Portfolio Jolien Van Bever

Deze editie van Clash brengt

het architectuurtportfolio van

Jolien Van Bever. Ingenieur-

architecte, gestudeerd aan de

Universiteit van Gent.

Drie ontwerpvraagstukken

hebben geleid tot typologisch

geheel verschillende echter

ideologisch zeer gelijklopende

ontwerpen: een detentiehuis in

Sint-Amandsberg, het nieuwe

Rijksarchief te Gent en een

concertzaal als herbestemming

in Zeeburg.

De verschillende gebruikers en

hun beleving in het gebouw

staan steeds centraal. Deze

ondersteund en gerealiseerd

door materialiteit.

In de samenwerking met

medestudenten is er altijd

gezocht naar een samenspel

van de idee, de ruimtelijke

vertaling en de praktische

uitvoerbaarheid. Een bepaalde

graad van complexiteit niet

geschuwd, wel geanalyseerd en

uitgewerkt...

curriculum vitae

harmonieuze herbestemming

pad van het boek

gevangenis zonder tralies

inhoudstafel

Jolien Van Bever

Concertzaal - Zeeburg - NL

i.s.m. Stan Kinoo, Stef Vermeire & Tom Maelfait

Jan Moens

Marc De Kooning, Raf De Preter, David Schmitz

Detentiehuis - Sint-Amandsberg - BE

i.s.m. Stan Kinoo

Ronny De Meyer

Jeroen Beerten, Frank Van Gulle

Rijksarchief Bagattenstraat - Gent - BE

i.s.m. Esther Vandamme

Dirk De Meester

Marc De Kooning, Tania Vandenbussche, Trice Hofkens, Lieve Van De Ginste

04

06

16

26

1990 1992 2002 2008 2013

2011

lager onderwijs secundair onderwijs hoger onderwijs

Sint-Vincentiusschool, Gontrode (BE) Sint-Fransiscusinstituut, Melle (BE) Universiteit Gent, Gent (BE)

2006

Latijn - Wiskunde Wetenschappen - Wiskunde

2000

BachelorBurgerlijk Ingenieur - Architect

MasterBurgerlijk Ingenieur - Architect : bouwtechniek

vakantiejobAtlas Copco, Wilrijk (BE)

weekendwerkBakkerij Finesse, Melle (BE)

vrijwilligerswerkVlaams Architectuurinstituut VAi, Antwerpen (BE)Aktief-ski, Leopoldsburg (BE)SnowPacks, Leopoldsburg (BE)

stageBureau Bouwtechniek BB, Antwerpen (BE)

1990 1992 2002 2008 2013

2011



2006


2000







curriculumvitae

Jolien Van Bever

08-06-1990

Gent (BE)

Kapellendries 26

9090 Gontrode

België

+32495/840.442

[email protected]

Nederlands - moedertaal

Engels - vlot

Frans - goed

Duits - notie

identiteit

1990 1992 2002 2008 2013

2011



2006


2000







Microsoft Offi ce

Autocad - Windows, iOS

Autocad 3D - Windows, iOS

Adobe Creative Suit CS5

iWork

Trisco

Diamonds

Powerframe

Artlantis

EPB-software

SketchUp

Atlas Copco, Wilrijk (BE)

vakantiejob 2007 - 08 - 10 - 11 -12

assemblage compressoren

Aktief-ski (BE)

paasvakantie 2012

kinderclub

SnowPacks (BE)

intersemestriële vakantie 2013

begeleidster jongerenreizen

softwareskills ervaring ervaring - architectuur

VAi, Antwerpen (BE)

Vlaams Architectuurinstituut

2009 - heden

host evenementen VAi

2011 - heden

architectuurgids deSingel

BB, Antwerpen (BE)

Bureau Bouwtechniek

augustus - september 2012

zesweekse stage

1990 1992 2002 2008 2013

2011



2006


2000







06

gevangeniszonder tralies

Det

entie

huis

Witt

emol

enst

raat

Si

nt-A

man

dsbe

rg -

BEbi

nnen

tuin

en

kam

er

Van gevangenis naar

detentiehuis, deze gedachte

dringt geleidelijk door bij het

Belgische gevangenisbeleid.

Dit mede dankzij Hans Claus,

huidig directeur van de

gevangenis van Oudenaarde.

De grootschalige gevangenis-

eenheden bestempelt hij als

onbetaalbaar en voornamelijk

onpersoonlijk.

Naar het Scandinavische

voorbeeld pleit hij voor een

geleidelijke vervanging, dit

door 900 detentiehuizen.

Als deel van een haalbaarheids-

studie is in samenwerking met

Hans Claus alsook de Liga

van de Mensenrechten een

ontwerpvoorstel uitgewerkt.

Een detentiehuis stimulerend

voor zowel de inwoners als de

buurtbewoners, hier van Sint-

Amandsberg.

0 5 10

Detentiehuis Wittemolenstraat Sint-Amandsberg - BEboven: grondplannen

onder: ontvangstruimte

2.

1.

3.

4.

6.

5.

7.

6. 6. 6. 6.

6. 6. 6. 6. 6.

8. 9.

10.

1. inkom

2. expo

3. balie

4. fouilleerruimte

5. ontvangstruimte

6. kamer

7. keuken

8. leesruimte

9. ontspanningsruimte

10. lesruimte

11. binnentuin

12. omkleedruimte - staf

13. atelier

14. keuken - staf

15. terras - staf

16. verharde buitenruimte

12.

13.

14. 15.

16.

Det

entie

huis

Witt

emol

enst

raat

Si

nt-A

man

dsbe

rg -

BEka

mer

“een architectuur ten dienste van de ontplooiing van het individu”

De identiteit en de persoonlijke

ontwikkeling van de tien

inwoners staan centraal. De

architectuur staat volledig ten

dienste van de ontplooiing van

het individu, de inwoner. Niet

langer de gevangene.

Het detentiehuis past zich

in tussen de bestaande

bebouwing. Aan de straatzijde

het hoofdgebouw met drie

bouwlagen, de achterzijde een

één-lagige achterbouw.

In de marge van deze

achterbouw ligt het potentieel

tot differentiatie. Iedere kamer

bezit een ander karakter.

Zowel door de ligging ten

opzichte van de collectieve

functies, de oriëntatie alsook

de vormgeving. Letterlijk

losgetrokken van de passage,

geaccentueerd door een glazen

lichtstrook tussen beide.

De keuken, leefruimte,

ontspanningsruimte en de

lesruimtes krijgen vorm in

die rondgang. Gecreëerd

in de nisruimtes tussen de

verschillende kamers. Een vista

op de binnentuin vanuit de

collectieve delen versterkt dit

spel van licht en zicht.

Deze binnentuin biedt, naast een

shortcut naar de verschillende

kamers en omliggende functies,

de kans om de groene vingers

te stimuleren.

Zowel de toegang van de

bezoeker, de werknemer, de

advocaat als de buurtbewoner

vindt plaats in het

hoofdgebouw. De ‘not-in-my-

backyard’-buurtbewoner kan in

de expohal terecht en een blik

werpen op de fitnessruimte, die

daarbij op bepaalde momenten

opengesteld wordt voor de

buurt.

De ondergrondse parking

biedt een passend antwoord

op het parkeertekort dat in de

omgeving heerst.

Sint-Amandsberg biedt een

kans aan het detentiehuis, het

detentiehuis geeft potentieel

terug aan de buurt.

e

e

i

i

i

e

e

i

i

ie

e

i

i

i

“elke kamer een typerend karakter, door ligging, oriëntatie

en vormgeving”

i e

i

e

ie

BINNENCIRCULATIE “VOORDEUR”

BUITENCIRCULATIE “ACHTERDEUR VIA PATIO”

NATUURLIJK LICHT TOT DIEP IN INDIVIDUELE VERBLIJFSRUIMTE

i

ee

i

16

In hartje Gent, op een

perceel begrensd door de

op de Vooruit uitgevende

Bagattenstraat en studentikoze

steegjes, het Rozendaalken

en de Jeruzalemstraat, komt

in opdracht van de Regie

der Gebouwen een nieuw

Rijksarchief.

De ongeveer veertig

kilometer aan legborden met

waardevolle documenten, in

het archetypische blinde depot,

beslaan een groot deel van het

programma.

De in gebruikname van de

archiefstukken in zomeer de

inventarisatieruimte, de ateliers

voor materiële bewerking

alsook de balie van ontlening,

wekken dit archief iedere dag

tot leven.

Om de gebruiker hiervan bewust

te maken rust zijn stijgend pad

op het onderliggende depot.

pad van het boek

Rijksarchief Bagattenstraat G

ent - BEinkom

sthal

1. westgevel Jeruzalemstraat2. noordgevel Jeruzalemstraat3. oostgevel Rozendaalken4. zuidgevel Bagattenstraat

0 5 10

Rijksarchief Bagattenstraat Gent - BE

links: gevelbeeldenrechts: maquette

“symbiose van het omliggende gabariet en een uitgerold depot”

De contouren van het

Rijksarchief zijn een symbiose

van de letterelijke uitrolling van

het depot en het volgen van het

omliggende gabariet.

In de steegjes, met een

bebouwing van twee tot

vier bouwlagen, maakt het

Rijksarchief een stijgende

beweging richting de

Bagattenstraat.

Perforaties ter hoogte van

de kantoren en de leeszalen

zorgen voor interactie met de

omliggende steegjes. Dit in

fel contrast met het signaal

in de Bagattenstraat. Tussen

de majestueuze herenhuizen

articuleert het zich als een

blinde doos, “het depot”.

De open ruimte onder dit

depot creëert een overdekt

ontvangstplein voor elke

gebruiker. Zowel bezoeker en

personeel vinden hun toegang

via de inkomsthal in de tweede

1.

3.

gevel, de toevallige passant

met een doorsteek naar de

Jeruzalemsteeg, als het boek

dat zijn weg start via de laad- en

loskade.

Het binnenplein, ontsloten via

het archief en een aparte ingang

aan het Rozendaalken, biedt

de mogelijkheid tot shortcuts.

Op een zonnige dag is het de

uitgelezen locatie voor het

terras van de cafetaria en het

doorbladeren van een boek.

2.

4.

10.10.1.

3.

4.

7.

5.

6.

11.

11.

9.

2.

9.

8.

Rijksarchief BagattenstraatGent - BEboven: grote leeszaalonder: grondplannen

0 5 10

1. ontvangstplein

2. inkom

3. expo

4. balie

5. cafetaria

6. laad-en loskade

7. opgevraagde documenten

8. binnenplein

9. atelier

10. depot

11. leeszaal

12. vergaderzaal

13. auditorium

10.10.10.

12. 13.

11.

11.

Architectuurontwerpen III : Het Archief

Detail Snede AA'Raamaansluiting - binnenkaderSchaal 1/10

Detail Snede AA'Onderaansluiting - buitenpleinSchaal 1/10

Detail Snede BB'Overkragingaansluiting - betongevelSchaal 1/10

Conceptbeeld

Zicht inkomhal

Conceptbeeld

Zicht leeszaal

Detail Snede AA'Raamaansluiting - middenkaderSchaal 1/10

Detail Snede AA'Dakaansluiting - betongevelSchaal 1/10

Detail Snede BB'Overkragingaansluiting - vliesgevelSchaal 1/10

ie

i

ii

e

e

e

Detail Snede AA'Vliesgevel - glas

Schaal 1/10

Detail Snede AA'Vliesgevel - beton

Schaal 1/10

Detail Snede AA'Onderaansluiting - binnenplein

Schaal 1/10

Detail Snede AA'Dakaansluiting - vliesgevel

Schaal 1/10

Detail Snede BB'Overkragingaansluiting - betongevel

Schaal 1/10

Detail Snede BB'Vloeraansluting prefab betontrap

Schaal 1/10

i

i

e i

i

i i

i

ei

e i

e i

e i

i i

i e

i

ei

e

e

e

ie





Conceptbeeld

Zicht inkomhal

Conceptbeeld

Zicht leeszaal




ie

i

ii

e

e

e


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10

i

i

e i

i

i i

i

ei

e i

e i

e i

i i

i e

i

ei

e

e

e

ie





Conceptbeeld

Zicht inkomhal

Conceptbeeld

Zicht leeszaal




ie

i

ii

e

e

e


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10

i

i

e i

i

i i

i

ei

e i

e i

e i

i i

i e

i

ei

e

e

e

ie





Conceptbeeld

Zicht inkomhal

Conceptbeeld

Zicht leeszaal




ie

i

ii

e

e

e


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10


Schaal 1/10

i

i

e i

i

i i

i

ei

e i

e i

e i

i i

i e

i

ei

e

e

e

ie

Rijk

sarc

hief

Bag

atte

nstr

aat

Gen

t - B

Ede

taild

oors

nede

“de circulatie geaccentueerd met betonpanelen die door

de vliesgevel schieten”


Snede BB'LangsdoorsnedeSchaal 1/100

Snede AA'DwarsdoorsnedeSchaal 1/100

De intenties en de beleving

worden kracht bijgezet door

de materialen: beton aan

de buitengevel en op het

dak, glas in de transparante

binnenvliesgevel.

Waar in de buitengevel de

perforaties het programma

onthullen, benadrukken aan

de vliesgevel de betonnen

elementen de circulatie.

Deze twee materialen komen

terug in de interne beleving,

waarbij de zichtbetonwand,

waar de gevelpanelen aan

ophangen, in contrast staan

met de glazen binnengevel.

Deze stimuleert de interactie

tussen de verschillende

gebruikers en hun pad door het

gebouw.

De circulatie wordt aan de

binnengevel zichtbaar gemaakt

door betonpanelen die op

een doordachte wijze door de

vliesgevel schieten.

26

Conc

ertz

aal Z

eebu

rger

eila

nd

Zeeb

urg

- NL

best

aand

e rio

olzu

iver

ings

silo

’s

harmonieuzeherbestemming

Het Zeeburgereiland ten

oosten van Amsterdam was

decennia lang het gebied van

de kazerne, de betoncentrale

en de waterzuiveringsinstallatie.

De herontwikkelingsgedachte

ontspruit door de realisatie

van de eerste woningen op dit

eiland. Al snel blijkt de nood

aan culturele voorzieningen.

De aanwezige silo’s bieden een

uitgelezen infrastructuur om

de beoogde voorzieningen

te lokaliseren. Een

openluchtmuseum en een

bibliotheek in de eerste silo’s.

Een concertzaal gecombineerd

met repetitielokalen en

grand café in de laatste. Een

uitgekiend ontwerp illustreert

het potentieel van het

laatstgenoemde complexere

programma.

Conc

ertz

aal Z

eebu

rger

eila

nd

Zeeb

urg

- NL

onde

r: co

ncer

tzaa

lbo

ven:

foye

r

Een verhoogd plein rondom

de silo’s biedt niet alleen

een groene oase voor de

buurtbewoners. Het creëert een

foyer die toegang geeft tot de

concertsilo.

Het programma verdeeld over

acht verschillende schijven, is

tangentieel opgehangen aan

de silowand, zonder deze te

raken. In het spanningsveld

tussen beide wordt de circulatie

georganiseerd.

Tijdens een versterkt optreden

is het neerlaten van het

akoestische gordijn niet

noodzakelijk. Het glas tussen

de stalen balken werkt dan als

perfect reflectievlak. Zo kunnen

de andere bezoekers een glimp

opvangen.

Conc

ertz

aal Z

eebu

rger

eila

nd

Zeeb

urg

- NL

onde

r: re

pitit

ieni

veau

bove

n: c

ircul

atie

bij

tech

nisc

he ru

imte

Wanneer de bezoeker de

circulatie blijft volgen, kan hij

de silo ook langs de buitenkant

ervaren, dit wanneer hij ter

hoogte van de technische

ruimte is.

Daarna schiet het pad opnieuw

de silo in om zo de twee

repitieniveaus te bereiken.

De vier repititieboxen zijn

onafhankelijk van de structuur

opgesteld om hinder tussen de

boxen onderling te vermijden.

De verschillende niveaus

ondervinden geen akoestische

hinder van elkaar door de

scharnierende en opgehangen

constructie. Dit biedt de

gebruiker de kans om deze

tussenruimte naar eigen zin te

claimen.

Conc

ertz

aal Z

eebu

rger

eila

nd

Zeeb

urg

- NL

onde

r: ca

feta

ria a

vond

bo

ven:

caf

etar

ia in

terie

ur De bezoeker, begroet in de

foyer, beëindigt zijn bestijging

met een panoramisch zicht op

Zeeburg vanuit het grand café.

De heringebruikname van de

externe circulatiekoker laat een

volledige autonome werking

van deze laatstgenoemde

toe. Geaccentueerd door

het letterlijk uitspringen. Het

werkt als signaal voor zowel de

bezoekers van het museum en

de bibliotheek of gewoon de

nieuwsgierige passant.

Iedereen kan steeds terecht in

het grand café en zo deel uit

maken van de herbestemming.

0 5 10

Conc

ertz

aal Z

eebu

rger

eila

ndZe

ebur

g - N

Lon

der:

conc

eptt

eken

ing

bove

n: g

rond

plan

foye

r

“een aangelegd verhoogd plein,als groene oase voor de buurt, als foyer voor de concertzaal”

“de circulatie in het spanningsveld tussen de oude silowand en de nieuwe opgehangen constructie”

Conc

ertz

aal Z

eebu

rger

eila

nd

Zeeb

urg

- NL

zij:

gron

dpla

nnen

onde

r: m

aque

tte

0 5 10

0. concertzaal

1. balkon

2. technische ring

3. technische ruimte

4. repititielokalen

5. repititielokalen

6. grand café

7. dakterras0.

1.

2.

3. 7.

6.

5.

4.

Concertzaal ZeeburgereilandZeeburg - NL

doorsnede, details & uitvoering

De herontwikkeling staat in

het teken van de reactivering

van de silo. Niet enkel

door een programmatische

herbestemming. Het ontwerp

speelt bewust in op de

structurele kracht van de

bestaande betonwand.

De tangentieel opgehangen

stalen tuien zorgen dat de

scharnierende constructie niet

in elkaar draait. De specifieke

ophanging zorgt ervoor dat de

druksterkte van de wand wordt

aangesproken.

In de detaillering is de

uitvoerbaarheid niet uit het

oog verloren. Elk onderdeel

kan vervoerd worden, elk

glaspaneel vervangen.

Deze miniteuze omgang met

materialen en constructie is

verdergezet in het gebouw zelf.

Zo bestaat de vloeropbouw

uit geperforeerde stalen

liggers. Het resultaat van een

zoektocht naar het optimum

van de structurele hoogte. In de

perforaties zijn de technieken

perfect weggewerkt.

Het samenspel tussen de

verschillende componenten,

de betonnen wand, de stalen

balken, glazen tussenpanelen,

vertaalt zich in een harmonieuze

herbestemming, zowel in klank

als beeld.

http://www.facebook.com/ClashJolienVanBever

Documents

Portfolio Jolien Van Bever