8
jif{ !% c+s $! ;Tofu|x ;fKtflxs @)&! ;fn c;f/ @^ ut] laxLaf/ (July 10, 2014) k[i7 * d"No ¿= !).– ;Tofu|x SATYAGRAHA WEEKLY ;fKtflxs ;ef;b\nfO{ kfFr s/f]8 ?k}ofF lbg] lg0f{o ug'{ eP5 xf]O{g < lg0f{o clxn];Dd s]xL ePsf] 5}g . To; ljifodf xfd|f] cf}krfl/s ?kdf s'g} 5nkmn / lg0f{o ePsf] 5}g . ;ef;b\x¿sf] dfu cfP klg To;df s;/L cl3 a9\g] eGg] lg0f{o u/]sf 5}gf}+ . kfFr s/f]8 glbP ah]6 kf;} ug{ glbg] r]tfjgL cfO{;Sof] < ;ef;b\x¿sf] kfFr s/f]8 kfpg'kg]{ dfu cfpg'sf] kl5 Pp6f sf/0f 5 . clxn] d'n'sdf j8fb]lv lhNnf;Dd sf]xL klg hgk|ltlglwx¿ 5}gg\ . :yfgLo lgsfo vfnL 5 . hgk|ltlglwx¿ eg]sf] ;ef;b\x¿ g} x'g\ . pxfFx¿nfO{ kFw]/f]b]lv xfO{8«f]kfj/ ;Ddsf] dfu cfpF5 . pxfFx¿nfO{ ljsf; lgdf{0fsf] nflu bjfj 5 . o;nfO{ s;/L ;+af]wg ug{ ;|f]t ;fwg x]g'{ k5{ . of] ljifonfO{ lnP/ d'n'sdf w'|jLs/0f g} eO{;Sof] < x6nfOg M Clif wdnf g]kfnL hgtfsf nflu k|mfG;]nL /fHoqmflGt ;/x /x]sf] @))& sf] hgqmflGtnfO{ wf]sf eGg] / To;sf] cl:tTj g} :jLsf/ gug]{ sDo'lgi6x¿dWo]sf] Pp6f 36s clxn]sf] Pdfn] ToxL qmflGtn] :yflkt u/]sf] nf]stflGqs d"No dfGotf / pknAwLnfO{ dfGg / To;cg';f/ gLlt agfpg afWo ePsf] 5 . sDo'lgi6x¿sf sf/0f b]z slt kl5 k/]5 eGg] cWoogstf{x¿sf nflu Tof] bnsf] gjf}+ dxflwj]zgsf b:tfj]h / b]z k|lt:kwf{Tds k"FhLjfbL Joj:yfdf k"0f{?kn] ?kfGt/0f ePsf] eGg] o;sf] 7x/n] ToxL s'/f a'emfpF5 . of] bnsf nflu b]z ca ;fdGtL, cw{ cf}klgj]lzs s'g} /x]gg\ . h;nfO{ pGd'ng ug{sf nflu egL !) jif{;Dd ;z:q åGå u/]/ sl/a @) xhf/ dfG5]sf] xTof ug] { csf] { sDo'lgi6 kf6L{ sfod} /x]sf] cj:yfdf of] bnn] o:tf] 7x/ u/]sf] xf] . ;Tofu|x 8]:s÷ Pdfn]sf] o:tf] 7x/ cfpFbf e/v/} ;z:q o'4 u/]sf] bn Pdfcf]jfbLn] klg k" FhLjfbL qmflGt ug{ egL s]xL cl3 k|:tfj kfl/t u/fof] . olt a]nf sDtLdf b'O{ j6f 7"nf sDo'lgi6 kf6L{ k" FhLjfbL Joj:yftkm{ cfslif{t ePsf 5g\ . @)!& ;fndf k|lt:kwf{Tds ax'bnLo Joj:yfsf] cGTo ubf{ alQ afNg], )#^ ;fndf hgdt ;+u|x x' Fbf lg/+s'z k~rfotnfO{ lhtfpg] / @)$^ ;fnsf] hgcfGbf]ngaf6 k|fKt ;+ljwfgnfO{ cfkm} +n] lgdf{0f u/]/ cfkm} +n] lj/f]w gu/]sf eP of] af6f]df b]z slt cl3 al9;s]sf] x'g] lyof] eGg] oL 7x/x¿n] ;f]Rg afWo agfPsf 5g\ . o:tf] 7x/ u/] klg Pdfn]df cfem} ;ef;b\x¿n] To;/L dfUg' ePsf] 5}g – /fli6«o of]hgf cfof]usf pkfWoIf 8f= uf]ljGb kf]v| ]n afFsL k[i7 ^ df Pdfn]sf] xfO6]s xfjf l;4fGtÚ s] xf]nf < ;xFb}g . hgtfn] cfjlws lgjf{rg u/]sf] zlQmsf] dfq cfjlws ?kdf clwgfsTj /xG5, Tof] klg hgtfk|lt g} pQ/bfoL x'g] u/L . sDo'lgi6 kf6L{x¿ hgtfk|lt pQ/bfoL x'Fb}gg\ . hgtfk|lt pQ/bfoL x'g] xf] eg] of] k4lt g} l6Sb}g . ?;df &) jif{;Dd Pp6} dfq sDo'lgi6 kf6L{sf] zf;g /Xof] . ToxfF c? s'g} bnsf] cl:tTj lyPg . lat]sf] ^% jif{b]lv rLgdf Pp6f kf6L{ sDo'lgi6sf] zf;g sfod 5 . pQ/ sf]l/ofdf t cem of]eGbf emg cl3 a9]/ hxfgLo zf;gdf gftL k':tfsf] xftdf rln/x]sf] 5 . So'afdf Ps g]tf () jif{sf ePkl5 pgs} efOnfO{ ;Qf lbOof] . afFsL k[i7 ^ df of] ;+;b\ ljsf; sf]if h:tf] geO{ lgjf{rg If]q ljsf;sf nflu dfUg' ePsf] xf] . uflj;, lhlj; h:t} lgjf{rg If]q klg Pp6f lgsfo agfpg] ul/ pxfFx¿sf] dfu cfPsf] 5 . ;ef;b\x¿n] cfkm\gf] nflu dfUg' ePsf] 5}g, cfkm\gf] If]qsf] ljsf;sf] nflu dfUg' ePsf] xf] . ;ef;b\x¿n] kfFr s/f]8 a/fa/sf] ljsf; dfu]sf] xf], k};f dfu]sf] xf]O{g . j}/f] ljefudf v'ndv'Nnf e|i6frf/ e/ kg]{ 7fpFrflx+ 5}g . of] bn cem} dfS;{jfb, n]lggjfbaf6 k|]l/t 5 . p;sf] gfd g} oL b'O{ jfbsf gfddf /x]sf] 5 . pb\3f6g ;q / To;kl5 h] b]lvof], To;sf/0f klg o;nfO{ cem} df}sf cg';f/sf] sfd ug]{ kf6L{sf ?kdf lng'kg]{ cj:yf 5 . pb\3f6g ;qdf o;sf] Jofg/df dfS;{ / n]lggsf kmf]6f] lyPgg\ . Tof] ;df/f]xdf pkl:yt kfx'gfx¿n] o;n] cfk"m Tof] l;4fGtdf g/x]sf] ;Gb]z lbg vf]h]sf] of] Pp6f pbfx/0f xf] . t/ of] dfGotf csf]{ lbg;Dd l6s]g . ha pb\3f6g ;df/f]x ;DkGg eof], To;kl5 km]l/ ltg} JolQmsf kmf]6f] 6fFl;of] . o;n] c?nfO{ b]vfpg] Pp6f / cfkm"n] ug]{ csf]{ b'O{ :j?k Ps} k6s b]lvg cfP, h;n] clxn];Dd Jofks rrf{ kfOg} /x]sf] 5 . oxL dxflwj]zgnfO{ cfwf/ dfGg] xf] eg] Pdfn]sf] d"n l;4fGt ax'bnLo k4lt g} xf] . ax'bnLo k4ltdf s'g} klg k|sf/sf] Ps bnLo Joj:yf c6\b}g . t/ of] bnn] cfkm\gf] cfbz{ k'?if / l;4fGt egL sfn{dfS;{ / n]lggnfO{ dfg]sf] 5 eg] otf cfkm\gf] gLltrflx+ ax'bnLo 5 . sfn{dfS;{ / n]lggsf] l;4fGt / k|of]un] ax'bnLo k4lt / dfGb} dfGb}g . ;j{xf/fsf] clwgfosTj / lghL ;DklQsf] vf/]hL oL b'O{ JolQmTjsf cfwf/e"t l;4fGt x'g\ . ax'bn eg]sf] k|lt:kwf{Tds Jofj:yf xf] . Tof] k|lt:kwf{n] s;}sf] klg clwgfosTj g]lj;+3nfO{ sf+u| ];sf] lgb{ ]zg clwj]zgsf] k|:tfljt ldlt :jLs[ t g]kfnL sf+u| ];n] cfkm\gf] ljBfyL{ ;+u7g g]kfn ljBfyL{ ;+3sf] clwj]zg tf]lsPs} ldltdf ;DkGg ug{ lgb{ ]zg lbPsf] 5 . k|wfgdGqLsf] ;/sf/L lgjf; afn'jf6f/df zlgjf/ a;]sf] kbflwsf/Lsf] a}7sn] g]lj;+3n] clwj]zg u/fpg to u/]sf] ldlt ebf} @(, #) / #! d} clwj]zg u/fpg] lg0f{onfO{ cg'df]bg ub{} o:tf] lgb{]zg lbPsf] xf] . k6s k6s ldlt tf]lsb} cfPklg x'g g;s]sf] g]lj;+3sf] clwj]zg tf]lsPs} ;dodf ;DkGg ug{sf nflu cfjZos sfd yfNg j}7sn] lgb{ ]zg lbPsf] xf] . j}b]lzs /f]huf/Lsf] gfddf n'sLl5kL x'Fb} cfPsf] dfgj t:s/L, dfgj j]rljvg tyf e|i6frf/ xfnsf lbgdf v'ndv'Nnf ePsf] 5 . Dofgkfj/ Joj;foL, Ph]G6, bnfn, dfgj t:s/ / ljefusf sd{rf/Lsf] ldn]dtf]df j}b]lzs /f]huf/Ldf hfg] ;j{;fwf/0f b}lgs a]lrg k'u]sf 5g\ . j}b]lzs /f]huf/Ldf uPsf g]kfnLsf] b}lgs ;/b/ tLg hgfsf] zj g]kfn lelqg] ub{5 eg] ljb]zL e'lddf cnkq, h]n, of}g zf]if0fsf xhf/f}+ 36gfx¿ tfhf /xFbf;Dd ;/sf/ / lgodgsf/L lgsfox¿ 3'if c;'Ng] uf]Ko ;xdltd} l;ldt /x]sf 5g\ . o;sf] HjnGt pbfx/0f ljefusf] cfO{6L l;:6dnfO{ v's'nf] kfl/Psf] 5, ljefudf h8fg ul/Psf nfvf}+sf l;l;l6le / Sofd]/fx¿ sfd gnfUg] cj:yfdf 5g\ . gSsnL sf/f]jf/sf] /]s8{ g/xg] gofF Joj:yf ul/Psf] 5 . ljutdfclVtof/ b'?kof]u cg';Gwfg cfof]un] gSsnL kmfOn hkmt u/]/ 5fgljgsf] bfo/fdf NofPklg kl5Nnf] ;do ljefusf] ultljlwnfO{ dTy/ afFsL k[i7 ^ df jg tyf e"–;+/If0f dGqfno dGqL sf+u| ];sf], dgk/L Pdfn]sf] jg tyf e"–;+/If0f dGqL dx]z cfrf{osf :jsLo ;lrjx¿ clxn] Pdfn] lgs6sf Ps ;x–;lrjnfO{ jg ljefusf] dxflgb]{zs jgfpg nfluk/]sf 5g\ . jg dGqLsf ;/sf/L :jlso ;lrjx¿ ;'/]Gb| clwsf/L / gj/fh sfkm\n] tyf g]kfn /]Gh/ ;+3sf s]Gb|Lo pkfWoIf >Ls[i0f Gof}kfg] To; sfo{df nfluk/]sf] /x:o v'n]sf] xf] . ;x–;lrj ofbjnfO{ dxflgb]{zs jgfpg k6s–k6s /fhwfgLsf s]xL /]i6'/fFdf 5nkmn ;d]t ePsf] 5 . tL 5nkmndf sf+u|]; lgs6sf sd{rf/LnfO{ dxflgb]{zs jgfpFbf :jsLo ;lrj / ;+3 ;u7gsf sd{rf/Lsf] cg's'nsf sfdsfh gx'g] ePsfn] Pdfn] tyf ;]jf ;d'x aflx/sf sd{rf/Lsf] 5gf]6 ug{ dGqL cfrfo{nfO{ bjfj lbPsf x'g\ . dWodf~rnsf If]lqo lgb]{zsdf sfdsfh ;Dxfln/x]sf /fhb]j ofbj Pdfn] lgs6sf sd{rf/L x'g\ . If]lqo lgb]{zsn] dWodf~rn ljsf; If]qdf u/]sf unt sfdsf] a]lnla:tf/ nufpFb} x6fpg dfu ub}{ dsjfgk'/ nufotsf afFsL k[i7 ^ df kqsf/x¿ wgf{df uPsf] cfly{s jif{ a9fOPsf] nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] @% k|ltzt /sd lbg cfgfsfgL u/]sf] eGb} cfGbf]ngdf plqPsf kqsf/x¿n] yk cfGbf]ngsf] sfo{qmd z'? u/]/ cufl8 a9]sf 5g\ . z'? u/]sf 5g\ . g]kfn kqsf/ dxf;+3 pkTosf kfif{bx¿sf] e]nfn] kqsf/x¿n] p7fpFb} cfPsf] dfu k'/f ug{ bjfj lbg] p2]Zon] ;"rgf ljefudf l/n] cg;g z'? u/]sf x'g\ . dfu k'/f ug{ bafa lbg] p2]Zon] afFsL k[i7 ^ df afFsL k[i7 ^ df

Page

Embed Size (px)

DESCRIPTION

सत्याग्रह साप्ताहिक आजको अंक |

Citation preview

Page 1: Page

jif{ !% c+s $! ;Tofu|x ;fKtflxs @)&! ;fn c;f/ @^ ut] laxLaf/ (July 10, 2014) k[i7 * d"No ¿= !).–

;Tofu|xSATYAGRAHA WEEKLY

;fKtflxs

;ef;b\nfO{ kfFr s/f]8 ?k}ofF lbg] lg0f{oug'{ eP5 xf]O{g <

lg0f {o clxn];Dd s]xL ePsf]5}g . To; ljifodf xfd|f ] cf}krfl/s?kdf s'g} 5nkmn / lg0f{o ePsf]5}g . ;ef;b\x¿sf] dfu cfP klgTo;df s;/L cl3 a9\g] eGg] lg0f{ou/]sf 5}gf} + .kfFr s/f]8 glbP ah]6 kf;} ug{ glbg]r]tfjgL cfO{;Sof] <

;ef;b\x¿sf] kfFr s/f]8 kfpg'kg]{dfu cfpg'sf] kl5 Pp6f sf/0f 5 .clxn] d'n'sdf j8fb]lv lhNnf;Dd sf]xLklg hgk|ltlglwx¿ 5}gg\ . :yfgLolgsfo vfnL 5 . hgk|ltlglwx¿ eg]sf];ef;b\x¿ g} x'g\ . pxfFx¿nfO{ kFw]/f]b]lv

xfO{8«f ]kfj/ ;Ddsf] dfu cfpF5 .pxfFx¿nfO{ ljsf; lgdf{0fsf] nflu bjfj5 . o;nfO{ s;/L ;+af]wg ug{ ;|f]t;fwg x]g'{ k5{ .of] ljifonfO{ lnP/ d'n'sdf w'|jLs/0f g}eO{;Sof] <

x6nfOg M Clif wdnf

g]kfnL hgtfsf nflu k|mfG;]nL /fHoqmflGt ;/x /x]sf] @))& sf] hgqmflGtnfO{ wf]sf eGg] / To;sf] cl:tTj g} :jLsf/ gug]{ sDo'lgi6x¿dWo]sf] Pp6f36s clxn]sf] Pdfn] ToxL qmflGtn] :yflkt u/]sf] nf]stflGqs d"No dfGotf / pknAwLnfO{ dfGg / To;cg';f/ gLlt agfpg afWo ePsf] 5 . sDo'lgi6x¿sfsf/0f b]z slt kl5 k/]5 eGg] cWoogstf{x¿sf nflu Tof] bnsf] gjf}+ dxflwj]zgsf b:tfj]h / b]z k|lt:kwf{Tds k"FhLjfbL Joj:yfdf k"0f{?kn] ?kfGt/0f ePsf]eGg] o;sf] 7x/n] ToxL s'/f a'emfpF5 . of] bnsf nflu b]z ca ;fdGtL, cw{ cf}klgj]lzs s'g} /x]gg\ . h;nfO{ pGd'ng ug{sf nflu egL !) jif{;Dd ;z:qåGå u/]/ sl/a @) xhf/ dfG5]sf] xTof ug]{ csf]{ sDo'lgi6 kf6L{ sfod} /x]sf] cj:yfdf of] bnn] o:tf] 7x/ u/]sf] xf] .

;Tofu|x 8]:s÷ Pdfn]sf] o:tf] 7x/cfpFbf e/v/} ;z:q o'4 u/]sf] bnPdfcf]jfbLn] klg k"FhLjfbL qmflGt ug{ egLs]xL cl3 k|:tfj kfl/t u/fof] . olt a]nfsDtLdf b'O{ j6f 7"nf sDo'lgi6 kf6L{ k"FhLjfbLJoj:yftkm{ cfslif{t ePsf 5g\ . @)!&;fndf k|lt:kwf{Tds ax'bnLo Joj:yfsf]cGTo ubf{ alQ afNg], )#^ ;fndf hgdt;+u|x x'Fbf lg/+s'z k~rfotnfO{ lhtfpg] /@)$^ ;fnsf] hgcfGbf]ngaf6 k|fKt;+ljwfgnfO{ cfkm}+n] lgdf{0f u/]/ cfkm}+n] lj/f]wgu/]sf eP of] af6f]df b]z slt cl3al9;s]sf] x'g] lyof] eGg] oL 7x/x¿n];f]Rg afWo agfPsf 5g\ .

o:tf] 7x/ u/] klg Pdfn]df cfem}

;ef;b\x¿n] To;/L dfUg' ePsf] 5}g– /fli6«o of]hgf cfof]usf pkfWoIf

8f= uf]ljGb kf]v|]n

afFsL k[i7 ^ df

Pdfn]sf] xfO6]s …xfjf l;4fGtÚ s] xf]nf <;xFb}g . hgtfn] cfjlws lgjf{rg u/]sf]zlQmsf] dfq cfjlws ?kdf clwgfsTj/xG5, Tof] klg hgtfk|lt g} pQ/bfoLx'g] u/L . sDo'lgi6 kf6L{x¿ hgtfk|ltpQ/bfoL x'Fb}gg\ . hgtfk|lt pQ/bfoLx'g] xf] eg] of] k4lt g} l6Sb}g . ?;df&) jif{;Dd Pp6} dfq sDo'lgi6 kf6L{sf]zf;g /Xof] . ToxfF c? s'g} bnsf] cl:tTjlyPg . lat]sf] ^% jif{b]lv rLgdf Pp6fkf6L{ sDo'lgi6sf] zf;g sfod 5 . pQ/sf]l/ofdf t cem of]eGbf emg cl3 a9]/hxfgLo zf;gdf gftL k':tfsf] xftdfrln/x]sf] 5 . So'afdf Ps g]tf ()jif{sf ePkl5 pgs} efOnfO{ ;Qf lbOof] .

afFsL k[i7 ^ df

of] ;+;b\ ljsf; sf]if h:tf] geO{lgjf{rg If]q ljsf;sf nflu dfUg' ePsf]xf] . uflj;, lhlj; h:t} lgjf{rg If]qklg Pp6f lgsfo agfpg] ul/ pxfFx¿sf]dfu cfPsf] 5 . ;ef;b\x¿n] cfkm\gf]nflu dfUg' ePsf] 5}g, cfkm\gf] If]qsf]ljsf;sf ] nflu dfUg ' ePsf ] xf ] .;ef;b\x¿n] kfFr s/f]8 a/fa/sf] ljsf;dfu]sf] xf], k};f dfu]sf] xf]O{g .

j}/f] ljefudf v'ndv'Nnf e|i6frf/

e/ kg]{ 7fpFrflx+ 5}g . of] bn cem}dfS;{jfb, n]lggjfbaf6 k|]l/t 5 . p;sf]gfd g} oL b'O{ jfbsf gfddf /x]sf] 5 .pb\3f6g ;q / To;kl5 h] b]lvof],To;sf/0f klg o;nfO{ cem } df }sfcg';f/sf] sfd ug]{ kf6L{sf ?kdf lng'kg]{cj:yf 5 . pb\3f6g ;qdf o;sf]Jofg/df dfS;{ / n]lggsf kmf]6f] lyPgg\ .Tof] ;df/f]xdf pkl:yt kfx'gfx¿n] o;n]cfk"m Tof] l;4fGtdf g/x]sf] ;Gb]z lbgvf]h]sf] of] Pp6f pbfx/0f xf] . t/ of]dfGotf csf] { lbg;Dd l6s]g . hapb\3f6g ;df/f]x ;DkGg eof], To;kl5km]l/ ltg} JolQmsf kmf]6f] 6fFl;of] . o;n]c?nfO{ b]vfpg] Pp6f / cfkm"n] ug]{ csf]{

b'O{ :j?k Ps} k6s b]lvg cfP, h;n]clxn];Dd Jofks rrf{ kfOg} /x]sf] 5 .

oxL dxflwj]zgnfO{ cfwf/ dfGg] xf]eg] Pdfn]sf] d"n l;4fGt ax'bnLo k4ltg} xf] . ax'bnLo k4ltdf s'g} klg k|sf/sf]Ps bnLo Joj:yf c6\b}g . t/ of] bnn]cfkm\gf] cfbz{ k'?if / l;4fGt egLsfn{dfS;{ / n]lggnfO{ dfg]sf] 5 eg]otf cfkm\gf] gLltrflx+ ax'bnLo 5 .sfn{dfS;{ / n]lggsf] l;4fGt / k|of]un]ax'bnLo k4lt / dfGb} dfGb}g . ;j{xf/fsf]clwgfosTj / lghL ;DklQsf] vf/]hLoL b'O{ JolQmTjsf cfwf/e"t l;4fGt x'g\ .ax'bn eg]sf] k|lt:kwf{Tds Jofj:yf xf] .Tof] k|lt:kwf{n] s;}sf] klg clwgfosTj

g]lj;+3nfO{sf+u|];sf] lgb{]zgclwj]zgsf] k|:tfljt ldlt :jLs[t

g]kfnL sf+u|];n] cfkm\gf] ljBfyL{ ;+u7gg]kfn ljBfyL{ ;+3sf] clwj]zg tf]lsPs}ldltdf ;DkGg ug{ lgb{]zg lbPsf] 5 .k|wfgdGqLsf] ;/sf/L lgjf; afn'jf6f/dfzlgjf/ a;]sf] kbflwsf/Lsf] a}7sn]g]lj;+3n] clwj]zg u/fpg to u/]sf]ldlt ebf} @(, #) / #! d} clwj]zgu/fpg] lg0f{onfO{ cg'df]bg ub{} o:tf]lgb{]zg lbPsf] xf] . k6s k6s ldlttf]lsb} cfPklg x'g g;s]sf] g]lj;+3sf]clwj]zg tf]lsPs} ;dodf ;DkGg ug{sfnflu cfjZos sfd yfNg j}7sn] lgb{]zglbPsf] xf] .

j}b]lzs /f]huf/Lsf] gfddf n'sLl5kLx'Fb} cfPsf] dfgj t:s/L, dfgj j]rljvgtyf e|i6frf/ xfnsf lbgdf v'ndv'NnfePsf] 5 . Dofgkfj/ Joj;foL, Ph]G6,bnfn, dfgj t:s/ / ljefusfsd{rf/Lsf] ldn]dtf]df j}b]lzs /f]huf/Ldfhfg] ;j{;fwf/0f b}lgs a]lrg k'u]sf 5g\ .

j}b]lzs /f]huf/Ldf uPsf g]kfnLsf]b}lgs ;/b/ tLg hgfsf] zj g]kfn lelqg]ub{5 eg] ljb]zL e'lddf cnkq, h]n,of}g zf]if0fsf xhf/f} + 36gfx¿ tfhf/xFbf;Dd ;/sf/ / lgodgsf/L lgsfox¿3'if c;'Ng] uf]Ko ;xdltd} l;ldt /x]sf5g\ . o;sf] HjnGt pbfx/0f ljefusf]

cfO{6L l;:6dnfO{ v's'nf] kfl/Psf] 5,ljefudf h8fg ul/Psf nfvf } +sfl;l;l6le / Sofd]/fx¿ sfd gnfUg]cj:yfdf 5g\ . gSsnL sf/f]jf/sf] /]s8{g/xg] gofF Joj:yf ul/Psf] 5 .

ljutdfclVtof/ b'?kof]ucg';Gwfg cfof]un]gSsnL kmfOn hkmtu/]/ 5fgljgsf]bfo/fdf NofPklgkl5Nnf] ;doljefusf]ultljlwnfO{ dTy/

afFsL k[i7 ^ df

jg tyf e"–;+/If0f dGqfnodGqL sf+u|];sf], dgk/L Pdfn]sf]

jg tyf e"–;+/If0f dGqL dx]zcfrf{osf :jsLo ;lrjx¿ clxn] Pdfn]l gs6sf Ps ;x–; lrjnfO { jgljefusf] dxflgb]{zs jgfpg nfluk/]sf5g\ . jg dGqLsf ;/sf/L :jlso;lrjx¿ ;'/]Gb| clwsf/L / gj/fh sfkm\n]tyf g]kfn /]Gh/ ;+3sf s]Gb|Lo pkfWoIf>Ls[i0f Gof}kfg] To; sfo{df nfluk/]sf]/x:o v'n]sf] xf] . ;x–;lrj ofbjnfO{dx f lgb ] {zs jg fpg k6s–k6s/fhwfgLsf s]xL /]i6'/fFdf 5nkmn ;d]tePsf] 5 . tL 5nkmndf sf+u|]; lgs6sf

sd{rf/LnfO{ dxflgb]{zs jgfpFbf :jsLo;lrj / ;+3 ;u7gsf sd{rf/Lsf ]cg's'nsf sfdsfh gx'g] ePsfn] Pdfn]tyf ;]jf ;d'x aflx/sf sd{rf/Lsf]5gf]6 ug{ dGqL cfrfo{nfO{ bjfj lbPsfx'g\ . dWodf~rnsf If]lqo lgb]{zsdfsfdsfh ;Dxfln/x]sf /fhb]j ofbjPdfn] lgs6sf sd{rf/L x'g\ . If]lqolgb] {zsn] dWodf~rn ljsf; If]qdfu/]sf unt sfdsf] a]lnla:tf/ nufpFb}x6fpg dfu ub}{ dsjfgk'/ nufotsf

afFsL k[i7 ^ df

kqsf/x¿ wgf{dfuPsf ] cfly {s jif { a9fOPsf ]

nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] @% k|ltzt/sd lbg cfgfsfgL u/]sf ] eGb }cfGbf]ngdf plqPsf kqsf/x¿n] ykcfGbf]ngsf] sfo{qmd z'? u/]/ cufl8

a9]sf 5g\ . z'? u/]sf 5g\ . g]kfnkqsf/ dxf;+3 pkTosf kfif{bx¿sf]e]nfn] kqsf/x¿n] p7fpFb} cfPsf] dfuk'/f ug{ bjfj lbg] p2]Zon] ;"rgfljefudf l/n] cg;g z'? u/]sf x'g\ .dfu k'/f ug{ bafa lbg] p2]Zon]

afFsL k[i7 ^ df

afFsL k[i7 ^ df

Page 2: Page

sf=lh=b=g+= !$@÷)%%÷%^, uf]=x'=sf=b=g+= !$@÷)^#÷^$ *laxLaf/, c;f/ @^, @)&!

k|sfzs÷k|wfg;Dkfbs M ;Ltf/fd 9'+u]n, ;Nnfxsf/ M g/]Gb|axfb'/ >]i7, Joj:yfks M g/f]h cof{n, sfof{no M gof“afg]Zj/, sf7df8f}+, kmf]g M $$*%$*@,)!–@@(^@)# kf]=j=g+= @!%!), E-mail : [email protected], d'b|0f M PS;k|]; sn/ k|]; k|fln a'4gu/, ;Dkfbs M /fh]z ;fksf]6f

;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

O{Zj/ a:g]tskf]{/]6 O{Zj/ a:g]t

xfd|f k|ftM :d/0fLo ;fgfaf, rGb| k|;fb kGtsf] c;fdlos:juf{/f]x0f ePsf] cfh !! cf}+ lbgsf] k'0oltlydf lbj+ut cfTdfsf]lr/zflGtsf] sfdgf ub{5f}+ . ;fy}, o; b'vb 38Ldf xfdLk|lt

;dj]bgf k|s6 ug'{x'g] ;Dk"0f{ Oi6ldq, cfkmGthg tyfz'elrGtsx¿k|lt xflb{s cfef/ JoQm ub{5f}+ .

xflb{s >4f~hnL

:juf{/f]x0f M@)&! c;f/ !^

ut]

hGdM@)!# ebf} ^ ut]

tyf;d:t kGt kl/jf/

>Ldfg÷>LdtLk|sfz /fh kGt>Ldfg÷>LdtLofbj k|;fb kGt>Ldfg÷>LdtLpk]Gb| k|;fb kGt

:j= rGb| k|;fb kGt

glan a}+såf/f df]la6f]sgk|0ffnLsf] z'?jft

glan a}+sn] glang]6 -O{G6/g]6 a}+lsË_ sf/f]af/nfO{ cem ;'/lÔt agfpgsf]nfuL c;f/ @$ ut] d+unaf/b]lv cTofw'lgs df]la6f]sg k|0ffnLsf] ;'?jftu/]sf] 5 . df]la6f]sg k|0ffnLcGt/ut a } +sn ] x/ ]sglang]6 sf/f]af/sf] nfuLPskN6 k|of ]u ug{ ldNg]kf;j8{ u|fxsnfO{ pknAwu/fp "b5 . pQm kf;j8 {u|fxsn] cfkm\gf ] Od]n jfdf]afOndf P;PdP; dfkm{t\k|fKt ug{ ;Sg]5g\ . ;fy}:df6{ kmf]g jf hfef Og]aN8 df]afOn ;]6 k|of]u ug]{ u|fxsn] pQm kf;j8{pknAw u/fpg] ;km\6j]o/ cfk\mgf] kmf]g;]6df OG:6n u/L klg k|of]u ug{;Sg]5g\ . u|fxsn] cfkm\gf] OG6/g]6 a}+lsË sf/f]af/ ubf{ PskN6 dfq k|of]ux'g] kf;j8{sf] cltl/Qm cfkm\gf] xfn k|of]u ul//x]sf] o'h/ cfO8L tyfkf;j8{sf] ;d]t k|of]u ug{'kg]{5 . glan a}+ssf] k|d'v sfo{sf/L clws[t clgn1jfnL eG5g\, …glan a}+s cfkm\gf u|fxsx¿nfO{ cfw'gLs k|ljlwdf cfwfl/t;'/lIft ;]jf k|bfg ug{ ;b}j sl6a4 5 . xfldnfO{ cfzf 5 o; df]la6f]sgk|0ffnLn] a+}lsË sf/f]af/nfO{ cem ;'/lIft / ljZj:gLo agfpgsf ;fy} a}+lsËk|m8nfO{ lgolGqt ug]{5 .Ú

lxdfnog a}+ssf] ;xof]ulxdfnog a } +s

lnld6]8n] cfkm\gf] ;+:yfut;fdf lhs pQ/bf loTjcGtu {t dWok '/ lydLgkf—!&, ;fgf]l7dLl:yt…cf ]d a [¢ f>dÚ sfa[¢fx¿nfO{ ;xof]u k|bfgu/]sf ] 5 . a} +sn] pQmj[¢f>ddf cfl>t !! hgfj[¢fx¿nfO{ cf]9\g] tyfnufpg ] sk8f , vfgfksfpg] /fO{;s's/, rfdncflb k|bfg u/]sf ] 5 .b]zsf ljleGg :yfgaf6 cfPsf c;Qm tyf c;xfo a[¢fx¿nfO{ pQm a[¢f>dn]ljut rf/ jif{b]lv cf>o lbO{/x]sf] 5 . a}+ssf tkm{jf6 a}+ssf k|d'v sfo{sf/Lclws[t czf]s ;dz]/ ha/fn] pQm ;xof]u x:tfGt/0f u/] .

rf}w/Lsf] !! cf}+ >[+vnf a]lNhoddfcflbslj efg'eQm cfrfo{sf] lå;tjflif{sL g]kfndf

dfq geP/ ;+;f/sf ljleGg b]zdf dgfpg] lg0f{og]kfn ;/sf/, ;+:s[lt, ko{6g Pjd\ gful/s p8\8ogdGqfnon] u/]sf] lg0f{o adf]lhd pQm dGqfno cGtu{tul7t cflbslj efg'eQm lå;tjflif{sL ;df/f]x d"n;ldltsf ;b:o ljdn lu/Lsf] ;+of]hsTj / -cGt/f{li6«og]kfnL ;flxTo ;dfh_ c=g]=;f=;= a]lNhod RofK6/sf]cfof]hgfdf cfut c;f/ @( ut] cfOtaf/sf lbga]lNhoddf Ps ljlzi6 ;flxlTos sfo{qmdsf] cfof]hgfx'g uO/x]sf] 5 .

g]kfnL efiff ;flxTo, ;+:s[lt Pjd\ k/Dk/fnfO{ljZjJofkLs/0f ul/g'k5{ eGg] dfGotfsf ;fyg]kfnL ;flxlTos kmfF6df kl5Nnf] ;dosf rlr{tslj tyf uLtsf/ a;Gt rf}w/LnfO{ c;f/ @( ut]

a]lNhoddf cfof]hgf x'g] Ps ;flxlTos sfo{qmdsf]ljlzi6 cltlysf ¿kdf lgDTofOPsf] hgfOPsf]5 . slj÷uLtsf/ rf}w/L c;f/ @& ut] z'qmaf/To;tkm { hf Fb }5g\ . ;f ] cj;/df slj uLtsf/rf}w/Ln] cflbslj efg'eQm cfrfo{sf] lå;tjflif{sL;flxlTos sfo{qmdsf] ljlzi6 cfltYo ug'{sf ;fy}Toxf F pgn] sl/a 8]9 bz{g cfkm \gf /rgfx¿;d]t k:sg] 5g\ .

:d/0fLo 5, slj÷uLtsf/ rf}w/Ln] ;g\ @)!$leq ;+;f/e/ 5l/P/ /x]sf k|jf;L g]kfnLsf] afSnf]pkl:ylt /x]sf sl/a @) k|d'v zx/df cfkm\gf;flxlTos afGsLx¿ k:sg] vflt/ tL :yfgx¿sf]e|d0f ug]{ atfPcg';f/ a]lNhodsf] ;f] sfo{qmdsf]>[+vnf !! cf}+ x'g]5 .

k};f bf]Aa/ of]hgfsf] t];|f] ljh]tfcfO{PdP;sf]…kfj/ 6' kr]{hÚg]kfnsf nflu ;fd;'ª df]afOnsf]

cflwsfl/s ljqm]tf cfO{PdP;n]u|fxssf nflu cfsif{s of]hgf …kfj/

6' kr]{hÚNofPsf] 5 .o;of]hgfcGtu{t;fd;'ªUofn]S;L P;–%sf] vl/bdf !)xhf/ ¿k}ofFa/fa/sf] Pskfj/ 6' kr]{hs'kg kfpg] /

;f] s'kgsf] k|of]u u/L u|fxsn];fd;'ªsf cGo s'g} df]afOn, 6\ofatyf P;];l/hdf !) xhf/ ¿k}ofF 5'6kfpg] sDkgLn] hgfPsf] 5 .z'qmaf/b]lv nfu" x'g] pQm of]hgf;fpg !* ;Dd hf/L /xg] ;f] of]hgfh]Go'log P;–% df dfq nfu" x'g]5 .

j ] i6g { o ' lgogn ] k |j4 {gfTdssfo{qmdcGtu{t NofPsf] ;fKtflxs k};fbf]Aa/ of]hgfsf] t];|f] ljh]tf /fdrG› u'?ª

ljh]tf aGg ;kmn ePsf 5g\ . sDkgLn]cfkm\gf] @) cf}+ jflifsf{]T;jsf] cj;/kfl/ pQm u|fxs of]hgf NofPsf]xf] . kf]v/f lgjf;L u'?ªn] j]:6g{o"lgogsf] ;a Ph]G6af6 o;} xKtf/]ld6]G; k|fKt u/]sf lyP . o; xKtfj]:6g{ o"lgogdfkm{t\ /sd k|fKtug{] ;a} u|fxsx¿nfO{ nSsL 8«df;dfj]z ul/Psf] lyof] .

of]hgfcGtu{t x/]s xKtf j]:6g{

o'lgogsf] Pdl6;LPg sf]8af6 nSsL 8«ul/G5 / u|fxsx¿nfO{ cfkm'n] kfPsf] /sda/fa/s} /sd bf]Aa/ ug{] cj;/ lbOG5 .h;df clwstd %) xhf/ ¿k}ofF jf cfkm'n]kfPsf] /sddWo] h'g sd x'G5 sDkgLn]pkxf/df Tolx k|bfg u5{ . @) xKtf;DdrNg] o; k|j{4g of]hgfsf] cjlwe/ x/]sxKtf clwstd %) xhf/ ¿k}ofFsf b/n]s'n !) nfv ¿k}ofF;Dd k'/:sf/ lhTg;lsg] sDkgLn] hgfPsf] 5 .

l8;xf]dsf] l/rfh{df af]g;g]kfnsf] klxnf] 8fO{/]S6 6' xf]d -8Ll6Pr_

l8; xf]dn] cfsif{s l/rfh{ af]g; ckm/ NofPsf]5 . l8;xf]dsf u|fxsn] Ps xhf/b]lv dflysf]l/rfh{df af]g; /sd kfpg] 5g\ . of]hgfcg';f/Ps xhf/sf] l/rfh{df Ps ;o, b'O{ xhf/sf]l/hfr{df rf/ ;o, tLg xhf/sf] l/rfh{df ^;o / rf/ xhf/sf] l/rfh{df cf7 ;o af]g;lbg] ePsf] xf] . To;}u/L kfFr xhf/sf]l/rfh{df Ps xhf/ af]g;, 5 xhf/sf]

l/hfr{df Ps xhf/ b'O ;o af]g; / ;ft xhf/sf]l/rfh{df Ps xhf/ rf/ ;o af]g; k|fKt x'g]5 .l8;xf]dn] rf/ jif{b]lv g]kfn e/ tLg nfv %) xhf/u|fxsx¿ dfem u'0f:t/Lo ;]jf k|bfg ub{} cfPsf] bfaLu/]sf] 5 . g]kfnsf] ef}uf]lns agfj6df pko'Qm /x]sf]of] k|ljlw lagftf/ h'g;'s} 7fpFdf klg ;xh} h8fgug{ ;lsG5 . l;w} :of6]nfO6df cfj4 x'g] k|ljlw ePsf]x'Fbf o;sf] WjgL -;fp08_ / b[Zo -lkSr/_ b'a} u'0f:t/Lox'g] sDkgLsf] bfjL 5 .

lx/f]sf] Ps nfveujfgnfO{

lx/f] df]6/;fOsnsf] cflwsfl/s laqm]tf g]kfnh]g/n dfs{]l6ª k|flnn] …gofF jif{sf] gofF ckm/Úl:sdcGtu{tsf] Ps nfv ¿k}ofF eujfgafa' ofbjnfO{k|bfg u/]sf] 5 . wg'iff, l;j}nf–^ sf ofbjn] lx/f]sf]:yfgLo :jl:ts c6f] P08 6«]l8ªaf6 lx/f] Kof;gk|f]df]6/;fOsn vl/b u/]sf lyP . ;fKtflxs …nSsL 8«Ú

dfkm{tofbjn] Psnfv gublht]sfx'g\ .

ofbjnfO{ Ps nfv gubsf] r]s :jl:ts c6f] P086«]l8ªsf k|f]k|fO6/ s[i0f lblIftn] x:tfGt/0f u/]sflyP . lx/f]sf] gofF jif{sf] gofF ckm/cGtu{t Ps nfvgub kfpg] ofbj 5}6f}+ ljh]tf x'g\ .

;g\/fOhsf]7d]ndf Pl6Pd

;g\/fOh a}+s lnld6]8n] sf7df8f}+sf] 7d]ndf ^! cf}+Pl6Pd ;]jf z'? u/]sf] 5 . ptm Pl6Pdsf] pb\3f6ga}+ssf k|d'v sfo{sf/L clws[t ;'/]Gb|dfg k|wfgn] u/] .

ljz]iftM 7d]n If]qdf cfpg] ko{6s, Joj;foL, a}+ssf;]jfu|fxLsf] ;xh ;'ljwfsf] lgldQ gofF Pl6Pd ;+rfngdfNofOPsf] k|wfgn] atfP . xfn ;g\/fOh a}+sn] d'n'se/cfkm\gf] %! j6f Zffvf / ^! j6f Pl6Pd4f/f cfw'lgsP+j ;j{;'ne ;]jfx¿ k|bfg ub}{ cfPsf] 5 .

PgaL a}+s e}/xjfdfg]kfn a+unfb]z a}+sn] @) cf}+ jflif{sf]T;jdf @^ cf+}

zfvf l;4fy{ gu/kflnsfl:yt e}/xjfdf lj:tf/ u/]sf]5 . a}+ssf k|d'v sfo{sf/L clws[t 1fg]Gb|;fb 9'+ufgfn]gofF zfvfsf] ut cfOtaf/ pb\3f6g u/] . a}+ssf] t[tLo

q}dfl;s ljQLo ljj/0fcg';f/ s'n lgIf]k @#=%@ ca{,s'n shf{ !&=^) ca{ /x]sf] 5 . lgliqmo shf{ !=*)k|ltzt 5 eg] k"FhLsf]if !!=%! k|ltzt /x]sf] 5 .

Pg;]nn] @* d'n'ssf] sn z'Ns 36fof]b'/;~rf/ ;]jf k|bfos sDkgL Pg;]n d+unjf/b]lv o'/f]lkog o'lgogsf @*

d'n'ssf nflu sn z'Ns 36fPsf] 5 . sDkgLn] NofPsf] gofF z'Ns cg';f/Pg;]nsf u|fxsn]j]nfot, :jL8]g, hd{gL,k|mfG;, O6fnLnufoto'/f]lkog o'lgogdfcfjå d'n'sdf s/afx]s$ ¿k}ofF (( k};fk|ltldg]6sf] b/df s'/fug{ ;Sg]5g\ . gofFz'Nsdf s'/f ug{ u|fxsn]s'g} yk gDj/ 8fon ug{' gkg{] sDkgLn] atfPsf] 5 . of] dxz'n Pg;]nsf ;Dk"0f{lk|–k]8 tyf kf]i6k]8df nfu" x'g] atfOPsf] 5 . gofF sn dxz'nn] o"/f]lkogo'lgogdf ljleGg d'n'sdf s'/f ug{] u|fxssf nflu km\Nof6 6\ofl/kmsf] Joj:yfu/]sf] Pg;]nsL skf{]/]6 sDo'lgs]zg lgb{]zs ;~h' sf]O/fnfn] atfOg\ . xfn;Ddo"/f]lkog o"lgogsf d'n'sdf s'/f ubf{ b]zcg';f/ km/s–km/s z'Ns nfu" ul/Psf]lyof] . gofF z'Nsn] u|fxsnfO{ yk ;xh agfpg] sDkgLsf] ljZjf; 5 .

Page 3: Page

of] ;ftf

;DkfbsLo

jif{ !%, c+s $!, @)&! ;fn c;f/ @^ ut] laxLaf/

@laxLaf/, c;f/ @^, @)&!

pk]Gb| emf

Dffgj k|s[ltsf] pTs[i6 /rgf xf] .r]tgzLn k|f0fLsf]] ¿kdf ;[lht dfgj:jfefj }n ] cg';Gwfgsf ] k | lqmofdfcgj/t kl/>d ub}{ dfgj ;dfhnfO{aa{/ o'ub]lv ;Eo o'udf ¿kfGt/0fu/]sf] xf] . aa{/ o'ub]lv ;Eo ;+;f/sf];x:qflAbof}+ nfdf] ofqfdf k|fKt u/]sfcg'ejsf] lnlkj4 :j¿kn] g} cfhsf]dfgjnfO { pTs[i6 cfljisf/ ug {d"n;|f]t pknAw u/fPsf] xf] . @! cf}+ztf l Abdf cfO { k ' Ubf;Dd dfgjcg';Gwfg / rdTsf/Ls cfljisf/ u/]/cfkmgf] >]i7tf k|dfl0ft ul/ ;s]sf]5 . ;Eo dfgj ;dfhsf] lgdf{0f dfqxf]Og, dfgjflwsf/sf] ;"Idtd JofVofu/]/ dfgjflwsf/sf] ;+/If0f ug{ ljwLnfO{;b}j tTk/ klg /fv]sf] 5 . Gfful/sxssf] ;'lglZrttf ug]{ qmddf l9n}ePklg g]kfndf a[4eQf lbg] rng@)%! ;fndf dgdf]xg clwsf/Lsf];/sf/n] NofPsf] xf] . Toltv]/ &) jif{kf/ u/]sfnfO{ Ho]i7 gful/snfO{ %))¿k}ofF lbg] Joj:yf ul/of] . tTkZrft\P]gn] ^) jif{ pd]/ k'u]sf JolQmnfO{Ho]i7 gful/ssf] dfGotf lbP klgj[4eQf eg] &) jif{ pd]/ k'u]sfx¿n]dfq kfpg ;s] . Ho]i7 gful/s P]g@)^# sf] bkmf (-@_ n] ;fj{hlgs;jf/ L ;fwgdf b 'O { ;L6 Ho ] i7gful/ssf nflu cf/lIft ul/ %)k|ltzt ef8fb/df 5'6sf] Joj:yf u/]sf]5, t/ Tof] eg] P]gsf] kfgfdf ;Lldt/Xof] . oxL P]gnfO{ sfof{Gjog ug{;jf]{Rr cbfntn] @)^& r}t @$ ut];/sf/sf] gfpFdf k/dfb]z klg hf/Lu¥of], t/ ;jf]{Rr cbfntsf] cfb]znfO{;/sf/n] sfof{Gjog u/fpg ;s]g .

;j f ] { Rr cb fntsf ] c fb ]zsfo f { Gjog gePk l5 Ho ] i7gful/sx¿n] @)^( kmfNu'g @# ut]b]lvwgf{ lbP/ ;/sf/sf] Wofgfs[i6 u/fpgvf]h]sf] xf] . s:tf] la8Dagf Û h;n]cfkmgf] hLjgsfndf g]kfnL ;dfhsf]k|ultdf cfhLjg of]ubfg u/] pgsf]Go "gtd cfjZostfk|lt ;/sf/sf ]pbf;Lgtf tyf P]gdf cfPsf] s'/fnfO{klg sfof { Gjog u/fpg g;Sg 'n ];/sf/sf] cnf]stflGqs rl/qnfO{bzf{pFb}g < lbof]n] cGWof/f] x6fP klgcfkm" eg] cGWof/f]df a:g'kg]{ afWotfsfsf/0fn] xf]nf, g]kfnsf cfhsf ;Eodfgj a'9];sfndf k|j]z u/]sf Ho]i7

Ho]i7 gful/sk|lt /fHosf] a]jf:tf;Tofu|xSATYAGRAHA WEEKLY

;fKtflxs

;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

kfFr s/f]8 glbP ;QfkIfsf ;b:ox¿n] / kfFr s/f]8 lbPljkIfLsf ;f+;b\x¿n] ah]6 kfl/t x'g glbg] 3f]if0ff u/]sf 5g\ .lgjf{rg If]q ljsf; sf]if cGtu{tsf] /sdsf] l5gfemk6L xf] of] .bf];|f] ;+ljwfg;ef lgjf{rgsf] bf];|f] clwj]zgsf] k|f/Deb]lv z'? ePsf]of] kfFr s/f]8sf] efF8e}nf] sxfF uP/ 6'+lug] xf] eGg] clglZrt 5 .;Qf?9 bn g]kfnL sf+u|];sf] s]lGb|o / ;+;bLo bnsf] a}7saf6} kfFrs/f]8nfO{ jLkL sf]O/fnfsf] ztjflif{sLsf cj;/df ljz]if sfo{qmdcGtu{t ;~rfng ug]{ l;kmfl/; ePsf] lyof] . ;Qf?9 bnaf6:jLs[lt kfO;s]kl5 :jefljs 5, Tof] ah]6df ;dfj]z x'g] lyof] t/g]kfnL sf+u|];sf ;+:yfks hggfos ljZj]Zj/sf] gfd hf]l8Pkl5ljkIfLn] To;nfO{ cfklQ hgfof] . Pdfcf]jfbLsf jl/i7 g]tf 8f=afa'/fd e§/fO{n] kfFr s/f]8sf] Joj:yf eP ah]6 kfl/t ug{ glbg]hgfPsf 5g\ . o;cl3 ;Qf?9 bnsf ;b:ox¿n] cy{dGqLnfO{e]6]/ lnlvt¿kd} kfFr s/f]8 glbP ah]6 kfl/t x'g glbg] atfPsflyP . o:tf] lvrftfgLdf k/]sf] If]q ljsf;sf]ifsf] olb To:t} cj:yfdfeof] eg] !@ ca{ ¿k}ofF s] x'G5 eGg] k|Zg plAhPsf] xf] .

;+;b\ aflx/ of] /sdsf] Jofks lj/f]w ePsf] 5 . o;cl3 !)nfv ¿k}ofF To:tf] sf]ifdf x'Fbf To;sf] Jofks b'¿kof]u ePsf]b]lvPkl5 Psd'i6¿kdf olt 7"nf] /sd km]l/ To:t} b'¿kof]u x'g] u/Llbg gx'g] Pp6f kIfsf] egfO{ 5 eg] csf]{ kIfn] k|ToIf lgjf{rgqmddf pDd]bjf/x¿n] cfkm\gf] If]qsf] ljsf; lgdf{0fdf w/} k|ltj4tfhgfPsf x'Fbf tL k"/f ug{ of] /sd lbg' 7Ls} xf] elg/x]sf 5g\ . ah]6cfpg] lbg glhlsFb} hfFbf of] ljjfbn] r/d ¿k lnPsf] 5 . o;nfO{;fDo gkf/L ah]6 cfof] eg] ;+;b\df oxL kfFr s/f]8n] csf]{/fu/ldtf v8f ug]{ kSsf 5 .

kfFr s/f]8 Tolt 7"nf] /sd xf]Og, vf;u/L ljsf; lgdf{0fsf;Gbe{df . olb of] Psd'i6 vr{ eof] eg] s]xL af6f] jf Pp6f k'naGg ;Sb5 . t/ ha of] 6'qmf–6'qmf x'G5, clg rfgr'g /a]lx;fadf kl/0ft x'G5 . ;a} lgjf{rg If]qsf] kfFr s/f]8 b/sf]s'n c+s x'G5, !@ ca{ . of] /sd kfFr jif{df Psd'i6 vr{ eof]eg] rf/ ;o d]3fjf6 ljB't pTkfbg x'G5 . t/ ljutsf] cg'ej5, !) nfv b/sf] /sd s]xL xhf/df kl/0ft eP/ !%÷@) j6fsfddf vr{ ul/Fbf To;n] s] pknAwL eof] eGg] st} b]lvPsf]5}g . :jefljs 5 of] kfFr s/f]8 klg uf]i7L, ;]ldgf/, s]xL;fd'bflos ejg / s]xL d7dlGb/ lh0ff]{åf/ eP/ ;lsg] 5 .h;nfO{ 7f]; sfd eGg ldNb}g . To;sf/0f clxn] kfFr s/f]8 lbgnfluPsf]df lrGtf xf]Og, Psd'i6df olt 7"nf] /sd rfgr'gdf vr{x'g nfu]sf] k|lt cfklQ xf] . ah]6sf] l;4fGtn] s'n /sdnfO{rfgr'gdf kl/0ft gu/ eG5 . clxn]sf cy{dGqL klg oxL l;4fGtsfkIfkftL x'g\ . /sd rfgr'gdf ghfcf];\ / ;ef;b\x¿sf k|ltj4tfklg k"/f x'g] u/L gofF af6f] h:tf] If]qut ljsf; cfof]hgfk'¥ofpg]tkm{ ;f]lrof];\ . ToxL g} clxn]sf] lgsf; xf] .

hlt g} km'lt{ u/] klg Pdfn]df s]kL cf]nLn] lht] gofF af]tndfk'/fgf] /S;LeGbf s]xL xf]Og . dfwj g]kfnn] lht] k'/fgf] af]ntdfk'/fgf] /S;L xf] . ;fFlRr g} g]t[Tj x:tfGt/0f ug]{ xf] eg] 3gZofde';fn, O{Zj/ kf]v/]n, ;'/]Gb| kf08]h:tfnfO{ af6f] vfnL ul/lbg'k5{ .

kf“r s/f]8sf] ef“8e}nf]

c;f/ @) ut] laxLaf/– g]skf Pdfn]sf] gjf}+ dxfljw]zg sf7df8f+}df z'?, pb\3f6g ;qdf k|j]z

gkfPkl5 sfo{stf{åf/f tf]8kmf]8 / k|bz{g ubf{ dxflwj]zg :yn tgfju|:t .c;f/ @! ut] z'qmaf/– /fk|kfsf] j}wflgs cWoIf cfkm" g} ePsf] bfjL ub}{ nf]s]Gb|axfb'/ rGbåf/f

To;sf] km};nf ul/lbg lgjf{rg cfof]udf lgj]b]g btf{ .c;f/ @@ zlgaf/– e|ft[ ;+:yf g]lj;+3sf] dxflwj]zg ebf} @(, #) / #! ut] ug{ g]kfnL

sf+u|]; kbflwsf/L a}7ssf] lgb]{zg .c;f/ @# ut] cfOtaf/– ;j{;Ddt g]t[Tj rog ug]{ bfjL ul//x]sf] Pdfn] dxfljw]zgdf 6f]nL

g]tf 5gf}6sf nflu klg r'gfj .c;f/ @$ ut] ;f]daf/– ;x;lrj e/t ;'j]bLnfO{ cy{ dGqfnodf ;?jf ug]{ dlGqkl/ifb\ a}7ssf]

lg0f{o sfof{Gjog gug{ sfo{jfxs k|wfgdGqLåf/f dlGqkl/ifb\ sfof{nonfO{kqfrf/ .

c;f/ @% ut] d+unaf/– cy{dGqL /fdz/0f dxtnfO{ k"j{ cy{dGqLx?sf] ;'emfj, k|ltlgjf{rg If]q

kfFr s/f]8 ?k}ofF lbP åGå lglDtg] x'gfn] To:tf] sfo{qmd gNofpg cfu|x .c;f/ @^ ut] a'waf/– g]skf Pdfn]sf g]tf ef/t df]xg clwsf/Låf/f kf6L{sf] s'g} klg lhDd]jf/

kbdf ga:g] 3f]if0ff .

xfd|f] cg'/f]wef/t ljZjs} Ps cu|0fL cy{tGq / z}lIfs s]Gb|sf] ¿kdf ljsfl;t x'Fb} u/]sf]

oyfy{ ;f/f ljZjn] cg'ej ul//x]sf] 5 . o;af6 ef/tsf l5d]sLx¿nfO{ klg:jefljs nfe eO{ g} /x]sf] 5 . ef/t / g]kfnsf] P]ltxfl;s÷;f+:s[lts ;DaGw;j{ljlbt} 5 . cfufdL lbgx¿df o; ;DaGwdf yk k|uf9tf cfPsf] v08df oL;DaGwx¿ cem ljsl;t x'g]5g\ . k|fl1s ljBfyL{ kl/ifb\, g]kfnn] cg'ej u/]sf] 5,ls ef/t ljZj:t/sf] lzIffsf] s]Gb| klg xf] . To;}n] ef/tdf ef/tLo hgtfkf6L{sf g/]Gb| df]bLsf] g]t[Tjdf, /fli6«o k|hftflGqs u7aGwgsf] ;/sf/n] ;Qf;Dxfn];Fu} g]kfn–ef/t ;DaGwdf yk lgs6tfx¿ cfpg] ck]Iff ul/Psf] 5 . o;};Gbe{df, ef/tsf] ljZj:t/Lo z}lIfs ;fdYo{af6 g]kfnL ljBfyL{x¿n] klg oyfzSonfe lng'k5{ eGg] k|fl1s ljBfyL{ kl/ifb\, g]kfnsf] cjwf/0ff /x]sf]] 5 . To;}n]g]kfnsf nflu ef/tLo /fhb"t /l~ht /] dfkm{t\ ef/t ;/sf/sf k|wfgdGqL g/]Gb|df]bL, dfgj ;+zfwg dGqL >LdtL :d[lt O/fgL / ljb]zdGqL >LdtL ;'idf:j/fhnfO{ b'O{ a'Fb] cg'/f]w;lxt k|fl1s ljBfyL{ kl/ifb\, g]kfnn] Ps cg'/f]w kqa'emfPsf] 5 . cg'/f]wkqdf oL b'O{ ljifox¿df cg'/f]w ul/Psf] 5–!= ef/tsf] z}lIfs ljsf;af6 g]kfnL ljBfyL{nfO{ klg nfeflGjt ug{sf nflu

ef/tsf k|ltli7t z}lIfs ;+:yfgdf g]kfnL ljBfyL{nfO{ klg k|j]zsf] Joj:yfldnfOof];\ .

@= pQm z}lIfs ;+:yfgdf egf{sf nflu g]kfnL ljBfyL{x¿sf] 5'§} k|j]z k/LIffsf]Joj:yf sf7df8f}+df g} ul/of];\ .

– /d]z s08]n/fli6«o dxf;lrj

k|fl1s ljBfyL{ kl/ifb\, g]kfn

tkfOFx¿ afa'/fd / k|r08 ldn eGg'x'G5 . t/ afa'/fd–k|r08 ldNb}df kf6L{aGb}g . r'gfjdf xfdL ldn]/} uPsf lyof}+, vf]O{ r'gfj lhTof}+ t < To;}n] tkfOFx¿t'?Gt ufpF uP/ ax; / ;+3if{nfO{ gofF 9+un] cufl8 a9fpg'k5{ .

c;f/ @! ut] kf6L{sf hgjuL{o ;+u7gsf k|d'vx¿nfO{ sf7df8f}+df ;Daf]wg ub}{Pdfcf]jfbLsf cWoIf k'iksdn bfxfn

Pdfn]df g]t[Tj x:tfGt/0fsf] ljifo c;kmn eP Pdfn] klg c;kmn x'G5 .kfgL3§ hlt 3'dfP klg s'g} lsnf]ld6/ lxF8\b}g . xfdL kf6L{nfO{ hfFtf] h:tf] Ps}7fpFdf 3'dfP/ a:g rfxFb}gf+} . Pstfsf] dxTj xfdLn] a'em]sf 5f+} .

c;f/ @$ ut] cfkm\gf] u'6sf] e]nfnfO{ ;Daf]wg ub}{g]skf Pdfn], cWoIf kbsf k|Tof;L s]kL cf]nL

ef/tn] xfdLnfO{ cfkm\gf] dfgf];\ jf gdfgf];\, xfdL ef/tsf ;dy{s, z'elrGtsxf}+, cyf{t\ k|f] OlG8og g} xf}+ . t/ xfdLnfO{ /fHon] lje]b u/]sf] 5 . ef/tn];xof]u gu/];Dd xfdL oxfFsf] /fHo;Fu n8\g ;Sb}gf}+ .

c;f/ @! ut] ef/tLo hgtf kf6L{sf g]kfn k|d'v clth s'df/ ;Fu s'/f ub}{;b\efjgf kf6L{sf cWoIf /fh]Gb| dxtf]

k|To]s ;ef;b\nfO{ kfFr–kfFr s/f]8 lbg] s'/f xNnf dfq xf] . lgjf{rg If]qdfah]6 hfg' 5'§} s'/f xf], t/ ;ef;b\nfO{ /sd lbOFb}g .

c;f/ @$ ut] sf7df8f}+df af]Nb}cy{dGqL 8f= /fdz/0f dxt

d}n] kLcf/ / lu|gsf8{ lnPsf sd{rf/LnfO{ sf/jfxL u5{' eGbfeGb} d]/f]cg'kl:yltdf e/t ;'j]bLnfO{ cy{df ;?jf ul/P5 . ;fdfGo k|zf;g dGqfnosf]k|:tfj ljgf s;}nfO{ klg o;/L ;?jf ug{ kfOFb}g . ;'j]bLsf] ;?jf s;/Lcg'df]bg x'Fbf]/x]5 d klg x]5{', ;?jf ug]{n] u/]/ b]vfcf];\ .

c;f/ @$ ut] sf7df8f}+df af]Nb};fdfGo k|zf;gdGqL nfnafa' kl08t

;~rf/ k|lti7fgx¿ >d zf]if0fsf] cv8f alg/x]sf 5g\ . pgLx¿n] tf]s]sf]kfl/>lds gkfpg] 36gf x'g glbg xfdLx¿ ;r]t /xg'k5{ . o:tf] cj:yfdf;du| ;~rf/ If]qnfO{ pBf]usf]¿kdf ljsf; ug{ xfdLx¿ k|of;/t 5f}+ .

c;f/ @@ ut] wg'iffdf af]Nb}g]kfn kqsf/ dxf;+3sf cWoIf dx]Gb| lji6

kq d~h'iff kf]=a=g+= M @!%!)

O{d]n M [email protected]

gful/ssf] ;Ddfg ug{ e'n]sf 5g\ .pgsf] clt Go"g cfjZostf tyfdfofn' jftfj/0f kfpg] pgsf] g};lu{sclwsf/af6 al~rt ug{ kl5 k/]sf] 5}gof] cfw'lgs ;Eo dfgj . ;/sf/,;dfh / kl/jf/ ;d]taf6 pk]lIft of]Ho]i7 gful/sn] sfg"gn] lbPsf] clwsf/sfof {Gjog gePsf ] eg]/ cfkmgf ]cfjZos tLgj6f -s_ ;fj{hlgs;jf/L ;fwgdf ;dfg ¿kn] Ho]i7gful/snfO{ %) k|ltzt ef8f ;'ljwflbg ] Joj:yf ug ] { -v_ ;/sf/ Lc:ktfndf lg Mz ' Ns tyf lghLc:ktfndf %) k | ltzt 5 '6d f:jf:yf]krf/sf] Joj:yf x'g' kg]{ tyf -u_ ^) jif{ k'u]sf Ho]i7 gful/snfO{;dfg ¿kn] #))) ¿k}ofF dfl;s eQfpknAw u/fpg' kg]{ dfFu /fv]/ @)^(kmfNu'g @# ut]b]lv Ho]i7 gful/sx¿n]dLg ejgdf cgj/t ¿kdf wgf {q m fo {q md ub } { cfPsf 5g \ . !^dlxgfb]lv nuftf/ rNb} cfPsf] of] wgf{sfo {qmdnfO { cl:t ev{/ dlxnfafnaflnsf tyf ;dfh sNof0f dGqLlgnd s];Lsf] cfZjf;g kfPsf] 5 .

g ]kfndf k |hftflGqs k4ltsf ]c;kmntfnfO{ gfd km]/]/ slxn] nf]stGqt slxn] u0ftGq eg]/ ;'wfg]{ r]i6ful/Psf] 5 . gfd km]/]/ xf]Og, c;ndf;+:sf/sf] ¿kfGt/0f cfjZos 5 .g]kfnsf] tLg lbg] e|d0fdf /x]sLDofgdf/sL k|hftGq g]t[ gf]j]n k'/:sf/ljh]tf cfª;fª ;'sLn] jL=kL= sf]O{/fnfhGd ztjf l i f {s Ls f ] cj;/dfaL=kL=sf]O{/fnf :d[lt 6«i6 / jLkL lrGtgk|lti7fgn] ;+o'Qm¿kdf cfiff9 ! ut]zlgjf/ /fhwfgLdf cfof]hgf u/]sf]…k|hftflGqs ;dfhjfbsf] ;fGble{stfÚ;DalGw cGt/f { l i6 «o ;Dd ]ngnfO {;Daf]wg ub}{ elgg\– …nf]stGq eg]sf]/fhgLlts bnx¿ / ;/sf/ geO{ of];+:sf/ xf] . k|hftflGqs ;dfhjfbljz]if hflt jf ;d"xsf] lxtsf nflugeO{ cfd hgtfsf] lxtdf / ;dfgtfsf]kIfdf x'g' kb{5 .Ú

g]kfnsf] nf]stGqn] !^ dlxgfb]lvs¿0ffsf kfq Ho]i7 gful/ssf] rln/x]sf] cfGbf]ng / To; bf}/fg ^ hgfHo]i7 gful/ssf] ePsf] d[To'nfO{ klgb]Vg ;s]g eg] of] nf]stGq s;sf]nflu xf] < cGt/f{li6«o x:tLsf] ¿kdfkl/lrt k|hftGq g]t[sf] eJo :jfutdfh'6]sf] of] ;/sf/ oxL b]zdf leIffs}¿kdf clt Go"g dfu lnP/ cfGbf]ngdfk|f0ffGt ul/ /x]sf a[4a[4fsf] lg;fkmlbg ;Snf < cGt/f{li6«o kfx'gfn] :jfut;df/f]xsf] emNndNn jftfj/0fdf Pss'gfaf6 pl7 /x]sf] Ho]i7 gful/ssf]xs clwsf/ dfusf cfQ{gfb ;'Gg ;Sof]xf]nf < ;Eo gful/ssf] :jfª eg]{ xfd|f];dfhsf] of] ljs[t ¿k pgn] x]g{ ;Sof]xf]nf < ;DejtM xf]Og . Dofgdf/sf]

t'h's

;}lgssf] aa{/ zf;g em]n]sL ;'sLoxf Fsf ] ;xh jftfj/0fdf Ho ] i7gful/sk|lt ;/sf/sf] pbf;LgtfnfO{b]Vg g;s]sL xf]nL, t/ nf]stGq kf6L{xf]Og ;+:sf/ xf] eGg] cleJolQm lbP/oxfFsf] s]xL c;dfg cj:yfnfO{ ;'wfg{;'emfj lbP/ cfkmgf] b'/blz{tfsf]pbfx/0f kSs} lbPsL x'g\ . lagf s;}sf]/]vb]vdf /f]u / kL8faf6 ylnPsf ^%jif{eGbf dflysf Ho]i7 gful/sx¿n]!^ dlxgfb]lv yflnPsf] cfGbf ]ng;DejtM ;+;f/sf] klxnf] cfGbf]ng xf]nfhxfF pgn] hUuf hdLg, wg ;DklQ,hflu/ jf s'g} j}ej dfu]sf] 5}g . hfjf]lxn8'n ug{ ef8fdf ;x'lnot, la/fdLx' Fbf lgMz'Ns pkrf/ / clt Go"gj[4eQfsf nflu s7F\oflu|Psf] hf8f] /eLif0f udL {nfO { em ]Nb } j [4j[4fx¿czQm cj:yfdf /x] klg cfGbf]ngnfO{lg/Gt/tf lbPsf 5g\ . ;Eo ;dfhsf;/sf/nfO{ Ao' Femfpg cfGbf]ngk|ltr§fg em } + b [ 9 /x ]s f o L Ho ] i7gful/ssf ^ hgf ;xsdL{x¿sf] d[To'eO { ;s ]s f ] 5 . t/ ;/s f /O{dfGbf/Lk"j{s pgsf] dfu ;Daf]wgug { cu f l8 a9 ]s f ] 5 } g . a¿5n5fdsf] ;xf/f lnP/ cfGbf]ngnfO{;dfKt kfg{ eg] p4t b]lvG5 .

e | i 6 fr f /s f ] rk ] 6 fd f /x ]s fv/af} +sf] ah]6nfO{ :jLs[t ug{ s'g}k|sf/sf] ;d:of gcfpg] t/ Ho]i7gful/ssf] ;Ddfg ;/sf/sf] bfloTj/x]sf]n] o;df lxlRsrfpg'sf] s'g}cy { b ] lvb }g . ljsf;zLn b ]zdfg]kfnnfO{ ¿kfGt/0f ug]{ vfnsf ah]6NofP/ gfs 7f9f ] kfg ] { ;/sf/n ]g]kfnnfO{ ljZj dfkb08df k'¥ofpg]jfrf u/]sf] cfwf ztflAb eO{ ;Sof] ./ fh :js f ] j [ l 4 , l bg f g ' l b g/ ] ld6ofG;sf ] j [ l4, tyf j }b ] lzs;xfotfsf] cf]O/f ]df klg g]kfnsf]cwf]ultaf/] lhDd]jf/L lng] sf]xL klg5}g . k|ult ePsf] 5 eg] xfdLx/]s If]qdf k/fl>t lsg ePsf 5f} + .

cfh kl/jf/, ;dfh / b]zsf] ;Qf;+rfnssf] ¿kdf /x]sfx¿ klg ef]nLHo]i7 gful/s ;/x lg/Lx cj:yfdfcfpFbf ToxL kL8faf]w x'G5, hf] cfhcfGbf]ng/t kIf;+u 5 . cfdfafa'b ]jt'No /x]sf ] dfGotf lxGb'wd{sf ];+:sf/n] lbPsf] 5 . cfkmgf] k"j{hsf]gfd lnP/ klxrfg /fVg] ;Gtltx¿ cfhlsg Ho]i7 gful/ssf] dfFunfO{ j]jf:tfu/]sf] 5 < ;dfhsf] k|ultdf pgsf]of]ubfgsf] s'g} dxTj g 7fGg] cfhsfdfgj s;/L cfkm"nfO{ ;Eo eGg ;S5 .

hf8f ] / eLif0f udL {df pRrdgf]an lnO{ ;dfhsf] Pp6f cGWof/f]kIflt/ -Ho]i7 gful/snfO{ ;/sf/n]j]jf:tf u/]sf]_ ;/sf/sf] Wofgfsif{0fu / fpg y f lnPs f ] c f G b f ] ngd fclxn];Dd ^ hgfn] d[To' j/0f ul/

;s]sf] 5 . tL x'g\– -s_ t]hs'df/Lv8sf, ^@ jif{, dgx/f sf]6]Zj/ . -v _ g/ax fb ' / v f F 8 , *^ j i f { ,;fdfv'zL . -u_ /fd kf]v/]n, *@ jif{,sf]6]Zj/ . -3_ k| ]dxl/ cdfTo, *&jif{, h8La'6L . -ª_ jf;' zdf{ nD;fn,^% jif{, wkf;L . -r_ nfn axfb'/vqL, *) jif { , dgx/f . ;dfhsf]Pp6f kLl8t kIfsf] lxtsf nflu tyfpgsf] Go"gtd\ xs ;'lglZrt ug] {p2 ]Zosf ;fy z'¿ ePsf ] Ho ]i7g fu l /ss f ] c f G b f ] ngd f d [ T o 'ePsfx¿k|lt ;/sf/ lhDd]jf/ x'g' kg]{xf ] ls xf ]Og < ;dod} ;/sf/n]pgLx¿sf] cfjfhnfO{ ;Daf]wg u/]sf]eP , ;/s f /n fO { ^ hg fcfGbf]ngsf/Lsf] d[To'sf] lhDd]jf/Llng' kb} {GYof ] xf ]nf . ljutsfndfcfGbf]ngdf d[To' x'g]x¿nfO{ zxLbsf];Dd fg lbg ] ePsf ;/sf/sfk|of;x¿n] Pp6f ghL/ t v8f ul/lbPsf] 5 . s] ToxL ghL/nfO{ 6]s]/d [To ' j/0f ug] { cfGbf ]ngsf/Lx¿zxLbsf] ;Ddfg kfpg] xs /fVb}g <

h]xf];\, !^ dlxg] Ho]i7 gful/ssf]cfGbf]ngeGbf klg ^ hgf s¿0ffsfkfq j[4j[4fsf cfgbf]ngs} sf/0f d[To'ePsf] va/n] /fhwfgLjf;LnfO{ w]/};Dj]bgzLn agfPsf] 5 . o;sf/0fHo]i7 gful/ssf] of] cfGbf]ng prfO{klg u|x0f u/]sf] 5 . x/]s kqklqsfn]Ho]i7 gful/ssf] cfGbf]ngsf] vj/nfO{k|fyldstfsf ;fy 5fKg yfn]sf 5g\ .Ho]i7 gful/ssf] cfGbf]ng eg] cao; If]qdf sfo{/t ;+3 ;+:yf, dfgjclwsf/sdL{, gful/s ;dfh tyf;j{;fwf/0f nufot ;a}sf] rf;f]sf]laifo aGg k'u]sf] 5 . aGg' klg kb{5 .Ho]i7 gful/s ;+o'Qm ;+3if{ ;ldltsfcWoIf dxfk|;fb k/fh'nL tyf ;xcWoIf go]Gb| v8sfn] g]t[Tj u/]sf] of]cfGbf]ngnfO{ lgisif{df k'¥ofpg ;j}sf];xof]usf] cfjZostf 5 . @)^* sf]hgu0fgf cg ';f/ g ]kfnsf ] s "nhg;+Vofsf] gf} k|ltzt ^) jif{ pd]/k'u]sf j[4j[4f 5g\ . logsf] ;+Vof @!Nffvsf] xf/fxf/Ldf 5 . ;g\ @)!# df…Unf ]jn Ph jfrÚ ;+:yfn] Ho ]i7gful/ssf] cj:yfaf/] ljZjsf] (!b]zdf Pp6f ;j]{ u/]sf] lyof] h;dfg]kfnsf] && cf}+ :yfg lyof] . blIf0fPlzofnL d'n'ssf] t'ngfdf g]kfndfj[4j[4f w]/} bogLo cj:yfdf /x]sf]…Unf]jn Ph jfrÚ sf] cWoogn] b]vfPsf]5 . oxL a}zfv )&! b]lv nfu" x'g]ul/ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnon]…Ho]i7 gful/s h]l/ofl6{s jf8{ :yfkgftyf ;+rfng lgb]{lzsf–)&)Ú kfl/tu/]sf] 5 h; cg';f/ b]zsf] ljleGgkf Fr :yfgsf ] c:ktfndf Ho ] i7gful/sx¿n] :jf:Yof ]krf/df %)k|ltzt 5'6df ;]jf ;'ljwf kfpg] 5g\ .

www.satyagrahaonline.com

cfpFb} 5 ====

Page 4: Page

#laxLaf/, c;f/ @^, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

;fDojfb / cGo Joj:yfaf/] s]xL rL/kmf/k|;+u

s]bf/ ;'j]bL

Pp6f xfjf h:tf] eP/ ljZjdf ;fDojfb cfof] / sl/a &) jif{;Dd;+;f/e/L sDtLdf @# b]zdf 7"nf] ljt08f dRrfP/ xf¥of] . ?;df !(!& /afFsL b]zdf !(%) sf] x/fxf/Ldf of] Joj:yf lj:tf/ ePsf] xf] . !(() sf]bzsdf oL ;a} Pp6f pQ/ sf]l/of afx]s cg]sg ;'wf/ u/L gfd dfqsf]sDo'lgi6 /fv]/ rn] . clxn] oxL gfd dfqsf] sDo'lgi6 klg kfFr j6f b]zdfdfq 5g\ . afFsL ;a}lt/ nf]stflGqs kl4t z'? eO;s]sf] 5 . ltgLx¿ s;/LcfP / s;/L lanfP, nf]stflGqs Joj:yf / sDo'lgi6 l;4fGt cyf{t\;fDojfbdf s] cGt/ 5 eGg] of] k6sM

;fDojfb / cGo /fhgLltsl;4fGtx¿

;j{xf/fsf] tfgfzfxLnfO{ cfTd;ftug] { ;fDojfbL Joj:yf / ljZjdfk|rlnt cGo /fhg}lts l;4fGtx¿aLrt'ngfTds cWoog ubf{ ;fDojfbsf];a}eGbf glhssf] gftf clwgfosjfbL/fhg}lts kl/kf6L {; Fu /x ]sf ] 5 .d;f]lngLsf] kmf;Ljfb / lx6n/sfgfhLjfb jf O/fsdf ;2fd x';]gsf];}lgsjfb clwgfosjfbL Joj:yfsf s]xLpbfx/0fx¿ x'g\ . x'gt ;fDojfbsf]em8 \s ]nf ] gftf ;fd | fHojfb tyfc/fhstfjfb;Fu klg /x ]sf ] 5 .k|hftflGqs ;dfhjfbsf] em8\s]nf] gftf;fd|fHojfb tyf c/fhstfjfb;Fu klg/x]sf] 5 . k|hftflGqs ;dfhjfb /ax'bnLo k|hftflGqs kl/kf6L ePsf]/fhg}lts k4lt;Fu ;fDojfbL bz{gn]ljk/Lt dt /fVb5 . k|hftGq ;fDojfbk[YjLsf] b'O{ w|'j ;dfg x'g\, h;sf] slxNo}d]n x'g ;Dej 5}g . ;fDojfbsf] cGo/fhgLlts k4ltx¿;Fu /xg] ;dfg tyfc;dfg ;}4flGts kIfx¿sf] ljj]rgfoxfF ul/Psf] 5 .!= ;fDojfb / clwgfosjfb

;fDojfbh:t} cfw'lgs clwgfosjfbklg Pp6f /fhg}lts l;4fGt dfq geO{hLjgsf] Ps ;du| bz{g xf] eGg] bfaLul/G5 . b'j} l;4fGtx¿df /fHo tyf/fhgLltsf] ljifodf cf–cfkm\g} ;f]rfO{ /b[li6sf]0f /x]sf 5g\ . cfrf/, wd{, cfly{shLjg, ;Eotf, ;+:s[lt cflb ljifodfklg cfkm\g} cjwf/0ff /x]sf] kfOG5 . x'gto:tf d"No / dfGotf ;fDojfb jfclwgfosjfbsf] dfq geO{ ;a} lsl;dsf/fhg}lts k4ltsf cf–cfkm\g} k|sf/sf/x]sf x'G5g\ .

;fDojfb / clwgfosjfbaLr;}4flGts kIfsf d"n tTjx¿ ;dfg/x]sf 5g\ . ljz]iftM Ps g]tfsf] ;j{JofkLk |efj tyf ;Dk "0f { gful/sx¿sf ]hLjgnfo{ Pp6} ;/sf/L 9fFrfdf 9fNgvf]Hg] k|j[lQ k|d'v x'g\ . h;/L ;fDojfbLbz{gsf k|jt{s sfn{dfS;{, PGu]N;,n]lgg, :6flng tyf dfcf] x'g\ . To;/Lg} clwgfosjfbL bz{gsf] k/Dk/fdf ?;f],lkmS6], ltT;] h:tf bfz{lgsx¿ 5g\ ./f ]dg ;fd|fHodf klg k|hftGqsf ]ljsf;k"j{ clwgfosjfbL zf;sx¿n]zf;g rnfPsf lyP, h;sf] ckl/lrtzlQm x'GYof] . pbfx/0fsf nflu /f]dgclwgfosjfbL zf;sx¿df h'lno;l;h/ klg kb{5g\, h;n] O:ffk"j{ $^df b; jif{;Dd lg/+s'z zf;g u/] .s'g} klg clwgfosjfbL tfgfzfxL;Qfdf Tolta]nf;Dd lj/fhdfg x'G5,ha;Dd ;sf] d[To' jf xTof x'Fb}g .h'lno; l;h/, d';f]lngL, lx6n/, Nofpnxs, rfpr ]:s ' , n ] lgg, :6f lng,dfcf]T;]t'ª, lsd On;'ª cflb ;a}clwgfosjfbLx¿sf] zf;gsfnsf] z'? /cGt d[To'kl5 dfq ePsf 5g\ . PskN6;Qfsf] u'lnof] :jfb lnO;s]kl5 ;Qf5f]8\g uf¥xf] x'g' :jefljs dfgj k|j[lQxf] . ;a} lsl;dsf clwgfosjfbLx¿:jod\ sfg'g / lgodx¿sf] d'n;|f]t /x]sfx'gfn] pgLx¿nfO{ ;QfRo't ug]{ s'g}sfg'gL k|wfjg x'Fb}g . b]zsf] ;+ljwfg;'gsf] hnk nufPsf] lkQnsf] uxgf h:tf]dfq x'G5 .

clwgfosjfbL Joj:yfsf] /fhg}ltsp2]Zo / nIo ;j{yf leGg /x]sf] x'G5 .;fDojfbL Joj:yfn] ;j{xf/fju{sf ]t fg fzfx L :jLsf/ ub {5 eg ]clwgfosjfbL Joj:yfdf ;}lgsju{ jfs'g} JolQm ljz]ifsf] clwgfsTj . o:tfPs b'O{ c;dfgtfx¿afx]s oL b'O{ leGg/fhgLlts k4ltx¿df lgDg ;dfgtfx¿/x]sf b]lvG5g\M-s_ ;fDojfb / clwgfosjfb b'j}n]

;/sf/sf] ;j{Jofkstf rfxG5g\ ./fHo jf ;/sf/ ;j]{;jf{ ePsf sf/0fgful/sx¿sf] lghL tyf JolQmuthLjgdf ;d]t x:tIf]k x'g' :jefljsxf] . ;/sf/åf/f g} hgtfnfO{ b]zsf]cfjZostfcg';f/ tof/ ul/G5 . s'gJolQmnfO{ l;kfxL agfpg] jf 8fS6/,

OlGhlgo/ jf kfOn6 agfpg]b]lvlnP/ sf/vfgfsf ] dhb ' /agfpg ]h:tf hgtfsf ] eljiolgwf { / 0 f;d ]t ;fDojfb L jfclwgfosjfbL ;/sf/åf/f lgwf{l/tul/Psf] x'G5 . b'j} l;4fGtx¿n];j{;Qfjfbdf ljZjf; ub{5g\ .

-v_ ;/sf/ kl/>d / lqmofzLngful/ssf] ck]Iff ub{5M sfddf;lqmo gePsf hgtfnfO{ ;/sf/sf]cGo dfWodåf/f hah{:tL ;lqmou/fOG5 . ;fDojfb jfclwgfosjfbsf cg';f/ gful/sn]r'gfj ef]6 lbP dfq x'Fb}g . sfddf;lqmo /xg'kg]{ x'G5 .

-u_ k|hftGqsf] k|v/ lj/f]wLM PsbnLo/fhgLlts Joj:yfn] cGo s'g}lj/f]wL bnsf] cl:tTjnfO{ :jLsf/ub} {gg\ . x8\tfn, h'n;, efif0f,k|sfzg, ;ef, ;+u7g tyf cGos'g} lsl;dsf] lj/f ]w k|bz{gsf]:yfg /x Fb }g . ;fDojfb tyfc l wg f osj f bd f Psn L otfgfzfxL x'G5 .

-3_ :jtGq Gofofkflnsfsf] :ki6 cefjMGofofno ;/sf/åf/f k"0f{tM k|efljt/xG5 .

-ª_ ;j{;QfjfbM /fHosf ;Dk"0f{ hgtftyf ;d'bfox¿nfO{ ;/sf/ cfkm\gf]k"0f{ lgoGq0fdf /fVg rfxG5 .

-r_ ;/sf/ jf ;Qf?9 bnsf ]Psf lw lkTodf b ]zsf ;Dk " 0 f {lgsfox¿ /xG5g\M ljZjljBfno,c:ktfn, ;~rf/, oftfoft, lzIf0f;+:yf k|sfzg cflb lgsfox¿;/sf/sf] k"0f{ Psflwsf/df ;~rflntx'G5g\ . b'j} Joj:yfn] ;j{;QfjfbLzf;gdf ljZjf; /fVb5g\ .

-5_ dfgj clwsf/sf] k"0f{tM xgg x'G5Mdfgj clwsf/ xfQLsf] b]vfpg]bfFth:tf] dfq x'G5 .

-h_ s'g} klg a]nf /fHo cft+ssf];+efjgf /xg] x'gfn] gful/ssf]hghLjg czfGt, clglZrt /eok"0f{ /xG5 .

-@_ ;fDojfb / ;fd|fHojfb;fd|fHojfb s'g} cfw'lgs /fhg}lts

k4lt xf]Og . ljz]iftM of] s'g} klgzlQmzfnL /fi6«sf] ljb]z gLltnfO{dfGb5 . Ps /fi6«n] cfkm\gf] :jfy{sf]nflu csf]{ /fi6«sf] :jtGqtf xgg u/Lcfkm\gf] k|efj jf clwkTo :yflkt ug]{gLlt g} ;fd|fHojfb xf] . zlQmzfnL/fi6«x¿sf] cfkm\gf] wg, If]qkmn tyf; } lgs zlQmsf ] cfwf/df ;fgf/fi6«x¿dfly ;fd|fHojfbL gLlt lnPsf]n]g} ljZjsf] Oltxf; o'4sf] jLeT;36gfx¿n] /+luPs]f xf] . ;fd|fHojfbPp6f /fhg}lts kl/kf6L{ / ;fd|fHojfbs'g} alnof] b]zsf ljb]z gLlt ePtfklg oL b'O{df cfkm\g} lsl;dsf] tfbTDo/x]sf] 5 . ;j{xf/fju{sf] clwgfosTjnfO{:jLsf/ ubf{ ;j{xf/fsf] s'g} /fi6« x'Fb}geGg] wf/0ff lnPsf] dfS;{jfb -;fDojfb_n] dhb"/x¿sf] cGt/f{li6«o Pstfsf]c fXjfg ub {5 . ;j {x f/ fju {n fO {cGt/f{li6«o ¿kdf Pstfj4 /fVg] lgx'Fdf7"nf ;fDojfbL /fi6«n] ;fgf /fi6«x¿dfx}sd hdfpF5g\ . ckjfbsf] ¿kdf s]xLb]zx¿nfO{ 5f8L ;a} ;fDojfbL /fi6«x¿tTsflng ;f]leot;+3sf] s7k'tnL /xgafWo lyP . Tof ] Ps lsl;dsf ];fd|fHojfbL gLlt xf] . ;fDojfbL 7"nf/fi6«x¿sf] l5d]sdf /x]sf cGo ;fgf/fi6«x¿ ;fDojfbL ;fd|fHojfbsf] lzsf/ag]sf 5g\ . Ps :jtGq /fi6« ltAatn];g\ !(%( df l5d]sL /fi6« rLgsf];fd|fHojfbL gLltsf] kl/0f:j¿k cfkm\gf]:jtGq cl:tTjnfO{ u'dfpg'k¥of ] .; f ] leot ; +3n ] :jtGq afN6Lsu0f/fHox¿nfO { cfkm \gf ] eLdsfoIf]qkmnleq Ps agfPsf] lyof] .#= ;fDojfb / c/fhstfjfb

/fhg}lts bz{gsf] zAbsf]ifdfc/fhstfjfb Ps To:tf] /fhg}lts k4ltxf], hxfF ;/sf/sf] cfjZostfnfO{:j Lsf/ ul/ F b }g . csf ] { cy {d f;/sf/lagfsf] /fhg}lts kl/kf6L{ g}

c/fhstfjfb xf] . dfS;{jfbL bz{gdfsfn{dfS;{ / PGh]N;sf] egfOcg';f/;fDojfbL /fhg}lts k4ltdf /fHosf]cl:tTj la:tf/} ljnLg x'Fb} hfg]5 //fHosf] sfdsf/jfxL k|zf;lgs OsfOåf/frNg]5 . oL b'O{ kl/efiffcg';f/ ;fDojfb/ c/ fhst fj f ba Lr l g Dg;dfgtfx¿ 5g\M

-s_ sDo'lgi6 / c/fhstfjfbLx¿b'j }sf ] Pp6} nIo ju{ljxLg tyf/fHoljxLg ;dfhsf] :yfkgf ug'{ xf] .

-v_ oL b'j} /fhgLlts l;4fGtx¿n]/fHonfO{ cgfjZos 7fgL k"FhLkltx¿sf]zf]if0ff ug]{ cv8f dfGb5g\ .

-u_ oL c/fhstfjfbL Pj+ ;fDojfbLb 'j } cfk \mgf ] /fHoljxLg ;dfhsf ]lgdf{0fsf nflu clwstd lx+;fTdspkfosf] kIf lnG5g\ .

-3_ oL b'j} l;4fGtjfbLx¿ /fHosf];dfLKt ePkl5 ;d:ofx¿ ;dfwfgx'G5g\ egL 7fGb5g\ .$= ;fDojfb / ;dfhjfb

;fdfGotof dflg;x¿ ;fDojb /;dfhjfbnfO{ Ps} 7fgL e'mlSsg] ub{5g\,t/ oL b'O{ /fhg}lts kl/kf6L{aLr cfsfzhldgsf] km/s 5 . oBlk ;dfhjfbLbz{gdf dfS;{jfbsf s]xL k"jf{wf/x¿k|ltlalDat 5g\ t/ ;dfhjfbsf k|foM;a} wf/fx¿ sfn{dfS;{sf ;f]rfO{eGbf;j{yf leGg /x]sf 5g\ . ;dfhjfbnfO{nfdf] zAbdf k|hftlGqs ;dfhjfb klgelgG5 . k |hftGq h:tf ] cToGt;+j]bgzLn / ckl/xfo{ /fhgLltsljifodf g} ;fDojfb;Fu dte]b /x]sf];dfhjfbsf] kl/efiff klg cToGt Jofks5 . ;fdfGotof k|hftflGqs dfWodaf6;dfhdf /fhg} lts, cfly {s tyf;dflhs zf]if0f lgoGq0f ul/g', czQm/ kl5l8Psf] ju{nfO{ klg pGgltsf];dfg cj;/ k|fKt x'g', of]hgfj4cfly{s ljsf; / Gofof]lrt ljt/0fsf]k|aGwaf6 ljsf;sf] kmn cfdhgtf;dIf k'Ug' g} ;dfhjfb xf] .;dfhjfbsf] kl/efiffM– Og;fOSnf ]k ] l8of la |6f lgofsf

cg';f/ ;dfhjfb Tof] gLlt cyjfl;4fGt xf], h;sf] p2]Zo s]Gb|Lok|hftflGqs ;Qfåf/f ;DklQsf]cfheGbf w]/} /fd|f];Fu ljt/0f /pTkfbg ug'{ /x]sf] x'G5 .

– /]hd] d}s8f]gN8n] eg]sf 5g\–;fwf/0f efiffdf ;dfhjfbsf ];aeGbf /fd|f] kl/efiff s] xf] eg]o;sf] p2]Zo ;dfhsf] cfly{s Pj+ef}lts ;fwgx¿sf] ;+u7g ug'{ tyfd fgj ;fwgx¿åf/ f p;sf ]lgoGq0f ug'{ xf] .

– ;]nh{n] ;dfhjfbnfO{ Ps cfGbf]ngdfg]sf 5g\ . ;]nh{sf cg';f/ of]Pp6f k|hftflGqs cfGbf]ng xf],h;sf] p2]Zo ;dfhdf Ps o:tf]cfly{s ;+u7gsf] :yfkgf ug'{ xf],hf] s'g} Ps ;dodf clwstd Gofojf :jtGq lbg ;sf];\ .x'gt ;fDojfbL / ;dfhjfbL b'j}

/fhgLlts k4ltx¿ k"FhLjfbsf] k|d'vlj/f]wL x'g\ . b'j}n] k"FhLjfbsf] ljgfzu/L ;dfhdf /x]sf JofKt zf]if0f / cfly{sljifodtfsf] ljsNkdf Ps zf]if0f/lxt;dfhsf] lgdf{0fdf hf]8 lbG5g\ . oLb'j} /fhgLlts k4ltn] ;dfgtfsf]l;4fGtnfO{ d'n dGq ;Dem]sf eP klgd'Vo cGt/ logLx¿sf] sfo{k|0ffnLdf/x]sf] 5 . ;dfhjfbLx¿ c;n ;fWok|fKt ug{ c;n dfWoddf hf]8 lbG5g\eg] ;fDojfbLx¿ c;n dfWodsf]rogdf hf]8 lbFb}gg\ . ;fDojfb /;dfhjfbdf /x]sf cg]sf}+ c;dfgtfx¿oxfF lbPsf 5g\M-s_ ;dfhjfbLx¿ k"FhLjfbL Joj:yfsf]

cGt ug{ j}wflgs, k|hftflGqs tyfclx +;fTds k|lqmofdf ljZjf;/fV5g\ eg] ;fDojfbLx¿ k"FhLjfbLJoj:yfsf] cGTo lx+;fåf/f afx]scGo ljsNk b ] Vb }gg \ . ct;dfhjfbLx¿ clx+;fjfbL x'G5g\ eg]sDo'lgi6x¿ clx+;fjfbL .

-v_ ;dfhjfbLx¿ ljsf;jfbL tyfk | u ltj fb L x ' G5g \ eg ];fDojfbLx¿ pu| qmflGtjfbL jfclwgfosjfbL x'G5g\ .

-u_ ;dfhjfbleq k|hftGq x'G5 t/;fDojfbdf k|hftGq ps/lt klgkfOFb}g . Ps ;dfhjfbL g]tf jLkLsf]O/fnf -lj=;+= !(&!–@)#(_ n]eg]sf lyP– ;fDojfbdf k|hftGqylklbof] eg] ;dfhjfb aGb5,;dfhjfbaf6 k|hftGq lemlslbof]eg] ;fDojfb aGb5 . o; egfO{af6;dfhjfbdf k|hftGqsf] ckl/fo{cl:tTj /xG5 eGg] :ki6 x'G5 .

-3_ ;dfhjfb ju{;dGjodf ljZjf;ub{5 eg] ;fDojfb ju{;+3if{dfljZjf; ub{5 .

-ª_ ;dfhjfbLx¿ s'g} klg bn, ju{tyf JolQmsf] clwgfosTjnfO{:jLsf/ ub}{gg\ eg] ;fDojfbLx¿;j{xf/fju{sf ] clwgfosTjnfO{ckl/xfo{ 7fGb5g\ .

-r_ ;dfhjfbLx¿ lj/f ]wL bnsf ]cl:tTjnfO{ ;b}j :jLsf/ ub{5g\t/ ;fDojfL /fhgLlts k4ltdflj/f]wL bnsf] t s] s'/f cfkm\g}bnleqsf] s'g} JolQmn] dtleGtf/fv]df lj/f]wL ;DemL tTsfn lgd"{nug'{k5{ eGg] l;4fGtdf lqmofzLnx'G5g\ . ;fDojfbdf lj/f]wLnfO{ju{zq' 7fg]/ s7f]/ >d lzlj/df/flvG5, h]n tyf d[To'b08sf];hfo ;'gfOG5 .

-5_ ;dfhjfbdf JolQmsf lghL;DklQnfO{ ;/nLs/0f gu/L cfly{s;dfgtfsf nflu ;DklQ /fVg kfpg]Ps lglZrt xbaGbL tf]lsPsf] x'G5t/ ;fDojfbdf JolQmut ;DklQk "0 f {t M ;/sf/Ls/0f ul/G5 .sDo ' lgHddf Jo lQm :jo + g };/sf/sf] x'G5 . pvfg} 5– bfneftt/sf/L, hLp wg ;/sf/L .

-h_ ;dfhjfbdf ldl>t cy{tGq ePsf]cf ly {s gLlt nfu " x ' G5 eg ];fDojfbdf b]zsf] cfly{s gLlt/fHoåf/f ;~rflnt ePsf] x'G5 ./fHoåf/f ;~rflnt cfly{s gLltnfO{s]Gb|s[t cy{tGq elgG5 .

-em_ ;dfhjfbdf ;/sf/n] JolQmsf]:jtGq ultljlwdf x:tIf]k ug{;Sb}g, t/ sDo'lgi6 Joj:yfdf;fDojfbL bn g} ;j]{;jf{ ePsfn];/sf/ JolQmsf] k|To]s sfo{dfx:tIf]k ug]{ clwsf/ /fVb5 .

-`_ JolQmnfO { wd{ dfGg ] wfld {s:jtGqtf ;dfhjfbdf oyfjt/xG5 eg] ;fDojfbn] wd{nfO{ clkmd;DemL s'g } lsl;dsf ] wfld {s:jtGqtfdf 5'6 x'Fb}g .

-6_ ;dfhjfbL Joj:yfdf hgtfsf]df}lns xs dfgj clwsf/ ;'/lIft/xg] x'gfn] ;/sf/n] hgtfnfO{cft+sk"0f{ ;/sf/L sfddf nufpgkfp Fb }g . ;fDojfbL zf;gdfhgtfnfO { ;fDojfbL bn jf;/sf/sf] gLlt cg';f/ sfd ug}{kg]{afWotf /x]sf] x'G5, p;nfO{ dgk/f];\ jf gk/f];\ .

-7_ ;dfhjfbL / fHo Joj:yfdf;/sf/L gL lts ] f lj/ f ]w ug ] {:jtGqtf x'G5 . zflGtk"0f{ x8\tfn,;Tofu|x h:tf clx+;fTds lj/f]wk | lqmofsf nfu sfg'gL aGb ]h/x Fb }g . ;fDojfbL /fhgLltsk4ltdf gful/sx¿n] To:tf] s'g}lsl;dsf] :jtGqtf kfpFb}gg\ .

-8_ ;dfhjfbLx¿ klxn] pTkfbg clgdfq ;dfg ljt/0fdf hf]8 lbG5g\eg] ;fDojfbLx/ pTkfbgdf eGbfljt/0fdf a9L ljZjf; /fVb5g\ .To;sf/0f sDo'lgi6 Joj:yfnfO{u/LaL j6jf/f klg elgPsf] xf] .

%= ;fDojfb / k|htGqsDo ' lgi6 /fhg } lts k4lt /

k|hftflGqs Joj:yf b'O{ k/:k/ r/dlj/f]wL /fhgLlts kl/kf6L x'g\, h;sf]Ps c+z klg Ps cfk;df d]n vfFb}g .;fDojfbL bz{gleqsf] cFWof/f] sfnf] 5fofk|hftGqsf] pHofnf] k|sfz;Fu slxNo}/xg ;Sb}g . cfh ljZjsf ;Dk"0f{ hgtfk|hftGqlt/ pGd'v eO/x]sf 5g\ .…td;f]df Hof]ltu{doÚ eg] em+}, cFWof/f]af6pHofnf ] lt/ nlDs/x ]sf 5g \ .ck|hftflGqs /fhgLlts kl/kf6L{ ePsf]clwgfosjfb tfgfzfxL ;fDojfbL

Joj:yf ;dly{t JolQmx¿ ljz]ifcfsif{0fsf ;fy k|hftGq k|flKtsf] nx/dfnf lu/x ]sf 5g \ . o 'u f } + b ] lvsf ]clwgfosjfb / s]xL bzsb]lvsf];fDojfbsf kvf{nx¿ qmdzM 9ln/x]sf5g\ . ;f]leot ;+3, o'/f] sDo'lghd\ tyfd+uf]lnofh:tf b]zdf nfdf] ;dosf];fDojfbL zf;gkl5 k'gM k|hftGqk|flKtsf] nx/df ljZj hgdfg;Fusbddf sbd ldn]sf] b]lvG5 .

…afFr / arfpmFÚ eGg] d"ndGq /x]sf]k|hftflGqs hLjg k4ltsf] pbo dfgjOltxf;sf] ;a}eGbf k'/fgf] Oltxf; xf] .;Dk"0f{ dfgj hfltk|lt cfb/efj tyf;Ddfgsf] b[li6n] x]/L zflGt, :jtGqtf,Gofo k|flKt dfof, ;dk{0f, ;b\efj /;xof ]uh:tf dflg;sf cGtlg{lxtu'0fx¿nfO{ hLjGttf lbg ;Sg] ljz]iftfk|hftflGqs /fhgLlts k4ltdf dfq/x]sf] 5 . To;sf/0f k|hftGq Ps pTs[i6/fhg}lts l;4fGt xf] .

k|hftGq zAbdf b'O{ zAbf+zx¿sf]dw'/ ldng /x]sf] 5, …k|hfÚ / …tGqÚ .…k|hfÚ eGgfn] cfw'lgs cy{df …hgtfÚa'lemG5 / …tGqÚ eGgfn] …:jtGqtfÚ .;fdfGo cy{df hgtfn] pkef]u ug]{/fhg}lts, cfly{s, ;fdflhs :jtGqtfg} k|hftGq xf] . dflg; h:tf] /fhg}ltsk|0ffnLnfO{ s]jn cfly{s l;qmLn] dfqafFWg vf]Hg] sfn{dfS;{;Fu …k|hftGqÚ sf]x/]s kIf;Fu tLj| dtleGgtf /xg':jefljs x'G5 . ;fDojfbL bz{gsf Psljåfg\ n]lggn] hgtfsf k|ltlglwx¿ /xg];+;bsf] af/df eg]sf 5g\– ;f+;b\ dfqa'h'{jfx¿sf] ukm ug]{ :yfg xf] . o;af6;fDojfbL bz{gleq k|hftGqk|ltsf]wf/0ff :ki6 x'G5 .

k|hftGqn] /fhgLlts dfq x}g, o;n]ljz]if k|sf/sf] ;fdflhs, cfly{s tyfg}lts cfbz{x¿sf] klg dfGotf /fVb5 .k|hftGqsf] ;fdflhs Joj:yf ToxL xf]–hxfF hfltkflt, 7"nf]–;fgf], 5't–c5'tcflbsf] s'g} e]befj /xFb}g . cyjfljleGg ju{x¿sf] k/:k/ vfgkfgcflbdf s'g} k|sf/sf] k|ltaGw /xFb}g .k|hftflGqs cfly{s Joj:yf To;}nfO{elgG5, h;df ;a} JolQmx¿sf] cfkm\gf]of]Uotfcg';f/ hLljsf]kfh{gsf] ;'ljwfxf];\, s;}sf] s'g} Joj;fo jf /f]huf/Ldfhfltkflt cflbsf] s[lqd /f]sfj6 gxf];\,h;df s'g} Ps dg'io jf JolQmnfO{cGo dg'iosf] hLljsf ckx/0f ug]{clwsf/ gxf];\ . ;fwf/0ftof o; k|sf/sf]cfly{s Joj:yfsf] nflu k|d'v pTkfbgsf;fwgx¿df /fHosf ] clwsf/ x 'g 'cfjZos ;lDemg] x'G5, cyf{t csf}{zAbdf k|hftflGqs cfly{s Joj:yfsfnflu s'g} g s'g} ¿ksf] ;dfhjfbclgjfo{ 7flgG5 . k|hftGqsf] g}ltsdfGotfcg';f/ s'g} dflg; rfx] wgLxf];\ jf u/La, ljåfg xf];\ jf clzlIft,pGglt / lgsf;sf] ;dfg cj;/ldNg'k5{ . o;sf/0f k|hftGqsf] g}ltsb[li6sf]0fn] k|To]s JolQmsf] JolQmTjdfcfb/ / uf}/j k|bfg ub{5 .

k|hftflGqs /fhg}lts k4lt cfhsf]ck l/x fo {t f x f ] . k |h ftGq ljgfdfgjhLjg ckf+u ag]sf] x'G5 .

k|hftflGqs /fhg}lts k4ltsf rf/:ki6 cfwf/x¿ x'g\M– Jo lQmnfO { cf ly {s , wf ld {s ,

;fdflhs, Goflos tyf /fhg}lts;dfgtfsf] :jtGqtf .

– ljgf xftxltof/ zflGtk"0f{ e]nf x'g]:jtGqtf .

– JolQmsf] df}lns clwsf/sf] ;'/Iff .– jfs tyf k|sfzg :jtGqtf .

oL rf/ cfwf/lznfx¿df s'g} Pssf]klg cefj /x]df k|hftflGqs clwsf/cw'/f] x'G5, ckf+u aG5 . sfn{dfS;{ /P+u]N;sf] ;fDojfbL bz{gleq eg] oLrf/ cfwf/lznfx¿sf] :ki6 cefj /x]sf]5 . dfly pNn]lvt rf/ :jtGqtfx¿dfsDo'lgi6 Joj:yfdf ;fDojfbL bnnfO{dfq ;a} clwsf/ k|fKt x'G5 . cfdhgtfn] To:tf] s'g} lsl;dsf] :jtGqtfpkef]u ug{ kfpFb}gg\ . ;fDojfb /k |hftGq Psbd leGg dt /fVg ]/fhgLlts k4ltx¿ ePsf x'gfn] To:tfc;dfgtfx¿sf] t'ngfTds cWoog oxfFk|:t't ul/Psf] 5M-!_ /fhgLlts :jtGqtf ;fDojfbdf

cefj x'G5 . gful/sx¿ /fhgLlts:jtGqtfaf6 jl~rt x'g'k/]sfn];/sf/åf/f hgtfsf] Jofks zf]if0fx'G5 . hgtfdf lj/f]w k|bz{g, jfstyf k|sfzg :jtGqtf k|fKt gx'g]PsbnLo ;fDojfb tfgfzfxLrNb5 . t/, k|hftflGqs /fhgLlts

k|0ffnLdf hgtfnfO{ /fhgLlts:jtGqtf ;'/lIft x'G5 .

-@_ k|hftlGqs /fhgLlts k4ltdf k|To]sJolQm cfkm\gf] OR5fcg';f/ ljleGgl;4fGt ePsf /fhgLlts bnx¿sf];b:o agL b]zsf ljsf;df ;lqmox'g ;Sb5g\ . t/ ;fDojfbL /fi6«df;fDojfbL bn dfq cl:tTjdf/xgfn] hgtf ToxL bndf dfqnfUg'kg] { afWotf /xG5 . csf] {zAbdf eGbf k|hftGqdf ax'bn x'G5eg] ;fDojfbdf Psbn dfq x'G5 .

-#_ k|hftGqdf ;/sf/sf] d"Nof+sgsf]cfwf/df ;Qf?9 ;/sf/nfO{ abNgkfpg] clwsf/ hgtfdf lglxt/xG5 t/ ;fDojfbdf ;Qf?9;fDojfbL bnsf] ;/sf/nfO{ abNgkfpFb}gg\, rfx] dg k/f];\ jf gk/f];\ .

-$_ k|hftGq ePsf b]zx¿df hgtfnfO{aflnu dtflwsf/sf] cfwf/df x/]slglzrt jif{ -$ jf % jif{_ dfr'gfjdf p7\g jf ef]6 lbg kfpg]kl/kf6L{ x'G5, t/ ;fDojfbdf o:tf]k|sf/sf] :jtGq r'gfjL kl/kf6{/xFb}g . ;fDojfbdf sDo'lgi6 kf6L{n]tf]s]sf] JolQm pDd]bjf/ ePkl5…x'G5Ú jf …x'Fb}gÚ sf] cfwf/df dfqlgb]{lzt r'gfj x'G5 . sDo'lgi6kf6 L {n ] t f ]s ]sf ] pDd ]bjf/n ]ztk|ltzt dt NofPsf] s0f{s6'3f]if0ff ;'Gg hgtf afWo x'G5g\ .

-%_ k|hftGq ePsf b]zx¿df hgtfn]cfkm\gf] JolQmut ;DklQ /fVgkfpF5g\ t/ ;fDojfbL /fi6«df ;Dk"0f{JolQmsf] 3/ v]t / ;DklQ ;/sf/sf]:jldTjdf /xG5 . JolQmsf] ;f/frn–crn ;DklQ ;/sf/sf ]cwLgdf sAhf ePkl5 ;/sf/n]tf]s]sf] …/f;gÚ vfP/ ;/sf/n]c¥xfPsf] sfddf lbge/ hf]ltg'k5{ .; fDojfb L bnsf ;b:o /;}lgsx¿n] c¥xfPsf] sfd cg';f/>ldsx¿ 8\o'6Ldf vl6g'k5{ .ls;fgx¿ cfkm}+n] pAhfPsf] cGgklg ;/sf/åf/f …/f;g s'kgÚcg';f/ c8\sn]/ dfq vfg'kg]{ x'G5 .

-^_ k|hftlGqs kl/kf6Ldf hgtfn] cfkm\gf]OR5fcg';f/sf] sfd / gf]s/L /f]HgkfpF5g\, t/ ;fDojfbdf ;/sf/n]tf]s]cg';f/ sfd ug'{kg]{ afWotf x'G5 .

-&_ cfkm\gf] afnaRrfnfO{ eljiodf s]agfpg] eGg] OR5f k|hftflGqsd'n'sdf afnssf] Ifdtfcg';f/ af–cfdf tyf cleefjsx¿df lglxtx'G5, t/ ;fDojfb Joj:yfdfafnaflnsfx¿n] eljio lgwf{/0f klg;/sf/sf ] dftxtdf /xG5 .;/sf/åf/f g} s;}nfO{ 8fS6/ /OlGhlgo/ tyf s;}nfO{ sf/vfgfdfsfdbf/ jf :s'nsf] lzIfs agfOG5 .

-*_ dfgj clwsf/ h:tf dflg;sf]z fZjt d " No k |h ft f l Gqskl/kf6Ldf dfq pkef]u x'g ;S5,t/ ;fDojfbL b]zx¿df dfgjclwsf/ k"0f{tM xgg\ ePsf] x'G5 .; f Doj fb L ; +; f /d f d fgjclwsf/sf] pkef]u gx'gfn] hgtfcsf]{ kf6L{ vf]Ng, jfs\ tyf k|sfzg:jtGqtfh:tf s'g} klg k|hftflGqsclwsf/x¿af6 jl~rt x'G5g\ .

-(_ k|hftflGqs d'n'sdf hgtfn] cfkm\gf]cj:yf / ljZjf;cg';f/ wd{ dfGgkfpg] wfld{s :jtGqtf ljBdfg/xG5, t/ ;fDojfbL /fi6«x¿dfJolQmx¿nfO{ wfld{s :jtGqtfx'Fb}g . lsgeg] ;fDojfbL bz{gleqwd{sf] s'g} :yfg 5}g . wd{nfO{zf]if0fsf] d'n h8 7flgG5 .

-!)_ k|hftGqdf hgtf dflns /hgtfåf/f lgjf{lrt ;/sf/ hgtfsf];]js 7flgG5 . hgtfk|lt ;/sf/;w} pQ/bfoL x'g'k5{ . t/ ;fDojfbdf hgtfk|lt ;fDojfbL ;/sf/pQ/bfoL x'g'gkg]{ x'gfn] ;/sf/ g}dflns;/x clwgfsjfbL aGgk'Ub5, ;fy} ;/sf/ dfq xfQL;x/x'G5 . hgtfnfO{ bf; agfOG5 .

-!!_ k|hftflGqs d'n'sdf :jtGqGofofnosf] kl/kf6L x'G5 . k|hftGqdfsfg'gL /fHosf] cjwf/0ff x'G5 .k|hftflGqs d'n'sdf ;/sf/åf/fGoflos k|lqmofdf x:tIf]k ug{ g;lsg];+j}wflgs kl/kf6L ePsfn] JolQmn]d'2fdf ;/sf/nfO{ ;d]t x6fpg;S5 . ;fDojfb L / fhg } ltsk4ltdf Gofofnox¿ ;/sf/Lcfb]zsf] s7k'tnL aGg'kg]{ afWotf/xG5 eg] GofofwLzx¿ ;fDojfbLbnsf rDrf .

Page 5: Page

$laxLaf/, c;f/ @^, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

;Tofu|x 8]:s

cWofTd÷bz{g;'bz{g clwsf/L

xfd|f k|l;4 wd{u|Gyx¿ jf efiffsf] hggL dflgg] ;+:s[tdf ;fdfGo t/dxTjk"0f{ jfSo k|Voft /x]sf] 5 . ;+tf]ifd\ k/d\ ;'vd\ . jf:tjdf dfgjdf h]h:tf] 5, To;df ;Gtf]if dfGg klg ;Sg'k5{ . o;sf] cy{ of] xf]Og ls eof], k'Uof]eg]/ s'g} sfo{ gu/L lgliqmo eP/ hLjg latfpg] . ;+;f/df hlt klg lj1fg /1fgaf6 k|ult / cfljisf/ ePsf 5g\, Tof] Ps 9+un] eGg'kbf{ c;Gtf]if / yks'/f sfo{ ug]{ dfgjLo rl/qn] klg ePsf] 5 . t/ To:tf] eg]/ ePsf ;fdfGopGglt / k|ultnfO{ klg cToGt} Go"g dfg]/ Hofb} c;Gtf]if JoQm ug]{ klg 7"nf];+Vofdf e]l6G5g\ . ;fdfGotof dfgjdf x'g'kg]{ /fd|f] cfrf/nfO{ ;bfrf/ dflgG5,of] klg Pp6f hLjgsf] k4lt xf] . o:tf dfgjx¿ k|foM ;w+} ;To, lgi7f /OdfGbfl/tfsf] k|bz{g u/]/ a:g ?rfpF5g\ .

xfdLdf w}o{ ug]{ zlQm IfL0f x'Fb} uPsf] 5 . kv{g] / kfnf] lbg] sfo{df xfdLlgs} k5fl8 g} 5f}+ . Pp6f ;fdfGo b[i6fGt x]/f+} . zx/df ;jf/L ;fwgsf] hfdx'Fbf Ps b'O{ ldg]6 kv{g xfdLnfO{ 306f+} a:g'k/]sf] cg'e"lt x'G5 . Ps t lgdosfg'gsf] kfngf gug]{ k|j[lQ 5 eg] csf]{tkm{ w}o{ ug]{ Ifdtfsf] klg lgs} sdLb]lvG5 . To:tf] b[Zo hxLFtxLF hlxn] tlxn] b]Vg ;lsG5 . Psk6s lxdfnL e]usfr/fx¿ ToxfFaf6 hf8f] jf lr;f] 5Ng t/fO{lt/ x'Fb} ef/tsf] udL{ If]qlt/ uP .ToxfF pNn', nf6f]sf];]/f], rd]/f]x¿nfO{ b]v]/ eg] o:tf] cGwsf/df ltdLx¿al;/x]sf 5f} t < eGb} nf6f]sf];]/f]n] eGof] . Tof] ;'g]kl5 ;a} r/fx¿ hf] rd]/flyP, tL ;a} cfkm\gf u'?sf] ;ldkdf uP / eg] ls u'? ToxfFAff6 cfPsf r/fx¿n]xfdL cFWof/f]df a;]sf] kf] t eG5g\ . hjfkmdf u'?n] eg], xf]Og ltgLx¿ o;}To:tf s'/fx¿ u/]sf x'g\ . ToxfF To:tf] 5 . ltgLx¿n] eg]sf] s'/f gkTofpg' eGb}cfkm\gf lziox¿nfO{ lkmtf{ k7fP .

o;/L gofF :yfgdf cfkm\g} 9+un] al;/x]sf r/fx¿nfO{ e8\sfpg] sfo{dfnfu]sfn] klg ltgLx¿nfO{ g} ToxfFaf6 nv]6]/ a:g} lbPgg\ . lsgeg] v/facfr/0f / e8\sfpg] cyjf cfkm\gf] ;+:s[ltnfO{ k/Dk/f / jf:tljstfnfO{ laufg]{k|j[lQ b]v]/ g} ltgLx¿nfO{ ToxfFaf6 eufpg'k/]sf] xf] . unt/lxt ljkl/t g/fd|fs'/fx¿n] s;}sf] enf] ub}{g . ;lsG5 c?sf] ePklg enf] g} u/f+} geP s'enf]ug]{tkm{ slxNo} gnfuf}+ . of] ;dfh agfpg] / laufg]{ xft eg]s} To;} ;dfhdf/xg] ;dfhsf ;b:os} /xG5 . cfkm\gf] 3/sf] s'/fdf h;/L 3/d'nL jf d'VodfG5] sf] xft x'G5, lgb]{zg rN5, To;}u/L xfd|f] ;dfh / /fi6« ;d]t klg xfdLcfkm}+n] ljsf; ug]{ xf] . ;'wf/sf sfo{ ug{ sf]xL g sf]xL t cu'jf aGg} k5{ .xfdLn] Oltxf;sf s'/f k9]sf 5f+}, ;'g]sf x'G5f}+ t/ ToxfF eP÷u/]sf ;sf/fTds /;dfh ;'wf/sf kIfdf sfo{ ug]{ k|0f slxNo} ug{ ;s]gf}+ .

s'g} klg s'/fsf] ljsf; x'g] eg]sf] Ps}k6s klg xf]Og . a8f] ;hutfsf ;fydfgjn] xf]l;of/k"j{s af]6 lj?jfsf] nflu nfdf] ;do kv{g'kg]{ h:t} u/L aLhf/f]k0fu/]sf] lglZrt ;do;Dd t w}o{ u/]/} a;]kl5 dfq g xfdLn] To;sf] kmn jfpTkfbg kfpg] xf}+ / 5f}+ . h:t} v/fof] / xfQLsf] aRrf hGdg] cjlwdf slt 7"nf];dofGt/ /xG5 . klxnf]sf] lbgdf x'G5 eg] xflQsf] @@ dlxgf nfU5 . To;af6klg yfxf x'G5 ls cfkm\gf] z/L/ agf]6 / :yfgsf] cfwf/df k|s[ltn] dxTjsf]lx;fan] ;d]t km/s–km/s ;do lgwf{/0f ul/lbPsf] b]lvG5 . slno'u 5f]6f] /l56f] x'g] ;do xf] eGg] u/]sf] ;'lgG5, b]lvG5 klg To:t} .

tTsfn} glthfsf] ck]Iff ug]{ geP klg To;sf] ;sf/fTds k|ltlqmof ghgfO{gsf/fTds dfq} s'/f ug]{ k|j[lQ xfjL eP/ uPsf] kfOG5 . k/LIffs} s'/f u/f}+, h'gljBfyL{n] lglZrt ;do cWoog u/]kZrft\ gLlt lgodfg';f/ k/LIff lbP/ a;]sf]lglZrt ;dokZrft\ dfq To;sf] k/LIffkmn k|sflzt ul/G5 . ^ dlxgf nfUg]glthfnfO{ ^ lbgdf t NofOFb}g olb NofOof] eg] klg Tof] Tolt ljZj;gLo /kTofl/nf] x'Fb}g . hlt xtf/df sfo{ ul/G5, Tolt g} uNtL / clgoldttf x'g];Defjgf klg Hofbf g} /xg] ePsfn] o:tf ;fdfGo 1fg / k|of]usf] klg dggub}{ ;w}+ pksf/L u'0fL JolQm ag]/ ;kmntfsf] dfu{ /f]hf+} .

w}o{tfsf] dlxdf

cs}{ Pp6f g]kfnkf08';]g uflj;– & cufpkfgL a:g]

@% jifL{of caslt yfkfsf] aRrf kfpg];do eO;s]sf] 5 . pgL ue{jtL ePsf]gf} dlxgf gfl3;s]sf] 5 . pgsf] kl/jf/ufpF 5f ]8 ]/ hf8f ] 5Ng c5fdsf ]a'9fsf]6lt/ 5 .

pgsf] kl/jf/ 3/ kms{g] ;'/;f/df5 . aRrf kfpg] ;do eO;s]sfn]pgnfO{ af6f]d} aRrf hGd]nf eGg] nfu]sf]5 . pgn] clxn];Dd ue{jtL hfFru/fPsL 5}gg\ / s'g} vf]k g} nufPsLl5g\ . pgnfO{ dfq} xf]Og, o; e]usfpgLh:tf w]/ } cfdfnfO{ ue{ hfFru/fpg'k5{ eGg] hfgsf/L;d]t 5}g .o;cl3 pgn] b'O{j6f aRrf klg af6f]d}hGdfPsL lyOg\ . pgs} zAbdf …a]+;Llt/embf{ af6f]d} hlGdPsf lyP .Ú clxn] pgLa]+;L em/]sf] ;ft dlxgf eO;s]sf] 5 .

x'Dnf ;/sLb]p uflj;–# sL @#jifL{of /ldtf a'9fyf]sL klg ue{jtLePsf] cf7 dlxgf ePsf] 5 . lxpFbsf;dodf a]+;Llt/ em/]sfn] pgn] klg;'Ts]/L hfFr, vf]k / cfO/g rSsL s'g}gvfPsf] atfOg\ . 3/ kms{g ;'? u/]sf]Ps xKtfkl5 dfq ufpF k'lug] pgsf]egfO 5 . hf8f] 5Ng c5fdsf] 3'u'/sf]6em/]sf] pgsf] kl/jf/ c:yfoL kfndfal;/x]sf] 5 . kfndf a:tf la/fdLePsf] /ldtfn] atfOg\ . pgs} zAbdftLgj6f ;d:of 5g\ pgsf . klxnf],af6f]df cfpFbf–hfFbf psfnf]–p/fnf] lxF8\bf;d:of x'G5, bf];|f] s8f kl/>d ug'{kg]{afWotf 5 . t];|f] pgn] /flt ;'Tg] a]nfdfafx]s cf/fd;d]t ug{ kfpFlbgg\ . pgLelG5g\, …ef/L af]Sg]b]lv lnP/ x]/rfxsf]

ue{jtL hfFr u/fpg uOgg\ .hghflt dxf;ª\3sf cWoIf g[k yfkf

-ef]6]_ sf egfOdf, …lr;f] 5Ng /ul/aLsf sf/0f e]8f–Rofª\u|f / ;kl/jf/lxpFbsf ^ dlxgf a]+;L emg]{ ePsfn]clwsf+z dlxnf af6f]d} aRrf hGdfpgafWo x'G5g\ .Ú dWo tyf ;'b"/sf kxf8LlhNnf afh'/f, aemfª, d'u', x'Dnf,h'Dnfsf afl;Gbf df};dL a;fOF ;g]{u5{g\ . tL lhNnfsf hghflt dlxnfa;fO F ;g] { qmddf af6f ]df aRrfhGdfpg] u5{g\ . kf08';]gsL n5' af]u6LelG5g\, …3/df vfg klg k'Ub}g, e]8flnP/ cf}nlt/ hfG5f}F, e]8fdfkm{t ;fdfgaf]s]/ kl/jf/ kfN5f}F, clg af6f]d} aRrfghGdfP/ sxfF hGdfpg] t <Ú

afh'/fsf pQ/L If]qsf dft{8L,kf08';]g, ?lug laR5Fofnufotsf !!uflj;df ef]6] hghfltsf] a;f]af; 5 .oL uflj;df /x]sf :jf:Yo ;+:yfdf ef]6]hghflt dlxnf ue{jtL ePsf] a]nf:jf:Yorf}sLdf yf]/} dfq} cfpg] u5{g\ .pgLx¿sf] df};dL a;fOF;/fO, ef}uf]lnsljs6tf / r]tgfsf] sdLn] pgLx¿:jf:Yo ;+:yfdf hfFr ug{ sd cfpg]u/]sf] lhNnf :jf:Yo sfof{nosf l;lgo/cx]a bLks zfxn] atfP . Tof];Fu} ul/aLklg d'Vo sf/0f /x]sf] pgsf] egfO

5 . /fhwfgL / ;'ljwf;DkGg elgg];x/L If]qsf :jf:Yorf}sL / c:ktfndf;d]t cf}iflw, lrlsT;ssf] cefj /x]sf]cj:yfdf afh'/fh:tf] b'u{d lhNnfsf]klg pQ/L If]qdf cf}iflw, lrlsT;s /:jf:Yo ;]jf dfq} xf]Og, r]tgfsf] ;d]tslt cefj ;xh} cg'dfg ug{ ;lsG5 .

kf08';]g lhNnfs} w]/} hg;ª\VofePsf uflj;dWo]df k5{ . Tof] uflj;dfklg ef]6] hghflt dlxnf ue{ hfFr ug{gcfpg] kf08';]g :jf:Yorf}sLdf sfo{/tcgdL dw' >]i7n] atfOg\ . rf/ jif{;Ddhghflt dlxnf ;'Ts]/L ;]jf;d]t lnggcfPsf] dw'n] atfOg\ . ue{jtL ePsf]a]nf vf]k / hfFr gkfpgfn] pgLx¿sf]Hofg hf]lvddf kg]{ pgsf] egfO 5 .uPsf] jif{ dfq 3/d} ;'Ts]/L u/fpFbfb'O{hgf hghflt dlxnfn] Hofg u'dfPsf]dw' atfpFl5g\ .

hghflt cu'jf g[k yfkf cfkm\gf];d'bfodf of] ;d:of emg\ rsf]{ /x]sf]:jLsf/ u5{g\ . hghflt dlxnfn] ue{hfFr, k|;"lt ;]jf / cGo hfFr gubf{pgLx¿sf] Hofg hf]lvddf kb}{ uPsf]5 . cfdfsf] dfq Hofg hf]lvddf kg]{geO{ gjhft lzz'sf] ;d]t Hofghf]lvddf kg]{ u/]sf] 5 . jif]{gL ef]6]hghfltsf aRrfsf] d[To' x'g] u/]sf] ePklg lhNnfsf :jf:Yo ;+:yfdf eg]pgLx¿sf] d[To'sf] ljj/0f;d]t kfOFb}g .:jf:Yo ;+:yfdf hfFr u/fpg gcfpg]x'gfn] /]s8{ gkfOg] / pgLx¿sf] lzz'd[To'b/ slt xf] eGg];d]t /]s8{ /fVgdf;d:of ePsf] lhNnf :jf:Yo sfof{noafh'/fn] hgfPsf] 5 .

-n]vs b lxdfno 6fOD; b}lgssfafh'/f ;+jfbbftf x'g\ ._

;a} sfd cfkm}F ug{'k5{ .Ú )&) d+l;/dfkf08';]g cufpkfgL a:g] tgL yfkfn]c5fd hfg] a]nf afh'/fsf] a'9Lu+ufuflj;sf] aLraf6f]d} aRrf hGdfOg\ .af6f]d} hGdfPsL 5f]/L s]xL lbgd}u'dfpg'k¥of] . af6f]df lr;f] lyof] .aRrfsf] :ofxf/ ePg . 3/ kms+{bf;Ddpgsf] d[To' eof] . …/fd|f] vfg klg kfOPg,cf/fd klg ePg . To;}n] aRrf hf]ufpg;lsPg,Ú tgLn] elgg\, …;'Ts]/L ePsf]lbg d kfFr 3G6f aRrf lnP/ lxF8]sLlyPF .Ú pgn] b'O{j6f aRrf a;fOF ;/]sf]a]nf c5fddf hGdfPsf] atfOg\ .

dft{8L– ! a:g] $% jifL{of kSsyfkfn] klg kfFr ;Gtfg hGdfOg\ . tLdWo]rf/hgf aRrf a;fOF ;g]{ a]nf af6f]d}hGdfPsf] atfOg\ . o; If]qsf dlxnfn]af6f]df aRrf hGdfpg' ;fdfGo xf] eGb}pgn] …clxn] klg w]/} hghflt dlxnfn]af6f]df aRrf hGdfpg'kg]{ afWotf /xFb}cfPsf]Ú atfOg\ . cfkm"x¿nfO{ aRrfkfpg] ;dodf cf/fd ug]{, kf]lifnf] vfg]OR5f t lyof], t/ ul/aLsf sf/0f o;f]ug{ g;s]sf] pgLx¿sf] egfO 5 .ufpFdf vfg–nfpg k'Ub}g, lxpFbsf];dodf lr;f] klg x'G5, afWo eP/a;fOF ;g'{k5{ . kSs yfkfsf egfOdfpgL kfFr aRrf kfpFbf;Dd slxNo}

www.satyagrahaonline.com

cfpFb} 5 ====

v]n ;+;f/ ;Tofu|x 8]:s

dLg yfkf pTs[i6 /]k|mLg]kfn t]SjfGbf] ;+3åf/f cfof]lht !$ cf}+ ljZj t]SjfGbf] xfGdfbfª /]k|mL ;]ldgf/df dLg

yfkf pTs[i6 3f]lift ePsf 5g\ . nugv]nl:yt cfdL{ zf/Ll/s k|lzIf0f tyf v]ns'bs]G›df ePsf] ;]ldgf/df ;xefuL $% dWo] yfkf pTs[i6 r'lgPsf x'g\ . g]kfnsf $# /ef/tsf b'O{ k|lzIfs ;xefuL lyP . s'lsjgsf h]g/n 8fO/]S6/ k|f]km];/ cf]x 8fO of]ªlrkm ;]qm]6/Lsf] jfª d'g / P8ldlg:6«];g ;]qm]6/L l;of] ldg xfsn] k|lzIf0f lbPsf lyP .b'O{lbg] ;]ldgf/ g]kfndf csf{] jif{ x'g] cGt/f{li6«o xfGdfbfª k|ltof]lutfnfO{ dWogh/ /flvcfof]hgf ul/Psf] t]SjfGbf] ;+3n] hgfPsf] 5 . xfGdfbfª k|ltof]lutf blIf0f sf]l/of afx]scGo s'g}klg d'n'sdf x'g nfu]sf] of] klxnf] cj;/ ePsf] t]SjfGbf] ;+3n] hgfPsf] 5 .

dx]Zj/ wd{>L RoflDkog;]K; lkm6\g]; lhd, sf7df8f}+sf dx]Zj/ dxh{gn] !# cf}+ wd{>L /fi6«JofkL v'nf

zf/Ll/s ;'u7g k|ltof]lutfsf] pkflw lht]sf 5g\ . pkflw;Fu} dx]Zj/n] b'O{ nfvgub k'/:sf/ xft kf/] . zlgaf/ ePsf] k|ltof]lutfdf pgn] &% s]hL tf}n;d"xdfk|lt:kwf{ u/]sf lyP . ;du|df cfof]hs g]kfn Jofofd dlGb/sf /fdaxfb'/ bfxfnbf]>f], cfof]hss} ch{'g j0f{jfn t]>f], cfof]hss} 1fggf/fo0f dxh{g rf}yf], sfnLdf6Lk|m]G8l;k lhdsf ;lrt k|wfg kfFrf}+ / lkm6\g]; :6'l8of] nflhDkf6sf ?h]z zfxL 5}6f}+eP . pgLx¿n] qmdzM Ps nfv, &% xhf/, ^) xhf/, %) xhf/ / $) xhf/ gubk'/:sf/ kfP . ljleGg ^ tf}n;d"xdf klxnf] ePsf v]nf8L wd{>L pkflwsf nflule8]sf lyP . g]kfn k|1f k|lti7fgdf ePsf] k|ltof]lutfsf] %% s]hLdf a'N; lhd PG8lkmlhsn lkm6\g];, sf:sLsf ;'/]z u'?ª bf]>f] / cfof]hssf /lj dxh{g t]>f], ^)s]hLdf cfof]hssf ;lGhj >]i7 bf]>f] / d;N; jN8{ lhdsf ljZjaxfb'/ yfkf t]>f],^% s]hLdf cfof]hssf /fdxl/ vgfn bf]>f] / s'df/Lkf6L lkm6\g]; ;]G6/sf xf]d/fhzdf{ t]>f], &) s]hLdf w/fg lkmlhsn lkm6\g];sf hljG› /fO{ bf]>f] / cfof]hsf ljdn>]i7, &% s]hLdf d;N; jN8{sf lszf]/ k'g bf]>f] / a'N;sf lg/h u'?ª t]>f] tyf &%s]hLdfly d;N; jN8{sf ;fljs ljh]tf nf]s]G› kl/of/ bf]>f] / ;]K;sf ljhoQdjh|frfo{ t]>f] ag] . bf]>f]n] @% xhf/ / t]>f]n] !% xhf/sf b/n] gub k'/:sf/ xftkf/] . b'O{lbg] k|ltof]lutfdf ljleGg !# Snasf ^* k|lt:kwL{n] efu lnPsf] cfof]hsdlGb/sf cWoIf gf/fo0f k|wfgn] hgfPsf 5g\ .

– /flwsf ;fksf]6f, k|lzIffyL{

k|sfz l;+x/fhwfgL / ;'ljwf;DkGg elgg] ;x/L If]qsf :jf:Yorf}sL /c:ktfndf ;d]t cf}iflw, lrlsT;ssf] cefj /x]sf] cj:yfdf

afh'/fh:tf] b'u{d lhNnfsf] klg pQ/L If]qdf cf}iflw,lrlsT;s / :jf:Yo ;]jf dfq} xf]Og, r]tgfsf] ;d]t slt

cefj ;xh} cg'dfg ug{ ;lsG5 .

n}+lus lx+;f lj?4sf] 5nkmn sfo{qmdk |wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb \sf ]

sfof {no / ;z:q k|x/L an k|wfgsfof{nosf] ;+o'Qm cfof]hgfdf ;z:qk|x/L an k|wfg sfof{nodf c;f/ @@ut] Ps lbj;Lo n}+lus lx+;f lj?4sf];/sf/sf ] gL lt tyf sfo {qmdx¿,sfof{Gjog cj:yf / r'gf}tL ;DaGwL5nkmn sfo{qmd ;DkGg ePsf] 5 .

d'Vo;lrj nLnfdl0f kf}8\ofnsf] k|d'vcfltYodf ;DkGg ;f] sfo{qmddf n}+lus

lx+;f lj?4sf] /fli6«o sfo{of]hgf tyfg]kfn ;/sf/sf] k|of; Pj+ n}+lus lx+;flj?4 ;z:q k |x/L ann ] u/ ]sfsfdsf/jfxLaf/] k|:t'lts/0f ul/Psf] lyof] .

To; cj;/sf ;z:q k|x/L ank|wfg sfof {nol:yt s]Gb |Lo n} + lusOsfO{n] k|sflzt u/]sf] …n}+lus lx+;flj?4 ;r]tgfd"ns xft] k'l:tsfÚ sf]d'Vo;lrj nLnfdl0f kf}8\ofn, u[x;lrj;'o{k |;fb l;njfn, k|wfgdGqL tyf

dlGqkl/ifb\ sfof{nosf ;lrj /fh'dfgl;+x dNn / ;z:q k|x/L dxflg/LIfssf]if/fh jGtn] ;+o'Qm¿kdf ljdf]rgu/] . pQm 5nkmn sfo{qmddf pkl:ytPkLPkm clws[t tyf hjfgx¿nfO{;Daf ]wg ub{ } d 'Vo;lrj nLnfdl0fkf }8 \ofnn] dlxnf lx +;fsf ] ;jfndf;'/IffsdL{x¿n] clt g} ;+j]bgzLntfsf;fy sfo{ ug'{kg]{ pNn]v u/] .

– lblksf uf}td, k|lzIffyL{

slj k'lgofgLsf]sljtf jfrgl;lnu'8L, ef/tsf o'jf slj /fhf

k'lgofgLn] z'qmjf/ lqe'jg ljZjljBfnodfljBfyL{, k|fWofks, cGo slj / kqsf/sf]pkl:yltn] vrfvr k|]Iofnodf cfkm\gfj}rfl/s sljtf ;'gfP/ >f]tfnfO{ cf9fO{306f afFw]/ /fv] . c+u|]hL ljefu cGtu{tsf]lqmPl6e ln6/]/L kmf]/dsf] lgdGq0ffdf g]kfncfPsf k'lgofgLn] pgsf] k|sflzt s[lt…csf]{ nZsf/Ú df /x]sf x:tIf]k >[+vnfsfs]xL sljtf, / pgsf gofF u/L s/La Psbh{g sljtf ;'gfP . …cflbjf;L w'jfFÚ /…;]jf/f] w'nf]Ú h:tf sljtf pgn] >f]tfsf]cfu|xdf b'O{÷b'O{ kN6 ;'gfP . pgn] s]xLc+u|]hL sljtf klg jfrg u/] . pgnfO{slj x]dg ofqLn] klg jfrgdf ;3fPsflyP . c+u|]hL ljefusf k|fWofks 8fS6//]jtL Gof}kfg]n] k'lgofgLnfO{ :jfut ug'{sf;fy} sljx¿af6 cfd kf7sn] s] ck]Iff/fv]sf] x'G5 eGg] af/]df cfkm\gf wf/0ff/fv] . sfo{qmd ;+of]hs, ;dfnf]rs dx]zkf}8\ofnn] /fhfn] g]kfnL efiffdf sljtfn]v]/ pgsL cfdfsf] efiff g]kfnLnfO{;Ddfg lbPsf] atfP .

– ;'lgnl;+x kl/of/, k|lzIffyL{

g]kfnL ;]gfsf] Wofgfsif{0fcfiff9 @$ ut] s]lx ;~rf/dfWodx¿df g]kfn–ef/t

låklIfo k/fdz{ ;d'xsf] ;'/Iff ;DaGwL a}7ssf] l;nl;nfdf…ldln6/L OG6]lnh]G; z]ol/+u vl/b ul/g] xftxltof/ /To;sf] ;+Vof tyf xltof/x¿sf] u'0f:t/ ;DaGwdfÚ eGg]zJb k|of]u u/L ;+k|]if0f ePsf] ;dfrf/x¿k|lt g]kfnL ;]gfn]uDeL/ Wofgfsif{0f ePsf] atfPsf] 5 .

…ldln6/L OG6]lnh]G; z]ol/+uÚ lgtfGt leGg cy{ /fVg]zJbfjnL ePsf] x+F 'bf To;sf] cy{ / ;+j]bgzLntf ga'lem;dfrf/ ;+k|]if0f ePsf] kfOPsf] x'Fbf ;dfrf/df pNn]v ePcg';f/ g]kfn / ef/taLr …ldln6/L OG6]lnh]G; z]ol/+uÚgeO{ s]jn lglZrt ljifox¿;Fu ;DalGwt ;'rgf z]o/ug{] k|0ffnL ljsfz ug{] tkm{ dfq 5nkmn ePsf] x'Fbf ;f]

;DaGwdf cfd;~rf/ / kf7s hutnfO{ g]kfnL ;]gf :ki6kf/]sf] 5 . unt ;dfrf/ ;+k|]if0f u/L gsf/fTds l6sfl6Kk0fLubf{ b'O{ b]zaLrsf] k/Dk/fut ;DaGwnfO{ ;d]t c;/ kfg{;Sg] x'Fbf To;tkm{ ;+j]bgzLn eO{ lbg / s]xL ;~rf/dfWoddf pNn]v ePsf] xltof/ ;DaGwL ;"rgf tYolxg /unt ePsf] hfgsf/L ;du| kf7sju{nfO{ g]kfnL ;]gfn]u/fPsf] 5 . g]kfnsf] ;du| /fli6«o ;'/Iff tyf lxtnfO{k|ToIf tyf ck|ToIf¿kdf c;/ kfg{] ;+j]bgzLn ljifox¿dfly;dfrf/ ;+k|]if0f ubf{ olsg u/L lhDd]jf/ / ;+j]bgzLneO{ /fli6«o ;'/Iff / lxtnfO{ k|j4{g ug{] u/L ;dfrf/;+k|]if0f ug{ ;du| ;~rf/ hutn] ;sf/fTds e"ldsf lgjf{xug{] ljZjf; g]kfnL ;]gfn] lnPsf] 5 .

o'–!^ 6f]nLsf]l/oflt/

g]kfnL o'–!^ l6d ;f]daf/ cEof; tyfd}qLk"0f{ v]nsf nflu blIf0f sf]l/of uPsf]5 . b'O{xKt] sf]l/of a;fOdf 6f]nLn] ToxfFsf]o'–!^ 6f]nL / b'O{ ljZjljBfno l6d;Fud}qLk"0f{ v]n v]Ng] clvn g]kfn km'6an ;+3-PGkmf_ n] hgfPsf] 5 . 6f]nLsf k|lzIfsafnuf]kfn dxh{gn] o'–!& ljZjsk v]Ng]nIo;lxt tof/L ul//x]sf] atfP . dxh{gn]sf]l/ofkl5 PGkmfn] cGo rf/ b]zdf cEof;/ d}qLk"0f{ v]ng k7fpg] tof/L u/]sf] atfP .pgn] eg], …o;n] xfdL lgs} pT;fxL 5f}+ .g]kfnL v]nf8L sdhf]/ 5}gg\ . dfq cg'ejsf]sdL lyof] . ca o'jf 6f]nLn] /fd|f] glthflgsfNg] 5 .Ú

ljdn 3tL{du/sf] sKtfgLdf @@

;b:oLo l6d 5gf]6 u/]sf] lyof] . PGkmfcWoIf u0 f ]z yfkfn ] PPkm;LRoflDkogl;kcl3 stf/, a ] lNhod,ax/fOg / yfONofG8;Fu d}qLk"0f{ v]nsfnflu k|of; eO/x]sf] hfgsf/L u/fP .g ]k fn 6f ]n L PPkm;L o ' –!^RoflDkogl;kcGtu{t ;d"x …;LÚ sf] ljh]tfaGb} kmfOgn r/0fsf nflu 5flgPsf]lyof] . utjif{ ;]K6]Da/df sf7df8f}+df;DkGg 5gf]6df g]kfn ax/fOg, O/fs /t's{d]lg:tfgnfO{ kl5 kfb{} ;d"x ljh]tfag]sf] lyof] . ;d"x r/0fdf g]kfnn]ax/fOgnfO{ @–), t's{d]lg:tfgnfO{ $–) n] k/flht ub{} O/fs;Fu @–@ sf]a/ fa/ L v ]n ]sf ] lyof ] . g ]k fn

RoflDkogl;ksf] clGtd r/0f k'Ug] blIf0fPl;ofsf] PSnf] 6f]nL xf] .

yfONofG8df ;]K6]Da/ ̂ b]lv @) ;DdrNg] PPkm;L o'–!^ RoflDkogl;kdfg]kfn ;d"x …;LÚ df 5 . g]kfnn] ;d"xr/0fdf pHj]ls:tfg, s'j]t / pQ/

sf ] l/of; Fu k | lt:kwf { ug { 'kg { ]5 .RoflDkogl;ksf] ;]ldkmfOgn k'Ug] 6f]nLn]csf{] jif{ x'g] o'–!& ljZjskdf efu lngkfpg] 5 . ;f]daf/ 6f]nLnfO{ /fli6«o v]ns'bkl/ifb\sf ;b:o;lrj o'j/fh nfdf / PGkmfcWoIf u0f]z yfkfn] labfO u/] .

hd{gL kmfOgndfa|flhnsf] nHhf:kb xf/

ljZjsk @)!$ sf] klxnf] ;]ldkmfOgndfcfof]hs a|flhnlj?4 hd{gLn] uf]nsf] jiff{ub{} kmfOgndf k|j]z u/]sf] 5 . ca hd{gLn]kmfOgndf ch{ ]lG6gf / g]b/NofG8aLrsf]laxLaf/ x'g] bf];|f] ;]ldkmfOgnsf] ljh]tf;Fuv]Ng]5 . v]ndf hd{gL &–! uf]nn] ljhoL ePsf]xf] . hd{gLsf] nflu !! cf}+ ldg]6df yf]d;

d'n/n] uf]n ub{} vftf vf]n]sf lyP . nuQ}ld/f ]:nfe Snf]hn] uf ]n ub{ } ljZjsksf]Oltxf;df ;a}eGbf a9L uf]n ug{] v]nf8L ag] .pgsf] gfddf ljZjskdf uf]n ;+Vof !^ k'u]sf]5 . pgn] a|flhnL /f]gfN8f]sf] !% uf]nsf] /]8s{tf]8]sf 5g\ . cl3Nnf] ljZjskdf kfFr uf]nub{} uf]N8]g a'6 lht]sf hd{gLsf yf]d; d'n/n]hf/L ljZjskdf klg uf]n;+Vof kfFr agfPsf5g\ . pgL sf]nlDaofsf h]D; /f]l8«Uj]heGbfPs uf]nn] k5fl8 5g\ .

Page 6: Page

%laxLaf/, c;f/ @^, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

-k|:t't cfn]v k|l;4 x:t/]vfljb\ sL/f]sf] ;g\ !(!^ df k|sflzt k':ts …;a}sf nflu x:t/]vf lj1fgÚ -kfld:6«L km/cn_ sf] wf/fjflxs cg'jfb xf] . cfkm\gf] eljio hfGg] sf}t'xntf ;+;f/sf ;a} cfl:ts jf gfl:ts dflg;df b]lvPsf]5 . …of] cGwljZjf;df ljZjf; ulb{gFÚ eg]/ kmnfSb} cufl8sf] dflg;n] eljio atfOb]nf eGg] cfzfdf xft km}nfpg]k|j[lQ cToGt} Jofks b]lvG5 . cg'jfbssf] cg'ejdf x:t/]vf Pp6f k|fdfl0fs ljBf xf] . t;y{ cfd kf7sn] cfkm\gf]eljio cfkm}+n] s]nfpg ;s'g\ eGg] p2]Zon] cg'jfb >[+vnf k|:t't ug{ nfluPsf] xf] .

– cg'jfbs_

x:t/]vfn] s] eG5 <

xTs]nfsf] kj{tx? ;DaGwdf lj:t[t hfgsf/L

qmdz ===

:jf:Yo ;/f]sf/

afnf /fO{Wj:t agfpg ;Sb5g\ .

ljsl;t / pRr txsf ] 5}g eg]logLx¿n] 5'b | w 'Tof {O F ug{ k 'Ub5g\/ cfkm \gf ] of ]hgf sfof {Gjog ug{h] ug{ klg kl5 kb} {gg\ . logLx¿ljkIfLsf nflu cToGt} 3fts x'g;Sb5g\ . t/jf/sf] 6'Kkf ]df nufpg]v f ns f ] / 0 f g L l t l o g L x¿d f:jefljs b]lvG5 .

lgrf] d+un JolQmx¿df cgf}7f]r'DasLo zlQm x'G5 . of] zlQmnfO{logLx¿ c?;Fusf] Jojxf/df k|of]u ug{k'Ub5g\ . logLx¿ k|fs[lts¿kd} ;Ddf]xsx'G5g\ / csf{sf] lbdfu k9\g ;Sg] x'G5g\ .logLx¿df /x:ojfb, tGqdGq jfhfb'6f]gf h:tf ljifox¿df :jefljsk|j[lQ b]lvG5 . olb ljsl;t 5 eg]logLx¿n] of] ljz]if u'0fnfO{ csf{sf]enfO{df k|of]u ub{5g\ .

d+unsf] bf];|f] -lgrf]_ kj{td+unsf] bf];|f] kj{t dl:tis /]vf /

x[bo /]vfsf] aLrdf cjl:yt x'G5 .olb JolQm @! cS6f]a/ / @! gf]e]Da/sfaLrdf hGd]sf] /x]5 eg] o;sf] dxTjcem} a9L x'g k'Ub5 . Hof]ltifLo u0fgfdfof] cjlwnfO{ lgrf] d+unsf] 3/ jfdfgl;s 3/ elgG5 .

k|j[lQsf lx;fan] JolQm o;eGbfcufl8 j0f{g ul/Psf JolQmx¿eGbf l7sljkl/t x'G5 . d+unsf ;a} u'0fx¿dl:tis;Fu ;DalGwt x'G5g\ / JolQmtyf j:t'x¿k|ltsf] Jojxf/ dfgl;sk|j[lQsf x'G5g\ .

o:tf JolQmx¿ dfgl;s¿kdf;fx;L x ' G5g \ / zf/ L l/seGbfdfgl;s¿kdf zlQmzfnL x 'G5g\ .logLx¿ efF8e}nf] cj:yfnfO{ 3[0ff

ub{5g\ . cyjf lb;f cyjf /Qmkftdf;+nUg x'g k6Ss} ?rfpFb}gg\ .

logLx¿nfO{ dfgl;s k|lt:kwf{ lk|onfUb5 / 5nkmn jf jx;nfO{ kl/0ffddfk'¥ofpg le8\5g\ . d+un k|j[lQ ePsfJolQmx¿dWo ] klxnf ]sf ] t 'ngfdflogLx¿ zfGt t/ b[9 x'G5g\ . logLx¿cfkm\gf] ljrf/df s7f]/ x'G5g\ . t/kl/cfPsf] cj:yfdf ;Demf}tf ug{ tof/x'G5g\ / ljkIfLnfO{ …dfgl;s cf3ftÚlbg] pko'Qm cj;/sf] kvf{Osf x'G5g\ .

logLx¿ g]tfeGbf a9L ;+u7sx 'G5g \ . logLx¿df ePsf ] d +unk|j[ltn] …;]gfsf] lbdfuÚ aGg] Ifdtfk |bfg ub {5 . of ]hgf agfp Fbf //0fgLlt th'{df ubf{ / xftxltof/sf]aGbf]j:t, ;/;dfgsf] Joj:yfkg jfcfly{s sfo{qmdx¿ agfpFbf logLx¿n];b[9 zq'nfO{ 7"nf] cK7of/f]df kfg{ jf

;flxTo l;h{gf

pbf; ;dox?nfO{ Û

kfON;dnåf/sf] g;f ;'lGgg' jf ;'hg x'g'nfO{ kfON; elgG5 .

kfON; dnåf/sf] leqL efudf / aflx/L efudf x'g;S5 .k|foh;f] pd]/ 9NsFb} uPkl5 kfON;sf] ;d:of b]lvG5 .z'?df dnåf/df lrnfpg], kf]Ng], ;'lGgg] / /Qm>fj h:tfnIf0fx¿ b]lvg ;S5 . ;fdfGotofM dnåf/sf] g;fnfO{bafj ePsfn] ubf{ ToxfFsf] g;f ;'lgG5 / kfON; x'G5 .of] ;d:ofnfO{ JolQmx¿n] ;fdfGo lnG5g\ / ha;Dd w]/}:jf:Yo ;d:of NofpFb}g ta;Dd o; ljifodf 5nkmnub}{gg\ .

kfON; x'g] sf/0fx¿ sd kmfOa/ ePsf] cfxf/ vfgfn] slAhot x'G5 / slAhot ePkl5 dnåf/df

bafj k5{ / dnåf/sf] g;f ;'lGg5 . uef{j:yfdf klg ue{sf] bafjn] kfON; x'g;S5 . k|foh;f] ue{jtL dlxnfx¿nfO{

kfON;sf] ;d:of b]lvG5 . df]6f]kgfn] . nfdf] ;do;Dd kvfnf nfUgfn] . k]6sf] SofG;/n] . dnåf/sf] ck/]zg u/]kl5 klg slxn]sfxL kfON; x'g ;S5 .

nI0fx¿ ;fdfGo nIf0f eg]sf] dnåf/ lrnfpg]af6 z'? x'G5 . To;kl5 dnåf/df

cK7\of/f] ePh:tf] x'G5 . dnåf/ ;'lGgg] . /Qm>fj x'g], t/ /Qm>fj x'Fbf c? k]6;DaGwL /f]un] ubf{ x'g ;S5 . ToxL

eP/ /Qm>fj ePdf cGo sf/0fn] ubf{ x'g ;S5 egL olsg ug{ h?/L 5 .kfON;sf] /f]uyfd ug{nfO{ s]xL cfkm\gf] b}lgsL afgLdf kl/jt{g ug{ h?/L x'G5 . slAhot x'g glbg k|z:t dfqfdf kfgL lkpg] / kmfOa/o'Qm vfgf vfg] . b}lgs¿kdf kof{Kt Jofofd ug]{ . cToflws df]6f] JolQmn] cfkm\gf] jhg 36fpg] . s;}s;}sf] nfdf] ;do;Dd 6\jfOn]6df a;]/ lstfa jf klqsf k9\g] afgL

x'G5 . ;s];Dd nfdf] ;do;Dd 6\jfOn]6df ga:g] .

pkrf/kfON;sf] /f]syfddf u/]h:t} pkrf/sf] z'?jftL cj:yfdf w]/} kfgL, kmfOa/o'Qm

vfgf / kof{Kt Jofofd ug]{ . To:t} zNolqmof u/]/ klg kfON;nfO{ Joj:yfkgfug{ ;lsG5 . dg tftf] kfgLdf a:bf klg b'Vg], lrnfpg] / ;'lGgg] klg sdx'G5 . t/ kfgLsf] tfdqmddf Wofg /fVg h?/L x'G5 . cGTodf, kfON; ;'Gbf;fdfGo nfu]tf klg slxn]sfxLF cGo s'g} vt/gfs /f]usf] nIf0f x'g ;S5 .To;}n] olb /Qm>fj 5 eg] ;Dk"0f{ hfFr u/fpg h?/L x'G5 .

lsg < k|tLIff Ûpbf; ;dox?nfO{ Û

kf]ln/Xof] lr;f] /ftn]cfzf af]s]/ emb{}gg\ tf/fx?dgdf ljemfO/Xof] Tof] ;fOtcfkmg} b[iodfyL cljZjf;L cfFvfx?,em/gfsf] 9'Fufh:t}kvflnPsf] 5 ls < lynlylnPsf] <s;nfO{ s] yfxf <vf]nf] ;';fPsf]/f]Psf] xf] ls <uLt ufPsf] <

cFWof/f]df 6Dd el/Psf] afx]sl/Qf] b]lvG5 b'lgofFx]bf{ pHofnf]df;fob ÛcfpFbf klg vfnLhfFbf klg vfnLoxL xf] ls <gd]l6Psf] ltvf{ Û

g]kfn ;/sf/;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno

;"rgf ljefu

kqsf/ tyf ;~rf/

dfWodx?aLrsf] cfk;L ;DaGw

Joj;flos, :j:y, ;+oldt,

dof{lbt / ;'dw'/ /fVg b'j}

;lqmo / k|oTgzLn x'g'kb{5.

bLk]Gb| s];L

cfFwLx? rln/x]s] kftx?nfO{/x/ lyPg xf]nf / <?vd} nx/fpg] <ltdLn] s6]/ uPkl5slxn] ;lDdPg Tof] 8fF8f],of] dgsf] klx/f]rN5 cfkm+}, yfldG5 cfkm+}cj eTsg} s] afFsL 5 / ToxfF,yfxf 5 dnfO{efUosf] n]vg, /cfzLjf{bn] grNg] hLGbuLs'g} c;kmn l/qm'6]vfnL v'§f kmls{P em}+lsg k|tLIff 5pbf; ;dox?nfO{ Û

s'g} :6];gaf65'6\of] ls 5'6]g <k'/fgf] /]n em}+ pbf; ;docfOk'u]sf] 5}g cem} oxfF/+uxLg ;Gb]z af]s]/ .

afun'ª, xfnM cf]:608] a]lNhod

sfa{gsf :df6{kmf]gg]kfnL ahf/df

sfa{g df ]afOnsf tLgj6f gof F:df6{kmf]g g]kfnL ahf/df lelqPsf 5g\ .sfa{g df]afOnsf] cflwsfl/s laqm]tfPnfO8 6«]8 ln+s OG6/g]zgn k|flnn]sfa{gsf tLgj6f gofF df]afOn kmf]g g]kfnLahf/df leq\ofPsf ] xf ] . PnfO8n]

l66flgod P; ((, P @% Kn; / P %@:df6{kmf]g g]kfnL ahf/df leq\ofPsf] xf] .l66flgod P (( df $=$ sf] PG8«f]O8cf]P; ls6Sof6e/, $ OGrsf] cfOlkP;6r l:qmg, b'O{j6f l;d nfUg], !=#luufxh{sf] Sjf8 sf]/ k|f];f];/, #@ hLaL;Dda9fpg ldNg] $ hLaLsf] OG6g{n d]df]/L,% PdkLsf] k5fl8sf] Sofd]/f nufotsf]

;'ljwf /x]sf] 5 . l66flgod P; ((:df6{kmf]gsf] d"No eg] !) xhf/ gf} ;o%! ¿k}ofF kg{]5 . sfa{gsf] P @% Kn;dfPG8«f]O8 cf]P; $=@ h]lnlaog, % OGrsf]6r l:qmg, !=# luufxh{sf] 8an sf]/k|f];];/, $ hLaLsf] OG6g{n d]df]/L, %!@

PdaL;Ddsf] –ofd, % PdkLsf] k5fl8sf]Sofd]/f, #@ hLaL;Dd a9fpg ldNg]d]df]/L nufotsf ;'ljwf /x]sf 5g\ .o;sf] d"No eg] !) xhf/ rf/ ;o$* ¿k}ofF k5{ . To:t}, sfa{g P %@:df6{kmf ]gdf PG8«f ]O8 cf]P; $=@

h]lnlaog, #=% OGrsf] 6rl:qmg, !luufxh{sf] 8\o'cn sf]/ k|f];f];/, %!@PdaLsf] OG6g{n d]df]/L, @%^ PdaLsf] ¥ofd,# PdkLsf] k5fl8sf] Sofd]/f nufotsf];'ljwf /x]sf] 5 . ;fy}, #@ hLaLsf] a9fpgldNg] d]df]/L ;d]t /x]sf] 5 . o;sf] d"Noeg] kfFr xhf/ gf} ;o %# ¿k}ofF kg{]sDkgLn] hgfPsf] 5 .

lgdf{0f Joj;foLsf] clN6d]6dlgdf{0f Joj;foLx¿n]

;/sf/n] cfkm"x¿;Fu u/]sf];xdlt emG8} kfFr jif{ x'Fbfklg sfof{Gjog gu/]sf] eGb}tTsfn sfof{Gjogsf] dfuu/]sf 5g\ . g]kfn lgdf{0fJoj;foL dxf; +3n ] b 'O {s/f]8;Ddsf] lgdf{0f v'Nnftyf ^ s/f ]8;Ddsf ]lgdf{0fsf] sfo{df ;/nLs/0fug{] egL g]kfn ;/sf/ /dxf;+3aLr @)^^ ;fn d+l;/$ ut ] ePsf ] ;xdltsfof{Gjogsf] dfu u/]sf] xf] . dxf;+3sfcWoIf ho/fd nfld5fg]sf] g]t[Tjdf uPsf]lgdf{0f Joj;foLx¿sf] k|ltlglwd08nn];f]daf/ sfo{afxs k|wfgdGqL jfdb]juf}td;dIf @! lbg] clN6d]6d;lxtsf]1fkgkq a'emfPsf] xf] .

x/]s k6ssf] ;/sf/n] cfkm"x¿sf] dfu;Daf]wg ug{] cfZjf;g lbPklg kfFr jif{ x'gnfUbf;d]t s;}n] klg /fHonfO{ g} kmfObfx'g] ;xdlt ;d]t k"/f gu/]sf] nfld5fg]n]atfP . ;xdlt sfof{Gjog gx'Fbf ;fgf] ah]6sf]

sfd ug{] !^ xhf/ ;fgf lgdf{0f Joj;foLx¿j]/f]huf/ /xg afWo ePsf] dxf;+3sf] egfO{5 . /fhgLlts bnsf ;a}h;f] zLif{:yg]tfx¿n] dfu hfoh /x]sf] eGb} k"/f ug{]jrg lbO;s]sf] nfld5fg]n] pNn]v u/] .cfufdL ah]6df cfkm"x¿sf dfu ;Daf]wgx'g] dxf;+3n] ck]Iff u/]sf] 5 . @! lbgleqcfkm "x¿sf dfu ;Daf ]wg geP/;fwf/0f;efsf] DofG8]6cg';f/ cfGbf]ngdf pqgafWo x'g] dxf;+3n] r]tfjgL;d]t lbPsf] 5 .

– g/]z 9'+ufgf, k|lzIffyL{

kmf]8{n] lk|ldod ;]8fg ;d"xdf lkmo:6fsf] gofF df]8n;fj{hlgs u/]sf] 5 . :6fOnln; lkmo:6f gofF n's,OG6]l/o/ / ;'ljwf;lxt pknAw ePsf] sDkgLn] hf/Lk|]; lj1lKtdf 5 . lkmo:6f tLg j6f df]8n PlDaPG6],6«]08 / 6fO6flgoddf pknAw x'g] sDkgLn] hfgsf/LlbPsf] 5 . oL ltg} j6f df]8ndf 8]9 ln6/sf] 8'/f6f]u{l8h]n OlGhg nufOPsf] 5 . sDkgLn] k|ltln6/ OGwgdfufl8 @%=! lsnf]ld6/ u'8\g] bfjL klg u/]sf] 5 .

lkmo:6fsf] PlDaPG6] l8h]n e;{g #@ nfv ((

xhf/ ¿k}ofFdf pknAw x'g]5 eg] 6«]08 l8h]n #* nfv%) xhf/ tyf 6fO6flgod l8h]n $! nfv %) xhf/¿k}ofF kg{] sDkgLn] hfgsf/L lbPsf] 5 . kmf]8{sf] ljZje/kl/lrt sf/ 6]Sgf]nf]hL l;Gs kmf]8{ Pkln+sdf :t/f]GgtLu/]/ lkmo:6f @)!$ df]8ndf nufOPsf] 5 . of] k|ljlwklxnf]k6s ef/tdf Osf]:kf]6{df k|of]u ul/Psf] lyof] .

of] k|ljlwn] :df6{kmf]gnfO{ ufl8;Fu hf]8\g] / ;"rgf,dgf]/~hg nufotsf ;'ljwf ;'/lIft oftfoft;lxtk|fKt x'g] sDkgLn] zlgjf/ hf/L k|]; lj1lKtdf 5 .

ufl8df /]g ;]G;/ jfOk/, c6f] x]6NofDk;, k'; a6g:6f6{ nufotsf ;'ljwf k|fKt x'g] klg sDkgLn]hfgsf/L lbPsf] 5 . kmf]8{n] Ps jif{ jf Ps nfvlsnf]ld6/sf] jf/]lG6 lbPsf] 5 .

kmf]8{sf] lkmo:6f ahf/df

:kfO;sf tLg gofF df]afOng]kfnL ahf/df :kfO; df]afOnn] tLg gofF ;]6 leq\ofPsf] 5 . :kfO;n] b'O{j6f

af/ / Ps PG8«f]O8sf] gofF df]8n g]kfnL ahf/df NofPsf] xf] . Pd–%#&& / Pd–%$&)df]8nsf af/ kmf]g x'g\ eg] PdcfO–$#* PG8«f]O8 kmf]g xf] . ;:tf] d"No / nfdf];do;Dd Jof6«L l6Sg] oL kmf]gsf ljz]iftf x'g\ . Pd–%$&) df 7"nf] l:qmg / @%))

PdPPr Aof6«L /flvPsf] 5 . Pd–%#&& dfb'O{ bzdnj rf/ OGrsf] l:qmg 5 eg] !*%)PdPPrsf] Jof6«L 5 . gofF cfPsf] af/ l;l/hsf];]6df Ps bzdnj tLg OGrsf] Sofd]/f, dN6Ll;d, Jn'6'y, cl8of] lel8of] Kn]o/, /]s8{/ /OG6/g]6 rnfpg lhlkcf/P;sf] ;'ljwf 5 .o;}u/L :kfO;n] NofPsf] PG8«f]O8 PdcfO–$#* df y|LhLsf] 8an l;d nfU5 . rf/OGr l:qmg ePsf] o;df PG8«f]O8sf] $=@h]lnljg ck/]l6ª l;:6d /flvPsf] 5 . Psbzdnj tLg d]uflkS;]nsf] Sofd/f /xsf] of]kmf]gdf rf/ lhaLsf] /f]d / %!@ PdaLsf]¥ofd /flvPsf] 5 . !#%) PdPPr Ifdtfsf]Jof6«L /flvPsf] of] df]jfOn lsGbf u|fxsn]Pp6f df]jfOnsf] vf]n / XofG8;]6 kfpg]sDkgLn] hgfPsf] 5 .

www.satyagrahaonline.com

cfpFb} 5 ====

Page 7: Page

^laxLaf/, c;f/ @^, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

k|ljlw

;'/lIft OG6/g]6af/] s]lx e|dtkfOFsf] sDKo'6/df PlG6efO/; ck8]6 ug{'ePsf] 5, / o;af6 kf]g{ ;fO6x¿ -h'g

tkfOFnfO{ efO/; ePsf] h:tf] nfU5_ v'Nb}gg\ klg . olt ePkl5 tkfOFnfO{ ;'/lIftePsf] nfU5 t/ ;'/lIft gx'g ;S5 . dflysf s'/fn] tkfOFnfO{ ;fOa/ ck/fwaf/] ;r]tu/fpg ;3fpF5 . s;}n] klg !)) k|ltzt ;'/Iff lbg ;Sb}g . OG6/g]6sf] k|of]ustf{h;/L a9]sf 5g\ OG6/g]6 a|fplhª klg plQs} c;'/lIft aGb}5 . ;'/lIft a|fplhªaf/];f]kmf]hn] hf/L u/]sf] l/kf]6{n] o;sf] k|of]usf e|daf/] hfgsf/L u/fPsf] 5 . o;af6tkfOFn] ;'/lIft 7fg]sf] s'/f klg c;'/lIft 5 eGg] b]vfpF5 .

e|d g+ !dnj ]o/sf ] cfqmd0faf6

;'/lIft 5' eGg] 7fGg'x'G5 eg],;f]kmf]hsf] l/kf]6{cg';f/ w]/}h;f]OG6/g]6 k|of]ustf{ dnj]o/sf]lg/Gt/ l;sf/ eO/xFbf klgcGhfg /lx/xG5g\ . dnj]o/cfqm0fd ljz]iful/ JolQmut ;"rgf/ kf;j8{ of tkfOFsf] Od]naf6c?nfO { :kfd k7fpg k|of ]ueO/x]sf] x'G5 . tkfOFsf] Od]ndflrg]sf dfG5]sf gfdaf6 leofu|f of o:t} c;fGble{s Od]nx¿ cfO/x]sf] x'G5 . t/o;df k7fpg]nfO{ yfx} x'Gg .

e|d g+ @obL tkfOF kf]gf]{ of v]nsf ;fO6x¿af6 Xofs/x¿ k|j]z u5{g\ eGg] ;f]Rg'x'G5

eg] Tof] cem 8/nfUbf] xf] . l/kf]6{sf cg';f/ tkfOFsf] OG6/g]6af6 l5g{] 3ftss'/fx¿ tkfOFn] ;w}+h;f] rnfpg] OG6/g]6 ;fO6af6 kl;/x]sf] x'g;S5g\ . l/kf]6{sfcg';f/ *# k|ltzt ljZjf; ul/Psf ;fO6af6 o:tf v/fj s'/fx¿ l5g{] u5{g\ .

e|d g+ #;fOa/ cfqmd0faf6 aRg s'g} Psdfq kmd{'nf 5}g . sltko cj:yfdf

k|of]ustf{sf] ;xeflutfljgf g} tkfOFsf] sDKo'6/df cfqmd0f x'g;S5 . l/kf]6{sfcg';f/ sDKo'6/sf] hlt;'s} sltko dnj]o/ j]j a|fph ugf{;fy 8fpgnf]8x'g;S5 h;nfO{ hlt;'s} hfGg] OG6/g]6 k|of]ustf{n] ;d]t /f]Sg ;Sb}g .

e|d g+ $8fpgnf]8 ubf{dfq ;fOa/ y|]6 x'G5 eGg] nfU5 eg] tYo s]nfpg';\ . l/kf]6{sf

cg';f/ Xofs/x¿n] j]jk]h sG6]G6df g} vt/gfs sf]8 /fV5g\ . /, ;fdfGo s'/f8fpgnf]8 ubf{ of] cfkm+} 8fpgnf]8 x'g yfN5 . dnj]o/ Ps lsl;dsf] b'¿kof]uug{] k|ljlw xf] h'g Xofsx¿nfO{ a]lrG5 . To;}n] sDKo'6/ v/fa kfg{]dfq xf]Ogyk dnj]o/ 8fpgnf]8 ug{ ;d]t ;3fpF5 .

e|d g+ %Xofs/sf] hfnf]af6 aRg ;lsg] k"0f{ ;'/lIft a|fph/ clxn];Dd ag]sf] 5}g .

hfefl:qmK6 ;a}df rNg] ePsfn] xfdLn] rfnfpg] ;a} a|fph/ c;'/lIft 5g\ .olt;Dd ls P8f]a Pqmf]j]6 l/8/ /fv]kl5 klg Xofs/sf] hfnf]df km:g ;lsG5 .

e|d g+ ^ha a|fph/df ns cfOsg b]lvG5, xfdLnfO{ nfU5 xfdL ;'/lIft cj:yfdf

5f}+ . l/kf]6{sf cg';f/ o;n] dnj]o/af6 ;'/lIft /fv]sf] eg] x'Fb}g . clwsf+z j]j;]So'l/6Lsf pTkfbgx¿ dnj]o/nfO{ lkmN6/ ug{ c;dy{ 5g\ .

df]afOnsf] Aof6«L hf]ufpg] pkfo;'emfj !M g]6js{s} sf/0f klg df]afOnsf] Aof6«L nfdf] ;do gl6Sg ;S5 .

hLP;PdeGbf ;L8LPdPsf] g]6js{n] a9L Aof6«L vkt u5{ . o:tf] cj:yfdf;L8LPdPeGbf hLP;Pd df]afOnsf] k|of]u ug{' j]; x'G5 .

;'emfj @M df]afOnsf] l:qmg a9L rxlsnf] 5 eg] To;n] ;fdfGoeGbf a9L g}Aof6«L vkt u5{ . To;sf/0f Pn;L8Lsf]nfO6 sd u/fpg' pko{'Qm x'G5 . ;Fu}uLt / lel8of] x]bf{ ef]n'd sd kfg{] xf]eg] klg Aof6«L s]xL a9L l6Sg ;S5 .

;'emfj #M :df6{ kmf]gdf /x]sf]An't'y cyjf jfOkmfO v'nf 5 eg] To;n]klg Aof6«Lsf] Ifdtf sdhf]/ agfO/x]sf]x'G5 . jfOkmfO / An't'yn] g]6js{ ofc? df]afOn ;r{ ul//xFbf yfx} gkfO{Aof6«L vr{ eO/x]sf] x'G5 .

;'emfj $M df]afOndf OG6/g]6sf]k|of]u cyjf Od]ndfq} klg x]g{' s'g} 7"nf] s'/f xf]Og t/ Od]ndf cfPsf ;Gb]z c6f]df]8af6 l/l;e x'G5 eg] To;n] klg Aof6«L a9L vkt u5{ . To;}n] Od]n d]g'cn¿kdfr]s ug{' a]; x'G5 .

;'emfj %M :df6{ kmf]gdf /x]sf] Po/Kn]g df]8df /fVg] xf] eg] klg sd Aof6«Lvkt x'G5 . ;Fu} Od]n of Dof;]hx¿ cfPsf] dfq yfxf kfpg] u/L ;a}vfn] df]8ckm ug{] xf] eg] klg To;n] sd Aof6«L nfU5 .

;'emfj ^M df]afOndf /x]sf Plgd];gx¿n] klg Aof6«L a9L vr{ u5{ . h:tf]l:qmg ;]e/x¿ h:tf Plgd];gsf pTkfbgx¿ k|of]u gu/] /fd|f] x'G5 . kmf]6f] lvRbfeP;Dd km\Nof;sf] k|of]u gug{' hflt x'G5 .

;'emfj &M Aof6«Lsf] cfo' a9fpg o;sf] rfh{ ug{] cjlwsf] Vofn ug{'cfjZos 5 . a9L rfh{ ubf{ klg Aof6«Lsf] Ifdtf 36\g;S5 . Aof6«Lsf] cj:yfVofn u/]/ dfq o;sf PlKns];gx¿ k|of]u ug{' /fd|f] x'G5 .

sljtf jfrg ub}{{ cflbsljsf] ;Demgfcflbslj efg'eQm cfrfo{sf] @))cf}+ hGdhGtLsf] pknIodf /Tg k':tsfno

afg]Zj/n] k|ltof]lutfTds sljtf jfrg sfo{qmd ;~rfng ;DkGg u/]sf] 5 .k"j{cy{dGqL Pj+ ;flxTosf/ z+s/k|;fb sf]O/fnfsf] k|d'v cfltYodf pQm sfo{qmd;DkGg ePsf] lyof] . sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub}{ sf]O/fnfn] k':tsfnon] u/]sf;flxlTos ultljlwsf] k|z+;f ub}{ slj tyf ;flxTosf/n] ;dfhnfO{ ;'Id ?kdf x]g]{/ h;af6 ;dfhnfO{ dfu{bz{g x'g;Sg] atfP . k|ltof]lutfdf hDdf ^( hgf;flxTosf/n] cfkm\gf] sljtf jfrg u/]sf lyP . h;df ^@ j6f k|ltof]uLsf ?kdflyP eg] cGo & hgf cGo JolQm lyP .

;xefuL k|ltof]uLdWo]af6 :dLtf >]i7n] k|yd, Clifs]if nfld5fg]n] låtLo /ldng ;dL/n] t[tLo k'/:sf/ k|fKt ug{ ;kmn eP . To:t} ;'lznf v8\uL -xl;gf_tyf hoGtf kf]v/]nn] ;fGTjgf k'/:sf/ k|fKt u/] . k':tsfnosf cWoIf zlzljqmd /f0f, slj e'jg yfkf /]UdL, a|Xdlk|o k|]d:j?k cflb JolQmn] efg'eQmn]g]kfnL ;flxTodf u/]sf] of]ubfgsf af/] k|sfz kf/]sf lyP . k|ltof]lutfdf pNn]Vohg;xeflutf /x]sf] ;+of]hs pk]Gb|k|;fb kf}8]nn] atfP . – c+lst yfkf, k|lzIffyL{

Pdfn]sf] === slt;Dd eg] aGb;qdf gLlt tyfsfo{qmddfly 5nkmn xF'bf To;df ;d]tu'6 g} k'Uof] / dtbfg g} ug{k¥of] . dtbfgcfkm}+df Pp6f k4lt xf] . To;n] ljifox¿nfO{lg0f {odf k'¥ofpg d2t ub{5 . t/aGb;];gsf] 5nkmndf s;n] k|:t'tL ug]{eGg];Dd 6'+uf] gnfUg' / To;sf nflu ;d]tuf]Ko dtbfg x'g' /fd|f] ;+s]t xf]Og . cemof] gLlt / sfo{qmd s'g} ljjfbdf lyPg .;j{;ddt kfl/t ePsf] cj:yfdf To;nfO{;bgaf6 To;/L g} 6'+uf] nufpg ;lsGYof],h;n] Pp6f ;+b]z lbGYof] . crDd s] 5eg] u'6sf] cToGt pu| :j?k k|s6 ePsf]of ] dxflwj]zgnfO { p;n] Pstfsf ]dxflwj]zg eg]sf] 5 . t/ of] a]nf;Ddh:tf b[Zox¿ b]lvFb}5g\, To;n] Pstf eGg]zAbnfO{ g} lvNnL p8fPsf] cj:yf 5 .

u'6aGbL slt r/d eof] eg] cWoIfsfk|Tof;Lx¿ cfdg] ;fdg] x'g} 5f8]sf 5g\ .;dfgfGt/ sfo{qmd rln/x]sf 5g\ .aGb;];g rln/x]s} a]nf d+unaf/ dfqb'O{ kIfn] k|1f k|lti7fg / ;ef u[xdf b'O{j6f so{qmd rnfP . oL b'j} sfo{qmddfPsn] csf{nfO{ kl/ro u/fpg] qmd hf/L/Xof] . Tof] kl/ro s:tf] x'g] u5{ eGg]cvaf/x¿df cfOg} /x]sf 5g\ .

aLrdf Ps k6s jfdb]jn] cfkm\gf]kI fdf 5 ' § } kbf lwsf/ L / s ] l Gb |o;b:odWo]af6 $) k|ltzt cfkm"nfO{rflxg] dfu u/]sf lyP . s'g} klg bnsf]s]lGb|o ;ldltdf $) k|ltzt eg]sf] lgs}8/nfUbf] c+s dflgg] u5{ . $) k|ltzteP Pp6f l;+uf] kf6L{ km'6fP/ csf]{ kf6L{u7g ug{ kfpg] c+s xf] of] . g]t[Tj5flgPsf] 5}g, t/ $) k|ltztsf] dfueO;Sof] eg] Tof] l:yltnfO{ ;fdfGo ?kn]x]g{ ldNb}g . jfdb]j klxn] Ps k6skf6L{ km'6fO ;s]sf JolQm x'g\ . pgnfO{dfwj g]kfnsf] kxndf k'gM kf6L{ k|j]zu/fOPsf] lyof] . To;sf] nuQ}kl5 pgn];dLs/0f km]/]/ vgfn kIfdf uP . vgfnkIfaf6 pkfWoI f ePsf pgL of ]dxflwj]zgdf s]kL kIfdf v'n]/} nfu]sf5g\ . vgfn / s]kL ;+;bLo bnsf] g]tfdfpDd]bjf/ x'Fbf pgL ;fj{hlgs dGtJolbP/ cf]nL kIfdf nfu]sf lyP / of]dxflwj]zgdf pgsf] ;dLs/0f ToxL 5 .cf]nL zf/Ll/s ?kn] l;ls:t la/fdL 5g\ .lrlsT;sx¿n] w]/} wk]8L / e]63f6 ;d]tgug{ egL ;'emfj lbPsf] cj:yf oyfjtg} 5 . g ]kfnsf ] c:ktfndf a:bfsfo{stf{sf] e]63f6 a9]sf] eGb} pgnfO{

dWodf~rn ljsf; If ]qsf ljleGg;ef;b\n] k6s–k6s jgdGqL cfrfo{nfO{bjfj lbPklg clxn];Dd s'g} sf/jfxLk|s[of cuf8L j9]sf] 5}g .

To;}u/L :jlso ;lrjx¿s} bjfjdflhNnf jg sfof{no sf7df8f+}df lhNnfjg clws[tdf k7fOPsf sf+u|]; lgs6sfjg clws[t cg'k/fh zdf{n] yfgsf]6h:tf] r]skf]i6df Pdfn] lgs6sf sd{rf/Lk7fPsf 5g\ . jg clws[t zdf{nfO{jfOkf; ul/ dGqLsf :jlso ;lrj ;'/]Gb|clwsf/L / sf7df8f + } lhNnf jgsfof{nodf sfo{/t >Ls[i0f Gof}kfg]n]uf]Ko?kdf dfl;s Ps nfv %) xhf/k|hftflGqs jg k|fljlws ;+3nfO{ a'emfpg]zt{df ;?jf ul/sf] lyof] . uf]Ko?kdfdfl;s /sd j'emfpg yfgsf]6 r]skf]i6dfxl/ v/]n gfdsf clws[t dGh'/ eP/rf]skf]i6 l5/]sf lyP . v/]n ;?jf eP/uPsf] Ps dlxgf kl5 g} yfgsf]6jf6cfPsf ] k };f ;'/ ]Gb | clwsf/Ldfkm {t \jgdGqLsf ] ;lrjfnosf dxTjk '0f {clwsf/Lx¿sf] xftdf k'u]sf] >f]tn]hfgsf/L lbPsf] 5 . dfl;s k};f 36\g/ k|hftflGqs jg k|ljlws ;+3nfO{ k|rf/k|;f/ nufotsf sfo{qmd ug{ cfjZosvr{ yfgsf]6af6 cGoq df]l8g yfn]kl5dfq yfgsf]6 r]skf]i6sf] /sdsf] /x:ov'n]sf ] xf ] .

clxn] jgdGqL cfrfo{ cd]l/sfuPsf]n] ;fpg ;'?df dfq jgdf ;?jfug ] { jtfOPsf ] 5 . clwsf +z jgsd {rf/ L Pdfn ] lgs6sf ePsfn ]jgdGqLnfO{ dGqfno rnfpg ;xh 5}geg] sf+u|]; lgs6 dflgPsf jg sd{rf/Lcf+}nfdf uGg ;lsg] 5g\ . jg dGqfnodfePsf dxTjk'0f{ lg0f{ox¿ tyf uf]Kotfckgfpg'kg]{ sfd ;a} x'g} gkfO{ ;fj{hlgsx'g] u/]sf] 5 .

';ef;bx?n] ===

agfPsf] kmfObf p7fpFb} ljefusfsd{rf/L, Dofgkfj/ Joj;foL, Ph]G6, bnfn/ dfgj t:s/x¿n] To;sf] kmfObfp7fO/x]sf 5g\ . clVtof/sf] cfFvfdf k/]sfPh]G6x¿n] gofF Ph]G6 lgo'Qm u/]/ uf]Ko?kdfDofgkfj/sf kmfOn k|ltJolQm %) xhf/sfb/n] lsg]/ Ps nfv %) xhf/;Dd a]Rg]u/]sf 5g\ . JolQmut le;fnfO{ gSsnLkmfOndf xfn]/ clGtd >d:jLs[lt lgsfNbf;j{;fwf/0f gful/sx¿ 7"nf] cj}w /sd ltg{jfWo ePsf 5g\ . kmfOn rnfpg]n] k|ltuf]6flsg]sf] gSsnL kmfOnsf] %) xhf/ /sd{rf/LnfO{ lbg'kg]{ 3'if, l6s6, >d:jLs[ltsf]nflu cfjZos kg]{ kmhL{ sfuhft tof/kfg{ nfUg] nfutnufotsf ljljw ljifonfO{lnP/ pgLx¿n] ;j{;fwf/0faf6 rsf]{ /sdc;'Ng] u/]sf x'g\ .

sd{rf/Lx¿n] j}b]lzs /f]huf/ ljefukf6L{ / ltgsf ;+u7gnfO{ nfvf}+ a'emfP/hfg] u/]sf 5g\ . klxnf /sd ga'emfpg]n]ljefudf kb:yfkg ePkl5 dfl;s?kdfkf6L{ / ;+u7gnfO{ n]jL j'emfpFb} cfPsf5g\ . ;a}sf] d'vdf a'emf] nufPkl5 klgpgLx¿n] tLg dlxgfdf tLg s/f]8 a9Lsdfpg] u/]sf 5g\ . 3'if jfktsf] /sdsfof{no xftfleq / ljb]zaf6 ;d]tk|fKt x'G5 . P;PdP; / j}+s vftfaf6kQf ] nfUg ] ePkl5 kl5Nnf ] ;dobnfnx¿n] ljb]zL a}+sd} sd{rf/Lsf] vftfvf]lnlbP/ /sd 6«fGh]S;g ug]{ u/]sf]>f]tn] bfaL u/]sf] 5 . O{G6/g]6 a}+lsªl;:6daf6 vftfdf /sd hDdf ePsf]yfxf kfPkl5 dfq} 3'if lbg] Dofgkfj/Joj;foLsf kmfOn t'?Gt} ;b/ x'g] u/]sf]ljefu >f]tn] bfaL u/]sf] 5 . ljefusfsd{rf/Lx¿n] ef/tLo a}+sdf cj}w /sdhDdf ug]{ u/]sf 5g\ .

csf]{tkm{ Dofgkfj/n] lgsfNg] k"j{:jLs[ltsf l8df08 n]6/x¿ pkTosfdfg} tof/ kfl/G5 eg] tL lj1fkgx¿ :yflkt;~rf/ dfWodaf6 k|sfzg tyf k|zf/0fx'g] x'Fbf ;j{;fwf/0f gful/sn] :yflktkqklqsf / ljB'tLo ;~rf/ dfWofddfk|fof]lht sfo{qmdx¿nfO{ ljZjf; u/]/km:g] u/]sf] ;j] {If0fn] b]vfPsf] 5 .k|fof]lht sfo{qmdnfO{ ;d]t ;j{;fwf/0fn]pQm ;~rf/ dfWodsf] cflwsfl/s ;'rgfdfGg] u/]sf 5g\ .

;+ljwfg lgdf{0fsf] a]nf ;ef;b\ k};fsf] kl5s'b\g' slQsf] l7s xf] <

xf], of] klg ax;sf] s'/f xf] . pxfFx¿n]ljsf; u5'{ eg]/ lht]/ cfpg' ePsf] 5 .af6f] s'nf] agfO{ lbG5' eGg' ePsf] xf]nfTof] s'/f hfoh} klg xf] .To;f ] eP tkfOF kf Fr s/f ]8 lbg] kIfdfx'g ' x'G5 <

xf]Og, kfFr s/f]8 lbg' k5{ eGg];ef;b\x¿sf] dfu xf]Og, kfFr s/f]8a/fa/sf] If]qdf ljsf; ul/lbg' k¥of]eGg] pxfFx¿sf] egfO{ xf] . xfdLn] x/]slgjf{rg If]qdf slt ah]6 uPsf] lyof]eGg] 8f6f x]l//x]sf 5f+} . ;ef;b\x¿sf]dfu 9's'6L l/Qfpg] s'/f xf] eGg] nfUb}g .afa'/fd e6\6/fO{ nufotsf g]tfn] g} k};flbP åGå x'G5 eGg'ePsf] 5 <

d]/f] ljrf/df l;w} ;ef;b\x¿nfO{ kfFrs/f]8 lbg] xf]Og . ;ef;b\x¿n] klgTo;/L dfUg' ePsf] 5}g . d]/f] If]qdfljsf; x'g' k'¥of] eGg] xf] .;ef;b\sf ] dfunfO{ s;/L ;Daf]wg ug' {x 'G5 <

clxn] xfdL lgjf{rg If]qdf s;/Lah ] 6 l j lgo f ] hg eO { / x ]s f ] 5 .dGqfnox¿n] dfu ]sf ] ah]6df klglgjf{rg If]qsf] ljlgof]hg k7fO{ lbg';\eg]/ eg]sf] 5f+ } . xfdL o;sf] cWoogul//x]sf 5f + } . cWoog u/]/ Pp6flg0f{o ug{ ;lsG5 . o;nfO{ ;Demf}tfeGg ldNb}g . b]z cl3 a9fpg] g}pxfFx¿ x'g\ .cy{dGqLnfO{ s] ;Nnfx lbg' ePsf] 5 <

slDtdf k lg ;fwg ; | f ]tx¿;dfg'kflts?kdf afFl8of];\ eGg] ;'emfjlbPsf 5f+} . ljsf; ug]{ ;|f]tdf ;a}sf]kx' Fr k'uf ];\ eGg] xfd|f ] egfO{ xf ] .;ef;b\x¿sf] ljsf;sf] dfunfO{ ;+af]wgug]{ k|lqmofdf xfdL 5nkmndf 5f}+ .

of] s'g} lgjf{rgaf6 ePsf] ;Qf kl/jt{gxf]Og . oL sDo'lgi6 b]z hxfF dfS;{jfb/ n]lggjfb 5, tL 7fpFdf of] a]nf;Ddst} klg r'gfj ePsf] 5}g . dfS;{jfbsf]k|of]u dflgPsf] ?kdf ?;df t &) jif{dfPp6f gd/L csf] { ;Qf?9 g} ePg .n]lggkl5sf :6flngn] @* jif{ Psnf}6Lzf;g u/] . pgL d/]kl5 dfq csf]{ g]t[Tjcfof] . o:tf] k|of]u /x]sf] sDo'lgi6 kf6L{/ dfS;{ n]lggjfbdf ax'bnLo k|lt:kwf{sf]7fpF sxf /xG5 eGg] Pdfn]n] b]z k"0f{k"FhLjfbL ePsf] 7x/ ubf{ klg lbPsf]5}g . o;nfO{ sfo{stf{x¿n] s'/f p7fnfgeGg] 7flgPsf]df To:tf] s]xL ePg . of];}4flGts kIfk|lt s;}n] aGb;q ;lsg]a]nf;Dd s'/f p7fPsf lyPgg\ / 5}gg\ .

Pdfn]sf] l;4fGt h:tf] b]lvof], otfls ptf st} klg gldNg], To:t} o;sf]gjf} dxflwj]zgsf] xfO6s k|rf/n] klgxfjf vfof] . pb\3f6g ;q cyf{t\ o;sf]pb\3f6g ug]{ sfd k|f0fljxLg oGqnfO{nufOPsf] lyof] . s'g} klg bnsf] pb\3f6g/f]af]6n] ug]{ s'/fsf] of] klxnf] k|of]u lyof] .ljwfgdf g} pb\3f6g cWoIfn] ug]{ eGg]pNn]v 5 . ;a} bnsf ljwfgsf Joj:yfxf] of] . t/ Pdfn]n] cWoIf x'Fbf–x'Fb} /f]af]6/fHof] . of] Pp6f k|f0fljxLg cj:yfsf];+s]t xf], :jo+ of] bn s;/L rln/x]sf]5 eGg] ;+s]t klg . /f]af]6 eg]sf] cfkm}+;~rflnt x'g] oGq xf]Og . o;nfO{ ljleGgkf6{k'hf{ hf]8]/ st}af6 ;~rfng ug'{k5{ .To; a]nf dfq of] ;~rflnt x'G5 . t/To; lbg t Tolt klg ePg . hapb\3f6g ug'{kg{] a]nf cfof], /f]af]6 g}lalu|of] / xtf/ xtf/ csf]{ Joj:yf u/]/cWoIfn] pb\3f6g u/] . xfO6]ssf] of]k|rf/n] a? o;}nfO{ Iflt k'¥ofof] . cfkm}+n]lgdf{0f u/]sf :jfutåf/ / cfkm\g} em08fcfkm \g} dfG5]af6 89fOP, eTsfOP .xfO6]ssf] h:tf] xfO k|rf/ ePsf] lyof],Tof] cfkm}+ slt c;kmn /x]5 eGg] a'em\g;lsG5 . ToxL xfO6]sleqsf] s'/f xf]ljB'tLo dtbfg . Tof] klg v'l:sof] /xtf/ xtf/df 5fk nufpg] dtkq lgdf{0fug'{k¥of] . o;sf] cy{ xf]– Pdfn] hlt w]/}k|rf/ u5{, sfdrflx+ Tof] cg';f/ x'Fb}g .o;sf] l;4fGt klg xfO6]ss} xljutdfk'Uof] eg] b]zsf] b'b{zf z'? x'g]5 .

Pdfn]df of] k6s o:tf] u'6aGbLb]lvof], Tof] d]6\g ;lsg] vfnsf] /x]g .

Po/ PDa'n]G;dfkm{t ljb]z nluPsf] /8]9 dlxgf hlt cf/fd u/]/ kmls{Psfs'/f jfdb]jnfO{ /fd|f] hfgsf/L 5 . Tof]cL:j:ytfn] kmfOFbf k'¥ofpg] JolQm eg]sf]jfdb]j g} x'g\ . cf]nLnfO{ v'nf ;dy{gug'{, s]Gb|df $) k|ltzt dfUg' cflbkIfx¿n] jfdb ]jsf ] leqL eg;fo5fld/x ]sf 5g\ sfo {stf {x¿ . olta]nf;Dd hLt–xf/sf] 6+'uf] nfu]sf] 5}g .k|lt:kwf{ s8f x'g] a'lemG5 . clwj]zgrln/x]sf] e[s'6L d08kdf b'O{ y/Ln]kfnf]kfnf] kqsf/ ;Dd]ng u/]/ cfkm\gf]jr{Zj sfod x'g] bfjLrflx+ lbg} lkR5]bf]xf]¥ofO g} /x]sf 5g\ .

j}/f] ===

g]lj;+3nfO{ ===

sf7df8f}+, nlntk'/ / eQmk'/ lhNnfsf];+o'Qm ;+3if{ ;ldlt u7g ul/Psf] 5 .

o;cl3 ;~rf/dfWodn] kfpg'kg{]/sd dfu ub{} ;~rf/ dGqfno 3]/fp /cy{dGqLnfO{ e]6\g hfFbf ;/sf/ dfusf];Daf]wg ug{'sf] ;f6f] pN6} w/ks8dfplqPsf] cf/f]k kqsf/x¿n] nufPsf 5g\ .

:d/0fLo 5, ut c;f/ !% ut] dxf;+3pkTosf ;+of]hs / s]Gb|Lo ;b:ox¿sf]g]t[Tjdf /sd dfu ub{} ;~rf/ dGqfno3]/fp / cy{dGqL /fdz/0f dxtnfO{ e]6\gePsf em08} $ bh{g kqsf/x¿nfO{ k|x/Ln]kqmfp u/]sf] lyof] . nf]ssNof0fsf/Llj1fkgsf] @% k|ltzt /sd pknAwu/fOg'kg{ ] , ;/sf/n] Nofpg nfu]sf]cbfntsf] ckx]ngf ;DaGwL ljw]os lkmtf{lng'kg{], >dhLlj kqsf/ P]g sfo{fGjogul/g'kg { ]nufotsf /fVb } kqsf/x¿cfGbf]lnt ePsf x'g\ . ;/sf/ cfkm"x¿sf]dfuk|lt uDeL/ geP yk cfGbf]ngsf]sfo{qmd;d]t ;fj{hlgs ug{ afWo x'g]r]tfjgL lbOPsf] 5 .

jg ===

o;cl3 c;f/ @(, #) / #! sfnflu tf]lsPsf] g]lj;+3 clwj]zg clGtd;dodf cfP/ ljz]if sf/0f b]vfpFb}ljBfyL{ ljefu k|d'v gljG›/fh hf]zLn]:ylut u/]sf lyP . o;}u/L a}7sdfgofF cfly{s jif{sf] ah]6, ;do;fdlos/fhgLlts kl/l:ylt, ;+ljwfg lgdf{0fnufotsf ljifodf 5nkmn ePsf] lyof] .j}7sdf rf/ lbg;Dd a;]sf] ;+;bLobn / s]G›Lo ;ldlt j}7sdf g]tfx¿n]p7fPsf ljifonfO{ ;Daf]wg u/]/ s;/Lcl3 j9\g ;lsG5 eGg] ljifodf 5nkmnePsf] lyof] . j}7sdf ;/sf/df /x]sfsf+u|];sf ;j} dGqLx¿sf] klg ;xeflutf/x]sf] lyof] .

kqsf/x? ===

Page 8: Page

&laxLaf/, c;f/ @^, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

/f]rs ;+;f/

—Ph]G;Lsf] ;xof]udf

gfO6f]n] atfpF5 dlxnfsf] klxrfggfeLsf ] km/skgf; Fu

dflg;sf] rl/q hf]l8Psf] x'g]Hof ] ltif tyf dgf ] lj1x¿atfpF5g\ . vf;u/L gfeLsf]cfsf/ k |sf/n ] dlxnfsf ]JolQmsf] klxrfg ug{ ;lsg]pgLx¿sf] dt 5 . olb s'g}:qLsf ] gfeL nfdf ] 7f8f ]cfsf/sf] 5 eg] To:tL :qLdfof}g OR5f tLa| x'G5 . To:tfdlxnf af]N8 x'g] atfOG5 . uf]nfsf/ gfO6f] x'g] dlxnfx¿ uDeL/ k|s[ltsf, bofn',OdfGbf/ tyf :j:y x'G5g\ . gfO6f] k]6sf] 7Ls aLrdf geP/ s]xL bfoFfafofF x'g]dlxnfx¿ v]ns'bsf] If]qdf lgs} k|ult ug{] vfnsf x'G5g\ . pgLx¿ lgs} d"8L klgx'G5g\ . olb s'g} dlxnfsf] gfeL t];f{] nfDrf] cfsf/sf] 5 eg] To:tf dlxnfgsf/fTds dgf]j[lQsf x'G5g\ . pgLx¿n] c?nfO{ bf]ifL b]vfpg] sfd dfq u5{g\ /lgs} 3d08L x'G5g\ . al9 ulx/f] gfeL x'g] dlxnfx¿ lgs} dfofn' tyf efj'sx'G5g\ . vfN8f] x'g'sf] ;f6f] aflx/ lgl:sPsf] gfO6f] x'g] dlxnfx¿ efUozfnLdflgG5g\ . ;sf/fTds ;f]rsf x'G5g\ / pT;fxL x'G5g\ . Hof]ltifx¿sf cg';f/gfO6f]sf] aLrsf] efu lgs} aflx/ cfPsf dlxnfx¿df k|hggsf] ;d:of x'G5 .gfeLsf] aLr efu al9 tn 3';]sf dlxnfx¿ ;lhn} ue{jtL x'G5g\ .

:jrflnt jLo{ :vng d]l;grLgsf] lhof+;' k|fGtl:yt gflGhª

zx/sf] Ps c:ktfnn] :jrflnt jLo{:vng d]l;g k|of]udf NofPsf] 5 . …Pgc6f]d]l6s PS6«fS6/Ú gfds ;f] d]l;gn]jLo{ lgsfNg lgs} ;xh agfPsf] 5 .of] dflg;sf] ;xof]ulagf rNg] :jrflntd]l;g xf] . o;sf] clj:sf/;Fu} w]/}ts{x¿ hlGdPsf 5g\ . of] cfljisf/nfO{lnP/ j}1flgsx¿ cln w]/} g} cl3 uPls eGg] k|Zg pAhg yfn]sf] 5 . ljgfkl/>d ;]jf lbg] o; d]l;gdf Pp6fo:tf ] kfO {k /flvPsf ] 5, h;nfO{pkef]Qmfsf] prfO{ cg';f/ 36a9 ug{;lsG5 . d]l;gdf hl8t kfO {ksf ]tfkqmd / cfsf/ pkof ]ustf {; FuldnfPkl5 To;n] cfkm}+ sfd ug{ ;'? u5{ . ;f] c:ktfnsf d'qlj1fg ljefusflgb{]zssf cg';f/ ;f] d]l;g To:tf JolQmx¿sf nflu tof/ kfl/Psf] xf], h;n]aRrf hGdfpg rfx]/ klg ;ls/x]sf 5}gg\ . :yfoL jLo{bfg ug{] JolQmsf]cefjdf cNdlnO/x]sfx¿sf nflu of] k|efjsf/L x'g] pgsf] bfjL 5 . pgL yK5g\,…xfdL klg ;'?df k"/} ljZjf; ug{ ;ls/x]sf lyPgf}+ ls Pp6f ?ddf pleP/ w]/}hgfn] Pp6} ufO{ bf]x]sf] h;/L of] d]l;gn] sfd u5{ eGg]df . t/ cfhpkof]ustf{x¿sf] k|ltlqmof / o;n] u/]sf] tfl/kmof]Uo sfdaf6 xlif{t 5f}+ .Ú

kfFr …;Ú df Wofg lbcf}+gjljjflxt hf ]8Ln ]

cfkm \gf ] ; ]S; hLjgdf;dGh:otf :yflkt ug{sfnflu s]lx ;d:ofsf] ;fdgfug{' kl//x]sf] x'G5 . sltkobDktL o:tf klg x'G5g\,hf] ljjfxsf] jiff{+}kl5 klg; ]S;jf6 ;Gt ' l i6 lng;ls/x]sf x'b}gg\ . o;sf]d"n sf/0f xf], ;]S; OgsDk]l6laln6L . cyf{t\ ;]S;k|ltsf] wf/0ff cnu cnu x'g' .ctM oL ;d:ojf6 jRgsf nflu kfFr …;Ú df Wofg lbcf}+ .

;f]r– ;]S; ;DjGwLsf] cfkm\gf] ;f]rfO{ jbnf+} . olb tkfOFnfO{ ;]S;k|lt c?rL5 eg] s] sf/0fn] To:tf] ePsf] sf/0f vf]tNg'xf];\ . sltko ;dfhdf ;]S;nfO{x]o b[li6n] x]g{] ul/G5 / ToxL cg';f/sf] efjgf w]/}df k|jn eP/ uPsf] x'G5 .;]S; ck/fw Pj+ 5f8f lrh xf]Og, hLjgs} Ps efu xf] of] .

;dembf/L– cfk;L ;dembf/L j9fpg'xf];\ . olb ;DjGwdf tgfj 5 eg] To;n];]S;df k|efj kf5{ g} . To;}n] ;]S; hLjg ;kmn jgfpg klxn] ;DjGw k|uf9 jgfpg'k5{ .

;+jfb– bfDkTo hLjgsf] ;kmntfsf] s8L xf], ;+jfb . ;jf+blxg bfDkTo tgfjn]el/Psf] x'G5 . cfkm\gf] kf6{g/sf] efjgf j'em\g'xf]; / pgL;Fu ;Djfb ug{'xf];\ .

;sf/fTdstf– ;]S;k|lt ;sf/Tds ;f]r /fvf+} . cgfjZos s'G7f / nfh,bfjfjnfO{ 6f9} /fvf}+ . sltko cj:yfdf cToflws pQ]hgf klg unt x'g ;S5 .

;xhtf– ;]S;k|lt ;xh /xg'k5{ . of] Pp6f g};lu{s lqmof xf] . ctM x/]sJolQmdf o;sf] OR5f cnu cnu x'G5 . olb tkfOF ;]S;k|lt clws pT;flxtx'g'x'Gg eg] o;df tkfOFsf] bf]if 5}g . o:tf] cj:yfdf tkfOFsf] kf6{g/n] tkfOFnfO{;]S;k|lt ?rL hufpg ;Sg'k5{ .

c;Gt'li6 a9\bf]ablnFbf] lhjgz}nL, a9\bf] wk]8L, ljleGg vfn] :jf:Yo tyf of}ghGo ;d:of,

a9\bf] df]6f]kgf nufotsf sf/0fx¿af6 ljZjsf dflg;x¿df of}g;Gt'li6sf] :t/36 \b } uPsf ] lj leGg vfn ]cWoogx¿af6 yfxf x'g] u/]sf]5 . xfn} a]nfotdf ul/Psf] PscWoogn] cem } eofgs tYo;fj{hlgs u/]sf] 5 . pQm zf]wsfcg ';f/ ljjfx cyf {t \ of }g;DaGwdf /x]sf a]nfotLx¿ dWo]Ps ltxfO{ cfkm\gf] kf6{g/;Fusf];Def]uaf6 ;Gt'i6 5}gg\ . cfkm\gf];]S; hLjgaf6 a9\bf] c;Gt'li6sfsf/0f ;Def]uk|lt g} ljt[i0ff hfUb}uPsf sf/0f x/]s kfFr hgfdf Ps hgf a]nfotLn] ;Def]usf nflu ;d]t tflnsfagfP/ lglZrt ;do dfq 5'§fpg] u/]sf 5g\ . cWoogn] csf{] s] tYo klg kQfnufPsf] 5 eg] a]nfotLx¿n] Ps dlxgfdf cf}iftdf ^ k6s ;Def]u u5{g\ . w]/}n];]S;nfO{ lbSbf/Lsf] ljifo 7fG5g\ / vf;} dg ub{}gg\ . ;e{]If0fsf qmddf ;a}nfO{klxnf] k|Zg ;f]lwPsf] lyof], …s] tkfOF cfkm\gf] of}g lhjgaf6 v';L x'g'x'G5 <Úo;qmddf %# k|ltztn] cfkm\gf] of}g hLjgaf6 v';L ePsf] atfP . #@ k|ltztn]v';L gePsf] atfP eg] !% k|ltztn] cfkm'nfO{ yfxf gePsf] hjfkm lbP . w]/}a]nfotLx¿ of}g ;Dks{nfO{ dg gnfUbf gnfUb} klg bfDkTo hLjgnfO{ wfGgsf]nflu afWosf/L pkfosf] ¿kdf ckgfO/x]sf] kfOPsf] 5 . cWoogdf ;dfj]zul/Psf dWo] !& k|ltztn] cfkm\gf] ;Def]usf] lbg, ;do tyf tl/sfsf ljifodfk"j{of]hgf tyf tflnsf g} agfP/ ;do 5'§fpg] u/]sf 5g\ tfls c? sfdsfsf/0f ;Def]u ug{ ge"lnof];\ .

b]ljsf aGbgfsf] Psn ;f“em x'“b}

8\oflgnsf] gofF ¿k

;dfrf/cg';f/ rlr{t l/ofln6L :6f/ 8\oflgn cfd{:6ǻ s'g} g s'g} cgf}7f]sfd u/]/} ePklg cfkm\gf] sfd's z/L/ b]vfpg Psbd dflx/ l5g\ . of] s'/fnfO{pgn] xfn} dfq k'i6L u/]sL l5g\, h'g t:jL/n] klg k|i6 kf/]sf] b]lvG5 . kl5Nnf];do cfkm\gf] jIf:yn b]vfpg pgn] of] gofF l8hfOgdf ag]sf] ljlslgsf]klx/gdf kf]h lbPkl5 of] rrf{ rn]sf] xf] . ;]tf] /+usf] jg lk;df 8\oflgn v'a}v'n]sL b]lvlG5g\ . cfkm\gf] a9\bf] 5ftLsf] cfsf/ b]vfpg 8\oflgnn] o:tf] xs{tu/]sL x'g\ ls eGg] ;dfrf/n] hgfPsf] 5 .

pgn] sl/a !% b]lv !^ j6f;Dd uLtufpg]l5g\ . …cR5f n]lsg===Ú, …e/] cfpF5';kgLdf===Ú …g]kfnL dfof rflxG5===Ú ;lxt…o:t} /x]5 oxfFsf] rng===Ú nufotsfrlr{t uLt ufpg]5'Ú, pgn] ylkg\, …;a}uLt ufpg gEofOg] ePsfn] klg tLuLtnfO{ 5f]6f] 5f]6f] ¿kdf k|:t'tug{]5' .

b]ljsfn] …x] dfofn' ltdLnfO{w]/} w]/} ;Demgf===Ú af]nsf] uLtaf6ufog ofqf z'? u/] klg pgL…Pp6f k/b]zL===Ú / …o:t}/x ]5 oxf Fsf ] rng===ÚuLtaf6 rrf{df cfPsLx'g\ . lkmNd …s:t'/LÚ df/x]sf] …ltdLnfO{ d]/f] of]c f Fv fdf = = = Ú af ]nsf ]uLtaf6 kfZj{ufog z'?u/ ]sL pgn] ljleGglkmNddf lx6 gDa/sf uLt lbO;s]sL5g\ . t/ clxn] eg] pgL lkmNdL ufogdfsd} ;lqmo l5g\ . …b]zsf] cj:yfn] lkmNdklg sd aGg yfn]kl5 PNadsf uLtdf

b'O{ bzsb]lv g]kfnL ;f+uLlts If]qdfcfkm\gf] 5'§} z}nLsf] :j/sf sf/0f rrf{dfcfPsL uflosf b]ljsf aGbgfn] cfufdL;fpg !^ ut] /fhwfgLdf Psn ;fFemug{] ePsL 5g\ . Ps jif{ klxn] a'6jndfPsn ;fFem u/]sL b]ljsfn] /fhwfgLsf]xf ]6n ¥ofl8;gsf ] eJo ;efsIfdfpkl:yt bh{gf}+ bz{snfO{ …d]nf]8L gfO6ljy b]ljsf aGbgfÚ dfkm{t\ dgf]/~hglbnfpg]l5g\ .

b]ljsfn] rf/jif{ cl3 klxnf]k6scd]l/sf / n08gdf Psn ;fFem u/]sLlyO{g\ . …Tof] sfo{qmddf d}n] Do'lhs6«ofsdf uLt ufPsf] lyPFÚ, b]ljsfn] elgg\,…o;k6s eg] d k"0f{¿kdf ;f+uLltsJof08sf] ;fydf k|:t't x'g]5', aGbgfaf6z'? x'g] sfo{qmddf /fli6«o uLt, z'esfdgfuLt / cfkm\gf rlr{t a]i6 / kmfi66«ofssf uLtx¿ k|:t't ug{]5' .Ú pgnfO{o'un ufogdf ljh]z kf}8]n / l5l/ªefl6ofn] ;fy lbg]5g\ . cGo ufossf]eg] kmfOgn x'g afFsL 5 .

sl/a 8]9 306f;Dd rNg] sfo{qmddf

a9L ;do lbg yfn]sL 5'Ú, b]ljsfn] elgg\ .pgsf] …cf/tLÚ lel8of] ehg;+u|x x'Fb}…z'esfdgfÚ ;Dd cfOk'Ubf !$ j6f ;f]nf]PNad >f]tfdfem NofO;s]sL 5g\ .

gL/ zfx l8:rfh{Åbo3ftsf

sf/0f u+ufnfnÅbo/f]u s]G›dfegf{ ePsf jl/i7lkmNdsdL{ gL/zfxnfO{ :jf:Yodfk"0f{ ;'wf/ cfPkl5;f]daf/ l8:rfh{ ul/Psf] 5 .

pgnfO{ ;fFem kfFr ah] c:ktfnn]l8:rfh{ u/]sf] xf] . 3/ hfg kfPkl5zfx lgs} v'zL b]lvPsf lyP . …d}n]cfkm\gf] k'g{hGd kfPsf] 5'Ú, pgn] eg] .Åbo3ft ePkl5 zfxnfO{ e]lG6n]6/df/flvPsf ] lyof ] . pgnfO { ;fdfGocj:yfdf Nofpg 8fS6/x¿nfO{ em08}&@ 306f nfu]sf] lyof] . xl:k6ndfcfkm"nfO{ e]6\g cfPsf z'elrGtsx¿;Fus'/fsfgL ug{] qmddf zfxn] clegosf]ofqfnfO{ lg/Gt/tf lbg cfkm" kl5gx6\g ] klg atfPsf 5g\ . zfxn]kl5Nnf] ;do P]ltxfl;s s[lt ;]tf]af3 dfly lkmNd agfPsf 5g\, h'glkmNd l/lnhsf] qmddf 5 .

lx/fsf] sf]z]nLuLt h:tf];'s} /fd|f] ePklg olb To;nfO{

;'dw'/ cfjfh ePg eg] Tof] uLt, uLt x'g;Sb}g . To:t} zAb, ;+uLt / cfjfhsf]plQs} tfnd]n cfjZos x'G5 Pp6f /fd|f]uLtsf nflu . Ps bzsb]lv :j/sf] v]tLub}{ cfPsL jlb{af; dxf]Q/LsL uflosf lx/f/fgf h3f{ cfkm\gf] t]>f] PNjd >f]tfdfemk'¥ofpg] tof/Ldf h'6]sL 5g\ . u'?b]jsfdb;Fu ;+uLtsf] k|lzIf0f lnP/ ufogdflg/Gt/ ;+3if{/t lx/f /fgf h3f{n] bf]xf]/LuLlt PNjd …d} x'F pDd]bjf/Ú / cfw'lgsPNjd …lj;'{ s;/LÚ ;|f]tfdfem k'¥ofO;s]sLl5g\ eg] t]>f] ;f+lults …sf]z]nLÚ lnP/cfpFb}l5g\ . ljsf; rf}w/Lsf] ;+uLt /xg]kl5Nnf] PNjddf pgsf] Psn :j/ ;d]l6g]5 . g]kfnL uLt ;+uLt cfhsf] cj:yf;DdcfOk'Ubf o;df vf]nf–gfnf / e+ufnfx¿ cg]s 5g\ . of] ;dodf ufos, uflosf,/rgfsf/, ;+uLtsf/x¿n] of]ubfg lbPsf 5g\ . ;fg} pd]/b]lv ufogk|lt ?lr /fVb}vfPsL pgL cfkm\gf >Ldfgsf] k|]/0ffn] g]kfnL ;+uLtdf nfu]sf] atfpFl5g\ .

lk|m8fsf] 3f]if0fflkmNd …:nd8u ldn]lgo/Ú af6 rlr{t ePsL

gflosf lk|m8f lkG6f]n] eljiodf cfkm\gf] k|]dL b]jk]6n;Fu s'g} klg lkmNddf clego gug{] 3f]if0ffu/]sL 5g\ . pgn] cfkm\gf] lghL lhGbuLnfO{ uf]Kog} /fVg] eGb} k6]n;Fu clego gug{] hgfPsL x'g\ .Ps klqsfsf cg';f/ @( jifL{of lk|m8f / @$ jif{sfb]j ;Fu} kbf{df cfpg OR5's 5}gg\ . ;Fu} kbf{dfb]lvFbf pgLx¿sf] ;DaGwdf s]xL c;/ kg{] xf] lseGg] pgLx¿df 8/ /x]sf] atfOPsf] 5 . …xfdLcfkm\gf] lghL hLjgnfO{ uf]Ko¿kd} /fVg rfxG5f}+,lkmNddf clego ubf{ s]xL s'/f ;fj{hlgs klg x'g;S5g\, To;sf/0f klg ca ;Fu} lkmNddf xfdL b]lvGgf}+Úlk|m8fn] eg]sL 5g\ .

zfx¿vnfO{ cjf8{zfx¿v vfgn] blIf0f ef/tLo lkmNd

pBf]uaf6 …OG6/6]g/ ckm Ol08og l;g]dfcjf8{Ú h:tf] k|ltli7t ;Ddfgaf6 ;DdflgtePsf 5g\ . pgnfO{ …cf7f} + jflif{s ljhocjf8{Ú df pQm ;Ddfgaf6 ;Ddflgtul/Psf] xf] . zfx¿vnfO{ blIf0f ef/tLolkmNd pBf]un] o:t} sfo{qmddf ut jif{…r]e]lno/ lzjfhL u0f]zg cjf8{Ú af6;Ddflgt ul/Psf] lyof] . utjif { vfgsfo{qmddf pkl:yt x' Fbf xhf/f } + bz{spgnfO{ x]g{ cfPsf lyP . tldn efiffdflgdf{0f ul/Psf pTs[i6 lkmNdnfO{ ;Ddfgul/g] pQm sfo{qmddf >'lt x;g, xlG;sfdtjfgL, afgL sk'/ / nIdL /foh:tfsnfsf/sf] pkl:ylt /x]sf] lyof] . of]ji f { tf ldn lkmNdd ]s/ P;= z +s/n ]…r]e]lno/ lzjfhL u0f]zg cjf8{Ú k|fKt u/]sf 5g\ .

sfnf];"rLdf p4j kf}8]nlgdf {tf Pj + uf ] lks [ i0 f d ' lehsf

;~rfns p4j kf}8]n /fh:j sfof{nosf]sfnf] ;'rLdf k/]sf 5g\ . cfGtl/s /fh:jsfo f {nonn ] ; fj {h lgs u/ ]s f ] s/ga'emfpg]sf] ;'rLdf p4j kf}8]nsf] gfd;dfj]z 5 . uf]lks[i0f d'lehsf ;~rfnsPj+ /fk|kf g]kfnsf s]G›Lo ;b:o kf}8]nn]/fHonfO{ #$ nfv ** xhf/ cf7 ;o## ¿k}ofFsf] s/ af/Daf/ tfs]tf ubf{k lg ga 'e m fPk l5 c f Gt l /s / fh:jsfof{non] pgsf] gfd ;fj{hlgs u/]sf]xf] . kf}8]nnfO{ uf]lks[i0f xndf lkmNdn]u/ ]sf ] Jofkf/sf ] x/lx;fa ga'emfPsf ]eGg] cf/f]k ;d]t lgdf{tf tyf ljt/sn] nufpFb} cfPsf 5g\ .

lk|o+sfca n3'lkmNddf

lkmr/ lkmNddf Jo:tcleg]qL lk|o+sf sfsL{n] ;6{lkmNd v]Ng] ePsL l5g\ . kf}g]306fsf] lkmNd …dfG5]Ú dflk|o+sfn] zLif{ e"ldsf lgefpFb}l5g\ . ;6{ lkmNdsf]clegonfO{ lk|o+sfn] …cfp6ckm aS;Ú eg]sL l5g\ . 5f]6f]lkmNddf cfkm\gf] clego af/]lk|o+sfn] elgg\, …d}n]clxn];Dd o:tf] e"ldsf u/]sf]5}g . ef]nL u5{' ulb{g yfxf5}g . ;fdflhs r]tgf lbg]ljifo eP/ 5f]6f] lkmNddfsfd ug{ dg nfUof] .Ú blntdlxnfn] ;dfhdf ef]Ub}cfPsf] lje]bsf] 36gfnfO{

…dfG5]Ú df k|:t't ug{ vf]lhPsf] 5 . n3' lkmNd …dfG5]Ú sf] lgdf{0f, lgb{]zg Pj+n]vg cho clwsf/Ln] u/]sf 5g\ . …dfG5]Ú df lk|o+sf;Fu} cho, ls/0f s];L,;'/lj/ kl08t, a;'Gw/f e"iffn, nIdL lu/Lsf] ;fydf afnsnfsf/ cd[tj:tfsf]6Lsf] clego /xg]5 . …dfG5]Ú nfO{ x/L x'dfufOFn] lvRg]5g\ eg] ;Dkfbglgzfg l3ld/]sf] /xg] 5 .