Piramida przedstawia zasady prawidowego odywiania. Informuje o tym, ile porcji rnych grup produktw powinno znale si w posikach, ktre zjadamy w cigu dnia. Przy czym obowizuje zasada, e to co najwaniejsze w racjonalnym odywianiu znajduje si u dou piramidy, czyli podstawy. Po raz pierwszy piramid zdrowego odywiania opracowali uczeni kanadyjscy okoo 30 lat temu.

Podstaw piramidy jest ruch. Naley uprawia sport przez co najmniej godzin w cigu dnia w sporcie naley stosowa rnorodno, kady moe dobra sobie odpowiednie dla siebie wiczenia np. jak kto ma grube nogi to moe pywa.

Produkty penoziarniste s bogatym rdem wglowodanw zoonych, ktre uwalniaj energi stopniowo, przez co daj uczucie sytoci na duej. Po ich spoyciu wolniej ronie stenie glukozy we krwi i nie ulega tak znacznym wahaniom jak po spoyciu produktw z mki jasnej, wysoko oczyszczonej. Zdecydowanie najcenniejszym skadnikiem pieczywa penoziarnistego jest bonnik pokarmowy, ktry usprawnia prac ukadu pokarmowego. Produkty penoziarniste s rwnie skarbnic witamin - gwnie witamin z grupy B oraz witaminy E, a take skadnikw mineralnych (elaza, magnezu, cynku, wapnia, fosforu). Zawieraj rwnie fitoestrogeny i sterole. Penoziarniste produkty maj niski indeks glikemiczny i niski poziom tuszczu.

Jednym z najczciej popenianych bdw ywieniowych jest niewystarczajce spoycie warzyw, tymczasem stanowi one doskonae rdo witamin, skadnikw mineralnych i bonnika pokarmowego w naszej diecie. Ponadto charakteryzuj si do du zawartoci wody, co sprawia, e s niskokaloryczne. Odgrywaj kluczow rol w profilaktyce i leczeniu otyoci w rnych grupach wiekowych, w tym take u dzieci.

Owoce zawieraj duo wody,a woda jak wiemy przeczyszcza nasz organizm. Zawieraj one bardzo duo witamin i przede wszystkim s przepyszne. Dziki tym witaminom jestemy odporni na wiele chorb, np.: przezibienie, gorczka bd grypa. Pospolite jabko dostarcza organizmom: soli, wapnia, potasu, magnezu oraz innych niewielkich iloci elaza.

Mleko jest produktem dostarczajcym bardzo du ilo rnego rodzaju skadnikw odywczych, z tego wic wzgldu czsto jest nazywane wyrobem gstym odywczo. Ju jedna szklanka mleka jest rdem lekkostrawnego biaka, witaminy A, E oraz witamin z grupy B. Mleko dostarcza take sporej iloci pierwiastkw, zwaszcza atwo przyswajalnego wapnia. A oto kilka dodatkowych mlecznych alternatyw, ktrymi mona urozmaica posiki: mleko kozie dostarcza sporej iloci potasu, fosforu oraz witamin; mleko i ser sojowy produkty te s cennym rdem wapnia, lecytyny, fosforu, elaza, magnezu oraz witamin z grupy B; jajka rdo penowartociowego biaka oraz witamin: A, D, E oraz K. W tku obecna jest ponadto luteina, ktra zapobiega zwyrodnieniu plamki tej i poprawia wzrok. Lej strawne s jajka ugotowane na mikko, mona je rwnie cina na parze.

Miso ryb jest przede wszystkim rdem penowartociowego biaka, ktre jest atwo strawne i przyswajalne. Zawiera rwnie liczne sole mineralne: fosfor, cynk, selen, jod, potas, wap i magnez. Chude ryby s rdem witamin z grupy B, tuste s take rdem witaminy D. Z punktu widzenia profilaktyki chorb ukadu krenia, im tustsze ryby morskie spoywamy, tym lepiej. Tuszcz rybi zawiera korzystne dla zdrowia serca dugoacuchowe wielonienasycone kwasy tuszczowe typu omega-3, ktre maj dziaanie profilaktyczne w schorzeniach ukadu krenia zapobiegaj chorobie niedokrwiennej serca i udarom mzgu, hamuj rozwj blaszki miadycowej, maj dziaanie przeciwzakrzepowe i przeciwzapalne, obniaj poziom trjglicerydwMiso zawiera duo niezdrowego tuszczu, ale jednoczenie jest wietnym rdem cennego biaka i elaza. Warto je jada, ale nie kade - lepiej wybiera kurczaka, indyka albo cielcin, a z wieprzowiny i woowiny zrezygnowa. W nadmiarze czerwone miso moe doprowadzi do zawau serca, nowotworw, RZS i cukrzycy.

Na samym czubku piramidy ywieniowej znajduj si oleje ROLINNE .S one potrzebne do zdrowego funkcjonowania organizmu. Nie moemy ich jednak myli z olejami pochodzenia zwierzcego, ktre s obfite w niezdrowe tuszcze nasycone.

Dbaj o rnorodno spoywanych produktw Zachowaj umiar w spoyciu cukru i sodyczyOgraniczaj spoycie soliPij wystarczajc ilo wodyNie pij alkoholu

Magdalena BartczakiPaulina Borowskaz klasy IIa

*