Plani Rregullues Urban

”Rrokaqielli’’ – Pejë

Përmbajtja

1

Arsyeshmeria për hartimin e Planit Rregullues Urban për zonën urbane “Rrokaqielli” në Pejë

Hyrje

1.1 Komuna e Pejës - një historik i shkurtër, 1.2 Të dhënat demografike të Komunës së Pejës,2. Baza ligjore, 2.1. Përkufizimi i zonës,3. Profili për planin rregullues urban për zonën,3.1. Pozita gjeografike e zonës urbane “Rrokaqielli” në kuadër të qytetit të Pejës, 3.2 Te dhënat demografike të Komunës së Pejës,3.3 Analiza e PZHU-së,3.4 Pozita gjeografike e zonës urbane “Rrokaqielli” në kuadër të qytetit të Pejës,4. Funksioni i zonës,4.1. Përfshirja e ngastrave kadastrale të planit rregullues urban “Rrokaqielli”, 5. Përdorimi i tokës,5.1 .Destinimi i tokës,6. Zhvillimi demografik,6.1. Struktura Ekonomike, 7. Karakteri i zonës,7.1. Zona e banimit individual,7.2. Zona e banimit shumë banesor,7.3 Objektet sociale dhe shoqëror,7.4 Trashëgimia kulturore, 8. Infrastruktura, 8.1 Rrugët, 8.2 Lëvizshmëria e banorëve, 8.3 Identifikimi i kërkesave të qytetarëve, 9. Energjetika, 10. Telekomunikacioni, 11. Shërbimi i mbeturinave, 12. Infrastruktura e furnizimit me ujë,12.1 Rrjeti i kanalizimit fekale,12.2 Rrjeti i kanalizimit atmosferik,13. Ngrohja14. Zhvillimi Ekonomik15. Swot analiza 16. Vizioni 17. Synimet e zhvillimit të zonës ,,Rrokaqielli ’’17.1. Skenarët e zhvillimit17.1.1. Skenari i parë17.1.2. Skenari i dytë17.1.3. Skenari i zhvillimit18. Plani i rregullimit urban18.1. Dispozitat e përgjithshme18.2. Emri i planit18.3. Baza ligjore18.4. Përkufizimi i zonës18.5. Elementet identifikuese të planit18.6. Kufiri i planit18.7. Sipërfaqja e planit18.9. Ndarja në tërësi hapësinore19. Struktura e zhvillimit hapësinor 19.1. Destinimi i sipërfaqeve19.2. Destinimi i shfrytëzimit19.3. Ndarja në blloqe urban dhe kushte e rregullimit 19.4. Kushtet e rregullimit19.5. Plani i rregullimit detal

2

19.5.1. Mjedisi i ndërtuar19.5.2. Lloji i banimit19.5.3. Dendësia banimit dhe lartësia19.5.4. Etazhiteti19.5.5. Trajtimi i blloqeve të banimit sidomos atyre shumë banesore 19.5.5.1. Ndërtesat publike19.5.6. Sipërfaqet e lira dhe rrjeti i gjelbër19.5.6.1. Sipërfaqet e parqeve19.5.6.2. Sipërfaqet e gjelbërta19.5.7. Ndërtesat afariste19.5.8. Rrjeti rrugor19.5.8.1. Kufizimi i shpejtësisë19.5.8.2. Qarkullimi i automjeteve urbane19.5.8.3. Orientimi i trafikut19.5.8.4. Transporti publik19.5.8.5. Shtigjet për këmbësor dhe çiklist19.5.8.6. Parkimi20. Infrastruktura20.1. Elektroenergjetika20.1.1. Gjendja egzistuese dhe planifikuar20.2. Telekomunikacioni20.2.1.Gjendja egzistuese 20.2.2. Plani20.2.3. Gjendja e planifikuar 20.2.4.Plani 20.3. Rrjeti i ujësjellësit 20.4. Rrjeti i kanalizimit fekal dhe atmosferik21. Mbrojtja e mjedisit21.1.Mbrojtja e ajrit21.2.Mbrojtja nga zhurma21.3. Mbrojtja nga zjarri21.4. Trajtimi i mbeturinave22. Planifikimi i tokës ndërtimore22.1. Vija rregulluese 22.2. Vija ndërtimore dhe distancat22.3. Forma dhe madhësia e ngastrës 22.3.1.Koeficienti i ndërrueshmërisë së ngastrës (knn)23. Dispozitat e implementimit23.1. Dispozitat e përgjithshme të rregullimit23.1.1.Ndarja në tërësi hapësinore23.1.2.Shfrytëzimi i tokës23.1.3. Kushtet për përcaktimin e rrjetit rrugor23.1.4 .Kushtet për rregullimin e lokacionit / ngastrës23.1.5. Kushtet për vendosjen e ndërtesave23.1.6. Kushtet për rregullimin e hapësirave të lira / gjelbërimit23.1.7. Masat për pengimin e ndikimeve të dëmshme në mjedis24. Dispozitat lidhur me përgjegjësitë, bashkëpunimin dhe pjesëmarrjen25. Dispozitat e fundit dhe kalimtare

3

Arsyshmëria për hartimin e Planin Rregullues Urban për zonën urbane ”Rrokaqielli ‘’ në Pejë

Ky konkurs projektimi bazohet në ligjin Nr. 02/L-99për Prokurim Publik në Kosovë, i cili ka hyrë në fuqi me 6 Qershor 2007.

Me datë 13.VI.1012 u nënshkrua kontrata në mes Komunës së Pejës - Zyra e Prokurimit në një anë dhe N.T.P ,,Prima Engineering''nga Prishtina për në anën tjetër.

Për hartimin e Planit Rregullues Urban për zonën urbane ,,Rrokaqielli’’ në Pejë me sipërfaqe 20 ha Komuna e Pejës ka bashkëpunuar duke ofruar të gjitha të dhënat në dispozicion si historiku i planeve rregulluese urbane te me hershme dhe konsultimi i dokumenteve te miratuara si

1 Plani Zhvillimor Komunal - PZHK2. Plani Zhvillimor Urban - PZHUNë periudhën e pasluftës, zhvillimi urban i qytetit është udhëhequr me Planin e Përgjithshëm Urban

(Plani Gjeneral Urban), revidimi II, i vitit ’83, bazuar në rregulloret e UNMIK-ut për aplikimin e ligjeve dhe akteve tjera në Kosovë.

Hyrje

4

1.1 Komuna e Pejës - një historik i shkurtër

Peja, të dhënat themelore

Komuna e Pejës përfshin një hapësirë prej 603 km² ndërsa vetëm qyteti i Pejës ka një sipërfaqe prej rreth 20 km² ndërsa zona ku punohet PRRU “Rrokaqielli” është 20ha.

Qyteti i Pejës ndodhet në Rrafshin e Dukagjinit dhe në perëndim të Republikës së Kosovës, në mes 42 e 40 shkallë të gjerësisë veriore gjeografike dhe 20 e 18 shkallë të gjatësisë veriore gjeografike në lartësinë mbidetare prej 498m. Lartësia mbidetare në qytet është 450-520 m, gjersa më e larta 2522m tek Guri i Verdhë. Lartësia mbidetare në qendër të qytetit është 511 m.

Kufijtë Komunal të Pejës janë:

Në pjesën jugore kufizohet me Deçanin me fshatrat: Lubeniq, Zllapek, Krushec, Broliç Kotradiq, Vranoc, Buqan, Gllogjan, Nepole. Në pjesën lindore që përfshin sipërfaqen e rrugës Pejë - Prishtinë kufizohet me fshatrat: Jabllanica e Leshanit, Sverka, Tërsteniku.

Në pjesën verilindore kufizohet me fshatrat: Ruhot, Osoje. Në pjesën e rrugës që lidh Pejën me Mitrovicën kufizohet me fshatrat: Ozdrim, Dubovë.

Në pjesën veriore kufizohet me fshatrat: Jabllanica e Vogël dhe Jabllanica e Madhe në pjesën veri perëndimore kufizohet me Malin e Zi, në pjesën perëndimore gjithashtu me Malin e Zi.

Peja shtrihet afër vendit ku bashkohen lumenjtë: Drini i Bardhë dhe Lumi i Bardhë i cili ka gjatësi prej 63 km me sipërfaqe të derdhjes prej 514 km² dhe me sasi të ujit mbi 300m3/s

Lumi i Bardhë buron rrëzë Kodrës së Plakut, një ndër majat e Alpeve Shqiptare në lartësi mbidetare prej 1.900 m, kurse derdhet në Drinin e Bardhë afër fshatit Zajm në kuotën e lartë prej 378m të lartësisë mbidetare.

Peja si vendbanim daton që nga kohërat më të hershme Ilire, dhe ishte qyteti më i rëndësishëm i Dardanisë Antike.

Në këtë lokalitet është zbuluar një numër objektesh arkeologjike.Peja në kohën antike dhe në mesjetë deri në shek XV shtrihej pikërisht në fushë duke filluar nga arat

e quajtura ,,Gradinë”, ku janë gërmadhat e Pejës antike, d.m.th. shtrihej nga tyrbja e,,Sari Salltëkut” ku në kohët tona është ndërtuar fabrika e baterive, në Lindje, e deri te stacioni hekurudhor më saktë deri te kalaja, në Perëndim .Edhe vetë kalaja e Pejës,e cila ndodhej mu në krye të Pejës, gjendej në fushë, madje, deri në fund të shek. XVI mëhallët e sotme më veriore e më të mëdha, Kapeshnica,Zalli, Puhovci ishin pyje e jo vendbanime.

Vetë emri Peja në kohen antike: Iliro-Romake është quajtur Siparantum,kurse gjatë mesjetës quhej: Pech (Pekë,P(j)ekë)), Peka, Pentza dhe Forno, pra s’kanë kurrfarë lidhje me emrin sllav Pec, pse Ipeku i hershëm quhej Pecharia, pse vetëm filologët e mëvonshëm duke e deformuar e shqiptuar gabimisht emrin origjinal Pech, qe në të vërtetë lexohet e shqiptohet Pekë, e sllavizuar në Pec, sepse tingulli’’k,, shpeshherë shndërrohet në,,q”,pastaj ia japin kuptimin sllav,duke harruar faktin historik se Peja si vendbanim është themeluar nga banorët autoktonë: Ilirët- Shqiptarët,me gjuhën e tyre, me emrin Pekë(pjekë) me kuptimin furrë, ose vendi ku piqen tullat,për ndërtimin e godinave të qytetit,të fortifikatave etj. Peja, e cila në dokumentet latine figuron në formë Pechi (1202), me sa dihet ky është dokumenti me i vjetër i ruajtur në atë kohë. Atë kohë në Pejë ishte e zhvilluar tregtia. Aty ekzistonte Kolonia e Dubrovnikasve.

Peja si Siparant Dardan përmendet në hartën:,,Gjeografia” e Ptolemeut në shekullin III-IV (nën sundimin e romakëve) civilizimi i të cilit arrin shkallën më të lartë të lulëzimit, ka pasur statusin e Municipiumit, Peja në atë periudhë historike bëhet një nga qytetet kryesore të Dardanisë pas Ulpianës

Pas pushtimit të Serezit,Stefan Dushani i cili ishte Ilir–Triball-Shqiptar kishën e ndau nga Patrikana e

Konstantinopojës e në Pejë themeloi një patrikanë-Patrikanën e Pejës. Peja me rrethinë pas betejës së Kosovës (1389) e deri më 1462 administrohej njëherë nga Balshajt

(1378) e pastaj nga Dukagjinasit. Historia e Pejës është e lidhur ngushtë edhe me familjen e Dukagjinasve. Leka dhe Pali e qeverisnin

vendin bashkërisht.

5

Në kohen e luftës të Gjergj Kastriotit kundër perandorisë Osmane,deri me 1462 kur u pushtua definitivisht Peja,me këtë qytet sundonte Lekë Dukagjini III..

Për këtë nuk është e pabazë që lugina e Drinit të Bardhë të quhet sot e kësaj dite, Rrafshi i Dukagjinit.

6

Peja,ndërkaq gjendej për disa dekada deri në dyzetëvjetshin e shek. XVI,në suazën e Sanxhakut të Shkodres.

Përmendoret historike në fjalë janë objekte më të vjetra të mbijetuara në Pejë. Prandaj këto duhet të ruhen me fanatizëm dhe nga brezat e ardhshëm,sepse dëshmojnë autoktoninë e shqiptarëve.

Që islamizimi i popullsisë së krishtere ishte i shpejtë e dëshmojnë edhe Defteri i viti 1582 sipas të cilit Peja ndahej në 18 mëhallë:13 myslimane dhe 5 të krishtera...

Peja gjatë shekujve ishte qendër ekonomike – kulturore, e në mbarim të shek XIX u bë edhe qendër e Rilindjes Kombëtare në krye me Haxhi Zekën, në luftë kundër pushtuesit turk, për të fituar pavarësinë.

7

Peja me 29 tetor 1912, u çlirua nga pushtuesit turk, po në atë datë u pushtua nga pushtuesit malazias. Në nëntor të 1915, u çlirua nga malazezët dhe ra nën sundimin Austro-Hungarez.

Me 1919 ra nën okupimin e mbretërisë Serbe-Kroate-Sllovene gjer në vitin 1941 kur ra nën sundimin Italian, në vitin 1943 nën administrimin e fashizmit gjerman. Në vitin 1945 përsëri u okupua nga ana e ish Jugosllavisë komuniste, në vitin 1992 nën okupimin Serb dhe më në fund pas rezistencës dhe luftërave permanente me 16. Qershor 1999 forcat ushtarake të Kosovës të emërtuara si UÇK të ndihmuara dhe përkrahura nga populli i Kosovës dhe

Amerika, arritën çlirimin e vërtetë dhe lirinë e plotë të territorit dhe popullit të vet. Duke u nisur nga periudhat e hershme historike përveç fushave të tjera të krijimtarisë në Pejë dhe

rrethinë ishte prezent një shkallë e lartë e kulturës dhe arteve, konkretisht në ndërtimin arkitektonik.

Kur jemi te Monumentet Kulturo-historike të Pejës me rrethinë sipas burimeve historike dhe arkeologjike kemi hasur në vendbanime ilire. Siparantumi sipas burimeve ishte në rang të qytetit ,,Munipiumit”.

Zbulimet arkeologjike në territorin e Pejës tregojnë se në këtë hapësirë është i pranishëm procesi i organizuar i jetës urbane qysh në kohërat më të lashta. Kështu me të gjitha vlerat kulturo-popullore shqiptare, arkitektura,skulptura,doket dhe zakonet Dardane të trashëguara nga: Antika, Roma, Bizanti,Mesjeta,Osmanët, dhe plotësimi me ndërtime të reja ruajnë një kontinuitet të theksuar.

Ndërtimi apo kultura materiale është karakteristike në këto anë. Këtu bëhet fjalë për një numër ndërtimesh. Rrënjët antike të Shtëpisë Popullore Qytetare në Pejë, kanë arkitekturën popullore qytetare të Kosovës. Ndërtimet apo kultura materiale është karakteristike në këto anë.

Në këtë pikëpamje duhet përmendur Qytetin e vjetër Ilir-Siparantumi,kullat e shek. XII-XIX, siç është Kulla e Jashar Pashës (shekXIX), Kulla e Sahatit e Broqëve(Puhovcit) e ndërtuar me

1871, Kulla qytetare e Gockajve(shekXIX), Kulla e Sheremetit, Kulla shqiptare e qytetit nga Konaku i Kahreman Agës(shek.XVIII), Kulla e Zenel Beut(shek.XIX), Kulla e Zhuj Selmanit, Kulla e Haxhi Zekës në fshatin Leshan etj.

Stili i ndërtimit të Kullave shtëpi siç quhej ,,SELAMLUK” të ndërtuara nga guri me dekorime ishin kryesisht për gjininë mashkullore, kurse stili i njohur ,,HAREMLUK” ishin të ndërtuara kryesisht për gjininë femërore dhe me një dekor, me hamamgjika, dollapë, rafte etj.

Duhet përmendur sarajet e Pejës,kishat, xhamitë, teqetë, mesgjidet, varrezat, tyrbet, mullinjtë, hanet, urat, shatërvanët, krojet publike, konakët, hamamet, kompleksi i Mullirit të Haxhi Zekës, shtëpitë medrese,etj.

Çarshia e Pejës – ishte qendra ekonomike e qytetit, si dhe pjesa më e vjetër, ku ishte prezent prodhimi zejtar dhe shitja e mallrave bujqësore.

Edhe këtu organizimi esnafor i prodhimit mesjetar ndikon në kompozimin e tërësisë strukturale urban arkitektonike të pazarit.

Kjo çarshi përbëhet prej 4 njësive themelore si pjesë integrale e sistemit tërësor urbanistik: 1. Çarshia e madhe 2. Çarshia e gjatë 3. Çarshia e vogël-Okoli 4. Çarshia e shatërvanit

Përveç këtyre njësive në Pazar bënin pjesë edhe Lamat - sheshet e hapura, ku bëhej pazari në ditët e caktuara, dhe emërohen sipas mallit që tregohej

Bajrakli Xhamia (Çarshi Xhamia) është njëra nga përmendoret më të rëndësishme sakrale arkitektonike te periudhës osmane nga gjysma e dytë e shek. XV. Vetë xhamia gjendet në kompleksin e Çarshisë së vjetër të Pejës

Konaku i Tahir Beut – paraqet llojin më të bukur të shtëpive të vjetra të qytetit të tipit asimetrik në Pejë.

8

Konaku i Jashar Pashës paraqet tipin më karakteristik të ndërtimit të shtëpive të vjetra për banim nga shek. i kaluar.

Duke u nisur nga periudhat e hershme historike, përveç fushave të tjera të krijimtarisë, siç e shohim, në Pejë e rrethinë ishte prezent një shkallë e lartë e kulturës dhe arteve, një numër i madh i monumenteve historike dhe arkeologjike.

Sot këto monumente kulturore gjithnjë e më tepër po u ekspozohen ndikimeve që i rrezikojnë vlerat burimore të tyre, të manifestuara si të rrënuara pjesërisht ose i tërësishëm, mbindërtim,

ndryshim destinimi, shkatërrim të mjedisit dhe ndërhyrje tjetër degraduese. Përmendoret historike në fjalë janë objekte më të vjetra të mbijetuara në Pejë. Prandaj, këto duhet të ruhen me fanatizëm dhe nga brezat e ardhshëm sepse dëshmojnë

autoktoninë e shqiptarëve.(Shënimet janë marrë nga Plani Zhvillimor Komunal)

1.2 Të dhënat demografike të komunës PejëKomuna e Pejës, përfshinë një hapësirë prej 603km², sipas,,Komuna e Pejës-përshkrim” të përgatitur

nga ekipi i UNMIK-ut, Peja ka 122.000 banorë, sipas një regjistrimi të bërë nga vetë K. K. Pejë, diku afër 140.000-160.000 banorë, 51% meshkuj. (58% jetojnë në zonat urbane).

Dendësia e popullsisë është e madhe,me rreth 300 banorë në 1km². Sipas entit statistikor asnjëra shifër nuk është plotësisht e saktë, gjersa të kryhet regjistrimi i

popullsisë. Numri i popullsisë së Pejës varron në bazë të rrethanave historike nëpër të cilat ka kaluar ky qytet i

lashtë Ilir! Sipas disa shënimeve historike: Peja nën sundimin romak në shekullin III-IV ka pasur 4.760 banorë; Në vitin 1485 kishte 174 shtëpi,Në vitin 1582 sipas defterëve osmane Peja kishte 153 shtëpi,Në vitin 1690 kishte 600 shtëpi, Në shek XIX kishte 7000 banorë dhe 320 dyqane. Në vitin 1838 kishte 2.400 shtëpi, me gjithsejtë 12.000 banorë Në bazë të shënimeve nga regjistrimi i fundit të vitit 1981, Peja ka pasur 111.071 banorë.Struktura nacionale ishte: Shqiptarë 79.695 ose 71.9 % Serb 7.995 ose 7.2 % Malazez 9.796 ose 8.9 % Myslimanë 8.739 ose 7.8 % Të tjerë 4.576 ose 4.2 % Në qytet kanë jetuar 54.497 banorë ose 48% ndërsa në vendbanime tjera 56.574 banorë apo 52%. Tani pas luftës në qytet banojnë afro 70% të numrit të gjithmbarshëm të banorëve. Numri i banorëve në 1 km ishte 184. Numri i ekonomive shtëpiake në qytet ishte 9.885, kurse jashtë

qytetit 7.082. Sipas shënimeve të UNMIK-ut (1999), Peja ka afro 125.000 banorë prej tyre: Shqiptarë 117.031 ose 95,92% Boshnjak 4.060 ose 3.32% Egjiptian 1905 ose 1.56% Romë 1064 ose 0.87% Serb 900 ose 0.73% Goran 40 ose 0.03% Regjistrimi i fundit tregon se Komuna e Pejës 96450 banorë.

9

2. Baza ligjore

2.1. Përkufizimi i zonës

Forma trekëndëshe e zonës urbane ”Rrokaqielli’’ përkufizohet përgjatë rrugëve kryesore me zonat tjera urbane dhe në Planit Zhvillimor Urban – PZHU njihet si zona “Qendër”.

Kjo zonë ka një shtrirje ne sipërfaqe përafërsisht 20.00 ha në mes rrugëve kryesore ,,Adem Jashari në veriperëndim, rrugës Papa Kelmentit Albanot ne verilindje, në juglindje me rrugën ,,Beteja e Qafës së Hajlës’’ në jugperëndim me rrugën ,,Bill Klinton’’Parcelat kadastrale përkufizuese të zonës janë :Jugë - 253-3, 280-4, 281-18, 282-16, 282-14, 282-17, 282-44, 282-2, 282-39, 282-13, 282-14, 282-

15, 91470-0, 283-0, 284-2, 285-1, 286-3, 262-2, 287-0.Lindje - 9148-0, 91007-0, 91151-0, 90801-0, 91149-0, 90833-0, 90803-0, 90804-0, 1282-16, 4290-0,

90832-0, 4287-0, 4289-0.Veri - 4285-0, 4280-4, 4280-7, 4280-5, 90751-0, 4876-9, 4876-3, 4278-18, 4278-3, 4891-0.Perëndim - 4883-2, 216-0, 217-0, 218-0, 219-0, 220-1, 220-8, 222-0, 223-0, 225-0, 228-1, 235-3.

Hartimi i Plani Rregullues Urban “Rrokaqielli” është bazuar mbi ketë baze ligjore:- Ligji për Planifikimin Hapësinor, Nr. 2003/14;- Udhëzimin Administrativ mbi përmbajtjen e Planit Rregullues Urban, Nr.02/05;- Ligji për Ndërtimin, Nr. 2004/15;- Ligjin për Trashëgiminë Kulturore, 02/L-88;- Ligji për Rrugët, Nr. 2003/11.

Plani duhet të përfillë këto parime:Të ketë qasje të integruar, e cila përfshin elementet hapësinore të transportit, zhvillimit ekonomik, shoqëror, politikat mjedisore dhe politika të tjera strategjike për hapësirë urbane.Plani bazohet ne dispozitat e përgjithshme ne bazë të Ligjit për planifikim Hapësinor Nr.2003/14 dhe Ligjit për ndryshim të Ligjit për Planifikim Hapësinor Nr.03/L-106. Si dhe Udhëzimit Administrativ për zbatimin e Ligjit për Planifikim Hapësinor mbi elementet themelore te Planit rregullues urban Nr.41 /Nr protokollit :02/05Plani duhet të bazohet në dispozitat e përgjithshme dhe rregullat e ndërtimit siç janë definuar me Ligjin e Ndërtimit Nr.2004/15 normat teknike mbi shëndetin dhe sigurinë.Plani duhet të përfshijë kushtet për shfrytëzim, mbrojtje dhe ruajtje të tokës bujqësore dhe pyjore si janë definuar me Ligjin mbi tokën bujqësore Nr.02/L-26 dhe Ligji mbi Pyjet 2003/3Plani duhet të përfshijë rrethanat e gjendjes ekzistuese dhe duhet të mbajë kontrollin në dizajnimin e ndërtimeve të reja për përshtatje me hapësirat fqinje përfshirë përmasat rregulluese të ngastrave, shkallën e shfrytëzimit të truallit ose parcelës ndërtimore dhe lartësinë ndërtimore.Plani duhet të përfshijë kushtet dhe mbrojtjen prej fatkeqësive natyrore dhe fatkeqësive të tjera elementare.10

Plani duhet të parasheh shfrytëzimin racional të burimeve natyrore, hapësinore dhe territoriale, si dhe të mbështesë rehabilitimin e vendbanimeve dhe infra - strukturës.Plani duhet të jetë i shprehur në formën e cila lehtëson monitorimin dhe rishikimin.Plani duhet të merr parasysh aspektet e barazisë: të minoriteteve, gjinore, të fëmijëve, të moshuarve, të personave me aftësi të kufizuara (adresimi I nevojave të grupeve të tilla përmes pjesëmarrjes publike).

11

3. Profili për planin rregullues urban për zonën

3.1. Pozita gjeografike e zonës qendër në kuadër të qytetit të zonës urbane ,,Rrokaqielli’’ Arsyshmëria për planin Rregullues Urban

Komuna e Pejës përfshin një hapësirë prej 603 km² ndërsa vetëm qyteti i Pejës ka një sipërfaqe prej rreth 20.00 km² ndërsa zona ku punohet PRRU “Rrokaqielli” 20.00 ha. Qyteti i Pejës ndodhet në Rrafshin e Dukagjinit dhe në perëndim të Republikës së Kosovës, në mes 42 e 40 shkallë të gjerësisë veriore gjeografike dhe 20 e 18 shkallë të gjatësisë veriore gjeografike në lartësinë mbidetare prej 498m. Lartësia mbidetare në qytet është 450-520 m, gjersa më e larta 2522m tek Guri i Verdhë. Lartësia mbidetare në qendër të qytetit është 511 m.

Kufijtë Komunal të Pejës janë: Në pjesën jugore kufizohet me Deçanin me fshatrat: Lubeniq, Zllapek, Krushec, Broliç Kotradiq, Vranoc, Buqan, Gllogjan, Nepole. Në pjesën lindore që përfshin sipërfaqen e rrugës Pejë - Prishtinë kufizohet me fshatrat: Jabllanica e Leshanit, Sverka, Tërsteniku.

Në pjesën verilindore kufizohet me fshatrat: Ruhot, Osoje. Në pjesën e rrugës që lidh Pejën me Mitrovicën kufizohet me fshatrat: Ozdrim, Dubovë. Në pjesën veriore kufizohet me fshatrat: Jabllanica e Vogël dhe Jabllanica e Madhe. Në pjesën veri perëndimore kufizohet me Malin e Zi, në pjesën perëndimore gjithashtu me Malin e Zi.

Peja shtrihet afër vendit ku bashkohen lumenjtë: Drini i Bardhë dhe Lumi i Bardhë i cili ka gjatësi prej 63 km me sipërfaqe të derdhjes prej 514 km² dhe me sasi të ujit mbi 300m3/s

Lumi i Bardhë buron rrëzë Kodrës së Plakut, një ndër majat e Alpeve Shqiptare në lartësi mbidetare prej 1.900 m, kurse derdhet në Drinin e Bardhë afër fshatit Zajm në kuotën e lartë prej 378m të lartësisë mbidetare.

3.2 Të dhënat demografike të Komunës Pejë

Komuna e Pejës, përfshinë një hapësirë prej 603km², sipas,,Komuna e Pejës-përshkrim” të përgatitur nga ekipi i UNMIK-ut, Peja ka 122.000 banorë, sipas një regjistrimi të bërë nga vetë K.K. Pejë, diku afër 140.000-160.000 banorë, 51% meshkuj. (58% jetojnë në zonat urbane).

Dendësia e popullsisë është e madhe,me rreth 300 banorë në 1km². Sipas entit statistikor asnjëra shifër nuk është plotësisht e saktë, gjersa të kryhet regjistrimi i

popullsisë. Numri i popullsisë së Pejës varron në bazë të rrethanave historike nëpër të cilat ka kaluar ky qytet i lashtë Ilir.

Sipas disa shënimeve historike: Peja nën sundimin romak në shekullin III-IV ka pasur 4.760 banorë; në vitin 1485 kishte 174 shtëpi, në vitin 1582 sipas defterëve osmane Peja kishte 153 shtëpi,në vitin 1690 kishte 600 shtëpi, në shek XIX kishte 7000 banorë dhe 320 dyqane. Në vitin 1838

kishte 2.400 shtëpi, me gjithsejtë 12.000 banorë. Në bazë të shënimeve nga regjistrimi i fundit të vitit 1981, Peja ka pasur 111.071 banorë.

Struktura nacionale ishte: Shqiptarë 79.695 ose 71.9 % Serb 7.995 ose 7.2 % Malazez 9.796 ose 8.9 % Myslimanë 8.739 ose 7.8 % Të tjerë 4.576 ose 4.2 % Në qytet kanë jetuar 54.497 banorë ose 48% ndërsa në vendbanime tjera 56.574 banorë apo

52%.Tani pas luftës në qytet banojnë afro 70% të numrit të gjithmbarshëm të banorëve. Numri i banorëve në 1 km ishte 184. Numri i ekonomive shtëpiake në qytet ishte 9.885, kurse jashtë

qytetit 7.082. Sipas shënimeve të UNMIK-ut (1999), Peja ka afro 125.000 banorë prej tyre: Shqiptarë 117.031 ose 95,92%, Boshnjak 4.060 ose 3.32%, Egjiptian 1905 ose 1.56% , Romë 1064 ose 0.87% , Serb 900 ose 0.73% Goran 40 ose 0.03%

Regjistrimi i fundit tregon se Komuna e Pejës 96450 banorë.

12

3.3 Analiza e Planit Zhvillimor Urban - Qyteti i vjetër është hapësira me frekuentuese e qytetit ku vendasit dhe turistet mund të gjejnë restorante, dyqane dhe tregje të ndryshme. Ne situatën momentale qarkorja në qendër nuk është shumë e qartë. Kjo shkakton që njerëzit të humbin në rrjetin jugore të ngjeshur. Nuk ka ndonjë rrugë kryesore që në mënyrë automatike njerëzit do ti sjellë deri tek vendet interesante por edhe qendrës do ti kishte dhëne një profil të qartë. Ne këtë situate mungojnë mundësitë për koncentrim në rritje ekonomike dhe përqendrim në ofrimin e shërbimeve. Një rrugë e tillë do të krijohet duke u nisur nga hyrja në perëndim të qytetit të vjetër në drejtim të lindjes. Ne pjesën jugore të qendrës do të kaloj përmes rrugës Fatmir Ukaj dhe asaj Lidhja e Prizrenit duke lidhur sipërfaqet e hapura në rrugën e Tabakëve dhe rrugën Gazmend Berisha duke përfunduar tek rruga Bekim Berisha. Rruga e dyte ekonomike do të sjellë prej perëndimit në drejtim të veri-lindjes nëpërmes rrugës Misin Mala përgjatë sheshit të tregut dhe rrugës Sali Gjuka në drejtim të sheshit Bill Klinton. Përgjatë lumit të gjitha shtëpitë janë pronë private por kanë oborre prapa të kufizuara me lumin. Duke shndërruar këto oborre në promenada (keje) përgjatë lumit do të duket që lumi edhe më shumë do ti takoj qytetit, por do ti ofroj popullatës edhe një shëtitore piktoreske. Përgjatë promenadës mund të zhvillohen aktivitetet e vogla ekonomike lëvizëse siç janë shitja e librave dhe atë në hapësirat e vogla të gjelbra. Si kompensim oborret mbrapa ana e shtëpive nga rruga (Fatmir Ukaj) është krijuar mundësia për ambient atraktiv biznesi. Rruga do të përmirësohet dhe do të jetë pjesë ndërlidhëse atraktive e aktiviteteve ekonomike me karakter të dallueshëm nga pjesa tjetër e qendrës. Kjo është arritur me investimet në hapësirat publike siç është shtruarja e kalldermes dhe ndriçimi i rrugës. Ne pjesën tjetër të qytetit të vjetër po ashtu do të jen prezentë aktivitete ekonomike, pasi që në përgjithësi shumica e ndërtesave në katin e parë kanë hapësirë për dyqane. Megjithatë profili i këtyre rrugëve do të jetë ndryshe nga rruga kryesore. Sheshet për gjatë këtyre rrugëve do të rekonstruktohen. Funksioni i tyre do të ndryshoj prej tregut të pemëve dhe perimeve, vendeve për shkëmbim mallrash deri tek hapësirat për rekreacion. Ku është e mundur sheshet do të ofrojnë hapësire për lojë për fëmijët siç janë: fusha të vogla basketbolli. Veturat do të largohen nga sheshet. Komunikacioni i rendë nëpër qendër nuk do të lejohet. Për këtë arsye hapësira për parking është krijuar në ato sheshe që kufizohen me infrastrukturën kryesore të qytetit. Pjese të vogla të sheshit Bill Klinton dhe Bekim Berisha do të përdoren për parking. Prej këtu vizitoret mund të shkojnë në këmbë deri në qendër. Sipërfaqet e gjelbra në qytet janë dizajnuar përsëri kështu që ato mund të përdoren si hapësira për rekreacion. Promenada dhe qarkorja ekonomike takohen tek fundi i pjesës lindore në një shesh, ku gjithashtu janë pjesët e mureve të qytetit të vjetër, të cilat do të bëhen të dukshme për publikun që të kontribuoj atmosferës së qytetit të vjetër. Vlerësimi gjeneral për tërë qytetin, gjithashtu edhe për qendër, është së janë shumë pak shkolla, fusha loje dhe sipërfaqe të gjelbra. Nuk ka hapësirë për shkolle të re në këtë distrikt, kështu që duhet të gjendet hapësirë në shkollat e lagjeve të afërta.

Rrokaqielli Kjo zone kryesisht është rezidenciale dhe ka mundësi ta përmirësoj karakterin e vet. Kjo do të thotë që zhvillimet ekonomike dhe funksionet e biznesit duhet të ç’vendosen prej këtu në zonën e qendrës së qytetit. Disa aspekte tjera të kësaj lagje duhet përmirësuar që ti shtohet kualiteti.

Stacioni qendror Stacioni trenit do të rihapet. Stacioni i ri i autobusëve për qarkullimin lokal dhe regjional është planifikuar të ndërtohet në pjesën mbrapa stacionit të trenit. Kjo do të bëj që ana e prapme me qen si ajo e përparme, që është mbështetje e rëndësishme për zhvillimin e ri urban në Kristal dhe zonën industriale. Udhëtaret që arrin me tren mund të shkojnë në qytet në këmbë ose i kalojnë binaret përmes një ure të vogël këmbësoresh deri të stacioni i autobusëve që të vazhdoje udhëtimin me tutje. që të mos interferoj me trenin e pasagjerëve transportimi i mallrave ndalet në një stacion të veçante që do të vendoset në zonën e re industriale në pjesën lindore.

• Stacioni aktual për trenin e mallrave do të ç’vendoset. Ne anën e kundërt të sheshit Bill Klinton një rruge e re për këmbësore kalon prej rrugës Esat Mekuli në drejtim të mullirit të ujit në zemër të distriktit. Kiosqet joformale të vendosura në pronën e komunës do të largohen që të krijohet hapësire përgjatë kanalit të vogël që shkon në drejtim të mullirit.

• Nuk ka rruge kryesore në brendi të distriktit. Megjithatë rrugët për rreth janë pjesë përbërëse e infrastrukturës kryesore të qytetit.

• Për momentin për gjatë pjesës verilindore shtrihet stacioni regjional i autobusëve. Ky trajekt rrugore është një ndër me të ngarkuarit në Pejë. Për këtë arsye stacioni i

13

autobusëve do të ç’vendoset në një vend tjetër afër stacionit të trenit që nga pikëpamje logjistike është zgjidhje më e mirë. Zona e re të krijuar do të zhvillohet për vendbanime.

• Ne anën e kundërt të mullirit të ujit është një shkollë fillore me sipërfaqe të madhe, mundësi për zgjerim dhe krijimin e fushave për lojë. Do ti ngritët kapaciteti i sajë që të mund të shërbej edhe për fëmijët nga qendra.

3.4 Pozita gjeografike e zonës urbane ,,Rrokaqielli’’ në kuadër të qytetit të Pejës .

Zona ka një shtrirje hapësinore gjeografike në pjesën qendrore të qytetit të Pejës dhe shtrihet përgjatë rrugës kryesore ,,Adem Jashari'' ne pjesën veriore , në lindje me rrugën Papa Kelmenti Albani dhe Rifat Begolli ,në jugë me rrugën Bill Klinton dhe në juglindje me rrugën Beteja e Qafë Hajles Në Planin zhvillimor urban kjo zonë shtrihet në pjesën e qendrës së qytetit .

Harta 1.Pozita gjeografike e Zonës në kuadër të qytetit të Pejës

4. Funksioni i Zonës

Zona e “Rrokaqiellit” ka një karakteristike të shfrytëzimit të tokës të kombinuar siç janë të identifikuara ma poshtë:- Strehimi – banimi individual dhe shumë banesor – kolektiv. - Zona tregtare, kryesisht korridore përgjatë rrugëve kryesore dhe potencial për te qenë qendra e qytetit sipas rekomandimit të PZHU. - Rrugë komerciale – ne te tre kufizimet e zonës, - Hapësirë gjelbëruese te kombinuara të larta dhe të ulëta, - Shërbime publike dhe ndërtesat publike - Trafiku – i cili e kufizon lokacionin ne te tre anët.

14

4.1. Përfshirja e ngastrave kadastrave të planit

Plani përfshin një pjesë Komunës se Pejës me sipërfaqe 20.00 ha Plani përbëhet nga 354 ngastra kadastrave

5. Përdorimi i tokës

Tokë brenda kufijve të planit kanë këto zhvillime të shfrytëzimit apo përdorimit të tokës - Përdorimi Publik- Trafiku i zonave publike,- Hapësirat të gjelbëruara ,- Ndërtesat publike,

- Parkingje publike,- Sport dhe rekreacion,- Objektet për banim individual,

- Objektet me banim shumë banesor – kolektiv,- Objektet për aktivitete tregtare.

Harta 2. Përdorimi i tokës – gjendja faktike

5.1 Destinimi shfrytëzimit të tokës

15

Ne bazë te analizave gjeodezike dhe te dhënave nga DUMM shfrytëzimi i sipërfaqeve është me sa vijon.

Kategoria shfrytëzimit Ha Rrugë 4.41Banim i Ulet 7.01Banim Kolektiv 3.16Stacioni i Autobusëve 1.93

Harta 3. Shfrytëzimi të tokës

Banimi individual

Ne bazë te dhënave tabelore sipërfaqet e ndërtuara ne Zonën e Rrokaqiellit është me sa vijon:Objekte individuale - shtëpi 172. Te intervistuar 115 objekte me sipërfaqe totale të ndërtuar 14297m² mesatare 125m²Objektet qe nuk kanë pranuar intervistimin janë 57 objekte banimi. Nëse kalkulojmë me mesatare atëherë 16sipërfaqe16 e ndërtuar është 7128m².Gjithsej ne sektorin privat janë 16 sipërfaqe e ndërtuar 21422m².

16

Banimi shumë banesor – kolektiv

Në bazë të dhënave tabelore sipërfaqe janë 25 objekte shumë banesore me etazhitet nga P+3 deri P+14 te me 612 njësi banimi .Në zonë e kanë pranuar intervistimin 350 njësi banimi Sipërfaqja në m² për 350 njësi është 19561m² mesatarja për një njësi është 55.88 m².Njësit qe nuk kanë pranuar intervistimin 262 njësi .Nëse e llogarisim me mesataren për një njësi banimi sipërfaqe e ndërtuar është 14640m².Gjithsej ne banimin shumë banesor ka sipërfaqe 34201m².

Në bazë të të dhënave tabelore janë 263 objekte afariste , 168 njësi janë duke zhvillu veprimtarin ne objekte të banimit ndërsa 95 njësi afariste kanë objekte te veçanta.Në zonë kanë pranuar intervistimin 110 njësi afariste ku sipërfaqe afariste ka qen 8381m² me një mesatare 76,2m².Njësit afariste që nuk kanë pranuar intervistimin janë 53 njësi . Nëse llogarisim me mesatare atëherë na jep rezultatin se ne këtë zonë janë edhe 4038m².Gjithsej 17sipërfaqe afariste ne zonë është përafërsisht 12300m².

6. Zhvillimi demografik

Plani realizohet për njerëzit dhe si i tillë duhet të parasheh propozime reale për kushte më të mira për shtresa të ndryshme të shoqërisë. Bazuar në rrjedhën e zhvillimit të komponentëve demografike, më realisht mund të planifikohen kërkesat dhe nevojat e shoqërisë për të tashmen dhe të ardhmen.

Ne zonat e banimit individual jetojnë gjithsej 2074 banor. Ne tabelën e mëposhtme paraqitet struktura e popullsisë sipas moshës.

Numri i banorëve mund te jetë edhe me i lartë nëse llogarisim edhe sipërfaqet e banimit qe nuk kanë pranuar intervistimin si ne banimin individual 57 njësi si dhe atë shumë banesor 262 njësi .Nëse kalkulojmë me mesataren e Republikës së Kosovës se një njësi banimi ka një mesatare 5.6 banor atëherë përfitojmë rezultatin se ne ketë zonë jetojnë :262 njësi shumë banesore +54 njësi banimi individual e shumëzojmë me 5.6 banor për njësi fitojmë rezultatin 1786 banor Rezultatet e intervistimit tabelor + rezultatet e kalkuluar na japin :2074 + 1786 =3860 banor me dendësi për hektar 193 banor.

17

Popullsia Individual Shumë banesor gjithsej %Deri ne 5 vite 79 230 309 14.80%6 deri 16 115 381 496 23.90%17 deri 65 262 899 1161 56.10%mbi 65 35 73 108 5.20%Gjithsej 491 1583 2074 100%

Struktura e moshes

Dendësia e popullsisëNumri i banorëve Dendësia

Te intervistuar 2074 103.7 b/haTe kalkuluar 1786Gjithsej 3860 193.1 b/ha

18

Harta 4. Dendësia e Banimit

Struktura sipas gjinisë

Struktura sipas gjinisë Individual Shumë banesorGjithsej %

Meshkuj 251 784 1035 49.90%Femra 240 799 1039 50.10%Gjithsej 491 1583 2074 100%

Struktura arsimore Brenda zonës urbane ,,Rrokaqielli’’ janë dy objekte shkollore : Shkolla fillore ”Ramiz Sadiku’’ dhe shkolla speciale ,,Xheladin Deda’’. Shkolla fillore nuk i plotëson kushtet normale për procesin mësimor nga se mësimi zhvillohet ne kapacitete te tejmbushura ne 1524m ² duke llogarit edhe objektet ndihmese korridoret dhe mësojtoret - klasat. Për kokë nxënësi janë 1.6 m². Numri i përgjithshëm i nxënësve të përfshirë ne procesin edukativo-arsimor është 834 nxënës dhe procesi mësimor zhvillohet në dy turne. Numri i paraleleve mësimore janë 28, numri i te punësuarve është 68 punëtor .Ne shkollën speciale ,,Xheladin Deda ‘’janë përfshi 64 nxënës . Personeli arsimor është 30 punëtor dhe plotëson kushtet sipas standardeve .

Struktura arsimore Banim individual Banim shumë banesor GjithsejPa shkollë 13 21 34Me shkollim fillor 51 168 219Me shkollim te mesëm 167 375 542Student 33 55 88

19

Struktura arsimore

Harta 5. Objektet edukative

20

Harta 6. Rrezja e mbulueshmërise se objekteve edukative

6.1. Struktura Ekonomike

Zona është e banuar prej 1346 banor. Moshë aktive për punë nga 17-65 vjeç janë 1162 banor ku prej tyre punojnë 532 b, përkohësisht 43, shtete te jashtme 62, të tjerë 14 ose gjithsej me aktivitet pune 532b. Ose 45.7% të punësuar të popullsisë aktive

Ndihma sociale marrin 17 familje.

Te ardhurat financiare Banim individual Banim shumë banesor Gjithsejtë %Te punësuar 57 245 302 56.70%Përkohësisht te punësuar 31 12 43 8.01%Punësuar jashtë shtetit 16 46 62 11.60%Pension 35 73 108 20.30%Social 7 10 17 1.10%Nuk ka informata ne ekonomi familjare 66 14 gjithsej 212 400 532

Te punësuarit e popullsisë aktivepopullsi aktive 1162 100%Te punësuar 532 45.70%

21

7. Karakteri i zonës

Në zonën brenda kufijve të planit të caktuar dallohen 3 zona që kanë dallime në bazë të karakterit, tipologjisë dhe morfologjisë .a) Zona e banimit individual

b) Zona e banimit kolektiv c) Zona afariste

7.1. Zona e banimit individual

Kjo zonë karakterizohet me shtëpi banimi individual me lartësi : Përdhese, P+1, P+2, P+3, P+4 dhe P+5 me sipërfaqe të shfrytëzimi jo të njëjtë si dhe me sipërfaqe të ngastrave me madhësi të ndryshme.

Harta 7. Banimi individual

22

Harta 7 – Numri i kateve

Etazhiteti P 59P+1 63P+1+NK 19P+2 11P+3 2P+4 0P+5 1Nuk ka informata 11

Tabela e etazhiteti i shtëpive individuale

23

Etazhiteti

Në 172 objekte banimi individual sipërfaqja bazë e ndërtimit është 21422 m ²Mesatarja e një shtëpie ndërtimi me sipërfaqe bazë është 124.5 m²

Kjo zonë e banimit karakterizohet me një tipologji të përzier të ndërtimit ku objektet e banimit datojnë nga viti 1961 e deri me ditët e sotme.

Gjendja fizike e objekteve të banimitTabela e gjendjes se objekteve

Gjendja e objekteve te banimit individual E Mirë 20Mesatare 77E dobët 26E pa kryer 5E shkatërruar 7Nuk ka informata 31

Gjendja e njësive te banimit shumë banesor Mesatare 300E Mirë 48E dobët 5

24

Gjendja e objekteve

Vlen te theksohet se ky kategorizim është bere ne baze te këtyre kritereve : - E mire – objekti konstruktivisht i qëndrueshme, me fasadë te përfunduar - Mesatare – objekti konstruktivisht mesatare, me fasadë te përfunduar - E dobët – objekti konstruktivisht i dobët, me fasadë te përfunduar - E pakryer – objekti konstruktivisht i qëndrueshëm, me fasadë te papërfunduar - E shkatërruar – objekti nuk i plotëson kushtet për banim Përudha e ndërtimit të objekteve është e ndryshme.

7.2. Zona e banimit shumë banesor

Ne zonën urbane të ”Rrokaqiellit” ne bazë të anketimit në teren janë regjistruar 25 ndërtesa te banimit shumë banesor me 612 njësi banimi me sipërfaqe 34201m². Janë anketuar 350 njësi banimi me 19561 m². Mesatarja për familje për një njësi banimi është 55.88 m²Niveli i ndërtimit të banesave është P+3 deri P+14.

Gjatë hulumtimit në teren janë ve re mirëmbajtje e ultë e infrastrukturës së banimit (mungesa e ndriçimit ne hapësirën për rreth dhe ne hyrje si dhe ne kate, fasadimi i vjetruar sidomos te banesave që janë ndërtim i vjetër ,mungesa e parkingjeve ,menaxhimi i dobët i mbeturinave etj) dhe janë te pa shfrytëzueshme rreth 233 njësi banimi (banesa)

25

Harta 9. Harta e objekteve shumë banesore

7.3. Objektet sociale dhe shoqëror

26

Në kuadër të zonës janë dy objekte te karakterit publik- shoqëror : Stacioni i autobusëve dhe PTK. Të dy objektet kanë shfrytëzueshëm.

Harta 10. Objekte publik

7.4. Trashëgimia kulturore

Kjo zonë shquhet me trashëgimi kulturore ku brenda zonës është objekti me vlera të larta të trashëgimisë ”Mulliri i Haxhi Zekës’’.

Kompleksi i Mullirit të Haxhi Zekës është vë nën mbrojtje me vitin 1981 me vendim nr.V.E.K.01-98/81Njëra pjesë e kompleksit është në shkatërrim e sipër. Nga vizita ne teren janë vërejtur gjurmë të shkatërrimit Shih foton.

8. Infrastruktura

27

8.1 Rrugët

Trafiku është zhvilluar kryesisht ne rrugët përmbledhëse e sidomos të rrugës kryesore ,,Adem Jashari’’, rr. Bill Klinton, rr. Papa Kelmendi Albani, rr. Rifat Begolli, rr. Esat Mekuli etj

Rrugët përmbledhëse janë më të ngarkuara ndërsa ato lokale kanë funksion ndërlidhës në mes qendrës dhe periferisë.

Në bazë të anketimeve të bëra në teren siguria e trafikut është e pa mjaftueshme si pasoj e mungesës së trotuareve, sinjalizimeve horizontale dhe vertikale, vend parkingjeve etj .

Harta 11. Harta e gjatësive të rrugëve

8.2 Lëvizshmëria e banorëve

Banoret e zonës në bazë të intervistimeve të ekonomive familjare lëvizin në forma të ndryshme varësisht nga largësia në punë, shkollë ose nevojave tjera me mjete motorike, biçikletë dhe në këmbë.

Tabela 12 Të dhënat e levizëshmërris Mënyra e lëvizjes ne pune Banim individual Banim shumë banesor GjithsejtëVeturë 74 238 312Biçikletë 4 23 27

28

Autobus 3 4 7Këmbë 3 128 131Taksi 2 0 2Gjithsejtë 86 393 479

Mënyra e lëvizjes ne shkollë Banim individual Banim shumë banesor GjithsejtëKëmbë 69 171 240Biçikletë 4 1 5Taksi 4 4Veturë 1 1Gjithsejtë 77 173 250

A keni siguri ne trafik Banim individual Banim shumë banesor GjithsejtëPo 32 155 187jo 68 202 270gjithsej 100 357 457A përdorni biçikletë Banim individual Banim shumë banesor GjithsejtëPo 37 91 128Jo 62 262 324gjithsej 99 353 452 A keni siguri me biçikletë Banim individual Banim shumë banesor GjithsejtëPO 22 52 74JO 78 145 223gjithsej 100 197 297

Mënyra e lëvizshmërisë

Në bazë të analizave dhe pytësorve 70% e popullatës kanë kërkua linjë qarkullimi të autobusit urban që lidh zonën me pjesët tjera të qytetit .

Parkingjet

Parkingjet Banim individual Banim shumë banesor gjithsejParking 182 182Ne shpi 52 52Ne rruge 36 105 141Me pagës 4 23 27gjithsej 92 310 402A mjaftojnë hapësirat për parkingje Banim individual Banim shumë banesor gjithsejPo 48 85 133jo 43 229 272Gjithsejtë 91 314 405

29

Harta 12. Harta parkimit te automjeteve

8.3 Identifikimi i kërkesave të qytetarëve

Cilat shërbime ju mungojnë Banim individual Banim shumë banesor GjithsejtëRrugë - trotuare 99 230 329Çerdhe 7 2 9Objekt fetar 1 1Hapësira për lojëra 2 2Gjithsejtë 106 235 341

Mungesa për qytetar

Në bazë analizës së bërë 4 prioritetet për të ardhmen janë:

1. Asfaltimi i rrugëve dhe zgjerimi,

2. Trotuaret,3. Çerdhja për fëmijë.

30

9. Energjetika

Zona e paraparë me planin rregullues ,ku do të bëhet profilizimi urban, me energji elektrike furnizohet nga TS 35 / 10 kV Peja 1 me një dalje 10 kV-she dhe nga TS 110 / 10 kV Peja 2 me dy dalje 10 kV-she. Këto janë:

TS 35 / 10 kV PEJA 1 Dalja 10 kV : RROKAQIELLI Nr.TS.=5 , Sinst.=4.08 MVA , L=1.90 km

Trafostacionet në afërsi të zonës:1. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – Desi2. TS 10 / 0.4 kV , 1000 kVA – Njëshi ri3. TS 10 / 0.4 kV , 630+400 kVA – Njëshi i vjetër

Trafostacionet brenda zonës:4. TS 10 / 0.4 kV , 1260 kVA – Rrokaqielli5. TS 10 / 0.4 kV , 160 kVA – Osman Gjikolli

TS 100 / 10 kV PEJA 2

Dalja 10 kV : QYTETI 2 Nr.TS.=7 , Sinst.=5.68 MVA , L=3.00 km Trafostacionet në afërsi të zonës 6. TS 10 / 0.4 kV , 1000 kVA – 8 / 1 7. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – Qendra zejtare 8. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – Ramiz Sadiku 1

Trafostacionet brenda zonës 9. TS 10 / 0.4 kV , 1000 kVA – DD 2 10. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – DD 1

Dalja 10 kV : KOSOVATRANSI Nr.TS.=5 , Sinst.=3.80 MVA , L=2.79 km

Trafostacionet brenda zonës

11. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – Spitali i vjetër 12. TS 10 / 0.4 kV , 1260 kVA – Luftëtarëve 13. TS 10 / 0.4 kV , 1260 kVA – Kosovatransi

Në pjesën grafike janë të paraqitura të gjitha këto trafostacione dhe LP 10 kV gjegjës që i furnizojnë ato me tre ngjyra pasi kemi të bëjmë me tre dalje 10 kV-sheSiç shihet në këtë zonë gjenden7 trafostacione dhe 6 trafostacione që janë në kufirin e zonës dhe që bëjnë furnizimin me energji elektrike. Fuqia totale transforma- torike e angazhuar në furnizimin e kësaj zone me energji elektrike është 11.120 kVA. Linjat furnizuese 10 kV-she të TS 10 / 0.4 kV janë të përziera : - kabllovike me këto tipe:

PHP 48 3 x 95 mm² , 10 kV IPO 13 - A 3 x 95 mm² , 10 kV XHE 48-A 1x 150 mm² , 20 kV XHP 48-A 1x 120 mm² , 20 kV XHP 48-A 1x 150 mm² , 20 kV

31

XHP 81 3 x 95 mm² , 10 kV

- ajrore me këtë tip :

Al-Fe 3 x 35 mm² Absolutisht te linjat furnizuese 10 kV-she ajrore mbizotërojnë shtyllat nga druri në krahasim me ato betonike. Këto shtylla janë shumë të vjetërsuara diku edhe mbi 40 vjet kështu që paraqesin problem në mirëmbajtje dhe rrezik permanent në siguri. Ndriçimi publik ekziston kryesisht përgjatë rrugëve kryesore.

Harta 13. Harta e rrjetit energjetik

10. Telekomunikacioni

PTK në Pejë për momentin ka mjaftë kapacitete për të përmbushur nevojat e konsumatorëve të telefonisë fikse. Kanalizimi i telekomunikacionit është bërë me numër të ndryshëm të gypave nga PVC. Në distanca të caktuara janë,ndërtuar edhe pesetat me dimensione të ndryshme mvarsisht nga dedikimi i kanalit për telekomunikacion dhe numrit të kabllove që janë vendos në to.

Sa i përket telefonisë mobile në zonën e Pejës janë prezent sinjalet e dy operatorëve të telefonisë mobile Vala dhe IPKO si dhe operatorët virtual Z-mobile dhe D3-mobile.

32

Telefonia Banim individual Banim shumë banesor GjithsejtëPo 78 348 426Jo 22 11 33Gjithsejtë 100 359 459Kyçja ne internet Banim individual Banim shumë banesor GjithsejtëPo 80 330 410Jo 19 27 46Gjithsejtë 99 357 456

Harta 14. Harta shërbimit me telefon kabllor

33

Harta 15. Harta shërbimit me telefon kabllor

11. Shërbimi i mbeturinave

Është organizuar nga ndermja publike komunale e higjienës ku 434 familje kanë shërbimin komunal si dhe 23 familje e organizojnë individualisht largimin e mbeturinave.

Shërbimi i mbeturinave Banim individual Banim shumë banesor gjithsejE organizuar 81 353 434individuale 15 8 23gjithsej 96 361 457

12. Infrastruktura e furnizimit me ujë. Sistemi ekzistues i furnizimit me ujë dhe investimet e fundit.

Furnizimi me ujë te pijshëm për Lagjen “Rrokaqielli” ne Peje behet nga burimi i Radafcit i cili ndodhet ne Kuotën 564 m.l.m dhe nga aty shkon ne qytetin e Pejës ku furnizon një pjesë te qytetit.Gypi Kryesor qe e furnizon ketë pjesë me ujë është me dimension DN 400 AC dhe DN 300 PE, këta gypa pastaj lidhen gypat tjerë me dimensione te ndryshëm dhe material te ndryshëm siç janë: DN 250 AC, DN 225 CI, DN 180 PE, DN 150 AC, DN 100 AC, DN 80 PE, DN 80 AC, DN 65 PE.Rrjeti shpërndarës në vetë lagjen është rrjet kryesisht degëzor. Ky lloj sistemi nuk lejon që të shfrytëzohen racionalist shtypjet në rrjet dhe për mirëmbajtje është më i vështirë.Edhe pse Komuna se bashku me donatoret e ndryshëm kanë bere ca ndërrim te gypave se fundi projekti i K- ËISER nga USAID qe kryesisht është fokusuare ne nderimin e gypave me kryesore, por qe le shumë për te dëshiruare.

34

Harta 16. Harta e furnizimit me ujë

35

12.1 Rrjeti i kanalizimit fekal

Sistemi i kanalizimit është i tipit te ndarë,Ndërtimi i rrjeti te kanalizimit fekale ka filluare me fillimin e qytetit te Pjesë e po ashtu edhe ne ketë lagje qe është pjesë e këtij plani rregullues: Lagjja Rrokaqielli, e qe ka vazhduar gjere ne ditët e sotme mirëpo edhe sot ne këto dy lagje mungon një rrejt i mirëfillte i Kanalizimit Fekale . Si në çdo vend në Kosovë edhe në këtë rast rol dominues në shpërndarjen e rrjetit të kanalizimit, ka luajtur konfiguracioni i terrenit. Kështu të gjithë ujërat e zeza, pa përjashtim, shkarkohen ne drejtim te kolektorit Kryesor. Shkarkimi i ujërave të zeza bëhet pa ndonjë trajtim paraprakë duke e ndotur ambientin ku shkarkohet.Kolektor kryesor në anën e majtë të lumit është gypi AC Ø600mm. Në këtë kolektor shkarkohen të gjithë ujërat që vijnë në anën e majtë, kurse në anën e djathtë kolektor kryesor është gypi AC Ø400mm.Pra, siç shihet shumica e materialit të gypave të kanalizimit janë të vjetër dhe vështirojnë mirëmbajtjen e tyre. Gjithashtu dimensionet ekzistuese nuk janë adekuat pas ndërtimeve të mëdha që janë bërë sidomos pas luftës.

Harta 17. Harta e rrjetit te kanalizimit

12.2 Rrjeti i kanalizimit atmosferik

36

Sistemi i kanalizimit është i tipit te ndarë,

Ndërtimi i rrjeti te kanalizimit Atmosferike ka filluare me fillimin me vone se ai fekale për arseje se ka qene te organizuar me kanalet qe gjenden ne qytet e qe janë shfrytëzuare nga ato kanale e po ashtu edhe kjo Lagje.Shkarkimi i Rrjeti i kanalizimit Atmosferik është i gjithë i orientuare ne drejtim te Lumit – Lumëbardhi i Pejës dhe derdhet ne shumë pika pa trajtim.Gypat janë nga materiale te ndryshme siç janë Beton, Azbest, PVC etj. Me dimensione nga 600 mm gjer ne 250 mm

Harta 17. Harta e rrjetit te kanalizimit te ujërave atmosferik

37

Të gjitha objektet e banimit veprimtarit tregtare ,objektet kolektive,publike janë të furnizuar nga ujësjellësi rajonal- Peja

13. Ngrohja

Ne zonën ,,Rrokaqielli’’ por edhe ne ter qytetin e Pejës nuk është e pranishme sistemi i ngrohjes qendrore me gaz apo derivate tjera . Te gjitha objektet e banimit si dhe veprimtarit e ndryshme afariste ngrohjen e objekteve gjatë stinës se dimrit e bëjnë ne forma te ndryshme . Ne bazë anketave ne teren na dalin këto rezultate

Ngrohja e objekteve te banimit Banim individual Banim shumë banesor GjithsejDru - thëngjill 79 254 333Dru – thëngjill - rrym 11 28 39Naftë 3 0 3Rrym 3 32 35Gaz 3 2 5Gjithsej 99 316 415

14. Zhvillimi Ekonomik

38

Janë të regjistruar 266 biznese të ndryshme brenda zonës urbane “Rrokaqielli” ku veprimtarit e tyre janë te ndryshme : tregti, hoteleri, shërbime zejtari etj. ku një numër i konsiderueshëm te njerëzve punojnë dhe veprojnë. Bizneset ne ketë zonë kryesisht janë zhvilluara ne katet përdhese te banesave dhe shtëpive si dhe ato qe janë ndërtuar veçantë për nevoja komerciale afariste.

Numri i të punësuarve në zonë është 286.

Harta 18. Shtrirja e objekteve tregtare dhe ndërmarrjeve

39

Faza e dytëSWOT ANALIZA DHE VIZIONIMI I

ZONËS

40

15. SWOT ANALIZA

SWOT ANALIZA Përparësitë DobësitëLidhje te mira dhe komunikim i mire me rrugët

kryesore. Hapësirë e rrafshët përball rrugëve kryesore.Zonë me zhvillim të biznesit te vogël në rrugën

kryesore.

Niveli jo i kënaqshëm i infrastrukturës ekzistuese rrugore.

Shpërndarja jo e nyejt e objekteve të banimit. Mungesa e qendrave te biznesit. Mungesa e institucioneve kulturore, rekreative

dhe ato të kultit.Mungesë e gazifikimit.

Mundësit Kërcënimet

Investimi ne biznese dhe ndërtim Avancimi i partneritetit privat - publik• Mundësitë e investimeve nga investitorë të

jashtëm ne qendra biznesi • Investimi i komunës për të siguruar infrastrukturën teknike • Zhvillimi i mjedisit rekreativ dhe pushues për

zhvillimin e turizmit qytetar Rikonstruimi i Mullirit te Haxhi Zekës për nevojat e turizmit

Mbipopullimi i zonës Mungesa e sipërfaqeve publike për aktivitetet

mjedisor. Mungesa e gatishmërisë se investitorëve

Përfundimet lidhur me gjendjen ekzistuese Zhvillimet e zonës janë të lidhura me edukimin kulturën, banimin dhe mbrojtjen e mjedisit.

Zhvillimet në zonë:• Zhvillimi i zonës do të stimuloj zhvillimin ekonomik të qytetit dhe gjenerimin e vendeve të reja të

punës si dhe trekëndësh qe lidhë bashkësitë tjera territoriale.

• Përqendrimi i bizneseve do të ndihmon në efikasitetin e zhvillimit të tyre (zvogëlohet kostoja e investimit për investitor) dhe qasjen e lehtë në lokacion me sigurimin e infrastrukturës së nevojshme (rrugët, energjia, uji dhe kanalizimi, telekomunikimi,etj).

• Zhvillimi i bizneseve te vogla brenda zonës është përparësi në zonë nga se gjeneron vende pune. • Prania e objekteve publike (Prokuroria, Stacioni i Autobusëve, Shkolla e te verbërve dhe shkolla

fillore) përveç qe punëson një numër te popullsisë njëherësh qarkullimi i popullsisë në zonë jep karakterin e qendrës ne qytetin e Pejës.

41

Identifikimi i problemeve kyçe - Niveli jo i kënaqeshim i infrastrukturës brenda zonës (rrugët e pa asfaltuara ne disa pjesë, ndriçimi

publik, kanalizimet e vjetra, rrjeti ujësjellësit i vjetruar, mungesa e parkingjeve, mungesa e çerdhes, mungesa e parqeve dhe këndit të lojërave për fëmijë, objektit të kultit etj).

Identifikimi i potencialeve. - Toka (Hapësira e pashfrytëzuar te cilat mund te kthehen ne hapësira publike),- Koncentrimi i bizneseve në rrugën kryesore, - Popullsi e re dhe e aftë për punë, - Zhvillimi i i objekteve hoteliere dhe rekreative, - Shfrytëzimi – lidhja e lehtë me infrastrukturën nacionale rrugore dhe hekurudhore.

16. Vizioni

Zonë me shërbime cilësore, mundësi punësimi,zhvillim social,banime me standarde zhvillim të qëndrueshëm mjedisor si dhe ndërtime të planifikuara, ekonomi e balancuar me kushte të mira për investitorët, biznese dhe infrastrukturë funksionale

42

Faza e tretëSKENARËT E ZHVILLIMIT

17. SYNIMET E ZHVILLIMIT TË ZONËS ,,RROKAQIELLI ’’

17.1. SKENARET E ZHVILLIMIT43

Me qëllim të arritjes së një zgjidhjeje më të mirë, janë hartuar dhe shqyrtuar mundësit e zhvillimit te skenarve te ndryshëm varësisht nga nevojat e komuniteti ne bashkëpunim edhe me Drejtorin e Urbanizmit dhe Mbrojtje Mjedisi – DUMM.Është mbajtur takim me qytetar si dhe me ndihmën e DUMM është bërë edhe përzgjedhja e mundshme e skenarit hapësinor që do te zhvillohet ne zonë.Ky skenarë ka dal nga analzia e arritur nga Profili Urban dhe mundësitë e tij në implentimin dhe ndikimet në ambientin fizik dhe socio ekonomik.Kemi filluar nga koncepti duke vazhduar me analizen dhe normat për urbanizëm. Rëndësi e veçant ju ka dhan edhe trashegimis kulturo-historike dhe ruajtjes së saj permes normave dhe standardeve të aplikueshme ne Republikën e Kosovës

17.1.1. SKENARI I PARË

Me qellim te identifikimit me te lehtë të nevojave për qytetar si dhe nevojave tjera të shërbimeve të infrastrukturës , ekonomiko - sociale dhe mjedisore kjo zonë është ndarë në 2 nën zona që për nga

44

karakteri kanë ngjashmëri të gjendjes ekzistuese që na jep mundësi pastaj të ndahen në blloqe dhe të planifikohet shfrytëzimi racional i hapësirës.

Gjendja ekzistuese e rrugëve ka nevojë permisimi . Ne hartën e mëposhtme janë paraqit rrugët ekzistuese dhe ato te propozuara si dhe ato që kanë mundësi zgjerimi ,duke marr parasysh te gjitha implikimet e mundshme te ngastrave katastrale.

Në përgjëthsi kjo zonë ka nevoj të rigjenerimit urban duke i shfrytëzuar mundësit që jep kjo zonë.

45

Destinimi i propozuar në skenarin e parë ka respektuar gjendjen ekzistuese te ngastrave duke propozuar ri-parcelimin sidomos në pjesën me jugore të zonës. Në përgjithësi dominon banimi individual dhe krijimi i kushteve për krijimin e zonave me banim shumë banesorë. Në këtë skenar stacioni i autobusëve nuk planifikohet të dislokohet.

17.1.2. SKENARI I DYTË

Në skenarin e dytë kemi bërë një ndarje prej 3 nën zonave qe lejon një qasje më te lehtë gjatë planifikimit dhe arritjen e një rezultati më fleksibil dhe racional. Këtu kemi paraparë dislokimin e stacionit të autobusëve dhe destinimin e tij për banim shumë banesorë.

Në këtë skenar kemi aplikuar studimin e bërë me herët nga DUMM të Komunës së Pjesës për Bulevardin e Gjelbër të Hekurudhës. Me këtë kemi vazhduar një punë të bërë më herët dhe e kemi fuzionua në skenarin tonë.

Rrugët ekzistuese dhe ato te reja janë grupuar ne tri kategori rrugësh përveç Bulevardit te Gjelbër të Hekurudhës.

46

47

17.1.3. SKENARI I ZHVILLIMIT

Gjatë diskutimeve publike në zonë si dhe ne koordinim me DUMM është përcaktua edhe skenari i zhvillimit hapësinor i zonës.Ky skenar është aprovuar unanimisht nga të gjithë ku të gjitha zhvillimet e ardhshme janë në kuadër të këti skenari që në vazhdim të materialit hartografik janë të paraqitura ë gjitha zhvillimet që do të zhvillohen në zonë.

• Qasja në zonë• Kufiri i zonës dhe parcelat ekzistuese• Ndarja në blloqe• Rrugët ekzistuese dhe të propozuara • Kategorizimi i rrugëve • Prerjet e rrugëve• Riparcelalizimi• Destinimi i sipërfaqeve • Hapësirat atraktive • Etazhiteti• Dendësia e banimit • Vijat rregulluese dhe vijat ndërtimore • Kushtet e rregullimit • Qasja në objektet e edukimit • Nivelimi i rrugëve • Rrjeti elektrik • Rrjeti i telekomunikacionit • Rrjeti i ujësjellësit • Rrjeti i kanalizimit fekale dhe • Rrjeti i kanalizimit atmosferik

48

Faza e katërtRREGULLIMI URBAN

18. PLANI I RREGULLIMIT URBAN18.1. DISPOZITAT E PËRGJITHSHME49

18.2. EMRI I PLANITEmri i zyrtar i planit është “Plani Rregullues Zona Rrokaqielli’’ Komuna e Pejës .

18.3. BAZA LIGJORE- Ligji për Planifikimin Hapësinor, Nr. 2003/14;- Udhëzimin Administrativ mbi përmbajtjen e Planit Rregullues Urban, Nr.02/05;- Ligji për Ndërtimin, Nr. 2004/15;- Ligjin për Trashëgiminë Kulturore, 02/L-88;- Ligji për Rrugët, Nr. 2003/11;

18.4. PËRKUFIZIMI I ZONËSZona përkufizohet me parcelat e fundit kadastrale në linjë.V - 9148-0, deri te 290-12VL -245-9, deri te 237-4VP -290-25, deri te, 310-0L – 313-2, deri te, 389-0JL- 387-2, deri te 356-0J – 265-2, deri te 249-68JP – 248-6, deri te 565-0P- 565-0, deri te 568-0

18.5. ELEMENTET IDENTIFIKUESE TË PLANITJanë shumë elemente identifikuese të zonës Rrokaqielli qe kjo zonë identifikohet lehtë : rr. e Adem Jashari , sipas Rrokaqiellit qe gjendet në pjesën veri-perëndimore, stacioni i autobusëve apo edhe Mulliri i Haxhi Zekës.

18.6. KUFIRI I PLANITZona e përfshirë me plan rregullues urban kufizohet me ngastrat në vijim: Jug - 253-3, 280-4, 281-

18, 282-16, 282-14, 282-17, 282-44, 282-2, 282-39, 282-13, 282-14, 282-15, 91470-0, 283-0, 284-2, 285-1, 286-3, 262-2, 287-0.

Lindje - 9148-0, 91007-0, 91151-0, 90801-0, 91149-0, 90833-0, 90803-0, 90804-0, 1282-16, 4290-0, 90832-0, 4287-0, 4289-0.

Veri - 4285-0, 4280-4, 4280-7, 4280-5, 90751-0, 4876-9, 4876-3, 4278-18, 4278-3, 4891-0.Perëndim - 4883-2, 216-0, 217-0, 218-0, 219-0, 220-1, 220-8, 222-0, 223-0, 225-0, 228-1, 235-3.Plani përbëhet gjithsej nga 354 ngastra kadastrale.

18.7. SIPËRFAQJA E PLANITSipas të dhënave nga Komuna, sipërfaqja e përfshirë me Planin Rregullues Urban është20.00 ha.

50

18.8. NDARJA NË TËRËSI HAPËSINOREPër shkak të funksionimit dhe menaxhimit më efikas, është e nevojshme ndarja në njësi më tëvogla hapësinore. Duke i pasur parasysh veçoritë strukturore dhe funksionale, zona është ndarënë gjithsej 5 zona kryesore A, B, C, D, E dhe zonat janë te ndara ne blloqe .Zona 1 është e ndarë në 4 blloqe.Zona 2 është e ndarë në 4 blloqeZona 3 është ka 1 bllokShih pjesën hartografike.

19. STRUKTURA E ZHVILLIMIT HAPËSINOR Zona ka përmbajtje të ndryshme banimi, biznese, hapësira të lira, objekte publike, sociale dhe infarstruktur pjesërisht të rregullt.Në shumë tërësi vërehet një paqartësi në karakter dhe në qasje. Problemet e zhvillimit të strukturave të ndërtimit janë intensifikuar dukshëm pas përfundimit të luftës së fundit më 1999 kur si pasoje e mos aplikimit të planeve urbanistike apo edhe mungesës së tyre, shumë ndërtime u kryen në mënyrë stihike, duke degraduar ambientin urban, duke mbingarkuar infrastrukturën publike si dhe duke e rrezikuar edhe karakterin e qytetit.Element thelbësor në strukturën e propozuar funksionale dhe hapësinore janë hapësirat dhe përmbajtjet publike. Zona e përfshirë me plan rregullues ofron potenciale të shumta, shume prej të cilave të pashfrytëzuara dhe të degraduara, por që kanë mundësi të krijojnë një rrjet lehtë të qasshëm dhe funksional të përmbajtjeve dhe hapësirave publike.Elemet për tu cekur është edhe trashigimia kulturo - historike e qe në qendër ka Mullirin e Haxhi Zekës.Banimi mbetet funksioni dominues i zonës. Varësisht nga nevojat, potencialet si dhe kërkesat e banorëve, parashihen nivele të ndryshme të rikonstruktimit, përkatësisht konsolidimit të strukturave. Përmes këtyre veprimeve duhet të sigurohen kushte për banim të shëndetshëm, duke përfshirë hapësirat dhe përmbajtjet përcjellëse (hapësirat e lira, kapacitetet e parkimit, shërbimet efikase publike etj.).Rrjeti i propozuar i qarkullimit duhet të ofrojë një koncept të ri, ku inkurajohet lëvizja e lirë e këmbësorëve, çiklistëve dhe transportit publik.

19.1. DESTINIMI I SIPËRFAQEVEQëllimet kryesore të zhvillimit janë:

51

• Funksionalizimi objekteve ekzistuese dhe zhvillimi dhe krijimi i atyre të reja, • Zhvillimi dhe shfrytëzimi adekuat i infrastrukturës sociale, • Krijimi i hapësirave te lira (parkingje, kënd per lojëra për fëmijë, sheshe etj),• Krijimi i hapësirave të gjelbra, • konsolidimi i tokës së ndërtuar, densifikimi dhe ristrukturimi i tokës për përmbajtje të përzier,• rikonstruktimi dhe rigjenerimi i banimit; plotësimi me hapësira dhe përmbajtje të nevojshme

(infrastrukturë adekuate), • ristrukturimi i rrjetit të qarkullimit, dhënia e prioritetit për këmbësorë, çiklistëve dhe transport

publik, shmangia e trafikut motorik transit brenda zonës,• revitalizimi dhe vënia e rrgullave dhe standardeve përaktëse për zonën e trashëgimis

kulturore, pjesa rreth Mullirit të Haxhi Zekës.

Sipërfaqet e zonës

Tokë brenda kufijve të planit ka këto zhvillime të shfrytëzimit apo përdorimit të tokës - Përdorimi Publik,- Trafiku,- Hapësirat të gjelbëruara, - Ndërtesat publike, - Sport dhe rekreacion,- Objektet për banim individual,- Objektet me banim kolektiv,- Objektet për aktivitete tregtare.

19.2 . DESTINIMI I SHFRYTËZIMIT

52

Destinimi aktual në zonën së propozuar për Plan Rregullues ka një shfrytëzim maksimal me objekte banimi, publike, sociale, ekonomike e administrativ edhe infrastrukturë.Gati të gjitha ngastrat janë sipërfaqe të ndërtuara dhe ka pak sipërfaqe të lira për gjelbërim, parkingje, trotuare dhe funksione tjera etj Korridoret e qarkullimit nuk janë të mjaftueshme andaj ngastrave ju mungojnë rrugë publike me infrastrukturë të kompletuar . Kategoria e sipërfaqeve Sipërfaqet ne kuadër të zonës së përfshirë me plan rregullues janë të kategorizuara si rigjenerim në sipërfaqe për ndërtim, sipërfaqe të lira dhe sipërfaqe për qarkullim.Nga gjendja e tanishme na jep te kuptojmë se shfrytëzimi i tokës ne zonë është relativisht e shfrytëzueshme plotësisht nga se ka mundësi tjera per shfrytëzim me adekuat psh. tokë e ndërtuar në zonën është 67923 m² rreth 43 % e sip.të përgjithshme .Infrastruktura rrugore me ato përcjellëse 12.2% ndërsa pjesa tjetër konsiderohet si tokë e lirë (e pa ndertuar) ku përfshihen rreth 45%.

Sip

ërfa

qja

(m²)

S. N

dërt

imor

e (m

²)

ISH

P

S.In

divi

dual

e (m

²)

ISH

PP

S K

olek

tive

(m²)

ISH

PK

Sip

. e li

rë (

m²)

Rru

gët (

m²)

ISH

PR

R

Pub

lik ,k

olek

tiv tr

afo

m²

ISH

PK

2000

00

6792

3

0.35

3372

2

0.22

5850

0.02

1203

49

1867

9 0.09

7120

0.03

Dendësia e ndërtimit është relativisht e madhe për një zonë të vogël sa i përket zonës. Ndërsa në zonë mungojnë parkingjet, zona gjelbruse, trotuaret adekuate, sipërfaqe adekuate per biznes, mungesë e natyrës së shërbimeve për qytetar.

19.3. NDARJA NË BLLOQE URBAN DHE KUSHTE E RREGULLIMIT Duke e pasur parasysh madhësinë e zonës dhe nevojës për funksionim dhe menaxhim efikas, është e nevojshme ndarja në njësi më të vogla hapësinore. Bazuar në veçoritë strukturore dhe funksionale si dhe në rrjetin e qarkullimit, zona është ndarë në gjithsej 9 blloqe.Blloku është njësia më e vogël hapësinore dhe ajo kufizohet me rrugë lokale të cilat sipas standardeve duhet të kenë distanca prej 75—180 m në blloqet e banimit dhe 90—150 m në blloqet me funksion të afarizmit.Krijimi i blloqeve mundësohet me krijimin e sistemit efikas rrugor. Me krijimin e sistemit rrugor ortogonal krijohen blloqe perimetrike me sipërfaqe të ndryshme. Në hartën e mëposhtme janë të paraqitura 9 blloqet urbane të emëruara me BL 1-deri BL9 (për ky emërtim është i përkohshëm deri sa të bëhet sistematizimi zyrtar i tërësive hapësinore).Forma dhe madhësia e blloqeve ndryshon, varësisht nga strukturat ekzistuese apo të propozuara si dha nga rrejti i qarkullimit. Sa i përket funksionit, shumica e blloqeve janë një funksionale për banim individual përveç qe blloqet pran rrugëve kryesore janë më tepër me funksione te kombinuara .Ndarja e tërë zonës në blloqe urbane ndihmon në menaxhimin, zhvillimin dhe orientimin më të lehtë të zonës Rrokaqielli si pjesë përbërse e krejt Qendrës.

53

19.4. KUSHTET E RREGULLIMITKushtet e rregullimit janë ndarë nëpër tabela cilat në dokument do të paraqitet ne forme te ndara për secilin bllok veç e veç. Kjo do të mundësoj shfletimin e tyre më te leht dhe qasjen më të qartë në çdo bllok sipas nevojës. Duke filluar me sqarimin e shkurtesave e deri te blloku i fundit i ashtuquajtur i trashëgimis kulturore, bllok qe e kemi emrtuar për nevojat e saktësimit të kësaj zone hitorike e që përmban në vete shtetitoren dhe Mullinin e Haxhi Zekës.

54

SHKURTESAT:

- ISHP - Indeksi i Shfrytëzimit të Parcelës, - SHP - Shfrytëzimi i Parcelës (në m2),- ISD - Indeksi i Sipërfaqes së Dyshemesë,- SD - Sipërfaqja e Dyshemesë (në m2),- ISL - Indeksi i Sipërfaqes së Lirë,- SL - Sipërfaqja e Lirë (në m2),- ISGJ - Indeksi i Sipërfaqes së Gjelbërimit,- SGJ - Sipërfaqja e Gjelbërimit (në m2),- ISBodrumit - Indeksi i Shfrytëzimit për Bodrumit.

BLLOKU BL-01

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Banim + Afarziëm Kushtet e përgjithshmeDestinimi:Blloku sipas destinimit të përcaktuar do të ofroj një përzierje mes afarizmit. Afarzimi duhet të zhvillohet në përdhesë dhe të jetë i natyrës jo dominues. Kryesisht të zhvillohet ku tangjenton rrugët kryesore.Lejohet:Ndërtimi i objekteve konform vijës rregulluese dhe koeficienteve të ISHP dhe ISHD të përcaktuar. Lartësia e objekteve të këtij blloku mos të jetë më e madhe se eksistuesja B+P+3. Përjashtim bënë objekti i quajtur Rrokaqielli i cili është ekzistues dhe duhet te trajtohet për rregullimin e statusit. Kushtet e veçanta:Rekomandohet qe te ruhet nje standard qe parcela me sipërfaqe > 300 m² (3 ari) është sipërfaqe minimale në të cilën lejohet ndërtimi. Por, sipas nevojës DUMM dhe gjendjes ekzistuese ne terren mund ta përshtas konform rrethanave dhe kërkesave te banoreve. Arkitektura e objekteve duhet të jetë sipas destinimit të caktuar të bllokut. Për zgjedhje parciale shfrytëzohen të njëjtat koeficiente të bllokut, ndërsa llogaritja e sipërfaqeve të ndërtimit bëhet në proporcion me përqindjen e pjesëmarrjes së parcelës në sipërfaqen e tërësishme të bllokut.Llojet e rrugëve:Blloku tangjentohet nga dy rrugë kryesore, por të ndryshme në korsi. Rruga përmbledhëse: është lloji i dy rrugëve që përshkon këtë bllok e që jan paraqitur prejet tërthore të tyre në pjesën grafike, 1-1. Kurse nga ana tjtër kufizohet me Rrugë lokale: profili i rrugës që paraqet këtë bllok është prerja 5-5. Gjithashtu ne mbrendësi të bllokut gjendet edhe një rrugë për qasje, pra 6-6.

VËREJTJE- Rrugët nuk do të pësojnë ndryshime, përveç që zgjerohen, përveç depërtimit paralel me rrugën Bill Clinton.- Dendësia: Nr. i banorve i është shtuar për më tepër për objektin Rrokaqielli.-Tabela është llogaritur si tërsi e bllokut pasi objekti i rrokaqiellit është eksistues.

55

BLLOKU BL-02

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Banim Individual + Banim Shumëbanesor + Afarziëm Kushtet e përgjithshmeDestinimi: Blloku sipas destinimit të përcaktuar do të jetë kryesisht banim individual me një përzierje në veri të bllokut mes banimit shumëbanesor dhe afarizmit. Afarizmi do të zhvillohet në përdhesë. Lejohet :Ndërtimi i objekteve konform vijës rregulluese dhe koeficienteve të ISHP dhe ISHD të përcaktuar. Lartësia mos të jetë më e madhe se B+P+3 per objektet individuale. Objektet ekzistuese ne kundershtim me vijen ndërtimore mund të legalizohen nëse i plotesojnë kushtet tjera arkitektonike të objekteve fizike. Sa i përket parcelave në veri të bllokut pas riparcelimit lejohet ndërtimi i objektit shumëbanesor deri në B+P+5 me kushte te plota ose ne saj e zgjidhjes arkitektonike lejohet edhe kati i terhekur.Kushtet e veçantaParcela minimale për P+5 duhet të jetë >1500 m² (15 ari), ndërsa për P+3 duhet të jetë >350 m² (3.5 ari). Per etazhitetin P+5+KT duhet të jenë >2000 m² (20 ari). Objektet duhet të përmbajnë edhe parkingjet dhe sipërfaqet e gjelbra. Parteri duhet të përmbaj hapsirën e dedikuar për shërbimet e komunalies dhe infrastruktuën tjeter përcjellëse. Arkitektura të respektoj destinimin e bllokut dhe ambientit. Gjithashtu duhet të jenë në kontekst urban me rrethinën.Llojet e rrugëve:Rruga përmbledhëse është ajo që e përshkon këtë bllok në pjesën veriore të tij. Në anët tjera kufizohet me rrugë lokale. Profili i rrugës lokale është prerja 5-5. Kurse krejt ne pjesën fundore kufizohet me shëtitoren që është destinuar si hapsirë shumëqëllimshe. VËREJTJE- Rrugët nuk do të pësojnë ndryshime, përveç që zgjerohen aty ku ka mundësi ne sherbim te kembesoreve dhe biciklistave.

56

BLLOKU BL-03

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Stacioni i autobuseve zhvendoset te Stacioni Hekurudhor dhe lokacioni i ri shfrytezohet për Banim Shumëbanesor + Afarziëm Kushtet e përgjithshmeDestinimi: Në rastin e zhvendosjes se Stacionit te Autobuseve, afarizmi do të zhvillohet në përdhesë dhe kat të parë. Pjesa tjeter do te jetë për banim. Rekomandohet qe ketu të jetë etazhiteti deri në P+12 por zgjidhja arkitektonike dhe urbane ti nenshtrohet nje konkursi kombtar. Pjesa juglindore e bllokut do të destinohet si banimi gjysëm të lartë P+4K.Lejohet :Në rast aplikimt të destimit lejohet ndërtimi i objekteve shumëbanesore konform vijës rregulluese dhe koeficienteve të ISHP dhe ISHD të përcaktuar. Lartësia mos të jetë më e madhe se koeficienti i planifikuar B+P+12. Objektet ekzistuese në kundërshtim me vijën ndërtimore mund të legalizohen nëse i plotesojnë kushtet tjera arkitektonike të objekteve fizike. Pjesa tjtër lehohet ndërtimi me etazhitet B+P+4 duke marr parasysh koeficientët.Kushtet e veçantaParcela minimale për P+7 duhet të jetë mbi >3500 m² (35 ari), ndërsa për P+4 duhet të jetë >1000 m² (10 ari). Objektet duhet të përmbajn edhe parkingjet dhe sipërfaqet e gjelbra. Në parter duhet të përmbaj hapsirën e dedikuar për shërbimet e komunalies dhe infrastruktuën tjeter përcjellse. Arkitektura të respektoj kontestin urban dhe destinimin e bllokut. Sipas kërkesave dhe nevojave DUMM mund ti përshtati normat.Llojet e rrugëveRruga përmbledhëse është ajo në pjesën lartë tij. Nga tri anët tjera kufizohet më rrugë lokale. Profili i rrugës lokale është prerja 5-5. Rrugët brenda bllokut organizohen sipas planit detal të bllokut. Poshtë bllokut kemi kufizim me shëtitoren.VËREJTJE57

-Rrugët nuk do të pësojnë ndryshime, përveç që depërtimit të rrugës që ndan Stacionin e Autobusve me banimin P+4.-Tabela është logaritur për rastin 2.

BLLOKU BL-04

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Banimi Individual + Afarziëm Kushtet e përgjithshmeDestinimi:Blloku sipas destinimit determinon banim individual dhe zhvillimin e afarizmit në përdhesë.Lejohet :Zgjerimet e objekteve eksistues konform vijës rregulluese dhe koeficienteve të ISHP dhe ISHD të përcaktuar. Lartësia mos të jetë më e madhe se B+P+3. Objektet ekzistuese në kundërshtim me vijën ndërtimore mund të legalizohen nëse i plotësojnë kushtet tjera arkitektonike të objekteve fizike.Kushtet e veçantaParcela minimale për P+3 duhet të jetë >350 m² (3.5 ari). Në parter duhet të përmbajën hapsirën e dedikuar për shërbimet komunale dhe infrastrukturën tjeter përcjellëse. Fasada duhet të rrespektoj kontekstin urban dhe vet objekti duhet ti përmbush standartet urbane ambietaliste.Llojet e rrugëveBlloku rrethohet nga dy rrugë përmbledhëse kryesore dhe rrugë lokale të gjërsive të ndryshme. Profilet e rrugëve që paraqiten në këtë bllok është prerja 1-1, 3-3 dhe 5-5. Pra kemi rrugë lokale të gjërsisë të ndryshme ku ajo e profilit 3-3 është më e gjërë se ajo e profilit 5-5 (shih pjesën grafike, fleta Profilet e Rrugëve) . Në anë lindore kemi Bulevardin e gjelbërt të hekurudhës.VËREJTJE-Rrugët nuk do të pësojnë ndryshime, përveç që zgjerohen aty ku eksiston mundësia për këmbesoret dhe biciklistat.

58

BLLOKU BL-05

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Objekte Publike + Banim Shumëbanesor dhe IndividualKushtet e përgjithshmeDestinimi:Blloku sipas destinimit është me objekte publike si dhe banim individual dhe banim shumëbanesor. Në vete përmban objektet shkollës mesme dhe shkollës mesme të mjeksisë. Lejohet :Ndërtimi i objekteve konform vijës rregulluese dhe koeficienteve të dhënë ISHP dhe ISHD. Lartësia mos të kaloj B+P+3 për banim individual, ndërsa ato shumëbanesor lejohet etazhitet B+P+12K konform kushteve të rregullimit ku siperfaqja e parceles duhet të jet min. 3500 m² (35 ari). Ne te kunderten etazhiteti zvoglohet duke i respektuar kriteret e lart permendura te blloqeve tjera. Objektet ekzistuese në kundërshtim me vijën ndërtimore mund të legalizohen nëse i plotësojnë kushtet tjera arkitektonike të objekteve fizike.Kushtet e veçantaParcella për P+3 duhet të ketë deri 350 m² (3.5 ari). Ndërsa për P+12K parcela duhet të jetë mbi >3500 m² (35 ari). Këto në parter duhet të përmbajnë hapësirën e dedikuar për shërbimet e komunalies, parkingjet dhe infrastrukturën tjetër përcjellëse.

Llojet e rrugëveBlloku kufizohet përmes me rrugë lokale dhe ate te dy gjërsive. Profilet e rrugëve që paraqesin këtë bllok janë prerja 3-3, 5-5. Në anën e majt kufizohet me Bulevardine e gjelbërt të hekurudhës, cili na është dhënë si propozim nga DUMM. VËREJTJE

59

-Rrugët nuk do të pësojnë ndryshime, përveç depërtimit rreth hapsirës të destinuar për banim shumëbanesor.

BLLOKU BL-06

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Banim Individual + AfarizëmKushtet e përgjithshmeDestinimi:Blloku sipas destinimit ofron banim individual me afarizëm përskaj rrugës kryesore Bill Clinton.Lejohet :Ndërtimi i shtëpive banimi individuale duhet të jetë konform vijës rrëgulluese dhe koeficienteve të ISHP dhe ISHD të përcaktuar. Nuk mund të jetë më e madhe se B+P+3. Objektet ekzistuese në kundërshtim me vijën ndërtimore mund të legalizohen nëse i plotësojnë kushtet tjera arkitektonike të objekteve fizike. Kushtet e veçantaParcela bazë minimale është 350 m² (3.5 ari). Duhet të respektohen rregullat e distancave mes objekteve. Në raste të nevojshëm DUMM do t'i përshtatë kërkesat konform rregullave dhe normave.Llojet e rrugëveBlloku tangjentohet nga nga rruga kryesore Bill Clinton e lloit përmbledhës. Rruga përmbledhëse e cila përshkon anësoren dhe në pjesën tjetër me rrugë lokale dhe për qasje.Tek skaji lindor i bllokut kemi propozuar rrethrotullimin i cili na lehtësoj qasjen e mobilitetit sidomos për bllokun 8, për cilin janë sqarimet. Profilet e rrugëve që paraqiten në këtë bllok janë prerjet 1-1, 4-4, 5-5 dhe 6-6 të paraqitura në pjesën grafike. VËREJTJE-Rrugët eksistuese nuk do të pësojnë ndryshime,përveç zgjerimit.Rruga për qasje është depërtim i ri për të lehtësuar qasjen në parcelat e mbrendshme.

60

BLLOKU BL-07

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Banim IndividualKushtet e përgjithshmeDestinimi:Blloku më vogël nga sipëfaqja. Si destinim ka banimin individual. Sipas nevojës mund të ketë afarizëm në përdhesa.Lejohet :Zgjerimi dhe riparimet objekteve eksistues duhet të jetë konform vijës rrëgulluese dhe koeficienteve të ISHP dhe ISHD të përcaktuar. Lejohet edhe ndërtimi i objekeve të reja konform rregullave. Lartësia mos të jetë më e madhe se eksistuesja B+P+3. Objektet ekzistuese ne kundërshtim me vijën ndërtimore mund të legalizohen nëse i plotesojnë kushtet tjera arkitektonike të objekteve fizike.Kushtet e veçantaParcelat në të cilat mund të ndërtohet duhet të jenë deri në 350 m² (3.5 ari). Në parter duhet të përmbajë hapsirën e dedikuar për shërbimet e komunalies dhe infrastruktuën tjeter përcjellse. Sipas kërkesave dhe nevojave DUMM mund ta përshtasë lejen konform rregullave dhe kushteve të rregullimit nga pjesa grafike.Akitektura e objektit duhet ti plotësojë kushtet rreth ambientit që e rrethon.Llojet e rrugëveBlloku rrethohet nga Rrugë lokale të gjërsis të ndryshme, që janë paraqitur tek pjesa grafike në profilin 3-3 dhe 4-4. VËREJTJERrugët nuk do të pësojnë ndryshime, përveç zgjerimit të mundshëm.

61

BLLOKU BL-08

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Objekte Publike + Banim Shumëbanesor + Afarziëm dhe Banim Individual Kushtet e përgjithshmeDestinimi:Ky bllok me strukturë mikste ka afarzimi në përdhesë të objekteve, ndërsa në pjesën veriperëndimore shtrihet banimin individual. Në lindje kemi banim shumëbanesor, kurse poshtë bllokut kemi destinuar objektin e prokurorisësi dhe lokacioni eshte i rezervuar per qerdhe.Lejohet :Zgjerimi i objekteve eksistues konform vijës rrëgulluese dhe koeficienteve të ISHP dhe ISHD të përcaktuar. Lartësia më e madhe B+P+12 lejohet për pjesën lindore të bllokut, derisa pjesa perendimore e banimit individual ka lartësinë e etazhitetit në B+P+3. Etazhiteti i objekteve publike është B+P+4. Kushtet e veçantaParcela minimale për P+12 duhet të jetë >3500 m² (35 ari), ne te kunderten etazhiteti zvoglohet duke i respektuar kriteret e lart permendura te blloqeve tjera, ndërsa për P+4 duhet të jetë >1000 m² (10 ari). Parcela minimale për P+3 është 350 m³ (3.5 ari). Afarizmi shtrihet nëpër etazhe të objektit. Në parter objektet duhet të përmbajnë hapsirën e dedikuar për shërbimet e komunalies, parkingut dhe infrastruktuën tjetër përcjellëse. Sipas kërkesave DUMM mund ta bëjë përshtatjen sipas rregullave dhe normave. Llojet e rrugëveRruga përmbledhëse është ajo e cila përshkon anën perndimore, pra Bulevardi i Gjelbërt i Hekurudhës. Në anën perendimore kemi rrugë lokale te gjërsistë ndryshme. Kemi bërë depërtimin me rrugë lokale të gjersisë së vogël. Në skajin posht kemi propozuar rrethrrotullimn i cili na krijon lehtësira në qasjen tek objektet publike, te prokuroria. Profilet e rrugëve që paraqiten në këtë bllok janë prerjet 2-2, 3-3 dhe 5-5.

62

Dendësia e Banimit në Bllokun 08

(Banor /Ha)

830-1500

VËREJTJERrugët nuk do të pësojnë ndryshime, përveç zgjerimit për kembesor dhe biciklista.

BLLOKU BL-09

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Objekte Publike + Banim Shumëbanesor + Afarziëm Kushtet e përgjithshmeDestinimi:Ky bllok ka të përcaktuar me destinim banimin shumëbanesor në pjesën ma të madhe. Afarizmi shtrihet në përdhesë. Në pjesën lindore na është diktuar destinim për objekte publike shkaku i gjendjes kaotike eksistuese. Lejohet :Ndërtimi konform vijës rregulluese dhe koeficienteve të ISHP dhe ISHD të përcaktuar. Lartësia mos të jetë më e madhe se B+P+12 në rast riparcelimi të parcelave eksistuese (rekomandohet bashkimi i parcelave eksistuese). Objektet ekzistuese në kundërshtim me vijën ndërtimore mund të legalizohen nëse i plotesojnë kushtet tjera arkitektonike të objekteve fizike. Shkolla speciale ruan konturat eksistuese.

Kushtet e veçantaParcela minimale për P+12 duhet të jetë >3500 m² (35 ari), ne te kunderten etazhiteti zvoglohet duke i respektuar kriteret e lart permendura te blloqeve tjera, ndërsa për P+3 duhet të jetë >350 m² (3.5 ari). Objekti në vete duhet të përmbaj edhe parkingun konform nevojave, derisa afarizmi shtrihet në përdhesë të objektit. Parteri duhet të përmbaj hapësirën e dedikuar për shërbimet e komunalies dhe infrastruktuën tjeter përcjellëse. Fasadat (arkitektura) të jetë e inkorporuar në aspektin urb-arkitektonik.Llojet e rrugëve

63

Rruga përmbledhëse është lloji i rrugëve të cilat përshkojnë këtë bllok e që jan paraqitur prejet tërthore 1-1 dhe 2-2 të tyre në pjesën grafike. Rrugë lokale jan rrugët tjera si dhe rruga për e cila depërton në mbrendësitë bllokut. Profili i rrugës që depërton këtë bllok është prerja 5-5. VËREJTJERrugët nuk do të pësojnë ndryshime, përveç zgjerimit.

BLLOKU BL-10Blloku i trashëgimisë kulturore

QËLLIMI I PËRDORIMIT:Shëtitore + Hapësir Publike Shumëqëllimshe Kushtet e përgjithshmeDestinimi:Ka destnim të krijimit të shëtitore dhe krijimit të kushteve për ruajtjen e trashëgimis kulturore. Nuk lejohet :Nuk lejohet ndërtimi i objekteve fizike ne diameter prej 50 m nga Mulliri i Haxhi Zekës. Lejohet krijimi i tezgave mobile prej materiale montuese. Kjo për arsye të gjallerimit të shtitore dhe shitjen e suvenirëve.Kushtet e veçantaSipas nevojave dhe kërkesave Autoritetet Komunale dhe DUMM mund ti përshtat konform rregullave dhe normave të dhëna, të gjitha aktivitetet për qëllime kulturore. Llojet e rrugëveRrugët lokale është lloji i rrugëve të cilat krijojn ë qasje për parcelat në blloqet fqinje. Një prerje tërthore 7-7 e këtij blloku është paraqitur në pjesën grafike. Ky profili i kësaj hapësire paraqet edhe kanalin i cili duhet mirmbajtur dhe rregulluar . VËREJTJERrugët eksistuese nuk do të pësojnë ndryshime. Kryesisht keto rrugë shpiejn deri tek parcelat e blloqeve fqinje të parapara për banim.

64

19.5. PLANI I RREGULLIMIT DETAL19.5.1. MJEDISI I NDËRTUAR

Ndarja ne blloqe urbane ne kuadër të zonës paraqet bazë të mirë për zhvillimin e ardhshëm në infrastrukturë ekzistuese dhe at te planifikuar ,ndërtim ekzistues dhe ati te planifikuar si at individual,kolektiv publik etj Zona përveç banimit ai funksion dominues ne sipërfaqen e ndërtuar ka edhe sipërfaqe të ndërtuar publike që është ë koncentruar kryesisht brenda kësaj zone ( Stacionit i Autobusëve, Posta, Shkolla Fillore, Shkolla e te verberve, Prokuroria etj).

Sipërfaqja e ndërtuar në zonë përfshin 1/3 e sipërfaqes së përgjithshme apo shprehur ne vlera numerike 67923 m² ose 43% - koeficient 0.37.

BanimiZona ka kërkesa sa i përket sipërfaqes për ndërtim ku me qëllim të ruajtjes dhe shmangies së zhvillimeve të pa planifikuara kërkesat për banim do të balancohen me mundësit reale hapësinore si dhe një planifikim të mirfillt hapësinor të zonës duke mbrojtur pronën individuale dhe at publike.Duhet te kemi parasysh kërkesat si te sektorit privat dhe publik me qellim që të jenë në harmoni me mjedisin .Qëllimet kryesore dhe primare në zonën e banuar janë

• Sigurimi i banimit cilësor për të gjithë banorët,

65

• Planifikimi i hapësirave të reja për banim të përzier me dendësi më të madhe, • Regjenerimi i hapësirave ekzistuese të banimit dhe ngritja e cilësisë, • Ripërtëritja e ndërtesave ekzistuese me vlerë përmes revitalizimit urban, regjenerimit të blloqeve përmes hartimit të planeve detale urbane,• Krijimi i hapësirave të reja për afarizëm ose përmbajtje tjera të nevojshme,• Përparimi i jetës sociale të banorëve, përmes planifikimit të hapësirave të lira, të gjelbëruara, të lojës për fëmijë, fushave të sportit,• Përparimi i kushteve të banimit që nënkupton qasje të lehtë nga të gjithë, sigurim i numrit të mjaftueshëm të vend parkimeve bazuar në standarde të larta,• Zhvillimi i infrastrukturës (Ujësjellësit, kanalizimit fekale dhe atyre te ujërave të bardha, energjetikes, PTT),• Sigurimi i një banimi atraktiv duke reduktuar trafikun (zhurma, ndotja) në zonat e banimit dhe duhet përforcuar elementet e gjelbërimit,• Planifikimi drejt standardit, mesatarisht 5 banor për njësi banimi

19.5.2. LLOJI I BANIMITNë zonën e përcaktuar me PRRU-në dominon banimi i ulët i cili në pjesën më të madhe përbëhet prej shtëpive të veçanta individuale,ndërsa Banim shumë-banesor kemi në sasi të vogël dhe ka kryesisht lartësi të mesme (perveç Rrokaqiellit) .Në suaza të PRRU, tentohet që ky raport jo i volitshëm të ndërrohet në të mirë të banimit të mesëm shumë-banesor.Sipërfaqja e destinuar për banim, paraqet pjesën më të madhe të sipërfaqes së lokacionit. Në sipërfaqen më të madhe banimi propozohet të jetë individual dhe i përzier e shumbanesor ne fillim dhe përgjatë rruges Adem Jashari.Banimi varësisht prej rëndësisë së lokacionit ndahet në banim individual , banim shumë-banesortë ulët dhe banim shumë-banesor të mesëm.

1. Banimi individual –Përfshin banimin individual të veçantë. Këto ndërtesa karakterizohen me një njësi banimi pra shërbejnë vetëm për një familje (5 anëtarë mesatarja) dhe lartësia e tyre shkon prej 1-2- 3 etazhe. Ky lloj i banimit parashihet për ngastra të madhësisë deri në 4 ari ndërsa sipërfaqja e bazës së ndërtesës nuk mund të jetë më e madhe se 40% e sipërfaqes së ngastrës. Pjesa tjetër e ngastrës duhet të shfrytëzohet si sipërfaqe e lirë apo parkim. Parkimi mund të zgjidhet edhe në kuadër të ndërtesës. Sa i përket niveli të nënkulmit, duhet të respektohen disa kufizime në lidhje me lartësinë dhe tërheqjen nga fasada. Në rastet kur muret periferike të nënkulmit janë më të larta se 1m, atëherë duhet të tërhiqen nga fasada e kateve të mëposhtme për së paku 2.5 m. Pjerrësia e kulmit nuk duhet të jetë më e madhe se 35 shkallë. 2. Banimi me etazhitet B+P+3 i ka njësi banimi individuale me mundësi afarizmi varësisht nga pozita e objektit . Lartësia e tyre shkon deri në 4 etazhe Banimi me etazhitet B+ P+3 është i dedikuar për banim individual dhe kolektiv . Për ndërtimet me etazhitet P+3, madhësia e ngastrës duhet të jetë > 400m² Indeksi i shfrytëzimit të pronës nuk mund të jetë më e madhe se 0.6 apo 60%. Pjesa tjetër e ngastrës duhet të shfrytëzohet si sipërfaqe e lirë (gjelbërim, lojë, rekreacion etj.) apo për parkim. Në kuadër të ndërtimeve të reja me etazhitet B+ P+3, është i obligueshëm parkimi brenda ngastrës ose ne objekt banimi .3. Banimi me etazhitet B+P+4 ka njësi banimi të ngjitura si në horizontale ashtu edhe në vertikale. Lartësia e tyre shkon deri në 5 etazhe Banimi me etazhitet B+ P+4 është i dedikuar për banim individual dhe shumë banesor .Për ndërtimet me etazhitet B+P+4, madhësia e ngastrës duhet të jetë 800 m² Indeksi i shfrytëzimit të pronës nuk mund të jetë më e madhe se 0.5 apo 50%. Pjesa tjetër e ngastrës duhet të shfrytëzohet si sipërfaqe e lirë (gjelbërim, lojë, rekreacion etj.) apo për parkim. Në kuadër të ndërtimeve të reja me etazhitet B+P+4 është i obligueshëm parkimi nëntokësor, me qëllim të kursimit të sipërfaqes së lirë. Është e domosdoshme që të sigurohet së paku një vend parkim për njësi banimi.5. Banimi me etazhitet B+ P+5 i ka njësitë banimi të ngjitura si në horizontale ashtu edhe në vertikale. Lartësia e tyre shkon prej 7 etazhe me bërthamë të përbashkët (komunikim vertikal). Këto ndërtesa mund të kenë parkim brenda strukturës apo në të hapur. Madhësia e ngastrës duhet të jetë mbi 15 ari. Sipërfaqja e bazës së ndërtesës nuk mund të jetë më e madhe se 50 % e sipërfaqes së ngastrës. Pjesa tjetër e ngastrës duhet të shfrytëzohet si sipërfaqe e lirë (gjelbërim, lojë, rekreacion etj.) apo për parkim. Në kuadër të ndërtimeve të reja me etazhitet P+5K, është i obligueshëm parkimi nëntokësor, me qëllim të kursimit të sipërfaqes së lirë. Është e domosdoshme që të sigurohet së

66

paku një vend parkim për njësi banimi. Për ngastrat me siperfaqe prejt ma shumë se 20 ari lejohet etazhiteti B+P+5K+KT, ku kati i terhequr duhet të jetë në harmoni me me gabaritin e perdheses.

Në kuadër të sipërfaqeve të banimit parashihen edhe përmbajtje përcjellëse, ku bën pjesë edhe afarizmi.Varësisht prej kërkesës dhe mundësive, përmbajtjet afariste mund të zhvillohen në përdhese apo katet e përmbi. Është e domosdoshme që këto përmbajtje afariste të mos e pengojnë banimin në kuptim të shfrytëzimit të hapësirave, emetimit të zhurmës, ndotjes etj. Lloji dhe madhësitë e njësive banesore do të varen nga kërkesat në treg. Mirëpo, duke e pasur parasysh mesataren prej 4-5 anëtarë/ familje, më së tepërmi do të ketë nevojë për banesa 3-4 dhomëshe.Sipërfaqja mesatare neto e banimit duhet të jetë 18- 20m² për person.

Lloji i banimit Siperfaqja e parcelës m²

Dendësia e banimit (njb/ha )

Lartësia e objektit

Sipërfaqe e lirë

Parkimi

B+P+1 3 20 - 50 njësi banimi

8 Gjelbërim individual

Sip e hapur dhe e mbyllur

B+P+2 3 20 -50 njësi banimi

11 Gjelbërim individual

Sip e hapur dhe e mbyllur

B+P+3 mbi 3 25 -75 njësi banimi

13 Gjelbërim individual

Sip e hapur dhe e mbyllur

- B+P+5- B+P+5+KT

- Mbi 15 ari- Mbi 20 ari

- 250 e me tepër - 300

- 22

- 25

Gjelbërim per rekreacion dhe hapësira per lojë

Sipërfaqe nëntokësore dhe e hapur

B+P+12 Mbi 35 ari 550 e me tepër

> 40 Gjelbërim per rekreacion dhe hapësira per lojë

Sipërfaqe nëntokësore dhe e hapur

19.5.3. DENDËSIA BANIMIT DHE LARTËSIABazuar në trendët aktuale dhe zhvillimin e qendrave të qyteteve në përgjithësi shtohet nevoja dhe domosdoshmëria e zhvillimit në lartësi dhe rritjes së dendësisë banimore.Konceptualisht propozimi për zhvillimin e ardhshëm të zonës, përkrah densifikimin e sipërfaqeve ekzistuese të ndërtuara sidomos atyre përgjatë arterieve kryesore, në mënyrë që qendra e qytetit të jetë më funksionale dhe banorët të kenë qasje më të afërt dhe më të mirë tek të gjitha shërbimet e nevojshme publike në distance optimale.

Qëllimet kryesore janë:• Rritja e dendësisë banimore të shkoj maksimum 300 njësi banimi për hektar përgjatë rrugëve kryesore. Mirpo edhe te pjesa me jugore ku parashihet me riparcelim qe te shtohet denisiteti i zones.• Rritja e dendësisë kryesisht përmes planifikimit të ndërtimit (nga P+1- P+12 d.m.th min. 8 m lartësi dhe max. 28 m lartësi). Sipas nevojave të DUMM ne baze të kerkesave duke u bazuar ne normativa dhe standarde kjo mund te ndryshoj.Dendësia banimore e propozuar rezulton me dendësi të lart dhe ky nivel i rritjes së dendësisë mjafton për 10 vitet e ardhshme e më shumë.

Blloku Nr banorve per bllokBlloku I 1260Blloku II 222Blloku III 2682Blloku IV 1550Blloku V 697Blloku VI 1498

67

Blloku VII 693Blloku VIII 1834Blloku IX 940Blloku " X" Trashëgimia Kulturore 0

Gjithsej 11376

Dendësia e banimit gjatë periudhës 10 vjeçare arrin në bazë të trendëve të parapara të zhvillimit në 1500 banor/ ha.

19.5.4. ETAZHITETINdërtimet do të kenë lartësinë dhe dendësinë e duhur varësisht prej pozitës së lokacionit, raportit me rrugën publike dhe funksionin e ndërtesës.Në raste të veçanta nëse ekziston marrëveshja zyrtare me fqinjin, dendësia banimore mund të rritet vetëm pergajt rrugëve kryesore (sipërfaqja max. bruto e bazës 65% dhe indeksi maksimal i ndërtimit 3.6).

68

Dendësia banimore ndryshon varësisht prej këtyre raporteve të përcaktuar në tabelën e më poshtme. Raporti në mes etazhitetit, sipërfaqes së shfrytëzuar, indeksit të ndërtimit dhe distancës

Etazhiteti maxsimal

Sip bruto e bazës në

Sip e lirë në % Indexi max i ndërtimit

Distanca e objekteve në mes ndërtesave me hapje në m

P+1 65 35 1.3 8P+2 65 35 1.95 10P+3 60 40 1.95 10P+4 50 50 3 19P+5 50 50 3.15 22P+5+KT 50 50 3.6 28P+12 50 50 3.6 30

19.5.5. TRAJTIMI I BLLOQEVE TË BANIMIT SIDOMOS ATYRE SHUMË BANESORE Për ta zbatuar konceptin e densifikimit është e natyrshme që një pjesë e madhe e qendrës së qytetit duhet të kalojë nëpër një proces të rigjenerimit. Blloqet e ndryshme të qendrës së qytetit, varësisht nga vendndodhja, do të duhet t’i nënshtrohen ndryshimeve përmes planeve detale urbane kurse autoritetet komunale do të përcaktojnë zonat parësore për trajtim në bazë të rëndësisë dhe interesit të përgjithshëm.Blloqet urbane kanë karakteristika të veçanta, dhe për këtë arsye edhe forma e trajtimit të tyre ndryshon.

69

Janë rekomanduar këto mënyra të trajtimit që duhet të shqyrtohen më hollësisht në plane detale urbane:• Rigjenerim urban—që parasheh tërësinë e intervenimeve në zonat e ndërtuara ekzistuese apo ndërtimin e ri dhe përparim të hapësirës publike.• Rikonstruktim i bllokut—si një formë e trajtimit që është planifikuar kryesisht për tërësinë urbane të qendrës paraqet intervenimet si: rrënim apo rivitalizimi i strukturave ekzistuese dhe planifikimin e strukturave të reja të banimit• Densifikimi i bllokut—që parasheh interpolimin e strukturave të reja të banimit në mjedisin e ndërtuar, me qëllim të rritjes së dendësisë së banimit dhe shfrytëzimit më efikas të hapësirës.• Ndërtim i ri—në propozim ka zona të ndara të pa ndërtuara që paraqesin zonat e reja për banim Realizimi i planit duhet të bëhet në faza varësisht nga interesi i banorëve dhe investitorëve. Kjo d.m.th se një pjesë e madhe e ndërtesave ekzistuese të banimit duhet të rrënohet (qe jan banim i ultë), disa objekte ekzistues duhet të adaptohen, ndërsa disa ndërtesa ekzistuese shumë-banesore duhet të rinovohen, rindërtohen ose të ndërtohen, ndërtesa të reja, atëherë kur shtrohet kërkesa nga investitorët në bashkëpunim me banorët.Të gjitha këto ndryshime nuk mund të realizohen pa marrëveshje me pronarët

19.5.5.1. Ndërtesat publikeNdërtesat e arsimitZona si tersi plotëson nevojat e veta sa i përket shkollave te ultë dhe fillore nga se në afërsi te zonës ka objekt arsimor dhe nuk parashihet nderimi i objekteve te reja arsimore Sa i përket institucioneve parashkollore, nevojat për ngastër me sipërfaqe ± 10000m²janë të domosdoshme nga se mungon në zonë andaj ka mundësi më të lehtë për inkorporimin në përmbajtje të banimit, që mundësojnë plotësimin e nevojave të zonës. Në kuadër të zonës parashihet të ndërtohet një institucion para shkollor pikërisht ne në afërsi të prones që i takon stacionit të autobusëve ku sipërfaqja e e ngastrës qe plotëson nevojat e keti institucioni parashkollor mund te jen 10-14 ari .

Objektet publike Me qëllim të krijimit të kushteve më cilësore për punë dhe shërbime si dhe për shfrytëzimin më racional të hapësirës është e nevojshme që këto përmbajtje të përmblidhen në kuadër të strukturave të reja në lokacionin ku sot gjendet . Objekti i stacionit të autobusëve duhet shqyrtuar mundësin e zhvendosjes në hapësira adekuate ne pjesët tjera të qytetit. Në këtë mënyrë mund të krijohet një tërësi funksionale lehtë e qasshme, e integruar më përmbajtjet tjera publike.Në kuadër të këtyre hapësirave është i mundshëm ndërtimi i strukturave deri në etazhitet > B+P+7, ndërsa indeksi I ndërtimit të ngastrës është 40%. Parkimi për nevojat administratës (apo edhe për nevoja jashtë administratës, varësisht nga kërkesa dhe mënyra e menaxhimit), parashihet në nivelet nëntokësore.

19.5.6. SIPËRFAQET E LIRA DHE RRJETI I GJELBËRZona e përfshirë me plan rregullues relativisht ka një rrjet të hapësirave të lira me potencial për integrim më të mirë brenda saj si dhe me hapësirat e lira dhe të gjelbra në qytet dhe rrethinë. Në disa pjesë këto hapësira kanë nevojë për trajtim dhe lirim prej strukturave ekzistuese të cilat i degradojnë ato. Në kuadër të këtyre veprimeve është i nevojshëm trajtimi i hapësirave të lira ekzistuese, shtimi i hapësirave të reja dhe lidhja e tyre me rrjet efikas të qarkullimit të këmbësorëve, të çiklistëve dhe transportit urban.Si pjesë e masave për ngritjen e cilësisë së banimit.Sipërfaqet e lira në kudër të zonës së përfshirë me plan rregullues kategorizohen si në vijim:• sipërfaqet publike për këmbësorë dhe çiklistë• sipërfaqet e parqeve dhe shetitores (pjesa te trashëgimi kulturore)• sipërfaqet e gjelbraSipërfaqet publike për këmbësorë dhe çiklistë Sipërfaqet publike për këmbësorë dhe çiklistë janë hapësira të lira të dedikuara kryesisht për lëvizjen e qytetarëve, për organizmin e aktiviteteve të ndryshme në ambient të hapur etj ne rruget e profilit 7-7 .Përveç trajtimit të këtyre hapësirave ekzistuese, parashihet edhe lirimi dhe krijimi i hapësirave të reja përgjatë rrugës kryesore ,,Adem Jashari ‘’

70

Per shkak konfiguracionit të terenit të zonës nuk ka mundsi te parashihen sipërfaqe publike për çiklist dhe këmbësor Siperfaqe të gjelbër përgjat akseve rrugore kryesore parashihen në figuren e prerjes së rrugëve dhe pjesa e bulevardit te hekurudhës.

19.5.6.1. Sipërfaqet e parqeveSipërfaqet e parqeve janë përmbajtjet më të rëndësishme për funksionimin e shëndoshë të zonës së. Në kuadër të zonës së përfshirë me plan rregullues shtrihet sipërfaqja e gjelbër që mund të përkufizohen si park qyteti janë parapar nw kufi me zonwn ne pjesën veriore të zonës si dhe lidhja me pjesët tjera të qytetit.Në kuadër të këtyre sipërfaqeve duhet parashihen përmbajtje të lojës për fëmijë, shtigje të këmbësorëve, sipërfaqe për pushim. Për shkak të madhësisë së kufizuar nuk është e mundshme që në këto parqe të parashihen edhe hapësira për rekreacion apo piknik, por ato mund të praktikohen në kuadër të rrjetit të gjelbër të zonës dhe të qytetit.

19.5.6.2. Sipërfaqet e gjelbërtaSipërfaqet e gjelbra përfshijnë hapësirat e gjelbra më të vogla si dhe brezat e gjelbërim. Shtrihen përgjatë vijave kryesore të qarkullimit të këmbësorëve dhe atij motorik. Përveç që sigurojnë vazhdimësinë e rrjetit të gjelbër në aspekt vizual, këto sipërfaqe shërbejnë edhe si barriera ndaj ndotjes dhe zhurmës. Sa i përket gjelbërimit përgjatë rrugëve duhet që të plotësohen kushtet në vijim:• duhet të sigurojnë përkufizimin e profilit• duhet të jenë rezistent ndaj ndotjes dhe pluhurit (kurorë të madhe me gjethe të mëdha)• nuk duhet ta pengojnë qarkullimin dhe shikueshmërinëShih Profilin e prerjes së rrugëve.Siperfaqe te gjelbra konsiderohen edhe kopshtet ne shtwpi individuale si dhe sipërfaqe e destinuar per gjelbrim ne hapësirat e banimit shumbanesor.71

19.5.7. NDËRTESAT AFARISTEZona e përfshirë me plan rregullues, me lidhjet e mira në rrjetin e qarkullimit në nivel të qytetit dhe më gjerë si dhe përmbajtjet funksionale dhe ambientale përbrenda saj, e ka një rrjet të shpërndarë të hapësirave afariste. Në disa pjesë veprimtaritë afariste nuk zhvillohen në kushte cilësore, kryesisht si pasojë e pamundësisë për ndërtimin e strukturave të reja.Roli i afarizmit në zhvillimet e reja sipas planit rregullues është qenësor, pasi afarizmi i suksesshëm mund të jetë një faktor kryesor për nxitjen e investimeve dhe zhvillimit. Prandaj është me rëndësi që afarizmit ti ofrohen mundësi për zhvillim të mirëfilltë dhe kompatibil me përmbajtjet tjera.Në kuadër të zonës së përfshirë me plan rregullues, parashihen këto zhvillime të përmbajtjeve afariste në të gjitha blloqet.Pjesa tjetër e përmbajtjeve afariste mundë tëzhvillohet në kuadër të ndërtesave banimore. Edhe pse deri më tani ka qenë praktikë që këto përmbajtje të zhvillohen vetëm në përdhese, është e dobishme që të mundësohet që këto veprimtari të zhvillohen edhe në katet e sipërme, nëse ka nevojë dhe nëse hapësirat i përmbushin kushtet për veprimtari të veçanta. Veprimtaritë afariste assesi nuk guxojnë ta pengojnë banimin dhe përmbajtjet tjera në kuptim të shfrytëzimit të hapësirave, emetimit të zhurmës, ndotjes etj. Me qëllim të funksionimit të duhur, është e nevojshme që të sigurohet një vendparkim për 40m² të hapësirës afariste. Indeksi i ndërtimit të ngastrës te ndërtesat afariste të veçanta lejohet deri 60%Gjatë shqyrtimit të hapësirave të lira kryesore si dhe rrjetit të gjelbër, gjithmonë duhet pasur parasysh edhe rrjetin e sipërfaqeve për qarkullim të integruar. Këto hapësira paraqesin një kategori të veçantë të qarkullimit në të cilin përparësi kanë këmbësorët dhe çiklistët, ndërsa qarkullimi motorik është terciar, i intensitet të kontrolluar dhe shpejtësisë të ulët. Për shkak të këtij kategorizimi të qarkullimit, këto hapësira kanë një karakter të dyfishtë dhe duhet të trajtohen njëkohësisht në kuadër të hapësirave të lira dhe në kuadër të rrjetit të qarkullimit. Përveç hapësirave të lira kryesore, në kuadër të rrjetit të përgjithshëm të sipërfaqeve të lira bëjnë pjesë edhe hapësirat e lira që parashihen në kuadër të blloqeve të banimit. Këtu mendohet për kopshtet, hapësirat rekreative, hapësirat e lojës për fëmije, hapësirat për ecje dhe relaksim, sipërfaqet e pllakosura, shtigjet e ndryshme etj. Duke e pasur parasysh se koeficienti maksimal i ndërtueshmërisë së ngastrës është 35% të ndërtimi deri 60% hapësirat e lira që krijohen duhet të shfrytëzohen për këto lloj hapësirash (përveç parkimit). Sipërfaqet e gjelbra duhet të përfshijnë së paku 20% të ngastrës.

19.5.8. RRJETI RRUGOR

Rrjeti rrugor per zonën paraqet një ndër strukturat hapësinore bazike për qytetin dhe nga gjendja ekzistuese kanë një planimetri jo të rregullt në aspektin e shtrirjes me vija jo të drejta por ende të pa përpunuar nga se kanë munguar gjersi e duhura shtegu i gjelbërimit , shtegu i biçiklisteve ,trotuaret Bazuar në rrethanat dhe tendencat aktuale, zhvillimi i kësaj zone ne kuadër të qytetit do të vështirësohet edhe më shumë nëse nuk krijohet një strukturë (bazë) e mirëfilltë e sistemit rrugor.Duke marr parasysh profilet jo standarde të rrugëve ekzistuese ku disa rrugë nuk kanë as shtigje për këmbësor është e pamundur të krijohet një mjedis i shëndosh dhe i sigurt për banim.Gjatë trajtimit të rrjetit rrugor është synuar të arrihet :• ruajtja e trasesë ekzistuese të rrugëve• zgjerimi i rrugëve te cilat kane vështirësi në lëvizje dhe qasjes• propozimi i traseve të reja rrugore me qëllim të krijimit të blloqeve urbane të cilat kontribuojnë në qasje më të lehtë /depërtueshmëri brenda në lagje, nga rrugët rrethuese të lokacionit.• vazhdimi i rrugëve pa qasje kalues (qorre) që hyjnë në kategori të rrugëve përmbledhëse dhe lokale.Zgjerimi i trasesë rrugore është një nga prioritetet kryesore pasi që nuk mund të jepen kushtet për ndërtim nëse sipërfaqja e transportit (hapësira rrugore publike) nuk ofron qarkullim të lehtë dhe të sigurt. Krijimi i rrugëve të reja me qëllim të krijimit të blloqeve perimetrike do të ndihmoj në përmbylljen dhe strukturimin e rrjetit rrugor.Kategorizimi i rrugëve është ndarë në :· Rrugë përmbledhëse· Rrugë lokale dhe· Rrugë për qasje

72

Rrugët përmbledhëse të cilat përfshihen në zonën e përcaktuar me PRRU duhet tëmbulojnë përmbledhjen përafërsisht 0.8 km, derisa rrugët lokale të cilat njëkohësisht krijojnë edhe blloqet perimetrike urbane duhet të kenë mbulueshmëri prej 75—180 m në blloqet e banimit dhe 90—150 m dhe në blloqet me funksion të biznesit.Rrugët për qasje në bllok urban duhet të kenë distancë minimale çdo 50 m nga rrugaPërmbledhëse, ndërsa nga rruga lokale minimum 40m.

73

19.5.8.1. Kufizimi i shpejtësisëMe ligjin e ri të komunikacionit, kufizimi maksimal i shpejtësisë në vendbanim në Kosovë është 50 km/h. Sipas kompetencave që i kanë MTPT apo Kuvendi Komunal, shpejtësitë në vendbanim mund të jenë edhe më të vogla apo të mëdha nëse ato justifikohen. Kufizimi i shpejtësisë në rrugët përmbledhëse mund të jetë maksimum 40 km/h dhenë rrugët lokale maksimum 30 km/h.Rrugët e mbrenshme të zonës duhet të kufizohen në 20 km/orë për shkak të konfiguracionit të pjerrt të terenit .19.5.8.2. Qarkullimi i automjeteve urbaneNdalohet lëvizja e mjeteve të rënda mbi 5 t, si dhe autobusëve në rrugët lokale dhe rrugët për qasje. Këto automjete kanë të drejtë qarkullimi vetëm në rrugët kryesore primare, rrugët kryesore dhe rrugët përmbledhëse.Lejohet qarkullimi i kamionëve të lehtë për qëllime të furnizimit në rrugë përmbledhëse dhe në rrugë lokale. Po ashtu lejohet qarkullimi i autobusëve në rrugët kryesore dhe përmbledhëse19.5.8.3. Orientimi i trafikutMe sinjalizimin adekuat vertikal, me shenjat e njoftimit, para udhëtregues, udhëtregues,udhëkryq,etj, duhet që të orientohet komunikacioni.Orientimi me kohë dhe i rregullt I pjesëmarrësve në trafik për destinacinonin e tyre të fundit, zvogëlon tollovitë në trafik, zvogëlon numrin e automjeteve nga automjetet e orientuara në destinacionet e gabuara, e bënë rrjedhën e trafikut19.5.8.4. Transporti publikZona shtrihet për ballë stacionit të autobusëve dhe ka lidhje të mira me të gjitha pikat në Kosovë dhe më gjër .Transporti ndërurban është mir i organizuar ndërsa sa i përket transportit urban nuk është fare i zhvilluar .

74

Transporti publik mbetet ende i pa zhvilluar kështu që zona lidhet me pjesë të ndryshme të qytetit me mjete motorike private . Rr Skënderbeu që shtrihet si arterie e qytetit në të ardhmen me organizimin e transportit publik i takon nje pik stacionimi që lidhja e lagjes me pjes të ndryshme të qytetit të mundësohet nëpërmjet kësaj pike stacionimi.19.5.8.5. Shtigjet për këmbësor dhe çiklistShtigjet për këmbësorë duhet të jenë pjesë e pandashme e rrugës urbane dhe definohen si hapësira për këmbësorë me qëllim që të mos ketë kërcënim nga lëvizja e automjeteve.Lëvizja e këmbësorëve në rrugët e brendshme të qendrës së qytetit konsiderohen jo të sigurt pasi që në këto rrugë nuk ekzistojnë shtigjet për këmbësor ose ato janë të pjesshme.Trotuaret e rrugëve përmbledhëse duhet te arrijnë gjerësi prej 2m në të dy anët,Trotuaret e rrugëve lokale duhet të jenë min 2 x 1m.Trotuaret e rrugëve për qasje per shkak rrugëve shum të ngushta egzistuese janë pa trotuare.

Në mes të shtegut për këmbësor dhe shiritit rrugor duhet të ekzistoj barriera e gjelbërimit.Në udhëkryqet ku trajektorja e lëvizjes së këmbësorëve pritet me rrugën automobilistike, janë paraparë vendkalimet e shënuar për këmbësor, paralel me sinjalizimin adekuat vertikal, shenjat e komunikacionit vendkalim për këmbësorë rrugën kryesore Adem Jashari .Pjesët e udhëkryqeve dhe vendeve ku këmbësorët e kalojnë rrugën automobilistike duhet të jenë të dukshme ditën të mos kenë pengesë nga ndonjë gjelbërim i tepërt apo ndërtesë përskaj rrugës, ndërsa natën ato pjesë duhet të jenë të ndriçuar ashtu që në çdo kohë këmbësori të jetë i dukshëm nga vozitësit të cilët qarkullojnë në atë pjesë të rrugës.Duke marr parasysh nevojën e çiklistëve për lëvizje të sigurt dhe relievin jo të përshtatshëm të zonës nukë janë paraparë shtigjet për çiklist përveç rrugës përmbledhëse. Shtigjet e çiklistëve jenë në të njëjtin nivel me rrugën automobilistike, mirëpo dallimi në mes të këtyre shiritave mund të krijohet me materializim tjetër apo ngjyrosje të asfaltit të shtegut të çiklistëve në rrugën kryesore .

75

19.5.8.6. ParkimiMënyra se si rregullohet parkimi i automjeteve ka rëndësi fondamentale në kualitetin e hapësirës ku jetohet dhe punohet.

Momentalisht pjesa më e madhe e banorëve përdorin parkingjet individuale në pronat e tyre.Mirëpo në të ardhmen në sipërfaqet ku është paraparë funksioni i banimit të përzier duhet të sigurohen vend-parkingjet për banorët e saj, për punëtorët e hapësirave afariste por gjithashtu edhe për shfrytëzues të përkohshëm. Edhe pranë ndërtesave administrative, publike, sociale dhe kulturore duhet të sigurohet numri i parkingjeve të nevojshme. Për të krijuar një qendër më atraktive nuk duhet lejuar që automjetet të dominojnë hapësirën ose të bezdisin këmbësorët dhe çiklistët. Sidomos në rrugët përmbledhëse aktive është mirë që të mos pengohen nga komunikacioni i qetë.Vendi më i mirë për parkim është në oborre të pasme të sigurta, me mbikëqyrje të mirë.

Duhet të mënjanohet parkimi në pjesët ballore të ndërtesave. Kjo ndërprenë përjetimin e fasadës apo vitrinës, kufizon vëzhgimin joformal, dhe në përgjithësi është e shëmtuar.Për shkak të mungesës së hapësirave të lira publike përgjatë rrugëve të reja janë paraparë pika parkimi të përkohshëm që do ta zbut situatën e tanishme sa i përket parkimit të automjeteve të vogla si dhe shërbejnë edhe për furnizim të objekteve që merren me tregti .

Raporit i objekteve të ndryshme me nr të parkimit Shtëpi 1 vendparkim/shtëpi

Banesë 1 vendparkim/banesë

Objekt tregtar 1 vendparkim/40m² sipërfaqe tregtare

Çerdhe 2 vendparkim/20 femi kopshti

Objekt shëndetësor 1 vendparkim /30-40m² sip .nett e institucionit

Servis automjetesh 6 vendparkime për një servil

Institucionet publike 1 vendparkim >50-100m² sip .nett e institucionit

Institucionet arsimore 1 vendparkim >50-100m² sip .nett e institucionit

20. INFRASTRUKTURA

20.1. ELEKTROENERGJETIKA

76

20.1.1. Gjendja egzistuese

Zona e paraparë me planin rregullues ,ku do të bëhet profilizimi urban, me energji elektrike furnizohet nga TS 35 / 10 kV Peja 1 me një dalje 10 kV-she dhe nga TS 110 / 10 kV Peja 2 me dy dalje 10 kV-she.Këto janë:

TS 35 / 10 kV PEJA 1

Dalja 10 kV : RROKAQIELLI Nr.TS.=5 , Sinst.=4.08 MVA , L=1.90 km

Trafostacionet në afërsi të zones

6. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – Desi7. TS 10 / 0.4 kV , 1000 kVA – Njëshi ri8. TS 10 / 0.4 kV , 630+400 kVA – Njëshi i vjetër

Trafostacionet mbrenda zones

9. TS 10 / 0.4 kV , 1260 kVA – Rrokaqielli10. TS 10 / 0.4 kV , 160 kVA – Osman Gjikolli

TS 100 / 10 kV PEJA 2

Dalja 10 kV : QYTETI 2 Nr.TS.=7 , Sinst.=5.68 MVA , L=3.00 km Trafostacionet në afërsi të zones

6. TS 10 / 0.4 kV , 1000 kVA – 8 / 1 7. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – Qendra zejtare 8. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – Ramiz Sadiku 1

Trafostacionet mbrenda zones

9. TS 10 / 0.4 kV , 1000 kVA – DD 2 10. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – DD 1

Dalja 10 kV : KOSOVATRANSI Nr.TS.=5 , Sinst.=3.80 MVA , L=2.79 km

Trafostacionet mbrenda zones

11. TS 10 / 0.4 kV , 630 kVA – Spitali i vjetër 12. TS 10 / 0.4 kV , 1260 kVA – Luftëtarëve 13. TS 10 / 0.4 kV , 1260 kVA – Kosovatransi

Në pjesën grafike janë të paraqitura të gjitha këto trafostacione dhe LP 10 kV gjegjës që i furnizojn ato me tre ngjyra pasi kemi të bëjmë me tre dalje 10 kV-sheSiç shihet në këtë zonë gjenden7 trafostacione dhe 6 trafostacione që janë në kufirin e zones dhe që bëjnë furnizimin me energji elektrike.Fuqia totale transforma-torike e angazhuar në furnizimin e kësaj zone me energji elektrike është 11.120 kVA. Linjat furnizuese 10 kV-she të TS 10 / 0.4 kV janë të përziera :

77

- kabllovike me këto tipe:

PHP 48 3 x 95 mm² , 10 kV IPO 13 - A 3 x 95 mm² , 10 kV XHE 48-A 1x 150 mm² , 20 kV XHP 48-A 1x 120 mm² , 20 kV XHP 48-A 1x 150 mm² , 20 kV XHP 81 3 x 95 mm² , 10 kV

- ajrore me këtë tip :

Al-Fe 3 x 35 mm² Absolutisht te linjat furnizuese 10 kV-she ajrore mbizotrojn shtyllat nga druri në krahasim me ato betonike.Këto shtylla janë shumë të vjetësuara diku edhe mbi 40 vjet kështuqë paraqesin problem në mirëmbajtje dhe rrezik permanent në siguri. Ndriqimi publik egziston kryesisht përgjatë rrugëve kryesore.

20.2. TELEKOMUNIKACIONI

20.2.1.Gjendja egzistuese

PTK në Pejë për momentin ka mjaftë kapacitete për të përmbushur nevojat e konsumatorëve të telefonisë fikse.Kanalizimi i telekomunikacionit është bërë me numër të ndryshëm të gypave nga PVC.Në distanca të caktuara janë,ndërtuar edhe pusetat me dimenzione të ndryshme mvarsisht nga dedikimi i kanalit për telekomunikacion dhe numrit të kabllove që janë vendos në to. Sa i përket telefonisë mobile në zonën e Pejës janë prezent sinjalet e dy operatorëve të telefonisë mobile Vala dhe IPKO si dhe operatorët virtual Z-mobile dhe D3-mobile.

20.2.2. PLANI Në këtë plan rregullues me qëllim të planifikimit të kapaciteteve elektroenergjetike janë bërë llogaritjet për fuqi transformatorike që do të plotësojn nevojat për energji elektrike të objekteve afariste , komplekseve afaristo-banesore , të ndriqimit të vendparkingjeve dhe garazhave si dhe të ndriqimit publik.

Fuqia elektrike e njëkohëshme maksimale të banimit individual (bi) S=250 m²

Duke marrë parasysh nevojat për fuqi elektrike sa më reale në amvisni, për llogaritje ato do t’i ndajmë në dy kategori mvarësishtë nga mënyra e ngohjes së objektit të banimit.Kategoria e parë përfshin objektet të banimit që për nxemje shfrytëzojnë energjinë elektrike.Kategoria e dytë përfshin objektet të banimit që për nxemje shfrytëzojnë energjinë jo elektrike si psh drurin, gazin natyral, naftën etj.Duke patur parasysh mënyrat e ngrohjes që shfrytëzohen në shumë rajone të Kosovës ku nuk bën përjashtim as Peja, relacioni në mes të kategorisë së parë dhe të dytë qendron në raport 60% me 40%.Ku me 60% përqind të objekteve banimi ngrohen me energji elektrike, dhe 40% i tyre me energji joelektrike.Fuqia instaluese për objektet e banimit ( 60 % ) që për nxemje shfrytëzojn energjin elektrike është Pi 60 = 36 kW ndërsa te objektet e banimit ( 40 % ) që për nxemje nuk e shfrytëzojn energjin elektrike është Pi 40 = 20 kW. Për llogaritje kemi marrë mesataren e këtyre fuqive që është Pi1 = 28 kW.Nga tabela miret koeficienti i njëkoshmërisë që për këtë fuqi është knj1= 0.5 , prandaj ngarkesa e njëkoshme maksimale për një banim individual do të ishte :

78

Pnj1 = Pi1 x knj1 = 28 x 0.5 = 14 kW Fuqia elektrike e njëkohshme e banimeve individuale (që njëkohësisht paraqet edhe fuqinë e llogaritur për një grup të banimeve individuale) që gjinden në një kompleks banesor llogaritet sipas shprehjes:

Pnj = Pbi = Pnj1 x n x knj ku janë:

n - numri i apartamenteveknj – koficienti i njëkoshmërisë për një grup të apartamenteve që llogaritet sipas shprehjes knj = 0.185 + ( 1 – 0.185 ) x n-0.5

Fuqia elektrike e njëkohëshme maksimale të banimit kolektiv (bk) S=85 m²

Duke marrë parasysh nevojat për fuqi elektrike sa më reale në amvisni, për llogaritje ato do t’i ndajmë në dy kategori mvarësishtë nga mënyra e ngohjes së objektit të banimit.Kategoria e parë përfshin objektet të banimit që për nxemje shfrytëzojnë energjinë elektrike.Kategoria e dytë përfshin objektet të banimit që për nxemje shfrytëzojnë energjinë jo elektrike si psh drurin, gazin natyral, naftën etj.Duke patur parasysh mënyrat e ngrohjes që shfrytëzohen në shumë rajone të Kosovës ku nuk bën përjashim as Peja, relacioni në mes të kategorisë së parë dhe të dytë qendron në raport 60% me 40%.Ku me 60% përqind të objekteve banimi ngrohen me energji elektrike, dhe 40% i tyre me energji joelektrike.Fuqia instaluese për objektet e banimit ( 60 % ) që për nxemje shfrytëzojn energjin elektrike është Pi 60 = 25 kW ndërsa te objektet e banimit ( 40 % ) që për nxemje nuk e shfrytëzojn energjin elektrike është Pi 40 = 15 kW. Për llogaritje kemi marrë mesataren e këtyre fuqive që është Pi1 = 20 kW.Nga tabela miret koeficienti i njëkoshmërisë që për këtë fuqi është knj1= 0.5 , prandaj ngarkesa e njëkoshme maksimale për një banim individual do të ishte :

Pnj1 = Pi1 x knj1 = 20 x 0.5 = 10 kW Fuqia elektrike e njëkohshme e banimeve individuale (që njëkohësisht paraqet edhe fuqinë e llogaritur për një grup të banimeve individuale) që gjinden në një kompleks banesor llogaritet sipas shprehjes:

Pnj = Pbi = Pnj1 x n x knj ku janë:n - numri i apartamenteveknj – koficienti i njëkoshmërisë për një grup të apartamenteve që llogaritet sipas shprehjes knj = 0.185 + ( 1 – 0.185 ) x n-0.5

Fuqia elektrike e njëkoshme maksimale e objekteve afariste

Llogaritjet janë bërë në bazë të sipërfaqeve të dhëna dhe ngarkesës specifike maksimale.Për këtë rajon është përvetsuar ngarkesa specifike ps = 100 W / m2 kështu që fuqia e objekteve afariste llogaritet sipas shprehjes :

Paf = ps x S x knjKu janë :ps – ngarkesa specikeS – sipërfaqja e objekteve afaristeknj – koeficienti I njëkohshmërisë ( miret knj=0.8 )

Fuqia elektrike e njëkoshme maksimale e vendparkingjeve dhe garazhave

79

Llogaritjet janë bërë në bazë të sipërfaqeve të dhëna dhe ngarkesës specifike maksimale.Për këtë rajon është përvetsuar ngarkesa specifike ps = 15 W / m2 kështuqë fuqia e vendparkingjeve dhe garazhave llogaritet sipas shprehjes :

Pvp-g = ps x S x knjKu janë :ps – ngarkesa specikeS – sipërfaqja e vendparkingjeve dhe bodrumeveknj – koeficienti I njëkohshmërisë ( miret knj=0.8 )

Fuqia elektrike e njëkoshme maksimale e ndriqimit publik

Llogaritjet janë bërë në bazë 1.5 % të fuqisë totale të një blloku

Pnp = 0.015 x ( Pbi+Pbk+Paf+Pvp-g)

Fuqia elektrike e njëkohshme totale e një blloku

Llogaritjet janë bërë në bazë të fuqisë totale të një blloku

Pt = Pbi+Pbk+Paf+Pvp-g+Pnp

Fuqia e dukshme elektrike e njëkoshme totale e një blloku për përcaktimin e fuqisë transformatorike.

Llogaritjet janë bërë duke marrë koeficientin e njëkoshmërisë knj = 0.85 ndërmjet harxhuesëve të ndryshëm dhe faktorine e fuqisë cos = 0.97 φ

Str = knj x Pt / 0.97

Rezultatet e të gjitha llogaritjeve në bazë të shprehjeve të cekura më lartë janë dhënë në tabelën e Bilancit elektroenergjetik sipas planit rregullativ ndërsa në tabelën Bilanci elektroenergjetik i gjendjes egzistuese me propozim të ngritjes së kapaciteteve transformatorike sipsa planit rregullativ janë dhënë njësit transformatorike që duhet të vendosen në blloqet gjegjëse të tërrësive urbanistike.

BILANCI ELEKTROENERGJETIK SIPAS PLANIT RREGULLATIV

BllokuP af P ap P vp-g P np P t S tr S ts

( kW ) ( kW ) ( kW ) ( kW ) ( kW ) ( kVA ) ( kVA )1 472.50 324.58 15.45 12.19 824.72 722.69 6302 315.81 392.57 6.69 10.73 725.80 636.01 630

3 700.971054.3

4 23.10 26.681805.0

81581.7

7 1000+6304 307.80 388.22 9.78 10.59 716.38 627.76 630

5 686.21 368.58 20.94 16.141091.8

6 956.78 10006 421.20 377.32 11.49 12.15 822.16 720.45 6307 0.00 195.35 2.10 2.96 200.41 175.62 160

8 784.40 830.96 18.54 24.511658.4

01453.2

4 1000+400

9 563.63 559.69 11.22 17.021151.5

51009.0

9 100080

10 0 0 0 0 0 0 0

BILANCI ELEKTROENERGJETIK I GJENDJES EGZISTUESE ME PROPOZIM TË NGRITJES SË KAPACITETEVE TRANSFORMATORIKE SIPAS PLANIT RREGULLATIV

Blloku Trafostacionet ekzistuese

Kapaciteti I TS sipas

llogaritjeve

Propozimi per ngritjen e kapacitetit të TS-ve

1 2x630+160 630 2 630 6303 2x630 1000+630 4004 630 630 5 1000 10006 2x630 630 7 160 1608 1000 1000+400 4009 630 1000 40010

PARAMASA DHE PARALLOGARIA E RRJETIT ELEKTRIK

Nº Materiali-Punët Njësia Sasia Çmimi njësi Çmimi

INFRASTRUKTURA ELEKTROENERGJETIKE € €

1 Trafostacion 10 (20) / 0.4 kV, 1000 kVA copë 1 40000 400002 Trafostacion 10 (20) / 0.4 kV, 630 kVA copë 1 30000 300003 Trafostacion 10 (20) / 0.4 kV, 400 kVA copë 3 25000 750004 Trafostacion 10 (20) / 0.4 kV, 160 kVA copë 1 12000 12000

5 Kabllo XHP 48-A 3 x ( 1 x 240 / 25 mm ² ) , 12 / 20 kV

m 200 35 7000

GJITHËSEJT : 164000

Propozimet teknike janë dhënë bazuar në procedurat bazike që aplikohen gjatë planifikimit urban të një Sistemi ElektroEnergjetik (SEE), e që janë:

81

1. Mbledhja e shënimeve për rrjetin ekzistues2. Analiza e rrjetit ekzistues3. Ngarkesa aktuale dhe ajo e parashikuar4. Planifikimi optimal i lokacionit, madhësisë dhe zonës së TS 20/0.4kV.5. Planifikimi i rrjetit distributiv 20kV.6. Planifikimi i rrjetit distributiv 230/400V.7. Analizat e rrjedhes së fuqisë.8. Analizat e rrymave të l.sh. dhe9. Analizat e besueshmërisë së SEE

Rrjeti distributiv ekzistues në asnjë zonë nuk mund të permbush nevojat e një plani të zgjeruar siç eshte parapare ne kete plan rregullues. Duke u nisur nga gjendja ekzistuese dhe propozimeve e dhëna, SEE distributiv dhe Sistemi Telekomunikues duhet të bëhet tërësisht i ri dhe në përputhje me dy rekomandime të dhëna në vazhdim:

1. REKOMANDIMET E MASTER PLANIT PER ZHVILLIMIN E SISTEMIT DISTRIBUTIV TË KOSOVËS DERI MË VITIN 2015, QË PËRFSHINË:

- Eliminimin gradual të TS 35/10kV dhe kalimin në TS 110/20kV- Kalimin nga rrjeti distributiv 10 kV ne rrjetin distributiv 20 kV- Zëvendësimin e TS 10/0.4kV me ata 20/0.4kV- Zëvendësimin i Linjave Ajrore 230/400V me kabllo bistek apo edhe kabllo nëntokësorë.

2. RREGULLORET E IEC, IEEE DHE ANSI QË PËR PROJEKTE TË REJA NE VENDE URBANE, LINJAT E FURNIZIMIT ME ENERGJI ELEKTRIKE DHE ATO TË RRJETIT TELEKOMUNIKUES TË NDJEKIN TË NJEJTËN TRASË DHE TË REALIZOHEN NË TË NJËJTËN KOHË.

Rekomandimet dhe rregulloret e lartëshënuara obligojnë që SEE dhe STK të realizohen ashtu që:

A. Në njëren anë të trotuarit, të rezervuar për këtë qëllim në thellësi mbi 80 cmndërtohet i ashtuquajturi “kanalizimi kablovik” si në fig.1 Në të vendosen gypaPVC me diameter prej 150 mm, që përforcohen me beton të klasës C12/15. Nëkëta gypa vendosen:

Fig.182

1. Linja e tensionit 10 (20)kV me kabllo XHP 48-A 240 mm². Me kë të bëhe t furnizimi i i trafostacioneve të blinduara me herës

10(20)/0.4kV dhe fuqi 400 kVA, 630 kVA apo 1000 kVA2. Linja e tensionit 0.4 kV me kabllo PP00 4x95 mm²;3. Linja e tensionit 0.4 kV me kabllo PP00 4x25mm² të ndriçimit publik;4. Linja e kabllove të komunikimit (kabllo me fije optike);5. Linja e kabllove UTP 4x0.75mm2.

B. Përgjatë trasës së kanalizimit kabllovik duhet ndërtuar pusetat në dimensionedhe forma të ndryshme sipas rastit.Në trasa të linjave të shumëfishta ndërtohen puseta të kombinuara – rrymë dhe komunikim sipas fig 2. Këto puseta kanë thellsi së paku 1.8m dhe dimensione të brendshme së paku 1.8mx1.2m. Puseta e përbashkët është e ndarë me mur betoni 20cm në atë për rrymë dhe në atë për komunikim dhe kanë hyrje (vrima ) të ndara.Pusetat për kryqëzime të linjave të tensionit të ulët dhe linjave telekomunikuese mund të ndërtohen si të ndara dhe mund të kenë edhe dimensione më të vogla (por jo më të vogla se 1.2x1.2x12.m).

Fig.2

Furnizimi i banesave shumëbanesore objekteve afariste , afariste-banesore do të bëhet me kabllo PPOO 4x95 mm² në mënyrë të drejtëpërdrejtë nga TSB që do të kenë nga 6 deri 8 dalje të tensionit të ulët. Llogaritja e sasisë është bërë duke marrëmesatarisht 6 dalje 0,4 kV për secilin trafostacion dhe gjatësin e daljes mesatarisht 150 m.Kabllot do të shtrihen në kanalin kabllovik të thellë 800 mm dhe të gjerë nga 400 mm gjerë në 1000 mm mvarësisht se sa kabllo të sa drejtimeve do të vendosen në të. Ato vendosen në një shtresë të rërës me trashësi prej afro 100 mm e cila paraprakisht është shtruar.Pas vendosjes së

83

kabllove në kanal ato mbulohen me një shtresë tjetër 100 mm të rërës.Pas mbulimit të kabllove me rërë duhet të vendosen mbrojtësit plastik GAL që shërbejn për mbrojtje mekanike të kabllove.Më tej rikthehet dheu i mihjes së kanalit deri në distancë 600 mm mbi kabllot.Në këtë nivel bëhet vendosja e shiritit vrojtues i cili shërben si sinjal që në rastet e rihapjes së kanalit aty janë shtrirë kabllot elektroenergjetike.Kanalet kabllovike ndërlidhen me sistemin e pusetave të cekura më lartëNdriçimi publik i rrugëve do bëhet me llampa natriumi me fuqi 400W të vëndosura në shtylla metalike me lartësi (8-10)m. Kyçja dhe shkyçja e llampave do të jetë automatike, ndërsa në kohën kur rrugët nuk janë shumë të frekuentuara (pas mesnate) llampat në mënyrë automatike do të ndizen në gjysmën e fuqisë nominale.Instalimet elektrike të tensionit të ulët 230/400V do të bëhen sipas normave IEC Në lokale afariste, tregëtare si dhe të ngjajshme instalimi i ndriçimit do të realizohet me teknikën e re dixhitale DALI (Digital Addressable Lighting Interface). Me këtë arrihet kursim i energjisë elektrike që përdoret për ndriçimim në vlera deri 30%.Në pjesën grafike është dhënë shpërndarja e trafostacioneve në blloqet gjegjëse.Për këtë nuk do të nevojitet asnjë drejtim ( dalje ) i ri sepse këto 6 TS 10 (20) / 0.4 kV-she të reja do të ndërlidhen në drejtimet egzistuese në formën si është e paraqitur në pjesën grafike.Dy trafostastacione me fuqi 630 kVA dhe 400 kVA do të kyqen në drejtimin 10 kV Rrokaqielli që furnizohet nga TS 35/10 kV Peja 1.Ndërsa katër trafostacione tjera me fuqi 1000 kVA , 160 kVA , 400 kVA dhe 400 kVA do të kyqen drejtimin 10 kV Kosovatransi që furnizohet nga TS 110/10 kV Peja 2.Largëpërquesit e tensionit të mesëm 10 (20) kV që do të furnizojn këto trafostacione do të jenë nëntoksore kabllovike me kabllo të tipit :

84

XHP 48-A 3 x ( 1 x 240 / 25 mm ² ) , 12 / 20 kV.

20.2.3. Gjendja e planifikuar

PTK në Pejë për momentin ka mjaftë kapacitete për të përmbushur nevojat e konsumatorëve të telefonisë fikse.Kanalizimi i telekomunikacionit është bërë me numër të ndryshëm të gypave nga PVC.Në distanca të caktuara janë,ndërtuar edhe pusetat me dimenzione të ndryshme mvarsisht nga dedikimi i kanalit për telekomunikacion dhe numrit të kabllove që janë vendos në to. Sa i përket telefonisë mobile në zonën e Pejë janë prezent sinjalete dy operatorëve të telefonisë mobile Vala dhe IPKO si dhe operatorët virtual Z-mobile dhe D3-mobile.

85

20.2.4.Plani

Në pjesën e telefonisë fikse duke pas parasysh planin rregullues duhet që nga ana e PTK-së të parashihet ndërtimi i një nyjeje të re ose të zgjërimit të kapaciteteve telekomunikuese që kishin me mbulue nevojat e zonës të përfshir me këtë plan rregullues.Në këtë plan projektuesi parasheh ndërtimin e sistemeve të reja të kanaleve për shtrirjen e rrjetit telekomunikues. Kapaciteti i kanalizimit telekomunikues që ndërlidhet me sistemin e pusetave do të mvaret nga ndërtimi i kapaciteteve të reja rrjetave telekomunikuese multifunksionale me kabllo optike. Numri i mjaftueshëm i planifikuar i gypave PVCdo të mundësonte pastaj edhe gjetjen më efikase të zgjidhjeve teknike të shpërndarjes së kyqjeve të llojllojshme telekomunikuese për konsumatorët egzistues si dhe ato të ardhshëm.Linjat e kanalizimeve telekomunikuese me gypat PVC duhet të parashihen deri tek objektet e konsumatorëve duke shfrytëzuar në radhë të parë trotuaret dhe pjesët e parapara për gjelbrim.Instalimet telekomunikuese për aparta- mente dhe objekte afariste duhet të realizohen me kuadrot tipike në hyrje të objekteve.Gjithashtu në mënyrë të njajtë duhet të veprohet edhe tek distribuimi i TV-së kabllovike. Linja telekomunikuese do të shpërndahet prej pikave shpërndarëse që do të montohen brezit të trotuareve në afërsi të pusetave .Telekomunikues duhet të realizohet me anë të kabllove të tipitUTP ose Iy(St)Y të futura në gypa nga PVC dhe me numër të mjaftueshëm të kutijave shpërndarëse duke patur kujdes që në apartamente të realizohen minimum dy instalime telekomunikuese ndërsa në objekte afariste minimum katërinstalime telekomunikuese.Nëse traseja e instalimit telekomunikues kryqëzohet me trasen e ujit të nxehtë,të instalimit elektrik etj. atëherë duhet të veprohet sipas standardeve teknike duke respektuar distancat që ipen në to.

86

20.3. RRJETI I UJËSJELLËSIT

Normat e hargjimit të ujit Nga destinimi i sipërfaqeve të propozuara nëpër blloqe shihet se ekzistojnë disa lloje të shfrytëzuesve dhe rrjedhimisht edhe norma të ndryshme të hargjimit ditor. Në bazë të normave në fuqi, në tabelën e mëposhtme janë dhënë normat e hargjimit për shfrytëzuesit:

Nën-Totali Defektet Totali

1077.9 108 118619.87 1.99 21.9

Kërkesat mesatare për ujë (Q) (m3/d) = 1186 M³/SKërkesat maksimale për ujë (maxQ) (l/s) = 22 L/S

Standardet e dizajnit

Periudha projektuese (n) 30 vite

Shtimi i popullsisë (cg)1 2.2 %

Shpenzimi shtëpiak (qo)2,3 150 l/ban*ditë

Shpenzimi për shkolla (qos)4 12 l/nxënës*ditë

Shpenzimi për shtëpi të shëndetit (qoh)4 10 l/pacienta*ditëShpenzimi për bagëti (qoc) 80 l/lopë*ditë…

Rezervat / defektet (d) 10 %

Faktori i pikut ditor për konsumator shtëpiak (ko)3 1.6 -Faktori i pikut për shkolla (kos) 1 -Faktori i pikut për shtëpi të shëndetit (koh) 1 -Faktori i pikut për bagëti (koc) 1 -… Rezezervuari (sr) 43 % Max Qtot

Zjarri (Vf)9 54 m3

Metoda e propozuar për Vlersim

Popullsia e projektuar: Pf=Pa x (1+cg/100)n

Kërkesat mesatare për ujë (m3/d): Q=P x q / 1000

87

Shtëpiak Komercial Shkolla Shtëpi të Shëndetit

Nr. Shfytëzuesve Aktual (Sha) 7100 360 20

Kërkesat për ujë (q) (l/ban/ditë) 150 12 10Kërkesat mesatare për ujë (Q) (m3/d) 1065 4 0.2Kërkesat maksimale për ujë (maxQ) (l/s) 19.72 0.050 0.0023

Kërkesat maksimale për uje (l/s): maxQ=Q x ko x 1000 / 86400 sec/d

Rezervat:Q x d∑

% Kapaciteti i rezervuarit (m3): sr% x Qtot + Vf

Burimet

1: Enti Statistikor i Kosovës

2: “Ëater Supply”, Alan C. Tëort, Don D. Ratnayarka & Malcolm J.Brandt 3: Technical Construction Manual 4: Koço Katundi and Rafail Kote, Ëater Supply and Seëage, Page 299-300, Tirana 1999 5: 5l/s for 3 hours

Në bazë të analizave për sasinë e nevojshme të ujit, rezulton: sasia e përgjithshme për nevojat e shfrytëzueseve është Qmax= 22 l/s.

Kjo është sasia e qe nevojitet për komplet zonen mirëpo, pasi qe ne ketë zone kaloje dy gypat qe i furnizojnë lagjet tjera te qyteti te beje ne kemi bere një simulim ne ëater cad dhe disa gypa janë dimensionuar qe këta gypa ti furnizojnë dhe lagjet tjera.

Koncepti urbanistik i vendbanimit është i tillë qe mundëson ndërtimin e rrjetit unazor të gypsjellësit duke ekonomizuar koston e ndërtimit. Ndërtimi unazor është konceptuar duke u nisur nga premisa e marrjes së ujit nga dy pjesë nga popët ekzitsuse dhe nga burimi i zi Në të njëjtën kohë është menduar në zgjedhjen fleksibile nëse furnizimi me ujë i rrjetit do të bëhet, eventualisht, nga një pikë tjetër.

Në dimensionimin e gypsjellësit (diametër optimial dhe shtypje hidraulike minimale të nevojshme) është përllogaritur edhe shtypja fillestare në pikën 1 duhet të jetë 10 bar. Një shtypje të tillë e ka imponuar disniveli i terrenit në mes pikës më të lartë dhe asaj më të ulët që është rreth 8 m.

Sasia meritore për dimensionim është llogaritur në bazë të prurjes specifike për metër gjatësi duke i shtuar sasinë e nevojshme për furnizimin e një hidranti Qhid=10 l/s. Është zgjedhur rrjeti unazor duke mundësuar optimalizim të levizjes së ujit, furnizim të nyjës se paku nga dy drejtime si dhe ulje të kostos se ndërtimit përmes minimalizimit të diametrit të gypit. Në dimensionim e gypave, faktorë vendimtarë në përcaktimin e diametrit minimal ka qenë nevoja e transportit të ujit për shuarjen e zjarrit. Qz=10 l/s. Sipas normave në fuqi kjo sasi e ujit duhet të jetë gjithëmonë në dispozicion në secilin hidrant të instaluar në sistemin në fjalë. Bazuar në normat në fuqi, distanca në mes të dy hidrantëve duhet të jetë 80 m. Parashihet qe hidrantet të furnizohen me ujë nga rrjeti kryesor i gypsjellësit. Kjo zgjidhje është aplikuar pas një analize teknike-financiare, sipas se cilës ndërtimi i rrjetit të veçanet të hidrantëve rezulton me një kosto shumë të lartë ndërtimi krahasuar me koston e variantës se aprovuar.

Prurja totale eshte Qmax (l/s) = 22 l/s, këtu nuk është llogariture prurja e Hidrantëve.

Materiali i rrjetit është siç vijon:

88

Ø400mm gyp HDPE PFA10 Ø315mm gyp HDPE PFA10 Ø250mm gyp HDPE PFA10 Ø110mm gyp HDPE PFA10 Ø90 mm gyp HDPE PFA10 Ø75 mm gyp HDPE PFA10 Ø63 mm gyp HDPE PFA10

Traseja e rrjetit te ujësjellësit është paraparë qe të kaloj nëpër trotuare (shiko situacionin e gypsjellësit). Traseja e tillë është zgjedhur sepse mirëmbajtja e rrjetit në të ardhmen është më e lehtë. Thellësia minimale e kanalit duhet të jetë hmin=1.20 m. Propozohet qe ndërtimi i nyjeve të bëhet mundësisht në trotuar dhe valvolat përkatëse të jenë valvola me teleskop duke eliminuar pusetën si pengesë fizike dhe duke ulur njëkohësisht koston e ndërtimit. Thellësia e gypit nuk guxon të jetë më e vogël se 100cm. Gypi duhet të jetë i vendosur mbi shtresë rëre dhe i mbuluar me dhe të imët. Secila nyje duhet të ketë pusetën e vet. Në rrjet është paraparë edhe sistemi i hidrantëve për shuarjen e zjarrit. Hidrantët duhet të vendosen në çdo 80-120m varësisht prej lokacionit. Hidrantët duhet të jenë hidrant mbitokësorë DN80 të montuar në gypsjellës.

20.4. RRJETI I KANALIZIMIT FEKAL DHE ATMOSFERIK

RRJETI I KANALIZIMIT Parashihet sistem i ndarë i kanalizimit, që do të thotë që ujërat e zeza

89

dhe ujërat atmosferike do të kenë rrjet të posaçme të sistemit. Kjo zgjedhje është bërë për arsye se në të ardhmen është paraparë trajtimi i ujërave të zeza në impiant. Me këtë sistem impianti do të jetë më efikas, më i lirë, më i vogël dhe do të ketë mirëmbajtje më të lirë. Me ndërtimin e dy sistemeve të kanalizimit, në fillim do të jetë investimi më i madh, por me kalimin e kohës balansi mes investimit dhe harxhimeve për mirëmbajtje do të jetë në favor të mirëmbajtjes. Prandaj, është domosdoshmëri që në këtë zonë të ndërtohet sistemi i ndarë i kanalizimit.

KANALIZIMI ATMOSFERIK Intensiteti i reshjeve Bazë për llogaritjen e intensitetit të reshjeve janë marrë të dhënat meteorologjike nga “Baza hidroekonomike e Kosovës”, botimi 1983. Të dhënat e shfrytëzuar në këtë projekt janë të dhënat e stacionit meteorologjik në Peje. Të dhënat janë për reshjet mesatare mujore për vargun e viteve 1948-1978. Vargu për llogari është 30 vjeçar që është meritor për përllogaritje. Reshjet mesatare vjetore për këtë varg janë i=753 mm. Për llogaritjen e intensitetit janë marrë reshjet maksimale njëvjeçare me kohëzgjatje t=25 min. Në bazë të këtyre të dhënave është fituar prurje meritore maksimale q=120.00 l/s/ha.

Koeficientet e rrjedhjes Destinimi i ndryshueshëm i sipërfaqeve konsiston me koeficient të ndryshëm të rrjedhjes. Në bazë të normave në fuqi, në tabelën e mëposhtme janë dhënë koeficientet e rrjedhjes për llojet e ndërtimeve, Prandaj, projektuesi është detyruar që këtë lagje të konsideroj si lagje ku nuk ka rrjet të mirëfilltë të kanalizimit atmosferik dhe sanitar. Tabela 16. Koeficientet e rrjedhës Lloji i ndërtimit Koeficienti Kulmi 0,90 Trolli 0,35 Gjelbërimi 0,18 Parku 0,15 Parkingu 0,50 Sipërfaqe e lirë 0,25 Fushë sporti 0,85 Rrugë 0,85

Në llojin e ndërtimit me kulme kanë hyrë të gjitha objektet e ndërtimit të lartë siç janë: banimi i ulët, banimi i mesëm, afarizmi, çerdhe dhe kopsht, shkollat (mesme dhe fillore), qendrat administrative, garazhet, etj. Koeficienti i veshjes së territorit është përvesuar si 0.45. Gjatë llogaritjes është marrë edhe koeficeineti i vonesës që varet nga madhësia e sipërfaqes. Në bazë të këtyre koeficienteve dhe sipërfaqeve përkatëse është bërë edhe llogaria e sasisë se ujit për dimensionimin e gypave. Bazë themelore e shpërndarjes se rrjedhjes se ujit ka qenë pjesët e Bashkësive lokale si dhe topografia e terrenit. Zgjedhja inxhinjerike Topografia e terrenit ka kushtëzuar që ujërat e shiut të drejtohen nga Lumi “Lumëbardhi i Pjese”. Topografia e terrenit - Terreni në përgjithësi mund te klasifikohet si i përshtatshëm për ndërtimin e kanalizimeve atmosferike. Pjerrësia e terrenit ka ndikuar në përzgjedhjen e trasesë pa ndonjë pengesë serioze topografike, d.m.th. nuk ekziston ndonjë rast me kundërrënje të theksuar. Përcaktimi i vertikal i izohipsave në do metër lartësi ka ndihmuar në përcaktimin e nivelit e rrjetit të kanalizimit atmosferik.

Traseja e rrjetit të kanalizimit atmosferik Rrjeti i propozuar rrugor i zonës së studiuar është

90

shfrytëzuar për trasimin e rrjetit në fjalë. Kanali do të kaloj mesit të rrugës dhe përcjellë pjerrësinë sipas projektit dhe sipërfaqes se rrugës. Në të dy anët e kanalit ndërtohen ujëmbledhësit të cilët lidhen me kanalin transportues. Takimi i gypave bëhet në mes të rrugës.

Ndarja e sistemit të kanalizimit atmosferik:PESN Ø250mm PESN Ø315mm PESN Ø400mm PESN Ø500mm PESN Ø600mm

Shkarkimi i ujërave atmosferike do të bëhet në dy pika ne Kolektorin Kryesore e pastaj ne Lumin “Lumëbardhi i Pejes”. Lume ky qe është rregulluare dhe ka dhanë shumë mundësi te mira, mirëpo një pjese ne ta ardhmen do rregullohet .

Gjendja e planifikuar e kanlizimit atmosferik.

91

Gjendja e planifikuar e kanalizimit fekal.

92

21. MBROJTJA E MJEDISIT

21.1.Mbrojtja e ajritPozita e zonës së përfshirë me plan rregullues dhe mundësitë për lidhje të mira me rrjetin e gjelbër në nivel të qytetit dhe me gjerë, janë potenciale që mundësojnë ruajtjen e një cilësie të mirë të ajrit. Duke e pasur parasysh rritjen e dendësisë së banimit dhe trafikut, është i nevojshëm aplikimi i disa politikave për mbrojtjen e mjedisit si dhe përcjellja e rregullt e cilësisë së ajrit .Përmes planifikimit të një qarkullimit të arsyeshëm të trafikut, zgjerimit të zonave për këmbësorë, funksionalizimit të transportit publik, sigurimit të vendeve për parkim, mund të arrihen zgjidhje që ndikojnë në zvogëlimin e lirimit të gazrave të dëmshëm për ambient. Mirëmbajtja e rregullt e hapësirës publike po ashtu përmirëson kushtet higjienike—pastërtinë e ajrit dhe të tokës.21.2.Mbrojtja nga zhurmaLokacioni ka destinim kryesisht të banimit, por lejohen veprimtari me destinim pune, veprimtari të qeta, por të cilat janë brenda kufirit të zhurmës, 45 db natën dhe 55 db ditën. Përgjatë rrugëve përmbledhëse dhe rrugëve lokale parashihet mbjellja e drurëve përgjatë shiritit të gjelbërimit me qëllim të zbutjes së zhurmës.21.3. Mbrojtja nga zjarriMë qëllim të mbrojtjes nga zjarri, ndërtesat fqinje duhet të jenë të larguara më së paku 4.0 m .Kalimi përmes ndërtesave duhet të sigurohet me qëllim të mundësimit të qasjes nga automjetet e zjarrfikësit.Me qëllim të mbrojtjes më efikase, strukturat e reja duhet ti përmbushin kërkesat në vijim:

• duhet të parashihen hidrantët e jashtëm(te banimi shumbanesor )• të pengohet parkimi në vendet ku ka hidrantë të jashtëm• duhet të planifikohet ndriçimi emergjent• me plane të nivelit më të ulët të zgjidhen depërtimet për zjarrfikës, d.m.th të evitohen blloqet e

mbyllura në tërësi21.4. Trajtimi i mbeturinavePlani i menaxhimit të mbeturinave është i hartuar në nivel të qytetit dhe duhet të përfshijë edhe zonën e qytetit. Në lokacion, në pika të ndryshme duhet përcaktuar hapësirat për deponim kohëshkurtër të mbeturinave në kontejnerë, nga të cilat largimi i mbeturinave bëhet gjatë natës Kjo hapësirë edhe pse duhet të ketë qasje të lehtë nga rruga, duhet të jetë vizuelisht i izoluar (me tampon gjelbërimi, gardh). Kontejnerët e mbeturinave nuk lejohet të pengojnë trafikun e këmbësorëve ose të veturave.Ne banim individual grumbullimi javor duhet te jetë se paku 1 herë në javë andaj qdo objekt banimi duhet te kenë qasje per mjetet motorike të kompanis së pastrimit .Materiali ndërtimor i ndërtesave të rrënuara, duhet të largohet nga lokacioni dhe të deponohet në vendet përkatëse. Ky material ndërtimor (përveç atij që përmban katran) mund të shfrytëzohet si material inert për sanim të deponive të mbeturinave.

22. PLANIFIKIMI I TOKËS NDËRTIMOREPlanifikimi i mirëfilltë i tokës dhe krijimi i kushteve të volitshme për zhvillim ndikojnë drejtpërdrejt në rritjen e vlerës së zonës dhe nxitjen interesin e banorëve dhe investitorëve për zhvillimin e veprimtarive. Gjatë procesit të planifikimit të zhvillimit duhet të shfrytëzohen përparësitë ekzistuese si dhe krijimi atyre të reja. Këto përparësi janë ngushtë të lidhura me përmbajtjet, strukturat, veçoritë vizuele apo ato natyrore. Rrjeti i propozuar i qarkullimit dhe infrastruktura në përgjithësi është një nga komponentët kryesore që ndihmon në zhvillimin efikas të zonave. Hapësirat e lira publike duhet të planifikohen në atë mënyrë që të përforcojnë atraktivitetin e zonave. Karakteristika si këto, në kombinim me politikat efikase të menaxhimit të tokave janë thelbësore për rritjen e vlerës dhe atraktivitetit të ngastrave.Planifikimi i ngastrave dhe ndërtesave në zonën e e përfshirë me plan rregullues varet nga lokacioni dhe kushtet e përgjithshme të rregullimit. Kushtet e rregullimit në kuadër të zonave dhe ngastrave janë:• vija rregulluese• vija ndërtimore• distancat në mes ndërtesave• forma dhe madhësia e ngastrës

93

• koeficienti i ndërtueshmërisë së ngastrës• lartësia dhe etazhiteti i ndërtesës• mundësia e shtrirjes dhe pozicionimit të ndërtesës në ngastër• qasja në ngastër• nevoja e parkimit• hapësira e gjelbërimit• riparcelimiKëto kushte dallojnë në varësi të zonave dhe funksionit.

22.1. Vija rregulluese - përcakton profilin rrugor me të gjitha elementet e profilit. Kjo vijë përcakton ndarjen e korridoreve të qarkullimit dhe përmbajtjeve tjera, private apo publike. Me qëllim të rregullimit më të mirë dhe krijimit të rrjetit funksional të qarkullimit, kufiri i ngastrave me rrjetin e qarkullimit duhet të rishqyrtohet. Distancat e vijës rregulluese nga aksi i rrugës varen nga kategoria dhe elementet e profilit të saj:

• 8 - 10m te rrugët lokale të zonës.(profili 3-3, 4-4,5-5)• 14.40 – 19.20 m te rrugët përmbledhse.(profili 1-1 dhe 2-2)• vija rregulluese te zona e trashegimis perfshin te gjith hapsiren nga njeri trotuar deri te trotuari tjeter (përfshir zonën) profili 7-7.

22.2. Vija ndërtimore dhe distancat - vija ndërtimore përcakton largësinë më të vogël të lejuar të ndërtesës nga vija rregulluese. Duke qenë se në zhvillimet e parapara me plan rregullues rrjeti rrugor bazohet kryesisht në trasetë ekzistuese ndërsa në disa pjesë strukturat ekzistuese do të rigjenerohen, distanca në mes vijësndërtimore dhe asaj rregulluese dallon në pjesë të ndryshme. Në asnjë rast vija ndërtimore nuk guxon ta kalojë vijën rregulluese.Përveç distancës nga vija rregulluese, vija ndërtimore ka rol në sigurimin e distancës së mjaftueshme në mes ndërtesave në dy anët e rrugës, me qëllim të mundësimit të diellosjes adekuate dhe sigurimit të privatësisë. Kushti standard për diellosje adekuate përmbushet nëse hapësirat e banimit kenë së paku 2 orë diellosje të drejtpërdrejt (mes orës 10-14) në ditën me më së paku ndriçim direkt dielli (21 dhjetor).Duke u bazuar në zhvillimin e strukturave dhe funksioneve, raporti minimal në mes distancës së ndërtesave dhe lartësisë së tyre duhet të jetë së paku 1:1. Raporti më i përshtatshëm është 1½ :1 ose më tepër , andaj ku ka mundësi ky raport duhet të rritet.Varësisht nga etazhiteti, ndryshon edhe distanca në mes vijave ndërtimore në dy anët e rrugësNë brendi të blloqeve, distanca në mes ndërtesave varet prej orientimit të tyre dhe pozitës brenda ngastrës. Distanca në mes të ndërtesës me hapje (fasada me dritare) dhe vijës së parcelës duhet të jetë së paku 0.5 H (lartësisë së ndërtesës), ndërsa distanca në mes të ndërtesës pa hapje apo me hapje sekondare për ajrosje dhe vijës së parcelës duhet të jetë 0,25 H 2.5 m.≥

Shembull:Me hapje për etazhitet P+3 P+3= 10h x Kh=0.5=5m larg kufirit të ngastres si dhe 5 m largësi i objektit të ngastres fqinje = 10m dmth:Distanca ne mes dy objekteve është 10mPa hapje për etazhitet P+3, P+3= 10h x Kh=0.25=2.5m lark kufirit të ngastres si dhe 2.5 m largësi i objektit të ngastrës fqinje = 5m dmth:Distanca ne mes dy objekteve është 5m

Etazhiteti maxsimal

Distanca e objekteve në mes ndërtesave me hapje në m

Distanca e objekteve në mes ndërtesave pa hapje në m

Lartësia e objektit

P+1 7 (0.5X7=3.5X2=7) 3.5m (0.25X7 =1.75X2=3.5) 7 mP+2 10 (0.5X10=5X2=10) 5m (0.25X10=2.5X2=5) 10 mP+3 13 6.5 13P+4 16 8 16

94

P+5 19 9.5 19P+5+KT 22 11 22P+7 25 14 25P+12 35 16.5 40

Për qarkullim më të lehtë të zjarrfikësve duhet të parashihet distanca e pastër prej minimum 4m, çka do të thotë që në ndërtesat me etazhitet P+3 nuk duhet të vendoset gardh në mes të dy≤ ndërtesave.Në rastet kur parashtrohet kërkesa për ndërtim të përbashkët atëherë ky kufizim nuk vlen, ndërtesat fqinje mund të bashkohen në vijë të ngastrës.Shih pjesën grafike :

22.3. FORMA DHE MADHËSIA E NGASTRËS Ngastrat ekzistuese në pjesën më të madhe të zonës karakterizohen me formë të parregullt dhe në shumë pjesë janë tejet të vogla po të ngushta. Kjo gjendje është pasojë e gjendjes së trashëguar dhe ndarjeve të mëvonshme,per shkak të rritjes së numrit të banorëve. Me qëllim të krijimit të ngastrave të përshtatshme për zhvillime të reja, është i nevojshëm të bëhet riparcelimi i ngastrave dhe bashkimi i tyre në tërësi më të mëdha. Varësisht nga destinimi dhe funksioni, parashihen disa kategorizime të madhësisë së ngastrave. Sipas madhësisë ngastrat ndahen në 3 kategori Të vogla deri në 4 ari

95

Të mesme 4 ari - 10 ari Të mëdha > 10 ariForma më e përshtatshme e ngastrës është drejtkëndëshe, ku raporti i brinjëve është 1:1 deri 1:2. Duke e pasur parasysh gjendjen ekzistuese, kushte më të mira për zhvillim dhe fleksibilitet në zgjidhje ofrojnë ngastrat e mëdha > 10 ari. Ngastrat e vogla të cilat janë të papërshtatshme për zhvillim si rezultat i sipërfaqes tejet të vogël apo formës së papërshtatshme, ndikon ne mos zhvillim dhe jo fleksibilitet në ofrim të zgjidhjes së mirë .

22.3.1. Koeficienti i ndërrueshmërisë së ngastrës (KNN) paraqet raportin maksimal të lejuar të sipërfaqes së bazës së ndërtesës (S1) ndaj sipërfaqes së ngastrës (S). Ky koeficient kushtëzohet drejtpërsëdrejti nga kërkesat minimale për sipërfaqe të gjelbër, për parkingje mbi tokë dhe nga distanca e nevojshme në mes ndërtesave. Në varësi të madhësisë së ngastrës dhe etazhitetit përcaktohen edhe vlerat maksimale tëkoeficientit:

• banimi deri P+1 në ngastra 3 ari, KNN = 65%≤• banim deri P+2 në ngastra 3.5 ari, KNN = 60%≤• banimi deri P+3 në ngastra 5 ari KNN = 55%≥• banimi deri P+4 në ngastra 10 ari KNN = 50%≥• banimi deri P+5 në ngastra 15 ari KNN = 50%≥• banimi deri P+5+KT në ngastra 20 ari KNN = 50 %≥• banimi deri P+12 në ngastra 35 ari KNN = 50 %≥• arsimi, shëndetësia KNN = 30 - 35%• administrata KNN = 30%• kultura KNN = 45%• afarizmi, KNN = 25%(Banim+afarizem)

Në kuadër të sipërfaqeve të ndërtuara llogariten edhe rrugët për qasje brenda blloqeve të funksionet e sipërpërmendura nëse i përgjigjen karakterit të përgjithshëm të zonës. Pas vendimit mbi komasacionin e tokës, drejtoria për gjeodezisë bën regjistrimin e tokës në librin e kadastrit. Pas këtij procesi bashkëpronarët mund të aplikojnë për leje urbanistike sipas kushteve të planit rregullues. Mundësitë riparcelimit janë paraqitur në pjesën grafike ku janë prezantuar ndarjet ekzistuese si dhe ndarjet e propozuara.Tolerimet e lejuara janë të dhëna me qëllim të mundësimit të ndërtimit në etapa (bazuar në kërkesën e investitorëve dhe situatën reale të investimeve.

96

97

23. DISPOZITAT E IMPLEMENTIMIT

23.1 DISPOZITAT E PËRGJITHSHME TË RREGULLIMIT

23.1.1 NDARJA NË TËRËSI HAPËSINORE• Zona e përfshirë me planin rregullues urban është e ndarë në16 blloqe• Madhësia e blloqeve është e përcaktuar me rrjetin rrugor, strukturat dhe përmbajtjet• Emërtimi në kuadër të planit është bërë në bazë të bashkësive territoriale, por nuk paraqet emërtim zyrtar• Sistematizimi zyrtar (kodim zyrtar) i tërësive hapësinore është i domosdoshëm.

23.1.2 SHFRYTËZIMI I TOKËSShfrytëzimi i tokës është i ndarë në 3 kategori:I. SIPËRFAQET E NDËRTUARAII. SIPËRFAQET E LIRA DHE TË GJELBRAIII. SIPËRFAQET PËR QARKULLIM

I. SIPËRFAQET E NDËRTUARANë kuadër të sipërfaqeve të ndërtuara përfshihen:

1. Sipërfaqet e banimit2. Sipërfaqet banim+afarizëm3. Sipërfaqet e institucioneve publike4. Sipërfaqet e lira përcjellëse për nevojat e banorëve në kuadër të bllokut siç janë sipërfaqet

për lojë, pushim, rekreacion llogariten si pjesë e sipërfaqes së ndërtuar.5. Në kuadër të sipërfaqeve të ndërtuara llogariten edhe rrugët për qasje brenda blloqeve të

funksionet e sipërpërmendura nëse i përgjigjen karakterit të përgjithshëm të zonës.

1. Sipërfaqet e banimit janë të dedikuara për:a) Funksionet e banimit;b) Funksionet përcjellëse për nevojat e banoreve siç janë garazhet, shtëpizat e kopshtit, lulishtet dhe te ngjashme;2. Funksione afariste në kuadër të ndërtesave banimore—ndërmarrje tregtare, zejtare duke përfshirë edhe ndërmarrjet shërbyese dhe ndërmarrjet hotelierike si kafene, restorante dhe hotele. Këto ndërmarrje nuk duhet të shkaktojnë dëme për rrethinën dhe ambientin, nuk guxojnë të paraqesin rrezik për zjarr apo eksplodim, nuk duhet të emitojnë zhurmë më të madhe se se 45 db natën dhe 55 db ditën. Bizneset dhe ndërmarrjet e vendosura në zonat e banimit të përzier duhet të korrespondojnë me strukturën e banimit dhe nuk duhet të ndikojnë në kualitetin e jetës, mjedisin si dhe karakterin dhe identitetin e zonës së banimit;3. Sipërfaqet e institucioneve publike, janë zona të dedikuara për:a) Funksione arsimore: institucionet parashkollore, qerdhe, shkollat fillore dhe nivele tjera të arsimit që mund të zhvillohen në kuadër të lokacionit;b) Funksione të shëndetësisë dhe të mbrojtjes sociale—qendra e mjekësisë familjare, qendra kryesore e mjekësisë familjare, barnatore, qendra për punë sociale;c) Funksione kulturore d)Funksionet administrative—të nevojshme për Kuvendin Komunal si dhe shërbimet tjera administrative në nivel të administrimit lokal;e) Funksione të tjera publike—posta, banka,stacioni policis etjf) Funksione publike te cilat janë te rëndësishme për nevoja të banoreve dhe janë të vendosura në nivelet e poshtme të objekteve të banimit , çerdhe, shërbime kulturore e sociale, shërbime të tjera si dhe ato te administratës publike.4. Sipërfaqet e lira përcjellëse për nevojat e banorëve në kuadër të bllokut siç janë sipërfaqet për lojë, pushim, rekreacion llogariten si pjesë e sipërfaqes së ndërtuar.5. Në kuadër të sipërfaqeve të ndërtuara llogariten edhe rrugët për qasje brenda blloqeve të funksionet e sipërpërmendura nëse i përgjigjen karakterit të përgjithshëm të zonës.II. SIPËRFAQET E LIRA DHE TË GJELBRANë kudër të sipërfaqeve të lira dhe të gjelbra bëjnë pjesë:1. Sipërfaqet publike për këmbësorë dhe çiklistë

98

2. Sipërfaqet e parqeve3. Sipërfaqet e gjelbra4. Sipërfaqet për sport dhe rekreacion

Sipërfaqet publike për këmbësorë dhe çiklistë1. Sipërfaqet publike për këmbësorë dhe çiklistë - përfshijnë sipërfaqet e lira publike të dedikuara kryesisht për lëvizjen dhe grumbullim e qytetarëve, për organizmin e aktiviteteve të ndryshme në ambient të hapur etj.2. Sipërfaqet e parqeve - përfshijnë sipërfaqe që mund të përkufizohen si park i vogël ne brendi te blloqeve te banimit shumbanesor kur parashihet që sipërfaqja e ndertushmëris mos të jetë ma e madhe se 45% ndërsa pjesa tjetër ne mes blloqeve të krijohen mini parqe per nevojat e banorëve Në kuadër të këtyre sipërfaqeve parashihen përmbajtje të lojës për fëmijë, shtigje të këmbësorëve, sipërfaqe për pushim.3. Sipërfaqet e gjelbra ‐ përfshijnë sipërfaqet e gjelbra më të vogla si dhe brezat e gjelbër. Shtrihen përgjatë vijave kryesore të qarkullimit të këmbësorëve dhe atij motorik. Duhet që ti plotësojnë kushtet në vijim:• duhet të sigurojnë përkufizimin e profilit • duhet të jenë rezistent ndaj ndotjes dhe pluhurit (kurorë të madhe me gjethe të mëdha)• nuk duhet ta pengojnë qarkullimin dhe shikueshmërinë Në veri të zonës janë paraparë sipërfaqe te gjelbra .

4. Sipërfaqet për sport dhe rekreacion - përfshin sipërfaqen e vetme publike rekreative në brendsi të shkollës teknike .Përmbajtjet sportive në kudër të shkollës apo blloqeve llogariten si pjesë e sipërfaqeve të ndërtuara.

III. SIPËRFAQET PËR QARKULLIMNë kudër të sipërfaqeve të lira për qarkullim bëjnë pjesë:1. Rrjeti rrugor2. Parkingjet publike1. Rrjeti rrugor - përfshinë korridoret e qarkullimit me profile të përcaktuara. Brenda këtyre profileve janë të definuar trotuaret për qarkullimin e këmbësorëve dhe koristë për qarkullimin e mjeteve motorike dhe biçklistëve. Parkingjet gjatësorë dhe brezat e gjelbërimit janë opcionalë.2. Parkingjet publike - përfshinë sipërfaqet e dedikuara për automjetet në kohë të shkurtër

23.1.3 KUSHTET PËR PËRCAKTIMIN E RRJETIT RRUGORKategorizimi i rrugëve të propozuara në zonën e përfshirë me plan është dhënë në vijim:• Rrugë përmbledhëse të zonës gjerësia e profilit te prerjes 1-1është 21m parashihet parkimi anësor., në prejen 2-2 është 8 m dhe nuk lejohet parkim anësor Distanca optimale në mes rrugëve përmbledhëse të zonës është rreth 800m.• Rrugë lokale gjerësia e profilit 3-3 është 6m gjërsi pa të drejt parkimi ,profili 4- 8 m gjersi lejohet parkim anësor dhe prerja 5-5 është e gjer 8.40 shred spes • Rrugë për qasje , gjerësia e profilit është 4 m • Ndalohet lëvizja e mjeteve të rënda mbi 5 t në rrugët lokale dhe rrugët për qasje;• Lejohet qarkullimi i autobusëve urban në rrugët përmbledhëse të zonës • Lejohet qarkullimi i kamionëve të lehtë për qëllime të furnizimit në rrugë përmbledhëse dhe në rrugë lokale;• Rrugët përmbledhëse përfshin rrugët :Prerjet e profileve ( 1-1) (2-2)• Rrugët lokale përfshin rrugët :Prerjet e profileve ( 3-3) (4-4) (5-5)

Nevoja e parkimitSecila ngastër individuale duhet të ketë parkim të mjaftueshëm për të zhvilluar veprimtarinë e saj. Për zhvillimet e reja duhet të sigurohen;• Përmbajtjet e banimit duhet të kenë 1 vendparking për njësi banimi;• Veprimtaritë e afarizmit duhet të kenë 1 vendparking për 40 m² të ndërtesës;• Institucionet shkollore duhet të kenë 2 vendparkingje për 100m² të ndërtesës;

99

• Institucionet parashkollore duhet të kenë 1 vendparking për 20 fëmijë;

Sa i përket kapacitetit të parkimit dhe pozitës, vlejnë kushtet në vijim:• Parkingjet e hapura preferohet të vendosen mbrapa ndërtesave;• Parkimi i mbyllur nën strukturën e ndërtesës mund ta tejkalojë sipërfaqen bruto të bazës (sipërfaqen e shputës);

23.1.4 KUSHTET PËR RREGULLIMIN E LOKACIONIT / NGASTRËSVija rregulluese• Përcakton profilin rrugor me të gjitha elementet e profilit, përcakton ndarjen e korridoreve të qarkullimit dhe përmbajtjeve tjera, private apo publike.• Vija rregulluese nga aksi i rrugës përmbledhëse është e larguar 4-10.7m• Vija rregulluese nga aksi i rrugës lokale është e larguar 3-8.2m• Vija rregulluese nga aksi i rrugës për qasje është e larguar 2m• Korridori rregullues paraqet gjerësi minimale në mes vijës rregulluese dhe vijës ndërtimore.

Vija ndërtimore dhe distancat• Vija ndërtimore përcakton largësinë më të vogël të lejuar të ndërtesës nga vija rregulluese.• Vija ndërtimore ka rol në edhe sigurimin e distancës së mjaftueshme në mes ndërtesave në dy anët e rrugës• Raporti më i përshtatshëm në mes distancës së ndërtesave dhe lartësisë së tyre është 1½ :1 ose më tepër , andaj ku ka mundësi ky raport duhet të rritet.• Raporti minimal duhet të jetë së paku 1:1.• Te ndërtimet vija ndërtimore ne dy anët e rrugës varësisht nga etazhiteti largon saktë nga vija rregulluese me sa vijon

100

Elemente te profilit Rrugë përmbledhëse Rrugë lokale Rrugët e zonës se trashegimis kulturore me Qasje

Shirit rrugor (korsia)m

Prerja 1-1 /2 kahje 1korsi nga 3m

Prerja 2-2/ 2korsi nga 6m

Prerja 3-3/2 kahje 1 korsi 3+3m

Prerja 4-4/ 2 kahje 3+3m

Prerja 5-5/ 2 kahje 3+3m

Prerja 7-7/ 3+3m

Trotuar m Prerja 1-1 / 2+2m

Prerja 2-2/ 3+5m

Prerja 3-3/ 1+1m

Prerja 4-4/1+1m

Prerja 5-5/1.20+1.20m

5m (bashk me hapsirën e zonës se trashëgimisë)

Brezi Gjelbër Prerja 1-1/ 2.20+2.20

Prerja 2-2/ 2.00+2.20

Prerja 3-3/1+1m

Prerja 4-4/1+1m shared space

Hapësira gjelbruese ne kuader të zonës

Brezi i parkimit nr. 7 vendparkime te përkohshme

Nuk lejohet parkimi Nuk lejohet parkimi

P+1 7 mP+2 10P+3 13 mP+4 16 mP+5 19 mP+5+KT 22 m

• Ndërtimi është i lejuar vetëm pas vijës ndërtimore. Tejkalimi i vijës ndërtimore është i lejuar deri në 1.2 metra për elementet e ndërtesës si strehët, ballkonet, etj. me kusht që të jenë brenda kufirit të ngastrës dhe vijës rregulluese si dhe në lartësi min. 4.5 m nga niveli i terrenit.• Te ndërtimi P+3 - P+12 hapësira në mes vijës rregulluese dhe vijës ndërtimore trajtohet si pjesë e integruar e profilit rrugor. Materialet që shtrohen në kuadër të këtij brezi duhet të jenë identik ose të përshtaten me materialin e trotuarit• Te ndërtimi P+3 - P+12 në kuadër të hapësirës në mes vijës rregulluese dhe vijës ndërtimore lejohet vendosja sezonale e tavolinave dhe karrigeve të përmbajtjeve hoteliere• Në asnjë rast vija ndërtimore nuk guxon ta kalojë vijën rregulluese.• Thellësia e preferuar e ndërtimit është jo më tepër se 13 m (nisur nga P+3);• Distanca në mes të ndërtesës me hapje (fasada me dritare) dhe vijës së parcelës duhet të jetë së paku 0.5 H (lartësisë së ndërtesës),• Distanca në mes të ndërtesës pa hapje apo me hapje sekondare për ajrosje dhe vijës së parcelës duhet të jetë 0,25 H 2.5 m.≥shih tabelën

• Në rastet kur parashtrohet kërkesa për ndërtim të përbashkët atëherë ky kufizim nuk vlen ndërsa ndërtesat fqinje mund të bashkohen në vijë të ngastrës• Për qarkullim më të lehtë të zjarrfikësve duhet të parashihet distanca e pastër prej minimum 4m,

Forma dhe madhësia e ngastrësVarësisht nga destinimi dhe funksioni, parashihen disa kategorizime të madhësisë së ngastrave.• Ngastra të vogla < 4ari• Ngastra të mesme (4 ari-10 ari• Ngastra të mëdha >10 ari• Forma më e përshtatshme e ngastrës është drejtkëndëshe, ku raporti i brinjëve është 1:1 deri 1:2.Varësisht nga madhësia e saj përcaktohen kushtet e ndërtimit:• Te ngastrat e vogla > 4 ari mund të ndërtohet në etazhitet deri , P+3• Te ngastrat e mesme (10 ari) mund të ndërtohet në etazhitet deri P+4• Te ngastrat e mesme (> 15 ari e deri te > 35 ari ) mund të ndërtohet në etazhitet deri P+5, P+5+KT,P+12).

Raporti i sipërfaqes së shputës dhe sipërfaqes së lirëKy raport jepet përmes koeficientit të ndërtueshmërisë i cili paraqet raportin maksimal të lejuar të sipërfaqes së bazës së ndërtesës ndaj sipërfaqes së ngastrës. Në varësi të madhësisë së ngastrës dhe etazhitetit përcaktohen edhe vlerat maksimale të koeficientit:

- banimi deri P+2 në ngastra 3 ari, sipërfaqja bruto ndërtimore është 65% - banimi deri P+3 në ngastra 4 ari, sipërfaqja bruto ndërtimore është 60% - banimi nga P+4 në ngastra (4 ari-10 ari) sipërfaqja bruto ndërtimore është 55% - banimi nga P+5 në ngastra deri 10 ari sipërfaqja bruto ndërtimore është 50%- banimi nga P+6 në ngastra > 10 ari sipërfaqja bruto ndërtimore është 45%- banimi nga P+7 në ngastra > 10 ari sipërfaqja bruto ndërtimore është 40%- arsimi SBN është = 25- 35%

101

P+2 10 (0.5X10=5X2=10)m 5m (0.25X10=2.5X2=5)mP+3 13 6.5P+4 16 8P+5 19 9.5P+6 22 11>P+7 >23 >12

- administrata SBN është = 30%- kultura SBN është = 40%- afarizmi, SBN është = 60%

Lartësia dhe etazhitetiLartësia e ndërtesës është e varur nga madhësia e ngastrës dhe destinimi ndërsa është ngushtë e ndërlidhur me distancën nga ndërtesat fqinje.

Pjerrësia e kulmit nuk duhet të jetë më e madhe se 25 shkallë.

Riparcelizimi i blloqeve urbaneEkzistojnë tri mundësi të riparcelimit:• Riparcelimi me anë të riorganizimit të ngastrave bëhet nëse të gjitha ngastrat ekzistuese që i takojnë një blloku urban rivendosen në atë mënyrë që secila ngastër duhet të ketë qasje në rrugë publike.Ngastrat mund të mbajnë sipërfaqen ekzistuese, të bashkohen ose të ndahen.• Riparcelimi i pjesërishëm bën bashkimin e dy apo më shumë ngastrave ekzistuese të cilat janë të papërshtatshme për zhvillimin e veprimtarive.• Riparcelimi i tërësishëm nënkupton bashkimin e të gjitha ngastrave që ndodhen brenda një blloku urban.• Duhet që të gjithë pronarët e ngastrave që ndodhen brenda një blloku urban të bashkëpunojnë në mes veti dhe me ndihmën e autoriteteve lokale të bëhet riparcelizimi i pronave;• Parcelizim i ngastrave duhet ti paraprijë procesit të implenetimit të planitTolerimet• Nëse nuk ekziston mundësia e bashkëpunimit në mes të pronarëve të një blloku urban atëherë duhet të parashihet mundësia e ndërtimit në ngastra individuale kuptohet duke plotësuar kushtet urbanistike të rregullimit dhe ndërtimit;

23.1.5 KUSHTET PËR VENDOSJEN E NDËRTESAVE

Kushte të përgjithshme• të gjitha ndërtesat e reja duhet ti përmbahen kushteve të lokacionit si vijës rregulluese, vija ndërtimore, etazhiteti, raporti i sipërfaqes së ndërtuar dhe sipërfaqes së lirë, distanca në mes të ndërtesave, parkimit dhe gjelbërimit;• formësimi i strukturës fizike duke respektuar formën perimetrike të blloqeve urbane;• ndërtesat duhet të projektohen ashtu që t’i përshtaten karakterit dhe kontekstit të rrethinës;• ndërtesat duhet të jenë fleksibile me qëllim të modifikimit dhe rishfrytëzimit të strukturës ekzistuese;• duhet të aplikohen praktikat e arkitekturës së qëndrueshme (ruajtja e energjisë dhe reduktimi i ndikimit në mjedis)• ndërtesat e funksioneve të ndryshme dallojnë për nga pjesa ballore e ndërtesës, madhësia dhe forma e ngastrës, volume i ndërtesës, kualiteti i dizajnit, lidhja me funksionet përreth, nevojat e parkimit, hapësira për qarkullim të komunikacionit, dhe peizazhi natyror;• çdo ndërtesë duhet të ketë vend parkim të mjaftueshëm;• çdo ndërtesë duhet të ketë qarkullim efikas.

Dukja e jashtme e ndërtesës dhe materialiMe qëllim të sigurimit të harmonisë së tërësisë urbane dhe krijimit të relacionit të shëndoshë mes ndërtesave dhe vendit duhet respektuar rregullat si më poshtë.• kati i fundit i ndërtesave P+3 duhet të tërhiqet brenda vijës ndërtimore për minimum 2.5 m;• kulmi mund të jetë i pjerrët apo i rrafshët;

102

Lloji i banimit

Lartësia e objektit

P+2 10mP+3 13 mP+4-P+5 13-19m>P+5-P+12 19- 40m

• këndi maksimal i kulmit të pjerrët duhet të jetë 25° (te ndërtesat shumëbanesore kulmi sugjerohet të mbulohet me parapet);• aty ku ka mundësi, përdhesa preferohet të tërhiqet brenda vijës ndërtimore për maksimum 4 m, duke krijuar kështu strehë mbi hapësirat afariste dhe shteg më të gjerë të këmbësorëve;• hapësirat e parkimit të gjelbërohen me gjelbërim të lartë ndërsa sipërfaqet të konstruktohen me elementë betoni që mundësojnë rritjen e barit• inkurajohet arkitekturë e thjeshtë.

Kushtet për përcaktimin e nivelit (kuotës)Kuota e përdheses së ndërtesës përcaktohet në raport me kuotën e niveletës së rrugës publike gjegjësisht në krahasim me kuotën zero,• kuota e përdheses së ndërtesave të reja nuk mund të jetë më e ulët se sa kuota e niveletës së rrugës publike;• kuota e përdheses mund të jetë më së shumti 1.4 m mbi kuotën e terrenit;• për ndërtesat që në përdhese kanë tregti apo shërbime, kuota e përdheses mund të jetë më lartë se kuota e trotuarit për (max) 0.3 m;• në raste kur nuk mund të zbatohen këto rregulla, kur tereni është i pjerrët apo në raste tjera, kuota e përdheses duhet të përcaktohet sipas kërkesave të situatës ekzistuese.

Rrethojat / muret kufizueseNgastrat ndërtimore të ndërtesave shumëbanesore dhe ndërtesave me destinimit publik nuk duhet të rrethohen dhe ato janë përcaktuar sipas rregullave me këtë plan:• nuk lejohet rrethimi i parcelës me gardh te ndërtesat shumëbanesore;• nuk lejohet rrethimi i parcelës me gardh në ndërtesat publike përveç institucioneve parashkollore dhe shkollore;Ngastrat ndërtimore të ndërtesave të banimit individual dhe ndërtesave arsimore mund të rrethohen sipas rregullave të përcaktuara me këtë plan:• lejohet rrethim me gardh te shtëpitë individuale deri në lartësi 1.2 m (nga kuota e trotuarit);• gardhi duhet të vendoset në vijën rregulluese, në formë që shtyllat e gardhit të gjenden brenda parcelës ndërtimore që rrethohet;• dyert duhet të hapen brenda parcelës;• gardhet të cilat janë të ndërtuara dhe të cilat dalin nga rregullat e përcaktuara me këtë plan duhet të ndryshohen me qëllim të ruajtjes së interesit të përgjithshëm (siguri, dukje estetike, higjienë).Ndërtesat ekzistuese në ngastër• nëse ndërtesa ekzistuese e kalon vijën rregulluese , dhe gjendet në korridorin e rregullimit, ai duhet të rrënohet tërësisht apo pjesërisht (pjesa që shtrihet në korridorin e rregullimit);• ndërtesat të cilat e vështirësojnë zgjerimin e rrugëve publike duhet të rrënohen në marrëveshje me pronarët• ndërtesat ekzistuese që nuk janë në vijën e propozuar ndërtimore (mbesin brenda ose dalin jashtë vijës ndërtimore), mund të mbahen në gjendjen ekzistuese, por pamundësohet sanimi, mbindërtimi, aneks ndërtimi apo ndërtimi i ri në po të njëjtën bazë;Intervenimet në ndërtesa pa kërkesë për leje mund të lejohet për:• ndërtesat të cilat nuk hyjnë në kategorinë e objekteve me vlerë për trashëgiminë• ndërtesat që nuk pengojnë zgjerimin e rrugës publike• renovim, sanim dhe ndërrim i elementeve konstruktive, brenda gabaritit ekzistuesKushtet e përgjithshme për vendosje të ndërtesave të përkohshme• nuk guxon të ketë më shumë se 60 m2;• ndërtesat e përkohshme duhet të kenë strukturë të lehtë, nuk mund të jenë të murosura nga tullat, betoni ose elemente tjera të forta ndërtimore;• ndërtesat duhet të jenë montazhe (për të plotësuar kriterin e largimit për 24 orë);• në një ngastër ndërtimore mund të vendosen disa objekte të përkohshme.Ndërtesat e banimitFunksioni i banimit ndahet në banim me etazhitet deri P+1 – P+5K+KT• Banimi me etazhitet deri P+1 është i dedikuar kryesisht për banim individual• Banimi me etazhitet deri P+2 është i dedikuar kryesisht për banim individual. Mirëpo, në varësi te madhësisë së ngastrës dhe ndërtesës, mund të dedikohet edhe për më tepër se një familje në kuadër të një ndërtese.

103

Banimi me etazhitet deri P+3 është i dedikuar kryesisht për banim individual. Mirëpo, në varësi te madhësisë së ngastrës dhe ndërtesës, mund të dedikohet edhe për më tepër se një familje në kuadër të një ndërtese.• Banimi me etazhitet P+5 deri P+12 është i dedikuar për banimim shumbanesor. Komunikata vertikale dhe horizontale është e përbashkët. Në kuadër të ndërtimeve të reja me etazhitet P+5 e siper, është i obligueshëm parkimi. Është e domosdoshme që të sigurohet së paku një vendparkim për njësi banimi.Te banimi me etazhitet P+1 dhe P+2 janë të mundshme tipet individuale me mundësi ne bazë të sipërfaqes se ngastrës edhe ndërtesës dyshe Te banimi me etazhitet deri në P+3 janë të mundshme këto tipe:• Ndërtesë e veçantë• Ndërtesë dyshe• Ndërtesa në varg (tre a me shume ndërtesa të bashkuara)Te banimi me etazhitet deri në P+6 janë të mundshme këto tipe:• Tipi bllok i ndërtesave, formë kompakte e ndërtesës që rezulton me dendësi të lartë të banimit ndërsa hapësira e jashtme është më e kufizuar ;• Tipi linear i ndërtesave, formë më e lirë (e hapur) e ndërtesës ndërsa kufizime të hapësirës ka pak apo nuk ka fare• Tipi i ndërtesave të veçanta, formë e lirë e ndërtesës, nuk ka kufizim të hapësirës së jashtme;

Ndërtesat afariste (Ndërtesat e punës)Kanë këto karakteristika të përbashkëta:• Hapësira të hapura dhe fleksibile• Bërthama që përmban liftin, shkallët, sistemet mekanike të ndërtesës dhe elemente tjera të përbashkëta.Afarizmi ndahet në veprimtari tregtare & zejtare, ndërtesa shërbyese (zyre) dhe në veprimtari hotelierike (restorante, bare, hotele).• Veprimtaritë afariste mund të vendosen në një ndërtesë të përbashkët ose në ndërtesë të veçantë.• Preferohet përzierja e veprimtarive afariste në një ndërtesëKushtet e veçanta të hapësirave për zyre• Orientimi varet nga lokacioni, preferohen hapjet kah veriu dhe jugu;• Ndërtesa sa më fleksibile për organizim me mundësi të lëvizjes së ndarjeve të brendshme;• Lartësia dysheme-plafon për zyre është 2.8 m deri 3.6 m;• Distanca në mes të bërthamës (komunikimi vertikal) dhe skajit të ndërtesës duhet të jetë maksimum 25 m;• Sigurimi i ndriçimit dhe ventilimit të mirë natyror;• Qasje për parkim (parkim nëntokësor) dhe hyrje ekonomike ( për furnizim);• Shenjëzim i kuptueshëm dhe dizajn unik i hyrjes.Kushtet e veçanta të hapësirave për tregti• Lartësia dysheme-plafon për tregti është 3.6 -5.4m me mundësi të vendosjes së kabllove dhe sistemeve tjera të ndërtesës;• Rampat për kamion duhet të jenë max. 5%

Ndërtesat e institucioneve publikeKushtet e veçanta për çerdhe / kopsht• Sipërfaqja e lokacionit 25m²/fëmije ose 0.25-0.3ha;• Hyrja për në ndërtesë duhet të sigurohet nga rruga për qasje;• Minimum 6 vendparkingje dhe hapësirë për biçikleta dhe karroca• Hapësira për lojë duhet të jetë e mbyllur / e kufizuar me barrierë min. 1 m me qëllim të mbrojtjes nga rruga, veturat e parkuara, ujit dhe burimeve tjera të rrezikut.

23.1.6 KUSHTET PËR RREGULLIMIN E HAPËSIRAVE TË LIRA / GJELBËRIMIT

Trajtimi i sipërfaqeve publike për këmbësorë dhe çiklistë• Janë hapësira të lira publike të dedikuara kryesisht për lëvizjen dhe tubimin e qytetarëve, për organizmin e aktiviteteve të ndryshme në ambient të hapur etj;

104

• Përveç trajtimit të hapësirave ekzistuese, parashihet edhe lirimi dhe krijimi i hapësirave të reja, sidomos përgjatë rrugës Skënderbe • Për të krijuar sa më shumë sipërfaqe të lirë është propozuar që nën këto hapësira të lira të parashihen parkingje publike;• Sipërfaqet duhet të shtrohen me materiale të qëndrueshme, që mirëmbahen lehtë, vizuelisht të përshtatshme, që janë komplementare me strukturat, jo të rrëshqitshme, që nuk e pengojnë lëvizjen dhe që e ndihmojnë orientimin• Duhet të evitohen të gjitha denivelimet dhe pengesat me qëllim të mundësimit të qarkullimit sa më të lehtë të personave me nevoja të veçanta, të personave të moshuar dhe të çiklistëve.

Hapësirat e gjelbra dhe parqet e pushimit• Hapësirat e gjelbra trajtohen si pjesë të rrjetit të gjelbër i cili lidhet me përmbajtjet jashtë zonës dhe jashtë qytetit• Në kuadër të parqeve parashihen përmbajtje të lojës për fëmijë, shtigje të këmbësorëve, sipërfaqe për pushim.• Hapësirat e gjelbra dhe parku duhet të krijohen edhe brenda blloqeve të banimit të cilat rikonstruktohenTrajtimi i gjelbërimit përgjatë rrugëve• Me gjelbërim përgjatë rrugëve nënkuptohen drurnim në të dy anët e rrugëve dhe me hapësirë të caktuar të gjelbërimit të ulët;• Hapësira e gjelbërimit të ulët përgjatë shiritit të gjelbërimit është e ndërprerë dhe paraqet bazament për mbjelljen e drunjve• Shiriti i gjelbërimit duhet të vendoset përgjatë rrugëve përmbledhëse me gjerësi 1.2 m.• Distanca në mes të drunjve duhet të jetë minimum 6 m.• Nuk duhet ta pengojnë qarkullimin dhe shikueshmërinëHapësirat e sportit dhe rekreimit• Hapësirat e sportit dhe rekreimit duhet të krijohen brenda blloqeve të banimit shumbanesor • Hapësirat ekzistuese e shkollës Teknike mund të shfrytëzohen për publik, në periudha kur nuk e pengojnë mbarëvajtjen e procesit mësimor

Përqindja e sipërfaqeve të gjelbra në ngastër• Gjelbërimi në kuadër të ngastrës është i detyruar dhe duhet të parashihet nga secili zhvillues i ngastrës;• Nëse raporti i sipërfaqes së shputës dhe të pandërtuar është 50% : 50%, atëherë hapësira e gjelbër duhet të përfshijë min 20% të sipërfaqes së përgjithshme, përkatësisht min. 40% të sipërfaqës së pandërtuar.

Kushtet për vendosje të elementeve mikro-urbanea) kiosqet / makina të shitjes, bankomatet dhe paisjet tjera• nuk mund të jenë të muratuar nga tullat, betoni ose elemente tjera të ngjashme ndërtimore;• objektet duhet të jenë montazhe (për të plotësuar kriterin e largimit për 24 orë);b) shenjat dhe panotë informuese pergjat rugës kryesore • duhet të shërbejnë për orientim brenda zonës si dhe për identifikimin e vet ndërtesës• shenjat apo panotë informuese që identifikojnë ndërtesën duhet të vendosen në zonën e shiritit të gjelbër brenda ngastrave mbas vijës rregulluese me qëllim që të mos pengojnë shikueshmërinë në trafik dhe të jenë të dukshme nga shtigjet e këmbësorëve dhe çiklistëve; ato duhet të jenë pjesë integrale e peizazhit urban• shenjat apo panotë informuese që identifikojnë tërë zonën ose pjesë të caktuara të zonës duhet të vendosen në zonën e trotuarit (hapësirën publike) me kusht që të mos pengojnë lëvizjen e lirë të këmbësorëve ose mund të vendosen në shiritin e gjelbër përgjatë rrugës;c) Pushimi mobil• bankat për ulje duhet të vendosen në zonën e trotuarit me kushtin themelor për të mos penguar lëvizjen e lirë të këmbësorëve, po ashtu ato mund të vendosen në shiritin e gjelbër përgjatë rrugës të kthyera kah trotuari;• ndriçimi vendoset çdo 30m përgjatë gjithë rrugëve dhe duhet të ketë shtyllat jo më të larta se 6m; ne çdo rrugë .Përveç ndriçimit të domosdoshëm mund të parashihet ndriçimi plotësues dekorativ, informues etj.

105

• kontejnerët e mbeturinave për shërbime të ngastrave individuale, trafostacionet, matësit e ujit dhe elektrikes duhet të fshehën aty ku është e mundur, aty ku nuk është e mundur duhet të jenë në harmoni me peizazhin.

23.1.7 MASAT PËR PENGIMIN E NDIKIMEVE TË DËMSHME NË MJEDIS

• Në zonën e përfshirë me plan rregullues urban nuk lejohen ato veprimtari që shkaktojnë tym, avull, zhurmë, kundërmim ose pluhur deri në atë masë që të jenë të rrezikshëm, sulmues dhe dëmtuese për shëndet;• Në pjesët përgjatë rrugëve përmbledhëse duhet të sigurohet korridor gjelbërimi me qëllim të izolimit nga ndotja dhe zhurma;• Strategjitë për menaxhimin e mbeturinave duhet të kontrollohen nga komuna në mënyrë të vazhdueshme për ti mënjanuar ndikimet mjedisore. Preferohet që largimi i mbeturinave të bëhet në mbrëmje• Koncepti komunal për mbrojtje mjedisore duhet të hartohet – rregulloret shtesë në nivelin komunal që plotësojnë kornizën ligjore mjedisore nga niveli qendror dhe bëjnë më të lehtë zbatimin e tij. (shih: konventa mjedisore lokale – hartuar nga Asociacioni i Komunave të Kosovës).

24. DISPOZITAT LIDHUR ME PËRGJEGJËSITË, BASHKËPUNIMIN DHE PJESËMARRJEN

Vendimmarrja• Vendimmarrja për zhvillimin e zonës së qytetit duhet të bëhet nga Kuvendi Komunal.Themelimi i grupit punues• Grupin punues e themelon kryetari i Komunës dhe duhet të përbëhet prej drejtorëve të drejtorive përkatëse që janë përgjegjëse për urbanizëm, mjedis, financa, ekonomi, kadastër, gjeodezi dhe çështje pronësore. Përveç drejtorëve të drejtorive, në kuadër të grupit punues marrin pjesë edhe përfaqësues të komunitetit të biznesit dhe përfaqësues të pronarëve të patundshmërive.Përmirësimi i përfshirjes, pjesëmarrjes dhe vetëdijesimi• Zbatimi dhe përforcimi i planit rregulluese urban për qendrën e qytetit do të jetë i suksesshëm vetëm nëse komuna do të krijojë përkrahje të mjaftueshme dhe mirëbesim midis investitorëve dhe pronarëve të saj për këto aktivitete.Vlerësimi dhe monitorimi• Plani Rregullues Urban do të vlerësohet në mënyrë të rregullt, një herë në dy vjet përveç nëse ka ndonjë kërkesë të veçantë. • Çdo pesë vite plani duhet të rishikohet në tërësi.Leja ndërtimore• Procesi i ofrimit të lejes apo refuzimit të kërkesë për leje, përfshinë garancinë për rolet transparente të të gjitha palëve me interes (pronarët, ndërmarrjet, palët tjera me interes dhe administrata) do të përmirësohen përmes qartësimit të procedurave;• Një bazë adekuate për riparcelim duhet ta asistojnë procesin e lëshimit te lejeve. Ky aktivitet duhet realizuar në bashkëpunim me drejtorinë për Gjeodezi dhe Kadastër;• Leja ndërtimore mund të lëshohet vetëm pas aprovimit të planit rregullues urban• Leja ndërtimore mund të lëshohet vetëm pasi të plotësohen kushtet për vendosjen e veprimtarive të caktuara.Studimi i fizibilitetit

106

• Studimi i fizibilitetit për nje pjesë të saj do të identifikojë nevojat e tregut, nevojat financiare dhe do të propozoj modelin më të mirë për financimin e infrastrukturës së zonës. Burimet e mundshme të financimit janë: buxheti i komunal, kredi nga institucionet bankare, buxheti i Kosovës, kapitali i ndërmarrjeve private dhe donacionetMenaxhimi i zonës së përfshirë me plan rregulluesVendimi për modelin e menaxhimit duhet të mirret varësisht nga kapaciteti dhe nevojat e autoriteteve lokale. Sugjerohen dy modele të zhvillimit të zonës:• Menaxhimi nga Kuvendi Komunal —drejtoritë përkatëse që janë përgjegjëse për urbanizëm, mjedis, financa, ekonomi, kadastër, gjeodezi dhe çështje pronësore.• Menaxhimi nga ndonjë Agjenci për Zhvillim

Bashkëpunimi me pronarët privat dhe komunitetin e biznesit • Krijimi i marrëveshjes me pronarët privat rreth blerjes së pronave nga Komuna nëse ekziston nevoja;• Krijimi i marrëveshjes me pronarët privat rreth mundësisë së riparcelizimit ;• Krijimi i marrëveshjes me pronarët privat rreth blerjes së pronave nga ndërmarrjet private;• Marrëveshjet me ndërmarrjet private rreth stimulimit të investimit (kushte të volitshme për investim)• Marrëveshjet me ndërmarrjet private rreth mundësisë së riparcelizimitPromovimi i zonës së përfshirë me plan rregullues• Trupi i cili menaxhon me zhvillimin zonës së qendrës është përgjegjës për promovimin e zonës. Promovimi (marketingu) nënkupton krijimin e ueb faqes, broshurave, pjesëmarrjes në panaire, bashkëpunim direkt me investitorët potencial, përgatitja e paketit të lehtësirave nga komuna, etj.

25. DISPOZITAT E FUNDIT DHE KALIMTARE

Aprovimi i planit• Aprovimi i planit bëhet nga Kuvendi Komunal pas përfundimit të shqyrtimit publik ;Vlefshmëria• Ky plan ka vlefshmëri 5 vite nga data e aprovimit të planit• Pas 5 viteve nga data e aprovimit të planit bëhet revidimi i planit

107