PENGESAHAN PENYELIA

“Saya akui bahawa saya telah membaca karya ini dan pada pandangan saya

karya ini adalah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Teknologi Serta Pendidikan”.

(Kejuruteraan Mekanikal)

PEMBANGUNAN PERISIAN PEMBELAJARAN BERBANTUKAN KOMPUTER

BERTAJUK DAYA GESERAN BAGI PENGAJIAN KEJURUTERAAN

MEKANIKAL TINGKATAN EMPAT

TAN TEE KIM

Laporan Projek Ini Dikemukakan

Sebagai Memenuhi Sebahagian Daripada Syarat Penganugerahan

Ijazah Sarjana Muda Teknologi Serta Pendidikan

( Kejuruteraan Mekanikal )

Fakulti Pendidikan

Universiti Teknologi Malaysia

APRIL 2006

ii

“Saya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan

yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya”.

iii

Untuk ayah, ibu dan adik-adik tersayang...

iv

PENGHARGAAN

Penulis ingin merakamkan penghargaan ikhlas kepada penyelia projek

Sarjana Muda ini yang sentiasa memberikan komitmen terbaik, PM. Dr. Baharuddin

Aris atas bimbingan dan dorongan yang telah diberikan di sepanjang tempoh

penyeliaan tesis ini. Jasa baik dan sumbangan itu amatlah dihargai.

Penghargaan diberikan kepada ibu bapa dan ahli keluarga yang sentiasa

memberi dorongan dan sokongan. Tidak lupa juga rakan-rakan seperjuangan yang

telah banyak menghulurkan bantuan.

Perhargaan juga ditujukan kepada semua yang terlibat sama ada secara

langsung atau tidak langsung membantu menjayakan projek penyelidikan ini.

v

ABSTRAK

Daripada tinjauan yang dilakukan, pelajar sering mengalami kesulitan

dalam mempelajari konsep yang abstrak dalam Mekanik seperti tajuk Daya Geseran.

Kajian awal menunjukkan pembelajaran menggunakan perisian Pembelajaran

Berbantukan Komputer (PBK) adalah lebih berkesan berbanding dengan kaedah

pengajaran dan pembelajaran tradisional. Namun, perisian PBK tempatan amat

sukar didapati di pasaran. Berhubungan dengan itu, projek ini bertujuan untuk

membangunkan satu perisian PBK bertajuk Daya Geseran dengan menggunakan

pendekatan Pembelajaran Berasaskan Masalah. Perisian PBK ini dibangunkan

khusus untuk pelajar Sekolah Menengah Teknik yang mempelajari subjek Pengajian

Kejuruteraan Mekanikal. Perisian ini telah dibangunkan dengan gabungan perisian

Macromedia Flash MX dan disokong oleh beberapa perisian lain, iaitu Ulead GIF

Animator 5, Adobe Photoshop 7.0, Vegas Movie Studio 4.0, Sound Forge 7.0 dan

Speaking Notepad. Tambahan lagi, ia dibangunkan daripada gabungan lima elemen

utama iaitu teks, grafik, audio, video dan animasi yang mampu menjadikan proses

pengajaran dan pembelajaran lebih efektif dan berkesan. Perisian ini telah

dipakejkan dalam CD-ROM bagi memudahkan lagi penggunaannya. Diharapkan

perisian ini dapat membantu mempertingkatkan lagi mutu pengajaran dan

pembelajaran sejajar dengan perkembangan teknologi masa kini.

vi

ABSTRACT

From the observation, students always encounter problems in learning the

concept which is too abstract in Mechanic, such as Friction Force. Early researches

showed that learning with the use of Computer Assisted Learning (CAL) software is

more effective compared to the traditional learning and teaching method. However,

local CAL software is difficult to get in the market. Therefore, the purpose of this

project is to develop CAL software on the topic of Friction Force by using the

Problem-Based Learning approach. It is developed specially for students in

Technical Schools who are learning Mechanical Engineering Study subject. This

CAL software is developed by Macromedia Flash MX and supported by other

software, such as Ulead GIF Animator 5, Adobe Photoshop 7.0, Vegas Movie Studio

4.0, Sound Forge 7.0. and Speaking Notepad. Besides, it is also developed by the

combination of five main elements, which are text, graphic, audio, video and

animation. These five elements will make the teaching and learning process more

effective and interesting. Furthermore, this CAL software is easy to use as it is

packaged into a CD-ROM. Last but not least, it is hope that this courseware will

help to improve the quality of the teaching and learning process which are parallel

with the development of the new technology these days.

KANDUNGAN

BAB

PERKARA

MUKA SURAT

JUDUL i

PENGAKUAN ii

DEDIKASI iii

PENGHARGAAN iv

ABSTRAK v

ABSTRACT vi

KANDUNGAN vii

SENARAI JADUAL xii

SENARAI RAJAH xiii

SENARAI LAMPIRAN xiv

BAB I

PENGENALAN

1.1 Pendahuluan 1

1.2 Latar Belakang Masalah 3

1.3 Pernyataan Masalah 6

1.4 Objektif Projek 7

1.5 Rasional Pemilihan Tajuk 7

1.6 Skop Projek 9

1.7 Kepentingan Projek 9

1.8 Definisi Istilah 10

1.8.1 Pembangunan 10

1.8.2 Perisian 11

vii

1.8.3 Pembelajaran Berbantukan Komputer 11

1.8.4 Daya Geseran 11

1.8.5 Pengajian Kejuruteraan Mekanikal 12

1.9 Penutup 12

BAB II

SOROTAN PENULISAN

2.1 Pengenalan 13

2.2 Masalah Pengajaran dan Pembelajaran Daya Geseran 13

2.3 Perkembangan Penggunaan Teknologi Komputer dalam Sistem Pendidikan Malaysia

16

2.4 Penggunaan Teknologi Komputer dalam Pendidikan di Malaysia

19

2.4.1 Komputer dalam Pentadbiran dan Pengurusan Pendidikan

19

2.4.2 Komputer dalam Kajian dan Penyelidikan Pendidikan

20

2.4.3 Komputer dalam Pengajaran dan Pembelajaran 21

2.5 Pembelajaran Berbantukan Komputer 21

2.5.1 Klasifikasi Pembelajaran Berbantukan Komputer

22

2.5.2 Kelebihan Pembelajaran Berbantukan Komputer

23

2.5.2.1 Maklum Balas Serta Merta 23

2.5.2.2 Pengajaran Diindividukan 23

2.5.2.3 Sabar dan Tidak Penat 23

2.5.2.4 Menggantikan Kaedah Tradisional 24

2.5.2.5 Kebebasan Guru 24

2.5.3 Keberkesanan Pembelajaran Berbantukan Komputer dalam Pendidikan

24

2.6 Pembelajaran Berasaskan Masalah 26

2.6.1 Ciri-ciri Pembelajaran Berasaskan Masalah 28

2.6.2 Kelebihan Pembelajaran Berasaskan Komputer 30

viii

2.6.3 Aplikasi Pembelajaran Berasaskan Masalah dalam Pembelajaran Berbantukan Komputer

32

2.7 Multimedia 34

2.8 Elemen-elemen Multimedia 35

2.8.1 Teks 35

2.8.2 Grafik 36

2.8.3 Audio 38

2.8.4 Video 39

2.8.5 Animasi 40

2.9 Penutup 40

BAB III

METODOLOGI KAJIAN

3.1 Pengenalan 41

3.2 Model Reka Bentuk Perisian 41

3.3 Fasa Analisis 42

3.3.1 Pemilihan Topik dan skop Perisian 43

3.3.2 Pernyataan Objektif Perisian 43

3.3.3 Pengenalpastian Kumpulan Sasaran 44

3.3.4 Perkakasan, Alat Pengarangan dan Perisian Sokongan yang Diperlukan

44

3.3.4.1 Perkakasan Minima 44

3.3.4.2 Alat Pengarangan 45

3.3.4.3 Perisian Sokongan 46

3.4 Fasa Reka Bentuk 46

3.4.1 Proses Reka Bentuk 46

3.4.1.1 Carta Alir 47

3.4.1.2 Papan Cerita 51

3.4.2 Reka Bentuk Antaramuka Pengguna 51

3.5 Fasa Pembangunan 51

3.5.1 Perkakasan yang Diperlukan 52

3.5.2 Alat Pengarangan yang Diperlukan 52

3.5.3 Perisian Sokongan yang Diperlukan 53

ix

3.5.3.1 Teks 53

3.5.3.2 Grafik 53

3.5.3.3 Audio 54

3.5.3.4 Animasi 54

3.5.3.5 Video 54

3.6 Fasa Perlaksanaan 55

3.7 Fasa Penilaian 55

3.7.1 Penilaian Formatif 56

3.7.2 Penilaian Sumatif 56

3.8 Penutup 57

BAB IV

PEMBANGUNAN PERISIAN

4.1 Pengenalan 58

4.2 Pakej Perisian 58

4.3 Reka Bentuk Skrin 59

4.3.1 Persembahan Permulaan 59

4.3.2 Pengenalan Projek 61

4.3.3 Fasa Pembelajaran 61

4.3.4 Kuiz 64

4.3.5 Halaman Keluar 64

4.3.6 Halaman Perhargaan 64

4.3.7 Pengantara Muka Perisian 67

4.4 Strategi Penyampaian Maklumat dalam Persekitaran Pembelajaran Berasaskan Masalah

67

4.4.1 Tutorial 68

4.4.2 Glosari 68

4.4.3 Laman Web 70

4.4.4 Artikel 70

4.5 Aplikasi Pembelajaran Berasaskan Masalah dalam Perisian

70

4.5.1 Pembelajaran Bermula dengan Masalah 71

x

4.5.2 Pelajar Adalah Bertanggungjawab Terhadap Pembelajaran Mereka Sendiri

72

4.5.3 Pelajar Adalah Bersifat Aktif Terhadap Pembelajaran Mereka Sendiri

72

4.5.4 Aktiviti Refleksi di Akhir Pembelajaran 74

4.6 Penutup 74

BAB V

PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN

5.1 Pengenalan 75

5.2 Rumusan 75

5.3 Perbincangan 76

5.4 Masalah-masalah yang Dihadapi Semasa Pembangunan Perisian

77

5.4.1 Kekurangan Kemahiran dan Pengalaman 77

5.4.2 Kekangan Masa 78

5.4.3 Kekurangan Panduan dan Rujukan 78

5.5 Kekuatan Perisian yang Dibangunkan 79

5.6 Kelemahan Perisian yang Dibangunkan 80

5.7 Cadangan 80

5.8 Penutup 81

RUJUKAN LAMPIRAN

82

88

xii

SENARAI JADUAL

NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT

1.1 Keputusan Peperiksaan SPM bagi Pengajian Kejuruteraan Mekanikal, Sekolah Menengah Teknik Kerian, Perak

4

1.2 Jadual Analisis Soalan Peperiksaan SPM Pengajian Kejuruteraan Mekanikal Bagi Bab Mekanik

8

3.1 Spesifikasi Sistem Komputer dalam Pengarangan PBK

45

3.2 Simbol-simbol Piawai dalam Pembangunan Perisian

48

xiii

SENARAI RAJAH

NO. RAJAH TAJUK MUKA SURAT

3.1 Aliran Kerja Model ADDIE 42 3.2 Carta Alir Perisian Secara Umum 49 3.3 Carta Alir Isi Pelajaran 50 4.1 Montaj Permulaan 60 4.2 Paparan Pilihan 60 4.3 Panduan Pengguna 60 4.4 Menu Utama 62 4.5 Pengenalan Projek 62 4.6 Fasa Pembelajaran 62 4.7 Fasa 1 63 4.8 Fasa 2 63 4.9 Fasa 3 63 4.10 Kuiz 65 4.11 Paparan Keluar 65 4.12 Paparan Penghargaan 65 4.13 Pilihan Menu Tarik ke Bawah (Pull Down Menu) 66 4.14 Butang Navigasi Maju dan Undur 66 4.15 Butang Navigasi Suara Latar 66 4.16 Paparan Tutorial 1 66 4.17 Paparan Tutorial 2 66 4.18 Paparan Glosari 69 4.19 Paparan Laman Web 69 4.20 Paparan Artikel 69

xiv

SENARAI LAMPIRAN

LAMPIRAN TAJUK MUKA SURAT

A Kesukaran Topik-topik PKM Tingkatan 4 88

B Keputusan Peperiksaan SPM bagi PKM 89

B Analisis Soalan Peperiksaan SPM bagi PKM untuk Bab

Mekanik

89

C Surat Pengakuan Perbincangan Pemilihan Tajuk 90

BAB I

PENGENALAN 1.1 Pendahuluan

Selaras dengan hasrat negara untuk mencapai matlamat Wawasan 2020,

negara kita yang tercinta, Malaysia, bukan sahaja mengkehendakkan masyarakatnya

mengamalkan budaya berfikir secara kritis, kreatif dan inovatif, tetapi bersama-sama

menggabungkan penggunaan teknologi dan bersedia untuk turut serta dalam ekonomi

globalisasi. Perkembangan teknologi maklumat dengan adanya penggunaan

komputer dalam apa jua bidang telah menjadikan semua maklumat mudah diakses,

disebar dan disimpan. Sementara itu, kecanggihan serta kemampuan teknologi ini

menyampaikan sesuatu maklumat secara cepat, tepat dan menarik dalam bentuk

multimedia telah menjadikannya sebagai satu daya tarikan ke arah mewujudkan satu

senario yang lebih menyeronokkan.

Cogan kata ‘Satu Rumah Satu Komputer’ sering kali dilihat di mana-mana

jua, terutamanya akhbar-akhbar tempatan hari ini. Bagi menyempurnakan hasrat ini,

kerajaan telah pun membenarkan ahli-ahli Kumpulan Wang Simpanan Pekerja

(KWSP) untuk mengeluarkan wang simpanan melalui akaun KWSP bagi pembelian

komputer. Dari situ, ternyatalah bahawa maklumat-maklumat yang bakal dapat dan

guna daripada penggunaan teknologi maklumat itu adalah sangat berguna dalam

setiap bidang, dari urusan pentadbiran negara sehinggalah urusan pendidikan.

2

Kepentingan komputer bertambah jelas berikutan dengan perasmian Koridor

Raya Multimedia atau lebih dikenali sebagai Multimedia Super Corridor (MSC) oleh

bekas Perdana Menteri Malaysia, Tun Dr. Mahathir Mohamad pada 29 Ogos 1995.

Projek MSC ini mengandungi tujuh aplikasi bagi merialisasikan objektifnya, salah

satu daripadanya ialah ‘Sekolah Bestari’. Perlaksanaan projek Sekolah Bestari

adalah berdasarkan lima konsep keperluan yang meliputi bahan pengajaran dan

pembelajaran, sistem penilaian, sistem pengurusan sekolah, infrastruktur teknologi

dan pengintegrasian sistem. Ini jelas menunjukkan bahawa aplikasi teknologi

multimedia digunakan semaksimum yang mungkin dalam bidang pendidikan, dari

urusan pentadbiran sehinggalah urusan pengajaran dan pembelajaran dalam bilik

darjah. Ini sekali gus telah menjadikan teknologi multimedia sebagai suatu Bahan

Bantu Mengajar (BBM).

Dengan itu, tidak dapat dinafikan bahawa media dan teknologi pembelajaran

telah banyak mempengaruhi corak pendidikan di seluruh dunia. Perkembangan dan

program komputer telah mula mengubah senario pengajaran dan pembelajaran di

bilik darjah. Kemampuan komputer multimedia manggabungkan animasi, video dan

audio bersama-sama dengan teks dan grafik, serta keupayaannya untuk

melaksanakan interaktiviti telah dilihat sabagai satu cara pendidikan yang berkesan

(Norazah Yusof, 1997). Penggunaan perisian Pembelajaran Berbantukan Komputer

(PBK) dalam proses pengajaran dan pembelajaran di sekolah dan institusi pendidikan

yang lain menjadi semakin giat. Menurut Hashimah Mohamad (1994), proses

pembelajaran adalah menjadi lebih eksplisit apabila dikelilingi oleh teknologi dan

banyak kajian telah menunjukkan bahawa kaedah pengajaran dan pembelajaran

berbantukan komputer yang mempunyai ciri-ciri yang menarik dan menyeronokkan

adalah setanding dengan atau lebih berkesan daripada kaedah tradisional yang hanya

menggunakan buku, kapur dan papan hitam.

Nahtijahnya, teknologi digital telah menguasai dunia pendidikan yang

menuntut kita semua supaya mengikut rentaknya. Dengan itu, guru mestilah dilatih

agar dapat mengintegrasikan perisian pendidikan dalam bilik darjah yang dapat

membantu mempertingkatkan kemahiran berfikir dan kreativiti. Menurut Zoraini

Wati Abas (1994), penggunaan komputer akan menjadikan pelajar-pelajar lebih

3

berkemahiran daya berfikir dan dapat meningkatkan pengetahuan mereka dalam

menyediakan diri dalam corak kehidupan di zaman ledakan maklumat ini.

1.2 Latar Belakang Masalah Sejak mencapai kemerdekaan, negara kita telah mengalami perubahan yang

pesat dalam sistem pendidikannya. Dasar pendidikan sentiasa dikaji dan

diperkemaskini bagi memastikan keberkesanan perlaksanaannya dalam menghadapi

alaf baru yang timbul dalam bidang ekonomi, politik dan sosial selaras dengan

perkembangan pesat yang berlaku dalam negara. Di samping itu, falsafah negara

berhasrat untuk membentuk perkembangan potensi individu secara holistik dan

bersepadu supaya dapat menghasilkan individu yang seimbang dan harmonis dari

segi jasmani, emosi, rohani, dan intelek. Pemangkin ke arah pengubahsuaian ini,

kerajaan telah mengwujudkan Sekolah Bestari yang lengkap dengan teknologi terkini

bagi memperbaiki sistem pendidikan negara di samping menyediakan tenaga kerja

mahir bagi menghadapi cabaran zaman maklumat ini.

Merujuk kepada Jadual 1.1, keputusan Peperiksaan SPM bagi mata pelajaran

Pengajian Kejuruteraan Mekanikal di Sekolah Menengah Teknik Kerian, Perak

adalah tidak begitu memuaskan. Mata pelajaran Pengajian Kejuruteraan Mekanikal

(PKM) merupakan mata pelajaran yang wajib diambil oleh pelajar Sekolah

Menengah Teknik aliran Mekanikal. Daya geseran merupakan salah satu sub-topik

yang selalu dianggap susah oleh pelajar dalam Bab Mekanik bagi PKM Tingkatan

Empat. Pelajar mengalami banyak masalah terutama sekali apabila mempelajari

konsep-konsep yang abstrak dalam Daya Geseran. Mereka beranggapan bahawa

topik ini boleh dipelajari secara hafalan, tetapi sebenarnya ia amat bergantung

kepada tanggapan konsep secara fizikal dan geometri tentang sesuatu jasad apabila

dikenakan daya (Tan Kim Tong, 1994).

Meriam dan Kraige (1987) menyatakan bahawa objektif utama dalam

pembelajaran mata pelajaran Mekanik ialah untuk membantu pelajar

4

mengembangkan kebolehan berfikir serta mendapat gambaran mengenai masalah

yang berkaitan dengan kejuruteraan. Satu daripada objektif utama dalam pengajaran

dan pembelajaran mata pelajaran Mekanik ialah untuk mengembangkan kebolehan

pelajar kejuruteraan menganalisa masalah dengan cara yang mudah dan logik (Beer

dan Johnston, 1984). Sehubungan itu, guru perlulah menyampaikan konsep dengan

teliti supaya pelajar dapat memahaminya dengan jelas disamping dapat membentuk

gambaran untuk digunakan dalam penyelesaian masalah sebenar dalam kejuruteraan.

Jadual 1.1 : Keputusan Peperiksaan SPM bagi Pengajian Kejuruteraan

Mekanikal Sekolah Menengah Teknik Kerian, Perak

Tahun Bilangan Calon 1A 2A 3B 4B 5C 6C 7D 8E 9G TH %

Lulus

2001 178 0 0 6 4 13 19 53 66 16 1 90.96%

2002 142 0 0 3 8 14 15 49 32 20 1 85.81%

2003 137 1 5 17 19 33 29 27 6 0 0 100%

2004 57 2 7 9 14 14 8 3 0 0 0 100%

Pendekatan pengajaran tradisi yang berasaskan ‘chalk and talk’ ataupun

‘spoonfeeding’ tidak lagi menarik minat atau merangsang proses pembelajaran

pelajar. Isi pelajaran yang abstrak seperti topik Daya Geseran adalah sukar untuk

diterangkan dengan menggunakan kaedah tradisional. Dengan itu, hanya pelajar

yang mempunyai imaginasi yang tinggi mampu menghayati pelajaran yang

disampaikan oleh guru dengan kaedah tradisional manakala yang lain akan merasa

tersisih dan bosan. Menurut Rarni Ahmad (2000), antara beberapa sebab

menyebabkan keciciran pelajar dalam pembelajaran ialah penggunaan bahan

pengajaran yang kurang terangsang, persekitaran pembelajaran yang kurang

memberangsangkan dan ketidakpelbagaian dalam kaedah pengajaran yang digunakan

oleh guru.

5

Baharuddin Aris, Rio Sumarni Sharifuddin dan Manimegalai Subramaniam

(2001) menyatakan bahawa pemilihan media dan bahan pengajaran bagi pengajaran

tradisi adalah berasaskan keutamaan dan mudah didapati tetapi keberkesanannya

tidak diketahui. Akan tetapi, perubahan dalam pendidikan negara yang menjurus

kepada penggunaan kelengkapan perkakasan dan perisian komputer serta pencapaian

maklumat tanpa sempadan telah membawa satu perubahan besar dalam bilik darjah.

Perubahan akan berlaku selaras dengan perkembangan dan pembangunan bahan

pengajaran dalam bentuk Pengajaran dalam bentuk perisian komputer dalam

berbagai media yang lebih menarik, lebih tersusun, lebih merangsang dan mencabar.

Di sekolah, pelajar yang bermasalah mungkin malu bertanya atau takut

bertanya kepada guru apabila tidak faham akan pengajaran guru tersebut. Tetapi

dengan adanya perisian Pembelajaran Berbantukan Komputer (PBK), pelajar boleh

menerima maklum balas dengan serta-merta apabila bertanyakan sesuatu dengan

memasukkan input yang disediakan seberapa banyak tanpa perlu rasa takut dimarahi

kerana komputer adalah alat yang tidak mengenal penat dan bosan (Abu Bakar,

1997).

Walaupun perisian PBK telah dikenalpasti mempunyai banyak kelebihan,

tetapi masih tidak ramai guru di Malaysia mahu membangunkannya untuk kegunaan

pelajar sama ada di sekolah atau di rumah. Kebanyakan perisian kursus Kejuruteraan

Mekanikal adalah dari luar negara dan tidak menepati sukatan pelajaran Kementerian

Pendidikan Malaysia ataupun dibangunkan oleh golongan yang tidak mempunyai

pengalaman dan pengetahuan tentang teori-teori pengajaran dan pembelajaran (Rarni

Ahmad, 2000). Oleh itu hanya terdapat beberapa perisian pendidikan yang

berunsurkan tempatan (Shamsul Bahri, 1997). Hal ini telah menyebabkan

kekurangan perisian PBK Pengajian Kejuruteraan Mekanikal dalam Bahasa Inggeris

yang berdasarkan sukatan pelajaran yang dikeluarkan oleh pusat perkembangan

kurikulum Kementerian Pendidikan Malaysia.

Proses pengajaran dan pembelajaran bukanlah semudah yang difikirkan oleh

kebanyakan orang, di mana guru hanya perlu masuk ke dalam kelas dan bersedia

memberi fakta-fakta yang telah disediakan tanpa mengambilkira keupayaan dan

6

keperluan pelajar (Jamaludin Mohaiadin, 1989). Peranan guru dahulu yang hanya

sebagai penyampai ilmu telah bertukar menjadi seorang fasilitator, mentor, penunjuk

ilmu, perunding dan rakan belajar bersama pelajar. Maka dengan perubahan inilah,

teknologi digital menguasai dunia pendidikan yang menuntut kita semua supaya

mengikut rentaknya. Dalam hal ini, para pendidik haruslah memberi satu respon

yang positif ke arah mengimplementasikannya demi merealisasikan kehendak dan

keperluan negara untuk menghasilkan warganegara yang mampu mendukung

matlamat dan hasrat kerajaan. Guru-guru perlu membangunkan perisian PBK sendiri

yang mengikut sukatan pelajaran yang telah ditetapkan. Usaha perlu dilakukan

untuk merekacipta dan membangunkan perisian mengikut acuan pemikiran sendiri

tanpa perlu bergantung kepada perisian PBK dari luar negara.

1.3 Pernyataan Masalah

Mata pelajaran Pengajian Kejuruteraan Mekanikal (PKM) adalah merupakan

mata pelajaran yang wajib diambil oleh pelajar Sekolah Menengah Teknik aliran

Kejuruteraan Mekanikal. Para pelajar dikehendaki mengambil sekurang-kurangnya

empat waktu seminggu untuk mempelajari mata pelajaran ini. Memandangkan mata

pelajaran PKM sangat susah dipelajari dan masa yang diperuntukkan adalah amat

singkat, maka mereka akan sentiasa berusaha dengan gigih agar mendapat keputusan

yang cemerlang dalam peperiksaan kelak.

Malangnya, sehingga kini masih belum ada perisian PBK yang menepati

kehendak sepenuhnya mata pelajaran PKM untuk Daya Geseran dalam Bab

Mekanik. Oleh itu, satu perisian PBK bagi memenuhi keperluan tersebut perlu

dibina dan diuji keberkesanannya agar dapat meningkatkan prestasi para pelajar

dalam bidang tersebut.

Sehubungan dengan perkara yang telah dibincangkan, penghasilan perisian

PBK yang bertajuk Daya Geseran bagi Bab Mekanik dalam PKM Tingkatan Empat

adalah untuk memperbaiki kaedah pengajaran dan pembelajaran tradisi kepada corak

7

terkini, membantu para pelajar mengembangkan kebolehan untuk membayangkan

serta memahami konsep yang abstrak dalam topik ini. Selain itu, dengan

pembangunan perisian PBK ini diharapkan dapat menambahkan bilangan perisian

PBK yang berdasarkan sukatan pelajaran yang dikeluarkan oleh pusat perkembangan

kurikulum Kementerian Pendidikan Malaysia.

1.4 Objektif Projek Objektif projek ini ialah:

a) Menghasilkan sebuah perisian Pembelajaran Berbantukan Komputer

bertajuk Daya Geseran bagi mata pelajaran Pengajian Kejuruteraan

Mekanikal (PKM) Tingkatan Empat.

b) Menambahkan bilangan perisian pendidikan bagi mata pelajaran PKM

yang mengikut sukatan pelajaran KBSM 2005.

1.5 Rasional Pemilihan Tajuk Pemilihan tajuk Daya Geseran sebagai projek pembangunan perisian PBK

adalah berdasarkan kepentingannya dalam aspek pengetahuan bagi para pelajar yang

menceburi bidang kejuruteraan. Pengetahuan terhadap Daya Geseran adalah suatu

keperluan asas bagi seseorang jurutera mekanikal. Dengan pengetahuan tersebut, ia

dapat digunakan untuk menyelesaikan masalah-masalah yang berkaitan dengan

kerjaya mereka ataupun masalah yang berlaku dalam kehidupan seharian.

Dalam tajuk Daya Geseran ini terdapat banyak konsep abstrak yang sukar

difahami dan bosan jika disampaikan dalam bentuk lisan dan teks sahaja. Satu

tinjauan telah dilakukan terhadap empat orang guru Pengajian Kejuruteraan

Mekanikal (PKM) di Sekolah Menengah Teknik Kerian, Perak. Mereka berpendapat

bahawa tajuk Daya Geseran merupakan tajuk yang paling sukar dikuasai oleh

8

pelajar. Masalah yang sering dihadapi oleh pelajar ialah mereka tidak dapat

menggambarkan serta memahami konsep yang abstrak dalam topik ini. Selain itu,

pelajar suka menghafal rumus Daya Geseran tanpa mengwujudkan idea bagaimana

rumus tersebut terhasil dan mengapa rumus tersebut digunakan untuk mencari

jawapan bagi masalah Daya Geseran. Di samping menghafal rumus, pelajar juga

menghafal langkah-langkah penyelesaian yang rutin sehingga mereka tidak dapat

mengesan kesilapan yang berlaku semasa proses penyelesaian. Dengan setakat

menghafal rumus dengan membuta tuli dan tanpa makna ini akan menjadikan mata

pelajaran tersebut sukar difahami oleh pelajar.

Oleh yang demikian, diharapkan dengan penerapan elemen-elemen grafik,

animasi, audio dan video di dalam perisian PBK, pelajar akan mendapat satu

gambaran yang konkrit terhadap konsep-konsep abstrak tersebut. Dengan itu, pelajar

akan lebih bermotivasi untuk mempelajari tajuk ini dan sekaligus dapat

meningkatkan ilmu pengetahuan dan keputusan peperiksaan mereka.

Selain itu, pemilihan tajuk ini juga berdasarkan kepada analisis kertas

peperiksaan SPM bagi Bab Mekanik dalam mata pelajaran PKM. Merujuk kepada

Jadual 1.2, terdapat banyak soalan yang kerap dikemukakan dari Bab Mekanik dalam

Peperiksaan SPM, iaitu empat hingga lima soalan bagi Kertas 1 dan dua soalan bagi

kertas 2. Masing-masing memperuntukkan markah yang banyak, iaitu 10% untuk

soalan Kertas 1 dan 20% untuk saolan Kertas 2. Daripada analisis tersebut, dapatlah

disimpulkan bahawa betapa pentingnya bagi para pelajar menguasai topik tersebut

sekiranya ingin mendapat keputusan yang cemerlang dalam PKM.

Jadual 1.2 : Jadual Analisis Soalan Peperiksaan SPM Pengajian Kejuruteraan

Mekanikal bagi Bab Mekanik

Tahun 2001 2002 2003 2004

Kertas 1 4 4 4 5 Kertas 2 2 2 2 2

9

1.6 Skop Projek

Perisian Pembelajaran Berbantukan Komputer (PBK) ini direkabentuk

khusus untuk para pelajar Sekolah Menengah Teknik yang mengambil jurusan

Kejuruteraan Mekanikal. Topik yang dipilih untuk pembangunan perisian PBK

ialah Daya Geseran yang merupakan salah satu sub-topik dari Bab Mekanik, yang

terkandung dalam Buku Teks Pengajian Kejuruteraan Mekanikal (PKM) Tingkatan

Empat, Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM). Bahan-bahan pelajaran

yang menarik telah dimasukkan bagi tujuan memperkayakan pengetahuan dan

kemahiran pelajar dalam tajuk ini.

1.7 Kepentingan Projek

Banyak kepentingan yang terdapat dalam perisian Pembelajaran Berbantukan

Komputer (PBK) ini sekiranya ia dimanfaatkan dengan sebaik-baiknya. Perisian ini

dapat membantu para guru dan pelajar dalam menjamin keberkesanan proses

pengajaran dan pembelajaran. Antara kelebihan perisian ini ialah pembelajaran

bentuk ini boleh diulang seberapa banyak kali mengikut kehendak pelajar sehingga

berpuas hati dan memahami isi pelajaran dengan jelas. Ini kerana tahap kemampuan

dan keupayaan kefahaman seseorang adalah berbeza antara satu sama lain (Ee Ah

Meng, 1996). Kesimpulannya, tidak semua pelajar dapat mengikuti sesi pengajaran

dan pembelajaran PKM dengan sepenuhnya dalam dua waktu secara berturut-turut

yang mengambil masa satu jam tiga puluh minit. Kenyataan ini telah diakui oleh

guru-guru sekolah yang menjadi responden kepada kajian yang dijalankan oleh

pembangun. Ini sekaligus dapat mengelakkan masalah pelajar yang pasif dan

tercicir.

Pengajaran dan pembelajaran (P&P) melalui perisian ini juga akan lebih

menarik dan menyeronokkan dengan konsep interaktif dan multimedia yang

digunakan. Interaktiviti di dalam sistem multimedia membolehkan sesuatu proses

latihan atau pengajaran dijalankan mengikut kesesuaian dan cita rasa pelajar. Ini

seterusnya mampu meningkatkan atau merangsang keyakinan diri dan juga

10

motivasi pelajar. Di samping itu, PBK ini memudahkan proses P&P kerana ia

menyelitkan elemen-elemen seperti grafik, animasi, audio, video dan teks dalam

menerangkan bahagian-bahagian tertentu yang sukar diterangkan dengan hanya

menggunakan teks sahaja. Selain itu, arahan yang digunakan untuk menjelajahi

perisian ini adalah mudah difahami dan dikendalikan oleh para pelajar. Ini akan

menimbulkan sifat inkuiri, perasaan suka meneroka dan menjelajah serta memberi

pengalaman baru kepada pelajar yang akan memberi penekanan kepada minat dan

bersemangat untuk belajar.

Dengan adanya perisian PBK ini, pembelajaran berpusatkan guru dapat

dikurangkan kerana pelajar perlu berdikari untuk mendapatkan maklumat mengikut

kehendak mereka. Aspek hipermedia dalam multimedia membolehkan pelajar untuk

mengembara di dalam sesuatu topik pelajaran mengikut kehendak dan keperluan

mereka. Dengan itu, ia memberi peluang yang baik kepada pelajar untuk belajar

mengikut keselesaan dan kemampuan masing-masing. Dengan secara tidak

langsung, penghasilan perisian ini sedikit sebanyak dapat menyumbangkan kepada

pembangunan perisian multimedia yang berbentuk pendidikan di negara kita.