Port Royale Instrukcja

5/8/2018 Port Royale Instrukcja - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/port-royale-instrukcja 1/64

Spis treÊci1 Wprowadzenie ...................................................................................... 3

2 Instalowanie i rozpoczćie gry ............................................................ 4

3 Pomoc techniczna ................................................................................ 43.1 Strona internetowa ...................................................................................... 53.2 Forum .......................................................................................................... 53.3 E-mail .......................................................................................................... 5

4 Menu g∏ówne ...................................................................................... 54.1 Wczytanie gry .............................................................................................. 54.2 Samouczek .................................................................................................. 54.3 Nowa gra ...................................................................................................... 54.4 Gra wieloosobowa ........................................................................................ 64.5 Opcje ............................................................................................................ 6

5 Pierwsza przygoda ................................................................................ 75.1 Âwiat gry ...................................................................................................... 75.2 Podglàd miasta ............................................................................................ 85.3 Mapa morska ............................................................................................ 115.4 Handel ........................................................................................................ 13

5.5 Konwoje i transporty .................................................................................. 175.6 Bogactwo i rozwój .................................................................................... 195.7 Awans i kariera .......................................................................................... 215.8 Reputacja w miastach i narodach ............................................................ 225.9 Twoja narodowoÊç .................................................................................... 24

6 Budynki aktywne ................................................................................ 246.1 Magazyn .................................................................................................... 24

6.2 Instalacje portowe ...................................................................................... 256.3 Doki ............................................................................................................ 256.4 Dok .............................................................................................................. 266.5 Tawerna ...................................................................................................... 266.6 Pa∏ac gubernatora .................................................................................... 276.7 Dom Zast pcy Gubernatora ...................................................................... 286.8 KoÊció∏ ........................................................................................................ 286.9 Plac targowy .............................................................................................. 28

6.10 Brama miejska, studnia miejsca, wie˝a portowa .................................. 296.11 Szpital ........................................................................................................ 29

7 Produkcja i kwatery mieszkalne ........................................................ 297.1 Mo liwoÊci produkcyjne ............................................................................ 30



2

7.2 Pozwolenie na budow´ .............................................................................. 307.3 Menu budowy ............................................................................................ 307.4 Budowa i produkcja .................................................................................. 31

7.5 Podsumowanie wszystkich przedsi´biorstw ............................................ 327.6 Obszary mieszkalne .................................................................................. 36

8 Statki i konwoje ................................................................................ 378.1 Statki .......................................................................................................... 378.2 Konwoje ...................................................................................................... 408.3 Tworzenie konwoju .................................................................................... 438.4 Transfer mi´dzy konwojami ...................................................................... 438.5 Za∏oga ........................................................................................................ 44

9 Bitwy Morskie .................................................................................... 459.1 Rozmieszczenie towarów, broni i ˝eglarzy .............................................. 459.2 Spotkania na pe∏nym morzu .................................................................... 469.3 Automatyczne bitwy morskie .................................................................... 479.4 Podglàd bitwy morskiej ............................................................................ 479.5 Sterowanie statkami .................................................................................. 499.6 Wybór amunicji .......................................................................................... 49

9.7 Skutki trafieƒ ............................................................................................ 509.8 Walki na pok∏adzie .................................................................................... 509.9 Wp∏yw morale i doÊwiadczenia ................................................................ 51

10 Atakuj miasto .................................................................................... 5110.1 Atak z morza .............................................................................................. 5110.2 Atak z làdu ................................................................................................ 52

11 Kryjówka ............................................................................................ 53

12 Tryb gry dla wielu graczy .................................................................... 5312.1 Tryb sieciowy .............................................................................................. 5312.2 Cechy gry sieciowej .................................................................................... 5512.3 Gry przez internet ...................................................................................... 56

14 Autorzy .............................................................................................. 58

14 Dodatek ............................................................................................ 59

14.1 Sterowanie za pomocà myszki .................................................................. 5914.2 Klawiatura .................................................................................................. 60

15 Pomoc techniczna w Polsce .............................................................. 63Uprawnienia licencyjne i gwarancyjne egzemplarza oprogramowania ........ 64



1 WprowadzenieWpis do Dziennika, 5 czerwca 1572

„Bóg jeden wie, jak skoƒczy∏em w tym zapomnianym miejscu. Po cz´Êci dzi´ko-waç musz´ Holendrom, których statki zala∏y nasze rynki ∏adunkiem, a˝ spó∏ka

kupiecka mego ojca z trudnoÊcià wyciàga∏a n´dzny grosz ze swoich podró˝y. Tak zatem wyruszy∏em do Nowego Âwiata, by spróbowaç swego szcz´Êcia – chocia˝ nie ∏atwo o nie by∏o.

To nie by∏o miejsce dobre dla d˝entelmena – o czym przekonaliÊmy si´, gdy spa- dli na nas piraci. Zatopili mój statek – a ja ocali∏em swà skór´ tylko dzi´ki do-brej fortunie, która mnie dotàd nie opuszcza∏a.

A wić jestem tutaj, w ma∏ym mieÊcie Caracas. Przez ostatnie tygodnie harowa-

∏em, wraz z kilkoma pozosta∏ymi ˝eglarzami, by powróciç na morze starym slu- pem. Niewiele ju˝ czasu pozosta∏o do naszej dziewiczej podró˝y, a ja ciekaw jestem, czy pewnego dnia powróc´ jako maj´tny szlachcic, czy te˝ spotkam tu swego stwórc´.”

Dzi´kujemy za zakup gry Port Royale! Tworzàc t´ gr´ chcieliÊmy umo˝liwiç

Wam doÊwiadczenie ekscytujàcej atmosfery czasów kolonialnych. Teraz, gdywkrótce wyruszysz na swojà pierwszà przygod´, mo˝esz wybraç sposób, w jaki sp´dzisz swoje ˝ycie na Karaibach. Oprócz prowadzenia handlu i transporto-wania towarów przez morza, które nie zawsze sà bezpieczne, masz tak˝e mo˝-liwoÊç wykupienia Listów Kaperskich, dzi´ki którym mo˝esz polowaç na niebez-

piecznych piratów. Mo˝esz za∏o˝yç w∏asne przedsi´biorstwa produkujàce dobra albo mo˝esz otrzymywaç rozkazy i misje od miejscowego gubernatora. My, gru- pa autorów gry Port Royale, ˝yczymy Wam wielu godzin zabawy i przygody.

Jeszcze krótka uwaga dotyczàca uk∏adu tego podrćznika: Rozdzia∏ 5 opisuje g∏ówne funkcje gry i s∏u˝y za wprowadzenie. Wszystkie pozosta∏e rozdzia∏y do- starczajà bardziej szczegó∏owych informacji, gdyby okaza∏y si´ potrzebne. Przedostatni odzia∏ stanowi krótkie wprowadzenie do historii ery kolonialnej.

3



2 Instalowanie i rozpoczćie gry Aby zainstalowaç gr´ Port Royale umieÊç p∏ytk´ CD w nap´dzie CD-ROM. Program in-stalacyjny uruchomi si´ automatycznie, o ile nie zosta∏a wy∏àczona funkcja uruchamia-nia automatycznego. W takim przypadku nale˝y uruchomiç program „Setup.exe”

znajdujàcy si´ na p∏ytce CD. Nast´pnie wykonuj polecenia pojawiajàce si´ na ekranie.Minimalne wymagania systemowe

Procesor Pentium II – 450, 64 MB RAM, 4 x CD-ROM, karta grafiki 16MB, karta dêwi´kowa, 500 MB wolnego miejsca na dysku twardym, sterownik DirectX 8.1 dla kart graficznej i dêwi´kowej (DirectX 8.1 znajduje si´ na p∏ytce CD), karta sieciowa (do gry sieciowej), Windows 98/2000/Me/XP.

Zalecane wymagania systemowe

Wymagania konieczne do wykorzystania wszystkich opcji grafiki:Procesor Pentium III 900, 128 MB RAM, 32MB karta grafiki, zgodna z DirectX 8.1

Rozpoczćie gry

UmieÊç p∏ytk´ CD z grà Port Royale w nap´dzie CD-ROM. Nast pnie uruchom pro-gram z menu Start.

Mo˝esz ominàç film wprowadzajàcy wciskajàc klawisz ESC.

3 Pomoc technicznaZ powodu istnienia na rynku zró˝nicowanych elementów sprz´tu, oprogramowania i konfiguracji systemowych, niestety niemo˝liwe jest wykluczenie wszelkich proble-mów, jakie mogà wystàpiç podczas instalowania i uruchamiania programów.

Z radoÊcià pomo˝emy rozwiàzaç ewentualne problemy, jakie mogà pojawiç si´ pod-czas u˝ywania naszego oprogramowania. W przypadku wystàpienia problemów, pro-

simy najpierw przeczytaç plik Readme. Plik ten zosta∏ zainstalowany wraz z grà i mo˝na go otworzyç w menu Start.

Uwaga: Znane jest wyst´powanie problemów z kartami grafiki opartymi na Vo-odoo w nowych systemach operacyjnych, które powoduje fakt, e nie istniejà ofi-cjalnie obs∏ugiwane sterowniki dla tych kart dost´pne dla Windows® XP, ani dla DirectX 8.x i nowszych.

Dost´pne sà pewne sterowniki nieoficjalne – niektóre z nich dzia∏ajà do pewnego

stopnia, inne w ogóle.Niestety, sà to problemy zwiàzane z uk∏adem Voodoo i nie mogà zostaç rozwiàzaneprzez firm´ ASCARON. Gra Port Royale (podobnie jak wi´kszoÊç najnowszego opro-gramowania) wymaga w∏aÊciwie zainstalowanego systemu wraz z w pe∏ni dzia∏ajà-cymi sterownikami DirectX 7 lub nowszymi.

4



3.1 Strona internetowaProsimy odwiedziç naszà stron´ internetowà, na której znajdujà si´ informacje o pro-duktach, aktualizacjach (∏atki), wskazówki i podpowiedzi oraz porady dotyczàce roz-

wiàzywania problemów. http://www.ascaron.com

3.2 ForumForum zawiera dodatkowe wskazówki i podpowiedzi oraz informacje techniczne.Dost´pne jest pod adresem: http://www.ascaron-forum.comlub za poÊrednictwem strony internetowej po kliknićiu na odnoÊnik „Forum”.

3.3 E-mailNasz adres e-mail: [email protected]

Prosimy o wys∏anie nam pe∏nego opisu napotkanego problemu, a my postaramy siódpowiedzieç jak najszybciej.

4 Menu g∏ówne4.1 Wczytanie gry Ta opcja umo˝liwia wczytanie zapisanej gry dla jednego gracza.

4.2 Samouczek Zalecamy wybranie tej opcji, jeÊli po raz pierwszy grasz w Port Royale. Podczas sa-mouczka mo˝na dokonaç kilku ustawieƒ osobistych, takich jak imi´ i cechy swojejpostaci, ale wiele innych funkcji b´dzie niedost´pnych.

Gra wprowadzajàca umo˝liwia zapoznanie si´ z Port Royale dostarczajàc domyÊl-nych ustawieƒ i pokazujàc pomoc w okienkach. Gracz ma tak˝e niewielkà przewag´podczas bitew morskich.

4.3 Nowa graUruchamia nowà gr´. W odró˝nieniu do „gry wprowadzajàcej”, ta opcja umo˝liwia ustalenie roku poczàtkowego, celu, czasu trwania gry i poziomu trudnoÊci bitewmorskich. JeÊli wybierzesz poziom „¸atwy”, Twoje statki b´dà zadawa∏y nieco wi´kszestraty, natomiast same b´dà otrzymywa∏y mniejsze uszkodzenia, podczas gry przy ustawieniu poziomu „Trudny” jest na odwrót.

4.3.1 CelDomyÊlnym celem gry w Port Royale jest stanie si´ Gubernatorem i na osiàgnićie te-go celu masz nieograniczonà iloÊç czasu. JeÊli przyjmiesz nominacj´, zobaczysz se-kwencj´ koƒcowà oraz swój wynik. Nast´pnie mo˝esz uruchomiç nowà gr´ z innymiustawieniami. Ka˝da gra b´dzie nieco ró˝ni∏a si´ od poprzednich.

5



Mo˝esz odmówiç przyjćia posady Gubernatora, jeÊli wolisz kontynuowaç granie. Niemartw si´, zawsze mo˝esz zmieniç swoje zdanie i przyjàç t´ funkcj´ póêniej.

Mo˝esz tak˝e wybraç inny cel lub inny czas trwania gry w menu ustawieƒ gry. W tymprzypadku gra zostanie zakoƒczona, gdy zostanie osiàgni´ty jej cel lub skoƒczy sićzas. Ale nawet w takim przypadku mo˝esz kontynuowaç gr´.

4.3.2 Miasto i KrajW ka˝dej grze poza Samouczkiem musisz wybraç, do jakiej nacji chcesz nale˝eçi w którym mieÊcie gubernatorskim chcesz zaczàç. Ta decyzja jest bardzo wa˝na na poczàtku gry, poniewa˝ z wyborem nacji ∏àczà si´ premie do reputacji. Te premie

wp∏ywajà na uzyskiwanie pozwoleƒ budowlanych i ceny towarów. Masz ju˝ pierwszemagazyny w mieÊcie startowym i dodatkowà premi´ do reputacji.

4.4 Gra wieloosobowaGry w trybie dla wielu graczy przypominajà gry w trybie dla jednego gracza. Jedyna ró˝nica polega na tym, e w grze sieciowej lub przez internet mo˝e wspó∏zawodniczyçze sobà do 8 graczy starajàcych si´ wype∏niç ustalone cele gry.

Wićej szczegó∏ów na ten temat znajduje si´ w rozdziale „Tryb dla wielu graczy”.

4.5 OpcjeOpcje pozwalajà dostosowaç ogólne ustawienia grafiki i dêwi´ku. JeÊli grafika w grze jest

zbyt wolna, mo˝esz zmniejszyç poziom szczegó∏ów grafiki lub rozdzielczoÊci, wykorzy-stujàc te opcje. Mo˝esz tak˝e ustaliç tempo gry. Opcje podzielone sà na trzy grupy:

4.5.1 GraOkreÊla tempo gry podczas normalnej rozgrywki.

4.5.2 Bitwa morskaOkreÊla tempo up∏ywu czasu podczas walki na morzu. Ta opcja nie wp∏ywa na pr´d-

koÊç, z jakà okr´ty b´dà porusza∏y si´ podczas bitwy.

4.5.3 Szybkie przewinićie do przoduOkreÊla tempo gry po u˝yciu przycisku „szybkie przewinićie do przodu” w grze.

Menu opcji jest dost´pne tak˝e po naciÊnićiu klawisza ESC.

4.5.4 Informacje o narz´dziachMo˝esz w∏àczyç opcj´ wyÊwietlania informacji o narz´dziach, aby oglàdaç krótkie

opisy poszczególnych funkcji lub przycisków w grze.

6



5 Pierwsza przygoda

5.1 Âwiat gry Gra Port Royale umo˝liwia doÊwiadczenie przygód na Karaibach i w Zatoce Meksy-kaƒskiej podczas XV i XVII stulecia. Cztery kraje – Hiszpania, Anglia, Francja i Ho-landia – walczà o kolonizacj´ i posiadajà w sumie 60 miast w Nowym Âwiecie. IloÊçmiast nale˝àcych do ka˝dej nacji jest okreÊlana na podstawie wyboru roku poczàtko-

wego, ale Hiszpania zawsze b´dzie mia∏a najwićej miast, a Holandia najmniej.

Mi´dzy wszystkimi miastami prowadzona jest o˝ywiona wymiana dóbr. Ka˝de mia-sto musi sprowadzaç z innych miast towary, których samo nie mo˝e wyprodukowaç.Dodatkowo, regularne konwoje transportowe przybywajàce z Europy dostarczajà to-

warów luksusowych i nowych osadników do Nowego Âwiata, a zabierajà z powrotem

towary kolonialne.Konwoje transportowe cumujà tylko w miastach gubernatorskich. To dlatego te mia-sta majà wielkie zapasy dóbr luksusowych i osadników, które sà nast´pnie rozprowa-dzane po ca∏ym Êwiecie gry. Kupcy wolà liczyç na miasta nale˝àce do ich w∏asnychnacji, wobec czego towary kolonialne trzeba skupowaç w innych miastach.

Gdziekolwiek znajdujà si´ w pe∏ni za∏adowane statki, tam b´dà na nich czyhali pira-ci. Niektórzy z nich sà tak groêni, ˝e mocarstwa wyznaczy∏y nagrody za ich schwyta-nie. Korsarze tak˝e sprawiajà, ˝e szlaki oceaniczne sà niebezpieczne. Korsarze posia-dajà Listy Kaperskie, które zosta∏y wydane przez jeden krajów i pozwalajà im ∏upiçstatki innego paƒstwa. Ale korsarze zwykle trzymajà si´ blisko terytorium w∏asnej na-cji i rzadko odwa˝ajà si´ plàdrowaç w sàsiedztwie miast innych narodów.

Wreszcie, jest tak˝e legendarna hiszpaƒska flota skarbów. To ci´˝ko uzbrojony wojsko- wy konwój, który zabiera z∏oto i srebro wydobyte w kopalniach i przewozi je do Europy.

7



5.2 Podglàd miasta

Po dostosowaniu wszystkich ustawieƒ w menu g∏ównym i po wczytaniu gry, pojawi si´miasto wybrane jako poczàtkowe.

Ka˝de miasto sk∏ada si´ z portu, kilku wi´kszych budynków otoczonych przez mury miejskie oraz budynków mieszkalnych i komercyjnych.

Na podglàdzie miasta mo˝na handlowaç towarami, najmowaç ˝eglarzy i kapitanów,przyjmowaç misje i budowaç przedsi´wzi cia.

Wszystkie budynki nale˝àce do miasta sà pokazane na jego podglàdzie. Podobnie, wszystkie statki i konwoje, które zacumowa∏y w porcie tego miasta.

Mo˝esz wybraç dowolny z budynków, statków lub dowolnego mieszkaƒca klikajàc na

nich lewym przyciskiem myszki. W zale˝noÊci od rodzaju wybranego obiektu pojawià si´ ró˝ne okna dialogowe. Na przyk∏ad budynki aktywne to budynki, do których mo˝na

wejÊç, aby wykonaç specjalne dzia∏ania. Podsumowanie tych budynków znajduje si´ w rozdziale „Budynki aktywne”. Do takich budynków mo˝na wejÊç klikajàc na nich.

8

1 Nazwa miasta 2 Przycisk konwoju

3 Pasek przycisków 4 Kronika i data 5 Dziennik i gotówka 6 Mieszkaƒcy 7 Twoje budynki 8 Wskaênik doÊwiadczenia 9 Obszar mieszkalny 10 Przedsi´wzićia 11 Minimapa 12 Budynki aktywne

1

2

34 5 6 7

8

9

10

12



Nie mo˝esz wchodziç do przedsi´biorstw, ale mo˝esz przeglàdaç informacje o nichklikajàc na nich. JeÊli klikniesz na mieszkaƒcu, dowiesz si´ czegoÊ o sytuacji w mie-Êcie, albo co mieszkaniec myÊli o Tobie.

Uwaga dotyczàca sterowania grà : Wszystkie obiekty i przyciski, takie jak statki lub budynki, mo˝na wybraç klikajàc na nich lewym przyciskiem myszki. Kliknićie prawym przyciskiem myszki powoduje zamknićie wyÊwietlonego okna dialogowego, a wybranemu statkowi mo˝na w ten sposób rozkazaç ruch do okreÊlonego miejsca.

5.2.1 MinimapaMini mapa pokazuje ca∏e miasto oraz jego widocznà okolic´. Widocznà cz´Êç mo˝na przesuwaç klikajàc lewym przyciskiem na mini mapie lub za pomocà klawiszy ze

strza∏kami na klawiaturze.Na mini mapie ró˝nymi kolorami zaznaczone sà poszczególne rodzaje budynków:

Budynek Kolor

Mury miejskie, budynki aktywne, wie˝e Szary

Budynki i statki innych kupców Bia∏y

Budynki i statki gracza Niebieski

Budynki i statki innych graczy Czerwony

5.2.2 KronikaWciÊnićie przycisku obok daty powoduje wyÊwietlenie kroniki. Kronika zawiera ogól-ne wiadomoÊci na temat Êwiata gry – na przyk∏ad, jeÊli uleg∏y zmianie stosunki mi´-dzy narodami, jeÊli w mieÊcie wybuch∏a zaraza, albo aresztowany zosta∏ groêny pirat.

5.2.3 Dziennik WciÊnićie przycisku obok stanu posiadanej gotówki powoduje wyÊwietlenie dzienni-ka. W dzienniku mo˝na znaleêç wszystkie informacje dotyczàce Twojego przedsi´wzi´-cia. Oprócz podsumowania dzia∏alnoÊci przedsi´biorstw i kilku danych statystycznychdotyczàcych Êwiata gry, znajdziesz tam tak˝e zak∏adk´ wiadomoÊci i plik misji.

Zak∏adka wiadomoÊci jest podzielona na komunikaty przeczytane i oczekujàce na przeczytanie. Mo˝esz prze∏àczyç wyÊwietlanà list´ za pomocà przycisków na górzezwoju. Mo˝esz zaznaczyç wiadomoÊci jako przeczytane klikajàc na przycisku obok li-nii nag∏ówka wiadomoÊci.

Mo˝esz tak˝e usuwaç wiadomoÊci, które nie sà ju˝ potrzebne – w innym przypadkuzostanà automatycznie usuni´te po pewnym czasie

9



1 WiadomoÊci nieprzeczytane

2 WiadomoÊci przeczytane

JeÊli przyjmiesz wiadomoÊç od Gu-bernatora lub kupca, tekst wiado-

moÊci zawsze zostanie zapisany w pliku misji.

Wykonane misje sà automatycznieprzesuwane do zak∏adki na misje

wykonane i nie sà usuwane.

Nale˝y co pewien czas przeglàdaç dziennik, g∏ównie po to, by na bie˝àco reagowaç na przychodzàce wiadomoÊci.

Uwaga : W chwili pojawienia si´ wiadomoÊci lub misji, przycisk Dziennika b´dzie miga∏. JeÊli klikniesz na tym przycisku, zostanie wy- Êwietlona ostatnia wiadomoÊç lub misja. Mo˝esz otworzyç Dzienniku˝ywajàc spacji na swojej klawiaturze.

5.2.4 Mieszkaƒcy i budynkiPod nazwà ka˝dego miasta widoczna jest liczba mieszkaƒców. Sk∏ada si´ na nià su-

ma robotników wraz z ich rodzinami oraz ˝o∏nierze.Osadnicy w mieÊcie, którzy nie zdobyli jeszcze pracy nie sà liczeni jako mieszkaƒcy.

5.2.5 Symbol reputacji JeÊli Twoja reputacja w mieÊcie jest wystarczajàca do przyznania pozwolenia na bu-dow´ w∏asnych przedsi´wzi´ç, budynków mieszkalnych i magazynów, obok nazwy miasta pojawi si´ uÊmiechni´ta twarz.

5.2.6 Przyciski konwojuPrzycisk „Konwoje oczekujàce” (symbol kotwicy) umo˝liwia wyÊwietlenie konwojów,którym nie wydano ˝adnego rozkazu.

Przycisk „Konwoje zaj´te” (symbol steru) wymienia list´ konwojów bioràcych udzia∏ w jednej z poni szych misji:

• Szlak automatyczny • Naprawa • Opuszczanie wybrze˝a (jeÊli aktywny jest szlak automatyczny)• W drodze• Patrol• Bitwa na morzu lub na làdzie

10



5.2.7 Pasek przycisków WYJÂCIE Z MIASTA Zamyka podglàd miasta i otwiera map´ morza

MENU BUDOWY Otwiera menu budowy (patrz rozdzia∏ „Produkcja i kwatery mieszkalne”)

PRZE¸ÑCZENIE MINI MAPY Prze∏àcza mi´dzy mapà miasta a mapà morza.W ten sposób mo˝esz Êledziç poruszenia swoich stat-ków, nawet gdy jesteÊ w mieÊcie.

LISTA KONWOJÓW Pokazuje list´ Twoich konwojów. Mo˝esz wybraçkonwój klikajàc na nim na liÊcie.

SZYBKIE PRZEWINI¢CIE Uruchamia szybkie przewinićie do przodu. ÂwiatDO PRZODU gry jest przedstawiony w specjalny sposób, a czas

up∏ywa bardzo szybko. Podczas przewijania do przo-

du mo˝esz Êledziç poruszenia swoich statków. Szybkieprzewinićie do przodu zatrzymuje si´ automatycz-nie, gdy nastàpi wa˝ne wydarzenie albo jeden z Two-ich konwojów zacumuje i oczekuje nowych poleceƒ.

5.2.8 Wskaênik doÊwiadczeniaPonad mini mapà znajduje si´ pasek, który reprezentuje zdobyte przez Ciebie punkty do-Êwiadczenia. Gdy pasek dotrze do prawego koƒca, otrzymasz promocj´ do wy˝szej rangi.

5.3 Mapa morska JeÊli klikniesz na przycisku „WyjÊcie z miasta” na podglàdzie miasta, gra przeniesiesi´ na map´ morskà. Tu, podobnie jak na podglàdzie miasta, mo˝esz przesuwaç do-

wolnà cz´Êcià widoku klikajàc lewym przyciskiem myszki na mini mapie lub za po-mocà klawiszy ze strza∏kami. W ten sposób mo˝esz obejrzeç ca∏y Êwiat gry.

11

1 Statki gracza z wyznaczonym szlakiem2 Miasto z nazwà i symbolami wydarzeƒ3 Obce statki z ich nacjà i liczbà statków w konwoju



Na mapie morskiej mo˝esz zobaczyç wszystkie konwoje wys∏ane przez Ciebie oraz tekonwoje, które znajdujà si´ w zasi´gu widzenia Twoich konwojów. Rozdzia∏ „Statkii transport” opisuje, w jaki sposób wysy∏a si´ konwoje.

Dodatkowo, na mapie morskiej widoczne sà wszystkie odkryte przez Ciebie miasta.Wobec tego, poczàtkowo zobaczysz na tej mapie tylko swoje miasto startowe. Ale gdy

jeden z Twoich konwojów zbli˝y si´ do nieznanego do tej pory miasta, to miasto zosta-nie umieszczone na mapie morskiej. Ka˝de miasto ma swojà nazw´ i oznaczone jestinnymi symbolami:

Rozmiary miasta

Symbole wydarzeƒ

Miasto jest atakowane z morza

Miasto jest atakowane z làdu

Zaraza w mieÊcie

G∏ód w mieÊcie

Odkryto kopalni´ z∏ota

Flota skarbów jest w mieÊcie

JeÊli wyÊwietlony jest symbol towaru, oznacza to, ˝e brakuje go w mieÊcie.Dodatkowo, obok towaru b´dzie wyÊwietlona jego cena w tym mieÊcie.

Co najmniej 5 rodzin osadników w mieÊcie czeka na przewiezienie

Co najmniej 5 rodzin osadników potrzebne jest w mieÊcie

12

Do 1000 1000-1999 2000-2999 3000-3999 4000 i wićej



Uwaga : JeÊli chcesz poznaç znaczenie jakiegoÊ symbolu, umieÊç nad nim kursor myszki. Spowoduje to wyÊwietlenie informacji wyjaÊniajà- cych dany symbol (o ile nie zosta∏a wy∏àczona funkcja Informacje o narz´dziach w menu Opcji).

Wchodzenie do miastaMo˝esz przejÊç do miasta z mapy morza klikajàc na symbolu miasta. Mo˝esz jednak

wchodziç tylko do miast, w których portach znajdujà si´ zacumowane Twoje statki,lub posiadasz w tych miastach w∏asne budynki.

5.4 Handel

Handel w grze Port Royale zale˝y od poda˝y i popytu, jak w prawdziwym Êwiecie: To- wary, których brakuje w mieÊcie sà drogie. Towary, które sà ∏atwo dost´pne mo˝na kupiçza niewielkà cen . A zatem, zarobisz najwićej kupujàc towary w miejscach, gdzie jestich du˝o. To oczywiÊcie b´dzie w wi´kszoÊci przypadków oznacza∏o miejsca, w którychdany towar jest produkowany. Poniewa˝ ka˝de miasto mo˝e produkowaç tylko okreÊlo-

ny rodzaj towarów, nie powinny istnieç ˝adne przeszkody, by zarobiç mnóstwo pieni´dzy.

Okno handlu otwiera si´ po kliknićiu na instalacjach portowych. To jeden z du˝ychbudynków znajdujàcych si´ w samym porcie. Okno handlu umo liwia handel wszel-kimi towarami i przekazywanie dóbr mi´dzy konwojami i magazynami. W tym celunale˝y u˝ywaç przycisków widocznych po lewej stronie okna handlu.

13

1 Miasto 2 Roz∏o˝enie3 Magazyn 4 Kierunek handlu

5 Prze∏àczanie mi´dzy ∏adunkiem a towarami 6 Ârednia cena 7 Sprzedaj towary miastu za t´ cen´ za beczk´8 Kup towary od miasta za t cen´ za beczk´



5.4.1 Towary i ich typy

14

Ziarno ˚ywnoÊç

Ryby ˚ywnoÊç

Mi´so ˚ywnoÊç

Ziemniaki ˚ywnoÊç

Rum ˚ywnoÊç

Sukno Towary pospolite

Sól Towary pospolite

Ceg∏y Towary pospolite

Drewno Towary pospolite

Juta Towary pospolite

Tytoƒ Towary kolonialne

Barwniki Towary kolonialne

Kakao Towary kolonialne

Cukier Towary kolonialne

Bawe∏na Towary kolonialne

Wino Towary importowane

Narz´dzia Towary

importowane

Naczynia Towary importowane

Ubrania Towary importowane



˚ywnoÊç jest szczególnie wa˝na dla miast. Towary pospolite to g∏ównie surowce po-trzebne do budowy i wytwórstwa. Towary kolonialne sà cz´Êciowo konsumowane

w Nowym Âwiecie, a cz´Êciowo eksportowane do Europy. Wreszcie, towary importowane to dobra, których nie mo˝na wyprodukowaç w Nowym Âwiecie i sà w ca∏oÊcisprowadzane z Europy. Konwoje transportowe wys∏ane z Europy przenoszà transpor-

ty towarów tylko mi´dzy Nowym Âwiatem a Europà.5.4.2 ¸adunek Oprócz handlu mo˝esz tak˝e transportowaç na swoich statkach broƒ pok∏adowà,amunicj´, osadników i oczywiÊcie, ˝eglarzy. Aby uzyskaç dost´p do tej funkcji, kliknijna jednym z przycisków „¸adunek” w oknie handlu.

˚eglarze i osadnicy mogà byç umieszczani tylko na okr´tach, nie w ∏adowniach.

5.4.3 HandelAby móc prowadziç handel, musisz posiadaç magazyn lub konwój w mieÊcie. Otwórzokno handlu:

• JeÊli chcesz handlowaç mi´dzy miastem a magazynami, musisz posiadaç w∏asny magazyn w mieÊcie.

• JeÊli chcesz handlowaç mi´dzy konwojem a miastem, musisz wybraç konwój, a po-tem kliknàç na doku. Konwój musi byç zakotwiczony na wybrze˝u tego miasta.

• JeÊli chcesz przenosiç towary mi´dzy swoim magazynem i konwojem, musisztak˝e najpierw wybraç konwój.

Obok okna handlu znajdujà si´ przyciski, które umo˝liwiajà prze∏àczanie mi´dzy

ró˝nymi rodzajami handlu i towarów oraz ∏adunku. Nie mo˝esz przenosiç ˝eglarzy i osadników do ∏adowni i magazynów!

Okno handlu pokazuje wszystkie towary jeden pod drugim. Podczas handlu mi´dzy miastem a magazynem, zapasy miasta b´dà pokazane po lewej stronie, a zapasy ma-gazynu po prawej. Przyciski pomi´dzy pokazujà cen´ kupna i sprzeda˝y towarów.

15

˚eglarze

Muszkiety

Kordelasy

Du˝e kule armatnie

Szrapnele

Kule ∏aƒcuchowe

Dzia∏a

Osadnik



Wy˝sza cena zawsze oznacza cen´, którà musisz zap∏aciç za towar. Aby kupiç lubsprzedaç towar, kliknij na odpowiednim przycisku ceny.

5.4.4 Jak ustalane sà ceny Na ceny wp∏ywa wy∏àcznie poda˝ i popyt. Im wi´kszy popyt w mieÊcie na dany towar,tym wićej jego mieszkaƒcy sà gotowi za niego zap∏aciç. Konieczne b´dzie zap∏aceniejeszcze wićej, jeÊli zechcesz kupiç towary, których brakuje.

Wp∏ywa to na cen´ na dwa sposoby:

1. Podczas sprzedawania towarów zauwa˝ysz, ˝e ich cena spada, poniewa˝ ka˝dy sprzedany towar zaspokaja coraz bardziej popyt.

2. Gdy kupujesz towary cena b´dzie ros∏a z ka˝dym zakupem, poniewa˝ ka˝da na-byta jednostka uszczupla zapasy w mieÊcie.

5.4.5 Roz∏o˝enieNa górze okna handlu mo˝esz zmieniç liczb´ jednostek towaru, które zostanà sprze-dane lub kupione. Zmiana iloÊci jednostek wp∏ynie jednak na cen´. JeÊli zmieniszroz∏o˝enie z 1 na 10 zauwa˝ysz, e cena sprzeda˝y (cena, jakà musisz zap∏aciç) wzro-Ênie, natomiast cena kupna zmaleje.

Na pierwszy rzut oka to mo˝e wydaç si´ dziwne, ale ∏atwo to wyjaÊniç: nie ma zna-czenia, czy kupisz 1 jednostk´ 10 razy, czy te˝ 10 jednostek za jednym razem.

W pierwszym przypadku cena wzrasta z ka˝dà jednostkà (jednostka 1 jest taƒsza odostatniej), podczas gry w przypadku wy˝szej liczby jednostek (10 jednostek na raz) wzrost ceny zosta∏ ju˝ wzi´ty pod uwag´. W obu wypadkach zap∏acisz t´ samà sum´.

5.4.6 Osadnicy JeÊli w mieÊcie sà osadnicy oczekujàcy na przewiezienie, mo˝esz transportowaç ich w swoim konwoju. JeÊli dowieziesz ich do miasta, w którym brakuje robotników,otrzymasz zap∏at´ za przewóz. WysokoÊç tej zap∏aty zale˝y od tego, jak pilnie miastopotrzebowa∏o osadników.

Uwagi dotyczàce handlu : Kupuj tanio, sprzedawaj drogo! Aby roz- poznaç, czy cena produktu jest dobra, w oknie handlu umieszczono dwie funkcje pomocnicze, które pomogà Ci prowadziç handel:

• Kupuj towary tylko, gdy mi´dzy cenà sprzeda˝y i kupna sà niewielkie ró˝nice(mniejsze ni˝ 10%), poniewa˝ tylko wtedy zapasy tego towaru sà wystarczajàcei jego cena jest rozsàdna! Im rzadszy staje si´ towar, tym wy˝sza ró˝nica mi´dzy

tymi cenami.• Obok swojego towaru zobaczysz Êrednià cen´, jaka zosta∏a zap∏acona podczas

kupowania tego towaru. Nie trzeba mówiç, ˝e nie powinno si´ sprzedawaç towa-ru poni˝ej tej ceny.

16



• Kupuj towary tam, gdzie sà one produkowane! Sprzedawaj je tam, gdzie niemo˝na ich wyprodukowaç!

• Miasta gubernatorów zawsze majà najwy˝szy popyt na towary kolonialne. Jed-noczeÊnie, te miasta zwykle posiadajà du˝e zapasy towarów importowanych.

• Gdy handlujesz z miastem, towary, których brakuje b´dà zaznaczone na czerwono.

5.5 Konwoje i transporty Aby móc transportowaç towary mi´dzy miastami b´dzie Ci potrzebny oczywiÊcie sta-tek, albo bardziej dok∏adnie – konwój. Statek staje si´ konwojem, gdy zatrudnisz ka-pitana (patrz „Tawerna” w rozdziale „Budynki aktywne”). Taki konwój wymaga mi-nimalnej obsady ˝eglarzy. Mo˝esz ich wynajàç za pomocà okna handlu.

JeÊli chodzi o ∏adowanie towarów i ∏adunków oraz podró˝e, konwoje zawsze liczone

sà jako ca∏oÊç, co u∏atwia gr´. Im wićej statków nale˝y do konwoju oraz im wi´kszesà te statki, tym wi´ksza pojemnoÊç ∏adunkowa konwoju.

Na podglàdzie miasta widoczny jest tylko najwi´kszy statek konwoju. Mo˝esz kontro-lowaç pojedyncze statki konwoju tylko podczas bitew morskich.

Po rozpoczćiu gry posiadasz ju˝ konwój zacumowany w porcie Twojego miasta poczàt-kowego. Sk∏ada si´ tylko z jednego statku. JeÊli zdob´dziesz wićej statków podczas gry,mo˝esz dodaç je do swojego konwoju bez potrzeby wynajmowania kolejnego kapitana.Konwój mo˝e sk∏adaç si´ maksymalnie z 10 statków i wymaga tylko jednego kapitana.

Ten rozdzia∏ opisuje tylko podstawowe funkcje konwojów. Wićej szczegó∏ów dotyczà-cych statków i konwojów znajduje si´ w rozdziale „Statki i konwoje”.

Uwaga : W zale˝noÊci od swojej rangi, mo˝esz kontrolowaç do 10 konwo- jów. Na poczàtku gry mo˝esz prowadziç tylko jeden konwój. W toku gry zdob´dziesz jednak wy˝sze rangi. Wraz ze wzrostem rangi mo˝esz do-wodziç coraz wi´kszà liczbà konwojów. JeÊli zdob´dziesz premi´ do ran-

gi, mo˝esz dowodziç do 20 konwojami (patrz rozdz. „Awans i kariera”).

5.5.1 Wybór konwoju

17

1 Nazwa konwoju

2 Cel lub obecny port

3 DoÊwiadczenie kapitana 4 Aktualny ∏adunek

5 Maks. pr´dkoÊç konwoju

6 Stan konwoju7 Dzia∏a, ˝eglarze i kordelasy

w konwoju

8 Przyciski konwoju

9 Lista towarów



Konwój mo˝na wybraç na wiele sposobów. Najbardziej oczywistym jest kliknićie na konwoju w oknie portu. Mo˝esz rozpoznaç swoje konwoje dzi´ki nazwie wyÊwietlonej nadstatkiem. Jest to nazwisko kapitana i nazwa konwoju. Po kliknićiu na konwoju pojawi siókno wyboru konwoju. Zawiera ono wszelkie informacje dotyczàce danego konwoju.

Mo˝esz tak˝e wybraç konwój za pomocà listy konwojów lub przycisków konwojów

(patrz „Podglàd miasta”). Co wićej, mo˝esz bezpoÊrednio kierowaç swoim konwo-jem za pomocà klawiszy 1 do 0 na swojej klawiaturze.

Uwaga : JeÊli konwój przechodzi naprawy lub bierze udzia∏ w automatycznej bitwie morskiej, na ekranie pojawi si´ symbol naprawy wraz z jej czasem albo symbol bitwy w miejsce nazwy miasta docelowego.

5.5.2 Lista towarów / przyciski konwojów Rozdzia∏ „Statki i konwoje” zawiera bardziej szczegó∏owe opisy przycisków konwo-jów. Poczàtkowo, najwa˝niejsza jest lista towarów (pokazana powy˝ej). Tu mo˝esz zo-baczyç, jakimi towarami jest za∏adowany Twój konwój.

5.6.3 Za∏adunek konwojuMo˝esz za∏adowaç lub roz∏adowaç konwój w oknie handlu. Zawsze musisz wybraçodpowiedni konwój przed otwarciem okna handlu.

5.6.4 Wysy∏anie konwojuMo˝esz wys∏aç konwój na dwa sposoby. Najpierw wybierz swój konwój.

Na mapie morskiej kliknij prawym przyciskiem na mieÊcie, do którego chcesz wys∏açkonwój. Mo˝esz tak˝e wybraç dowolne miejsce na morzu.

Mo˝esz tak˝e wys∏aç konwój z okna podglàdu miasta: zmieƒ widok z podglàdu mia-sta na map´ morza za pomocà przycisku „Prze∏àczanie mini mapy”. Teraz kliknijprawym przyciskiem na morzu lub na mieÊcie. Miasto zostanie na chwil´ podÊwietlo-ne, dla potwierdzenia wyboru i Twój konwój wyruszy w jego kierunku.

Po wys∏aniu konwoju w oknie konwoju pojawi si´ przewidywany czas podró˝y i na-zwa portu przeznaczenia. A przy okazji, zawsze minie troch´ czasu zanim konwój po-jawi si´ na mapie morskiej, poniewa˝ zostanie na niej wyÊwietlony dopiero po opusz-czeniu obszaru wokó∏ portu. U˝yj przycisku szybkiego przewijania do przodu, jeÊlichcesz to przyspieszyç.

Uwaga : W niektórych regionach b´dà znajdowa∏y si´ liczne konwoje

w drodze. Klikajàc lewym lub prawym przyciskiem myszki na regio- nie zawierajàcym kilka konwojów zobaczysz list´ wszystkich konwo- jów wraz z ich nazwami, flagami i liczbà statków. Na tej liÊcie mo˝eszwykonywaç w normalny sposób wybór poleceƒ lub dzia∏aƒ klikajàc le-wym lub prawym przyciskiem myszki.

18



5.6 Bogactwo i rozwójMiasta sk∏adajà si´ g∏ównie z robotników, ich rodzin i ˝o∏nierzy.

5.6.1 Osadnicy i robotnicy Ka˝dy robotnik ma rodzin´ sk∏adajàcà si przeci´tnie z 4 cz∏onków rodziny. A zatem, licz-

ba mieszkaƒców wrasta o 4 za ka˝dym razem, gdy miasto najmuje nowego robotnika. Aby mo˝na by∏o wynajàç nowego robotnika muszà zostaç spe∏nione nast´pujàce wymogi:

• W mieÊcie musi byç dost pna rodzina osadników. Ci osadnicy sà sprowadzani doNowego Âwiata przez konwoje transportowe z Europy i wychodzà na làd w mia-stach gubernatorskich. Z tego miejsca sà rozsy∏ani do miast przez statki handlo-

we. Gdy rodzina osadników dotrze do miasta, które potrzebuje robotników, ro-botnik zostaje natychmiast naj´ty.

• Musi istnieç wystarczajàca liczba kwater mieszkalnych.• Majàtek miasta musi byç wystarczajàcy (patrz ni˝ej).

Robotnik mo˝e zostaç ponownie zmieniony w osadnika, jeÊli, na przyk∏ad, zmniejszy si´ majàtek miasta albo nastàpi utrata miejsc pracy, gdy kupiec wstrzyma produkcj´.W takim przypadku miasto traci nie tylko jednego pracownika, ale czterech miesz-kaƒców. B´dà oni oczekiwali jako osadnicy gotowi do przewiezienia w inne miejsce.

Jednak, jeÊli sytuacja w mieÊcie ponownie poprawi si´, gdy oni oczekiwali, osadnicy znowu zostanà zamienieni w robotników.

Uwagi : Im wy˝szà masz rang´, tym trudniejsze b´dà misje i rozkazy, które otrzymujesz w gospodach lub od gubernatora. OczywiÊcie, nagrody jakie otrzymasz, tak˝e b´dà ros∏y.

Gdy osiàgniesz rang´ kapitana, mo˝esz awansowaç jeszcze wy˝ej. Ist- nieje ranga premiowana. JeÊli jà otrzymasz, zyskasz mo˝liwoÊç dowo- dzenia 20 konwojami, a tak˝e posiadania do 20 pozwoleƒ na budow´.

5.6.2 ˚o∏nierzeKa˝de miasto ma ˝o∏nierzy, którzy chronià je przed atakami piratów i innych nacji.Im wi´ksze miasto, tym wi´kszej liczby ˝o∏nierzy wymaga. Osadników nie mo˝na zmieniaç w ˝o∏nierzy.

5.6.3 Majàtek Majàtek miasta zale˝y od wyboru towarów dost´pnych w tym mieÊcie. Miasto o nie-

wielkim wyborze towarów b´dzie ma∏o satysfakcjonujàce dla mieszkaƒców i stanie si´tak nieatrakcyjne, e nie b´dzie w stanie zatrudniç nowych robotników. W najgorszymprzypadku robotnicy i ich rodziny opuszczà to miasto.

19



Poni˝sze sytuacje majà wp∏yw na majàtek miasta lub, odpowiednio, na zadowoleniemieszkaƒców:

Niedobór ywnoÊci Bardzo silny wp∏yw

Niedobór towarów pospolitych Silny wp∏yw

Niedobór towarów kolonialnych Silny wp∏yw Niedobór towarów luksusowych S∏aby wp∏yw

Fortyfikacja portu Wp∏yw s∏aby do silnego

Liczba ˝o∏nierzy w mieÊcie Wp∏yw s∏aby do silnego

Rozmiary miasta Im wićej przedsi´biorstw w mieÊcie,tym szcz´Êliwsi mieszkaƒcy

Najwa˝niejszà kwestià dotyczàcà wyboru towarów w mieÊcie, jest ustalenie na jak d∏ugo zapasy towaru w mieÊcie wystarczà dla jego mieszkaƒców i miejscowychprzedsi´biorstw. Zazwyczaj mieszkaƒcy stajà si´ niezadowoleni, gdy towaru jest mniejni˝ na 8 dni. ˚adne towary nie mogà zaspokoiç braku ˝ywnoÊci! A zatem, zadowole-nie mieszkaƒców zmaleje gwa∏townie, gdy w magazynach zabraknie po˝ywienia.

Miasta majà nast´pujàce „poziomy majàtku”:

Ubóstwo Wielu robotników opuszcza miasto.

Nie ma dost´pnych nowych robotników. Recesja Robotnicy opuszczajà miasto.

Nie ma dost´pnych nowych robotników.

Stagnacja Nie ma dost´pnych nowych robotników.

Odnowa Tylko po ataku na miasto.Nie ma dost´pnych nowych robotników.

Nag∏y rozwój Nie ma dost´pnych nowych robotników.

Prosperita Nie ma dost´pnych nowych robotników.Miasto generuje osadników: Produkcja: +5 %.

Majàtek Dost´pni nowi robotnicy.Miasto generuje osadników: Produkcja: +10 %.

Bogactwa Dost´pni nowi robotnicy.Miasto generuje osadników: Produkcja: +15 %.

Po osiàgnićiu poziomu „prosperity” w mieÊcie pojawiajà si´ dodatkowi osadnicy.

20



5.7 Awans i karieraOtrzymujesz punkty doÊwiadczenia za ró˝ne akcje, które wp∏ywajà na Twojà rang´.Im wy˝sza ranga, tym wi´kszà liczbà kapitanów lub konwojów mo˝esz dowodziç:

Ranga Kapitanowie

Pomocnik 1

Majtek 2

Zwyk∏y ˝eglarz 3

˚eglarz 4

Marynarz 5

Sternik 6

Nawigator 8

Kapitan 10

Po osiàgnićiu rangi „kapitana” mo˝esz staç si´ gubernatorem miasta. Król narodu, wÊród którego cieszysz si´ szczególnà popularnoÊcià, zaproponuje ci stanowisko Gu-bernatora (patrz „Cel” w rozdziale „Menu g∏ówne”).

Uwagi : Im wy˝szà masz rang´, tym trudniejsze b´dà misje i rozkazy, które otrzymujesz w gospodach lub od gubernatora. OczywiÊcie nagro-

dy, jakie otrzymasz, tak˝e b´dà ros∏y.Wykonanie poni˝szych dzia∏aƒ nagradzane jest punktami doÊwiadczenia:

Sytuacja / dzia∏anie Ograniczenie

Za kupiony nowy statek ograniczenie do ok. 20 statków

Za wybudowany nowy budynek ograniczenie do 25 budynków

Za zatopiony statek bez ograniczeƒ

Za przej´ty statek bez ograniczeƒ

Za nowoodkryte miasto ograniczenie do pierwszych 10 miast

Misja wykonana bez ograniczeƒ

Za wyeliminowanego groênego pirata bez ograniczeƒ

Niektóre punkty doÊwiadczenia, które mo˝na otrzymywaç za okreÊlone akcje, sà ograniczone. Zdobycie nowej rangi wymaga wi´kszej iloÊci doÊwiadczenia ni˝ po-przedniej.

Wskaênik punktów doÊwiadczeniaZawsze mo˝esz zobaczyç liczb´ punktów doÊwiadczenia wymaganych do osiàgnićia nast´pnej rangi na pasku powy˝ej mini mapy. Wskaênik doÊwiadczenia jest aktuali-zowany po wykonaniu odpowiedniej akcji.

21



5.8 Reputacja w miastach i narodachW ka˝dym mieÊcie cieszysz si´ okreÊlonà reputacjà wÊród mieszkaƒców i mo˝esz na nià wp∏ywaç poprzez prowadzenie handlu. Na t´ reputacj´ wp∏ywa tak˝e ogólna re-putacja, jakà cieszysz si´ wÊród nacji, do której nale˝y dane miasto.

Im wi´ksza jest Twoja reputacja w mieÊcie, tym lepsze otrzymasz ceny podczas handlui tym wićej ˝eglarzy mo˝esz wynajàç. Dodatkowo, musisz posiadaç odpowiednià repu-tacj´, by otrzymaç pozwolenie na budow´ w mieÊcie lub dostawaç misje od Gubernatora.

Poni˝sze dzia∏ania wp∏ywajà na Twojà reputacj´ w mieÊcie:

Sprzeda˝ brakujàcych towarów ++

Wykupywanie brakujàcych towarów – –

Datki dla Genera∏a i na koÊció∏ +

Udane przyjćia +

Zatrudnianie robotników +

Wybudowanie szpitala +

Splàdrowanie miasta – –

Uwaga : Zauwa˝ysz, kiedy zacznie brakowaç towaru, obserwujàc na- g∏y wzrost ceny sprzeda˝y tego towaru. JeÊli w takiej sytuacji nie prze-rwiesz skupowania tego towaru, mieszkaƒcy nie przyjmà z zadowole-

niem takiego zachowania. Zwykle w takiej sytuacji cena jest i tak zbytwysoka, by gwarantowa∏a jakiekolwiek zyski.

Mo˝esz dowiedzieç si , jakà masz reputacj´ w danym mieÊcie, w dowolnej chwili od- wiedzajàc studni´ miejskà lub swój magazyn. Jest kilka poziomów popularnoÊci:

• Znienawidzony

• Niepopularny

• Ignorowany • Szanowany

• Popularny

• Bardzo popularny

Uwaga : JeÊli miasto Ci´ nienawidzi, nie b´dzie mo˝liwe przybicie dowybrze˝a tego miasta. Pozostanie tylko próba wkradnićia si´ do ta-

kiego miasta. Twój konwój b´dzie musia∏ zakotwiczyç poza miastem.Uda Ci si´ wejÊç do miasta jak zwykle, jednak nie b´dzie mo˝na ∏ado-waç, ani roz∏adowywaç ˝adnych towarów.

22



5.8.1 Spadek reputacjiPoni˝sze dzia∏ania powodujà spadek popularnoÊci wÊród narodów:

Dzia∏anie Efekt

Plàdrowanie miast – – –

Atakowanie konwoju – –

Porwanie lub zatopienie statku, za statek – –

Dla narodów stosunki mi´dzy paƒstwami sà zawsze najwa˝niejsze. Narody, które nieprowadzà ze sobà wojny sà uwa˝ane za sojuszników na powy˝szej tabeli. A zatem, je-Êli przechwycisz na przyk∏ad angielski statek, Twoja reputacja zmaleje w ka˝dej na-cji, która nie walczy z Anglià.

5.8.2 Wzrost reputacjiPoni˝sze dzia∏ania powodujà wzrost reputacji wÊród narodów:

Wykonanie misji od Gubernatora danej nacji +

Z Listem Kaperskim: plàdrowanie miast narodu wymienionego w LiÊcie Kaperskim ++

Z Listem Kaperskim: pochwycenie i zatopienie statkównarodu wymienionego w LiÊcie Kaperskim +

Wyeliminowanie zwyk∏ego pirata (wszystkie nacje) +

Wyeliminowanie groênego pirata (wszystkie nacje) ++Wyeliminowanie korsarza (wszystkie nacje wrogie korsarzowi) ++

5.8.3 Reputacja i Listy KaperskieZauwa˝, ˝e atakowanie statków lub miast wrogów danej nacji bez posiadania odpo-

wiedniego Listu Kaperskiego nie poprawi Twojej reputacji. Twoja reputacja b´dzie ro-

s∏a tylko wtedy, jeÊli posiadasz List Kaperski. JeÊli masz List Kaperski i zaatakujesz wy-mieniony w nim naród, nie stracisz reputacji wÊród przyjació∏ tego narodu. Mo˝na po- wiedzieç, ˝e to dzia∏anie jest uznawane za uprawnione przez List Kaperski.

5.8.4 Twój status wÊród narodów Mo˝esz mieç jeden z nast´pujàcych statusów wÊród danego narodu:

Âcigany Korsarze tej nacji b´dà Êcigali Twoje konwoje

Wrogi Korsarze tej nacji b´dà atakowali Twoje konwoje, gdy znajdà

si´ w ich polu widzenia Neutralny Korsarze b´dà zwracali niewielkà uwag´ na pojawienie si´

Twoich konwojów

Przyjacielski Korsarze nie b´dà n´kali Twoich konwojów

23



Uwaga : Z regu∏y, mieszkaƒcy i narody b´dà zapominali o Twoich z∏ychuczynkach wraz z up∏ywem czasu. JeÊli nie cieszysz si´ popularnoÊciàwÊród jakiejÊ nacji, wówczas po up∏ywie pewnego czasu ta nacja przybie-rze neutralny stosunek wobec Ciebie. Niestety, to samo dotyczy Twoich

dobrych uczynków: jeÊli kiedyÊ by∏eÊ popularny w danym mieÊcie, ponie-

wa˝ prowadzi∏eÊ z nim du˝o udanego handlu, mieszkaƒcy stanà si´ oboj´tni wobec Ciebie, gdy przez d∏ugi czas nie przyb´dziesz do tego miasta. Niektóre uczynki zostanà jednak zapami´tane: wybudowane przedsi´biorstwa i szpitale zawsze b´dà przypomina∏y o Tobie mieszkaƒcom.

5.9 Twoja narodowoÊçPo rozpoczćiu gry mo˝esz wybraç naród, w którym chcesz zaczàç, ale to nie ma

wi´kszego znaczenia dla Twojej narodowoÊci. Twoja nacja poczàtkowa zapewni Cipremi´ do reputacji. JeÊli jednak zaniedbasz t´ nacj´, mo˝esz zdobyç wy˝szà reputa-cj´ wÊród innego narodu. Mo˝esz dowiedzieç si´, która nacja ceni Ci´ najbardziej,

w Dzienniku pod opcjà „Podglàd”.

6 Budynki aktywne

6.1 MagazynMagazyn jest zawsze pierwszym budynkiem, jaki trzeba postawiç w mieÊcie, jeÊlichcesz za∏o˝yç przedsi´biorstwo. Przed rozpoczćiem budowy magazynu potrzebneb´dzie jednak pozwolenie na budow´. Mo˝esz je otrzymaç od mistrza budowlanego

w pa∏acu gubernatora, o ile Twoja reputacja w mieÊcie jest wystarczajàca.

Mo˝esz wybudowaç dowolnie wiele magazynów w mieÊcie. Ka˝dy magazyn mo˝e po-mieÊciç do 400 beczek. Koszty utrzymania wynoszà 50 SZ za dzieƒ.

Mo˝liwe jest przechowywanie w mieÊcie wi´kszej iloÊci towarów, ni˝ mogà pomieÊciçnale˝àce do Ciebie magazyny. W takim jednak przypadku musisz zap∏aciç op∏at´ ma-gazynowà w wysokoÊci 2 SZ za beczk´ za dzieƒ.

Wchodzisz do swojego magazynu klikajàc na budynku. W tym miejscu znajdzieszprzeglàd swoich budynków i towarów w mieÊcie. Mo˝esz tak˝e poleciç magazyniero-

wi kupowanie lub sprzedawanie okreÊlonych towarów.

6.1.1 Podglàd

Tu znajdziesz informacje o Twojej reputacji w mieÊcie, stosunku wobec nacji tego mia-sta oraz podsumowanie budynków mieszkalnych i komercyjnych w tym mieÊcie. Do-datkowo, widoczny jest poziom wykorzystania przestrzeni magazynowej i ewentualnekoszty magazynowania, jeÊli towary przekraczajà pojemnoÊç Twoich magazynów.

24



6.1.2 Zapasy towarów Na tym ekranie widoczne sà zapasy towarów w mieÊcie, iloÊç towarów produkowanychprzez Twoje przedsi´biorstwa oraz surowce zu˝ywane do ich produkcji. JeÊli przedsi´-biorstwo nie b´dzie w stanie produkowaç z powodu niedostatku surowców, obok wskaê-nika wykorzystania pojemnoÊci magazynowej pojawi si´ trójkàtny znak ostrzegawczy.

6.1.3 Kupuj / sprzedawajZa pomocà tych dialogów mo˝esz wydawaç polecenia handlowe dla Twojego maga-zyniera. Zostanie wyÊwietlona lista wszystkich 19 towarów. Za pomocà tego przyciskumo˝esz aktywowaç handel towarem, ustaliç iloÊç sprzedawanego lub kupowanego to-

waru oraz okreÊliç odpowiednio, minimalnà lub maksymalnà cen´.

Uwaga : Magazynier nie monitoruje stale rynku, tylko kupuje i sprze-

daje raz dziennie, o ró˝nych porach. Nie zdziw si´, jeÊli Twój magazynier kupi towar póênym wieczorem, nawet jeÊli towar by∏ ju˝ dost´p- ny w mieÊcie rankiem!

6.2 Instalacje portoweInstalacje w porcie umo˝liwiajà prowadzenie handlu w mieÊcie. Jest to miejsce, gdziemo˝esz znaleêç towary, broƒ i ˝eglarzy oraz zabraç osadników czekajàcych na prze-

wiezienie do innego miasta.

JeÊli chcesz handlowaç mi´dzy konwojem a miastem, musisz najpierw wybraç kon- wój, a potem kliknàç na wybrze˝u. Opis handlu i funkcji wybrze˝a znajdziesz w roz-dziale „Pierwsza przygoda” pod nag∏ówkiem „Handel”.

Uwaga : Nie mo˝esz handlowaç mi dzy pojedynczymi statkami i miastem, poniewa˝ pojedyncze statki nie przenoszà towarów. Statek mo˝ebraç udzia∏ w handlu tylko, gdy nale˝y do kapitana lub konwoju.

JeÊli w mieÊcie znajduje si´ tylko jeden ma∏y dok, dost´pne b´dà zmniejszone zapasy broni pok∏adowej.

6.3 Doki6.3.1 Kup statek Opcja pozwala przeglàdaç list´ ofert statków i kupowaç je. Liczba dost´pnych statkówjest bardzo ograniczona i ró˝ni si´ w ka˝dym porcie. Na poczàtku gry nie wszystkie

rodzaje statków b´dà dost´pne. Wi´ksze miasta zwykle majà lepszy wybór statków.Im wi´ksza jest Twoja reputacja w mieÊcie, tym ni˝szà cen´ musisz zap∏aciç za statek.

Gdy kupisz statek, zostanie on sprowadzony do portu miasta. Tutaj mo˝esz dodaç godo konwoju lub utworzyç kolejny konwój (patrz rozdzia∏ „Statki i konwoje”).

25



6.3.2 Sprzedaj statek Tu mo˝esz sprzedaç statek portowi, ale statek musi byç zakotwiczony na nadbrze˝ui nie mo˝e stanowiç cz´Êci konwoju.

Statki sà skupowane za stosunkowo niskie ceny. Cena za statek spadnie jeszcze bar-dziej, jeÊli Twoja reputacja w mieÊcie jest niska lub kad∏ub statku jest uszkodzony.

6.3.3 NaprawaTa opcja umo˝liwia przeprowadzenie napraw pojedynczych statków lub ca∏ych kon-

wojów. Czas napraw zale˝y od stanu statków i majàtku miasta.

Statki, które nale˝à do konwoju b´dà naprawiane szybciej ni˝ statki, które by∏y na-prawiane oddzielnie. Podczas gdy konwój jest naprawiany, za∏oga schodzi na làd. Na-prawiane statki pozostajà na nadbrze˝u. Ma∏y m∏otek obok nazwy statku wskazujestan jego napraw. Dodatkowo w oknie konwoju lub statku zostanie wyÊwietlony czaspozosta∏y do ukoƒczenia napraw.

6.3.4 Zmieƒ nazw´Tutaj mo˝esz zmieniç nazw´ konwoju oczekujàcego na nadbrze˝u.

6.4 Dok Mniejsze miasta majà tylko dok zamiast portu. W dokach mo˝na naprawiaç kad∏uby lub zmieniaç nazwy konwojów. Nie mo˝na tu prowadziç handlu ze statkami.

6.5 TawernaMusisz odwiedziç tawern´ za ka˝dym razem, gdy chcesz utworzyç nowy konwój, po-niewa˝ tylko tam mo˝esz wynajàç kapitanów. Co wićej, w tawernie mo˝esz spotkaçmniej lub bardziej podejrzane typy, przyjàç misje lub spróbowaç swego szcz´Êcia

w grze w koÊci.

6.5.1 Kapitanowie

Kapitanowie ró˝nià si´ doÊwiadczeniem. Im bardziej doÊwiadczony kapitan, tym wi´kszej ˝àda zap∏aty. DoÊwiadczenie kapitana (nawigacja, celnoÊç i handel) jest wy-Êwietlone na ekranie.

Kapitanów mo˝na wynajmowaç do wybranych statków oczekujàcych na nadbrze˝u.Powoduje to zmian´ statku w konwój. Mo˝na ich tak˝e wynajmowaç do istniejàcychkonwojów – w takim przypadku poprzedni kapitan opuÊci swój konwój.

6.5.2 PiraciCzasami w tawernie spotkasz pirata. Mo˝esz mu przekazaç pojedynczy okr´t, a onuzbroi go i wyruszy na wypraw´ ∏upie˝czà. B´dziesz regularnie otrzymywaç pocztà swój udzia∏ w ∏upach i mo˝esz w dowolnym momencie przyglàdaç si´ dzia∏aniom pi-rata w swoim Dzienniku pod zak∏adkà „Szlaki handlowe / Piraci”.

26



6.5.3 Postacie JeÊli w tawernie znajdà si´ postacie, które mogà udzieliç Ci informacji lub wydaç roz-kazy, pojawià si´ ich nazwiska. Zazwyczaj zaproponujà Ci wykonanie misji lub popro-szà o przewiezienie.

6.5.4 Gra w koÊciGra w koÊci jest popularnà rozrywkà wszystkich ludzi morza. Im wy˝sza jest Twoja ranga, tym wy˝sze mo˝esz postawiç stawki.

6.6 Pa∏ac gubernatoraTylko miasta gubernatorskie posiadajà Pa∏ac Gubernatora. Twoje dzia∏ania w tym miej-scu w znaczny sposób zale˝à od reputacji w danym mieÊcie. Aby za∏atwiç cokolwiek u Gu-bernatora lub mistrza budowlanego zawsze musisz posiadaç co najmniej poziom „szano-

wany” w danym mieÊcie (patrz „Reputacja w miastach i narodach”). UÊmiechni´ta twarzobok nazwy miasta na podglàdzie miasta oznacza, ˝e Twoja osoba jest szanowana.

6.6.1 GubernatorGubernator mo˝e zlecaç Ci dost´pne misje i wydawaç Listy Kaperskie. Listy Kaperskiepozwalajà Ci atakowaç statki innych nacji bez utraty reputacji wÊród narodu, który

wyda∏ Ci List Kaperski. Wrćz przeciwnie, to paƒstwo b´dzie bardzo zadowolonez Twojego sukcesu (patrz rozdzia∏ „Pierwsza przygoda”, punkt „Reputacja”).

Im wy˝sza jest Twoja ranga, tym trudniejsze b´dà misje zlecane przez Gubernatora. JeÊli Gubernator miasta ma Ci coÊ wa˝nego do powiedzenia, nad Pa∏acem Guberna-tora na podglàdzie miasta pojawi si´ animowany symbol.

6.6.2 Mistrz budowlany Jest to cz∏owiek, którego trzeba odwiedziç, jeÊli chcesz otrzymaç pozwolenie na budo- w´, w celu wybudowania magazynów, przedsi´wzi´ç i budynków mieszkalnych.

JeÊli posiadasz ju˝ pozwolenie na budow´, mo˝esz je sprzedaç z powrotem mistrzowibudowlanemu. W takim przypadku miejscowy kupiec odkupi od Ciebie Twoje przed-si´wzićia i budynki. Jest to jednak rzadki przypadek, poniewa˝ zawsze b´dzie ozna-cza∏ straty dla Ciebie. Mimo to, w Êwiecie gry taka decyzja mo˝e mieç sens, poniewa˝masz ograniczenie do 10 pozwoleƒ na budow´.

6.6.3 Genera∏U Genera∏a mo˝esz porozmawiaç na temat obsadzenia miasta wojskiem i fortyfikacjiportu. Mo˝esz tak˝e z∏o˝yç datek w celu zwi´kszenia obecnoÊci wojskowej, o ile Two-

ja reputacja jest wystarczajàco wysoka.

6.6.4 Skarbnik Ten cz∏owiek mo˝e po˝yczaç z∏oto. Ka˝dy cz∏owiek jest w stanie obs∏ugiwaç tylko jed-nà po˝yczk´ w danej chwili. Suma po˝yczki zale˝y od Twojej rangi, rodzaju po˝yczkii Twojego szcz´Êcia (albo jego braku!).

27



6.6.5 ˚ona JeÊli jesteÊ szczególnie lubiany przez Gubernatora i ma on córk´, której wpadniesz w oko dzi´ki swoim bohaterskim wyczynom lub dobrej ˝y∏ce kupieckiej, Gubernatormo˝e pozwoliç Ci na poproszenie jego córki o r´k´ i zawarcie ma∏˝eƒstwa. JeÊli si´zgodzisz, po weselu mo˝esz w dowolnej chwili odwiedzaç swojà ˝on´, a ona zawsze

b´dzie mia∏a dla Ciebie ró˝ne ploteczki i wiadomoÊci.

6.6.6 Lista piratów W tym miejscu znajdziesz podsumowanie piratów, którzy sà aktualnie poszukiwanii rejony, na których dzia∏ajà. Ich sukcesy sà wyznacznikiem si∏y piratów. Wymienienisà tylko ci piraci, którzy mniej wićej odpowiadajà Twojej randze.

Eliminacja groênego pirata nie tylko zapewni Ci nagrod´ i wzrost reputacji, ale tak-˝e sporà liczb´ punktów doÊwiadczenia. Otrzymasz nagrod´ za pochwycenie lub wy-

eliminowanie pirata od pierwszego odwiedzonego Gubernatora, który nale˝y do na-cji, jaka wyznaczy∏a nagrod´.

6.7 Dom Zast´pcy GubernatoraTen dom zobaczysz w miejscu Pa∏acu Gubernatora, jeÊli miasto nie ma swojego Gu-bernatora. Tutaj mo˝esz znaleêç Zast´pc´ Gubernatora (odpowiednik Genera∏a

w mieÊcie gubernatorskim), mistrza budowlanego, skarbnika i list´ piratów.

6.8 KoÊció∏W koÊciele mo˝esz modliç si´, otrzymaç b∏ogos∏awieƒstwo dla konwoju (co zwi´ksza morale ˝eglarzy w konwoju) lub z∏o˝yç datek na koÊció∏, w celu poprawienia swojejreputacji w mieÊcie.

6.9 Plac targowy Kliknij na kramie na placu targowym miasta, aby przygotowaç przyjćie. Podczas gdy za-

wodowiec zajmie si´ organizacjà przyjćia, Ty musisz zapewniç towary. JeÊli Twoje przy-

jćie oka˝e si´ sukcesem, mo˝esz spodziewaç si´ wzrostu Twojej reputacji w tym mieÊcie.

Plan targowy to tak˝e miejsce wymiany towarów z innymi kupcami, jeÊli wymaga te-go wydany Ci rozkaz lub zlecona misja. JeÊli otrzymasz polecenie spotkania si´ z okre-Êlonym kupcem na rynku w celu przekazania mu towarów lub otrzymania ich od nie-go, wybierz swój konwój przed kliknićiem na placu targowym. Transfer towarów zo-stanie przeprowadzony w sposób podobny do tego, jak dzieje si´ to na nadbrze˝u.

28



6.10 Brama miejska, studnia miejsca, wie˝a portowaKlikajàc na tych obiektach otrzymasz informacje o mieÊcie. Informacje dotyczà

• Obiektów przemys∏owych• Majàtku miasta • Obsady wojskowej• NarodowoÊci miasta • Twojej reputacji w mieÊcie i stosunku do jego narodowoÊci• Dziennej konsumpcji przez wszystkich mieszkaƒców i przedsi´biorstwa

w mieÊcie (w beczkach)

Uwaga : JeÊli klikniesz na mieÊcie na mapie morskiej, w którym nie posiadasz statku ani magazynku wyÊwietlone zostanà te same informacje.

6.11 SzpitalMo˝esz wybudowaç szpital, aby okazaç uprzejmoÊç miastu. To dramatycznie zmniej-szy niebezpieczeƒstwo wybuchu zarazy w mieÊcie i zwi´kszy Twojà reputacj´ wÊródjego mieszkaƒców.

7 Produkcja i kwatery mieszkalneProdukcja towarów daje mo˝liwoÊci dalszego rozwoju miasta i zyskownego handlumi´dzy miastami. Z drugiej strony, budowa nowych przedsi´biorstw przyciàga osad-ników, którzy zamieszkajà w mieÊcie. To powoduje zwi´kszenie konsumpcji towarówi umo˝liwia rozwój ekonomiczny. Lokalna produkcja towarów to najlepszy sposób, by zapewniç sobie sta∏e zapasy towaru przy op∏acalnych nak∏adach.

Wreszcie, nie mo˝na zapominaç o korzyÊci dla Twojej reputacji, jakie zapewnia za-trudnianie robotników w mieÊcie.

Najpierw jednak musisz dok∏adnie dowiedzieç si´, jakie towary chcesz produkowaç.Poniewa˝ nie mo˝esz sprzedawaç swoich towarów po zadowalajàcych cenach, trudnob´dzie zbilansowaç koszta, które trzeba w∏o˝yç w produkcj´. Na te koszty sk∏adajà si´:

• Koszt pracy i materia∏ów do produkcji• Koszt pracy podczas produkcji• Ewentualne koszta surowców do produkcji• Koszta utrzymania

Nie martw si´ jednak – jeÊli uda Ci si´ dostarczaç przedsi´biorstwu surowce za roz-sàdnà cen´ i utrzymaç pe∏nà efektywnoÊç pracy robotników, uda Ci si´ wytworzyç pro-dukty o dobrej wartoÊci. Unikaj wyprodukowania zbyt wielkiej iloÊci jednego produk-tu. JeÊli zalejesz rynek jednym produktem, jego cena gwa∏townie spadnie.

29



7.1 Mo˝liwoÊci produkcyjneKa˝de miasto ma w∏asne mo˝liwoÊci produkcyjne. Przed rozpoczćiem produkowa-nia towaru nale˝y uwa˝nie rozwa˝yç, czy b´dzie mo˝liwe sprzedawanie tego towaru

w sàsiedztwie miasta, oraz czy ∏atwo b´dzie zapewniç dostawy potrzebnych surowców.

Co wićej, warunki produkcji towarów mogà ró˝niç si´ mi´dzy miastami. JeÊli wa-runki nie sà sprzyjajàce, uzyskasz zaledwie 75% zdolnoÊci produkcyjnej. Unikaj pro-dukcji takich towarów. Taka produkcja jest op∏acalna tylko w przypadku, gdy chceszprodukowaç towar w pewnym mieÊcie, aby nie byç zmuszonym do sprowadzania go.Ale rzadko kiedy taka produkcja b´dzie zyskowna.

7.2 Pozwolenie na budow´Przed rozpoczćiem budowy przedsi´wzićia w mieÊcie nale˝y wybudowaç w nimmagazyn. A przed wybudowaniem magazynu nale˝y uzyskaç pozwolenie na budow´.Otrzymasz je od miejskiego mistrza budowlanego, którego znajdziesz w domu Guber-natora lub jego zast´pcy. Otrzymasz pozwolenie tylko wtedy, jeÊli masz ju˝ dobrà re-putacj´ w mieÊcie (patrz punkt „Reputacja” w rozdziale 5). A zatem, jeÊli nie maszinnego wyjÊcia, musisz najpierw poprawiç swojà reputacj´ w mieÊcie poprzez handeli okazywanie dobrej postawy wobec nacji tego miasta.

Mo˝esz otrzymaç pozwolenie na budow´ w maksymalnie 10 miastach. JeÊli napraw-d´ chcesz, mo˝esz tak˝e zwróciç pozwolenie na budow´. Oznacza to, ˝e wzniesione

przez Ciebie budowle zostanà z radoÊcià przej´te przez miejscowego kupca.

Uwaga : Gdy otrzymasz rang´ premiowanà, mo˝esz posiadaç do 20 pozwoleƒ na budow´ (patrz punkt „Awans i kariera” w rozdziale „Pierwsza przygoda”).

7.3 Menu budowy Kliknij na przycisku „Menu budowania” w prawym górnym rogu podglàdu miasta.Menu budowania dzieli si´ na trzy obszary: budynki, przedsi´biorstwa o normalnejprodukcji (100%) i przedsi´biorstwa o zredukowanej produkcji (75%).

JeÊli nie posiadasz jeszcze w mieÊcie magazynu, mo˝esz wybraç tylko pierwszy obszar,a w nim tylko magazyn.

Kliknij na budynku w menu budowania, aby wznieÊç ten budynek. Pojawi si´ lista materia∏ów budowlanych (drewno, ceg∏y, juta i narz´dzia) wymagane do jego kon-strukcji. Zazwyczaj, te materia∏y powinny byç zgromadzone w Twoim magazynie lub

w konwoju na wybrze˝u. JeÊli tak nie jest, mo˝esz je kupiç bezpoÊrednio w mieÊcie.Z ka˝dà listà materia∏ów budowlanych pojawi si´ informacja, czy te towary sà dost´p-ne w Twoich magazynach, ile nale˝y ich zakupiç od miasta i ile b´dà kosztowa∏y.

30



Niestety, mo˝e si´ okazaç, ˝e ani Ty, ani miastonie posiadacie wystarczajàcej iloÊci materia∏ówpotrzebnych do rozpoczćia budowy. W takimprzypadku nie masz innego wyjÊcia i musiszsamodzielnie zdobyç te towary.

JeÊli jest wystarczajàco dost´pnych materia∏ów,musisz ustaliç po∏o˝enie planowanego budynku. Przesuƒ kursor myszki nad mia-stem. Kursor myszki b´dzie wyobra˝a∏ budynek. Gdy umieÊcisz myszk´ nad odpo-

wiednim miejscem, kliknij by zatwierdziç rozpoczćie budowy w tym miejscu. Po

kliknićiu lewym przyciskiem myszki budowa zostanie zakoƒczona.

7.4 Budowa i produkcjaPo wybraniu lokalizacji dla Twojego przedsi´biorstwa, zacznie si´ najmowanie robot-ników budowlanych. Ci sami robotnicy, którzy poczàtkowo wznosili budynek b´dà póêniej produkowali towar. Wybudowanie przedsi´wzićia zajmie troch´ czasu i do-piero po jego up∏ywie rozpocznie si´ produkcja dóbr.

Aby mo˝na by∏o najmowaç robotników, musi istnieç wystarczajàca liczba wolnych

osadników i dost´pnych kwater mieszkalnych w mieÊcie. Co wićej, majàtek miasta musi byç wystarczajàcy. Wićej szczegó∏owych informacji na ten temat znajduje si´

w punkcie „Rozwój” w rozdziale 5.

Dobra produkowane przez przedsi´biorstwo zawsze b´dà dostarczane do Twojego ma-gazynu w mieÊcie. JeÊli wymagane sà surowce, zawsze b´dà pobierane z Twojego ma-gazynu. Nie mo˝na ich kupowaç od miasta. W zwiàzku z tym uwa˝aj, by w Twoich ma-gazynach znajdowa∏a si´ wystarczajàca liczba zapasów! Dla pewnoÊci mo˝esz poleciç

swojemu magazynierowi dbanie o zachowanie minimalnej iloÊci zapasów surowców.Uwaga : Znak alarmowy nad przedsi´biorstwem oznacza brak surow-

ców lub robotników. Im gorszy jest problem, tym bardziej intensywnab´dzie czerwieƒ znaku.

JeÊli posiadasz kilka przedsi´biorstw tego samego rodzaju w jednym mieÊcie, b´dà one uwa˝ane za ca∏oÊç. JeÊli chcesz dowiedzieç si´ o wykorzystaniu jednego ze swo-ich przedsi´biorstw, po prostu kliknij na nim. WyÊwietlone zostanie podsumowanieinformacji dotyczàcych danych wszystkich przedsi´wzi´ç tego samego rodzaju.

31

1 Magazyn

2 Budynki, Przedsi´wzićia 100%,Przedsi´wzićia 75%



JeÊli z jakiegoÊ powodu chcesz zmniejszyç produkcj przedsi´biorstwa, kliknij na nimi zmieƒ poziom produkcji. To ustawienie wp∏ynie na wszystkie przedsi´wzićia tego

samego rodzaju w danym mieÊcie.

7.5 Podsumowanie wszystkich przedsi´biorstw Ka˝de przedsi´biorstwo mo˝e zatrudniaç do 30 robotników i jego codzienne koszta operacyjne wynoszà 100 SZ. Dodatkowo, ka˝dy robotnik pobiera codziennà wyp∏at´

w wysokoÊci 10 SZ, a zatem w pe∏ni obsadzone przedsi´biorstwo wymaga codziennych wydatków w wysokoÊci 400 SZ.

Plantacja bawe∏ny Dzienna produkcja: 4 bawe∏ny Dzienna konsumpcja: -Koszt produkcji za beczk´: 100Koszt materia∏ów budowlanych: 5600Koszt budowy: 2000

Czas budowy (w dniach): 200

Produkcja barwników Dzienna produkcja: 2 barwników Dzienna konsumpcja: -Koszt produkcji za beczk´: 200Koszt materia∏ów budowlanych: 5600Koszt budowy: 2000


32

1 ZdolnoÊç produkcyjna 2 Produkcja wstrzymana z powodu

niedoboru surowców (informacja pojawi si´ tak˝e, gdy przedsi´bior-stwo b´dzie nadal w budowie) – coÊjest tu nie w porzàdku

3 Ca∏kowity koszt za dzieƒ

4 Liczba robotników 5 Aktualna produkcja dzienna 6 Dzienna konsumpcja 7 Rozbiórka wybranego przedsi´wzi´-

cia 8 Poziom produkcji, do wynaj cia



Chatka rybackaDzienna produkcja: 4 rybDzienna konsumpcja: 0,4 juty, 1 soliKoszt produkcji za beczk´: 200Koszt materia∏ów budowlanych: 13600

Koszt budowy: 2800Czas budowy (w dniach): 280

Farma zbo˝owaDzienna produkcja: 5 ziarna Dzienna konsumpcja: -

Koszt produkcji za beczk´: 80

Koszt materia∏ów budowlanych: 5600Koszt budowy: 2000Czas budowy (w dniach): 200

Plantacja juty Dzienna produkcja: 1 juty Dzienna konsumpcja: -Koszt produkcji za beczk´: 400Koszt materia∏ów budowlanych: 5600


Plantacja kakaoDzienna produkcja: 1 kakaoDzienna konsumpcja: -

Koszt produkcji za beczk´: 400Koszt materia∏ów budowlanych: 5600Koszt budowy: 2000


Farma ziemniaczanaDzienna produkcja: 2 ziemniaków

Dzienna konsumpcja: -Koszt produkcji za beczk´: 200Koszt materia∏ów budowlanych: 5600Koszt budowy: 2000Czas budowy (w dniach): 200

33



Gorzelnia rumuDzienna produkcja: 2 rumuDzienna konsumpcja: 2 cukru,

2 drewna Koszt produkcji za beczk´: 375


Tartak Dzienna produkcja: 10 drewna Dzienna konsumpcja: -Koszt produkcji za beczk´: 40Koszt materia∏ów budowlanych: 7400


Warzelnia soliDzienna produkcja: 2 soliDzienna konsumpcja: 2 drewna

Koszt produkcji za beczk´: 240Koszt materia∏ów budowlanych: 8600Koszt budowy: 2400Czas budowy (w dniach): 240

Plantacja tytoniuDzienna produkcja: 0,5 tytoniu

Dzienna konsumpcja: -Koszt produkcji za beczk´: 800Koszt materia∏ów budowlanych: 5600Koszt budowy: 2000Czas budowy (w dniach): 200

Hodowla byd∏a

Dzienna produkcja: 2 mi´sa Dzienna konsumpcja: 0,5 soliKoszt produkcji za beczk´: 260Koszt materia∏ów budowlanych: 8600Koszt budowy: 2400Czas budowy (w dniach): 240

34



Warsztat tkackiDzienna produkcja: 4 sukna Dzienna konsumpcja: 4 bawe∏ny,

2 barwników Koszt produkcji za beczk´: 300


CeglarniaDzienna produkcja: 4 cegie∏Dzienna konsumpcja: 4 drewna Koszt produkcji za beczk´: 140Koszt materia∏ów budowlanych: 5600


Plantacja trzciny cukrowejDzienna produkcja: 3 cukruDzienna konsumpcja: 3 drewna

Koszt produkcji za beczk´: 135Koszt materia∏ów budowlanych: 5600Koszt budowy: 2000Czas budowy (w dniach): 200

Koszty materia∏ów budowlanych sà przybli˝one, poniewa˝ zale˝à od aktualnych cen.

Koszty produkcji uwzgl´dniajà czas produkcji i wyp∏aty dla robotników. Na przyk∏ad,koszt produkcji wynoszàcy 2000 SZ ( )wskazuje, e 10 robotników b´dzie wymaga∏o20 dni do zakoƒczenia pracy. Czas budowy jest podawany w roboczo-dniach. 200 robo-czo-dni oznacza, ˝e 10 robotników b´dzie potrzebowa∏o 20 dni do zakoƒczenia budowy.Produkcja zak∏ada 100% efektywnoÊç. W koszt produkcji za beczk´ wliczone sà kosz-ta operacyjne i ewentualne koszta za surowce w cenie Êredniej.

Uwaga : Miasta o du˝ym majàtku oferujà dodatkowe premie do produkcji.

35



7.6 Obszary mieszkalne JeÊli miasto ma zamiar przyjàç nowych osadników jako przysz∏ych robotników, musizapewniç im i ich rodzinom kwatery mieszkalne. Mo˝esz poczekaç a˝ ktoÊ zwolni kwa-ter´, albo mo˝esz nakazaç budow´ obszaru mieszkalnego za poÊrednictwem menu bu-dowy. W drugim przypadku wzniesione zostanie ma∏e miasto namiotowe. Zostanie za-

mienione w imponujàcy budynek, gdy pojawi si´ wystarczajàca liczba nowych robotni-ków. Jest 6 rozmiarów budynków. Poni˝sza lista dotyczy budynków hiszpaƒskich:

Dom rozmiar 1Mieszkaƒcy: 20 Wymagany majàtek: Ubóstwo

Dom rozmiar 2Mieszkaƒcy: 40 Wymagany majàtek: Ubóstwo

Dom rozmiar 3Mieszkaƒcy: 60 Wymagany majàtek: Stagnacja / odnowa

Dom rozmiar 4Mieszkaƒcy: 80

Wymagany majàtek: Nag∏y rozwój

Dom rozmiar 5Mieszkaƒcy: 100 Wymagany majàtek: Nag∏y rozwój

Dom rozmiar 6Mieszkaƒcy: 120 Wymagany majàtek: Prosperita

36



Transformacja do nowego rozmiaru obszaru mieszkalnego nastàpi automatyczniei nie b´dzie nic kosztowa∏a. Rozmiary budynków zale˝à jednak od poziomu majàtkumiasta. Nie buduj zbyt wielu obszarów mieszkalnych! Chocia˝ zapewniajà dochody z czynszów w wysokoÊci 1 za mieszkaƒca ka˝dego dnia, z drugiej strony pobie-rajà koszty utrzymania (50 ). Oznacza to, e obszar mieszkalny nie wykorzystywa-

ny w ca∏oÊci nie zarabia na siebie!

8 Statki i konwoje Jak opisano ju˝ w rozdziale „Pierwsza przygoda”, musisz tworzyç konwoje, w celutransportowania towarów. Ca∏y konwój traktowany jest jako jednostka. W tym roz-dziale dowiesz si´, jakie rodzaje statków sà dost´pne, oraz poznasz funkcje konwojów

i zarzàdzanie statkami w konwojach.

8.1 StatkiPinasa

D∏ugoÊç 20 metrów Maszty 2PojemnoÊç ∏adunkowa 50Dzia∏a 8

Za∏oga 4+26Pr´dkoÊç 6-10 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 50Cena przybli˝ona 10200

SlupD∏ugoÊç 25 metrów Maszty 1PojemnoÊç ∏adunkowa 50

Dzia∏a 14Za∏oga 6+34Pr´dkoÊç 6-11 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 50Cena przybli˝ona 19000

BrygD∏ugoÊç 30 metrów Maszty 2

PojemnoÊç ∏adunkowa 80Dzia∏a 16Za∏oga 6+44Pr´dkoÊç 5-11 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 80Cena przybli˝ona 27100

37



Bark D∏ugoÊç 35 metrów Maszty 3PojemnoÊç ∏adunkowa 80Dzia∏a 20Za∏oga 8+52

Pr´dkoÊç 5-12 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 80Cena przybli˝ona 36800

FleutaD∏ugoÊç 35 metrów Maszty 3PojemnoÊç ∏adunkowa 120Dzia∏a 16

Za∏oga 8+72Pr´dkoÊç 4-10 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 120Cena przybli˝ona 40800

FregataD∏ugoÊç 40 metrów Maszty 3PojemnoÊç ∏adunkowa 180

Dzia∏a 28Za∏oga 10+90Pr´dkoÊç 5-11 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 180Cena przybli˝ona 70600

KarawelaD∏ugoÊç 50 metrów Maszty 3

PojemnoÊç ∏adunkowa 200Dzia∏a 36Za∏oga 10+110Pr´dkoÊç 4-10 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 200Cena przybli˝ona 120800

KarakaD∏ugoÊç 55 metrów

Maszty 4PojemnoÊç ∏adunkowa 200Dzia∏a 40Za∏oga 10+130Pr´dkoÊç 5-12 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 200Cena przybli˝ona 150100

38



GaleonD∏ugoÊç 60 metrów Maszty 3PojemnoÊç ∏adunkowa 240Dzia∏a 44Za∏oga 12+148

Pr´dkoÊç 4-13 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 240Cena przybli˝ona 180900

˚aglowiec liniowy D∏ugoÊç 70 metrów Maszty 3PojemnoÊç ∏adunkowa dane utajnioneDzia∏a dane utajnione

Za∏oga dane utajnionePr´dkoÊç dane utajnionePunkty uszkodzeƒ dane utajnioneCena przybli˝ona Nie mo˝na kupiçDok∏adne informacje o tym statku stanowià Êcis∏à tajemnic´ Korony Angielskiej

Fleuta kupieckaD∏ugoÊç 35 metrów

Maszty 3PojemnoÊç ∏adunkowa 200Dzia∏a 10Za∏oga 6+94Pr´dkoÊç 5-11 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 200Cena przybli˝ona 50200

Fregata wojenna

D∏ugoÊç 40 metrów Maszty 3PojemnoÊç ∏adunkowa 120Dzia∏a 40Za∏oga 10+130Pr´dkoÊç 5-12 w´z∏ów Punkty uszkodzeƒ 180Cena przybli˝ona Nie mo˝na kupiç

39



8.2 KonwojeGdy klikniesz na konwoju, zostanie wyÊwietlone nast´pujàce okno wyboru:

Przyciski konwojumajà nast´pujàce znaczenie:

8.2.1 Lista towarów Lista towarów zosta∏a ju˝ zamieszczona w rozdziale „Pierwsza przygo-da”. Na liÊcie towarów wymienione sà wszystkie towary i osadnicy prze-

wo˝eni w konwoju.

8.2.2 Lista statków Wymienia wszystkie statki tworzàce konwój. Po wybraniu statku z listy pojawi si´ informacja o tym statku i mo˝na b´dzie rozprowadziç ˝egla-rzy i broƒ po ca∏ym konwoju. Zalecamy tak˝e zapoznanie si´ z informa-cjami w rozdziale dotyczàcym bitew morskich!

8.2.3 Podglàd Jest to podsumowanie informacji o konwoju:

• Nazwisko, doÊwiadczenie i pensja kapitana • Morale i pensja ˝eglarzy • Maks. pojemnoÊç za∏adunkowa konwoju• Liczba muszkietów i il. amunicji dla ka˝dego rodzaju amunicji na pok∏adzie• Ew. ∏adunek specjalny na pok∏adzie (który mo˝na otrzymaç podczas misji)

8.2.4 Szlak handlowy Umo˝liwia ustalenie szlaku handlowego dla konwoju. Kapitan konwojub´dzie automatycznie podà˝a∏ tym szlakiem. Nie przejmuj si´ z∏o˝ono-Êcià tego okna dialogowego – jest ∏atwiejsze do zrozumienia, ni˝ to si´

wydaje na poczàtku. Szlaki handlowe mogà byç bardzo u˝yteczne w póê-niejszej cz´Êci gry, gdy zostanà ju˝ za∏o˝one i zacznà przynosiç dochody.

Zasadniczo mo˝esz ustaliç kilka miast na trasie szlaku handlowego. W ka˝dym mie-Êcie mo˝esz kupowaç lub sprzedawaç okreÊlone towary. Gdy zakoƒczysz do∏àczanie

miast do szlaku handlowego, Twój konwój ponownie wyruszy z pierwszego miasta. B´-dzie kontynuowa∏ prac´, a˝ do chwili, gdy dezaktywujesz szlak lub sam si´ dezaktywu-je, gdy jego kontynuacja nie b´dzie mia∏a sensu. Mo˝e tak si´ staç z kilku powodów:

40



• Konwój mia∏ tylko ∏adowaç towary, ale jest ju˝ w pe∏ni za∏adowany

• Konwój mia∏ tylko roz∏adowywaç towary, ale na pok∏adzie nie ma ju˝ ˝adnychtowarów

• Kapitan odmawia postawienia ˝agli, poniewa˝ konwój jest w z∏ym stanie

• Morale za∏ogi jest zbyt niskie i odmawiajà postawienia ˝agli

W celu dalszego zautomatyzowania konwoju mo˝esz okreÊliç, w których miastachkonwój ma si´ zatrzymaç na naprawy i gdzie wypuÊciç za∏og´ na làd. Nie obawiaj si´,kapitan przerwie podró˝y tylko wtedy, gdy to b´dzie naprawd´ niezb´dne.

Gdy po raz pierwszy otworzysz menu szlaku handlowego, pojawi si´ nast´pujàce okno:

Najpierw nale˝y ustaliç miasta, do których ma si´ zbli˝yç konwój. Kliknij po prawej stro-nie na „Nowe miasto”. Otworzy si´ lista wszystkich dost´pnych miast. OczywiÊcie, mo-˝esz wybraç tylko miasta, które zosta∏y ju˝ odkryte i unikaj wybierania miast nale˝àcychdo nacji, które nie powitajà Ci´ z radoÊcià. JeÊli tak jednak zrobisz, mo˝e si´ okazaç, ˝eTwój konwój zaatakujà na morzu korsarze lub miasto odmówi przyjćia Twoich statków.

Poni˝szy przyk∏ad (patrz: ilustracja na nast´pnej stronie) najlepiej pokazuje, jakieustawienia mo˝esz wybraç w pojedynczych miastach. W tym przyk∏adzie niektóre

miasta i polecenia sà ju˝ wybrane.

41

1 Rozpoczynasz handel w tym oknie

2 Dodajesz miasto do szlaku handlowego



Po zakoƒczeniu wprowadzania szlaku, musisz kliknàç na najwy˝szym przycisku w menu wyboru, by pojawi∏ si´ napis „Szlak aktywny”.

Mo˝esz tak˝e zapisaç szlak handlowy, by przenieÊç go do innego konwoju.

42

1 Wyrównaj wszystkie ustawienia przycisków transferu

2 Zbli si´ lub omiƒ miasto

3 Wykorzystaj miasto do napraw i zejdê na làd

4 Naprawy mo˝liwe

5 Prze∏aduj 120 beczek z magazynu do konwoju6 Prze∏aduj 250 beczek z konwoju do magazynu

7 DopuÊç lub zabroƒ transportu osadników

8 JeÊli w mieÊcie dost´pny jest magazyn: prze∏aduj wszystkie towary do swojego magazynu po przybyciu.Powoduje to przywrócenie konwoju do jego pierwotnego stanu (jak po rozpoczćiu nowego szlaku)

9 Sprzedaj 150 beczek, jeÊli miasto zap∏aci minimalnie 400 SZ

10 Lista miast, do których powinny zawinàç statki

11 Kup 230 beczek od miasta, jeÊli cena jest ni sza ni˝ 200 SZ

12 Przyciski transferu

13 Prze∏aduj z magazynu do konwoju14 Prze∏aduj z konwoju do magazynu

15 Towary sprzedane miastu

16 Towary kupione od miasta

17 Aktywacja / dezaktywacja szlaku

18 Wczytanie / zapis szlaku

19 Walka automatyczna

20 Ustawienie iloÊci wszystkich towarów w wybranym mieÊcie na „Maks. „ lub „Zero”

21 Miasta mogà byç dodawane lub usuwane ze szlaku automatycznego

22 Miasta mo˝na przesuwaç na pozycje ni˝sze lub wy˝sze23 Cofnićie dokonanych zmian



8.2.5 Tryb atakuTu mo˝esz rozkazaç swojemu konwojowi wyruszenie na patrol i atako-

wanie po drodze statków okreÊlonych nacji. Wybierz wszystkie nacje, ja-kie chcesz atakowaç. Nie zapomnij póêniej aktywowaç trybu patrolowa-nia w tym samym oknie.

W trybie patrolowania konwój ˝egluje w te i we w te mi dzy swoim ostatnim i obec-nym miejscem docelowym. Wybierajàc konwój za pomocà kliknićia prawym przyci-skiem myszki na mapie morskiej, gdy przytrzymany jest wciÊni´ty klawisz CTRL na klawiaturze, mo˝esz ustaliç do 8 punktów kontrolnych, które b´dzie odwiedza∏ patrol.

8.3 Tworzenie konwojuW zale˝noÊci od swojej rangi, mo˝esz utworzyç do 10 konwojów. Konwój zostajeutworzony, gdy jednemu ze statków na nadbrze˝u zostanie przypisany kapitan. Na-

st´pnie, mo˝esz dodaç do konwoju do 9 nast´pnych statków.

W podglàdzie miasta i na mapie morskiej pokazany jest tylko najwi´kszy statek konwo-ju, dla czytelnoÊci. Mo˝esz zobaczyç pojedyncze statki tylko podczas bitew morskich.

8.3.1 Najmowanie kapitanów JeÊli na nadbrze˝u jest zakotwiczony pojedynczy statek i chcesz stworzyç nowy kon- wój, najpierw musisz wynajàç kapitana. Gdy wybierzesz kapitana w tawernie, kapitan wejdzie na pok∏ad i w ten sposób za∏o˝y nowy konwój.

8.3.2 Najmowanie ˝eglarzy Po utworzeniu konwoju, musisz najàç ˝eglarzy. Wybierz swój konwój (na przyk∏ad,klikajàc na konwoju na wybrze˝u) i kliknij na instalacjach portowych. W ka˝dymmieÊcie znajduje si´ ró˝na liczba dost´pnych ˝eglarzy. Co wićej, liczba ˝eglarzy ch´t-nych do pracy w Twoim konwoju zale˝y od Twojej reputacji w mieÊcie.

Ka˝dy statek posiada minimalnà za∏og´. JeÊli liczba ˝eglarzy w Twoim konwoju jest

mniejsza ni˝ wymagana za∏oga minimalna, konwój nie b´dzie móg∏ podnieÊç ˝agli.Gdy wynajmiesz wićej ˝eglarzy ni˝ wymagane minimum, mo˝esz kazaç im odpieraçataki podczas bitew morskich i broniç swojego w∏asnego statku, albo dokonywaçaborda˝u na inne statki (patrz rozdzia∏ „Bitwy morskie”).

8.4 Transfer mi´dzy konwojami8.4.1 Dodawanie statków do konwojuAby dodawaç statki do istniejàcego konwoju, ten konwój musi zostaç przycumowany

do wybrze˝a. Teraz kliknij prawym przyciskiem myszki na konwoju, aby otworzyçokno transferu. Tu mo˝esz przemieszczaç pojedyncze statki z wybrze˝a do konwoju.

43



8.4.2 Usuwanie statków z konwojuMo˝na usuwaç statki z konwojów w ten sam sposób, w jaki si je dodawa∏o. Po pro-stu przesuƒ statek z konwoju na wybrze˝e.

8.4.3 Transfer towarów i statków mi´dzy konwojamiMo˝esz przekazywaç towary, statki i ∏adunek mi´dzy dwoma swoimi konwojami, jeÊlioba konwoje znajdujà si´ na tym samym nadbrze˝u. Wybierz jeden z konwojów i klik-nij prawym przyciskiem myszki na drugim. Za pomocà przycisków wyboru po lewej

stronie okna dialogowego mo˝esz wybraç transfer statków, ∏adunku lub towarów.

8.4.4 Transfer kapitanów Mo˝esz przekazywaç kapitanów mi´dzy konwojami w taki sposób, w jaki przekazujesi´ statki.

8.4.5 Rozwiàzanie konwojuAby rozwiàzaç konwój, przesuƒ wszystkie statki albo wszystkich kapitanów z konwo-

ju na nadbrze˝e w oknie transferu. Po potwierdzeniu kapitan wróci do miejskiej ta- werny i okno transferu zamknie si´.

8.5 Za∏oga8.5.1 DoÊwiadczenie kapitanaKa˝dy kapitan ma trzy poziomy doÊwiadczenia, które zawsze wp∏ywa na ca∏y konwój.Ka˝dy poziom mo˝e osiàgnàç wartoÊç od 0 do 5 i wzrasta z czasem.

• Nawigacja: zwi´ksza zwrotnoÊç konwojów podczas bitew morskich

• CelnoÊç: zwi´ksza szans´ trafienia wroga podczas bitew morskich

• Handel: kapitan uzyskuje lepsze ceny sprzeda˝y lub kupna podczas podró˝y szlakami handlowymi.

44

1. Statki w konwoju.

2. Statki w porcie.

3. Aby dodaç statki do konwoju, kliknijna ikonie okr´tu znajdujàcego si´ w porcie i przenieÊ go na lewà stron´.

Aby usunàç statek z konwoju kliknijna jego ikonie i przenieÊ go na prawà stron´.

4. Aby zwolniç kapitana, kliknij na jegoikonie i przenieÊ jà na prawà stron´.



Ka˝dy kapitan zdobywa z biegiem czasu coraz wićej doÊwiadczenia. Konkretny ro-dzaj zdobywanego doÊwiadczenia zale˝y od dzia∏aƒ, jakie kapitan podejmuje najcz´-Êciej. Kapitan cz´sto bioràcy udzia∏ w bitwach morskich zwi´ksza przede wszystkichswojà celnoÊç, podczas gdy kapitan p∏ywajàcy g∏ównie na szlakach handlowych zdo-bywa wićej doÊwiadczenia handlowego.

8.5.2 Morale za∏ogiKa˝da za∏oga w konwoju ma poziom morale, który wp∏ywa na efektywnoÊç za∏ogipodczas bitew morskich. Co wićej, niskie morale mo˝e sprawiç, ˝e za∏oga odmówipostawienia ˝agli w porcie.

Morale za∏ogi mo˝e mieç jeden z 5 poziomów, od bardzo niskiego do bardzo wysokie-go. Poni˝sze wydarzenia w znaczny sposób pogarszajà na morale:

• 30 dni na morzu bez pe∏nego dnia sp´dzonego na làdzie

• Wydalanie ˝eglarzy z konwoju• Uszkodzenie statku podczas bitwy morskiej

Poni˝sze wydarzenia w znaczny sposób poprawiajà morale:

• Ka˝dy dzieƒ sp´dzony na làdzie• Zwyci´ska bitwa morska • B∏ogos∏awieƒstwo otrzymane od ksi dza w koÊciele

Suma wyp∏aty

Im wi´ksze doÊwiadczenie posiada kapitan, tym wy˝szej wymaga pensji: 5 SZ podsta- wowej pensji + 5 SZ za punkt doÊwiadczenia. ˚eglarze otrzymujà 5 SZ dziennie.

9 Bitwy MorskieOd poczàtku coraz cz´Êciej b´dziesz spotykaç si´ z piratami, którzy majà ch´tk´ na Twój ∏adunek. A zatem, nie pozostaje Ci nic innego, jak uzbroiç swoje konwoje. Mo-

˝esz tak˝e spróbowaç zajàç si´ korsarstwem, a nawet Êcigaç korsarzy i piratów.9.1 Rozmieszczenie towarów, broni i ˝eglarzy Zwykle wszystkie towary, ˝eglarze i broƒ sà rozlokowane po równo w ca∏ym konwoju.

Poczàtkowo, ˝eglarze sà rozmieszczani w taki sposób, by wszystkie statki posiada∏y swoje za∏ogi minimalne. JeÊli wynajmiesz dodatkowych ˝eglarzy do swojego konwo-ju, zostanà oni rozmieszczeni mo˝liwie równo w ca∏ym konwoju. Towary, dzia∏a i kor-delasy sà traktowane w taki sam sposób, ale jest oczywiste, ˝e du˝y statek zabierze

wićej ∏adunku ni˝ mniejszy. JeÊli chcesz przygotowaç swoje konwoje do bitew morskich, warto b´dzie zmieniç t´równà dystrybucj´. W tym celu, u˝yj listy statków i wybierz statek z konwoju, który chcesz zmieniç w okr´t wojenny. Teraz aktywuj priorytet dzia∏ dla tego statku.

45



JeÊli teraz za∏adujesz dzia∏a dla konwoju, ten statek (i wszystkie inne, dla których wy-brany zosta∏ priorytet dzia∏) zostanà za∏adowane dzia∏ami jako pierwsze. Pozosta∏estatki w konwoju otrzymajà dzia∏a tylko, gdy Twoje statki bojowe dostanà maksymal-nà liczb´ dzia∏.

Pami´taj, ˝e ka˝de dzia∏o zajmuje równo- wa˝nik 3 beczek ∏adunku! Warto zatem w przypadku konwojów handlowych ∏ado- waç tylko tyle broni dla konwoju, ile potrzeb-ne jest do pe∏nego wyposa˝enia statków, któ-re majà stanowiç jego ochron´. To prawda,

nieuzbrojone statki nie b´dà mog∏y braçudzia∏u w bitwach morskich i trzeba b´dzie wydaç im rozkaz ucieczki natychmiast po roz-poczćiu bitwy. Z drugiej strony, takie statki b´dà mog∏y zabraç znaczàco wićej towarów.

Podobnie jest w przypadku ˝eglarzy. Statki, które nie majà braç udzia∏u w bitwie niepotrzebujà za∏óg aborda˝owych, poniewa˝ Twoi wrogowie b´dà próbowali najpierw

wyeliminowaç Twoje uzbrojone statki. Aktywuj priorytet ˝eglarzy w celu przeznacze-nia wi´kszej iloÊci ˝eglarzy dla okreÊlonych statków. Na poczàtku jednak, ka˝dy sta-tek otrzyma za∏og´ minimalnà. Kordelasy sà najpierw przeznaczane dla statków,

w których aktywowano priorytet ˝eglarzy.

Uwaga : Amunicja jest zawsze dystrybuowana w ca∏ym konwoju i nie zabiera przestrzeni ∏adunkowej.

9.2 Spotkania na pe∏nym morzu JeÊli zaczniesz Êledziç swój konwój na mapie morskiej, mo˝esz zauwa˝yç, ˝e co pewienczas wyÊwietlany jest nieznany konwój, gdy pojawi si´ w polu widzenia Twojego konwo-ju. Ka˝dy statek jest tak˝e oznaczony ma∏à flagà narodowà oraz liczbà, która wskazujena iloÊç statków w konwoju. JeÊli klikniesz na tych konwojach, pojawi si´ informacja:

Obok narodowoÊci mo˝na stwierdziç, czy spotykasz si´ z kupcem, korsarzem, czy pi-ratem. Liczby dzia∏, ˝eglarzy i broni sà przybli˝one.

46

1 Priorytet dzia∏ aktywowany

NarodowoÊç statku Pirat

1



47

JeÊli uznasz, ˝e mo˝esz zmierzyç si´ z tym konwojem i nie jest on zbyt szybki w po-równaniu z Twoim, wybierz swój konwój i kliknij prawym przyciskiem myszki na konwoju wroga. Twój konwój weêmie nast´pnie kurs do ataku. Gdy tylko Twój kon-

wój doÊcignie wroga, rozpocznie si´ bitwa morska.

Gdy statki znajdà si´ wystarczajàco blisko siebie, otworzy si´ okno dialogowe i poin-

formuje, ˝e za chwil´ nastàpi bitwa morska. W tej chwili od Ciebie zale˝y, czy chceszsamodzielnie poprowadziç bitw´, czy ma zostaç stoczona automatycznie.

9.3 Automatyczne bitwy morskieNie mo˝esz braç aktywnego udzia∏u w automatycznej bitwie morskiej i musisz pole-gaç na umiej´tnoÊciach swojego kapitana. Po zakoƒczeniu bitwy otrzymasz wiado-moÊç informujàcà o wyniku. Miejsca automatycznych bitew morskich sà zaznaczonesymbolem skrzy˝owanych szabel na mapie morskiej.

9.4 Podglàd bitwy morskiej JeÊli samodzielnie prowadzisz bitw´ morskà, widok zmieni si´ na podglàd bitwy mor-skiej. Wyglàd statków przypomina ten na podglàdzie miasta, jednak w tym przypad-ku zamiast konwojów pokazane sà pojedyncze statki obu stron.

Na poczàtku bitwy morskiej w∏àczony jest tryb pauzy. Pozwala Ci to wydaç swoim stat-kom rozkazy taktyczne przed rozpoczćiem bitwy. Mo˝esz wy∏àczyç tryb pauzy za po-mocà przycisku „Pauza” lub spacji. Mo˝esz w∏àczyç tryb pauzy podczas bitwy mor-skiej tyle razy, ile chcesz.

1 Przyciski bitwy morskiej 3 Statki przeciwnika

2 Twoje statki 4 Wybrany statek



Nowe przyciski dla bitwy morskiej majà nast´pujàce funkcje:

9.4.1 Atak Ten przycisk b´dzie dost´pny tylko po wybraniu jednego lub wićej stat-ków z Twojego konwoju. Wszystkie statki zaatakujà automatycznie. Mo-˝esz po∏àczyç funkcj´ tego przycisku z „Aborda˝em”.

9.4.2 Aborda˝Ten przycisk b´dzie dost´pny tylko po wybraniu jednego lub wićej stat-ków z Twojego konwoju. Polecenie „Aborda˝” zostanie aktywowane dla

wszystkich statków. JeÊli taki statek zbli˝y si´ do statku wroga, wówczasTwoja za∏oga automatycznie rozpocznie walk´ aborda˝owà.

Uwaga : Z zasady, ˝aden naród nie b´dzie zadowolony, gdy zaataku-

jesz jego statki. Przechwycenie statków jest zawsze powodem najbardziej negatywnych reakcji!

9.4.3 Wybierz wszystkoTen przycisk pozwala wybraç wszystkie statki i wyÊwietla list´ statków

w prawym dolnym rogu. Klikajàc na liÊcie mo˝esz wydawaç polecenia dla pojedynczych statków lub dla wszystkich statków.

9.4.4 Bia∏a flagaOgólnie, pirat atakujàcy Ciebie ma zamiar splàdrowaç Twój konwój. JeÊlinie widzisz ˝adnych szans na zwyci´stwo, mo˝esz wywiesiç bia∏à flag´, aby przynajmniej ocaliç swoje statki i za∏og´. W takim przypadku napastnik

przestanie ostrzeliwaç Twoje statki i nie zostanà one przej´te.

Ten przycisk b´dzie jednak dost´pny tylko, jeÊli Twój opór nie by∏ zbyt stanowczy. Je-Êli Twoje statki ostrzela∏y okr´ty pirata, wróg mo˝e byç tak rozz∏oszczony, ˝e nie wy-

starczy mu tylko z∏upienie Twoich statków. W takim przypadku b´dzie próbowa∏ prze-chwyciç, a nawet zatopiç Twoje statki.

9.4.5 UcieczkaTen przycisk b´dzie dost´pny tylko po wybraniu jednego lub wićej stat-ków z Twojego konwoju. Wszystkie wybrane statki automatycznie spróbu-jà uciec.

9.4.6 Anuluj bitw´ morskàPrzycisk zast´puje „Bia∏à flag´”, gdy wszyscy Twoi przeciwnicy uciekajà.

Zazwyczaj bitwa morska koƒczy si´, gdy wszystkie statki jednej ze stron zo-sta∏y przechwycone, zatopione lub uda∏o im si´ dotrzeç do kraw´dzi pod-

glàdu bitwy morskiej. JeÊli jednak nie masz zamiaru Êcigaç tych statków, mo˝esz zakoƒ-czyç bitw´ wczeÊniej za pomocà tego przycisku. Pozwoli to uciec wrogim statkom.

48



9.5 Sterowanie statkami9.5.1 Wybór statków Podczas bitwy morskiej mo˝na wybraç statki na kilka sposobów:

• NajproÊciej jest kliknàç na statku.

• Mo˝esz wybraç kilka statków przeciàgajàc prostokàt wokó∏ statków za pomocà kursora myszki.

• Mo˝esz wybieraç pojedyncze statki za pomocà klawiszy 1-0 na klawiaturze. Roz-miar statku odpowiada klawiszowi (1 = statek najwi´kszy).

• Przycisk „Wybierz wszystko” umo˝liwia wybranie wszystkich statków na raz.Kliknij na liÊcie, która si´ pojawi, aby wybraç pojedynczy statek.

9.5.2 Atak automatyczny Najprostszym sposobem zaatakowania przeciwnika jest wybranie najpierw w∏asnychstatków, a potem kliknićie prawym przyciskiem myszki na statku wroga. Spowodujeto, ˝e wszystkie wybrane statki zaatakujà wybrany statek wroga.

9.5.3 Sterowanie rćzneMo˝esz tak˝e rćznie sterowaç swoimi statkami. W tym przypadku wybierz statek i klik-nij prawym przyciskiem na wodzie. JeÊli klikniesz PPM i przytrzymasz PPM, pojawi si´strza∏ka kierunku w miejscu kursora myszki i wska˝e, w którym kierunku uda si´ statek.

Gdy wrogi statek znajdzie si´ w zasi´gu ognia, wciÊnij „Strza∏” („Shift” na klawiatu-rze). Statek wystrzeli tylko wtedy, gdy istnieje realna szansa trafienia wroga. W innymprzypadku amunicja zostanie oszcz´dzona.

9.6 Wybór amunicjiIstniejà 3 rodzaje kul armatnich, które mo˝esz u˝yç w bitwie morskiej. Wybierz rodzajkul armatnich w oknie wyboru po wybraniu statku.

Ci´˝kie kule armatnie... przede wszystkim uszkadzajà kad∏ub trafionego statku.

Szrapnele

... to mniejsze pociski zlepione smo∏à, które rozdzielajà si´ po wystrzeleniu. Przede wszystkim dziesiàtkujà za∏og´ wroga po trafieniu w kad∏ub lub pok∏ad. Uszkodzenia samego kad∏uba i ˝agli sà minimalne.

49

1 Poziom agli

2 Liczba dzia∏, eglarzy i kordelasów na wy-branym statku.

3 Wybór amunicji



Kule ∏aƒcuchowe

... to dwie kule po∏àczone ∏aƒcuchem. Sà niezwykle skuteczne przeciwko ˝aglom,unieruchamiajàc statek i nie uszkadzajàc go zbyt powa˝nie. Wystrzeliwane kule ∏aƒ-cuchowe sà automatycznie wycelowane w ˝agle przeciwnika.

Ci´˝kie kule armatnie majà najwi´kszy zasi´g, szrapnele najmniejszy.

9.7 Skutki trafieƒKad∏ub

JeÊli kad∏ub statku zostanie powa˝nie uszkodzony, zniszczenia b´dà widoczne na ekranie. Co wićej, w oknie wyboru tego statku pojawi si´ jego aktualny stan. Kad∏u-by mo˝esz naprawiaç tylko w portach.

˚agle

Uszkodzenia ˝agli sà pokazywane na ekranie. Za∏oga naprawia ˝agle po ka˝dej bitwiemorskiej. Poni˝sza tabela pokazuje wp∏yw uszkodzeƒ na pr´dkoÊç statku. Statek nie mo-˝e poruszaç si´ wolniej ni˝ wynosi jego pr´dkoÊç minimalna ustalona w danych statku.

Stan kad∏uba Pr´dkoÊç maks.

60 % 90 %

40 % 80 %

20 % 70 %

Stan ˝agli Pr´dkoÊç maks.75 % 90 %

50 % 80 %

25 % 60 %

0 % Maks. = Min.

Utrata pr´dkoÊci na skutek uszkodzenia kad∏uba pozostaje po zakoƒczeniu bitwy

morskiej i wp∏ywa na dalsze podró˝e.9.8 Walki na pok∏adzie

JeÊli uaktywnisz opcj´ „Aborda˝” dla statku i zaatakujesz wrogi statek, rozpocznie si´ walka na pok∏adzie, gdy oba statki znajdà si´ odpowiednio blisko siebie.

Liczba ˝eglarzy (za∏oga minimalna nie walczy) na pok∏adzie i stan ich uzbrojenia w kordelasy majà wp∏yw na rezultat walki. W idealnym przypadku ka˝dy walczàcy ˝eglarz powinien byç uzbrojony w kordelas.

Walka na pok∏adzie prowadzona jest w sposób automatyczny, umo˝liwiajàc Ci zajćiesi´ pozosta∏ymi statkami. Po walce, statek zaatakowany pozostaje unieruchomiony dozakoƒczenia bitwy morskiej i nie mo˝e braç w niej dalszego udzia∏u. Nast´pnie sta-nie si´ w∏asnoÊcià zwyci´zcy.

50



JeÊli wejdziesz na pok∏ad wrogiego statku i zwyci´˝ysz w bitwie, mo˝esz zdecydowaç,czy chcesz przejàç statek(ki), czy tylko je splàdrowaç. Nast´pnie otworzy si´ oknotransferu, które umo˝liwi prze∏adowanie statków, towarów i ∏adunków mi´dzy kon-

wojem a zdobytymi statkami. Mo˝esz tak˝e porzuciç zdobyte statki.

9.9 Wp∏yw morale i doÊwiadczeniaSi∏a i morale kapitana oraz za∏ogi wp∏ywajà na bitw´ morskà:

• Kapitanowie majà od 0 do 5 punktów doÊwiadczenia w specjalnoÊci nawigacjii celnoÊci

• Za∏oga morale przyjmuje wartoÊci od 0 do 5

9.9.1 MoraleIm wy˝sze jest morale ˝eglarzy, tym krócej trwa prze∏adowywanie broni i ˝eglarze le-

piej walczà podczas aborda˝y.

9.9.2 CelnoÊçIm wi´ksza celnoÊç kapitana, tym mniejsze sà odchylenia kàta i wysokoÊci strza∏u.

9.9.3 NawigacjaDoÊwiadczenie kapitana w nawigacji nieznacznie zwi´ksza pr´dkoÊç i zwrotnoÊç

wszystkich statków.

10 Atakuj miastoMo˝esz tak˝e atakowaç miasta, by je plàdrowaç lub przejmowaç. OczywiÊcie, b´dzie tomo˝liwie tylko, gdy otrzymasz odpowiedni rozkaz od Gubernatora, poniewa˝ póêniej o∏-nierze muszà broniç to miasto. Mo˝esz atakowaç miasta zarówno z morza, jak i z làdu.

W celu wydania kapitanowi polecenia ataku na miasto, a nie zacumowania do portu,musisz aktywowaç nacj´ miasta w trybie ataku konwoju. Nast´pnie kliknij prawymprzyciskiem myszki na mieÊcie. Gdy konwój dotrze do miasta, musisz zdecydowaç,czy chcesz zaatakowaç z morza, czy z làdu.

10.1 Atak z morzaPodczas ataku z morza, konieczne bywa rozpoczćie walki ze statkami wojennymi

w porcie. Dopiero po pokonaniu tych statków mo˝esz zaatakowaç wybrze˝e. Ka˝dy port chroniony jest przez wie˝e z armatami. Miasto podda si´, gdy wie˝e zostanà

zniszczone. JeÊli Twoja misja polega na przejćiu miasta, pojawi si´ pytanie, czy chcesz splàdrowaç miasto, czy je zajàç.

Uwaga : Ataki na miasta z morza nie mogà byç przeprowadzane automatycznie.

51



10.2 Atak z làduPodczas ataku z làdu Twoi ˝eglarze (jak zawsze, za∏oga minimalna nie walczy) wal-czà przeciwko ˝o∏nierzom z miasta. Decydujàce znacznie ma liczba ˝eglarzy z kon-

woju i liczba kordelasów oraz muszkietów na pok∏adzie. Tylko uzbrojeni ˝eglarze we-zmà udzia∏ w walce. Walka jest przeprowadzana automatycznie, ale mo˝esz dokonaç

kilku ustawieƒ. Przed rozpoczćiem bitwy pojawi si´ okno, które umo˝liwia wybranierozdzielenia broni i formacji.

Przy wykorzystaniu formacji defensywnej bitwa zwykle trwa d∏u˝ej, poniewa˝ Twoje

oddzia∏y zadajà mniej obra˝eƒ, ale tak˝e ponoszà mniejsze straty. Wybierz t´ forma-cj´, jeÊli masz wielu muszkieterów i chcesz uniknàç du˝ych strat. Wybierz formacjofensywnà, jeÊli Twoi ˝o∏nierze majà wysokie morale i wi´kszà si∏´ ataku.

Teraz kliknij na przyciski „OK”, aby rozpoczàç bitw´ làdowà. Mo˝esz okreÊliç styl ata-ku Twoich oddzia∏ów podczas bitwy làdowej.

Styl walki podczas bitwy ma podobny efekt, jak przy wczeÊniejszym wyborze formacji.

Walka dobiega koƒca, gdy wszyscy o∏nierze z jednej strony zostanà pokonani, lub ichmorale spadnie do 0.

52

1 Twoi ˝eglarze, kordelasy (walka bez-poÊrednia) i muszkiety (walka na dy-stans)

2 ˚o∏nierze i broƒ w mieÊcie

3 Rozdzielenie istniejàcej broni wÊród e-glarzy. Broƒ do walki bezpoÊredniejzwi´ksza si∏´ ataku, broƒ do walki na dystans zwi´ksza obron´. Oba czynnikisà wa˝ne. W razie wàtpliwoÊci, zaleca-my polegaç raczej na walce bezpoÊred-niej ni˝ na walce strzeleckiej.

4 Rozpoczćie bitwy làdowej

5 Wybór formacji: Defensywna, Normal-na i Atak z zaskoczenia

1 Morale oddzia∏ów

2 Morale miasta

3 Liczba ˝o∏nierzy, podzielona na walczà-cych bezpoÊrednio i na dystans. Rozmia-ry oddzia∏ów zale˝à od liczby Twoich ˝e-glarzy i liczby ˝o∏nierzy w mieÊcie.

4 Tymczasowa zmiana stylu ataku Twoichoddzia∏ów. Zachowanie zmieni si´ na normalne, gdy zwolnisz przyciski.



Uwaga : Twoje oddzia∏y rozpocznà bitw´ z morale w wysokoÊci odpo-wiadajàcej morale za∏ogi, która znajdowa∏a si´ w konwoju. Morale

miasta zale˝y od jego majàtku. Im wi´ksze straty po jednej ze stron, tym szybszy spadek morale.

11 KryjówkaPo kilku godzinach gry i osiàgnićiu rangi „˚eglarza” mo˝esz otrzymaç specjalnà ma-p´ w tawernie lub od Gubernatora. Ta mapa pomo˝e Ci znaleêç specjalnà kryjówk´,którà mo˝esz zamieniç we w∏asne miasto. Kryjówka ma nast´pujàce cechy specjalne:

• Twój zamek ma nieograniczonà pojemnoÊç ∏adunkowà i jego wyglàd zmienia si´ wraz z Twojà rangà.

• Ma∏y port umo˝liwia przeprowadzenie napraw wszystkich statków i konwojówza darmo.

• Kryjówka produkuje efektywnie 6 ró˝nych rodzajów towarów (po 2 rodzaje ˝yw-noÊci, towarów pospolitych i towarów kolonialnych)

12 Tryb gry dla wielu graczy

W trybie dla wielu graczy mo˝e braç jednoczesny udzia∏ do 8 graczy. Istniejà dwa ro-dzaje rozgrywek: tryb sieciowy i gry przez internet.

12.1 Tryb sieciowy Ten tryb wymaga zainstalowanej sieci TCP/IP. Wszyscy gracze muszà mieç zainstalo-

wane protoko∏y TCP/IP i muszà byç po∏àczeni do sieci.

W ka˝dej rozgrywce sieciowej jeden komputer musi s∏u˝yç za serwer (gospodarz gry).Gospodarz decyduje o ustawieniach gry i loguje si do sieci. Pozosta∏e komputery sà

jego klientami.• W celu utworzenia gry lub wzićia udzia∏u w grze, nale˝y najpierw wybraç przy-

cisk „Gra dla wielu graczy” w menu g∏ównym. Na nast´pnym ekranie wybierzopcj´ „Sieç”. Nast´pnie, po prawej stronie pojawi si´ kilka aktywnych przyci-sków, a komputer rozpocznie wyszukiwanie istniejàcych gier.

53



W tym miejscu mo˝esz wybraç, czy chcesz wziàç udzia∏ w grze, czy utworzyç nowà gr´ jako gospodarz.

Jako gospodarz mo˝esz tak˝e wczytaç zapisanà gr´ i kontynuowaç jà w trybie siecio- wym. W takim przypadku gra zostanie automatycznie wys∏ana do wszystkich graczy,

tak by mogli rozpoczàç w tej samej grze.

Uwaga : W rzadkich przypadkach gospodarz mo˝e nie zostaç wskazany, chocia˝ dokona∏ rejestracji gry (tj. ju˝ znajduje si´ w poczekalni). Ozna- cza to, ˝e automatyczne wyszukiwanie zawiod∏o i klient musi dokonaç dok∏adnego wyszukania za pomocà wprowadzenia adresu IP serwera. Jest to 12-cyfrowy numer w formacie „XXX.XXX.XXX.XXX”, który jest wy- Êwietlany nad gospodarzem powy˝ej imienia kupca w poczekalni.

54

1 Wybór rodzaju po∏àczenia

2 Gry znalezione w sieci. W tym miejscu mo˝esz wybraç gr , w której chcesz wziàç udzia∏.

3 Wyszukiwanie gier w sieci4 Kliknij tutaj, aby rozpoczàç nowà gr´



12.1.1 Poczekalnia

Wszyscy gracze spotykajà si´ w poczekalni po potwierdzeniu swoich ustawieƒ osobi-stych. W tym miejscu pokazani sà wszyscy zarejestrowani gracze, a pierwszy gracz na liÊcie zawsze jest gospodarzem. Gospodarz postanawia, ilu graczy zostanie dopuszczo-nych do gry i mo˝e w dowolnym momencie zwalniaç lub zajmowaç miejsca dla graczy.Serwer mo˝e rozpoczàç gr´ dopiero, gdy zostanà zaj´te wszystkie miejsca dla graczy i gracze wcisnà przycisk „Gotowy” na dole ekranu.

12.2 Cechy gry sieciowej12.2.1 Zapis gry W zasadzie, ka˝dy gracz mo˝e zapisaç gr´ i kontynuowaç jà póêniej. Jednak gracz,który zapisa∏ gr´ b´dzie musia∏ nast´pnym razem zalogowaç si´ jako gospodarz.

12.2.2 Rozmowa podczas gry Gracze podczas gry mogà wysy∏aç do siebie komunikaty. Wystarczy wcisnàç klawisz

Enter. Nast´pnie mo˝esz wpisaç swojà wiadomoÊç i wys∏aç je do wszystkich gracz poponownym naciÊnićiu klawisza Enter.

Uwaga : JeÊli wpiszesz „#players” w wierszu rozmów, wymienieni zo- stanà wszyscy gracze.

55

1. Opis gry i adres IP2. Lista graczy 3. Miejsca dla graczy. Mogà byç udost´pniane lub zamykane przez serwer gry.4. Okno chata 5. Miejsce na wpisywanie wiadomoÊci



12.2.3 Szybkie przewinićie do przoduOpcja szybkiego przewijania do przodu jest wy∏àczona w trybie gry dla wielu graczy.

12.2.4 OpcjeTylko gospodarz mo˝e zmieniaç tempo gry.

12.3 Gry przez internetDodatkowo, mo˝esz walczyç z innymi graczami o tytu∏ Gubernatora, za poÊrednic-twem internetu. Rozgrywki internetowe nie ró˝nià si´ od gier sieciowych. Ró˝nica dotyczy jednak logowania si´: komputery bioràce udzia∏ w grze muszà znaç adres IPgospodarza, aby mog∏y si´ z nim po∏àczyç. Mo˝liwe sà dwa sposoby:

1. U˝ycie „Ascmana”, narz´dzia do po∏àczenia dostarczanego przez ASCARON.Ten program pozwala po∏àczyç si z serwerem gier ASCARON i przy∏àczyç si´

lub utworzyç gry, do których mogà przyst´powaç inni u˝ytkownicy.2. Mo˝esz te˝ kliknàç na opcji „Gra dla wielu graczy” i „Internet” w menu g∏ów-

nym gry Port Royale, aby bezpoÊrednio rozpoczàç gr´ przez internet. W tym ce-lu konieczna jest jednak znajomoÊç adresu IP gospodarza gry, do której chceszsi´ przy∏àczyç.

Adres IP

Ka˝dy komputer po∏àczony z internetem ma swój adres, który pozwala na jego iden-

tyfikacj´. Wszystkie komputery, które chcà graç razem muszà znaç adres gospodarza gry, aby mog∏y si´ komunikowaç podczas gry. Adresy IP sà przydzielane przez dostaw-c´ internetu podczas pod∏àczenia si´ do internetu. Wi´kszoÊç dostawców przydziela inny adres IP za ka˝dym po∏àczeniem. Twój adres IP jest wyÊwietlony w poczekalnipod opisem gry, po po∏àczeniu. Mo˝esz tak˝e obejrzeç ten adres wpisujàc „winipcfg”pod opcjà „Uruchom” w menu Start Windows 98.

Uwaga : Gry przez internet mo˝na zapisywaç jak normalne gry dla

wielu osób i kontynuowaç je póêniej. Gospodarz stworzy wówczas gr´,wczytujàc zapis gry.

12.3.1 Uruchom program AscmanAscman to program s∏u˝àcy do po∏àczenia z serwerem gier Ascaron. Po po∏àczeniumo˝esz utworzyç rozgrywk´ Port Royale lub przy∏àczyç si´ do gry, która jeszcze sińie rozpocz´∏a. Zaletà Ascmana jest fakt, ˝e wszystkie utworzone gry sà zarejestrowa-ne na serwerze gry Ascaron i dost´pne dla wszystkich u˝ytkowników. To zwi´ksza szans´ znalezienia innych graczy.

56



Mo˝esz uruchomiç program Ascman za pomocà menu Start. Ikona programu znaj-duje si´ w tym samym katalogu, w którym znajduje si´ ikona gry Port Royale.

Po uruchomieniu programu Ascman pojawi si´ proÊba o wprowadzenie imienia, któ-re zostanie wyÊwietlone u innych graczy. JeÊli to imi´ jest ju˝ u˝ywane przez innegogracza, zostanie dodany numer (np. „1”).

12.3.2 Interfejs programu AscmanImi´ u˝ytkownika / kana∏

Gracze na serwerze gier Ascaron mogà byç posortowani wed∏ug imion lub kana∏ów.

Kana∏ / u˝ytkownik

To okno pokazuje, ilu u˝ytkowników znajduje si´ na okreÊlonych kana∏ach. Umo˝liwia to wybranie kana∏u, w którym znajduje si´ ˝àdana liczba graczy. Kliknij dwukrot-

nie na kanale, aby przy∏àczyç si´ do niego.Nazwa gry / gracze

Pokazuje wszystkie otwarte gry i liczb´ zalogowanych graczy. Mo˝esz przy∏àczyç si´do gry klikajàc dwukrotnie na niej.

Rozmowa

W tym oknie pojawiajà si´ wiadomoÊci, które zosta∏y wys∏ane do Ciebie. JeÊli chcesz wys∏aç wiadomoÊç do innych graczy w tym samym pokoju, napisz treÊç wiadomoÊci w wierszu pod oknem rozmów i wyÊlij jà naciskajàc klawisz Enter.

Uwaga : Szczegó∏owe instrukcje dotyczàce dzia∏ania programu Asc- man sà dost´pne po kliknićiu na opcji „Help”.

57



14 Autorzy

58

Pomys∏ i kierownictwo projektuDaniel Dumont

G∏ówny programistaBernd Ludewig

GrafikaMarco Zeugner

TestowanieLars Berenbrinker

Programowanie

Symulacje i misjePeter Grimsehl

InterfejsUlf Winkelmann

Grafika miastBoris Fornefeld

Bitwy morskieThomas Mohr

Grafika statkówMichael Kopietz

Menu g∏ówneRalf Rüdiger

Grafika

Grafika trójwymiarowaPatrick Lubbers

Budynki i animacje Jörg LaurinAndreas JupeRobert PalmeMichael Haffner

FilmyStefan Hoffmann

Ilustracje i uk∏ad Anca Finta

Kontrola jakoÊci

OprogramowanieBenjamin VogtSebastian NeuhausGabriel HackerPeter LuberMark KieschkeMario Endlich

Narz´dziaMarkus Reiser

Muzyka i efekty dêwi´koweDag WinderlichHenrik Hobein

Studio nagraƒ – SamouczekOutsource Media

Dodatkowe programowanie

Opracowanie kodu gry

Bastian ClarenbachHendrik GrüneBastian Rolf

Wersja demonstracyjnaDaniel Balster

Dodatkowa grafika

ZwiastunPatrick Schumacher

Wprowadzenie

MBA StudiosMarkus BaaderAndras Kavalecz

Tekst i podrćznik oryginalny

Tekst podrćznika i dialogówDaniel Dumont

Tekst historyczny i dialogiDr Michael Bhatty

Redakcja

Christiane PfeiferIngo BertramAlan Wild

Dyrektor techniczny Kay Struve

Kierownictwo produktuChristian FrankeAlan Wild

Dyrektor sprzeda˝y Bernd Almstedt

ProducentHolger Flöttmann

Lokalizacja w Polsce

Cenega Poland Sp. z o. o. Dzia∏ Lokalizacji Cenega Poland Micha∏ Hajduk Maciej Hajduk

Andrzej KarwowskiMariusz LejnertMaciej Prasek Bartosz SzaraniecAndrzej Âciuba



Gra u˝ywa oprogramowania Miles Sound System. Copyright 1991-

2000 RAD Game Tools, Inc. Odtwarzanie dêwi´ku w formacie MPEG

Layer-3 mo˝liwe dzi´ki Miles Sound System z RAD Game Tools, Inc.

technologia kompresji audio MPEG Layer-3 na licencji Fraunhofer

IIS i THOMSON Multimedia.”

14 Dodatek

14.1 Sterowanie za pomocà myszki

Sterowanie gràDzia∏anie Funkcja

Kursor myszki...Przesunićie do kraw´dzi ekranu Przesunićie widoku

Kliknićie prawym przyc. na...

Dialogu / otwartym oknie Zamyka okno / dialog

WybórDzia∏anie Funkcja

Kliknićie lewym przyc. na...Statku lub konwoju Wybór statku / konwoju

W∏asnym konwoju przy wciÊni tym CTRL Wybór kilku w∏asnych konwojów

W∏asnych statkach przy wciÊni´tym CTRL Wybór kilku w∏asnych statków– tylko podczas bitew morskich

Dowolnym miejscu a podczas Wybór kilku w∏asnych statków/ przeciàgania oknaz przytrzymanym konwojówprzyciskiem myszki

Podglàd miastaDzia∏anie Funkcja

Kliknićie lewym przyci. na...

Budynkach Pokazuje informacje o budynkachi pozwala do nich wchodziç

Mieszkaƒcach WyÊwietla opinie

59

®



Mapa morskaDzia∏anie Funkcja

Kliknićie lewym przyc. na...

Symbolu miasta Pozwala wejÊç do miasta lub wyÊwietla informacje o nim

Kliknićie prawym przyc. na...

Pozycji na wodzie Wysy∏a wybrany konwój

Symbolu miasta 1. JeÊli konwój jest wybrany: wysy∏a konwój to tego miasta

2. JeÊli nie jest wybrany ˝aden konwój:otwiera okno handlu, jeÊli maszmagazyn w mieÊcie

Wrogim statku Atakuje statek Pozycji na wodzie, przy wciÊni´tym CTRL. JeÊli jest wybrany statek, ustala punkt

kontrolny dla niego na mapie morskiej

MinimapaDzia∏anie Funkcja

Kliknićie lewym przyciskiem na...

Wodzie / làdzie Przesunićie widokuSymbolu miasta wyÊwietla map´ morskà

Kliknićie prawym przyciskiem na...

Symbolu miasta wyÊwietla map´ morskà

14.2 Klawiatura

Sterowanie gràKlawisz Funkcja

Klawisze ze strza∏kami Przesunićie widoku

ESC Opcje (wczytanie, zapis, grafika...)

Pause Zatrzymuje gr´

+ / – (Num) Tempo gry

Pg Up i Pg Dn Poziom przybli˝enia widoku

Enter Pokazuje wiersz rozmów (tryb dla wielu graczy)

60



PrzyciskiKlawisz Funkcja

F12 Aktywacja szybkiego przewijania do przodu

F12 WyÊwietla list´ konwojów

F10 Lista konwojów w trasie

F9 Lista zacumowanych konwojów

C Otwiera kronik´

Spacja Otwiera dziennik i wyÊwietla ostatni zapis

WybórKlawisz Funkcja

1-0 Wybiera konwoje 1-10 (zgodnie z wyborem ro-

dzaju na liÊcie konwojów)TAB / Shift-TAB Przeskakuje do ostatniego wydarzenia zwiàzanego

ze statkiem lub konwojem lub przesuwa w przódi wstecz mi´dzy zakotwiczonymi statkami

Podglàd miastaKlawisz Funkcja

Backspace WyjÊcie z miasta Spacja Prze∏àcza rozdzielenie w oknie handlu

L Magazyn

K Tawerna

H Port (handel)

G Gubernator

W Dok (ma∏y / du˝y)

M Plac targowy J KoÊció∏

61



Podczas bitew morskichKlawisz Funkcja

1-0 Wybiera statek 1-10 (zgodnie z wyborem rodzaju na liÊcie statków)

Shift Strza∏

+ Zwi´ksza powierzchni´ ˝agli

– Zmniejsza powierzchni´ ˝agli

Insert Atak

Home Ucieczka

Delete Aborda˝

End Wybierz wszystko

Pause, Spacja Zatrzymuje czas (mo˝esz wydawaç rozkazy taktyczne)

F10 Wybór ci´˝kich kul armatnich

F12 Wybór szrapneli

F12 Wybór kul ∏aƒcuchowych

62



15 Pomoc techniczna w PolsceW Polsce pomocy technicznej udziela Dzia∏ Pomocy Technicznej wydawcy gry –Cenega Poland Sp. z o.o.

W przypadku problemów skontaktuj si´ z nami pod numerem telefonu:

(22) 868 52 61albo faksu:

(22) 868 52 60

WyÊlij e-mail na adres:

[email protected]

Mo˝esz te˝ napisaç na adres:

Cenega Poland Sp. z o.o., ul. Dzia∏kowa 37, 02-234 Warszawalub odwiedziç naszà stron´

www.cenega.pl

Zapraszamy do odwiedzenia naszego sklepu internetowego pod adresem:

www.sklep.cenega.pl

63



Uprawnienia licencyjnei gwarancyjne egzemplarza oprogramowania

1. W∏aÊcicielowi niniejszego egzemplarza gry przys∏uguje licencja na korzystanie

z zakupionego programu. Obejmuje ona wy∏àcznie korzystanie z niniejszego opro-

gramowania na jednej stacji roboczej (komputerze) oraz korzystanie z instrukcji

obs∏ugi i innych materia∏ów do∏àczonych do niniejszego egzemplarza oprogramo-

wania. W∏aÊcicielowi nie przys∏ugujà ˝adne inne specjalne prawa, w szczególnoÊci

prawo do nieautoryzowanego powielania oprogramowania i materia∏ów do niej

do∏àczonych, wprowadzania tzn. instalowania i kopiowania ca∏oÊci lub cz´Êci

oprogramowania do pamići wićej ni˝ jednego komputera oraz umieszczania

oprogramowania ani ˝adnej jego cz´Êci lub dokumentacji w sieci Internet.

2. Cenega Poland Sp. z o. o. udziela w∏aÊcicielowi niniejszego produktu gwarancji na

okres 90 dni poczàwszy od daty zakupu, obejmujàcej wady materia∏owe lub produk-

cyjne noÊnika oprogramowania (p∏yty CD-ROM/DVD) oraz do∏àczonej do niej do-

kumentacji i opakowania. Gwarancja nie dotyczy oprogramowania ani wad noÊni-

ka spowodowanych w jakikolwiek sposób dzia∏aniem w∏aÊciciela egzemplarza gry.

3. W celu wykonania uprawnieƒ gwarancyjnych, w∏aÊciciel egzemplarza gry zg∏a-sza pisemnie wad´ sprzedawcy, od którego oprogramowanie naby∏, bàdê bezpo-

Êrednio dystrybutorowi/wydawcy programu w Polsce — Cenega Poland Sp. z o.

o. na adres: CENEGA Poland Sp. z o. o., ul. Dzia∏kowa 37, 02-234 Warszawa-W-

∏ochy; telefonicznie pod numer: (22) 868 52 61; faksem pod numer: (22) 868 52

60; bàdê za pomocà poczty elektronicznej na adres [email protected] — opi-

sujàc rodzaj problemu, oraz podajàc swój adres i numer telefonu oraz dat´ za-

kupu egzemplarza oprogramowania.4. W terminie 7 dni od zg∏oszenia reklamacji towaru, przedstawiciel firmy Cenega

Poland Sp. z o. o. skontaktuje si´ telefonicznie lub za pomocà poczty elektronicz-

nej ze zg∏aszajàcym w celu omówienia szczegó∏ów dotyczàcych problemu i usta-

lenia sposobu przekazania reklamowanego egzemplarza oprogramowania do

Cenega Poland Sp. z o. o.

5. W terminie 14 dni od otrzymania reklamowanego egzemplarza oprogramowa-nia wraz z dowodem zakupu, Cenega Poland Sp. z o. o. sprawdzi produkt

i w przypadku uznania reklamacji przeÊle zg∏aszajàcemu, na w∏asny koszt, wol-

ny od wad egzemplarz programu.

64

Documents

Port Royale Instrukcja