Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
21-04-15
1
Maritza Allewijn Gz- psycholoog
#Verwachtingsmanagement. In deze lezing geen tips of trucs, maar… #Game Changer Een game changer is een persoon of idee welke het verloop van een ontwikkeling radicaal kan veranderen.
1. Multicausaal model Tom Kitwood (Belevingsgerichte zorg, Dementia Care Mapping)
2. Onvervulde behoeftes (Pijn: Sta Op! Zorg voor vrijheid)
3. Afnemen stress- tolerantie, aanpassing en coping (Breincollectief, Helende omgeving)
- Is het niet de dementie die vooral het gedrag doet ontstaan?
- Wat doet een helende omgeving?
- Speelt de levensloop niet juist bepalende rol?
- Is gedrag wel te beinvloeden?
Man met gevorderde dementie, veel ‘frontale schade’, goed leven gehad. Gevoelig voor: goede combinatie fysieke en sociale omgeving.
Vitale, gezonde vrouw, beginnende dementie, uitgesproken karakter, veelbewogen levensgeschiedenis. Gaat in conflict met verzorgenden. Gevoelig voor: goede afspraken over de zorg
21-04-15
2
Hoogbejaarde, broze vrouw, ziet en hoort slecht, heeft mogelijk pijn, van nature angstig, veel behoefte aan steun, begrip. Roept. Gevoelig voor: palliatie en warme zorg
Observeren Rapporteren Dialoog
Datum Tijds,p
Dag 1 Dag 2 Dag 3
07:00 07:30 08:00 08:30 09:00 09:30 10:00 10:30 11:00 11:30 12:00 12:30 13:00 13:30 x
14:00 x 14:30 x 15:00 15:30 16:00 x 16:30 x 17:00 x 17:30 x 18:00 x 18:30 x 19:00 x 19:30 20:00 20:30 21:00 21:30 22:00 22:30 23:00 23:30 x x 24:00 x x
Kennis, ervaring en taal sturen je blik. Eskimo’s zien meerdere soorten sneeuw: In Canada 4 basiswoorden hebben voor verschijningsvormen van sneeuw: aput (‘sneeuw op de grond’), gana (‘sneeuw in de lucht’), piqsirpoq (‘opwaaiende sneeuw’) en qimuqsuq (‘sneeuwjacht’). De belevingswereld van een individu wordt in hoge mate bepaald door de taal. Ooggetuigen verslagen (Loftus & Palmer, 1974). Hoe hard reed de auto tegen de ander aan? Of: Hoe hard knalde de auto tegen de ander aan?
Interpunctieprobleem: Je bent zelf deel van de interactie. Het geobserveerde gedrag is een selectie van allerlei gedragingen. Waar begint gedrag? Waar eindigt het? Kokervisie: Wanneer we een vermoeden hebben en er komt informatie binnen die dit vermoedens bevestigt, dan nemen we deze waarneming al snel voor ‘’waar’ aan. Self fulfilling prophecy: Een zelfvervullende voorspelling is een voorspelling die direct of indirect leidt tot het uitkomen van die voorspelling: ‘Dit gedrag is niet te hanteren’.
◦ Bij het waarnemen van gedrag van ouderen is volledige objectiviteit niet bereikbaar en volledige subjectiviteit (eigen mening, waarnemingen) niet wenselijk. ◦ Dus streven naar intersubjectiviteit:
een gedeelde realiteit, liefst van mensen met verschillende brillen op: verschillende disciplines, maar ook niet-professionals zoals familie. ◦ Meten helpt!
Datum Tijds,p
Dag 1 Dag 2 Dag 3
07:00 07:30 08:00 08:30 09:00 09:30 10:00 10:30 11:00 11:30 12:00 12:30 13:00 13:30 x 14:00 x 14:30 x 15:00 15:30 16:00 x 16:30 x 17:00 x 17:30 x 18:00 x 18:30 x 19:00 x 19:30 20:00 20:30 21:00 21:30 22:00 22:30 23:00 23:30 x x 24:00 x x
Teamprocessen: � In een gesloten team is het belangrijk het met elkaar eens te zijn � Een los zand team geeft individuele teamleden vrijheid � In een kiezelteam zoeken gelijkgestemden elkaar op � In een veilig team geef je aan wat je moeilijk vindt � In een deskundig team is het inschakelen van experts een teken
van kracht � Een professioneel team objectiveert subjectieve waarnemingen
door overleg, metingen � Een open team rekent ook cliënt en familie tot lid van het team � In een interdisciplinair werkend team kijk je voorbij de grenzen
van je eigen vakgebied
21-04-15
3
◦ Emoties, machteloosheid begrijpelijk en gevolg van
betrokkenheid, empathie, compassie. Hoe werkt dat door in je taalgebruik? ◦ Niet-helpend: Niet te corrigeren, voortdurend, aan een
stuk door, de hele middag, echt geen doen, zielig voor medebewoners, er moet nu iets gebeuren. ◦ Helpend: Persoonsversterkende interacties, behoeften,
voorkeuren, troost, contact, acceptatie, registratie van waarneembaar gedrag (liep ½ uur over de gang, had fronsende gezichtsuitdrukking) ◦ Uit machteloosheid in intervisie, teamoverleg.
◦ Durf tegen jezelf te zeggen: mijn gelijk is maar een
deel van het gelijk ◦ Schakel anderen in, tob niet alleen voort ◦ Luister naar anderen, benut advies, volg het plan ◦ Durf ook tegen een ander te zeggen: ik zie het
anders ◦ Wees je bewust van je verantwoordelijkheid bij het
gebruik van taal, in communicatie ◦ Blijf intervisie en scholing volgen en stimuleer collega’s ◦ Denk in kleine stapjes, vier en deel successen, gun anderen succes
Kijk eens met andere ogen. Wat zie je? Deel de ervaring met je buurvrouw of buurman. Bereik je intersubjectiviteit?
◦ Begrijpen van gedrag begint met
persoon en gedrag zien ◦ De manier waarop wij kijken wordt
gestuurd door onze kennis, ervaring, overtuigingen en taal ◦ Gedrag is altijd een ingewikkeld
samengaan van verschillende factoren ◦ We spelen zelf een rol in het
veroorzaken of in stand houden van gedrag ◦ We moeten met elkaar open op zoek
naar mogelijkheden voor verbetering ◦ En..
…als we met een open mind deze middag in gaan, dan kunnen we echt heel veel leren