• ฉบบท 11 / 2562 1

ปท 59 ฉบบท 11/2562

เคลดลบความสำาเรจของ Green Office เรมทจตสำานกของทกคน

จากความรวมมอและพฒนาตอเนอง สรางวลตราสญลกษณ G-Green ระดบประเทศ

อรอยเตมโตะท‘โอะปอย’

PEA EXCLUSIVE PEA SOCIETY เทยวไปทว

2 • ฉบบท 11 / 2562

...ทกวนน ประเทศไทยยงมทรพยากรพรอมมล ทงทรพยากรธรรมชาตและทรพยากรบคคล ซงเราสามารถนำามาใชเสรมสรางความอดมสมบรณ และเสถยรภาพอนถาวรของบานเมองไดเปนอยางด ขอสำาคญ เราตองรจก

ใชทรพยากรนนอยางฉลาด คอไมนำามาทมเทใชใหเปลองไปโดยไรประโยชน หรอไดประโยชนไมคมคา หากแตระมดระวงใชดวยความประหยดรอบคอบ ประกอบดวยความคดพจารณาตามหลกวชา เหตผล และความถกตองเหมาะสม

โดยมงถงประโยชนแทจรงทจะเกดแกประเทศชาต ทงในปจจบนและอนาคตอนยนยาว...  

CONTENTS

พระราชด�ารสของ พระบาทสมเดจพระบรมชนกาธเบศร มหาภมพลอดลยเดชมหาราช บรมนาถบพตร รชกาลท 9 ในการเสดจออกมหาสมาคม ในงานพระราชพธเฉลมพระชนมพรรษา พทธศกราช 2529

วนศกรท 5 ธนวาคม 2529

02PEA LIFEอพเดตความเคลอนไหวของ การไฟฟาสวนภมภาค

06PEA FOCUS‘Green Office’ เปลยนออฟฟศใหเปนมตร กบโลก

12PEA EXCLUSIVEเคลดลบความสำาเรจ ของ Green Office เรมทจตสำานกของทกคน ‘จาตรงค สขะเสน’ รองผวาการกจการสงคมและสงแวดลอม

15Q&A WITH PEAอะไรคอไฟฟาเกษตร? และขอใชไดอยางไร?

26เทยวไปทวอรอยเตมโตะท ‘โอะปอย’

30มรดกไทย‘กบละแอ’ หมวกแหงนกรบ

32รกษโลก10 วธดแลโลก เพอใหโลก ดแลเราตอไป!

33 รคดรใชทำาความรจกกองทนรวม ใหมากขน

34รอบโตะทำ�ง�นปรบกระบวนทพองคกร รบเทคโนโลยระลอกใหม ‘4IR’

36แวะชมรมท�ง‘ลงเลยง ปามาล’ อาหารพนถนบานตะเคยนเตย โรงโปะ ชลบร

38สข สขภ�พพงผดในผหญง เรองใหญทตองตรวจ

39PEA FOR KIDSทำาไมตนไมถงทำาใหไฟฟาดบไดนะ

40PEA PHOTO CLUBกฎตะวน 16

16PEA SCOOP‘Green Mission’ ภารกจปรบและเปลยนเพอ ชวยโลกของ PEA

19THINK TANK‘Gig Economy’ แรงงานแหงอนาคต โลกยคใหมของคนทำางาน

20PEA SOCIETYจากความรวมมอและพฒนา ตอเนอง สรางวลตราสญลกษณ G - Green ระดบประเทศ

24PEA SAFETYจดไฟ ไมใหบนทอนสขภาพ คนทำางาน

• ฉบบท 11 / 2562 1

EDITOR’S TALK

ทปรกษารองผวาการการไฟฟาสวนภมภาคผชวยผวาการการไฟฟาสวนภมภาค

บรรณาธการผอำานวยการฝายประชาสมพนธ

ผชวยบรรณาธการผอำานวยการกองประชาสมพนธ

กองบรรณาธการแผนกผลตสอสงพมพ กองประชาสมพนธ ฝายประชาสมพนธ

ออกแบบบรษท นะโม คดด จำากด

สายใจไฟฟาปท 59 ฉบบท 11/2562

เจาของการไฟฟาสวนภมภาค200 ถนนงามวงศวาน แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900โทรศพท 0-2589-0100-1โทรสาร 0-2589-4850-1https://www.pea.co.th

เปนวารสารรายเดอน จดทำาขนเพอพนกงานการไฟฟาสวนภมภาค และหนวยงานทเกยวของ มวตถประสงคเพอเปนสอกลางเชอมสมพนธและความเขาใจอนด ระหวางการไฟฟาสวนภมภาค พนกงาน และหนวยงานตาง ๆ โดยทำาหนาทเปนศนยรวมขาวสารเกยวกบการดำาเนนงาน กจกรรมตาง ๆ รวมถงบทความในวารสารสายใจไฟฟาทกฉบบลวนเปนขอเขยนโดยทศนะอสระของผเขยนแตละทาน การไฟฟาสวนภมภาคไมจำาเปนตองเหนพองดวยเสมอไป

วารสารฉบบนผลตมาจากกระดาษรไซเคล และพมพดวยหมกถวเหลอง เปนมตรกบสงแวดลอม

โลกใบนคอสงทเราทกคนมเหมอนกนWendell Berry

ตดตามวารสารสายใจไฟฟาทาง Facebook Fanpage ไดท saijaifaifa magazine

READ ME

ปฏบตการสำานกงานสเขยว เพราะโลกก�าลงไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศจนเหนไดชดมากขนเรอย ๆ เราจงไมอาจปฏเสธไดวาความแปรปรวนของสภาพอากาศในปจจบนนก�าลงออกฤทธในชวตประจ�าวนของมนษยอยางยากจะหลกเลยง การไฟฟาสวนภมภาค (PEA) เปนอกหนวยงานทใสใจในเรองนไมแพกน จงไดก�าหนด “นโยบายส�านกงานสเขยว” ใหกบส�านกงานในสงกดทวประเทศ มคณะท�างานชดเจนควบคไปกบการประเมนผลอยางเปนระบบทกป ทกกจกรรมในส�านกงานของ PEA จงเปนไปเพอปรบเปลยนพฤตกรรมการใชพลงงาน มการรเรมกจกรรมทเปนมตรตอสงแวดลอม รณรงคเรองการใชซ�า การน�ากลบมาใชใหม ลด ละ เลกใชสารเคม ฯลฯ ดฉนเชอวา เวลานการลกขนมาเพอปรบเปลยนพฤตกรรมบางอยางในชวตประจ�าวนเพอชวยกนรกษาโลกใบน ก�าลงกลายเปนเทรนดของคนรนใหม และสะทอนถงวธคดของพวกเขาทยงคงตระหนกและใหความส�าคญกบสภาพแวดลอม เราสามารถปรบและเปลยนพฤตกรรมใหเปนมตรตอสงแวดลอม โดยเรมตนกบเรองเลก ๆ นอย ๆ ทบาน เชน การลดใชถงพลาสตก การคดแยกขยะ ไปจนถงกจกรรมตาง ๆ ในทท�างานทเราสามารถลด ปรบ และเปลยนไดทกทและเวลา เพอโลกและเพอเรา...

(นางอรชพร เสนแกวใส)บรรณาธการ

2 • ฉบบท 11 / 2562

PEA ควารางวลชนะเลศ 2 รางวล จากงานกาชาดประจำาป 2562

รหรอไม... เครองหมายกาชาดเปนเครองหมายพเศษ อนเดนชด มลกษณะ กากบาทสแดงบนพนสขาว ไดรบการรบรองตามความแหงอนสญญาเจนวา ลงวนท

PEA lifeโดย กองบรรณาธการ

ขอมล https://thaircy.redcross.or.th/redcrossandyouth/thairedcross/symbols

เปนอกหนงครงส�าคญท PEA เขารบโลพระราชทานจากสมเดจพระกนษฐาธราชเจา กรมสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร อปนายกา ผอ�านวยการสภากาชาดไทย ทรงเปดงานกาชาดประจ�าป 2562 ภายใตแนวคด ‘เยนศระเพราะพระบรบาล เกดสายธารการใหทงดงาม’ ซงในปน PEA ไดรบ 2 รางวลชนะเลศ ไดแก รางวลชนะเลศ รานกาชาด ประเภทหนวยงานภาครฐวสาหกจและภาคเอกชน พนทขนาดใหญ และรางวลชนะเลศรถเฉลมพระเกยรต งานกาชาดประจ�าป 2562 โดยมนายสมพงษ ปรเปรม ผวาการ PEA ไดเขารบโลพระราชทานจาก สมเดจพระกนษฐาธราชเจา กรมสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ณ สวนลมพน กรงเทพมหานครฯ ส�าหรบรถเฉลมพระเกยรต พระบาทสมเดจพระวชรเกลาเจาอยหว ท PEA ไดจดท�าขนนน ใชรถ EV Tuk Tuk ขบเคลอนดวยพลงงานไฟฟา ชวยลดมลพษ และประดบดวยวสดทเปนมตรตอสงแวดลอม เปนวสดรไซเคล วสดธรรมชาตทยอยสลายได ไฟประดบตกแตง ใชกระแสไฟฟาจากระบบโซลารเซลล โดยเนอหาดานซายของรถ สอถงโครงการพระราชด�ารเกยวกบการดแลทรพยากรธรรมชาต การผลตกระแสไฟฟาจากพลงน�า ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โครงการจตอาสา กจกรรม Bike for Mum และ Bike for Dad ดานขวาของรถ สอถงโครงการพระราชด�ารดานการเกษตร เพอใหราษฎรมความเปนอยทด อดมสมบรณ ดงวล ‘ในน�ามปลา ในนามขาว’ นอกจากนมการแสดงชด ‘ระบ�าดอกรวงผง’ เพอเพมความสวยงามใหกบรถเฉลมพระเกยรตอกดวย ซงทงหมดนเปนสวนส�าคญทท�าให PEA ควารางวลชนะเลศ ในสวนของการออกแบบรานกาชาดของ PEA ประจ�าป 2562 ภายใตแนวคด ‘ใหพลงงานทสะอาด ใหคณภาพชวตทด ใหแสงสวางททวถง ใหโลกนาอย ภายใต รมพระบารมปกเกลา ทรมเยนเหมอนสายน�า ดงสายธารการใหทงดงาม’ เปนการออกแบบรานทแสดงถงความแขงแรง มนคง ทนสมยดวยเทคโนโลย เปนการน�าพลงงานแสงอาทตยและหลอดประหยดพลงงาน LED มาตกแตงทงภายในและภายนอก เพอเปนมตรตอสงแวดลอม มงเนนประโยชนใชสอย มการน�าวสดทหมดอายหรอช�ารดจากการใชงาน น�ากลบมาใชใหม (Reduce Reuse Recycle)

12 สงหาคม ค.ศ. 1949 ประจำาตวบคคล สถานท หรอเครองใชตางๆ ทใชเนองในการรกษาพยาบาลผบาดเจบในสนามรบ เพอใหฝายศตรเหนไดชดและไมทำาอนตราย

• ฉบบท 11 / 2562 3

เปดตว PEA Solar Hero Application อยางเปนทางการทวประเทศ

ผทสนใจตดตง Solar Rooftop ผาน PEA Solar Hero Application ดาวนโหลดใชงานไดในระบบ iOS และ Android หรอตดตอสอบถามไดท โทร. 0 - 2725 - 4955 หรอ www.solarhero.pea.co.th

หลงจากน�ารองใชงาน PEA Solar Hero Application เพอสงเสรมการตดตง Solar Rooftop ดวยระบบ Digital ในเมองใหญ ๆ อยางเชยงใหม นครราชสมา ระยอง และภเกต มาตงแตกลางป 2562 จนไดรบผลตอบรบอยางด มผดาวนโหลดใชงานกวา 8,000 ราย ลาสด PEA พรอมแลวทจะเปดใหผสนใจทวประเทศใชบรการแอปพลเคชนน ซง PEA Solar Hero จะชวยอ�านวยความสะดวกใหกบประชาชนผสนใจตดตงระบบผลตไฟฟาพลงงานแสงอาทตยใหมมาตรฐานความปลอดภยภายใตการดแลของ PEA ในงานวนเดยวกนน PEA ยงน�าเสนอแคมเปญสงเสรมการตดตง Solar Rooftop โครงการ ‘60 ป 60 ความรวมมอ 60 การใหแสงสวางทไมมวนสนสด’ ซง PEA จะสนบสนนการตดตง Solar Rooftop โดยไมมคาใชจายแก 60 สถาบน/หนวยงานทเปนศนยรวมของชมชนและสงคม เชน โรงเรยน โรงพยาบาล

สงเสรมการตดตง Solar Rooftop ดวยระบบ Digital

วด ฯลฯ ทไมเพยงเปนการสงเสรมการใชพลงงานทดแทนแตยงสะทอนในมมของการตอบแทนกลบสสงคมอกดวย ทงนภายในงานมการเสวนาความรวมมอสงเสรมใชแอปพลเคชน PEA Solar Hero จาก 6 หนวยงาน คอ ธนาคารกสกรไทย จ�ากด (มหาชน) บรษท Thai Digital Energy Development จ�ากด บรษท แอดวานซ อนโฟร เซอรวส จ�ากด (มหาชน) บรษท ทซ รนวอะเบล เอนเนอรย จ�ากด และบรษท ทร คอรปอเรชน จ�ากด (มหาชน) โดยมนายเสกสรรเสรมพงศ รองผวาการ PEA เปนประธานในพธเปดและปาฐกถาเกยวกบ PEA Solar Hero Application ณ หองโถง ชน 1 อาคาร LED ส�านกงานใหญ PEA

4 • ฉบบท 11 / 2562

รางวลดเดนผสงเสรมการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน สะทอนความมงมนในการอนรกษและสงเสรม

การใชพลงงานทดแทน เพอกระตนใหเกดการพฒนาเทคโนโลยในการประหยดพลงงานและสงเสรมการใชพลงงานทดแทนในประเทศมากยงขน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) กระทรวงพลงงาน จงไดจดงาน Thailand Energy Awards 2019 ขน ซงจากการด�าเนนกจกรรมทเกยวของของ PEA เชน ด�าเนนการพฒนาตนแบบระบบ

รบรางวล ‘Digital Government Awards 2019’ จากนายกรฐมนตร

ดวยกระแสโลกทเปลยนไป เทคโนโลยเขามามบทบาทกบการท�างานและวถชวตอยางมากมาย PEA จงตองพลกโฉมองคกรสการเปน Digital Utility ซงนอกจากจะสอดคลองกบสถานการณปจจบน ยงถอวามสวนสนบสนนนโยบายรฐบาลตามโครงการยกเลกส�าเนาเอกสารราชการอกดวย และนเองทสงผลให PEA ไดรบ ‘รางวลรฐบาลดจทล Digital Government Awards 2019’ ในงานประกาศผลส�ารวจระดบความพรอม รฐบาลดจทลหนวยงานภาครฐของประเทศไทย ประจ�าป 2562 โดยนายธนาเศรษฐ พงษทรงเสถยร รองผวาการ PEA เปนผขนรบรางวลจากพลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ณ ตกสนตไมตร ท�าเนยบรฐบาล

รางวลอนแสดงถงความพรอมสการเปน Digital Utility ในอนาคต

บรหารจดการพลงงานใหบานพกอาศย โครงการรถสามลอไฟฟาแหงแรกในเชยงใหม โครงการ PEA LED เพอแหลงทองเทยวเชงวฒนธรรมไทยกวา 39 แหงทวประเทศ ท�าให PEA สามารถควารางวลดเดนดานผสงเสรมการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนมาครอง โดยนางจฑาพรรธน แกววฒนะบวร ผชวยผวาการ PEA ขนรบรางวลจากนายสมคด จาตศรพทกษ รองนายกรฐมนตร ณ Hall 105 ศนยนทรรศการและการประชม ไบเทค บางนา

• ฉบบท 11 / 2562 5

รวมมอ KERRY เสรมธรกจพลงงานยคดจทลและเปนมตรกบสงแวดลอม

ผสานความรวมมอเพอรวมกนพฒนาธรกจพลงงาน ในยคดจทล

เพอรองรบการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยดจทลในอนาคต PEA จงไดรวมลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอในการศกษาวจยโครงการทางธรกจพลงงานดานระบบดจทลและพลงงานแสงอาทตยดวยเทคโนโลยล�าสมยกบบรษท เคอร สยามซพอรต จ�ากด ผใหบรการดานทาเทยบเรอน�าลกและโลจสตกสแบบครบวงจร โดยการตดตง Solar Rooftop ผานโครงการ PEA Solar Hero Application พรอมทงสนบสนนการใชรถบรรทกขนาดใหญขนสงสนคาขบเคลอนดวยพลงงานไฟฟาจากแสงอาทตย ซงจะชวยลดการใชเชอเพลงฟอสซลในพนทใหบรการของ KERRY ทไมเพยงจะสอดรบกบความเปลยนแปลงและตอบสนองตอความตองการผใชไฟฟาในอนาคต ยงเปนการเสรมสรางความแขงแกรงของ PEA ในการพฒนาธรกจพลงงานทางดานดจทล การสงเสรมพลงงานทดแทนใหเตบโตไดอยางยงยนและมนคง โดยนายชวน พฒนคหะ รองผวาการ PEA รวมลงนามกบนายเกลดชย เบญจอาธรศรกล กรรมการผจดการ กลมประเทศลมแมน�าโขง บรษท เคอร สยามซพอรต จ�ากด ณ หองโถง ชน 1 อาคาร LED ส�านกงานใหญ PEA

กลบมาอยางยงใหญส�าหรบงาน ‘Thailand Lighting Fair 2019’ และงาน ‘Thailand Building Fair 2019’ งานแสดงเทคโนโลยและผลตภณฑ แลกเปลยนองคความร เจรจาธรกจระหวางผประกอบการทงในและตางประเทศ ภายใตแนวคด ‘City + IoT - A Sustainable and Livable Future’ และไมใชแคสนบสนนงานรวมกบเมสเซ แฟรงคเฟรต และบรษท ด เอกซซบส จ�ากด เปนปท 5 PEA ยงไดมการน�าเสนอนวตกรรมเทคโนโลยทนสมยทตอบสนองความตองการและรปแบบการใชชวตของคนรนใหม ซงทงสะดวก รวดเรว เปนมตรกบสงแวดลอม รวมถงธรกจดานการจดการพลงงานทมประสทธภาพ และธรกจ Solar Rooftop ตลอดจนการสมมนาหวขอตาง ๆ อาท การจดการพลงงานเพอประหยดพลงงาน PEA Solar Hero Application โดยนายสมพงษ ปรเปรม ผวาการ PEA เปนประธานในพธ รวมดวยมสเตอร สเตฟาน บวรมา สมาชกกรรมการบรหาร เมสเซ แฟรงคเฟรต กรป และนางสาวกนกพร ด�ารงกล ผอ�านวยการฝายอตสาหกรรมการแสดงสนคานานาชาต ส�านกงานสงเสรมการจดการประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) ณ เวทกลาง ฮอลล 105 ศนยนทรรศการและการประชมไบเทค บางนา

งานแสดงเทคโนโลย ผลตภณฑ แลกเปลยนองคความรและเจรจาธรกจ

เปดงาน ‘Thailand Lighting Fair 2019’

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

ปญหาใหญทก�าลงคกคามโลก

แมเทคโนโลยจะกาวหนาเพยงใด แตดเหมอนวาจะไมมทางแกไขปญหาธรรมชาตและวกฤตการณทกำาลงคกคามโลกในขณะนไดเลย มหนำาซำายงชวยเรงอตราการเพมขนของกาซเรอนกระจก (Greenhouse Gases) ผานกจกรรมในชวตประจำาวน ทงจากการใชเชอเพลงฟอสซล การตดไมทำาลายปา รวมถงกจการปศสตวเชงอตสาหกรรมทเรงใหเกดภาวะโลกรอน และนำาไปสการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change) โดยเฉพาะภาวะโลกรอน (Global Warming) ซง

สงผลตอความแปรปรวนในระบบนเวศของโลก การอบตขนของภยพบตรนแรงอยางคาดไมถงและมความถยงขนเรอย ๆ ความเปลยนแปลงทสงสญญาณรายอยางตอเนองทำาใหนานาประเทศ ไมอาจนงเฉยได จนนำามาสการรวมตวกนของนกวทยาศาสตรจาก 50 ประเทศในการประชมสภาพภมอากาศโลกครงท 1 ทเมองเจนวา ประเทศ สวตเซอรแลนด ในป พ.ศ. 2522 และเหนพองตองกนวาแนวโนมของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดตกอย

เปลยนออฟฟศใหเปนมตรกบโลก

เพราะการดแลโลกใบนไมใชหนาทของใครเปนพเศษ หากแตเปนสงททกคนตองรบผดชอบรวมกน อยางนอย ๆ ท�าดวยการปรบเปลยนพฤตกรรมและกจกรรมในการใชทรพยากร เพราะทายทสดแลว ผไดประโยชนจากการเปลยนแปลงกคอมนษยอยางเรานนเอง

PEA FOCUSทมา : กองแผนและพฒนาสงคมและสงแวดลอม ฝายสงคมและสงแวดลอมเรยบเรยง : กองบรรณาธการ

6 • ฉบบท 11 / 2562

• ฉบบท 11 / 2562 7

ในภาวะนาตกใจ ตงแตนนเปนตนมา กมการสงสญญาณผานการประชม สดยอดรโอเดอจาเนโร ประเทศบราซล โดยการลงนามในกรอบอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (UNFCCC: United Nations Framework Convention on Climate Change) พ.ศ. 2535 พธสารเกยวโต พ.ศ. 2540 และ ขอตกลงปารส พ.ศ. 2558 รวมถง ในการประชมระดบโลกอน ๆ อกหลายครง และเมอไมนานนเอง บรรดา นกวทยาศาสตร 153 ประเทศทวโลก

GREEN OFFICE เปลยนวธคด ปรบพฤตกรรมสการใชทรพยากรอยางคมคาในส�านกงาน

‘Green Office’ หรอ ‘สำานกงาน สเขยว’ เปนอกหนงโครงการสำาคญและเปนแนวทางทองคกรตาง ๆ รวมถงบคลากรสามารถมสวนรวมในการลดปญหาสภาวะโลกรอน ดวยการสงเสรมใหเกดการปรบเปลยนพฤตกรรมในสำานกงานและกจกรรมตาง ๆ ภายในสำานกงานทสงผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด ดวยการใชทรพยากรและพลงงานอยางรคณคา มแผนในการจดการของเสยอยางมประสทธภาพ รวมไปถงการจดซอจดจาง เลอกใชวสด อปกรณ เครองใชสำานกงานทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขน และขอสำาคญจะตองปลอยกาซเรอนกระจกออกมาในปรมาณตำา ตามจดประสงคหลก คอ 1) ตรวจประเมนและใหการรบรองสำานกงานทมการดำาเนนการทเปนมตรกบสงแวดลอม 2) เพอสงเสรมใหสำานกงานนำาความรสำานกงานสเขยวไปประยกตใชใหเกดประโยชนและมการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอมในสำานกงาน และ 3) เพอลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมภายในสำานกงาน

ดงนน กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอมไดจดทำาเกณฑสำานกงานสเขยวขนมา และใชเปนตวกำาหนดทศทางในการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก ลดผลกระทบสงแวดลอม และเตรยมความพรอมสสำานกงานทเปนมตรกบสงแวดลอมในระดบสากล โดยมกลมเปาหมายคอสำานกงานของภาครฐ เอกชน รฐวสาหกจ หนวยงานการศกษา ทงในระดบสวนกลางและภมภาค

เกณฑการประเมนสำานกงานสเขยว

ระดบดเยยม

รอยละ90 ขนไป

ระดบดมาก

รอยละ80-89

ระดบด

รอยละ60-79

ไมผานเกณฑการ

รบรอง

ตำากวารอยละ 60

ระดบคะแนนสำานกงานสเขยว

ภมอากาศ เชน จดตงองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (Thailand Greenhouse Gas Organization: TGO) เพอรบผดชอบในการบรหารจดการโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด รวมทงเปนศนยกลางในการประสานความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และองคการระหวางประเทศ ทงนสงสำาคญทสดคอตองอาศยความรวมมอของทกภาคสวนรวมกน ตงแตรฐบาล เอกชน NGOs และประชาชนทวไปในการแกไขปญหาทงในระยะสนและระยะยาว ใหไดผลอยางเปนรปธรรม

จำานวนกวา 11,000 คน รวมกน ลงนามสนบสนนรายงานสถานการณ สงแวดลอมโลกฉบบลาสด รวมทง ออกแถลงการณประกาศ ‘ภาวะฉกเฉนดานภมอากาศ (Climate Emergency)’ ซงยงตอกยำาใหตองลงมอทำาอะไรสกอยางกอนทจะสายเกนแก ประเทศไทย ในฐานะประชาคมโลกกไดออกมาตรการตาง ๆ โดย กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอม รวมกบหนวยงานอนทเกยวของรวมมอดำาเนนการมากมายเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Greenhouse Gases: GHG) ชวยยบยงการเปลยนแปลงสภาพ

แนวท�งพฒน�สำ�นกง�นPEA สสำ�นกง�นสเขยว

หลงเขารวมโครงการ Green Office การไฟฟาสวนภมภาค (PEA) ไดกำาหนดแนวทางการทำางานใหสอดคลองกบเกณฑการตรวจสอบและประเมนการใหคะแนนของกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอมทง 6 หมวด ดงน

8 • ฉบบท 11 / 2562

1. ก�รกำ�หนดนโยบ�ย ก�รว�งแผนก�รดำ�เนนง�นและก�รปรบปรงอย�งตอเนอง 1.1. การกำาหนดนโยบายสงแวดลอม 1.2. คณะทำางานดานสงแวดลอม 1.3. การระบประเดนปญหาทรพยากร และสงแวดลอม 1.4. กฎหมายและขอกำาหนดทเกยวของ 1.5. ขอมลกาซเรอนกระจก 1.6. แผนงานโครงการทนำาไปสการปรบปรงอยางตอเนอง 1.7. การตรวจประเมนสำานกงานสเขยวภายในสำานกงาน (สำาหรบหนวยงานทขอตออาย) 1.8. การทบทวนฝายบรหาร

2. ก�รสอส�รและสร�งจตสำ�นก 2.1 การอบรมใหความรและประเมนความเขาใจ 2.2 การรณรงคและประชาสมพนธแกพนกงาน

4. ก�รจดก�รของเสย 4.1 การจดการของเสย 4.2 การจดการนำาเสย

5. สภ�พแวดลอมและคว�มปลอดภยในสำ�นกง�น 5.1 อากาศ 5.2 แสง 5.3 เสยง 5.4 ความนาอย 5.5 การเตรยมความพรอมตอสภาวะฉกเฉน

6. ก�รจดซอและจดจ�ง 6.1 การจดซอสนคา 6.2 การจดจาง

3. ก�รใชทรพย�กรและพลงง�น 3.1 การใชนำา 3.2 การใชพลงงาน 3.3 การใชทรพยากรอนๆ 3.4 การจดประชมและนทรรศการ

• ฉบบท 11 / 2562 9

ผลสำ�เรจทเปนรปธรรม จนไดรบรองระดบดเยยม (G ทอง) และดมาก (G เงน) ในทกป

ป 2557 - 2561 PEA ไดรบการตรวจประเมนและรบรองเปนส�านกงานสเขยว ระดบ ดเยยม (G ทอง ) จ�านวน 99 แหง ระดบดมาก (G เงน) จ�านวน 2 แหง จากกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม

ป 2562 - 2564 PEA มเปาหมายด�าเนนโครงการส�านกงานสเขยว ปละ 37 แหง ระยะเวลา 3 ป รวมจ�านวน 111 แหง และมเปาหมายทจะขยายผล อยางตอเนองใหครอบคลมทกส�านกงานทวทงองคกร เพอใหเปนส�านกงานสเขยวตนแบบของหนวยงานภาครฐและเอกชนตอไป

ป 2562 PEA ไดรบโลตราสญลกษณ G-Green ระดบประเทศ ระดบดเยยม (G ทอง) จ�านวน 45 แหง ระดบดมาก (G เงน) จ�านวน 2 แหง และรกษาระดบการตออายได 15 แหง รวมทงสน 62 แหง (การตออาย คอ กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอมก�าหนดใหผทเคยไดรบรางวลมาแลว 3 ป หากยงคงรกษาระดบไดตามเกณฑทก�าหนดสามารถตออายได) ตลอดจนรางวล โลเกยรตคณททางกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม มอบใหกบ PEA ทใหความรวมมอเขารวม โครงการฯ มาอยางตอเนอง

• ฉบบท 11 / 2562 9

ดงนน ตงแตป 2557 จนถงปจจบน สามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากส�านกงานไดเปนจ�านวน 4,990.89 ตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทา และปจจยส�าคญทท�าให PEA ไดรบการรบรองใหเปน Green Office ระดบดเยยม (G ทอง) และดมาก (G เงน) ในทก ๆ ป เกดจากการบรณาการส�านกงาน PEA ทเปนมตรกบสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม ซงเรมตงแตการสงเสรมใหพนกงานในทกส�านกงานทง 74 จงหวด ตระหนกถงการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากทกกจกรรมในส�านกงาน น�ามาสการปรบเปลยนพฤตกรรมการใชพลงงาน รวมทงเรมตนโครงการและกจกรรมทมความเปนมตรกบสงแวดลอมอยางจรงจง เชน รณรงคการใชซ�า การน�ากลบมาใชใหม การลดและเลกใชสารเคม การจดซอจดจางสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอม เปนตน

10 • ฉบบท 11 / 2562

PEA ไดอะไรจ�กก�รเปนสำ�นกง�นสเขยว

ลดคาใชจายในสำานกงาน เชน ลดคาไฟฟา การจดซออปกรณบางอยาง ปรมาณการใชกระดาษ เปนตน

สรางจตสำานกและการมสวนรวมแกไขปญหาสงแวดลอม

ลดมลภาวะภายในสำานกงาน จากการบรหารจดการการใชพลงงานและทรพยากรอยางรคณคาและมความเหมาะสม

สงผลดตอภาพลกษณองคกร แสดงใหเหนถงการใหความสำาคญดานสงคมและสงแวดลอมทเกยวพนถงประสทธภาพเชงนเวศเศรษฐกจ (Eco-Efficiency) ซงเปนการสรางสมดลระหวางความกาวหนาทางเศรษฐกจและการปกปองระบบนเวศไปพรอม ๆ กน

บคลากรมความภาคภมใจและมกำาลงใจในการทำางาน รวมถงมสขภาพทดขน

10 • ฉบบท 11 / 2562

• ฉบบท 11 / 2562 11

Meanwhile, the project has urged participants to use resources and energy to its full capacity, set up a plan for waste management, and improve the procurement process for equipment and office supplies to become more ‘green’. Most importantly, offices must lower greenhouse gas emissions and follow the six guidelines that have been issued by the ministry. PEA is another agency that understands the importance of carrying out its operations while caring for the environment, thus, PEA has participated in the Green Office project since 2014. With PEA’s determination to

address climate issue in tangible ways, the activities carried out by PEA has earned the agency a total of 99 G-Gold Green Office Awards and 2 G-Silver Green Office Awards from the Department Of Environmental Quality. Moreover, from 2019 to 2021, PEA has set a target to receive 37 Green Office Awards each year, for three consecutive years, totaling 111 offices, with further plans to expand the project to every office within the organization in order to become a model Green Office for the public and private sectors.

GREEN OFFICE Changing Workplaces to Become Environmentally Friendly While technology has greatly become more advanced, we are no closer to solving environmental crises around the world. However, numerous countries including Thailand have not been idle: the Ministry of Natural Resource and Environment and related agencies have issued measures to lower greenhouse gas emissions through initiatives such as the establishment of the Thailand Greenhouse Gas Management Organization and the launch of the ‘Green Office’ project that has created awareness and shifted the general public’s behaviors to become as environmentally friendly as possible.

12 • ฉบบท 11 / 2562

PEA EXCLUSIVEโดย กองบรรณาธการ

12 • ฉบบท 11 / 2562

• ฉบบท 11 / 2562 13

อะไรคอนยามของคำาวา ‘Green Office’ ส�านกงาน คอส�านกงานรฐวสาหกจ ราชการ ภายในและภายนอกอาคาร เปนทปฏบตงานทงดานเอกสาร การประชม รวมถงพนทอน ๆ เชน พนทรบประทานอาหาร หองน�า ลานจอดรถ ทเราตองพจารณาจดการตามแนวทาง ‘Green Office’ หรอ ‘ส�านกงานสเขยว’ จะมองคประกอบของส�านกงานหรอการด�าเนนกจกรรมตาง ๆ ทไมสงผลหรอสงผลกระทบตอสงแวดลอมใหนอยทสด ไมใชไมใช แตใหใชอยางคมคา มแนวทางการจดการของเสย ตลอดจนเลอกใชวสดอปกรณ ทเปนมตรกบสงแวดลอม และทส�าคญตองปลอยกาซเรอนกระจกในปรมาณต�า ตามแนวทางของกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม 6 หวขอหลก 23 ขอยอย ประโยชนท PEA ไดรบจากการกาวไปส ‘Green Office’ ส�านกงานทน�า ‘Green Office’ มาใชจะชวยยกระดบการท�างาน คนท�างาน ส�านกงาน ลดคาใชจาย ไมวาจะเปนทางตรงหรอทางออม นอกจากนยงสงผลดตอสขภาพกายและใจของคนในส�านกงานเองและคนทเกยวของ สดทายคอการเปนมตรกบสงแวดลอม ลดการปลอยกาซเรอนกระจก ถอวาเปนสวนหนงทจะชวยลดโลกรอน ลดฝน PM 2.5 ซงก�าลงเปนปญหาส�าคญในปจจบน

จ�ตรงค สขะเสน รองผวาการกจการสงคมและสงแวดลอม

อะไรคอเคลดลบสการเปน ‘Green Office’ ทยงยน และการรบรองตราสญลกษณ G-Green ประการแรกคอ นโยบายทก�าหนดจากผบรหารเพอเปนแนวทางการด�าเนนงาน ประการทสองคอ การสอสารทชดเจนเพอใหผทเกยวของมความเขาใจตรงกน และทส�าคญคอการสรางความตระหนกใหคนทเกยวของ ซงตองใชเวลาพอสมควรในการสรางจตส�านกผานชองทางหรอวธการตาง ๆ เชน ประชาสมพนธแบบตาเหน หฟง ใชสอดจทลออนไลน การอบรม และประการทสาม คอการปรบปรงพฒนาและจดการอยางตอเนอง ตลอดจนมการทบทวนประเมนผลอยางเปนระบบ เมอทบทวนเสรจกน�ามาปรบปรง ประการทส เปนเรองการใหรางวล เพอเปนก�าลงใจและแรงผลกดนในผลส�าเรจของการด�าเนนงาน โดย PEA ไดรางวลตราสญลกษณ G-Green ระดบประเทศมาทกป ลาสดป 2562 เราไดรบมา 62 รางวล นบตงแตป 2557 ถงปจจบน เราไดมา 148 แหง และยงอยในแผนการด�าเนนงานอยางตอเนองในป 2563 - 2564 อก 75 แหง ทงน รางวลกไมส�าคญเทากบการยกระดบการท�างาน คนท�างานมความสขในการท�างาน อยากมาท�างาน เรองนส�าคญมากกวาเรองของรางวลเสยอก

เคลดลบความส�าเรจของ Green Office เรมทจตส�านกของทกคน

แมวาตอนน ‘สำานกงานสเขยว’ หรอ ‘Green Office’ จะไมใชประเดนใหมในสงคม ทวาการจะเดนไปใหถงจดนนไดกไมใชเรองงายเสยทเดยว นอกจากนโยบายและการสอสารทชดเจนเพอใหเขาใจตรงกน ‘จาตรงค สขะเสน’ รองผวาการกจการสงคมและสงแวดลอมของการไฟฟาสวนภมภาค (PEA) ยงมองวาการสรางจตสำานกใหกบทกคนในองคกรกเปนเรองสำาคญ ทงยงเปนเคลดลบสการพฒนาสความยงยนควบคกบการไดรบรางวล

ตราสญลกษณ G-Green ระดบทองและระดบเงนของสำานกงานทง 148 แหงอกดวย

14 • ฉบบท 11 / 2562

เพราะวาคนเปนทรพยากรทสำาคญในลำาดบแรกๆขององคกร โดยเฉพาะองคกรใหญ ๆ ทกอยางจะสำาเรจไดดหรอไมอยทคนเปนสำาคญ ถาเราสรางความตระหนก ปลกจตสำานก ไมตองบอกเขากทำา

ทำาไมการสรางจตสำานกและสรางการตระหนก ถงเปนเรองสำาคญ เพราะวาคนเปนทรพยากรทส�าคญในล�าดบแรก ๆ ขององคกร โดยเฉพาะองคกรใหญ ๆ ทกอยางจะส�าเรจไดดหรอไมอยทคนเปนส�าคญ ถาเราสรางความตระหนก ปลกจตส�านก ไมตองบอกเขากท�า นคอสงทดทสด เรามพนกงานลกจางจ�านวนมาก การททกคนยกระดบ รกษามาตรฐานในการท�างาน และมจตส�านกในการท�างาน ไมวาจะท�าเรองอะไรกตามเรากจะประสบความส�าเรจ

Digital Utility มสวนในการทำาเรอง ‘Green Office’อยางไร สงทเหนเปนอยางแรกคอการพฒนาปรบปรงกระบวนการท�างานใหมความทนสมย ใช IT มากขน เดมทเราอาจจะใชการเกบขอมลในกระดาษ ตอไปจะน�าเทคโนโลยมาใชมากขน มฐานขอมลชดเดยวกนกจะเขาใจและท�างานงายขน นอกจากนยงลดขนตอนการท�างาน และระยะเวลาทใช อยางทสองในเรองการสอสารจะมการใชชองทางผานโซเชยลมเดยตาง ๆ เพมมากขน นอกเหนอจากการใชวธการตามปกต เชน หนงสอแจงเวยน โปสเตอร อยางทสามเปนการท�าใหคนมความทนสมยสามารถรองรบการเปลยนแปลง ในอนาคตในยค Disruption ไดดยงขน

ปญหา อปสรรค และการตนตวเรองสงแวดลอมของ PEA ในอดตเปรยบเทยบกบปจจบน เรองคนผมวาเราพดคยกนได เชอวาทกคนตนตวพรอมไปสความส�าเรจรวมกน ปญหาจรง ๆ นาจะเปนเรองความพรอมของแตละส�านกงาน แตโชคดอยอยางหนงทผบรหารทกระดบและพนกงานเองใหความส�าคญ มการจดงบประมาณสวนหนงมา ยกระดบการท�างาน ยกระดบคณภาพชวตพนกงาน สงผลไปถงการยกระดบการใหบรการกบลกคาหรอคนทมาตดตอ เชน มทางลาด หองน�าของคนพการ ทจอดรถ มอาชวอนามยและความปลอดภย หรอสงอ�านวยความสะดวกตาง ๆ ใหมความพรอมทงคนและส�านกงาน เราเลยตองทยอยท�าไปตามแผนงานในแตละป สวนความตนตวเกยวกบเรองน เมอกอนเราใชแนวทาง 5 ส ตอนนปรบเปลยนมาใชแนวทางของ ‘Green Office’ ซงจะเหมาะสมกบสภาพปจจบนมากขน กาวตอไปของ ‘Green Office’ กาวใหญกาวหนงในปนคอการด�าเนนการทส�านกงานใหญ ทมโครงสราง คน และกจกรรมทเกยวของจ�านวนมากแตกตางจากทเราท�ามาในส�านกงานสวนภมภาคทมขนาดเลกกวา นบเปนกาวททาทายเปนอยางมาก มการรวมกนท�าบนทกขอตกลงเพอสรางความตระหนกและสอสารใหทกสวนรบร ความจรงการท�า ‘Green Office’ ไมไดยากอยางทคด เพราะไมอยางนน PEA คงไมผานการรบรองมาเกอบ 150 แหงทวประเทศ และไมใชไดแคตวเราเอง ยงรวมถงองคกร ลกคา เปนการแสดงศกยภาพของ PEA ใหหนวยงานตาง ๆ ทราบวาเรามระดบการท�างานทเทยบเทามาตรฐานสากล สวนอกอยางทมความส�าคญคอ การสรางคนใหมศกยภาพเปน ผตรวจประเมนได มการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน คนเหลานเองทจะเปนก�าลงส�าคญในการพฒนา ‘Green Office’ ขององคกรใหกาวตอไป และสดทาย อยากใหทกคนตระหนกถงเรองการใชทรพยากรอยางมประโยชน รคณคา เปนมตรกบสงแวดลอม ใหคงอยถงรนลกรนหลานตอไป

• ฉบบท 11 / 2562 15

Q Aไฟฟาเกษตรคออะไร และใครสามารถขอใชไฟฟาประเภทนไดบาง

ไฟฟาเกษตรคอ การนำาไฟฟามาใชในพนททำากนของเกษตรกร เชน ใชกบ เครองสบนำา หลอดไฟ ฯลฯ โดยมหลกเกณฑการเขารวมโครงการดงน 1. คาใชจายในการขยายเขตฯ ไมเกน 50,000 บาท (การไฟฟาสวนภมภาค (PEA) เปนผรบผดชอบ) 2. เกษตรกรผยนคำารองตองขนทะเบยนเปนเกษตรกร (สมดทะเบยนเกษตรกร) 3. ตองไมอยในเขตหวงหามใด ๆ ของราชการ 4. มทางสาธารณะทรถยนตสามารถผานได รวมถงปกเสาพาดสาย ดำาเนนการกอสรางระบบจำาหนายไฟฟาได 5. ตองระบแหลงนำาทจะใชเพอกจกรรมทางการเกษตร เชน คลองสาธารณะ คลองชลประทาน แหลงนำาใตดน 6. มเอกสารสทธตามประมวลกฎหมายทดน หรอหนงสอสญญาเชาทดน ทำากนถกตองตามกฎหมาย (ตองไมใชทดนทถอครองโดยเอกชนรายใหญ) 7. เปนเกษตรกรรายยอยทขอตดตงมเตอรขนาดไมเกน 15 (45) แอมปตอราย 8. สามารถออกใบแจงหนคากระแสไฟฟามเตอรเครองท 2 (ใหม) โดยจะแจง เกบเงนไปทมเตอรเครองท 1 (เกา) โดยทง 2 มเตอรตองอยในเขต รบผดชอบของการไฟฟาเดยวกน ขนตอนก�รยนคำ�รองเข�รวมโครงก�ร 1. ขอรบแบบฟอรมยนคำารองจากสำานกงาน PEA ในพนททขอใชไฟฟา 2. กรอกคำารองพรอมยนเอกสารใหครบถวน ประกอบไปดวย สำาเนาทะเบยนบาน และสำาเนาบตรประชาชน สำาเนาเอกสารสทธในพนททำากนทางเกษตร/หนงสอสญญาเชาทดน ถกตองตามกฎหมาย สำาเนาทะเบยนเกษตรกร ภาพถายกจกรรมทางการเกษตร เอกสารคำารองขอขยายเขตฯ 3. PEA ตรวจสอบคณสมบต 4. ดำาเนนการกอสรางขยายเขตฯ ค�ธรรมเนยม : ผขอใชไฟฟารบผดชอบคาตดตงมเตอรและเงนประกนการใชไฟฟา ดงน 5 (15) แอมป 1 เฟส 1,028 บาท, 15 (45) แอมป 1 เฟส 6,621.50 บาท และ 15 (45) แอมป 3 เฟส 22,004.50 บาท

ในทกมตของก�รใชชวตยคปจจบนไฟฟ�เข�ม�เปนสวนสำ�คญอย�งม�ก ไมเวนแมแตก�รทำ�ก�รเกษตร เพร�ะไฟฟ�มสวนชวยอำ�นวยคว�มสะดวกม�กม�ยหล�ยด�น

ซงเชอมโยงไปถงปรม�ณผลผลตและร�ยไดของเกษตรกรอกดวย

โดย กองบรรณาธการQ&A with PEA

อะไรคอไฟฟาเกษตร? และขอใชไดอยางไร?

• ฉบบท 11 / 2562 15

16 • ฉบบท 11 / 2562

PEA SCOOPทมา : กองแผนและพฒนาสงคมและสงแวดลอม ฝายสงคมและสงแวดลอมเรยบเรยง : กองบรรณาธการ

ในขณะทเทคโนโลยเจรญกาวหนาจนแทบตามไมทน แตทรพยากรธรรมชาตกลบเสอมโทรมและยอนกลบมาทำารายมนษยผเปนตวการสำาคญของการเปลยนแปลงครงใหญ

ภารกจปรบและเปลยนเพอชวยโลกของ PEA

GREENMISSION

16 • ฉบบท 11 / 2562

• ฉบบท 11 / 2562 17

ในชวง 1 - 2 ปน เราไดยนขาวการเปลยนแปลงของสภาพอากาศทมความรนแรงเกดขนไปทวโลก ทงการเผชญคลนความรอน (Heat Wave) ในยโรป จนท�าใหหลายเมองมอณหภมสงเปนประวตการณ น�าทวมใหญเมองเวนสในรอบ 50 ป หรอไฟปารนแรงในรฐนวเซาทเวลสของประเทศออสเตรเลย และไมเพยงแตตางประเทศเทานนทไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาตและสภาพอากาศโลกทแปรปรวนอยาง สดขว ประเทศไทยเองกเชนกน ชวงตนฤดฝนทผานมา ฝนมาชากวาปกต อกทงน�าฝนทตกลงมายงมปรมาณนอยกวาคาปกตอนเปนผลจากปรากฏการณเอลนโญ ครนถงชวงปลายฤดฝน ภยธรรมชาตทสรางความเสยหายอยางหนกกลบกลายเปนอทกภยจากการเผชญกบพายโซนรอนโพดลและพายโซนรอนคาจกในภาคอสานของประเทศ ซงกเปนพนททไดรบผลกระทบจากภยแลงมากอนหนาน และเมอเรว ๆ น Climate Central องคกรขาวไมแสวงหาก�าไรในสหรฐฯ ไดตพมพบทความระบวาผคนกวารอยลานคนอาจตองเผชญความเสยงจาก น�าทวมพนทตามแนวชายฝง เพราะระดบ น�าทะเลทเพมสงขนจากสภาพภมอากาศเปลยนแปลงในศตวรรษน และในจ�านวนทวาหมายรวมถงประชากร 12 ลานคนในประเทศไทยดวย สงเหลานเปนผลพวงจากการเปลยนแปลง ภมอากาศ ‘Climate Change’ อนมสาเหตหลกมาจากมนษยทท�าใหเกดการเผาไหมของเชอเพลงฟอสซล ซงเปนกาซทเกบกกความรอนไวในชนบรรยากาศของโลก จนท�าใหเกดการเพมขนของอณหภม หรอ ‘Global Warming’ สงผลตอความแปรปรวนใหกบระบบตาง ๆ ของโลก ทงระบบลม กระแสน�าในมหาสมทร และน�ามาสปรากฏการณตาง ๆ เชน การละลายของ น�าแขงใน Greenland และภเขาน�าแขงทวโลก สภาพภมอากาศรายแรงอยางทไมเคยเกดขนมากอน ซงหากวามนษยไมเปลยนแปลงพฤตกรรมการใชชวตประจ�าวนใหรอบคอบมากขน โลกของเราอาจเดนทางมาถงจดอวสานกอนเวลาควรจะเปน ดวยความตระหนกถงปญหาทนาวตก

• ฉบบท 11 / 2562 17

เพมประสทธภาพการใชทรพยากรและลดการปลอยมลพษตอสงแวดลอมตอผลประกอบการดานเศรษฐกจ หรอพดงาย ๆ คอการสรางสมดลระหวางความกาวหนาทางเศรษฐกจและการปกปองระบบนเวศไปพรอม ๆ กน ทงในแงของการใชทรพยากรอยางคมคาและการลดมลพษ ซงจะกอ ใหเกดการพฒนาอยางยงยนขน โดยเปนหลกการทน�ามาใชเปนเครองมอจดการ ใหภาคธรกจตาง ๆ มประสทธภาพในการแขงขนดานเศรษฐศาสตรระหวางกน ควบคไปกบการมสวนรวมรบผดชอบตอผลกระทบ ทจะเกดขนตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดวยวตถประสงคหลกคอ เพอลดการใชทรพยากร (Reducing the Consumption of Resources) ซงรวมถงการใชพลงงาน วตถดบ น�า หรอการใชทดน การเพมความสามารถในการน�ากลบมาใชซ�า (Reuse) และการแปรรปใชใหม (Recycle) ของผลตภณฑ การลดผลกระทบทมตอธรรมชาตและสงแวดลอม (Reducing the Impact on Nature and Environment) ตลอดจนการเพมมลคาจากผลตภณฑและบรการ (Increasing Product or Service Value) ทงน PEA ไดมแนวทางและขนตอนการประเมน Eco-efficiency ครอบคลมทงธรกจหลกและธรกจทเกยวเนองของ PEA ทงหมด เชน การจดท�าบญชรายการดานสงแวดลอม การจดท�าบญชรายการดานเศรษฐกจ จดกจกรรมเพอประเมนประสทธภาพ เชงนเวศเศรษฐกจ เพอมงไปสการพฒนาอยางยงยนซงเปนเปาหมายหลกโดยรวมของนานาประเทศในระยะยาว

ของทวโลก และรวมเปนสวนหนงในการ ชวยลดปญหาการเปลยนแปลงสภาพอากาศอยางเปนรปธรรม พรอมกบสรางจตส�านกทดใหแกพนกงานไปดวยในตว การไฟฟาสวนภมภาค (PEA) จงไดจดท�าโครงการส�านกงานสเขยว (Green Office) และโครงการประเมนประสทธภาพเชงนเวศเศรษฐกจ (Eco-Efficiency) เพอปรบเปลยนในทกกระบวนการท�างานของ PEA ใหใสใจโลกมากขน

โครงการสำานกงานสเขยว (Green Office) คอการสงเสรม ใหส�านกงานของ PEA ทกแหง น�าความร ดานส�านกงานสเขยวไปประยกตใชใหเกดประโยชนสงสด ชวยกนลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก (Green House Gases: GHG) จากกจกรรมตาง ๆ ภายในส�านกงาน ดวยแนวทางการใชทรพยากรและพลงงานอยางรคณคา มการจดการ ของเสยอยางมประสทธภาพ ลดปรมาณขยะโดยวธลดการใช และใชซ�า การน�ากลบมาใชใหม การเลอกใชวสด อปกรณ เครองใชส�านกงานทเปนมตรกบสงแวดลอม รวมไปถงการจดสภาพแวดลอมภายนอกและภายในส�านกงานใหเหมาะสม ซงนอกจากจะชวยดแลโลก ยงเกดประโยชนอกหลายอยางแกองคกร ไมวาจะเปนการลด คาใชจายในส�านกงานจากการใชทรพยากรและพลงงานอยางคมคา มประสทธภาพ สรางสงแวดลอมทดตอสขภาพของพนกงาน เปนการยกระดบมาตรฐานส�านกงานใหเปนมตรกบสงแวดลอมมากขน และส�าคญทสดคอชวยลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกซงเปนสวนหนงของการชวยลดโลกรอนได

โครงการประสทธภาพเชงนเวศเศรษฐกจ (Eco-Efficiency) หมายถงสดสวนของการสรางมลคาเพมของผลตภณฑหรอบรการเมอเทยบกบการลดการใชทรพยากร (และ/หรอการลดผลกระทบตอสงแวดลอม) ในกระบวนการด�าเนนงานของหนวยงาน เพอสะทอนไปสการพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development)

18 • ฉบบท 11 / 2562

GREENMISSION ไมใชเรองของคนใดคนหนง

แตคอเรองของทกคนทตอง ‘ชวยกน’ การเปลยนแปลงภมอากาศ ‘Climate Change’ กำาลงสงผลกระทบตอโลกของเรามากขนทกขณะ เกดความแปรปรวนตาง ๆ ทงระบบลม กระแสนำาในมหาสมทร จนนำามาสปรากฏการณตาง ๆ ทเปนเหมอนสญญาณอนตรายแจงเตอนใหเรารลวงหนา

CLIMATECHANGE

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

เกดกาซเรอนกระจก

โลกรอนขนปรากฏการณสงผลตอสภาพแวดลอม

ปรากฏการณสงผลตอสภาพแวดลอม

สงทเราทกคนท�าได คอ ปรบเปลยนพฤตกรรมเพอชวยลดปญหาการเปลยนแปลงภมอากาศ โดยเรมจากในชวตประจ�าวน นนกคอ...พฤตกรรมตาง ๆ ในทท�างานนนเอง PEA ไดรเรมโครงการส�านกงานสเขยว (Green Office) เพอสงเสรมใหส�านกงาน PEA ทกแหง น�าความรดานการจดการส�านกงานสเขยวมาใชใหเกดประโยชนสงสด

ส�านกงานสเขยว ท�าไดอยางไร...

• ใชทรพยากรและพลงงานอยางรคณคา• มการจดการของเสยอยางมประสทธภาพ• ลดปรมาณขยะโดยวธลดการใช และใชซ�า การน�ากลบมาใชใหม• เลอกใชวสด อปกรณ เครองใชส�านกงาน ทเปนมตรกบสงแวดลอม• จดสภาพแวดลอมภายนอกและภายใน ส�านกงานใหเหมาะสม

• ฉบบท 11 / 2562 19

ทามกลางการเตบโตของแพลตฟอรมออนไลนทสรางชองทางการหารายไดใหม ๆ โดยไมยดตดกบรปแบบการทำางานเดม ๆ ลกษณะการทำางานแบบนถกเรยกวา Gig Economy หมายถงระบบเศรษฐกจ

ทประกอบดวยงานครงคราว หรองานทรบจางจบเปนครง ๆ ไป

Gig Economyแรงง�นแหงอน�คต โลกยคใหมของคนทำ�ง�น

โดย กองบรรณาธการThink Tank

วฒนธรรม คนทำางานรนใหมหนมาเลอกงานทใหอสระ

มากกวาเดม แสดงใหเหนความสำาเรจของมนษยพเนจรในโลกดจทลและคนทำางานฟรแลนซท

สามารถกำาหนดชวโมงทำางานของตวเองไดตามใจ

ภาวะเศรษฐกจถดถอยครงใหญ ทำาใหบรษทตองหากลยทธ ปญหาคอการ ลดจำานวนพนกงานประจำาและจางคนมา

ทำางานแทนในแบบออนดมานด

งานมไมสมำาเสมอ หลายบรษทจงไมจำาเปนตองมนกออกแบบกราฟกและนกการตลาด พวกเขาหนไปพงแพลตฟอรมหางานเพอจาง Gig Worker แบบออนดมานด

โดยไมตองเผอเวลาทำางานมากนก

ประเทศทตด 10 อนดบแรกของ Gig Economy

78% 59% 48%

สหรฐอเมรกา องกฤษ บราซล

รองลงมาไดแก ปากสถาน 47% ยเครน 36% ฟลปปนส 35% อนเดย 29% บงกลาเทศ 27% รสเซย 20% และเซอรเบย 19% ตามลำาดบ

Payoneer ผใหบรการชำาระเงนระหวางประเทศ ไดจดทำารายงาน The Gig Economy Index Q2 2019 ซงสำารวจจากกลมตวอยาง Gig Worker ทวโลกมากกวา 300,000 ราย พบวา มแนวโนมทผประกอบวชาชพลาออกจากงานเพอเขาสระบบ Gig Economy หรอหนมาทำางานอสระมากขน ดวยเหตผลทมชวโมงการทำางานยดหยน ไมมหวหนาคอยจบตามอง รวมไปถงความตองการทจะเรมทำาธรกจของ ตวเองเพอหารายไดเสรม ตลอดจนการเปลยนแปลงอาชพ

ในอนเดยจำานวนฟรแลนซเพมขน 52% เปนผลจากนโยบายเชงรกของรฐบาล เชน การสงเสรมธรกจสตารตอพ Startup India, Skill India Digital India ในประเทศ

52%

ทมา https://thaipublica.org

• ไตรมาสสองของป 2019 พบวาเอเชยยงครองตำาแหนงศนยกลางการทำางานแบบฟรแลนซ

• เมอพจารณารายไดหรอผลกำาไร รายงานพบวาคน Gen X ทำารายไดมากทสดและมโอกาสมากทสด

ปจจยทชวยหนนการเตบโตของ Gig Economy

ของชาว Gig เคยทำางานประจำามากอน

ของชาว Gig พอใจกบงานททำาอยตอนน

85% 80%

รหรอไม?

ชาว Gig สวนใหญรบงานอสระมาแลวเปนเวลา 2-5 ป

genX

• ฉบบท 11 / 2562 19

20 • ฉบบท 11 / 2562

PEA SOCIETYเรยบเรยง : กองบรรณาธการ

จากความรวมมอและพฒนาตอเนอง สร�งวลตร�สญลกษณ G – Green ระดบประเทศ

ดวยความตงใจ เอาจรงเอาจง และการพฒนาอยางตอเนอง เพอเปลยนแปลงคณภาพของสงแวดลอมในสำานกงานและคณภาพชวตพนกงานใหดขน ส�าหรบชวตคนวยท�างานแลว นอกจากบานหรอทอยอาศย สถานทท�างานนาจะเปนอกหนงพนทซงตองใชเวลามากทสด นนจงหมายความวาในสถานทท�างานทกแหงจะเกดการใชพลงงานและทรพยากรตาง ๆ ในปรมาณสงตามมา หรอบางครงอาจเกนความจ�าเปนจนสงผลกระทบตอสงแวดลอมไมมากกนอยเสยดวยซ�าไป หลาย ๆ บรษทจงมแนวคดในการเปลยนทท�างานใหเปนส�านกงานสเขยวเพอชวยกนชะลอการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศโลก ทงนการไฟฟาสวนภมภาค (PEA) อนเปนหนวยงานรฐวสาหกจทใหบรการพลงงานไฟฟาอยางมประสทธภาพมาตอเนองกวา 59 ป ไดตระหนกถงความส�าคญของส�านกงานสเขยว (Green Office) ทกอให เกดการปลกฝงพฤตกรรมทดและไดรณรงคใหทกหนวยงานของ PEA รวมถงพนกงานทกคนชวยกนลดภาวะโลกรอน โดยการใชทรพยากรและพลงงานอยางรคณคา จดการระบบการจดการของเสยอยางมประสทธภาพ เลอกใชวสด อปกรณ เครองใชส�านกงานทเปนมตรกบสงแวดลอม ตามแนวทางทง 6 หมวดของกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม นบตงแตเขารวมโครงการฯ PEA ไดก�าหนดนโยบายดานสงแวดลอม เพอเปนแนวปฏบตรวมกนทงองคกร ไมวาจะเปนเรองการใชพลงงาน การสรางจตส�านกรกษาสงแวดลอม สงเสรมใหดแลพนทปฏบตงานใหม ใหมสภาพแวดลอมทด ปลอดภย และนาอยอยางสม�าเสมอ มการจดกจกรรม In Process และ After Process ประเมนการลดการปลอยกาซเรอนกระจก มงสเปาหมาย Green Office อยางเปนรปธรรมครอบคลม 74 จงหวด และทกส�านกงาน PEA ความตงใจ เอาจรงเอาจง และการพฒนาอยางตอเนอง เพอเปลยนแปลงคณภาพของสงแวดลอมในส�านกงานและคณภาพชวตของพนกงานใหดขน ในป 2557 - 2561 PEA ไดรบการตรวจประเมนและรบรองโดยส�านกงานสเขยวจากกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม ระดบดเยยม (G ทอง) จ�านวน 99 แหง ระดบดมาก (G เงน) จ�านวน 2 แหง และลาสดป 2562 น PEA ยงไดรบโลตราสญลกษณ G-Green ระดบประเทศ ระดบดเยยม (G ทอง) จ�านวน 45 แหง ระดบดมาก (G เงน) จ�านวน 2 แหง และรกษาระดบตออายได 15 แหง รวมทงสน 62 แหง นอกจากนยงไดรบรางวลโลเกยรตคณซงทางกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอมมอบให PEA ส�าหรบความรวมมอเขารวม โครงการฯ มาอยางตอเนองอกดวย

• ฉบบท 11 / 2562 21

22 • ฉบบท 11 / 2562

Cooperation and Continuous Development towards the Nationwide-Level G-Green Award For the working-age population, apart from their homes or accommodations, the office is another space where they spend most of their time. Therefore, all offices require a high level of energy and resources which could in turn cause environmental impact. Hence, many companies have come up with the idea to transform their offices to Green Offices in order to slow down the rate of the global climate change. The Provincial Electricity Authority (PEA) – a government enterprise that has efficiently provided electrical power to the nation for over 59 years - under-stands the importance of the Green Office movement that can help foster positive habits for employees, thus, PEA has urged all its departments as well as its employees to take part in alleviating the issue of global warming by using resources and energy effectively, setting up a plan for waste management, and selecting equipment and office supplies that are environmentally-friendly, in line with the six guidelines issued by the Department Of Environmental Quality, Ministry of Natural Resource and Environment.

Since joining the project, PEA has set an environmental policy to serve as a guideline for the entire organization, from determining energy usage, creating awareness for the environment, promoting operation areas to maintain a safe and comfortable environment, and organizing In Process and After Process activities to assess the amount of greenhouse gas emissions that have been lowered, with the objective to establish Green Offices in 74 provinces and at all PEA offices. The determination, perseverance, and continuous development of PEA from 2014 to 2018 to change the environmental quality at its offices as well as the quality of life for its employees has earned the agency a total of 99 G-Gold Green Office Awards and 2 G-Silver Green Office Awards from the Department Of Environmental Quality. Moreover, in 2019, PEA has received 45 G-Gold Green Office Awards in the nationwide level, 2 G-Silver Green Office Awards, and maintained the ratings for another 15 offices, bringing the total of number of offices certified to 62. PEA was also awarded the Honorary Prize from the Department Of Environmental Quality for its continued participation in the project.

• ฉบบท 11 / 2562 23

โดย กองประชาสมพนธPEA Project

คา FTประจำาเดอนมกราคม - เมษายน 2563

- 11.60 สตางค(ไมรวมภาษมลคาเพม)

• ฉบบท 11 / 2562 23

24 • ฉบบท 11 / 2562

PEA SAFETYเรยบเรยง : กองบรรณาธการ

‘แสงสวาง’ ชวยในการมองเหน ชวยใหทำางานตาง ๆ ไดอยางถกตองแมนยำา ทงยงสมพนธกบความคดสรางสรรค สมาธ อารมณ ประสทธภาพ และความเจบปวย ดงนนการจดและออกแบบแสงไฟในททำางานอยางเหมาะสม จงเปนเรองทสถานประกอบการไมควรมองขาม

ปญหาสขภาพและอาการบาดเจบจากการท�างานเกดขนไดหลากหลายรปแบบ โดยในสวนทเกดจากแสงสวางมกพบ 2 ลกษณะ คอ แสงสวางทนอยเกนไป ท�าใหมองเหนสงตาง ๆ ไมชดเจน สงผลเสยตอสายตา คอ ท�าใหกลามเนอตาท�างานมากเกนไป เนองจากมองเหนไมถนด มานตาจงถกบงคบใหเปดกวาง ทงยงตองใชเวลาในการเพงมองรายละเอยด ดวงตาจงเมอยลา ปวดตา มนหว และประสทธภาพการท�างานนอยลง โดยเฉพาะหากตองท�างานกบ เครองมอ เครองจกรในสภาพแสงดงกลาว กอาจเพมความเสยงทจะ ไดรบอนตรายยงขน

แสงสวางทมากเกนไป แสงจาทเกดจากแหลงก�าเนดโดยตรง (Direct Glare) หรอแสงจาทเกดจากการสะทอนแสง (Reflected Glare) จากวสดทอยในสงแวดลอม เชน ผนงหอง เครองมอ เครองจกร โตะท�างาน ฯลฯ จนท�าใหผท�างานรสกไมสบาย เมอยลา ปวดตา มนศรษะ กลามเนอหนงตากระตก วงเวยน นอนไมหลบ และการมองเหนแยลงสงผลท�าใหเกดอบตเหตได นอกจากนยงรบกวนจตใจ คอท�าใหเบอหนายการท�างาน ขวญและก�าลงใจในการท�างานลดลง ปญหาทเกดจากแสงไมไดมเพยงเทาน คนท�างานยงมโอกาสไดรบอนตรายอน ๆ ทไมอยในชวงของความยาวคลนทสามารถมองเหนได เชน

ไมใหบนทอนสขภาพคนทำางาน

จดไฟ

• ฉบบท 11 / 2562 25

แสงทเหมาะสมกบการทำางาน ไมวาจะเปนกจการประเภทใดยอมเกยวของกบการใชแสงสวางทงสน ทวาความเขมหรอแสงสวางจะเพยงพอกบงานทท�าอยหรอไม กขนอยกบลกษณะงาน ประเภทของงานดวย ฉะนนควรจดใหมแสงสวางเหมาะสมกบการปฏบตงาน เพอใหเกดความปลอดภยและไมท�ารายดวงตา ซงพจารณาจากหลาย ๆ ปจจย ดงน 1. ก�รเลอกระบบแสงสว�งและแหลงกำ�เนดแสงสว�ง แสงสวางตามธรรมชาต เปนแหลงก�าเนดของแสงสวางทดทสดและราคาถกทสด การจดพนทของสถานประกอบการใหมหนาตางหรอชองแสงเขาจงเปนเรองส�าคญ หากตองการน�าประโยชนจากแสงสวางธรรมชาตมาใชควรตองใหมพนทของหนาตางมากกวา 1/3 ของพนท แตทงนควรค�านงถงความรอนทจะเขามาดวย

2. ลกษณะของหองหรอพนทใชง�น ลกษณะของหองหรอพนทใชงานกเปนสวนส�าคญทสดในการก�าหนดแสงสวางใหเหมาะสม เพอใหเกดการมองเหนทด ซงการจดสภาพแวดลอมในการมองเหนจะกอใหเกดความรสกสบายและอยากท�างาน ความพถพถนในการเลอกใชส วสดท�าเพดาน และผนงกชวยเพมการมองเหนไดดยงขน เพราะลดการสญเสยจากแสงสะทอน มการกระจายของแสงดขน ปกตแลวการทาสเพดานควรใชสออน ๆ ใหใกลเคยงกบสขาวมากทสด และควรเลยงทาสทมความมนวาว 3. ปรม�ณของแสงสว�งทเพยงพอและมคณภ�พ ตามทเกรนไปตงแตตนวาลกษณะงานแตละชนดตองการปรมาณแสงสวางไมเทากน เชน งานซงตองการความละเอยดมาก มชนงาน ขนาดเลกมาก หรอตองท�างานกบชนงานทมสทบ ยอมตองการปรมาณแสงสวางมากกวางานทมชนงานขนาดใหญหรอมสออน และนอกจากปรมาณแสงสวางพอเหมาะกบลกษณะงานแลว คณภาพของแสงสวางกมความส�าคญมาก ซงมวธการจดการและแกไขแสงสวาง ใหเหมาะสมได เชน ตดตงดวงไฟเพมเฉพาะจดทมการท�างาน ลดระดบความสงของดวงไฟลงมาอยในระยะทสามารถใหปรมาณแสงสวางเพยงพอ ใชโคมไฟทาดวยสเงนหรอสขาว จะมประสทธภาพในการสะทอนแสงไดด ชวยเพมแสงสวางในบรเวณนน เปลยนต�าแหนงการท�างานไมใหอยในต�าแหนงทมเงา หรอเกดเงาจากตวผปฏบตงาน ใชแสงสวางจากธรรมชาตชวยในการเพมแสงสวาง สของผนง ฝาเพดาน ทมสออนจะสะทอนแสงไดดกวาสมดทบ ท�าความสะอาดดวงไฟ ผนง เพดาน และพนท/บรเวณทม ผลกระทบท�าใหแสงสวางลดลง4. ก�รบำ�รงรกษ�แสงสว�ง ควรหมนดแลบ�ารงรกษาเพอใหระบบแสงสวางท�างานไดเตมท ไมท�าใหเกดความเจบปวยจนบนทอนสขภาพคนท�างาน เชน ปดฝนออกจากหลอดไฟ หนาตาง ไมน�าของมาวางกดขวางทางผานของแสงสวาง รวมถงเลอกใชอปกรณทมคณภาพเพอชวยเรองการประหยดพลงงานไดอกดวย

ทมา : โรงพยาบาลจะนะ และสำานกงานสวสดการและคมครองแรงงานจงหวดปทมธาน

แสงเหนอมวง อาจท�าใหนยนตาอกเสบ ตาแดง หรอเยอบตาในชนตาด�าอาจถกท�าลายจนขน มองเหนไมชด มกพบในงานประเภทเชอมโลหะ การฆาเชอโรค งานเกษตรกลางแจง งานกอสรางกลางแจง งานถนอมอาหาร แสงใตแดง ท�าใหเซลลของเรตนาตายไดและไมสามารถมองเหนไดชด จะพบในงานอตสาหกรรมเปาแกว งานหลอหลอมโลหะ งานเชอมชนดตาง ๆ การอบส เปนตน แสงในชวงคลนของความถวทยโทรทศน ชวงคลนนจะท�าอนตรายตอเลนสของนยนตามากทสด เพราะมการดดกลนของรงสวทยท�าใหเกดความรอนสง ซงการทระบบนยนตาถายเทความรอนไมเพยงพอจะท�าใหเซลลของนยนตาเกดการขนมวไดเรวและตาเปนตอได

26 • ฉบบท 11 / 2562

เทยวไปทวเรอง : จลล จงวงศ PEA CREATOR

26 • ฉบบท 11 / 2562

โอะปอย

• ฉบบท 11 / 2562 27 • ฉบบท 11 / 2562 27

‘สวนผง’ หนงในแหลงทองเทยวของจงหวดราชบร โดดเดนดวยทวเขาและผนปาอนอดมสมบรณบวกกบอากาศทเยนสบายตลอดป ทำาใหทนกลายเปนแหลงทองเทยวชนนำาอกแหงของประเทศไดโดยไมตองสงสย

อรอยเตมโตะท

โอะปอย

28 • ฉบบท 11 / 2562

วฒนธรรมและวถชวตของพนองกะเหรยง ทนำาเสนอผานสารพนเมนอาหารพนถนทงคาวหวาน รวมถงสนคาหตถกรรมถกทอ

ส�าหรบหลาย ๆ คนเมอเอยถงสวนผง กจะนกถงสายหมอกยามเชา ลกแกะนอยขนปย และผนปาเขยวขจ ไปจนถงบรรยากาศสบาย ๆ เหมาะแกการไปพกผอน แตไมนานมานเอง สวนผงมมมพกผอนหยอนใจ ใหม เพมขนมาอกแหงหนง ซงเกดจาก

ทมทงชาวบาน ชมชน วด โรงเรยน ผประกอบการ และหนวยงานปกครองในทองท ตวตลาดมพนทขนาดไมใหญนก แตมความรมรน ตงอยขางสายน�าภาชทหลอเลยงชวตพนองชาวกะเหรยงบานทามะขามมาแตครงบรรพบรษ จดขายของ ‘โอะปอย’ กคอวฒนธรรมและวถชวตของพนองกะเหรยง ทน�าเสนอผานสารพนเมนอาหารพนถนทงคาวหวาน รวมถงสนคาหตถกรรมถกทอ เมนเดนทผใหญแนะน�าเรมจาก ‘ขนมจนน�ายาหยวก’ แคฟงชอและจนตนาการถงรสชาต ยงท�าใหตอมหวท�างานถงขนาดน ถาไดชมรสแลวจะขนาดไหน เมนถดมามชอเกไกชวนสงสยวา ‘ขาวแดกงา’ มสวนประกอบคอ ขาวเหนยวนงผสมเกลอเลกนอย น�ามาต�าดวยครกไม ใหญใหละเอยด แลวโรยงาด�า ต�าตอไปจน รวมเปนเนอเดยวกน แลวน�ามาปนเปนแผน พอดค�า ซงจะมทงแบบธรรมดาและแบบใสไสมะพราว เมนทนาสนใจอน ๆ กมขาวย�า สมนไพร ขาวเหนยวปง ขาวเหนยวหม ขนมตม และขนมถวย ซงผใหญ “บ” รบรองวา

ความมงมนและความรวมมอของชาวบานในพนททตองการจะพฒนาบานเกดตวเองใหเปนแหลงทองเทยวเพอสรางรายไดมาเจอจนเกอหนนชมชนอยางยงยน ‘โอะปอย’ ตลาดเชาชอเกรมน�าภาช ทพนองชาวไทยเชอสายกะเหรยงแหงต�าบลตะนาวศรรวมกนจดตงขน เพอน�าเสนอผลตภณฑพนถนทงเสอผาและอาหารแบบดงเดมใหนกทองเทยวจากตางถนไดมาสมผสและลมลองกน ครงแรกทไดยนชอ ‘โอะปอย’ ทกคนคงจะสงสยวาแปลวาอะไร ‘โอะปอย’ เปนภาษากะเหรยงแปลวา ‘พกผอน’ ซงเปน แนวคดหลกของการสรรสรางตลาดแหงน ขนมาเพอใหเปนสถานทพกผอนหยอนใจของนกทองเทยวนนเอง ผใหญบาน ผน�าชมชนพนองชาวกะเหรยงบานทามะขามไดเขามาแนะน�า ‘ตลาดโอะปอย’ ใหเรารจกทนดวยตวเอง ทานเลาใหฟงวา ตลาดเชารมน�าภาชแหงนมเอกลกษณทไมเหมอนใคร เรมตงแตการกอตงจากความรวมมอของทกภาคสวน

• ฉบบท 11 / 2562 29

Enjoy Delicious Dishes at O Poi‘Suan Phung’ is one of the natural attractions in Ratchaburi province which is known for its lush hills and abundant forests. With low temperatures year-round, the area has become one of the country’s top attractions. Apart from the morning mist, fluffy sheep, and green forests that are the key attractions of the area, Suan Phung now boasts a new destination that has been established with the determination and cooperation of local villagers. With the aim to develop their hometown into a tourist attraction that can sustainably generate income for the community, the locals have founded O Poi market. In Karen, ‘O Poi’ means ‘relaxation’, which is the main theme of the market as locals would like visitors to come here and relax. While the market is not large, it is set under the trees on the bank of the Phachi River that has been the heart and soul of the Karen people at Baan Tha Makham since ancient times. The highlights of the market include the culture and lifestyle of Karen people that is presented through woven handicrafts as well as the savory and sweet dishes on offer from fermented rice noodle with banana trunk curry, black sesame dessert, rice salad with fresh herbs, and Inca nut tea, a nutritious drink recommended by the Karen people. For tourists looking to take photographs at this attraction, the market also offers colorful Karen attire for rent at only 40 baht which will help visitors truly fit in with the surroundings. These beautifully woven garments can also bought to take home for just a few hundred baht.

ทกเมน ‘อย อย’ หรอ อรอยไปหมดแนนอน หลงจากกนอาหารคาวหวานเปนทอมหน�าแลว กตองปดทายดวย ‘ชาถวดาวอนคา’ เครองดมสขภาพของพนองชาวกะเหรยง ทมสรรพคณหลากหลายมาก เหมาะกบนกชมอยางเรา ตงแตปองกนความดนโลหตสง เบาหวาน ลดน�าตาลในเลอด ก�าจดไขมน ลดน�าหนก บรรเทาอาการมอเทาชา โรคไมเกรน บ�ารงผวพรรณ และอน ๆ อกมากมาย ส�าหรบใครทชอบถายรปเชกอน ทนมชดพนเมองชาวกะเหรยงสสนสดใสใหเชาถายรปดวย ดเขากบบรรยากาศมาก ๆ สนนราคาคาเชาเพยง 40 บาท ถาตดใจในฝมอการถกทอกสามารถซอหาตดมอกลบบานไปไดในราคาเพยงไมกรอย ผใหญบยงบอกอกวา หากเรามาถงเชาสกหนอย ราวเจดโมงครงจะมพระสงฆทานนงแพมารบบณฑบาตทบรเวณทาน�าของตลาด ซงเปนวฒนธรรมทงดงามและเปนสรมงคลแกผมาเยอนอยางยง

ตลาดโอะปอย เปนตลาดเชาอยตดรมลำาธารภาช บานทามะขาม ตำาบลตะนาวศร อำาเภอสวนผง จงหวดราชบร เปดตงแต 07.00-14.00 น. วนเสาร-อาทตย และวนหยดนกขตฤกษ ใชเวลาเดนทางจากกรงเทพฯ ประมาณสองชวโมงครงเทานน

Note for Traveller

ภาพ : FB โอะปอย ตลาดเชารมธาร

30 • ฉบบท 11 / 2562

มรดกไทยเรอง : วชช ภาพประกอบ : เอกสทธ ชวงษ

หมวกแหงนกรบกบละแอ

สมยกอนคนไทยนยมสวมหมวกททำาจากวสดธรรมชาต เชน ใบลาน ใบตาล กาบหมาก และหวาย ซงหมวกแตละใบนนทำาดวยมอทกขนตอน หมวกบางรปแบบเนนทำางาย เรว แตใชงานไดด

สวนหมวกทเปนงานประณตละเอยดตองใชทกษะฝมอชนสงและความอดทนกคอหมวกททำาจากหวาย ใชเสนหวายมาถกสานอยางแนนหนา รวมถงหมวกประเภทอน ซงคนรนหลงอาจไมรจกกนแลว

30 • ฉบบท 11 / 2562

• ฉบบท 11 / 2562 31

หมวกแหงนกรบ

ปนรกกระแหนะและการปดทองค�าเปลว โดยชางจะน�ายางรกมาผสมกบผงขเถาละเอยด ท�าเปนกอน ๆ เตรยมไวส�าหรบท�าเสนรกขนาดเลกเสนผานศนยกลางประมาณ 1 - 2 เซนตเมตร วสดอปกรณการท�าเสนรกกระแหนะคอ กอนหนแมน�า ไมกระดาน และแปงฝน เรมจากน�ากอนรกมาแบงเปนกอนเลก ๆ ขนาดพอประมาณ กลงบนไมกระดานใหเปนเสนรกขยายตวยาวประมาณ 20 นว เสนรกกระแหนะเสนเลก ๆ น ชางจะเรยกวา ‘เสนไหม’ พรอม ใชในการตกแตงลวดลายปดทองค�าเปลว ซงปจจบนหาดไดยากมาก ในขณะทมหลกฐานอางองจากภาพจตรกรรมพทธประวตตอนมารผจญทวดเกาะแกวสทธาราม จงหวดเพชรบร พบวาไพรพลในกองทพมารบางรายสวมหมวกศกซงมรปทรงเปนหมวกปกแคบ มจอมหมวกเตย หมวกศกแตละใบมการประดบตกแตงลวดลายไมซ�ากน ปกหมวกของนกรบบางรายมลายเกลดคลายเกลดปลา สนนษฐานวาอาจเปนการน�าเกลดหนงหรอเกลดโลหะมาเยบผนกตดกบผาปกหมวกอกทหนงเพอใชปองกนคมอาวธ สอดคลองตรงกนกบทบาทหลวงกวย

ส ตาชารด ซงเดนทางเขามายงอยธยาในสมยสมเดจพระนารายณมหาราช ไดจดบนทกถงการแตงกายของทหารอยธยาไววา “...เรอ พระทนงนนปดทองกระทงจรดผวน�า มฝพายรอยยสบคน สวมหมวกทรงระฆงคว�า ประดบเกลดเลอมทองค�า สวมเกราะออนกนอกประดบเลอมทองค�าเชนเดยวกน...”ส�าหรบหลกฐานภาพจตรกรรมลายรดน�าในหอเขยน ปจจบนไดกระท�าผาตกรรมยายมาไวทวงสวนผกกาดของพระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาจมภฏพงษบรพตร กรมหมนนครสวรรคศกดพนต ซงสนนษฐานวาวาดขนในสมยสมเดจพระนารายณมหาราช ในภาพไดแสดงถงการแตงกายของทหารมาสมยอยธยาตอนปลาย โดยสวมหมวกปกกวางยอดแหลมมแผนปดทายทอยหมเกลดและแผนรองคอหมเกลดดวย อยางไรกตาม ทกวนนหมวกโบราณ เชนนหาคนท�าไดยากมาก เพราะตองน�าตอกไมไผและเสนหวายมาถกขนรปทละเสน จ�าเปนตองใชสมาธและเปนงานทละเอยดออน ‘กบละแอ’ ซงเตมไปดวยต�านานและเปยมความหมายอาจยงพบเหนไดในหม นกสะสมของโบราณ ชางฝมอ และพพธภณฑ แตกมหลงเหลออยนอยเตมท

In ancient times, Thai people would wear hats made from natural materials such as palm leaves, betel leaves, or rattan. Each hat would be handmade, and while some hats are woven in simple patterns, others are intricate works of art that require a skilled hand and the patience of artisans such as hats made from rattan which are strongly woven. There are also other types of hats which are no longer made today. While Thailand did not have a culture that requires its people to wear hats as a part of their outfit like Western cultures, we have the gub la ae which is a type of warrior hat worn by male warriors. These hats are woven from bamboo or rattan and inscribed in order to keep up the warrior’s fighting spirit. These hats called gub la ae are pointed hats made from strong pieces of rattan or bamboo which have been covered with lacquer and gold leaves. Initially, the materials would

undergo a special lacquer technique to make it more durable by coating it in a layer of a mixture made from lacquer varnish and ash, then the material would be left to air dry. Following this step, artisans would use sandpaper to smooth the material, then another two or three layers of the lacquer mixture would be applied until the material becomes shiny and ready for decorating. For the decorations, the hats are covered in sculpting and gold leaves. Artisans would mix the lacquer varnish with ash then roll the mixture into long strings with a diameter of one to two centimeters. Using river rocks, pieces of wood and talcum powder, the artisan would divide the lacquer into smaller balls and roll them out on the pieces of wood until it reaches a length of 20 inches. These string are call sen mai or silk strings, and are used for decorations together with gold leaves, a style that is hard to find these days.

วา ‘กบละแอ’ ซงเปนหนงในเครองแบบของนกรบชายสมยกอน โดยนกรบจะสวมหมวกทสานดวยไผหรอหวายลงรกจารอกขระคาถาเพอเปนเครองยดเหนยวจตใจ หมวกหรอกบละแอ มลกษณะเปนทรงยอดแหลม ท�าจากหวายหรอไมไผชนด แขงแรง กอนน�ามาลงรกปดทองค�าเปลวและรอเขาสกระบวนการตกแตงดวยเทคนค รกกระแหนะเพอความคงทน โดยน�ารกสมก หยาบทท�ามาจากยางรกผสมกบผงขเถาหญาคาละเอยด รอนแยกเอาเศษหญาออกจากผงขเถาแลวน�ามาผสมกบน�ายางรก คลกเคลาใหเขากนใชทาเคลอบภาชนะ กอนน�าไปผงอากาศใหแหงสนท จากนนขดพนผวใหเรยบเนยนดวยกระดาษทรายหยาบและละเอยด ทายางรกเคลอบขดผวซ�า 2 - 3 รอบจงลงรกอก 2 - 3 ชน และลงรกเงาเปนชนสดทาย เกดเปนความเงาแวววาวพรอมส�าหรบการตกแตงลวดลาย ทงน การตกแตงลวดลายจะใชวธการ

Gub La Ae: The Warrior Hat

าหรบในบานเราแตเดมไมไดมวฒนธรรมการสวมหมวกเพอเปนเครองแตงกายเหมอนชาตตะวนตก นอกจากจะมหมวกทเรยก

32 • ฉบบท 11 / 2562

‘นไมใชเรองทถกตอง ฉนไมควรมาอยตรงน ฉนควรกลบไปเรยนหนงสอทอกฟากหนงของมหาสมทร แตพวกคณกลบมาฝากความหวงไวกบพวกเราเยาวชน คณกลาดอยางไร?’ ประโยคเดดนเปนเพยงแคสวนหนง เมอ ‘Greta Thunberg’ นกเคลอนไหวดานสงแวดลอมวย 16 ป ไดกลาวสนทรพจนเปดการประชมสหประชาชาตวาดวยเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอ Climate Action Summit 2019 โดยเธอต�าหนผน�าโลกถงการไมใสใจแกไขปญหาทก�าลงคกคามโลกอยในขณะน เมอเรารบรแลววาปญหาโลกรอนมนยงใหญ มากขนาดน และกอนทอะไร ๆ จะสายเกนแก เรามาชวยกนดแลโลกคนละไมคนละมอ เพอใหโลกไดดแลเราตอไปนาน ๆ เชนกน กบ 10 วธงาย ๆ โดยค�าแนะน�าจาก World Wide Fund for Nature หรอ WWF กองทนสตวปาโลกสากล 1 ใชเสยงของคณ เรมจากลองพดใหคนอนตระหนกถงปญหาน ไมใชแคพดกนเองในหมเพอนของคณหรอเพอนบานกนเอง แตตองพดใหเสยงดงไปถงผมสวนรวม หรอถามโอกาสพงตรงไปถงผน�าประเทศไดดวยจะดทสด 2 ยงรมากยงด การหาความรอยสม�าเสมอ โดยตามขาวสารทอพเดตตลอดเวลาและศกษา

ขอเทจจรงตาง ๆ เกยวกบปญหา รวมถงองคกรตาง ๆ ทมสวนรวมดวย 3 ทำาใหเปนเรองใหญระดบชาต จตส�านกในการเปนพลเมองทดทกคนสามารถท�าได ไมวาจะอายเทาไรกตาม มารวมเปลยนแปลงวถชวตใหสอดคลองกบปญหาโลกรอน และสนบสนนนกการเมองทมแนวคดเดยวกบเรา 4 เดนทางดวยความรบผดชอบ เราสามารถเลอกวธการเดนทางทรกษาความยงยนของโลกได อยางการเดนหรอปนจกรยาน เพอลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดสชนบรรยากาศ แตถาเปนระยะไกลและคณพอมเวลากเลอกใชรถไฟมากกวาการนงเครองบน เกรตาเองเลอกทจะนงเรอใบมาประชมในครงนเชนกน 5 กนอยางยงยน การกนอยางยงยนมหลายวธ การเลอกกนเนอสตวใหนอยลงกชวยลดอตสาหกรรมปศสตว หรอเลอกเนอทเลยงแบบอนทรยทชวยลดการปลอยกาซมเทน ซงเปนอกตวการท�าใหโลกรอนขน รวมทง หนมากนผกใหมากขน 6 บอกลาพลาสตก ไมใชแคพลาสตกเทานนทตองลดการใชและน�ากลบมาใชใหม แมกระทงขวดแกว กระปอง เสอผา รวมไปถง

รกษโลกเรอง : วชชภาพประกอบ : ขาวต

อาหาร กไมควรเหลอทงใหกลายเปนของเสย 7 คดกอนซอทกครง การซอของจะ เปนไดมากกวาแคซอ เงนของเราจะชวย สงแวดลอมไดถาเราซอสนคาทมการผลตโดยไมท�าลายสงแวดลอม เชน อดหนนผลตภณฑในทองถนเพอลดพลงงานการขนสง เลอกซอวตถดบตามฤดกาลเพราะมาจากกระบวนการตามธรรมชาต 8 เลอกบรจาคทถกจรต ไมวาจะชวยโลกทางไหนกดทงนน ถาเปนคนไมมเวลาหรอไมชอบท�ากจกรรม เราสามารถบรจาคเงนใหกบองคกรทมสวนชวยดแลโลกได 9 เปนอาสาสมครเพอโลก ถาใครชอบ การลงมอท�า สามารถเปนสมาชกรวมท�ากจกรรมอาสาปลกปา เกบขยะ ฯลฯ เลอกใหเหมาะกบไลฟสไตล นอกจากจะไดชวยโลกแลวอาจไดรางวลเปนการผจญภยและพบเพอนใหมดวย 10 ใหคำามนสญญา คณสามารถใหค�ามนสญญาวาจะเปลยนแปลงโลกและรวมมอรวมใจกนสเพอปกปองโลกของเราไว แคคนคนหนงเปลยนอาจจะดนอย แตถาพวกเราทกคนชวยกนรบรองวาเปลยนโลกไดแนนอน

10 วธดแลโลก เพอใหโลกดแลเราตอไป!

อางอง www.wwf.org.uk/thingsyoucando www.bbc.com/thai

• ฉบบท 11 / 2562 33

ความแตกตางระหวางกองทนรวมกบหน หนเปนเพยงสนทรพยหนงทอยในผลตภณฑของกองทนรวม เพราะกองทนรวมมสถานะจดทะเบยนเปนนตบคคลทจะน�าเงนลงทนจากผลงทนรายยอยมารวมกนเปนกอนใหญ แลวน�าไปกระจายการลงทนในหลายสนทรพย ผลตภณฑทางการเงน หรอตราสารทนตาง ๆ ตงแตหน พนธบตร ตราสารหน ทองค�า กองทนในตางประเทศ หรอแมกระทงตงขนมาเพอใหไดสทธทางภาษ และสามารถแบงเปนระยะยาวหรอระยะสนได โดยจะมขอตกลงรายละเอยดประกาศ ออกมาทเรยกวา หนงสอชชวน เพอบอก รายละเอยดนโยบายการลงทนวาจะลงสนทรพยอะไร สดสวนเทาไร มนโยบายการ

โดย Money Moveรคดรใช

เรานาจะเคยไดยนหรอผานตากบโฆษณาทวา...ถาอยากลงทนแตไมมความร ปลอยใหผเชยวชาญการลงทนอยางผจดการกองทนบรหารเงนใหเราอยางมออาชพผานกองทนรวมกนอยบอย ๆ แลวเรารไหมวากองทนรวมนคออะไร

ปรบเปลยนการลงทนอยางไร ผลงทนจะไดรบ เปนหนวยลงทนกลบมาในราคาเฉลยของ การลงทนตามสดสวนเงนทไดลงทนไป ซงเงนกองทนนนบรษทหลกทรพยจดการกองทน (บลจ.) นน ๆ จะแตงตง ‘ผจดการกองทน’ ทเปนผเชยวชาญ มความรทางดานการลงทนทงตลาดเงนและตลาดทน โดยจะท�าหนาทตดตามขาวสาร คอยปรบเปลยนการลงทนให ตามนโยบายการลงทนในหนงสอชชวน เพอใหสอดคลองกบสถานการณภาวะตลาดหนทเปลยนแปลงไป พดงาย ๆ คอ คอยปรบพอรตกองทนรวมนนตามสถานการณทใกลชดกวาเราซงเปนเพยงบคคลธรรมดาและอาจไมมเวลาตดตามขาวสารได อกทงไมมความเขาใจลกษณะเฉพาะของสนทรพยแตละประเภท ไดเทาผจดการกองทนนนเอง

ทำาความรจกกองทนรวมใหมากขน

• ฉบบท 11 / 2562 33

ผลตอบแทน ความเสยง และคาธรรมเนยม ขนชอวาการลงทน ยอมมโอกาสทงไดก�าไรและความเสยงทจะขาดทนเหมอนกน ดงนนการศกษาหาความรและท�าความเขาใจ คอกรอบปองกนพนฐานทนกลงทนควรศกษากอนเปนล�าดบแรกเสมอ แมจะมผเชยวชาญซงเปนผจดการกองทนคอยบรหารปรบพอรตใหกตาม โดยผลตอบแทนทจะไดอาจดไมแตกตางกบหน คอ มทงในสวนทเปนก�าไรจากสวนตางราคาหนวยลงทนทเขาซอ (Capital Gain) ทผถอหนวยจะไดกตอเมอมการขายหนวยลงทนไปในชวงทราคาหนวยลงทนมการปรบขนจากราคาหนวยลงทนตอนทเขาซอ ซงสวนใหญสงท แตกตางจากหนคอ กองทนรวม ราคาหนวยลงทนไมมการปรบขนเคลอนไหวเรวเหมอนหนรายตว เพราะสวนใหญนโยบายการลงทนจะมการเลอกลงทนในหนรายตว หลายสนทรพย ดงนนเหมาะส�าหรบการถอในระยะยาวมากกวาหน ในทางตรงกนขาม ถาผถอหนวยลงทนตองการขายหนวยลงทน หากราคาหนวยลงทนตอนนนลดลงจากราคาทเขาซอตอนแรก กจะไดรบเงนทลดลงหรอกนสวนเงนตนทเขาซอไปไดเชนกน นอกจากนน ผถอหนวยลงทนกมโอกาสทจะไดรบสทธเงนปนผลตามนโยบายของกองทนวามการจายปนผลตอบแทนตามเงอนไขทชแจงไว แตอตราทไดรบกตองขนอยกบเงอนไขทก�าหนดไวเชนกน โดยแตละรอบกจะไมเทากน ส�าหรบคาธรรมเนยมอาจเปนปจจยหนงทถกเถยงระหวางคนรกหนกบคนรกกองทนรวม วาคาธรรมเนยมของกองทนแพงไป ถาใหซอกองทนเลอกซอหนเองดกวาจะไดเสยคาธรรมเนยมไมแพง เพราะเฉลยอยท 1 - 2% จากราคาทมการเกดการซอ/ขายกองทนรวมแตละครง ขณะทหากเปนกองทนรวมตางประเทศจะเสยคาธรรมเนยมในการซอ/ขายตอครงท 3 - 4% แตคนชอบกองทนกจะมองวา ถาลงทนหน หากเขาไมถกจงหวะอาจจะขาดทนมากกวาการเสยคาธรรมเนยมเสยอก ไมแนหนกอาจจะตดดอยแลวออกไมเปน ซงการเสยคาธรรมเนยมซอหนจะเปนไปตามอตราการตกลงแบบขนบนได ทถาซอในปรมาณมากกอาจจะเสยคาธรรมเนยมถกกวา แตปกตการสงค�าสงซอขายหนเองทางโปรแกรมซอขายออนไลน (Internet Trading) จะมคาธรรมเนยมทถกกวาการสง ค�าสงซอขายผานเจาหนาทแนะน�าการลงทน ครงหนามาดประเภทตางๆ ของกองทนรวม กนดกวา วาประเภทไหนเหมาะกบเราทสด...

34 • ฉบบท 11 / 2562

รอบโตะทำางานโดย แมมะล

ปรบกระบวนทพองคกร รบเทคโนโลยระลอกใหม ‘4IR’

34 • ฉบบท 11 / 2562

• ฉบบท 11 / 2562 35

กตองน�าเสนอสงทเปนประโยชนตอบแทนกลบคนมาสลกคาดวย เชน ท�าใหประหยดเวลา ลดคาใชจาย หรอควบคมการใชงานเมอตองการได ไมวาจะเปนการเปด - ปดการแสดงทอยปจจบน การตงคาการบนทกขอมลบตรเครดต หรอมการแจงเตอนทนททขอมลรวไหล เปนตน • นำาเทคโนโลยมาชวยพฒนาสงคม องคกรตาง ๆ ควรน�าเทคโนโลย 4IR มาชวยท�าใหสงคมดขน ทงในดานของการพฒนาการศกษา แกปญหาความยากจน และชวยรกษาสภาพแวดลอม ทสดแลว คณวไลพร ผเขยนบทความย�าวา “องคกรธรกจยคนตองวางแผนรบมอกบเรองนใหรอบดาน ไมวาจะเปนระบบคน ลกคา สนคาและบรการ นอกจากน ตองมการลงทนดานระบบมาตรการรกษาความปลอดภยของขอมลลกคาควบคกนไปดวย จงจะรอดพนจากการดสรปตของเทคโนโลยในยคนได”

หากอางองตามผลการศกษา ‘Are we ready for the Fourth Industrial Revolution?’ ของ PwC หรอบรษท PricewaterhouseCoopers ซงไดสำารวจผบรโภคจำานวน 6,000 คน และผบรหารอก 1,800 คนทวโลก พบวา ผบรโภคหนมาใชเทคโนโลยเพอความสะดวกสบายและประหยด

เวลากนมากขน โดย 90% ของผบรโภคมการใชเทคโนโลย 4IR หรอ เทคโนโลยแหงการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 หรอ 4IR (The Fourth Industrial Revolution) อยางนอย 1 ประเภท

อ องคกรไดน�าไปใชในการรบมอ เทคโนโลย 4IR ทมผลตอการปฏบตงานของแตละองคกร โดยผเขยนไดแนะเทคนคการปรบตวไว 3 ประเดน ดงน • ปฏวตทกษะแรงงาน การยกระดบทกษะแรงงาน (Upskilling) ถอเปนเทรนดส�าคญในยคน ททกองคกรตองใหความส�าคญกบการ Upskill ทกษะทจ�าเปนของคนท�างาน ตามมาดวยการสรรหาพนกงานทมทกษะดานเทคโนโลย 4IR และการปรบวฒนธรรมองคกรใหมความสอดคลองและเออตอการท�างานรวมกบเทคโนโลย โดยอาจตองปรบเปลยนต�าแหนงงานบางต�าแหนง เชน เพม ควบรวม หรอลดงานบางต�าแหนงตามกระบวนการท�างานทเปลยนแปลงไป แตตองไมลมวา แมเทคโนโลยจะเขามาชวยในการท�างาน แตงานบางงานกยงตองการทกษะของคน เชน การสอสาร ภาวะการเปนผน�า และการวนจฉย ซงองคกรตองสรางใหเกดการมสวนรวมและท�าใหพนกงานของตนตองการทจะเรยนรเพมพนทกษะใหม ๆ โดยออกแบบการเรยนรใหเหมาะสมกบต�าแหนงงานและสไตลการท�างานของแตละคน และสนบสนนใหพวกเขามโอกาสไดใชทกษะใหมในการท�างานประจ�าวนดวย • สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลย ทกธรกจตองสรางความเชอมนและความโปรงใสในการใชเทคโนโลย โดยอธบายหลกการในการตดสนใจของระบบได เพราะความเชอมนจะเปนกญแจส�าคญ ทสรางความแตกตางใหกบธรกจ นอกจากน การทธรกจเกบขอมลสวนบคคลของลกคาไป

ยางไรกตาม กลบพบวา ผบรโภคเกอบ 70% กยงคงกงวลในการใหขอมลสวนบคคลและมาตรการรกษาความปลอดภยขอมล โดย

ทมา : บทความเรอง ‘ปรบกระบวนทพรบเทคโนโลย 4IR’ เขยนโดย คณวไลพร ทวลาภพนทอง หนสวนสายงานธรกจทปรกษา บรษท PwC ประเทศไทย เผยแพรในเวบไซต https://www.pwc.com/th/en/pwc-thailand-blogs/blog-20191127.html

พวกเขารสกปลอดภยและเชอมนทจะใชอปกรณดจทลตอเมออปกรณนน ๆ มความโปรงใส นาเชอถอ และมมาตรการรกษาความปลอดภยของขอมล เชนเดยวกบฝงของภาคธรกจทพบวาผบรหารกวา 60% เชอวาเทคโนโลย 4IR จะเขามามบทบาทในหลากหลายฟงกชนการท�างาน อาท ชวยเพมขดความสามารถในการแขงขน รายได และพฒนาสนคาและบรการใหม ๆ และมาแทนทงานทท�าซ�า ๆเดม ๆ โดยเกอบครงของพนกงานทถกส�ารวจ มความกงวลเกยวกบความมนคงในหนาทการงานทท�าอย สอดคลองกบการคาดการณของสภาเศรษฐกจโลก หรอ World Economic Forum ทคาดวาในป 2565 เครองจกรกลจะเขามาท�างานแทนทมนษยถง 75 ลานต�าแหนง ทเกรนมายดยาวน กเพอแสดงใหเหนภาพวาเราตางอยในยคทเทคโนโลยเขามามอทธพล หรอดสรปต (Disrupted) ดงนนไมวาจะเปนคนท�างานหรอองคกรตางหลบเลยงไมไดแลวทจะตองปรบตวเพอรบกบความเปลยนแปลงแหงยคดจทลน ดวยความจ�าเปนเรงดวนน เราจงขอหยบเอาบทความเรอง ‘ปรบกระบวนทพรบ เทคโนโลย 4IR’ โดย คณวไลพร ทวลาภพนทองหนสวนสายงานธรกจทปรกษา บรษท PwC ประเทศไทย มาแนะแนวทางใหแตละ

• ฉบบท 11 / 2562 35

36 • ฉบบท 11 / 2562

แวะชมรมทางเรอง : ชายกาง ภาพ : ววฒน ศรเพญ

แวะชมรมทางเรอง : ชายกาง ภาพ : ววฒน ศรเพญ

ทบานตะเคยนเตยสกครงครบ บานตะเคยนเตย มรานอาหารรสจดจาน บาน ๆ ประจ�าถนใหไดชมกน แบบจใจ โดยใชวตถดบพนบานทผคนแถบน ผ กพนมาแสนนาน จนบดน อาหารถนบานตะเคยนเตย เปนทนยมในหมนกชมของอรอยจนไดรบรางวล ‘เชลลชวนชม’ โดยเปน 1 ใน 10 รานอรอยท

ถ าเอยถงบานตะเคยนเตย หลายทานอาจไมรจก แตถาบอกวาหมบานนอยจงหวดชลบร และใกลพทยาก

เชลลชวนชม 2019 มอบประกาศเกยรตบตรรบรองความอรอยใหเปนประเดม หนงเดยวในภาคตะวนออก และรานทชายกางน�ามาใหทกทานไดรจกในฉบบน คอ รานลงเลยง ปามาล ครบ รานลงเลยง ปามาล คอรานอาหารพนถนบานตะเคยนเตย เปนรานอาหารไทยพนบานทใชวตถดบทมในทองถน

อาจคนชอขนมาบาง ดวยในพนทบานตะเคยนเตยแหงน มของด ของอรอยประจ�าถน ซงชายกางอยากใหทกทานทมโอกาสแวะมาเทยวพทยาไดลมลองของด

ลงเลยง ปามาล อาหารพนถนบานตะเคยนเตย โรงโปะ ชลบร

• ฉบบท 11 / 2562 37

มาปรงแตงแบบงาย ๆ แตรสชาตนนมหากาฬ ยอนหลงไปราว 10 ป ชายกางมาเยอนรานลงเลยง ปามาลครงแรก พบวารานเลก ๆ ในรมดงมะพราวและ มนส�าปะหลง ทเปนเพงมงสงกะสรอบทศน มของดทอรอย ๆ ซอนไวหลายจานเลยทเดยว เรามาเรมชมจานเดดทสดของรานกนครบ แกงไกกะลามะพราว เปนแกงบาน ๆ น�าขลกขลก พรกแกงต�าเองใหมสดทกวน ผดรวนเนอไกบานหนบ ๆ จนเขาเนอ และใสกรบกะลาหรอกะลามะพราวทยง นม ๆ ลงไป ใหความกรบ ๆ และขมบาง ๆ

แกงบาน ๆ นำาขลกขลก พรกแกงตำาเองใหมสดทกวน ผดรวนเนอไกบานหนบ ๆ จนเขาเนอ

สรางเสนหใหจานนจนไดเปนพระเอกประจ�ารานไปครบ เนอสบผดใบกะเพราใสจกสบปะรด รานใชเนอววสบละเอยด ผดมารสจด ๆ ฝานจกสบปะรดทใหรสขมนด ๆ และกรอบกรบใสลงไป อรอยจนตองรองขอเตมขาว นกสบผดใบกะเพราใสมะละกอสบ จานนเปนอกจานทหากนทอนไมม ถาคณเปนคนชอบความจดจาน ตองสงมาลองสกจานครบ หมกตมนาดาใสใบชะมวง แกงชามนมาชวยดบเผดดบรอนในชองปากไดอยางด ดวยหมกกลวยตวเของ หนมา

เปนชนโต ตมกบดหมกน�าด�า ๆ สะกดรสชาตดวยใบชะมวงใหเปรยวชมคอดนกแล ยงไมหมดแตเพยงเทาน มอกหลายจานทตองสงทกครงยามทมาเยอนรานลงเลยง ปามาล ทงปลาดกทอดน�าปลา ปลาชอนทอดราดพรกสด ไขเจยวรอน ๆ แกงควหอยหวาน หมปาพลาระก�า และไกบานตมระก�าซดชนใจ แขกไปใครมา พามารานพนบานและรสชาตแบบน รกกนตายเลยเชยวครบ รานลงเลยง ปามาล เปดใหบรการตงแตวนอาทตย ถงวนศกร หยดทกวนเสาร โดยเปดใหบรการตงแตเวลา 08.00 - 15.00 น. หรอตดตามขาวสารของรานไดท Facebook พมพชอรานลงเรยง & ปามาล และการเดนทางทสะดวกทสดคอใช Google Map พมพชอราน ลงเลยง ปามาล ตะเคยนเตย บานโรงโปะ ชายกาง รบรองวามาถงทหมายไดแนนอนครบ ฝนเรมจากไป ก�าลงเขาสฤดการทองเทยวของทกบาน อยาไดหลงลมพระในบานนะครบ พาทานไปดวย ไปไหวพระ ท�าบญดวยกน ใหทานอยกบคนททานรกใหนานทสดนะครบ เวลา ไมเคยคอยใคร ท�าดตอกนได ท�าไวครบ

38 • ฉบบท 11 / 2562

สข สขภาพเรยบเรยง : กองบรรณาธการ

สงทนากลวคอสงทมองไมเหน และสงทมองไมเหน กคออวยวะทอยภายในตวเรา โดยเฉพาะปญหาเรองพงผดทผหญงหลายคนกงวลใจ สงผลกระทบตอภาวะมบตรยาก และรบกวนการใชชวตประจำาวน เชน ปวดทองนอย ปสสาวะถหรอกระเพาะปสสาวะอกเสบ

หรอกระเพาะปสสาวะอกเสบ ตลอดจนมอาการปวดหลงจนอาจราวไปทขาขางใดขางหนงหรอทงสองขาง สงผลกระทบตอการใชชวตประจ�าวน และท�าใหมบตรยาก อยางไรกตาม ปจจบน การรกษาพงผดในผหญงขนอยกบอาการและความรนแรง มทง การใชยาแกปวด การใชฮอรโมนบ�าบด ยาเมดคมก�าเนด ยาฉด คมก�าเนด เพอลดการมประจ�าเดอน นอกจากน หากรกษาดวยยากนและยาฉดเกน 1 ป แลวอาการยงไมดขน แพทยอาจวนจฉยและท�าการรกษาดวยวธผาตด ซงปจจบนมการผาตดผานกลองขนสง (Advanced Minimally Invasive Surgery) ในโรงพยาบาลชนน�าทวไปแลว ขอดคอไมจ�าเปนตองผาตดเปดหนาทอง แผลผาตดจงมขนาดเลกราว 5 - 10 มลลเมตร อกทงชวยลดความเสยงจากการทพงผดจะไปตดกบอวยวะอนทอยใกลเคยงกบต�าแหนงของพงผด สงส�าคญคอคนไขจะฟนตวไดเรวและกลบมาใชชวตตามปกตไดโดยไมตองนอนพกฟนนาน

เกดเปนหญงแทจรงแสนล�าบาก ยงเปนเรองจรงตราบจนทกวนน เพราะเพยงแคโรคภายในกจดวามความเสยงในการเปนโรคไดมากกวาชายหลายเทา อาท โรคเยอบมดลกเจรญผดท สาเหตมาจากการไหลยอนกลบของประจ�าเดอนเขาไปในองเชงกราน ผานทอน�าไขและฝงตวในโพรงมดลก ซงมโอกาสโตขนได โดยเฉพาะบรเวณองเชงกราน รงไข ทอน�าไข ผนงองเชงกราน อกโรคทพบบอยคอ พงผดทเกดบรเวณองเชงกราน พบมากบรเวณทอน�าไข ปกมดลก ดานหลงมดลก เกดจากการอกเสบ การตดเชอในองเชงกราน หรอการผาตดทท�าใหเกดแผลบรเวณมดลกและผนงหนาทอง สงผลใหรางกายสรางพงผดขน หากปลอยทงไวจะยงยากตอการรกษาและสงผลกระทบกบอวยวะทอยใกลเคยง อาการของผปวยทมพงผดในองเชงกราน จะมอาการและความรนแรงทตางกนไป เชน ปวดจด ปวดรด ปวดตอบรเวณทองนอย หรอปวดทองนอยเรอรง ปวดประจ�าเดอนมาก ๆ ทองผก ปสสาวะบอย

พงผดในผหญงเรองใหญทตองตรวจ

• ฉบบท 11 / 2562 39

เรอง : พออม ภาพประกอบ : ภทรดา ประสานทอง

PEA FOR KIDS

ทำาไมตนไมถงทำาใหไฟฟาดบไดนะ นอง ๆ เคยสงเกตกนไหมวา ท�ามย ท�าไม... เวลาฝนตก ฟารอง พายมา ไฟฟาจะตองดบเหมอนทกครง นนเปนเพราะเวลาเกดฝนฟาคะนอง มลมพายพดกระหน�าจะท�าใหตนไมทอยในแนวสายไฟฟาไปแตะและสมผส หรอลมทบสายไฟ จนท�าใหไฟฟาลดวงจร มกระแสไฟฟารวลงดน แลวทนอปกรณปองกนอตโนมตทตดตงอยในระบบจะปลดวงจรออกทนทไงละ ดงนนเราจงควรหลกใหหางจากบรเวณนน รวมทงตองใจเยน ๆ เมอเกดไฟฟาดบ เพราะการตดตนไมและตอสายไฟฟาใหมเพอคนระบบใหกลบมาจายไฟฟาไดอกครงหนง อาจจะใชเวลานานหนอย โดยเฉพาะเมอเกดกบสายไฟฟาแรงสง ฉะนนเพอเปนการปองกนไฟฟาดบทเกดจากตนไมอยางไดผล

PEA มค�าแนะน�างาย ๆ ดงน ไมควรปลกตนไมทมความสงเกน 3 เมตร ใตแนวเสาไฟฟา

ทางทดควรปลกไมพมเตย ไมดอก พชผกสวนครวแทน ระยะความปลอดภยจากกง กาน ใบ ของตนไมกบแนว

สายไฟฟาแรงสง ควรมระยะหางมากกวา 2 เมตร หากตนไมโตมาใกลกบสายไฟ ใหแจงเจาหนาท PEA มาจดการ

ใหจะปลอดภยกวาท�าดวยตวเอง

นอง ๆ เขาใจแลวนะวาการปลกตนไมอยางเหมาะสมและ ถกทจะชวยลดปญหาไฟฟาดบ พรอมทงเพอความปลอดภย การเพมประสทธภาพ และความมนคงในการจายไฟฟาอกดวย

• ฉบบท 11 / 2562 39

40 • ฉบบท 11 / 2562

PEA Photo Clubโดย จลล จงวงศ

กฎตะวน 16 จะทาอยางไรเมอตองใชกลองถายภาพทไมมระบบวดแสงในตว จะยงสามารถถายภาพใหคาแสงออกมาไมมดหรอสวางเกนไดไหม วนนเรามคาตอบเตรยมไวใหคณแลว เพอน ๆ อาจจะงงกบชอเรองของเราในฉบบน แตถาบอกวามนแปลมาจาก ‘Sunny 16 Rule’ กอาจเรมคนหเพอน ๆ รนเกาทเคยแกะกลองฟลมถายรปกนอยบาง ขอยอนเวลากลบไปยคสมยทฟลมยงรงเรองสกหนอย ในสมยนนกลองหลายรนทง SLR, Rangefinder หรอกลองคอมแพกต ตางกมระบบวดแสงแบบแอนะลอกในตวทใหความเทยงตรงแตกตางกนไป บางรนแสดงคาแสงดวยเขมชขนลง บางรนเปนแบบดวงไฟสเหลองแดง แตกยงมอกหลายรนทไมมระบบวดแสงในตว ซงสวนหนงคอกลองอายมากทยงไมมระบบวดแสงด ๆ ตดตงไว และอกสวนหนงเปนเพราะประหยดตนทนในการผลต ครนจะไปหาซอเครองวดแสงมาใชกราคาแพงจง เผลอ ๆ แพงกวากลองเสยอก

เพอน ๆ อาจมขอสงสยตอไปวา ‘เราจะใชแคความเรวชตเตอรเดยวเองหรอ’ หรอ ‘ถาเปด f/16 กท�าหนาชดหลงเบลอไมไดส’ กฎตะวน 16 เปนแคหลกทเรายดเอาไว ซงเราสามารถปรบเปลยนคาความเรวชตเตอรและรรบแสงไดตามความเหมาะสม โดยทยงไดคาแสงทเทาเดม อยางเชน ถาเราใชฟลม ISO 100 ในสภาพแสงแดดจา ตามกฎแนะน�าใหเปด f/16 และความเรวชตเตอร 1/125 วนาท แตเราอยากไดภาพหนาชดหลงเบลอ ซงตองเปดรรบแสงกวางหนอย เรากเปลยนรรบแสงไปเปน f/4 ซงสวางกวา f/16 อย 4 สตอป (f/16 -> f/11 -> f/8 -> f/5.6 -> f/4) ทนเรากตองปรบความเรวชตเตอรตามใหสมพนธกน 4 สตอปเชนกน ไปอยท 1/2000 วนาท (1/125 -> 1/250 -> 1/500 -> 1/1000 -> 1/2000) กจะไดภาพทคาแสงเทากน เปนตน

SHOOTING WITHOUT A LIGHT METER เพอน ๆ หลายคนคงมขอสงสยวา ‘ถากลองไมมระบบวดแสงแลวเราจะถายรปออกมาใหไดคาแสงพอดไดอยางไรละ’ ค�าตอบงาย ๆ ทเหลาชางภาพใชกนมานานแสนนานแลวกคอ พวกเขาใชหลกของ Sunny 16 Rule หรอ ‘กฎตะวน 16’ นนเอง หลกการของมนนนงายมาก ตงคา 3 ประสาน (ความไวแสง ความเรวชตเตอร และรรบแสง) ใหเปนไปตามสตร เรมตนดวยความไวแสงของฟลมทคณก�าลงจะใช (ฟลมทมขายอยทวไปกจะมความไวแสง หรอ ISO อยระหวาง ISO 100 - ISO 800 อาจจะมบางทเปน ISO 50 หรอ ISO 1600 แตกจะหาซอยากสกหนอย) ซงความไวแสงจะเปนตวก�าหนดคาความเรวชตเตอร (Shutter Speed) โดยจะใช 1/ISO เปนคาความเรวชตเตอร อยางเชน ถาเราใชฟลม ISO 100 คาความเรวชตเตอรทเราจะตงกคอ 1/100 วนาท แตถากลองเราไมม กขยบขนเปนคาทใกลเคยงทสดนนกคอ 1/125 วนาทนนเอง ในท�านองเดยวกน ถาเราใชฟลม ISO 200 เรากตงความเรวชตเตอรไปท 1/250 วนาท ถาเปนฟลม ISO 400 เรากตงความเรวชตเตอรไปท 1/500 วนาท เปนตน

กลอง Tessina จากยค 1960 ทมบอกวธการตงคาเปดรบแสงโดยอาศยหลกการเดยวกนกบกฎ Sunny 16 ซงในขณะนน DIN 21 มคาความไวแสง

เทยบเทา ISO 80 แตตอมาในป 1983 ไดมการเปลยนแปลงไปเทากบ ISO 100 ภาพจาก Gisling

สวนส�าคญสดทายทเปนทมาของชอ Sunny 16 กคอ การปรบคา รรบแสง โดยเราจะดจากสภาพแสง ซงกคอ แสงตะวนในขณะนน ถาแดดจา เรากตงคารรบแสงไปท f/16 แลวคอย ๆ เปดรรบแสงกวางขน เมอสภาพแสงลดลงไป เชน ถามแดดและมเมฆดวยกตงรรบแสงไปท f/11 ถาทองฟามเมฆมากไมเหนดวงตะวนกตงเปน f/8 ถาฟาหลวหรอเมฆมากจนฟาออกสเทา ๆ ก f/5.6 ถาอยในรมอยางบรเวณชายคาหรอใตตนไมในขณะแดดออก รวมไปถงตอนพระอาทตยตกกเปดรบแสงท f/4 ลองดจากภาพกจะท�าใหเขาใจมากยงขน

กลองฟลมโกดกรน Kodacolor VR 100 ความไวแสง 100 จากยค 1990 มการแนะนำาการเปดรบแสงตามหลกการของ Sunny 16 เลย

ภาพดานในกลองฟลมของฟจ Provia 100F ทดดแปลงจากคามาตรฐานไป 1 สตอป โดยแนะนำาใหใชความเรวชตเตอรท 1/250 วนาท แทนทจะเปน 1/125

วนาท คารรบแสงทแนะนำาจงขยบตามไป 1 สตอปเชนกน

หากมขอสงสย หรออยากจะแบงปนภาพสวย ๆ เชญทกลมของกจกรรมชางภาพฯ ในเฟซบกตามทอยน https://www.facebook.com/groups/peaphotoclub/ ไดเลยนะครบ