Patnubay ng Guro - alonot.com · Modyul 2: Talento mo, Tuklasin, Kilalanin aT Paunlarin 19 Modyul 3: Pagpapaunlad Ng Mga Hilig 32 Modyul 4: Ang Aking Tungkulin Bilang Kabataan 41

i

Patnubay ng Guro

Kagawarang ng Edukasyon

Republika ng Pilipinas

7

PAG-AARI NG PAMAHALAAN

HINDI IPINAGBIBILI

INILAAN PARA SA

Distrito/ Paaralan: ________________________________________

Dibisyon: ________________________________________________

Unang Taon ng Paggamit: ________________________________

Pinagkunan ng Pondo (Pati Taon): ________________________

ii

Edukasyon sa Pagpapakatao – Ika-Pitong Baitang Patnubay ng Guro Unang Edisyon, 2013 ISBN: 978-971-9990-55-0

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas

Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.

Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat na

ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap at mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga akdang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at may-akda

ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Br. Armin A. Luistro FSC Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph.D. Kawaksing Kalihim: Elena R. Ruiz, Ph.D. Inilimbag sa Pilipinas ng ____________ Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)

Office Address: 2nd Floor Dorm G, Philsports Complex, Meralco Avenue,

Pasig City, Philippines 1600 Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072

E-mail Address: [email protected]

Mga Bumuo ng Patnubay ng Guro

Consultant: Fe A. Hidalgo, Ph.D. at Manuel Dy, Ph.D.

Editor: Luisita B. Peralta

Mga Manunulat: Manuel B. Dy, Jr., Sheryll Gayola, Marivic Leaño, Mary

Jean B. Brizuela, at Ellanore G. Querijero

Mga Tagaguhit: Erich Garcia at Deo Moreno

Naglayout: Aro R. Rara

iii

Talaan ng Nilalaman

Modyul 1: Mga Angkop At Inaasahang Kakayahan At Kilos Sa Panahon Ng Pagdadalaga/Pagbibinata

2

Modyul 2: Talento mo, Tuklasin, Kilalanin aT Paunlarin 19

Modyul 3: Pagpapaunlad Ng Mga Hilig 32

Modyul 4: Ang Aking Tungkulin Bilang Kabataan 41

Modyul 5: Isip At Kilos-Loob 51

Modyul 6: Kaugnayan Ng konsiyensiya Sa Likas Na Batas-Moral 60

Modyul 7: Kalayaan 71

Modyul 8: Ang Dignidad Ng Tao 83

Modyul 9: Kaugnayan Ng Pagpapahalaga at Birtud 94

Modyul 10: Hirarkiya Ng Pagpapahalaga 108

Modyul 11: Mga Panloob na Salik na Nakaiimpluwensiya sa Paghubog

ng mga Pagpapahalaga 119

Modyul 12: Mga Panlabas na Salik na Nakaiimpluwensiya sa Paghubog

ng mga Pagpapahalaga 132

Modyul 13: Mangarap Ka! 144

Modyul 14: Ang Kahalagahan Ng Mabuting Pagpapasya Sa Uri Ng Buhay

156

Modyul 15: Mga Pansariling Salik sa Pagpili ng Kursong Akademiko o Teknikal-Bokasyonal o Negosyo

168

Modyul 16: Halaga Ng Pag-aaral Para Sa Pagnenegosyo O

Paghahanapbuhay! 181

1

Patnubay ng Pagtuturo

MODYUL 1: MGA ANGKOP AT INAASAHANG

KAKAYAHAN AT KILOS SA PANAHON NG

PAGDADALAGA/PAGBIBINATA

I. MGA LAYUNIN

MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO

Pangnilalaman Pagganap

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-

unawa sa mga inaasahang kakayahan

at kilos sa panahon ng pagdadalaga

/pagbibinata, sa kanyang mga talento,

kakayahan, at kahinaan, hilig, at mga

tungkulin bilang

nagdadalaga/nagbibinata

Naisasagawa ang mga angkop na

hakbang tungo sa paglinang ng apat na

inaasahang kakayahan at kilos

(developmental tasks) sa panahon ng

pagdadalaga/pagbibinata.

Batayang Konsepto: Ang paglinang ng mga angkop na inaasahang

kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga /

pagbibinata ay nakatutulong sa:

pagkakaroon ng tiwala sa sarili,

paghahanda sa susunod na yugto (stage) ng buhay (paghahanda sa

paghahanapbuhay at paghahanda sa pag- aasawa / pagpapamilya), at

pagiging mabuti at mapanagutang tao.

A. MGA LAYUNIN SA PAGTUTURO

1.1 Magabayan ang mga mag-aaral sa pag- unawa sa sumusunod na

paksa:

a. Mga Layunin ng Mga Inaasahang Kakayahan at Kilos

(Developmental Tasks) sa Bawat Yugto ng Pagtanda ng Tao

b. Mga Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon ng

Pagdadalaga / Pagbibinata at mga Panuntunan sa Paglinang ng

mga ito

c. Mga Hakbang tungo sa Pagtatamo ng Bago at Ganap na

Pakikipag-ugnayan sa mga Kasing-edad

d. Mga Hakbang Tungo sa Paglinang ng Tiwala sa sarili

2.1 Malinang ang sumusunod na kasanayan sa mga mag-aaral:

a. Pagkilala sa mga inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng

pagdadalaga / pagbibinata

b. Pagbibigay-katwiran kung bakit kailangang linangin ang mga

angkop na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng


2

c. Pagtukoy ng mga hakbang tungo sa paglinang ng mga angkop

na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga /

pagbibinata

d. Pagtukoy ng mga pagbabago sa kanilang sarili mula sa gulang

na 8 - 9 hanggang sa kasalukuyan sa aspektong: (a) pakikipag-

ugnayan (more mature relations) sa mga kasing edad, (b) papel

sa lipunan bilang babae o lalaki, (c) asal sa pakikipagkapwa / sa

lipunan, at (d) kakayahang makagawa ng maingat na

pagpapasya

e. Pagbibigay-katwiran kung bakit mahalagang kilalanin ang mga

angkop na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng

pagdadalaga / pagbibinata sa aspektong: pakikipag-ugnayan sa

mga kasing-edad, papel sa Lipunan, asal sa pakikipag-kapwa,

kKakayahang makagawa ng maingat na pagpapasya

f. Pagpapatutunay kung nakatutulong ang paglinang ng mga

inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga /

pagbibinata sa pagkakaroon ng tiwala sa sarili (self-confidence)

at sa pagiging mabuti at mapanagutang tao

g. Pagpapaliwanag ng kaugnayan ng paglinang ng mga


pagbibinata sa paghahanda sa susunod na yugto ng buhay

(sa paghahanda sa paghahanapbuhay at paghahanda sa pag-

aasawa at pagpapamilya)

h. Pagsasakatuparan ng mga sariling paraan sa paglinang ng mga


pagbibinata

i. Pagbuo ng talaan ng mga positibong self-talk o affirmation tungo

sa paglinang ng tiwala sa sarili

j. Pagbibigay ng mga puna sa paraan ng ibang kabataan sa

paglinang ng mga inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng


B. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO

Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 1- 2. Isa-sahin ang mga

layuning pampagkatuto para sa Modyul 1 na nasa loob ng kahon.

3

II. PAUNANG PAGTATAYA

Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 2-5. Hayaang markahan ng

mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang susi sa pagmamarka sa

Annex 1. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa

pagmamarka.

Itanong: Mayroon

ba kayong gustong

linawin tungkol sa

mga layuning

binasa?

Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman, kakayahan at pag-unawa

a. Natutukoy ang mga pagbabago sa sarili mula sa gulang na 8 o 9 hanggang sa kasalukuyan sa apektong: (a) pakikipag-ugnayan (more mature relations) sa mga kasing-edad, (b) papel sa lipuinan bilang babae o lalaki, (c) asal sa pakikipagkapwa at sa lipunan, at (d) kakayahang makagawa ng maingat na

b. Natatanggap ang mga pagbabagong nagaganap sa sarili panahon ng pagdadalaga / pagbibinata

c. Naipaliliwanag na ang paglinang ng mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata ay nakatutulong sa:

Pagkakaroon ng tiwala sa sarili

Paghahanda sa susunod na yugto (stage) ng buhay (paghahanda sa paghahanapbuhay at paghahanda sa pag-aasawa / pagpapamilya), at

Pagiging mabuti at mapanagutang tao

d. Naisasagawa ang mga angkop na hakbang tungo sa paglinang ng apat na inaasahang kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga pagbibinata

e.

4

2. Ang sumusunod ay ilan sa mga inaasahang kakayahan at kilos na dapat malinang sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata maliban sa _______ .

a. Pagsisikap na makakilos ng angkop sa kanyang edad

b. Pagtanggap ng papel sa lipunan na angkop sa babae o lalaki

c. Pagtatamo at pagtanggap ng maayos sa ugali sa pakikipagkapwa

d. Pagtatamo ng bago at ganap na pakikipag-ugnayan sa mga kasing-edad

3-4 Basahin at unawain ang mga talata sa ibaba. Pagkatapos, sagutin ang bilang 3-4.

Pagtuntong ng isang bata sa kanyang ika-labintatlong taon, nagsisimula ang matulin at kagyat

na pagbabago sa kanyang pag-iisip at pag-uugali. Kung dati ay kuntento na ang isang batang lalaki sa paglalaro, ngayon ay tila naaakit na siyang tumingin

sa kababaihan. Gayundin ang isang batang babae: nagsisimula na rin siyang kumilos na tulad sa isang ganap na babae.

Sa panig ng kalalakihan, nagiging masilakbo

ang kanilang katapangan. Nagiging mapangahas sila sa anumang bagay, warign ipinagwawalambahala ang panganib,

nagkukunwaring hindi nababalisa sa anumang suliranin. Ito ang panahon na tila naghihimagsik ang isang kabataan, waring di matanggap ang

katotohanang hindi pa siya gananp na lalaki at nagpupuyos ang kalooban na pasubalian ito sa mundo. Ito ang panahon na ang isang lalaki ay wala

pang napapatunayan sa kanyang sarili at sa iba, kaya napakalaki ng kanyang kawalan ng seguridad, lagging humahanap ng pagkakataon na ipakita ang

kanyang kahalagahan. Sa pnig ng kababaihan, ang isang nagdadalaga ay nagsisimulang iwan ang daigdig ng mga manika at laruan, nag-iingat na

kumilos nang magaslaw o tila bata. Isa siyang bulaklak na nagsisimulang mamukadkad.

Hango sa : http://cpnhs.com/smf/index.php?topic=167.0

3. Ano ang pangunahing paksa ng sanaysay?

a. Ang pagbabago sa panahon ng pagdadalaga/pagbibinata

b. Ang mga karanasang pinagdaraanan ng mga nagdadalaga/nagbibinata.

c. Ang damdamin ng mga

nagdadalaga/nagbibinata sa mga pagbabagong kanilang pinagdaraanan.

d. Ang pagkakaiba ng pagbabagong

pinagdaraanan ng isang nagdadalaga at pagbibinata.

4. Sa yugto ng maagang pasgdadalaga o pagbibinata, inaasahan na ang pagkskaroon ng tinedyer ng kasintahan (girlfriend/boyfriend). Ang pangungusap ay:

a. Tama, dahil mahalagang mamulat ang

nagdadalaga o nagbibinata sa pagbuo ng relasyon sa kabaligtarang kasarian sa maagang panahon.

b. Tama, dahil ito ay makatutulong sa

kanya upang humawak ng isang relasyon at magiging seryosong relasyon sa hinaharap.

c. Mali, dahil mahalagang masukat muna

ang kahandaan ng isip at damdamin ng isang nagdadalaga/nagbibinbata sa paghawak ng isang seryosong relasyon.

d. Mali, dahil hindi pa nararapat na

magkaroon ng seryosong ang isang tinedyer.

5. Si Cleofe ay iskolar sa isang pamantasang mataas ang kalidad. Napaliligiran siya ng

mayayamang kamag-aral. Labis ang kanyang pagkabalisa dahil alam niayng hindi naman siya makasasabay sa mga ito sa maraming bagay. Ano ang pinakamakatuwirang gawin ni Cleofe?

a. Makipagkaibigan lamang siya sa kapwa niya mga iskolar na mahirap din.

b. Ipakita niya ang kanyang totoong pagkatao.

c. Kausapin niya ang kanyang mga

magulang upang bumili ng mga gamit at damit na halos katulad ng sa mayayamang kamag-aral.

6. Makiangkop sa kamag-aral na mayaman sa

oras na sila ang kasama at sa mga kapwa niyang iskolar na mahirap kung sila naman ang kasama.

7. Masasabi lamang na ganap ang pakikipag-ugnayan kung handang ipaalam ang lahat sa kapwa. Ang pangungusap ay:

a. Tama, dahil ito ay nagpapakita ng tiwala sa kapwa.

b. Tama, dahil ito ang magiging simula ng isasng malalim na pakikipag-ugnayan.

c. Mali, dahil sa kasapi ng pamliya lamang

nararapat na sabihin ang lahat ng sikreto.

d. Mali, dahil mahalagang magkaroon ng limitasyon upang hindi magamit ang

mga impormasyon tungkol tungkol sa sarili laban sa kanya sa hinaharap.

http://cpnhs.com/smf/index.php?topic=167.0

5

Maaaring gawing gawaing-bahay ang ilang mga gawain sa mga bahaging

Pagtuklas sa Dating Kaalaman at Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-

unawa para sa mga nakakuha ng 5-9 puntos.

Ang mga nakakuha naman ng 0 hanggang 4 na puntos ay maaring

mangailangan ng karagdagang gawain sa bahaging Paglinang ng mga Kaalaman,

Kakayahan at Pag-unawa.

III. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO

A. PAGTUKLAS NG DATING

KAALAMAN

Mga Hakbang:

1. Ipagawa ang Gawain 1 sa

bahaging Pagtuklas ng

Dating Kaalaman sa mga

mag-aaral sa pahina 5 ng

Modyul 1.

2. Ipabasa ang Panuto at

saka itanong: Mayroon

bang kailangang linawin sa Panuto?

Ipabilang sa mag-aaral ang

kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas

ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor

na 10 at bilangin ang mga ito. Itala sa pisara

ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng

nakakuha ng 5 hanggang 9 na puntos;

bilangin at itala sa pisara ang kabuuang

bilang. Gayundin ang gawin para sa 0

hanggang 4 na puntos.

Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay

nakakuha ng iskor na 10, maaaring dumako

na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.

8. Si Bernard ay mababa ang tiwala sa sarili sa kabila ng kanayang talent. Hindi niya ito ipinakikita sa paaralan dahil sa takot na

hindi ito maging kalugod-lugod sa iba pang mga mag-aaral. Ano ang makatuwirang gawin ni Bernard?

a. Kausapin niya ang kanyang sarili at

sabihin na hindi matatalo ng hindi pagtanggap ng iba sa kanyang talent ang kanyang pagnanais na

umangat dahil sa kanyang kakayahan.

b. Humingi siya ng papuri mula sa kanyang mga kaibigan at kapamilya

na makatutulong upang maiangat ang kanayang tiwala sa sarili.

c. Harapin niya ang mga hamon nang may tapang at hayaang

mangibabaw ang kanyang kalakasan.

d. Huwag niyang iisipin na mas magaling ang iba sa kanya, bagkus

isipin niya na siya ay nakaaangat sa lahat.

6

3. Ipabasa ang halimbawa sa

pahina 6.

4. Ilagay ang mga kagamitan sa

ibabaw ng mesa ng guro at

sabihing ito ay maaring gamitin

ng lahat ng mag-aaral. Ipaalala

ang halaga ng pagbibigayan at

pagtitiyaga sa paggamit ng

mga kagamitan.

5. Ipagawa ang gawain. Bigyan

sila ng 15 minuto para sa

gawaing ito.

6. Matapos ang 15 minuto ay

tumawag ng ilang mag-aaral

upang basahin ang kanilang

mga pagbabagong itinala sa

kuwaderno.

Gawain 2

Mga Hakbang

1. Idikit sa pisara ang inihandang “Tsart ng Profile Ko, Noon at Ngayon”. Sa tulong

ng mga mag-aaral, punan ang tsart ng mga halimbawa ng pagbabago na itinala

sa pisara sa unang gawain.

Paalala sa Gawain 2 pahina 8-9

Matapos ipabasa sa mga

mag-aaral ang Panuto at ang

halimbawa ng “Profile Ko, Noon at

Ngayon” sa Gawain 2, maaari

itong gawing Takda o Gawaing-

Bahay bilang kasunduan.

7

2. Ipabasa ang Panuto at halimbawa ng “Profile Ko, Noon at Ngayon” sa pahina 7.

Papunan ang Tsart sa pahina 8. Bigyan ang mga mag-aaral ng 15 minuto upang

buuin ang tsart.

3. Matapos ang 15 minuto, pangkatin ang mga mag-aaral. Hindi dapat hihigit sa

lima ang kasapi sa pangkat. Gamit ang binuong “Profile Ko, Noon at Ngayon”,

iisa-isahin at ipaliliwanag ng lider ng bawat pangkat ang mga nilalaman nito sa

kanyang pangkat.

4. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto para sa “Linya ng Profile Ko, Noon at

Ngayon”. Ipabasa ang ibinigay na halimbawa sa pahina 7.

Paalala: Makatutulong kung may nakapaskil o nakaguhit na kopya ng Linya ng

“Profile Ko, Noon at Ngayon” sa pisara.

Tayahin kung positibo o negatibo ang mga nagging pagbabago sa iyong sarili

8

Gamit ang halimbawang tsart ng “Profile Ko, Noon at Ngayon” sa pahina 8,

suriin ang halimbawang Linya ng Profile Ko, Noon at Ngayon sa pahina 9.

Halimbawa:

Ako Noon (gulang na 8-10) Ako Ngayon

Pakikipag-ugnayan

sa mga kasing-

edad

Hal. Kalaro ko ang aking

mga kaibigan.

Hal. Karamay ko ang mga

kaibigan ko sa mga

hinaharap na suliranin.

Sa halimbawang ito, masasabing positibo ang pagbabago sa sarili sa

aspektong, pakikipag-ugnayan sa mga kasing-edad. Hayaang magtungo sa pisara

ang isa sa mga mag-aaral upang ilagay ang unang guhit sa Linya. Isusulat sa tapat

ng guhit ang aspekto ng pagbabago ukol dito. Gayundin ang gawin sa sumusunod

pang halimbawa.

Ipagawa ang

Linya ng Profile

Ko, Noon at

Ngayon sa

pahina 9.

Pakikipag-ugnayan sa kasing-edad Dito ka

magsimula

9

A. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

2.1 Ipabasa sa mga mag-aaral ang mga palatandaan ng pag-unlad bilang

isang nagdadalaga/nagbibinata sa pahina 11-13. Iisa-isahin ng guro ang

mga palatandaang ito.

2.2 Ipatukoy sa mga mag-aaral kung ang bawat palatandaan ay positibo o

negatibo. Hayaang ipaliwanag nila ito at pangatwiranan ang kanilang mga

sagot.

2.3 Bigyang-diin na bagamat maaaring totoo o naglalarawan sa kanila ang

ilan sa mga palatandaang ito, hindi nangangahulugan na tama ang mga

ito. Maaaring ang ilan dito ay hindi nila dapat gawin o ipamalas. Kaya

nga’t sa huling bahagi ng pag-aaral sa Modyul 1 ay inaasahang

mapamamahalaan nila ang mga pagbabagong ito sa iba’t ibang aspekto

ng kanilang pagkatao.

Sa paggamit ng pahina 9-10: Maaaring ipagawa bilang takdang aralin ang Pagninilay pagkatapos ipaliwanag ang panuto. Ipasulat ito sa kanilang

journal.

10

Paalala: Maaariing gumamit ng ibang kuwento o pelikula tungkol sa

pagdadalaga at pagbibinata para sa bahaging Paglinang ng mga

Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa. Tiyakin lamang na ang ipinakikita

rito ay ang mga angkop at epektibong pamamaraan ng pamamahala sa

mga pagbabagong pinagdaraanan ng mga nagdadalaga at nagbibinata.

Sa paggamit ng pahina 12: Mas makabubuti kung sama-samang panonoorin ng klase

ang pelikula. Mamamasid ng guro ang reaksiyon ng mga mag-aaral dito. Mas

makatutulong din kung pagagawain ng “movie review” o pagsusuri ng pelikula o kuwento

ang mga mag-aaral gamit ang mga gabay na tanong sa pahina 14. Mahalagang talakayin

ang mga naging pagsusuri ng mag-aaral sa klase. Gamitin ang rubric sa pagtataya ng

pagsusuri ng aklat o pelikula na inihanda sa Annex 2.

11

A. PAGPAPALALIM

1. Magpaskil ng katulad na paglalarawan at mga dialogue boxes sa pahina 13 sa

pisara. Sabihin: Tingnan ang larawan at ang mga sinasabi ng babae dito sa mas

nakababatang babae. Sino sa inyong palagay ang babaeng nagsasalita? Sino

naman ang kanyang kausap? Basahin nga ang sinasabi ng babae.

2. Ipabasa sa ilang mag-aaral ang sinasabi sa mga dialogue boxes. Sabihin:

Pansinin ang reaksiyon ng batang babae sa larawan. Ano kaya ang iniisip niya?

3. Tumawag ng ilang mag-aaral at hinging pangatwiranan ng mga ito ang kanilang

naging mga tugon.

4. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 13-20. Bigyan sila ng 15 minuto

upang basahin ang sanaysay.

5. Matapos ang 15 minuto ay pangkatin ang mga mag-aaral. Tiyaking hindi hihigit

sa sampu ang bilang ng kasapi sa pangkat. Hayaang magtalaga ang mga mag-

aaral ng lider at tagapag-ulat.

6. Bigyan ng activity card, Manila paper at pentel pen ang bawat pangkat.

Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral

bilang Takdang Aralin.

[Type a quote from the document or the summary of an interesting point. You can position the text box anywhere in the document. Use the Text Box

Tools tab to change the formatting of the pull quote text box.]

12

Activity Card 1

Panuto: Gamit ang overlapping concepts graphic organizer, tukuyin at isa-isahiin ang mga konseptong nabasa mula sa pahina 13 – 14. Sa ibaba ng graphic organizer, isulat ang maikling paglalagom ng mga konseptong nabasa.

Oras na ilalaan sa gawain: 15 minuto

Iulat ang inyong output sa klase.

Activity Cards

Activity Card 2

Panuto: Gamit ang idea web graphic organizer, tukuyin at isa-isahiin ang mga konseptong nabasa mula sa pahina 15 – 20. Sa ibaba ng graphic organizer, isulat ang maikling paglalagom ng mga konseptong nabasa.

Oras na ilalaan sa gawain: 15 minuto.


13

Activity Card 3

Panuto: Gamit ang organizational outline graphic organizer, tukuyin at isa-isahin ang mga konseptong nabasa mula sa pahina 15 – 20. Sa ibaba ng graphic organizer, isulat ang maikling paglalagom ng mga konseptong nabasa.



Paalala: Maaaring makakuha ng magkatulad na activity card ang ilang pangkat.

Maaaring gawing dalawang kopya ng Activity Cards 1 at 3 at ang Activity Card 2 ay

tatlo o higit pa.

7. Ipapaskil ang mga output ng bawat pangkat sa pisara at ipaulat ito.

8. Matapos ng mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang

mahahalagang konseptong hindi naipaliwanag nang wasto at sapat.

Pasagutan ang Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 21. Bigyan sila ng 5

minuto upang gawin ito.

14

Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer sa pahina 21.

Tumawag ng ilang mag-aaral upang punan ang graphic organizer.

Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng nakapaskil na mga

output ng bawat pangkat na graphic organizer. Piliin ang konseptong pinakamalapit

sa Batayang Konsepto na nasa kahon sa ibaba:

D.

E.

F. PAGSASABUHAY

Pagganap

Ipagawa ang “Tsart ng Aking Paraan ng Paglinang sa mga

Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon ng Pagdadalaga/Pagbibinata”

Ang paglinang ng mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata ay nakatutulong sa:

pagkakaroon ng tiwala sa sarili ,

paghahanda sa susunod na yugto (stage) ng buhay (paghahanda sa paghahanapbuhay at paghahanda sa pag- aasawa / pagpapamilya), at

pagiging mabuti at mapanagutang tao.

15

Sa paggamit ng pahina 22: Ang Tsart ng Aking Paraan ng Paglinang ng…ay ipagagawa sa loob ng 2 linggo.

16

Pagsasabuhay

1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang bahaging Pagsasabuhay sa pahina 24.

2. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto. Pagkatapos, itanong: Mayroon bang

katanungan tungkol sa panuto?

3. Makatutulong kung magpapaskil ng katulad na halimbawa na nasa Modyul.

Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na basahin ang halimbawa na nasa

pisara.

4. Pagkatapos, ipabasa naman ang mga hakbang para sa kanilang pansariling

pagsusuri na nasa pahina 25.

Paalala: Magtalaga ng kapareha ang bawat mag-aaral upang tiyaking

nasusundan at natataya ang mga tala sa Tsart ng bawat mag-aaral.

Pagawin ang bawat isa ng ulat ng mga pagbabago sa mga kilos at gawi ng

kamag-aral bunga ng pagsunod sa “Tsart ng Aking Paraan ng Paglinang

sa mga Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon ng

Pagdadalaga/Pagbibinata”. Ipapasa ng mga mag-aaral ang kanilang

journal. Basahin ang kanilang pagninilay at mamarkahan ito gamit ang

pamantayan sa Annex 2.

17

5. Matapos ang panahon na ibinigay sa mga mag-aaral ay tumawag ng ilan na

magbabahagi ng kanilang ginawa sa harap ng klase.

6. Ibigay bilang takdang aralin ang isa pang gawain na nasa pahina 25, bilang

3.

7. Paghandain ang mga mag-aaral ng mga gabay na tanong. Kailangan itong

mabasa bago nila isagawa ang panayam.

8. Atasan ang mga mag-aaral na magbigay ng mga patunay sa pagsasagawa

ng gawain. Maaaring larawan o video habang isinasagawa ang panayam.

18

Plano ng Pagtuturo

Modyul 2: TALENTO MO, TUKLASIN,

KILALANIN AT PAUNLARIN

I. MGA LAYUNIN

Mga Pamantayan sa Pagkatuto



unawa sa mga konsepto tungkol sa

talento, kakayahan at kahinaan

Naisasagawa ang mga kilos tungo sa

pagpapaunlad ng mga talento at

kakayahan at paglampas sa mga

kahinaan

Batayang Konsepto: Ang pagtuklas at pagpapaunlad ng mga angking talento

at kakayahan ay mahalaga sapagkat ang mga ito ay mga kaloob na kung

pauunlarin ay makahuhubog ng sarili tungo sa pagkakaroon ng tiwala sa

sarili, paglampas sa mga kahinaan, pagtupad ng mga tungkulin, at

paglilingkod sa pamayanan.


1.1 Magabayan ang mga mag-aaral sa pag-unawa sa sumusunod na paksa:

1. Talento at Kakayahan

2. Iba’t ibang talino ayon kay Howard Gardner

3. Ang Pagkilala sa Sariling Talento, Kakayahan at Kahinaan

4. Tiwala sa Sarili

5. Ang Paglampas sa Sariling Kahinaan

6. Plano sa Pagpapaunlad ng Sarili

7. Ang Kahalagahan ng Pagpapaunlad ng Talento at Kakayahan


a. Pagpapaliwanag ng kaibahan ng talento sa kakayahan

b. Pagtukoy sa kanyang mga katangian, talento, kakayahan gamit ang

Multiple Intelligences Survey Form ni Walter Mckenzie

c. Pagpapaliwanag ng kahalagahan ng kaalaman sa talento at kakayahan

d. Paglalarawan ng iba‟t ibang uri ng talino ayon kay Howard Gardner

e. Paghinuha kung bakit dapat: (a) paunlarin ang mga sariling talento at

kakayahan at (2) malampasan ang mga kahinaan

f. Paglalarawan ng kalikasan ng tiwala sa sarili

g. Pagtukoy sa mga aspekto ng sarili na kulang siya ng tiwala at nakikilala

ang mga paraan kung paano lalampasan ang mga ito

h. Paggawa ng Plano ng Pagpapaunlad ng mga Talento at Kakayahan

i. Pagbuo ng paglalarawan ng mga konseptong nahinuha sa binasang

sanaysay tungkol sa talento at kakayahan

j. Pagsasakatuparan ng Plano ng Pagpapaunlad ng mga Talento at

Kakayahan

19


Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 31. Isa-isahin ang mga layuning

pampagkatuto para sa Modyul 2 na nasa loob ng kahon.

Itanong: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?


Ipagawa sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa pahina 32-34.

Hayaang sagutan ng mga mag-aaral sa kanilang sagutang papel sa oras na itinakda.

Bata pa lamang si Joanna nang matuklasan ng kanyang

mga magulang ang husay niya sa pag-awit. Sa edad na

tatlo, nakasali na siya sa mga patimpalak at siya ay nakilala

dahil sa kanyang kahusayan sa kabila ng murang edad.

Ngunit sa kanyang paglaki ay naging mahiyain si Joanna at

hindi na sumasali sa mga patimpalak dahil ayaw niyang

humarap sa maraming tao. Hindi alam ng kanyuang mga

kamag-aral ang kanayng talent dahil hindi naman siya

nagpapakita nito kahit sa mga Gawain sa klase o sa

paaralan.

20

Palagi pa ring umaawit si Joanna ngunit ito ay sa kanila

lamang bahay kasabay ang kanyang nakatatandang kapatid.

Matapos mabigyan ng sapat

na panahon ay atasan ang mga mag-

aaral na markahan ang kanilang

ginawa gamit ang susi ng

pagmamarka sa Annex 1. Maaari rin

naman isulat sa pisara ang susi sa

pagmamarka.

Ipabilang sa mga mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Sa

pamamagitan ng pagtataas ng kamay ay tukuyin kung ilan ang nakakuha ng iskor na

14. Isulat lahat sa pisara ang kabuuan ng mga marka ng mga mag-aaral, 9-13, 4-8 at

0-3.

Kung ang halos lahat ng mga mag-aaral (95%) ay makakuha ng 14, maaari

nang dumako sa bahaging paglinang.


A. Pagtuklas ng Dating Kaalaman

Mga Hakbang:

1. Maaaring ibigay bilang takdang gawain ang nasa bahaging Pagtuklas ng

Dating Kaalaman sa pahina 34 – 35.

21

Pakinggan ang sagot ng ilang mag-aaral sa mga tanong na ito. Hayaan silang magbahagi ng kanilang

paliwanag.

2. Sa muling pagkikita ay talakayin ang kinalabasan ng kanilang gawain.

3. Bigyan ng pakakataon ang ilang mga mag-aaral na ibahagi ang kanilang mga

sagot sa mga tanong batay sa nabasa.

4. Sa proseso ng pagtalakay, mahalagang maiugnay ang nagdaang aralin sa

araling ito. Sa ganitong pamamaraan ay makikita ng mga mag-aaral ang

pagkakaugnay ng bawat aralin.

Higit na makabubuti kung gagawa ng mas malikhaing

presentasyon upang mas mahikayat ang mga mag-aaral na basahin

ito. Maaaring gumawa ng comic strips o kaya naman ay magrecord

ng salaysay ng kuwento at iparinig sa mga mag-aaral.

Sagutin ang mga tanong sa iyongkuwaderno matapos na mabasa

ang kuwento.

1. Ano-ano ang katangian ni David na nagging dahilan upang

siya ay maging tanyag at sa huli’y maging hari ng Israel?

Ipaliwanag kung paano nakatulong ang mga katangiang ito

upang maging matagumpay siya at sa huli’y maging hari.

2. Paano natalo ni David si goliath sa kanilang engkuwentro?

Anong aral ang masasalamin sa pagkapanalo ng batang si

David sa higanteng si Goliath?

3. Ipaliwanag ang sumusunod na kasabihan: “Ang hindi

pagbibigay ng iyong pinakamahusay ay pagwawalang-

bahala sa regalong kaloob ng Diyos.”

4. Ano ang regalong tinutukoy ditto? Paano mo iuugnay ang

kasabihang ito sa nagging buahy ni Haring David?

22

B. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Multiple Intelligence Survey sa pahina

37 – 40.

2. Mahalagang ipaalala sa mga mag-aaral na magkakaroon lamang ng

kabuluhan ang gawaing ito para sa kanilang sarili kung uunawaing mabuti

ang mga pangungusap at kung magiging matapat sa pagsagot.

3. Ipaliwanag sa mga mag-aaral na malaki ang maitutulong ng gawaing ito

upang matuklasan ang kanilang talino batay sa Teorya ng Multiple

Intelligence ni Howard Gardner.

Ibahagi sa mga mag-aaral: “Ang motibasyon ni Haring David sa kaniyang pagsusumikap na mapaunlad at magamit nang mahusay ang kaniyang mga talento at kakayahan ay ang kaniyang pananampalataya sa Diyos. Si Bill Bradley naman ay ang tinuruan ni Macauley tungkol sa

pagpapaunlad ng kakayahan. Ikaw ano ang iyong motibasyon?”

Ang bahaging ito sa Pagtuklas ng

Dating Kaalaman ay makatutulong upang mataya kung ano ang nagbibigay sa

kanila ng motibasyon upang pagyamanin ang kanilang talento. Sa tulong nito ay matataya kung tama ba ang

motibasyon ng mga mag-aaral o

kung nangangailangan na maitama ito sa

tulong ng mas malalim na

pagtalakay sa bahaging ito.

23

4. Atasan silang itala ang bilang na angkop na paglalarawan sa kanilang

sarili. Ang interpretasyon ng mga bilang ay matatagpuan sa unang bahagi

ng gawain.

24

5. Pasagutan ang gawain sa mga mag-aaral gamit ang Sagutang Papel sa

pahina 40 – 41. Maaari silang gumuhit ng katulad nito sa kanilang

kuwaderno.

6. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang isagawa ang

gawain.

7. Matapos ang ibinigay na panahon ay ipagawa sa kanila ang ikalawang

bahagi ng gawain sa pahina 41. Muli ay bigyan sila ng sapat na panahon

upang isagawa ito.

25

C. PAGPAPALALIM

Mga Hakbang

1. Buksan ang talakayan sa klase sa pamamagitan ng pagbibigay ng

panimulang tanong na katulad ng nasa unang bahagi ng Pagpapalalim sa

pahina 43.

Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay sa bahaging pagpapayaman ay ipababasa sa mga mag-aaral bilang Takdang Gawain.

Ipaliwanag sa mga mag-aaral kung paano isasagawa ang ikatlong bahagi ng Paunang Pagtataya. Ang mahalaga ay mailapat ng mga mag-aaral sa isang bar graph ang kanilang mga marka upang mas maging madali para sa kanila na makita ang kanilang mga kalakasan at kahinaan batay sa sinagutang Multiple Intelligence Survey. Maaaring magpaskil sa

pisara ng halimbawa.

26

2. Linawin sa mga mag-aaral ang pagkakaiba ng talento at kakayahan.

Tumawag ng ilang mag-aaral upang isulat sa pisara ang mga natalakay na

pagkakaiba sa babasahin. Atasan din sila na magdagdag ng bagong ideya o

konsepto kung mayroon silang ninanais na idagdag.

Magkaroon ng talakayan sa klase tungkol sa kabuuan ng babasahin.

3. Matapos ang pagtatalakayan, tumawag ng ilang mag-aaral upang sagutin

ang mga tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 51.

Ang pahina 44 - 51 ay

pagpapalawak para sa naging resulta ng Multiple Intelligence Survey na ginawa ng mga mag-aaral. Kapag tinalakay ang bahaging ito, mahalagang iugnay sa naging gawain upang ganap na maunawaan ng mga mga-aaral ang kahulugan ng natapos na gawain.

27

4. Pasagutan ang Paghinuha ng Batayang Konsepto sa pahina 52.

5. Magpaskil sa pisara ng replica ng graphic organizer sa pahina 52.

6. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto at saka itanong: “Mayroon bang hindi

malinaw sa panuto?”.

7. Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na gawin ang gawain.

8. Matapos bigyan ng panahon ang mga mag-aaral, tumawag ng ilan na

magbabahagi ng kanilang ginawa sa harap ng klase.

9. Tumawag ng ilang mag-aaral upang punan ang graphic organizer na nasa

pisara. Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng graphic

organizer na nasa pisara.

10. Piliin ang konseptong pinakamalapit sa Batayang Konsepto.

Batayang Konsepto: Ang pagtuklas at pagpapaunlad ng mga angking talento at

kakayahan ay mahalaga sapagkat ang mga ito ay mga kaloob na kung pauunlarin ay makahuhubog ng sarili tungo sa pagkakaroon ng kumpiyansa sa sarili, paglampas sa mga kahinaan, pagtupad ng mga tungkulin, at paglilingkod sa pamayanan.

28

D. PAGSASABUHAY

PAGGANAP

Mga Hakbang

1. Ipagawa ang Pagganap sa bahaging “Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto” sa

pahina 52-53 bilang takdang gawain.

2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto. Tiyakin na malinaw na naunawaan

ito ng lahat.

3. Gabayan ang mag mag-aaral sa paggawa ng bar graph.

4. Makatutulong kung magpapaskil ng halimbawa o kaya naman ay aktuwal na

gagawa sa pisara.

5. Tiyakin din na naunawaan ng lahat ang ikalawang bahagi ng gawain.

6. Kapag muling nagkita sa klase ay atasan ang ilan sa mga mag-aaral na

ibahagi sa klase ang kanilang ginawang takda.

29

7. Matapos ito, ipagawa sa kanila ang “Tsart ng mga Kakayahan (Chart of

Abilities)” sa pahina 54.

8. Matapos bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na isagawa ang Gawain ay

tumawag ng ilang mag-aaral na magbabahagi ng kanilang ginawa sa klase.

9. Pagkatapos, pasulatin ang mga mag-aaral ng pagninilay gamit ang mga

gabay na tanong sa pahina 55 sa kanilang journal.

Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto upang matiyak ang pag-unawa. Bigyang-diin ang kahalagahan ng pagiging totoo sa pagsagot sa

gawain. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga nito para sa kanilang sarili.

30

10. Mahalagang mapagtibay ang tunay na kabuluhan ng pagsasagawa ng

ganitong gawain para sa kanilang isasagawang pagpili ng kurso o trabaho sa

hinaharap. Tiyakin na maipauunawa ito sa mga mag-aaral.

PAGSASABUHAY

1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Pagsasabuhay sa pahina 55.

2. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto at itanong kung may tanong tungkol

dito.

3. Ipaskil sa pisara ang halimbawa na nasa modyul upang mas magabayan

ang mga mag-aaral.

4. Matapos ito, bigyan sila ng sapat na panahon upang isagawa ang gawain

gamit ang pormat na nasa pahina 55.

5. Pagkatapos, tumawag ng ilang mag-aaral upang ibahagi ang kanilang

ginawa sa harap ng klase.

6. Ipaunawa sa kanila na hindi nararapat na huminto sa pagsusulat lamang ng

mga hakbang kundi ang pinakamahalaga ay mailapat nila ito sa araw-araw

hanggang sa ito ay maging bahagi na ng kanilang buhay.

7. Ipaunawa rin sa kanila na magandang hakbang ito upang mahubog ang

kasanayan sa pagpapalakas ng mga kahinaan.

8. Ipaskil sa pisara ang rubric na nasa Annex 1 na gagamitin sa pagmamarka

ng gawain na ito.

31

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 3: PAGPAPAUNLAD NG MGA HILIG

I MGA LAYUNIN




unawa sa mga konsepto tungkol sa hilig


pagpapaunlad ng kanyang mga hilig

Batayang Konsepto: Ang pagpapaunlad ng mga hilig ay makatutulong sa

pagtupad ng mga tungkulin, paghahanda tungo sa pagpili ng propesyon,

kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay, pagtulong

sa kapwa at paglilingkod sa pamayanan.


1.1 Magabayan ang mga mag-aaral sa pag- unawa sa sumusunod na paksa:

a. Kahulugan ng Hilig

b. Kahalagahan ng Hilig

c. Ang Dalawang Aspekto ng Hilig

d. Ang Sampung Larangan ng mga Hilig

e. Ang Apat na Tuon ng mga Hilig

f. Pagsusuri ng Sariling mga Hilig

g. Pagpapaunlad ng mga Hilig


Paghinuha ng kahalagahan ng pagtuklas ng sariling mga hilig

a. Pagsusuri ng sariling mga hilig ayon sa larangan at tuon ng mga

ito

b. Pagbuo ng batayang konsepto tungkol sa kalikasan ng mga hilig

c. Pangangatwiran kung bakit dapat paunlarin ang sariling mga

hilig

d. Pagpapaliwanag sa kahalagahan ng hilig sa pagpili ng mga

gawain o trabaho at pagpapaunlad ng pagkatao

e. Pagbuo ng “Tsart ng Pagpapaunlad ng Aking mga Hilig”

f. Pagbibigay ng tulong sa isang tinedyer tungkol sa pagpapaunlad

ng kanyang mga hilig.


Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 59. Isa-sahin ang mga layuning


32

Itanong: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning

binasa?


Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 66-69. Hayaang

markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang susi sa

pagmamarka sa Annex 1. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara

ang susi sa pagmamarka.

Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha ng 5 hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang kabuuang bilang. Gayundin ang gawin para sa 0 hanggang 4 puntos. Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor na 10, maaring dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.

33








A. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Gawain 1

Mga Hakbang:

1.Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga

mag-aaral sa pahina 62-63.

2. Ipabasa ang mga Panuto A at B at

saka itanong: Mayroon bang

kailangang linawin sa mga Panuto?

3. Ipagawa ang gawain. Bigyan sila ng

15 minuto para gawin A at B.

4. Ipasulat ang kanilang sagot sa

kanilang kuwaderno.

5. Matapos ang 15 minuto ay tumawag

ng ilang mag-aaral upang ibahagi ang kanilang mga sagot sa bawat bilang.

Paalaala: Mahalagang gamitin ang resulta ng gawain sa bahaging Pagtuklas upang tayahin ang kanilang dating kaalaman. Makatutulong ang bahaging ito sa pagdidisenyo ng mga kinakailangang gawain at pagpapalalim ng pagtalakay sa batayang konsepto.

34

Gawain 2

Mga Hakbang

1. Ibigay sa mga mag-aaral ang

katulad na tanong na nasa

pahina 64.

2. Sa halip na hintayin ang sagot

ng bata ay iatas sa kanila ang

Gawain 2 sa bahaging

Pagtuklas ng Dating Kaalaman.

3. Sa muling pagkikita ay

ipabahagi sa klase ang kanilang

ginawa. Maaaring

tumawag ng ilang mag-

aaral na magsusulat sa

pisara ng kanilang

ginawang pagraranggo.

4. Matapos ito, pasagutan

sa mga mag-aaral ang

tanong na nasa pahina

71.

Paalala: Gamitin ang

sagot ng mga mag-

aaral upang sila ay

ihanda para sa

bahaging Paglinang

ng mga Kaalaman,

Kakayahan at Pag-

unawa. Magagamit na

halimbawa sa

pagtalakay sa Mga

Larangan ng Hilig ang

mga sagot ng bata sa

nagdaang gawain.

Paalala sa Gawain 2 pahina 7-8

Matapos na maipabasa ang

panuto ng Gawain 2 ay maaari na itong

ibigay bilang takdang aralin. Tiyakin

lamang na malinaw sa lahat ng mag-aaral

ang panuto.

35

PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

1 Ipabasa ang mga Larangan ng Hilig na nasa pahina 65-68.

2 Sa bawat larangan at halimbawa na maipakikita sa mga mag-aaral, tumawag

ng ilan na mabibigay ng kanilang sariling halimbawa. Mahalaga ito upang mataya

ang kanilang pag-unawa sa tinatalakay.

3 Matapos matiyak na naunawaan na ng mga mag-aaral ang Mga Larangan ng

Hilig ay talakayin naman ang iba’t ibang Tuon ng mga Hilig. Ipaliwanag ito gamit

ang mga halimbawa sa pahina 69. Maaari rin namang magpakita ng bagong

halimbawa, lalo na yaong batay sa hilig na ibinigay ng mga bata sa nagdaang

gawain.

Paalala: Mas nakatutulong kung magpapaskil sa pisara ng mga katulad

na larawan na magsisilbing halimbawa. Maaari rin namang gumawa ng

PowerPoint Presentation at ipakita ito sa klase gamit ang LCD Projector.

36

4 Matapos ang pagtalakay ay ipagawa sa mga mag-aaral ang “Imbentaryo ng

mga Hilig-Tuon” (Interest-Focus inventory) sa pahina 70.

5 Ipasulat din sa kanilang kuwaderno ang mga sagot sa tanong na nasa pahina

71.

6. Sa muling pagkikita ay pakinggan ang kanilang mga sagot.

7. Muli ay gamitin ang mga sagot sa tanong na ibinahagi ng mga mag-aaral

upang iugnay ito sa Pagpapalalim.

Maaari itong ibigay bilang takdang

aralin. Ipagawa ang katulad na pormat

sa kanilang kuwaderno.

37

B. PAGPAPALALIM

1. Tumawag ng ilang mag-aaral na aatasan na maglarawan ng kanilang

damdamin habang ginagawa nila ang bagay na kanilang kinahihiligan.

Makatutulong ang mga halimbawang ito upang masimulan ang pagtalakay sa

sumusunod:

a. Kahulugan ng Hilig

b. Kahalagahan ng Hilig

c. Ang Dalawang Aspekto ng Hilig

d. Ang Sampung Larangan ng mga Hilig

e. Ang Apat na Tuon ng mga Hilig

f. Pagsusuri ng Sariling mga Hilig

g. Pagpapaunlad ng mga Hilig

Tayahin ang Iyong Pag-unawa

1. Pasagutan ang Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 74. Bigyan sila ng 5


2. Pakinggan ang sagot ng ilang mag-aaral upang mas mapalawak ang

talakayan at magkaroon ng pagkakataon na maitama ang ilang maling

konsepto, kung mayroon man.

Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-

aaral bilang Takdang Aralin.

38

3. Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer sa pahina 75.

Tumawag ng ilang mga mag-aaral upang punan ang graphic organizer.

Ipasulat sa mag-

aaral ang nabuong

konsepto sa ilalim ng

nakapaskil na mga

output ng bawat

pangkat na graphic

organizer. Piliin ang

konseptong

pinakamalapit sa

Batayang Konsepto

na nasa kahon sa

ibaba:

C. PAGSASABUHAY

Pagganap

1. Ipagawa ang “Tsart ng

Pagpapaunlad ng Aking mga

Hilig” na nasa pahina 76.

2. Maglagay ng katulad na

halimbawa sa pisara. Basahin

ang nilalaman ng bawat

kolum. Maaarin ring

magbigay ng bagong

halimbawa kung hindi pa

malinaw sa mga mag-aaral

ang gagawin.

Ang pagpapaunlad ng mga hilig ay makatutulong sa pagtupad ng

mga tungkulin, paghahanda tungo sa pagpili ng propesyon (kursong

akademiko o teknikal-bokasyonal), pagtulong sa kapwa at

paglilingkod sa pamayanan.

Sa paggamit ng pahina 76: Ang Tsart ng Pagpapaunlad ng Aking mga Hilig

ay ipagagawa sa loob ng 2 linggo.

39

Pagninilay

1. Ipagawa sa mga mag-

aaral ang bahaging

Pagninilay bilang

takdang aralin.

Ipabasa sa mga mag-

aaral ang panimulang

talata at ipakita ang

replica ng diary na

nasa pahina 77.

2. Inilarawan sa pahina

77 ang magiging

pormat ng kanilang

gagawing pagninilay.

Pagsasabuhay

1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang bahaging Pagsasabuhay sa pahina 77.

2. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto. Pagkatapos, itanong: Mayroon bang


3. Atasan silang mamili sa Gawain A at B.

4. Bigyan ng sapat na panahon upang gawin ito bilang takdang gawain.

5. Para sa Gawain A: Paghandain ang mga mag-aaral ng Plano ng

Pagsasagawa ng pagtulong sa pagpapaunlad ng hilig.

6. Para sa Gawain B: Paghandain ang mga mag-aaral ng mga gabay na

tanong. Kailangan itong mabasa bago nila isagawa ang panayam.

7. Atasan ang mga mag-aaral na magbigay ng mga patunay sa pagsasagawa

ng gawain. Maaaring larawan o video habang isinasagawa ang pagtulong at

panayam.

8. Markahan ang output ng mga mag-aaral gamit ang Rubric na nasa Annex 1

ng Modyul 3.

40

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 4: ANG AKING TUNGKULIN BILANG KABATAAN

I. MGA LAYUNIN




unawa sa mga hakbang tungo sa

maayos na pagtupad ng kanyang mga

tungkulin bilang nagdadalaga /

nagbibinata


maayos na pagtupad ng kanyang mga

tungkulin bilang nagdadalaga /

nagbibinata

Batayang Konsepto: Ang pag-unawa ng kabataan sa kanyang mga

tungkulin sa sarili, bilang anak o kapatid, mag-aaral, mamamayan,

mananampalataya, konsiyumer ng media at bilang tagapangalaga ng

kalikasan ay isang paraan upang maging mapanagutan bilang paghahanda

sa susunod na yugto ng buhay.



paksa:

a. Kahalagahan ng Pagtupad sa mga Tungkulin Bilang Kabataan

b. Mga Tungkulin ng mga Kabataan

i. Sa Sarili

ii. Bilang Anak

iii. Bilang Kapatid

iv. Bilang Mag-aaral

v. Bilang Mamamayan

vi. Bilang Mananampalataya

vii. Bilang Konsyumer ng Media

viii. Bilang Tagapangalaga ng kalikasan


a. Pagtaya sa kasalukuyang kakayahan sa pagtupad sa mga tungkulin

bilang kabataan

b. Pagtukoy sa mga tungkulin na inaasahang gagampanan bilang

kabataan mula sa mga kapamilya at kakilala

c. Pagtukoy sa magiging kahihinatnan ng di pagganap o pagtupad ng

isang kabataan sa kanyang mga tungkulin

d. Pagtukoy sa mga gampanin bilang nagdadalaga / nagbibinata

e. Paghinuha sa kahalagahan ng kanyang mga gampanin tungo sa

pagkamit ng kanyang kaganapan bilang tao

41

f. Pagtukoy sa kanyang mga tungkulin sa bawat gampanin bilang

nagdadalaga / nagbibinata

g. Paghinuha kung ano ang magiging epekto sa kanya bilang

nagdadalaga / nagbibinata kung di niya nagagampanan ang kanyang

mga tungkulin sa bawat gampanin

h. Pagtukoy sa mga bagay na dapat niyang pagbutihin sa pagtupad niya

ng mga tungkulin sa bawat gampanin

i. Paggawa ng Plano ng Maayos na Pagtupad ng mga Tungkulin Bilang

Nagdadalaga / Nagbibinata

j. Pagsulat ng pagninilay sa (a) mga dapat niyang paunlarin sa

pagtupad ng kanyang mga tungkulin bilang isang kabataan at (b) ang

mga taong makatutulong sa kanya sa bagay na ito.

k. Pagsasagawa ng Plano ng Maayos na Pagtupad ng mga Tungkulin

Bilang Nagdadalaga / Nagbibinata


Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 91-92. Isa-sahin ang mga

layuning pampagkatuto para sa Modyul 4 na nasa loob ng kahon.

Itanong: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?

Sa modyul na ito, inaasahang malilinang sa iyo ang sumusunod na kaalaman, kakayahan at pag-unawa:

a. Natutukoy ang mga tungkulin sa bawat gampanin bilang

nagdadalaga / nagbibinata

b. Natataya ang mga kilos tungo sa maayos na pagtupad ng

sariling mga tungkulin bilang nagdadalaga / nagbibinata

c. Napatutunayan na ang pag-unawa ng kabataan sa

kanyang mga tungkulin sa sarili, bilang anak o kapatid,

mag-aaral, mamamayan, mananampalataya, kostumer ng

media at bilang tagapangalaga ng kalikasan, ay isang

paraan upang maging mapanagutan bilang paghahanda

sa susunod na yugto ng buhay.

d. Naisasagawa ang mga kilos tungo sa maayos na

pagtupad ng kanyang mga tungkulin bilang nagdadalaga /

nagbibinata

Narito ang mga pamantayan ng pagtataya ng output mo sa

letrang b :

a. Malinaw ang mga tinukoy na kilos tungo sa maayos na

pagtupad ng mga tungkulin bilang

nagdadalaga/nagbibinata

b. May limang paraan ng maayos na pagtupad ng mga

tungkulin sa bawat gampanin

c. Angkop ang bawat paraan ng pagtupad ng mga tungkulin

sa bawat gampanin

d. Makatotohanan ang mga paraan ng pagtupad ng tungkulin

42

Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha.

Ipataas ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang

mga ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha

ng 5 hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang kabuuang bilang.

Gayundin ang gawin para sa 0 hanggang 4 na puntos.

Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor na 10,

maaaring dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.


Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 92-95. Bigyan ng sapat na

panahon ang mga mag-aaral upang gawin ito. Pagkatapos, hayaang markahan

ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang susi sa pagmamarka sa

Annex 1. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa

pagmamarka.

Maaaring gawing gawaing-bahay ang ilang gawain sa mga bahaging






Paunang Pagtataya

Basahin at unawain ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang letra ng pinakaangkop na sagot sa

kuwaderno. 1. Ang sumusunod ay mga pangunahing tungkulin ng isang nagdadalaga/nagbibinata sa

kanyang sarili maliban sa:

a. Makabuluhang Paggamit ng mga Hilig

b. Paghahanda para sa pagbuo ng makabuluhang relasyon sa hinaharap

c. Pagpapaunlad ng Talento at Kakayahan at Wastong Paggamit ng mga ito

d. Pagharap at Wastong Pamamahala sa mga Pagbabago sa Yugto ng

Pagdadalaga/Pagbibinata

2. ”Walang sinuman ang nabubuhay para sa sarili lamang. Walang sinuman ang namamatay,

para sa sarili lamang”. Ano ang pinakaangkop na pakahulugan sa katagang ito?

a. Ang lahat ng tao ay may pananagutan sa kanyang sarili at sa kanyang kapwa.

b. Ang tao ay nabubuhay hindi para sa kanyang sarili kundi para sa kanyang kapwa.

c. Mabubuhay nang matiwasay ang isang tao kung ipauubaya ng tao ang kanyang sarili

para sa kanyang kapwa.

d. Hanggang sa huling yugto ng buhay ng tao, mahalagang suriin ang kanyang sarili sa

kanyang kakayahang makipagkapwa.

43



Mga Hakbang:

1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga

mag-aaral sa pahina 83-84.

2. Ipabasa ang Panuto at saka itanong: Mayroon bang kailangang linawin sa

Panuto?

3. Ipagawa ang gawain. Bigyan sila ng 15 minuto para sa gawaing ito.

4. Matapos ang 15 minuto ay ipabilang sa kanila ang mga tsek na kanilang

nailagay sa bawat tungkulin. Gabayan silang alamin kung ano ang antas ng

kanilang pagtupad sa tungkulin gamit ang interpretasyon na nasa pahina 85.

5. Matapos maibigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na gawin ito,

tawagin ang ilan sa kanila upang ibahagi ang resulta ng kanilang pagtataya.

6. Pagkatapos, pasagutan sa kanila ang mga tanong na nasa pahina 85.

Ang bahaging ito ang magbibigay ng interpretasyon sa nakuhang kabuuang marka ng mga

mag-aaral.

44

7. Iugnay ang sagot ng mag-aaral sa mga tanong sa susunod na gawain.

Sabihin: Patuloy nating tayain ang iyong kakayahang tumupad sa iyong

tungkulin sa pamamagitan ng mga speech balloon na nasa Gawain 2.

Gawain 2

1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto sa Gawain 2 sa pahina 97. Itanong:

Naunawaan ba ang Panuto?

2. Bigyan sila ng 15 minuto upang sagutan ang gawain. (pahina 85-88)

3. Pagkatapos, tumawag ng ilang mag-aaral na magbabahagi ng kanilang

ginawa sa klase.

4. Pansinin na may nakalaang aytem para sa bawat isang gampanin na

tatalakayin sa klase. Matataya rin sa pamamagitan ng gawaing ito kung

saang gampanin mas naisasakatuparan ng mga mag-aaral ang kanilang

gampanin.

5. Pasagutan ang mga tanong na nasa pahina 88. Ipasulat ang kanilang sagot


Sabihin: Mahalagang maging tapat sa isusulat na tugon. Dito lamang

magkakaroon ng saysay ang Gawaing ito, na ang tunay na layunin ay tayahin ang kasalukuyang kakayahan sa pagtupad ng tungkulin. Ang magiging resulta ng Gawaing ito ay magagamit ninyong batayan kung ano pa ang mga dapat gawin at mga pagpapahalagang dapat taglayin upang mapagyaman ang kakayahan sa pagtupad ng tungkulin bilang nagdadalaga/nagbibinata.

Kumusta? Naging masaya ka ba sa sagot mo sa tseklist? Tingnan mong muli ang resulta ng iyong sagot at sagutin ang mga inihandang tanong sa ibaba.

1. Naging madali ba ang iyong pagsagot sa tseklist? Bakit? Bakit hindi?

2. Sa kabuuan, ano ang iyong naging pagtataya sa iyong kakayahan sa

pagtupad sa iyong mga tungkulin bilang nagdadalaga/nagbibinata?

3. Ano ang mahalagang aral na iyong nakuha mula sa gawain?

45

6. Matapos bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral ay tumawag ng

ilan upang magbahagi ng kanilang sagot. Pagyamanin ang pagtalakay sa

pamamagitan ng pagbabahaginan ng opinyon at pananaw.

B. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

Mga Hakbang

1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto para sa gawain sa bahaging

“Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa”. Tiyakin na

malinaw ang Panuto sa lahat. Maging bukas sa mga paglilinaw.

2. Ibigay ang gawain bilang takda ngunit kailangan ng patunay sa pagsasagawa

ng panayam. Maaaring larawan, tape recorder o video.

3. Ilapat sa graphic organizer na nasa pahina 89 ang nakuha mula sa panayam.

Kumusta ang iyong mga sagot sa bawat sitwasyon? Subukin naming sagutin ang mga kasunod na tanong. Isulat ang iyong sagot sa iyong kuwaderno.

1. Naharap ka nab a sa mga sitwasyong nabanggit?

a. Kung oo, naging madali ba ang paninindigan mo na maisakatuparan ang iyong tungkulin?

b. Kung hindi pa, ano ang maitutulong sa iyo ng pagganap sa mga tungkulin bilang isang kabataan?

2. Ano ang magiging epekto sa iyong sarili kung hindi mo tutuparin ang iba’t ibang tungkulin? Iapliwanag.

3. Paano mapaunlad ng mga tungkuling ito ang iyong sarili bilang nagdadalaga/nagbibinata?

4. Bakit nararapat nag awing positibo ang pagtingin sa mga tungkulin?

5. Ano-ano ang mga kinakailangan mong pagpapahalaga na makatulong sa iyo upang magampanan nang mapanagutan ang iyong mga tungkulin bilang nagdadalaga/nagbibinata?

46

4. Maaari nila itong ipasulat sa kalahati ng kartolina. Magagamit ito bilang

paalala sa mga mag-aaral sa mga inaasahan ng mahahalagang tao sa

lipunan na isasakatuparan nilang tungkulin bilang nagdadalaga/nagbibinata.

5. Ipabahagi sa klase ang ilan sa mga gawain ng mga mag-aaral. Ipaskil sa

pisara ang kanilang output upang makita ng mga kapwa mag-aaral.

6. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang tanong sa pahina 101-102.

C. PAGPAPALALIM

1. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 89-96. Pagkatapos, pangkatin

ang mga mag-aaral. Tiyaking hindi hihigit sa sampu ang bilang ng kasapi sa

pangkat. Hayaang magtalaga ang mga mag-aaral ng lider at tagapag-ulat.

2. Bigyan ng activity card, Manila paper at pentel pen ang bawat pangkat.

Activity Cards



Activity Card 1

Panuto: Gamit ang overlapping concepts graphic organizer, tukuyin at isa-isahiin ang mga konseptong nabasa mula sa pahina 102-105, bilang 1 hanggang 3. Sa ibaba ng graphic organizer, isulat ang maikling paglalagom ng mga konseptong nabasa.



Activity Card 2

Panuto: Gamit ang idea web graphic organizer, tukuyin at isa-isahiin ang mga konseptong nabasa mula sa pahina 105 – 108, bilang 4 hanggang 6. Sa ibaba ng graphic organizer, isulat ang maikling paglalagom ng mga konseptong nabasa.

Oras na ilalaan sa gawain: 15 minuto.


47

Paalala: Maaaring makakuha ng magkatulad na activity card ang ilang pangkat.

Maaaring gawing dalawang kopya ang mga Activity Cards upang dalawang

magkaibang interpretasyon ang maibahagi sa klase.


4. Matapos ng mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang


5. Atasan ang ilang mag-aaral na buuin at pagtibayin ang mga konseptong

tinalakay.

Tayahin ang Iyong Pag-unawa

1. Pasagutan ang mga tanong sa bahaging “Tayahin ang Iyong Pag-unawa” sa

pahina 97. Bigyan sila ng 5 minuto upang gawin ito. Ipasulat sa kanilang

kuwaderno ang mga sagot.

2. Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replika ng graphic organizer sa pahina 97.

Basahin ang tanong: Ano ang iyong naunawaang mahalagang konsepto sa

aralin? Pasagutan ang tanong na ito gamit ang graphic organizer.

Activity Card 3

Panuto: Gamit ang organizational outline graphic organizer, tukuyin at isa-isahiin ang mga konseptong nabasa mula sa pahina 108 – 110, bilang 7 hanggang 8. Sa ibaba ng graphic organizer, isulat ang maikling paglalagom ng mga konseptong nabasa.



Ang

pag-u

naw

a n

g k

aba

taan s

a k

anila

ng

tun

gkulin

sa

ay isa

ng p

ara

an u

pa

ng

_________________________________________________________________

______

Paghinuha ng Batayang Konsepto

Panuto: Ano ang iyong naunawaang mahalagang konsepto sa aralin?

Sagutin ito gamit ang graphic organizer sa ibaba.

48

Tumawag ng ilang mag-aaral upang punan ang graphic organizer sa pisara.

Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng nakapaskil na mga output

ng bawat pangkat na graphic organizer. Piliin ang konseptong pinakamalapit sa

Batayang Konsepto na nasa kahon sa ibaba:

D. PAGSASABUHAY

Pagganap

1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Pansariling Plano ng Maayos na Pagtupad

ng mga Tungkulin Bilang Kabataan.

2. Ipaliwanag na: (a) magsisilbi itong gabay sa pagganap ng iyong mga

tungkulin bilang kabataan.(b) magsisilbi din itong pagtatalaga sa iyong sarili

tungo sa maayos na pagganap ng bawat tungkulin.

Pagninilay

1. Pasulatin ng pagninilay ang mga mag-aaral tungkol sa:

a. Mga dapat nilang paunlarin sa pagtupad ng kanilang mga tungkulin

bilang isang kabataan at;

b. Mga taong makatutulong sa kanila sa mga bagay na ito.

2. Ipaskil sa pisara ang katulad na pormat na nasa pahina 99.

Ang pag-unawa ng kabataan sa kanyang mga tungkulin sa sarili, bilang anak o kapatid, mag-aaral, mamamayan, mananampalataya, konsiyumer ng media at bilang tagapangalaga ng kalikasan ay isang paraan upang maging mapanagutan bilang paghahanda sa susunod na yugto ng buhay.

Pagganap Gumawa ng Pansariling Plano ng Maayos na Pagtupad ng mga Tungkulin Bilang Kabataan. Magsisilbi itong gabay sa pagganap ng iyong mga tungkulin bilang kabataan. Magsisilbi rin itong pagtatalaga sa iyong sarili tungo sa maayos na pagganap ng bawat tungkulin:

a. Sa sarili

b. Bilang anak

c. Bilang kapatid

d. BIlang mag-aaral

e. Bilang mamamayan

f. Bilang mananampalataya

g. Bilang konsiyumer ng media

h. Bilang tagapangalaga ng kalikasan

49

Pagsasabuhay

9. Ipagawa sa mga mag-aaral ang “Pansariling Plano ng Maayos na Pagtupad

ng mga Tungkulin Bilang Kabataan” sa bahaging Pagsasabuhay sa pahina

99.

10. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto. Pagkatapos, sabihin: Mayroon bang


11. Makatutulong kung magpapaskil ng katulad na halimbawa na nasa Modyul.

Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na basahin ang halimbawa na nasa

pisara.

12. Matapos ang panahong ibinigay sa mga

mag-aaral ay tumawag ng ilan na

magbabahagi ng kanilang ginawa sa

harap ng klase.

13. Atasan ang mga mag-aaral na

magbigay ng mga patunay sa

pagsasagawa ng gawain. Maaaring

larawan o video habang isinasagawa

ang panayam.

Paalala: Magtalaga ng kapareha ang bawat mag-aaral upang tiyaking nasusundan at natataya ang mga tala sa Tsart ng bawat mag-aaral. Pagawin ang bawat isa ng ulat ng mga pagbabago sa mga kilos at gawi ng kamag-aral bunga ng pagsunod sa “Pansariling Plano ng Maayos na Pagtupad ng mga Tungkulin Bilang Kabataan”. Ipapasa ng mga mag-aaral ang kanilang journal. Basahin ang kanilang pagninilay at mamarkahan ito gamit ang pamantaya sa Annex 2.

Tungkulin

Pamamaraan ng maayos na

pagtupad ng tungkulin

Lu

nes

Mart

es

Miy

erk

ule

s

Hu

web

es

Biy

ern

es

Sab

ad

o

Lin

gg

o

Halimbawa: Sa sarili

Palaging

pananatilihing

malusog ang

pangangatawan

Kakain ng

masusustansiyang pagkain sa lahat ng

pagkakataon

50

Plano ng Pagtuturo

Modyul 5: ISIP AT KILOS-LOOB

I. MGA LAYUNIN




unawa sa mga konsepto tungkol sa isip

at kilos-loob.

Naisasagawa ang mga pasyang

patungo sa katotohanan at kabutihan

batay sa mga konsepto tungkol sa isip

at kilos-loob.

Batayang Konsepto:

Ang isip at kilos-loob ang nagpapabukod-tangi sa tao.


1.1 Maagapan ang mga magiging kahirapan at magabayan ang mga mag-

aaral sa pag- unawa sa sumusunod na paksa:

Isip at Kilos-loob

a. Ang Gamit ng Isip at Kilos-loob

b. Ang Tunguhin ng Isip at Kilos-loob

c. Ang Paglinang ng Isip at Kilos-loob

d. Ang Isip at Kilos-loob ang Nagpapabukod-tangi sa Tao


Pagtukoy sa pagkakaiba ng tao sa ibang nilikhang may buhay

Pagsusuri ng sariling paraan ng paggamit ng isip at kilos-loob

Paghinuha na ang gamit ng isip ay ang pag-unawa tungo sa

katotohanan at ang gamit ng kilos-loob ay ang pagkilos o paggawa

tungo sa kabutihan

Pagpapakita ng pasya o kilos patungo sa paglinang ng isip at kilos-

loob

Pagsulat ng pagninilay tungkol sa pagkakaroon ng tao ng isip at kilos-

loob at natuklasang katotohanan at kabutihan ng mapanagutang

paggamit ng mga ito

Pagsasagawa ng paraan ng pagsasabuhay upang maging tugma ang

isip at kilos-loob at magampanan ng mga ito ang paghanap sa

katotohanan at paggawa ng kabutihan

51





binasa?


Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 101 - 103.

Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang

susi sa pagmamarka sa Annex 1.

Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa pagmamarka.

Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas ang

kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga ito. Itala

sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha ng 5

hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang kabuuang bilang.

Gayun rin ang gawin para sa 0 hanggang 4 na puntos.

Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na

kaalaman, kakayahan at pag-unawa:

a. Nasusuri ang gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob

b. Nasusuri ang isang pasyang ginawa batay sa gamit at tunguhin ng isip at

kilos-loob

c. Naipaliliwanag na ang isip at kilos-loob ang nagpapabukod-tangi sa tao

d. Nagagamit ang isip at kilos-loob sa paggawa ng pasya at kilos tungo sa

katotohanan at kabutihan

Narito ang mga pamantayan ng pagtataya ng output mo sa letrang d:

a. May malinaw na paglalahad ng mga pasya o kilos tungo sa katotohanan at

kabutihan

b. May paliwanag ang bawat pasya o kilos sa bawat sitwasyon

c. Binanggit ang gamit at tungkulin ng isip at kilos-loob sa bawat sitwasyon

May kalakip na mga paliwanag at patunay ng pagsasabuhay

52

Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor na 10, maaring

dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.



unawa para sa mga nakakuha ng 5-9 na puntos.

Ang mga nakakuha naman ng 0 hanggang 4 na puntos ay maaaring




Pag-uugnay sa Nakaraang Modyul

Sabihin:

Naunawaan mo sa nakaraang aralin ang tungkulin mo bilang

nagdadalaga/nagbibinata sa iyong sarili, sa iyong pamilya at sa pamayanan

na iyong kinabibilangan. Sa araling ito tutulungan kang maunawaan ang

kahalagahan ng paggamit ng iyong isip at kilos-loob upang magampanan ang

iyong mga tungkulin bilang isang nagdadalaga/nagbibinata. Magiging

malinaw din sa iyo kung ano ang tunguhin ng isip at kilos-loob na taglay mo.


Paalala:

Ihanda ang katulad sa tatlong larawang ito - halaman, hayop at tao bago ang pagtalakay ng araling ito.

Ipaskil ang mga larawan ng

halaman, hayop

at tao sa pisara.

Panuto: Masdan mo ang sumusunod na larawan. Sagutin ang mga tanong at nakatakdang gawain pagkatapos nito.

53

Pagkatapos na sagutan ng bawat mag-aaral ang mga tanong at punan

ang tsart, atasan silang magpangkat sa apat.

Ang tatlong pangkat ay tatawaging pangkat halaman, hayop at tao.

Samantalang ang ikaapat na pangkat ang gagawa ng paglalagom batay

sa impormasyong ibibigay ng tatlong pangkat.

Bigyan sila ng 15 minuto para sa gawaing ito. Pagkaraan ng 15 minuto

hayaang ipaskil at ipaliwanag ng tagaulat ang ginawa ng kanilang

pangkat.

Atasan din ang ikaapat na pangkat na ibigay ang kanilang paglalagom

batay sa impormasyong ibinigay ng tatlong pangkat. Maaaring gawing

gabay ang mga tanong sa ibaba ng tsart sa pahina 104.

Itanong ang

mga

katanungang ito

sa pahina 105

para sa

talakayan.

Isulat ang sipi ng mga tanong na ito sa isang manila paper at ipaskil sa pisara upang makita ng mga mag-aaral. Iguhit din ang tsart na ito sa pisara.

Sabihin ito sa mga mag-aaral

Gumawa ng kapareho nitong larawan. Ipaskil ito sa pisara bago ang pagtalakay.

54

B. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

Atasan ang klase na magpangkat sa lima. Sabihin: Ang bawat pangkat ay

bibigyan ng isang sitwasyon na kailangan ng masusing pag-iisip upang

makabuo ng isang pagpapasya.

Pag-aaralan ng bawat kasapi ng pangkat ang sitwasyon saka sila bubuo

ng pagpapasya. Ipakikita ang sitwasyon at pasya sa klase sa

pamamagitan ng pagsasatao nito.

Hayaang magtakda ang mga mag-aaral ng pamantayan kung paano nila

mamarkahan ang presentasyon ng bawat pangkat.

Paglilinaw: ang unang speech baloon ay ang iisipin at ang ikalawang

speech baloon ay ang gagawin.

Pagkatapos ng presentasyon ng bawat pangkat, talakayin ang tugon ng

mga mag-aaral sa mga tanong sa pahina 108.

Paalala:

Kailangang ihanda ang sipi ng mga sitwasyong ito para sa mga mag-aaral. Ibigay ito bilang takdang-aralin.

Panuto:

Pag-aralan ang sumusunod na situwasyon. Bilang isang nagdadalaga at nagbibinata, ano ang iyong iisipin at gagawin sa mga mga situwasyong ito. Gamit ang ilustrasyon ng angkop na speech balloon, isulat sa iyong kuwaderno ang iyong iisipin at gagawin sa bawat situwasyon.

55

C. PAGPAPALALIM

Kung kinakailangan,

ipabasa ang kabuuang

sanaysay sa pahina

109-112. Bigyan ang

mga mag-aaral ng 15


Matapos ang 15 minuto

pangkatin ang mga

mag-aaral sa anim o

depende sa bilang ng

mga mag-aaral.

Hayaang magtalaga

sila ng lider, tagasulat

at tagaulat.

Ibigay ang bahaging ito

ng babasahin sa

Panuto: Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-aaral. Gawing takdang aralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin sila ng tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas mainam ang pagtsetsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang maramdaman ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing-bahay. Mahalagang mabasa at makapagtala sila bago ang pagtatalakay

upang handa sila sa gawain sa klase.

Mga Tanong:

Isulat sa kuwaderno ang sagot.

1. Tugma ba ang iyong sinulat na iisipin at gagawin sa bawat sitwasyon? Ipaliwanag ang iyong sagot. _______________________________________________________________________________________________

2. Ang iyong dapat na iniisip ay lagi bang tugma sa iyong ginagawa? Ipaliwanag. ______________________________________________________________________________________________________________________

3. Bakit may pagkakataong tama at wasto ang naiisip mong gawin subalit hindi ito ang iyong ginagawa? ______________________________________________________________________________________________________________________

4. Kapag naisip mong hindi tama ang iyong ginawa, binabago mo ba ito? Bakit oo? Bakit hindi? _________________________________________________________________________________________________________________

5. Paano mo mapangangatawanang gawin ang mga mabuting bagay na iyong iniisip? ______________________________________________________________________________________________________________________

56

pahina 109-110 sa unang pangkat. Atasan silang ipaliwanag ang konseptong

kanilang naunawaan mula sa kanilang binasa. Hayaan silang gumamit ng

graphic organizer sa paggawa nito.

Atasan ang mga mag-aaral na kabilang sa ikalawang pangkat na talakayin

ang mga konseptong nakapaloob sa babasahin sa pahina 110-111. Hikayatin

na gumamit sila ng graphic organizer sa pagsasagawa nito.

Ang pahina 111 ng babasahin ay ipatatalakay sa pangkat 3.

Ang ikaapat na pangkat ang gagawa ng pagbubuod batay sa huling bahagi

ng babasahin

Ipapaskil ang mga output ng bawat pangkat sa pisara at ipaulat ito.

Matapos ang mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang


Pasagutan ang tayahin natin ang iyong pag-unawa. Bigyan sila ng 5 minuto

upang gawin ito.

Magpaskil o gumuhit sa pisara ng

replica ng graphic organizer.

Tumawag ng ilang mag-aaral

upang punan ang graphic

organizer. Ipasulat sa mag-aaral

ang nabuong konsepto sa

patlang ng nakapaskil na graphic

organizer.

Ibigay ang tamang sagot.

Ipaskil o isulat sa pisara ang

mga tanong na ito na

matatagpuan sa pahina 112.

57

D. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO

Ipaliwanag sa bahaging ito ang dapat gawin ng mga mag-aaral.

Pagganap

Atasan ang mga mag-aaral na pagnilayan ang kanilang mga natuklasan sa

sarili kaugnay ng paggamit nila ng kanilang isip at kilos-loob.

Ang tao ay natatanging nilalang dahil siya ay may: Isip na nakaaalam Kilos-loob na nagpapasya/pumipili

Ang gamit ng isip ay umunawa Ang gamit ng kilos-loob ay kumilos o gumawa Ang tunguhin ng isip ay katotohanan Ang tunguhin ng kilos-loob ay kabutihan Kaya, nararapat na sanayin, paunlarin, at gawing ganap ang isip at kilos-loob

upang mabigyan ng halaga ang kakayahang ito ng tao.

Paalala: Ang bahaging ito ay maaaring ipagawa bilang takdang aralin

subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan na magagampanan nila sa bahaging ito.

PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO

Ngayon na ganap mo nang naunawaan hindi lamang ang gamit ng isip at kilos-loob kung hindi pati na ang tunguhin nito, mahalagang suriin kung tugma ba ang iyong ikinikilos o ginagawa sa kakayahang taglay mo?

Pagganap

Panuto: Bilang indibidwal na may isip at kilos-loob may tungkuling nakaatang sa iyo na dapat mong isabuhay. Suriin mo ang iyong sarili kung alam mo ang mga ito at kung tugma ang kilos mo sa iyong kaalaman.

Nakatala ang ilang tungkulin ng isang kabataang katulad mo. Suriin mo kung alam mo ang mga ito sa pamamagitan ng paglalagay ng simbolong tsek () o ekis (×) sa tapat nito. Suriin din kung ginagawa mo ito sa pamamagitan ng paglalagay ng parehong simbolo. Gabay mo ang halimbawang ibinigay.

58

Ipapasa sa mga mag-aaral ang kanilang journal o reflection notebook upang

mabasa ang ginawa nilang pagninilay at markahan ito gamit ang rubric sa

Annex 2.

Pagsasabuhay

Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagsasabuhay sa pahina 116. Ipaliwanag

ang panuto kung paano ito gagawin. Magbigay ng paglilinaw kung

kinakailangan.

59

Plano ng Pagtuturo

Modyul 6: KAUGNAYAN NG KONSIYENSIYA

SA LIKAS NA BATAS-MORAL

I. MGA LAYUNIN




unawa sa mga konsepto tungkol

konsiyensiya at Likas na Batas-moral

Natataya ang kanyang mga kilos o

pasya batay sa dinidikta ng tamang

konsiyensiya

BatayangKonsepto:

Ang Likas na Batas-Moral ang pinagbabatayan ng paghuhusga ng

konsiyensiya na gawin ang mabuti at iwasan ang masama sapagkat may

kamalayan at kalayaan ang pagtungo sa KABUTIHAN.


1.1. Maagapan ang magiging kahirapan at magabayan ang mga mag-

aaral sa pag- unawa sa mga sumusunod na paksa:

Kaugnayan ng Konsiyensiya sa Likas na Batas-Moral

a. Ang Kahulugan ng Konsensya

b. Mga Uri ng Konsensya

c. Gamit ng Konsiyensiya

d. Ang Likas na Batas-Moral ay Natatangi sa Tao

e. Ang Unang Prinsipyo ng Likas na Batas-moral

f. Mga Katangian ng Likas na Batas-moral

g. Ang Kaugnayan ng Konsensya sa Likas na Batas-moral

h. Ang Kahalagahan ng Konsensya Bilang Bahagi ng Pagkatao

1.2. Malinang ang sumusunod na kasanayan sa mga mag-aaral:

Pagpatunay ng kaugnayan ng konsiyensiya sa Likas na Batas-

Moral

Pagtukoy ng mabuti at masama sa kongkretong sitwasyon

Paggawa ng kontrata ng pagbabago tungo sa

pagpapaunlad ng pasya at kilos

Pagbatay ng konsiyensiya sa Likas na Batas-Moral

60

Paunang Pagtataya

1. Lumaki si John Lloyd sa isang pamilyang relihiyoso. Habang siya ay lumalaki at

nagkakaisip, nakikita niya ang maraming pagkakataon na kailangan niyang maging

matatag laban sa tuksong gumawa ng masama. Dahil dito, madalas siyang

sumasangguni sa maraming mahahalagang aklat na magtuturo sa kanya ng mga

batayan sa pamimili ng tama at mabuti. Anong pamamaraan sa paglinang ng

konsiyensiya ang inilalapat ni John Lloyd.

a. Sanayin ang sarili na pinakikinggan at sinusunod ang konsiyensiya

b. Ipagpaliban muna ang pasya o kilos kung may pag-aalinlangan at agam-

agam.

c. Isabuhay ang mga moral na alituntunin. Nalilinang ang konsiyensiya sa

pamamagitan ng pagsasabuhay ayon sa tamang alituntunin

d. Pag-aralan ang mga moral na alituntunin upang maging sensitibo ang

konsiyensiya sa pagkilala sa mabuti at masama.





binasa?


Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 120-121.

Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit

ang susi sa pagmamarka sa Annex 1.

Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa

pagmamarka. Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang

nakuha. Ipataas ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at

bilangin ang mga ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang

kamay ng nakakuha ng 5 hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa

pisara ang kabuuang bilang. Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4

na puntos.

Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman,

kakayahan at pag-unawa:

e. Natutukoy na ang Likas na Batas-Moral ay natatangi sa tao dahil ang pagtungo sa

kabutihan ay may kamalayan at kalayaan. Ang unang prinsipyo nito ay likas sa tao na dapat

gawin ang mabuti at iwasan ang masama

f. Nailalapat ang wastong paraan upang baguhin ang mga pasya at kilos na taliwas sa unang

prinsipyo ng Likas na Batas-Moral

g. Nahihinuha na nalalaman agad ng tao ang mabuti at masama sa kongkretong sitwasyon

batay sa sinasabi ng konsiyensiya. Ito ang Likas na Batas-Moral na itinanim ng Diyos sa

isip at puso ng tao

h. Nakabubuo ng mga hakbang upang mapaunlad ang mga pasya at kilos na ginagawa araw-

araw

61

Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor

na 10, maaring dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.

Maaaring gawing gawaing-bahay ang ilang mga gawain sa mga

bahaging Pagtuklas sa Dating Kaalaman at Paglinang ng mga

Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa para sa mga nakakuha ng 5-9 na

puntos.

Ang mga nakakuha naman ng 0 hanggang 4 na puntos ay

maaaring mangailangan ng karagdagang gawain sa bahaging Paglinang

ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa.



Sabihin:

Sa nakaraang aralin naunawaan mo ang kahalagahan ng paggamit ng iyong

isip at kilos-loob upang magampanan ang iyong mga tungkulin bilang isang

nagdadalaga/nagbibinata. Naging malinaw din sa iyo kung ano ang tunguhin ng

isip at kilos-loob na taglay mo. Sa araling ito, mauunawaan mo ang tungkol sa

isa pang mahalagang bahagi ng iyong pagkatao – ang iyong konsiyensiya. Bakit

mo sasanayin ang iyong sarili na maging sensitibo sa paggamit nito.

E. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Paalala:

Ipahanda ang pagsasatao ng sitwasyong ito.

a) Atasan ang tatlong mag-aaral na gaganap sa tatlong katauhan: una, bilang mag-aaral, ikalawa, katauhan na nasa kanan na may halo sa ulo; ikatlo, katauhan na nasa kaliwa na may sungay, na isatao ang sitwasyon.

b) Kukumbinsihin ng dalawang katauhan na nasa kaliwa at kanan ang mag-aaral ng dapat niyang maging pasya.

c) Gagawa ng pasya ang mag-aaral. Pipili siya kung sino sa dalawang katauhan ang kanyang pakikinggan.

62

Tanungin ang mag-aaral na nagsatao:

a. Nahirapan ka bang pumili?

b. Saan mo ibinatay ang iyong pasya?

c. Paano naapektuhan ng dalawang katauhan ang iyong pagpapasya?

Pagkatapos ng pagsasatao ipagawa ang bahaging ito sa mga mag-aaral

(Gumawa ng replika upang ipaskil sa pisara)

Ipaskil ito bilang

paksa ng gagawing pagsasatao at

gagawan ng pasya

Panuto: Tuklasin mo ang paraan ng iyong gagawing pagpili sa

sitwasyong ito. Pag-aralan ang case study sa ibaba. Ano ang iyong

gagawin kung ikaw ay nahaharap sa ganitong sitwasyon? Piliin ang

iyong gagawin sa apat na pagpipilian at sagutin ang mga tanong

pagkatapos. Gawin ito sa iyong kuwaderno.

63

Pagkatapos itong gawin ng bawat mag-aaral, atasan sila na maghanap

ng kapareha upang ibahagi ang kanilang ginawa at paghambingin ang

kanilang naging sagot.

Tumawag ng apat na mag-aaral na sasagot sa pisara.

Bigyan sila ng 10 minuto para gawin ito.

Pagkalipas ng 10 minuto tumawag ng ilang mag-aaral upang ibahagi sa

klase ang kanilang ginawa.

F. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

Paalala:

Atasan ang mga mag-aaral na balikan sa alaala ang isang karanasan na

naramdaman ang impluwensiya ng konsiyensiya sa ginawang pagpapasya.

Bigyang punto ang pangyayari, pinakinggan ba o binale-wala ang konsiyensiya,

ano ang naging damdamin, ano ang naging epekto at ano ang natutuhan sa

pangyayari.

Ipagawa ang bahaging ito sa bawat mag-aaral sa kanilang kuwaderno.

Muling balikan ang sitwasyon at ang apat na pagpipilian sa ilustrasyon sa itaas, ano ang iyong gagawin kung ikaw ang nasa ganitong kalagayan? Alin sa apat na kilos ang iyong pipiliing gawin? Ipaliwanag.

64

Pinagmulan ng nahinuha

kong kahulugan ng konsiyensiya

Paano ko naging gabay

ang aking konsiyensiya

Natuklasan tungkol sa

konsiyensiya batay sa

karanasan Mabisa bang gabay ang

aking konsiyensiya

Ipaliwanag ang bahaging ito sa klase bilang pasimula ng gawaing ito.

Atasan ang mga mag-aaral na pumunta sa pisara at sumulat ng mga

salita na maaaring ikabit sa salitang konsiyensiya para sa word

association.Hikayatin silang isulat ang kanilang mga nalalaman.

Pagkatapos nilang magsulat, tumawag ng ilang mag-aaral upang

ipaliwanag ang mga salita, parirala o kahulugan ng salitang konsiyensiya

na isinulat sa pisara.

Atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng pangkat na may limang kasapi.

Ipagawa ang pagbabahagi ng isang karanasan tungkol sa konsiyensiya.

Mga Tanong:

1. Saan nagmula ang pananw mo ukol sa konsensiya?

2. Batay sa naging karanasan, ano ang natuklasan mo tungkol sa

konsensiya?

3. Paano ka nagabayan ng konsensiya sa mga pasya at kilos mo?

4. Mabisa bang gabay ang konsensiyang taglay mo? Patunayan.

KONSIYENSIYA

Halimbawa:

Gabay sa pagkilala ng

mabuti at masama

Ipaskil o iguhit ito sa pisara.

Ipagawa ang pagpapasulat sa journal kaugnay ng kanilang mga natuklasan tungkol sa konsiyensiya

65

Ipagawa ang gawaing ito bilang pagsubok sa kanilang gagawing

pagpapasya sa bawat kaso

Ipawasto ang kanilang naging sagot batay sa susi sa pagwawasto sa

Annex 1

G. PAGPAPALALIM

Panuto:

Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-aaral. Gawing takdang-aralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin sila ng tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas mainam ang pagtsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang maramdaman ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing bahay.

Mahalagang mabasa at makapagtala sila bago ang pagtatalakay upang handa sila sa gawain sa klase.

Pag-isipan at sagutin mo ang tanong na ito:

1. Saan ibinabatay ng iyong konsensiya ang kaniyang paghuhusga kung tama o mali ang isang kilos?

2. Paano ka nakasisigurong tama ang paghuhusga nito?

66

Kung kinakailangan, ipabasa ang kabuuang sanaysay sa pahina 127-131.

Bigyan ang mga mag-aaral ng 15 minuto upang gawin ito. Matapos ang 15

minuto pangkatin ang mga mag-aaral sa anim na pangkat o depende sa

bilang ng mga mag-aaral. Hayaang magtalaga sila ng lider, tagasulat at taga-

ulat.

Ibigay ang bahaging ito ng babasahin sa pahina 127-128 sa unang pangkat.

Atasan silang ipaliwanag ang konseptong kanilang naunawaan mula sa

kanilang binasa. Hayaan silang gumamit ng graphic organizer sa paggawa

nito.




67





upang gawin ito.

Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replika ng graphic organizer.


Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa patlang ng nakapaskil na

graphic organizer.


Ipaskil o isulat sa pisara ang

mga tanong na ito na

matatagpuan sa pahina 18.

68

Ipaliwanag sa bahaging ito ang dapat gawin ng mga mag-aaral.

Pagganap


subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan na magagampanan nila sa bahaging ito.

Sa bahaging ito magsisimula ang pagganap

69

Pagninilay

Atasan ang mga mag-aaral na pagnilayan ang kanilang mga natuklasan

kaugnay ng kaugnayan ng konsiyensiya sa Likas na Batas-moral.

Ipapasa sa mga mag-aaral ang kanilang journal o reflection notebook

upang mabasa ang ginawa nilang pagninilay at markahan ito gamit ang

rubric sa Annex 2.

Pagsasabuhay

Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagsasabuhay sa pahina 135-136.

Ipaliwanag ang panuto kung paano ito gagawin. Magbigay ng paglilinaw

kung kinakailangan.

70

Plano ng Pagtuturo

Modyul 7: KALAYAAN

IV. MGA LAYUNIN




unawa sa mga konsepto tungkol

kalayaan

Naipamamalas ang kalayaan sa

pagtupad ng kaniyang mga tungkulin

bilang nagdadalaga/nagbibinata.

Batayang Konsepto:

Likas sa tao ang malayang pagpili sa mabuti o masama ngunit ang

kalayaan ay may kakambal na pananagutan para sa kabutihan.


1.1 . Maagapan ang mga magiging kahirapan at magabayan ang mga

mag-aaral sa pag- unawa sa mga sumusunod na paksa:

Kaugnayan ng Konsiyensiya sa Likas na Batas-Moral

a. Ang Kahulugan ng Kalayaan

b. Mga Indikasyon ng Pagkakaroon o Kawalan ng Kalayaan

c. Mga Uri ng Kalayaan

d. Kaugnayan ng Kalayaan sa Likas na Batas-moral

e. Kahulugan ng tunay na kalayaan

1.2. Malinang ang sumusunod na kasanayan sa mga mag-aaral:

Pagpatunay ng kaugnayan ng kalayaan sa Likas na Batas-Moral

Pagpapaliwanag ng kahulugan ng kalayaan

Pagtukoy ng mga indikasyon ng kalayaan o kawalan

nito

Pagsuri ng sariling pagkaunawa sa kalayaan

Pangangatwiran kung bakit hindi tunay na malaya ang

mga taong nakapiit sa sariling bisyo, maling

pananaw, magulong buhay

Pagpapaunlad ng sarili gamit ang kalayaan





binasa?

71

V. PAUNANG PAGTATAYA





Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas ang

kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga ito. Itala

sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha ng 5


Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4 puntos.


maaring dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.

Maaring gawing gawaing-bahay ang ilang mga gawain sa mga bahaging

Pagtuklas sa Dating Kaalaman at Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at

Pag-unawa para sa mga nakakuha ng 5-9 na puntos.


mangailangan ng karagdagang gawain sa bahaging Paglinang ng mga

Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa.

VI. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO


Sabihin:

Sa mga nakaraang aralin natuklasan mo ang mahahalagang

kakayahang bumubuo sa pagkatao ng tao katulad ng isip, kilos-loob at ang

konsiyensiya. Ang mga kakayahang ito ay lubos nating kalulugdan dahil sa

kalayaang ipinagkaloob din sa tao. Sa pamamagitan ng kalayaang taglay ng

72

tao nagagamit niya ang iba pang kakayahang taglay niya. Sa araling ito lubos

mong mauunwaan ang mahalagang papel ng kalayaan sa paghubog n gating

pagkatao.

H. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Ipagawa ito sa mga mag-aaral, ipaskil o isulat ang bahaging ito sa pisara

at ipagawa sa mga mag-aaral sa kanilang kuwaderno.

Paalala:

Tuklasin ang pagkakilala ng mga mag-aaral sa Genie. Saka ipagawa ang gawain sa bahaging pagtuklas ng dating kaalaman. Maaaring isatao ng mga mag-aaral ang usapan ng Genie at ng tao.

Ipaskil ito bilang paksa ng gagawing pagsasatao at gagawan ng pasya.

73

74

Bigyan sila ng 10 minuto para gawin ito.

Pagkalipas ng 10 minuto atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng dyad

upang pag-usapan ang kanilang ginawa.

Tumawag ng ilang mag-aaral upang ibahagi sa klase ang kanilang

ginawa.

I. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

Ipaliwanag ang bahaging ito sa klase bilang pasimula ng gawaing ito.

Paalala:

Maghanda ng katulad sa mga larawan sa pahina 144-145.

75

Hayaan silang muling balikan ang ginawa sa pisara. Hikayatin silang

palitan/ayusin ang mga nakadikit na larawan kung may nakitang dapat

ayusin.

Itanong sa mga mag-aaral ang mga katanungang ito bilang bahagi ng

pagtatalakayan.

Ayusin at ipaskil

ang mga

larawan sa

pisara.

Nagpapakita ng kawalan ng

kalayaan

Nagpapakita ng kalayaan

Tumawag ng ilang mag-aaral upang ihanay ang mga larawan kung nagpapakita ng kalayaan o nagpapakita ng

kawalan ng kalayaan.

76

Atasan ang mga mag-aaral na magpangkat na may 10 kasapi.

Papiliin sila ng kanilang lider, tagasulat at tagaulat.

Ibigay sa bawat pangkat ang Manila paper at pentel pen para sa

gawaing ito.

Atasan silang pag-aralan ang bawat sitwasyon at pag-usapan kung may

kalayaan o wala sa bawat sitwasyon. Ipasulat din ang patunay sa

kanilang sagot.

Bubuo ang bawat pangkat ng isang pasya.

Bigyan sila ng 15 minuto para sa pagtalakay ng pangkat at pagsasagawa

ng gawain.

Pagkatapos ng 15 minuto atasan silang ipaskil ang nagawa ng pangkat at

hayaan silang ipaliwanag ang kanilang ginawa.

Ipahambing ang naging sagot ng bawat pangkat. Pabigyan sila ng puna

sa kanilang naobserbahan.

Itanong sa mga mag-aaral ang nahinuhang kahulugan ng kalayaan batay

sa gawain.

Paalala:

Maghanda ng manila paper, pentel pen at masking tape para

sa bawat pangkat sa pagpapagawa ng gawaing ito.

77

PAGPAPALALIM

Kung

kinakailangan,

ipabasa ang

kabuuang

sanaysay sa

pahina 147-

150. Bigyan

ang mga mag-

aaral ng 15

minuto upang

gawin ito.

Matapos ang

15 minuto

pangkatin ang mga mag-aaral sa anim na pangkat o depende sa bilang

ng mga mag-aaral. Hayaang magtalaga sila ng lider, tagasulat at taga-

ulat.

Ibigay ang bahaging ito ng babasahin sa pahina 147 sa unang pangkat.


kanilang binasa. Hayaan silang gumamit ng graphic organizer sa

paggawa nito.

Panuto:

Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-aaral. Gawing takdangaralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin sila ng tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas

mainam ang pagtsetsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang maramdaman ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing bahay.

Mahalagang mabasa at makapagtala sila bago ang pagtatalakayan upang handa sila sa gawain sa klase.

78

Atasan ang mga mag-aaral na kabilang sa ikalawang pangkat na

talakayin ang mga konseptong nakapaloob sa babasahin sa pahina 148.

Hikayatin na gumamit sila ng graphic organizer sa pagsasagawa nito.

Ang pahina 149 ng babasahin ay ipatatalakay sa pangkat 3.



mga mahahalagang konseptong hindi naipaliwanag nang wasto at sapat.

79

Pasagutan ang tayahin natin ang iyong pag-unawa. Bigyan sila ng 5


Magpaskil o gumuhit sa pisara ng

replica ng graphic organizer.

Tumawag ng ilang mag-aaral upang

punan ang graphic organizer.

Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong

konsepto sa patlang ng nakapaskil

na graphic organizer.


J. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO

Ipaliwanag sa bahaging ito ang dapat gawin ng mga mag-aaral

Batayang Konsepto:

Likas sa tao ang malayang pagpili sa mabuti o masama ngunit ang

kalayaan ay may kakambal na pananagutan para sa kabutihan.

Paalala: Ang bahaging ito ay maaaring ipagawa bilang takdang

aralin subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang

inaasahan na magagampanan nila sa bahaging ito.

Ipaskil o isulat sa pisara ang mga tanong na ito na matatagpuan sa pahina 150.

80

Pagganap

Pagninilay

Atasan ang mga mag-aaral na pagnilayan ang kanilang mga natuklasan

tungkol

sa tunay na kahulugan ng kalayaan.

Sagutin ang mga tanong na: Ano ang nabago sa aking pananaw tungkol

sa kalayaan?

81

Paano ko maipakikita ang pagpapahalaga ko sa kalayaang taglay ko?

Ipagawa ito sa kanilang dyornal.

Ipapasa sa mga mag-aaral ang kanilang journal o reflection notebook

upang mabasa ang ginawa nilang pagninilay at markahan ito gamit ang

rubric sa Annex 2.

Pagsasabuhay



kung kinakailangan.

82

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 8: ANG DIGNIDAD NG TAO

IV. MGA LAYUNIN





dignidad ng tao.

Nakagagawa ng kongkretong paraan

upang ipakita ang paggalang at

pagmamalasakit sa mga taong kulang

ng oportunidad sa buhay

Batayang Konsepto

Ang paggalang sa dignidad ng tao ay ang nagsisilbing daan upang mahalin

ang kapwa tulad ng pagmamahal sa sarili at

Ang paggalang sa dignidad ng tao ay nagmumula sa pagiging pantay at

magkapareho nilang tao.

C. MGA LAYUNIN SA PAGTUTURO


paksa:

a. Ang Bawat Tao ay may Dignidad Anuman ang Kanyang Kalagayang

Panlipunan, Kulay, Lahi at Relihiyon.

b. Ang Paraan Upang Ipakita ang Pagkilala at Pagpapahalaga sa

Dignidad ng Isang Tao

c. Mga Paraan ng Paggalang sa Dignidad ng Tao

d. Mga Paraan Upang Mapaunlad ang Pakikitungo sa mga Taong

Itinuturing na Maliliit sa Lipunan

e. Mga Dahilan Bakit May Dignidad ang Tao


a. Pagsusuri sa mga paraan ng pakikitungo sa mga taong itinuturing na

maliliit sa lipunan

b. Pagsusuri sa pagkakaiba ng pakikitungo ng tao sa taong may

magkaibang katayuan sa buhay

c. Pagtukoy sa mga bagay na nararapat ibigay sa kapwa bilang patunay

ng paggalang sa kanilang dignidad

d. Pagsusuri sa mga sitwasyong nagpapakita ng pagyapak sa dignidad

ng tao

e. Pagkilala sa mga programa ng pamahalaan na nakapagpapaangat ng

dignidad bilang tao

f. Paglikha ng mga hakbang upang maging karapat-dapat sa

pagpapahalaga at paggalang ng kapwa

83

g. Pagsulat ng pagninilay ukol sa (a) natutuhan tungkol sa

pagpapahalaga sa dignidad ng kapwa, (b) mga paraan upang

mapaunlad ang pakikipag-ugnayan sa kapwa, (c) mga dapat na gawin

bilang isang taong may dignidad, at (d) mga bagay na dapat iwasang

gawin bilang taong may dignidad

h. Pagtulong sa isang kapamilya, kaibigan o kakilala na may mababang

pagtingin sa sarili upang maiangat ang kanyang konsepto ng sarili.

D. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO

Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 155. Isa-sahin ang mga

layuning pampagkatuto.


binasa?


1. Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 184-186. Bigyan ng sapat na

panahon ang mga mag-aaral upang gawin ito.

84

2. Pagkatapos, hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling

papel gamit ang susi sa pagmamarka sa Annex 1. Makatutulong din kung

isusulat ng guro sa pisara ang susi sa pagmamarka.



unawa para sa mga nakakuha ng 5-9 na puntos.





E. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Mga Hakbang:

8. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa

mga mag-aaral sa pahina 158-159.

9. Ipabasa ang Panuto at saka itanong: Mayroon bang kailangang linawin

sa Panuto?

Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas

ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga ito.

Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha ng 5


Gayundin ang gawin para sa 0 hanggang 4 puntos.



85

10. Makabubuti kung magpapaskil ng mga katulad na larawan sa pisara upang

magamit sa presentasyon ng mag-aaral ng kanilang sagot.

11. Ipagawa ang gawain sa loob ng 15 minuto.

12. Matapos maibigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na gawin ito,

tawagin ang ilan sa kanila upang ibahagi ang kanilang natapos na gawain.

13. Pagkatapos, pasagutan sa kanila ang tanong na nasa pahina 159.

14. Iugnay ang sagot ng mag-aaral sa mga tanong sa susunod na gawain.

Sabihin: Patuloy nating tayain ang iyong kakayahang tumupad sa iyong

tungkulin sa pamamagitan ng mga speech balloon na nasa Gawain 2.

Gawain 2

7. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto sa Gawain 2 sa pahina 159-160.

Itanong: Naunawaan ba ang Panuto?

8. Maglagay ng replika ng Venn Diagram na nasa modyul sa pisara. Ipaliwanag

ang paraan ng paggamit nito.

9. Bigyan sila ng panahon upang gumawa ng kanilang sariling Venn Diagram sa

kanilang kuwaderno

10. Umikot sa klase habang ginagawa ng mga mag-aaral ang gawain upang

magabayan ang mga mag-aaral at upang matiyak na tama ang ginagawa ng

lahat.

86

11. Pagkatapos, tumawag ng ilang mag-aaral na magbabahagi ng kanilang

ginawa sa klase. Ipasulat ang kanilang ginawa sa pisara upang makita ng

lahat.

12. Pasagutan ang mga tanong na nasa pahina 160. Ipasulat ang kanilang sagot


13. Matapos bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral ay tumawag ng

ilan upang magbahagi ng kanilang sagot. Pagyamanin ang pagtalakay sa

pamamagitan ng pagbabahaginan ng opinyon at pananaw.

F. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

Gawain 1

Mga Hakbang

7. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto para sa gawain sa bahaging

“Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa”. Tiyaking

malinaw ang Panuto sa lahat. Maging bukas sa mga paglilinaw.

8. Pagawain ang mga mag-aaral ng katulad na pormat na nasa pahina 161.

Maaari itong iguhit o kaya naman ay gumupit ng mga larawan sa

magasin.

9. Ipakita sa mga mag-aaral ang halimbawa upang mas maging malinaw

para sa lahat ang gawain.

10. Ipabahagi sa klase ang ilan sa mga gawain ng mga mag-aaral. Ipaskil sa

pisara ang kanilang output upang makita ng mga kapwa mag-aaral.

87

11. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang tanong sa pahina 162.

Gawain 2

1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagtataya sa kakayahang gumalang at

magpahalaga sa dignidad ng kapwa.

2. Ipaskil sa pisara ang mga larawan at bigyan ng dalawang minuto ang klase

upang tingnan/suriin ang mga larawang ito.

3. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa pahina 163.

4. Pakinggan ang tugon ng mga mag-aaral. Pagyamanin ang talakayan sa

pamamagitan ng pagbabahagi ng mga opinyon at pananaw.

5. Gamitin ang tugon ng mga mag-aaral upang ipakilala ang susunod na bahagi

ng aralin.

88

E. PAGPAPALALIM

6. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 163-166. Pagkatapos,

magsagawa ng pagtalakay mula sa binasa.

7. Ipaskil sa pisara ang mga katagang:

8. Tumawag ng isang mag-aaral na magpapaliwanag ng kataga at

magbibigay ng paglalapat na halimbawa.

9. Gamitin ito bilang panimula sa pagtalakay ng mga mahahalagang

konsepto sa babasahin.

10. Tiyakin na mabibigyang-linaw ang lahat ng mga hindi malinaw na

konsepto.

Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga

mag-aaral bilang Takdang Aralin.

Huwag mong gawin sa iba ang ayaw mong gawin sa iyo.

89

Tayain ang Iyong Pag-unawa

1. Pasagutan ang mga tanong sa bahaging “Tayain ang Iyong Pag-unawa”

sa pahina 167. Bigyan sila ng 5 minuto upang gawin ito. Ipasulat sa

kanilang kuwaderno ang mga sagot.

2. Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replika ng graphic organizer sa pahina

167.

3. Tumawag ng ilang mga mag-aaral upang punan ang graphic organizer sa

pisara. Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng

nakapaskil na mga output ng bawat pangkat na graphic organizer. Piliin

ang konseptong pinakamalapit sa Batayang Konsepto na nasa kahon sa

ibaba:

4. Pagkatapos, ipagawa ang “Pagtataya sa mga Natutuhan” sa pahina 167-

168.

5. Ipabasa ang mga panuto at tiyakin na ang lahat ay malinaw sa mga mag-

aaral.

Ang paggalang sa dignidad ng tao ay ang nagsisilbing

daan upang mahalin ang kapwa tulad ng pagmamahal sa sarili

at

Ang paggalang sa dignidad ng tao ay nagmumula sa pagiging

pantay at magkapareho nilang tao.

90

91

F. PAGSASABUHAY

Pagganap

1. Ipagawa ang gawain sa bahaging Pagganap sa pahina 169.

2. Ipasa nang malakas ang panuto at maglaan ng panahon para sa mga

paglilinaw.

3. Ipaguhit ang katulad na Dignity Barometer na nasa pahina 169 sa

kuwaderno ng mga mag-aaral.

4. Batay sa nagging pagtataya ng mga mag-aaral sa bahaging ito ay

ipasagot ang tanong na:

“Ano ang aking nararapat na gawin upang maging karapat-dapat sa

pagpapahalaga at paggalang ng aking kapwa?”

5. Ipagawa ang malikhaing presentasyon ng gawain. Ipakita sa pisara ang

halimbawa na nasa pahina 169.

92

Pagninilay

3. Pasulatin ng pagninilay ang mga mag-aaral tungkol sa:

a. Kanilang mga natutuhan tungkol sa pagpapahalaga sa dignidad ng

kapwa

b. Mga paraan upang mapaunlad ang pakikipag-ugnayan sa kapwa

c. Mga dapat na gawin bilang taong may dignidad

d. Mga dapat iwasan bilang taong may dignidad

4. Maaaring gamitin ang katulad na pormat na nasa pahina 170. Ipagawa ito


Pagsasabuhay

14. Ipagawa sa mga mag-aaral ang “Pansariling Plano ng maayos na

Pagtupad ng mga Tungkulin Bilang Kabataan” sa bahaging

Pagsasabuhay sa pahina 170.

15. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto. Pagkatapos, sabihin: Mayroon

bang katanungan tungkol sa panuto?

16. Pagawain ang mga mag-aaral ng komprehensibong plano sa

pagsasagawa ng pagtulong sa isang kapamilya, kamag-anak o kakilala.

17. Mahalagang gabayan ang mga mag-aaral sa pagsasagawa nito.

18. Tandaan: Kritikal ang gawain na ito kung kaya mahalagang matiyak na

maayos na nakaplano ang gawain at ang mga hakbang sa pagsasagawa

nito.

19. Ipatala sa isang diary ang lahat ng mga karanasan sa pagsasagawa ng

pagtulong.

93

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 9: Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud




pagpapahalaga at birtud

Nailalapat sa pang-araw-araw na buhay

ang mga tiyak na hakbang sa

pagsasabuhay ng mga birtud

Batayang Konsepto:

Ang paulit-ulit na pagsasabuhay ng mga mabuting gawi batay sa mga moral

na halaga ay patungo sa paghubog ng mga birtud (acquired virtues).

IV. MGA LAYUNIN

Mga Layunin sa Pagtuturo (Teaching Objectives)

.1 . Maagapan ang mga magiging kahirapan at magabayan ang mga mag-


Ang Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud

a. Ang Kahulugan ng Birtud at mga Pamamaraan kung paano

mahuhubog

b. Mga Uri ng Birtud

c. Kahulugan ng Pagpapahalaga

d. Mga uri ng Pagpapahalaga

e. Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud

1.2 Malinang ang mga sumusunod na kasanayan sa mga mag-aaral:

Pagsuri ng kahalagahan ng pagpili ng gagawing kilos at ang kugnayan ng

pagpapahalaga sa pagpiling ito

Pagtuklas sa mga birtud na nalinang sa pagkamit ng pagpapahalaga

Paglahad ng kahulugan at kaugnayan ng birtud at pagpapahalaga

Pag-isa-isa ng mga uri ng birtud at pagpapahalaga

Paggawa ng Tsart ng sariling Birtud at Pagpapahalaga upang

mapaghambing kung magkatugma ang dalawa

Paggawa ng isang pagninilay kung may kaugnayan ang pagpapahalagang

taglay sa birtud na nalilinang

Pagsabuhay ng mga birtud upang maging tugma ito sa pagpapahalaga

94

Mga Layuning Pampagkatuto



Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning

binasa?


1. Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 179-180.

95

96

2. Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit


3. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa

pagmamarka.

4. Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas

ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga

ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha

ng 5 hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang kabuuang

bilang. Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4 puntos.

5. Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor na 10,


6. Maaring gawing gawaing-bahay ang ilang mga gawain sa mga bahaging

Pagtuklas sa Dating Kaalaman at Paglinang ng mga Kaalaman,

Kakayahan at Pag-unawa para sa mga nakakuha ng 5-9 puntos.

7. Ang mga nakakuha naman ng 0 hanggang 4 na puntos ay maaring

mangailangan ng karagdagang gawain sa bahaging Paglinang ng mga

Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa.

VI. GABAY SA PAGTUTURO-PAGKATUTO


Sa modyul na ito, ipauunawa sa mga mag-aaral ang kaugnayan ng

pagpapahalaga at birtud upang maging malinaw ang dahilan ng paggawa ng

mabuti at pag-iwas sa masama.

Sabihin:

Sa nakaraang modyul natutunan ninyo na ang tao ay pantay-

pantay dahil sa taglay nilang dignidad. Binibigyang diin nito ang

paggalang sa kapwa, sapagka’t tulad mo sila rin ay mahalaga.

Nararapat na malinang sa kaniya ang pagpapahalaga na kailangan

upang matutunan kung paano mahalin, igalang at pahalagahan ang

sarili at kapwa na may pantay at parehong dignidad.

97

K. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

1. Idikit sa pisara ang poster ng pag-uusap ni Alice at ng pusa. Itanong sa mga

mag-aaral kung pamilyar sila sa bahagi ng kuwento ng larawan. Hayaan ang

mag-aaral na sumagot.

2. Idikit ang isinulat na pag-uusap na naganap sa pagitan ni Alice at ng pusa.

Ipabasa ito sa mga mag-aaral o kaya naman maaring atasan ng guro ang

dalawang mag-aaral upang bigyang buhay ang pag-uusap ng dalawang

Paalala:

Layunin ng bahaging ito na pukawin ang kaisipan ng mga mag-aaral sa kahalagahan ng pagkakaroon ng isang malinaw na patutunguhan ang tao. Ang mahalaga rito ay ang sagot ni Alice sa tanong ng pusa upang ihambing ng mga mag-aaral ang kanilang sarili kung malinaw para sa kanila ang kanilang patutunguhan sa buhay.

(Kailangan ng guro ng masking tape para sa pagdikit ng poster at manila paper

sa pisara)

Isulat ang usapan ni Alice at pusang si Cheshire sa hiwalay na manila paper

Gamitin ang bahaging ito sa pagpapaliwanag ng gawain sa Pagtuklas ng Dating Kaalaman

98

tauhan. Ang isang mag-aaral ay gaganap na Alice at ang isa ay gaganap na

pusa.

3. Ipaskil o isulat sa pisara ang mga tanong.

4. Ipabasa sa mga

mag-aaral ang

mga tanong?

Ipaliwanag sa

kanila ang

layunin ng mga

tanong na ito.

Tanungin sila

kung mayroon

silang hindi

naunawaan.

5. Bigyan sila ng 10-15 minuto para sagutin ang mga tanong sa kanilang

kuwaderno.

6. Pagkatapos ng 10 – 15 minuto, atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng

triad. Ipabahagi ang sagot nila sa mga tanong sa kasapi ng triad. Sabihan

silang paghambingin ang kanilang mga kasagutan. Ipabahagi sa klase ang

kanilang mga natuklasan.

L. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

Paalala:

Kailangang maihanda ang pagkakaroon ng bawat mag-aaral ng sariling kopya ng kuwento ni Joven, Ang Aking Pinahahalagahan at Nalinang na Birtud. Ibigay na takdang-aralin ang pagbabasa sa kuwento ito.

Paalala:

Maghanda ng coupon band, meta strip, pentel pen, at masking

tape para sa limang pangkat.

99

1. Sabihin: Makikilala ninyo ang isang kabataang katulad ninyo sa pamamagitan

ng kanyang karanasan sa buhay. Alamin ninyo ang nalinang sa kaniyang

pagkatao makamit lamang ang kaniyang pinahahalagahan.

a. Ipakikilala ninyo si Joven sa klase bilang inyong kaibigan. Paano

ninyo siya ilalarawan. Bilang kaibigan ano ang madarama mo para sa

kanya? Narito ang paraan kung paano ninyo ito gagawin.

2. Atasan ang mga mag-aaral na magpangkat sa lima. Hayaan silang pumili ng

kanilang magiging pinuno, tagasulat at taga-ulat. Ipatalakay sa pangkat ang

sagot sa mga tanong na ito.

3. Ipaguhit ang tsart na ito sa coupon band dito nila isusulat ng kanilang

napagkasunduang sagot.

4. Bigyan sila ng 10-15 minuto para sa gawaing ito.

5. Ipaguhit nang malaki ang tsart na ito sa pisara. Sabihin: Nahahati ang tsart

sa limang bahagi na ibibigay sa bawat pangkat. Pupunan ng naatasang

pangkat ang bahaging nakatalaga sa kanila. Maaaring sundan ang paraan ng

paghahati sa ibaba.

6. Isulat sa meta strip ang sagot ng kanilang pangkat sa bahaging nakatalaga

sa kanila. Idikit ang mga ito sa pisara.

100

7. Pagkatapos na magawa ito ng lahat ng pangkat. Sabihin: muling tingnan ang

tsart sa pisara, mayroon ba kayong nais pang idagdag sa mga nakatala?

Ipasulat ang mga ito at idikit sa bahaging nais nila itong idagdag.

8. Ipaulat ang kanilang ginawa sa paraang pagpapakilala sa pangunahing

tauhan.

PAGPAPALALIM

1. Kung kinakailangan, ipabasa ang kabuuang sanaysay sa pahina 10-24.


minuto pangkatin ang mga mag-aaral sa tatlong pangkat o depende sa bilang

ng mga mag-aaral. Hayaang magtalaga sila ng lider, tagasulat at taga-ulat.

Panuto:

Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-aaral.

Gawing takdang-aralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin sila

ng tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas mainam

ang pagtsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang maramdaman

ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing bahay.

Mahalagang mabasa at makapagtala sila bago ang pagtatalakay upang

handa sila sa gawain sa klase.

101

Sa unang pangkat ipatalakay ang naunawaang konsepto ng babasahin sa

pahina 184-189 gamit ang graphic organizer

Para sa ikalawang pangkat ipatalakay ang naunawaang konsepto sa

sanaysay sa pahina190-195. Maaaring gamitin ang graphic organizer sa

ibaba.

Para sa ikatlong pangkat, ipatalakay ang naunawaang konsepto sa

sanaysay sa pahina 194 gamit ang graphic organizer.

102


Matapos ng mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang mga

mahahalagang konspetong hindi naipaliwanag ng wasto at sapat.


upang gawin ito.

Tayain natin ang iyong pag-unawa

Ano ang naunawaan mo sa iyong binasa? Upang masubok ang lalim ng iyong

naunawaan sagutin mo ang sumusunod na tanong sa iyong kuwaderno:

1. Ano ang pagpapahalaga?

__________________________________________________

__________________________________________________

1a. Bakit kailangang taglayin ito ng tao?

__________________________________________________

__________________________________________________

2. Ano ang birtud?

__________________________________________________

__________________________________________________

Paalala: Ang pagpapangkat ay maaaring dagdagan ng guro depende sa

bilang ng mga mag-aaral, maaari ding hatiin ang paksang ipatatalakay sa

kanila. Ang graphic organizers na gagamitin ay mungkahi lamang

maaaring lumikha sila ng nais nilang gamitin na graphic organizer.

103

2a. Paano ito nalilinang sa tao?

__________________________________________________

__________________________________________________

3. Paano nagkakaugnay ang pagpapahalaga at birtud? Ipakita mo ito sa

pamamagitan ng ilustrasyon.

Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer.


Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng nakapaskil na

graphic organizer. Piliin ang konseptong pinakamalapit sa Batayang

Konsepto:

2. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO

Kaugnayan ng pagpapahalaga at birtud:

Ang paulit-ulit na pagsasabuhay ng mga mabuting gawi batay sa mga moral

na halaga ay patungo sa paghubog ng mga birtud (acquired virtues).

104

Pagganap

Ipagawa sa mga mag-aaral ang “Value at Virtue Tsek” sa kanilang

kuwaderno. Ipaliwanag sa kanila ang panuto kung paano ito gagawin.

Pagninilay

Atasan ang mga mag-aaral na pagnilayan ang kanyang mga natuklasan sa

sarili sa resulta ng ginawang Value at Virtue Tsek .


subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan na

magagampanan nila sa bahaging ito.

105



Annex 2.

Pagsasabuhay

Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagsasabuhay. Ipaliwanag ang panuto

kung paano ito gagawin. Magbigay ng paglilinaw kung kinakailangan.

106

107

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 10: Hirarkiya ng Pagpapahalaga


Naipamamalas ng mag-aaral ang

pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa

hirarkiya ng pagpapahalaga

Nailalapat sa pang-araw-araw na

buhay ang mga tiyak na hakbang upang

mapataas ang antas ng mga

pagpapahalaga tungo sa

makatotohanang pag-unald ng

pagkatao.

Batayang Konsepto:

Ang pinili nating uri ng pagpapahalaga mula sa hirarkiya ng mga

pagpapahalaga ay gabay sa makatotohanang pag-unlad ng ating pagkatao.

IV. MGA LAYUNIN




Ang Hirarkiya ng Pagpapahalaga

a. Limang Katangian ng Mataas na Uri ng Pagpapahalaga

b. Mga Antas ng Hirarkiya ng Pagpapahalaga

c. Kahalagahan ng Pagpili ng Mataas na Antas ng Pagpapahalaga


a. Pagsasailalim sa proseso ng pagpili ang mga mag-aaral sa pagitan

ng mga bagay na nararapat bigyan ng mas mataas na

pagpapahalaga

b. Pagraranggo ng mga bagay na itinuturing niyang mahalaga batay sa

halaga ng mga ito

c. Pagsususuri ng sariling pinahahalagahan

d. Pagsasagawa ng sariling hagdan ng pagpapahalaga batay sa

Hirarkiya ng Pagpapahalaga ni Max Scheler

e. Pagsasabuhay ng mga tiyak na hakbang upang mapataas ang antas

ng pagpapahalaga tungo sa makatotohanang pag-unlad ng pagkatao




108


binasa?

VII. PAUNANG PAGTATAYA

Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 203 -204.



109


Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas ang kamay

ng mga batang nakakuha ng perpektong iskor at bilangin ang mga ito. Itala sa

pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng may isang mali. Gayun din ang

gawin para sa 2 hanggang 4 na mali. At lahat mali. Hayaan silang ipaliwanag ang

kanilang naging sagot.

VIII. GABAY SA PAGTUTURO-PAGKATUTO


Sabihin:

Sa nakaraang aralin naging malinaw sa iyo ang kaugnayan ng

pagpapahalaga at birtud gayundin ang paraan kung paano nalilinang ang birtud sa

proseso ng pagkamit ng pagpapahalaga. Malinaw din sa iyo ang kahalagahan ng

pagpili ng gawi na malilinang sa sarili dahil ito ang magiging susi upang malinang

ang birtud ng tao.

Sa modyul na ito, ipauunawa sa mga mag-aaral ang konsepto tungkol sa

hirarkiya ng pagpapahalaga. Lilinawin dito kung paano makikilala ang

pagpapahalaga na may mataas na antas. Gayundin ang kalagahan na piliin ang

mga pagpapahalagang ito.

M. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Paalala:

Bago ang pagpapagawa ng gawain sa bahaging ito, ihanda ang mga larawan at masking tape.

Ipaliwanag ang panuto upang maunawaan ng mga mag-aaral ang paraan ng pagsasagawa ng gawain sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman

110

Bigyan sila ng 5-7 minuto para magawa ito.

Tumawag ng isang mag-aaral na magtungo sa pisara upang ayusin ang mga

larawan batay sa pagpapahalaga niya sa mga ito. Simulan sa hindi gaanong

mahalaga hanggang sa pinakamahalaga.

Maaaring tumawag ng isa o dalawa pang mag-aaral upang gawin ang

parehong gawain.

Ipahambing ang resulta ng kanilang pag-aayos ng larawan.

Tanungin ang ilang mag-aaral na nakatapos sa pag-aayos ng mga larawan:

a. Magkakapareho ba ang ginawa ninyong pag-aayos ng larawan?

b. Bakit ganito ang iyong ginawang pagsasaayos?

c. Ano ang naging batayan mo sa pagpili ng larawan mula sa hindi gaanong

mahalaga sa pinakamahalaga?

d. Ano ang natuklasan ninyo tungkol sa pagpapahalaga sa bahaging ito?

N. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

Paalala:

Maaaring ipagawa ang bahaging ito bilang takdang-aralin upang may sapat silang panahon sa pagbuo nito. Mahalagang malinaw ang pagpapaliwanag ng panuto sa mag-aaral kaugnay ng gawain.

Maghanda ng 5 manila paper at masking tape para sa gawaing ito.

Idikit ang mga larawang nakuha katulad sa mga ito sa pisara bago ang pagsisimula ng klase. Ayusin ang mga ito sa ganitong paraan.

111

Ipaliwanag ang panuto bago ito ipagawa bilang takdang-aralin. Ipakita rin ang larawang ito bilang gabay.

112

Atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng limang pangkat . Bigyan sila ng tag-

iisang manila paper at masking tape.

Atasan ang bawat kasapi ng pangkat na idikit ang kanilang ginawang

“Pagsusuri ng Aking Pinahahalagahan” sa manila paper na ibinigay sa

kanilang pangkat.

Ipapaskil ang 5 manila paper sa isang bahagi ng silid-aralan upang

magmukha itong exhibit. Hayaan ang kasapi ng bawat pangkat na

pagmasdan ang ginawa ng lahat na mag-aaral. Itanong ang kung ano ang

kanilang saloobin sa kanilang ginawa.

Matapos ang 10 minuto ng gallery walk o pagmamasid sa ipinaskil na gawa

ng bawat pangkat, atasan ang mga mag-aaral na sagutin ang mga

sumusunod na tanong sa pahina 7 sa kanilang kuwaderno o sa kanilang

journal.

O. PAGPAPALALIM



minuto pangkatin ang mga mag-aaral sa tatlong pangkat o depende sa bilang

ng mga mag-aaral. Hayaang magtalaga sila ng lider, tagasulat at taga-ulat.


Panuto: Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-aaral. Gawing takdang-aralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin sila ng tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas mainam ang pagtsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang maramdaman ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing bahay. Mahalagang mabasa at makapagtala sila bago ang pagtatalakay upang handa sila sa gawain sa klase.

113

Atasan silang talakayin ang mga konseptong nakapaloob dito gamit ang

graphic organizer sa ibaba.

Ibigay sa ikalawang pangkat ang babasahin sa pahina 209-210.

Atasan ang ikalawang pangkat na talakayin ang konsepto ng bahaging ito.

114

Ibigay sa ikatlong pangkat ang bahaging ito ng babasahin sa pahina 210-211.

Ipatalakay ang mga konseptong matatagpuan dito gamit ang graphic

organizer sa ibaba.


Matapos ng mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang mga

mahahalagang konspetong hindi naipaliwanag ng wasto at sapat.

Pasagutan ang “Tayain natin ang iyong pag-unawa” sa pahina 13. Bigyan sila

ng 5 minuto upang gawin ito.

Paalala: Ang pagpapangkat ay maaaring dagdagan ng guro depende sa bilang ng mga mag-aaral, maaari ding hatiin ang paksang ipatatalakay sa kanila. Ang graphic organizers na gagamitin ay mungkahi lamang maaaring lumikha sila ng nais nilang gamitin na graphic organizer.

115





Konsepto:

P. ISABUHAY ANG MGA PAGKATUTO

Pagganap

Ang pinili nating uri ng pagpapahalaga mula sa hirarkiya ng mga pagpapahalaga ay gabay sa makatotohanang pag-unlad ng ating pagkatao.


aralin subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan na magagampanan nila sa bahaging ito. Maghanda ng sipi ng kuwento ni Langgam at Tipaklong, maaaring ibigay na ito sa mga mag-aaral at talakayin sa klase bago ipagawa ang gawain sa

bahaging pagganap bilang takdang-aralin

Ipaskil o isulat ang mga

tanong na ito na

matatagpuan sa pahina 211

sa pisara

116

Pagninilay


sarili sa resulta ng ginawang sariling hirarkiya ng pagpapahalaga.


mabasa ang ginawa nilang pagninilay at markahan ito gamit ang rubric sa Annex

2.

Ang bahaging ito sa pahina 213-214 ang ipagagawa sa

bahay

117

Pagsasabuhay



kinakailangan.

Mga Larawan:

o http://image.shutterstock.com/display_pic_with_logo/587245/587245,129184

3855,2/stock-photo-business-hierarchy-d-concept-staircase-with-doors-

66830005.jpg retrieved January 28, 2012

o http://4.bp.blogspot.com/-5xf7-

hEx4Fk/TuZ9PIK7IzI/AAAAAAAABfg/RkUl29EI07g/s1600/ScalesOfJustice.gif

retrieved January 28, 2012

o http://www.alexdeich.com/First%20Rays%20of%20the%20New%20Rising%2

0Sun% 20(small).png retrieved January 27, 2012

http://image.shutterstock.com/display_pic_with_logo/587245/587245,1291843855,2/stock-photo-business-hierarchy-d-concept-staircase-with-doors-66830005.jpg



http://4.bp.blogspot.com/-5xf7-hEx4Fk/TuZ9PIK7IzI/AAAAAAAABfg/RkUl29EI07g/s1600/ScalesOfJustice.gif

http://4.bp.blogspot.com/-5xf7-hEx4Fk/TuZ9PIK7IzI/AAAAAAAABfg/RkUl29EI07g/s1600/ScalesOfJustice.gif

http://www.alexdeich.com/First%20Rays%20of%20the%20New%20Rising%20Sun%25

http://www.alexdeich.com/First%20Rays%20of%20the%20New%20Rising%20Sun%25

118

Plano ng Pagtuturo

Modyul 11: Mga Panloob na Salik na Nakaiimpluwensiya sa

Paghubog ng mga Pagpapahalaga




panloob na salik na nakaiimpluwensiya

sa paghubog ng mga pagpapahalaga

Nailalapat sa pang-araw-araw na buhay

ang mga tiyak na hakbang sa

pagpapaunlad ng mga panloob na salik

na nakaiimpluwensiya sa paghubog ng

pagpapahalaga.

Batayang Konsepto:

Ang paglalapat ng mga panloob na salik sa pang-araw-araw na buhay ay

gabay sa paggawa ng mapanagutang pasya at kilos.

IX. MGA LAYUNIN




Mga Panloob na Salik na Nakaiimpluwensiya sa Paghubog ng mga

Pagpapahalaga

a. Konsensiya

b. Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan

c. Pagiging Sensitibo sa Gawang Masama

d. Pagsasabuhay ng mga Birtud

e. Disiplinang Pansarili

f. Moral na Integridad

.2 Malinang ang mga sumusunod na kasanayan sa mga mag-aaral:

a. Pagbibigay ng puna sa mga kilos na nakikita mula sa mga tao sa

kanilang paligid

b. Pagsusuri ng kilos ng mga tao sa iba’t ibang yugto

c. Pagsusuri ng epekto ng negatibong paggamit ng panloob na salik na

nakaiimpluwensiya sa paghubog ng pagpapahalaga

d. Paggawa ng mga tiyak na hakbang na ilalapat sa pang-araw-araw na

buhay at pagpapasya na makatutulong sa paghubog ng mga panloob

na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng halaga

119





binasa?

X. PAUNANG PAGTATAYA

1. Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 218-219.

120


ang



pagmamarka.


ang kamay ng mga batang nakakuha ng 10 at bilangin ang mga ito. Itala

sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha ng 5-9.

Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4 na iskor. Hayaan silang

ipaliwanag ang kanilang naging sagot.

XI. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO


Sabihin:

Sa nakaraang aralin nauunawaan mo ang mahahalagang konsepto

tungkol sa hirarkiya ng pagpapahalaga. Naipaunawa sa iyo na masisigurong

mong gumagawa ka ng mabuti kapag pinipili mong gawin ang

pagpapahalaga na may mataas na antas. Sa araling ito makikilala mo ang

mga salik na nakaiimpluwensiya sa paghubog ng mga pagpapahalaga ng

isang tao. Ano- ano ang mga ito ang siyang matutuklasan sa mga gawain at

talakayan sa aralin.

Q. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

A B C

Ipaskil ang mga larawan ito sa ganitong ayos sa pisara upang makita ng

buong klase.

Atasan ang ilang mag-aaral na isa-isa nilang ipaliwanag ang kahulugan ng

mga nakikita nila sa larawan.

Paalala:

Bago ang pagpapagawa ng gawain sa bahaging ito, ihanda ang mga sumusunod na larawan at masking tape.

121

Pagkatapos ng tatlong mag-aaral na magpaliwanag, ipabasa ang bahaging

ito sa pahina 220 upang ihambing kung tama ang kanilang paliwanag.

Ipaskil ang mga

tanong na ito para

sa talakayan at paglinang ng pag-

unawa.

122

Pagkatapos ng talakayan, ipagawa ang kasunod na gawain sa pahina 221-

222.

Bigyan sila ng 5-7 minuto para magawa ito.

Tumawag ng limang mag-aaral na magtungo sa pisara upang punan ng

sagot ang pahina 10

Itanong kung mayroon silang nais na baguhin o iwasto sa naging sagot ng

kanilang kamag-aral.

Ipatalakay ang naging sagot nila sa bilang 3.

123

R. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

1. Atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng tatlong pangkat . Bigyan ng tag-

iisang meta card na kinasusulatan ng case study ang bawat pangkat.

Case Study C

Si Chad na nasa unang taon sa hayskul ay palaging niyayaya ng kanyang mga kamag-aral na mag-cutting class subali’t hindi siya sumasama. Isang araw niyaya na naman siya ng mga ito at sinabihang hindi na siya ituturing na kaibigan. Gayunpaman, hindi pa rin siya nagpadala sa pambubuyo nila.

Case Study B

Inagaw ni Avi, limang taong gulang na bata, ang laruan ng kanyang pinsan. Nang babawiin ito ng huli sinigawan niya ito at akmang babatuhin ng laruan nang dumating ang kanyang ina. Kaya’t hindi niya itinuloy.

Case Study A

Nagmaktol ang dalawang taong gulang na si Abish nang paliliguan siya ng kanyang ina. Sa patuloy na pamimilit ng kaniyang ina, nagalit siya kaya’t pinagtatapon niya ang kanyang mga laruan.

Paalala:

Ihanda ang 3 case study bago pa ang pagtatalakay at pagpapagawa ng bahaging ito. Ang bawat case

study ay isulat sa meta card.

124

2. Ipatalakay sa bawat pangkat ang situwasiyon ng bawat case study.

Pasagutan ang tanong na ito sa kanilang talakayan.

3. Bigyan ang bawat pangkat ng 10-15 minuto para sa pangkatang gawaing ito.

4. Pagkatapos ng 10-15 minuto ibahagi sa klase ang naging resulta ng

talakayan sa pangkat.

5. Atasan ang klase na muling paghambingin ang 3 situwasyon at itanong: Ano

ang pagkakaiba ng tatlong tauhan sa bawat situwasyon? Sa tatlong tauhan

sino ang may positibong pagkakaiba? Ipaliwanag.

6. Ipatalakay ang sagot ng mga mag-aaral sa tanong bilang 2-3 sa pahina 10.

S. PAGPAPALALIM

Kung kinakailangan, ipabasa ang kabuuang sanaysay sa pahina 225-231



Panuto:

Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-aaral. Gawing takdang-aralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin sila ng tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas mainam ang pagtsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang maramdaman ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing bahay. Mahalagang mabasa at makapagtala sila bago ang pagtatalakay


125


ulat.




nito




126

Ang pahina 228-229 ng babasahin ay ipatatalakay sa pangkat 3

Ang ikaapat na salik sa pahina 229 ay tatalakayin ng ikaapat na pangkat.

127

Ibigay ang ikalimang salik sa ikalimang pangkat.

Ang huling salik ay ibigay sa ikaanim na pangkat.


Matapos ang mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang mga



upang gawin ito.

128





Konsepto:

Ipaskil o isulat ang mga tanong na ito na matatagpuan sa pahina 231-232 sa

pisara

129

T. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO

Pagganap

Ang paglalapat ng mga panloob na salik sa pang-araw-araw na

buhay ay gabay sa paggawa ng mapanagutang pasya at kilos.


aralin subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan na magagampanan nila sa bahaging ito.

Ipaliwanag itong

mabuti sa mga mag-

aaral. Ihanda

ang halimbawa

upang ipaskil ito sa pisara.

130

Pagninilay


sarili kaugnay ng negatibong paggamit ng mga panloob na salik na

nakaiimpluwensiya sa pagpapahalaga.



Annex 2.

Pagsasabuhay



kung kinakailangan.

131

Plano ng Pagtuturo

Modyul 12: Mga Panlabas na Salik na Nakaiimpluwensiya sa

Paghubog ng mga Pagpapahalaga




panlabas na salik na nakaiimpluwensiya

sa paghubog ng mga pagpapahalaga

Natataya ang impluwenisya sa sariling

pagpapahalaga ng mga panlabas na

salik sa paghubog ng mga

pagpapahalaga

Batayang Konsepto:

Ang pag-unawa sa mga panlabas na salik na nakaiimpluwensya ng

pagpapahalaga ay nakatutulong upang maging mapanuri at mapanindigan ang

tamang pasya at kilos sa gitna ng mga nagtutunggaliang impluwensya.

XII. MGA LAYUNIN


1.1. Maagapan ang mga magiging kahirapan at magabayan ang mga mag-aaral

sa pag- unawa sa mga sumusunod na paksa:

Mga Panlabas na Salik na Nakaiimpluwensiya sa Paghubog ng mga

Pagpapahalaga

g. Pamilya at Paraan ng Pag-aaruga sa Anak

h. Guro at Tagapagturo ng Relihiyon

i. Mga Kapwa Kabataan

j. Paman ng Kultura

k. Katayuang Panlipunan-pangkabuhayan

l. Media

1.2. Malinang ang mga sumusunod na kasanayan sa mga mag-aaral:

a. Pagtukoy sa mga panlabas na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog

ng pagpapahalaga

b. Pagtukoy sa mga kontribusyon ng bawat panlabas na salik sa

paghubog ng pagkatao ng tao

c. Pagiisa-isa ng mga positibo at negatibong impluwensya ng mga

panlabas na salik na maaaring makaimpluwensya sa paghubog ng

sariling mga halaga

d. Pagsasagawa ng isang “Watchlist” na maglalaman ng mga Positibo at

Negatibong Impluwensya na haharapin sa loob ng isang linggo at

pagtatala kung ano ang ginawang pagtugon sa mga impluwensyang ito

132





binasa?

2. PAUNANG PAGTATAYA





pagmamarka.


ang kamay ng mga batang nakakuha ng perpektong iskor at bilangin ang

133

mga ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng

nakakuha ng 5-9. Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4 na iskor.

Hayaan silang ipaliwanag ang kanilang naging sagot.

4. Pagkatapos nito itanong sa mga mag-aaral 2 katanungan na

matatagpuan sa pahina 6 para sa karagdagang talakay at paglilinaw.

3. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO


Sabihin:

Naging malinaw sa iyo na may mga panloob na salik na

nakaiimpluwensiya sa paghubog ng pagpapahalaga ng tao. Nakita mo rin

ang kahalagahan ng lubos ng pag-unawa sa mga panloob na salik na ito

upang malinang mo ang iyong sarili sa tamang paggamit ng mga salik na ito.

Sa araling ito muling susubukin ang iyong pagiging mapagbantay sa iyong

sarili sa pagsisikap na malinang ang mga positibo mong pagpapahalaga.

U. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Paalala: Maaring ipagawa na ito bilang takdang-aralin. Kailangan

lamang ang malinaw na pagpapaliwanag ng panuto upang magabayan ang mga mag-aaral.

134

1. Atasan silang gumawa ng ganitong tsart para sa pagsusuri sa mga salik na

nakaiimpluwensiya sa kanilang pagpapahalaga.

2. Ipasulat sa mga mag-aaral sa pisara ang mga salik na kanilang kinilala na

nakaiimpluwensiya sa kanilang pagpapahalaga o pag-uugali.

3. Batay sa mga nakatalang ito. Atasan ang mga mag-aaral na magpangkat

batay sa salik na nakatala sa pisara, maaaring apat, lima o anim.

4. Atasan ang mga kasapi ng bawat pangkat na gumawa ng parehong tsart at

pagsama-samahin ang kanilang naging indibiduwal na sagot. Magpagawa

din ng paglalagom batay sa naging resulta ng kanilang ginawa.

5. Bigyan sila ng 15 minuto para sa gawaing ito. Pagkaraan ng 15 minuto

hayaang ipaskil at ipaliwanag ng taga-ulat ang ginawa ng kanilang pangkat.

6. Pagawin sila ng paglalagom matapos ang pag-uulat ng lahat ng pangkat.

V. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

Paalala:

Kailangang maging pamilyar kung paano laruin ang “Pinoy Henyo” para sa bahaging ito. Ihanda ang mga sumusunod:

mga salitang/parirala na kailangang pahulaan (ibabatay sa salik na kanilang tinalakay sa unang gawain)

meta strips na susulatan ng mga salitang pahuhulaan

tape

timer Maaaring kumuha dito ng pariralang

gagamitin sa pagpapahula

135

Magtanong sa mga mag-aaral kung sino ang boluntaryong sasali sa larong

pinoy henyo. Maaaring pumili ng sampong mag-aaral na sasali sa laro. Hatiin

ang sampo sa dalawang pangkat.

Pumili ng magiging timer at scorer. Ang ibang mag-aaral sa klase ay hahatiin

sa dalawang pangkat na papanig sa dalawang pangkat na maglalaro. Sila

ang tagasagot ng oo, hindi, pwede sa tanong ng manlalaro.

Narito ang paraan kung paano gagawin ang laro:

1. Ang dalawang pangkat na maglalaban ay mag toss coin kung anong

pangkat ang mauunang maglalaro.

2. Ang nanalong pangkat ay pipili ng kanilang representative na siyang

unang sasabak sa laro.

3. Lalagyan siya sa noo ng strip ng papel na nakasulat ang parirala na

iuugnay sa mga salik na nakaiimpluwensiya sa pagpapahalaga o pag-

uugali ng tao.

4. Upang magabayan siya sa paghuhula hihingi siya ng clue sa kanyang

mga kapangkat sa pamamagitan ng pagtatanong sa kanila. Ang tanong

ay maaari lamang sagutin ng OO, HINDI, PWEDE.

5. Bibigyan siya ng 2 minuto para hulaan ang tamang salik na tinutukoy ng

parirala sa kanyang noo. Kapag nahulaan niya nang tama magkakaroon

ng puntos ang kanilang pangkat.

6. Ang kabilang pangkat naman ang bibigyan ng pagkakataon.

7. Ang pangkat na makakuha ng pinakamataas na puntos ang mananalo.

8. Pagkatapos ng laro, ipagawa ang gawain sa pahina 243-245.

136

W. PAGPAPALALIM





ulat.




nito

Panuto:

Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-aaral. Gawing takdang-aralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin sila ng tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas

mainam ang pagtsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang maramdaman ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing bahay.

Mahalagang mabasa at makapagtala sila bago ang pagtatalakay


137


ang mga konseptong nakapaloob sa babasahin sa pahina 247. Hikayatin na

gumamit sila ng graphic organizer sa pagsasagawa nito.

138

Ang pahina 247-248 ng babasahin ay ipatatalakay sa pangkat 3.

Ang ikaapat na salik sa pahina 248 ay tatalakayin ng ikaapat na pangkat.

139

Ibigay ang ikalimang salik sa ikalimang pangkat.

Ang huling salik ay ibigay sa ikaanim na pangkat.


Matapos ang mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang mga



upang gawin ito.

Ipaskil o isulat sa

pisara ang mga tanong

na ito na matatagpuan sa pahina

18.

140





Konsepto:

X. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO

Ang pag-unawa sa mga panlabas na salik na nakaiimpluwensya ng pagpapahalaga ay nakatutulong upang maging mapanuri at mapanindigan

ang tamang pasya at kilos sa gitna ng mga nagtutunggaliang impluwensya.

Paalala: Ang bahaging ito ay maaaring ipagawa

bilang takdang aralin subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan na magagampanan nila sa bahaging ito.

141

Ipaliwanag sa ang bahaging ito sa mga mag-aaral.

Pagganap

Pagninilay

Atasan ang mga mag-aaral na pagnilayan ang kanilang mga natuklasan sa

sarili kaugnay ng epekto ng mga panlabas na salik na nakaiimpluwensiya sa

pagpapahalaga.

142



Annex 2.

Pagsasabuhay



kinakailangan.

143

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 13: Mangarap Ka !

IV. MGA LAYUNIN





pagtatakda ng mga mithiin, mga salik at

hakbang sa pagpapasya tungo sa

tamang direksyon ng buhay at

pagtupad ng mga pangarap.

Naisasagawa ang malinaw at

makatotohanang pagtatakda ng sariling

mithiin at ang mga paraan sa pagkamit

nito.

Batayang Konsepto: Ang pagtatakda ng malinaw at makatotohanang mithiin ay

nagsisilbing gabay sa tamang pagpapasya tungo sa tamang direksyon sa buhay at

pagtupad ng mga pangarap.

C. MGA LAYUNIN SA PAGTUTURO

3.1 Magabayan ang mga mag-aaral sa pag- unawa sa mga sumusunod

na paksa;

a. Pagkakaiba ng Pangarap at Mithiin

b. Mga Katangian ng taong May Pangarap

c. Ang mga Pamantayan sa Pagtatakda ng Mithiin

d. Ang Pangmatagalan at Pangmadaliang Mithiin

e. Mga Hakbang sa Pagtatakda ng Mithiin


a. Pagtukoy ng pagkakaiba ng pangarap at mithiin sa pamamagitan

ng mga larawan

b. Pagsuri at pagpapaliwanag ng kahulugan ng pangarap sa

pamamagitan ng isang awit

c. Pagtukoy ng mga gawi at pagpapahalaga na nakatutulong sa

pagtupad ng pangarap sa pamamagitan ng mga anekdota

d. Paghihinuha ng batayang konsepto

e. Pagtatakda ng sariling mithiin

f. Pagtataya ng itinakdang mithiin

g. Paggawa ng plano ng pagsasakatuparan ng mithiin

144

D. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO

Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 1- 2. Isa-isahin ang mga layuning

pampagkatuto para sa Modyul 1.


binasa?


Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 2-4. Hayaang markahan ng

mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang susi sa pagmamarka.


145


D. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Mga Hakbang:

1. Ipagawa ang Gawain I sa Pahina 261-262.


146

Mangarap Ka! After Image Band

I. Simulan mo sa pangarap ang

iyong minimithi At ito'y iyong damhin At itanim mo sa iyong puso at ito ay lalaki Ikaw rin ang aani Hayaan mong lumipad ang isip Sa lawak ng langit Ito'y umaawit At ito'y nagsasabing

Koro: Mangarap ka Mangarap ka

Dinggin ang tawag ng iyong loob

Umahon ka Umahon ka

Mula sa putik ng iyong mundo

II. Simulan mo sa pangarap ang iyong minimithi At ito'y iyong dalhin Bawat panaginip na taglay ng iyong isip Palayain mo at ilipad tungong langit

Ang iyong tinig ay aawit

2. Basahin.

3. Pasagutan ang sumusunod na tanong. Talakayin ito sa klase.

147

E. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

1. Ipabasa ang mga anekdota sa Pahina 263-265.

2. Hatiin sa apat na pangkat ang mga mag-aaral.

3. Bigyan ang bawat pangkat ng Manila Paper at Pentel Pen.

148

4. Pasagutan ang mga sumusunod na tanong tungkol sa mga binasang

anekdota sa Pahina 265. Hayaang magkaroon ng talakayan ang bawat

grupo.

5. Ipasulat sa Manila Paper at ipaulat sa klase ang mga naging sagot ng

bawat pangkat.

6. Gawing takdang-aralin ang bahaging ito.

F. PAGPAPALALIM

1. Ipabasa ang sanaysay sa Pahina 266-275.



Panuto: Sagutin ang mga tanong. Isulat sa kwaderno ang iyong mga sagot. 1. Ano ang pangarap ni Roselle? Paano natupad ang

kanyang mga pangarap? Ipaliwanag. 2. Anu-anong mga katangian ni Roselle ang nagbigay daan

upang siya’y magtagumpay? Pangatwiranan. 3. Sapat ba ang magkaroon ka lamang ng pangarap at

itinakdang mga mithiin? 4. Masasabi mo bang naayon sa plano ng Diyos ang kanyang

mga mithiin? Ipaliwanag.

149

2. Itanong sa mga mag-aaral. “Ano ang pangarap mo sa buhay?” Tumawag

ng ilan.

3. Sabihin: Basahin natin ang sanaysay na may pamagat na “Mangarap

Ka!.”

4. Bigyan ng 15 minuto ang mga mag-aaral upang basahin ang sanaysay.

5. Pangkatin ang mga mag-aaral sa apat. Hayaan silang magtalaga ng

kanilang pinuno at tagapagtala.

6. Ibigay sa mga ito ang mga inihandang concept organizers sa Manila

Paper at ang mga activity cards para sa mga panuto at karagdagang

kaalaman tungkol sa gawain.

Mga Activity Cards

150


8. Matapos ng mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang mga

mahahalagang konspetong hindi naipaliwanag nang wasto at sapat.

9. Pasagutan ang Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 21. Bigyan sila ng 5


10. Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer sa pahina 22.

Tumawag ng ilang mga mag-aaral upang punan ang graphic organizer. Ipasulat

sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng nakapaskil na mga output ng

bawat pangkat na graphic organizer.

151

11. Piliin ang konseptong pinakamalapit sa Batayang Konsepto na nasa sumusunod

na kahon:

G. PAGSASABUHAY

1. Sabihin

Batayang Konsepto: Ang pagtatakda ng malinaw at makatotohanang mithiin

ay nagsisilbing gabay sa tamang pagpapasya tungo sa tamang direksyon sa

buhay at pagtupad ng mga pangarap.

152

2. Ipagawa ang pagsasabuhay

3. Sabihin

4. Ipaskil sa pisara ang inihandang halimbawa ng Tsart ng Mga Mithiin.

Maaring dagdagan ang paliwanag upang higit na maging malinaw ang panuto.

153

5. Bigyan ang mga mag-aaral ng panahon upang punan ang Tsart ng Mithiin.

6. Talakayin.

7. Ipagawa ang Pagsasabuhay sa Pahina 281.

154

Mga Sanggunian:

©2001 All Rights Reserved. H&H Publishing Company, Inc.

http://www.hhpublishing.com/_onlinecourses/study_strategies/BSL/motivation/E5.ht

ml, hinango noong Nobyembre 12, 2009

http://www.indianola.k12.ia.us/high-school/guidance.html, sinipi noong Nobyembre

12, 2009, Indianola High School I 1304 East First Avenue I Indianola, IA 50125

I 515-961-9510 I Fax: 515-961-9519, website designed & maintained by EDJE

Technologies

http://www.careerliftoff.com/career_guidance.htm, © 2002 - 2007 career liftoff®, All

Rights Reserved, hinango noong Nobyembre 10, 2009

http://www.articlesbase.com/goal-setting-articles/5-ways-setting-goals-will-improve-

your-life-1768259.html, hinango noong Nobyembre 10, 2009

http://www.istadia.com/article/robrobson/2, hinango noong Nobyembre 10, 2009

http://www.bigsuccessx.com/dream.php, hinango noong Nobyembre 10, 2009

Mga Larawan, hinango sa:

www.clipartof.com/detailsclipart/42294.html, May 17, 2011

www.thematter.wordpress.com, May 17, 2011

www.atallook.deviantart.com, May 17, 2011

www.defenselink.mil, May 18, 2011

www.123rf.com, May 18, 2011

www.easyvectors.com, May 18, 2011

Mga Kakailanganing Kagamitan:

1. Mga Activity Card (Gabay Pampagtuturo)

2. Mga Anekdota sa Gabay Pampagtuturo

3. Mga sumusunod na tsart:

3.1 Fishbone Diagram

3.2 Hierarchical Organizer

3.3 Idea Web Graphic Organizer

3.4 Graphic Organizer sa Paghihinuha ng Batayang

Konsepto

3.5 Tsart ng Mithiin

3.6 Plano ng Pagsasagawa ng Mithiin 4. DVD Player at T.V. o Computer

http://www.hhpublishing.com/_onlinecourses/study_strategies/BSL/motivation/E5.html

http://www.hhpublishing.com/_onlinecourses/study_strategies/BSL/motivation/E5.html

http://www.indianola.k12.ia.us/high-school/guidance.html

http://www.careerliftoff.com/career_guidance.htm

http://www.articlesbase.com/goal-setting-articles/5-ways-setting-goals-will-improve-your-life-1768259.html

http://www.articlesbase.com/goal-setting-articles/5-ways-setting-goals-will-improve-your-life-1768259.html

http://www.istadia.com/article/robrobson/2

http://www.bigsuccessx.com/dream.php

http://www.clipartof.com/detailsclipart/42294.html

http://www.thematter.wordpress.com/

http://www.atallook.deviantart.com/

http://www.defenselink.mil/

http://www.123rf.com/

http://www.easyvectors.com/

155

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 14: ANG KAHALAGAHAN NG MABUTING

PAGPAPASYA SA URI NG BUHAY

VII. MGA LAYUNIN




unawa sa mga konsepto tungkol ang

kahalagahan ng makabuluhang

pagpapasya sa uri ng buhay

Nakagagawa ng pahayag ng layunin sa

buhay batay sa mga hakbang sa tama

at mabuting pagpapasya

Batayang Konsepto: Ang matuwid at tamang pagpapasya ay mahalaga sa

pagkakaroon ng makabuluhang buhay at ganap na pagpapakatao.

E. MGA LAYUNIN SA PAGTUTURO


na paksa;

f. Moral Dilemma ni Kohlberg

g. Mabuting Pagpapasya

h. Ang Pahayag ng Layunin sa Buhay o Personal Mission Statement

i. Mga Hakbang sa Mabuting Pagpapasya


a. Pagsusuri ng mga nagawang pagpapasya

b. Paglalagay ng sarili sa sitwasyon o kalagayan ng iba upang mapili

ang higit na mabuting pasyang maaring gawin nito

c. Pagsusuri ng Moral Dilemma ni Kohlber

d. Pagbibigay ng kahulugan sa mabuting pagpapasya

e. Pagsusuri ng mga naging pasya ng mga tauhan sa isang maikling

kwento

f. Pag-uugnay ng tagumpay ng isang matagumpay na negosyante

sa mga mabuting pasya na kaniyanng ginawa

g. Pagpapaliwanag ng proseso ng mabuting pagpapasya

h. Pagtutukoy ng mahahalagang konsepto sa binasang sanaysay

i. Pagsulat ng pansariling layunin sa buhay

F. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO

Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 283. Isa-isahin ang mga

layuning pampagkatuto para sa Modyul 1.


binasa?

156

G. PAUNANG PAGTATAYA

1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa Pahina 284-286.


susi sa pagmamarka sa Annex 1. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara

ang susi sa pagmamarka.

157

VIII. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO

H. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Mga Hakbang

1. Ipagawa ang Gawain 1 sa Pahina 287.

2. Pasagutan ang mga tanong sa

Pahina 288.


158

3. Pasagutan ang Gawain 2.

4. Ipasuri ang mga naging pagpapasya sa mga mag-aaral.

Gamiting gabay sa talakayan ang mga sumusunod na mga tanong.

Makatutulong rin kung may nakasulat sa pisara ang mga tanong na ito.

I. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

1. Saliksikin at ibahagi ang maikling kasaysayan ng Theory of Moral

Development ni Kohlberg

2. Basahin

Makatutulong kung ipapaskil sa pisara ang mga katulad na paglalarawan.

159

3. Pangkatin ang mga mag-aaral. Hayaang talakayin ng mga ito ang mga sagot

sa mga tanong tungkol sa mga sinuring Moral Dillema.

4. Hayang magbahagi ang ilang miyembro ng bawat pangkat sa klase.

5. Ipabasa ang sumusunod na anekdota.

160

Maaring ipasadula ang maikling kuwento tungkol kay Mark.

Maari ring pumili ng isang mag-aaral na mahusay sa pagkukuwento. Ipabasa sa kanya ang kuwento ni Mark.

6. Pasagutan ang sumusunod na tanong. Magsimula ng malayang talakayan.

7. Ipaskil ang inihandang tsart ng pagsusuri ng mga pasya ng mga tauhan sa

maikling kuwento.

8. Sabihin

9. Ipasuri ang mga naging pagpapasya ni Mark.

10. Ipaskil sa pisara ang sumusunod na halimbawa.

11. Ipasulat muli ang anekdota sa kuwaderno.

12. Basahin at ipaliwanag ang Rubric sa Pagtataya ng pagsusuri.

Maari ring gawing pangkatan ang gawaing ito.

161

13. Pasagutan ang sumusunod na tanong sa Pahina 296.

14. Ipabasa ang talambuhay sa pahina 296-297 at pasagutan ang mga tanong

sa pahina 297-298.

162

15. Ipasuri ang sumusunod na paglalarawan. Sabihing ito ang proseso ng

mabuting pagpapasya. Tumawag ng ilan upang ipaliwanag ito.

Sa huli’y bigyang-linaw ang ilang mga bagay na kailangang bigyan ng

paglilinaw.

Ipasulat sa kuwaderno ang sagot sa mga tanong na ito.

Maaaring gawing takdang-aralin ang pagbasa ng talambuhay.

163

16. Itanong:

17. Ipasuri ang mga halimbawa ng personal mission statement o layunin sa

buhay sa Pahina 299.

18. Ibigay ang sumusunod na gawain sa Pahina 300 bilang takdang-aralin.

164

J. PAGPAPALALIM

1. Ipabasa ang sanaysay sa mga pahina 300-306.

2. Pasagutan ang mga tanong sa pahina 306.

3. Ipaskil sa pisara ang inihandang Tsart ng graphic organizer para sa

Paghihinuha ng Kakailanganing Pag-unawa o Batayang Konsepto.

4. Pangkatin ang mga mag-aaral. Hayaang magkaroon ng talakayan ang

mga mag-aaral sa loob ng 5 minuto kung ano ang kanilang isusulat sa

tsart.

5. Ipapaskil ang kanilang mga isinulat.

Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa

mga mag-aaral bilang Takdang Aralin.

165

6. Ipaulat ang mga isinulat na Batayang Konsepto.

K. PAGSASA BUHAY NG MGA PAGKATUTO

1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Pagganap sa pahina 307.

2. Ipagawa ang pagninilay sa pahina 307.

166

3. Basahin

Kung kailangan, ipaskil ang mga mungkagi ni Sean Covey tungkol sa pagsulat ng mahusay na pansariling pahayag ng

layunin sa buhay.

167

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 15: Mga Pansariling Salik sa Pagpili ng Kursong

Akademiko o Teknikal-Bokasyonal o Negosyo

IX. MGA LAYUNIN



Natutukoy ang mga personal na salik na

kinakailangang paunlarin kaugnay ng

pagpaplaplano ng kursong akademiko o

teknikal-bokasyonal, negosyo o

hanapbuhay

Naipakikita ang pagkilala sa sarili at

ang kasanayan sa pagtatakda ng

mithiin sa pamamagitan ng paggawa ng

Goal Setting and Action Planning Chart

Batayang Konsepto: Ang pagiging tugma ng mga personal na salik sa mga

pangangailangan (requirements) sa napiling kursong akademiko o teknikal-

bokasyonal, negosyo o hanapbuhay, ay daan upang magkaroon ng

makabuluhang hanapbuhay o negosyo at matiyak ang pagiging produktibo at

pakikibahagi sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng bansa.

H. MGA LAYUNIN SA PAGTUTURO


na paksa;

j. Ang Mga Pansariling Salik sa Pagtatakda ng Mithiin

k. Ang SMARTA o Mga Pamantayan sa Pagtatakda Mithiin

l. Mga Key Employment Generators


j. Pagtukoy ng mga pansariling salik na nakaiimpluwensya sa

pagtatakda ng mithiin

k. Paggawa ng ulat ng pagpapalakas ng kahinaan ayon sa MI o

Chart of Abilities

l. Paggawa ng ulat ng pagpapaunlad ng interes

m. Pagtatakda ng mithiin ayon sa mga pamantayan sa pagtatakda ng

mithiin

n. Pagsusuri ng mga salik sa pagpili ng kursong akademiko o

teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay sa pamamagitan ng

anekdota o maikling kwento ng pagtatagumpay ng dalawang

Pilipino

o. Pagpapaliwanag ng mahahalagang konsepto sa binasang

sanaysay

p. Paggawa ng Force Field Analysis ng mga itinakdang kursong

akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo, o hanapbuhay.

q. Pagbubuo ng Goal-Setting and Action Planning Chart

168

I. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO

Isa-isahin ang mga layuning pampagkatuto. Tiyaking malinaw sa mga mag-

aaral ang mga ito.

J. PAUNANG PAGTATAYA

1. Basahin ang panuto.

169

K. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Makatutulong na bilang motibasyon, may nakapaskil ding katulad na

paglalarawan sa pisara. Magkaroon ng malayang talakayan tungkol dito. Maaring

gamitin ang mga tanong sa pahina 312, para sa malayang talakayan.

Matapos ang malayang talakayan ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa kanilang kuwaderno.

170

Basahin ang sumusunod na panuto sa pahina 6 mga mag-aaral.

Sa bahaging ito ay iniuugnay ang mga nagdaang aralin sa unang markahan sa kasalukuyang aralin. Makatutulong kung ang bahaging ito ay gawing takdang-aralin o araling-bahay.

Maaaring tumawag ng ilang mag-aaral upang sagutin ang mga tanong na ito bago pa ito pasagutan sa kuwaderno. Sa ganitong paraan magkakaroon muna siya ng ideya kung paano ito sasagutan.

3

171

Ang tanong sa pahina

EXPLORING OCCUPATIONS WORKSHEET

Mga Kinakailangang Impormasyon

Trabaho o Negosyo:

Halimbawa: Pagdodoktor/ Medisina

Betirinaryo

Mga Pangunahing Gawain o

Tungkulin

Manggamot ng mga hayop

Para sa Negosyo: Gaano kalaki ang

puhunan?

Php 600, 000 humigit kumulang

Natapos na antas ng pag-aaral o

natapos na kursong akademiko o

teknikal bokasyonal?

Medisina

Mga kinakailangang kasanayan Panggagamot

Pag-oopera

Mga pagpapahalaga Pagtitimpi, pagtitiyaga, pagmamahal

Mga kaugnay na interes o hilig Pag-aalaga ng hayop

Kalagayan sa paggawa (working

conditions) Halimbawa: Maingay ang

May pagkakataong may kaunting

panganib na makagat ng mga hayop

172

paligid, nakatayo, maraming taong

kailangang harapin, mabilis ang mga

transaksyon, walang masyadong

kahalubilong tao, mabagal ang

transaksyon, at iba pa.

na ginagamot

Mga oportunidad sa paglago bilang

manggagawa, empleyado o

negosyante

Maaring magtayo ng sariling klinika.

Maaring maghayupan (poultry,

piggery, cattle raising, etc.)

Maaring kitain o sahurin Php 800, 000 humigit kumulang sa

isang taon

Iba pang mga benepisyo (travel o

pangingibangbayan, scholarships, at

iba pa)

Nakadadalo sa mga kumbensyon

para sa mga beterinaryo sa loob at

labas ng bansa

Ano ang pinakagusto mo sa napiling

trabaho o negosyo?

Nasisiyahan sa pag-aalaga ng iba’t

ibang uri ng mga hayop

Ano ang pinakaayaw mo sa napiling

trabaho o negosyo?

Ang panganib na makagat ng mga

pasyenteng ginagamot

Gumawa ng portfolio ng mga ginawang pagsukat at pagtataya ng mga

pansariling salik sa pagpili ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal,

negosyo hanapbuhayo. Ang portfolio ay maglalaman ng mga sumusunod:

Chart of Abilities (Pagraranggo ng mga kakayahan, ang paliwanag sa

resulta ng pagtataya ng kakayahan sa pamamagtan ng Chart of Abilities,

at ang ginawang pagninilay tungkol dito.)

Multiple Intelligences Survey

Interest Focus Inventory (Chart of Interest, Chart of Focuses, at ang

ginawang pagninilay tungkol dito)

Mga Sariling Pagpapahalaga Kaugnay ng Paggawa ( Kasama rin ang

paliwanag tungkol sa mga pagpapahalagang ito at ginawang pagninilay)

173

Rubric sa Pagtataya ng Portfolio

Puntos Mga

Nilalaman

Konsepto Pagninilay Kabuuan

21-25 Lahat ng

mga gawain

ay

nakapaloob

kasama ang

mga

ginawang

paliwanag

at

pagninilay

at may iba

pang

karagdagan.

Makikita sa mga

awtput na

naunawaan ng

mga mag-aaral

ang konseptong

kailangang

matutunan.

Naipakita na

nahasa ang

kasanayang

layuning sanayin

sa pamamagitan

ng mga gawain

Ipinakikita sa mga

isinulat na

pagninilay ang

malinaw na

pagkilala sa sarili

at ang kasanayan

sa pagsusuri ng

mga sarili.

Ang mga

nilalaman ay

malinaw na

naisa-isa at

naipakita ang

kaugnayan ng

bawa’t isa,

may

kaayusan, at

malikhaing

nailathala.

16-20 Lahat ng

mga gawain

ay

nakapaloob

kasama ang

mga

ginawang

paliwanag

at

pagninilay.

Makikita sa

awtput na sa

pangkalahatan ay

naunawaan ng

mag-aaral ang

konseptong

kailangang

matutunan.

Naipakita na sa

pangkalahatan ay

nahasa ang mga

kasanayang

layuning sanayin

sa pamamagitan

ng mga gawain.

Ipinakikita sa mga

isinulat na

pagninilay ang

pagkilala sa sarili

ng mag-aaral.

Ang mga

nilalaman ay

naisa-isa at

naipakita ang

kaugnayan ng

bawa’t isa.

11-15 Lahat ng

mga gawain

ay

nakapaloob

Makikita sa

awtput na

bahagyang

naunawaan ng

mag-aaral ang

konseptong

Ipinakikita sa mga

isinulat na

pagninilay na may

bahagyang

pagkilala sa sarili

ang mag-aaral.

Ang mga

nilalaman ay

bahagyang

naisa-isa

ngunit sa

pangkalahatan

174

kailangang

matutunan.

Naipakita na sa

pangkalahatan ay

bahagyang

nahasa ang mga

kasanayang

layuning sanayin

sa pamamagitan

ng mga gawain.

ay wala itong

kaayusan.

6-10 Isang

gawain lang

ang

nilalaman

Ang mga awtput

ay hindi

nagpapakita ng

pagkatuto o

kasanayan.

Ang mga nasulat

na pagninilay ay

nagpapakita ng di-

malinaw na

pagkilala sa sarili.

Ang mga

nilalaman ay

hindi naisa-isa

at walang

kaayusan.

0-5 Walang

ipinasang

gawain

175

Mga

Minimithing

Karera

(Isulat ang

tatlong

pinakamimithi

sa lahat)

Mga Pansariling

Salik na tugma at

kailangang

paunlarin para sa

minimithing

Karera (Negosyo o

Trabaho)

Mga KEG

na tugma

sa

minimithing

Karera

(Negosyo o

Trabaho)

Limang

Trabahong/Negosyon

g Angkop sa Akin

Halimbawa:

1. Beterinaryo

2. Pediatrician

3. Guro o

Collage

Instructor

Tugma

Interes: Mahilig sa

pag-aalaga ng

hayop

Pagpapahalaga:

Pasensyosa, may

pagpapahalaga sa

kalinisan at

kaayusan (malinis

at maayos); magiliw

sa mga bata

Kakayahan: May

sapat na talino at

may malusog na

pangangatawan

Kailangang

Paunlarin

Interes: Hilig sa

asignaturang

Biology

Pagpapahalaga:

Pagiging

palakaibigan o

pagiging people

oriented

Kakayahan:

Paghahanda ng

mga kagamitan sa

pagtuturo

Health/

Medical

Tourism

Agri-

business

1. Beterinaryo

2. Surgeon

Iba pa na maaring

bigyan ng

konsiderasyon

3. Nurse

4. Dentist

5. Optometrist

176

Mga Nakatutulong na pansariling salik

sa pagpili ng kurso o negosyo:

Pagpapahalaga – Kasipagan sa pag-

aaral

Interes – Hilig sa pagbabasa

Kakayahan – Palakasan o isports

(basketball)

Mga Paraan Upang Pag-ibayuhin

ang mga ito:

- Pagpasok ng maaga sa mga

klase at paghahanda sa mga ito

- Pagsali sa mga “clubs” o

organisasyon sa paaralan

- Pagbili ng maraming aklat sa

second hand shops

- Pagkain ng tama at pag-

eehersisyo

Mga nakahahadlang na pansariling

salik sa pagpili ng kurso o negosyo:

Pagpapahalaga – Labis na pakikisama

sa barkadang maaring masamang

impluwensya

Interes – Mahilig sa paglalaro ng video

games

Kakayahan – Mahina sa matematika

Mga Paraan upang ito ay baguhin:

- Pagsama sa mga kaibigang

masipag mag-aral

- Gawin lamang ito sa araw na

walang pasok at mga gawain sa

paaralan

- Pagpapaturo sa mga kaklaseng

mahusay sa matematika

177

178

Rubric sa Pagtataya ng Goal Setting at Action Planning Chart

Mga Pang-uri Lubos na

Kasiya-siya

Kasiya-siya Hindi Kasiya-

siya

1. Pagsunod sa

pamantayan sa

pagtatakda ng

mithiin - ang

SMARTA :

S – pecific (Tiyak)

M - easurable

(Nasusukat)

A - ttainable

(Naabot/Makatotohan

an)

R - elevant

(Makabuluhan)

T - ime-bound (May

itinakdang panahon)

A - ction oriented (May

kaakibat na pagkilos)

2. Pagtukoy sa mga

tiyak na hakbang

tungo sa pagkakamit

ng mithiin

179

Rubric sa Pagtataya ng Goal Setting at Action Planning Chart at Accomplishment

Report o Pagtatala ng mga Katuparan sa mga Hakbang sa Pagtupad ng Itinakdang

Mithiin sa Journal

Mga Pang-uri Lubos na

Kasiya-siya

Kasiya-

siya

Hindi Kasiya-

siya

1. Pagkakaroon ng sistema,

pamamaraan at

pamantayan sa pagsukat

ng kanyang pagsulong o

pag-unlad tungo sa

pagkakamit nito

2. Pagtukoy sa mga maaring

maging balakid o hadlang

sa pagkakamit ng mithiin

at gayundin ng mga

paraan upang

malampasan ang mga ito

3. Pagkakaroon ng sistema

ng pagpapabuya o

paggantimpala para sa

mga nakamit na mithiin

upang magkaroon ng

pagpupunyaging

magpatuloy

4. Pagkakaroon ng puwang

sa mga pagbabago o

pagpapabuti sa plano

180

Gabay sa Pagtuturo

Modyul 16: HALAGA NG PAG-AARAL PARA SA PAGNENEGOSYO

O PAGHAHANAPBUHAY!

X. MGA LAYUNIN



Natutukoy ang mga sariling kalakasan

at kahinaan at nakapagbabalangkas ng

mga hakbang upang magamit ang mga

kalakasan sa ikabubuti at malagpasan

ang mga kahinaan

Nakapagbabalangkas ng plano ng

paghahanda para sa kursong

akademiko o teknikal-bokasyonal,

negosyo o hanapbuhay

Batayang Konsepto: Ang pag-aaral ay naghahasa ng mga kakayahan at

nagbibigay ng kasanayan na mahalaga sa paghahandang pisikal, mental, sosyal

at ispiritwal para sa mundo ng paggawa at sa pagtupad ng bokasyon.

Sa pag-aaral nalilinang ang mga kasanayan, halaga, at talento na makatutulong

sa pagtatagumpay sa napiling hanapbuhay o negosyo.

L. MGA LAYUNIN SA PAGTUTURO


na paksa;

m. Halaga ng Pag-aaral sa Pagnenegosyo o Paghahanapbuhay

n. Ang Merkado sa Paggawa o Labor Market

o. Unemployment at underemployment

p. Epekto ng Kawalan ng Edukasyon sa Pamumuhay sa Lipunan

q. Mga Paraan ng Pagpapaunlad ng Kasanayan sa Pag-aaral


h. Pagtukoy ng mga maaaring maging pag-unlad 10 taon mula

ngayon

i. Pagtukoy ng damdamin at saloobin ng ating pambansang bayani

sa pamamagitan ng pagsusuri ng sanaysay tungkol sa Liham ni

Rizal sa Mga Kababaihan ng Malolos

j. Paggawa ng reaction paper tungkol sa Liham ni Rizal sa Mga

Kababaihan ng Malolos

k. Pagpapalliwanag sa halaga ng pag-aaral

l. Pagsusuri sa kalagayan ng paggawa sa bansa

m. Paggawa ng power point presentation tungkol sa ginawang

panayam

181

n. Pagpapalliwanag ng mga mahahalagang konsepto sa binasang

sanaysay

o. Paghihinuha ng batayang konsepto

p. Pagbubuo ng Study Group

M. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO

1. Isa-isahin ang mga layuning pampagkatuto sa mga Pahina 337.

2. Itanong kung mayroong nais na paglilinaw ang mga mag-aaral.

A. PAUNANG PAGTATAYA

1. Pasagutan ang paunang pagtataya sa mga mag-aaral. Ipasulat ang kanilang

sagot sa kuwaderno.

182

PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO

L. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Mga Hakbang:

1. Pasagutan ang Ako, Sampung Taon Mula Ngayon

2. Ipabasa ang Panuto.

Ang Aking Trabaho

Anu-ano ang aking mga gawain ? Saan ako nagtratrabaho? Sino-sino ang

mga katrabaho ko? Ako ba ay nasa opisina o lumalabas ng opisina? Ano ang

kalagayan sa aking pinagtratrabahuhan? Ginagamit ko ba ang aking

kasanayan sa paggamit ng lakas, isip, o mga talento?

Ang Aking Natapos na Pag-aaral

Mayroon ba akong titulo sa kolehiyo? Ako ba ay nagpapatuloy sa pag-aaral?

Ako ba ay may karagdagang mga pagsasanay? May mga karagdagan ba

akong kasanayan bukod sa kinakailangan sa aking trabaho? Natupad ko ba

ang aking mithiin sa pag-aaral?


Magpaskil ng tsart ng “Ako, Sampung Taon Mula Ngayon” at “Ako, Ngayon” sa pisara.

183

Ang Aking Oras sa Paglilibang

Ano ang kinahiiligan kong mga gawain? Mayroon ba akong kasanayang

natutuhan para sa paglilibang? May natamo na ba akong ninanais na gawin

na dati rati’y wala akong panahong gawin? Ako ba ay nagbibiyahe sa ibang

bansa? Sa ibang lugar sa bansa? Ang akin bang tirahan ay may impluwensya

sa uri ng aking paglilibang? Mayroon ba akong panahon sa sarili? Ako ba’y

nakapagbabasa pa ng mga aklat?

Ang Aking Pakikipagkapwa

Paano ako makisama sa ibang tao? May sarili na ba akong pamilya? Ako ba

ay isa nang potensyal na lider? Gusto ba ako ng mga tao? Marami ba akong

kaibigan o iilan lamang? Ako ba ay kasal na? Marunong na ba akong lumutas

ng mga alitan o suliranin sa ugnayan? Gusto ko ba ang makihalubilo sa ibang

tao ? Mas gusto ko ba ang napag-iisa?

3. Pagbuuhin ng dyad ang mga mag-aaral. Hayaan ang mga ito na mamili ng

kanilang makakapareha.

4. Sabihin ang mga alituntunin sa pag-uusap sa isang dyad.

1) Makinig sa nagsasalita. Hintayin ang iyong pagkakataoong magsalita

2) Lahat ng ibabahagi ng kapareha ay opinyon niya kung kaya’t nararapat

na igalang ang mga ito.

3) Huwag lakasan ang boses sa pag-uusap dahil mayroong ibang

magkapareha na nag-uusap din.

5. Ipabahagi sa isa’t isa ang kanilang mga isinulat sa “Ako, Sampung Taon

Mula Ngayon” at “Ako, Ngayon.

6. Pasagutan ang mga tanong sa pahina 8. Ipasulat ang kanilang sagot sa

kuwaderno.

184

M. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

1. Ipabasa ang sanaysay tungkol sa Liham ni Rizal sa Mga Kababaihan ng

Malolos

2. Bigayan sila ng 10 minuto upang basahin ito.

3. Ipaskil ang mga tanong matapos ang itinakdang oras.

4. Ipabasa ang mga tanong.

5. Bigyan sila ng 15 minuto para sagutan ito. Ipasulat ang sagot sa kuwaderno.

6. Basahin

7. Gamitin ang Rubric upang tayain ang reaction paper na ginawa ng mga mag-

aaral.

8. Ipakita ang Rubric sa mga mag-aaral at tiyaking naipaliwanag sa kanila ang

paraang ng pagmamarka bago nila isinagawa ang proyekto.

185

8. Pasagutan ang Gawain 3 sa Pahina 345-346.

9. Ipagawa ang Gawain 4. Maaring gawing library o research day ang araw na

ito.

Maaring gawing Takdang-Arallin ang Gawain 3.

186

10. Ibigay ang gabay na tanong para sa pagsasaliksik bago sila papuntahin sa

silid-aklatan

11. Pangkatin ang mga mag-aaral sa lima. Ipagawa sa kanila ang Gawain 5,

panayam sa pahina 346-347.

12. Ipaliwanag na ang nais na makalap na kabuuang impormasyon ay – kung

ano ang kalagayan ng mga manggagawa o empleyado at mga negosyanteng

Pilipino sa bansa kaugnay ng pasahod o kinikita at kasiyahan sa kanyang

mga gawain sa trabaho o negosyong napili. Mahalaga rin na maipaliwanag

ng mga mag-aaral ang naging papel ng pag-aaral o edukasyon sa mga

naging paghahanda ng mga manggagawa, empleyado o negosyanteng

kanilang kakapanayamin.

13. Ipaulat ang mga naging resulta ng panayam sa pamamagitan ng power point

presentation.

14. Gamitin ang Rubric sa Pagtataya ng power Point Presentation para

mabigyan ng kaukulang marka ang ginawang proyekto ng mga bata.

Gawin itong pangkatang proyekto.

187

N. PAGPAPALALIM

1. Ipagawa ang bahaging Pagpapalalim.

2. Ipabasa ang sanaysay na Halaga ng Pag-aaral sa Paghahanda Para sa

Pagnenegosyo o Paghahanapbuhay sa Pahina 348-356.

3. Pasagutan ang mga tanong tungkol sa binasang sanaysay.

4. Pasagutan ang kakailanganing tanong sa Pahina 27.

Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa

na sa mga mag-aaral bilang Takdang Aralin.

188

5. Tumawag ng ilan at ipasulat ang kanilang naging sagot sa pisara.

6. Sa huli’y ipaskil ang inihandang Tsart ng Batayang Konsepto.

O. PAGSASABUHAY

1. Ipabasa ang panuto sa mga mag-aaral.

2. Ipaskil sa pisara ang inhandang halimbawa ng pagsusuri ng mga marka sa

bawat asignatura.

3. Ipaliwanag ang kanilang kailangang gawin.

4. Pasagutan ang bahaging Pagninilay.

Ipabasa sa mga mag-aaral.

Makatutulong kung may nakapaskil na

talaan ng mga paalalang ito sa pisara.

Documents

Patnubay ng Guro - alonot.com · Modyul 2: Talento mo, Tuklasin, Kilalanin aT Paunlarin 19 Modyul 3: Pagpapaunlad Ng Mga Hilig 32 Modyul 4: Ang Aking Tungkulin Bilang Kabataan 41