30
Jaarverslag 2013

Port of Antwerp jaarverslag 2013

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Port of Antwerp jaarverslag 2013

Jaarverslag 2013

Page 2: Port of Antwerp jaarverslag 2013

2Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

Voorwoord voorzitter en CEO

2013 was voor de haven van Antwerpen een uitstekend jaar. De overslag groeide met 3,7 procent naar 190,9 miljoen ton behandelde goederen. De containerbehandeling ken-de een kleine terugval, terwijl het vloeibaar massagoed met voortreffelijke cijfers voor de dag kwam. Deze evolutie toont aan dat de substantiële en strategische investeringen die de privébedrijven de jongste jaren deden binnen het kader van een havenintern reconversiebeleid, meer dan lonend zijn. Deze inspanningen en investeringen leveren een versterking op van de industriële, maritieme en logistieke activiteiten in de haven van Antwerpen.

Vorig jaar werd gekenmerkt door de forse toename in de aanlopen van grote con-tainerschepen van +10.000 TEU. Die groei was voornamelijk toe te schrijven aan de +13.000 TEU-schepen. Met de probleemloze aanloop van de Mary Maersk (18.000 TEU) be-wees de haven van Antwerpen dat ze veilig en vlot toegankelijk is voor de allergrootste schepen in de containervloot. De consolidatie en het belang van de verdieping van de Schelde, en de vlotte toegankelijkheid kunnen niet genoeg worden onderstreept.

Wanneer we terugblikken op 2013, drijven een aantal tendensen boven: doorgedreven schaalvergroting en rationalisaties, vrachtprijzen die onder druk staan, herstel in een aantal sectoren maar een onvoldoende stabiel handelsklimaat, evoluerende energie-markten,… Tendensen die meteen ook een aantal uitdagingen voor 2014 aangeven.

De doorgedreven schaalvergroting en rationalisaties in de containervaart zijn niet zon-der consequenties voor havengemeenschappen en –bedrijven. Dit vraagt om meer flexi-biliteit, aangepaste procedures en (mogelijk) bijstelling van het langetermijnperspectief van de haven. Denken we bijvoorbeeld aan ingrijpende infrastructuurwerken die niet zelden een voorbereidingstraject hebben van tien jaar. Het keurslijf van procedures en vergunningen volgt niet altijd de snelheid en evoluties van de globale wereldeconomie. Het is dan ook een uitdaging voor de havengemeenschap om, naast het bepleiten van snellere procedures, out of the box te denken en sneller te schakelen om zo in te spelen op de mondiale veranderingen.

Daarnaast is het vertrouwen in de economie nog altijd niet volledig hersteld en de ver-wachtingen voor 2014 zijn niet eenduidig. Het herstel is fragiel en het lijkt waarschijn-lijker dat we de komende jaren een gematigde economische groei mogen verwachten.

Een derde, en zeker voor Europa, minstens even grote uitdaging zijn de hoge energiekos-ten. Energie-intensieve sectoren zoals de chemie verliezen terrein ten opzichte van hun Chinese en vooral Amerikaanse concurrenten. Beschikbaarheid van betaalbare energie en leveringszekerheid, innovatie, energiebesparing en efficiëntie op de energiemarkt zijn dan ook de grootste uitdagingen voor de industriële complexen en in de eerste plaats voor zij die deel uitmaken van het havencomplex.

Marc Van Peel Eddy Bruyninckx Voorzitter, Schepen van de Haven Gedelegeerd bestuurder

Page 3: Port of Antwerp jaarverslag 2013

DEEL 1: Ondernemingsplan Havenbedrijf Antwerpen 2014 – 2018

Page 4: Port of Antwerp jaarverslag 2013

5Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

D e haven van Antwerpen is anno 2014 een gevestigde en toonaangevende speler, zowel nationaal als internationaal. Zij is

de mainport voor Vlaanderen en België, de tweede toegangspoort voor Europa, de grootste Europese chemiehub en de belangrijkste logistieke havenhub in de Hamburg-Le Havre range. De overslagcijfers voor 2013 zijn overtuigend. Om dit toonaangevend economisch platform te bestendigen, moet met visie en daadkracht worden omgegaan met de kansen en mogelijkheden, maar evenzeer met de uitdagingen en bedreigingen.

Het Havenbedrijf Antwerpen heeft daarom in 2013 gewerkt aan zijn Ondernemingsplan 2014-2018. Voor dit ondernemingsplan werd voort-gewerkt met de bouwstenen uit het ‘Totaalplan Concurrentiële Haven’ en de afspraken rond de Ontwikkeling Havengebied Antwerpen (GRUP).

Als onderdeel van dit ondernemingsplan is de missie van het bedrijf herbevestigd, namelijk:Het verzekeren van een zo groot mogelijke en duurzame toegevoegde waarde van het ons toever-trouwde havengebied. Met het oog daarop vervult het Havenbedrijf Antwerpen actieve rollen, zowel binnen als buiten het havengebied.De kerngedachte blijft het verzekeren van toege-voegde waarde, zowel economisch als maatschap-pelijk. Dit vergt een samenwerking tussen alle sta-keholders betrokken bij het economisch platform. Zij werden dan ook geraadpleegd en de informatie verzameld tijdens deze stakeholdersbijeenkomsten heeft zich mede vertaald in een duidelijke visie op het platform ‘Haven van Antwerpen’ en de rol die het Havenbedrijf Antwerpen daarin dient te spelen:

de drie-eenheid maritieme overslag, industrie en logistiek zal verder evolueren tot een bijzonder performant platform waarover de meest duurzame en efficiënte Europese supply chains lopen;

dit platform is van wereldklasse door zijn schaal en door de rijkdom van zijn aanbod;

de rol van het Havenbedrijf Antwerpen schuift verder op van een passieve landlord naar een ac-tieve facilitator en stimulator. Die rolverschuiving werd de jongste jaren ingezet maar zal nog worden geïntensifieerd. Dit impliceert dat het Havenbedrijf Antwerpen bruggen bouwt en samenwerkt met zijn klanten en alle andere stakeholders.

Havenbedrijf Antwerpen: nieuwe uitdagingen

De diepgaande oefening heeft uiteindelijk geleid tot een aantal strategische prioriteiten voor het Havenbedrijf Antwerpen voor de komende vijf jaar. Deze prioriteiten zijn op te delen in twee luiken:

Het Havenbedrijf Antwerpen voert gerichte com-merciële en operationele acties om havenbedrijven toe te laten succesvol te zijn in de markt en daar-door toegevoegde waarde te generen.Hieronder vallen vier werkterreinen:– de supply chain werking optimaliseren zowel nautisch , naar het achterland en via IT en trade facilitation;– synergie op het platform creëren;– efficiënt ruimtegebruik, een veerkrachtig conces-siebeleid voeren;– top-of-mind in de wereld worden.

Daarnaast onderneemt het Havenbedrijf Antwer-pen acties om het geheel sterker te maken; het brede veld van stakeholders betrekken om draag-vlak te verkrijgen, vandaag en in de toekomst. – Hiertoe stimuleert het Havenbedrijf Antwerpen maatschappelijke waarde door:– het actieplan rond het GRUP uit te voeren;– het platform te verduurzamen en draagvlak voor de havenactiviteiten te creëren;– maatschappelijke thema’s zoals mobiliteit, haven-arbeid, talent en energie aan te pakken.

Page 5: Port of Antwerp jaarverslag 2013

DEEL 2: Jaaroverzicht 2013

Page 6: Port of Antwerp jaarverslag 2013

7Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

D e evoluties in de havenwereld zijn een weerspiegeling van zowel de econo-misch/financiële als de maatschappelijke

evoluties, zowel nationaal als internationaal. Havens zijn de eerste plaatsen waar de nega-tieve effecten worden opgemeten, maar ook een aantrekkende markt is er snel waarneembaar via stijgende trafiekvolumes. Snel inspelen op mondiale evoluties, vooruit denken en een lange-termijnvisie uitbouwen, zijn essentieel voor een havenautoriteit.

De markantste gebeurtenis in de maritieme we-reld in 2013 was de lancering van het P3-netwerk. De drie grootste containerrederijen, Maersk Line, MSC en CMA CGM, gingen een langetermijnallian-tie aan op de oostelijke en westelijke handelsrou-tes. Bij de centralisatie-oefening op een aantal vaargebieden werd Antwerpen uitgekozen als be-langrijke aanlooplocatie. Op de trans-Atlantische vaarroute behoudt Antwerpen zijn status quo. Op de vaarroute vanuit het Verre Oosten krijgt de haven er een vierde aanloop bij op de acht aanlo-pen die overblijven. Voor één van de diensten is Antwerpen de eerste aanloophaven. Deze strategische keuzes onderstrepen de nautische toegankelijkheid van Antwerpen en de troeven van de haven. Die werden in 2013 extra in de verf gezet door de aanlopen van 198 schepen van +10.000 TEU, waaronder de Mary Maersk.

MSC, de nummer twee in de wereld, belang-rijke speler binnen het P3-netwerk en de grootste containerklant van de Antwerpse haven, besliste eind vorig jaar om haar activiteiten in Antwer-pen verder uit te bouwen. Omdat de Zwitserse rederij geen groeimogelijkheden meer heeft in het Delwaidedok en de schaalvergroting van de vloot zich verder doorzet, diende de rederij een officieel verzoek in om de activiteiten te verhuizen naar het Deurganckdok. De raad van bestuur organiseerde een markttoetsing om op een transparante manier de markt te bevragen naar andere belangrijke, gelijklopende opportuniteiten. Hieruit bleek dat er geen evenwaardige, concrete alternatieven werden aangeboden.

Supply ChainEen snelle en vlotte supply chain vraagt om ef-ficiëntie, visie, investeringen en een uitstekende ketenwerking. Voor een optimale nautische keten zijn alle schakels belangrijk en dienen procedures voortdurend te worden gemonitord. De dienst Scheepvaartmanagement staat in voor een vlotte, veilige, kostenefficiënte en klantgerichte planning, opvolging en afhandeling van de verkeersstromen van, naar en in de haven van Antwerpen met maxi-male aandacht voor het milieu. Door het almaar intensievere karakter van de scheepvaart en de schaalvergroting is de samenwerking tussen alle interne en externe ketenpartners (zee- en riviertra-ject) van het allergrootste belang. Met het Centraal Meldpunt Ketenwerking is er voor klanten een di-recte lijn voor klachten en opmerkingen. De vlotte aanlopen van de allergrootste schepen bewijzen dat een goede operationele samenwerking loont.

Als Havenbedrijf blijven we werken aan de posi-tionering van de haven als partner in de globale supply chain. Daarom organiseerde het Havenbe-drijf vorig jaar voor het eerst de Belgian Shippers Summit, een bijzonder gesmaakt seminarie voor verladers. Tijdens het seminarie werd ingegaan op de mogelijkheden en de troeven van Antwerpen: betrouwbaarheid, efficiëntie, een kwaliteitsvolle en

HaveninternLor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite velecaerum quat as volorunt volo

Lor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite velecaerum quat as volorunt volo

Page 7: Port of Antwerp jaarverslag 2013

8Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

duurzame dienstverlening en een sterke ‘can do’ mentaliteit.

Een aantal verantwoordelijkheden ligt in han-den van de havenautoriteit, voor andere thema’s (bijvoorbeeld mobiliteit) kan het Havenbedrijf Antwerpen geen (totaal)oplossingen aanbieden of afdwingen. Wat we als Havenbedrijf wel kun-nen, is optreden als intermediair en partijen bijeenbrengen om tot een gezamenlijke oplossing te komen. De diensten verantwoordelijk voor intermodaliteit en achterland, investeringsbeleid, trade facilitation en Antwerp Port Community System (APCS), werken aan deze dossiers. De jongste jaren heeft het Havenbedrijf Antwerpen zich meer en meer geconcentreerd op de markten in het oosten, met op de eerste plaats onze directe buur Duitsland.

IT en APCSIT-systemen en –toepassingen zijn belangrijk in de ondersteuning van de ketenwerking. Het Havenbedrijf Antwerpen investeert continu in de uitbreiding van deze systemen, niet alleen voor de eigen diensten maar evenzeer voor haven breed of haven overschrijdend gebruik. APICS2, het haven-informatiesysteem, kreeg een nieuwe release zodat het APICS-loket nog beter aansluit bij de vereisten van de ketenwerking. Alle wijzigingen die door de partners tijdens een zeereis worden aangebracht, zijn onmiddellijk zichtbaar in het APICS-loket.

In het kader van het International Safety Manage-ment (ISM) van de IMO (International Maritime Organization) werd het veiligheidskwaliteits-systeem geïntroduceerd aan boord van alle eigen vaartuigen. Doel van dit systeem is meer veiligheid, met oog voor het milieu.

De elektronische uitgifte van containers via de e-balie raakte vorig jaar echt ingeburgerd. 975 bedrijven (+60% tov 2012), 2.500 gebruikers in 12 landen wat overeenkomt met 200.000 MRN’s per maand (Movement Reference Number) of een stijging met 50%. Dit succes inspireerde en het systeem werd uitgebreid naar de export en transit van roro-goederen.

Veiligheid en beveiligingVeiligheid en beveiliging zijn een constante zorg. Naast de nautische veiligheid zijn er de verschil-lende vormen van veiligheid in de haven zelf. Er werden een aantal concrete acties opgezet om criminaliteit tegen te gaan, met de nadruk op het voorkomingsbeleid. Het Havenbedrijf Antwerpen ontwikkelde ‘Serious Game’ waarmee havenge-bruikers op een innovatieve manier aanleren hoe ze zelf kunnen bijdragen tot het verhogen van de veiligheid en beveiliging van de haven. Het spel kan worden gedownload via www.portofantwerp.com en is ook verkrijgbaar als app.

In diezelfde geest werd er gewerkt aan de op-richting van een BuurtInformatieNetwerk Haven Antwerpen of kortweg BIN. Hierin verbinden de havengebruikers zich ertoe om informatie over verdachte zaken via de politie met elkaar uit te wis-selen (ondertussen al ruim 450 BIN-havenleden).

Internationale havens worden ook meer en meer geconfronteerd met cybercrime en hacking van computers. De haven van Antwerpen wil zich hier-tegen verdedigen en richtte daarvoor een taskforce cyber security op.

Lor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite

Page 8: Port of Antwerp jaarverslag 2013

9Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

Patrimonium en infrastructuurbeleidHet Havenbedrijf Antwerpen beheert een opper-vlakte van circa 3.750 ha aan gronden en kaaien, werkt actief aan het creëren van de ideale omge-vingsfactoren en staat dagelijks in contact met de private ondernemers. Zo faciliteert het opportuni-teiten in de sector van de nutsleidingen, pijpleidin-gen, inlandterminals, spoor- en binnenvaartproduc-ten, bouwt het een groot on-shore windmolenpark en wordt de bouw van een innovatieve biomassa-centrale onderzocht.

Actief beheren, investeren, opportuniteiten creëren en toekomstgericht investeren staan hier centraal.

Een van dé bouwprojecten is de Deurganckdok-sluis, de grootste ter wereld en van cruciaal belang om de maritieme toegankelijkheid van de haven op Linkeroever te versterken. Deze sluis maakt dan ook deel uit van het strategisch plan voor de groei van de haven van Antwerpen en is één van de sleutelprojecten waarmee Vlaanderen zijn logistieke rol wil blijven aanscherpen. De werken zitten op schema en er werd ondertussen gestart met de bouw van de dienstgebouwen. De sluis zal operationeel zijn in het voorjaar van 2016.

Het Gewestelijk Ruimtelijk UitvoeringsPlan (GRUP), dat onder meer de contouren van de haven op Linker- en Rechteroever vastlegt, werd definitief goedgekeurd in het voorjaar van 2013.

Het Havenbedrijf was bijzonder verheugd met deze beslissing omdat dit mogelijkheden schept voor een aantal bijzonder waardevolle investeringspro-jecten. Zo is er onder meer de verdere ontwikke-ling van de logistieke parken Schijns en Waasland, de creatie van een wachtdok voor de binnenvaart, de realisatie van een deel van het windmolenpark op Linkeroever en de investeringen van bedrij-ven als Total, Vopak, AET, ITC Rubis… Tegen deze beslissing van de Vlaamse regering werden echter een aantal bezwaren ingediend bij de Raad van State. In het najaar van 2013 besliste die om in één schorsingsprocedure voorlopig over te gaan tot een gedeeltelijke schorsing van het GRUP (met name een aantal bestemmingsgebieden op het grondge-bied Beveren en Sint-Gillis-Waas). Het Havenbedrijf Antwerpen heeft kennis genomen van deze voor-lopige uitspraak en gaat ervan uit dat de Vlaamse regering op korte termijn de gepaste beslissingen zal nemen.

De basisinfrastructuur van de haven up to date houden, is een continu proces. Dit ging in 2013 zo-wel om het onderhoud en/of renovatie van bruggen en sluizen (Noordkasteelbruggen), kaai-infrastruc-tuur (bijvoorbeeld Eerste Insteekdok, Kanaaldok B2), onderhoud en heraanleg van wegen waarvoor het Havenbedrijf Antwerpen verantwoordelijk is, bodembeheer (bijvoorbeeld thv de Noordzeetermi-nal), de bouw van het Nieuw Havenhuis, …

Lor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite velecaerum quat as volorunt volo

Lor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite velecaerum quat

Page 9: Port of Antwerp jaarverslag 2013

10Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

Commercieel beleidDe Antwerpse haven gaat er prat op voor elk pro-duct een toepassing op maat te hebben. Die aanpak is het resultaat van samenwerking, expertise, ken-nisdeling en niet het minst van een klantgerichte ‘getting things done’-mentaliteit. Bevestigd door talrijke klantenanalyses was dit dan ook de basis voor de nieuwe internationale brandingscampagne die in oktober 2013 werd gepresenteerd en die sindsdien de marketingcommunicatie van de haven kleurt. Met de slogan ‘Everything is possible at the port of Antwerp’ wordt vooral de ‘can-do’-mentali-teit van onze haven in de verf gezet.

Kern van de campagne zijn een 30-tal cases die een overzicht geven van het dienstenaanbod van de haven en die worden verspreid tot eind 2014. Bovendien presenteerde Port of Antwerp zich na-drukkelijker op de sociale media.

Om onze klanten op een makkelijke manier te informeren over de maritieme en intermodale oplossingen die de haven aanbiedt, werd het Port of Antwerp Connectivity Platform opgericht. Dit gebruiksvriendelijk platform biedt de klant een overzicht van het transportaanbod. Zo krijgt de ge-bruiker een overzicht van vertrek en aankomst van zeeschepen. Via een interactieve kaart en op basis van diverse criteria kunnen containerterminals in de haven worden opgezocht met alle gegevens over de dienstverlening en de coördinaten. Bovendien toont het platform de intermodale verbindingen

tussen de haven van Antwerpen en het Europese achterland via een online zoekmachine. Uniek is het transparante overzicht van de inland terminals en de operators via dewelke die het best bereikbaar zijn. Per terminal wordt nuttige info getoond zoals tijdstabellen, dienstverlening, contactgegevens enz. Dit leidt tot efficiëntie en duidelijkheid over het intermodale aanbod van de haven. 185 contai-nerterminals in 15 Europese landen hebben zich inmiddels aangesloten op het platform, wat het tot een unieke tool maakt. De ambitie is om dit de volgende jaren uit te [email protected]

Het Havenbedrijf Antwerpen participeert wereldwijd aan beurzen maar organiseert ook zelf heel wat mis-sies naar strategische landen. In enkele kernlanden opereren ook vertegenwoordigers. Sinds september is Marc Delbeke het aanspreekpunt voor Franse be-drijven, organisaties en logistieke partners die hun goederenstromen over Antwerpen laten lopen.www.portofantwerp.com/en/international-port

De internationale samenwerking resulteert bo-vendien in heel wat samenwerkingsakkoorden of MOU’s (Memorandum of Understanding). Montreal, Nagoya, Rosmoport, Panama, Singapore en India zijn maar enkele voorbeelden. Ter gelegenheid van de prinselijke missie naar India werd door Prinses Astrid van België de ‘India Natie’ boven de doop-vont gehouden, een digitaal platform om de contac-ten tussen India en Antwerpen te intensifiëren.

De haven van Antwerpen gaat daarnaast ook ver-regaande samenwerkingen aan via Port of Antwerp International of PAI. Dit zusterbedrijf levert zowel consultancy als samenwerking voor havenontwik-kelingsplannen in strategische landen. APEC - Ant-werp/Flanders Port Training Centre speelt sinds 1978 een fundamentele rol in de transfer van knowhow van Vlaanderen naar de wereld. In 2013 werden er 781 cursisten ontvangen uit 61 landen wereldwijd.

Lor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite velecaerum quat as volorunt volo

Lor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite velecaerum quat as volorunt volo

Page 10: Port of Antwerp jaarverslag 2013

11Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

MilieubeleidHet Havenbedrijf Antwerpen is samen met Voka-Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland, Alfaport en de Maatschappij Linkerscheldeoever de auteur van het Tweede Duurzaamheidsverslag haven van Antwerpen (oktober 2013). Met dit tweejaarlijks verslag wil de havengemeen-schap, publieke en private partners, een stand van zaken opmaken van het duurzaamheidsbeleid dat ze voert, waar nodig actie ondernemen en nieuwe aandachtspunten oplijsten.

In het tweede verslag, dat u kunt lezen op www.duurzamehavenvanantwerpen.be, werd bewust gekozen om de 3P’s (Planet, People, Profit) aan te passen in Planet, People en Prosperity. Het begrip ‘welvaart’ sluit immers beter aan bij de doelstel-lingen van de haven van Antwerpen. Niet alleen de economische winst maar ook de maatschappelijke winst is een onverbrekelijk deel van de opdracht die we als haven hebben.Voor de bedrijven werd een specifieke ‘Wegwij-zer duurzaamheid’ ontwikkeld. Op dit digitaal platform wordt alle informatie bijeengebracht die individuele bedrijven kan helpen bij het opzetten van een eigen duurzaamheidsbeleid.

In het kader van het verduurzamen van het maritieme luik van de haven werd een strategische alliantie aangegaan met rederij EXMAR voor de ont-wikkeling van een LNG bunkerschip en de nodige

studietrajecten in de haven van Antwerpen. Met die samenwerking willen het Havenbedrijf Antwerpen en EXMAR het gebruik van LNG (Liquefied Natural Gas) als scheepsbrandstof faciliteren.Het gebruik van LNG is noodzakelijk wil men voldoen aan de uitstootregelgeving die vanaf 2015 in voege treden. Het wordt voor havens echter een uitdaging om de opslag en het bunkeren van LNG op een veilige manier aan te bieden.Binnen het World Ports Climate Initiative (WPCI) heeft de International Association of Ports and Harbours (IAPH) daarom een extra werkgroep opgericht, specifiek voor de vraagstukken rond LNG aangedreven schepen. Antwerpen neemt op vraag van IAPH de rol van Lead Port op zich en leidt deze werkgroep. Ook de binnenvaart wordt meegenomen in de projecten rond LNG bunkeren. Het Havenbedrijf Antwerpen ontving, samen met Rotterdam en een aantal Rijn en Donau-havens, van de Europese Commissie een subsidie voor de realisatie van een LNG-bunkerstation voor de binnenvaart. Dit project, LNG Masterplan Rhine-Main-Danube, moet afgewerkt zijn tegen eind 2015.

Duurzaamheid gaat echter niet zonder controle en specifieke maatregelen. Zo werden in 2013 de controles op de bijladingen in tweedehandsvoer-tuigen aangescherpt. Na zes maanden werd een afname van 17% op de bijladingen vastgesteld. Het Havenbedrijf Antwerpen wil hiermee paal en perk stellen aan het gebruik van tweedehandsvoertuigen als een vorm van container voor het verschepen van afval, niet zelden illegaal afval.

Lor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite velecaerum quat as volorunt volo

Page 11: Port of Antwerp jaarverslag 2013

12Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

D e centrale ligging van de haven van Antwerpen, vlakbij de grootste productie-centra en consumentenmarkt van Europa,

is strategisch belangrijk. Verladers die voor Ant-werpen kiezen, kunnen hun goederen heel dicht bij de klant brengen. Maar niet enkel een snelle verbinding is belangrijk, betrouwbaarheid en effi-ciëntie zijn minstens evenwaardig in het logistieke aanbod. Antwerpen heeft een uitgebreid netwerk van spoor- en autowegen, zit centraal in het Europe-se netwerk van binnenwateren en is verbonden met de grote pijpleidingen in Noord-Europa. Er wordt dan ook heel wat geïnvesteerd in verschillende projecten die het achterlandvervoer optimaliseren en het intraportuair vervoer efficiënter maken.

Intermodal Solutions Met Port of Antwerp Intermodal Solutions wil het Havenbedrijf Antwerpen concrete oplossin-gen aanbieden om de achterlandverbindingen te verbeteren. Voorts is de cel het eerste coördinatie- en aanspreekpunt voor de uitwerking van allerlei initiatieven, gaande van de ontsluiting van nieuwe doelregio’s voor de haven tot de optimalisering van de modal split (de manier waarop goederen vervoerd worden).Daarnaast beschikt Intermodal Solutions over financiële en technische middelen om interes-sante intermodale projecten, die passen binnen de strategie van de Antwerpse havengemeenschap, mee te faciliteren en op maat van de klant uit te werken. Zo werd onder meer meegewerkt aan de uitbouw van verbeterde spoorverbindingen op Duisburg (Duitsland) en Wenen (Oostenrijk). De terminals op Linkeroever krijgen op korte termijn een betere aansluiting op de andere maritieme containerterminals en er wordt bekeken hoe de terminals in zuidoost-Nederland intermodaal beter worden ontsloten. In de schoot van Intermodal Solutions ontstond bovendien het Port of Antwerp Connectivity Platform dat in oktober jongstleden werd gelanceerd.

SpoorIn 2013 werden voor het spoor enkele toekomstge-richte beslissingen genomen. In juni kwam er een einde aan de federale subsidies voor het gecombi-neerd vervoer en daardoor ook aan het Narcon-verdeelsysteem voor maritieme containers via Antwerpen Main Hub. Het Havenbedrijf Antwerpen heeft daarom in samenwerking met de betrokken spooractoren IFB, TCAthus, Delcatrans en Duisport een alternatief verdeelsysteem uitgetekend. Zo worden de spooractoren aangespoord om hun containertreinen rechtstreeks op de diepzeekaai te brengen. Resterende containers voor andere kaaien worden daarna via intraportuair vletwerk verder verdeeld. De rechtstreekse treinen leveren een opmerkelijk tijds- en kostenvoordeel op. Hierdoor wordt het containerspoorvervoer van en naar de haven voortaan duurzaam georganiseerd. Wat betreft de uitdagingen (continuïteit, kwaliteit) van het verspreid spoorvervoer - het vervoer van individuele wagonladingen tussen verschillende bedrijven binnen en buiten de haven - besliste de raad van bestuur tot de oprichting van de nv Rail-port Antwerpen. Ze deed dat samen met essenscia (de Belgische federatie van de chemische industrie en life sciences) en Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland, Alfaport. De vennootschap zal alle initiatieven en studies coördineren. Voor de toekomst van dit bedrijf liggen verschillende opties op tafel, gaande van een louter coördinerende functie tot een volledig uitgebouwde spooronder-neming.

Het Europese achterland vanuit Antwerpen

Lor aut harcid minum nullor recabo. Ut escium, cus abo. Et quam facea vendite velecaerum quat as volorunt volo

Page 12: Port of Antwerp jaarverslag 2013

13Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

BinnenvaartAntwerpen en de binnenvaart zijn sterke partners. De binnenvaart speelt een belangrijke rol in de ver-dere ontwikkeling van de haven. Zeker in het kader van duurzaamheid biedt de binnenvaart voordelen: het is een congestievrije, veilige en milieuvriende-lijke vervoersmodus.

In samenspraak met alle betrokken partijen werd de voorbije jaren een Masterplan binnen-vaart uitgewerkt dat op regelmatige basis wordt geactualiseerd. Op het vlak van de binnenvaart-infrastructuur in de haven werd in 2013 de wal-stroomvoorziening vernieuwd en werd het nieuwe servicecenter Lillopark in gebruik genomen. De wachtplaatsen zijn een aandachtspunt waaraan continu wordt gewerkt met alle betrokken par-tijen. Ook buiten de haven ijvert het Havenbedrijf Antwerpen bij de betreffende waterwegbeheerders voor verbeterde waterweginfrastructuur, zoals de verhoging van de bruggen op het Albertkanaal.

Goede dienstverlening vraagt om innovatieve oplossingen en diensten. Een project dat vorig jaar werd gerealiseerd, is bijvoorbeeld het nieuwe BTS3, het centraal en transparant aanmeldingsplatform voor de containerbinnenvaart. Dit systeem kan, in combinatie met een goede haven brede afstemming tijdens de planning en uitvoering, de transittijd voor containervaart met 25 procent verlagen. Het Havenbedrijf heeft in samenwerking met de ma-ritieme containerterminals ook een tweede uitge-breide proef van gezamenlijke planning opgezet en positief geëvalueerd. Het vervolgtraject is uitgerold.Randvoorwaarden zoals emissieverlaging, de ont-wikkeling van een nieuw walstroombetaalsysteem, mogelijke kortingssystemen voor LNG-schepen wor-den niet uit het oog verloren en zijn in uitvoering, dit alles in nauw overleg met alle stakeholders.

PijpleidingenHet pijpleidingennetwerk in de Antwerpse haven en de aansluitingen op de grote netwerken zijn van cruciaal belang voor de geïntegreerde chemische cluster van wereldformaat. Bovendien is dit een veilige en milieuvriendelijke transportvorm. Het belang van deze pijpleidingen is haven overschrij-dend. Antwerpen en Rotterdam onderzoeken gezamenlijk de mogelijkheden voor een verster-king van de pijpleidingeninfrastructuur tussen de twee havens. Een tracéstudie werd al uitgevoerd, een tweede voor het reserveren van een pijplei-dingenstrook tussen Antwerpen en Geleen, is in voorbereiding.

Page 13: Port of Antwerp jaarverslag 2013

14Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

WegDe problematiek van het wegvervoer overstijgt de haven van Antwerpen. Uit de verkeerstellingen van het Havenbedrijf Antwerpen blijkt immers dat slechts 4,6 procent van het verkeer op de Antwerpse Ring haven gerelateerd vrachtverkeer is. Het vracht-vervoer is echter een belangrijk onderdeel van de supply chain en de vlotte doorstroming naar het achterland. Bijkomende infrastructuur is volgens het Haven-bedrijf Antwerpen een must om de bereikbaarheid van de haven te verbeteren en veilig te stellen. Daarbij is de Oosterweelverbinding een belangrijk element. Het Havenbedrijf dringt echter aan op een gefaseerde aanpak waarbij de aanleg van de A102 (Merksem-Wommelgem) en de verbinding Kallo-Haasdonk (E17-Liefkenshoektunnel) al op korte(re) termijn een meerwaarde kunnen betekenen en mitigerend kunnen werken tijdens de aanlegperi-ode van de Oosterweelverbinding zelf.

De tol in de Liefkenshoektunnel zorgt voor een onderbenutting van de tunnel en een ongelijk speelveld tussen Linker- en Rechteroever. Het Havenbedrijf Antwerpen is dan ook vragende partij om de invoering van de kilometerheffing voor vrachtwagens aan te grijpen om de tol in de Liefkenshoektunnel af te schaffen. Fundamenteel daarbij is dat de opbrengsten van de kilometerhef-fing geherinvesteerd worden in infrastructuur in de regio waar de opbrengsten worden gegenereerd. Daarnaast is het Havenbedrijf Antwerpen ervan overtuigd dat een betere toegankelijkheid van de tunnel zal leiden tot minder congestie op de R1.

Trade FacilitationTrade Facilitation wordt consequent benaderd van-uit een geïntegreerde visie van voor- tot achterland. Overlegstructuren werden opgezet met controle-rende instanties, beroepsverenigingen, belangen-organisaties, private bedrijven over alle sectoren heen.Vorig jaar gingen het Havenbedrijf Antwerpen, Voka-Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland, Alfaport, VEA (Vereniging voor Expeditie, Logistiek en Goederenbelangen van Antwerpen) en ASV (Ant-werpse Scheepvaartvereniging) de dialoog aan met de federale overheid en de dienst Douane. Toen werd een douanebeleidsplan opgesteld waarin de herziening van de douanewet werd opgenomen met een traject voor de uitwerking van nieuwe procedures.

Er werd een uitbreiding naar de 24/7-douaneorga-nisatie gerealiseerd, waardoor ook de vergoedingen voor douane-overwerk quasi volledig zijn verdwe-nen. Ook werden er afspraken gemaakt voor de con-cretisering van de douanewet. Deze werd al goed-gekeurd door de ministerraad. Daarnaast wordt er samengewerkt aan een proactieve implementatie van nieuwe mogelijkheden die de Europese wetge-ving biedt. Denken we maar aan de vergunningen die worden afgeleverd voor ‘Extended gate’, waar-door goederen snel en zonder oponthoud kunnen doorreizen naar hun finale bestemming. Het meest uitdagende project is zonder meer de opstart van een gecoördineerd grensbeheer. Hierin zitten twee grote uitdagingen, met name, ‘single window’ en ‘one stop shop’. Single window houdt in dat aangiftes in de toekomst slecht één keer en op een elektronische manier worden ingestuurd, wat een verregaande administratieve vereenvoudi-ging inhoudt. One stop shop biedt een doorgedre-ven samenwerking tussen controlerende diensten waardoor verschillende controles op één locatie en op één tijdstip kunnen doorgaan.

Page 14: Port of Antwerp jaarverslag 2013

15Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

Mens en Samenleving

Sensibiliseren voor minder woon-werkverkeersongevallen Het voorbije jaar werd ingezet op veilig woon-werk-verkeer, een zorg die leeft bij heel wat bedrijven in het havengebied.De klemtoon van de acties ligt op het woon-werk-verkeer met de fiets. Uit een eigen onderzoek bij meer dan 100 bedrijven uit de haven (27.000 werk-nemers) blijkt immers dat de fiets per afgelegde afstand (samen met de motor/bromfiets) de meest risicovolle modus vormt. De partijen die samen kwamen en de intentie-verklaring hebben ondertekend, zijn niet van de minste. Naast het Havenbedrijf zijn dat Voka-Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland, Alfaport, VIBNA- de Vereniging van de Industriële Bedrijven van Noord-Antwerpen, BASF Antwerpen, VSV- de Vlaamse Stichting Verkeerskunde, BIVV-het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid vzw, Provincie en Stad Antwerpen.

De acties werden in de loop van 2013 aangevat en zullen worden voortgezet in 2014. Er wordt onder andere een fietskaart specifiek voor woon-werkver-keer gemaakt, met bijzondere aandacht voor sluis- en brugcomplexen en bedrijven zullen de mogelijk-heid krijgen om opleidingen en coachingtrajecten rond verkeersveiligheid te volgen. Het Havenbedrijf Antwerpen neemt de algemene coördinatie van het Actieprogramma Veilig Woon-Werkverkeer in het Antwerpse havengebied op zich.

Heroriëntaties en reorganisatiesHet directiecomité besliste in 2013 om reorganisa-ties door te voeren binnen het Kraan- en Baggerbe-drijf. Na een kosten-batenanalyse werd beslist om de vlotkraanactiviteiten van Portunus en Titan ten vroegste op 1 april 2014 stop te zetten. Deze reorga-nisatie wordt doorgevoerd zonder naakte ontslagen en de medewerkers kunnen doorstromen naar andere functies binnen het bedrijf.

De reorganisatie binnen het Baggerbedrijf is het rechtstreeks gevolg van afspraken tussen het Vlaams Gewest en het Havenbedrijf. De onder-houds- en aanlegbaggerwerken in de maritieme toegang worden in de toekomst uitgevoerd door of in opdracht van het Vlaams Gewest. De opdracht van het Baggerbedrijf wordt herbekeken binnen de context van een concurrentiële haven. Ook hier vallen geen naakte ontslagen, maar kunnen mede-werkers intern doorstromen.

Page 15: Port of Antwerp jaarverslag 2013

16Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

Het maatschappelijk draagvlakDe haven is een belangrijke speler in het maat-schappelijk weefsel van de stad en de regio. Niet alleen zorgt ze voor heel wat toegevoegde waarde (18,9 miljard €, NBB 2013) en werken rechtstreeks 60.000 mensen in de haven en nog eens 85.000 onrechtstreeks. De Haven is ook een partner in het maatschappelijk gebeuren. De havenautoriteit is zich ten zeerste bewust van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en beseft dat zij enkel kan groeien en bloeien als ze een draagvlak heeft. Dat we vorig jaar als haven werden bekroond met de ESPO award 2013 (ESPO = European Sea Ports Organisation, havenautoriteiten uit de EU-landen en Noorwegen) was dan ook een bijzonder mooie bekroning die enorm werd geapprecieerd in de Antwerpse havengemeenschap.

Het Havenbedrijf Antwerpen vult die maatschap-pelijke verantwoordelijkheid op verschillende manier in. Zo wordt er ieder jaar bijvoorbeeld een ruim sponsorbudget vastgelegd voor ondersteu-ning van culturele, maatschappelijke en sportieve projecten in de ruime regio.

Het MAS Havenpaviljoen is sinds enkele jaren het havenbezoekerscentrum. Vorig jaar werden er vanuit het paviljoen opnieuw gratis begeleide haven bustours georganiseerd die een nog grotere

bijval kenden. Er werden niet alleen meer bussen ingelegd (115 of 45 meer dan in 2012), er werd ook extra aandacht besteed aan gezinnen met kinderen. Zij kregen op woensdag en op zaterdag een aantal voorbehouden bussen.

In 2013 vierde Antwerpen 150 jaar Schelde Vrij. Een jaar van feestelijkheden waarin het belang van een vrije en goed bereikbare Schelde werd belicht met tentoonstellingen, lezingen, wandelingen en een groots eindspektakel. De Vlaamse Havendag 2013 stond dan weer volledig in het teken van de Deurganckdoksluis op Linkeroe-ver. Bezoekers kregen uitleg over de werken en de haven, en konden via een twee uur durende werf-wandeling ervaren wat het betekent om de grootste sluis ter wereld te bouwen. De interesse was mas-saal, niet minder dan 15.000 mensen brachten een bezoek aan de werf.

Een nieuw initiatief was de creatie van een Havenkrant (3 edities in 2013, vier in 2014). Deze wordt verspreid via de Gazet van Antwerpen, ligt ter beschikking in het MAS Havenpaviljoen en wordt verdeeld op manifestaties doorheen het jaar. Op een frisse, onderhoudende manier wordt hierin informatie over de haven aangeboden. Het maatschappelijk engagement geldt niet alleen voor burgers, ook zeelieden die de haven aandoen genieten onze bijzondere aandacht. Samen met de stad en een aantal andere partners werd in een nieuw verblijf voor zeelieden geïnvesteerd. Het Antwerp Harbour Hotel biedt aangename en financieel laagdrempelige accommodaties aan. Traditiegetrouw wordt aan de zeelieden ook gratis busvervoer aangeboden van en naar de stad, en zijn er sportfaciliteiten ter beschikking.

Page 16: Port of Antwerp jaarverslag 2013

17Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

Flanders Port Area

De haven van Antwerpen werkt overtuigd mee aan het project ‘Flanders Port Area’. Met de onderteke-ning van een samenwerkingsakkoord door Vlaams Minister van Mobiliteit en Openbare Werken, Hilde Crevits, de vier Vlaamse havens en de Vlaamse Havenverenigingen werd in 2013 een nieuw elan gegeven aan Flanders Port Area. Aan de hand van 30 actiepunten willen alle betrokkenen doelgericht samenwerken om de concurrentiepositie van de Vlaamse havens op internationaal vlak te verster-ken. Als partner binnen Flanders Port Area heeft het Havenbedrijf Antwerpen diverse actiepunten uit de samenwerkingstekst opgenomen in zijn strategische prioriteiten. Flanders Port Area moet de sterktes en eigenheden van elke haven onder-steunen en de acties dienen met respect voor het juiste perspectief en reliëf te worden uitgevoerd. Flanders Port Area mag er niet toe leiden dat het beeld van Antwerpen als Mainport/grootste haven wordt aangetast maar moet integendeel maximaal gebruik maken van de internationale branding die Antwerpen al meerdere jaren heeft opgebouwd.

Page 17: Port of Antwerp jaarverslag 2013

DEEL 3: Commentaar bij de jaarrekening

Page 18: Port of Antwerp jaarverslag 2013

21Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

BOEKJAAR 2013 BOEKJAAR 2012 BOEKJAAR 2011

Bedrijfsopbrengsten 335.641 331.102 314.177

Bedrijfskosten (300.088) (243.058) (517.760)

Bedrijfsresultaat 35.553 88.045 (203.583)

Financiële opbrengsten 19.107 24.042 15.942

Financiële kosten (2.054) (1.258) (1.747)

Resultaat uit de gewonebedrijfsuitoefening

52.605 110.829 (189.388)

Uitzonderlijke opbrengsten 3.657 28.985 19.187

Uitzonderlijke kosten (1.219) (408) 154

Resultaat voor belasting 55.043 139.406 (170.047)

Belastingen (346) (436) (208)

Resultaat van het boekjaar 54.696 138.969 (170.256)

(in euro x 1000)

Het Gemeentelijk Havenbedrijf boekte in 2013 een winst van 54,7 miljoen euro. De belangrijkste elementen bij dit resultaat zijn de volgende:

De tarieven zijn in 2013 in algemeenheid met 1,8% verhoogd ten opzichte van 2012 wat samen met de verhoogde goederenoverslag de omzetcijfers positief beïnvloed heeft. Het totaal aan bedrijfsopbrengsten is echter maar licht gestegen omdat er in 2012 voor 15,7 miljoen euro tonnenmaatverplichtingen aangerekend aan een aantal concessionarissen in de omzet opgenomen was. In 2013 is een bedrag van 0,7 miljoen euro aan geschatte tonnenmaatverplichtin-gen in de omzet opgenomen.

De bedrijfskosten stijgen vooral door een verhoging van de voorzieningen voor zowel milieurisico’s als pensioenen. In totaliteit is er in 2013 een bedrag van 43,4 miljoen euro aan voorzieningen opgenomen ten opzichte van 5,8 miljoen euro in 2012. Het bijzonder hoge bedrag aan bedrijfskosten in 2011 is toe te wijzen aan toen nieuwe wetgeving waardoor een voorziening diende geboekt te worden van 299 miljoen euro voor pensioenverplichtingen (“responsabilise-ringsbijdrage”).

In tegenstelling tot de voorgaande jaren, zijn er in 2013 geen significante uitzonderlijke resultaten. In 2012 was er op de initiële voorziening voor responsabiliseringsbijdrage nog een aanpassing doorgevoerd van 22,2 miljoen euro en in 2011 was er een hoge meerwaarde op realisatie vaste activa door de overdracht van de activiteit van distributienetbeheerder.

ResultatenrekeningDe samengevatte resultatenrekening van het Gemeentelijk Havenbedrijf wordt weergegeven in de onderstaande tabel:

Page 19: Port of Antwerp jaarverslag 2013

22Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

BedrijfsopbrengstenAls onderdeel van de bedrijfsopbrengsten is de opsplitsing van de omzet (275,4 miljoen euro) over de verschillende dienstverleningen als volgt.

De evolutie van de verschillende categorieën omzet over de drie laatste boekja-ren is als volgt.

2013 — 2012 — 2011

Concessies 42%

Vlotkranen 1%Walkranen 2%

Sleeprechten 15%

Binnenvaartrechten 3%

Zeevaartrechten 37%

0

20.000

Concessies Zeevaart-rechten

Binnenvaart-rechten

Sleeprechten Walkranen Vlotkranen Diverse

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

Page 20: Port of Antwerp jaarverslag 2013

23Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

ConcessiesDe stijging van de opbrengsten uit concessies exclusief tonnenmaatverplich-tingen beloopt +1,2%. Deze verhoging is toe te schrijven aan de tariefverhoging van 1,8% en er is, zoals in voorgaand jaar, een beperkt bijkomend effect door enkele kleinere wijzigingen in het terreinareaal en het netto effect van schor-singen van concessieoppervlakten ten gevolge van investeringen en het ten einde lopen van dergelijke schorsingen. Omdat een aantal concessionarissen de in hun concessieovereenkomsten vooropgestelde overslagvolumes niet hadden behaald, heeft het Gemeentelijk Havenbedrijf in 2012 15,7 miljoen euro aange-rekend. Van dit bedrag had 2,1 miljoen euro betrekking op het boekjaar 2012 en had 13,6 miljoen euro betrekking op de boekjaren 2009 tot en met 2011. Aan de terminals van het Deurganckdok was in totaal een bedrag van 13,5 miljoen euro aangerekend voor de jaren 2009 tot en met 2012. Dit alles vloeide voort uit een beslissing van de raad van bestuur van 26 maart 2013. Voor het jaar 2013 is in de opbrengsten van de concessies een geschat bedrag opgeno-men van 0,7 miljoen euro voor in 2013 niet behaalde tonnenmaatverplichtin-gen. De procedure om te komen tot definitieve bedragen is lopende.

Zeevaartrechten en binnenvaartrechtenHet overslag volume is gestegen van 184,1 miljoen ton naar 190,9 miljoen ton of een stijging van 3,7%. Het aantal aanlopen is afgenomen (-4,6%) maar de totale BT van de schepen, die een belangrijke facturatieparameter is, nam echter wel toe (+3,1%). De combinatie van deze parameters samen met de doorgevoerde tariefverhoging resulteerde uiteindelijk in een omzetstijging van 3,6%. De substantiële vermindering van het aanlegrecht voor het stukgoed die in 2010 ingevoerd was is na 2011 ook in 2012 en 2013 behouden gebleven. Door de toename in ladingvolume, stijgt het aanlegrecht in 2013 met 12,3%. De omzet uit binnenvaartrechten kende een stijging van 4%.

SleeprechtenHet sleepbedrijf kende opnieuw een omzetgroei met 4,2%. Deze groei is een combinatie van enerzijds de tariefverhoging van 1,8% gekoppeld aan verhoog-de operationele parameters als sleeptaken, gesleepte BT en aantal gordels.

Wal- en vlotkranenDe omzet van de wal- en vlotkranen kende in 2013 een stijging ten opzichte van 2012 van 5,8%. Deze stijging realiseerde hoofdzakelijk bij de walkranen.

Andere bedrijfsopbrengstenDe andere bedrijfsopbrengsten belopen in 2013 59,5 miljoen euro tegenover 53,3 miljoen euro in 2012. Deze bedrijfsopbrengsten bestaan voor een belang-rijk gedeelte uit werkingstoelagen vanwege het Vlaams Gewest (33,9 miljoen in 2013 en 27,2 miljoen euro in 2012). De werkingstoelagen zijn een tussenkomst in de kosten die het Gemeentelijk Havenbedrijf maakt bij het uitvoeren van taken die op basis van het havendecreet tot de decretale taakstelling van het Vlaams Gewest behoren. In 2012 was onzekerheid ontstaan over een gedeelte van de betoelaging voor baggerwerken in de maritieme toegang. De impact hiervan beliep 4,7 miljoen euro in 2012. Omdat deze onzekerheid opgeheven is, is het voorheen onzeker bedrag van 4,7 miljoen euro nu wel in het resultaat opgenomen. In 2013 omvatten de andere bedrijfsopbrengsten ook de doorgere-kende onroerende voorheffing en watervang voor in totaal 18,3 miljoen euro (18,0 miljoen euro in 2012).

Page 21: Port of Antwerp jaarverslag 2013

24Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

BedrijfskostenDe vergelijking tussen de verschillende deelrubrieken wordt weergegeven in de onderstaande grafiek.

2013 — 2012 — 2011

Aankopen, diensten en diverse goederen stijgen met 10,2 miljoen euro door: Hogere uitgaven voor onderhoud infrastructuur en vloot; Hogere uitgaven voor communicatie; Hogere uitgaven voor externe expertise onder andere voor juridische onder-

steuning in lopende rechtszaken.

De personeelskosten (exclusief pensioenen) bedragen 124,4 miljoen euro. In 2012 beliep de vergelijkbare kost 121,8 miljoen euro. De loonkosten voor de personeelsleden stegen dus met 2,1%. De belangrijkste redenen voor deze verhoging bij een vrij stabiel personeelsbestand (toename 0,7%) zijn:

een impact van de overeengekomen cao-afspraken voor de hogere eindejaars-premie voor uiteindelijk alle personeelsleden;

een overschrijding van de spilindex waardoor de lonen met ingang van januari 2013 met 2% zijn verhoogd.

De voorzieningen belopen in 2013 43,4 miljoen euro ten opzichte van 5,8 mil-joen euro in 2012. In 2011 was er een voorziening geboekt van 299,3 miljoen euro ter dekking van de geraamde verplichtingen einde 2011 die voortvloeien uit de wet van 24 oktober 2011 (“Wet tot vrijwaring van een duurzame financiering van de pensioenen van de vast benoemde personeelsleden van de provinciale en plaatselijke overheidsdiensten en van de lokale politiezones, tot wijziging van de wet van 6 mei 2002 tot oprichting van het fonds voor de pensioenen van de geïntegreerde politie en houdende bijzondere bepalingen betreffende sociale zekerheid en houdende diverse wetsbepalingen”) waarbij de financieringsprincipes voor de sociale zekerheidsbijdragen van de statutaire personeelsleden gewijzigd werden. Er is een aanvullende pensioenbijdrage voor individuele responsabilisering (“de responsabiliseringsbijdrage’) in het leven geroepen. Hierbij dient een bestuur een deel (momenteel bepaald op 50%) bij te passen van het verschil tussen wat het bestuur al bijdraagt voor de

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

Goederen Diensten & div goed

Personeel Afschrijvingen Waardeverm Voorzieningen Andere

Page 22: Port of Antwerp jaarverslag 2013

25Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

financiering van haar gepensioneerden via de algemene bijdrage en wat de so-ciale zekerheidsinstelling (in casu RSZPPO) dient uit te betalen aan pensioenen voor dat betreffende bestuur. Het Gemeentelijk Havenbedrijf heeft als gevolg van de bepalingen van deze nieuwe wet een verplichting tot het betalen van een responsabiliseringsbijdrage. Deze verplichting is waarschijnlijk of zeker doch het bedrag staat niet vast. Zodoende voldoet deze verplichting aan de definitie van een voorziening zoals bepaald door artikel 50 van het Koninklijk Besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschap-pen. Volgens de artikelen 54 en 95 §2 van het Koninklijk Besluit van 30 januari 2001 moet hiervoor een voorziening worden aangelegd. De voorziening is gebaseerd op actuariële berekeningen waarbij o.a. rekening wordt gehouden met de impact van te verwachten loonsverhogingen op de pensioenen, mortali-teitstabellen en discontovoeten. De gehanteerde discontovoet beloopt zoals in voorgaande jaren 4,5%. Sensitiviteitsanalyse geeft aan dat een aanpassing van de discontovoet met 1% in min een verhoging veroorzaakt van de voorziening met 55 miljoen euro. In 2012 verhoogde de verplichting met ongeveer 16,8 mil-joen euro omwille van de opgelopen service cost van het boekjaar en de impact van een jaar minder disconto-effect. Een noodzakelijk technische correctie op de initieel opgezette voorziening van 299,3 miljoen was opgenomen via de uitzonderlijke opbrengsten (22,2 miljoen euro). In 2013 is de voorziening verhoogd met 27 miljoen euro.

Voor de andere voorzieningen is er een toename van per saldo 20,2 miljoen euro. Deze is in hoofdzaak toe te wijzen aan het verhogen van de in vorige jaren becijferde risico’s voor de zogenaamde terreinen “Fort Filip”. De ver-hoging is gebaseerd op nieuwe meer gedetailleerde bodemonderzoeken. Het Gemeentelijk Havenbedrijf is wel van mening dat er voor een bepaald deel van de vervuiling ook andere aansprakelijke partijen zijn.

De hoofdbestanddelen van de andere bedrijfskosten zijn de kosten van onroe-rende voorheffing en betaalde watervangretributie.

Financieel resultaatHet financieel resultaat daalt van 22,8 miljoen euro in 2012 naar 17,0 miljoen euro in 2013 door een afname van gerealiseerde meerwaarde op vlottende activa met 3,8 miljoen.

Uitzonderlijk resultaatDe uitzonderlijke opbrengsten op realisatie vaste activa hebben betrekking op meerwaarde uit de verkoop van een aandelenpakket uit het windmolenproject voor de Linkerscheldeoever aan een private partner. Het Gemeentelijk Haven-bedrijf heeft zichzelf geëngageerd om de meerwaarde van deze verkoop na aftrek van studie- en oprichtingskosten toe te wijzen als opstartkapitaal voor een energiefonds.

De uitzonderlijke resultaten in 2012 betreffen, zoals hiervoor toegelicht, een éénmalige technische aanpassing op de in 2011 aangelegde voorziening voor de responsabiliseringsbijdrage van de pensioenen van de statutaire gepensio-neerden en personeelsleden.

De uitzonderlijke resultaten in 2011 betreffen de meerwaarde op de realisatie van vaste activa verbonden aan de overdracht van de distributienetbeheersacti-viteit aan IVEG.

Page 23: Port of Antwerp jaarverslag 2013

26Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

BalansDe samengevatte balans wordt weergegeven in de onderstaande tabel:

Activa De waarde van de immateriële en materiële vaste activa stijgt met 78,4 mil-

joen euro. Dit saldo bestaat uit de volgende factoren:

Investeringen 129,9

Afschrijvingen (46,5)

Buiten gebruik / waardeverminderingen (5,0)

(in miljoen euro)

Het investeringsbedrag bestaat vooral uit volgende componenten: het verwerven van de “OPEL-gronden” (43,6 miljoen euro); het verder verstrekken van een kapitaalsubsidie aan Deurganckdoksluis

NV ter financiering van de tweede zeesluis op de Linkerscheldeoever (26,8 miljoen euro);

De bouw van het nieuwe havenhuis (11,2 miljoen euro). De financiële vaste activa zijn met 21,1 miljoen euro toegenomen, voor-

al door: het opvragen door Deurganckdoksluis NV van de laatste kapitaalschijven voor

2,6 miljoen euro; het opvragen door Deurganckdoksluis NV van de contractueel voorziene ach-

tergestelde lening voor 18,4 miljoen euro.

De overige vorderingen op lange termijn zijn grotendeels medebetalingen door het Gemeentelijk Havenbedrijf aan een pregrondenbank Ook andere en-titeiten dragen bij aan de betreffende pregrondenbank. Er dient nog bepaald te worden welke inbreng elke partner uiteindelijk zal dienen te dragen aan het verwerven van terreinen. Dan zal blijken welke bijdragevorm het huidige

ACTIVA 31.12.2013 31.12.2012 PASSIVA 31.12.2013 31.12.2012

II/III. Immat./Mat vaste activa 1.195.480 1.117.120 I. Kapitaal 307.110 307.110

IV. Financiële vaste activa 52.830 31.712 III. Herwaarderingsmw 8.801 9.570

V. Vorderingen > 1 jaar 8.277 6.083 IV. Reserves 401.742 377.518

VI. Voorraden 2.737 2.510 VI. Kapitaalsubsidies 274.641 285.119

VII. Vorderingen < 1 jaar 58.542 58.850 VII. Voorzieningen 439.834 399.706

VIII. Geldbelegggingen 295.844 248.496 VIII. Schulden > 1 jaar 13.556 15.556

IX. Liquide middelen 6.307 46.213 IX. Schulden < 1 jaar 137.245 84.334

X. Overlopende rekeningen 4.177 4.418 X. Overlopende rekeningen 41.265 36.489

TOTAAL 1.624.194 1.515.403 1.624.194 1.515.403

(in euro x 1000)

Page 24: Port of Antwerp jaarverslag 2013

27Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

gefinancierde bedrag zal krijgen (verwerving van activa en/of bijdrage in kos-ten, …..). Deze rubriek omvat ook een deel op de meerwaarde van de verkoop van een aandelenpakket van het windmolenproject Linkerscheldeoever dat geïnd zal worden in 2015.

De handelsvorderingen zijn einde 2013 afgenomen vooral omdat ze einde 2012 15,3 miljoen euro aan tonnenmaatverplichtingen omvatten zoals hiervoor toegelicht bij de omzetevolutie. De overige vorderingen nemen sterk toe omdat einde 2013 geen enkel voorschot en/of eindafrekening m.b.t. 2012 of 2013 ontvangen was in het kader van de betoelaging van de werkzaamheden voor de maritieme toegang achter de sluizen. Deze vorderingen belopen in totaal 13,8 miljoen euro. Ook de eindafrekening voor de exploitatie van de sluizen over 2012 (1,2 miljoen euro) is einde 2013 niet ontvangen.

Het saldo van de liquide middelen en de geldbeleggingen stijgt met 7,4 miljoen

euro van 294,7 miljoen euro naar 302,1 miljoen euro. Het cashflowoverzicht (item 3) verstrekt meer duiding bij deze evolutie.

Passiva De reserves nemen toe omdat het positief resultaat van 54,7 miljoen euro na

aftrek van het vooropgestelde en verhoogde dividend van 21,3 miljoen euro volledig aan de beschikbare reserves is toegewezen. Rekening houdend met de daling van de netto boekwaarde van de kapitaalsubsidies stijgt het totale vermogen van 979,3 miljoen euro naar 1.002,2 miljoen euro.

Bij de voorzieningen is er een merkbare stijging van 399,7 miljoen euro naar 440,8 miljoen euro (+ 41,1 miljoen euro) door toename zowel de voorziening voor pensioenen als de voorziening voor milieurisico’s (zie toelichting hier-voor).

De financiële schulden zijn in de loop van 2013 terugbetaald conform de afge-sproken vervaldata. Er hebben zich ook geen opportuniteiten voorgedaan om op een financieel interessante wijze vervroegd schulden af te lossen.

De schulden op ten hoogste 1 jaar stijgen tot 137,2 miljoen euro einde 2013 ten opzichte van 84,3 miljoen euro einde 2012, vooral door de volgende twee redenen:

de aankoopprijs voor verworven “OPEL-gronden” is nog niet effectief betaald (43,6 miljoen euro) omdat er met de verkoper nog een geschil lopende is over deze aankoop/verkoop. Dit verklaart de stijging bij de handelsschulden.

De overige schulden nemen toe omwille van de toename van het vooropgestel-de “dividend” van 12,8 miljoen euro naar 21,3 miljoen euro.

Zoals in voorgaande jaren, bestaat de rubriek overlopende rekeningen passiva vooral uit de al in 2013 gefactureerde concessievergoedingen voor het eerste kwartaal van 2014.

Page 25: Port of Antwerp jaarverslag 2013

28Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

CashflowoverzichtDe samenvattende tabel geeft inzicht in de belangrijkste inkomende en uitgaande geldstromen. In afwijking van het voorgaande jaar is de uiteindelijk gegenereerde cashflow positief.

De cashflow uit operationele activiteiten is toegenomen vooral omdat het werkkapitaal positief evolueerde. De reden hiervoor ligt vooral in het nog niet betalen van de aankoopprijs van de “OPEL-gronden”.

De netto cashflow besteed aan investeringsactiviteiten is stabiel gebleven met het hoge investeringsbedrag in 2012.

De cashflow besteed aan financieringsactiviteiten bestaat uit het dividend en de terugbetaling van de uitstaande lening.

Andere verplichte vermeldingen

Buiten de gegevens die in de jaarrekening worden vermeld, zijn er geen bij-komende belangrijke gebeurtenissen na balansdatum. De punten in verband met onderzoek en ontwikkeling en het bestaan van bijkantoren zijn niet van toepassing. Er werden geen procedures gevoerd onder toepassing van artikel 523 van het Wetboek van Vennootschappen. Er is geen gebruik van financiële instrumenten die van significant belang zijn voor de beoordeling van activa, passiva, financiële positie en resultaat.

De risico’s en onzekerheden waarmee het Gemeentelijk Havenbedrijf wordt geconfronteerd, situeren zich vooral in de volgende domeinen:

een evolutie van de wetgeving op het vlak van het havendecreet en de toepas-sing ervan;

een evolutie van de wetgeving op het vlak van ruimtelijke ordening en de afba-kening van het zeehavengebied;

de toepassing van en de evolutie op het vlak van milieuwetgeving. Ener-zijds zijn er risico's die in principe bij de concessionarissen liggen maar indien

BOEKJAAR2013

BOEKJAAR2012

BOEKJAAR2011

Geldbeleggingen en liquide middelen begin boekjaar 294.708 306.326 195.641

Cashflow gegenereerd uit operationele activiteiten 162.653 138.325 141.610

Cashflow besteed aan investeringsactiviteiten (140.411) (135.143) (14.413)

Cashflow besteed aan financieringsactiviteiten (14.800) (14.800) (16.511)

Geldbeleggingen en liquide middelen einde boekjaar 302.151 294.708 306.326

(in euro x 1000)

Page 26: Port of Antwerp jaarverslag 2013

29Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

die in gebreke blijven (bv. door faillissement), kunnen dergelijke verplichtingen alsnog ten laste van het Gemeentelijk Havenbedrijf komen. Daarnaast blijft er het mogelijk risico van nog niet gekende (onderwater)bodemvervuiling die moet worden gesaneerd. Tot slot kan een evolutie van de wetgeving op het vlak van (onderwater)bodemsanering ook bijkomende verplichtingen met zich mee brengen in hoofde van het Gemeentelijk Havenbedrijf.

De evolutie van het bijdragepercentage van de responsabiliseringsbijdrage dat wettelijk bepaald wordt heeft een belangrijke impact op de inschatting van de toekomstige pensioenverplichtingen voor het Gemeentelijk Havenbedrijf en dus op de daaraan gekoppelde voorziening voor pensioenen. Momenteel beloopt dit bijdragepercentage 50%.

De aantrekkelijkheid van havens in het algemeen wordt bepaald door factoren als toegankelijkheid, efficiëntie van de havenactiviteiten en kwaliteit van de hinterlandverbindingen.

Naast de voorgaande risico’s en onzekerheden, verwijst de raad van bestuur expliciet naar rubriek 5.13 in de jaarrekening (belangrijke hangende geschillen en andere belangrijke verplichtingen) waar toelichting wordt verstrekt bij een aantal lopende rechtszaken met mogelijk belangrijke financiële impact. De tekst van deze rubriek wordt hierna hernomen:

Seaport Terminals NV en Flanders Container Terminal NV hebben in 2003 een claim ingediend tegen het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen ten belope van minstens in solidum met een andere gedaagde te veroordelen tot beta-ling van de som van € 65.383.652,41, meer de vergoedende intresten aan de wettelijke intrestvoet vanaf 23.08.1999, de gerechtelijke intresten en kosten, met kapitalisatie van de intresten op 31.12.2004, 30.06.2011 en 30.04.2013. Het betreft een geëiste schadevergoeding wegens beweerde medeplichtigheid aan contractbreuk door de rederij Cast in verband met Flanders Container Terminal in Zeebrugge. De rechtbank van koophandel te Brugge heeft op 22 oktober 2013 de claim tegen het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen ontvankelijk doch ongegrond verklaard. Op 11 december 2013 hebben Seaport Terminals NV en Ka-toen Natie Terminals NV beroep aangetekend tegen deze beslissing van de recht-bank. Op basis van een juridische analyse van de beschikbare gegevens in het dossier en de uitspraak van de rechtbank van koophandel, die aansluit bij deze juridische analyse, mee in aanmerking nemende meent de raad van bestuur dat deze claim in beroep op grond van ernstige argumenten kan worden betwist en de raad van bestuur heeft beslist om hiervoor geen voorziening op te nemen.

De Katoen Natie Groep heeft gesteld dat het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen tussen verschillende concessionarissen op een ongelijke wijze toepassing heeft gemaakt van in concessieovereenkomsten opgenomen ton-nenmaatverplichtingen. In het bijzonder zouden die verplichtingen volgens Katoen Natie Groep niet op een gepaste wijze toegepast zijn voor de conces-sieovereenkomsten die betrekking hebben op het Deurganckdok. Katoen Natie Groep heeft hiervoor al verschillende partijen in gebreke gesteld en heeft tevens vooral de volgende stappen gezet:

Klacht van Katoen Natie / Seaport Terminals op 14 december 2012 bij de Europe-se Commissie (DG Competition) betreffende de toekenning van onrechtmatige staatssteun. Er zijn vragen om inlichtingen ontvangen waarop het Gemeen-telijk Havenbedrijf Antwerpen geantwoord heeft. Er is nog geen standpunt bekend vanwege DG Competition.

Klacht van Katoen Natie / Seaport Terminals op 22 maart bij Europese Commis-sie (DG Interne Markt) voor verstoring van de huidige toewijzing en toekom-

Page 27: Port of Antwerp jaarverslag 2013

30Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

stige ‘bieding / kandidaatstelling’ voor concessies aan Deurganckdok. Hiervoor is tot op heden nog geen verzoek om inlichtingen van de Europese Commissie ontvangen.

Katoen Natie en Seaport Terminals hebben op 7 maart 2013 ook het Vlaamse Gewest gedagvaard omwille van beweerde weigering om administratief toe-zicht uit te oefenen. Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen is in deze pro-cedure vrijwillig tussen gekomen waarop Katoen Natie en Seaport Terminals op 30 mei 2013 hun eis in de procedure uitgebreid hebben door een vordering te stellen tegen het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen.

Opstarten op 10 april 2013 van een procedure in kort geding bij de Voorzitter van de rechtbank van koophandel te Antwerpen met als doel (i) een aantal documenten te bekomen, (ii) verbod te horen uitspreken voor het Gemeente-lijk Havenbedrijf Antwerpen om handelingen te stellen waardoor uitvoering zou worden gegeven aan de beslissing van de raad van bestuur van 26 maart 2013 totdat de bodemrechter zich heeft uitgesproken en (iii) de verplichting te horen opleggen aan het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen om de volheid van de tonnenmaatverplichtingen te factureren en in te vorderen en op een geblokkeerde rekening te storten totdat de bodemrechter zich heeft uitge-sproken. De rechtbank heeft zich op 1 juli 2013 zonder rechtsmacht verklaard. De vordering van Katoen Natie Groep is dus afgewezen. Op 10 juli 2013 heeft Katoen Natie Groep een procedure in hoger beroep ingesteld om de genomen beschikking te vernietigen en de oorspronkelijke vordering van Katoen Natie Groep ontvankelijk en gegrond horen verklaren.

Op 27.05.2013 hebben Katoen Natie en Seaport Terminals een verzoekschrift ingediend bij de Raad van State met verzoek tot annulatie van de beslissing van de raad van bestuur van 26 maart 2013. Deze procedure is lopende.

Verder is het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen vrijwillig tussen geko-men in de procedure die Katoen Natie Groep voor de Raad van State heeft ingesteld tegen de Beroepsinstantie inzake de openbaarheid van bestuur en het hergebruik van overheidsinformatie inzake een beslissing genomen door die Beroepsinstantie. Die beslissing betrof de deels ontvankelijkheid / deels ongegrondheid van de vraag van de groep Katoen Natie aan het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen om aan de groep Katoen Natie de volledige notulen van alle raden van bestuur van de voorbije vijf jaren te verstrekken.

Er zijn in 2013 ook verzoeken om inlichtingen ontvangen vanwege de FOD Economie (Mededinging) over het al dan niet aanrekenen van de tonnenmaat-verplichting. Deze verzoeken zijn beantwoord en er zijn nog geen standpunten of besluiten bekend van de mededingingsautoriteit.

Twee concessionarissen hebben respectievelijk protest en voorbehoud aangetekend bij de facturen in verband met tonnenmaatverplichtingen die opgemaakt zijn in uitvoering van de beslissing van de raad van bestuur van 26 maart 2013. Het protest / voorbehoud betreft facturen voor een bedrag van 14,7 miljoen euro. Hiervan is 10,7 miljoen euro wel effectief betaald, zij het onder bepaalde voorbehouden. Op basis van een juridische analyse van de beschik-bare gegevens in het dossier meent de raad van bestuur dat dit protest en voorbehoud op grond van ernstige argumenten kan worden betwist en de raad van bestuur heeft beslist om hiervoor geen voorziening op te nemen. Op basis van de reguliere toepassing van de waarderingsregels zoals vastgelegd door de raad van bestuur (cfr. item 2.4. van de samenvatting van de waarderingsregels) is in de resultatenrekening 2013 wel de voorziene automatische waardevermin-dering van 20% opgenomen op de nog niet betaalde vordering van 4 miljoen euro (excl. btw). Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen heeft op 2 juli 2013

Page 28: Port of Antwerp jaarverslag 2013

31Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

voor de bevoegde rechtbank een procedure ingesteld ter invordering van deze factuur.

Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen is in gebreke gesteld door een concessionaris omwille van een gedwongen buitengebruikstelling in 2012 van een concessie. De buitengebruikstelling was noodzakelijk omwille van veiligheidsredenen. Bij exploot van 9 december 2013 worden het Gemeente-lijk Havenbedrijf Antwerpen en de stad Antwerpen door de concessionaris gedagvaard tot betaling van 30 miljoen euro, bedrag eventueel te wijzigen in de loop van het geding, en te vermeerderen met de intresten vanaf de datum van de beëindiging of de substantiële wijziging van de concessie. Verder vordert de concessionaris dat minstens voorafgaandelijk een college van deskundigen aangesteld wordt met als opdracht de schade van de concessionaris “ten gevolge van de beëindiging of de substantiële wijziging van de concessie, zowel de geleden schade als de gederfde winst” te begroten. Deze claim wordt inhoude-lijk betwist door het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. Ook Waterwegen & Zeekanaal NV zal in gedwongen tussenkomst worden gedagvaard omdat zij de Scheldekaaien in concessie hebben gegeven aan de stad Antwerpen en het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. Op basis van een juridische analyse van de beschikbare gegevens in het dossier, meent de raad van bestuur dat de claim van de concessionaris op grond van ernstige argumenten kan worden betwist, minstens ernstig beperkt, en de raad van bestuur heeft beslist om hiervoor geen voorziening op te nemen.

Op 5 juli 2013 deed zich een grondverschuiving voor ter hoogte van het bedrijf TOTAL naar aanleiding van grondwerken die door een aannemingsbedrijf werden uitgevoerd in opdracht van Waterwegen en Zeekanaal NV. De grondverschuiving ontstond wellicht ten gevolge van het storten van een grote hoeveelheid grond onmiddellijk naast een ondergrondse leidingenstrook onder het beheer / eigen-dom van het Gemeentelijk Havenbedrijf. Door de verschillende leidingen stro-men gevaarlijke en brandbare goederen en gassen. Omwille van het gevaar voor de daar gevestigde fabrieken (en personeel), de weggebruikers van de Scheldelaan en de scheepvaart op de Schelde en de dokken, werd de gemeentelijke fase van het Rampenplan afgekondigd. De scheepvaart werd over een periode stil gelegd. Er zijn indicaties ontvangen dat bepaalde bedrijven als gevolg van het voorgaan-de schade-eisen zullen indienen tegen de partijen die zij aansprakelijk achten. Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen heeft nog geen concrete claims ont-vangen. Indien het GHA zou worden aangesproken, zal zij zich op haar beurt tot andere partijen richten.

Voor de milieurisico’s van de zogenaamde terreinen “Fort Filip” zijn in 2013 op basis van nieuwe bodemonderzoeken bijkomende voorzieningen getroffen voor 20,2 miljoen euro en is er nu een totaalvoorziening van 29,3 miljoen op basis van het BATNEEC-principe, dat inhoudt dat gekozen moet worden voor de beste beschikbare techniek die geen excessieve kosten inhoudt. Andere duurdere saneringsscenario’s zijn echter niet uitgesloten. Zoals toegelicht in de jaarverslagen van de voorgaande jaren, is het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen van mening dat er ook andere aansprakelijk partijen zijn voor deze milieurisico’s, in het bijzonder voor de vervuiling van de vijvers waar de sane-ringskosten momenteel geraamd worden op 15,4 miljoen euro.

Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen heeft bij gerechtsdeurwaardersex-ploot van 16 juli 2013 de lichting van de koopoptie voor de “OPEL gronden” aan General Motors betekend, en dit tegen de prijs zoals vastgesteld in het definitief verslag van het college van deskundigen van 26 juni 2013. Het Ge-

Page 29: Port of Antwerp jaarverslag 2013

32Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen — Jaarverslag 2014

meentelijk Havenbedrijf Antwerpen beschouwt zichzelf dus als de rechtma-tige eigenaar van deze terreinen en heeft deze dan ook opgenomen in haar boekhouding onder de rubriek “materiële vast activa, terreinen en gebouwen” voor de waarde zoals bepaald in het definitief verslag van het college van deskundigen, namelijk 43,6 miljoen euro. Het nog aan de vorige eigenaar te betalen bedrag is opgenomen onder de rubriek “handelsschulden (op minder dan 1 jaar)”. Bij dagvaarding van 25 juli 2013 vordert General Motors dat de rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen het deskundig verslag van 26 juni 2013 nietig verklaard, minstens er gezegd wordt voor recht dat de erin vervatte waardebepaling niet kan worden gebruikt voor het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen ter uitoefening van haar optierecht, en in ondergeschikte orde, dat een nieuw college van experten wordt aangesteld met dezelfde opdracht als deze die verleend werd in het vonnis van 28 juni 2012. Van haar kant heeft het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen bij exploot van 27 september 2013 General Motors gedagvaard om General Motors te horen veroordelen, onder verbeurte van een dwangsom van € 100.000,00 per dag vertraging, tot

de levering aan het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, voor vrij en onbe-last en met inachtneming van de op General Motors rustende verplichtingen inzake bodemsanering, van de “OPEL-gronden”;

het verstrekken aan het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen van:– alle sleutels, inclusief eventuele toegangscodes;– alle plannen van de zich op de site bevindende gebouwen en constructies;– alle vergunningen, overeenkomsten, garantiebewijzen etc. betreffende de gronden, de gebouwen, de constructies en de er uitgevoerde activiteiten, waar-onder overeenkomsten waarbij aan derden persoonlijke of zakelijke gebruiks-rechten werden toegekend, verzekeringspolissen en overeenkomsten inzake nutsvoorzieningen en de bewaking van de site.

Eveneens vordert het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen dat General Mo-tors veroordeeld wordt tot de betaling van:

een vergoeding wegens mingenot ten bedrage van specifiek bedrag per dag, te rekenen vanaf 16 juli 2013 tot op de dag van de integrale nakoming van de leveringsverplichting;

de kosten van het geding met inbegrip van de rechtsplegingsvergoeding.

Antwerpen, 10 maart 2014Namens de raad van bestuur

Marc Van Peel Eddy Bruyninckx Voorzitter, Schepen van de Haven Gedelegeerd bestuurder

Page 30: Port of Antwerp jaarverslag 2013

COLOFON Verantwoordelijk uitgever Tine Vandendriessche — Vormgeving Catapult, Antwerpen — Januari 2014