ການຄຸ້ມຄອງສານເຄມີປາບສັດຕູພືດ ແລະຢາຂ້າຫຍ້າໃນ ສປປ ລາວ 2016

ໂດຍ ທ່ານ ດໍາຣົງ ພົມດວງສີທີ່ປືກສາດ້ານເສດຖະກິດ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມ

ກົມຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນປ່າໄມ້, ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມ

ປະຈໍາຂອງໂຄງການເຄື່ອນໄຟຟ້າ ນໍ້າງຽບ 1Email: sudamrong.laos@gmail.com

Tel: 020-23135050

ລະບຽບການຄຸ້ມຄອງສານເຄມີປາບສັດຕູພືດພະແນກລະບຽບການRegulation of pesticides

• In 2000, Regulation on Management and usage of pesticide in Laos, Issue by Ministry of Agriculture and Forestry, No. 0886, Date 10 Mar 2000. The objective of managing all kinds of pesticides in the country. This has been used as the reference for the pesticides management. The WHO Recommended Classification of Pesticide by Hazard and FAO Guideline to Classification 1994-1995.

• ໃນປີ 2000, ກະຊວງກະສິກໍາ-ປ່າໄມ້ ໄດ້ອອກລະບຽບການ ສະບັບເລກທີ່ 0886, ລົງວັນທີ່10 ເມສາ 2000; ວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມຄອງ ການນໍາໃຊ້ສານເຄມີໃນ ສປປ ລາວ. ຈຸດປະສົງແມ່ນເພື່ອໃຫ່ສາມາດຄຸ້ມຄອງບັນດາສານເຄມີທັງໝົດທີ່ນໍາໃຊ້ໃນປະເທດ. ໂດຍອີງໃສ່ມາດຖານການແນນໍາຂອງ ອົງການອະນາໄມໂລກ (WHO) ແລະມາດຖານ Hazard and FAO ໃນການຈັດແບ່ງ ແຕ່ປີ 1994-1995.

• In 2002, plan protection center was established for the purpose of testing pre and post harvest agriculture in puts, testing of chemical residues in agriculture products, testing of the imported pesticides, monitoring and diagnosis of the insects and their outbreak. Since there are lack of technical staff and equipments, almost work in the center is currently implemented in very limited aspect.

• ໃນປີ 2000, ໄດ້ມີການສ້າງຕັ້ງສູນປ້ອງກັນພືດ ເພື່ອຈຸດປະສົງໃນການທົດລອງ ກະກຽມປູກຝັງ ແລະເກັບກູ້ ເພື່ອເປັນຂໍ້ມູນ. ການທົດລອງສານເຄມີຕົກຄ້າງ ໃນຜະລິດຕະພັນກະສິກໍາ, ການຕິດຕາມ ແລະປາບປາມການລະບາດຂອງສັດຕູພືດ. ເນື່ອງຈາກວ່າສູນດັ່ງກ່າວຂາດເຂີນທາງດ້ານບຸກຂະລາກອນ, ອຸປະກອນ ຈືງເປັນສາຍເຫດໃຫ້ສູນນີ້ມີການເຄືອນໄຫວແບບຈໍາກັດທີ່ສຸດ.

• Now, Recommendation on control, management, usage of pesticides in Laos, Issue by Ministry of Agriculture and Forestry, No. 0620, Date 13 Jul 2005.

• ໃນປີ 2005,ກະຊວງກະສີກໍາ-ປ່າໄມ້ ໄດ້ອອກຂໍ້ຕົກລົງ ສະບັບເລກທີ 0620, ລົງວັນທີ 13 ພະຈິກ ປີ 2005; ວ່າດ້ວຍການຄວບຄຸມ ແລະຄຸ້ມຄອງການນໍາໃຊ້ສານເຄມີປາບສັດຕູພືດ.

ການຈົດທະບຽນສານເຄມີປາບສັດຕູພືດຂອງພະນແກລະບຽບການLegislation of pesticides

• All kinds of pesticides imported and used or exported through Laos are under the responsibility of Ministry of Agriculture and Forestry; and both public and private sectors who has the purpose to import or export pesticides have to be granted by Ministry of Agriculture and Forestry.

• ສາເຄມີທຸກຊະນດິ ທີ່ນໍາເຂົ້າ ແລະນໍາໃຊ້ ຫຼືສົ່ງອອກໃນ ສປປ ລາວ ແມ່ນຢູ່ໃນຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງກະຊວງກະສິກາໍ-ປາ່ໄມ້; ບໍ່ວ່າ ພາກລັດ ແລະເອກະຊົນ ທີ່ມີຈຸດປະສງົນໍາເຂົາ ຫຼື ສົ່ງອອກ ບັນດາສານເຄມີປາບສດັຕພູືດ ຕ້ອງໄດ້ຮັບການອະນຸຍາດຈາກກະຊວງກະສກິາໍ-ປ່າໄມ້.

• Department of Agriculture is responsible for legislation of all kinds of imported pesticides. Therefore, all shops who import pesticides for distribution in Laos have to make records of the pesticides such as quality, country of origin and simple of the imported pesticides and submitted to Department of Agriculture for legislation and import permission.

• ກົມປູກຝັງມີໜາ້ທີຮ່ັບຜດິຊອບໃນການຈດົທະບຽນ ບັນດາສານເຄມີປາບສດັຕພູືດທີ່ນໍາເຂົ້າ. ນອກນັ້ນ, ບັນດາຮ້ານຄາ້ ທີ່ນໍາເຂົ້າ ສານເຄມີປາບສດັຕູພືດ ເພື່ອຈໍາໜ່າຍໃນ ສປປ ລາວ ຕ້ອງມີ/ປະກອບຂໍ້ມູນຄນຸນພະພາບ ຂອງສານເຄມີດັງ່ກາ່ວຈາກປະເທດຕົນ້ຜະລດິຕະພັນ ແລະຕົວຢ່າງສານເຄມີປາບສດັຕູພືດທີ່ນາໍເຂົາ້ ແລະຢືນສະເໜີຫາກມົປກູຝງັ ເພື່ອລົງທະບຽນ ແລະຂໍອະນຸຍາດນາໍເຂົ້າ ແລະຈໍາໜ່າຍ.

ສານເຄມີ ປາບສັດຕູພືດທີ່ຫ້າມໃຊ້ ໃນ ສປປ ລາວ 2005-2008Prohibited pesticides in Lao PDR 2005-2008

• ສານເຄມີເກືອດຫ້າມໃນ ສປປ ລາວ ມີທັງໝົດ26 ຊະນິດ:

2,4,5 T, TEPP, DDT, Sodium chlorate, Aldrin, EDB, Endrin, Captafol, Dieldrin, Fluoroacetamide, Chlodimeform, Sodium fluoasetade, Heptachlor, Cyhexatine, Toxaphene, Daminocide, EthylParathion, Binapaccryl, Leptophos, Dinoseb, BHC, Methyl parathion, Sodiem Arsenite, Methyl parathion, MEMC, Monocrotophos

ສານເຄມີປາບສັດຕູພືດ ທີ່ໄດ້ຈົດທະບຽນນໍາໃຊ້ໃນສປປ ລາວ, 2005

ມີ 57 ຊະນິດ

• ຢາຂ້າແມງໄມ້ ມີ 19 ຊະນິດ: Acephate, Cabaryl, Carbofuran, Cabosulfan,

Cartap, Cyfluthrin, Cyhalothrin, Cypermethrin, Deltamethrin, Diaznon,

Dimethoate, Ethronfenprox, Endosulfan, Fenitrothion, Fenitrothion,

Fenvalelate, Isoprocarb, Malathion, Methamidaphos,Methomyl.

• ຢາຂ້າໜ/ູສດັເຫຼັມແຫ້ນ ມີ 3 ຊະນິດ: Coumatetralyl, Wafarine, Zine phospide.

• ຢາຂ້າເຊື້ອລາ ມີ 10 ຊະນິດ : Bennomyl, Cabendazim, Carboxin, Captan,

Copper oxychloride, Edifenphos, Zineb, Mancozeb, Maneb, Sulphur.

• ຢາຂ້າຫ້ຽາ ມີ 9 ຊະນິດ: Alachlor, Atrazine, Butachlor, D, Dluron,

Glyphosate, Oxadiazon, Propanil, Simazine.

• ຢາຂ້າຫອຍ ມີ 3 ຊະນິດ: Niclosamide, Copper Sulphate, Metaldehyde.

• ຢາຂ້າຂີ້ກະເດອືນຝອຍ ມີ 2 ຊະນິດ: Ebufos, Ethoprpphos.

ສານເຄມີປາບສັດຕູພືດ ທີ່ໄດ້ຈົດທະບຽນນໍາໃຊ້ໃນສປປ ລາວ, 2008

• ມີ 99 ຊະນິດ• ຢາຂ້າ ແມ ງ ໄມ້ມີ 57ຊະນິດ : Fenobucard, Alpha cypermethrin, Dimethoate+Fenvalerate, Diazinon, Endosulfan,

Imidacloprid, Crypermethrine, Diazinon, Cartap, Cartap, Cypermethrine, Crypermethrine, Lamda Cyhalothrin,

Iprobenfos, Thiophanate methyl, Malathion, Cypermethrine, Diazinon, Dimetoate, Cypermetrine, Dibathoate,

Acephate, Fenobucarb, Fenvalerate, Alpha cypermethrin, Abameclin, Quinalphos, Dicrotophos,

Chlorpiphos+Cypermethin, Chlorpiphos, Aluminium Phospide, Acephate, Chlorpyriphos, Profenofos, Imidacloprid,

Acephate, Endosulfan, Profenofos, Endosulfan, Imidacloprid, Acephate, Chlopyriphos, Profenophos, Dimetoate,

Carbofuran,Cypermethrine, Thlomethox, Bifenthrin+Malathion, Permethrin, Temphos, Chlorpyifos methyl,Chlorpyifos

methyl, Zeta-Cypermethrin, Bifenthrin, Bifenthrin, Alpha-Cypermethrin, Abmeclin 0.9 % +Bacillus Thuringensis 1.1 %.

• ຢາຂ້າ ຫຍ້າ ມີ 19 ຊະນິດ : Glyphosate, 2.4 D, Pyrazosulfuran ethyl, Pretilachlor, Paraquat Dichloride, Pyrazosultturan

ethyl, Bunsultferon methyl, 2.4 D, Butachlor, Acetochlor +Bunsultfuron Metyl, Glyphosate IPA Salt, Paraquat,

Acetochlor, Butachlor + Propanil , Butachlor, Alachlor, Glyphosate, Glyphosate, Pyribenzoxim.

• ຢາຂ້າພະຍາດ ພືດ ມີ 6 ຊະນິດ: Metalaxyl + Mancozeb (ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Validamycin A (ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Mancozeb (ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Fosetyl aluminium (ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), ebuconazole(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ) , Chlorothalonil(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ).

• ຢາຂ້າພະຍາດ ມີ 15 ຊະນິດ : Carbendazim (ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Chaetomium cupreum(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Validamycin, Validamycin A, Thiophanate methyl(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Diniconazole(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), , Isoprothiolane(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ),Carbendazim(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Ningnamvcine, Carbendazim + Mancozeb(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Phoethyl aluminium, Metalaxy(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Copperhydroxide(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ), Sulfur(ຂ້າ ເຊື້ອ ລາ).

• ຢາກໍາຈັດ ເຊື້ອລາ ມີ 7 ຊະນິດ : Sulfur, Sulfur, Hexaconazole, Mancozeb + Metalaxyl, Mancozeb, Propiconazole, Carbendazim.

• ຢາຂ້າໜູ ມີ 4 ຊະນິດ: Cyst - Forming protozaon, Zine Phosphide, Bromadiolone, Bromadiolone.• ຢາຮົມ ມີ 2 ຊະນິດ : Methy Bromide, Magnesium Phosphide. ຢາຂ້າ ໄຮ ແລະ ສັດຕູ ພືດ ແລະ ໜູ ແລະ ສັດ ເຫຼັນ ແຫ້ນ• ສານ ເລ່ງ ການຈະ ເລີ ນ ເຕີບ ໂຕ ຂອງ ມີ 1 ຊະນິດ : Gibberellic acid.• ຢາຂ້າ ປວກ ມີ 1 ຊະນິດ : Bifenthrin.• ຢາກໍາຈັດ ຍຸງ ມີ 1 ຊະນິດ : Zetacypermethrin+Tetrame.• ຢາ ຂ້າ ສັດຕູ ພືດມີ 1 ຊະນິດ : Aluminium Phosphide. ຢາຂ້າ ເຊື້ອ ລາ

ສົມທຽບການຈົດທະບຽນຢາຂ້າຫ້ຽາ ແຕ່ ປີ 2005 ແລະ ປີ 2008

ຢາຂ້າຫ້ຽາ ປີ 2005• ມີ 9 ຊະນິດ:

Alachlor, Atrazine,

Butachlor, D, Dluron,

Glyphosate, Oxadiazon,

Propanil, Simazine.

ຢາຂ້າຫ້ຽາ 2008• ມີ 19 ຊະນິດ : Glyphosate, 2.4 D,

Pyrazosulfuran ethyl, Pretilachlor,

Paraquat Dichloride,

Pyrazosultturan ethyl,

Bunsultferon methyl, 2.4 D,

Butachlor, Acetochlor

+Bunsultfuron Metyl, Glyphosate

IPA Salt, Paraquat, Acetochlor,

Butachlor + Propanil , Butachlor,

Alachlor, Glyphosate,

Glyphosate, Pyribenzoxim.

ສົມທຽບຄຸ້ມຄອງສານເຄມີຂອງພະແນກລະບຽບການຄຸ້ມຄອງສານເຄມີປາບສັດຕູພຶດ ປີ 2005 ແລະ 2008

ປີ 2005 ໄດ້ຈົດທະບຽນ 57 ຊະນິດ

• ຢາຂ້າແມງໄມ້ 19 ຊະນິດ• ຢາຂ້າໜ/ູສດັເຫຼັມແຫ້ນ 3 ຊະນິດ• ຢາຂ້າເຊື້ອລາ 10 ຊະນິດ• ຢາຂ້າຫ້ຽາ 9 ຊະນິດ• ຢາຂ້າຫອຍ 3 ຊະນິດ• ຢາຂ້າຂີ້ກະເດອືນຝອຍ 2 ຊະນິດ

ປີ 2008 ໄດ້ຈົດທະບຽນ 99 ຊະນິດ

• ຢາຂ້າແມງໄມ້ 57 ຊະນິດ• ຢາຂ້າໜ/ູສດັເຫຼັມແຫ້ນ 4 ຊະນິດ• ຢາຂ້າເຊື້ອລາ ມີ 7 ຊະນິດ• ຢາຂ້າຫ້ຽາ 19 ຊະນິດ• ຢາຂ້າຫອຍ• ຢາຂາພະຍາດ 15 ຊະນິດ• ຢາຂ້າພະຍາດ ພືດ 6 ຊະນິດ• ຢາຮົມ 2 ຊະນິດ• ຢາ ຂ້າ ສັດຕ ູພືດ 1 ຊະນິດ• ຢາກໍາຈດັ ຍງຸ 1 ຊະນິດ• ສານເລັ່ງຈະ ເລ ີນ ເຕບີ ໂຕ 1 ຊະນິດ

ສະພາບການຄຸ້ມຄອງສານເຄມີ ແລະຢາປາບສັດຕູພືດຂອງພະແນກລະບຽບການ, ກະຊວງກະສິກໍາ-ປ່າໄມ້ ປີ 2008

2008 ໄດ້ຈົດທະບຽນ 99 ຊະນິດ ບັນຫາການຄຸ້ມຄອງຂອງພະແນກລະບຽບການກະຊວງກະສິກໍາ-ປ່າໄມ້

1. ບໍ່ສາມາດຮູ້ຂໍ້ມູນທີ່ແທ້ຈີງຂອງສານເຄມີ ອາໃສຂໍ້ມູນຈາກຜູ້ຈົດທະບຽນສີນຄ້າເທົ່ານັ້ນ.

2. ການລົງທະບຽນສານເຄມີຍັງສັບສົນບັນທຶກສູດເຄມີບໍ່ຖືກຕ້ອງ

3. ການຈໍາແນກປະເພດສານເຄມີທີ່ລົງທະບຽນ ຍັງສັບສົນ.

4. ການຄຸ້ມຄອງສານເຄມີຍັງບໍ່ທັນ ໄດ້ດີເທົ່າທີ່ຄວນ.

5. ໜ່ວຍງານສະເພາະກິດ ດ້ານການແກ້ໄຂສານພິດສຸກເສີນ ຍັງບໍ່ທັນມີ.

6. ຂາດບຸກຂະລາກອນ, ອຸປະກອນຫ້ອງທົດລອງດ້ານການວິໄຈສານພິດ

• ຢາຂ້າແມງໄມ້ 57 ຊະນິດ• ຢາຂ້າໜູ/ສັດເຫຼັມແຫ້ນ 4 ຊະນິດ• ຢາຂ້າເຊື້ອລາ ມີ 7 ຊະນິດ• ຢາຂ້າຫ້ຽາ 19 ຊະນິດ• ຢາຂ້າຫອຍ• ຢາຂາພະຍາດ (ພະຍາດຍັງ?) 15 ຊະນິດ• ຢາຂ້າພະຍາດ ພືດ (ພະຍາດພຶດຫັຽງ?) 6 ຊະນິດ• ຢາຮົມ (ຮົມຫັຽງ) 2 ຊະນິດ• ຢາ ຂ້າ ສັດຕູ ພືດ (ສັດຕູພຶດຫັຽງ) 1 ຊະນິດ• ຢາກໍາຈັດ ຍຸງ 1 ຊະນິດ• ສານເລັ່ງຈະ ເລີ ນ ເຕີບ ໂຕ 1 ຊະນິດ

ໃນ ສປປ ລາວ 2010ຢາປາບສັດຕູພຶດ ທີ່ຫ້າມໃຊ້

(55 kinds )Pesticides banned in Lao PDR 2010

ຢາປາບສັດຕູພືດປະເພດແມງໄມ້ Insecticide (29)

1. Aldrin 2. BHC 3. Chlordane 4. Chlordimeform

5. Chlorfenvinphos 6. Chlorthiophos 7. Cyhexatine 8. DDT

9. Dieldrin 10. Dimefox 11. Dinitrocresol 12. Demeton

13. Endrin 14. Endosulfan 15. Ethyl Parathion 16. EPN

17. Heptachlor 18. Hexachloro Cyclohexane 19. Leptophos

20. Lindane 21. Methamidophos 22. Methomyl

23. Methyl parathion 24. Monocrotopho

25. Polychlorocamphene 26. Phorate 27. Schradan 28. TEPP

29. Toxaphene

ຢາປາບສັດຕູພຶດ ທີ່ຫ້າມໃຊ້ໃນ ສປປ ລາວ 2010(55 kinds)Pesticides banned in Lao PDR 2010

ຢາປາບສັດຕູພືດປະເພດ ເຊື້ອຣາ Fungicides (4)

30. Binapacryl 31. Captafol 32. Cycloheximide 33. Mercury and mercury

ຢາປາບສັດຕູພືດປະເພດ ປະສົມ Compounds (3)

34. MEMC 35. PMA 36. Selenium compound

ຢາປາບສັດຕູພືດປະເພດ ສັດເຫລັ້ມແຮ້ນ Rodenticides (2)

37. Chlorobenzilate 38. Sodium fluoroacetate

ຢາປາບສັດຕູພືດປະເພດ ປະເພດຢາຂ້າຫຍ້າ Herbicides (5)

39. 2,4,5 –T 40. Dinoseb 41. Dinoterb acetate 42. Paraquat

43. Sodium chlorate

ຢາປາບສັດຕູພືດປະເພດ ຮົມ Fumigants (3)

44. EDB 45. Ethylene oxide 46. Methyl bromide

ຢາປາບສັດຕູພືດປະເພດອື່ນໆ Others (9)

47. Arsenic compound 48. Calcium arsenate 49. DBCP 50. Daminozide51. Fluoroacetamide 52. Oxamyl 53. Phosphamidon

54. Sodium Arsenite 55. Thallium ( i ) sulfate)

ສະຫຼຸບບນັຫາການຄຸມ້ຄອງຢາປາບສດັຕພູືດ ໃນສປປ ລາວ ມຢີູ່ 3 ບນັຫາໃຫຽ່:• ການຄຸ້ມຄອງຂອງມະຫາພາກ: ພະແນກລະບຽບການຄຸ້ມຄອງສານເຄ

ມີປາບສັດຕູພືດ ຍັງເຮັດໜ້າທີ່ຂອງຕົນໄດ້ດີເທົ້າທີ່ຄວນ ເຊັ່ນ ການລົງບັນຊີຈັດແບ່ງປະເພດສານເຄມີຍັງສັບສົນ, ບໍ່ມີຂໍ້ມູນບັນດາສານເຄມີເປັນຂໍ້ມູນຕົນເອງ, ການຈົດທະບຽນເຮັດໄປຕາມຮີດຕາມຄອງເທົ່ານັ້ນບໍ່ມີການສຶກສາຜົນຮ້າຍຂອງບັນດາສານເຄມີທີ່ຢູ່ໃນການຄຸ້ມຄອງຂອງຕົນເອງ.

• ການນາໍເຂົ້າການນາໍເຂົ້າການນາໍເຂົ້າການນາໍເຂົ້າ----ການຈາໍໜາ່ຍການຈາໍໜາ່ຍການຈາໍໜາ່ຍການຈາໍໜາ່ຍ:::: ຂອງບກຸຄນົ, ພໍ່ຄາ້ຊາວຂາຍ, ກຸມ່ການຄາ້ຊາຍແດນ, ໂຄງການຕາ່ງໆ, ຂາຍຕາມຮາ້ນຂາຍເຄື່ ອງກໍ່ສາ້ງ,ຕະຫຼາດ, ຮາ້ນຂາຍເຄື່ ອງກະສກິາໍ, ຮາ້ນຂາຍເຄື່ ອງຍອຍ່ທ ົ່ວໄປໂດຍບໍ່ມກີານຂໍອະນຍຸາດ/ໃບທະບຽນ, ຂາຍ ຕາມລະດູ ການຜະລິດ, ບໍ່ມກີານເກບັມຽ້ນທີ່ຖກືຕອ້ງ, ການຂາຍແບບຊະຊາຍ.

• ການຊມົໃຊ້ການຊມົໃຊ້ການຊມົໃຊ້ການຊມົໃຊ:້::: ສວ່ນໃຫຍ່ແມນ່ບໍ່ຖກືຕາມຫຼກັວຊິາການ = “ຕາມໃຈຊອບ”

14

15

ຊາຍແດນ ຈີນ: 505 kmຊາຍແດນ ມຽນ

ມາ: 236 km

ຊາຍແດນ ໄທ: 1835 km

ຊາຍແດນກໍາປູເຈຍ: 435 km

ຊາຍແດນຫວຽດນາມ: 2069 km

ຂາຍສັບປົນກັບສີນຄາ້ອືນ່ໆ

16

ມີຄວາມສ່ຽງສູງຕໍກ່ານເບືອ່ສານພິດ

17

18

19

20

ແຂວງອັດຕະປື, July 2009

21

ແຂວງອັດຕະປື, July 2009

22

ແຂວງອັດຕະປື, July 2009

23

24

25

ເປັນສານເຄມີຂ້າຫ້ຽາ ຜະລິດທີ່ ສປ ຈີນບໍ່ໄດ້ຈົດທະບຽນ ແລະບໍ່ສາມາດລະບຸຜະລິດຕະພັນໄດ້, ເມືອງໄຊ, ແຂວງອຸດົມໄຊ

ສາມເຄມີ ທີ່ບໍ່ໄດ້ຈົດທະບຽນ, ເມືອງບູນເໜືອ,ແຂວງຜົ້ງສາລີ

29

ບາງຕົວຢ່າງຢາປາບສັດຕູພືດ ທີ່ນິຍົມໃຊ້

30

ພະນັກງານສິ່ງແວດລ້ອມແຂວງວຽງຈັນ

32

ບາງຕົວຢ່າງຢາປາບສັດຕູພືດ ທີ່ນິຍົມໃຊ້

ການເກັບຮັກສາຍງັບໍຖ່ືກຕ້ອງ

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

46

ມະນຸດກາຍພັນ ຍ້ອນພັນທຸກໍາຖືກທໍາລາຍຈາກຜົນກະທົບຈາກສານເຄມີ

ມະນຸດກາຍພັນ ຍ້ອນພັນທຸກໍາຖືກທໍາລາຍຈາກຜົນກະທົບຈາກສານເຄມີ

ມະນຸດກາຍພັນ ຍ້ອນພັນທຸກໍາຖືກທໍາລາຍຈາກຜົນກະທົບຈາກສານເຄມີ

ໂອກາດສານພິດເຂົ້າສູ່ຮ່ວງໂຊ້ອາຫານຂອງມະນຸດ

53

ໂອກາດສານພິດເຂົ້າສູ່ຮ່ວງໂຊ້ອາຫານຂອງມະນຸດ

54

ໂອກາດສານພິດເຂົ້າສູ່ຮ່ວງໂຊ້ອາຫານຂອງມະນຸດ

55

ໂອກາດທສານ Dioxinເຂາມາສູຮວງໂຊອາຫານຂອງມະນຸດ

ນໍ້າໜ້າດີນອາດປນົເປືອ້ນສານເຄມີ

57

58

59

ບໍ່ເກືອໜ້າດີນແຕ່ຕອນເທີງທໍາການຜະລິດກະສິກໍາໃຊ້ສານເຄມີ

ເນື້ອທີ່-ທີ່ໃຊ້ສານເຄມີຂ້າຫ້ຽາ ມີປະກົດການເຊາະເຈື່ອນສູງ

60

ການກວດການສິ່ງແວດລ້ອມຂອງສວນຢ່າງພາລາ

ການກວດກາພາກສະໝາມ ສວນປູກຢ່າງພາລາ ເມືອງຮຸນ

ແນວພັນສາລີ ແລະຕຸກຢາຂ້າຫ້ຽາເປັນພາສາຈີນພົບທີ່ສວນຢ່າງພາລາທີ່ ເມືອງຮຸນ

Found maize seed and Unknown Herbicide at Rubber tree Plantation

ຜນົກະທບົຈາກການນາໍໃຊຢ້າປາບສດັຕພູືດທີ່ບໍ່ຖກືຕອ້ງ

• ຜນົກະທບົດາ້ນສິ່ ງແວດລອ້ມ: ດນິ, ນ ໍາ້ ແລະ ອາກາດ

• ຜນົກະທບົດາ້ນ ເສດຖະກດິ-ສງັ ຄມົ: ສຂຸະພາບ ຂອງຄນົ, ສດັ, ຄນຸນະພາບ ຂອງ ຜນົຜະລິດ

ການປ້ອງກນັຕວົທີ່ຖກືຕ້ການປ້ອງກນັຕວົທີ່ຖກືຕ້ການປ້ອງກນັຕວົທີ່ຖກືຕ້ການປ້ອງກນັຕວົທີ່ຖກືຕອ້ງອງອງອງ

ສະພາບການໃຊ້ເຄມີຂ້າຫ້ຽາທີ່ແຂວງໄຊຍະບູລີ

ການກະເສດປະສົມປະສານ, ມີສານພິດບໍ່?Catchment Area for Toxicity ?

ຕົວຢ່າງ ການສຶກສາຜົນຂ້າງຄຽງຂອງການໃຊ້ສານເຄມີທີ່ປະກົດໃນທ້ອງຕະຫຼາດ

ລາຍການສຶກສາ• Paraquat Dichloride

• Glyphosate

• 2, 4-D

ຮູບຖ່າຍ

71

ບາງຕົວຢ່າງຢາປາບສັດຕູພືດ ທີ່ນິຍົມໃຊ້

72

73

ຕະຫຼາດເມືອງຮຸນ, ແຂວງອຸດົມໄຊ

ບາງຕວົຢາ່ງຢາປາບສດັຕພູືດທີ່ນຍິມົໃຊໃ້ນແຂວງໄຊຍະບລຸີ

ສານເຄມີຂ້າຫ້ຽາທີ່ຍັງບໍ່ທັນຈົດທະບຽນ ທີ່ຕະຫຼາດບູນເໜືອນແຂວງຜົ້ງສາລີ

ບໍ່ສາມາດຈໍາແນກຜະລິດຕະພັນໄດ້ ນໍາເຂົ້າຈາກ ສປປ ຈີນ

ຢາຂ້າຫ້ຽາທີ່ບໍ່ໄດ້ຈົດທະບຽນນໍາໃຊ້ໃນ ສປປ ລາວ

ການເກບັຮກັສາທີບໍ່ຖກືຕອ້ງການເກບັຮກັສາທີບໍ່ຖກືຕອ້ງການເກບັຮກັສາທີບໍ່ຖກືຕອ້ງການເກບັຮກັສາທີບໍ່ຖກືຕອ້ງ ແລະແລະແລະແລະ ບໍ່ຖກືຕອ້ງບໍ່ຖກືຕອ້ງບໍ່ຖກືຕອ້ງບໍ່ຖກືຕອ້ງ

Source: Best Management Practices for Pesticide and Fertilizer Storage and Handling.

Colorado State University Cooperative Extension. Bulletin # XCM178-1994

ສືກສາຜົນກະທົບການປູກຢາງພາລາທີ່ຫົວນໍ້າກໍ

ສວນຢາງພາລາທີ່ໃຊ້ສານເຄມີຂ້າຫ້ຽາຍທີ່ອາງໂຕ່ງຫົວນໍ້າກໍ

ຈໍາໜ່າຍໃນທ້ອງຕະຫຼາດເມືອງໄຊ ຮ່ວມກັບອາຫານ ແລະເຄື່ອງໃຊ້ທົ່ວໄປ

ຈໍາໜ່າຍທົ່ວໄປໃນທ້ອງຕະຫຼາດເມືອງໄຊ

ຜົນກະທົບຂອງການໃຊ້ສານເຄມີໃນການປູກກ້ວຍທີ່ແຂວງບໍແກ້ວ

ສະພາບຕົວຈີງຂອງຊາວສວນໃນທ້ອງຖິນ່

1. ບໍ່ໄດ້ຜ່ານການຝຶກໂອບຮົມ ການນໍາໃຊ້ຢາ ສານເຄມີ , ບໍ່ຮູ້ການນໍາໃຊ້ຢາ ສານເຄມີຕາມການແນະນໍາ

2. ບໍ່ຮູ້ຜົນອັນຕະລາຍ ຂອງການອອກລິດຢາ/ບໍ່ມີອຸປະກອນປ້ອງກັນເວລາໃຊ້ສານເຄມີດັ່ງກ່າວ.

3. ຢາຂ້າຢາບາງຊະນິດ ບໍ່ມີສະຫຼາກພາສາລາວ/ອັງກິດ ກໍາກັບການນໍາໃຊ້ຢາ.

4. ເວລາເຈັບປ່ວຍ ຈາກສານພິດ ມິດງຽບ ແລະໃນທີສຸດເສັຽຊີວິດ.5. ຕົ້ນທຶນການຜະລິດສູງ.6. ຜົນຜະລິດຕົກຕໍ່າ ແລະມີສານປົນເປື້ອນ.

ຂໍ້ແນະນໍາບັນດາຍດຸທະສາດຂອງລດັຖະບານແຫ່ງ ສປປ ລາວ:

• ອີງໃສ່ການຫັນປຽ່ນເສດຖະກດິໃນໄລຍະໃໝຂ່ອງລດັຖະບານແຫ່ງສປປ ລາວ…• ອີງໃສ່ຍຸດທະສາດ ການພັດທະນາ ລົບລ້າງຄວາມທກຸຈນົຂອງປະຊາຊົນ ແລະການເຕີບ

ທາງດ້ານເສດຖະກດິ ຂອງ ສປປ ລາວ ແຕ່ນີ້ 2020.• ອີງໃສ່ການຈດັຕັງ້ປະຕບິດັທດິນໍາຂອງພັກເຊີງໄດ້ກໍານດົໃວ້ໃນມັດຕິ 8 ສະໄໝທີ VII ຂອງ

ກົມການເມືອງສນູກາງພັກວ່າດວ້ຍ: ກະສິກໍາສະອາດ.• ອີງໃສ່ຍຸດທະສາດການພັດທະນາກະສກິາໍ-ປ່າໄມ້ຂອງ ກະຊວງກະສິດກາໍ-ປາ່ໄມ້ ແຕ່

2005 ຫາ 2010 ແລະ2020.ອີງໃສຂ່ໍາ້ຕກົລງົຂອງລດັຖະມົນຕວີ່າການກະຊວງກະສກິໍາ-ປ່າໄມ້ວ່າດ້ວຍ ມາດຖານກະສກິາໍອນີຊີ, ສະບັບເລກທີ່ 1666 ລົງວັນທີ 30 ທັນວາ 2005.

• ອີງໃສ່ແຜນຍດຸທະສາດສົງ່ອອກຂອງກະຊວງອດຸສະຫະກາໍ ແລະການຄາ້ຄັ້ງວັນທີ່ 25 ເດືອນພະຈິກ 2005. ວ່າດ້ວຍຍຸດທະສາດການສົ່ງອອກຜະລດິຕະພັນກະສິກາໍອີນຊີ.

• ອີງໃສ່ສັນຍາການເຂົ້າຮ່ວມເຂດການຄາ້ເສລີອາຊຽນ ຂອງລັດຖະບານແຫ່ງ ສປປ ລາວ.• ອີງໃສ່ການກຽມເຂົ້າຮ່ວມອງົການ-ການຄາ້ໂລກຂອງ ສປປ ລາວ.

ບັນດາຍດຸທະສາດຂອງພັກ ແລະລັດຖະບານທີ່ກາ່ວມາຂາ້ງເທີງນັ້ນກຽ່ວພັນໂດຍກງົກັບການຜະລິດກະສກິາໍສະອາດ ແລະກະສິກໍາອນີຊີ ທີ່ພັກ ແລະລັດຖະບານໄດ້ພະຍາມຊຸກຍູ້ ແລະສົ່ງເສີມໃຫ້ປະຊາຊົນ ບັນດາເຜົ່າທາໍການຜດິທີ່ສະອາດ ແລະເປັນມິດກບັສິງ່ແວດລ້ອມ.

ຄໍາແນະນໍາສະເພາະໃນແຂວງແຂວງ….. ຕ້ອງສ້າງຍຸດທະສາດກໍາສີກໍາສະອາດແລະກໍາສີກໍາອີນແຕ່ລະໄລຍະດັ່ງນີ້:�ຍຸດທະສາດກະສິກໍາສະອາດ ຄື ແຕ່ 2016-2020 ແຂວງ ຕ້ອງ

ເປັນແຂວງຜະລິດກະສິກໍາສະອາດ ປອດສານຕົກຄ້າງ ແລະ2020 ແຂວງຕ້ອງປະກາດ ເປັນແຂວງປອດສານເຄມີ ແລະຜະລິດກະສິກໍາອີນຊີ.�ໃນປີ 2016 ຕ້ອງສ້າງຕົວເມືອງຜະລິດກະສິກໍາສະອາດຕົວແບບ

ໃຫ້ໄດ້ … ຕົວມືອງ ແລະຮອດປີ 2020 ຕ້ອງບັນລຸຍຸດທະສາດບັນດາ…. ເມືອງໃຫເປັນ ເມືອງກະສິກໍາສະອາດ ປອດສານຕົກຄ້າງທັງໝົດ.

�ໃນປີ 2020 ແຂວງ…. ຕ້ອງໄດ້ປະກາດເປັນແຂວງ ປອດສານພິດ ແລະຜະລິດກະສິກໍາອີນຊີ

ເຂົ້າແກ້ໄຂບັນຫາຂົງເຂດມີຜົນກະທົບຮຸນແຮງຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ�ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ເຊັ່ນ: ອົງການຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນ ແລະລັດ

ຕ້ອງແຕ່ງຕັ້ງໜ່ວຍຄະນະກໍາມະການ ສະເພາະກິດ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫານີ້ ໂດຍໃຕ້ການຊີ້ນໍາຂອງຄະນະປະຈໍາພັກແຂວງ ປະສານສົມທົບກັບສູນກາງ ແລະອົງການສາກົນ:4 ອົງການ ຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນໂດຍສະເພາະ ແມ່ນສະຫະພັນຍີງແຂວງ ເມືອງ ແລະບ້ານ, ພະແນກກະສິກໍາ-ປ່າໄມ້, ພະແນກການລົງທືນ, ພະແນກການອຸດສະຫະກໍາ-ການຄ້າ, ຫ້ອງການສິ່ງແວດລ້ອມ, ອົງການບໍລິຫານຕົວເມືອງແຕ່ລະເມືອງ, ພະແນກທ່ອງທ່ຽວ, ພະແນກສາທາລະນະສຸກ, ປກສ ແຂວງ ,ກປຊ ແຂວງ-ເມືອງ ປະສານກັບສູນກາງ ແລະອື່ນໆ..

�ພາກສ່ວນອົງການສາກົນ ທີ່ເຄື່ອນໄຫວວຽກງານພັດທະນາພາຍໃນແຂວງ ເຊັ່ນ: JICA,WFP, GTZ, UNIDO ແລະອື່ນໆ…

ເຂົ້າແກ້ໄຂບັນຫາຂົງເຂດມີຜົນກະທົບຮຸນແຮງຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ(ຕໍ່)

ເຂົ້າແກ້ບັນຫາແຕ່ລະດ້ານທີ່ມີຜົນກະທົບເຊັ່ນ:

1. ບັນຫາການນໍາໃຊ້ສານເຄມີທີ່ເປັນພິດ ໃນວຽກງານກະສິກໍາ-ປ່າໄມ້.

2. ບັນຫາມົນລະພິດຈາກອຸດສະຫະກໍາ ແລະບັນດາໜ່ວຍທີ່ດໍາເນີນທຸລະກິດ ທີ່ຖີ້ມເສດເຫຼືອທີ່ເປັນພິດຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ທາງນໍ້າ, ດີນ ແລະອາກາດ.

ການຈັດແບງຮູບການຜະລິດ ແລະຜະລິດຕະພັນ

• ອີງໃສ່ມາດຖານການຈັດແບງຜະລິດຕະພັນຂອງ Internatinal Food Agriculture Movement (IFOAM) and Promotion of Organic Farming and Marketing in Lao PDR(PROFIL) ສາມາດກໍານົດຜະລິດຕະພັນໄດດງນ:

1. ການຄຸມຄອງສັດຕູພືດແບບປະສົມປະສານ (IPM) ແລະ ການກະສິກໍາທດີ: ອະນຸຍາດໃຫໃຊປຸຍເຄມີ ແລະສານປາບສັດຕູພືດທເໝາະສົມ

2. ການຜະລິດປອດສານປາບສັດຕູພືດ Pesticide-Free Production (PFP): ອະນຸຍາດໃຫໃຊປຸຍເຄມີ ແຕບອະນຸຍາດໃຫໃຊສານປາບສັດຕູພືດ.

3. ການກະສິກໍາ ອີນຊີ Organic Agriculture: ບອະນຸຍາດໃຫໃຊປຸຍເຄມີແລະສານປາບສັດຕູພືດ( ສານເຄມີຂາຫຽາ, ສານເຄມີຂາເຊອລາ ືສານເຄມີປາບສັດຕູພືດ)

ການສົບທຽບຮູບການຜະລິດ

• ການກະສິກໍາໃນປະຈຸບັນ:– ຕົ້ນທຶນສູງ: ໃຊ້ປຸຍເຄມີ, ຢາຂ້າ

ຫ້ຽາ, ຢາປາບສດັຕູພຶດ� ທັງໝົດລ້ວນແຕ່ນໍາເຂົ້າ ເຮັດໃຫ້ ຕົ້ນ

ການ ຜະລິດສູງ ເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ສຸກຂະ ພາບ ຂອງຜູ້ອອກແຮງງານແລະ ຜູ້ບໍລິ ໂພກ

� ສານເຄມີ ທໍາລາຍສິ່ງແວດລ້ອມ� ແຕ່ລາຄາພັດຕໍ່າ ເປັນການພັດທະນາ

ທີ່ບໍ່ຢືນຢົງ

• ການກະສິກໍາສະອາດ: � ຕົ້ນທຶນຕໍ່າ: ອາຫານເສີມທາງໃບ ສາ

ມາດຜະລິດໄດ້ໃນທ້ອງຖິ່ນ ແລະນໍາໃຊ້ວັດສະດຸໃນທ້ອງຖີ່ນ ເຊັ່ນ:

� EM/ ປຸຍໜັກຊີວະພາກ, ສະໜູນໃພປາບສັດຕູພຶດ ແລະຮໍໂມນໃຫ້ດອກ-ໜາກ ແລະບໍາລຸງຕົ້ນພືດຜະລິດດວ້ຍ ລະບົບຊີວະພາກສາມາດຖ່າຍທອດເຕັກໃຫ້ຄົນພາຍໃນທ້ອງຖິ່ນໄດ້

� ຜົນຜະລິດສະອາດ ປອດໃພຕໍ່ຜູ້ອອກແຮງງານ ແລະຜູ້ບໍລິໂພກ.

� ລາຄາສີນຄ້າກະສິກໍາສະອາດ-ກະສິກໍາອີນຊີ; ສູງກວ່າຜະລິດຕະພັນໃຊ້ສານເຄມີ.

� ເປັນການພັດທະນາທີ່ຢັ້ງຢືນ ແລະອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມ.

ທາງເລືອກໃໝ່ຂອງຊາວສວນThe alternative for Farmers

• Integrated Crop management (ICM)

• ການຄຸ້ມພືດແບບປະສົມປະສານ: ພືດໜູນວຽນ ພຶດປັບປຸງດນີ, ຄຸມດີນ ແລະຄວບຄຸມວັດສະພຶດ.

• Intergrated Pest management (IPM)

• ການປ້ອງກັນພຶດແບບປະສມົປະສານ• ການປ້ອງກັນພຶດແບບຊິວະພາກ

ເຊັ່ນ: ການໃຊ້ສໜຸູນໃພປາບສດັຕພູຶດ, ການໃຊ້ສານ EM ຂັບໃລ່ສັດຕພູຶດ, ການຜະລດິຮອນໂມນຊີວະພາກ (ສໍາຫຼັບໃຫ້ດອກ ,ໜາກ ແລະບໍາລູງຕົນ້)

ການຄຸ້ມຄອງວັດສະພືດແບບປະສົມປະສານWeed Integrated Management (WIP)

ຈົບຂອບໃຂ

ທີ່ໃຫ້ກຽດຮັບຟັງ