POŁĄCZENIA KOŚCI

Połączenia kości wspólnie z układem

szkieletowym tworzą bierne narządy ruchu

Połączenia te dzielimy na:

- połączenia ścisłe

- połączenia wolne, czyli stawy

POŁĄCZENIA ŚCISŁEDzielą się na:

- więzozrosty – jest to połączenie, w którym

materiałem łączącym jest tkanka łączna

- chrząstkozrosty – stanowią połączenie, w

którym materiałem łączącym jest chrząstka

/połączenie trzonów kręgów za pomocą krążka

międzykręgowego/

- kościozrosty – powstają wskutek skostnienia

więzozrostów i chrząstkozrostów /kość

krzyżowa, która powstała ze skostnienia

połączeń kręgów krzyżowych/

WIĘZOZROSTY

Zaliczmy:

- szwy – występują pomiędzy kośćmi czaszki

- wklinowanie – stanowi umocowanie zęba w zębodole

- błony międzykostne – łączą sąsiadujące kości

- więzadła – w kręgosłupie łączące sąsiednie kręgi ze sobą

POŁĄCZENIA WOLNE

STAW /ARTICULATIO/ jest ruchomym

połączeniem dwu lub większej liczby kości

Wyróżniamy w nim:

- stałe składniki stawu

- niestałe składniki stawu

STAŁE SKŁADNIKI STAWU

Występują w każdym stawie i do nich

zaliczamy:

- powierzchnie stawowe, które stanowią

główkę i panewkę pokryte chrząstką stawową.

Powierzchnia stawowa wypukła stanowi

główkę a wklęsła panewkę

- jama stawowa – jest włosowatą szczeliną

wypełniona mazią, która znajduje się pomiędzy

powierzchniami stawowymi i objęta od

zewnątrz torebką stawową

STAŁE SKŁADNIKI STAWU

- torebka stawowa – jest błoną, która łączy ze sobą

końce kości i otacza staw odgraniczając go od

otoczenia.

Składa się:

- błony włóknistej, która stanowi warstwę zewnętrzną,

mocniejszą i utrzymuje końce kości w prawidłowym

położeniu względem siebie

- błony maziowej, która stanowi warstwę wewnętrzną,

cienką i wydziela maź stawową wypełniającą jamę

stawową. Maź zwilża powierzchnie stawowe i w ten

sposób zmniejsza tarcie przy wykonywaniu ruchów w

stawie

NIESTAŁE SKŁADNIKI STAWUWięzadła stawowe – są to pasma łącznotkankowe,

które wzmacniają torebkę stawową i hamują zbyt

rozległe ruchy w stawie.

Obrąbki stawowe – są to pasma chrząstki włóknistej,

które przyczepiają się do brzegu panewki i ją

pogłębiają,gdy ta panewka jest zbyt płytka w stosunku

do silnie wypukłej główki.

Krążki i łąkotki stawowe – są to płytki chrząstki

włóknistej, które całkowicie /krążki/ lub częściowo

/łąkotki/ rozdzielają jamę stawu. Występują w tych

stawach, w których powierzchnie stawowe są

niedopasowane do siebie i wzmacniają stabilność

stawu

POŁĄCZENIA KRĘGOSŁUPA

Wyróżniamy połączenia ścisłe:

- więzozrosty

- chrząstkozrosty

- kościozrosty

Połączenia ruchome

- stawy międzykręgowe

WIĘZOZROSTYTworzą więzadła kręgosłupa.

Wyróżniamy:

- więzadła długie, które biegną

wzdłuż całego kręgosłupa i

zaliczmy:

a) więzadło podłużne przednie

i tylne

b) więzadło nadkolcowe

- więzadła krótkie – łączą ze

sobą jednakowe elementy dwu

sąsiadujących kręgów i

zaliczmy:

a) więzadła żółte

b) więzadła międzypoprzeczne

c) więzadła międzykolcowe

CHRZĄSTKOZROSTY

Są utworzone przez:

- krążki międzykręgowe

/discus intervertebralis/,

które łączą ze sobą trzony

sąsiadujących kręgów.

Pierwszy krążek znajduje

się między 2 a 3 kręgiem

szyjnym a ostatni między

kręgiem lędźwiowym a

podstawą kości krzyżowej

KRĄŻEK MIĘDZYKRĘGOWY –

DISCUS INTERVERTEBRALIS

Utworzony jest z tkanki

chrzęstnej i składa się:

- pierścienia

włóknistego,

położonego obwodowo

- jądra miażdżystego,

półpłynnego,

położonego centralnie

KOŚCIOZROSTY

Są następstwem

skostnienia więzozrostów

i chrząstkozrostów.

Przykładem jest kość

guziczna lub kość

krzyżowa

STAWY MIĘDZYKRĘGOWE

W stawach tych łączą się powierzchnie stawowe dolnepołożone na wyrostkach stawowych dolnych kręgu wyżej leżącego z powierzchniami stawowymi górnymi położonych na wyrostkach stawowych górnych kręgu niżej leżącego

KRZYWIZNY KRĘGOSŁUPA

Lordoza szyjna

Kyfoza piersiowa

Lordoza lędźwiowa

Kyfoza krzyżowa

Połączenie kręgosłupa z czaszką

Staw górny głowy -

staw szczytowo-

potyliczny /połączenie

kręgu szczytowego z

kością potyliczną/

Staw dolny głowy -

staw szczytowo-

obrotowy /połączenie

kręgu szczytowego z

kręgiem obrotowym

CZASZKA - CRANIUM

Połączenia ścisłe:

- więzozrosty

a) szwy

b) ciemiączka /nieparzyste:

przednie i tylne oraz parzyste:

przednio-boczne i tylno-boczne/

c) wklinowanie - osadzenie zęba

w zębodole

- chrząstkozrosty - występują

między kośćmi podstawy czaszki

- kościozrosty - skostnienie

szwów

Połączenia wolne:

- staw skroniowo-żuchwowy

KLATKA PIERSIOWA -THORAX

Połączenia:

- staw mostkowo -

żebrowy /chrząstki

żebrowe łączą się z

wcięciami żebrowymi

mostka/

- staw żebrowo-

kręgowy /głowa i guzek

żebra łączą się z dołkami

żebrowymi trzonu i

wyrostków poprzecznych

kręgów piersiowych/

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ

Stawy obręczy:

- staw mostkowo -

obojczykowy- utworzony

przez wcięcie obojczykowe

mostka i koniec mostkowy

obojczyka

- staw barkowo -obojczykowy

- utworzony przez wyrostek

barkowy łopatki i koniec

barkowy obojczyka

W obu stawach występują

krążki stawowe zwiększające

ich ruchomość

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓNEJStawy wolnej kończyny:

- staw ramienny - articulatio

humeri - utworzony jest przez

wydrążenie stawowe łopatki

pogłębione przez obrąbek

stawowy oraz przez głowę

kości ramiennej

Czynnościowo jest to staw

kulisty wolny i wykonujemy

następujące ruchy:

- zginanie i prostowanie

- odwodzenie i przywodzenie

- obwodzenie

- ruchy obrotowe /nawracanie i

odwracanie/

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ

Stawy wolnej kończyny:

- staw łokciowy -

articulatio cubiti - składa

się z trzech stawów :

1. Staw ramienno-łokciowy

2. Staw ramienno-

promieniowy

3. Staw promieniowo-

łokciowy bliższy

STAW ŁOKCIOWY - A. CUBITI

Ad.1 głowę tworzy bloczek

kości ramiennej a panewkę

wcięcie łokciowe kości

łokciowej

Ad.2 głowę tworzy główka

kości ramiennej a panewkę

dołek głowy kości

promieniowej

Ad.3 głowę tworzy obwód

stawowy głowy kości

promieniowej a panewkę

wcięcie promieniowe na

kości łokciowej

POŁĄPCZENIA KOŚCI

PRZEDRAMIENIAStaw promieniowo-

łokciowy bliższy

Staw promieniowo-

łokciowy dalszy

Błona międzykostna

przedramienia -

więzozrost przedramienia

Oba stawy czynnościowo

należą do stawów

obrotowych -

wykonywany ruch jest

obrotowy

STAW PROMIENIOWO-NADGARSTKOWY

ARTICULATIO RADIOCARPALIS

- głowę tworzy szereg bliższy

kości nadgarstka a panewkę

powierzchnia stawowa

nadgarstkowa kości

promieniowej i krążek

stawowy

Czynnościowo jest to staw

eliptyczny i wykonujemy

następujące ruchy:

- zgięcie grzbietowe

- zgięcie dłoniowe

- przywodzenie i odwodzenie

- obwodzenie

STAWY RĘKIStaw śródnadgarstkowy

łączący szereg bliższy kości

nadgarstka z szeregiem dalsz

Stawy nadgarstkowo -

śródręczne - łączące szereg

dalszy kości nadgarstka z

podstawami kości śródręcza

Staw nadgarstkowo -

śródręczny kciuka jest to staw

siodełkowaty, ze względu na

kształt tworzących go

powierzchni. Dzięki temu

kciuk posiada zdolność

przeciwstawienia pozostałym

palcom.

STAWY RĘKI

Stawy śródręczno-

paliczkowe utworzone są

przez głowy kości

śródręcza i paliczki bliższe

Stawy międzypaliczkowe

bliższe i dalsze łączą

między sobą paliczki

poszczególnych palców

Połączenia kończyny dolnej

Połączenia obręczy -

miednica - pelvis

- więzozrosty /więzadło

pachwinowe - ligamentum

inguinale/

- chrząstkozrosty /spojenie

łonowe - symphysis

pubica/

- kościozrosty - kość

krzyżowa

- staw krzyżowo-biodrowy

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJStaw biodrowy - Articulatio

coxae

- głowę tworzy głowa kości

udowej a panewkę panewka

kości miednicznej pogłębiona

o obrąbek panewkowy

Czynnościowo - staw kulisty

panewkowy o następujących

ruchach:

- zgięcie i prostowanie

- odwodzenie i przywodzenie

- obwodzenie

- obrót: nawracanie i odwracanie

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ

Staw kolanowy - Articulatio

genus

- głowę tworzą kłykcie kości

udowej a panewkę kłykcie

kości piszczelowej i rzepka

Dodatkowe elementy stawu to:

- łąkotka przyśrodkowa i

boczna

Czynnościowo staw zawiasowy

Ruchy:

- zgięcie i prostowanie

- ruchy obrotowe

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ

Połączenia kości

podudzia:

- staw piszczelowo-

strzałkowy

- więzozrost

piszczelowo-strzałkowy

- błona międzykostna

podudzia

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ

Staw skokowo-goleniowy -

Articulatio talocruralis

Głowę tworzy bloczek kości

skokowej a panewkę

powierzchnia stawowa

dolna kości piszczelowej i

powierzchnie stawowe

kostki przyśrodkowej i

bocznej:

Czynnościowo staw

zawiasowy, wykonujemy

ruchy:

- zgięcie i prostowanie

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ

Stawy stopy:

- staw skokowo-

piętowo-łódkowy

Czynnościowo staw kulisty

Ruchy:

-odwracanie z

przywodzeniem

- nawracanie z odwodzeniem