STRONA TYTUOWA I SPIS TRECI

1

Agnieszka JankowskaTomasz KierzkowskiRobert Knopik

FUNDUSZE POMOCOWE DLA POLSKI PO AKCESJI FUNDUSZE STRUKTURALNE I FUNDUSZ SPJNOCI

Warszawa, czerwiec 2003 r.

SPIS TRECI

Wstp31. CELE POLITYKI REGIONALNEJ UNII EUROPEJSKIEJ42. FUNDUSZE STRUKTURALNE UNII EUROPEJSKIEJ53. FUNDUSZ SPJNOCI63.1. Zaoenia oglne63.2. Strategia wykorzystania Funduszu Spjnoci w Polsce74. BUDET UNIJNEJ POLITYKI REGIONALNEJ W LATACH 2000-200685. PROCES PROGRAMOWANIA POLITYKI REGIONALNEJ W UNII EUROPEJSKIEJ95.1. Zagadnienia oglne95.2. Plan rozwoju105.3. Podstawy Wsparcia Wsplnoty105.4. Programy operacyjne105.5. Uzupenienie programu operacyjnego115.6. Jednolity Dokument Programowy126. INICJATYWY WSPLNOTY127. OGLNE ZASADY WDRAANIA PROGRAMW FINANSOWANYCH Z FUNDUSZY STRUKTURALNYCH138. ZADANIA INSTUTUCJI UCZESTNICZCYCH W PRZYGOTOWYWANIAU I WDRAANIU PROGRAMW FINANSOWANYCH Z FUNDUSZY STRUKTURALNYCH148.1. Komisja Europejska148.2. Instytucja Zarzdzajca148.3. Komitety Monitorujce158.4. Instytucja Patnicza168.5. Jednostki Monitorujco-Kontrolne178.6. Instytucje Poredniczce w zarzdzaniu Programami operacyjnymi178.7. Komitety Sterujce188.8. Beneficjent kocowy188.9. Beneficjent ostateczny189. KRAJOWA POLITYKA REGIONALNA NA LATA 2004-2006189.1. Narodowy Plan Rozwoju209.1.1. Zaoenia oglne209.1.2. System wdraania219.1.3. Tryb wyboru projektw - zarys239.2. Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjnoci gospodarki269.3. Sektorowy Program Operacyjny Rozwj Zasobw Ludzkich.339.4. Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora ywnociowego i Rozwj Obszarw Wiejskich.419.5. Sektorowy Program Operacyjny Rybowstwo i przetwrstwo ryb.489.6. Sektorowy Program Operacyjny: Transport Gospodarka Morska (SPO - TGM)559.7. Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego619.8. Sektorowy Program Operacyjny Pomoc Techniczna.68

WstpW niniejszej publikacji autorzy przedstawili podstawowe informacje na temat zasad funkcjonowania unijnej polityki regionalnej w latach 2000-2006. Podstawowym celem tej publikacji jest prezentacja moliwoci korzystania z pomocy unijnej po przystpieniu Polski do Unii Europejskiej. Poniewa negocjacje na temat ostatecznego ksztatu unijnej pomocy po akcesji s dopiero w fazie wstpnej, szereg informacji zawartych w tej publikacji moe ulec zmianom. Dotyczy to zwaszcza treci poszczeglnych Programw Operacyjnych. Przedstawione informacje odnosz si do stanu z poowy czerwca 2003 r. Wszelkie zmiany dotyczce ksztatu pomocy z Funduszy Strukturalnych dla Polski bd na bieco odnotowywane w niniejszym materiale. 1. CELE POLITYKI REGIONALNEJ UNII EUROPEJSKIEJ

Przystpujc do Unii Europejskiej Polska stanie si podmiotem unijnej polityki regionalnej. Polityka ta jest realizowana w okresach wieloletnich. W obecnym okresie programowania, ktry obejmuje lata 2000-2006, polityka regionalna Unii Europejskiej ma wyznaczone trzy cele:-Cel 1 promowanie rozwoju i dostosowa strukturalnych w regionach sabiej rozwinitych.

-Cel 2 wspieranie gospodarczej i spoecznej konwersji obszarw stojcych w obliczu problemw strukturalnych;

-Cel 3 wspieranie adaptacji i modernizacji polityk i systemw ksztacenia, szkolenia i zatrudnienia.

Celem 1 polityki regionalnej UE s objte regiony NUTS II NUTS piciostopniowy podzia terytorium krajw Unii Europejskiej w celu prowadzenia jednolitej statystyki regionalnej. Podobny system przyjto w Polsce: NUTS I to obszar caego kraju, NUTS II 16 polskich wojewdztw, NUTS III grupy powiatw, NUTS IV powiaty i NUTS V gminy., w ktrych produkt krajowy brutto na gow mieszkaca regionu, mierzony wedug parytetu siy nabywczej i obliczony na podstawie danych statystycznych za ostatnie trzy lata jest niszy od 75% redniej unijnej wartoci tego wskanika. Lista takich regionw przygotowywana jest przez Komisj Europejsk. W obecnym okresie programowania programami Celu 1 objte s midzy innymi poudniowe regiony Woch, wikszo regionw Grecji, Portugalii i Hiszpanii, wschodnie landy Niemiec. Poniewa adne z polskich wojewdztw nawet nie zblia si do progu 75% redniej unijnej wartoci PKB na gow mieszkaca (por. tabela 1), caa Polska po przystpieniu do Unii objta bdzie pomoc strukturaln w ramach Celu 1. Nasz kraj jest duo sabiej rozwinity ni obecne kraje czonkowskie Unii Europejskiej. Warto wskanika PKB na 1 mieszkaca wyniosa w roku 2001 w Polsce niecae 40% przecitnego poziomu w Unii Europejskiej. W najbogatszym polskim regionie wojewdztwie mazowieckim warto tego wskanika zblia si zaledwie do 60% redniej unijnej.Celem 2 unijnej polityki regionalnej objte s regiony z poziomu NUTS III lub niszego, ktre borykaj si z problemami strukturalnymi zwizanymi ze zmianami spoeczno-gospodarczymi w sektorze przemysowym i usugowym, sabym rozwojem obszarw wiejskich, problemami na obszarach miejskich oraz w objtych kryzysem obszarach zalenych od rybowstwa. Lista regionw kwalifikujcych si do wsparcia, przygotowana w oparciu o odpowiednie wskaniki ekonomiczno-spoeczne, jest w formie propozycji przedstawiana Komisji Europejskiej przez poszczeglne kraje czonkowskie. Ostateczna lista regionw objtych Celem 2 jest opracowywana przez Komisj Europejsk.W przeciwiestwie do dwch omwionych powyej Celw, w ktrych podmiotem interwencji jest region, Celem 3 objte s kraje czonkowskie Unii Europejskiej. Warto podkreli, i regiony objte Celem 1 nie mog by jednoczenie objte programami realizowanymi w ramach Celw 2 i 3.

Tabela 1 Warto PKB na gow mieszkaca w najbiedniejszych regionach Unii Europejskiej po rozszerzeniu (25 krajw czonkowskich)REGIONPKB PER CAPITAEU 25=100

REGIONPKB PER CAPITAEU 25=100LUBELSKIE (PL) 29.4

SLASKIE (PL) 47.1PODKARPACKIE (PL) 30.5

STREDN MORAVA (CZ) 49.6PODLASKIE (PL) 31.8

SEVEROZPAD (CZ) 50.5WARMINSKO-MAZURSKIE (PL) 31.9

MORAVSKOSLEZSKO (CZ) 51.4SWIETOKRZYSKIE (PL) 33.5

STREDN CECHY (CZ) 51.8LATVIJA (LV) 34.0

IPEIROS (EL) 51.9SZAK-ALFLD (HU) 34.7

SEVEROVCHOD (CZ) 53.0SZAK-MAGYARORSZG (HU) 35.4

JIHOVCHOD (CZ) 53.9OPOLSKIE (PL) 36.6

KZP-DUNNTL (HU) 55.0LDZKIE (PL) 38.0

RUNION (F) 55.6MALOPOLSKIE (PL) 38.2

DYTIKI ELLADA (EL) 56.3KUJAWSKO-POMORSKIE (PL) 38.4

AORES (P) 57.0LUBUSKIE (PL) 38.4

JIHOZPAD (CZ) 57.7VCHODN SLOVENSKO (SK) 39.1

EXTREMADURA (E) 58.4LIETUVA (LT) 39.3

GUYANE (F) 59.2DL-ALFLD (HU) 39.4

CENTRO (P) (P) 59.7DL-DUNNTL (HU) 41.0

ALENTEJO (P) 60.0ZACHODNIOPOMORSKIE (PL) 42.3

ANATOLIKI MAKEDONIA, THRAKI (EL) 60.2STREDN SLOVENSKO (SK) 42.6

MALTA (MT) 60.7POMORSKIE (PL) 43.1

NORTE (P) 61.7EESTI (EE) 44.2

NYUGAT-DUNNTL (HU) 62.4DOLNOSLASKIE (PL) 44.3

GUADELOUPE (F) 63.5WIELKOPOLSKIE (PL) 45.7

PELOPONNISOS (EL) 63.6ZPADN SLOVENSKO (SK) 47.0

MAZOWIECKIE (PL) 64.9

2. FUNDUSZE STRUKTURALNE UNII EUROPEJSKIEJ

Osiganie celw polityki regionalnej Unii Europejskiej przedstawionych w poprzednim rozdziale jest moliwe dziki finansowemu zaangaowaniu czterech Funduszy Strukturalnych:-Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) - jego zadaniem jest zmniejszanie dysproporcji w poziomie rozwoju pomidzy regionami nalecymi do Unii Europejskiej. Z funduszu tego s realizowane midzy innymi projekty infrastrukturalne, projekty inwestycyjne i doradcze dla przedsibiorstw (przede wszystkim maych i rednich), dziaania w zakresie bada i rozwoju, projekty turystyczne, dziaania zwizane z rozwojem spoeczestwa informacyjnego;

-Europejskiego Funduszu Spoecznego (EFS) fundusz ten ma za zadanie wspieranie dziaa zorientowanych na zapobieganie i zwalczanie bezrobocia. Finansuje midzy innymi szkolenia zawodowe dla osb bezrobotnych i pracownikw, doradztwo zawodowe, stae w przedsibiorstwach, przekwalifikowania, projekty promujce rwno szans kobiet i mczyzn;

-Sekcji Orientacji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOIGR) jest instrumentem finansowym sucym transformacji struktury rolnictwa oraz rozwojowi obszarw wiejskich. Ze rodkw funduszu pomoc jest przekazywana midzy innymi na projekty w zakresie inwestycji w gospodarstwach rolnych, rozwoju infrastruktury na obszarach wiejskich, wspierania pozarolniczej dziaalnoci gospodarczej, reorganizacji struktur rolnictwa i lenictwa;

-Finansowego Instrumentu Wspierania Rybowstwa (FIWR) jego podstawowym celem jest promowanie zmian strukturalnych w rybowstwie. Projekty finansowane z tego funduszu dotycz midzy innymi modernizacji floty poowowej, wyposaenia i modernizacji portw rybackich, przetwrstwa i marketingu produktw rybowstwa, ochrony zasobw rybnych.

Regiony Celu 1 mog korzysta ze wsparcia wszystkich czterech Funduszy Strukturalnych. W regionach objtych Celem 2 wsplnotowej polityki regionalnej finansowanie jest przekazywane ze rodkw dwch Funduszy Strukturalnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Spoecznego. Europejski Fundusz Spoeczny jest z kolei jedynym rdem finansowania programw realizowanych w ramach Celu 3.

3. FUNDUSZ SPJNOCI

3.1. Zaoenia oglne

Fundusz Spjnoci, zwany te Funduszem Kohezji Od ang. Cohesion Fund, zosta utworzony w 1993 r. na mocy postanowie Traktatu z Maastricht w celu promowania spoecznej i gospodarczej spjnoci regionw Wsplnoty. Szczegowe zasady funkcjonowania funduszu uregulowane zostay w wydanym na tej podstawie Rozporzdzeniu Rady z dnia 16 maja 1994 r. ustanawiajcego Fundusz Spjnoci (1164/1994/EWG).

Podstawowym obszarem interwencji funduszu s due projekty w zakresie ochrony rodowiska oraz infrastruktury transportowej (ze szczeglnym uwzgldnieniem sieci o charakterze transeuropejskim). Tak okrelony zakres przedmiotowy funduszu prowadzi ma do stworzenia dogodnych warunkw dla rozwoju peryferyjnych obszarw wsplnoty poprzez powizanie ich rozbudowan sieci komunikacyjn, uatwiajc wymian handlow i przepyw ludnoci, z regionami o wyszym poziomie rozwoju. W zakresie projektw rodowiskowych, niezbdnych dla zapewnienia zrwnowaonego rozwoju, fundusz wspiera ma dziaania zwizane z gospodark wodn, ochron powietrza, gospodark odpadami oraz produkcj i dostaw energii (w tym energii ze rde odnawialnych). Chodzi tu o projekty polegajce m.in. na rozbudowie infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, budowie oczyszczalni ciekw, wysypisk komunalnych, spalarni odpadw. Ponadto rodki funduszu mog by przeznaczone na pomoc techniczn zwizan z przygotowaniem projektw (badania porwnawcze), ich wdraanie, monitoring i ewaluacj.

Jako e celem funduszu jest wspieranie obszarw peryferyjnych, zakres terytorialny jego dziaania ograniczony zosta do krajw czonkowskich, ktrych produkt narodowy brutto (PNB) na jednego mieszkaca jest niszy od 90% redniego poziomu PNB na jednego mieszkaca we Wsplnocie. Ponadto, pastwa czonkowskie speniajce powyszy warunek, musz spenia warunek makroekonomiczny, jakim jest realizacja programu gospodarczego speniajcego tzw. kryteria konwergencji Kryteria konwergencji (zwane te kryteriami spjnoci) ustanowione zostay na mocy Traktatu z Maastricht. Odnosz si one do dugu publicznego, deficytu budetowego, inflacji, dugoterminowych stp procentowych oraz uczestnictwa w Europejskim Systemie Walutowym, ktre musz by spenione przez pastwa biorce udzia w tworzeniu Unii Gospodarczej i Walutowej w Unii Europejskiej.

. Obecnie, rodki funduszu dostpne s jedynie dla czterech krajw Unii Europejskiej. S to Grecja, Portugalia, Irlandia i Hiszpania.

Chocia Fundusz Spjnoci jest istotnym instrumentem polityki strukturalnej, stanowicym wyraz denia Wsplnoty do zlikwidowania rnic rozwojowych pomidzy poszczeglnymi jej regionami, nie jest on Funduszem Strukturalnym. Jako instrument komplementarny, rni si od tych ostatnich zasigiem terytorialnym (krajowy, a nie regionalny) oraz czasowym. Zgodnie z pierwotnym brzmieniem rozporzdzenia, wsparcie dla wybranych czonkw UE zaplanowano na lata 1993-99, obecnie jego dziaanie przeduono do 2006 roku.

3.2. Strategia wykorzystania Funduszu Spjnoci w Polsce

Po przystpieniu do Unii Europejskiej, Polska bdzie odbiorc pomocy pochodzcej zarwno z Funduszy Strukturalnych, jak i Funduszu Spjnoci. Strategiczne kierunki alokacji unijnych rodkw finansowych w pierwszych latach po akcesji okrela Narodowy Plan Rozwoju. Na jego podstawie skonstruowane zostay bardziej szczegowe dokumenty w postaci Programw Operacyjnych (dla Funduszy Strukturalnych) oraz Strategii Wykorzystania Funduszu Spjnoci na lata 2004-2006. Ten ostatni dokument okrela proponowane przez Polsk kierunki i przedsiwzicia, ktre uzyskaj wsparcie z rodkw funduszu. Strategia bdzie przedmiotem negocjacji z Komisj Europejsk. Na tej podstawie okrelony zostanie przedmiotowy zakres wsparcia oraz jego wysoko.

Interwencja Funduszu Spjnoci w Polsce, bdzie koncentrowa si na dwch kierunkach:rozwoju sieci transportowych: sieci drogowej (autostrady, drogi ekspresowe, drogi gwne) oraz sieci kolejowej (linie o podstawowym i midzynarodowym znaczeniu, usytuowane z paneuropejskich korytarzach transportowych),rozwoju infrastruktury ochrony rodowiska majcej najwikszy wpyw na popraw sytuacji ekonomicznej kraju. Strategia przewiduje wspfinansowanie projektw majcych na celu popraw jakoci wd (poprzez budow kanalizacji sanitarnej, oczyszczalni ciekw, urzdze uzdatniajcych wod i sieci wodocigowych), poprawa jakoci powietrza (modernizacja miejskich systemw ciepowniczych) i zagospodarowanie odpadw (budowa, rozbudowa i modernizacja skadowisk komunalnych, tworzenie systemu przetwarzania odpadw tzw. recyklingu, budowa spalarni odpadw).

Instytucj Zarzdzajc i koordynujc caoci wsparcia w ramach Funduszu Spjnoci jest Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej. Przekazuje ono wnioski o udzielenie pomocy Komisji Europejskiej oraz powouje Komitet Monitorujcy Fundusz Spjnoci. Funkcje zarzdzania poszczeglnymi projektami Ministerstwo oddelegowuje do Ministerstwa Infrastruktury (projekty dotyczce transportu) oraz Ministerstwa rodowiska (projekty dotyczce ochrony rodowiska). Instytucjami wdraajcymi w ramach Funduszu Spjnoci s odpowiednio Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad oraz PKP Polskie Linie Kolejowe w zakresie transportu oraz Narodowy i Wojewdzkie Fundusze Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w sektorze rodowisko. Beneficjentami kocowymi bdcymi zarazem beneficjentami ostatecznymi s gminy, firmy publiczne oraz prywatne odpowiedzialne za zlecanie operacji majcych na celu realizacj poszczeglnych projektw. Funkcj Instytucji Patniczej dla Funduszu Spjnoci peni Departament Obsugi Funduszy Pomocowych w Ministerstwie Finansw.

Na podstawie aktualnych oszacowa, w latach 2004-2006, na realizacj Strategii zaangaowanych zostanie 4,88 mld euro, w tym 3,733 mld euro z Funduszu Spjnoci oraz 1,14 mld euro z krajowych rodkw publicznych.

4. BUDET UNIJNEJ POLITYKI REGIONALNEJ W LATACH 2000-2006

W obecnym okresie programowania 2000-2006 na realizacj celw unijnej polityki regionalnej zagwarantowano w budecie unijnym kwot ok. 213 miliardw euro w cenach z roku 1999, z czego ok. 195 miliardw euro to rodki Funduszy Strukturalnych. Wiksze kwoty ze wsplnej kasy Unii Europejskiej przeznacza si jedynie na finansowanie Wsplnej Polityki Rolnej.Z oglnej kwoty 195 miliardw euro, 69,7% przeznaczonych jest na realizacj programw Celu 1 (135,9 miliardw euro), 11,5% na realizacj programw Celu 2 (22,5 miliarda euro), 12,3% na wdraanie programw Celu 3 (24,05 miliarda euro), 5,35% na Inicjatywy Wsplnotowe (10,4 miliarda euro), 0,65% na dziaania innowacyjne oraz projekty pomocy technicznej (1,27 miliarda euro) oraz 0,5% na dziaania Finansowego Instrumentu Wspierania Rybowstwa poza regionami Celu 1 (0,975 miliarda euro). aden kraj nie moe otrzyma z Funduszy Strukturalnych oraz Funduszu Spjnoci w jednym roku rodkw wikszych ni 4% PKB danego kraju. 12,3

11,5

69,7

5,35

0,65

0,5

Cel 1

Cel 2

Cel 3

Inicjatywy

Wsplnoty

Pomoc techniczna

FIWR

Wykres1

69.7

11.5

12.3

5.35

0.65

0.5

Arkusz1

Cel 169.7

Cel 211.5

Cel 312.3

Inicjatywy Wsplnoty5.35

Pomoc techniczna0.65

FIWR0.5

Arkusz1

0

0

0

0

0

0

Arkusz2

Arkusz3

12,3

11,5

69,7

5,35

0,65

0,5

Cel 1

Cel 2

Cel 3

Inicjatywy

Wsplnoty

Pomoc techniczna

FIWR

Wykres1

69.7

11.5

12.3

5.35

0.65

0.5

Arkusz1

Cel 169.7

Cel 211.5

Cel 312.3

Inicjatywy Wsplnoty5.35

Pomoc techniczna0.65

FIWR0.5

Arkusz1

0

0

0

0

0

0

Arkusz2

Arkusz3

12,3

11,5

69,7

5,35

0,65

0,5

Cel 1

Cel 2

Cel 3

Inicjatywy

Wsplnoty

Pomoc techniczna

FIWR

Wykres 1. Przeznaczenie rodkw z Funduszy Strukturalnych w latach 2000-2006

Kwota 195 miliardw euro nie obejmuje rodkw dla 10 nowych pastw czonkowskich, ktre wejd do Unii Europejskiej w roku 2004. Zgodnie z postanowieniami szczytu Rady Europejskiej w Berlinie (1999) dla tych krajw zarezerwowano w budecie unijnym na lata 2004-2006 kwot 30 miliardw euro. Przewiduje si, i po przystpieniu Polski do Unii Europejskiej pomoc z Funduszy Strukturalnych oraz Funduszu Spjnoci bdzie mie warto prawie 11,4 miliardw euro, przy czym z Funduszy Strukturalnych pochodzi bdzie kwota ponad 7,6 miliardw euro. Poniewa do kadego euro pochodzcego z budetu unijnego musi zosta dodane wspfinansowanie krajowe, szacuje si i wielko tego wspfinansowania bdzie mie warto ponad 3,5 miliarda euro. Udzia poszczeglnych Funduszy Strukturalnych w finansowaniu Programw Operacyjnych oraz programw Inicjatyw Wsplnotowych przedstawia si w nastpujcy sposb:Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: 4,65 miliarda euro (60,9%);

Europejski Fundusz Spoeczny: 1,75 miliarda euro (22,9%);

Sekcja Orientacji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej: 1,05 miliarda euro (13,8%);

Finansowy Instrument Wspierania Rybowstwa: 179 milionw euro (2,4%).

Do kwoty tej doda naley jeszcze wspomniane ju 3,733 mld euro z Funduszu Spjnoci.

Wykres 2. Fundusze Strukturalne i Fundusz Spjnoci w Polsce lata 2004-20063,733

0,179

1,05

1,75

4,65

0

1

2

3

4

5

EFRR

EFS

EFOGR

FIWR

FSp

mld euro

Wykres1

4.65

1.75

1.05

0.179

3.733

mld euro

Arkusz1

EFRR4.65

EFS1.75

EFOGR1.05

FIWR0.179

FSp3.733

Arkusz1

mld euro

Arkusz2

Arkusz3

3,733

0,179

1,05

1,75

4,65

0

1

2

3

4

5

EFRR

EFS

EFOGR

FIWR

FSp

mld euro

Wykres1

4.65

1.75

1.05

0.179

3.733

mld euro

Arkusz1

EFRR4.65

EFS1.75

EFOGR1.05

FIWR0.179

FSp3.733

Arkusz1

mld euro

Arkusz2

Arkusz3

3,733

0,179

1,05

1,75

4,65

0

1

2

3

4

5

EFRR

EFS

EFOGR

FIWR

FSp

mld euro

5. PROCES PROGRAMOWANIA POLITYKI REGIONALNEJ W UNII EUROPEJSKIEJ

5.1. Zagadnienia oglne

Punktem odniesienia dla projektowania polityki regionalnej s przyjmowane na kady okres programowania przez Komisj Europejsk regulacje w zakresie wykorzystania Funduszy Strukturalnych. W przypadku obecnego okresu programowania (lata 2000-2006), kwestie te uregulowane zostay w przytaczanym ju niejednokrotnie Rozporzdzeniu Rady nr 1260/1999/WE. Okrela ono m.in. zadania poszczeglnych instytucji w systemie pozyskiwania i zarzdzania funduszami strukturalnymi, finansowy wkad funduszy, a take definiuje podstawowe pojcia oraz zasady, jakimi naley si kierowa w procesie prognozowania i wdraania rodkw wsplnotowych. Jedn z nich jest zasada programowania, oznaczajca, i rodki pochodzce z Funduszy Strukturalnych mog finansowa tylko dziaania zawarte w ramach wieloletnich programach rozwoju, co wie si z obowizkiem przygotowania stosownych dokumentw tzw. dokumentw programowych, ktre zostay opisane poniej. Kady z nich powinien obejmowa okres siedmiu lat.

5.2. Plan Rozwoju

Pierwszym etapem w procesie programowania jest opracowanie Planu Rozwoju. Plan Rozwoju jest podstawowym dokumentem programowym przygotowanym przez pastwo czonkowskie, diagnozujcym jego sytuacj spoeczn i gospodarcz oraz okrelajcym jego potrzeby w kontekcie celw polityki regionalnej. Na tej podstawie okrela on planowan strategi wykorzystania Funduszy Strukturalnych i innych rodkw finansowych stanowicych instrumentarium polityki regionalnej Unii Europejskiej. Zaprojektowana w Planie rozwoju strategia opiera si na krajowych i regionalnych programach gospodarczych i spoecznych. Zgodno Planu Rozwoju ze strategicznymi z punktu widzenia rozwoju kraju dokumentami jest warunkiem koniecznym jego skutecznej realizacji.

Plan Rozwoju powinien zosta przygotowany przez waciwe wadze wyznaczone przez pastwo czonkowskie na szczeblu krajowym lub regionalnym. Nastpnie, po konsultacjach z partnerami spoecznymi, dokument ten powinien zosta przedoony Komisji Europejskiej. Plan Rozwoju stanowi przedmiot oceny Komisji pod ktem jego zgodnoci z celami wskazanymi z rozporzdzeniu 1260/1999/WE i stanowi punkt wyjcia dla opracowania Podstaw Wsparcia Wsplnoty lub Jednolitego Dokumentu Programowego W pewnych przypadkach, Jednolity Dokument Programowy jest alternatyw dla Podstaw Wsparcia Wsplnoty. Wicej informacji na ten temat znajduje si na str. 12 (punkt 5.6.).

5.3. Podstawy Wsparcia Wsplnoty

W oparciu o Plan Rozwoju, Komisja Europejska w porozumieniu z pastwem czonkowskim przygotowuje Podstawy Wsparcia Wsplnoty. Podstawy Wsparcia Wsplnoty jest to dokument zawierajcy strategi interwencji Funduszy Strukturalnych w pastwie czonkowskim, jej cele szczegowe oraz wielko wkadu funduszy i innych rodkw finansowych. Dokument ten powinien okrela priorytety, ktre bd wdraane przy pomocy, okrelonych w Podstawach Wsparcia Wsplnoty, tzw. Programw Operacyjnych. Podstawy Wsparcia Wsplnoty s wic kluczowym dokumentem strategicznym wskazujcym cele i strategi polityki regionalnej pastwa czonkowskiego, a co si z tym wie, kierunki interwencji Funduszy Strukturalnych i innych unijnych instrumentw finansowych w pastwie czonkowskim. Decyzje w sprawie Podstaw Wsparcia Wsplnoty lub Jednolitego Dokumentu Programowego powinny zosta opublikowane w Dzienniku Oficjalnym Wsplnot Europejskich.

5.4. Programy Operacyjne Po przyjciu Podstaw Wsparcia Wsplnoty, pastwo czonkowskie przedkada Komisji Europejskiej Programy Operacyjne, ktra nastpnie ocenia je w wietle zgodnoci z zaoeniami Podstaw Wsparcia Wsplnoty oraz polityk wsplnotowych. Na struktur Programu Operacyjnego skada si spjne zestawienie priorytetw zawierajcych, w miar moliwoci, skwantyfikowane cele strategii. Kademu priorytetowi przyporzdkowany jest wkad finansowy z funduszy oraz odpowiednich rodkw finansowych pastwa czonkowskiego, jak rwnie zestaw sprecyzowanych celw czstkowych. Kady priorytet skada si z dwch lub wicej dziaa, stanowicych instrument, poprzez ktry wdraany jest priorytet. Dziaanie z kolei, okreli mona jako sekwencj czynnoci, ktre realizowane s dziki wyodrbnionym rodkom finansowym. Kade dziaanie moe dzieli si na poddziaania Podziaania wyodrbniane s na poziomie Uzupenienia do programu operacyjnego. Dopiero na poziomie dziaa (lub poddziaa) wyrni mona poszczeglne projekty.

Wykres 3. Struktura Programu operacyjnegoPriorytet 1

Dziaanie 2.1

Dziaanie 2.2

Dziaanie 2.3

Priorytet 2

Priorytet 3

Program operacyjny

Priorytet 1

Dziaanie 2.1

Dziaanie 2.2

Dziaanie 2.3

Priorytet 2

Priorytet 3

Program operacyjny

Priorytet 1

Dziaanie 2.1

Dziaanie 2.2

Dziaanie 2.3

Priorytet 2

Priorytet 3

Program operacyjny

Aby przyspieszy procedur i szybsze wdroenie programw, pastwa czonkowskie mog przedoy projekty Programw Operacyjnych wraz z Planami Rozwoju. Jeeli Programy Operacyjne speniaj wszystkie przewidziane przez regulacje unijne wymogi, Komisja powinna zatwierdzi je z chwil podjcia decyzji w sprawie Podstaw Wsparcia Wsplnoty.

5.5. Uzupenienie Programu Operacyjnego

Kady Program Operacyjny powinien zosta wyposaony w Uzupenienie Programu czyli dokument wdraajcy strategi i priorytety pomocy. Zawiera on szczegowe informacje na temat kadego dziaania, dotyczce m.in. podziau na poddziaania, rodkw finansowych na jego realizacj, kryteriw i trybu wyboru projektw oraz okrelenia beneficjentw kocowych. Uzupenienie Programu moe zosta przygotowane zarwno przed jak i po decyzji Komisji sprawie wielkoci wkadu funduszy. W pierwszym przypadku przyjcie Uzupenienie powinno zosta poprzedzone konsultacjami z partnerami spoecznymi. W przypadku drugim, przyjcie Uzupenienia przez pastwo czonkowskie lub Instytucj Zarzdzajc poprzedzi musi zgoda Komitetu Monitorujcego. Uzupenienie Programu, w przeciwiestwie do opisanych powyej dokumentw, nie jest przedmiotem negocjacji z Komisj Europejsk. Przesyany jest on jednak Komisji jako informacja.

Wraz z przyjciem przez Komisj Uzupenienia Programu Operacyjnego rozpocz si moe proces wdraania zapisw Podstaw Wsparcia Wsplnoty i poszczeglnych Programw Operacyjnych.

Projekt

Projekt

Uzupenienie programu

Program Operacyjny

Projekt

Projekt

Uzupenienie programu

Program Operacyjny

Podstawy Wsparcia Wsplnoty

Narodowy (Regionalny) Plan Rozwoju

Projekt

Projekt

Uzupenienie programu

Program Operacyjny

Projekt

Projekt

Uzupenienie programu

Program Operacyjny

Podstawy Wsparcia Wsplnoty

Narodowy (Regionalny) Plan Rozwoju

Projekt

Projekt

Uzupenienie programu

Program Operacyjny

Projekt

Projekt

Uzupenienie programu

Program Operacyjny

Podstawy Wsparcia Wsplnoty

Narodowy (Regionalny) Plan Rozwoju

Wykres 4. Dokumenty programowe w ramach polityki regionalnej UE

5.6. Jednolity Dokument Programowy

W przypadku regionw objtych celem 1, gdy alokacja ze strony Wsplnoty jest mniejsza lub nieznacznie przekracza 1 mld euro, jak rwnie w przypadku celw 2 i 3, pastwo czonkowskie, zamiast Podstaw Wsparcia Wsplnoty, powinno zasadniczo przedoy projekt Jednolitego Dokumentu Programowego. W przypadku celw 2 i 3 pastwo czonkowskie moe zdecydowa si jednak na przygotowanie Podstaw Wsparcia Wsplnoty. Jednolity Dokument Programowy jest przyjmowany przez Komisj. Zawiera on t sam informacj, ktra zawarta jest w Podstawach Wsparcia Wsplnoty i Programie Operacyjnym. W przypadkach, gdy pomoc Wsplnoty ma przybra form Jednolitego Dokumentu Programowego, Plan Rozwoju traktowany jest jako projekt Jednolitego Dokumentu Programowego. Jednolity Dokument Programowy jest wic waciwy dla mniejszych programw.

6. INICJATYWY WSPLNOTY

Inicjatywy Wsplnoty to programy finansowane z Funduszy Strukturalnych, ktre maj na celu rozwizanie problemw wystpujcych na terenie caej Unii Europejskiej. Wytyczne dla Inicjatyw Wsplnoty s przygotowywane przez Komisj Europejsk. W oparciu o te wytyczne poszczeglne kraje czonkowskie tworz konkretne programy. W obecnym okresie programowania unijnej polityki regionalnej realizowane s cztery Inicjatywy Wsplnoty:INTERREG III program promujcy wspprac przygraniczn, ponadnarodow i midzyregionaln, sucy wzmocnieniu harmonijnego i zrwnowaonego rozwoju caego obszaru Wsplnoty. INTERREG finansowany jest ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. URBAN II program finansujcy gospodarcz i spoeczn regeneracj miast i obszarw miejskich znajdujcych si w kryzysie w celu promowania zrwnowaonego rozwoju obszarw miejskich. Podobnie jak INTERREG, Inicjatywa URBAN jest finansowana ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. LEADER + program finansowany z Sekcji Orientacji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej i wspierajcy rozwj obszarw wiejskich;EQUAL program finansujcy wspprac ponadnarodow suc promowaniu nowych sposobw zwalczania wszelkich form dyskryminacji i nierwnoci na rynku pracy. Inicjatywa jest wspierana ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego.

W Polsce realizowane bd dwie Inicjatywy Wsplnoty: programy INTERREG III oraz EQUAL.

7. OGLNE ZASADY WDRAANIA PROGRAMW FINANSOWANYCH Z FUNDUSZY STRUKTURALNYCH

Realizujc programy otrzymujce wsparcie z Funduszy Strukturalnych pod uwag musz by wzite cztery zasady:Zasada programowania dotyczy zasad przygotowania dokumentw umoliwiajcych wdraanie programw. Standard tych dokumentw (narodowy plan rozwoju, Programy Operacyjne, uzupenienia Programw Operacyjnych, jednolite dokumenty programujce) zosta ju omwiony powyej. Dziki zastosowaniu tej zasady moliwe jest waciwe dobranie instrumentw wsparcia do zidentyfikowanych problemw, co z kolei umoliwia efektywne wykorzystanie dostpnych rodkw;Zasada koncentracji zgodnie z t zasad wsparcie z Funduszy Strukturalnych winno by skoncentrowane przedmiotowo, przestrzennie i finansowo. Koncentracja przedmiotowa jest zwizana z ograniczon liczb celw polityki regionalnej Unii Europejskiej. Koncentracja przestrzenna dotyczy obszaru realizacji programw s one realizowane na obszarach, ktre najbardziej potrzebuj takiego wsparcia. Z kolei przejawem koncentracji finansowej jest ograniczenie liczby instrumentw finansowego wsparcia do czterech Funduszy Strukturalnych, dziaajcych w ramach trzech celw;Zasada dodatkowoci oznacza, i rodki przekazywane z Funduszy Strukturalnych nie zastpuj wydatkw ze rodkw publicznych w kraju (regionie) korzystajcym ze wsparcia, lecz stanowi wycznie uzupenienie rodkw publicznych angaowanych w danym kraju lub regionie w celu rozwizania specyficznych problemw spoecznych lub gospodarczych;Zasada partnerstwa zasada ta nakada obowizek cisej wsppracy na etapie przygotowania i realizacji programw finansowanych z Funduszy Strukturalnych wszystkich partnerw ze szczebla europejskiego, krajowego, regionalnego i lokalnego, ktrzy mog by zaangaowani w ten proces. Powoywanie komitetw monitorujcych programy jest jednym z aspektw funkcjonowania tej zasady w praktyce.

Programy finansowane z Funduszy Strukturalnych winny te by zgodne z unijnymi politykami zwizanymi zwaszcza z rwnymi szansami kobiet i mczyzn, ochron rodowiska, polityk w zakresie zatrudnienia oraz spoeczestwa informacyjnego.

8. ZADANIA INSTUTUCJI UCZESTNICZCYCH W PRZYGOTOWYWANIU I WDRAANIU PROGRAMW FINANSOWANYCH Z FUNDUSZY STRUKTURALNYCH

W obecnym okresie programowania polityki regionalnej 2000-2006 nastpia dalsza decentralizacja zarzdzania programami strukturalnymi. Oznacza to, i zwikszya si odpowiedzialno krajw i regionw pastw czonkowskich UE za prawidowo przygotowania i wdroenia programw. Poniej przedstawiono zadania poszczeglnych podmiotw uczestniczcych w przygotowaniu i realizacji programw strukturalnych.

8.1. Komisja Europejska

Komisja Europejska peni kluczow rol w procesie programowania Funduszy Strukturalnych. Okrela ona zasady programowania i wykorzystania Funduszy Strukturalnych, ktre znajduj wyraz w postaci stosownych rozporzdze. Komisja Europejska negocjuje i zatwierdza Podstawy Wsparcia Wsplnoty oraz Programy Operacyjne. Przyjmuje ona take Uzupenienie Programu Operacyjnego. W tym zakresie posiada ona decydujcy wpyw na ostateczny ksztat tych dokumentw oraz wielko wkadu wszystkich funduszy. Komisja Europejska dokonuje patnoci rodkw z funduszw do Instytucji Patniczej. Przedstawiciel Komisji Europejskiej bierze udzia w pracach Komitetu Monitorujcego. Komisja Europejska dokonuje take formalnej alokacji rezerwy wykonania 4% cznej alokacji Funduszy Strukturalnych dla kadego kraju zatrzymuje si jako rezerw wykonania. rodki te mog zosta przydzielone w poowie okresu programowania, na programy, ktre uznane zostay za zrealizowane z powodzeniem. w poowie okresu programowania.

8.2. Instytucja Zarzdzajca

Instytucja albo organ publiczny lub prywatny, wyznaczony przez pastwo czonkowskie na poziomie krajowym, regionalnym lub lokalnym. Instytucja Zarzdzajca moe by jednoczenie Instytucj Patnicz, jeeli taka bdzie decyzja pastwa czonkowskiego. Instytucja Zarzdzajca odpowiada za stworzenie systemu gromadzenia wiarygodnych informacji statystycznych i finansowych zwizanych z programami oraz przekazywanie tych informacji do Komisji Europejskiej. Musi ona zapewni ponadto dziaanie odpowiednich systemw rachunkowoci i wewntrznej kontroli finansowej oraz zgodnoci wszystkich projektw otrzymujcych wsparcie ze rodkw unijnych z polityk wsplnotow. W polskim systemie wdraania Funduszy Strukturalnych Instytucje Zarzdzajce zostay powoane na poziomie Podstaw Wsparcia Wsplnoty oraz poszczeglnych Programw Operacyjnych.

KOMPETENCJE INSTYTIUCJI ZARZDZAJCEJ PROGRAMEM OPERACYJNYM NA PODSTAWIE ZAPISW NARODOWEGO PLANU ROZWOJUprzygotowanie oceny przed realizacj Programu Operacyjnego (ewaluacja ex-ante) (art. 41 Rozporzdzenia Rady nr 1260/1999),przygotowanie Uzupenienia danego Programu Operacyjnego i przekazanie do akceptacji przez Komitet monitorujcy Program Operacyjny, nastpnie przesanie do Komisji Europejskiej (art. 34.3),zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postpw wdraania oraz przebiegu realizacji projektw w ramach danego Programu Operacyjnego iprzekazywanie ich Instytucji Zarzdzajcej Podstawami Wsparcia Wsplnoty, Jednostkom Monitorujco-Kontrolnym poszczeglnych Funduszy Strukturalnych oraz Komisji Europejskiej (art. 34.1 (a)),przewodniczenie Komitetowi Monitorujcemu Program Operacyjny i prowadzenie jego sekretariatu (art. 35.2),zapewnienie zgodnoci z politykami Wsplnoty, przewidzianej w art. 12, jak te zagwarantowanie stosowania wsplnotowych zasad zawierania kontraktw publicznych oraz przekazywanie o nich informacji (art. 34.1 (g)),zapewnienie przygotowania i wdroenia planu dziaa w zakresie informacji i promocji danego Programu Operacyjnego (Communication Action Plan for Information and Publicity) (art. 34.1 (h)),przygotowanie rocznych raportw nt. wdraania Programu Operacyjnego, przekazywanych do zatwierdzenia przez Komitet Monitorujcy Program Operacyjny iprzesyanych Komisji Europejskiej (art. 34.1 (c)),zbieranie informacji do rocznego raportu o nieprawidowociach,przeprowadzenie wsplnie z Komisj Europejsk i Instytucj Zarzdzajc PWW, po przekazaniu Komisji Europejskiej rocznego raportu implementacyjnego, rocznej oceny postpw we wdraaniu Programu Operacyjnego oraz przygotowywanie odpowiedzi na rekomendacje Komisji (art. 34.2), przeprowadzenie we wsppracy z Komisj Europejsk, Instytucj Zarzdzajc PWW oraz Krajow Komrk Ewaluacyjn oceny danego Programu Operacyjnego po zakoczeniu jego realizacji (ewaluacja ex-post) (art. 43); do zada Instytucji Zarzdzajcej naley rwnie na bieco inicjowanie bada nad efektywnoci wykorzystywanych instrumentw systemu wdraania (ewaluacja on-going),przechowywanie wszelkiej dokumentacji zwizanej z realizacj projektw, co najmniej przez 3 lata od daty ostatniej patnoci przekazanej przez Komisj Europejsk w ramach Programu Operacyjnego.

8.3. Komitety Monitorujce

Komitety Monitorujce to ciaa mianowane przez pastwo czonkowskie w uzgodnieniu z Instytucj Zarzdzajc, po konsultacjach z partnerami spoecznymi. Komitety Monitorujce odpowiedzialne s za nadzorowanie pomocy (Podstawy Wsparcia Wsplnoty, Jednolity Dokument Programowania, Program Operacyjny), kontrolowanie zarzdzania pomoc przez Instytucj Zarzdzajc, zapewnienie zgodnoci z wasnymi wytycznymi i zasadami wdraania oraz dokonywanie przegldu ocen. Podobnie jak Instytucje Zarzdzajce, Komitety Monitorujce wystpuj na poziomie Podstaw Wsparcia Wsplnoty oraz na poziomie poszczeglnych Programw Operacyjnych.

SZCZEGOWE KOMPTETENCJE KOMITETU MONITORUJCEGO PROGRAM OPERACYJNY NA PODSTAWIE ZAPISW NARODOWEGO PLANU ROZWOJU.rozpatrzenie i zatwierdzenie kryteriw wyboru przedsiwzi w ramach kadego dziaania,okresowe badanie postpu w zakresie osignicia szczegowych celw pomocy, okrelonych w Programie Operacyjnym i Uzupenieniu Programu (programme complement),badanie rezultatw wdraania Programw Operacyjnych, w szczeglnoci osignicia celw wyznaczonych dla rnych dziaa oraz ocen w poowie okresu programowania,dostosowanie Uzupenienia Programu wraz ze wskanikami rzeczowymi i finansowymi, ktre maj zosta wykorzystane do monitorowania pomocy,rozpatrzenie i zatwierdzenie rocznych i kocowych raportw na temat wdraania Programu operacyjnego, przed ich wysaniem do Komisji Europejskiej,rozpatrzenie i zatwierdzenie wszelkich propozycji zmian decyzji Komisji w sprawie wkadu poszczeglnych funduszy,zgaszanie Instytucji Zarzdzajcej propozycji wszelkich dostosowa lub rewizji pomocy udzielonej w ramach Programw Operacyjnych, ktre umoliwi osignicie celw lub usprawni zarzdzanie pomoc, w tym zarzdzanie finansowe,rozpatrywanie i zatwierdzanie zgoszonych przez Instytucj Zarzdzajc Programem Operacyjnym propozycji przesunicia rodkw pomidzy priorytetami w ramach Programu.

8.4. Instytucja Patnicza

Instytucja Patnicza to jedna lub kilka instytucji lub organw krajowych, regionalnych albo lokalnych, wyznaczonych przez pastwo czonkowskie w celu przygotowania i przedkadania wnioskw o patnoci oraz otrzymywania patnoci z Komisji. Pastwo czonkowskie powinno okreli wszelkie uwarunkowania swych relacji z Instytucj Patnicz oraz relacji Instytucji Patniczej z Komisj Europejsk. Jej podstawow funkcj jest realizacja transferw rodkw z Komisji Europejskiej i przekazanie ich na rachunek Instytucji Zarzdzajcej oraz transfery rodkw budetowych towarzyszcych rodkom wsplnotowym.

KOMPETENCJE INSTYTUCJI PATNICZEJ NA PODSTAWIE ZAPISW NARODOWEGO PLANU ROZWOJUobsuga rachunkw, na ktrych gromadzone s rodki Funduszy Strukturalnych, weryfikacja deklaracji wydatkw z Funduszy Strukturalnych od Instytucji Zarzdzajcych programami operacyjnymi,certyfikowanie wobec Komisji Europejskiej, e deklaracje wydatkw s przygotowane na bazie wiarygodnych i weryfikowalnych dokumentw, przygotowywanie i przesyanie do Komisji Europejskiej wnioskw o patnoci wcelu refundacji poniesionych wydatkw,przekazywanie Komisji Europejskiej - nie pniej ni do 30 kwietnia kadego roku - rocznej prognozy wydatkw dla biecego i nastpnego roku,przygotowywanie raportw na temat nieprawidowoci finansowych, gromadzenie, wyodrbnionymi kanaami monitoringu finansowego, informacji statystycznych i finansowych na potrzeby Instytucji Zarzdzajcej CSF iKrajowego Komitetu Monitorujcego CSF,nadzr nad sprawnoci dziaania bazy danych monitoringu (SIMIK).

8.5. Jednostki Monitorujco-Kontrolne

Zgodnie z zapisami Narodowego Planu Rozwoju, Jednostki Monitorujco-Kontrolne s to podmioty, z ktrymi wsppracuje Instytucja Zarzdzajca Podstawami Wsparcia Wsplnoty w zakresie monitorowania i kontroli wydatkw w ramach kadego z funduszy. W ich kompetencjach znajduje si m.in. gromadzenie danych dotyczcych wydatkw w ukadzie poszczeglnych Funduszy Strukturalnych, przedkadanie Instytucji Patniczej zestawie wydatkw dotyczcych poszczeglnych funduszy, kontrola nad przestrzeganiem ustalonych regu oraz systemu dostarczania pomocy z danego funduszu na wszystkich poziomach wdraania programw.

8.6. Instytucje Poredniczce w zarzdzaniu Programami operacyjnymi

Instytucje Poredniczce to podmioty przewidziane w Rozporzdzeniu Rady 438/2001/WE, ktrym Instytucja Zarzdzajca Programem Operacyjnym deleguje funkcje zarzdzania poszczeglnymi priorytetami i dziaaniami. W przypadku oddelegowania zada do Instytucji Poredniczcych, Instytucja Zarzdzajca Programem Operacyjnym nadal ponosi pen odpowiedzialno za skuteczno i prawidowo zarzdzania i wdraania programu.

KOMPETENCJE INSTYTUCJI POREDNICZCEJ W SEKTOROWYM PROGRAMIE OPERACYJNYM WZROST KONKURENCYJNOCI GOSPODARKI

Zarzdzanie systemem zbierania informacji finansowych i statystycznych dotyczcych realizowanych projektw oraz przekazywanie tych danych Instytucji Zarzdzajcej, Instytucji Patniczej oraz Jednostce Monitorujco-Kontrolnej Podstawami Wsparcia Wsplnoty,Zagwarantowanie zgodnoci Programu Operacyjnego z politykami wsplnoty,Przygotowanie raportw kwartalnych i rocznych w zakresie wdraania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i przekazywanie ich za porednictwem Instytucji Zarzdzajcej do Jednostki Monitorujco-Kontrolnej funduszu,Przygotowanie kwartalnych raportw monitorowania realizacji dziaa na podstawie raportw beneficjentw kocowych i przekazywanie ich do Instytucji Zarzdzajcej,Przygotowywanie raportu z wdraania dziaa na zakoczenie programu i przekazanie do Instytucji Zarzdzajcej,

8.7. Komitety Sterujce

Podmioty powoywane przez Instytucj Zarzdzajc Programem Operacyjnym i dziaajce pod kierunkiem Instytucji Zarzdzajcej. W jego skad wchodzi bd przedstawiciele wybranych instytucji biorcych udzia w systemie wdraania, przedstawiciele ministerstw waciwych ze wzgldu na zakres dziaa realizowanych w ramach Programu Operacyjnego oraz przedstawiciele partnerw spoeczno-gospodarczych. Do zada Komitetu Sterujcego naley opiniowanie i rekomendowanie Instytucji Zarzdzajcej listy projektw kwalifikujcych si do wsparcia z Funduszy Strukturalnych.

8.8. Beneficjent kocowy

Instytucje oraz firmy publiczne lub prywatne odpowiedzialne za zlecanie operacji albo przyznawanie pomocy. Beneficjent kocowy w rozumieniu postanowie Narodowego Planu Rozwoju opisany zosta na str. 23.

9. KRAJOWA POLITYKA REGIONALNA NA LATA 2004-2006

Zgodnie z zapisami przyjtego przez Rad Ministrw dnia 14 stycznia 2003 r. Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006, wraz z przystpieniem Polski do struktur europejskich, nasz kraj w pierwszych latach czonkostwa pozyska ok. 11 368,6 mln euro ze rde wsplnotowych na realizacj krajowej polityki regionalnej. 7 645,3 mln tej kwoty pochodzio bdzie z Funduszy Strukturalnych i w wikszoci (7320,7 mln euro) przeznaczone zostanie na realizacj Podstaw Wsparcia Wsplnoty. 314,6 mln euro wydatkowane zostanie na realizacj Inicjatyw Wsplnotowych: Interreg (196,1 mln euro) oraz Equal (118,5 mln euro). Pozostae 3 733,3 mln euro alokowane zostanie z rodkw Funduszu Spjnoci i sfinansuje realizacj Strategii wykorzystania Funduszu Spjnoci.

Wykres 5. Alokacje rodkw europejskich w ramach podstawowych dokumentw programowych realizujcych NPR ( w milionach euro).

7 320,70

3 733,30

314,6

Strategia wykorzystania Funduszu

Spjnoci

Podstawy Wsparcia Wsplnoty

Inicjatywy Wsplnoty

Zgodnie z Narodowym Planem Rozwoju, kwoty przeznaczone na wdroenie zapisw Podstaw Wsparcia Wsplnoty rozdysponowane zostan za porednictwem siedmiu Programw Operacyjnych:

Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjnoci gospodarki 1,3 mld euro Podane kwoty dotycz tylko rodkw pochodzcych z Funduszy Strukturalnych i nie obejmuj wspfinansowania krajowego.

Sektorowy Program Operacyjny Rozwj zasobw ludzkich 1,27 mld euro

Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora ywnociowego i rozwj obszarw wiejskich 1,05 mld euro,

Sektorowy Program Operacyjny Rybowstwo i przetwrstwo ryb 0,17 mld euro,

Sektorowy Program Operacyjny Transport-gospodarka morska 0,62 mld euro,

Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 2,86 mld eruo,

Program Operacyjny Pomoc techniczna 0,02 mld euro,

Wykres 6. Udzia rodkw UE w finansowaniu poszczeglnych Programw Operacyjnych realizujcych Podstawy Wsparcia Wsplnoty (MEURO).

2869

627

178

1055

1270

1300

20

SPO WKG

SPO RZL

SPO ROL

SPO RYB

SPO TGM

ZPORR

Pomoc techniczna

2869

627

178

1055

1270

1300

20

SPO WKG

SPO RZL

SPO ROL

SPO RYB

SPO TGM

ZPORR

Pomoc techniczna

2869

627

178

1055

1270

1300

20

SPO WKG

SPO RZL

SPO ROL

SPO RYB

SPO TGM

ZPORR

Pomoc techniczna

9.1. Narodowy Plan Rozwoju

9.1.1. Zaoenia oglne

Narodowy Plan Rozwoju (NPR) jest kompleksowym dokumentem okrelajcym kierunki rozwoju Polski w pierwszych latach czonkostwa w Unii Europejskiej. Peni on funkcj, okrelonego w art. 9 Rozporzdzenia Rady nr 1260/1999 Planu Rozwoju. Patrz str. 10, punkt 5.2. Dokument ten analizuje sytuacj spoeczno-ekonomiczn Polski i jej regionw u progu przystpienia naszego kraju do Unii Europejskiej, formuuje cele i zawiera opis strategii zmierzajcej do osignicia spjnoci spoecznej, gospodarczej i przestrzennej z krajami i regionami Wsplnoty. Wskazuje take kierunki i wielko planowanego zaangaowania rodkw Funduszy Strukturalnych, Funduszu Spjnoci i rodkw krajowych oraz okrela sposb koordynacji i wdraania pomocy strukturalnej w okresie realizacji NPR.

Narodowy Plan Rozwoju, jako dokument integrujcy polityki sektorowe oraz uwzgldniajcy potrzeby rozwojowe poszczeglnych regionw bazuje na dokumentach i programach planistycznych, stanowicych podstaw polityki prowadzonej przez Rzd. Nawizuje on bezporednio do Strategii Gospodarczej Rzdu Przedsibiorczo-Rozwj-Praca, ktra ma swoje odzwierciedlenie m.in. w struktura celw i priorytetw NPR. Narodowy Plan Rozwoju uwzgldnia rwnie kierunki strategiczne sformuowane w innych redniookresowych dokumentach rzdowych powstaych w latach 1999-2001. S to:Narodowa strategia wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobw ludzkich 2000-2006 Spjna polityka strukturalna rozwoju obszarw wiejskich i rolnictwa 2000-2006 Polska polityka strukturalna w sektorze rybowstwa 2001-2006, Narodowa strategia rozwoju transportu 2000-2006,Narodowa strategia ochrony rodowiska na lata 2000-2006, II Polityka ekologiczna pastwa oraz Polityka Ekologiczna Pastwa na lata 2003-2006 z uwzgldnieniem perspektywy na lata 2007-2010 Narodowa strategia rozwoju regionalnego 2001-2006

Narodowy Plan Rozwoju zgodny jest rwnie z kierunkami rozwoju spoeczno-gospodarczego okrelonymi w planach dugookresowych. W tym zakresie, na pierwszy plan wysuwa si dugofalowa strategia spoeczno-gospodarcza kraju - Polska 2025. Dugookresowa strategia trwaego i zrwnowaonego rozwoju.

Celem strategicznym NPR jest rozwijanie konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy i przedsibiorczoci, zdolnej do dugofalowego, harmonijnego rozwoju, zapewniajcej wzrost zatrudnienia oraz popraw spjnoci spoecznej, ekonomicznej i przestrzennej z Uni Europejsk na poziomie regionalnym i krajowym. W wietle celu strategicznego przyjto pi celw czstkowych NPR. Ich osignicie w latach 2004-2006 doprowadzi ma do realizacji celu strategicznego. Zestawienie celw szczegowych NPR przedstawia si nastpujco:

wspomaganie osignicia i utrzymania w duszym okresie wysokiego wzrostu PKB,zwikszenie poziomu zatrudnienia i wyksztacenia,wczenie Polski do europejskiej sieci infrastruktury transportowej i informacyjnej,intensyfikacja procesu zwikszenia w strukturze gospodarki udziau sektorw o wysokiej wartoci dodanej, rozwj technologii spoeczestwa informacyjnego,wspomaganie udziau w procesach rozwojowych i modernizacyjnych wszystkich regionw i grup spoecznych w Polsce,

Cele te realizowane bd za pomoc dziaa o charakterze prawnym, fiskalnym i instytucjonalnym. Podstawowym dokumentem wdraajcym cele NPR bd jednak Podstawy Wsparcia Wsplnoty, a w szczeglnoci opisane poniej Programy Operacyjne, a take projekty Funduszu Spjnoci Strategia Wykorzystania Funduszu Spjnoci na lata 2004-2006 przybliona zostaa na str. 7 (punkt 3.2.).

9.1.2. System wdraania

W celu efektywnego wykorzystania rodkw europejskich konieczne jest przygotowanie przejrzystego i skutecznego systemu wdraania. Odpowiednie przypisanie zada i kompetencji pomidzy poszczeglne instytucje jest bardzo istotnym czynnikiem zapewniajcym sprawny przepyw rodkw finansowych.

System wdraania Funduszy Strukturalnych jest inny w kadym pastwie czonkowskim. Rzd pastwa czonkowskiego decyduje wic kadorazowo o ksztacie mechanizmw koordynacji pomocy, w zalenoci od istniejcego tam systemu administracji.

Zgodnie z Rozporzdzeniem Rady 1260/1999 dla kadego Programu Operacyjnego powoana powinna by Instytucja Zarzdzajca oraz Instytucja Patnicza. Jeeli Instytucja Zarzdzajca i Instytucja Patnicza s t sam instytucj, naley zapewni rozdzia ich funkcji (np. poprzez wydzielenie dwch odrbnych departamentw). Rozporzdzenie wymienia jako obligatoryjne ustanowienie Komitetu Monitorujcego. W skad systemu wdraania wchodzi mog ponadto Komitety Sterujce, beneficjenci kocowi, Instytucje Poredniczce.

Zgodnie z zapisami Narodowego Planu Rozwoju Instytucja Zarzdzajca wystpuje na poziomie Podstaw Wsparcia Wsplnoty (Instytucja Zarzdzajca Podstawami Wsparcia Wsplnoty) oraz na poziomie poszczeglnych Programw Operacyjnych. Funkcj Instytucji Zarzdzajcej Podstawami Wsparcia Wsplnoty peni Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej, ktre jest gwnym partnerem Komisji Europejskiej w negocjacjach Podstaw Wsparcia Wsplnoty i realizowanych w ich ramach Programw Operacyjnych. W drugim przypadku, Instytucja Zarzdzajca Programem Operacyjnym wskazana jest kadorazowo w poszczeglnych programach. Odpowiedzialno w zakresie zarzdzania Programami Operacyjnymi przedstawiona zostaa w poniszej tabeli.

Tabela 2. Instytucje odpowiedzialne w zakresie zarzdzania poszczeglnymi Programami Operacyjnymi.

Program OperacyjnyInstytucja Zarzdzajca

Wzrost konkurencyjnoci gospodarki

Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej

Rozwj zasobw ludzkich

Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej

Restrukturyzacja i modernizacja sektora ywnociowego oraz rozwj obszarw wiejskich

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Rybowstwo i przetwrstwo ryb

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Transport gospodarka morska

Ministerstwo Infrastruktury

Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego

Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej

Pomoc techniczna

Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej

Instytucja Zarzdzajca Podstawami Wsparcia Wsplnoty wsppracuje z Krajowymi Jednostkami Monitorujco-Kontrolnymi, utworzonymi w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej (dla Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Spoecznego) oraz Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi (dla Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji w Rolnictwie, Europejskiego Funduszu Orientacji w Rybowstwie). Instytucje te odpowiedzialne s za monitorowanie i kontrolowanie wydatkw w ramach kadego z Funduszy Strukturalnych.

W przypadku niektrych Programw Operacyjnych, Instytucja Zarzdzajca deleguje funkcje zarzdzania poszczeglnymi priorytetami i dziaaniami do innych jednostek administracji rzdowej (waciwych departamentw ministerstw i urzdw centralnych) zwanych Instytucjami Poredniczcymi. Instytucje Poredniczce wystpuj w przypadku trzech Programw Operacyjnych Wzrost konkurencyjnoci gospodarki (Ministerstwo Nauki i Informatyzacji oraz Ministerstwo rodowiska), Rozwj zasobw ludzkich (Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu) oraz Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (Urzdy Wojewdzkie). Kompetencje poszczeglnych Instytucji Poredniczcych okrelone zostay w wymienionych dokumentach.

Komitety Monitorujce sprawuj nadzr nad dziaaniami Instytucji Zarzdzajcych. Zgodnie z Narodowym Planem Rozwoju funkcjonowa one bd na poziomie Podstaw Wsparcia Wsplnoty (Krajowy Komitet Monitorujcy Podstawy Wsparcia Wsplnoty) oraz poszczeglnych Programw Operacyjnych, Inicjatywy Equal oraz programw wsppracy przygranicznej realizowanych w ramach Inicjatywy Interreg. W ramach ZPORR planowane jest utworzenie 16 Podkomitetw Monitorujcych regionalne komponenty tego dokumentu. Komitety tworzone s w uzgodnieniu z Instytucj Zarzdzajc, po konsultacjach z partnerami spoecznymi.

Funkcj Instytucji Patniczej dla wszystkich Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spjnoci peni Departament Obsugi Funduszy Pomocowych w Ministerstwie Finansw.

Dla wszystkich Programw Operacyjnych utworzone zostan spoeczne Komitety Sterujce, ktrych zadaniem bdzie selekcja projektw i rekomendowanie ich Instytucji Zarzdzajcej. W przypadku ZPORR powoanych zostanie 16 Komitetw sterujcych komponenty regionalne (po jednym dla kadego wojewdztwa). Szczegowy skad i tryb pracy oraz zasady dziaania Komitetw Sterujcych dla kadego z Programw Operacyjnych okrelane s przez Instytucj Zarzdzajc programem i uzgodnione z Instytucj Zarzdzajc Podstawami Wsparcia Wsplnoty.

Beneficjentami Kocowymi s instytucje oraz firmy publiczne lub prywatne, ktre odpowiedzialne s za zlecanie operacji lub przyznawanie pomocy. Wskazane s one na poziomie poszczeglnych dziaa Programw Operacyjnych. W ramach systemu wdraania Funduszy Strukturalnych w Polsce wyrni mona dwie kategorie Beneficjentw Kocowych:

Instytucje Wdraajce, ktre odpowiedzialne s za przyjmowanie wnioskw aplikacyjnych od beneficjentw ostatecznych oraz zlecanie realizacji projektu inwestycyjnego lub wykonania usugi (np. PARP, ARP S.A. w przypadku SPO WKG). Szczegowe informacje na temat tych instytucji zawarte s w Programach Operacyjnych i ich Uzupenieniach

Beneficjenci Ostateczni, ktrzy odpowiedzialni s za realizacj projektw. S to podmioty przedkadajce wnioski o uzyskanie wsparcia na projekt (np. przedsibiorcy, instytucje otoczenia biznesu, samorzdy). Kategoria ta okrelona jest wyranie na poziomie Uzupenienia Programu Operacyjnego.

9.1.3. Tryb wyboru projektw - zarys

Z punktu widzenia Beneficjenta Ostatecznego, a wic podmiotu aplikujcego o wsparcie, najwiksze znaczenie ma tryb wyboru projektw. Procedura wyboru projektw oparta jest na systemie wdraania i jest zrnicowana w zalenoci od Programu Operacyjnego. Oglnie rzecz biorc, wskaza mona, i Beneficjent Ostateczny wystpowa bdzie z wnioskiem o wsparcie do waciwej Instytucji Wdraajcej (wskazanej w Uzupenieniu Programu Operacyjnego). Aby uzyska wsparcie, Beneficjent Kocowy speni musi pewne kryteria, ktre zostan okrelone przez Komitety Monitorujce. Bd one ustalane indywidualnie dla kadego dziaania w ramach poszczeglnych Programw Operacyjnych. Po dokonaniu kontroli formalnej (oraz czsto wstpnej kontroli merytorycznej) Instytucja Wdraajca przekazuje wniosek do Komitetu Sterujcego, ktry dokonuje waciwej oceny merytorycznej projektu i rekomenduje najlepsze projekty Instytucji Zarzdzajcej, ktra podejmuje decyzje o udzieleniu wsparcia. Nastpnie, Instytucja Wdraajca, do ktrej zoony by wniosek aplikacyjny podpisuje umow z Beneficjentem Ostatecznym. Instytucja Wdraajca bdzie rwnie przyjmowa wnioski o patno, ktre skadane przez Beneficjentw Ostatecznych w toku realizacji projektu. 67

Wykres 7. NPR jako element programowania Funduszy Strukturalnych i Funduszu SpjnociTransportOchrona rodowiskaProgram OperacyjnyEQUAL(MGPiPS)Program OperacyjnyINTERREG(MGPiPS)Projekty

Projekty

Projekt

Projekty

Projekty

Projekty

Projekty

Projekty

ProjektyProjekty

ProjektyUzupenienia Programu (dla kadego z Programw Operacyjnych)Strategia Funduszu SpjnociSPO Restrukturyzacja imodernizacja sektora ywnociowego oraz rozwj obszarw wiejskich (MRiRW)PO Pomoc Techniczna (MGPiPS)Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (MGPiPS)SPO Wzrost konkurencyjnoci gospodarki (MGPiPS)SPO Transport - Gospodarka Morska (MI)SPO Rybowstwo iprzetwrstwo ryb (MRiRW)SPO Rozwj zasobw ludzkich (MGPiPS)Inicjatywy Wsplnoty Strategia Rozwoju Regionalnego WojewdztwaFundusz Spjnoci (MGPiPS)Podstawy Wsparcia Wsplnoty (MGPiPS)Strategia Gospodarcza Rzdu Przedsibiorczo Rozwj PracaNARODOWY PLAN ROZWOJU (MGPiPS)POLITYKA STRUKTURALNA W SEKTORZE RYBOWSTWAInne krajowe dokumenty planistyczne takie jak np.Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania KrajuNARODOWA STRATEGIA OCHRONY RODOWISKANARODOWA STRATEGIA ROZWOJU TRANSPORTUSPJNA POLITYKA STRUKTURALNA ROZWOJU OBSZARW WIEJSKICH I ROLNICTWANARODOWA STRATEGIA WZROSTU ZATRUDNIENIA I ROZWOJU ZASOBW LUDZKICHNARODOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO

sStrategia Rozwoju Regionalnego WojewdztwaStrategia Rozwoju Regionalnego Wojewdztwa

9.2. Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjnoci gospodarki

Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjnoci gospodarki (SPO WKG) okrela cele, kierunki realizacji polityki gospodarczej kraju ze szczeglnym uwzgldnieniem sektora maych i rednich przedsibiorstw przy wykorzystaniu zasobw sfery naukowo-badawczej oraz korzyci zwizanych ze stosowaniem nowoczesnych technologii. Realizacja SPO WKG wspfinansowana bdzie ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Celem strategicznym programu jest poprawa pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki funkcjonujcej w warunkach otwartego rynku. Obok pomocniczego priorytetu Pomoc techniczna dla osignicia powyszego celu (a w perspektywie osignicia celw czstkowych Narodowego Planu Rozwoju) proponuje si realizacj dwch priorytetw:

Priorytet 1. Rozwj przedsibiorczoci i wzrost innowacyjnoci z wykorzystaniem instytucji otoczenia biznesu.

Priorytet 2. Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej przedsibiorstw dziaajcych na Jednolitym Rynku Europejskim,

Wsparcie w ramach programu bdzie skierowane do dwch typw odbiorcw (tzw. Beneficjentw Ostatecznych) w postaci instytucji otoczenia biznesu (Priorytet 1) oraz przedsibiorcw (Priorytet 2).

Priorytet 1. Rozwj przedsibiorczoci i wzrost innowacyjnoci z wykorzystaniem instytucji otoczenia biznesu.

Celem tego priorytetu jest uatwienie funkcjonowania przedsibiorstw w warunkach otwartego rynku dziki wsparciu udzielonemu przez instytucje otoczenia biznesu. Przyjte kierunki dziaa w ramach priorytetu pierwszego umoliwi stworzenie rodowiska instytucjonalnego sprzyjajcego prowadzeniu dziaalnoci gospodarczej. Priorytet zakada wzmocnienie wsppracy pomidzy przedsibiorcami a instytucjami sfery badawczo-rozwojowej, wzmocnienie struktury instytucji wspierania przedsibiorczoci m.in. poprzez stworzenie zacht do ich poczenia si w sieci, zapewnienie dostpu do zewntrznych, pozabankowych rde finansowania, stworzenie waciwej infrastruktury dla rozwoju przedsibiorczoci (w szczeglnoci w pocztkowej fazie ycia przedsibiorstwa) oraz zapewnienie przedsibiorcom dostpu do usug wiadczonych on-line.

Do osignicia celw priorytetu pierwszego przyczyni maj si opisane poniej dziaania.

Dziaanie 1.1 - Wzmocnienie instytucji wspierajcych dziaalno przedsibiorcw

Celem dziaania jest poprawa dostpu przedsibiorcw do wysokiej jakoci usug wiadczonych przez instytucje wspierania biznesu poprzez wsparcie projektw poprawiajcych ofert oraz wpywajcych na poziom wiadczonych usug przez te instytucje oraz ich sieci. rodki finansowe zaplanowane w ramach dziaania bd wydatkowane na inicjatywy majce na celu powstawanie ponadregionalnych sieci instytucji wspierania biznesu. Realizacja dziaania wynika z koniecznoci zapewnienia profesjonalnej obsugi przedsibiorstw przez instytucje nie nastawione na zysk, ktre wiadcz firmom usugi informacyjne, doradcze, finansowe i szkoleniowe. Szczeglny nacisk pooony zostanie na wsparcie dla sieci takich instytucji.

Beneficjent Kocowy: Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci

Beneficjenci Ostateczni: dziaajce non profit instytucje wspierania przedsibiorczoci oraz sieci tych instytucji, w szczeglnoci Krajowy System Usug dla MSP, Krajowa Sie Innowacji, Stowarzyszenie Organizatorw Orodkw Innowacji i Przedsibiorczoci w Polsce oraz inne sieci i instytucje otoczenia biznesu (organizacje samorzdu gospodarczego, fundacje, stowarzyszenia itp.).

Dziaanie 1.2 - Poprawa dostpnoci do zewntrznego finansowania inwestycji.

Celem dziaania jest uatwienie przedsibiorcom dostpu do zewntrznych, pozabankowych rde finansowania inwestycji. Potrzeba realizacji tego dziaania wynika z wysokich kosztw i skomplikowanych warunkw pozyskania kredytu oraz mao rozwinitej oferty bankowej dla maych i rednich przedsibiorstw. W ramach tego dziaania wspfinansowane bd projekty polegajce na dokapitalizowaniu funduszy poyczkowych, funduszy porcze kredytowych oraz funduszy kapitau zalkowego typu seed capital. Docelowo, rodki przeznaczone na dofinansowanie wymienionych instytucji w formie poyczek, porcze i kapitau zalkowego wspiera maj mae i rednie przedsibiorstwa.

Beneficjent Kocowy: Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci

Beneficjent Ostateczny: instytucje wspierania przedsibiorczoci w postaci funduszy poyczkowych, funduszy porcze kredytowych oraz funduszy kapitau zalkowego typu seed capital.

Dziaanie 1.3 - Tworzenie korzystnych warunkw dla rozwoju firm

Celem dziaania jest uatwienie przedsibiorcom prowadzenia dziaalnoci gospodarczej poprzez zapewnienie odpowiedniej infrastruktury. Dla osignicia tego celu planuje si midzy innymi wspfinansowanie przedsiwzi polegajcych na przygotowaniu studiw wykonalnoci, biznes planw, ocen oddziaywania na rodowisko dla parkw przemysowych, parkw naukowo-technologicznych oraz inkubatorw przedsibiorczoci. W ramach dziaania wspierane maj by projekty inwestycyjne oraz doradcze zwizane z powstawaniem i rozwojem tych podmiotw.

Beneficjent Kocowy: Agencja Rozwoju Przemysu S.A.

Beneficjent Ostateczny: podmioty zarzdzajce parkami przemysowymi, parkami naukowo-technologicznymi, inkubatorami przedsibiorczoci

Dziaanie 1.4 - Wzmocnienie wsppracy midzy sfer badawczo-rozwojow a gospodark

Celem dziaania jest unowoczenienie gospodarki poprzez zwikszenie dyfuzji nowoczesnych rozwiza technologicznych, produktowych i organizacyjnych do gospodarki. Dziaanie to zmierza do zacienienia wizw pomidzy sfer naukowo-badawcz a gospodark w celu wykorzystania ich potencjau do poszukiwania nowych rozwiza poprawiajcych pozycj konkurencyjn gospodarki. Dziaanie bdzie realizowane midzy innymi poprzez wsparcie programw badawczych w priorytetowych z punktu widzenia rozwoju polskiej gospodarki dziedzinach badawczych, w tym: projektw zwizanych z wprowadzaniem w przedsibiorstwach najlepszych dostpnych technik, projektw badawczo-wdroeniowych zwizanych z wprowadzaniem innowacji do przedsibiorstw, projektw badawczo rozwojowych prowadzonych przez przedsibiorstwa i grupy przedsibiorstw, projektw badawczych zwizanych z komercjalizacj wynikw prac badawczo-rozwojowych dotyczcych zaawansowanych technologii, projekty badawcze dla instytucji dziaajcych w sieci, projekty inwestycyjne w zakresie infrastruktury badawczej niezbdnej do realizacji wymienionych programw badawczych oraz laboratoriw wiadczcych specjalistyczne usugi na rzecz przedsibiorstw.

Beneficjent Kocowy: Ministerstwo Nauki i Informatyzacji

Beneficjent Ostateczny: instytucje sfery naukowo-badawczej, instytucje wspierajce przedsibiorczo oraz przedsibiorstwa.

Dziaanie 1.5 - Rozwj systemu dostpu przedsibiorcw do informacji i usug publicznych on-line

Celem dziaania jest poprawa warunkw funkcjonowania gospodarki poprzez zwikszenie i popraw jakoci dostpu do informacji i usug wiadczonych on-line przez instytucje sektora publicznego na rzecz przedsibiorstw i obywateli z wykorzystaniem nowoczesnych technologii teleinformatycznych. Dziaanie to realizowane bdzie poprzez stworzenie informatycznej platformy powszechnego dostpu osb i firm do informacji oraz usug publicznych, a take integracj referencyjnych rejestrw osb i firm.

Beneficjent Kocowy: Ministerstwo Nauki i Informatyzacji

Beneficjent Ostateczny: organy administracji rzdowej.

Priorytet 2. Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej przedsibiorstw dziaajcych na Jednolitym Rynku Europejskim.

Celem tego priorytetu jest zwikszenie konkurencyjnoci przedsibiorstw poprzez wsparcie inwestycji poprawiajcych ich poziom technologiczny i/lub organizacyjny, take w zakresie ochrony rodowiska oraz zapewnienie wysokiej jakoci usug doradczych dla przedsibiorstw. Priorytet ten przyczyni si ma do zwikszenia nakadw inwestycyjnych w przedsibiorstwach oraz poprawy ich konkurencyjnoci poprzez inwestycje w wiedz, a take dostosowanie przedsibiorstw do wymogw prawodawstwa unijnego. Cele okrelone w priorytecie drugim osignite zostan przy pomocy opisanych poniej dziaa.

Dziaanie 2.1 - Wzrost konkurencyjnoci maych i rednich przedsibiorstw poprzez doradztwo

Celem dziaania jest zwikszenie konkurencyjnoci polskich maych i rednich przedsibiorstw poprzez uatwienie dostpu do specjalistycznej pomocy doradczej. Dziki wsparciu z rodkw strukturalnych, mali i redni przedsibiorcy uzyskaj uatwiony dostp do najistotniejszych z punktu widzenia budowania konkurencyjnoci usug doradczych. Dziaanie to realizowane bdzie poprzez granty doradcze dla przedsibiorstw na pokrycie czci kosztw usug doradczych wiadczonych przez akredytowanych wykonawcw W celu realizacji dziaania przeprowadzony zostanie konkurs, w wyniku ktrego akredytowane zostan firmy doradcze, ktre upowanione zostan do wiadczenia usug doradczych w zakresie dziaania 2.1. dotyczcych w szczeglnoci zasad prowadzenia przedsibiorstwa na Jednolitym Rynku, wdraania systemw zarzdzania jakoci i rodowiskiem, uzyskania certyfikatw zgodnoci dla wyrobw, surowcw i maszyn, wdraanie strategii rozwoju przedsibiorstwa w oparciu o nowe technologie i rozwizania innowacyjne, podejmowania i rozwijania dziaalnoci eksportowej oraz powstawania firm opartych na nowoczesnych technologiach.

Beneficjent Kocowy: Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci

Beneficjent Ostateczny: mae i rednie przedsibiorstwa

Dziaanie 2.2 - Wsparcie konkurencyjnoci produktowej i technologicznej przedsibiorstw

Celem dziaania jest poprawa konkurencyjnoci przedsibiorstw poprzez wsparcie nowych inwestycji, prowadzcych do zasadniczych zmian produkcji, produktu lub procesu produkcyjnego oraz wzrost skali umidzynarodowienia przedsibiorstw poprzez promocj. W ramach dziaania wsparcie przyznawane bdzie na projekty polegajce na dokonywaniu nowych inwestycji (w rozumieniu przepisw UE) oraz projekty w zakresie internacjonalizacji przedsibiorstw poprzez pokrycie kosztw udziau przedsibiorstw w wyjazdowych misjach gospodarczych oraz przedsiwziciach targowo-wystawienniczych.

Beneficjent Kocowy: Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej Departament Instrumentw Finansowych

Beneficjent Ostateczny: przedsibiorstwa

Dziaanie 2.3 - Wzrost konkurencyjnoci maych i rednich przedsibiorstw poprzez inwestycje

Celem dziaania jest zwikszenie konkurencyjnoci polskich maych i rednich przedsibiorstw poprzez unowoczenienie ich oferty produktowej i technologicznej. W toku realizacji dziaania wspierane bd projekty majce na celu uatwienie przedsibiorcom modernizacj ich majtku poprzez dotowanie inwestycji w nowoczesne rodki trwae. Wspfinansowane bd midzy innymi zakupy nowych technologii i produktw innowacyjnych, wynikw prac badawczo-rozwojowych. Dotowane bd rwnie dziaania promocyjne podejmowane przez przedsibiorstwa.

Beneficjent kocowy: Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci

Beneficjent ostateczny: mae i rednie przedsibiorstwa.

Dziaanie 2.4 - Wsparcie dla inwestycji w zakresie dostosowania przedsibiorstw do wymogw ochrony rodowiska.

Celem dziaania jest dostosowanie przedsibiorstw do wymogw dyrektyw Unii Europejskiej w obszarach: ochrona powietrza, ochrona wd i gospodarka odpadami. W zwizku z powyszym celem, w ramach dziaania przewiduje si wspieranie inwestycji majcych na celu dostosowanie instalacji do wynikajcych z pozwolenia integracyjnego wymaga ochrony rodowiska, a take realizacja zada przyczyniajcych si do ograniczenia emisji przemysowych do atmosfery, rozwizania problemw odpadw przemysowych i niebezpiecznych oraz budowy oczyszczalni ciekw.

Beneficjent kocowy: Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej

Beneficjent ostateczny: przedsibiorstwa, ze szczeglnym uwzgldnieniem przedsibiorstw maych i rednich

Priorytet 3. Pomoc techniczna

Dodatkowym priorytetem Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost konkurencyjnoci gospodarki jest priorytet pomocy technicznej. Celem tego priorytetu jest zapewnienie wsparcia dla procesu wdraania SPO WKG oraz efektywnego, zgodnego z prawem i politykami wsplnotowymi wykorzystania finansowego wkadu Unii Europejskiej.

Dziaanie 3.1 -- Wsparcie zarzdzania programem

Dziaanie to zmierza do technicznego i finansowego wsparcia procesu przygotowywania, monitorowania i kontroli, ktre suyo bdzie sprawnemu wdraaniu SPO WKG oraz efektywnemu wykorzystaniu rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W zakresie dziaania organizowane bd szkolenia dla pracownikw Instytucji Zarzdzajcej i Beneficjentw Kocowych oraz przeprowadzane bd ekspertyzy, studia i badania zwizane z dziaaniem w przedmiocie procesu wyboru i selekcji wyboru projektw, zarzdzania, monitorowania oraz kontroli realizacji projektu.

Instytucj odpowiedzialn za wdroenie dziaania bdzie Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej jako Instytucja Zarzdzajca SPO WKG. Beneficjentami Ostatecznymi pomocy bd Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej, Komitet Monitorujcy SPO WKG oraz Beneficjenci Kocowi poszczeglnych dziaa SPO w ramach priorytetw 1 i 2.

Dziaanie 3.2 - Komputeryzacja Instytucji Zarzdzajcej oraz Beneficjentw Kocowych

Celem dziaania jest wzmocnienie potencjau administracji do zarzdzania Programem Operacyjnym poprzez nabycie sprztu komputerowego dla celw zarzdzania, monitorowania i oceny.

Beneficjentami Ostatecznymi dziaania bd Instytucja Zarzdzajca oraz Beneficjenci Kocowi.

Dziaanie 3.3 - Informacja i promocja dziaa SPO

Celem dziaania bdzie realizacja obowizkw Instytucji Zarzdzajcej oraz Beneficjentw Kocowych w zakresie promocji dziaa SPO WKG, informowania podmiotw zainteresowanych wsparciem z Funduszu, a take informowania opinii publicznej o szansach stwarzanych przez pomoc i jej rezultatach.

W ramach dziaania realizowane bd projekty polegajce na wydawaniu i dystrybucji aktualnych tekstw SPO WKG, ustanowienie systemu biecego informowania o realizacji programu, a take seminaria i inne dziaania informacyjne za pomoc dostpnych rodkw przekazu (broszury, media, foldery, internet).

Instytucj odpowiedzialn za wdroenie dziaania bdzie Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej we wsppracy z Biurem Penomocnika Rzdu ds. Informacji Europejskiej. Beneficjentami Ostatecznymi pomocy bd punkty informacyjno-doradcze, potencjalni Beneficjenci Kocowi, wnioskodawcy, instytucje gospodarcze, handlowe, zawodowe, spoeczne.

Podmioty zaangaowane w zarzdzanie i realizacj Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost konkurencyjnoci gospodarki Funkcj penione przez wskazane instytucje opisane zostay w rozdziale 8.

Instytucja Zarzdzajca: Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej

Instytucje Poredniczce: Ministerstwo rodowiska, Ministerstwo Nauki i Informacji

Instytucja Patnicza: Ministerstwo Finansw, Departament Obsugi Funduszy Pomocowych.

Krajowa Jednostka Monitorujco-Kontrolna: utworzona w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej. Jest to jednostka niezalena od Instytucji Zarzdzajcej.

Komitet Sterujcy: powoany zostanie przez Instytucj Zarzdzajc - Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej z zachowaniem zasady partnerstwa. W jego skad wchodzili bd przedstawiciele Instytucji Zarzdzajcej, Insytucji Poredniczcych, Instytucji Patniczej, Jednostki Monitorujco-Kontrolnej Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, przedstawiciele Beneficjentw Kocowych, przedstawiciele partnerw spoeczno-gospodarczych.

Beneficjenci Kocowi: instytucje penice funkcj Beneficjentw Kocowych wskazane zostay w opisie poszczeglnych dziaa.

Beneficjenci Ostateczni: j.w.

Tabela 3. Przewidziane rda finansowania dziaa w ramach priorytetw SPO WKG (w milionach euro).

Priorytet

DziaaniaKoszty ogem Ogem wkad publicznyEuropejski Fundusz Rozwoju RegionalnegoKrajowy wkad publicznyrodki prywatne

1=2+52=3+43451. Rozwj przedsibiorczoci i wzrost innowacyjnoci z wykorzystaniem instytucji otoczenia biznesu

1043,0854,3606,0248,3188,7

1.1.Wzmocnienie instytucji wspierajcych dziaalno przedsibiorcw35,425,020,05,010,4

1.2. Poprawa dostpnoci do zewntrznych rde finansowania inwestycji380,0306,7230,076,773,3

1.3. Tworzenie korzystnych warunkw dla rozwoju firm.159,6126,989,437,532,7

1.4. Wzmocnienie wsppracy midzy sfer badawczo-rozwojow a gospodark180,3127,084,842,253,3

1.5. Rozwj systemu dostpu przedsibiorstw do informacji i usug publicznych on line. 287,7268,7181,886,919,02. Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej przedsibiorstw dziaajcych na Jednolitym Rynku Europejskim

1488,4968,2683,4284,8520,2

2.1. Wzrost konkurencyjnoci MSP poprzez doradztwo44,726,620,56,118,1

2.2. Wsparcie konkurencyjnoci produktowej i technologicznej przedsibiorstw579,3336,8250,086,8242,5

2.3. Wzrost konkruencyjnoci MSP poprzez inwestycje520,6359,1248,9110,2161,5

2.4. Wsparcie dla inwestycji w zakresie dostosowania przedsibiorstw do wymogw ochrony rodowiska343,8245,7164,081,798,13. Pomoc techniczna

14,214,210,63,6- 3.1. Wsparcie zarzdzania programem9,29,27,02,2-

3.2. Komputeryzacja Instytucji Zarzdzajcej i beneficjentw kocowych2,82,82,00,8-

3.3. Informacja i promocja SPO2,22,21,60,6-Razem

2545,61836,71300536,7708,9

9.3. Sektorowy Program Operacyjny Rozwj Zasobw Ludzkich.

Sektorowy Program Operacyjny Rozwj Zasobw Ludzkich (SPO-RZL) koncentruje si na budowie otwartego, opartego na wiedzy spoeczestwa poprzez zapewnienie warunkw do rozwoju zasobw ludzkich w drodze ksztacenia, szkole i pracy. Jest to generalny cel SPO-RZL, ktry zostanie osignity poprzez realizacj nastpujcych priorytetw:

Priorytet 1. Aktywna polityka rynku pracy oraz integracji zawodowej i spoecznej,

Priorytet 2. Rozwj spoeczestwa opartego na wiedzy,

Priorytet 3. Pomoc techniczna.

Priorytet 1. Aktywna polityka rynku pracy oraz integracji zawodowej i spoecznej

W ramach priorytetu pierwszego Aktywna polityka rynku pracy oraz integracji zawodowej i spoecznej wdraane bd dziaania, ktre przyczyni si do wzmocnienia potencjau instytucjonalnego obsugi klientw sub zatrudnienia, pomocy spoecznej oraz innych instytucji dziaajcych na rzecz osb poszukujcych pracy i bezrobotnych, a take osb z grup szczeglnego ryzyka oraz podejmujcych dziaania w zakresie wyrwnywania szans. Pomoc bdzie skierowana zarwno do osb bezrobotnych, jak i do osb dopiero wchodzcych na rynek pracy oraz bezporednio zagroonych utrat pracy, natomiast zaoenia priorytetu pierwszego zostan osignite w drodze realizacji szeciu dziaa:

Dziaanie 1.1 - Rozwj i modernizacja instrumentw i instytucji rynku pracy.Realizacja dziaania 1.1 przyczyni si do poprawy oferty usugowej instytucji rynku pracy poprzez dostosowanie jej do potrzeb w zakresie aktywizacji zawodowej osb bezrobotnych i poszukujcych pracy. W ramach tego dziaania wpierane bd projekty koncentrujce si na wzmocnieniu potencjau publicznych sub zatrudnienia (m.in. doskonalenie systemu szkolenia kadr publicznych sub zatrudnienia, analizy, badania i ekspertyzy dotyczce funkcjonowania publicznych sub zatrudnienia, administrowanie i rozwj portalu publicznych sub zatrudnienia) oraz rozwoju oferty usug instytucji rynku pracy (m.in. opracowanie i aktualizacja moduowych programw szkole dla potrzeb ryku pracy, upowszechnianie najlepszych praktyk, upowszechnianie informacji o usugach wiadczonych przez instytucje rynku pracy).

Beneficjent Kocowy: Departament Wdraania EFS w MGPiPS.

Beneficjenci Ostateczni: MGPiPS, publiczne suby zatrudnienia, instytucje szkoleniowe, pracownicy publicznych sub zatrudnienia, publiczne instytucje rynku pracy, inne instytucje rynku pracy, organizacje pozarzdowe specjalizujce si w obsudze osb poszukujcych pracy i bezrobotnych, pracownicy instytucji rynku pracy, publiczne i niepubliczne instytucje eksperckie dziaajce w obszarze rynku pracy, organizacje pracodawcw i pracodawcy, stowarzyszenia zawodowe, organizacje zwizkowe.

Dziaanie 1.2 - Perspektywy dla modziey.Celem dziaania 1.2 jest przeciwdziaanie bezrobociu absolwentw wszelkich typw szk. Dziaanie to bdzie realizowane poprzez wspieranie modziey na rynku pracy (m.in. subsydiowanie zatrudnienia modziey, doradztwo, szkolenia oraz dotacje dla podejmujcych wasn dziaalno gospodarcz, wsparcie realizacji programw specjalnych) oraz promocj zatrudnienia modziey (m.in. opracowywanie i rozpowszechnianie informacji promujcej rda i miejsca dostpu do rnych informacji w zakresie moliwoci zatrudnienia, wspieranie inicjatyw lokalnych majcych na celu pomoc modziey w wejciu na rynek pracy).

Beneficjenci Kocowi: 16 wojewdzkich urzdw pracy.

Beneficjenci Ostateczni: bezrobotna modzie do 24 roku ycia, absolwenci wszystkich typw szk, osoby mode do 24 roku ycia chcce rozpocz dziaalno gospodarcz, organizacje pozarzdowe, ktre swoje dziaania adresuj do bezrobotnej lub zagroonej bezrobociem modziey.

Dziaanie 1.3 - Przeciwdziaanie i zwalczanie dugotrwaego bezrobocia.

W ramach dziaania 1.3, ktrego celem jest ograniczenie zjawiska dugotrwaego bezrobocia i jego przyczyn, realizowane bd projekty koncentrujce si na wspieraniu osb zagroonych bezrobociem oraz osb bezrobotnych (m.in. poprzez subsydiowanie zatrudnienia, doradztwo i szkolenia oraz udzielanie dotacji dla osb samozatrudniajcych si i podejmujcych wasn dziaalno gospodarcz), a take otoczenia spoecznego osb bezrobotnych (m.in. wsparcie inicjatyw samoorganizacji i samopomocy).

Beneficjenci Kocowi: 16 wojewdzkich urzdw pracy.

Beneficjenci Ostateczni: osoby bezrobotne pozostajce bez pracy do 12 miesicy, osoby dugotrwale bezrobotne (pozostajce bez pracy od 12 do 24 miesicy), osoby bezporednio zagroone utrat pracy, w tym w szczeglnoci bez kwalifikacji zawodowych lub z kwalifikacjami nie odpowiadajcymi zapotrzebowaniu na lokalnym rynku pracy, czonkowie rodzin osb bezrobotnych i inne osoby zalene, instytucje wczajce si w proces aktywizacji osb dugotrwale bezrobotnych.

Dziaanie 1.4 - Integracja zawodowa i spoeczna osb niepenosprawnych.

Celem dziaania 1.4 jest poprawa poziomu przygotowania zawodowego i mobilnoci osb niepenosprawnych na rynku pracy oraz tworzenie nowych i doskonalenie dotychczasowych instrumentw zwikszajcych moliwoci osb niepenosprawnych na rynku pracy. Cel ten zostanie osignity poprzez realizacj projektw z zakresu wspierania osb niepenosprawnych na rynku pracy (m.in. poprzez szkolenia, subsydiowane stae pracy, alternatywne i elastyczne formy pracy, takie jak telepraca, praca na zastpstwo), poprawy skutecznoci systemu wspierania osb niepenosprawnych (m.in. poprzez szkolenia i warsztaty dla sub zatrudnienia, suby medycyny pracy oraz wybranych pracownikw jednostek samorzdu terytorialnego, pracownikw niepublicznych instytucji rynku pracy) oraz oddziaywania na pracodawcw aby zatrudniali osoby niepenosprawne (m.in. poprzez kampanie informacyjne i szkolenia penosprawnych pracownikw, co w rezultacie przyczyni si do zatrudniania osb niepenosprawnych).

Beneficjent Kocowy: Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych.

Beneficjenci Ostateczni: osoby niepenosprawne wkraczajce po raz pierwszy na rynek pracy, dugotrwale bezrobotne, majce najwiksze trudnoci z wejciem na rynek pracy lub podejmujce dziaalno gospodarcz, powiatowe urzdy pracy, urzdy starostw, Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie, organizacje pozarzdowe dziaajce na rzecz promocji zatrudnienia i rozwoju regionalnego lub dziaajce statutowo na rzecz osb niepenosprawnych, instytucje rynku pracy i inne podmioty, suby medycyny pracy, PFRON, pracodawcy, organizacje pracodawcw.

Dziaanie 1.5 - Wspieranie integracji zawodowej i spoecznej grup szczeglnego ryzyka.

Realizacja dziaania 1.5 ma na celu ograniczenie zjawiska marginalizacji spoecznej i przygotowanie osb naraonych na wykluczenie spoeczne do wejcia na rynek pracy, utrzymania zatrudnienia lub powrotu do czynnego ycia zawodowego. W ramach tego dziaania wspierane bd projekty koncentrujce si na udzielaniu pomocy osobom z grup szczeglnego ryzyka (m.in. w zakresie organizacji warsztatw i szkole dla osb z grup zagroonych wykluczeniem spoecznym), rozwijaniu systemu przeciwdziaania wykluczeniu spoecznemu (m.in. w zakresie wspfinansowania tworzenia i dziaalnoci orodkw przeznaczonych dla osb zagroonych marginalizacj i wykluczeniem spoecznym, rozwijania systemu informacji dla kadry oraz osb identyfikowanych w grupach docelowych o moliwociach uczestnictwa w szkoleniach i korzystania z rnych form doradztwa) oraz uwraliwianiu rodowisk lokalnych i pracodawcw na konieczno podjcia wsplnych dziaa na rzecz przeciwdziaania marginalizacji i jej skutkom (m.in. w zakresie szkole oraz pomocy technicznej dla pracodawcw w tworzeniu subsydiowanych miejsc pracy, stay zawodowych oraz spdzielni socjalnych).

Beneficjent Kocowy: Departament Wdraania EFS w MGPiPS

Beneficjenci Ostateczni:

osoby zagroone wykluczeniem spoecznym ze szczeglnym uwzgldnieniem osb korzystajcych dugotrwale ze wiadcze pomocy spoecznej:

osoby bezrobotne pozostajce bez pracy powyej 24 miesicy, alkoholicy i narkomani poddajcy si leczeniu, osoby opuszczajce zakady karne, bezdomni przystpujcy do realizacji programu wychodzenia z bezdomnoci,uchodcy z problemami z integracj ze spoeczestwem, modzie wychowujca si w placwkach opiekuczo wychowawczych i rodzinach zastpczych.

osoby w wieku od 15 do 24 lat, ktre:

nie ucz si, nie pracuj i nie s zarejestrowane jako bezrobotne,ucz si w szkoach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych albo w formach pozaszkolnych ale sprawiaj trudnoci wychowawcze i maj powane kopoty w nauce,pochodz z rodzin ubogich, zagroonych dysfunkcjami spoecznymi, wchodzcych w kolizje z prawem.

pracownicy instytucji pomocy spoecznej i innych organizacji dziaajcych na rzecz pomocy spoecznej oraz wolontariusze,instytucje, w tym organizacje pozarzdowe i kadra nauczycieli, wychowawcw oraz instruktorw pracujcych z modzie trudn,Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu,pracodawcy i organizacje pracodawcw,organizacje pozarzdowe.

Dziaanie 1.6 - Integracja i reintegracja zawodowa kobiet.

Celem dziaania 1.6 jest udzielanie wielostronnego wsparcia kobietom w zakresie poprawy ich sytuacji na rynku pracy, co w efekcie doprowadzi do zwikszenia stopy zatrudnienia kobiet oraz podwyszenia ich statusu ekonomicznego i spoecznego. Realizacja tego dziaania obejmuje projekty dotyczce promocji rwnoci szans kobiet i mczyzn na rynku pracy (m.in. poprzez projekty badawcze i ekspertyzy majce na celu diagnoz sytuacji kobiet na rynku pracy oraz zrnicowania szans kobiet w dostpie do rynku pracy o zasigu lokalnym i regionalnym, projekty pilotaowe), doskonalenia, aktualizacji umiejtnoci i kwalifikacji kobiet w warunkach nowoczesnej gospodarki i tworzenia nowych miejsc pracy (m.in. poprzez kursy szkoleniowe i doradztwo dla kobiet) oraz wspierania i rozwoju otoczenia instytucjonalnego, jak rwnie partnerstwa spoecznego na rzecz rwnoci szans (m.in. poprzez promowanie subsydiowanych miejsc zatrudnienia).

Beneficjent Kocowy: Departament Wdraania EFS w MGPiPS.

Beneficjenci Ostateczni:

kobiety bezrobotne,kobiety bierne zawodowo,kobiety o niskich i zdezaktualizowanych kwalifikacjach,kobiety powracajce na rynek pracy po dugiej nieobecnoci,kobiety z obszarw wiejskich,kobiety posiadajce kwalifikacje w zawodach nietradycyjnych,kobiety prowadzce wasn dziaalno gospodarcz lub chcce j rozpocz,pracodawcy,partnerzy spoeczni,instytucje rynku pracy,organizacje pozarzdowe.

Priorytet 2. Rozwj spoeczestwa opartego na wiedzy

Realizacja zaoe priorytetu drugiego Rozwj spoeczestwa opartego na wiedzy ma na celu dostosowanie systemu edukacji i szkole do wymaga spoeczestwa opartego na wiedzy i poprawy jakoci zatrudnienia poprzez wzrost inwestycji w rozwj zasobw ludzkich, a w szczeglnoci zwikszenie nakadw na wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz promocj edukacji w zakresie przedsibiorczoci, samozatrudnienia i wykorzystania nowoczesnych rozwiza technologicznych. W ramach priorytetu drugiego realizowane bd trzy dziaania:

Dziaanie 2.1 Dostosowanie oferty edukacyjnej szk, uczelni i placwek ksztacenia zawodowego do potrzeb rynku pracy.

Celem dziaania 2.1 jest udoskonalenie systemu elastycznego reagowania szk, uczelni i placwek ksztacenia zawodowego na zmieniajce si potrzeby rynku pracy. W ramach tego dziaania realizowane bd projekty zorientowane na doskonalenie umiejtnoci i podnoszenie kwalifikacji (m.in. poprzez realizacj zaj dodatkowych dla uczniw publicznych szk ponadgimnazjalnych z terenw wiejskich i rodowisk zaniedbanych oraz studentw nauczycielskich kierunkw studiw wyszych), podnoszenie jakoci ksztacenia poprzez unowoczenienie bazy dydaktycznej i wspieranie e-edukacji (m.in. zakup sprztu komputerowego dla publicznych szk ponadgimnazjalnych, edukacyjny portal internetowy) oraz poszerzenie i unowoczenienie oferty edukacyjnej (m.in. poprzez opracowanie i upowszechnienie innowacyjnych programw nauczania).

Beneficjent Kocowy: Departament Strategii Edukacyjnej i Funduszy Strukturalnych w MENiS.

Beneficjenci Ostateczni:

uczniowie publicznych szk ponadgimnazjalnych,studenci kierunkw nauczycielskich szk wyszych,nauczyciele publicznych gimnazjw i publicznych szk ponadgimnazjalnych,nauczyciele akademiccy,publiczne i niepubliczne szkoy ponadgimnazjalne i policealne,szkoy wysze,publiczne instytucje owiatowe.

Dziaanie 2.2 Wzmocnienie systemu edukacji ustawicznej osb dorosych,

Realizacja dziaania 2.2 przyczyni si do zwikszenia efektywnoci ksztacenia ustawicznego, w zakresie dostosowania osb dorosych do wymaga rynku pracy. W ramach tego dziaania przewidziano realizacj projektw koncentrujcych si na doskonaleniu kadr (m.in. poprzez prowadzenie kursw przygotowujcych nauczycieli / szkoleniowcw do prowadzenia zaj z osobami dorosymi), podnoszeniu jakoci i rozwijaniu nowoczesnych form ksztacenia (m.in. poprzez przygotowanie przewodnika procedur akredytacji placwek prowadzcych ksztacenie ustawiczne w formach pozaszkolnych) oraz utworzeniu bazy danych instytucji akredytowanych.

Beneficjent Kocowy: Departament Strategii Edukacyjnej i Funduszy Strukturalnych w MENiS.

Beneficjenci Ostateczni:

kadra dydaktyczna (nauczyciele, szkoleniowcy),kadra administracyjna owiaty,publiczne i niepubliczne placwki owiatowe prowadzce ksztacenie ustawiczne w formach pozaszkolnych.

Dziaanie 2.3 Rozwj kadr nowoczesnej gospodarki i przedsibiorczoci.

Celem dziaania 2.3 jest podniesienie konkurencyjnoci i rozwj potencjau adaptacyjnego przedsibiorstw oraz promocja przedsibiorczoci. Cel ten zostanie osignity poprzez realizacj projektw z zakresu doskonalenia umiejtnoci i kwalifikacji kadr nowoczesnej gospodarki oraz czenie wiata nauki i gospodarki (m.in. poprzez kursy szkoleniowe i stae szkoleniowe dla pracownikw przedsibiorstw, studia podyplomowe dla pracownikw przedsibiorstw, projekty badawcze w zakresie powiza midzy wiatem nauki i przedsibiorstw), promocji przedsibiorczoci i zatrudnienia (m.in. poprzez doradztwo dla osb rozpoczynajcych dziaalno gospodarcz oraz podstawowe doradztwo i informacje dla maych firm), a take rozwoju nowoczesnych form organizacji pracy i potencjau adaptacyjnego (m.in. poprzez szkolenia i doradztwo dla kadr zarzdzajcych w zakresie zarzdzania BHP, projekty promujce nowe rozwizania technologiczne, projekty badawcze w zakresie nowych form zatrudnienia i organizacji pracy).

Beneficjent Kocowy: Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci.

Beneficjenci Ostateczni:

przedsibiorstwa, gwnie MSP i ich pracownicy,osoby rozpoczynajce / chcce rozpocz dziaalno gospodarcz,przedsibiorcy, gwnie mali, dziaajcy do 12 miesicy,przedsibiorstwa i ich pracownicy,media, samorzdy lokalne, partnerzy spoeczni,orodki naukowo badawcze,niepubliczne orodki wspierania przedsibiorczoci.

Priorytet 3. Pomoc techniczna

Pomoc Techniczna, ktrej celem jest zapewnienie waciwego zarzdzania oraz promocja EFS, bdzie koncentrowaa si na czterech podstawowych celach:

zapewnienie wysokiej jakoci i spjnoci dziaa sucych wdraaniu SPO-RZL,zagwarantowanie zgodnoci realizowanych projektw z prawem unijnym i politykami wsplnotowymi,zapewnienie waciwego zarzdzania rodkami wsplnotowymi,zorganizowanie systemu informacji i promocji dziaa SPO-RZL.

Beneficjent Kocowy: Departament Wdraania EFS w MGPiPS.

Beneficjenci Ostateczni:

MGPiPS (Departament Programowania i Zarzdzania EFS, Departament Wdraania EFS),MENiS (Departament Strategii Edukacyjnej i Funduszy Strukturalnych),Komitet Monitorujcy SPO RZL,wojewdzkie urzdy pracy,Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych,Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci,Komrki audytu wewntrznego MGPiPS, MENiS, wojewdzkich urzdw pracy, PFRON oraz PARP.

Podmioty zaangaowane w zarzdzanie i realizacj Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwj zasobw ludzkich.

Instytucja Zarzdzajca: Departament Zarzdzania i Programowania EFS w MGPiPS.

Instytucja Patnicza: Ministerstwo Finansw, Departament Obsugi Funduszy Pomocowych.

Instytucje Wdraajce: Departament Strategii Edukacyjnej i Funduszy Strukturalnych w MENiS, Departament Wdraania Europejskiego Funduszu Spoecznego w MGPiPS, Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych, 16 Wojewdzkich Urzdw Pracy, Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci.

Instytucje Poredniczce: Departament Zarzdzania i Programowania EFS w MGPiPS, Departament Strategii Edukacyjnej i Funduszy Strukturalnych w MENiS.

Komitety Sterujce SPO: w jego skad wchodz przedstawiciele: Instytucji Zarzdzajcej i Poredniczcej, Jednostki Monitorujco - Kontrolnej EFS, Beneficjenta Kocowego oraz partnerw spoecznych. Komitety Sterujce odpowiedzialne s za zatwierdzanie projektw rekomendowanych do realizacji przez Beneficjentw Kocowych.

Komitet Monitorujcy zostanie utworzony w porozumieniu z Instytucj Zarzdzajc.

Jednostka Monitorujco Kontrolna EFS zostanie u