Piękna nasza Piękna nasza Polska cała!Polska cała!Perły ojczystej natury i krajobrazu Perły ojczystej natury i krajobrazu oraz ochrona przyrody w Polsce.oraz ochrona przyrody w Polsce.

Spis treściSpis treści

1. W obronie różnorodności.

2. Parki narodowe.

3. Parki krajobrazowe.

4. Rezerwaty przyrody.

5. Pomniki przyrody.

Treść i opracowanie: Michał Półtorak Treść i opracowanie: Michał Półtorak Muzyka: Michał PółtorakMuzyka: Michał PółtorakKLASA 5A, ZS NR 15, SP NR 36KLASA 5A, ZS NR 15, SP NR 36

1. W obronie 1. W obronie różnorodności…różnorodności…

Do najważniejszych powodów, dla Do najważniejszych powodów, dla których stosuje się ochronę przyrody, których stosuje się ochronę przyrody, należą:należą:

rekreacyjne- aby podziwiać i móc odpocząćrekreacyjne- aby podziwiać i móc odpocząć gospodarcze - aby pozyskiwać surowce i rozwijać gospodarcze - aby pozyskiwać surowce i rozwijać

gospodarkę,gospodarkę, przyrodniczo-naukowe - aby badać gatunki dla przyrodniczo-naukowe - aby badać gatunki dla

młodszych pokoleń; aby tworzyć leki,młodszych pokoleń; aby tworzyć leki, społeczne - aby odpoczywać,społeczne - aby odpoczywać, historyczno-naukowe - dla pokoleń.historyczno-naukowe - dla pokoleń.

Mały Staw Mały Staw w Karkonoszachw Karkonoszach

2. Parki narodowe…2. Parki narodowe…

Pod koniec lat 20. rząd polski zapłacił dwóm rodzinom ziemiańskim za tereny Pod koniec lat 20. rząd polski zapłacił dwóm rodzinom ziemiańskim za tereny Pienin równowartość 169 kilogramów złota. W 1932 roku utworzono Park Pienin równowartość 169 kilogramów złota. W 1932 roku utworzono Park Narodowy w Pieninach, a niemal równocześnie został powołany do życia Narodowy w Pieninach, a niemal równocześnie został powołany do życia

rezerwat po słowackiej stronie granicy. Był to pierwszy w Europie rezerwat po słowackiej stronie granicy. Był to pierwszy w Europie międzynarodowy obiekt przyrodzniczy tej rangi.międzynarodowy obiekt przyrodzniczy tej rangi.

Pieniński Park Pieniński Park NarodowyNarodowy

Park pieniński utworzono na obszarze Pienin, górskiego Park pieniński utworzono na obszarze Pienin, górskiego masywu o długości 35 km i szerokości 6 km. Roślinność masywu o długości 35 km i szerokości 6 km. Roślinność parku pienińskiego jest wyjątkowo bogata. Występuje tu parku pienińskiego jest wyjątkowo bogata. Występuje tu

167 gatunków roślin górskich. Duże ssaki są w Pieninach 167 gatunków roślin górskich. Duże ssaki są w Pieninach nieliczne za to łąki pienińskie słyną z obfitości motyli.nieliczne za to łąki pienińskie słyną z obfitości motyli.

Najatrakcyjniejszym pod względem przyrodniczym i Najatrakcyjniejszym pod względem przyrodniczym i krajobrazowym fragmentem pasma są Pieniny Właściwe. krajobrazowym fragmentem pasma są Pieniny Właściwe.

Szczyty mają tu piękne i ostre sylwetki a doliny Szczyty mają tu piękne i ostre sylwetki a doliny miejscami postać wąwozów skalnych. Północne zbocza miejscami postać wąwozów skalnych. Północne zbocza opadają ku dolinom stosunkowo łagodnie, zaś w stronę opadają ku dolinom stosunkowo łagodnie, zaś w stronę

Dunajca obrywają się efektownie wapiennymi ścianami o Dunajca obrywają się efektownie wapiennymi ścianami o wystawie południowej lub wschodniej i wysokości wystawie południowej lub wschodniej i wysokości

dochodzącej do 300 m.dochodzącej do 300 m.

Kampinoski Park Kampinoski Park NarodowyNarodowy

Idea utworzenia Parku powstała w latach dwudziestych Idea utworzenia Parku powstała w latach dwudziestych XX w. Ostatecznie został utworzony 16 stycznia 1959 r. XX w. Ostatecznie został utworzony 16 stycznia 1959 r.

Pierwotnie zajmował prawie 40700 ha. Ponad 70% Pierwotnie zajmował prawie 40700 ha. Ponad 70% powierzchni Parku zajmują lasy. Podstawowym powierzchni Parku zajmują lasy. Podstawowym

gatunkiem lasotwórczym jest sosna, a dominującym gatunkiem lasotwórczym jest sosna, a dominującym siedliskiem bór świeży. W krajobrazie Parku, niezwykle siedliskiem bór świeży. W krajobrazie Parku, niezwykle

urozmaiconym, dominują dwa kontrastujące ze sobą urozmaiconym, dominują dwa kontrastujące ze sobą elementy - wydmy i bagna.elementy - wydmy i bagna.

Obszar Kampinoskiego Parku Narodowego ze względu Obszar Kampinoskiego Parku Narodowego ze względu na swą specyficzną mozaikę środowisk o skrajnie na swą specyficzną mozaikę środowisk o skrajnie

odmiennych warunkach (np. żyzności i wilgotności gleby, odmiennych warunkach (np. żyzności i wilgotności gleby, rzeźby terenu, zbiorowisk roślinnych) stwarza dogodne rzeźby terenu, zbiorowisk roślinnych) stwarza dogodne warunki do życia wielu gatunkom zwierząt m.in. stanowi warunki do życia wielu gatunkom zwierząt m.in. stanowi cenny teren lęgowy ptaków i ważne miejsce na trasie ich cenny teren lęgowy ptaków i ważne miejsce na trasie ich

wędrówek.wędrówek.

Tatrzański Park Tatrzański Park NarodowyNarodowy

Tatry to jedyny w Polsce obszar o charakterze wysokogórskim. Był Tatry to jedyny w Polsce obszar o charakterze wysokogórskim. Był on zatem zawsze trudniej dostępny, a trudne warunki życia on zatem zawsze trudniej dostępny, a trudne warunki życia

powodowały, że przez wiele wieków teren ten nie był powodowały, że przez wiele wieków teren ten nie był zagospodarowany przez człowieka. Dawało to możliwość zagospodarowany przez człowieka. Dawało to możliwość

swobodnego działania sił przyrody i uchroniło Tatry przed większymi swobodnego działania sił przyrody i uchroniło Tatry przed większymi przekształceniami. W zasadzie bez wpływu na stan przyrody przekształceniami. W zasadzie bez wpływu na stan przyrody pozostała działalność człowieka w średniowieczu. Wędrowne pozostała działalność człowieka w średniowieczu. Wędrowne

pasterstwo wołoskie (od XIII wieku) czy też ekspedycje poszukiwaczy pasterstwo wołoskie (od XIII wieku) czy też ekspedycje poszukiwaczy skarbów nie odcisnęły na przyrodzie Tatr trwałego piętna. Dopiero skarbów nie odcisnęły na przyrodzie Tatr trwałego piętna. Dopiero

działalność przemysłowa (górnictwo i hutnictwo) dokonała istotnych działalność przemysłowa (górnictwo i hutnictwo) dokonała istotnych zmian w przyrodzie i to zwłaszcza w XVIII i XIX wieku.zmian w przyrodzie i to zwłaszcza w XVIII i XIX wieku.

Do najważniejszych funkcji społecznych należą: badania naukowe, Do najważniejszych funkcji społecznych należą: badania naukowe, turystyka, sport, rekreacja, ochrona dziedzictwa kulturowego, a także turystyka, sport, rekreacja, ochrona dziedzictwa kulturowego, a także funkcje niematerialne: inspiracje twórcze, edukacja przyrodnicza czy funkcje niematerialne: inspiracje twórcze, edukacja przyrodnicza czy odnowa duchowa społeczeństwa. Dyrekcja parku realizuje te funkcje odnowa duchowa społeczeństwa. Dyrekcja parku realizuje te funkcje z pełnym respektowaniem zasady nadrzędności ochrony przyrody, z pełnym respektowaniem zasady nadrzędności ochrony przyrody,

poprzez wyspecjalizowane komórki organizacyjne.poprzez wyspecjalizowane komórki organizacyjne.

Słowiński Park Słowiński Park NarodowyNarodowy

Słowiński Park Narodowy jest jednym z 23 parków Słowiński Park Narodowy jest jednym z 23 parków narodowych w Polsce i jednym z 2 parków nadmorskich. narodowych w Polsce i jednym z 2 parków nadmorskich. Został on utworzony dla zachowania w niezmienionym Został on utworzony dla zachowania w niezmienionym pięknie systemu jezior przymorskich, bagien, torfowisk, pięknie systemu jezior przymorskich, bagien, torfowisk, łąk, nadmorskich borów, i lasów, a przede wszystkim łąk, nadmorskich borów, i lasów, a przede wszystkim wydmowego pasa mierzei z unikatowymi w Europie wydmowego pasa mierzei z unikatowymi w Europie

wydmami ruchomymi.wydmami ruchomymi. Słowiński Park Narodowy odwiedzany jest przez tysiące Słowiński Park Narodowy odwiedzany jest przez tysiące

turystów, zamiłowanych w pięknie i zmienności jego turystów, zamiłowanych w pięknie i zmienności jego krajobrazu. W celu zachowania jednego z najcenniejszych krajobrazu. W celu zachowania jednego z najcenniejszych

ogniw rodzimej przyrody, jaką bez wątpienia jest Kraina ogniw rodzimej przyrody, jaką bez wątpienia jest Kraina wody, wiatru i piasku, do uprawiania turystyki wyznaczono wody, wiatru i piasku, do uprawiania turystyki wyznaczono jedynie wybrane obszary Parku, jak również wprowadzono jedynie wybrane obszary Parku, jak również wprowadzono

określone zasady jego zwiedzania.określone zasady jego zwiedzania.

Biebrzański Park Biebrzański Park NarodowyNarodowy

Biebrzański Park Narodowy został utworzony Biebrzański Park Narodowy został utworzony 09.09.1993 r. i jest największym parkiem 09.09.1993 r. i jest największym parkiem

narodowym w Polsce. Położony jest w północno - narodowym w Polsce. Położony jest w północno - wschodniej części kraju, na terenie województwa wschodniej części kraju, na terenie województwa

podlaskiego. Powierzchnia Parku wynosi 59223 ha.podlaskiego. Powierzchnia Parku wynosi 59223 ha. Biebrzański Park Narodowy chroni rozległe i prawie Biebrzański Park Narodowy chroni rozległe i prawie

niezmienione dolinowe torfowiska z unikalną niezmienione dolinowe torfowiska z unikalną różnorodnością gatunków roślin, ptaków i innych różnorodnością gatunków roślin, ptaków i innych zwierząt oraz naturalnych ekosystemów. Dolina zwierząt oraz naturalnych ekosystemów. Dolina

Biebrzy jest bardzo ważnym miejscem Biebrzy jest bardzo ważnym miejscem gniazdowania, żerowania i odpoczynku dla ptactwa gniazdowania, żerowania i odpoczynku dla ptactwa

wodno-błotnego.wodno-błotnego.

3. Parki krajobrazowe…3. Parki krajobrazowe…

Parki krajobrazowe obejmują obszary wartościowe ze względu na wartości Parki krajobrazowe obejmują obszary wartościowe ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe. przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe. Tworzone są rozporządzeniami wojewodów, w celu zachowania, Tworzone są rozporządzeniami wojewodów, w celu zachowania,

popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Polskie parki krajobrazowe to ogromna różnorodność form Polskie parki krajobrazowe to ogromna różnorodność form

przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych, obejmująca zarówno przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych, obejmująca zarówno ekosystemy lądowe jak i wodne.ekosystemy lądowe jak i wodne.

Park Krajobrazowy Park Krajobrazowy Dolina BaryczyDolina Baryczy

Park krajobrazowy "Dolina Baryczy" jest parkiem Park krajobrazowy "Dolina Baryczy" jest parkiem ponadregionalnym. Został powołany rozporządzeniem ponadregionalnym. Został powołany rozporządzeniem

Wojewody Kaliskiego i Wojewody Wrocławskiego z dnia 3 Wojewody Kaliskiego i Wojewody Wrocławskiego z dnia 3 czerwca 1996 r. Całkowita powierzchnia parku wynosi 87 czerwca 1996 r. Całkowita powierzchnia parku wynosi 87

040 ha. Dolnośląska część parku znajduje się w odległości 040 ha. Dolnośląska część parku znajduje się w odległości ponad 60 km na północ od Wrocławia.ponad 60 km na północ od Wrocławia.

Lasy występujące w obrębie parku należą do nadleśnictw Lasy występujące w obrębie parku należą do nadleśnictw Milicz i Żmigród (część dolnośląska). Główną rzeką tego Milicz i Żmigród (część dolnośląska). Główną rzeką tego

obszaru jest Barycz stanowiąca największy prawobrzeżny obszaru jest Barycz stanowiąca największy prawobrzeżny dopływ Odry na terenie Dolnego Śląska. Znaczna część dopływ Odry na terenie Dolnego Śląska. Znaczna część doliny porośnięta jest lasami. Pomiędzy nimi znajdują się doliny porośnięta jest lasami. Pomiędzy nimi znajdują się

pola uprawne, łąki i pastwiska. Słaba jakość gleb pola uprawne, łąki i pastwiska. Słaba jakość gleb przyczyniła się do stosunkowo niewielkiego rozwoju przyczyniła się do stosunkowo niewielkiego rozwoju

rolnictwa w tym rejonie i małego zagęszczenia ludności.rolnictwa w tym rejonie i małego zagęszczenia ludności.

4. Rezerwaty przyrody…4. Rezerwaty przyrody…

Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym - ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także mało zmienionym - ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także

siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi

wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.krajobrazowymi.

Rezerwat przyrodyRezerwat przyrody"Wodospad Wilczki""Wodospad Wilczki"

Położony jest na wysokości 570 m n.p.m. na Położony jest na wysokości 570 m n.p.m. na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego,

zajmując powierzchnię 2,86 ha. Obejmuje zajmując powierzchnię 2,86 ha. Obejmuje teren wokół wodospadu, kotła i przełomu teren wokół wodospadu, kotła i przełomu

Wilczki. Założony został w 1958 r.Wilczki. Założony został w 1958 r. Na terenie rezerwatu rośnie stary las bukowy z Na terenie rezerwatu rośnie stary las bukowy z

domieszką jodły, jawora i świerka. Chłodny, domieszką jodły, jawora i świerka. Chłodny, ciemny i wilgotny mikroklimat sprzyja również ciemny i wilgotny mikroklimat sprzyja również

bujnej wegetacji mszaków.bujnej wegetacji mszaków.

5. Pomniki przyrody…5. Pomniki przyrody…

Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, lub ich skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów,

okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz

jaskinie.jaskinie.

Dąb BartekDąb Bartek

Dąb Bartek - dąb Dąb Bartek - dąb szypułkowy rosnący między szypułkowy rosnący między Bartkowem a Zagnańskiem, Bartkowem a Zagnańskiem, w województwie w województwie świętokrzyskim, pomnik świętokrzyskim, pomnik przyrody. Wiek tego drzewa przyrody. Wiek tego drzewa oceniany jest wg oceniany jest wg najnowszych badań na 645-najnowszych badań na 645-670 lat. Według jednej z 670 lat. Według jednej z legend Jan III Sobieski i legend Jan III Sobieski i Marysieńka ukryli w Dębie Marysieńka ukryli w Dębie Bartku skarbyBartku skarby

Drzewo mierzy obecnie 30 Drzewo mierzy obecnie 30 metrów wysokości, obwód metrów wysokości, obwód pnia wynosi na wysokości pnia wynosi na wysokości 1,30 m – 9,85 m, a przy 1,30 m – 9,85 m, a przy ziemi 13,4 mziemi 13,4 m