Papa Rikurimuymanta

Papa rikurimuymanta(Willakuy)Huk wasipis iskay sipaskuna sumaq pallay llikllankuwan qatakuykuspa puupakusqaku.Achikyaypis wasiyuq qawaykuptin sipaskunamana achikyasqakuchu, pallay llikllakunallas qipi qipi kachkasqa.Llikllata kichaykuspa qawaykuptinqatukuy rikchaq papakunaskachkasqa.Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIR

Anqara llaqtapi Kawsay kusichiy(Willakuy) Anqara llaqtapiqa kawsay kusichiytaqa, papawan, chuqlluwan, uqawanmi ruranku.

Chakatata kusisqallaam kawsaykunapa rapinkunawan pachachinku.

Hinaspam tusustin, harawistin chakatataqa kawsaykunapa wiasqan hanay pataman apanku.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIR

Chaskachay santupi waka maqchiy

Mama Saywa chaskachay santupi wakankunata quchaman qatin.

Hinaspa quchapi sayaykachispan, yakuwan maqchin.

Hinallataq siqsiqawan chiki qarankuna lluqsinanpaq waqtapan.


Uqa qawichiymanta(willakuy)

Tayta Mayuqa uqatas allasqa,hinaspas wasinman aparqusqa,intiwanraq qawichisaq nispa.

Uqaqa miskiy miskiykanankamas achka punchawrupaypi masarayasqa.

Tayta Mayuqa, qawichisqan uqatas yanurqusqa, chayta mikuchkaspansi,Apukunata, tayta Intita, Mama Pachata ima yuyarin.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRSara uqariymantaSarataqa rutuspa chakra chawpipim arkunchik.Allin chakiniq kaptinmi, ayninakuspa kusisqa tipinchik.Chaytaqa caballukunawan, asnukunawan wasiman astanchik. Chaypi chakichispaa taqinchik.


Rihu IrayTrigo iranapaq awpaqtam rutuna, hinaspam irana pampaman astana.Irapim asnukunawan saruchina, sumaqta sarurquptin, muymana rurun chuyay chuya qipanankama, chaypaqmi wayrapa qispimunanman apaspa wayrata qayakuna. Kaynatam mama Kusi willakun.


Qichwaman Illay

Qichwaman illanaykupaq mana ima llakipas qatiwanankupaqmi apunchikkunaman saminchaykuniku.Urqu llamakunapim qipiykuta qipichispa qichwa ayllukunaman riniku.Maypim tutayaniku chaypim llamakunapa chawpinpi puuniku.Qichwa ayllukunapa kawsayninkunawan llankikamuyta tukurquspa kutikamuniku.Chaynatam tayta Michka willawanchik.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRChuu Ruraymanta

Tayta Siwar chuuta rurananpaq sinchi qasamunan pampaman papata astan.

Hinaspa chiqi chiqita yakuwan challastin, challastin mastan.

Paqarisnintaataq inti qispimuyta as asllata huuspa sumaqllata sarun.

Chaymantaqa yakupa kasqanman nuyuchinanpaq astan. Hinaspan lliwa pampapi mastarquspan chakichin.


Taqi TiyachiyTaqitaqa mana wayra yaykunan kuchupi laqa rumipa hawanpim tiyachina.

Taqita picharquspam wanllata akllaspa, sara kaptinqa, taqi sara kaptinqa kawsaypa animanta qayana. Chaynapim kawsayqa kusisqa mana pisispa uywawanchik.

Hinaspam kawsaykunaman puyu uru mana yaykunanpaq mua qurakunawan mastana hinallataq qatana.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRWaka Sintachiymanta

Waka sintachiypaqa chisinkuymanta achikyaqkamam sintata, illata, wayllay ichuta, aqata velakunchil.

Paqarisnintaataq ayllukunata minkakuspa uywakuna sintachiyta qallaykunchik.Tukurquspaataqmi wasipia ayllunchikkunawanaqata upyastin tusunchik, pukllanchik ima.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRWasi Tiyachiymanta

Wasi ruranapaqa tiyanan allpatam allin ukuta aspina. Chaypim manaraq rumikunata churachkaspa tawan kuchuman allpa mankachapi llapa utu kawsaykunata awpaq qullqikunatapas pampana.Chaynam allinlla kawsanapaq wasi sumaqta takyanqa.Kaynatam tayta Qinchu willakun.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRLliklla Away

Taytaymi lliklla awananpaq allwichkarqa, hinaptinmi qayna punchaw yaqalla allwikusqanta chankarquni. Hawanta pawanay kachkaptin taytayqa qaqchawaspan niwan: !Ama chankaychu! Allwikuyniymi qillayarqunman, chaynallataqmi mana awayta tukuymanchu. Warmiqa manam allwiytaqa chankananchu nispan. Kaynatam Killa, taytanparimasqanta willakun.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRChakmay llamkaypi rurasqankumanta

Tayta Santoschakmaytaqallaykunanpaqllapa aynikuqmankukata haywakun.

Chaymiaynikuqkunaqakintukunata akllaspatayta Santosmanhaywan.

ChaywanmiMama Pachatasaminchanku.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRHuminta Ruwaymanta

Mama Mara warmantin anqaramanchakiniraq chuqllutaiskuchkan.Sumaq mayllasqa maraypichuqlluta kutachkan.

Humintapaq kutasqa chuqllu lawatamiskiyuqta, mantecayuqta pintun.Humintata yanunanpaqchuqllu qarapapi pintun.


an Allchay

Rumi Rumi llaqtapi an allchaytaqa,kawsaykuna huqariy pachapaqmiallichakuniku. Kawsaykunata tipispa, rutuspa wasiman astanapaq ruraniku.

Kay an allchaypaqqa qaqakuna rumikuna, allpakuna mana tuimunanpaqMama Pachamanraqmi saminchakuniku.


Yantakuy

Yantakuyqa watantinpaqmi. Chaymi yanta mana puyurqunanpaq puqusqa killapi kuchuna.Chaynallataq sachaqa allin puqusqa kanan. Chaymi raymikunapi yanukunapaq yantakunaqa unayta rupan.Wakin ayllukunaataqmi puquy muyurqamuptin yanukunankupaqchaprakunatapas karkakunatapas huukunku. Kaynatam tayta Juan willariwanchik.


Warmi Hurquy

Warmi hurqupakuypiqa qaripa tayta mamanmi, kuyaqninkunapiwan warmipa ayllunman rimapayaq rinku.Watukuspankuqa kaynatam harawinku:Ankas hamun yutu yutupakachakuykuy yutu yutu,maray sikiman yutu yutuichu sikiman yutu yutu,ankakunas huunakun yutuiskay iskay kimsa kimsa huunakun.Allinlla chaskikuptinqa hurqupakuqkunapas sipaspa tayta mamanman yaykupakunkum. Chaymantaqa achikyaytaqa harawistin warmitaqa qaripa wasinmana pusanku.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRChakra rikchachiy

Chakrataqa tarpuy killapim rikchachina.Chakra rikchachinapaq awpaqtam aqata chakrapatankunapi kaynata rimapayaspa challaykuna:- Mama Pacha rikchariya, am tarpuy killa chayarqamuna - nispa.Chayraqmi turusqukunata, ichukunata, chaki qurakunata huuspa kaanchik hinallataq rumikunata pallaspa huk hawallaman huunchik.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRTuru wataymanta

Aya Kuchu llaqtapiqa manaraq yapuy qallarichkaptinmi malta turutaqa, yapuy yachaq turuwan, hapichina.Watarquspaataqmi takllata hapiykuspa pusaykachana kaynata rimapayaspam: uku uku, hawa hawa, saya, saya, saya, tikra tikra, kuti, kuti papally, nispa.Yacharquptinataqmi kukata akuspa, aqata upyaspallamkaqkunaqa turunkuta rimapayaspa, takipayaspatusukunku.


Uqa, maswa, ulluku tarpuy

Ulluku, uqa, maswa kawsaykunataqa papata manaraq tarpuchkaspam qata niqkunallapim yaku mana apananpaq, nitaq mastakurqunanpaq tarpuna. Llullu killa lluqsimuptinmi allinta rurunanpaq tarpuna. Mana kaqninpi tarpuspaqa rapinpa atipasqallanmi, mana ancha ruruq, wian.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRAlmakunapaq churapuynin

Sapa watam aya marqa killa qallariyninpiwauqninchiqkunapa alman kutimun.Chaymi chay punchawpaq wasi kuchupi ancha munasqan mikunata churapuna. Pisipasqa chayamuspa upyaykunanpaq yakuchatapas churapunam. Waytatapas muskiykunanpaq churapunam. Paqarisnintinta kintusqa waytankunata ayapampana wasiman apaspa maymi pampakusqanmanchuraykapuna. Kaynatam mama Santosa willawanchik.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRYarqa Aspiy Raymimanta

Rumi Rumi llaqtapi tayta Genaro yarqa aspiymanta kaynata willariwanchik:Yarqa aspiytaqa sapa watam sara tarpuy qallarinaykupaq ruraniku. Achikyaypi pinkulluta pukuspa, wankarata waqtaspa, llapa runata qayaniku. Inti qispiykuptin yakupa awinman tusustin puririniku, hinaspam kuka kintuwan, sura aqawan, llamkayta qallarinaykupaq Apuman saminchakuniku.Chayna tusuykuspam kukata akuykuspa, paqpa upita upyaykuspa qati qatillapi llamkayta qallariniku.Llamkay tukuykuptinchik sapa ayllupa tusuqninkuna llallinakuypi tusunku.

Extrado del texto RIMANA 2MINEDU-DIGEIBIRPapa Tarpuy

Papataqa puquy ukupiam tarpunchik. Qispinanpaqmi qipata tarpunchik.Mana chaynasqaqa qasawan, chikchiwan, tuparquspanmi waurqunman. Papata tarpunchik wachukunata kichaspa.Kaynatam mama Sulla willawanchik.

Extrado del texto RIMANA 1MINEDU-DIGEIBIRSiwara Tarpuy

Aylluypiqa wakin kawsaykunawan kuska puqunanpaq musyarispam siwarataqa tarpuniku. Siwara tarpunapaq allpakunaqa qataniqkunapi, parallawan kawsay qispichiq allpakunapim tarpuna.Hinallataqmi uywakunapa kasqan kanchakunapi, qinchakunapi tarpuniku.Muhunta maqchispam allpawan pampaniku. Sapinta sarupaspa achkaman pallqananpaqmi taksallanpi quranchik. Kaynatam mama Sara ayllunpi siwara tarpusqankumanta willakun.


LEER JUNTOS, APRENDER JUNTOS

Documents

Papa Rikurimuymanta