Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Plan xeral de atención á diversidade
IES PLURILINGÜE AQUIS CELENIS DE CALDAS DE REIS
1
DATA APROBACIÓN POLO CLAUSTRO: 23 de xaneiro de 2019
DATA APROBACIÓN POLO CONSELLO: 23 de xaneiro de 2019
DATA 1ª REVISIÓN:
DATA 2ª REVISIÓN:
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
2
Contido
1. XUSTIFICACIÓN BASEADA NO CONTORNO EN RELACIÓN Á TIPOLOXÍA DO ALUMNADO .............. 5
2. IDENTIFICACIÓN E VALORACIÓN DAS NECESIDADES ...................................................................... 7
2.1. IDENTIFICACIÓN DAS NECESIDADES .......................................................................................... 11
a) Alumnado con n.e.e. (problemas de conduta e discapacidade) ........................................... 11
b) Alumnado con dificultades específicas de aprendizaxe ........................................................ 11
c) Alumnado con TDAH ............................................................................................................. 11
d) Alumnado con altas capacidades intelectuais....................................................................... 11
e) Alumnado con incorporación tardía ao sistema educativo................................................... 11
f) Alumnado con condicións persoais ou de historia escolar ................................................. 12
3. OBXECTIVOS ...................................................................................................................................... 13
4. DESCRICIÓN DAS ACTUACIÓNS, MEDIDAS E/OU PROGRAMAS PARA A ATENCIÓN Á DIVERSIDADE 14
4.1. PROCEDEMENTOS PARA A DETECCIÓN E VALORACIÓN DAS NECESIDADES ESPECÍFICAS DE
APOIO EDUCATIVO ............................................................................................................................ 14
a) Traslado ao departamento de orientación ........................................................................... 15
b) Recollida e incorporación da información proporcionada da etapa anterior ....................... 15
c) Comunicación da información relevante ao profesorado na avaliación inicial .................... 15
4.2. RELACIÓN DE PROGRAMAS DE IMPLEMENTACIÓN POTENCIAL E ORGANIZATIVAS PREVISTAS
PARA TODO O CENTRO ...................................................................................................................... 17
5. MEDIDAS PARA A ORGANIZACIÓN E DISTRIBUCIÓN DOS RECURSOS ........................................... 18
5.1.MEDIDAS ORDINARIAS ................................................................................................................ 20
a) Elaboración dos grupos ......................................................................................................... 20
b) Desdobramentos de grupos .................................................................................................. 20
c) Aplicación de reforzo educativo ............................................................................................ 21
d) Exencións de 2ª lingua estranxeira ....................................................................................... 21
d) Apoio do profesorado con dispoñibilidade horaria .............................................................. 21
e) Programas de reforzo nas áreas instrumentais básicas ........................................................ 22
f) Programas de enriquecemento curricular ............................................................................ 22
g) Programas de seguimento de alumnado con materias pendentes ...................................... 22
h) Programa de recuperación de materias suspensas .............................................................. 23
i) Programas específicos personalizados .................................................................................. 23
j) Programas de habilidades sociais e mellora da convivencia ................................................. 24
5.2. MEDIDAS EXTRAORDINARIAS ..................................................................................................... 27
5.2.1. Adaptacións curriculares ............................................................................................... 27
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
3
5.2.2. Apoio do profesorado especialista en pedagoxía terapéutica e/ou en audición e
linguaxe 28
5.2.3. Flexibilización da duración do período de escolarización ............................................. 30
5.2.4. Programas de mellora da aprendizaxe e do rendemento (pmar) ................................. 30
5.2.5. Formación profesional básica........................................................................................ 31
5.2.6. Atención educativa ao alumnado que, por circunstancias diversas, presenta
dificultades para unha asistencia continuada a un centro educativo ........................................... 32
5.2.7. Atención educativa domiciliaria ou hospitalaria ................................................................. 32
5.2.8. Grupos de adquisición das linguas ................................................................................ 33
5.2.9. Grupos de adaptación da competencia curricular ........................................................ 34
5.2.10. Alumnado de incorporación tardía con desfase curricular ........................................... 35
6. CONCRECIÓN DAS ACTUACIÓNS E MEDIDAS DESEÑADAS ........................................................... 35
6.1.MEDIDAS ORDINARIAS ................................................................................................................ 35
6.2. MEDIDAS EXTRAORDINARIAS ................................................................................................ 37
7. MECANISMOS DE COORDINACIÓN E COLABORACIÓN INTERNOS, ASÍ COMO CON OUTRAS
ETAPAS EDUCATIVAS E COS CENTROS ADSCRITOS OU DE ADSCRICIÓN ............................................... 39
7.1. REUNIÓNS NO PROPIO CENTRO ................................................................................................. 39
7.2. REUNIÓNS COS CENTROS ADSCRITOS ................................................................................... 40
8. CANLES DE COLABORACIÓN COAS NAIS, PAIS OU TITORES E TITORAS LEGAIS DO ALUMNADO E
COS DIFERENTES SERVIZOS EXTERNOS AO CENTRO ............................................................................. 41
8.1. Colaboración con familias ou titores legais ................................................................................ 41
8.2. Colaboración con instancias externas ................................................................................... 42
8.3. Procedemento de solicitude de intervención do equipo de orientación específico ............ 43
9. PROTOCOLO DE DERIVACIÓN DO ALUMNADO AO DEPARTAMENTO DE ORIENTACIÓN ............. 43
9.1. PROTOCOLO DE SOLICITUDE DAS MEDIDAS EXTRAORDINARIAS .............................................. 43
10. MEDIDAS PARA O DESENVOLVEMENTO DOS PROTOCOLOS ESTABLECIDOS POLA CONSELLERÍA
44
10.1 ABSENTISMO ............................................................................................................................. 44
10.2. TDAH .................................................................................................................................. 45
10.3. TEA ..................................................................................................................................... 46
11. PROCESOS DE SEGUIMENTO, AVALIACIÓN E MELLORA DO PLAN ............................................ 46
12. MARCO LEGAL ........................................................................................................................... 47
Anexo I: Informe individualizado de avaliación
Anexo II: Solicitude de actuación do departamento de orientación
Anexo III: Modelo de avaliación das titorías personalizadas
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
4
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
5
1. XUSTIFICACIÓN BASEADA NO CONTORNO EN
RELACIÓN Á TIPOLOXÍA DO ALUMNADO
O Plan Atención á Diversidade (PAD) é o documento no que cada centro concreta as
actuacións, medidas e/ou programas de atención á diversidade para dar resposta educativa
ás necesidades da totalidade do alumnado.
O departamento de orientación é o responsable de elaborar, de acordo coas directrices da
CCP e achegas dos departamentos didácticos, a proposta do PAD que se traslada ao Claustro
do profesorado e ao Consello escolar para a súa aprobación pasando a formar parte do
Proxecto Educativo.
O IES Plurilingüe Aquis Celenis atópase na vila de Caldas de Reis e oferta os estudos de
Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, polo que o alumnado incorpórase
maiormente nos primeiros cursos de ámbalas dúas etapas.
En 1º de ESO inicia os seus estudos o alumnado que rematou a etapa de educación primaria
noutros centros da vila, sendo o CEIP San Clemente de César o que está adscrito. Nos
restantes cursos da ESO recibe, en casos puntuais, alumnado de centros da vila pero tamén
doutros concellos da contorna.
Primeiro de bacharelato é o curso no que acolle un maior número de alumnado, ao ser este
o único instituto de educación secundaria do concello de Caldas de Reis e tamén dos
concellos limítrofes e, polo tanto, a única oferta de estudos de bacharelato. É por iso que
recibe alumnado de centros da vila (CPI Alfonso XVII e CPR San Fermín) e doutros concellos
próximos (CPI Domingo Fontán de Portas, CPI Santa Lucía de Moraña, CPI Aurelio Marcelino
de Cuntis, IES de Barro). Neste senso cabe salientar que ao non existir na comarca oferta de
Formación Profesional, o perfil de alumnado é moi variado en canto a intereses e
motivacións segundo as súas expectativas de formación e continuación de estudos.
Tamén se incorpora algún alumnado de diferentes nacionalidades que procede doutros
sistemas educativos e conta cun menor dominio das linguas oficiais e/ou de competencia
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
6
curricular. Aínda que nos últimos anos esta presenza era case anecdótica, semella que no
presente curso si se está a notar certo incremento; en case todos os casos se trata de
alumnado que se incorpora xa avanzado o curso, cando as familias chegan ao noso país e
fixan a súa residencia neste concello ou nos limítrofes.
O número de alumnado escolarizado neste curso 2018/2019 é de 385, coa seguinte
distribución nos diferentes cursos e etapas:
BACHARELATO: 232
2ºBACH: 105
1ºBACH: 127
ESO: 153
4ºESO: 45
3ºESO: 42
2ºESO: 38
1ºESO: 28
A diversidade é unha realidade social e polo tanto unha realidade en cada centro educativo.
Cada alumno e alumna conta cunha singularidade biolóxica, psicolóxica, cultural e social,
convive cunha familia que establece unhas pautas concretas de relación; á súa vez cada
alumno e alumna conta cunha historia escolar conformada a través da intervención dos
diferentes docentes que viñeron intervindo co alumnado ao longo da súa escolaridade,
segundo unha metodoloxía e transmitindo á súa vez o currículo oculto; as formas de
organización de cada centro son tamén, aínda que suxeitas á norma, particulares. Todo isto
determina as características, potencialidades, aptitudes, ritmos e estilos de aprendizaxe,
motivacións, intereses e expectativas, situacións sociais e culturais individuais de cada
alumno e alumna.
Esta realidade require para a súa atención de Medidas de Atención á Diversidade (MAD),
que son un conxunto de accións/medidas ou programas deseñadas coa finalidade de
adecuar a resposta educativa ás necesidades do alumno ou alumna. É dicir, trátase de
ofrecer unha resposta verdadeiramente inclusiva, que respecte a cada persoa de maneira
cotiá e habitual e que compense as diferencias individuais, desde a consideración da
diversidade como un elemento enriquecedor para o conxunto da sociedade, un valor
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
7
positivo que se debe aprender desde as etapas iniciais do sistema educativo, ligado a
factores clave como a igualdade, a pluralidade, a diferenza e o respecto.
2. IDENTIFICACIÓN E VALORACIÓN DAS
NECESIDADES
Este PAD abrangue a todo o alumnado escolarizado no IES Plurilingüe Aquis Celenis e dado
que os centros ordinarios constitúen o referente básico para a escolarización, contamos con
alumnado con necesidades específicas de apoio educativo (NEAE), é dicir, aquel que require,
de forma temporal ou permanente, apoios ou provisións educativas diferentes ás ordinarias
por presentar necesidades educativas especiais (NEE), por dificultades específicas de
aprendizaxe, por Trastorno con Déficit de Atención con Hiperactividade (TDAH), por altas
capacidades intelectuais, por incorporarse tardiamente ao sistema educativo ou por
condicións persoais e/ou de historia escolar.
Necesidades específicas de apoio educativo (NEAE)
Necesidades educativas especiais (NEE)
Discapacidade sensorial auditiva
hipoacusia
xordeira
Discapacidade sensorial visual
ambliopía
cegueira
Discapacidade motora
Discapacidade cognitiva Atraso mental lixeiro
Atraso mental medio
Atraso mental severo
Atraso mental profundo
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
8
Trastorno do Espectro Autista (TEA)
Trastorno autista
Síndrome de Asperxer
Trastorno Xeneralizado do Desenvolvemento non especificado
Trastorno grave de conduta Tgc-personalidade lixeiro
Tgc-personalidade medio
Tgc-personalidade severo
Altas capacidades intelectuais Superdotados
Talentosos
Incorporación tardía ao sistema educativo español
Descoñecemento da LG SEN desfase curricular
Descoñecemento da LG CON desfase curricular
Descoñecemento da LC SEN desfase curricular
Descoñecemento da LC CON desfase curricular
Descoñecemento da LCeLG SEN desfase curricular
Descoñecemento da LCeLG CON desfase curricular
Inmigrante só con desfase curricular
Dificultades específicas de aprendizaxe
Trastorno de lectura
Trastorno de escritura
Trastorno de cálculo
Trastorno de lectura-escritura
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
9
Trastorno de lectura-cálculo
Trastorno de escritura-cálculo
Trastorno de lectura-escritura- cálculo
TDAH
Condicións especiais persoais ou de historia escolar
Dificultades psicolingüísticas coa lingua
Dificultades psicolingüísticas articulatorias
Dificultades psicolingüísticas por trastorno comunicativo
Retraso madurativo
Descoñecemento grave da lingua de instrución
Etnia minoritaria/xitana
Outras comunidades autónomas
Familias itinerantes
Ambiente familiar-social desfavorecidos ou marxinais
Atención domiciliaria
Aula hospitalaria
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
10
As necesidades detectadas no alumnado matriculado no centro durante o curso escolar
2018/2019 detallaranse nos subapartados seguintes.
A identificación temperá das necesidades educativas do alumnado, a súa valoración e a
resposta educativa constitúen procesos necesarios para adecuar as medidas e recursos
educativos á diversidade.
Todo isto farase a través dos seguintes mecanismos:
Na avaliación inicial, a comezos de curso e dirixida a toda etapa da ESO.
Nas xuntanzas da avaliación trimestrais.
En calquera momento que un/unha docente observe algún aspecto que faga
sospeitar dunha NEAE
Cómpre ter en conta que, ademais do detallado referido ás necesidades do alumnado,
detéctanse unha serie de “necesidades” no ámbito da comunidade escolar que se deberían
atender para poder resolver estas:
- Necesidades en relación aos pais, nais, titores legais do alumnado:
Necesidade de supervisión dos hábitos de estudo e a organización do traballo cotián.
Colaboración co centro para apoiar o traballo desenvolvido polos docentes.
Mellorar a comunicación co centro educativo.
Maior implicación dos pais/nais no proceso educativo dos fillos e fillas, planificando
actividades (charlas, información, campañas, ) desde a ANPA para mellorar as
habilidades na educación familiar coa adolescencia.
- Necesidades detectadas en relación ao profesorado
Dinamización da función titorial no eido das actuacións e/ou actividades que teñen
que ver co plan.
Mellorar a coordinación entre o equipo de profesorado co profesorado de pedagoxía
terapéutica.
Elaboración de pautas con respecto ás estratexias de aprendizaxe á hora de atender
individualmente ao alumnado con necesidades específicas de apoio.
Impulsar a actualización da formación en temáticas relacionadas coa diversidade.
- Necesidades do alumnado:
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
11
En relación ao alumnado no centro, atópase un importante índice de dificultades
xeneralizadas de aprendizaxe nas áreas instrumentais, fundamentalmente con
referencia ao uso das linguas en xeral a nivel expresivo (oral e escrito) e receptivo,
precisando adoptar medidas organizativas e curriculares axeitadas.
Existen dificultades no desenvolvemento e afianzamento das técnicas instrumentais
básicas: expresión oral e escrita, razoamento lóxico, cálculo mental.
Non hai adquiridos hábitos de traballo o que se traduce nunha deficiente
organización do traballo persoal (calendario, horario diario de estudo, axenda) e no
emprego dun método de estudo memorístico. Non teñen adquirido as técnicas de
traballo intelectual (lectura comprensiva, subliñado, resumo, esquemas, mapas
conceptuais...).
2.1. IDENTIFICACIÓN DAS NECESIDADES
a) Alumnado con n.e.e. (problemas de conduta e discapacidade)
Necesidades derivadas de discapacidade visual no bacharelato.
Necesidades derivadas do Síndrome de Asperxer na ESO.
b) Alumnado con dificultades específicas de aprendizaxe
Necesidades con respecto á lectura, escritura e cálculo na ESO.
c) Alumnado con TDAH
Necesidades derivadas do TDAH na ESO e no bacharelato.
d) Alumnado con altas capacidades intelectuais
Non consta alumnado identificado con estas necesidades.
e) Alumnado con incorporación tardía ao sistema educativo
Neste curso incorporouse alumnado procedente do estranxeiro como Venezuela, Canadá e
Suíza, máis nos dous últimos casos previamente estiveran escolarizados nalgún momento no
noso país.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
12
Necesidades derivadas da incorporación unha vez iniciado o curso, de alumnado de
Venezuela con descoñecemento dunha das linguas oficiais tanto na ESO coma no
bacharelato
f) Alumnado con condicións persoais ou de historia escolar
1.1.1.1 Alumnado repetidor
Necesidades derivadas da permanencia un ano máis no mesmo curso, tanto na ESO coma no
bacharelato.
1.1.1.2 Alumnado con materias pendentes
Necesidades derivadas da promoción de curso con materias suspensas do curso anterior,
tanto na ESO coma no bacharelato.
1.1.1.3 Alumnado con atención hospitalaria ou domiciliaria
Non consta alumnado identificado con estas necesidades.
1.1.1.4 Alumnado con atraso curricular xeneralizado
Necesidades derivadas da falta de hábito de lectura, escaso vocabulario, escasa fluidez
verbal, dificultades de comprensión, problemas de cálculo e resolución de problemas,
dificultades na mecánica da escritura, a ortografía e a composición escrita, na ESO.
1.1.1.5 Alumnado con descoñecemento grave da lingua de instrución
Necesidades derivadas de grandes carencias na lingua galega e/ou na lingua castelá naquel
alumnado que procedeu do estranxeiro noutro momento, e polas súas circunstancias
persoais, os seus coñecementos, idade e historial académico segue a precisar unha atención
específica, na ESO e no bacharelato.
1.1.1.6 Alumnado con risco suicida
Necesidades derivadas da conduta autolesiva na ESO.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
13
1.1.1.7 Alumnado absentista
Necesidades derivadas da ausencia ao centro escolar sen a causa debidamente xustificada
na ESO puntualmente e no bacharelato.
1.1.1.8 Alumnado en réxime de acollemento ou en situación social desfavorecida
Necesidades derivadas dun ambiente familiar e/ou social desfavorecido que implica medidas
de protección e tutela.
1.1.1.9 Alumnado con outras problemáticas
Necesidades derivadas de:
enfermidades crónicas (incorporado en Alerta escolar)
trastornos mentais diagnosticados ou en proceso de diagnóstico médico
situacións relacionadas coa identidade sexual
separación traumática dos proxenitores
adicción no uso das tecnoloxías, no referido xogos online e apostas deportivas
3. OBXECTIVOS
Obxectivos xerais:
Conseguir axustar a atención educativa desde unha visión non restritiva da
atención á diversidade.
Definir con precisión as necesidades anuais.
Definir medidas axustadas diferenciando claramente ordinarias e extraordinarias.
Sistematizar o seguimento dos protocolos que sexan precisos.
Obxectivos específicos:
Aceptar e valorar as diferenzas do alumnado como un feito de enriquecemento da
comunidade educativa.
Asegurar que todo o alumnado, sen distinción, acade o grao máximo das súas
capacidades, do seu desenvolvemento persoal, social e emocional, así como das
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
14
competencias básicas e dos obxectivos educativos establecidos en xeral para cada
etapa.
Deseñar, planificar e desenvolver medidas eficaces de tipo organizativo e
curricular, que dean resposta ás características e necesidades do alumnado.
Potenciar a coordinación das liñas de actuación do profesorado que interveña no
proceso educativo de cada alumno/a .
Fomentar a titoría e a orientación como instrumentos para a prevención,
detección e atención do alumnado con necesidades específicas de apoio
educativo.
Promover a creación e difusión entre o profesorado de materiais, bibliografía ou
estratexias educativas.
Establecer os mecanismos oportunos para garantir unha adecuada coordinación
entre os diferentes profesionais implicados na atención á diversidade: titores/as,
profesorado, familias e servizos externos ao centro.
Valorar a importancia da convivencia e crear un ambiente de traballo no que o
apoio mutuo axude a mellorar o desenvolvemento persoal, social e cognitivo do
alumnado.
Crear un clima de cooperación entre o centro e as familias, para favorecer o
desenvolvemento do alumnado.
Asesorar as familias sobre pautas educativas e recursos sociais, sanitarios, etc.
4. DESCRICIÓN DAS ACTUACIÓNS, MEDIDAS
E/OU PROGRAMAS PARA A ATENCIÓN Á
DIVERSIDADE
4.1. PROCEDEMENTOS PARA A DETECCIÓN E VALORACIÓN
DAS NECESIDADES ESPECÍFICAS DE APOIO EDUCATIVO
a) Comunicación ao titor/a
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
15
Ao inicio do curso cando a persoa titora se fai cargo dun grupo novo correspóndelle coñecer
as características persoais de cada alumno e alumna a través da análise do seu expediente
persoal así como coñecer aspectos da situación familiar e escolar que repercutan no
rendemento académico. Para este fin contará co asesoramento da orientadora que
facilitará o acceso ao expediente de orientación no caso de alumnado que conte con el, así
como á información que dispoña do alumnado e resulte relevante para a súa atención e
achegará á persoa titora instrumentos para a recollida de datos da titoría tales como
cuestionarios persoais, documentos de rexistro de datos e “Informe de avaliación
individualizado”. O modelo deste último atópase aloxado en FOL, (ferramenta informática
de uso interno) e achégase a este documento como Anexo I.
Nos casos en que sexa posible tamén poderá reunirse coa persoa titora do curso anterior
para complementar a información sobre as características individuais e grupais do alumnado
que vai tutelar e mesmo coa profesora de pedagoxía terapéutica.
a) Traslado ao departamento de orientación
Naqueles casos en que a persoa titora detecte algunha necesidade que considere que pode
requirir da intervención do departamento de orientación deberá comunicala á orientadora a
través do modelo aloxado en FOL, que se achega a este documento como Anexo II
“Solicitude de intervención do Departamento de Orientación”
b) Recollida e incorporación da información proporcionada da etapa
anterior
Cando se trate de alumnado de nova incorporación ao centro, os informes facilitados polos
centros de procedencia serán revisados conxuntamente coa orientadora polo que naqueles
casos que se precise complementar ou clarexar esta información será a orientadora quen se
porá en contacto co departamento de orientación do centro anterior para recadar a
información pertinente.
c) Comunicación da información relevante ao profesorado na avaliación
inicial
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
16
As primeiras semanas de clase as actividades lectivas enfocaranse cara á realización da
avaliación inicial co fin de detectar as necesidades educativas do grupo e do alumnado
individualmente xa que esta será o punto de referencia para a toma de decisións relativas ao
desenvolvemento do currículo, para o axuste das programacións didácticas ao grupo-clase
unha vez coñecida a realidade de alumnado, para establecer prioridades de traballo e
estratexias de actuación conxuntas así como para adoptar aquelas medidas de reforzo, apoio
e recuperación que se consideren oportunas para cada alumno ou alumna.
Para esta avaliación inicial todo o profesorado incidirá na obtención de información sobre os
coñecementos previos do alumnado en cada unha das materias, no grao de
desenvolvemento das competencias básicas e na análise de información do curso anterior. A
observación do alumnado na realización de actividades na aula, así como os traballos
individuais e de equipo, facilitará a detección de necesidades educativas e de problemas de
integración.
Por outra banda, a orientadora revisará os resultados das avaliacións finais (ordinaria e
extraordinaria) e terá en conta as previsións recollidas que comunicará á persoa titora.
Na sesión de avaliación inicial a persoa titora, co asesoramento da orientadora, apoiarase no
documento “Informe de avaliación individualizado” que se abrirá para facilitar a detección
de necesidades, fundamentar as medidas de atención á diversidade e realizar o posterior
seguimento da evolución do alumno ou alumna.
A xefa de estudos, coas achegas da orientadora, concretará e comunicará os horarios das
medidas acordadas ao alumnado, profesorado e familias.
A partir deste momento realizarase unha avaliación continua, que ten carácter formativo e
orientador, permitindo detectar as dificultades no momento que se producen, e, en
consecuencia, incorporar medidas de ampliación, enriquecemento, reforzo ou de
adaptación, que permitan garantir a adquisición das aprendizaxes imprescindíbeis para
continuar o proceso educativo do alumnado e unha mellor adecuación da práctica docente.
Isto posibilita que o docente de cada materia que así o considere poida atender o seu
alumnado a través do Reforzo Educativo(RE), previa comunicación ao titor/a e á familia. Se
aínda con esta medida as dificultades persisten e son significativas pode solicitarse a
intervención do departamento de orientación conforme ao modelo do Anexo II.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
17
4.2. RELACIÓN DE PROGRAMAS DE IMPLEMENTACIÓN
POTENCIAL E ORGANIZATIVAS PREVISTAS PARA TODO O
CENTRO
PROTOCOLO DE ACOLLIDA DO ALUMNADO
PROTOCOLO DE ACOLLIDA DAS FAMILIAS
PROTOCOLO DE ACOLLIDA DO PROFESORADO DE NOVA INCORPORACIÓN
PROTOCOLO DE ABSENTISMO
PROTOCOLO TDAH
PROTOCOLO TEA
PROCEDEMENTO CO ALUMNADO EN ATENCIÓN DOMICILIARIA OU HOSPITALARIA
PROCEDEMENTO DE INCLUSIÓN DO ALUMANDO DE INCORPORACIÓN TARDÍA
PROGRAMA DE RECUPERACIÓN DE PENDENTES
PLAN DE SEGUIMENTO DO ALUMNADO REPETIDOR
CONTRATOS-PROGRAMA
PFPP RELACIONADOS COA CONVIVENCIA E ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
CONTRATOS-PROGRAMA
O centro xa ten participado en cursos anteriores nos Contratos-Programa:
a) Proa (Acompañamento Escolar Fóra de Horario Lectivo).
b) Mellora das competencias clave. Competencia matemática.
c) Plan de mellora da convivencia e promoción da igualdade no noso centro.
E para este curso ten solicitados ademais os seguintes programas:
d) Mellora de xestión en centros
e) Mellora da Excelencia (para incluír a Semana da Ciencia).
PFPP RELACIONADOS COA CONVIVENCIA E ATENCIÓN Á DIVERSIDADE O centro veu desenvolvendo en anos anteriores a formación na metodoloxía da aprendizaxe
cooperativa. No presente curso desenvólvense tres liñas que se centran, respectivamente,
no TIL, para buscar unha metodoloxía que facilite a adquisición da competencia lingüística
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
18
en todo o alumnado; no traballo interdisciplinar de proxectos coordinados desde a
biblioteca; e no desenvolvemento da competencia científico-matemática e artística
5. MEDIDAS PARA A ORGANIZACIÓN E
DISTRIBUCIÓN DOS RECURSOS
Os apoios dirixiranse fundamentalmente á adquisición de aprendizaxes instrumentais:
linguas e matemáticas. Nos casos nos que o desfase curricular sexa significativo e se teña
elaborada unha ACS traballarase en conformidade á mesma.
A priorización do alumnado que precisa atención individualizada e o tempo de dedicación a
este rexerase polos seguintes criterios:
1º) Alumnado con NEE de carácter permanente derivadas de discapacidade cognitiva,
motora, sensorial, trastorno xeneralizado do desenvolvemento ou trastorno grave de
conduta.
2º) Alumnado que presenta un desfase curricular significativo e conte con ACS.
3º) Alumnado que presenta desfase curricular e se considera que coa atención
individualizada do profesorado na aula ordinaria non vai ser suficiente para progresar
axeitadamente. Este reforzo podería ser transitorio se o alumno/a supera as dificultades.
4º) Alumnado con dificultades específicas de aprendizaxe. Será prioritario aqueles casos que
xa viñeran recibindo esta atención.
5º) Casos novos detectados, sempre priorizando os cursos máis baixos
As modalidades de atención son:
A. O profesor/a da materia atende individualmente a un alumno/a que precisa un apoio
puntual sen a intervención directa doutro profesional. Esta medida vai destinada ao
alumnado que pode seguir o currículo ordinario do curso no que está, pero necesita para
logralo unha atención máis individualizada tanto en aspectos curriculares como en
estratexias de aprendizaxe a pautas de traballo.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
19
B. Apoios temporais dentro da aula cando outro profesor/a intervén no grupo-clase
atendendo a un alumno/a concreto. Neste caso o profesor que apoia traballa o currículo
dentro da aula ordinaria; o obxectivo é permitir ao profesor/a da aula levar o ritmo da clase,
mentres que lle garante ao alumno/a con necesidades o apoio no desenvolvemento das
capacidades a través da adquisición dos contidos que se traballan na clase.
C. Apoios fóra da aula ordinaria, tanto por parte da profesora especialista de Pedagoxía
Terapéutica como por parte do profesorado con dispoñibilidade horaria, cando
C1.-a resposta educativa que precise o alumno/a con NEAE non poida resolverse con
fórmulas máis normalizadas (alumnado cun desfase curricular considerable).
C2.-cando se agrupa alumnado de distintos grupos na mesma sesión.
C3.-alumnado con descoñecemento das linguas de instrución.
Os apoios impartiranse na aula ordinaria sempre que sexa posible e só se producirán
intervencións directas especializadas fóra da aula ordinaria na modalidade C.
Entendemos que estes criterios de actuación teñen en conta os principios xerais para a
atención á diversidade, que recolle o artigo 4 do Decreto 229/2011, do 7 de decembro, polo
que se regula a atención á diversidade do alumnado dos centros docentes:
- Normalización e inclusión.
- Equidade, igualdade de oportunidades e non discriminación.
- Flexibilidade e accesibilidade.
- Interculturalidade e promoción de convivencia.
- Autonomía dos centros docentes e participación de toda a comunidade educativa.
- Atención a totalidade do alumnado.
- Accións preventivas e a detección temperá.
- Priorizar medidas de carácter ordinario e normalizador. As de carácter extraordinarios
só se levarán a cabo unha vez esgotada as anteriores.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
20
- Enfoque multidisciplinar e de colaboración e coordinación entre os diferentes
profesionais.
As familias do alumnado recibirán, de forma individualizada, a necesaria información e
asesoramento respecto das características e necesidades do alumnado, así como das
medidas que se deberán adoptar para a súa atención no centro.
5.1.MEDIDAS ORDINARIAS
a) Elaboración dos grupos
Os agrupamentos, a confección de grupos e horarios estableceranse de acordo cos
principios: normalización e inclusión, equidade, igualdade de oportunidades e non
discriminación, flexibilidade, interculturalidade e promoción da convivencia.
No ultimo claustro do curso serán aprobados os criterios pedagóxicos para a elaboración de
horarios do curso seguinte, así como a comunicación do número de grupos de cada materia.
No que respecta aos espazos:
Crear ambientes acolledores, estimulantes, cómodos e personalizados.
Facilitar a organización flexible da aula.
Facilitar o acceso do alumnado aos departamentos didácticos, ao departamento de
orientación, á biblioteca do centro, ao ximnasio,etc.
Procurar situar próximos no espazo os grupos do mesmo nivel para facilitar a integración e a
interacción entre o alumnado. Tentarase que os grupos dos niveis inferiores estean sempre
situados na parte baixa onde teñen un acceso prioritario aos despachos de orientación ou
dirección.
b) Desdobramentos de grupos
É unha medida organizativa de atención á diversidade que permite desdobrar un grupo
numeroso para prestar unha atención individualizada ao alumnado.
Está destinado a grupos onde o número total de alumnos/as supere os 20 e se considere que
os resultados de anos anteriores indican unha dificultade de área para o alumnado.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
21
Priorizarase nas materias de linguas e matemáticas e nos dous primeiros cursos do primeiro
ciclo da ESO e no último ciclo da ESO (4º curso).
c) Aplicación de reforzo educativo
É unha medida ordinaria e individualizada dirixida a alumnado con NEAE que pode seguir o
normal desenvolvemento da clase con algunhas das seguintes modificacións:
- Nas actividades de ensinanza-aprendizaxe
- Na secuenciación de contidos
- Nos agrupamentos
- Na organización da aula en canto a tempos e espazos
- Nos procedementos e instrumentos de avaliación
O responsable do deseño e implementación é o/a profesor/a que imparte a materia, coa
colaboración doutros profesionais, se é o caso, que non pode substituír en ningún caso a
actuación habitual do profesor/a.
d) Exencións de 2ª lingua estranxeira
É unha medida dirixida a aquel alumnado con claras e continuadas dificultades de
aprendizaxe, sobre todo nas áreas de Lingua. Non é, polo tanto, unha medida dirixida ao
alumnado con dificultades específicas na 2ª lingua estranxeira.
Está destinada esta medida a alumnado dos cursos 1º e 2º de ESO que presente claras
dificultades continuadas no proceso de aprendizaxe, en particular na área de Lingua e debe
ser impartida preferentemente por profesorado das áreas de Lingua.
d) Apoio do profesorado con dispoñibilidade horaria
Con esta medida organizativa desenvolverase os programas de reforzo nas áreas
instrumentais básicas e correspóndelle preferentemente ao profesorado dos
departamentos de linguas (Lingua Castelá, Lingua Galega, Inglés, Francés, outra lingua
estranxeira, Latín e Grego) e a impartición do reforzo de Matemáticas, preferentemente, ao
profesorado dos departamentos de Matemáticas, Física e Química, Bioloxía e Xeoloxía e
Tecnoloxía.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
22
e) Programas de reforzo nas áreas instrumentais básicas
Medida de atención á diversidade cuxa finalidade é a atención personalizada do alumnado
para lograr o grao de dominio suficiente nas técnicas instrumentais de base, (comprensión e
expresión oral e escrita, vocabulario, cálculo e resolución de problemas) dedicándolle máis
tempo ao alumnado, mellorando as axudas didácticas (máis actividades e material
apropiado, propostas metodolóxicas adaptadas ao estilo de aprendizaxe) e un seguimento
individualizado para que cada alumno/a poida acadar as competencias básicas e os
obxectivos da materia.
Dirixida ao alumnado de 1º e 2º ESO que estea nas seguintes condicións:
Alumnado que repita curso, quen deberá seguir medidas de reforzo educativo que
forman parte do seu Programa Específico Personalizado.
Alumno/a con dificultades para seguir o proceso ordinario do grupo- clase.
f) Programas de enriquecemento curricular
Consiste en realizar axustes individualizados co alumnado que supera o ritmo e os contidos
do programa de clase, propoñendo actividades máis complexas, modificando outros
elementos do proceso como: a metodoloxía, os procedementos de avaliación ou a
temporalización.
Esta destinado a alumnado que ten un nivel de competencia curricular superior ao seu grupo
de referencia e será aplicado dentro da aula polo profesor/a de cada materia durante o
tempo que requira o alumnado que sexa obxecto desta medida.
g) Programas de seguimento de alumnado con materias pendentes
Cada departamento establece e explicita na respectiva programación didáctica o plan de
seguimento e avaliación do alumnado con materias pendentes. Neste plan cada
departamento establece a secuenciación de contidos, a periodización e os tipos de probas
que deberá realizar o alumnado para superar as materias pendentes, así como o reparto de
responsabilidades á hora de programar as actividades/probas de recuperación e os
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
23
mecanismos para realizar un seguimento coordinado entre o profesor/a que imparte clase
ao alumno/a e o xefe/a de departamento.
Cada xefe/a de departamento contará no seu horario cunha sesión semanal de atención ao
alumnado que teña pendente algunha materia pertencente ao seu departamento co fin de
que o alumnado poida recibir aclaración de dúbidas e explicacións puntuais que lle axuden á
realización das actividades de recuperación que se lle propoñan e á preparación das probas.
No caso de que un/unha alumno/a non supere a materia pendente antes do mes de maio a
través dos procedementos que cada departamento determine na súa programación, terá
dereito á realización dun exame no mes de maio, nunha data fixada dende a xefatura de
estudos, e a outro na convocatoria extraordinaria (setembro) .
h) Programa de recuperación de materias suspensas
Cada departamento determina na súa programación didáctica cal é o procedemento para
que o alumnado poida recuperar durante o curso unha avaliación negativa nunha
determinada materia.
i) Programas específicos personalizados
Esta medida consiste na elaboración dun programa personalizado para a superación das
dificultades detectadas no curso anterior. Inclúe os aspectos relevantes que facilitan ou
dificultan a aprendizaxe e as medidas de actuación que se implementarán no actual curso;
desde as capacidades que precise reforzar a nivel persoal e/ou social, as MAD ordinarias
e/ou extraordinarias se as houbera e os aspectos nos que se pode solicitar a colaboración
familiar.
Destinado a alumnado repetidor de 1º, 2º, 3º e 4º ESO. Cando un alumno/a de 1º ou 2º ESO
asista a un programa de reforzo ou de recuperación doutras materias, quedará eximido da
realización deste programa.
Este programa será elaborado polo departamento da materia correspondente pero o/a
profesor/a que imparte a materia é o responsable do seguimento de cada alumno/a na
realización das tarefas propostas polo departamento didáctico e tamén, o responsable de
comunicarllo ao profesor titor/a para facerllo chegar ás familias.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
24
j) Programas de habilidades sociais e mellora da convivencia
PROGRAMA DE HABILIDADES SOCIAIS
Consiste en facilitar ao alumnado un repertorio amplo de habilidades instrumentais,
cognitivas e de control emocional que poidan usar para mellorar a calidade das súas
relacións sociais e, máis concretamente, para resolver ou prever problemas ou dificultades
nas súas relacións cos demais.
Está destinado a todo o alumnado da ESO e levarase a cabo na sesión de titoría nun
trimestre do curso escolar. Este programa recóllese no Plan de Acción Titorial.
PROTOCOLO DE ACOLLIDA DO ALUMNADO
A finais de curso realízase una visita do alumnado de 6º de primaria do centro adscrito CEIP
San Clemente de César, acompañado dos seus titores e titoras, para coñecer o centro e
familiarizarse coas súas instalacións e actividades. Nesta sesión de acollida previa coordinada
entre as direccións, orientación e profesorado dos dous centros preténdese aproximar ao
instituto os futuros alumnos/as e facilitarlles a transición de etapa, por iso colaborará
alumando de 1º da ESO, que exercerá o labor de guía dos seus futuros compañeiros
amosándolles as instalacións e respondendo as súas preguntas.
Esta mesma opción ofertarase ao alumnado de 4º da ESO dos CPIs que adoitan continuar os
seus estudos cursando o bacharelato no noso centro.
Por outro lado, no primeiro día de clases de cada curso organizarase unha xornada de
benvida para os alumnos e alumnas que chegan novos ao centro a cursar primeiro da ESO e
primeiro de bacharelato (e eventualmente tamén doutros cursos) a cargo de alumnado
veterano, que lles amosarán o centro. A continuación tamén o equipo directivo se
presentará e explicará ao alumnado novo os aspectos máis relevantes da vida no instituto e
da nova etapa que comezan e ademais recordará, tamén para o alumnado veterano, as
principais normas de convivencia no centro. Despois o alumnado coñecerá os seus/súas
titores e a seguir participará nalgún tipo de actividade lúdica que procura crear un clima
favorable para o comezo do curso. Ademais hanse desenvolver actividades lúdicas que fagan
máis atractiva a visita e unha proxección no salón de actos para completar esta actividade.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
25
Polo que respecta ao alumado que se incorpora tardiamente, o obxectivo é favorecer a súa
integración o antes posible e atender convenientemente, se é o caso, as súas necesidades de
atención educativa. Para determinar as ditas necesidades seguiranse os seguintes pasos:
A dirección do centro, desde a secretaría, facilita axuda de forma coordinada á familia do
alumno/a na realización da matrícula e na comprensión da organización e
funcionamento do centro nos aspectos burocráticos e normativa básica.
O Departamento de Orientación realiza unha valoración inicial psicopedagóxica
elaborando un informe de escolarización cando así o determinen as súas circunstancias
persoais e académicas.
Dende a titoría potenciarase, en colaboración co departamento de orientación, a
coordinación entre todo o profesorado que imparte clase ao alumno/a e o profesorado
que intervén nas medidas de atención educativa para asegurar un seguimento adecuado
do proceso de incorporación e integración na vida do centro e da evolución académica
do alumno/a.
Na aula, dentro das sesións de titoría na ESO e nalgunha das materias en bacharelato
(estudarase en cada caso concreto cal é a disciplina máis conveniente dependendo das
materias que curse o/a alumno/a en cuestión) realizaranse actividades específicas
destinadas a lograr a inserción e a participación do alumno/a no seu grupo en particular
e no instituto en xeral. O titor/a designará un compañeiro/a con destacadas habilidades
sociais para que se encargue de tutelar o novo/a de maneira que se vaia sentindo
cómodo/a no centro.
PROTOCOLO DE ACOLLIDA DAS FAMILIAS
Convócanse reunións para cada etapa (ESO e Bacharelato) no inicio do curso
(setembro/outubro) nas que a dirección do centro e a orientadora ofrecen información
sobre as características do centro, da etapa educativa e dos respectivos cursos.
A continuación da sesión mencionada, as familias de cada grupo reúnense co titor/a para
unha primeira toma de contacto onde este lles explica todas as cuestións específicas
referidas a horarios, profesorado, material escolar, datas de avaliacións, horas de titorías…
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
26
PROTOCOLO DE ACOLLIDA DO PROFESORADO DE NOVA INCORPORACIÓN
Esta acollida desenvólvese por medio dunha reunión na que a xefa de estudos lle achega ao
profesorado que se incorpora por primeira vez ao centro toda a documentación necesaria
para o desenvolvemento do seu labor docente e resólvelles as posibles dúbidas sobre o
funcionamento do centro.
Toda a información que precisan os docentes que chegan ao centro está á súa disposición en
FOL, alí poden atopar un resumo das NOF, o plano do centro, todos os cuestionarios e
impresos que se empregan habitualmente, mecanismos que facilitan o traballo das titorías…
A partir deste momento inicial, son os xefes e xefas dos respectivos departamentos quen se
encargan de guiar, asesorar, acompañar… os seus compañeiros e compañeiras novos no
centro.
TITORÍAS PERSONALIZADAS
Descrición da actuación: Con esta actuación preténdese asesorar dun xeito individualizado
ao alumnado con dificultades de organización, traballo intelectual e estudos, por unha parte
e un asesoramento na vertente persoal de actitudes, valores e normas, por outra.
Finalidade:
- Asesorar na mellora da actitude na clase, buscando e aprendendo procedementos que
axuden a incentivar a integración na aprendizaxe.
- Aprender a sistematizar hábitos de organización e constancia.
- Organizar o estudo para clase e para casa.
- Adquirir actitudes, valores, normas que se incorporen ao contexto escolar como medio
de alcanzar a titulación da ESO.
Estratexia de intervención: Trabállase co alumnado na hora de titoría na aula de PT e
Orientación en sesións de 20 minutos. Procurando realizar o seguimento do traballo pautado
e proposta do seguinte paso nos logros formulados.
Seguimento e Avaliación: realízase o seguimento por trimestre, adaptando a actuación ás
proposta de mellora (segundo o modelo que figura como Anexo III, que figura en FOL). A
avaliación vai xunguida ao rendemento e comportamento, realizándose na xunta de
avaliación de xuño unha valoración de todo o proceso.
Os criterios básicos da avaliación son:
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
27
Grao de mellora na conduta.
Grao de mellora no rendemento.
5.2. MEDIDAS EXTRAORDINARIAS
As medidas extraordinarias só se levarán a cabo unha vez esgotadas as anteriores ou por
resultaren estas insuficientes. Responden ás necesidades educativas do alumnado con NEAE
que poden requirir modificacións significativas do currículo ordinario (obxectivos,
competencias, contidos, criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe) e/ou supoñer
cambios esenciais no ámbito organizativo, así como nos elementos de acceso ao currículo ou
a modalidade de escolarización. Sempre que sexa posible contarán con Informe
Psicopedagóxico elaborado polo departamento de orientación. Requiren autorización da
Dirección do centro, do Servizo de Inspección Educativa ou da Xefatura Territorial.
5.2.1. Adaptacións curriculares
É unha medida extraordinaria de carácter curricular dirixida ao alumnado con NEAE que non
poden seguir a programación de aula e precise de modificacións substanciais do currículo de
referencia unha vez esgotadas outras medidas ordinarias de atención educativa.
Esta modificación permite adaptar:
os contidos, poderán ser modificados, suprimidos ou complementados.
os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe: adaptados, modificados,
suprimidos ou complementados.
E consecuentemente outros elementos non prescritiños do currículo:
as actividades de ensinanza-aprendizaxe
a secuenciación de contidos
os agrupamentos
a organización da aula en canto a tempos e espazos
os procedementos e instrumentos de avaliación
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
28
Está destinada esta medida a alumnado de calquera nivel da ESO que, logo da
correspondente avaliación psicopedagóxica, se considere que ten necesidades específicas de
apoio educativo, ben por necesidades educativas especiais, altas capacidades intelectuais,
dificultades específicas de aprendizaxe, incorporación tardía ao sistema educativo ou por
condicións persoais ou de historia escolar moi desfavorables.
Para a elaboración da correspondente ACS será preceptiva unha reunión previa do equipo
docente para acordar as materias que serán obxecto de adaptación, coordinada pola
xefatura de estudos e co asesoramento do departamento de orientación.
Posteriormente os docentes que imparten as materias a adaptar elaborarán a proposta
curricular adaptada da súa materia tomando como referencia o currículo do curso no que
está escolarizado o alumno/a. Para adaptar os estándares de aprendizaxe poderase tomar
como referencia estándares de cursos anteriores ou mesmo da etapa anterior.
A orientadora incorporará a proposta curricular adaptada ao documento individual de
adaptación curricular.
O seguimento levarase a cabo por parte do/s docente/s que imparte a materia en
coordinación cos profesionais que imparten os apoios, e o asesoramento do departamento
de orientación.
5.2.2. Apoio do profesorado especialista en pedagoxía terapéutica e/ou en
audición e linguaxe
As intervencións específicas que sexan precisas por parte do profesorado de Pedagoxía
Terapéutica serán propostas e deseñadas polo Departamento de Orientación, en
colaboración co profesorado da materia obxecto de apoio e do titor ou titora do grupo ao
que pertence o alumno/a. A coordinación desas actuacións corresponde á Xefatura de
Estudos do centro, e a súa autorización á Dirección do centro.
Está destinado a alumnado con necesidades específicas de apoio educativo que sexa obxecto
dalgunha medida extraordinaria de atención. O apoio, en xeral, prestarase no grupo no que
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
29
está integrado o alumno/a. A cualificación do alumnado será responsabilidade do
profesorado da materia.
O profesorado de apoio especialista (PT), prestará atención directa aos alumnos e alumnas
con necesidades educativas especiais. Seguirá a seguinte prioridade:
- Ter ACS
- Ter desfase na competencia curricular de un ou máis cursos.
- Alumnado proposto na avaliación inicial.
- Aquel alumnado que requira atención máis individualizada e que xurda ao longo do curso,
tendo preferencia os dos cursos máis baixos.
As horas de apoios dentro/fóra da aula decidiranse co profesorado correspondente, o
profesorado de apoio, o profesorado titor e o/a orientador/a, tendo en conta as
circunstancias nas que o alumnado sexa mellor atendido.
O horario das actividades de apoio coincidirá co da materia correspondente ao grupo clase,
evitando que a realización dos mesmos coincida con outras materias e a consecuente perda
de horas de clase en materias que non son obxecto de reforzo.
Os apoios poderán ter carácter temporal ou durar todo o curso.A decisión adoptada será
revisada coincidindo coas distintas sesións de avaliación.
Aqueles alumnos e alumnas que recibiron apoios e que na avaliación extraordinaria se
propón que continúen con eles no ano seguinte, comezarán con esas medidas, de xeito
provisional, desde o inicio do curso até a avaliación inicial.
Os apoios realizaranse fundamentalmente nas áreas instrumentais: lingua galega, lingua
castelá e matemáticas.
As familias do alumnado que reciban apoio serán informadas das medidas que se van
adoptar e dos obxectivos que se pretenden conseguir. O responsable de facilitar esta
información é o profesorado titor, en colaboración, se é o caso, co departamento de
orientación (DO).
A proposta de organización de atención ao alumnado por parte do profesorado especialista
de PT e de ser o caso ou/e doutros profesionais, será realizado pola xefatura de orientación
de acordo cos criterios estabelecidos neste plan e en colaboración co profesorado titor do
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
30
alumnado e os propios profesionais de apoio, tal e como se recolle no artigo 38 do Decreto
229/2011.
5.2.3. Flexibilización da duración do período de escolarización
Consiste en aumentar ou reducir, excepcionalmente, o tempo de permanencia na etapa
respecto do establecido con carácter xeral, en función das necesidades educativas especiais
ou das altas capacidades do alumnado, respectivamente.
No caso do alumnado con necesidades educativas especiais, o aumento da permanencia na
etapa, se cursa a educación secundaria obrigatoria, farase fragmentando os cursos de 3º e
4º do primeiro e segundo ciclo da etapa respectivamente. No bacharelato farase
fragmentando os seus cursos por materias e na formación profesional específica por
módulos.
No caso do alumnado con necesidade específica de apoio educativo por altas capacidades
intelectuais a flexibilización da etapa consistirá na redución do tempo de permanencia na
mesma. Só será aplicable no ensino básico e a redución será dun máximo de dous anos. Esta
redución máxima non se poderá aplicar na mesma etapa educativa.
Esta medida está destinada a alumnado con necesidades educativas especiais ou de altas
capacidades que xa esgotaran outras medidas previas de adaptación curricular ou
organizativas.
5.2.4. Programas de mellora da aprendizaxe e do rendemento (pmar)
Consiste en facilitar que os alumnos e alumnas, mediante unha metodoloxía específica e
unha organización de contidos e materias do currículo diferente á establecida con carácter
xeral, alcancen as competencias do primeiro ciclo de educación secundaria obrigatoria,
poidan cursar o cuarto curso pola vía ordinaria e obteñan o título de Graduado en Educación
Secundaria. O programa constará de dous cursos: 2º ESO e 3º ESO, ou de un, dependendo
do criterio do centro.
Esta destinado a alumnado que presente dificultades relevantes de aprendizaxe (non
imputable a falta de estudo ou esforzo) e se atope nalgunha destas situacións:
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
31
• Para acceder a segundo:
o Ter cursado o primeiro curso de Educación Secundaria Obrigatoria e non
estar en condicións de promocionar ó segundo curso e que xa repetiran
algunha vez en calquera das etapas.
• Para acceder a terceiro (programa de un curso 3º):
o Ter cursado o segundo curso de educación obrigatoria, ter repetido algunha
vez en calquera das etapas e non estar en condicións de ter promoción a
terceiro.
o Con carácter excepcional, para o alumnado que ten cursado o terceiro curso
de educación secundaria obrigatoria e non está en condicións de promocionar
a 4º.
Número de alumnos/as: O numero mínimo será de 5 e o máximo de 10.
Estrutura do programa (3º):
O currículo destes programa incluirá os seguintes ámbitos:
• Lingüístico y social (Lingua Galega e Literatura, Lingua Castelá e Literatura e
Xeografía e Historia): nove horas
• Científico e matemático (Matemáticas orientadas ás ensinanzas aplicadas, Bioloxía
e Xeoloxía e Física e Química): oito horas.
• Linguas Estranxeiras (1ª Lingua Estranxeira): tres horas.
• Tamén cursarán co grupo de referencia as materias de terceiro que non pertenzan
aos ámbitos.
Cada ámbito específico será impartido por un único profesor ou profesora pertencente a un
dos departamentos didácticos que teñan atribuída algunha das materias que forman o
ámbito, preferentemente con destino definitivo no centro.
5.2.5. Formación profesional básica
Contribuír a que o alumnado adquira ou complete as competencias da aprendizaxe
permanente para facilitar a súa transición cara a vida activa ou favorecer a súa continuidade
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
32
no sistema educativo. Deben favorecer ademais a consecución dos obxectivos establecidos
con carácter xeral para as ensinanzas de formación profesional. A oferta obrigada destes
ciclos formativos de FPB está destinada ao alumnado escolarizado que cumpra os requisitos
de acceso e, cuxo grao de adquisición das competencias non sexa o adecuado para conseguir
o título de GES e, maila iso, sexa o adecuado para que poida alcanzar o título de FPB.
Alumnado:
• Para o acceso á oferta obrigada é necesario que o alumnado cumpra
simultaneamente os seguintes requisitos:
o Facer 15 ou 16 anos no ano de inicio do ciclo formativo.
o Ter cursado o terceiro curso de Educación Secundaria Obrigatoria ou,
excepcionalmente, ter cursado o segundo curso.
o Ser proposto/a polo equipo docente ao pai, á nai ou á persoa que teña a
titoría legal, para a incorporación a un ciclo de FPB.
o Contar co consentimento do pai, da nai ou dos/as titores/as legais para
cursar estas ensinanzas.
5.2.6. Atención educativa ao alumnado que, por circunstancias diversas,
presenta dificultades para unha asistencia continuada a un centro
educativo
Cando un alumno, aínda que polas características da súa doenza non teña dereito á
atención domiciliaria ou hospitalaria, precise permanecer no domicilio sen asistir ás clases
durante un período de tempo, terá a posibilidade de comunicarse co profesorado que lle
imparte as diferentes materias para establecer un plan de seguimento e/ou recuperación.
Esta comunicación establecerase ben a través da persoa titora, ben de xeito directo por
correo electrónico con cada profesor/a e ofrecerase ao/á alumno/a a opción de seguir os
contidos novos a través das aulas virtuais ou facéndolle chegar o material necesario.
5.2.7. Atención educativa domiciliaria ou hospitalaria
Non temos ningún alumno/a nesta situación nin se deu nos últimos cursos. En todo caso o
procedemento pasa, en primeiro lugar, por asesorar ás familias e ao alumnado afectado,
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
33
dende a titoría e o departamento de orientación, da posibilidade de solicitar a atención
domiciliaria en casos determinados.
Medida que ten como finalidade a continuidade do proceso formativo do alumnado que
curse ensinanzas de réxime xeral en modalidade presencial e que, por prescrición
facultativa, debido a enfermidade ou lesión, non poida asistir con regularidade ao centro.
Cando un alumno/a sexa obxecto de atención educativa hospitalaria ou domiciliaria, o seu
centro de referencia establecerá, a partir do correspondente proxecto curricular de etapa,
un programa individualizado no que se terán en conta as necesidades educativas especiais
asociadas á súa situación.
A elaboración e seguimento dese programa levaraa a cabo o titor/a en colaboración co
correspondente servizo de atención educativa hospitalaria e domiciliaria e co asesoramento
do correspondente departamento de orientación. Así mesmo, cando as condicións do
alumno/a así o requiran, o equipo de orientación específico proporcionará o apoio necesario
para levar a cabo esas tarefas.
Os destinatarios de atención educativa hospitalaria son os/as alumnos/as que deban
permanecer ingresados nun centro hospitalario, a tempo completo ou en hospitalización de
día; os destinatario de atención educativa domiciliaria son aqueloutros/as que deban
permanecer convalecente no seu domicilio por un período de tempo superior a un mes ou
que padeza enfermidade crónica que sexa causa de faltas de asistencia ao centro de seis ou
máis días continuados ao mes dentro dun período mínimo de seis meses.
5.2.8. Grupos de adquisición das linguas
A súa finalidade será proporcionar, sen prexuízo das actividades de apoio que se
desenvolvan dentro das aulas ordinarias, unha formación inicial específica nas linguas
vehiculares, a través dunha atención individualizada, de xeito que se posibilite a plena
incorporación do alumnado nas actividades de aprendizaxe pertencentes ao curso no que se
atope escolarizado, así como a súa familiarización coa vida do centro.
É unha medida destinado a alumnado de escolarización obrigatoria que proceda do
estranxeiro e que descoñeza completamente as linguas oficiais de Galicia. Este alumnado
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
34
poderá formar parte destes grupos un máximo dun trimestre que poderá ser ampliado con
autorización da inspección educativa. O profesorado encargado na educación secundaria
obrigatoria dos grupos de adquisición das linguas pertencerá preferentemente ás
especialidades de Ámbito Lingüístico.
Non obstante, resulta inviable no noso centro artellar un Plan de adquisición de linguas
porque non contamos con profesorado con liberación horaria suficiente polo que as medidas
que se levarán a cabo irán dende a Exención de segunda lingua até reforzos na aula ou fóra
dela por parte de profesorado con dispoñibilidade horaria. Por isto, o departamento de
orientación e a xefatura de estudos, estudarán a mellor opción para organizar medidas de
reforzo que lle poidan axudar a conseguir a dita competencia lingüística. Así mesmo,
tentarase a implicación doutros alumnos e alumnas do cento que, mediante a figura dun
voluntariado lingüístico, se encarguen de acompañar estes alumnos/as novos nos espazos de
lecer para interactuar con eles e facilitarlles a inmersión lingüística
5.2.9. Grupos de adaptación da competencia
curricular
Os grupos de adaptación da competencia curricular son agrupamentos flexibles que terán
por finalidade, a través dunha atención individualizada, o progreso na competencia
curricular, de xeito que se lle posibilite ao alumnado a plena incorporación nas actividades
de aprendizaxe pertencentes ao curso no que se atope escolarizado.
A permanencia nestes grupos levarase a cabo nunha fracción da xornada escolar,
principalmente coincidindo coas materias de carácter instrumental, podéndose estender ao
longo de todo o ano escolar.
Non obstante, o alumnado deberase incorporar plenamente ao seu grupo ordinario no
momento no que a xunta de avaliación considere superadas as súas necesidades educativas
debidas ao desfasamento curricular. O horario semanal máximo de permanencia nestes
grupos será de 10 períodos.
Está destinado a alumnado procedente do estranxeiro con desfasamento curricular de dous
ou máis cursos, escolarizado na educación secundaria obrigatoria. O alumnado que forme
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
35
parte dun grupo de adaptación da competencia curricular deberá pertencer á mesma etapa
educativa, sen necesidade de que pertenza ao mesmo curso.
O profesorado encargado dos grupos de adaptación da competencia curricular pertencerá
preferentemente a algunha das especialidades que correspondan ás materias obxecto de
reforzo desa competencia. Asistirá ás sesións de avaliación do seu alumnado. Porén, a
emisión das cualificacións corresponderá ao profesorado do grupo ordinario, tendo en conta
a información que proporcione o profesorado anteriormente citado.
A implementación desta medida estará suxeita á dispoñibilidade horaria do profesorado.
5.2.10. Alumnado de incorporación tardía con
desfase curricular
As necesidades deste alumnado serán atendidas a través das medidas anteriormente
explicitadas como son os grupos de adquisición das linguas e os grupos de adaptación da
competencia curricular na medida das posibilidades do centro.
6. CONCRECIÓN DAS ACTUACIÓNS E MEDIDAS
DESEÑADAS
6.1.MEDIDAS ORDINARIAS
A. ELABORACIÓN DOS GRUPOS
Responsables Temporalización Recursos
Equipo directivo Asesora DO
Setembro (secundaria) Informes xuntas avaliación
Informes centros adscritos
B. DESDOBRAMENTOS DE GRUPOS
Responsables Temporalización Recursos
Equipo directivo Asesora DO
Setembro (secundaria)
Informes xuntas avaliación
Informes avaliación inicial
Informes centros adscritos
C. EXENCIÓNS DE 2ª LINGUA ESTRANXEIRA
Responsables Temporalización Recursos
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
36
Equipo directivo Asesora DO
Setembro (secundaria)
Informes xuntas avaliación
Informes avaliación inicial
Informes centros adscritos
D. APLICACIÓN DE REFORZO EDUCATIVO
Responsables Temporalización Accións
Docente (elabora) DO (asesora) Xunta avaliadora
En calquera momento do curso Comunicación ás familias
Rexistro no XADE
E. APOIO DO PROFESORADO DENTRO DA AULA
Responsables Temporalización Lugares
Equipo directivo DO (asesora) Profesor/a responsable da materia
(elabora e avalía) Profesorado con dispoñibilidade
horaria
En calquera momento do curso
Dentro da aula
Puntualmente fóra
Rexístrase no XADE
F. PROGRAMAS DE ENRIQUECEMENTO CURRICULAR
Responsables Temporalización Accións
Equipo directivo (supervisa e executa)
Asesora DO
Docente(elabora)
En calquera momento do curso
Comunicación ás familias
Rexistro no XADE
G. PROGRAMAS DE REFORZO NAS ÁREAS INSTRUMENTAIS BÁSICAS
Responsables Temporalización Accións
Equipo directivo (supervisa) Asesora DO
Docente (elabora) Profesor/a especialista con
dispoñibilidade horaria
PT puntualmente
En calquera momento do curso
Comunicación ás familias
Rexistro no XADE
H. PROGRAMAS DE SEGUIMENTO DE ALUMNADO CON MATERIAS PENDENTES
Responsables Temporalización Accións
CCP establece mecanismos
Departamentos
Eq. Directivo (supervisa)
A principio do curso
Seguimento ao longo do mesmo
Comunicación ás familias
Reflectirase nas programacións (non pode limitarse a unha proba extraordinaria)
I. PROGRAMA DE RECUPERACIÓN DE MATERIAS SUSPENSAS
Responsables Temporalización Accións
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
37
CCP establece mecanismos Departamentos
Docente da materia
Ao longo do curso Comunicación ás familias
Reflectirase nas programacións
J. PROGRAMAS ESPECÍFICOS PERSONALIZADOS
Responsables Temporalización Accións
CCP establece mecanismos Xunta avaliadora
Ao longo do curso Comunicación ás familias
K. PROGRAMAS DE HABILIDADES SOCIAIS E MELLORA DA CONVIVENCIA
Responsables Temporalización Accións
DO
CCP (aproba)
A principios do curso
Programas nos recreos
Incluír no PAT
Programa de intervención específico individualizado
6.2. MEDIDAS EXTRAORDINARIAS
A. ADAPTACIÓNS CURRICULARES
Responsables Temporalización Accións
Equipo docente (decide) DO (asesora) Docente das materia
(elabora)
Ao longo do primeiro trimestre
Comunicación ás familias
Rexistro no XADE
B. AGRUPAMENTOS FLEXIBLES
Responsables Temporalización Accións
Equipo directivo DO (asesora) Inspección (autoriza)
Antes do inicio do curso
Comunicación ás familias
Autorización da inspección
Rexistro no XADE
C. APOIO DO PROFESORADO ESPECIALISTA EN PEDAGOXÍA TERAPÉUTICA E/OU EN
AUDICIÓN E LINGUAXE
Responsables Temporalización Accións
Equipo docente (decide)
DO (asesora) Docente
(seguimento) PT/AL (implementa)
En calquera momento do curso
Comunicación ás familias
Elaboración do plan de traballo
Seguimento pola titoría
D. FLEXIBILIZACIÓN DA DURACIÓN DO PERÍODO DE ESCOLARIZACIÓN
Responsables Temporalización Accións
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
38
Docente (propón) DO (asesora) Eq. directivo (tramita) EOE (asesora) Inspección (informa) DX (aproba)
Ao remate do curso Comunicación ás familias
Autorización da Dirección Xeral
E. MODALIDADE DE ESCOLARIZACIÓN COMBINADA
Responsables Temporalización Accións
Docente (propón) DO (asesora) Eq. directivo
(tramita) EOE (asesora) Inspección (informa) XT (aproba)
Ao remate do curso
Comunicación ás familias
Seguimento trimestral
Coordinación co centro de EE
Autorización da Xefatura Territorial
F. PROGRAMAS DE MELLORA DA APRENDIZAXE E DO RENDEMENTO (PMAR)
Responsables Temporalización Accións
Xunta avaliadora (propón)
Eq. directivo (tramita) Inspección (aproba)
Antes do inicio do curso
Comunicación ás familias
Autorización da inspección
G. FORMACIÓN PROFESIONAL BÁSICA
Responsables Temporalización Accións
Xunta avaliadora (propón)
Eq. directivo (tramita)
DO (asesora)
Na avaliación extraordinaria
Comunicación ás familias
Solicitude no centro que se desexa
H. ATENCIÓN EDUCATIVA AO ALUMNADO QUE, POR CIRCUNSTANCIAS DIVERSAS, PRESENTA DIFICULTADES PARA UNHA ASISTENCIA CONTINUADA A UN CENTRO
EDUCATIVO
Responsables Temporalización Accións
Equipo directivo
Asesora DO. Docente
Ao longo do curso
Elaboración de plan de coordinación coas familias
I. ATENCIÓN EDUCATIVA DOMICILIARIA OU HOSPITALARIA
Responsables Temporalización Accións
Equipo directivo
Ao longo do curso
Envío de anexos á Xefatura Territorial
Elaboración de plan de coordinación co
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
39
DO (asesora) XT (autoriza)
profesorado externo
Autorización do XT
J. GRUPOS DE ADQUISICIÓN DAS LINGUAS
Responsables Temporalización Accións
Equipo directivo Asesora DO. Docente
Profesorado con dispoñibilidade horaria
En calquera momento do curso
Comunicación ás familias
Definición do tempo e carga horaria
Autoriza Inspección Educativa
K. GRUPOS DE ADAPTACIÓN DA COMPETENCIA CURRICULAR
Responsables Temporalización Accións
Equipo directivo Asesora DO. Profesor/Titor Profesorado con
dispoñibilidade horaria
En calquera momento do curso
Comunicación aos pais
Definición do tempo e carga horaria
Autoriza Inspección Educativa
L. ALUMNADO DE INCORPORACIÓN TARDÍA CON DESFASE CURRICULAR
Responsables Temporalización Accións
Equipo directivo
DO.
En calquera momento do curso
Comunicación aos pais
Definición do tempo e carga horaria
Autoriza: Inspección educativa
7. MECANISMOS DE COORDINACIÓN E
COLABORACIÓN INTERNOS, ASÍ COMO CON
OUTRAS ETAPAS EDUCATIVAS E COS CENTROS
ADSCRITOS OU DE ADSCRICIÓN
7.1. REUNIÓNS NO PROPIO CENTRO
Os mecanismos de coordinación e colaboración están vinculados coa estrutura organizativa
e funcional do centro que garante a resposta ás necesidades do alumnado, e ten en conta as
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
40
funcións que teñen os distintos servizos e profesionais que interveñen no ámbito da
atención á diversidade, polo que se establecen nas reunións de
Departamento de orientación
Avaliación inicial
Sesións de avaliación
CCP
Departamentos Didácticos
Reunións do equipo docente: avaliación inicial, sesións de avaliación e xuntanzas
puntuais en función de necesidades concretas.
Reunións semanais do profesorado titor coa orientadora.
Reunións da orientadora coa dirección
7.2. REUNIÓNS COS CENTROS ADSCRITOS
Como se indicou ao principio este centro ten adscrito o CEIP San Clemente de César situado
na parroquia do mesmo nome, no propio concello de Caldas de Reis. A colaboración e
coordinación entre centros sitúase:
Contacto habitual entre os centros o que facilita o fluxo de información sobre:
admisión de alumnado, matrícula,...
Reunións periódicas entre orientadores de ambos centros para:
o Avaliar conxuntamente as actuación realizadas e reflectilas na memoria anual,
para que sirvan de punto de partida a novas actuacións.
o Determinar o procedemento para a exención da 2ª Lingua Estranxeira en 1º
de ESO de alumnado que presente dificultades continuadas no proceso de
aprendizaxe.
o Facilitar o intercambio de información sobre alumando con NEAE.
o Colaborar na elaboración de protocolos que afecten á actuación de ambos
Departamentos.
o Compartir recursos (probas psicopedagóxicas, material bibliográfico, etc.
o Facilitar a transición do alumnado do último curso de primaria a 1º da ESO.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
41
Reunión do Director e Orientadora do IES co alumnado de 6º de E.P. do centro
adscrito e as súas familias, no mes de xuño, onde informamos sobre a organización
do IES e as características da nova etapa educativa.
Organización das Xornadas de Portas Abertas para o alumnado de 6º de primaria e as
súas familias, coa finalidade de que coñezan o novo centro.
Contacto cos centros que ofrecen unha opción formativa ou profesional ao noso
alumnado unha vez rematada a ESO.
Contacto cos equipos de orientación dos centros próximos que dirixen o seu
alumnado a cursar bacharelato no noso centro .
Organización de xornadas de portas abertas para o alumnado de 4º da ESO dos
centros veciños coa finalidade de que coñezan o centro.
8. CANLES DE COLABORACIÓN COAS NAIS, PAIS
OU TITORES E TITORAS LEGAIS DO
ALUMNADO E COS DIFERENTES SERVIZOS
EXTERNOS AO CENTRO
8.1. Colaboración con familias ou titores legais
Reunión inicial (setembro/outubro) para dar información sobre o comezo do novo
curso presentación do equipo directivo e do profesorado do centro, información
sobre a organización e funcionamento do centro.
Cuestionarios de inicio de curso para coñecer datos do contorno socio-familiar do
alumnado, hábitos de estudo, ocio e tempo de lecer, características persoais do
propio alumnado.
Entrevistas periódicas mantidas co titor/a ao longo do curso para facer o seguimento
académico.
Contacto das familias co profesorado a través da hora de atención a pais e nais.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
42
Contacto a través da plataforma ABALAR
Reunións puntuais coa orientadora por demanda das nais, pais e titores e titoras
legais do alumnado e colaboración na avaliación psicopedagóxica, cando se estime
oportuna, así como tamén no propio proceso de avaliación inicial.
Reunións puntuais coa xefa de estudos por demanda das familias ou dos titores/as
do alumnado.
Comunicación ás familias no referente a: PMAR,FPB, ACS,e outras MAD
Coordinación entre os profesionais que atenden ao alumnado con NEAE.
Charlas informativas relacionadas co ámbito da orientación académica: tránsito da
etapa de primaria a ESO, opcións académicas e profesionais dos seus fillos e fillas ao
rematar a ESO, información de outras opcións para o alumnado que se atopa en
grave risco de abandono escolar.
Reunións da Escola de Familias para tratar asuntos de interese.
8.2. Colaboración con instancias externas
En canto ós servizos externos, as reunións axústanse ós horarios e teñen en conta as
funcións dos distintos profesionais. As actuacións axustaranse ao previsto nas diferentes
programacións didácticas ou tamén no Plan de Acción Titorial, Plan de Convivencia e este
propio Plan de Atención á Diversidade.
- Da intervención colaborativa cos Servizos Sociais do concello destácase o contacto
periódico xa que a través deles o centro conecta cas problemáticas individuais do
alumnado, controla a súa asistencia, establece pautas de intervención conxuntas para o
alumnado que se atopa en situación desvantaxe social.
- Colaboración co Plan de Prevención de Drogodependencias dos concellos de Caldas de
Reis, Catoira e Pontecesures nas intervencións con carácter preventivo que se
desenvolvan co alumnado no centro nas sesións de titoría.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
43
- A colaboración cos Servizos Sanitarios levase a cabo no programa de Alerta Escolar, a
petición das familias, para facilitar que o intercambio de información favoreza a
intervención máis axeitada ás necesidades do alumno/a.
- O intercambio de información e a coordinación entre os profesionais que atenden ao
alumnado con NEAE, dentro e fóra do centro educativo, levarase a cabo en coordinación
coas familias (Asoc BATA) e ONCE.
- Colaboración co Concello, sobre todo cos departamentos de educación e igualdade.
8.3. Procedemento de solicitude de intervención do equipo de
orientación específico
Colaboración do Departamento de Orientación co Servizo de Inspección Educativa,
facilitando a información que este demanda e realizando aquelas outras tarefas asignadas ás
funcións da xefatura de departamento en relación coa solicitude de colaboración co Equipo
de Orientación Específico de Pontevedra segundo o modelo oficial.
9. PROTOCOLO DE DERIVACIÓN DO ALUMNADO
AO DEPARTAMENTO DE ORIENTACIÓN
Conforme a o documento que se recolle no ANEXO II
9.1. PROTOCOLO DE SOLICITUDE DAS MEDIDAS
EXTRAORDINARIAS
Para solicitar unha medida extraordinaria de atención á diversidade seguirase o proceso
seguinte:
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
44
1. Proposta razoada do equipo docente do grupo ao que pertence o alumno ou alumna,
expresada mediante un informe individualizado, elaborado polo profesor ou persoa titora,
que será remitido ao Departamento de Orientación e no cal se fará constar:
• A competencia curricular do alumno ou alumna en cada materia.
• As dificultades de aprendizaxe presentadas.
• As medidas de atención á diversidade aplicadas.
• Os motivos polos que o equipo docente considera a conveniencia de que o alumno/a
sexa obxecto de medidas de atención á diversidade.
2. Informe da Xefatura do Departamento de Orientación no que se incluirá:
• A avaliación psicopedagóxica na que figura a situación evolutiva do alumno ou
alumna, a concreción das súas necesidades educativas, as orientacións curriculares, a
proposta de escolarización, a determinación das axudas necesarias, e cantas outras
orientacións se consideren oportunas.
• Documento que reflicte o resultado da reunión entre o titor ou titora, orientador/a, o
alumno ou alumna, e os pais, nais ou representantes legais, na que se lles formulou a
conveniencia da proposta educativa.
3. Solicitude da medida extraordinaria á Inspección Educativa para a súa autorización, por
parte da comisión formada polo Xefatura de Estudos, a Xefatura do Departamento de
Orientación e o profesorado titor do grupo.
10. MEDIDAS PARA O DESENVOLVEMENTO DOS
PROTOCOLOS ESTABLECIDOS POLA
CONSELLERÍA
10.1 ABSENTISMO
Na ESO é escaso e procurase evitar a través do contacto permanente coas familias.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
45
Onde si se produce de maneira considerable é en bacharelato onde, na maioría dos casos
está motivado porque o alumnado non se sente capaz de acabar os estudos con éxito por
iso, a falta de que se ofrezan saídas cara á formación profesional na zona, as medidas que
tomamos pasan por fomentar dende as titorías a comunicación constante coas familias e a
orientación ao alumnado para abordar os estudos con estratexias que eviten a frustración
(métodos e técnicas de estudo, selección de materias para superar os cursos en 2 anos...)
10.2. TDAH
Este protocolo pretende facilitar a colaboración entre o centro escolar, a familia e os
servizos médicos do alumnado con dificultades no rendemento escolar que poden estar
mediadas polas manifestacións do TDAH.
Cando o alumno/a se incorpora ao centro xa con un diagnóstico de TDAH emitido polos
servizos médicos, darase continuidade ás actuacións ou medidas que xa foran iniciadas
previamente no centro anterior.
No resto dos casos será o profesorado e/ou a familia, que a través da persoa titora
trasladará ao departamento de orientación a necesidade de intervir se consideran que o
alumno/a presenta continuamente condutas de desatención, hiperactividade e
impulsividade que repercuten no progreso escolar.
A orientadora levará a cabo a avaliación psicopedagóxica, para o que precisará recadar
información do contexto de aula e do contexto familiar e tamén aplicar determinadas probas
psicopedagóxicas que axuden a confirmar a necesidade de establecer diagnóstico. Nese caso
a orientadora trasladará á persoa titora e á familia a información pertinente para derivar aos
servizos médicos que son os profesionais con competencia para establecer definitivamente
un diagnóstico médico.
No ámbito escolar as necesidades educativas do alumno/a será atendidas conforme ás
orientacións que establece o protocolo e as medidas de atención á diversidade que
correspondan de acordo con este plan e que serán revisadas ao remate de cada trimestre
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
46
10.3. TEA
A escolarización do alumnado con necesidades derivadas do Trastorno do Espectro Autista
require ter en conta unha serie de actuacións previas que compensen as dificultades que
poden amosar nas habilidades para comunicarse e relacionarse, polo que cobran especial
importancia nestes casos as reunións de coordinación cos centros adscritos e tamén o
protocolo de acollida de alumnado novo.
Deste xeito para o alumno/a que se incorpora ao centro con un diagnóstico de TEA emitido
polos servizos médicos, darase continuidade ás actuacións ou medidas que xa foran iniciadas
previamente no centro anterior.
Nos demais casos ante a sospeita do profesorado e a familia, sobre a presencia de
dificultades nas relacións cos demais, dificultades da comunicación e da linguaxe e
dificultades para adaptarse a distintas situacións poderán solicitar a través da persoa titora a
intervención do departamento de orientación.
A orientadora levará a cabo a avaliación psicopedagóxica, para o que precisará recadar
información do contexto de aula e do contexto familiar e tamén aplicar determinadas probas
psicopedagóxicas que axuden a confirmar a necesidade de establecer diagnóstico. Nese caso
a orientadora trasladará á persoa titora e á familia a información pertinente para derivar aos
servizos médicos que son os profesionais con competencia para establecer definitivamente
un diagnóstico médico.
No ámbito escolar as necesidades educativas do alumno/a será atendidas conforme ás
orientacións que establece o protocolo e as medidas de atención á diversidade que
correspondan de acordo con este plan e que serán revisadas ao remate de cada trimestre.
11. PROCESOS DE SEGUIMENTO, AVALIACIÓN E
MELLORA DO PLAN
Especificar en base ao cronograma elaborado nos anexos. Esta avaliación deberase incluír na
memoria anual.
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
47
O seguimento e avaliación dos diferentes plans e programas que se leven a cabo,
constituirán os procesos básicos no axuste e na mellora da atención á diversidade. Todos
eles establecerán o procedemento, a temporalización, os indicadores e as persoas
responsables deses procesos.
As persoas e/ou equipos responsables da elaboración dos diferentes plans e/ou programas,
deberán deseñar os instrumentos adecuados para a recollida de información dos diferentes
sectores implicados, que deberán contemplar tanto aspectos de tipo cuantitativo e
obxectivable como cualitativo.
Contemplarase, en todo caso, o número de actuacións e a eficacia das medidas aplicadas, o
grao de satisfacción do alumnado e familias con ditas medidas e/ou programas, e a opinión
dos titores sobre o seu desenvolvemento e grao de implicación do alumnado e das familias
no seu seguimento. De todo o que se deducirá o grao de cumprimento dos obxectivos
propostos polo plan.
Os resultados da avaliación incluiranse na memoria final de curso, de modo que servirán
para definir as propostas de mellora a seguir no curso seguinte.
Corresponde á CCP, ao inicio do curso académico, realizar ás modificacións do PAD, de
acordo coas propostas e conclusións recollidas no informe de avaliación realizado no curso
académico anterior.
12. MARCO LEGAL
ORDE do 6 de outubro de 1995 pola que se regulan as adaptacións do currículum nas
ensinanzas de réxime xeral
DECRETO 324/1996, do 26 de xullo, polo que se aproba o Regulamento orgánico dos
institutos de educación secundaria
ORDE do 31 de outubro de 1996 pola que se regula a avaliación psicopedagóxica dos
alumnos e alumnas con necesidades educativas especiais que cursan as ensinanzas
de réxime xeral, e se establece o procedemento e os criterios para a realización do
dictame de escolarización
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
48
ORDE do 28 de outubro de 1996 pola que se regulan as condicións e o procedemento
para flexibiliza-la duración do período de escolarización obrigatoria dos alumnos con
necesidades educativas especiais asociadas a condicións persoais de sobredotación
intelectual
DECRETO 120/1998, do 23 de abril, polo que se regula a orientación educativa e
profesional na Comunidade Autónoma de Galicia.
ORDE do 24 de xullo de 1998 pola que se establece a organización e funcionamento
da orientación educativa e profesional na Comunidade Autónoma de Galicia regulada
polo Decreto 120/1998
LEI 8/1997, do 20 de agosto, de accesibilidade e supresión de barreiras na
Comunidade Autónoma de Galicia
ORDE do 27 de decembro de 2002 pola que se establecen as condicións e criterios
para a escolarización en centros sostidos con fondos públicos do alumnado de ensino
non universitario con necesidades educativas especiais
ORDE do 20 de febreiro de 2004 pola que se establecen as medidas de atención
específica ó alumnado procedente do estranxeiro
CIRCULAR 8/2009 da Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e
Innovación Educativa, pola que se regulan algunhas medidas de atención á
diversidade para o alumnado de Educación Secundaria Obligatoria
DECRETO 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingüismo no ensino non universitario
de Galicia
DECRETO 229/2011, do 7 de decembro, polo que se regula a atención á diversidade
do alumnado dos centros docentes da Comunidade Autónoma de Galicia nos que se
imparten as ensinanzas establecidas na Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de
educación
Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación
secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.
Protocolo de prevención, detección e intervención do risco suicida no ámbito
educativo
Protocolo educativo para garantir a igualdade, a non discriminación e a liberdade de
identidade de xénero
PLAN XERAL DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE – AQUIS CELENIS
49
Protocolo de absentismo escolar
Protocolo de consenso sobre TDAH
Protocolo de Atención educativa domiciliaria
Protocolo de Urxencias Sanitarias e enfermidade crónica
Este documento foi presentado á CCP do día 16 de xaneiro de 2018 e trasladado ao Claustro e ao Consello Escolar para a súa aprobación o día 23 de xaneiro .
Anexo I: Informe individualizado de Avaliación
Nivel de ESO: Grupo: Ano Académico:
Profesor/a: Materia:
Apelidos e nome
Dificultades académicas detectadas (Sinalar cun X)
Falt
a d
e h
ábit
os
de
est
ud
o e
pla
nif
icac
ión
do
trab
allo
Falt
a d
e in
tere
se e
mo
tiva
ció
n
Pro
ble
mas
de
aten
ció
n e
con
cen
trac
ión
Dif
icu
ltad
es
de
com
pre
nsi
ón
lect
ora
Dif
icu
ltad
es
rela
cio
nad
as
coa
exp
resi
ón
esc
rita
Dif
icu
ltad
es
rela
cio
na-
das
co
raz
oam
en
to e
a
adq
uis
ició
n d
e n
ovo
s co
ncp
eto
s
Dif
icu
ltad
es
rela
cio
na-
das
co
cál
culo
e a
res
o-
luci
ón
de
pro
ble
mas
Dif
icu
ltad
es
cos
con
ti-
do
s e
spec
ífic
os
da
mat
eria
Re
tras
o e
sco
lar
xen
era
lizad
o
Pro
ble
mas
de
rela
ció
n
e/o
u in
tegr
ació
n
Outras dificultades
(Indicar cales e sinalar cun X)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Apelidos e nome
Grao de desenvolvemento das competencias básicas
(Valoración de 1 a 5)
Observacións
Indicar Si(S), Ás veces (AV) ou Non (N)
Co
mp
ete
nci
a e
n C
om
un
icac
ión
Lin
güís
tica
Co
mp
ete
nci
a m
atem
átic
a e
com
pet
en
cias
bás
icas
en
CC
e
Tecn
olo
xía
Co
mp
ete
nci
a d
ixit
al
Ap
ren
de
r a
apre
nd
er
Co
mp
ete
nci
as s
oci
ais
e c
ívic
as
Sen
tid
o a
inic
iati
va e
esp
írit
o
em
pre
nd
ed
or
Co
nci
en
cia
e e
xpre
sió
ns
cult
ura
is
Trae
os
mat
eria
is n
ece
sari
os
par
a o
des
en
volv
em
en
to d
as
tare
fas
en
com
en
dad
as
Ate
nd
e n
as e
xplic
ació
ns
real
izad
as p
olo
pro
feso
rad
o
Fai o
s tr
abal
los
en
com
en
da-
do
s
po
lo p
rofe
sora
do
, tan
to n
a
clas
e c
om
a n
a ca
sa
Par
tici
pa
nas
act
ivid
ade
s
gru
pai
s/co
lect
ivas
des
en
-
volv
idas
du
arn
te a
s cl
ase
s
Re
aliz
a as
pro
bas
/exe
rcic
ios
de
ava
liaci
ón
pro
gram
ado
s
Ace
pta
as
corr
ecc
ión
s e
suxe
stió
ns
Re
spec
ta a
s n
orm
as d
e
con
vive
nci
a
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Anexo II: Solicitude de intervención do Departamento de Orientación
Datos do alumno/a
Apelidos:
Nome:
Curso:
Data nacemento:
Derivado por (márquese o que proceda):
☐ Titor/a ☐ Profesor/a da materia de: ☐ Solicitude da familia
Motivo da demanda
Evidente discapacidade (especificar debaixo) ☐ Si ☐ Non
☐ Auditiva ☐ Motora
☐ Visual ☐ Cognitiva
Trastorno grave de conduta ☐ Si ☐ Non
Trastorno do espectro autista ☐ Si ☐ Non
Trastorno mental ☐ Si ☐ Non
Dificultades de aprendizaxe ☐ Si ☐ Non
Absentismo ou risco de absentismo ☐ Si ☐ Non
Problemas persoais/sociofamiliares ☐ Si ☐ Non
Sospeita de posible situación de risco social ☐ Si ☐ Non
Orientación académica e profesional ☐ Si ☐ Non
Tipo de actuación solicitada ao departamento de orientación
Entrevista co alumno/a ☐ Si ☐ Non
Entrevista coa familia ☐ Si ☐ Non
Entrevista co titor/equipo docente ☐ Si ☐ Non
Entrega de materiais ☐ Si ☐ Non
Avaliación psicopedagóxica do alumno/a ☐ Si ☐ Non
En _________________, a _____ de ___________ de 20_____
A persoa titora__________________________________
Anexo III: Modelo de avaliación das titorías personalizadas
Apelidos, nome e curso
Observacións
(indicar Si/S, Ás veces/AV ou Non/N, segundo corresponda)
TITORÍAS PERSONALIZADAS (PT)
SEGUIMENTO (unha vez ao mes, levar nas avaliacións)
Tra
e o
s m
ate
riais
neces
ari
os
para
o
desen
vo
lvem
en
to d
as
tare
fas a
cad
ém
icas
en
co
men
dad
as.
Ate
nd
e n
as e
xp
licació
ns
realizad
as p
olo
pro
feso
rad
o
Realiza o
s t
rab
allo
s
en
co
men
dad
os p
olo
pro
feso
rad
o,
tan
to n
a
cla
se c
om
o p
ara
a c
asa
P
art
icip
a n
as a
cti
vid
ad
es
gru
pais
/co
lecti
vas
desen
vo
lvid
as
du
ran
te
as c
lase
s
Realiza a
s p
rob
as e
exerc
icio
s d
e a
va
liac
ión
pro
gra
mad
os
Acep
ta a
s c
orr
ecció
ns
e
su
xesti
ón
s
Resp
ecta
as
no
rma
s d
e
co
nviv
en
cia
Mello
ra o
ren
dem
en
to
acad
ém
ico