(Perbankan Islam)

SAINS PEMIKIRAN DAN ETIKA 2010

ISI KANDUNGAN

PENGENALAN

1

BIL TAJUK1 PENGENALAN2 DEFINISI PERBANKAN ISLAM3 FAKTOR-FAKTOR PENUBUHAN PERBANKAN ISLAM


Sistem perbankan Islam telah ditubuhkan untuk menggantikan kepada sistem konvensional

yang sedia ada Secara amnya sistem perbankan Islam telah berkembang sejak tahun 1983 di bawah

Akta Bank Islam 19831 Sistem ini diwujudkan ekoran daripada keperluan kepada sistem perbankan

Islam Agenda yang akan dibincangkan di dalam tajuk ini ialah mengenai definisi perbankan islam

faktor-faktor di tubuhkan sistem perbankan islam di Malaysia kelebihan sistem perbankan islam

perbezaan antara sistem perbankan islam dan sistem konvensional dan langkah-langkah yang perlu

di tangani

Bentuk terawal aktiviti perbankan Islam diketahui bermula pada bulan September 1963

dengan tertubuhnya Perbadanan Wang Simpanan Bakal-Bakal Haji (PWSBH) PWSBH telah

ditubuhkan untuk dijadikan institusi bagi umat Islam membuat simpanan sebagai persediaan

mengerjakan ibadat Haji ke tanah suci Mekah Pada tahun 1969 PWSBH telah bergabung dengan

Pejabat Urusan Haji bagi membentuk Lembaga Urusan dan Tabung Haji (kini dikenali sebagai

Lembaga Tabung Haji)2 Bank Islam pertama telah ditubuhkan pada tahun 1983 Pada tahun 1993

bank perdagangan bank saudagar dan syarikat kewangan mula dibenarkan untuk menawarkan

produk-produk dan perkhidmatan perbankan Islam di bawah Skim Perbankan Islam (SPI)Walau

bagaimanapun institusi-institusi ini dikehendaki mengasingkan dana dan aktiviti urus niaga

perbankan Islam daripada urus niaga perbankan konvensional bagi memastikan tiada percampuran

dana

Perbankan Islam adalah aktiviti perbankan yang dijalankan berlandaskan prinsip Syariah

Perbankan Islam tidak membenarkan pembayaran atau penerimaan faedah dan menggalakkan

perkongsian untung di dalam amalan perbankan dari sudut pandangan Islam

DEFINISI PERBANKAN ISLAM1 httpwwwbankislamcommymenjejak sejarah penubuhan bank islam di Malaysia diperolehi pada ldquo20 julai 2010rdquo2httpspidmwordpresscompengenalan perbankan islam diperolehi pada rdquo20 julai 2010rdquo

2


Istilah perbankan adalah kata terbitan daripada perkataan lsquobankrsquo Perkataan bank berasal

daripada perkataan Itali iaitu lsquobancolsquo yang beerti kepingan papan tempat meletak buku atau sejenis

meja iaitu lsquobenchlsquo3 Bank juga didefinisikan sebagai institusi yang menawarkan perkhidmatan

kewangan seperti jagaan wang pertukaran mata wang pemberian pinjaman dan terimaan bil

pertukaran Qamus al-Munjid fi al-Lughah wa al-Arsquolam pula menyatakan bank sebagai tempat untuk

meletakkan harta bagi tujuan pekerjaan tertentu di bawah penyelenggaraan yang khusus

Manakala perbankan Islam pula boleh didefinisikan sebagai perbankan yang selaras dengan

sistem nilai dan etos Islam Dengan kata lain ia merupakan institusi yang diwujudkan untuk

menyediakan kemudahan dan perkhidmatan bank khususnya kepada umat Islam yang berlandaskan

syarak Ini bermakna perbankan Islam bermaksud pelaksanaan operasi perbankan yang berlandas

prinsip yang ditetapkan Islam4 Ia juga merupakan instisusi kewangan yang berobjektif untuk

mengimplementasikan prinsip ekonomi dan kewangan Islam dalam arena perbankan

Sistem perbankan Islam pula bermaksud satu rangka kerja institusi perbankan dan kewangan

yang prinsip perjalanan dan amalannya berdasarkan kepada Syariah untuk merealisasikan keadilan

dalam pengagihan kekayaan dan pendapatan Secara lebih detil ia sebagai suatu sistem perbankan

yang prinsip perjalanan dan amalannya berlandaskan hukum Islam atau di dalam bahasa Arab

disebut sebagai Syariah Ini bererti segala operasi yang terdapat di dalam bank samaada

penyimpanan wang mahupun urusan pinjaman dilakukan berlandaskan hukum Syariah Penggunaan

prinsip ini juga meliputi transaksi bank yang lain seperti urusan kiriman wang surat jaminan surat

kredit tukaran wang asing dan sebagainya

FAKTOR-FAKTOR PENUBUHAN

3 httpsyafiqewordpresscomartikel memahami konsep sistem perbankan islam secara ringkas diperolehi pada rdquo20 julai 2010rdquo4 httpspidmwordpresscompengenalan kepada definisi sistem perbankan islam diperolehi pada rdquo20 julai 2010rdquo

3


Penubuhan Bank Islam Malaysia Berhad telah bermula semenjak tahun 1970-an lagi Usul

penubuhan Bank Islam di negara-negara Islam telah di bincangkan di peringkat antarabangsa apabila

seruan ini dikemukakan oleh perwakilan negara Mesir dan Pakistan dalam mesyuarat kedua

Menteri-Menteri luar negara Islam pada tahun 19715 Berikutan daripada usul tersebut kajian demi

kajian telah dibuat untuk merealisasikan penubuhan bank Islam ini Kajian-kajian ini kemudiannya

telah dikemukakan dalam Mesyuarat Pertama Menteri-Menteri Kewangan Negara-Negara Islam

pada Disember 19736 Dalam mesyuarat Menteri-Menteri Kewangan Negara-Negara Islam yang

diadakan pada tahun 1974 Jawatankuasa Penyediaan yang dipengerusikan oleh YTM Tunku Abdul

Rahman Putra Al-Haj (Setiausaha Agong Pertubuhan Negara-Negara Islam pada masa itu) telah

membentangkan dokumen rasmi yang pertama menghuraikan pandangan umat Islam mengenai

sistem bank

Usaha awal penubuhan perbankan Islam di Malaysia bermula seawal penubuhan Tabung

Haji pada November 1962 yang telah memulakan operasinya pada 30 September 1963 Di Malaysia

banyak pihak telah menyuarakan hasrat penubuhan sebuah bank Islam untuk negara dan ianya

telah diperbincangkan di Kongres Ekonomi Bumiputera (1980) di Seminar Kebangsaan Konsep

Pembangunan Dalam Islam yang diadakan di UKM (1981) dan juga di peringkat kerajaan negeri

seperti di Kelantan dan juga Melaka7 Lembaga Urusan dan Tabung Haji turut juga membuat kajian

mengenai penubuhan Bank Islam di Malaysia berikutan usul Kongres Ekonomi Bumiputera (1980)

tersebut Begitulah juga dengan Yayasan Kebajikan Islam Malaysia

Kejayaan Tabung Haji mendorong pelbagai pihak untuk mengemukakan cadangan kepada

kerajaan agar menubuhkan sebuah bank Islam sepenuhnya Gerakan ini adalah hasil pelbagai

perbincangan dan kajian demi kajian yang akhirnya menghasilkan rumusan bahawa wujudnya

keperluan menubuhkan sistem perbankan yang berteraskan syariah Hasilnya Kabinet meluluskan

5 httpwwwbankislamcomsejarah penubuhan perbankan islam diperolehi pada ldquo23 julai 2010rdquo6 httpwwwbank islamcommymenjejak sejarah penubuhan perbankan islam di Malaysia diperolehi pada rdquo23 julai 2010rdquo7 httpwwwbankislamcommenjejak sejarah penubuhan perbankan islam diperolehi pada rdquo23 julairdquo

4


penubuhan bank Islam yang pertama pada tahun 1983 yang dikenali sebagai Bank Islam Malaysia

Berhad yang dikawalselia di bawah Akta Perbankan Islam 1983

Selain daripada itu sistem Perbankan Islam di Malaysia telah dipengaruhi oleh faktor-faktor

luaran dan dalaman Faktor-faktor luaran adalah dengan tertubuhnya Bank Islam yang pertama iaitu

Dubai Islamic Bank di Dubai UAE dan Bank Pembangunan Islam (IDB) di Arab Saudi pada tahun

1975 Pada tahun 1976 hingga 1985 pula penubuhan institusi kewangan secara Islam di seluruh

dunia semakin pesat berlaku8 Langkah-langkah ini diikuti oleh beberapa negara Islam seperti Sudan

Pakistan dan Iran dengan menukarkan sistem perbankan kepada sistem perbankan Islam Manakala

faktor dalaman juga memainkan peranan yang penting dalam pengoperasian sistem perbankan

Islam Ianya disebabkan oleh gesaan masyarakat Islam di Malaysia ke arah penubuhan bank Islam

ekoran kejayaan bank-bank Islam di Timur Tengah

Di samping itu ia juga dapat di lihat menerusi kejayaan Lembaga Tabung Haji sebagai

institusi yang di segani dan telah terbukti bahawa kejayaannya sebagai institusi simpanan islam

Selain daripada itu ianya juga disebabkan oleh kesedaran dan sikap pro-aktif kerajaan Malaysia

untuk menyediakan satu saluran perbankan alternatif kepada umat islam Kesemua faktor-faktor ini

telah membawa kepada beberapa perkara penting yang telah dilaksanakan Antara pelaksanaan

yang telah dilakukan ialah penggubalan Akta Bank Islam 1983 penggubalan Akta Pelaburan Kerajaan

1983 dan penubuhan bank islam yang lain di Malaysia pada tahun yang sama

Akta Bank Islam 1983 (ABI) telah memberi kuasa kepada BNM untuk mengawalselia dan

memantau bank-bank Islam Antara ciri-cirinya ialah lesen perbankan universal kepada Bank Islam

untuk menjalankan urusan perbankan Islam yang tidak bertentangan dengan syariah BNM juga

perlu menjalankan pemeriksaan on-site secara berterusan iaitu dengan mengaudit setiap urusan

perbankan Islam BNM juga perlu membuat penilaian dan kelulusan akaun tahunan bagi bank-bank

Islam termasuk pembukaan cawangan-cawangan baru9 ABI juga memberi penekanan di atas

8 httpzulkiflihasanfileswordpresscomperlaksanaan sistem perbankan islam di Malaysia diperolehi pada rdquo23 julai 2010rdquo9 httpzulkiflihasanfileswordpresscomperlaksanaan sistem perbankan islam di Malaysia diperolehi pada rdquo23 julai 2010rdquo

5


pematuhan kepada keperluan pengawal seliaan iaitu seperti CAR SRR dan LRR Bank-bank Islam juga

perlu mengemukakan data statistik secara berterusan kepada BNM Bukan itu sahaja bank-bank

Islam perlu menubuhkan jawatankuasa dalaman syariah dalam setiap penubuhannya

Akta Pelaburan Kerajaan 1983 (APK) Akta ini membolehkan kerajaan mengeluarkan sijil atau

bon pelaburan kerajaan berdasarkan prinsip islam10 Tujuannya supaya membolehkan bank-bank

Islam mematuhi keperluan mudah tunai dan melabur lebihan dana yang tidak digunakan secara

sementara Antara jenis bon kerajaan yang dikeluarkan setakat itu ialah Sijil Pelaburan Kerajaan

(SPK) yang ditubuhkan sejak 1983 berdasarkan konsep Qardhul Hasan

Penubuhan BIMB pada tahun 1983 dalam bulan Julai sebagai Bank Islam pertama

merupakan langkah awal atau peringkat pertama perbankan Islam Operasi-operasi BIMB dari tahun

1983 hingga 1992 telah dianggap sebagai tahun-tahun monopoli kerana keputusan kerajaan untuk

memberi tempoh 10 tahun kepada BIMB untuk berkembang membenarkan BIMB beroperasi tanpa

saingan yang boleh menjejaskan pertumbuhannya dan yang terakhir sekali memberi peluang kepada

Bank Islam mencipta sebanyak mungkin produk perbankan Islam Manakala pada tahun 1990 pula

BNM telah menggariskan wawasan untuk mewujudkan satu sistem kewangan Islam yang

komprehensif dan beroperasi sebelah menyebelah dengan sistem kewangan konvensional

Selain itu juga Sistem Dwi Perbankan telah dipecahkan kepada dua pernyataan visi

Pernyataan visi yang pertama pada tahun 1990 di mana ia mewujudkan satu sistem kewangan Islam

yang komprehensif seiring dengan sistem kewangan konvensional Pernyataan visi yang kedua pula

ialah pada tahun 2001 di mana ia mewujudkan satu sistem kewangan Islam yang cekap berkembang

maju dan komprehensif yang dapat menyumbang kepada keberkesanan dan kecekapan sektor

kewangan Malaysia dalam mencapai keperluan ekonomi negara11 Sistem ini wujud disebabkan oleh

sesebuah bank Islam tidak mencerminkan satu sistem perbankan kerana ia memerlukan peserta-

peserta yang ramai ekoran daripada produk-produk yang banyak Dengan itu umat Islam di Malaysia

10 httpwwwislamgovmyakta pelaburan kerajaan untuk mengeluaran sijil terhadap perbankan islam di Malaysia diperolehi rdquo23 julai 2010rdquo11 httpzulkiflihasanwordpresscompelaksanaan sistem perbankan islam di Malaysia diperolehi pada rdquo23 julai 2010rdquo

6


akan mempunyai pilihan untuk menggunakan sistem perbankan yang selaras dengan agama mereka

Bukan itu sahaja ianya dapat menyediakan satu perbankan alternatif yang baru dan lebih luas

kepada rakyat yang membolehkan masyarakat membuat pilihan produk secara Islam atau

konvensional Sistem Dwi Perbankan juga ditubuhkan ekoran daripada penubuhan perantara-

perantara kewangan yang baru untuk menyokong Sistem Dwi Perbankan di mana senarai produk

kewangan islam akan menjadi lebih komprehensif Dengan adanya tahap kecanggihan produk dan

perkhidmatan yang lebih tinggi dalam era Teknologi Maklumat dan persekitaran berasaskan ilmu

pengetahuan dapat merangsangkan Sistem Dwi Perbankan

Sejajar dengan objektif itu produk bank Islam telah berjaya diwujudkan antaranya al-

Wadiah al-Mudharabah al-Musyarakah al-Murabahah al-Bai bithaman ajil Bairsquoul-salam al-Ijarah

al-Bai al-tarsquojiri al-Wakalah al-Rahn al-Qardhul hassan dan al-Kafalah12

Al-Wadiah (Simpanan) Dalam konsep Wadiah bank dianggap sebagai penjaga dan

pemegang amanah dana Seseorang pendeposit akan mendepositkan dana ke dalam bank dan bank

akan menjamin pembayaran balik kesemua amaun deposit berkenaan atau sebahagian daripada

amaun belum jelas apabila pendeposit memintanya Pendeposit mungkin akan diberikan lsquohibahrsquo

(hadiah) atas budi bicara bank sebagai satu bentuk penghargaan kerana membenarkan

penggunaan dana pendeposit oleh bank

Al-Mudharabah (Perkongsian Untung) Mudharabah ialah pengaturan atau perjanjian di

antara pemberi modal dan pengusaha projek di mana pengusaha projek boleh menggunakan dana

bagi menjalankan aktiviti perniagaan beliau Sebarang keuntungan yang diperoleh akan dibahagi di

antara pemberi modal dan pengusaha projek tersebut mengikut nisbah yang telah dipersetujui

sementara kerugian akan ditanggung seluruhnya oleh pemberi modal

Al-Musyarakah (Usaha Sama) Konsep ini biasanya diguna pakai bagi perniagaan

perkongsian atau perniagaan usaha sama untuk sesuatu perusahaan perniagaan Keuntungan yang

12 httpwwwbankislamcommyproduk ndashproduk perbankan islam sepertial-wadiahal-mudharabahal-musyarakahal-murabahahal-bairsquobithaman ajilal-wakalaal-qardhul Hassanal-ijarah thumma al bairsquoal-bai al inahal-hibah diperolehi pada rdquo23 julai 2010rdquo

7


diperoleh akan dikongsi bersama berdasarkan nisbah yang telah dipersetujui manakala kerugian

akan ditanggung berdasarkan nisbah sumbangan modal

Al-Murabahah (Kos Tokok) Penjualan barangan adalah pada harga yang termasuk margin

keuntungan yang dipersetujui oleh kedua pihak Harga belian dan jualan kos-kos lain serta margin

keuntungan hendaklah dinyatakan dengan jelas semasa perjanjian jualan dilaksanakan

Al-Bairsquo Bithaman Ajil (Pembayaran Jualan Tertangguh) Penjualan barangan berasaskan

pembayaran tertangguh pada harga tertentu yang termasuk margin keuntungan yang telah

dipersetujui

Al-Wakalah (Agensi) Peserta melantik seorang wakil untuk melaksanakan dan menjalankan

transaksi bagi pihak beliau

Al-Qardhul Hassan (Pinjaman Ihsan) Pinjaman yang diberikan atas semangat ihsan dan

peminjam hanya dikehendaki membayar amaun yang dipinjam sahaja Walau bagaimanapun

peminjam atas budi bicaranya boleh membayar balik pinjaman melebihi jumlahnya (tanpa berjanji)

sebagai tanda penghargaan kepada pemberi pinjaman

Al-Ijarah Thumma Al Bairsquo (Sewa Beli) Konsep ini melibatkan dua kontrak yang berasingan

Kontrak pertama ialah kontrak Ijarah (pemajakanmenyewa) akan ditandatangani terlebih dahulu

sebelum kontrak kedua iaitu kontrak Bairsquo (belian) dimeterai Sebagai contoh di bawah kemudahan

pembiayaan kereta pelanggan akan memasuki kontrak pertama dan memajak kereta tersebut

daripada pemilik (bank) pada kadar sewa yang telah dipersetujui untuk suatu tempoh tertentu Pada

akhir tempoh pemajakan kontrak kedua akan dikuatkuasakan bagi membolehkan pelanggan

membeli kenderaan tersebut pada harga yang telah dipersetujui

Al-Bairsquo al-Inah (Perjanjian Jual dan Beli Balik) Pembiaya menjual aset kepada pelanggan

secara bayaran tertangguh dan seterusny aset berkenaan akan dibeli kembali oleh pembiaya secara

tunai pada harga diskaun

Al-Hibah (Hadiah) Saguhati yang diberi secara sukarela sebagai balasan kepada pinjaman

yang diberi atau manfaat yang diterima

8


USAHA-USAHA PERBANKAN ISLAM DIPERINGKAT ANTARABANGSA

Untuk mencapai perkembangan yang lebih kukuh dan komprehensif di dalam industri

perbankan Islam peningkatan kerjasama yang erat dan komitmen antara negara-negara Islam

adalah diperlukan Disamping itu juga sumbangan dan penyertaan oleh negara-negara Islam

9


diperlukan untuk menghubungkan jurang antara negara-negara Islam di dalam perkembangan

industri perbankan Islam dalam negara mereka Keseragaman pasaran dan kehematan perbankan

dan kewangan islam boleh diperbaiki lagi untuk menjadikan perbankan dan kewangan islam satu

pasaran yang telus13

Malaysia pada hari ini menjadi penyumbang utama kepada perkembangan perbankan dan

kewangan Islam di peringkat antarabangsa Ini kerana Malaysia mempunyai struktur sistem

Perbankan dan kewangan Islam yang tersusun Malaysia juga telah merumuskan strategi jangka

pendek dan jangka panjang yang sesuai dalam menghasilkan struktur kewangan Islam yang telah

ditetapkan agar ianya lebih kukuh dan komprehensif14 Antara usaha-usaha yang dilakukan oleh

Malaysia untuk mengembangkan lagi sistem perbankan islam diperingkat antarabangsa iaitu15

Labuan sebagai Pusat Kewangan Islam Antarabangsa (LOFSA)

Usaha sedang giat dijalankan untuk menjadikan Labuan sebagai Pusat Kewangan Islam

serantau Ianya dimulakan dengan penubuhan pasaran kewangan Islam antarabangsa secara

usahasama dengan Bank Pembangunan Islam (IDB) dan juga bank-bank pusat terpilih Perjanjian

Persefahaman (MoU) telah ditandatangani antara IDB Bahrain Monetary Agency Bank of Sudan

Bank Indonesia dan Lembaga Perkhidmatan Kewangan Labuan dan dijangka akan dilancarkan pada

akhir tahun 200116

International Islamic Financial Market (IIFM)

13 httpwwwyadimcommyseminar perbankan dan kewangan islam dalam era globalisasi diperolehi pada ldquo27 ogos 2010rdquo14 httpwwwyadimcommyseminar perbankan dan kewangan islam dalam era globalisasi diperolehi pada ldquo27 ogos 2010rdquo15 httpwwwyadimcommyseminar perbankan dan kewangan islam dalam era globalisasi diperolehi pada ldquo27 ogos 2010rdquo16 httpwwwyadimcommyseminar perbankan dan kewangan islam dalam era globalisasi diperolehi pada ldquo27 ogos 2010rdquo

10


Bank Negara Malaysia LOFSA Bank-bank Islam dan beberapa buah bank pusat sedang aktif

mengadakan mesyuarat pada tahun lepas untuk menubuhkan IIFM17 IIFM akan ditubuhkan untuk

menggalakan penjanaan mudah tunai dan instrumen kewangan di kalangan bank-bank Islam di

peringkat antarabangsa Ini kerana pada ketika ini bank-bank Islam di antarabangsa tidak

mempunyai pasaran wang secara Islam Hanya Malaysia sahaja yang mempunyai pasaran wang

secara Islam IIFM membuka peluang-peluang pelaburan dan menggerakkan dana-dana Islam secara

aktif Terdapat dua model yang terlibat

i IIFM di peringkat Malaysia

ii LMC (Liquidity Management Center) yang dibangunkan di Bahrain

Diharapkan penubuhan IIFM dapat menyelesaikan masalah yang dialami oleh bank-bank

Islam khususnya dalam pelaburan produk tunai

Islamic Financial Services Organization (IFSO)

Dalam tempoh satu atau dua tahun lagi IFSO akan ditubuhkan sebagai sebuah organisasi

antarabangsa untuk menyelaraskan dan menyeragamkan sistem pengawalan dan penyediaan

berhemat untuk institusi kewangan Islam Pelarasan ini penting kerana negara Islam kini

menggunakan piawaian yang berbeza sehingga menyukarkan sistem perbankan Islam digunakan

untuk perdagangan Oleh yang demikian IFSO mengeluarkan standard yang sama untuk sistem

perbankan Islam Penubuhan IFSO bukan sahaja membantu memantapkan perbankan Islam malah

membolehkan negara Islam yang mempunyai banyak wang menyimpan melalui sistem perbankan

Islam18 Struktur IFSO terdiri daripada

i Lembaga Perkhidmatan Kewangan Islam (IFSB)

ii Jawatankuasa Teknikal

17 httpwwwyadimcommyseminar perbankan dan kewangan islam dalam era globalisasi diperolehi pada ldquo27 ogos 2010rdquo18 httpwwwyadimcommyseminar perbankan dan kewangan islam dalam era globalisasi diperolehi pada ldquo27 ogos 2010rdquo

11


iii Sekretariat

AAOIFI (Accounting and Auditing Organization of Islamic Financial Institutions)

AAOIFI ditubuhkan untuk memajukan piawai perakaunan dan pengauditan bagi institusi

kewangan Islam Setakat ini hanya Bahrain dan Sudan yang mengaplikasikan AAOIFI di dalam

kewangan mereka AAOIFI telah menerbitkan 12 garis panduan termasuklah standard perakaunan

kewangan dan juga kod etika untuk para perakaunan dan juruaudit bank-bank Islam dan institusi-

institusi kewangan AAOIFI beribupejabat di Bahrain19

IRTI (Islamic Research and Training Institute)

IRTI yang beribupejabat di Jeddah ditubuhkan sebagai satu organ IDB untuk melakukan

penyelidikan dan menyelia institut latihan dan pendidikan ekonomi Islam dan kewangan Islam20 IRTI

menganjurkan persidangan dan seminar untuk meningkatkan tahap kesedaran pasaran dan untuk

menggalakan kewangan Islam lebih telus

IIRA (International Islamic Regional Agency)

IIRA akan ditubuhkan sebagai agensi penarafan antarabangsa bagi institusi kewangan Islam dan

produk-produk kewangan Islam IIRA juga dijangka ditubuhkan di bawah naungan Bank

Pembangunan Islam (IDB)

PERBEZAAN ANTARA BANK ISLAM DAN BANK KONVENSIONAL

Dalam sistem perbankan Islam penggunaan riba di mana riba sebagai keuntungan kepada

modal asal wang tidak dibenarkan sama sekali (perbankan tanpa faedah)Ini adalah disebabkan

keuntungan berdasarkan riba didapati bukan kerana pulangan usaha yang sah di sisi syarak


12


Sepatutnya keuntungan kepada modal asal wang hendaklah berdasarkan perkongsian untung dan

rugi yang dikongsi bersama (profitloss sharing)21 Jadi jika satu pihak sahaja yang menanggung

kerugian manakala satu pihak lagi tetap mendapat untung di dalam apa jua keadaan punini adalah

ketidakadilan dan nyata sebagai pengamalan riba Aspek asas keuntungan di dalam bank-bank

konvensional adalah berdasarkan kepada keuntungan yang mempunyai pengertian ini khususnya di

dalam aktiviti yang melibatkan tabungan awam (akaun simpanan pengguna) secara tidak langsung

melibatkan riba Aktiviti-aktiviti perbankan islam adalah berlandaskan kontrak-kontrak perniagaan

yang dibenarkan di dalam Islam seperti Al-Mudharabah Al-Musharakah Al-Bai`bithaman ajil Al-

Ijarah Bai salam Bai alistisna Di mana kontrak-kontrak perniagaan halal ini adalah sebagai alternatif

kepada sistem perniagaan riba yang ada di dalam bank Konvensional

Manakala kebanyakan bank Konvensional menggunakan tabungan awam untuk

mendapatkan keuntungan-keuntungan peribadi ataupun kumpulan (pemegang saham) oleh sebab

itu pelaburan dan perniagaan hanya tertumpu kepada usaha untuk memaksimumkan keuntungan

sahaja tanpa melihat kesan-kesan kepada masyakarat sama ada jangka masa panjang ataupun

pendek Berlainan pula dengan bank Islam kerana teorinya pihak bank perlu bertanggungjawab

terhadap semua simpanan daripada orang ramai dan memberi perkhidmatan cekap demi

kepentingan awam bagi memenuhi matlamat sosioekonomi Islam yang berkaitan Dari segi

perhubungan di antara pelanggan-pelanggan bank Konvensional hanya terhad kepada hubungan

antara pemiutang dan peminjam sahaja Tetapi di dalam bank Islam pihak bank akan bertindak

selaku pengurus projek ataupun ahli kewangan yang bergiat di dalam pengumpulan wang atau

amanah yang didasarkan kepada perkongsian untung atau rugi

Di samping itu pelanggan juga boleh berkongsi semua kesan negatif tanpa sebarang jaminan

keuntungan daripada bank ataupun hak untuk mendapatkan keuntungan yang telah ditentukan iaitu

faedah Oleh itu bank Islam ialah pengurus wang yang sebenar bagi pelanggan yang berkongsi

segala maklumat dengan mereka 21 httpwwwyadimcommyperbezaan antara bank islam dan konvensional diperolehi pada rdquo25 julai 2010rdquo

13


Sistem perbankan Islam adalah pengguna sebenar tabungan manakala menurut definisi lain

peranan sebenar bank Konvensional adalah (pencipta terbilang) iaitu penawaran wang ataupun erti

kata lain pencipta utama tekanan inflasi Berdasarkan cirri tersebut maka dengan inilah simpanan di

dalam bank Konvensional boleh dianggap sebagai hutang iaitu seolah penyimpan itu telah memberi

hutang kepada pihak bank dan bukan sebagai simpanan semata-mata Perkiraan apa yang berlaku di

dalam alam realiti dan bukan mengikut nama yang diberi iaitu tidak kiralah kita menamakannya

sebagai simpanan ataupun dengan nama yang lain namun pada realiti ia telah pun melanggar

batasan makna simpanan itu sendiri lalu menghampiri makna bahkan telahpun menyamai makna

`hutang` Ini diakui oleh kebanyakan pakar ekonomi barat di mana simpanan berfaedah atau

simpanan yang mendapat pulangan sebegini adalah dianggap `hutang` melainkan jika simpanan itu

semata-mata simpanan dan tiada apa-apa keuntungan yang diperolehi oleh penyimpan

Islam mengharamkan riba iaitu pemilikan harta yang berdasarkan sistem riba banyak

mendatangkan keburukan malah ciri-ciri yang ada pada sistem bercorak riba itu juga membawa

kepada harta yang tidak lsquobersihrsquo maka sebagai alternatif Islam telah membuka cara lain bagi

pemilikan harta seperti kontrak perniagaan seperti yang dinyatakan diatas22 Di samping itu

pelanggan juga boleh berkongsi semua kesan negatif tanpa sebarang jaminan keuntungan daripada

bank ataupun hak untuk mendapatkan keuntungan yang telah ditentukan iaitu faedah Oleh itu

bank Islam ialah pengurus wang yang sebenar bagi pelanggan yang berkongsi segala maklumat

dengan mereka

Perbezaan antara perbankan Islam dengan perbankan konvensional secara umum terbahagi kepada

dua konsep iaitu konsep imbalan dan konsep sistemnya Perbezaan konsep antara sistem perbankan

Islam dengan perbankan konvensional dapat dilihat dalam jadual perbandingan di bawah23

( Jadual 10 perbezaan antara perbankan islam dan perbankan konvensional)

22httpwwwyadimcommyperbezaan antara bank islam dan bank konvensional diperolehi pada rdquo25 julai 2010rdquo23 httpwwwyadimcommy Perbezaan antara bank islam dan bank konvensional diperolehi pada ldquo25 julai 2010rdquo

14


PERBANKAN BANK ISLAM PERBANKAN BANK KONVENSIONAL

Berdasarkan keuntungan Berdasarkan bunga dan hasil

Berorientasikan Keuntungan dan Al-Falah

Berorientasikan keuntungan

Hubungan dengan pelanggan dalam bentuk hubungan

perkongsian

Hubungan dengan pelanggan dalam bentuk hubungan pemiutang ndash penghutang

Users of real funds Creator of money supply

Menjalankan aktiviti jual beli yang halal saja

Menjalankan aktiviti jual beli yang halal dan haram

Penyerahan dan penyaluran dana harus sesuai dengan

syariah Islam yang diawasi oleh badan Pengawal Syariah

Tidak terdapat badan Pengawal Syariah

KEBAIKAN SISTEM PERBANKAN ISLAM DAN BANK KONVENSIONAL

Perbankan Islam menawarkan Sistem Takaful yang bermaksud skim perlindungan yang

menyediakan perlindungan bersama di kalangan peserta skim takaful tertentu24 Konsep saling

menyumbang dan saling melindungi di kalangan peserta takaful adalah unik berbanding dengan

24 httpmalaysia harianblogspotcomkebaikan sistem perbankan islam dan bank konvensional diperolehi pada rdquo25 julai 2010rdquo

15


kebanyakan skim insurans konvensional kerana kontrak takaful adalah di kalangan peserta sesama

mereka sahaja Syarikat pengendali takaful sebenarnya bukanlah pihak yang memberikan

perlindungan tetapi pihak peserta takaful sesama mereka masing-masing merupakan pihak yang

dilindungi dan pihak yang memberikan perlindungan Pihak syarikat pengendali takaful hanya

bertindak sebagai pengurus yang aktif berkenaan skim perlindungan yang tersebut

Kontrak utama dalam takaful ialah kontrak ldquotabarrulsquoatrdquo iaitu derma di mana segala

sumbangan merupakan sumbangan derma para peserta kepada dana takaful untuk digunakan bagi

tujuan perlindungan bersama apabila peserta menghadapi risiko yang telah dinyatakan di dalam

aqad perjanjian takaful Kontrak-kontrak sokongan yang mempertautkan antara para peserta dana

takaful dan pengendali takaful biasanya akan melibatkan kontrak mudharabah atau wakalah

Di Malaysia pengendali takaful menjalankan operasi secara komersial sebagai usaha niaga

perniagaan untuk mendapat keuntungan Oleh itu pengendali takaful dikehendaki membuat

pendedahan secukupnya dan memastikan ketelusan dalam amalan takaful sebagai sebahagian

daripada langkah untuk meningkatkan tadbir urus korporat dan melindungi semua pihak

berkepentingan Sumber pendapatan pengendali takaful diperolehi daripada Keuntungan daripada

pelaburan kumpulan wang pemegang saham Fi Agensi Wakalah Bahagian keuntungan pelaburan

kumpulan wang takaful Lebihan kumpulan wang takaful

Pelan perlindungan dalam skim takaful adalah berdasarkan prinsip syariah dan menawarkan

pelbagai ciri unik kepada peserta Secara amnya pelan perlindungan terbahagi kepada dua jenis

iaitu takaful keluarga dan takaful am25

TAKAFUL KELUARGA


16


Takaful keluarga memberi bimbingan bagi mereka yang menghadapi masalah akibat

kematian dan kemalangan ke atas diri seseorang peserta Ada dua cara untuk bagi seseorang

melindungi keluarganya iaitu sama ada meninggalkan sejumlah wang kepada warisnya apabila ia

meninggal dunia atau mempunyai simpanan wang yang cukup sebagai nafkah hidup diri dan

keluarga apabila ia mengalami kecederaan dan tidak berupaya untuk bekerja

Melalui skim takaful keluarga setiap peserta dikehendaki membayar caruman mengikut

kemampuannya tertakluk kepada jumlah minimum Bayaran caruman boleh dibuat sama ada secara

tahunan setengah tahun suku tahunan atau bulanan Caruman yang dikumpulkan daripada peserta

akan dimasukkan ke dalam dua akaun iaitu akaun peserta dan akaun khas peserta mengikut kadar

yang telah ditentukan Sebanyak 95 daripada caruman peserta akan dimasukkan ke dalam akaun

peserta bagi tujuan simpanan dan pelaburan manakala 5 daripada caruman peserta akan

dimasukkan ke dalam akaun khas peserta untuk tujuan membayar faedah takaful kepada peserta

yang ditimpa musibah

Wang yang dimasukkan ke dalam kedua-dua akaun ini akan disatukan dalam satu kumpulan

wang Syarikat Takaful akan melaburkan kumpulan wang ini dalam bidang dan bentuk pelaburan

yang halal mengikut hukum syarak Apa-apa keuntungan yang diperolehi dari usaha pelaburan yang

dijalankan dan diuruskan oleh Syarikat Takaful akan dibahagikan mengikut perjanjian Al-

Mudharabah yang telah dipersetujui antara syarikat dan peserta seperti yang dinyatakan dalam

perjanjian Contohnya jika nisbah pembahagian pada kadar 73 maka peserta-peserta akan

menerima 70 daripada keuntungan Sementara syarikat akan menerima 30 Bahagian

keuntungan untuk peserta akan dimasukkan ke dalam akaun masing-masing Ini bermakna dengan

adanya keuntungan ini maka jumlah tabungan atau simpanan masing-masing yang terdapat di

dalam akaun peserta akan bertambah Bahagian keuntungan bagi akaun khas peserta dari

keuntungan pelaburan yang sama pula akan dimasukkan ke dalam akaun khas masing-masing

TAKAFUL AM

17


Takaful am adalah skim perlindungan ke atas barang-barang tertentu seperti takaful

kebakaran takaful motor takaful kemalangan dan lain-lain dengan menyediakan suatu kumpulan

wang yang disumbangkan oleh orang ramai yang menyertai skim ini Kumpulan wang ini akan

digunakan untuk membayar ganti rugi atau pampasan kepada peserta yang mengalami kesusahan

kerana ditimpa sesuatu risiko Perlindungan jenis ini boleh disertai orang perseorangan syarikat

pertubuhan atau perbadanan Terdapat lima jenis perlindungan yang diberikan dalam takaful am

iaitu Kebakaran Kemalangan Kenderaan Kejuruteraan Laut dan Udara

Mengikut skim takaful am peserta dikehendaki membayar caruman dan jumlah caruman

bergantung pada jenis takaful am yang disertai Kumpulan wang ini kemudiannya akan dilaburkan

dalam bidang-bidang pelaburan yang halal dari segi syariah Peserta-peserta takaful am yang tidak

mengalami tuntutan akan berkongsi keuntungan ini dan keuntungan akan diberikan secara tunai

Pada teorinya jika rugi peserta menambah caruman tetapi secara praktikalnya kerugian itu akan

dibawa ke hadapan sehingga keuntungan diperolehi semula Berbeza dengan pemegang polisi am di

mana mereka tidak berhak berkongsi untung rugi kumpulan wang

Kebanyakan skim perlindungan takaful am mempunyai tempoh akad yang berkuatkuasa

selama setahun Sekiranya tempoh akad skim perlindungan ini tamat peserta boleh memperbaharui

akad perlindungan tersebut bagi jangka masa setahun lagi dan begitulah seterusnya iaitu skim

perlindungan ini terus diperbaharui dari setahun ke setahun selagi kepentingan peserta masih kekal

ke atas harta benda atau barang yang dilindungi

Manakala bank Konvensional menawarkan Sistem Insurans yang umumnya difahami sebagai

pemindahan risiko daripada seseorang individu atau sesebuah organisasi kepada syarikat insurans

Individu atau organisasi tersebut kemudiannya dikenali sebagai pemegang polisi Syarikat insurans

akan menerima bayaran daripada pemegang polisi dalam bentuk premium dan sekiranya pemegang

polisi ditimpa sebarang kerugian atau kerosakan syarikat insurans akan membayar pampasan

18


kepada pemegang polisi tersebut26 Terdapat dua jenis insurans konvensional utama yang disediakan

oleh syarikat- syarikat insurans pada masa kini Kedua-duanya menawarkan dua polisi yang berbeza

dan melindungi aspek-aspek yang berlainan

INSURANS HAYAT INSURANS NYAWA

Insurans nyawa menyediakan perlindungan kewangan kepada seseorang terhadap perkara

di luar jangkaan seperti kematian kecederaan atau ketidakupayaan Insurans nyawa merupakan satu

kontrak antara pengambil polisi dengan syarikat insurans sebagai penanggung untuk membayar

sejumlah wang tertentu bersama-sama dengan bonusnya apabila polisi insurans ini cukup

tempohnya atau pengambil insurans meninggal dunia Lazimnya tempoh perlindungan insurans

hayat adalah lebih dari setahun Ini bermakna bayaran premium secara berkala sama ada secara

bulanan suku tahunan atau tahunan perlu dijelaskan oleh pengambil insurans Terdapat beberapa

risiko yang dilindungi insurans hayat iaitu Kematian Kematian dalam tempoh polisi Pendapatan

semasa persaraan Penyakit dan Hilang upaya

INSURANS AM

Insurans am pula merupakan polisi insurans yang melindungi seseorang individu atau

sesebuah organisasi sebagai pemegang polisi daripada sebarang kerugian atau kerosakan yang

ditanggung selain daripada risiko yang dilindungi insurans hayat Untuk perlindungan yang

menyeluruh pemegang polisi perlu memahami risiko yang dilindungi insurans am untuk memastikan

harta atau diri terpelihara daripada sebarang kejadian yang tidak diduga Lazimnya tempoh

perlindungan untuk kebanyakan polisi dan pelan insurans am adalah setahun yang memerlukan ada

membayar premium secara sekali gus Risiko yang dilindungi insurans am meliputi kerugian harta

benda seperti kecurian kereta atau kebakaran rumah liabiliti yang wujud akibat kerosakan kepada


19


pihak ketiga yang disebabkan oleh pemegang polisi atau kematian disebabkan kemalangan atau

kecederaan

KELEBIHAN PERBANKAN ISLAM DARIPADA BANK KONVENSIONAL

Dalam beberapa hal bank konvensional dan bank syariah memiliki persamaan terutama

dalam segi teknik penerimaan wang mekanisme transfer teknologi komputer yang digunakan

syarat-syarat umum untuk memperoleh pembiayaan seperti KTP NPWP proposal laporan

kewangan dan sebagainya Disamping itu antara bank syariah dan bank konvensional memiliki

20


perbezaan yang sangat prinsipil yakni mengikut akad-akad yang telah ditetapkan aspek legalitas

struktur organisasi bidang usaha yang dibiayai dan lingkungan kerja27 Berikut adalah kelebihan

perbankan Islam daripada bank Konvensional

AKAD DAN ASPEK LEGALITAS

Di dalam perbankan Islam akad yang dilakukan memiliki konsep duniawi dan ukhrawi

kerana akad yang dilakukan berdasarkan ketentuan syarirsquoat Islam Di dalam perbankan Islam apabila

pihak-pihak yang melakukan akad atau transaksi melanggar kesepakatan perjanjian yang telah

disepakati dan ditandatangani maka konsep hukum yang akan diterima tidak hanya ketika hidup di

dunia saja tetapi juga kelak di hari kiamat Semua hal dan pihak-pihak baik barang jasa maupun

pelaku-pelaku yang terlibat dalam setiap akad transaksi perbankan Islam mestilah memenuhi syarat-

syarat perbankan Islam seperti berikut Rukun penjual pembeli barang harga dan akad (ijab-qabul

transaksi) Syarat-syarat pula Barang dan jasa harus halal Karena itu segala bentuk akad transaksi

atas barang dan jasa yang haram menjadi batal haram demi syariah Harga barang dan jasa

mestilah jelas Tempat penyerahan (delivery) mestilah jelas Barang yang menjadi objek transaksi

mestilah sepenuhnya dalam pemilikan yang sah Tidak boleh syariah melakukan akad transaksi jual

beli atas barang atau sesuatu yang belum dimiliki atau dikuasai seperti yang terjadi pada transaksi

short sale di pasar modal

STRUKTUR ORGANISASI

Perbankan Islam diperkenalkan untuk memiliki struktur organisasi yang sama dengan bank

konvensional misalnya adanya Pengawasan dan Pengarah Namun dari segi lain terdapat perbezaan

yang sangat mendasar antara struktur organisasi yang dimiliki perbank Islam dan bank

27 httpwwwbernamacombernama newskelebihan system perbankan islam diperolehi pada rdquo26 julai 2010rdquo

21


konvensional28 Perbezaan yang mendasar itu adalah bahawa di dalam struktur organisasi perbankan

Islam harus ada Dewan Pengawas Syariah Perbezaan yang mendasar itu adalah bahwa di dalam

struktur organisasi perbankan Islam harus ada Dewan Pengawas Syariah Dewan Pengawas Syariah

biasanya diletakkan pada kedudukan yang setingkat Dewan Komisaris pada setiap bank Hal ini

untuk menjamin keberkesanan pendapat atau opini yang dikemukakan oleh Dewan Pengawas

perbankan Islam

PERNIAGAAN DAN USAHA YANG DIBIAYAI OLEH PERBANKAN ISLAM

Di dalam perbankan Islam perniagaan dan usaha yang dilaksanakan tidak terlepas dari

ketentuan dan petunjuk syariah Oleh kerana itu perbankan Islam tidak membiayai perniagaan dan

usaha yang diharamkan oleh syariah Lembaga kewangan perbankan Islam tidak akan mengambil

berat tentang permohonan pembiayaan dari suatu usaha atau perniagaan sebelum mendapatkan

penjelasan dan kepastian

SEBAGAI LEMBAGA PENYELESAIAN MASALAH

Berbeza dengan perbankan konvensional jika terjadi perselisihan faham antara bank dan

pelanggannya pihak bank islam akan membantu untuk menyelesaikannya Penyelesaian masalah

dilakukan melalui isi akad Oleh itu jika dalam akad kemungkinan penyelesaian masalah antara

pihak bank dan pelanggan dapat diselesaikan Selain itu dengan adanya Undang-Undang Agama

maka penyelesaian masalah dapat diselesaikan di Pengadilan Agama Hal inikemungkinkan kerana

undang-undang tersebut secara jelas dapat difahami oleh pihak bank dan pelanggan


22


Pandangan Islam Terhadap Perbankan Konvensional

Perbankan konvensional adalah berasaskan riba yang diharamkan di sisi Islam Riba

bermaksud bertambah meningkat dan berkembang Namun begitu ia bukan bermakna semua

bentuk pertambahan adalah dilarang Keuntungan perniagaan merupakan satu bentuk tambahan

yang dibenarkan dan bertepatan dengan al-Quran yang bermaksud ldquoAllah menghalalkan jual beli

23


dan mengharamkan ribardquo (Surah 2275)29 Riba yang diharamkan menurut al-Quran adalah setiap

bentuk tambahan ataupun lebihan dalam pertukaran yang tidak disertai dengan pulangan setimpal

Tambahan pula istilah yang diadoptasi dalam perbankan Konvensional adalah kadar faedah

Persoalan yang timbul adakah kadar faedah itu riba Kadar fedah dimaksudkan sebagai bayaran ke

atas penggunaan modal yang dipinjam oleh pihak lain Di antara bentuk-bentuk kadar faedah ialah

kadar faedah atas pinjaman deposit bolbil perbendaharaan atau sekuriti dan wang panggilan Dari

aspek Syariah adalah jelas bahawa kadar faedah memenuhi ketiga-tiga kriteria yang ada pada riba

iaitu pertambahan ke atas jumlah pinjaman pertambahan ditetapkan terlebih dahulu dan kadar

pertambahan berasaskan faktor masa

Dengan itu merujuk kepada prinsip keadilan sosial Syariah menekankan bahawa

pembayaran kadar faedah yang sentiasa bernilai positif sebagai lsquoganjaranrsquo yang tidak dijustifikasi

Wang dalam Islam hanya layak menerima pulangan jika ia digunakan secara produktif yang

berdasarkan rsquoprinsip pulangan berdasar dengan usaharsquo Namun begitu ada hujah yang menyatakan

ganjaran menunggu adalah kos melepas bagi pelaburan yang dilaksanakan dengan menggunakan

wang yang tidak dipinjamkan pembayaran kadar faedah berkadar tetap masih tidak berasas Ini

adalah kerana pelaburan akan terdedah kepada risiko yang memperolehi untung rugi atau pulang

modal dan tidak berkadar tetap

Tambahan pula ahli ekonomi Islam berpendapat ldquopositive time preferencerdquo yang

dikemukakan oleh Bohn Bawerk adalah tidak mempunyai justifikasi Ini kerana ia boleh diterima

sebagai satu hukum tabii yang terbina dalam naluri semulajadi manusia dan pendiskaunan harus

dilakukan apabila menilai dayamaju sesuatu projek pelaburan Kadar diskaun menurut Islam

berdasarkan keuntungan yang sentiasa berubah-ubah dan bukan berkadar tetap Selain itu Islam

juga mengakui kewujudan inflasi yang menyebabkab penurunan nilai matawang Ini kerana dalam

ekonomi konvensional atau barat penurunan matawang diasaskan kepada kaedah indeksasi Kaedah

29 httpsyariahbankblogspotcompandangan islam terhadap system perbankan konvensional diperolehi pada rdquo29 julai 2010rdquo

24


ini tidak boleh ditentukan terlebih dahulu kerana ia akan menyamai riba Justeru itu alasan bahawa

kadar faedah dibayar untuk melindungi pemilik aset daripada keadaan inflasi juga tidak diterima

Walaubagaimanapun indeksasi boleh digunakan dengan mengambilkira berubahan aliran barang

dan perkhidmatan semasa inflasi berlaku dalam negara

Bertitik tolak dari kesedaran ini maka umat Islam telah menggesa dan mendesak kerajaan

agar membangunkan sistem kewangan Islam yang terdiri daripada Baitulmal Waqf Takaful

Lembaga Urusan dan Tabung Haji Yayasan Pembangunan Ekonomi Islam Malaysia (YPEIM) dan Bank

Islam Di antara ciri-ciri penting bagi kewangan Islam adalah sifat tolong-menolong antara satu sama

lain kegiatan yang dilakukan mesti disertai dengan persetujuan bersama dan mengamalkan sifat

mahmudah serta bebas dari segala larangan

KESIMPULAN

Perlaksanaan sistem perbankan Islam di Malaysia telah dibuktikan Berjaya melalui beberapa

pendekatan yang merangkumi sistem dwi perbankan ruang lingkup undang-undang yang

komperehensif sokongan sektor pasaran modal dan sekuriti dan pemantauan serta polisi perbankan

25


dan sumber manusia Pendekatan yang bersepadu ini membolehkan perlaksanaan sistem perbankan

islam berjalan dengan lancer dan berkembang pesat bukan sahaja di arena tempatan malahan

antarabangsa

Dari aspek keberkesanaan perlaksanaan sistem perbankan islam pula secara umumnya kita

dapat melihat perkembangan positif samada dari sudut peratusan asset perbankan islam mahupun

pertambahan produk-produk perbankan berdasarkan pelbagai konsep yang diterima oleh rakyat

tempatan mahu pun masyarakat antarabangsa Walaupun dengan pencapaian perlaksanaan sistem

perbankan islam ini namun sehingga kini hasrat untuk memertabatkan ekonomi umat islam

khususnya di Malaysia masih belum dapat di capai sepenuhnya Hingga kini masih terdapat

perbezaan ekonomi yang ketara antara penduduk Bandar dan luar Bandar perbezaan pemilikan

antara kaum masih jelas dan penguasaan harta masih berada ditangan kelompok tertentu Sebagai

contoh matlamat Dasar Ekonomi Baru yang mensasarkan 30 peratus ekonomi bumiputera masih

belum dicapai walaupun dasar ini telah dilaksanakan sejak tahun 1970 lagi Sehubungan dengan itu

perlaksanaan sistem perbankan islam ini perlu dipergiatkan lagi secara berterusan berhikmah dan

bersifat global

RUJUKAN

1 Bank Negara Malaysia Buletin Bulanan pelbagai keluaran Kuala Lumpur

2 Bank Islam Malaysia Berhad Laporan Tahunan pelbagai keluaran Kuala LumpurBank Muamalat

3 Malaysia Berhad Laporan Tahunan pelbagai keluaran Kuala Lumpur

26


4 Nor Mohamed Yakcop (1996) Teori Amalan dan Prospek Sistem Kewangan Islam di

5 Malaysia Utusan Publications amp Distributors Kuala Lumpur

6 Zuraini Anang (1999) Kaedah Pembiayaan Pengguna Tumpuan Perbankan Islam di

7 Malaysia UKM Bangi (2003) Perspektif Pelanggan Terhadap Produk dan Perkhidmatan

8 Perbandingan di Antara Bank Islam dan Bank Muamalat Prosiding Seminar Kedah Maju 2010

UUM

9 Mustafa Dakian ldquoSistem Kewangan Islamrdquo Utusan Publications 2005

27


28


29


30


Sistem perbankan Islam telah ditubuhkan untuk menggantikan kepada sistem konvensional

yang sedia ada Secara amnya sistem perbankan Islam telah berkembang sejak tahun 1983 di bawah

Akta Bank Islam 19831 Sistem ini diwujudkan ekoran daripada keperluan kepada sistem perbankan

Islam Agenda yang akan dibincangkan di dalam tajuk ini ialah mengenai definisi perbankan islam

faktor-faktor di tubuhkan sistem perbankan islam di Malaysia kelebihan sistem perbankan islam

perbezaan antara sistem perbankan islam dan sistem konvensional dan langkah-langkah yang perlu

di tangani

Bentuk terawal aktiviti perbankan Islam diketahui bermula pada bulan September 1963

dengan tertubuhnya Perbadanan Wang Simpanan Bakal-Bakal Haji (PWSBH) PWSBH telah

ditubuhkan untuk dijadikan institusi bagi umat Islam membuat simpanan sebagai persediaan

mengerjakan ibadat Haji ke tanah suci Mekah Pada tahun 1969 PWSBH telah bergabung dengan

Pejabat Urusan Haji bagi membentuk Lembaga Urusan dan Tabung Haji (kini dikenali sebagai

Lembaga Tabung Haji)2 Bank Islam pertama telah ditubuhkan pada tahun 1983 Pada tahun 1993

bank perdagangan bank saudagar dan syarikat kewangan mula dibenarkan untuk menawarkan

produk-produk dan perkhidmatan perbankan Islam di bawah Skim Perbankan Islam (SPI)Walau

bagaimanapun institusi-institusi ini dikehendaki mengasingkan dana dan aktiviti urus niaga

perbankan Islam daripada urus niaga perbankan konvensional bagi memastikan tiada percampuran

dana

Perbankan Islam adalah aktiviti perbankan yang dijalankan berlandaskan prinsip Syariah

Perbankan Islam tidak membenarkan pembayaran atau penerimaan faedah dan menggalakkan

perkongsian untung di dalam amalan perbankan dari sudut pandangan Islam

DEFINISI PERBANKAN ISLAM1 httpwwwbankislamcommymenjejak sejarah penubuhan bank islam di Malaysia diperolehi pada ldquo20 julai 2010rdquo2httpspidmwordpresscompengenalan perbankan islam diperolehi pada rdquo20 julai 2010rdquo

2
























3












sistem bank














4



























5



























6



























7









dipersetujui



















8






9


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30
























3












sistem bank














4



























5



























6



























7









dipersetujui



















8






9


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30












sistem bank














4



























5



























6



























7









dipersetujui



















8






9


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30



























5



























6



























7









dipersetujui



















8






9


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30



























6



























7









dipersetujui



















8






9


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30



























7









dipersetujui



















8






9


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30









dipersetujui



















8






9


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30






9


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30


















akhir tahun 200116



10

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30

























11


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30


iii Sekretariat





















12



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30



























13




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30




















dengan mereka






14







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30







perkongsian













15






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30






















TAKAFUL KELUARGA


16


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30


























TAKAFUL AM

17


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30


























18















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30















INSURANS AM










19



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30



kecederaan






20



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30



















STRUKTUR ORGANISASI





21







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30







perbankan Islam















22







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30







23



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30



























24












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30












KESIMPULAN




25




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30




antarabangsa












bersifat global

RUJUKAN




26







UUM


27


28


29


30







UUM


27


28


29


30


28


29


30


29


30


30

Documents

(Perbankan Islam)