1

Leksioni 7

Politika monetare dhe fiskale ne BE

Zakonisht merret si I dhene fakti qe cdo vend ka monedhen e vet, sepse monedha si flamuri konsiderohet si nje symbol I shtetit. Heronjte kobetare, themeluesit e shtetit apo figura te tjera kombetare paraqiten krenarisht ne monedha e kartmonedha ashtu si perandoret, mbreterit apo feudalet ne mesjet e lashtesi.

Dhe sot eshte me vlere te pyesim veten a ka sense ekonomik qe cdo vend te kete monedhen e vete? N.q.s do te linim menjane kombet dhe do te perqendroheshim ne marrdheniet ekonomike, si do te ridizenjohej harta e botes? Kjo eshte pyetja qe do te trajtohet ne pjesen e pare te leksionit.

Fillimisht duhet te kuptojme benefitet e krijimit te nje zone monetare, qe mundesisht eshte me gjere se kufijte kombetare. Me para ju mund te bleni cdo gje pa qene nevoja qe te shisni dicka per te blere. Parat jane te rendesishme sepse e bejne te lehte cdo transaksion tregetare apo financiar pa qene nevoja per shkembime dhe sepse jane gjeresisht te pranuara.

Duke u nisur nga kjo pikpamje, njerzimi do te kishte benefite nqs do te kishim nje monedhe te vetme ne rang boteror e cila do te ishte e pranuar kudo. Nuk do te kishte me nevoje per te kembyer parate sa here qe udhetojme jashte, gje qe kushton pasi kambistet mbajne gjithmone mbi 10%, dhe ka rreziqet e veta pasi kursi I kembimit luhatet dhe ne disa raste mund te humbasim shuma te konsiderueshme (rasti I shume kursimtareve shqiptare te cilet kishin kursimet e tyre ne dollare pak vite me pare dhe sot ato kursime si pasoje e zhvlersimit te dollarit jane zhvlersuar si perball lekut ashtu dhe Euros). Kjo eshte dhe arsyeja pse zonat e vogla monetare nuk jane te leverdisshme.

Figure 1 Teorise e zones monetare optimale

Sipas figures1 meqe rendesia dhe perdorshmeria e monedhes rritet me madhesine e zones ku perdoret dhe benefitet margjinale te monedhes jane positive. Gjithsesi ky benefit eshte ne ulje pasi eshte me I vogel per shtetet te cilat I bashkohen nje zone tashme te madhe.

Sa me e madhe te jete zona e monetare aq me diverse behet, ne terma standarti jetese. N.q.s me shume diversitet do te thote me shume kosto kur kemi nje monedhe te vetme, kostot margjinale jane positive dhe ne rritje me madhesine e zones. Kjo

Madhesia e zones Madhesia optimale

Kostot dhe benefitet margjinale

Benefitet margjinale

Kostot margjinale

2

eshte e paraqitur dhe ne figuren 1 me inklinacionin perpara te kurbes se kostove margjinale. Diversiteti kushton pasi nje monedhe e vetme kerkon nje bank qendrore te vetme, dhe nje autoritet te vetem monetar qe e ka te pamundur te reagoje ndaj cdo vecanije apo problemi lokal. Zona monetare optimale korrespondon me nje situate ku kostot dhe benefitet margjinale nga perdorimi I nje monedhe unike balancojne njera tjetren. Zona monetare optimale I konsideron benefitet si te dhena dhe synon te identifikoj kostot margjinale.

Bashkimi monetar europian

Bashkimi monetar europian nuk erdhi si surprise por ishte planifikuar me kujdes ne Traktatin e Maastricht-it, I cili specifikoi se si dhe kur monedha e vetme do te lancohej dhe kishte parashikuar ne menyre precise nje set rregullimesh institucionale te cilat jane prezente ne Seksionin 17.1. Seksioni 17.2 pershkruan se si Banka Qendrore Europiane ndervepron me bankat qendrore te vendeve anetare. Traktati pershkruan gjithashtu elementet esenciale te doctrines se politikes monetare, seksioni 17.3 shpjegon se si keto principe implementohen per te garantuar nje stabilitet te cmimeve. Seksioni 17.4 shpjegon pse stabiliteti I cmimeve mund te mbahet vetem nese banka qendrore ka nje shkalle te larte pavaresie dhe pershkruan se si realizohet kjo. Gjithashtu ekzaminon ceshtjet e lidhura me garancite demokratike. Seksioni I fundit pershkruan vitet e par ate monedhes se vetme dhe diskuton zgjerimin e ardhshem te eurozones.

Traktati I Maastricht-it

Komponentet kryesore.

Traktati I Maastricht-it shenon fundin e nje rruge te gjate, fondin e perpjekjeve gjate tre dekadave te pershkruara ne tabelen 1.

Table 1 Historia e Bashkimit Monetar Europian

Drejt Maastricht-it Midis Maastricht dhe monedhes unike

Monedha e vetme

1970 Plani Werner 1994 Instituti Monetar Europian

1999 Starton bashkimi monetar

1979 Sistemi Monetar Europian

1997 Pakti I Stabilitetit dhe Rritjes

2001 Greqia I bashkohet zones

1989 Komiteti Delors 1998 Vendimi mbi anetarsimin

2002 Futja ne perdorim e monedhave

1991 Nenshkrimi I Traktatit Maastricht

1998 Percaktimi I kurseve te kembimit

1993 Ratifikimi I Traktatit Maastricht

1998 Krijimi I Bankes Qendrore Europiane

Adoptimi I euros e ka ndryshuar natyren e procesit te integrimit ne shume menyra. Sic e kemi permendur dhe ne leksionin e Kushtetutes ekonomike dy shtylla te reja ju shtuan shtylles ekonomike. Ato ishin politika mbrojtjes dhe e jashtme dhe politika e sigurise se brendshme dhe drejtesise. Fuqite e Parlamentit Europian u zgjeruan dhe gjithashtu u ra dakort per zevendesimin e parimit te “mazhorances se kualifikuar” me ate te “unanimitetit” per sa I perket vendimeve te Keshillit ne lidhje me ceshtje te caktuara. Shume nga keto hapa nuk ishin komplete ndaj lindi nevoja per traktatet e Amsterdamit dhe te Nice-s.

3

Gjithsesi pjesa e bashkimit monetar eshte e plote dhe tregon nje vendosmeri per adoptimin e monedhes se vetme ne 1 janar 1999. Traktati pershkroi ne detaje se si do te funksiononte sistemi, perfshi ketu dhe statutin e Bankes Qendrore Europiane dhe kushtet nen te cilat bashkimi monetar do te startonte.

Kriteret e konvergjences

Gjate kohes qe Traktati pergatitej, situate makroekonomike ndryshonte shume ndermjet vendeve anetare. Gjermania, thellesisht e lidhur me stabilitetin e cmimeve, ishte e shqetesuar sepse disa vende nuk ishin pothuajse gati per te adoptuar disiplinen monetare te kerkuar. Insistoi qe pranimi ne bashkimin monetary nuk duhet te ishte automatic. Nje porces selektimi u percaktua per te certifikuar se cilat vende kishin adoptuar nje “kulture te stabilitetit te cmimeve”. Cdo shtet per tu bere pjese e bashkimit monetar duhet te plotesoje 5 kritere konvergjence.

1. Inflacioni

Kriteri I pare ka te beje me inflacionin. Ne menyre qe nje shtet te bej pjese ne Bashkimin Monetar, inflacioni nuk duhet te jete me I larte se mesatarja e inflacionit te tre shteteve me inflacion me te ulet plus 1.5%.

2. Norma e interesit nominal afat-gjat.

Ne menyre qe te evitohen manovrat e perkoshme per uljen e inflacionit nje kriter I dyte eshte vendosur qe kerkon qe normat e interesit afat-gjata te mos jene me te larta se 2% nga mesatarja e normave te interesit ne tre vendet me inflacion me te ulet. Normat e interesit afat-gjata reflektojne vlersimin e tregjeve per inflacionin afat-gjate.

3. Anetar te ERM (Exchange Rate Mechanism, Mekanizmi I Kurseve te Kembimit ne Europe)

Ketu ideja eshte qe nje vend duhet te kete treguar aftesine e tij per te mbajtur kursin e tij te kembimit te lidhur me monedhat e partnereve te ardhshem ne Bashkimin Monetar Europian. Keshtu qe kriteri eshte qe cdo vend duhet te ket qene anetare I ERM per te pakten dy vjet pa patur nevoje te zhvleresoje monedhen etij.

4. Deficiti Buxhetor

Tre kriteret e meparshme kerkojne prova per norme inflacioni te ulet, por eshte e llogjikshme qe duhen crrenjosur tendencat per te toleruar inflacion te larte. Ne fakt, inflacioni I larte tipikisht vjen si rezulat I nje deficiti buxhetor te larte.

Kur qeveria merr borxh per te financuar deficitin buxhetor, borxhi public rritet. N.q.s procesi zhvillohet I pakontrolluar, tregjet financiare arsyetojne nese borxhet do te paguhen ndonjehere. Reaksioni normal I tyre do te ishte ndalimi I financimit ndaj shteteve me borxhe te larta. Alternative e vetme per keto shtete per te financuar deficitin buxhetor mbetet qe ajo ti drejtohet Bankave Qendrore dhe te filloj emetimin e monedhave. Kjo eshte menyra sesi deficite buxhetore te vazhdueshme perkthehen ne rritje te shpejt te monedhes ne qarkullim, e cila se fundmi sjell inflacion te larte.

Sa me siper eshte dhe arsyej qe kriteri I katert ve nje limit ne deficitin buxhetor te pranueshem per shtetet anetare. Po sa eshte ky limit? Ketu ne fakt kemi nje influencim te gjermanise e cila ka perdorur per nje kohe te gjate nje “rregull te arte” I cili specifikon qe deficitet buxhetore jane te pranueshme vetem nese korrespondojne me shpenzimet ne investimet publike (infrastructure dhe vepra te tjera publike). Ideja eshte se investimet publike jane nje burim rritjeje qe eventualisht gjeneron burimet e nevojshme per te paguar fillimisht borxhin. “Rregulli I arte” Gjerman konsideron qe investimet publike perfaqesojne rreth 3% e PBB. Bazuar mbi kete rregull Traktati I Maastricht ka vendosur qe deficiti buxhetor nuk duhet te kaloj 3% te PBB.

5. Borxhi publik

4

Sic mund te ulet inflacioni perkohesisht, deficitet mund te rregullohen te pakten ne aparence ne cdo vit (per shembull, duke levizur shpenzimet publike dhe taksat nga njeri vit ne tjetrin). Si rrjedhoje, u vendos qe nje instrument tjeter I disiplines fiskale duhej shtuar. Kriteri I peste dhe I fundit detyron vendosjen e nje niveli maksimal per borxhin publik. Ky nivel eshte 60% e PBB. Ky nivel mund te jete vendosur pas kaq ishte dhe mesatarja e ketij raporti ne vendet anetare ne momentin e negocimit te traktatit.

Mesatare do te thote qe disa shtete kishin nje nivel me te larte borxhi publik sic ishte rast I Belgjikes ku borxhi public perfaqesonte 120% te PBB. Keto vende u angazhuan per nje politike buxhetore strikte. Gjithsesi do te duhej nje kohe te gjate per te arritur ne nivelin e 60% dhe duke konsideruar faktin qe p.sh Belgjika eshte nje nga nismetaret e Tregut te Perbashket ne 1957 dhe avokate e monedhes se perbashket, kriteri u shkrua ne terma me prudente duke kerkuar nje nivel borxhi public me pak ose 60%, ne rast te kundert te pakten te ecet ne kete drejtim.

Eurosistemi

N shtete dhe N+1 banka qendrore

Me nje monedhe te vetme ka nje norme interesi, nje kurs kembimi perballe gjithe botes, dhe rrjedhimisht nje politike monetare te vetme. Kjo implikon nje Banke Qendrore te vetme, por ky nuk ishte drejtimi fillestar I Bashkimit Monetar Europianne momentin e krijimit te tij. Cdo shtet anetare akoma ka banken e vet qendrore e cila eshte elementi I fundit I sovranitetit monetar te humbur nga shtetet ne fjale. Nje nga arsyet qe themeluesit ndalen perpara shkrirjes se bankave qendrore te shteteve anetare ne nje bank qendrore europiane ishte ajo e sigurimit te vendeve te punes per mijra punonjes.

Zgjidhja e ketij problemi u inspirua nga modeli I shteteve federale si Gjermania dhe ShBA ku bankat qendrore rajonale bashkjetojne me banken qendrore federale. Bashkimi Europian nuk eshte nje federate, dhe si pasoje struktura e perzgjedhur eshte e komplikuar.

Banka Qendrore Europiane e sapo krijuar bashkjeton me Bankat Qendrore te vendeve anetare.

Sistemi

Sistemi Europian I Bankave Qendrore (ESCB) I krijuar rishtas, eshte I perbere nga Banka Qendrore Europiane (ECB) dhe Bankat Qendrore Kombetare (NCBs) te te gjitha vendeve anetare te BE-se. duke u nisur nga fakti qe jo te gjitha vendet anetare kane aderuar ne bashkimin monetary, nje term I ndryshem, Eurosistem, eshte perdorur per t’ju referuar Bankes Qendrore Europiane dhe Bankave Qendrore Kombetare qe aderojne. EuroSistemi implementon Politiken Monetare ne zonen Euro. Nese eshte e nevojshme, ai gjithashtu drejton operacionet e kembimeve valutore, ne marreveshje me Ministrite e Financave te vendeve Antare. Ai mban dhe menaxhon rezervat zyrtare te valutavee te EMU te vendeve antare. Ai monitoron sistemet paguese dhe perfshihet ne supervisione te insitucioneve te kredise dhe sistemit financiar.

5

Bordi Egzekutiv Drejtuesit e NCB

Bankat Qendrore te Antareve te Bashkimit Monetar Bankat Qendrore te Jo-Antareve te Bashkimit Monetar

Sistemi Europian I Bankave Qendrore (ESCB)

ECB

EuroSistemi

Drejtuesit e NCB

Keshilli QeveritarKeshilli I pergjithshem

Sic shihet ne figuren e mesiperme, ECB drejtohet nga nje Bord Egzekutiv prej 6 antaresh, perkatesisht Kryetaret e Shteteve/Qeverive te vendeve qe jane antaresuar ne Bashkimin Monetar, gjithashtu me ndihmen e konsulencave te Parlamentit Europian dhe te Keshillit Drejtues te ESCB. Ai perfshin 6 antaret e Bordit Egzekutiv dhe drejtuesit e NCB te Shteteve Antare ne Bashkimin Monetar. Keshilli drejtues eshte autoriteti kryesor per vendimmarrje per politiken monetare. Vendimet ne princim, merren me shumice votash, ku secili antar ka nje vote, gjithashtu operohet ne raste te caktuara, me consensus. Keshilli I pergjithshem perfshin antaret e Keshillit Drejtues dhe drejtuesit e eNCB te vendeve te cilat nuk jane antare te Bashkimit Monetar. Keshilli I Pergjithshem luan nje rol lidhes midis institucioneve dhe nuk ka autoritet vendimmarres.

Nderkohe qe vendimet merren nga Keshilli drejtues, ECB luan nje rol te rendesishem. Drejtuesi I pergjithshem I ECB drejton mbledhjet e Keshillit drejtues dhe raporton vendimet e tij ne Konferenca shtypi. ECB pergatit mbledhjet e Keshillit Drejtues dhe implementon vendimet e tij. Ai gjithashtu jep instruksione NCB se si te performoje Politiken e Perbashket Monetare. Nje karakteristike e rendesishme e ECB, eshte se antaret e Bordit Egzekutiv nuk perfaqesojne ndonje vend; ata veprojne si individe, megjithese vendet e medhaja ( Franca, Gjermania, Italia dhe Spanja) kane perfaqesuesit e tyre ne Bord. Drejtuesi I pare I Pergjithshem ishte Hollandez, Wim Duisenberg, dhe pasardhesi I itj ishte Francez, Jean-Claude Trichet, te dy ish drejtues te NCB te shteteve perkatese. ECB ka natyre federale nderkohe qe EuroSistemi eshte hybrid, pjeserisht federal (ECB) dhe pjeserisht perfshin institucione kombetare (NCB)

Madhesia e Keshillit Drejtues shikohet nga vezhgues te jashtem, si nje burim veshtiresishe. Me 6+N antare, ku N eshte numri I shteteve qe jane antaresuar ne Bashkimin Europian, , Keshilli eshte I madh. Ai do te zgjerohet, me rritjen e numerit te antareve te rinj, rreth 10 ose me shume ,qe do antaresohen ne Bashkimin Monetar ne fund te 10-vjecarit, megjithate do te behen ndryshime qe te mos humbet eficenca e vendimmarrjes nga rritja e numerit te antareve te Keshillit.

Objektivat, Instrumentat dhe Strategjia

Objektivat

Traktati I Maastricht specifikon se ceshtja kryesore e EuroSistemit, eshte te percjell stabilitetin te cmimet, por formulimi eshte I vaket dhe jo I plote.

Objektiva kryesore I ESCB eshte te kontrolloje qendrueshmerine e cmimeve, te mbeshtese politikat kryesore ekonomike ne Komunitet me nje analize per kontribuimit te arritjeve te objektivave te Komunitetit sic paraqiten ne Artikullin 2.

(Artikulli 105)

6

Traktati nuk jep nje percaktim te qarte te stabilitetit te cmimeve. EuroSistemi ka vendosur ta interpretoje si vijon: “ Stabiliteti I cmimeve eshte percaktuar si nje rritje e pervitshme ne Indeksin e Harmonizuar te Cmimeve te Konsumit (HICP) per zonen e Euros me pak se 2%. Stabiliteti I Cmimeve duhet te mbahet mbi termin mesatar”. Ne 2003, nga frika se rritjes se deflacionit,”Keshilli drejtues ra dakort se ne ndekjen e stabilitetit te cmimeve, duhet te kete si qellim te mbaj normen e inflacionit prane 2% sipas termit mesatar. Nderkohe qe shume banka qendrore deklarojne nje rang te pranueshem inflacioni, EuroSistemi indikon nje target jo te percaktuar qarte. Gjithashtu nuk percakton dhe kuptimin e Termit mesatar”.

Traktati e konsideron Stabilitetin e Cmimeve nje objektiv primar. Objektiva sekondare jane pershkruar ne termat Delphic, duke iu referuar Artikullit 2 I cili parashtron objektivat e BE, te cilat perfshijne: progresin ekonomiko-social, dhe nje norme te larte punesimi”. Stabiliteti I Cmimeve shihet qarte qe qendron lart ketyre objektivave sekondare, por le EuroSistemin me pak hapsira per te percaktuar strategjine e tij.

Instrumentat

Si shumica e Bankave Qendrore, EuroSistemi perdor norma interesi afat-shkurter per te drejtuar politiken monetare. Arsyeja eshte se Asetet afat-shkurter (24 oresh ose me pak) jane shume pran parase CASH. Meqe bankat qendrore kane monopolin e ofertes se parase ,ata mund te kontrollojne norma shume afat-shkurtra. Nga ana tjeter, intrumentat financiare afat-gjata mund te ofrohen nga sektori publik dhe privat, duke e bere pothuajse te pamundur per bankat qendrore qe te dominojne trregun dhe te kontrollojne normen. Ne fakt, normat afat-gjata perfshijne pritjet e tregut per inflacionin e ardhshem dhe veprimet e ardhshme te politikes. Keto pritje jane pertej kontrollit te bankes qendrore, dhe se interesat afat-gjate nuk mund te drejtoje me ndonje shkalle te larte precizioni. Bankat qendrore mund te arrijne saktesi te larte duke perqendruar normat afat-shkurtra.

Problemi qendron eshte se Bankat Qendrore kontrollojen maturitetin e shkurter por jane normat e interesave afat-gjate qe ndikojne ekonomine, sepse familjaret dhe firmat marrin borxh per periudha relativisht te gjata, nga 1-20 vjet ose me teper. Vlera e aksioneve dhe normat e valutave, te cilat jane kanale te tjera me ane te cilat politika monetare ndikon ne ekonomi, gjithashtu perfshin pritje afat-gjata, te ngjashme me ato qe levizin normat e interesave afat-gjata. Bankat qendrore veprojne ne menyre indirekte ne ekonomi. Ato ndikojne ne normat e interesave afat-gjate me ane te influences se tyre ne normat e ardhshme afat-shkurtra dhe inflacion. Te qenit i qarte reth qellimeve afatgjata eshte pjese e artit te bankingut qendror.

EuroSistemi fokusohet ne normen e nates EONIA (Europian overnight index Average), nje mesatare e matshme te transaksioneve te dhena gjate nates ne tregun e brendshem bankar te eurozones. Kontrolli mbi EONIA, behet ne dy menyra:

- EuroSistemi krijon nje tavan dhe nje dysheme per EONIA duke mbajtur te hapura mundesite e dhenies dhe depozitimeve me norma interesi te deklaruara me pare. Mundesia e marxhinale e borxhit nenkupton qe bankat mund te japin borxh gjithmone ne menyre direkte nga ECB sipas normave korresponduese; ata nuk do te paguajne asnjehere me shume ne tregun e nates, keshtu qe norma marxhinale e borxhit eshte ne fakt nje tavan. Ne menyre te ngjashme, qe kur bankat mund te depozitojne CASH sipas normave te depozitimit te ECB, ato nuk mund te bien dakort per te dhene borxh ne nje norme me te ulet, dhe kjo norme eshte dyshemeja.

- EuroSistemi drejton, pergjithesisht cdo jave, shitjet me nje norme te zgjedhur. Keto shitje, te quajtura operacione kryesore rifinancimi, jane mjetet me ane te te cilave ECB merr likujditete nga sistemi bankar dhe norma e interesit e zgjedhur jepet si nje guide precize per EONIA.

Strategjia

Si i perdor EuroSistemi, instrumentat e tij per te arritur objektivat?

7

Ai deklaroi strategjine e tij ne Tetor 1998, pak muaj perpara se te vihej ne zbatim. Ne pranveren e 2003, drejtoi nje strategji vleresim per te pasur nje stok te eksperiencave te grumbulluara. Strategjia mbeshtetet ne 3 elemente kryesore: perkufizimi i stabilitetit te cmimeve, dhe 2 qendrime te perdoruara per te identifikuar risqet e stabilitetit te cmimeve.

Qendrimi i pare eshte se ajo cka EuroSistemi e quan analiza ekonomike. Ajo ka te beje me vlersim te gjere te zhvillimeve te fundit dhe pikpamje te ngjashme te kushteve ekonomike ( duke perfshire rritjen ekonomike, punesimin, cmimet, kurset e kembimit dhe kushtet e jashtme). Qendrimi i dyte, analiza monetare studion zhvillimin e agragateve monetare (ne vecanti M3) dhe kredite ne afatgjate e afatmesem, qe ndikojne ne inflacion. Keto dy perspektiva paraqesin strukture analitike komplementare per te mbeshtetur vleresimin e pergjithshem te Keshillit Drejtues per risqet e Stabilitetit te cmimeve.

Keshilli drejtues eshte i perfaqesuar nga Kreu i tij i Ekonomise me nje analize te gjere, duke perfshire dhe parashikime te inflacionit dhe rritjes ekonomike. Kushtet monetare perdoren me pas per te qartesuar parashikimet dhe ti lejoje Keshillit te formoje nje opinion se ku po drejtohet inflacioni. Me pas debati i vertet fillon: Cfar do ti ndodhi normave te interesit? Duhet te rriten vetem se inflacioni pritet te rritet? Sa rendese do duhet ti shtohet konsideracioneve te tjera, si psh: rritja ekonomike dhe punesimi, ose kurset e kembimit dhe bursa?

Zyrtarisht EuroSistemi eshte i vetmi qe merret me inflacionin , por ka rregulluar dukshem veprimet e tij kur ka lindur nevoja qe te zbutej kufiri i asaj cfar konsiderohet ceshtje sekondare. EuroSistemi nuk mban pergjegjesi per Kurset e Kembimit.

A eshte speciale strategjia e EuroSistemit? Ne dekaden e shkuar, shume banka qendrore adaptuan strategjine e targetimit te inflacionit. Ne Europe, ky rast eshte per bankat qendrore te vendeve jo antare te Bashkimit Monetar (duke perfshire Republiken Ceke, Hungarine, Norvegjine, Polonine, Suedine dhe Mbreterine e Bashkuar). Targetimi i inflacionit ka te beje me deklarimin e nje target-i, publikimin e parashikimit te inflacionit, dhe rregullimin e normave te interesit sipas diferences ne lidhje me parashikimin dhe target-in. Psh, nese parashikimi e tejkalon target-in, supozimi eshte se politika monetare eshte shtrenguese psh: se norma e interesit eshte rritur.

EuroSistemi ka refuzuar kete peraferim, sebashku me Rezerven federale Amerikane dhe Banken e Japonise. Nje arsye eshte se EuroSistemi do te arrije trashigimine e Bundesbank dhe Budensbank nuk e ka targetuar asnjehere inflacionin, ajo targetonte rritjen ekonomike, e cila shpjegon qendrimin e dyte. Nga ana tjeter, strategjia e EuroSistemit i ngjan targetimit te inflacionit: ka nje target implicit dhe nje parashikim inflacioni te publikuar dy here ne vit. Ajo cka refuzon te paraqese Eurosistemi, eshte fakti se vepron ne menyre mekanike.

EuroSistemi ka vendosur shume shpejt reputacionin e tij, perpara shokeve te shumta qe kane ndodhur gjate viteve te para te egzistences se tij, fatmiresisht me asimetri te limituar. Ai ka menaxhuar mbajtjen e inflacionit ne normen e 2% , edhe pse qellimi i tij ishte mbajtja nen kete nivel, e cila e drejton Eurosistemin ne ndryshimin e perkufizimit te tij per Stabilitet Cmimesh. EuroSistemi eshte akuzuar shpesh per rritje te paket ekonomike, por performanca zhgenjyese e Europes shqetesonte antaret e Eurozones per arsye te pastra publike. Qendrojne 2 faktore te komplikuar. Se pari: kurset e kembimit te Euros me Dollarin kane shume fluktacione, shumica duke perkeqesuar impaktin e shokeve boterore (shoku i naftes). Kjo eshte nje ceshtje si per Euron ashtu dhe per Dollarin, dhe EuroSistemi gjendet gjithmone i kritikuar edhe pse ka adaptuar nje regjim te hapur. Faktori i dyte eshte fakti se norma e interesit real eshte e ulet kur kemi rritje te inflacionit dhe e larte kur kemi renie te inflacionit. Nje politike e vetme monetare nuk mund ta shmangi ate cfare duket si nje efekt destabilizues.