagrożeniu; wyróżnia się następujące dwa poziomy:

a) niebezpieczeństwo oznacza hasło ostrzegawcze wskazujące na bardziej poważne kategorie zagrożeń,

b) uwaga oznacza hasło ostrzegawcze wskazujące na kategorie zagrożeńniższego stopnia.

Jeżeli na etykiecie występuje hasło ostrzegawcze „niebezpieczeństwo”, nie umieszcza się dodatkowo hasła ostrzegawczego „uwaga”.

Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia

Zwrot określający zagrożenie oznacza zwrot przypisany klasie i kategorii zagrożenia opisujący rodzaj zagrożeń wywoływanych przez substancję lub mieszaninę stwarzającą zagrożenie, w tym, w odpowiednich przypadkach, stopień zagrożenia.

Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia mają brzmienie zgodne z załącznikiem III (w dyrektywie były to zwroty „ryzyka” znakowane symbolem „R”, natomiast w rozporządzeniu 1272/2008/WE (CLP) zwroty te zostały nazwane zwrotami „zagrożenia” znakowanymi symbolem „H” )

H 2** zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia odnośnie zagrożeńfizykochemicznych

H 3** - zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia dotyczące zdrowia ludzi

H 4** – zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia dla środowiska

Zwroty wskazujące środki ostrożności

Zwrot określający środki ostrożności oznacza zwrot opisujący zalecane środki służące zmniejszeniu lub zapobieganiu szkodliwym skutkom, które wynikają z narażenia na substancjęlub mieszaninę stwarzającą zagrożenie podczas jej stosowania lub unieszkodliwiania.

Dobierane są zgodnie z kryteriami określonymi w części 1 załącznika IV.

Zwroty wskazujące środki ostrożności mają brzmienie zgodne z

częścią 2 załącznika IV.

Zwroty wskazujące środki ostrożności

Dotychczas takie zwroty były znakowane symbolem „S”, w rozporządzeniu użyto symboli „P”.

W załączniku IV zwroty wskazujące środki ostrożności podzielono na następujące grupy:

� Ogólne zwroty wskazujące środki ostrożności: np. P102 –Chronić przed dziećmi,

� Zwroty wskazujące środki ostrożności – zapobieganie np. P234 – Przechowywać wyłącznie w oryginalnym pojemniku,

� Zwroty wskazujące środki ostrożności – reagowanie np. P315 – Natychmiast zasięgnąć porady/zgłosić się pod opiekę lekarza,

� Zwroty wskazujące środki ostrożności – przechowywanie np. P403 – Przechowywać w dobrze wentylowanym miejscu,

� Zwroty wskazujące środki ostrożności – usuwanie np. P501 –Zawartość/pojemnik usuwać do …

Zwroty wskazujące środki ostrożności –dobór zwrotów P na podstawie załącznika IKlasyfikacja Kategoria 1A/ 1B/ 1C Kategoria 2

Piktogram GHS

Hasło ostrzegawcze Niebezpieczeństwo Uwaga

Zwrot wskazujący rodzaj

zagrożenia

H314: Powoduje poważne oparzenia skóry

i uszkodzenia oczu

H315: Działa drażniąco

na skórę

Zwrot wskazujący środki

ostrożności

Zapobieganie

P260; P264; P280 P264; P280

Zwrot wskazujący środki

ostrożności

Reagowanie

P301 + P330 + P331; P303 + P361 + P353

P363; P304 + P340; P310; P321

P305 + P351 + P338

P302 + P352

P321; P332 + P313

P362

Zwrot wskazujący środki

ostrożności

Przechowywanie/Usuwanie

P405

P501

Zwroty wskazujące środki ostrożności – załącznik IV

Kod zwrotu P Treść zwrotu P Klasa zagrożenia Kategoria

zagrożenia

P 331 Nie wywoływać wymiotów - Działanie żrące na skórę

- Zagrożenie spowodowane aspiracją

1A, 1B, 1C

1

P405 Przechowywać pod

zamknięciem

- Toksyczność ostra – droga pokarmowa

- Toksyczność ostra – po naniesieniu na

skórę

- Toksyczność ostra – po narażeniu

inhalacyjnym

- Działanie mutagenne

- Rakotwórczość

- Działanie szkodliwe na rozrodczość

- Działanie żrące na skórę

- Działanie toksyczne na narządy docelowe

– narażenie jednorazowe

- Działanie toksyczne na narządy docelowe

– narażenie jednorazowe, działanie

drażniące na drogi oddechowe

- Działanie toksyczne na narządy docelowe

– narażenie jednorazowe, działanie

narkotyczne

1, 2, 3

1, 2, 3

1, 2, 3

1A, 1B, 2

1A, 1B, 2

1A, 1B, 2

1A, 1B, 1C

1, 2

3

3

Porównanie kryteriów doboru zwrotów S i zwrotów P

S 23 Nie wdychać

gazu/dymu/pary/rozpylonej cieczy (określi

producent)Zastosowanie:

Wszystkie niebezpieczne dla zdrowia ludzi

substancje i mieszaniny w stanie ciekłym lub

gazowym

Kryteria stosowania:

- obowiązkowo dla wymienionych powyżej

substancji i mieszanin, którym przypisano zwrot

R42

- obowiązkowo dla substancji i mieszanin, które

będą stosowane przez natryskiwanie (rozpylanie);

dodatkowo konieczne jest zastosowanie zwrotu

S38 lub S51

- zalecane w celu zwrócenia uwagi użytkownika

na ryzyko związane z wdychaniem substancji,

niewskazane w zwrotach określających

zagrożenie

P 260 Nie wdychać pyłu/dymu

/gazu/mgły/pary/rozpylonej cieczy

Klasa/kategoria zagrożenia:- toksyczność ostra (po narażeniu inhalacyjnym)

kategoria 1 i 2,

- działanie toksyczne na narządy docelowe –

narażenie jednorazowe – kategoria 1, 2

- działanie toksyczne na narządy docelowe –

narażenie powtarzane – kategoria 1, 2

- działanie żrące na skórę – kategoria 1A, 1B, 1C

- działanie szkodliwe na rozrodczość – wpływ na

laktację lub oddziaływanie szkodliwe na dzieci

karmione piersią

Warunki zastosowania: producent/dostawca

określi właściwe warunki

Zwroty wskazujące środki ostrożności

� Jeżeli po dokonaniu wyboru zwrotów określających środki ostrożności okazuje się, że występują wyraźnie w nadmiarze lub są niepotrzebne w przypadku tej konkretnej substancji lub mieszaniny lub opakowania, zwroty takie należy pominąć na etykiecie.

� Na jednej etykiecie powinno się znajdować do sześciu zwrotów wskazujących środki ostrożności, chyba że z uwagi rodzaj zagrożenia potrzebna jest ich większa liczba.

Informacje uzupełniające na etykiecie

W sekcji poświęconej informacjom uzupełniającym na etykiecie

umieszcza się:

� odpowiednie zwroty o których mowa w sekcjach 1.1 i 1.2 załącznika II,

� jeżeli substancja lub mieszanina zaklasyfikowana jako stwarzająca

zagrożenie objęta jest dyrektywą 91/414/EWG, wtedy w sekcji

poświęconej informacjom uzupełniającym na etykiecie umieszcza się

odpowiedni zwrot,

� w przypadku substancji zaklasyfikowanej jako stwarzająca zagrożenie

dla warstwy ozonowej - hasła ostrzegawcze, zwroty określające rodzaj

zagrożenia i zwroty określające środki ostrożności umieszcza się w części

etykiety przeznaczonej na informacje uzupełniające,

� gdy mieszanina zawiera dowolną substancję zaklasyfikowaną jako

stwarzająca zagrożenie – etykietuje się ją zgodnie z częścią 2

załącznika II

Informacje uzupełniające na etykiecie

W części przeznaczonej na informacje uzupełniające dostawca może umieścić:

� informacje inne niż wymagane na podstawie art. 25, pod warunkiem, że nie spowodują trudności w odczytaniu elementów etykiety wymaganych na mocy art. 17. Informacje te mają podawać dalsze użyteczne szczegóły odnośnie zagrożeń stwarzanych przez substancję/mieszaninę czy bezpiecznego stosowania substancji/mieszaniny. Informacje te powinny być spójne z klasyfikacją substancji/mieszaniny (nie umieszcza sięzwrotów niespójnych z klasyfikacją),

� elementy etykiety wymagane na mocy przepisów innych aktów wspólnotowych (np. dodatkowe elementy etykiety wymagane przez przepisy dyrektywy 98/8/WE czy 91/414/EWG, zawartość VOC w farbach i lakierach – dyrektywa 2004/42/WE, załącznik XVII rozporządzenia REACH, czy art. 65 rozporządzenia REACH – numer zezwolenia).

PIKTOGRAMY – zasady pierwszeństwa

Nie ma obowiązku umieszczania na etykiecie

wszystkich piktogramów

Np. jeżeli nie zamieszcza się

Jeżeli użycie piktogramów nie jest obowiązkowe

!

z wyjątkiem przypadków, w których obowiązkowe jest zamieszczenie

więcej niż jednego z tych piktogramów określających rodzaj zagrożenia

PIKTOGRAMY – zasady pierwszeństwa

Jeżeli nie zamieszcza się

jeżeli dotyczy działania

drażniącego na oczy lub skórę

!

Jeżeli dotyczy działania

uczulającego na drogi

oddechowe nie zamieszcza się

jeżeli dotyczy działania

uczulającego na skórę lub działania

drażniącego na oczy lub skórę

!

PIKTOGRAMY – zasady pierwszeństwa

Jeżeli klasyfikacja substancji lub mieszaniny powodowałaby

konieczność umieszczania na etykiecie więcej niż jednego

piktogramu określającego rodzaj zagrożenia

odpowiadającego tej samej klasie zagrożenia, na etykiecie

umieszczany jest piktogram odpowiadający najwyższej

kategorii zagrożenia w każdej z odnośnych klas zagrożenia.

Glutaraldehyd

Toksyczny Niebezpieczny

dla środowiska

Oznakowanie WE

203-856-5

Działa toksycznie przez drogi oddechowe i po

połknięciu.

Powoduje oparzenia.

Może powodować uczulenie w następstwie

narażenia droga oddechową i w kontakcie ze skórą.

Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne.

Przechowywać pod zamknięciem i chronić przed

dziećmi.

Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą

ilością wody i zasięgnąć porady lekarza.

Nosić odpowiednia odzież ochronna, odpowiednie

rękawice ochronne i okulary lub ochronne twarzy.

W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz,

niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeżeli to

możliwe, pokaz etykietę.

Unikać zrzutów do środowiska. Postępować zgodnie

z instrukcja lub kartą charakterystyki.

Dystrybutor:

XXX Polska Sp. z o.o. 01-000 Warszawa, ul. xxxxxxxx;

tel.: yyyyyyyyyyy; fax: yyyyyyyyy

Glutaraldehyd

Niebezpieczeństwo

605-022-X

Działa toksycznie w następstwie wdychania.

Działa toksycznie po połknięciu.

Powoduje poważne oparzenia skóry i uszkodzenia oczu.

Może powodować objawy astmy lub trudności w oddychaniu

w następstwie wdychania.

Może powodować reakcję alergiczną skóry.

Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne.

Przechowywać pod zamknięciem.

Chronić przed dziećmi.

W przypadku dostania się do oczu: ostrożnie płukać wodą

przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i

można je łatwo usunąć.

Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę

oczu/ochronę twarzy.

W razie konieczności zasięgnięcia porady lekarza, należy

pokazać pojemnik lub etykietę.

Unikać zrzutów do środowiska.

Dystrybutor:

XXX Polska Sp. z o.o. 01-000 Warszawa, ul. xxxxxxxx;

tel.: yyyyyyyyyyy; fax: yyyyyyyyy

proksan sodowy (CLP)

Uwaga006-024-00-8

Działa szkodliwie po połknięciu.

Działa drażniąco na skórę.

Działa toksycznie na organizmy wodne,

powodując długotrwałe skutki.

(Zwroty P: P264; 270; P301+P312; P330;

P501 (H302) P264; P280; P302+P352;

P321; P332+P313; P362 (H315) P273;

P391; P501 (H411))

Dystrybutor:

XXX Polska Sp. z o.o. 01-000 Warszawa, ul. xxxxxxxx;

tel.: yyyyyyyyyyy; fax: yyyyyyyyy

!

Klasyfikacja substancji:

toksyczność ostra kategoria 4; H302

działanie drażniące na skórę kategoria 2; H315

niebezpieczeństwo dla środowiska wodnego zagrożenie przewlekłe kategoria 2; H411

Bis(3-karboksy-4-hydroksybenzenosulfonian)hydrazyny (CLP)

Niebezpieczeństwo

007-022-00-X

Może powodować raka

Może powodować poważne oparzenia skóry i

uszkodzenia oczu

Może powodować reakcję alergiczną skóry

Działa szkodliwie po połknięciu

Działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując

długotrwałe zmiany

+zwroty P

Dystrybutor:

XXX Polska Sp. z o.o. 01-000 Warszawa, ul. xxxxxxxx;

tel.: yyyyyyyyyyy; fax: yyyyyyyyy

OznakowaniePiktogramy wskazujące rodzaj zagrożenia powinny mieć kształt

kwadratu ustawionego na wierzchołku. Każdy piktogram

powinien zajmować przynajmniej jedną piętnastą

powierzchni ujednoliconej etykiety, jednakże minimalna

powierzchnia nie może być mniejsza niż 1 cm2.

Pojemność opakowania Wymiary (w milimetrach)

Nieprzekraczająca 3 l: W miarę możliwości co najmniej 52 x 74

Większa niż 3 l, ale

nieprzekraczająca 50 l:

Co najmniej 74 x 105

Większa niż 50 l, ale

nieprzekraczająca 500 l:

Co najmniej 105 x 148

Większa niż 500 l: Co najmniej 148 x 210

Oznakowanie� Piktogramy określające rodzaj zagrożenia, hasło ostrzegawcze, zwroty

określające zagrożenie i zwroty określające środki ostrożności są na etykiecie umieszczone razem.

� 2. Dostawca może ustalić kolejność umieszczenia na etykiecie zwrotów określających zagrożenie. Jednak, z zastrzeżeniem ust. 3, wszystkie zwroty określające zagrożenie grupuje się na etykiecie według języków.

� Dostawca substancji lub mieszaniny może ustalić kolejność umieszczenia na etykiecie zwrotów określających środki ostrożności. Jednak, z zastrzeżeniem ust. 3, wszystkie zwroty określające środki ostrożności grupuje się na etykiecie według języków.

� 3. Grupy zwrotów określających zagrożenie i grupy zwrotów określających środki ostrożności, o których mowa w ust. 2, umieszcza się na etykiecie razem według języków.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 czerwca 2010 r.

(Dz. U. Nr 125 poz. 851)

w sprawie sposobu oznakowanie miejsc, rurociągów oraz

pojemników i zbiorników służących do przechowywania

lub zawierających substancje niebezpieczne lub

preparaty niebezpieczne

Rozporządzenie określa sposób oznakowania:

1)pojemników i zbiorników służących do przechowywania substancji

niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych i do pracy z nimi;

2) rurociągów zawierających substancje niebezpieczne lub preparaty

niebezpieczne;

3) miejsc, w których składowane są znaczące ilości substancji

niebezpiecznych lub preparatów niebezpiecznych.

Sposób oznakowania§2. 1. Pojemniki i zbiorniki służące do przechowywania substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych i do pracy z nimi oraz widoczne rurociągi zawierające lub służące do transportowania takich substancji lub takich preparatów oznakowuje się, z uwzględnieniem przepisu art. 221 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks Pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) znakami ostrzegawczymi zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 26 ustawy z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych.

Sposób oznakowaniaZnaki ostrzegawcze o których mowa w §2. ust. 1., mogą zostaćzastąpione znakami ostrzegawczymi dla materiałów niebezpiecznych określonymi w załączniku do rozporządzenia, przy zastosowaniu tych samych piktogramów, oraz uzupełnione dodatkową informacją, dotyczącą w szczególności nazwy substancji niebezpiecznej lub preparatu niebezpiecznego, wzoru chemicznego substancji, oraz informacją o zagrożeniach stwarzanych przez substancję lub preparat niebezpieczny.

Sposób oznakowaniaMagazyny, w których składowane są różnorodne substancje lub preparaty niebezpieczne, mogą być oznakowane za pomocąznaku ostrzegawczego „ogólny znak ostrzegawczy –ostrzeżenie o niebezpieczeństwie”, określonego w załączniku do rozporządzenia.

ZNAKI OSTRZEGAWCZE DLA MATERIAŁÓW

NIEBEZPIECZNYCH

Znaki ostrzegawcze powinny mieć następujące

cechy charakterystyczne:

– kształt trójkątny,

– czarny piktogram na żółtym tle z czarnymi

krawędziami (żółta część zajmuje nie mniej niż

50% powierzchni znaku).

Wzory znaków ostrzegawczych

Ostrzeżenie przed substancjami i

preparatami o właściwościach

wybuchowych

Ostrzeżenie przed substancjami i

preparatami o właściwościach

utleniających

Ostrzeżenie przed substancjami i

preparatami łatwo palnymi lub

ostrzeżenie o wysokiej

temperaturze (W przypadku braku odrębnego znaku

ostrzegającego o wysokiej temperaturze)

Wzory znaków ostrzegawczychOstrzeżenie przed substancjami i

preparatami toksycznymi

Ostrzeżenie przed substancjami i

preparatami szkodliwymi lub

drażniącymi

Ostrzeżenie przed substancjami i

preparatami żrącymi

Ogólny znak ostrzegawczy -

ostrzeżenie o niebezpieczeństwie

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

[email protected]