Upload
masterix7
View
215
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/26/2019 paint,boya
1/33
i
NDEKLER
1. BOYA VE BADANA LER (NAAT)............................................................ 1
1.1 Genel .............................................................................................................................. 1
1.2 Standartlar .................................................................................................................... 2
1.3 Ahap Yzeylerin Hazrlanmas ve Boyanmas................................................. 4
1.4 Demir Yzeylerin Hazrlanmas ve Boyanmas................................................. 5
1.5 Badanasz ve Badanal Sva (Duvar) Yzeylerin Hazrlanmas ve Boyanmas61.5.1 Muhtelif Cins Badana Yapm.......................................................................... 6
1.5.1.1 Tutkall Badana................................................................................................ 71.5.1.2 Mermer Badanalar ............................................................................................ 7
1.5.1.3 Kazeinli Badanalar ........................................................................................... 7
1.5.1.4 Plastik Badana .................................................................................................. 7
1.6 Uygulama ...................................................................................................................... 8
2. BOYA VE KORUYUCU KAPLAMALAR ( MEKANIK VE ELEKTRIK ) .. 10
2.1 Genel ............................................................................................................................ 10
2.2 Boya ............................................................................................................................. 102.2.1 Boyama ................................................................................................................. 10
2.2.2 Boyanacak Yzeylerin Hazrlanmas............................................................... 112.2.3 Temizleme ............................................................................................................ 11
2.3 Boyann Depolanmas.............................................................................................. 12
2.4 Boya Uygulamas ...................................................................................................... 12
2.5 Hasarl Yzeylerin Onarm .................................................................................. 14
2.6 Mevcut ve nceden Boyanm Yzeylerin Boyanmas................................. 14
2.7 Genel Boya Spesifikasyonlar ve Uygulamalar............................................... 14
2.8 Nakliye Srasnda Muhafaza................................................................................. 15
2.9 Beton inde na Edilmi Paralar.................................................................. 15
2.10 Muayene ve Deneyler ............................................................................................. 15
2.11 Korozyona Direnli Malzemeler........................................................................... 16
7/26/2019 paint,boya
2/33
ii
2.12 Kutu ve Boru Paralar......................................................................................... 16
2.13 lenmi Yzeyler..................................................................................................... 16
2.14 malatnn Standart Yzey Bitirmeleri............................................................ 16
2.15 Elektrik Panolar ...................................................................................................... 17
2.16 Boya Sistemleri ......................................................................................................... 17
2.17 Galvanizleme ve Metal Kaplamalar ................................................................... 202.17.1 Genel .................................................................................................................... 20
2.18 Gml Borularn Sarlmas ................................................................................. 21
3. AKRLK ESASLI DI VE KAPLAMALAR(BLOKFILLER, GLAZOL, METAL
PRIMER) .................................................................................................................. 23
3.1 D Kaplama .............................................................................................................. 23
3.2 Kaplama ................................................................................................................ 23
3.3 Blokfiller ...................................................................................................................... 24
3.4 Glazol effaf.............................................................................................................. 24
3.5 Metal Primer ............................................................................................................. 24
3.6 Sva veya plak Betonlarn Akrilik Esasl Malzeme ile Kaplanmas.......... 25
3.7 eride Kaplama ve Yardmc Malzemenin Yaplmas...................................... 253.7.1 Gizleme ................................................................................................................ 26
3.7.2 Dolgu .................................................................................................................... 26
3.7.3 Malzeme Srlmesi ............................................................................................ 263.7.4 Glazol Uygulamas ............................................................................................. 263.7.5 Nokta malat ...................................................................................................... 273.7.6 A malat ........................................................................................................... 273.7.7 Madeni Ssler..................................................................................................... 27
3.8 Yzey Hazrl ......................................................................................................... 273.8.1 Tozlu Yzeyler................................................................................................... 273.8.2 Yal Yzeyler................................................................................................... 273.8.3 Islak Yzeyler.................................................................................................... 283.8.4 Pasl Yzeyler.................................................................................................... 283.8.5 Yabanc Kaplama Malzemesi........................................................................... 283.8.6 Bakr veya Alminyum Yzeyler.................................................................. 28
3.9 Emniyeti ................................................................................................................ 28
3.10 Depolama ..................................................................................................................... 28
3.11 Elastomerik Reine Esasl Sv Plastik Kaplama.......................................... 29
7/26/2019 paint,boya
3/33
iii
3.11.1 Depolama , Tama ............................................................................................. 293.11.2 Suya Kar zolasyon Yaplmas iin Sv Plastik Kaplama ile Deyveya Yatay Yzeylerin Kaplanmasnda Dikkat Edilecek Hususlar.......................... 293.11.3 Elastikiyet ............................................................................................................. 29
7/26/2019 paint,boya
4/33
1
BOYA VE BADANA LER (naat)
BOYA VE KORUYUCU KAPLAMALAR (Mekanik ve Elektrik)
AKRLK ESASLI DI VE KAPLAMALAR (Blokfiller , Glazol , Metal Primer)
11 .. BBOOYYAA VVEE BB AADDAANN AA LLEERR (( NN AAAATT))
1.1 Genel
Gnmz teknolojisi ve mevcut pek ok hazr yalboya eitleri kapsamnda
yalboyay oluturan stbe, neft, vb. maddelerle yalboya yaplmas yerine, istenilen
cins ve mkemmellikte hazr olann tercih ve temin etmekle, zaman ve iilik
bakmndan byk bir ekonomi salayaca dncesiyle zel ve olaanst durumlar
dnda, analizlerde hazr kutu boyas kullanlmaldr.
Malzemeler artnamedeki gereklere ve mahal listelerine uygun olacaktr.
Boyalar, uygulanabilir TS standartlarna gre olacaktr. Boya rnekleri ve renk tertipleri,
Kontrol Mhendisi tarafndan onaylanacaktr.
Su ile inceltilenler haricindeki boyalar, ancak gzle ve dokunarak yzey
neminden tamamyla arndna inanlan yzeylere uygulanacaktr.
imento-emlsiyon dolgu kaplamas , akrilik bazl ya da polivinil asetat bazl
olacak ve aadakilerden oluacaktr :
Beyaz portland imentosu . . . . . . . . . 7.50 kgAgrega . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.20 kg
Karm svs . . . . . . . . . . . . . . . . 2.80 lt
me suyu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.80 lt maks.
D emlsiyon boyas . . . . . . . . . . . 3.80 lt
Agrega, uygun primerli ykanm silika kumu olacaktr. Metal , ahap , beton sva,
beton yzey boyalar Yklenici nin nerecei rnler arasndan Kontrol Mhendisi
tarafndan seilecek ve onaylanacaktr.
Her trl kullanm iin nerilen boyalarn tm, hibir ekilde kurun ve cvaiermeyecektir.
7/26/2019 paint,boya
5/33
2
1.2 Standartlar
Boya ve badana ilerinde uygulanabilir TSE Standartlar aada verilmitir :
TS 21 13.12.1994
imento-Beyaz PortlandTS 30 13.04.1993
Kireler-Sndrlmemi-Yaplarda Kullanlan
TS 4022 13.04.1993
Kireler-Sndrlm- Yaplarda Kullanlan
TS-39 01.04.1986
Solvent Bazl Yap (naat) Son Kat Boyalar
TS-772 27.04.2003
Beyaz Pigmentler-Boyalar inTS-789/T1 14.11.2000
Boyalar-Sellozik-Parlak
TS 2436 11.11.1976
Boyalar in Mineral zcler (Vayt Spirit ve Benzeri Hidrokarbon zcler)
TS 2620 EN 21524 01.10.1996
Boyalar ve Vernikler ncelik Derecesi Tayini
TS-5808-29.04.1988
Su Bazl (Emlsiyon Esasl) Yap Son Kat Boyalar
TS-11590-28.03.1995
Boyalar Epoksi Reine Esasl-elik Yaplarda Kullanlan
TS-EN-ISO-12944-1 25.04.2002
Boyalar Ve Vernikler - elik Yaplarn Koruyucu Boya Sistemleriyle Korozyona
Kar Korunmas - Blm 1: Genel Bilgiler
TS-EN-ISO-12944-2 25.04.2002
Boyalar Ve Vernikler - elik Yaplarn Koruyucu Boya Sistemleriyle Korozyona
Kar Korunmas - Blm 2: evrenin Snflandrlmas
TS-EN-ISO-12944-3 15.04.2004
Boyalar ve vernikler elik yaplarn koruyucu boya sistemleriyle korozyona kar
korunmas - Blm 3: Tasarm ltleri
TS-EN-ISO-12944-4 25.04.2002
Boyalar Ve Vernikler - elik Yaplarn Koruyucu Boya Sistemleriyle Korozyona
Kar Korunmas - Blm 4: Yzey Tipleri Ve Yzey Hazrlama
TS-EN-ISO-12944-5 27.11.2002
Boyalar ve Vernikler - elik Yaplarn Koruyucu Boya Sitemleri le Korozyona Kar
Korunmas - Blm 5: Koruyucu Boya Sistemeleri
7/26/2019 paint,boya
6/33
3
TS-EN-ISO-12944-6 27.11.2002
Boyalar ve Vernikler - elik Yaplarn Koruyucu Boya Sitemleri le Korozyona Kar
Korunmas - Blm 6: Laboratuvar Performans Deney Metotlar
TS-EN-ISO-12944-7 03.03.2003
Boyalar ve Vernikler-elik Yaplarn Koruyucu Boya Sistemleriyle Korozyona KarKorunmas Blm 7: Boyama lemlerinin Uygulanmas ve Denetimi
TS-EN-ISO-12944-8 27.12.2004
Boyalar ve vernikler elik yaplarn koruyucu boya sistemleriyle korozyona kar
korunmas-Blm 8: Yeni uygulama ve bakm iin artname hazrlanmas
TS-ISO-8501-1:1999/T1 (Numara tadili, TS EN ISO 8501-1) 07.04.2005
elik Yzeylerin Hazrlanmas-Boya ve lgili Malzemelerin Uygulanmasndan nce-
Yzey Temizliinin Gzle Muayenesi Blm 1: Kaplanmam elik Alt Yzeylerin
nceki Kaplamann Tamamen Kaldrlmasndan Sonraki Pas ve HazrlanmaDereceleri
TS-ISO-8501-2:1999/T1 (Numara tadili, TS EN ISO 8501-2) 07.04.2005
elik yzeylerin hazrlanmas - Boya ve ilgili malzemelerin uygulanmasndan nce -
Yzey temizliinin gzle muayenesi - Blm 2: Kaplanm elik alt yzeylerin nceki
kaplamann ksmen kaldrlmasndan sonra yzeylerinin hazrlanma dereceleri
TS-11590 28.03.1995
Boyalar Epoksi Reine Esasl-elik Yaplarda Kullanlan
TS-EN-ISO-8503-11.04.2000
Boya ve lgili rnlerin Uygulanmadan nce elik Taban Malzemelerin
Hazrlanmas- Kumlanarak Temizlenmi elik Taban Malzemelerin Yzey
Przllk Karakteristikleri
TS-EN-1062 11.11.2002
Boyalar ve Vernikler-Beton ve Kagir D Yzeyler in Kaplama Maddeleri ve
Kaplama Sistemleri
TS-ENV-12837 22.04.2003
Boyalar ve Vernikler-Koruyucu Boya Sistemleri le elik Yaplarn Korozyona Kar
Korunmas-Denetilerin Nitelikleri
TS-EN-ISO-7783 27.11.2002
Boyalar ve Vernikler - Kagir ve Beton D Cephe in Kaplama Malzemeleri ve
Kaplama Sistemleri
TS-EN-ISO-8504 29.01.2002
elik Yzeylerin Hazrlanmas- Boya ve lgili Maddelerin Uygulanmas- Yzey
HazrlamaMetotlar
TS-ISO-8502 17.01.2002
elik Yzeylerin Hazrlanmas- Boya ve lgili Malzemelerin Uygulanmasndan nceYzey Temizlii Deerlendirme Deneyleri
7/26/2019 paint,boya
7/33
4
TS-EN-ISO-11126 11.10.2002
elik Yzeylerin Hazrlanmas - Boya le lgili Malzemelerin Uygulanmasndan nce
- Pskrtme le Temizlemede Kullanlan Metalik Olmayan Andrclarn zellikleri
TS-EN-ISO-11127 27.11.2002
elik Yzeylerin Hazrlanmas - Boya ve lgili Malzemelerin Uygulanmasndannce-Pskrtme le Temizlemede Kullanlan Metalik Olmayan Andrclar in
Deney Metotlar
TS-ENV-12837 22.04.2003
Boyalar ve Vernikler-Koruyucu Boya Sistemleri le elik Yaplarn Korozyona Kar
Korunmas-Denetilerin Nitelikleri
TS-EN-ISO-11124 25.03.1999
elik Yzeylerin Hazrlanmas Boya ve Benzerlerinin Uygulanmas iin Basnl
Hava le Kullanlan Metalik Andrclar
1.3 Ahap Yzeylerin Hazrlanmas ve Boyanmas
Boyanacak ahap yzeyler yabanc maddelerden arndrlacaktr. Su ile inceltilen
boya uygulanacak yzeylere komu ahap yzeyler, astarlanacak ve/veya ksmi olarak
boyanacaktr. Kk, kuru, frnlanm budaklar itina ile yaklacak, tel fra ile
fralanacak, bezir ile tla edilerek ek balar, budak yerleri Berkman stbeci ve
kaynam bezir yandan oluturulan macun ile kapatlacak ve kaplama uygulanacaktr.Geni, ak ve frnlanmam budaklar kaznacak , ayet hala yumuaksa mineral
temizleyiciler ya da terebentin ile temizlenecek ve bu saha budak macunu ile ince bir
tabaka halinde kaplanacaktr. Yzeyler btn ivilerin dzgnce tesbit edildiine dair
kontrol yapldktan sonra, btn delikler ve yzey bozukluklarna kar astar
uygulanacaktr. Astar uygulanmasndan sonra btn delikler ve dier bozukluklar ahap
yzeyinin tonuna uygun macun ya da plastik ahap dolgusu ile doldurulacak ayet
yzeyin doal ahap rengi olmas istenirse dolgu kuruduktan sonra zmparalanacaktr.
Macun veya ahap dolgusu, atlacak st tabakalarn niteliklerine uygun olacaktr.
Macun iyice kuruduktan sonra, btn yzeyler zmpara kad ile zmparalanacak
ve tozlar bez ile alndktan sonra son bir macun daha yaplacaktr. Bu macun da
kuruduktan sonra yzeyler tekrar zmparalanarak dz ve przsz bir hale getirilecektir.
Buna ramen yine prz ve benzer kusurlar grlrse, tekrar bir yoklama macunu ve
zmpara yaplarak dz ve muntazam bir yzey elde edilecektir.
Hazr olan yzey zerine bir kat hazr astar boyadan sonra, istenilen renkte
birinci kat hazr boya srlecektir.
Birinci kat boya kuruduktan ve sfr numara zmpara ile zmparalandktan sonra
istenilen renkte ikinci, nc ya da ikinci kattan sonra dme boya yaplacaktr.
7/26/2019 paint,boya
8/33
5
Boyalarda fra izi grlmeyecek, bir kat boya kurumadan ikinci kat boya
kesinlikle srlmeyecektir.
Kap kanad, pencere ereveleri ve menteesinden karlan ksmlar karlarak
boyanacak ve tamamyla kuruduktan sonra yerlerine taklacaklardr.
Boya srasnda boyanacak yzeylerden baka yerlere yanllkla srlen boyalarhemen temizlenecektir. Hazr boyann iine kesinlikle sikatif, tutkal, gaz, benzin vb.
yabanc madde katlmayacaktr. Boyann inceltilmesi zaruri ise kutu zerindeki tarife
gre bir miktar neft (terebentin) katlabilir.
Boyanacak yzeylerdeki ya da komu yzeylerdeki boyanmayacak malzemeler,
yzey hazrl ve boya uygulanmasndan nce sklecek veya rtlecektir. Sva
zerinde kalan demir metaller ve su ile inceltilen boya srlecek yzeylerdeki iviler,
kromlu astar boya ile kaplanacaktr. Boyama veya boyaya hazrlk iin uygulama
yaplmadan nce yzeyler temiz ve kuru olacaktr. Ya ve gres lekeleri mekaniktemizlemeye geilmeden nce temiz bez ve zcler ile temizlenecektir. Temizleme
ilemleri, toz ve dier krntlarn yeni boyal slak yzeyler zerine bulamas
nlenecek ekilde programlanacaktr.
1.4 Demir Yzeylerin Hazrlanmas ve Boyanmas
Fabrika boyal olmayan demir yzeyler zc ile temizlenecektir. Pas, hadde
pulu ve benzeri lekeler, tel fra ve kum pskrtme aleti ile mekanik olaraktemizlenecektir. Kum pskrtme ile kmayan nemsiz miktarda pas lekelerinin ve
keskin bakla dahi alnamayan hadde pulu artklarnn kalmasna izin verilebilir.
Temizleme ilemleri tamamlandktan sonra, asfalt vernii ya da vinil boyadan baka
boya uygulanacak yzeylere bir kat astar boya ekilecektir. Fabrikada yar effaf film
ile kaplanm baz borular imalat kaplamal kabul edilmeyecek, fakat bu son kat boya
uygulanmadan nce bu tabaka zerine belirtilen tip metal astar srlecektir. Fabrika
boyal demir yzeyler, paslanma fark edilir edilmez yeniden perdahlanarak korunacaktr.
Hazr olan yzeylere bir kat astar boya(slyen) srlecek, kuruduktan sonra
przler tekrar zmparalanacak, ek yerleri macunlanacak (istenildiinde oto boya macunu
ile) , gerektiinde ikinci bir kat slyen ve zmparadan sonra, istenilen renkte birinci kat
hazr yalboya srlecektir.
Birinci kat boya kuruduktan sonra, fra izi grlmeyecek ekilde itina ile ikinci
kat boya veya ikinci kat boya yerine zel marka pasa dayankl boya srlecektir.
Srlen boya katlar tamamyla kurumadan dier bir kat boya kesinlikle
srlmeyecektir.
Hazr boya ierisine neft (terebentin) dnda kesinlikle baka bir yabanc madde
katlmayacaktr.
7/26/2019 paint,boya
9/33
6
Boya ilemi srasnda baka yzeylere bulatrlan boyalar hemen
temizlenecektir.
Not : Demir imalatn(kolon , at , kiri , kpr , hangar, vb. ilerin boyanmasnda
l: zel Teknik artnamesi nde aklanaca zere arlk ve metrekare zerinden
hesaplanr.
1.5 Badanasz ve Badanal Sva (Duvar) Yzeylerin
Hazrlanmas ve Boyanmas
Yzeyler , boyadan nce en az 30 gn kurumaya braklacaktr. Tozlanm
ksmlar, ieklenme, kir, gres, ya, zift, serbest demir kelekleri ve dier yabanc
maddeler boya uygulanmadan nce yzeyden arndrlacaktr. Emlsiyon dolgu
uygulamasndan hemen nce boyanacak beton-kargir yzeyler , dzgn dalml olarakiilebilir nitelikte su pskrtlerek iyice slatlacak ve her pskrtme arasnda yeterli
sre braklarak emilme salanacak ve yzeyde akar durumda ar su olmayacaktr.
Kuru beton yzeylere ancak bundan sonra imalatnn nerecei malzeme ile uygulama
yaplacak ve sonra iki kat boya uygulanacaktr.
Badanal olan sva (duvar) yzeylerinin badanalar kaznacak ve sva yzeyleri
gayet muntazam bir ekilde al veya macun ile svanacak ve bezirya ile tla
edilecektir.
Badanasz sva yzeyleri de nce son bir macun veya al ile svanacak ; macunveya al kuruduktan sonra btn yzeyler zmparalanp zmpara tozlar temizlenecek
ve bozuk yerler yoklama macunu veya al ile dzeltilecek, bezir ile tla edilecek ve
zerine birinci kat hazr astar boya srlecektir. Bu astar kuruduktan sonra ayet
bozuk yerler varsa tekrar bir yoklama macun veya al ile yoklama yaplp
zmparalandktan sonra temizlenen yzeye birinci kat hazr boya srlecektir.
Astar boya iin yaplan ilem birinci boya iin de uygulandktan sonra ikinci
kat hazr boya srlecek , kuruduktan ve przler giderildikten sonra nc dz kat
veya dvme hazr boya srlecektir.
Tavan ile duvarlarn birletii yerlere ayet filato istenirse ; bu filato gayet
dzgn , muntazam, hi bir yerde taknlk gstermeden izilip srlmesi gereklidir.
Filato istenmazse fazl birleimlerin ok muntazam ve dzgn olmasna zellikle
dikkat edilecektir.
1.5.1 Muhtelif Cins Badana Yapm
Eski duvarlardaki mevcut badana tamamen kaznacaktr. Duvar zerindeki delik,
izik ve yarklar al ile tamir edilecektir. Hazrlanan bu yzeye fra ile birinci kat
7/26/2019 paint,boya
10/33
7
astar badana kuruduktan sonra fra ile tekrar ikinci bir astar badana yaplacak ve bu
da kuruduktan sonra makina ile itinal bir ekilde nc kat badana uygulanacaktr.
Yeni duvarlara ince sva tamamen kuruduktan sonra bir kat beyaz kirele astar
vurulacaktr. Bu astardan sonra, fra ile iki kat astar badana yaplacak ve nc kat
badana makina ile itinal bir ekilde duvara vurulmu olacaktr. Badanalar dalgasz,temiz ve muntazam olacaktr.
Tavan ve duvarlarn ayrlmas istenirse; istenilen yerde, renk ve ekilde filato
olarak tanmlanan izgiler ekilecektir. Bu izgiler dz, muntazam ve ayn kalnlkta
olacaktr. Filato istenmezse tavan ve duvarlarn birleme yerlerinin gayet dzgn, ufki
ve muntazam olmasna dikkat edilecektir.
Badana ve filatolar yaplmadan nce renk ve desenleri hakknda bir seim
yaplmak zere numuneler yaplp yazl onay alnacaktr.
Badana ilemi bittikten sonra btn kirler ve birikintiler hemen temizlenecektir.
1.5.1.1 Tutkall Badana
Duvar yzeyleri , arap sabunu veye suda eritilmi sabun ile iyice ykanacaktr.
Al ile tamirler yapldktan sonra; tutkal, lipoton stbeci, spanyol stbeci ve sudan
meydana gelen karmdan fra ile birinci kat kuruduktan sonra ikinci kat srlecektir.
Badana srlrken ok dikkat edilecek ve fra izi kalmamasna allacaktr.
Dier hususlar kire badanalarda ifade edilen kaidelerin aynsdr.
1.5.1.2 Mermer Badanalar
Beyaz kireli svalar zerine mermer kirecinden ve arzu edilen renkte iki veya
kat srlecektir. Temiz bir badana elde edilinceye kadar gerekirse kat adedi
oaltlacaktr.
1.5.1.3 Kazeinli Badanalar
Mat olarak boyanmas istenilen yerlere srlr. Bu badana, kazeinin uygun
miktarda kire badanaya kartrlmasyla elde edilir. Dier hususlar, kire badanada
olduu gibidir.
1.5.1.4 Plastik Badana
Amerikan badanas ve dier badanalar gibi imal edilen plastik badanalar, zel
tarifnamelerine tamamyla uyularak srlecektir.
Bu badana uygulamasnda deneyimli ii kullanlacaktr.
7/26/2019 paint,boya
11/33
8
1.6 Uygulama
Boya fra, rulo veya pskrtme ile uygulanacaktr. Uygulama srasnda boyada
bozulma emareleri olumayacaktr. Boyama yaplrken pigmentlerin sv iinde homojen
durumda olmalar salanacaktr. Boya yzeylerinde aknt ve ek izleri, dalgalar,tepecikler, damlalar, fra izleri bulunmayacak; terkip ve kuruma farkllklar
olumayacak ekilde uygulanacaktr. Kaplama kesintisiz olacaktr. Her kat, eit kalnlkta
bir tabaka halinde uygulanacaktr. Boya ve macun kaplayclarn uygulanaca rulolar,
kaplama malzemesine ve kaplanacak yzeye uygun tipte dizayn edilmi olacaktr.
Kenar ksmlarn, kelerin, oyuk yerlerin, kaynak blgelerinin ve perinlerin komu
boyal yzeylere eit kalnlkta boyanmasna zellikle dikkat edilecektir. Boya ileri
srasnda yeterli havalandrma nlemleri alnacaktr. Sva ve dier yzeylere
uygulanacak iki kat kaplama ilemlerine, ar emilme olan yzeylere sonradanuygulanacak, dzenli renk ve parlaklk salanacak ekilde astar ve macun uygulama
ilemleri de dahil edilecektir. Ahap kaplara uygulanacak olan iki kat, kapnn her iki
yzeyine ayn zamanda uygulanacaktr. Cilalanm elik ve ahap kaplara veya
erevelere cila uygulanmasndan sonra, hafta iinde cilann kurumu olmas
kaydyla her iki yzeye iki kat boya uygulanacaktr. Su ile inceltilen boya srlecek
yzeyler dnda boya uygulanacak btn yzeyler, dokunu veya grn itibariyle
tamamen nemsiz olacaktr.
Kargir yzeylerde dolgu tabakalar hari dier boyalar fra, rulo veya
pskrtme ile uygulanacaktr. Emlsiyon dolgu, sert kll fra ile bastrlarak
srlecektir. Emlsiyon dolgu zerine, d emlsiyon boya uygulanmasndan nce en az
24 saat gemi olacaktr. evre hava scaklnn 300 C den daha yksek olduu
durumlarda d emlsiyon boya uygulanmadan nce emlsiyon dolgu yzeyi iilebilir
nitelikte su pskrtlerek hafifce nemlendirilecektir. zc ile inceltilebilen tip
dolgular , fra ile srlecek 3 ila 5 dakika kurumaya braklacak veya yapkan bir
kvama gelene kadar bekleyecek ve fazla dolgu lastik mastar ile alnacaktr. Yzeydeki
gzenekler doldurulacaktr. Yzey przlerinin tam olarak doldurulmas art deildir.
Malzeme , kaba dolgu zerine uygulanmayacaktr. Tavan ve duvarlarn kesitii ayrtlar,muntazam oluturulacaktr. Plastik boyalar, akrilik esasl boyalar ve dier zel karml
boyalar reticisinin kesin talimatlarna gre uygulanacaktr.
Metal yzeylerde vinil tip boyalar dndaki ilk kat kaplamalar, fra ile
srlecektir. ve d demir yzeyler iin belirtilen kat boyama herhangi bir
noktada toplam kalnl 0.1 mm. ve minimum kuru astar kalnl 0.004 mm. olacak
ekilde yaplacaktr.
Kontrol Mhendisi nin belirttii veya talep ettii beton yzeyler , kimyasal
reaksiyonlara kar zel olarak aada belirtilen ekilde korunacaktr. Beton nemoran % 8 i gemeyecek hale gelene kadar olgunlatrlacaktr. Btn letans, kum
7/26/2019 paint,boya
12/33
9
pskrtlerek veya asitle silinerek temizlenecektir. Asitle silim ilemi 1: 2 konsantre
HCl ve su solsyonunun fra, mastar ve kova yardm ile uygulamas eklinde
yaplacaktr. Duvar yzeyindeki kprme durduktan sonra reaksiyon ntr olana kadar
yzey bol su ile ykanacak ve sonra kurumaya braklacaktr.
7/26/2019 paint,boya
13/33
10
22.. BBOOYYAA VVEE KKOO RRUUYYUU CCUU KKAA PPLL AAMMAA LLAARR(( MMeekkaanniikk vvee EEll eekktt rr ii kk))
2.1 Genel
Kapsam dahilinde temin edilecek elik konstrksiyon , makina veya elektrikli
ekipman, vanalar ve borularn tm kalemleri bu maddenin sonunda verilen metal
koruma sistemlerinden birine gre ilem grm olarak temin edilecektir.
Yklenici , imal edilmi ekipman ve tehizat, montaj sahasna nakletmeden nce
imalatnn iyerinde temizleme, boyama iin hazrlama, astarlama, boyama, paketleme
veya baka ekilde olacak korumalardan sorumlu olacaktr. malatnn iyerinde ve
montaj sahasndaki boyama, ilgili standart ve artnamelere ve uygun boyama tekniine
uygun olarak yaplacaktr. Hi bir durumda boya ve koruyucu astar slak, nemli, yal,
pasl veya kirli yzeylere uygulanmayacaktr.
Szlemede yeralan elik konstrksiyon ekipman ve borularn tm kalemleri , bu
artnamenin ilerideki blmlerinde tanmlanan metal koruma sistemlerinden birine
uygun olarak yaplacaktr.
2.2 Boya
Tm boyalar, darece onaylanm imalatlardan temin edilecektir. dare
tarafndan baka trl kabul edilmedike herhangi bir boyama sisteminin parasn
oluturan tm boyalar ayn kaynaktan temin edilecektir. Boyalar, szdrmaz kapakl
kaplarda saklanacak ve geli srasyla kullanlacaktr.
Boyalarn imalatlarnda kullanlan tm pigment ve astarlar ilgili Trk , Alman
veya ngiliz Standartlarna uygun olacaktr. zel kalemler iin boyama
spesifikasyonlar, bu artnamenin ilgili maddelerinde verildii gibi olacaktr.
2.2.1 Boyama
Boyann hazrlanmas , uygulamas ve i koullar uygun boyama tekniine ve
ilgili standart ve artnamelere gre yaplacaktr.
7/26/2019 paint,boya
14/33
11
2.2.2 Boyanacak Yzeylerin Hazrlanmas
Herhangi bir yzeye boya uygulanmadan nce, Szlemede tarif edilen uygun
yzey hazrlama ilemleri aadaki ekilde yaplacak ve ilgili standart ve artnamelere
uygun olacaktr.Boya ve gresle kirlenmi alanlar benzinle veya tinerle iyice temizlenecektir.
darenin gerekli grd yerlerde tm yzey, onaylanm sv deterjan
solsyonu ile ykanp temiz su ile durulanarak temizlenecek ve boya yaplmadan
nce tamamyla kurumaya braklacaktr. Eskiden boyanm yzeyler, sonraki katlarn
tutmas iin zmpara veya dier boya skme ve temizleme teknikleri ile
temizlenecektir.
2.2.3 Temizleme
malat tamamlanan ekipman veya malzemeler imalatnn iyerinde deneyden
nce temizlenecek ve hidrolik teste tabi olan ekipman veya malzemeler herhangi bir
yzey ileminden nce hidrolik teste tabi tutulmadan nce iyice kurutulacaktr.
Temizleme ilemi aada belirtilen ekilde yaplacaktr :
i ) plak Metal Yzeyler
a ) Kumlama
Kumlama, tekniine ve ilgili standartlara gre ve baka trl belirtilmedike ince
souk demir toz veya gerektiinde sama kullanlarak yaplacaktr. Kum kullanlmas
durumunda krlma oran dk olan % 90 veya daha fazla silis ieren kum
kullanlacaktr.
Kumlama iin kullanlan andrc malzeme, yabanc maddeler iermeyecek ve
kullanldktan sonra iine karan malzemeler dareyi tatmin edecek ekilde
temizlenecektir. Kumlanm yzeyde minimum przllk (pik ile ukur aras) 50
mikron civarnda olacaktr.
Yzeyler , kumlamadan sonraki 4 (drt) saat boyunca korunacaktr.
b ) Asitle Temizleme
Gerektii durumlarda elik yzeyler , ilgili standart ve artnamelere gre uygun
bir metod ile asitle temizlenecektir. lk astar boya kat, elik kurur kurumaz ve henz
scak iken uygulanacaktr.
c ) Alevle Temizleme
Alevle temizlenen yzeydeki tm gevek malzemeler temizlenecektir. lk astar
kat elik henz scak iken uygulanacaktr. elik ilerin alevle temizlenmesi iin ilem
sras distorsiyon ve bklmenin nlenmesi amacyla planlanacak ve kontrol edilecektir.
7/26/2019 paint,boya
15/33
12
d ) Mekanik Temizleme
Mekanik temizleme, talama dileri, yontma ekileri veya ine tabancalar gibi
motorlu aletleri takiben tm gevek malzemeyi temizlemek amac ile elik tel fra ile
fralama ve normal fralama uygulanarak gerekletirilecektir. Dner tel fra ile uzun
uygulamalardan doacak ar perdahlamadan kanlmaldr.Mekanik olarak temizlenen yzeyler temizlendikten sonraki drt saat sresince
korunacaktr.
Not : (b) , (c) , (d) metodlar ile yzey korunmas sadece darenin yazl izni ile
yaplacaktr.
ii ) Kaynaklar ve Kaynaktan Etkilenen Yzeyler
artnamede baka trl tanmlanmadka, kaynaklar ve kaynaktan etkilenmi
yzeyler Szlemede balant metali iin tanmlanan metodla boyaya hazrlanacaktr.
iii ) Boyanm YzeylerBoyal yzeyler, boya kat vurulmadan hemen nce tm tozlardan
temizlenecektir. Kabarm boya ve pas tamamyla sklecektir. Boya ve gresle
kirlenmi alanlar , ya ve gres zc ile temizlenecektir. darenin gerekli grd
yerlerde, tm yzey onaylanm sv deterjan solsyonu ile ykanp temiz su ile
durulanarak temizlenecek ve boya yaplmadan nce tamamyla kurumaya braklacaktr.
Eskiden boyanm yzeyler, sonraki katlarn tutmas iin zmparalanacaktr.
2.3 Boyann Depolanmas
Boya ; szdrmaz kaplarda, ar dk veya yksek scaklara maruz kalmayaca
kilitli bir depoda muhafaza edilecektir. Depo scakl 4o C ila 27oC arasnda tutulacak
ve imalatnn tavsiye edecei zel depolama koullarna da uyulacaktr. Kaplar
zerinde belirtilen kullanma sresi (shelf-life) veya imalattan itibaren 12 ay iinde
kullanlmayan (hangisi daha ksa ise) boyalar her i gn sonunda szdrmaz kaplarda
saklanmak zere depoya geri gtrlecektir. Epoksi tip boyalar gibi kartrlarak
kullanlan boyalarda bu duruma izin verilmeyecektir. Boya , tekrar kullanlmadan nce
tamamyla kartrlacak ve yeni boya veya tiner ilave edilmeyecektir.
2.4 Boya Uygulamas
in hazrlanmas, uygulanmas ve i koullar uygun boyama tekniine gre ve
ilgili standart ve artnamelere gre yaplacaktr.
Tm primerler (astarlar) , ilk katlar ve son katlar, baka trl belirtilmedike fra
veya havasz pskrtme ile uygulanacaktr.
7/26/2019 paint,boya
16/33
13
Ard arda gelen katlar ayr fakat birbirine uygun tonlarda olacaktr. Tm boya ,
boyaclara depodan kullanma hazr ekilde temin edilecek ve tiner veya baka madde
ilavesi yaplmayacaktr.
Btn boyama ileri, boyaclar tarafndan kontrol altnda yaplacaktr. Boya
Boyanacak Yzeylerin Hazrlanmas Maddesi gereklerine uygun olarak hazrlanmkuru yzeye uygulanacaktr. Boya aadaki koullarda uygulanmayacaktr :
Ortam scakl 4oC nin altna dt veya bal nemin % 90 dan fazla
olduu durumlarda.
Yamur , kar , sis veya ide.
elik zerinde younlama olduunda veya olma olasl olduunda.
Kartrlarak kullanlan epoksi tip boyalar , scaklk 5o C nin veya imalat
tarafndan istenen deerin altna dtnde ve de scakln kuruma sresinde bu
scakln altna dmesi olas olan durumlarda uygulanmayacaktr. darece baka trlkabul edilmedike, her kat boya artnamede tanmlanan metod ile dzgn ve eit
kalnlkta, srekli bir tabaka elde edecek ekilde uygulanacaktr.
lk astar kat kurur kurumaz ayn kompozisyonda fakat bir tonda ilave bir kat
boya fra ile kenarlara , kelere, yarklara , cvata balarna perin balarna ve
kaynaklara srlecektir. Ard arda gelen katlar ayrt edilebilmesi asndan farkl tonda
olacak ve her kat, sonraki kat uygulanmadan nce tamamyla kuruyacaktr.
Kuru boya film kalnl , Elkometre veya darece onaylanm baka aletlerle
llecektir. artnamede verilen kuru boya film kalnln elde etmek iin, Yklenici
boya imalatsnn verdii kapatma kapasitesinin verilen kalnl elde etmeye uygun
olduundan emin olacaktr. Islak film kalnlk lme aletleri kontrol iin
kullanlabilecek ancak bu alet, imalat tarafndan belirtilen raf mr gemi boyalarn
kontrolu iin kullanlmayacak ve raf mrnn bitimine yaklam boyalar taze
boyalarla kartrlmayacak , tinerle inceltilmeyecektir.
Boyann yapma mukavemeti Adhezyon Testler ile llecek ve bu yapma
deeri 10 kg/cm2den kk olmayacaktr.
Montajdan nce depolanacak olan boyanm fabrikasyon elik iler, topraa
temas etmeyecek ve yzeyde su veya pislik birikmeyecek ekilde dzgn olarakyerletirilecek veya istif edilecektir. stiflenmi malzemelerin arasna uygun tamponlar
yerletirilecektir. rt konulan yerlerde, havalandrma yaplacaktr. Astar boyal elik
iler boyanmadan nce akta depolanacaksa, depolama sresi aadaki sreleri
amayacaktr :
Ak Havada
Temizleyici astar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . braklmayacak
Metal kaplama zeri temizleyici astar . . . . . . . . . . 2(iki) hafta
Krom esasl astar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2(iki) haftainko-krom esasl astar . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2(iki) hafta
7/26/2019 paint,boya
17/33
14
inkoca zengin astar 25/37 mikron . . . . . . . . . . . 4(drt) hafta
2.5 Hasarl Yzeylerin Onarm
Hasarl boya ksmlar, plak metal veya yaplmsa metal kaplama grnene
kadar temizlenecek ve hasarsz boya kenarlar zmpara kad ile tesviye edilecektir.
Metal kaplama hasar grrse , etkilenen blge ar pas skmek iin zmparalanacak,
temizlenecek ve onayl bir astardan ilave bir kat srlecektir. artnamede verilen
boyama sisteminin tm, bundan sonra yeniden uygulanacak ve yeni boya hasarl
blgenin evresinden en az 50 mm taacaktr.
2.6 Mevcut ve nceden Boyanm Yzeylerin Boyanmas
Genelde tm yzeyler temizleme, zmparalama ve ya temizleme, vb. yntemlerle
uygun ekilde temizlenecek ve bu artnamede verildii gibi bitirme sistemleri ile
yeniden boyanabilecektir. Parlak Son Kat veya benzer tip son kat dekoratif boyalar
temiz, kuru ve iyi hazrlanm yzeylere primer, vb. uygulanmakszn uygulanabilecektir.
Aktaki yzeyler astarlanmal ve normal hale getirilmelidir. Gerekirse astar
sonras artnamede ayrntlar verildii gibi bir kat ve parlak son kat olarak
uygulanmaldr. Ancak hassas yzeyler, genel olarak sadece son kat boya ile
kapatlabilecektir. Kartrlarak kullanlan boyalar kullanlmsa ve yeni katn tutmaszor ise tutma zayfl, temizleyici astar kullanm ile giderilecektir. Bu eit temizleyici
astarn fazla kullanlmas ilave problemler yaratabilecei iin dikkat edilmelidir.
2.7 Genel Boya Spesifikasyonlar ve Uygulamalar
Yklenici, ekipmann ve tehizatn korozyona kar korunmas gerekliliklerine
uymak iin kullanmay nerdii hazrlama , malzeme tipi, metodlar ve i sras ile ilgili
tm detaylar verecektir. Yklenici malzemelerin ana hammadde kayna, uucu maddemiktar, solventin yaps, epoksi yzdesi ile birlikte bileenlerin says, uygulama tipi,
kapatclk katlar aras sre, nerilen kat says, toksik zellikler, kullanma mr ve
yama onarm detaylar gibi zelliklerin ayrntlarn verecektir.
Epoksi bazl boyalar iin kuru filmde toplam epoksi reine miktar % 25 den
az olmayacaktr.
Boya imalats tarafndan onaylanmadka tinerler kullanlmayacaktr. Yapma
kayb ve solvent tutulmasnn nlenmesi iin boya imalatsnn talimatlarna, zellikle
de katlar aras minimum-maksimum sreler ve uygulamada izin verilebilir scaklk venem oranlar ile ilgili talimatlarna kesinlikle uyulacaktr. Ke ve kenarlarda tam boya
7/26/2019 paint,boya
18/33
15
kalnlnn salanmasna dikkat edilecektir. Kaynak sonras koruyucu kaplamalarn
uygulanmasna zellikle dikkat edilecektir. Astar ve sonraki katlar, farkl renklerde
olacaktr.
Sadece yerleri veya ekillerinden dolay kumlamann zor olabilecei metal
yzeyler, motorlu aletlerle temizlenebilecektir. Bu yzeylere, kumlama veya demir tozuile elde edilecek yzeye % 100 edeer bir bitirme yaplacaktr. Bu blgelerde kaynak
dikii varsa veya bu blgeler motorlu diske uygun deilse kompresrl eki (keski)
kullanlacaktr. Motorlu alet ile temizlemeye dare tarafndan incelendikten sonra izin
verilecektir.
Yklenici , tm ekipmann aktaki yzeyleri iin genel bir renk tablosunu
incelemeye sunacaktr. Tm son katlar, bu ekilde onaylanacak renkte olacaklardr.
2.8 Nakliye Srasnda Muhafaza
Tm ekipman atlyede veya fabrikada metalin nakliye, ykleme ve boaltma,
depolama ve sahada montaj esnasnda korozyondan etkilenmemesini salamak amacyla
yeterli ekilde korunacaktr.
Yklenici kumlama, metal pskrtme ve boyama gibi ilemlerin; malzemeleri
temin edenlerin atlyelerinde, montajdan nce iyerinde veya montajdan sonra yerinde
ne lde yaplacana dair tm detaylar dareye verecektir.
Boyama iinin ounun iin yerinde yaplmasna karar verilirse, mevcut artlardayzeylerin hazrlanmas ve koruyucu kaplamalarn uygulamasnda deneyimli ve
ustalam bir uzman kadro ile yeterli ekilde tehiz edilmi bir boya atlyesi
kurulacaktr.
2.9 Beton inde na Edilmi Paralar
Beton iinde 75 mmden daha derinde ina edilecek dkme demir veya
yumuak elik paralar boyasz braklacaktr. Beton dklmeden hemen nce, paralarkirden, apaktan, gevek pastan, boyadan, yadan, kireden veya baka herhangi bir
kaplamadan tmyle temizlenecektir.
2.10 Muayene ve Deneyler
Makina ve ekipman kaplama uygulamasnn deiik aamalarnda hem
imalatnn tesislerinde hem de iyerinde muayene ve kontrol edilecektir. Boyalardan
ekipman geldike rnekler alnabilecek ve gerekli grlen deneyler yaplacaktr.
7/26/2019 paint,boya
19/33
16
Bitirilmi boya sistemi, korumann yeterli kalnlkta olduunu ve gzenekleri
olmadnn tesbiti iin lm aletleri ile kontrol edilecek ve yapma kontrolu
kaplamadan kk bir para sklmesi ile direkt olarak yaplacaktr. Yklenici,
darenin gerekli grecei deneylerin yaplmas iin gerekli tm enstruman, alet ve
olanaklar salamakla ykmldr.
2.11 Korozyona Direnli Malzemeler
Paslanmaz elikler, nikel katkl dkm demir, bronz ve szdrmazlk iin
kullanlan malzemeler, yataklar, aydnlatma ekipman vb. korozyona direnli malzemelere
kumlama veya boyama yaplmayacaktr. Deiik apl borulara, TSE Standartlarna gre
katodik koruma yaplacaktr.
2.12 Kutu ve Boru Paralar
Kutu ve boru paralar, kalc ekilde szdrmaz olacaklardr. Bu gibi tm
kesitler, son szdrmazlk ve boyama ileri yaplmadan nce scak kuru hava ile
tamamen kurutulacaktr. Szdrmazlktan sonra tm kesitler, hava geirmezlii iin test
edilecektir.
2.13 lenmi Yzeyler
Dililer gibi ilenmi yzeyler, kaln bir tabaka gresle kaplanacaktr.
aft ular, su altndaki levhalar ve dier parlak metal paralar gibi ilenmi
yzeyler, gerektiinde kolaylkla sklebilecek iki kat anti-pas solsyonu ile
kaplanacaktr. Flanlar gibi daimi olarak cvata ile balanan ilenmi yzeyler,
montajdan nce ince bir kat anti-pas ile boyanacak ve montaj tamamlannca son kat
boyas yaplacaktr.
2.14 malatnn Standart Yzey Bitirmeleri
Pompalar, elektrik motorlar, aft panolar, kontrol panolar ve benzer ekipman
gibi kalemlerin imalatlarnn yksek standartta koruyucu boya ilerini sevkiyattan
nce kendileri tarafndan yaplmasnn allagelmi bir uygulama olduu durumlarda
artnamede tanmlanan yzey bitirmesine en azndan edeer olmak kayd ile kabul
edilecektir.
7/26/2019 paint,boya
20/33
17
malatnn bu gibi standart yzey bitirmeleri ile ilgili tm ayrntlar imalattan
nce darenin onayna sunulacaktr. Standart bitirmelerin, tesisin ayr kalemlerine ait
zel artlarda kullanlmaya uygun olmasna dikkat edilecektir.
2.15 Elektrik Panolar
elik sadan imal edilen panolar, boyadan nce kimyasal yntemler ile pas ve
kirlerden tamamen temizlenerek oksitlenmeye kar pasifize edilecektir. Daha sonra
demir fosfat banyosundan geirilerek fosfatlanacak ve btn yzeyler epoksi-poliretan
toz boya ile elektrostatik olarak boyanacaktr. Bu gibi panolarn d yzeyleri, dare
tarafndan belirtilen ve minimum % 42 yanstma deeri verecek renkte olacaktr.
Enstrmanlar mat siyah ve kontrol kollar, basmal butonlar ve benzeri armatrler; krom
kaplamal veya aksi halde darenin onaylayaca tip ve biimde olacaktr.
2.16 Boya Sistemleri
Listesi verilen tesis kalemleri iin aadaki boya sistemleri kullanlacaktr :
Kaplamalar BS 5493 , DIN , NF , TS veya darece uygun grlecek edeer
Standartlara gre yaplacak ve sistemler asgari 10 (on) yl bakm gerektirmeyecek
ekilde uygulanacaktr.
Sistem P1
KULLANILDII YERLER : Topraa gml elik ilerin d yzeyleri(boru
hari)
HAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 2,5 veya edeeri kumlama
BOYAMA : Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) Bir kat iki karml anti-korozif pigment ieren epoksi astar , 50 mikron
Kuru Film Kalnlnda ( K.F.K.)
b) ki kat iki karml kmr katranl epoksi (AWWA C 210 veya edeeri
Standart) , 250 mikron toplam K.F.K.Boya sisteminin toplam K.F.K. = 300 mikron K.F.K.
Sistem P2
KULLANILDII YERLER : mesuyu ile temas eden elik iler , borular,
vanalar , fitingler , vb. ekipmann i yzeyleri
HAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 3 veya edeeri kumlama
BOYAMA : Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) Bir kat iki karml anti-korozif pigment ieren ancak kurun ve krom
pigmenti iermeyen epoksi astar , 50 mikron (K.F.K.)
7/26/2019 paint,boya
21/33
18
b) Son kat imesuyu salk sertifikal
- kat iki karml yksek katkl (high solid) epoksi , 300 mikron toplam
K.F.K. veya
- Bir kat iki karml solventsiz epoksi boya , 350-400 mikron K.F.K.
Boya sisteminin toplam K.F.K. = 350-400 mikron K.F.K.
Sistem P3
KULLANILDII YERLER : mesuyu ile temas olmayan, su altnda veya
slak (yksek nemli) elik iler ve borularn i ve d yzeyleri
HAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 3 veya edeeri kumlama
BOYAMA :Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) ki kat iki karml anti-korozif pigment ieren epoksi astar , 100 mikron
toplam Kuru Film Kalnlnda (K.F.K.)b) ki veya kat iki karml kmr katranl epoksi (AWWA C 210 veya
edeeri Standart) , 250-300 mikron toplam K.F.K.
Boya sisteminin toplam K.F.K. = 350-400 MKRON K.F.K.
Sistem P4
KULLANILDII YERLER : Ak havadaki elik iler (boru d yzeyleri ,
penstok gibi)
HAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 2,5 veya edeeri kumlama
BOYAMA : Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) ki kat karml anti-korozif pigment ieren epoksi astar , 100 mikron
toplam Kuru Film Kalnl (K.F.K.)
b) ki veya kat iki karml epoksi son kat , 100-150 mikron toplam
K.F.K. veya iki karml epoksi reine esasl poliretan ( Alifatik esasl ) son kat ,
250 mikron K.F.K.
Tercihen ak renkli boyalar kullanlacaktr.
Boya sisteminin toplam K.F.K. = 200-350 mikron
Sistem P5
KULLANILDII YERLER : Zaman zaman su ile temas eden ak havadaki
elik iler (rnein by-pass kapaklar)
HAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 2,5 veya edeeri kumlama
BOYAMA : Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) ki kat iki karml anti-korozif pigment ieren epoksi astar , 100 mikron
toplam Kuru Film Kalnlnda (K.F.K.)
b) Bir kat epoksi ara kat boya , 50-100 mikron K.F.K.c) ki kat iki karml epoksi son kat , 100 mikron toplam K.F.K.
7/26/2019 paint,boya
22/33
19
Boya sisteminin toplam K.F.K. = 250-300 mikron
Sistem P6
KULLANILDII YERLER : Bina ii makina ve borular , pompa binas iindeki
vinler ve ak havaya maruz olmayan muhtelif elik ilerHAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 2 veya edeeri kumlama
BOYAMA : Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) Bir kat anti-korozif pigment ieren alkid esasl oksidasyon kurumal astar
(uzun yal) , 40 mikron Kuru Film Kalnlnda (K.F.K.)
b) ki kat alkid esasl (orta yal) oksidasyon kurumal son kat , 80 mikron
toplam K.F.K.
Boya sisteminin toplam K.F.K. = 120 mikron
Sistem P7
KULLANILDII YERLER : zeri sarlarak topraa gmlecek boru ve
elik ilerine
HAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 2,5 veya edeeri kumlama
BOYAMA : Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) Bir kat iki karml anti-korozif pigment ieren epoksi astar , 50 mikron
Kuru Film Kalnlnda (K.F.K.)
b) TS 5139 , AWWA C 209 , AWWA C 214 veya eeer standartlara gre
scak veya souk uygulamal polietilen sarg ile kaplanacaktr
Sistem P8
KULLANILDII YERLER : Ak alanlardaki elik iler (yaya platformu ,
merdiven , korkuluk gibi)
HAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 2 veya edeeri kumlama
BOYAMA : Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) ki kat anti-korozif pigment ieren alkid esasl oksidasyon kurumal astar
(uzun yal) , 80 mikron Kuru Film Kalnlnda (K.F.K.)
b) ki kat alkid esasl (ortaa yal) oksidasyon kurumal son kat , 80 mikron
toplam K.F.K.
Boya sisteminin toplam K.F.K. = 160 mikron
Not : Ak havadaki galvanizli iler de dekoratif amala bu sistemle boyanabilir.
Sistem P9
KULLANILDII YERLER : Ak-nemli alandaki bakm ve onarm g elik
ilerHAZIRLIK : SIS 05 59 00-1967 Standardnda SA 2,5 veya edeeri kumlama
7/26/2019 paint,boya
23/33
20
BOYAMA : Boyama BS 5493 e gre olacaktr ;
a) ki kat iki karml anti-korozif pigment ieren epoksi astar , 100 mikron
toplam Kuru Film Kalnlnda (K.F.K.)
b) ki kat iki karml epoksi son kat , 100 mikron toplam K.F.K.
Boya sisteminin toplam K.F.K. = 200 mikonKaplamalar DIN 8565 veya darece uygun grlecek edeer standartlara gre
yaplacak ve sistemler en az on yl bakm gerektirmeyecek ekilde uygulanacaktr.
2.17 Galvanizleme ve Meta l Kaplamalar
2.17.1 Genel
Metal kaplamalar iin yzeyler aadaki standartlara gre hazrlanacaktr :
TS 914 veya ISO 1459 Scak Daldrma Galvanizleme ,
TS 1715 veya DIN 30674 ; Ksm 3 , Elektrolitik Kaplamalar ,
TS 2967 veya ISO 2063 ; Ksm 1 , Pskrtme Metal Kaplamalar .
Kaplamadan sonra boyanacak olan pskrtme metal kaplamalarn nominal
kalnl, 100 mikron olacaktr.
Galvanizlenecek tm malzemeler ve imal edilen paralar, gsterilen veya
artnamede verilen tam llerinde ve galvanizleme balamadan nce kaynak, delme,kesme, di ama, apak temizleme, vb. gibi ilemleri bitirilmi durumda olacaktr.
Tm galvanizleme, scak daldrma yntemi ile ve en az % 98 saflkta inko
kullanlarak yaplacaltr. inko kaplama dzgn, temiz, przsz ve olanakl olduunca
pullardan arnm olacaktr.
inko kaplamann arl en az 400 g/m2 ve kalnl da en az 0.6 mm
olacaktr.
Yala temas etmesi olas olan hi bir para galvanizlenmeyecektir.
Cvatalar tamamyla galvanizlenecek, ancak tm somunlarn dileri kaplanmamolacaktr.
Tm galvanize paralarda nakliye, depolama ve montaj esnasnda inko kaplama
hasara kar korunacaktr. Kaplamann hasar grd yerler parlak metal grnene
kadar temizlenecek, etraftaki galvaniz kaplama keskin kenarl hale getirilecek ve inko
tozlu bir boya veya baka cins tabakal metalik bileik ile boyanacaktr.
rnekleme ve deneyler , ISO 1459 veya ISO 2063 den uygun olanna gre
yaplacaktr. Tm metal pskrtme ile kaplanan elik ileri , 4(drt) saat sreyle bir kat
onaylanm temizleyici astar pskrtlerek korunacaktr. Montajl bir nitenin sadece
7/26/2019 paint,boya
24/33
21
bir ksmnda metal kaplama yaplmas gereken yerlerde kaplama, nitenin kalan ksmna
iki astar kat uygulanmadan nce yaplacaktr.
2.18 Gml Borularn Sarlmas
Tahliyelerde kullanlacak btn gml dktil demir ve elik borular ve
fitinglerin i ve d yzeyleri kaplanacak ve kendiliinden yapan, souk uygulanan bir
boru sargs ile sarlacaktr. Drenaj iin kullanlacak borularn i izolasyonu, bitm
kaplamal d izolasyonu ise emdirilmi bir kat cam elyaf sargl olarak DIN 2461e
uygun olarak yaplacaktr. Sarg ekstrzyondan, dayankl uygun kalnlkta PVC tayc
ile birlikte kauuka zengin tropik snf bitm bileii tabakasndan oluacaktr.
Mimimum PVC kalnl 0.76 mm. ve toplam sarg kalnl da 1.65 mmden
az olmayacaktr.Sargnn asgari fiziksel zellikleri aadaki deerlerde olacaktr :
ekme mukavemeti . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.6 N/mm2
Uzama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . % 230
Anma direnci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 N
arpma mukavemeti . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2 Jul
ASTM D 10000 e gre yapma(180okabuk) . . . 21.7 N/cm
Dielektrik mukavemeti . . . . . . . . . . . . . . . 20 000 V minimum
letme scakl . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20o
C75o
Czolasyon direnci . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 000 000 megaohm
Uygulama
Tm borular Sistem P7 ye gre hazrlanacaktr.
Kuru ve iyice temizlenmi boru blmleri artnamede verilen zelliklerde
olacak, 150 mm geniliinde cam elyaf sarg band ile en az 25 mm bindirme yaplarak
sarlacaktr. Bant , boru zerinde dzgn durmas iin uygun ekilde gerilerek
sarlacaktr. Borunun balant ucu iin en az 100 mm. sarlmadan braklacaktr.
Sahadaki tm balantlar , boru dendikten ve kaynak yapldktan sonra
izolasyon malzemesinin ayns ile tekniine uygun olarak sarlacaktr.
Boru ek yerlerindeki ve aktaki metal yzeyler ve mevcut kaplama, nceden
belirtildii gibi temizlenecek ve bitm kaplamas yaplacaktr. Sargnn
uygulanmasndan nce utaki sargnn keskin kenar, astar ve sarg ile uyumlu el ile
uygulanan kalp bileimi bitm esasl bir dolgu ile gen hale getirilerek sargnn
balant alanna tmyle yapmas salanacaktr.
Bitml bileiin yetersiz kullanlmas , sargnn bzlmesine ve hava girmesine
sebep olarak sarlm balantlarn reddedilmesine yol aacaktr. Band sarg, bundan
sonra hazrlanm balant alanna boru gvdesindeki sargya en az 75 mm tarlarak
7/26/2019 paint,boya
25/33
22
100 mm genilikte band ile 50 mm bindirme yaplarak sarlacaktr. Sarg yaplrken
balant alanna tmyle uymas iin yeterli germe yaplarak sarlacaktr.
Sarg rulolar bitince bir sonraki rulo en az 150 mm bindirme yaplarak
sarlacaktr.
7/26/2019 paint,boya
26/33
23
33.. AA KKRR LL KKEESS AASSLL II DDII vvee KKAAPPLL AA MMAALLAARR((BBll ookkffii ll ll eerr ,, GGll aazzoo ll ,, MMeettaall
PPrr ii mmeerr ))
3.1 D Kaplama
Su geirmeme zelliine karn nefes alma yetenei (buhar geirgenlii) vardr.
Bu zellii, karmndaki Akrilik Emlsiyon dan kaynaklanmaktadr.
Uyguland yzeye aderansla, malzeme yzeyinin iine girerek nfuz eder.
Kimyasal Yaps :
Akrilik Emlsiyon (AC 33 copolimer % 46 solit),
Titanyum DioksitRutil,
Monoetilen glikol,
Kalsiyum karbonat,
Oxytol,
Su , Aspestos,
Talk,
Poudr slka (Kuvartz 300 me),
Cam tozu (300 me),
ayrca bakteri ve kfe kar Noudex (Sre ad it) ierir.
3.2 Kaplama
Malzeme olarak d kaplamadan farkl, dolgu malzemelerinin ince ve az
miktarda oluudur. Geirmezlik zelliini glazoldan sonra elde eder. Silinebilir,
ovulabilir, darbeye dayankl, asit ve alkali zeltilerinden , amonyaktan etkilenmeyen bir
yzey elde edilir.
Kimyasal Yaps :
Akrilik Emlsiyon (AC 33 copolimer % 46 solit) ,
Titanyum DioksitRutil ,
Monoetilen glikol ,
Kalsiyum karbonat ,
Oxytol ,
Su ,
Aspestos ,
Talk ,
Poudr slka (Kuvartz 300 me) ierir.
Nokta Malzemesi bu karmn ayn olup , A Malzemesi, akrilik reine ierir.Madeni yaldzlar, Pigment yerine maden tozlar ilave edilmesi ile elde edilir.
7/26/2019 paint,boya
27/33
24
3.3 Blokfiller
Sva ptrlerini doldurup al sva ayarnda bir yzey hazrlamak iin kullanlr.
Svann mastarnda olmas gereklidir. Rutubetli yzeylere uygulanabilir. Her katn
kurumasndan sonra zmpara yaplmaldr. Blokfillerin ka kat srlecei, svannmastarnda oluan iyi bir perdah kumu ile yaplmasna baldr.
Kimyasal Yaps :
Akrilik Emlsiyon (AC 33 copolimer % 46 solit) ,
Kalsiyum karbonat ,
Monoetilen glikol ,
Oxytol ,
Su ,
Aspestostan olumutur.
3.4 Glazol effaf
Yzeyin geirimsizlik zelliini salar. Ayrca darbe, srtnme, temizlenmeye
uygun bir yzey elde edilmesine sebep olur.
Kimyasal Yaps :
Paraloit B66
Akrilik reinesiPlasticier
Amberlak
Aromatik tiner
Slow tiner denolumutur.
Renkli Glazolde ise ilave olarak Titanyum dioksit ve renkli pigment vardr.
3.5 Metal Primer
Metal Primer, Demir oksit ve inko kromatla hazrlanan bir malzemedir. Btn
madeni yzeylere aderans yetenei vardr. Ayrca asit ve alkalilerin seyrek zeltileri
ile , +3000o C a dayankldr.
Demir oksitli inko kromatn younluunun az oluundan dolay, kurun oksitle
hazrlanan slyene nazaran litrede fazla malzeme ierir ve daha fazla alan rter.
Malzeme fazlaca inceltilmeye uygundur. Metal Primer inceltici olarak da kullanlabilir.
Fra, rulo veya tabanca ile atlabilen malzeme krmz ve zeytuni renktedir. Ayrca
7/26/2019 paint,boya
28/33
25
sper Metal Primer malzemesi de ayn esaslar dahilinde hazrlanmakla beraber son kat
malzemesidir. Rengi koyu gridir.
3.6 Sva veya plak Betonlarn Akrilik Esasl Malzeme ile
Kaplanmas
Sva veya plak betonlarn ispatula ile apaklar, oynayan ksmlar alnr.
Sval yzeylerde mozaik silme ta ile yzey dzeltilir.
plak beton kt km, yer yer kabarma olmusa tamiri yoluna gidilir. lem
grm yzeyler sprlr. Hi tozsuz hale getirilir. Sva ve plak betonun tam kuru
veya az ya olmas halinde iyi sonu alnamaz. Scak havalarda yzeyin ykanmas
gereklidir.
Orijinal ambalajndaki malzeme alarak dorudan doruya kullanlr.Malzeme -4oC ye kadar uygulanabilir.
Przl veya przsz yzey elde etmek zere istenilen renk seilebilir.
Malzeme fra veya rulo ile srlr veya pistole ile atlr. Pencere ve kap
kenarlarna renk yaplacaksa, kenarlara isabet eden yzeyler fra ile kestirilir ve
rulo ile uygulamaya devam edilir. Birinci katn 0.5 2.0 saat sresinde kurumasndan
sonra ikinci kat srlerek ilem tamamlanr.
Tabanca uygulamasndan pencere ve kap kenarlar maskelenmelidir. Maske ii
iin ambalaj katlar 0.50 metrelik eritler halinde kesilir. Dier taraftan maske bantlarile ambalaj katlar, bantn yars kada yapacak ekilde hazrlanr. Bantn dier
yapkan kenar maskelenecek yere yaptrlarak boyanmayacak ksm rtlerek ie
balanr. Uygulama iki kat yaplarak ilem sonulandrlr.
Malzeme 0.5 2.0 saatte katlarsa da tam kuruma sresi 4 gndr. Rulo ile
alrken rulonun eitli ynlerde kullanlmas, emek ve malzeme kaybn nler.
Gnlk alma sonunda allan iskele kalaslarnn dikine evrilmesi , gece
yaabilecek yamur nedeni ile kalas zerindeki tozlarn cepheye srayp kirletmesinin
nlenmesiyle emek ve malzeme kayb nlenmi olur.
3.7 eride Kaplama ve Yardmc Malzemenin Yaplmas
kaplama yaplacak yzeydeki svann ya olmamas gereklidir. Her eit
apak ve oynayan ksmlar ispatula ile dklr. ukurlar, blokfiller macunu ile
doldurulur.
7/26/2019 paint,boya
29/33
26
3.7.1 Gizleme
Ambalaj katlar 0.50 metrelik eritler halinde kesilir ve dier taraftan
yaptrc bantlar (maske bantlar) kesilen katlara yarsndan yaptrlr. Gizlenecek
yere bantn dier yars yaptrlarak dier ksmlar gizlenir.
3.7.2 Dolgu
Ambalajnda iyice kartrlan blokfiller dolgu malzemesi, rulo ile duvara srlr
ve 10 dakika sonra ispatula ile toplanr. Toplanan koyu kvamdaki malzeme, atlak ve
boluklar doldurmak iin kullanlr. Birinci katta metrekareye 1.000 kg. malzeme
sarfedilir. Yzey, kuruduktan sonra 1 No lu zmpara kad ile zmparalanr. kinci kat
iin 0.380 kg. ayn malzeme ayn yntemle srlr ve dzeltilir. Yzey kuruduktansonra zmparalanr.
3.7.3 Malzeme Srlmesi
Dolgu malzemesi blokfillerin uygulanmasndan 24 saat sonra i kaplama
uygulanr. Ambalajndaki malzeme iyice kartrlp yzeye rulo ile srlr ve ispatula
ile toplanr. Is ve nem durumuna gre 0.5 21.0 saat srecinde kuruyan kaplama
Sfr No. zmpara kad ile dzeltilir. Bu kat iin metrekareye 0.250 kg. malzeme
sarfedilir. Birinci kat hazr olan yzeye , ikinci kat olarak 0.230 kg. malzeme ayn
koullarda uygulanr.
EvRok uygulamas iin kompresr ve tabanca kullanldnda hava basnc 20
kg. (veya 45 libre) , malzeme basnc da 13.50 kg. (veya 30 libre) olursa en iyi sonucu
verir.
3.7.4 Glazol Uygulamas
Uygulanan kaplama kuruduktan sonra Glazol malzemesinin renkli veya
effaf, metrekareye 0.150 kg. sarfetmek zere rulo veya fra ile uygulanr.
Kompresr ve tabanca kullanld takdirde hava basnc 16 kg. (veya 35 libre),
malzeme basnc 2.5 7 kg. (veya 515 libre) olmaldr. Hortum ksa olduunda basn
deerleri dk tutulur, uzun olduunda basn deeri ykseltilir.
Kaplama zerinde nokta, a deseni istendii takdirde Glazol uygulamas
yaplmadan nce desenler atlr. Madeni ssler, Glazolden sonra uygulanr.
7/26/2019 paint,boya
30/33
27
3.7.5 Nokta malat
Nokta imalat iki eittir :
Kaplama yzeyine ksmen gml olan noktalar.
Kaplama yzeyine gmlmemi olan noktalar.
Noktalar ksmen gmmek iin kaplama yzeyinin ya olmas zorunludur. Her
iki ekilde de nokta malzemesi hava basnc 9 16 kg. (veya 2030 libre) , malzeme
basnc 4.5 9 kg. (veya 10 20 libre) olacak ve istenilen benek byklne gre
(Malzeme basnc ne kadar yksek olursa benekler o kadar byk olur.) nokta
malzemesinden metrekareye yaklak 70 kg. sarfedilir. kinci bir renk nokta istendii
takdirde ayn ilem tekrarlanr.
Bu imalatn kurumasndan sonra Glazol (effaf) uygulanr.
3.7.6 A malat
Kurumu kaplama yzeyine tabanca memesi deitirilerek atlr. ki renkte ayr
ekilde uygulanr. Hava ve malzeme basnlar Nokta malat deerlerinin aynsdr.
3.7.7 Madeni Ssler
A ve nokta desenlerinin aksine olarak Glazol atldktan sonra bu uygulamada
basn deerleri Nokta malat deerlerinin aynsdr.
3.8 Yzey Hazrl
3.8.1 Tozlu Yzeyler
Her eit yzeyin zerindeki tozlar ve kflenmeler, sert fra ve al sprgesi
gibi aralarla temizlenir ve Temizleyici ile silinir.
3.8.2 Yal Yzeyl er
Yzeyde ya bulunmamas gereklidir. Madeni yzeyler temizleninceye kadar
silinir. Beton, ap, mozaik gibi emici yzeylerdeki yalar deterjanl sularla bolca
ykanr. Son tkama yaplr ve kuruduktan sonra tekrar ykanarak yzey temizlenir.
7/26/2019 paint,boya
31/33
28
3.8.3 Islak Yzeyler
Yzey muntazam bir ekilde kurulanr ve Temizleyici ile bolca ykanr, su
basnl geliyorsa uygulama yaplmaz ve basncn drlmesine allr. Kapal
yzeylerde havalandrma aspiratrlerle abuklatrr.
3.8.4 Pasl Yzeyler
Yzeyin pas durumuna gre zmpara kad, tel fra, eki veya kumlama
suretiyle temizlik yaplr ve sprlerek Temizleyici ile silinir.
Btn yzeyde hi bir apak ve pasn kalmamas arttr.
3.8.5 Yabanc Kaplama Malzemesi
Her eit kaplama malzemelerinin yzeyden tamamiyle karlmas gereklidir. Bu
tip malzeme; yakma , kumlama, boya zc, tel fra gibi aralarla temizlenir. Y zey ,
Temizleyici ile ykanr.
3.8.6 Bakr veya Alminyum Yzeyler
Uygulama yapabilmek iin okside olan ksm alnr. Kum pskrtmek veya telfra ile yzeyi izmek iyi sonu verir. Yksek bir aderans arzu edilmiyorsa nceden
Kalevi veya Slfirik asitli krom banyosunda dalanmas gereklidir.
3.9 Emniyeti
Malzemeler zehirli olmamakla beraber alrken mahalin havalandrlmas
gereklidir. Kapal yerlerde aktif karbonlu maske (M.K.E. Kurumu imalat) ile al lr.
Malzemeler ateten uzak tutulmal ve yaknnda sigara iilmemelidir. Malzeme ciltzerinde tahribat yapmamakla beraber lastik eldivenle allmas tercih sebebidir.
3.10 Depolama
Ambalajlarn skca kapal olmas, souk ve scaktan korunmas, kullanmadan
nce kartrlmas, kullanlacak malzeme alndaktan sonra skca kapatlmas gereklidir.
7/26/2019 paint,boya
32/33
29
3.11 Elastomerik Reine Esasl Sv Plastik Kaplama
Su geirimsizlik ve elastikiyet zellii nedeniyle suya kar yaltm iin tek
bana veya cam tl ile birlikte kullanlr.
Kimyasal Yaps :Elastomerik reine , arlka % 50 (sv)
Solvent , arlka % 4 (sv)
Trikloroetil fosfat , arlka % 4 (sv)
Yzey gerilimini ayarlayc ve slatc maddeler, arlka % 2 (sv)
Bakteri nleyici, ak kontrolu salayc, homojenlik salayc yardmc katklar,
arlka % 5 (sv) Titandioksit, dolgu ve pigmentler, arlka % 35 civarnda (toz)
Uygulama viskozitesi iin gerei kadar su ile inceltilerek uygulanr.
3.11.1 Depolama , Tama
Malzeme hava almayacak ekilde kapatlmal ambalajlarn delinmemesine
allmaldr. Tarken itina edilmelidir.
st ste 3 () sradan fazla istiflenmemelidir.
Ambalajlarn paslanmamas iin altlarna ahap zgara konmal ve kapal
yerlerde depo edilmelidir.
3.11.2 Suya Kar zolasyon Yaplmas iin Sv PlastikKaplama ile Dey veya Yatay Yzeylerin KaplanmasndaDikkat Edilecek Hususlar
Uygulamadan nce beton, ahap, metal, ytong, sva, eternit, plastik, bitm,
vb. malzemeden oluan yzeylerin ya, toz ve pisliklerden temizlenmesi, ykanmas; ar
alkalili yzeylerin de % 1lik hidroklorik asit ile alkaliliin giderilmesi ve temiz su ile
ykanmas salanmaldr.
Yzeylerin hazrlanmasndan sonra elastomerik reine esasl sv plastikkaplama ile metrekareye en az ortalama 1.65 kg gidecek ekilde havasz tabanca ile
pskrtlerek veya rulo ile 1 kat aderans kprs oluturmak amac ile inceltilerek,
dier iki kat inceltilmeden uygulanarak yzey kaplanr.
3.11.3 Elastikiyet
Malzeme, -20o C ile +90o C arasnda elastikiyetini korumal ve krlmamaldr.
7/26/2019 paint,boya
33/33