PÄRT, A.- Violin and Piano Music (Complete) (Schoch, Worms)

Sommige componisten krijgen pas erkenning na hun dood, andere worden al bij leven gewaardeerd. Arvo Pärt daarentegen behoort tot een buitencategorie: in het jaar waarin hij 80 hoopt te worden is hij al een levende legende. Talrijk zijn de documentaires en speelfilms waarin zijn muziek wordt gebruikt en groot is het aantal liefhebbers van zijn werk, van wie vele doorgaans nauwelijks voor nieuwe muziek warm lopen.

Pärt wordt algemeen beschouwd als componist van verstilde, religieuze en meditatieve muziek. Maar dit beeld is te beperkt. Zijn stijl is zeer veelzijdig en op deze cd komen de vele aspecten van zijn werk ruimschoots aan bod: de experimentele kant, de bevlogen, soms agressieve kant maar ook de speelse en de theatrale. De titels op de cd beslaan een periode van bijna een halve eeuw, van Pärts eerste publicaties tot en met zijn latere, uitgekristalliseerde werk.

Arvo Pärt werd in 1935 geboren in Paide, een provinciestadje in centraal Estland. Hij studeerde aan het conservatorium van de

hoofdstad Tallin, waar hij les kreeg van Heino Eller en afstudeerde in 1963. Eller leerde hem de destijds in de Sovjet Unie verboden atonale muziek kennen, met name die van Arnold Schönberg. De invloeden van diens muziek zijn dan ook hoorbaar in zijn vroege werk evenals die van Sergej Prokofjev en Dimitri Sjostakovitsj. Het experimentele karakter van zijn werk bezorgde hem al spoedig kritiek van het communistische regime, dat de westerse invloeden in zijn muziek scherp afkeurde. Nog scherper werd die kritiek na de geruchtmakende première van Credo in Tallinn in 1968 waarin Pärt, in een formeel atheïstische samenleving, openlijk uiting gaf aan zijn christelijk geloof. Een compositie- en uitvoeringsverbod waren het gevolg en Pärt viel ten prooi aan een artistieke crisis. Een langdurige periode van zoeken en experimenteren brak aan waarin Pärt rusteloos boeken vol schetsen maakte zonder dat dit tot een concrete compositie leidde. Tijdens deze spirituele zoektocht verdiepte de componist zich met

Arvo Pärt

Recorded at the Zeeuwse Concertzaal Mixed, edited and mastered by Concertstudio (NL)Musical director: Jakko van der HeijdenEditing: Walter CalboPiano technique: Joost van Hartevelt & Philip Bergwerf, De Hamernoot, Middelburg

Text: Marcel WormsTranslation: Elizabeth GaskillPhotography cover © Christiaan Triebert 2012Photography booklet: Cara Boerwinkel Design: Meeuw

Special thanks to: Hotel aan de Dam (Middelburg)

www.marcelworms.comwww.zefirrecords.nl

Ursula Schoch & Marcel WormsBaltic Souls

With compositions by Heino Eller, Jurgis Gaizauskas, George Gershwin, Ester Mägi, Arvo Pärt and Peteris VasksLiner notes by Jan Brokken

arvo_part_BOOKLET_INSL.indd 2-3 05-03-15 00:20

Sommige componisten krijgen pas erkenning na hun dood, andere worden al bij leven gewaardeerd. Arvo Pärt daarentegen behoort tot een buitencategorie: in het jaar waarin hij 80 hoopt te worden is hij al een levende legende. Talrijk zijn de documentaires en speelfilms waarin zijn muziek wordt gebruikt en groot is het aantal liefhebbers van zijn werk, van wie vele doorgaans nauwelijks voor nieuwe muziek warm lopen.

Pärt wordt algemeen beschouwd als componist van verstilde, religieuze en meditatieve muziek. Maar dit beeld is te beperkt. Zijn stijl is zeer veelzijdig en op deze cd komen de vele aspecten van zijn werk ruimschoots aan bod: de experimentele kant, de bevlogen, soms agressieve kant maar ook de speelse en de theatrale. De titels op de cd beslaan een periode van bijna een halve eeuw, van Pärts eerste publicaties tot en met zijn latere, uitgekristalliseerde werk.

Arvo Pärt werd in 1935 geboren in Paide, een provinciestadje in centraal Estland. Hij studeerde aan het conservatorium van de

hoofdstad Tallin, waar hij les kreeg van Heino Eller en afstudeerde in 1963. Eller leerde hem de destijds in de Sovjet Unie verboden atonale muziek kennen, met name die van Arnold Schönberg. De invloeden van diens muziek zijn dan ook hoorbaar in zijn vroege werk evenals die van Sergej Prokofjev en Dimitri Sjostakovitsj. Het experimentele karakter van zijn werk bezorgde hem al spoedig kritiek van het communistische regime, dat de westerse invloeden in zijn muziek scherp afkeurde. Nog scherper werd die kritiek na de geruchtmakende première van Credo in Tallinn in 1968 waarin Pärt, in een formeel atheïstische samenleving, openlijk uiting gaf aan zijn christelijk geloof. Een compositie- en uitvoeringsverbod waren het gevolg en Pärt viel ten prooi aan een artistieke crisis. Een langdurige periode van zoeken en experimenteren brak aan waarin Pärt rusteloos boeken vol schetsen maakte zonder dat dit tot een concrete compositie leidde. Tijdens deze spirituele zoektocht verdiepte de componist zich met

Arvo Pärt

Recorded at the Zeeuwse Concertzaal Mixed, edited and mastered by Concertstudio (NL)Musical director: Jakko van der HeijdenEditing: Walter CalboPiano technique: Joost van Hartevelt & Philip Bergwerf, De Hamernoot, Middelburg

Text: Marcel WormsTranslation: Elizabeth GaskillPhotography cover © Christiaan Triebert 2012Photography booklet: Cara Boerwinkel Design: Meeuw

Special thanks to: Hotel aan de Dam (Middelburg)

www.marcelworms.comwww.zefirrecords.nl

Ursula Schoch & Marcel WormsBaltic Souls

With compositions by Heino Eller, Jurgis Gaizauskas, George Gershwin, Ester Mägi, Arvo Pärt and Peteris VasksLiner notes by Jan Brokken


name in de middeleeuwse religieuze en de Gregoriaanse muziek. Ook met de polyfone (meerstemmige) muziek uit de Renaissance hield hij zich intensief bezig.

Deze periode van bezinning leidde tot een radicale koerswending. Pärt ontwikkelde een componeerwijze die hij zelf betitelt als tintinnabuli-stijl (tintinnabuli zijn klokjes of belletjes). Kenmerkend daarvoor is het gebruik van simpele drieklanken in combinatie met traditionele toonladders, die tot eenvoudige melodieën leiden. In het korte pianowerk Für Alina uit 1976 past hij deze techniek voor het eerst toe. Ook in andere werken op deze cd is het procédé te horen (Fratres, Spiegel im Spiegel). Kenmerkend is in dit verband een uitspraak van Pärt zelf: “Ik heb ontdekt dat het genoeg is wanneer een enkele noot mooi wordt gespeeld. Deze ene noot, of een enkel geluid, of een moment van stilte, biedt mij troost.” Het element van troost - bij de meeste nieuwe muziek geen primair doel -, de voorname rol van stilte, het spirituele karakter van de muziek en de

genoemde eenvoud verklaren zeker voor een deel de populariteit van Pärts werk. Voor de uitvoerder van zijn muziek schept die eenvoud de verplichting het weinige muzikale materiaal zo natuurlijk, zuiver en perfect mogelijk te spelen.

De kritiek van de overheid op Pärt duurde inmiddels voort en een dringend ‘advies’ aan de componist om Estland te verlaten, leidde in 1980 tot diens emigratie naar het Westen. Pärt verbleef in Wenen, dat hij na een jaar verruilde voor Berlijn. Inmiddels woont hij al weer een aantal jaren in Estland, dat sinds 1991 onafhankelijk is en hem nu eert als een nationele held.

Ursula Schoch en Marcel Worms houden zich al een aantal jaren bezig met de muziek van Pärt. De naderende 80ste verjaardag (11 september 2015) van de componist vormde een aanleiding voor het opnemen van deze cd waarop voor het eerst Pärts complete muziek voor piano solo en die voor viool en piano te beluisteren is.


name in de middeleeuwse religieuze en de Gregoriaanse muziek. Ook met de polyfone (meerstemmige) muziek uit de Renaissance hield hij zich intensief bezig.

Deze periode van bezinning leidde tot een radicale koerswending. Pärt ontwikkelde een componeerwijze die hij zelf betitelt als tintinnabuli-stijl (tintinnabuli zijn klokjes of belletjes). Kenmerkend daarvoor is het gebruik van simpele drieklanken in combinatie met traditionele toonladders, die tot eenvoudige melodieën leiden. In het korte pianowerk Für Alina uit 1976 past hij deze techniek voor het eerst toe. Ook in andere werken op deze cd is het procédé te horen (Fratres, Spiegel im Spiegel). Kenmerkend is in dit verband een uitspraak van Pärt zelf: “Ik heb ontdekt dat het genoeg is wanneer een enkele noot mooi wordt gespeeld. Deze ene noot, of een enkel geluid, of een moment van stilte, biedt mij troost.” Het element van troost - bij de meeste nieuwe muziek geen primair doel -, de voorname rol van stilte, het spirituele karakter van de muziek en de

genoemde eenvoud verklaren zeker voor een deel de populariteit van Pärts werk. Voor de uitvoerder van zijn muziek schept die eenvoud de verplichting het weinige muzikale materiaal zo natuurlijk, zuiver en perfect mogelijk te spelen.

De kritiek van de overheid op Pärt duurde inmiddels voort en een dringend ‘advies’ aan de componist om Estland te verlaten, leidde in 1980 tot diens emigratie naar het Westen. Pärt verbleef in Wenen, dat hij na een jaar verruilde voor Berlijn. Inmiddels woont hij al weer een aantal jaren in Estland, dat sinds 1991 onafhankelijk is en hem nu eert als een nationele held.

Ursula Schoch en Marcel Worms houden zich al een aantal jaren bezig met de muziek van Pärt. De naderende 80ste verjaardag (11 september 2015) van de componist vormde een aanleiding voor het opnemen van deze cd waarop voor het eerst Pärts complete muziek voor piano solo en die voor viool en piano te beluisteren is.


Fratres (1977/1980)Fratres, waarschijnlijk Pärts bekendste werk, is in feite een variatiereeks, vooraf-gegaan door een duizelingwekkende solocadens van de viool. De eerste versies, uit 1977, schreef Pärt voor strijkkwintet en voor blaaskwintet. Daarna volgden vele andere versies, die soms aanzienlijk van elkaar verschillen. De versie voor viool en piano werd geschreven voor het Salzburg Festival van 1980 en werd daar uitgevoerd door violist Gidon Kremer en zijn toen- malige echtgenote Elena Bashkirova.

Een virtuoze cadens van de viool, waarin Bach weer eens zijn come back maakt, gaat vooraf aan een serie variaties van ieder zes maten, telkens gevolgd door een soort paukenslag van de piano. Het stuk, een hymne met een koraalachtige melodie, schrijdt voort als een processie boven een door de piano aangehouden akkoord.

De titel Fratres (Broeders) lijkt te verwijzen naar het monnikenbestaan, een levenswijze die overeenkomsten vertoont met Pärts teruggetrokken leven tijdens zijn creatieve crisis in de late zestiger en de vroege zeventiger jaren.

Twee Sonatines op.1 (1958/59)De twee sonatines voor piano zijn door Pärt tijdens zijn studie geschreven en behoren tot zijn vroegste gepubliceerde werken. De vurigheid, de stevige ritmiek en de lyrische lijnen doen sterk aan Prokovieff denken. Beide sonatines bevatten daar-naast een bezonken, rustig deel. Ook in deze jeugdwerken zijn de contemplatieve kant van de componist, de weerbarstigheid en compromisloosheid al voelbaar

Variationen zur Gesundung von Arinuschka (1977)Deze korte zesdelige variatiereeks blijft trouw aan de klankwereld van für Alina, een jaar eerder geschreven en ook op deze cd te beluisteren. Ook in dit stuk maakt Pärt gebruik van de tintinnabuli: binnen het raamwerk van gebroken drie-klanken ontwikkelt zich een trage melodie. In feite is deze structuur het thema, een duidelijk melodisch thema ontbreekt. Halverwege, in de vierde variatie, ver-andert het karakter van het stuk. De bewe-ging wordt sneller en met de verandering van mineur naar majeur neemt de muziek een opgewekter wending.

200 Dutch and foreign composers, from over 50 countries on all continents, have contributed a work for solo piano. This ongoing project accounts for seven CD’s already, with no end in sight. The blues program has been presented in the Netherlands, in most European countries, in Russia, the Middle East, the Far East, the United States, South America and Cuba. Recently Marcel Worms played it in a number of African countries.

A program of tangos from Latin America and Europe was heard, among other places, in China and in Argentina. Since 2002, the pianist has been active with the piano works of Federico Mompou. In 2007 he released two CD’s with this composer’s music and organized a three-day Mompou Festival in Amsterdam. In 2009 he debuted on CD some 40 unpublished works of Mompou that had been rediscovered the year before in Barcelona.

In 2012 Marcel Worms recorded on one CD both Bach’s Goldberg Variations and Metamorphosis by Philip Glass and in 2013 a CD was released with pianoworks by the Brazilian composer Francisco Mignone.


Fratres (1977/1980)Fratres, waarschijnlijk Pärts bekendste werk, is in feite een variatiereeks, vooraf-gegaan door een duizelingwekkende solocadens van de viool. De eerste versies, uit 1977, schreef Pärt voor strijkkwintet en voor blaaskwintet. Daarna volgden vele andere versies, die soms aanzienlijk van elkaar verschillen. De versie voor viool en piano werd geschreven voor het Salzburg Festival van 1980 en werd daar uitgevoerd door violist Gidon Kremer en zijn toen- malige echtgenote Elena Bashkirova.

Een virtuoze cadens van de viool, waarin Bach weer eens zijn come back maakt, gaat vooraf aan een serie variaties van ieder zes maten, telkens gevolgd door een soort paukenslag van de piano. Het stuk, een hymne met een koraalachtige melodie, schrijdt voort als een processie boven een door de piano aangehouden akkoord.

De titel Fratres (Broeders) lijkt te verwijzen naar het monnikenbestaan, een levenswijze die overeenkomsten vertoont met Pärts teruggetrokken leven tijdens zijn creatieve crisis in de late zestiger en de vroege zeventiger jaren.

Twee Sonatines op.1 (1958/59)De twee sonatines voor piano zijn door Pärt tijdens zijn studie geschreven en behoren tot zijn vroegste gepubliceerde werken. De vurigheid, de stevige ritmiek en de lyrische lijnen doen sterk aan Prokovieff denken. Beide sonatines bevatten daar-naast een bezonken, rustig deel. Ook in deze jeugdwerken zijn de contemplatieve kant van de componist, de weerbarstigheid en compromisloosheid al voelbaar

Variationen zur Gesundung von Arinuschka (1977)Deze korte zesdelige variatiereeks blijft trouw aan de klankwereld van für Alina, een jaar eerder geschreven en ook op deze cd te beluisteren. Ook in dit stuk maakt Pärt gebruik van de tintinnabuli: binnen het raamwerk van gebroken drie-klanken ontwikkelt zich een trage melodie. In feite is deze structuur het thema, een duidelijk melodisch thema ontbreekt. Halverwege, in de vierde variatie, ver-andert het karakter van het stuk. De bewe-ging wordt sneller en met de verandering van mineur naar majeur neemt de muziek een opgewekter wending.

200 Dutch and foreign composers, from over 50 countries on all continents, have contributed a work for solo piano. This ongoing project accounts for seven CD’s already, with no end in sight. The blues program has been presented in the Netherlands, in most European countries, in Russia, the Middle East, the Far East, the United States, South America and Cuba. Recently Marcel Worms played it in a number of African countries.

A program of tangos from Latin America and Europe was heard, among other places, in China and in Argentina. Since 2002, the pianist has been active with the piano works of Federico Mompou. In 2007 he released two CD’s with this composer’s music and organized a three-day Mompou Festival in Amsterdam. In 2009 he debuted on CD some 40 unpublished works of Mompou that had been rediscovered the year before in Barcelona.

In 2012 Marcel Worms recorded on one CD both Bach’s Goldberg Variations and Metamorphosis by Philip Glass and in 2013 a CD was released with pianoworks by the Brazilian composer Francisco Mignone.


Ursula Schoch (Ludwigsburg, 1971) started her first violin lessons at the age of four. After completing secondary school, she studied violin with Professor Saschko Gawriloff and chamber music with the Alban Berg String Quartet at the Musikhochschule in Cologne.

In 1987 Ursula Schoch won first prize with her trio at Jugend Musiziert, the national music competition for young people in Germany. She was able to duplicate this feat in 1990, this time as a soloist. In 1992, she won first prize at the Deutsche Musikwettbewerb. Since then, she has made numerous solo appearances in Europe, Japan, Central Asia, the United States and Africa.

Ursula has recorded a number of CD’s for the Bayer Records label featuring the violin concertos of Brahms, Barber, Bruch, Mendelssohn and others.

From 1998 to 2000, Ursula was a member of the Berliner Philharmoniker. Since the 2000/01 season she is Second Concertmaster of the Royal Concert-gebouw Orchestra.

She also performs regularly in various chamber music groups, and forms a duo with pianist Marcel Worms.

Ursula plays a violin built by J.B. Guadagnini (1751).

Marcel Worms (1951) studied at the Sweelinck Conservatory in Amsterdam with Hans Dercksen. He also had lessons with the Russian pianist Youri Egorov and with Alicia de Larrocha. After graduating in 1987, he specialised in the study of chamber music with Hans Broekman and 20th century piano music with Alexandre Hrisanide.

Marcel Worms remains active as a chamber music player and soloist. In 1990 he premiered early works of Schoenberg in a recital at the Icebreaker in Amsterdam and in 1991 he performed the complete piano works of Janácek. Since 1992 he has often performed the program Jazz Influences in 20th Century Piano Music on Dutch stages. In 1994, Mondrian’s memorial year, Marcel Worms performed the program Mondrian and the Music of his Time. The composers Willem Breuker and Theo Loevendie each wrote a work for this project. Marcel Worms performed this program in the Netherlands and many other European countries, in Russia (at the Hermitage in St. Petersburg and the Pushkin Museum in Moscow) and in the United States (including the National Gallery of Art, Washington D.C.).

In 1996, Marcel Worms initiated a unique Blues project: to date, around

Vier leichte Tanzstücke (1956/57)De Vier leichte Tanzstücke voor piano behoren tot Pärts vroegste werken. Pärt componeerde de vier stukken voor een kindertheater en toont hiermee aan als componist ook over een minder ernstige en zelfs geestige kant te beschikken.

In het eerste stukje wordt de listigheid van de gelaarsde kat verbeeld, het tweede verklankt de tegengestelde karakters van Roodkapje en de Boze Wolf. Het onbezorg-de, zwaartekrachtloze fladderen van de vlinder is het onderwerp van nummer drie en de finale is weggelegd voor het onhan-dig waggelende eendenkuikentje.

Spiegel im Spiegel (1978)Van Spiegel im Spiegel bestaan vele versies maar in dit geval is die voor viool en piano de originele. Het stuk sluit stilistisch aan bij de eerdere werken uit de jaren zeventig. De vioolmelodie beweegt zich stapsgewijs boven de rustige gebroken akkoorden in de piano. De ontwikkeling verloopt hier uiterst traag en met aanzienlijk minder muzikaal materiaal dan in Fratres. Het is daarmee een van Pärts meest minimalistische stukken.

De titel Spiegel im Spiegel (die overigens zowel enkelvouds- als meervoudsvorm

kan zijn, dus ook ‘spiegels in spiegels’ kan betekenen) verwijst naar de oneindige reeks identieke beelden die je ziet als je in één van twee tegenover elkaar opgestelde spiegels kijkt. Zo kan ook de combinatie van een gebroken akkoord en een traag bewegende melodie tot een oneindig aantal klankpatronen leiden.

Für Anna Maria (2006)Dit vriendelijke en heldere werkje is ont-staan op verzoek van de destijds zevenjari-ge Estse Anna Maria aan Arvo Pärt. Deze gaf het haar ten geschenke op haar tiende verjaardag.

Opvallend is de aanwijzing van de com-ponist dat het stuk op twee verschillende manieren en dan ook in verschillende tempi gespeeld kan worden: fröhlich of nachdenklich. Op de cd zijn beide versies te horen.

Ukuarawals (1973/2010)De Ukuaru Wals (Ukuaru valss) schreef Pärt in 1973 voor concertina, een bijzon-der soort accordeon. De wals was bedoeld voor de film Ukuara van de Estse cineaste Leida Laius. In het verloop van die film krijgt de wals een belangrijke betekenis


Ursula Schoch (Ludwigsburg, 1971) started her first violin lessons at the age of four. After completing secondary school, she studied violin with Professor Saschko Gawriloff and chamber music with the Alban Berg String Quartet at the Musikhochschule in Cologne.

In 1987 Ursula Schoch won first prize with her trio at Jugend Musiziert, the national music competition for young people in Germany. She was able to duplicate this feat in 1990, this time as a soloist. In 1992, she won first prize at the Deutsche Musikwettbewerb. Since then, she has made numerous solo appearances in Europe, Japan, Central Asia, the United States and Africa.

Ursula has recorded a number of CD’s for the Bayer Records label featuring the violin concertos of Brahms, Barber, Bruch, Mendelssohn and others.

From 1998 to 2000, Ursula was a member of the Berliner Philharmoniker. Since the 2000/01 season she is Second Concertmaster of the Royal Concert-gebouw Orchestra.

She also performs regularly in various chamber music groups, and forms a duo with pianist Marcel Worms.

Ursula plays a violin built by J.B. Guadagnini (1751).

Marcel Worms (1951) studied at the Sweelinck Conservatory in Amsterdam with Hans Dercksen. He also had lessons with the Russian pianist Youri Egorov and with Alicia de Larrocha. After graduating in 1987, he specialised in the study of chamber music with Hans Broekman and 20th century piano music with Alexandre Hrisanide.

Marcel Worms remains active as a chamber music player and soloist. In 1990 he premiered early works of Schoenberg in a recital at the Icebreaker in Amsterdam and in 1991 he performed the complete piano works of Janácek. Since 1992 he has often performed the program Jazz Influences in 20th Century Piano Music on Dutch stages. In 1994, Mondrian’s memorial year, Marcel Worms performed the program Mondrian and the Music of his Time. The composers Willem Breuker and Theo Loevendie each wrote a work for this project. Marcel Worms performed this program in the Netherlands and many other European countries, in Russia (at the Hermitage in St. Petersburg and the Pushkin Museum in Moscow) and in the United States (including the National Gallery of Art, Washington D.C.).

In 1996, Marcel Worms initiated a unique Blues project: to date, around

Vier leichte Tanzstücke (1956/57)De Vier leichte Tanzstücke voor piano behoren tot Pärts vroegste werken. Pärt componeerde de vier stukken voor een kindertheater en toont hiermee aan als componist ook over een minder ernstige en zelfs geestige kant te beschikken.

In het eerste stukje wordt de listigheid van de gelaarsde kat verbeeld, het tweede verklankt de tegengestelde karakters van Roodkapje en de Boze Wolf. Het onbezorg-de, zwaartekrachtloze fladderen van de vlinder is het onderwerp van nummer drie en de finale is weggelegd voor het onhan-dig waggelende eendenkuikentje.

Spiegel im Spiegel (1978)Van Spiegel im Spiegel bestaan vele versies maar in dit geval is die voor viool en piano de originele. Het stuk sluit stilistisch aan bij de eerdere werken uit de jaren zeventig. De vioolmelodie beweegt zich stapsgewijs boven de rustige gebroken akkoorden in de piano. De ontwikkeling verloopt hier uiterst traag en met aanzienlijk minder muzikaal materiaal dan in Fratres. Het is daarmee een van Pärts meest minimalistische stukken.

De titel Spiegel im Spiegel (die overigens zowel enkelvouds- als meervoudsvorm

kan zijn, dus ook ‘spiegels in spiegels’ kan betekenen) verwijst naar de oneindige reeks identieke beelden die je ziet als je in één van twee tegenover elkaar opgestelde spiegels kijkt. Zo kan ook de combinatie van een gebroken akkoord en een traag bewegende melodie tot een oneindig aantal klankpatronen leiden.

Für Anna Maria (2006)Dit vriendelijke en heldere werkje is ont-staan op verzoek van de destijds zevenjari-ge Estse Anna Maria aan Arvo Pärt. Deze gaf het haar ten geschenke op haar tiende verjaardag.

Opvallend is de aanwijzing van de com-ponist dat het stuk op twee verschillende manieren en dan ook in verschillende tempi gespeeld kan worden: fröhlich of nachdenklich. Op de cd zijn beide versies te horen.

Ukuarawals (1973/2010)De Ukuaru Wals (Ukuaru valss) schreef Pärt in 1973 voor concertina, een bijzon-der soort accordeon. De wals was bedoeld voor de film Ukuara van de Estse cineaste Leida Laius. In het verloop van die film krijgt de wals een belangrijke betekenis


voor de verhaallijn. In 2010 bewerkte Pärt het stukje voor piano waarbij slechts kleine wijzigingen in het origineel werden aangebracht.

Diagramme (1964)Diagramme is één van Pärts meest avant-gardistische stukken. Het eerste deel (unruhig) bestaat uit een aantal series vrije klankvelden waarvan het aantal tonen telkens toeneemt. Beginnend met één enkele toon leidt dit uiteindelijk tot een laatste klankveld met twaalf tonen. Als dat aantal eenmaal is bereikt, speelt de pianist een reeks clusters (klankmassa’s), waarin alle twaalf verschillende tonen van de chromatische toonladder vertegenwoor-digd zijn en waarvan de klank uiteindelijk langzaam uitsterft.

Het tweede deel (ruhig) begint met een paar enkele, van elkaar gescheiden tonen. Vervolgens ontstaat een aantal malen een versnellende, in sterkte toenemende reeks, gevolgd door een vertragende, in kracht afnemende serie tonen. De stilte aan het einde van dit tonenspel is indrukwekkend.

Vergeleken met de andere werken op de cd laat Diagramme veel vrijheid aan de uit-voerder. Aanwijzingen voor de uitvoering

zijn zeer beperkt en de lengtes van de noten en de open plekken daartussen liggen niet vast.

Für Alina (1976)Für Alina is een sleutelstuk in Pärts oeuvre. In dit korte werk toont hij voor het eerst zijn zojuist verworven idioom, waarin eenvoud en stilte een hoofdrol spelen. Het is de stijl waarmee Pärt beroemd zou worden. Met een kernachtig, met pedaal aangehouden basoctaaf als basis ontspin-nen zich twee langzaam voortschrijdende stemmen: een bovenstem die, gebruik-makend van de tonen van een toonladder, een eenvoudige melodie speelt en een onderstem die gelijktijdig de tonen van een drieklank laat horen.

Naar verluidt was Für Alina bedoeld voor een eenzame Estse vrouw in Londen.

Partita op.2 (1959)De Partita op.2 is grotendeels tonaal gedacht. De titel verwijst naar het tijdperk van de Barok waarin de partita, een serie dansen, een veelgebruikte muziekvorm was. Zo schreef Bach, wiens muziek Pärt diepgaand heeft beïnvloed, zes van derge-lijke Partita’s voor klavier.

bass), ends in total silence. Midway this movement Pärt evokes the spirit of Bach’s Partitas for solo violin.

Passacaglia (2003) The passacaglia as musical form was in the 17th century particularly popular. In the upper voices, melodic variations unfold above an unchanging musical pattern in the bass. In this piece, written by Arvo Pärt in 2003 for the Hannover International Violin Competition, the composer clearly reaches back to the Baroque form he so loves.

The inevitability with which the slowly pulsating music moves towards a climax, is oppressive.

In 2007 Pärt arranged his Passacaglia, in honour of the 60th birthday of violinist Gidon Kremer, for one or two violins, vibraphone and string orchestra.


voor de verhaallijn. In 2010 bewerkte Pärt het stukje voor piano waarbij slechts kleine wijzigingen in het origineel werden aangebracht.

Diagramme (1964)Diagramme is één van Pärts meest avant-gardistische stukken. Het eerste deel (unruhig) bestaat uit een aantal series vrije klankvelden waarvan het aantal tonen telkens toeneemt. Beginnend met één enkele toon leidt dit uiteindelijk tot een laatste klankveld met twaalf tonen. Als dat aantal eenmaal is bereikt, speelt de pianist een reeks clusters (klankmassa’s), waarin alle twaalf verschillende tonen van de chromatische toonladder vertegenwoor-digd zijn en waarvan de klank uiteindelijk langzaam uitsterft.

Het tweede deel (ruhig) begint met een paar enkele, van elkaar gescheiden tonen. Vervolgens ontstaat een aantal malen een versnellende, in sterkte toenemende reeks, gevolgd door een vertragende, in kracht afnemende serie tonen. De stilte aan het einde van dit tonenspel is indrukwekkend.

Vergeleken met de andere werken op de cd laat Diagramme veel vrijheid aan de uit-voerder. Aanwijzingen voor de uitvoering

zijn zeer beperkt en de lengtes van de noten en de open plekken daartussen liggen niet vast.

Für Alina (1976)Für Alina is een sleutelstuk in Pärts oeuvre. In dit korte werk toont hij voor het eerst zijn zojuist verworven idioom, waarin eenvoud en stilte een hoofdrol spelen. Het is de stijl waarmee Pärt beroemd zou worden. Met een kernachtig, met pedaal aangehouden basoctaaf als basis ontspin-nen zich twee langzaam voortschrijdende stemmen: een bovenstem die, gebruik-makend van de tonen van een toonladder, een eenvoudige melodie speelt en een onderstem die gelijktijdig de tonen van een drieklank laat horen.

Naar verluidt was Für Alina bedoeld voor een eenzame Estse vrouw in Londen.

Partita op.2 (1959)De Partita op.2 is grotendeels tonaal gedacht. De titel verwijst naar het tijdperk van de Barok waarin de partita, een serie dansen, een veelgebruikte muziekvorm was. Zo schreef Bach, wiens muziek Pärt diepgaand heeft beïnvloed, zes van derge-lijke Partita’s voor klavier.

bass), ends in total silence. Midway this movement Pärt evokes the spirit of Bach’s Partitas for solo violin.

Passacaglia (2003) The passacaglia as musical form was in the 17th century particularly popular. In the upper voices, melodic variations unfold above an unchanging musical pattern in the bass. In this piece, written by Arvo Pärt in 2003 for the Hannover International Violin Competition, the composer clearly reaches back to the Baroque form he so loves.

The inevitability with which the slowly pulsating music moves towards a climax, is oppressive.

In 2007 Pärt arranged his Passacaglia, in honour of the 60th birthday of violinist Gidon Kremer, for one or two violins, vibraphone and string orchestra.


for piano, making only small changes to the original version.

Diagramme (1964)Diagramme is one of Pärt’s most avant-garde compositions. The first movement (unruhig; restless) consists of a series of free sound groups in which the number of notes repeatedly increases. Beginning with one single note, this leads eventually to a final field with twelve tones. When that number is reached, the pianist plays a series of tone clusters, made up of all the twelve different tones of the chromatic scale; in the end, the sound slowly dies away.

The second movement (ruhig; quiet) begins with a few isolated tones. A number of tone-series follows, increasing in both speed and volume; thereafter a sequence of tones, slowing down and getting weaker. The stillness at the end of this play of tones is striking.

Compared with the other works on the CD, Diagramme gives considerable freedom to the performer. Performance instructions are very limited and the lengths of the notes and the open spaces between them are not specified.

Für Alina (1976)Für Alina is a key work in Pärt´s oeuvre. In this short work he shows for the first time his newly-created idiom, where simplicity and tranquillity play a leading role. It is the style for which Pärt will become renowned. A compact, vigorous bass line, the pedal held down, serves as the foundation for the gradual unfolding of two slowly evolving voices: an upper voice playing a simple tonal melody, while a lower voice offers the notes of a triad.It is said that Für Alina was written for a lonely Estonian lady living in London.

Partita op. 2 (19559)The Partita op. 2 is for the most part tonal. The title alludes to the Baroque period, in which the partita, a series of dances, was a much-used musical form. Bach himself, whose music had a profound effect on Pärt, wrote six such Partitas for the harpsichord.

The Toccatina, a virtuosic, hammering piece of work, is followed by a grim, almost aggressive Fughetta, a short fugue. The serene Larghetto (= somewhat slow) provides an extreme contrast, so characteristic of Pärt. The last movement, Ostinato (a repeating pattern in the

Op de Toccatina, een virtuoos, hamerend speelstuk, volgt een verbeten, haast agressieve Fughetta, een kleine Fuga. Het verstilde Larghetto (= breed) zorgt voor een voor Pärt karakteristiek extreem contrast. Het laatste deel, Ostinato (een herhaald patroon in de bas), mondt uit in totale stilte. Halverwege dit deel roept Pärt de wereld op van Bachs Partita’s voor viool solo.

Passacaglia (2003)De passacaglia was als muziekvormvooral populair in de 17de eeuw. Op een onveranderlijk muzikaal patroon in de bas ontwikkelen zich variaties in de bovenstemmen. In dit stuk, dat Arvo Pärt in 2003 voor het Internationale Vioolconcours van Hannover schreef, grijpt de componist dus weer terug op de door hem zo geliefde barokke vorm.

De onvermijdelijkheid waarmee de traag pulserende muziek naar een hoogte-punt beweegt, is beklemmend.

In 2007 arrangeerde Pärt zijn Passacaglia, ter ere van de 60ste verjaar-dag van violist Gidon Kremer, voor één of twee violen, vibrafoon en strijkorkest.


for piano, making only small changes to the original version.

Diagramme (1964)Diagramme is one of Pärt’s most avant-garde compositions. The first movement (unruhig; restless) consists of a series of free sound groups in which the number of notes repeatedly increases. Beginning with one single note, this leads eventually to a final field with twelve tones. When that number is reached, the pianist plays a series of tone clusters, made up of all the twelve different tones of the chromatic scale; in the end, the sound slowly dies away.

The second movement (ruhig; quiet) begins with a few isolated tones. A number of tone-series follows, increasing in both speed and volume; thereafter a sequence of tones, slowing down and getting weaker. The stillness at the end of this play of tones is striking.

Compared with the other works on the CD, Diagramme gives considerable freedom to the performer. Performance instructions are very limited and the lengths of the notes and the open spaces between them are not specified.

Für Alina (1976)Für Alina is a key work in Pärt´s oeuvre. In this short work he shows for the first time his newly-created idiom, where simplicity and tranquillity play a leading role. It is the style for which Pärt will become renowned. A compact, vigorous bass line, the pedal held down, serves as the foundation for the gradual unfolding of two slowly evolving voices: an upper voice playing a simple tonal melody, while a lower voice offers the notes of a triad.It is said that Für Alina was written for a lonely Estonian lady living in London.

Partita op. 2 (19559)The Partita op. 2 is for the most part tonal. The title alludes to the Baroque period, in which the partita, a series of dances, was a much-used musical form. Bach himself, whose music had a profound effect on Pärt, wrote six such Partitas for the harpsichord.

The Toccatina, a virtuosic, hammering piece of work, is followed by a grim, almost aggressive Fughetta, a short fugue. The serene Larghetto (= somewhat slow) provides an extreme contrast, so characteristic of Pärt. The last movement, Ostinato (a repeating pattern in the

Op de Toccatina, een virtuoos, hamerend speelstuk, volgt een verbeten, haast agressieve Fughetta, een kleine Fuga. Het verstilde Larghetto (= breed) zorgt voor een voor Pärt karakteristiek extreem contrast. Het laatste deel, Ostinato (een herhaald patroon in de bas), mondt uit in totale stilte. Halverwege dit deel roept Pärt de wereld op van Bachs Partita’s voor viool solo.

Passacaglia (2003)De passacaglia was als muziekvormvooral populair in de 17de eeuw. Op een onveranderlijk muzikaal patroon in de bas ontwikkelen zich variaties in de bovenstemmen. In dit stuk, dat Arvo Pärt in 2003 voor het Internationale Vioolconcours van Hannover schreef, grijpt de componist dus weer terug op de door hem zo geliefde barokke vorm.

De onvermijdelijkheid waarmee de traag pulserende muziek naar een hoogte-punt beweegt, is beklemmend.

In 2007 arrangeerde Pärt zijn Passacaglia, ter ere van de 60ste verjaar-dag van violist Gidon Kremer, voor één of twee violen, vibrafoon en strijkorkest.


Ursula Schoch (Ludwigsburg, 1971) kreeg haar eerste vioollessen op vierjarige leef-tijd. Na haar middelbare school studeerde zij viool bij professor Saschko Gawriloff en kamermuziek bij het Alban Berg strijk-kwartet aan de Musikhochschule Keulen.

In 1987 behaalde Ursula Schoch met haar trio de eerste prijs bij Jugend Musiziert, het nationale muziekconcours voor de jeugd in Duitsland. In 1990 her-haalde ze deze prestatie, nu als solovio-liste. In 1992 was ze eerste prijswinnares van het Deutsche Musikwettbewerb. Sindsdien speelde zij als soliste vele con-certen binnen Europa, in Japan, Centraal-Azië, Amerika en Afrika.

Onder het label Bayer Records zijn verschillende cd’s van haar verschenen met vioolconcerten van onder meer Brahms, Barber, Bruch en Mendelssohn.

Van 1998 tot 2000 was Ursula lid van de Berliner Philharmoniker. Sinds het seizoen 2000/2001 is zij tweede concertmeester bij het Koninklijk Concertgebouworkest.

Daarnaast treedt zij regelmatig op in verschillende kamermuziekformaties en vormt zij een duo met pianist Marcel Worms.

Ursula bespeelt een viool van J.B. Guadagnini (1751).

Marcel Worms (1951) studeerde aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam bij Hans Dercksen. Tevens volgde hij lessen bij de Russische pianist Youri Egorov en bij Alicia de Larrocha. Na zijn eindexamen in l987 specialiseerde hij zich in kamermuziek bij Hans Broekman en in 20ste-eeuwse pianomuziek bij Alexandre Hrisanide.

Marcel Worms is aktief als kamer- muziekspeler en als solist: in l990 bracht hij in een recital in de IJsbreker jeugdwerken van Schönberg in première en in l99l voerde hij het complete pianowerk van Janácek uit. Sinds het seizoen l992/l993 voert hij het programma Jazzinvloeden in de 20ste-eeuwse pianomuziek uit.

Sinds 1996 is Marcel Worms bezig met een Bluesprojekt: meer dan 200 Nederlandse en buitenlandse componisten (uit ruim 50 landen op alle continenten) schreven een bijdrage voor dit programma. Dit programma voerde Marcel Worms uit in vrijwel alle Europese landen en verder in het Midden - en het Verre Oosten, de usa, Afrika en Zuid-Amerika.

Een programma met tango’s uit Latijns-Amerika en Europa werd uitgevoerd in o.a. China en Argentinië.

Vanaf 2002 houdt de pianist zich bezig met het pianowerk van Federico Mompou.

4 leichte Tanzstücke (1956/57) The Four Easy Dances for piano belong to Pärt’s earliest works. Pärt composed the four pieces for a children’s theatre and proves herewith that he also possesses as composer a less serious and even a humorous side.

In the first piece, the sly disposition of Puss in Boots is painted; the second gives voice to the diametrically opposed characters of Red Riding Hood and the Wicked Wolf. The carefree, weightless fluttering of a butterfly is the theme of number three, and the finale is reserved for the clumsy waddling duckling.

Spiegel im Spiegel (1978)There exist many versions of Spiegel im Spiegel but in this case, that for violin and piano is the original. The composition tallies stylistically with the other works from the seventies. The violin melody moves step by step over the serene broken triads in the piano. The development proceeds exceedingly slowly and with considerably less musical material than in Fratres. It is thus one of Pärt’s most minimalistic pieces.The title Spiegel im Spiegel (which can be either singular or plural, meaning thus either “Mirror in the Mirror” or “Mirrors in

the Mirrors”) brings to mind the unending sequence of identical images you see when you look in one of two mirrors set facing each other. In this same way the combination of a broken triad and a slowly moving melody can lead to an infinite number of patterns of sound.

Für Anna Maria (2006) This friendly and clear little work came into being at the request of the then seven-year-old Estonian girl, Anna Maria. Pärt gave the piece to her as a gift on her tenth birthday.

Striking is the indication of the composer that the piece can be played in two different manners requiring also two different tempi: fröhlich (cheerful) or nachdenklich (thoughtful, contemplative). Both versions are heard on the CD.

Ukuara Valss (1973/2010) The Ukuara Waltz was written by Pärt in 1973 for concertina, a special kind of accordion. The waltz was intended for the film Ukuara by the Estonian director Leida Laius. In the course of the film, the waltz acquires an important significance in the storyline. In 2010 Pärt reworked the piece


Ursula Schoch (Ludwigsburg, 1971) kreeg haar eerste vioollessen op vierjarige leef-tijd. Na haar middelbare school studeerde zij viool bij professor Saschko Gawriloff en kamermuziek bij het Alban Berg strijk-kwartet aan de Musikhochschule Keulen.

In 1987 behaalde Ursula Schoch met haar trio de eerste prijs bij Jugend Musiziert, het nationale muziekconcours voor de jeugd in Duitsland. In 1990 her-haalde ze deze prestatie, nu als solovio-liste. In 1992 was ze eerste prijswinnares van het Deutsche Musikwettbewerb. Sindsdien speelde zij als soliste vele con-certen binnen Europa, in Japan, Centraal-Azië, Amerika en Afrika.

Onder het label Bayer Records zijn verschillende cd’s van haar verschenen met vioolconcerten van onder meer Brahms, Barber, Bruch en Mendelssohn.

Van 1998 tot 2000 was Ursula lid van de Berliner Philharmoniker. Sinds het seizoen 2000/2001 is zij tweede concertmeester bij het Koninklijk Concertgebouworkest.

Daarnaast treedt zij regelmatig op in verschillende kamermuziekformaties en vormt zij een duo met pianist Marcel Worms.

Ursula bespeelt een viool van J.B. Guadagnini (1751).

Marcel Worms (1951) studeerde aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam bij Hans Dercksen. Tevens volgde hij lessen bij de Russische pianist Youri Egorov en bij Alicia de Larrocha. Na zijn eindexamen in l987 specialiseerde hij zich in kamermuziek bij Hans Broekman en in 20ste-eeuwse pianomuziek bij Alexandre Hrisanide.

Marcel Worms is aktief als kamer- muziekspeler en als solist: in l990 bracht hij in een recital in de IJsbreker jeugdwerken van Schönberg in première en in l99l voerde hij het complete pianowerk van Janácek uit. Sinds het seizoen l992/l993 voert hij het programma Jazzinvloeden in de 20ste-eeuwse pianomuziek uit.

Sinds 1996 is Marcel Worms bezig met een Bluesprojekt: meer dan 200 Nederlandse en buitenlandse componisten (uit ruim 50 landen op alle continenten) schreven een bijdrage voor dit programma. Dit programma voerde Marcel Worms uit in vrijwel alle Europese landen en verder in het Midden - en het Verre Oosten, de usa, Afrika en Zuid-Amerika.

Een programma met tango’s uit Latijns-Amerika en Europa werd uitgevoerd in o.a. China en Argentinië.

Vanaf 2002 houdt de pianist zich bezig met het pianowerk van Federico Mompou.

4 leichte Tanzstücke (1956/57) The Four Easy Dances for piano belong to Pärt’s earliest works. Pärt composed the four pieces for a children’s theatre and proves herewith that he also possesses as composer a less serious and even a humorous side.

In the first piece, the sly disposition of Puss in Boots is painted; the second gives voice to the diametrically opposed characters of Red Riding Hood and the Wicked Wolf. The carefree, weightless fluttering of a butterfly is the theme of number three, and the finale is reserved for the clumsy waddling duckling.

Spiegel im Spiegel (1978)There exist many versions of Spiegel im Spiegel but in this case, that for violin and piano is the original. The composition tallies stylistically with the other works from the seventies. The violin melody moves step by step over the serene broken triads in the piano. The development proceeds exceedingly slowly and with considerably less musical material than in Fratres. It is thus one of Pärt’s most minimalistic pieces.The title Spiegel im Spiegel (which can be either singular or plural, meaning thus either “Mirror in the Mirror” or “Mirrors in

the Mirrors”) brings to mind the unending sequence of identical images you see when you look in one of two mirrors set facing each other. In this same way the combination of a broken triad and a slowly moving melody can lead to an infinite number of patterns of sound.

Für Anna Maria (2006) This friendly and clear little work came into being at the request of the then seven-year-old Estonian girl, Anna Maria. Pärt gave the piece to her as a gift on her tenth birthday.

Striking is the indication of the composer that the piece can be played in two different manners requiring also two different tempi: fröhlich (cheerful) or nachdenklich (thoughtful, contemplative). Both versions are heard on the CD.

Ukuara Valss (1973/2010) The Ukuara Waltz was written by Pärt in 1973 for concertina, a special kind of accordion. The waltz was intended for the film Ukuara by the Estonian director Leida Laius. In the course of the film, the waltz acquires an important significance in the storyline. In 2010 Pärt reworked the piece


Fratres (1977/1980)Fratres, perhaps Pärt’s most well-known work, is in fact a series of variations, preceded by a dizzying solo cadenza on the violin. The first versions, from 1977, were written for string quintet and for wind quintet. Many other versions followed, which differ sometimes substantially. The version for violin and piano was composed for the Salzburg Festival of 1980 and was performed there by violinist Gidon Kremer and his former wife, Elena Bashkirova.

A virtuosic cadenza for the violin, in which Bach seems to come back to life, precedes a series of variations, each containing six measures, followed each time by a chord on the piano sounding like a kettledrum. The piece, a hymn with a chorale-like melody, paces forth like a stately procession over a chord sustained on the piano.

The title Fratres (Brothers) seems to refer to the monastic life, a way of living which has much in common with Pärt’s withdrawn existence during his creative crisis in the late sixties and early seventies.

2 Sonatines op. 1 (1958/59)The two sonatinas for piano were written by Pärt during his study and belong to his earliest published works. The fervour, the robust rhythms and the lyrical lines are strongly reminiscent of Prokofiev. In addition, both sonatinas contain a stilled, quiet movement. Even in these early works the contemplative nature of the composer, his recalcitrance and his uncompromising side are already perceptible.

Variations for the Healing of Arinuschka (1977) This short six-part series of variations follows faithfully the tonal idiom of Für Alina, written one year earlier, also to be heard on this CD. Also in this piece, Pärt makes use of the tintinnabuli: within the framework of broken triads, an unhurried melody develops. In fact, this structure is in itself the theme; a distinct melodic theme is lacking. Midway, in the fourth variation, the piece changes its character. The motion becomes quicker and with the change from minor to major, the music takes a livelier turn.

In november 2007 organiseerde hij een driedaags Mompou Festival in Amsterdam. In november 2009 bracht hij als eerste een cd uit met ongepubliceerde pianomuziek van Mompou, die het jaar daarvoor in Barcelona was ontdekt.

Vanaf 1993 tot heden maakte Marcel Worms 17 solo cd’s. In 2012 combineer-de hij op cd Bachs Goldbergvariaties met Metamorphosis van Philip Glass en onlangs verscheen een cd met pianowerk van de Braziliaanse componist Francisco Mignone.

Marcel Worms stelde concertlezingen samen met de auteurs Jan Brokken, K. Schippers, A.L. Snijders en Marja Vuijsje.

Onlangs verschenen cd’s met pianowerk van de Braziliaanse componist Francisco Mignone en met klassieke Caribische muziek.


Fratres (1977/1980)Fratres, perhaps Pärt’s most well-known work, is in fact a series of variations, preceded by a dizzying solo cadenza on the violin. The first versions, from 1977, were written for string quintet and for wind quintet. Many other versions followed, which differ sometimes substantially. The version for violin and piano was composed for the Salzburg Festival of 1980 and was performed there by violinist Gidon Kremer and his former wife, Elena Bashkirova.

A virtuosic cadenza for the violin, in which Bach seems to come back to life, precedes a series of variations, each containing six measures, followed each time by a chord on the piano sounding like a kettledrum. The piece, a hymn with a chorale-like melody, paces forth like a stately procession over a chord sustained on the piano.

The title Fratres (Brothers) seems to refer to the monastic life, a way of living which has much in common with Pärt’s withdrawn existence during his creative crisis in the late sixties and early seventies.

2 Sonatines op. 1 (1958/59)The two sonatinas for piano were written by Pärt during his study and belong to his earliest published works. The fervour, the robust rhythms and the lyrical lines are strongly reminiscent of Prokofiev. In addition, both sonatinas contain a stilled, quiet movement. Even in these early works the contemplative nature of the composer, his recalcitrance and his uncompromising side are already perceptible.

Variations for the Healing of Arinuschka (1977) This short six-part series of variations follows faithfully the tonal idiom of Für Alina, written one year earlier, also to be heard on this CD. Also in this piece, Pärt makes use of the tintinnabuli: within the framework of broken triads, an unhurried melody develops. In fact, this structure is in itself the theme; a distinct melodic theme is lacking. Midway, in the fourth variation, the piece changes its character. The motion becomes quicker and with the change from minor to major, the music takes a livelier turn.

In november 2007 organiseerde hij een driedaags Mompou Festival in Amsterdam. In november 2009 bracht hij als eerste een cd uit met ongepubliceerde pianomuziek van Mompou, die het jaar daarvoor in Barcelona was ontdekt.

Vanaf 1993 tot heden maakte Marcel Worms 17 solo cd’s. In 2012 combineer-de hij op cd Bachs Goldbergvariaties met Metamorphosis van Philip Glass en onlangs verscheen een cd met pianowerk van de Braziliaanse componist Francisco Mignone.

Marcel Worms stelde concertlezingen samen met de auteurs Jan Brokken, K. Schippers, A.L. Snijders en Marja Vuijsje.

Onlangs verschenen cd’s met pianowerk van de Braziliaanse componist Francisco Mignone en met klassieke Caribische muziek.


Some composers become famous only after their death, others are already recognized while alive. Arvo Pärt, in contrast, belongs to another category: in this year in which he turns 80, he is already a living legend. Countless are the documentaries and films in which his music is used and vast the number of admirers of his work, many of whom scarcely care for new music.

Arvo Pärt is generally regarded to be a composer of tranquil religious and meditative music. But this view is too limited. His style is remarkably versatile, and on this CD the many aspects of his work are given free play: the experimental side, the animated, even aggressive side but also the playful and the theatrical facets. The titles on the CD represent a period of almost half a century, from Pärt’s first publications to his later, matured work.

Arvo Pärt was born in 1935 in Paide, a small provincial town in central Estonia. He studied at the conservatory of the capital Tallin under Heino Eller, and graduated in

1963. Eller introduced him to atonal music which was then forbidden in the Soviet Union, especially that of Arnold Schönberg. The influence of Schönberg’s music is clearly audible in Pärt’s early work, as well as that of Béla Bartók, Sergei Prokofiev and Dmitri Shostakovich. The experimental nature of his work quickly gave rise to critism from the communist regime, which strongly condemned the western influences in his music. This critism became even sharper after the controversial première of Credo in 1968 in which Pärt, living in an officially atheistic nation, openly acknowledged his Christian faith. An injunction against composing and performing was the result, and Pärt became prey to an artistic crisis. A long period of searching and experimentation arose in which Pärt restlessly produced books full of sketches without this leading to a concrete composition. During this spiritual quest the composer became particularly absorbed with medieval religious and Gregorian music. Renaissance polyphony

Arvo Pärt

(music with several simultaneous voices) also drew his intense interest.

This period of reflection led to a radical change of course. Pärt developed a composition technique which he called the tintinnabular style (tintinnabuli are little bells or chimes). Characteristic thereof is the use of simple triads in combination with traditional music scales, which results in lucid, uncomplicated melodies. In the short work for piano Für Alina from 1976, he uses this technique for the first time. Also in other works on this CD is the style to be found (Fratres, Spiegel im Spiegel). Characteristic in this connection is a remark by Pärt himself: “I have discovered that it is enough when a single note is beautifully played. This one note, or a silent beat, or a moment of silence, comforts me.” This element of comfort - in most new music not a primary goal -, the prominent role of silence, the spiritual nature of the music and the above-mentioned simplicity surely explain at least partially the popularity of Pärt’s work. For the performer

of his music, this simplicity creates the obligation to present the sparse musical material as naturally, purely and perfectly as possible.

Meanwhile the government’s critism of Pärt continued, and an urgent ‘request’ to the composer to leave Estonia led in 1980 to his emigration to the West. Pärt stayed for a time in Vienna, which he exchanged after a year for Berlin. For a number of years now he again lives in Estonia, since 1991 independent, and which these days honours him as a national hero.

Ursula Schoch and Marcel Worms have been interested in the music of Pärt for a number of years now. The composer’s approaching 80th birthday (11 September 2015) formed a fiting occasion for recording this CD, on which for the first time Pärt’s complete music for piano solo and that for violin and piano can be heard.


Some composers become famous only after their death, others are already recognized while alive. Arvo Pärt, in contrast, belongs to another category: in this year in which he turns 80, he is already a living legend. Countless are the documentaries and films in which his music is used and vast the number of admirers of his work, many of whom scarcely care for new music.

Arvo Pärt is generally regarded to be a composer of tranquil religious and meditative music. But this view is too limited. His style is remarkably versatile, and on this CD the many aspects of his work are given free play: the experimental side, the animated, even aggressive side but also the playful and the theatrical facets. The titles on the CD represent a period of almost half a century, from Pärt’s first publications to his later, matured work.

Arvo Pärt was born in 1935 in Paide, a small provincial town in central Estonia. He studied at the conservatory of the capital Tallin under Heino Eller, and graduated in

1963. Eller introduced him to atonal music which was then forbidden in the Soviet Union, especially that of Arnold Schönberg. The influence of Schönberg’s music is clearly audible in Pärt’s early work, as well as that of Béla Bartók, Sergei Prokofiev and Dmitri Shostakovich. The experimental nature of his work quickly gave rise to critism from the communist regime, which strongly condemned the western influences in his music. This critism became even sharper after the controversial première of Credo in 1968 in which Pärt, living in an officially atheistic nation, openly acknowledged his Christian faith. An injunction against composing and performing was the result, and Pärt became prey to an artistic crisis. A long period of searching and experimentation arose in which Pärt restlessly produced books full of sketches without this leading to a concrete composition. During this spiritual quest the composer became particularly absorbed with medieval religious and Gregorian music. Renaissance polyphony

Arvo Pärt

(music with several simultaneous voices) also drew his intense interest.

This period of reflection led to a radical change of course. Pärt developed a composition technique which he called the tintinnabular style (tintinnabuli are little bells or chimes). Characteristic thereof is the use of simple triads in combination with traditional music scales, which results in lucid, uncomplicated melodies. In the short work for piano Für Alina from 1976, he uses this technique for the first time. Also in other works on this CD is the style to be found (Fratres, Spiegel im Spiegel). Characteristic in this connection is a remark by Pärt himself: “I have discovered that it is enough when a single note is beautifully played. This one note, or a silent beat, or a moment of silence, comforts me.” This element of comfort - in most new music not a primary goal -, the prominent role of silence, the spiritual nature of the music and the above-mentioned simplicity surely explain at least partially the popularity of Pärt’s work. For the performer

of his music, this simplicity creates the obligation to present the sparse musical material as naturally, purely and perfectly as possible.

Meanwhile the government’s critism of Pärt continued, and an urgent ‘request’ to the composer to leave Estonia led in 1980 to his emigration to the West. Pärt stayed for a time in Vienna, which he exchanged after a year for Berlin. For a number of years now he again lives in Estonia, since 1991 independent, and which these days honours him as a national hero.

Ursula Schoch and Marcel Worms have been interested in the music of Pärt for a number of years now. The composer’s approaching 80th birthday (11 September 2015) formed a fiting occasion for recording this CD, on which for the first time Pärt’s complete music for piano solo and that for violin and piano can be heard.


1 11’18 Fratres

Sonatina No. 1 2 2’37 Allegro 3 3’58 Larghetto

4 3’24 Variationen zur Gesundung von Arinuschka

Vier leichte Tanzstücke 5 0’36 Der Gestiefelte Kater 6 1’16 Rotkäppchen und der Wolf 7 2’03 Schmetterlinge 8 1’37 Tanz der Entenküken

Partita for piano 9 0’47 Toccatina 10 1’00 Fughetta 11 2’55 Larghetto 12 1’56 Ostinato

13 9’12 Spiegel im Spiegel 14 1’05 Für Anna Maria (nachdenklich) 15 0’59 Für Anna Maria (fröhlich)

Sonatina No. 2 16 2’04 Allegro energico 17 1’44 Largo 18 1’54 Allegro

19 2’07 Ukuaru valss

Diagramme 20 1’58 Unruhig 21 0’59 Ruhig

22 2’20 Für Alina 23 4’29 Passacaglia for violin and piano


1 11’18 Fratres

Sonatina No. 1 2 2’37 Allegro 3 3’58 Larghetto

4 3’24 Variationen zur Gesundung von Arinuschka

Vier leichte Tanzstücke 5 0’36 Der Gestiefelte Kater 6 1’16 Rotkäppchen und der Wolf 7 2’03 Schmetterlinge 8 1’37 Tanz der Entenküken

Partita for piano 9 0’47 Toccatina 10 1’00 Fughetta 11 2’55 Larghetto 12 1’56 Ostinato

13 9’12 Spiegel im Spiegel 14 1’05 Für Anna Maria (nachdenklich) 15 0’59 Für Anna Maria (fröhlich)

Sonatina No. 2 16 2’04 Allegro energico 17 1’44 Largo 18 1’54 Allegro

19 2’07 Ukuaru valss

Diagramme 20 1’58 Unruhig 21 0’59 Ruhig

22 2’20 Für Alina 23 4’29 Passacaglia for violin and piano


Documents

PÄRT, A.- Violin and Piano Music (Complete) (Schoch, Worms)