(TEH PHEI CHUIN) (HBHE 2103)
NO. MATRIKULASI :
NO. KAD PENGNEALAN:
NO. TELEFON:
E-MEL: [email protected]
NAMA TUTOR:ZULKIFLI BIN MOHD YUSOF
PUSAT PEMBELAJARAN: PUSAT PEMBELAJARAN SG.PETANI
1.0PENDAHULUAN
Rancangan Kesihatan Sekolah ( RKS ) telah dimulakan sejak tahun
1967. Dalam tempoh tiga tahun RKS dijalankan, dunia secara am dan
Malaysia secara khusus telah mengalami banyak perubahan dari aspek
kesihatan dan tren penyakit. Sesuai dengan perubahan itu amat wajar
RKS dikaji semula untuk membentuk satu jentera pelaksanaan
kesihatan sekolah yang lebih komprehensif. Pada tahun 1996,
Kementerian Kesihatan Malaysia ( KKM) dengan kerjasama Kementerian
Pendidikan Malaysia telah melaksanakan projek " Health Promoting
School" ( HPS ) di enam buah negeri iaitu Johor, Kedah, Melaka,
Sarawak,Selangor dan Terengganu. Ini adalah berdasarkan konsep
"HPS" yang diperkenalkan oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia ( WHO )
berteraskan Ottawa Charter. Persidangan " HPS "yang telah diadakan
pada bulan Disember 1996 di antara Kementerian Kesihatan
Malaysiadan Kementerian Pendidikan Malaysia telah mencadangkan
supaya RKS sedia ada diberi nafas baru, dengan mewujudkan Program
Bersepadu Sekolah Sihat ( PBSS ) . Tujuan PBSS ialah untuk
menyatupadukan dan menyelaras semua aktiviti berkaitan dengan
kesihatan sekolah.
Rasional
Usaha murni untuk mewujudkan Program Bersepadu Sekolah Sihat (
PBSS ) adalah berdasarkan rasional berikut :
Terdapat beberapa program kesihatan sekolah sedia ada yang perlu
diselaraskan di bawah satu program bersepadu
Untuk mewujudkan satu sistem yang fleksibel , inovatif dan
kreatif serta menjurus kepada keperluan sekolah berlandaskan kepada
keperluan semasa
Hasrat untuk mewujudkan satu program kesihatan yang mampu
melahirkan rasa kekitaan dan komitmen di kalangan warga sekolah
Keperluan untuk mewujudkan satu program bersepadu yang
menghasilkan impak serta dapat dinilai keberkesanannya
Satu usaha untuk meningkatkan kesefahaman dan kerjasama
diwujudkan antara sekolah dan masyarakat dalam menangani isu
kesihatan. Satu usaha yang teratur
dan berfokus ke arah amalankesihatan perlu dipraktikkan melalui
program yang terancang dan bersepaduBerdasarkan pernyataan di atas
PBSS perlu dirancang, dilaksanakan dan dinilai disetiap sekolah.
Ini adalah sejajar dengan hasrat dan wawasan negara untuk
melahirkan rakyat yang sihat, produktif dan berkualiti
Matlamat PBSS
Melahirkan warga sekolah dan persekitaran yang selamat, sihat
dan berkualiti kearah pencapaian wawasan negara.
Visi PBSS
Generasi yang berilmu, sihat dan progresif
Misi PBSS
Sekolah sebagai institusi yang mempromosikan kesihatan
Objektif PBSS
Objektif PBSS adalah agar setiap sekolah :
Menetapkan polisi / dasar kesihatan sekolah
Memelihara dan meningkatkan persekitaran sekolah yang bersih,
ceria ,selamat dan sihat
Membina satu persekitaran sosial sekolah yang menggalakkan
amalan carahidup sihat
Meningkatkan pengetahuan, sikap dan amalan yang berkaitan
dengankesihatan supaya setiap warga sekolah yang bertanggungjawab
terhadap penjagaan kesihatan diri, keluarga dan masyarakat
Meningkatkan kerjasama dan penglibatan komuniti di dalam
programkesihatan sekolah
Menyediakan Perkhidmatan Kesihatan Sekolah bagi
Menilai taraf kesihatan murid
Memberi khidmat rawatan dan rujukan
Menggalakkan bimbingan dan kaunseling berdasarkan keperluandan
masalah kesihatan murid
Memberi penjagaan / rawatan kecemasan terhadap penyakit-
penyakit di sekolah
Mencegah dan mengawal kejadian penyakit
Mengenalpasti, merujuk dan membantu penempatan kanak-kanak
kurang upaya
Teras Utama
Enam teras PBSS yang telah digariskan untuk mewujudkan satu
pendekatan bersepadu di antara sektor awam, sektor swasta dan
masyarakat ke arah melahirkansekolah sihat adalah seperti
berikut:
Polisi Kesihatan Sekolah sebagai sumber mempromosikan
kesihatan
Persekitaran Fizikal Sekolah
Persekitaran Sosial Sekolah
Penglibatan Komuniti
Kemahiran Kesihatan Diri
Perkhidmatan Kesihatan Sekolah
Perlaksanaan
PBSS hendaklah melibatkan seluruh warga sekolah dan masyarakat
setempat. Dalam pelaksanaan PBSS, pendidikan kesihatan hendaklah
dilaksanakan secara formal atau tidak formal. Di samping itu warga
sekolah hendaklah sentiasa mengamalkan amalan kesihatan yang
baik.Warga sekolah hendaklah memainkan peranan masing-masing supaya
PBSS dapat dijalankan dan dilaksanakan dengan berkesan.
Jawatankuasa PBSS di peringkat sekolah dianggotai oleh guru-guru
dan pasukan kesihatan.
Pemantauan Dan Penilaian
Untuk menentukan kejayaan dan kemajuan PBSS dalam mencapai
objektifnya, pemantauan dan penilaian yang berterusan perlu
dijalankan. Antara kaedah yangdigunakan :
Rekod Kesihatan Murid
Rekod Rancangan Makanan Tambahan
Laporan Bulanan
Laporan Tahunan
Pengiktirafan kepada Kelas Terbersih
Aktiviti Penilaian (Dapatan)
BORANG PENILAIAN UNTUK ANUGERAH PROGARM BERSEPADU SEKOALH
SIHAT(PBSS)
(Berdasarkan Tahap Usaha Dan Pencapaian Sekolah Dalam
Menggalakkan Kesihatan Di Sekolah)
Nama :_________________________________( Kod
Sekolah:___________)
Daerah:_________________________________( Gred
Sekolah:___________)
Tarikh Penilaian:_________________________________
Bil
Butiran
Markah
Penuh
Markah
Yang
Diberi
Jumlah
Markah
3. Persekitaran Fizikal Sekolah (100 markah)
100
3.1 Kantin (20 markah)
3.1.1 Kebersihan kantin
3.1.2 Tempat memasak dan tempat membasuh
3.1.3 Pengurusan stor
3.1.4 Pelupusan sisa makanan
3.1.5 Pakaian pengendali kantin dan sijil pengesahan kesihatan
pengendali kantin
3.1.6 Hiasan luaran dan dalaman
3.1.7 Kemudahan membasuh tangan
3.1.8 Bahan jualan
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
3.2 Tandas (20 markah)
3.2.1 Kebersihan
3.2.2 Berfungsi
3.2.3 Sistem kawalan
3.2.4 Penjagaan Kebersihan(sabun,pengelap
tangan dan lain-lain)
3.2.5 Hiasan luaran dan dalaman
3.2.6 Tong sampah
3.2.7 Tempat membuang tuala wanita
3.2.8 Jadual penyelenggaraan
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
3.3 Bilik Khas (20 markah)
3.3.1 Pejabat dan bilik guru
3.3.2 Makmal dan bengkel
3.3.3 Pusat sumber
3.3.4 Bilik-bilik lain
5
5
5
5
5
5
5
5
3.4 Bilik Darjah (20 markah)
3.4.1 Bersih,dan susun atur perabot yang kemas
3.4.2 Jadual tugasan berkala
3.4.3 Hiasan luaran dan dalaman
2.4.4 Pencahayaan dan pengudaraan yang baik
5
5
5
5
5
5
5
5
3.5 Sistem Pelupusan Sisa Pepejal (20 markah)
3.5.1 Kedudukan tong-tong sampah yang strategik
3.5.2Menggunakan karung plastik sampah
3.5.3 Penjagaan dan kawalan tempat
pembuangan sampah
3.5.4 Sistem pelupusan yang sempurna
5
5
5
5
5
5
5
5
Daripada dapatan di atas, kantin mendapat markah penuh dalam
semua elemen yang dinilai. Kantin sentiasa dalam keadaan yang
bersih. Selain itu, tempat memasak dan tempat membasuh dalam kantin
tersebut dalam keadaan yang bersih. Stor kantin sentiasa terurus
oleh pengendali kantin sekolah. Sisa-siasa makanan sentiasa
dilupuskan untuk mengelakkan bau yang kurang menyenangkan dan juga
untuk mengelakkan lalat hinggap di atasnya. Para pengendali
sentiasa berpakaian kemas dan sesuai dalam mengendalikan makanan
dan sijil pengesahan dipaparkan pada dinding kantin agar ia dapat
dilihat. Kantin dihias dengan cantik dengan poster-poster yang
menarik dan beriformasi untuk murid-murid. Sinki dipasang di kantin
untuk memudahkan para pelajar membasuh tangan selepas makan.Bahan
jualan sentiasa dalam keadaan bersih dan selamat kepada
murid-murid.
Tandas pula sentiasa bersih dan terjamin.Tandas juga sentiasa
dipastikan dalam berfungsi dan segi pam air dan tidak tersumbat.
Dalam tandas juga disediakan tong sampah untuk memudahkan
pembuangan tisu dan juga bahan buangan yang boleh menyebabkan
tandas tersumbat. Sabun dan pengelap tangan sentiasa digantinkan
agar ia sentiasa ada untuk kegunaan semua orang.Tandas juga dihias
dengan cantik dan ceria. Tempat pembuangan tuala disediakan agar
tuala wanita tidak dibuang merata-rata tempat atau dalam mangkuk
tandas yang boleh mengakibatkan tandas tersumbat. Selain itu,jadual
penyelenggaraan juga disediakan agar proses penyelenggaraan
dilakukan dengan kerap dan sistematik. Oleh itu, setiap element
diberikan markah penuh.
Pejabat dan bilik guru dalam keadaan yang kemas dan berih.
Makmal dan bengkewl sentiasa terjaga kebersihannya untuk menjamin
keselamatan murid-murid yang menggunakannya,terutamanya bengkel
kemahiran hidup. Buku-buku di pusat sumber sentiasa berada dalam
keadaan yang kemas dan keadaan dalamnya sentiasa bebas daripada
habuk. Setiap elemen diberikan markah penuh.
Bilik darjah pula ,kerusi meja disusun dengan teratur dan kemas.
Tiada sampah yang bertaburan dalam di atas lantai. Jadual tugas
disediakan agar murid-murid sentiasa melaksanakan tanggungjawap
mereka dengan cekap. Bilik darjah dihiasan dengan cantik agar ia
dapat menceriakan kawasan bilik darjah. Seterusnya semua bilik
berada dalam keadaan yang terang dan aliran udara yang baik untuk
keselesaan murid-murid . Markah penuh turut diberikan.
Tong sampah diletakkan di tempat-tempat strategik di sekitar
kawasan sekolah. Setiap tong sampah diletakkan karung plastik.
Kawasan longkang diberikan perhatian sepenuhnya kerana ia sering
tersumbat. Tetapi selepas aktiviti ini dilakukan, semua sampah
dikeluarkan dan longkang tidak lagi tersumbat. Tempat pembuangan
sampah dikawal dengan rapi dan dijaga untuk menjamin kebersihannya.
Sistem pelupusan sampah sangan sempurna dan lori sampah sering
datang untuk mengutip sampah di tapak pembuangan sampah.
Kebaikan dan Kepentingan PBSS
PBSS ini memberi beberapa kebaikan seperti di bawah:
Ia mempergunakan model kesihatan holistik yang merangkumi aspek
fizikal, mental, sosial dan persekitaran. Ini mempastikan satu
persekitaran sekolah yang sihat terbentuk dan membuka peluang
kepada kanak-kanak untuk mengamalkan tabiat kesihatan yang
baik.
Ia menggalakkan penglibatan keluarga dalam perkembangan
pengetahuan dan kemahiran kesihatan kanak-kanak.
Ia juga memberi penekanan kepada pentingnya persekitaran fizikal
seperti bangunan, sanitasi, bekalan air dan padang permainan
kanak-kanak yang mempengaruhi kesihatan kanak-kanak.
Ia juga mengenal pasti kepentingan iklim sosial sekolah di dalam
membantu suasana pembelajaran yang positif.
Ia menghubungkaitkan sekolah dengan perkhidmatan kesihatan
daerah dan kawasan bagi menyelesaikan masalah kesihatan tertentu di
kalangan kanak-kanak.
Ia memberi penekanan kepada penglibatan pelajar secara aktif di
dalam kurikulum formal untuk membentuk satu siri pengetahuan dan
juga kemahiran berkaitan kesihatan.
2.0AKTIVITI GOTONG RIA 2013
Sekolah kami telah mengadakan Program Gotong Royong Ria 2013 di
mana murid-murid bersama-sama guru-guru membersihkan kawasan
sekolah serta memulihara taman-taman dan mempertingkatkan
kebersihan serta keceriaan kawasan sekolah.
Objektif
Merapatkan silaturrahim diantara guru dan murid SJK(C) PENG
MIN.
Memberi peluang kepada murid-murid untuk bekerjasama dengan
guru-guru dengan lebih optimum.
Memulihara, menceriakan dan membersihkan kawasan sekolah agar
lebih terjamin keselamatan murid-murid sewaktu belajar.
Kumpulan Sasaran
Semua warga sekolah serta murid-murid tahap 2 dan guru-guru.
Tujuan Program
Membantu guru-guru dan kakitangan sekolah menceriakan kawasan
sekolah.
Memberi peluang kepada ibu bapa untuk menyediakan suasana yang
ceria, selesa, bersih dan harmoni untuk anak-anak belajar.
Justifikasi
Guru-guru dapat bekerjasama dengan murid-murid dan pekerja untuk
membersihkan saluran longkang utama sekolah supaya ia lebih
bersaluran baik dan meringankan keadaan banjir di sekolah selepas
hujan lebat.
Lokasi Cadangan
Kawasan saluran longkang
Tarikh Perlaksanaan
31 Mei 2013 (Jumaat)
Carta Organisasi
Penasihat :En. Goh Kiat Huat
Pengerusi :Pn. Ong Ah Gaik (GPK HEM)
Setiausaha: Pn. Teh Phei Chuin (GPK KK)
AJK :Pn. Goh Chin Guan
En. Chee Kiow Wee
En. Mazlan
Pn. Lim Shy Yun
Pn. Wong Shin Yih
En. Zaidi
Pn. Lim Shuk Mai
Cik Tan Sai Eng
Laporan Aktiviti
Tujuan utama program ini dijalankan ialah untuk membersihkan
kawasan saluran longkang utama sekolah. Para pelajar dibahagikan
kepada beberapa kumpulan yang diberi tumpuan ialah longkang
sekolah,kawasan buangan sampah.Longkang diberikan tumpuan kerana
air yang bertakung boleh memgakibatkan nyamuk,terutamanya nyamuk
Aedes untuk membiak di sana.Sekiranya ia tidak dibersihkan,nyamuk
Aedes akan membiak dan menyebabkan deman denggi yang amat berbahaya
kepada warga sekolah,terutamanya murid-murid sekolah. Keadaan
longkang itu sentiasa tersumbat akibat daripada daun-daun kering
dan bahan-bahan buagan plastik. Keadaan banjir di sekolah yang
berlaku hampir setiap kali selepas hujan lebat, adalah disebabkan
oleh pengaliran longkang yang lambat. Harap selepas gotong royong
ini, dapatlah meredakan sikit keadaan banjir di sekolah. Selain
itu,para murid juga ditugas untuk mengutip sampah sarap yang ada di
tempat pembuangan sampah.Sampah-sampah tersebut akan dikemaskan
secara teratur dan ditutup dengan rapi untuk mengelakkan lalat
hinggap di atasnya kerana lalat akan mencemarkan makanan dan
menyebabkan taun yang boleh membawa maut.
Seterusnya,murid-murid juga ditugaskan untuk mencantikkan taman
sekolah.Murid-murid mengutip daun-daun kering di taman serta
mencabut rumput yang ada di sekeliling.Ini adalah untuk mengelakkan
tumbuhan di dalam taman layu kerana kekurangan nutrien serta untuk
menyelakkan taman dipenuhi semak samun.Semak samun tersebut akan
membawa bahaya kepada murid-murid kerana tempat tersebut akan
menjadi kawasan kediaman ular.Selain itu,murid-murid juga
dibahagikan tugas untuk menyiram pokok bunga untuk mengelakkan
tumbuhan serta bunga-bungaan layu dan kering.
Sebahagian murid pula ditugas untuk membersihkan kawasan letak
basikal yang penuh dengan kerusi rosak yang tidak boleh digunakan
lagi.Kayu-kayu atau serpihan kayu daripada kerusi meja akan dibuang
dan ada sesetengah yang berada dalam keadaan yang baikdigunakan
untuk membaiki meja dan kerusi yang sedia ada di sekolah.Tidak lupa
juga kawasan yang digunakan untuk program kitar semula. Sebelum
ini, kawasan tersebut dipenuhi dengan bahan-bahan kitar semula yang
tidak terurus. Akhir sekali, murid-murid ditugas untuk mengelaskan
bahan-bahan kitar semula ini dan digolongkan dalam satu kumpulan
untuk memudahkan proses kitar semula ini. Selain itu,tong-tong yang
berisi bahan kitar semula dikosongkan semula untuk diisi semula
oleh murid-murid.
Selepas aktiviti gotong-royong ini dijalankan, kawasan sekolah
nampak bersih dan kemas. Kawasan taman bersih daripada daun-daun
kering dan juga bersih daripada rumput-rumpat. Selain itu,longkang
sekolah juga bersih dan tidak lagi tersumbat.Semua kertas dan
sampah dalam longkang dikeluarkan dan air longkang mengalir dengan
lancar kerana sebelum ini berlakunya banjir kilat ekoran longkang
yang tersubat.Kini kawasan sekolah bebas daripada sampah sarap dan
kelihatan bersih.Ini akan menwujudkan suasana yang kondusif untuk
para murid untuk belajar.
Aktiviti pemantauan
Aktiviti gotong royong ini tidak tamat begitu sahaja.Satu
jawatankuasa telah ditubuhkan untuk memantau keadaan sekolah
selepas gotong royong tersebut dijalankan. Jawatankuasa ini
diketuai oleh guru besar dan disertai oleh semua guru dan
perlaksanaan akan dilakukan oleh murid-murid.Setiap guru akan
diberikan tugas pemantaun bagi setiap kawasan di sekolah.Setiap
guru bebas memilih murid-murid yang rajin dan bertanggungjawab
untuk melaksanakan tugas tersebut. Sekiranya terdapat sebarang
masalah,guru-guru tersebut akan melaporkan terus kepada guru
besar.Kemudian,guru besar akan memberikan arahan seterusnya atau
guru tersebut boleh melakukan aktiviti pembersihan dengan
segara.
Proses pemantauan akan tertumpu pada kawasan longkang sekolah
kerana kawasan longkang sering menjadi kawasan pembuangan sampah
oleh murid-murid seperti tisu yang telah digunakan,kertas pembalut
gula-gula dan sebagainya.Selain itu, taman di sekolah juga
diberikan perhatian.Taman yang cantik akan menceriakan lagi kawasan
sekolah.Oleh itu,sekumpulan murid akan ditugaskan untuk menjaga
kebersihan dan kecantikan taman sekolah.Ia akan dijalankan secara
bergilir-gilir oleh murid-murid.Satu lagi kawasan yang menjadi
tumpuan ialah kawasan untuk menempatkan barang-barang kitar
semula.Barang-barang hendaklah diatur mengikut jenis untuk
mengelakkan ia bertaburan ke merata-rata tempat atau digigit oleh
tikus.
Pemantauan dilakukan dengan menggunakan borang yang direka khas
untuk tujuan tersebut.Skor akan diberikan bagi setiap elemen yang
dinilai.Sekiranya skor yang diberikan adalah rendah,maka
kerja-kerja pembersihan akan dilakukan.Sekiranya skor yang
diberikan adalah tinggi,maka proses pengekalan kebersihan akan
dilakukan untuk mengekalkan kebersihannya.Dengan berkat usaha para
guru dan juga murid-murid.Aktiviti ini akan berjalan dengan lancar
tanpa sebarang masalah.
Selain itu,para murid-murid yang berada di tahap 1 akan
diberikan pendedahan tentang kepentingan menjaga kebersihan
sekolah.Mereka akan diberikan taklimat oleh guru-guru dalam
cara-cara untuk mengekalkan keindahan sekolah untuk menwujudkan
suasana yang kondusif untuk belajar. Untuk menentukan kejayaan dan
kemajuan PBSS dalam mencapai objektifnya, pemantauan dan penilaian
yang berterusan perlu dijalankan. Antara kaedah yangdigunakan :
Rekod Kesihatan Murid
Rekod Rancangan Makanan Tambahan
Laporan Bulanan
Laporan Tahunan
Pengiktirafan kepada Kelas Terbersih
Cadangan
Aktiviti gotong royang haruslah dibuat secara kerap dan bukannya
setahun sekali sahaja. Ini adalah kerana aktiviti gotong royong ini
memberikan banyak kebaikan kepada sekolah bukan sahaja daripada
segi rohani dan tetapi secara fizikal. Kawasan sekoah akan memjadi
lebih bersih dan kondusif kepada murid-murid untuk belajar dan ini
secara tidak langsung akan meninggikan keputusan peperiksaan
mereka. Selain itu, murid-murid juga akan didedahkan dengan
cara-cara untuk mengekalkan kebersihan sekolah dan juga keceriaan
sekolah. Kesannya mereka akan kurang membuang sampah merata-rata
tempat, tidak merosakkan harta benda sekolah serta membuat pekara
yang boleh menjatuhakan imej sekolah. Di samping itu, kawasan
sekolah yang bersih akan menyebabkan kita tidak dijangkiti penyakit
yang kroni seperti Taun, Demam Denggi dan sebagainya akibat kawasan
sekolah yang kotor. Seterusnya murid-murid harus diberikan
ceramah-ceramah berkaitan dengan cara menjaga kebersihan sekolah
terutamanya murid-murid yang nerada di tahap 1 kerana melentur
buluh biarlah dari rebungnya. Ini akan mendatang kesan yang positif
kepada program ini. Tidak lupa juga kepada guru-guru, guru-guru
seharusnya mengikut kursus yang dianjurkan oleh Kementerian
Pendidikan untuk meningkatkan ilmu dan pengetahuan mereka dalam
menjayakan program ini untuk kesejahteraan dan kebaikan sekolah dan
juga murid-murid.
Rumusan
Program ini telah berjalan dengan sempurna sebagaimana yang
dirancangkan.Kerjasama daripada pihak sekolah, guru-guru dan semua
yang terlibat diucapkan ribuan terima kasih. Dengan program ini
juga, dapat memberi manfaat kepadasemua murid dan guru.
Pelaksanaan PBSS adalah satu usaha untuk mempromosikan kesihatan
di kalanganwarga sekolah. PBSS juga akan menjadi teraju utama dalam
mencapai cita-citawarisan budaya negara. Setiap warga sekolah
bertanggungjawab mempastikan agar PBSS dihayati. Melalui PBSS ini
diharap akan lahir masyarakat yang mengutamakankesihatan dalam
setiap aspek.
APENDIKS
RUJUKAN / REFERENSI
Norazan Che Lan, (2012), Program Bersepadu Sekolah Sihat, Meteor
Doc.Sdn. Bhd.
_1253083327.bin
