Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
18-11-2016 1
Positieve beeldvorming Ouderenzorg
Dorine Sabbe
November 2016
Inhoud
1. Korte voorstelling WZC St – Carolus
2. Stage ouderenzorg bekeken vanuit opleiding
3. Stage ouderenzorg bekeken vanuit de organisatie
Hoe wordt binnen onze voorziening aan beeldvorming gewerkt?
2
Inleiding
Filmpje
https://www.youtube.com/watch?v=wbgBODx5NKw
3
1. Voorstelling WZC St-Carolus St. Carolus behoort tot de Groep Zorg H Familie, VZW
• Recent gefusioneerd: 1 Raad van Bestuur, verschillende Beheerscomités, 1 Ondernemingsraad, lokale CPBW’s
• De Groep bestaat uit initiatieven van de congregatie van de Zusters van de H Familie, die vertrekkend vanuit hun charisma zich vanaf 1950 gaan inzetten zijn voor GGZ en OZ.
18-11-2016 4
Groep zorg H. Familie
• De VZW Groep Zorg H Familie bestaat uit 6 voorzieningen, die goed samenwerken, ondersteund door een aantal overkoepelende functies.
• Groep zorg H Familie, afdelingen:
• WZC Sint-Carolus (Kortrijk)
• WZC de Pottelberg (Kortrijk)
• WZC Rustenhove (Ledegem)
• WZC Sint-Jozef (Oostkamp)
• Psychiatrisch ziekenhuis H. Familie (Kortrijk)
• Beschut wonen ‘de Bolster’
Aanbod St. Carolus
Woonzorgcentrum St.-Carolus:
- Woon- en zorgcentrum : 100 bewoners
- Groep van Assistentiewoningen : 40 woningen
- Centrum voor kortverblijf : 3 kamers
- Ondersteuning aan Ten Olme, Paters Passionisten: externe dienstverlening
WZC St Carolus De Aster:
Afdeling voor 41 bewoners, waaronder 7 kamers met aparte
slaapkamer, 1 kamer kortverblijf.
Open afdeling voor fysisch zorgbehoevenden en bewoners met
dementie zonder wegloopgedrag
De Orchidee:
Afdeling voor 34 bewoners, waaronder 2 kamers voor koppels, 1
kamer kortverblijf.
Open afdeling voor fysisch zorgbehoevenden en bewoners met
dementie zonder wegloopgedrag.
Afdeling voor 28 bewoners met dementie, waaronder 1 kamer
kortverblijf voor bewoner met dementie.
Gesloten afdeling met leefgroepwerking (2 leefgroepen).
De Akkerwinde:
2. Stage ouderenzorg, bekeken vanuit opleiding
Het start bij jullie!!
Hoe spreken jullie over ouderen?
De bejaarde?
De demente?
De verwarde patiënt?
….
8
Hoe is jullie uitstraling naar ouderenzorg toe?
Eventjes testen….waar of niet waar?
1. De meerderheid van de ouderen heeft problemen met geheugen, is gedesoriënteerd of dement
2. De meeste ouderen voelen zich vaak ongelukkig.
3. Op z'n minst 35% van de ouderen woont in een instituut.
4. Meer dan 80% van de ouderen is gezond genoeg om hun normale dagelijkse werkzaamheden te doen
5. Het is bijna onmogelijk voor de meeste ouderen om nieuwe dingen te leren.
9
Negatieve beeldvorming proberen te doorbreken!
Ouderen(-zorg) =
• Geen leuke mensen
• Saai = was en plas
• Je moet niet veel kennen en kunnen
• Deficitmodel en Aging
• Fysiek en psychisch zwaar
• Minder technisch
• Veel overlijdens
10
Voorbereiding studenten op stage ouderenzorg
Hoe?
= stappenplan
Leerlijn ouderenzorg toepassen over de leerfasen heen
Belangrijk om te vertrekken vanuit de maatschappelijke evolutie : dubbele vergrijzing!
Zorg voor ouderen = deel van de
opdracht van bijna elke
zorgverlener!!
11
Voorbereiding studenten op stage ouderenzorg
Verwachtingen werkveld : iedere zorgverlener kan goede zorg geven aan ouderen
Nood aan positieve beeldvorming!!
Hoe denkt, spreekt, zorgt, …men voor ouderen?
12
Wat is goede zorg?
Goede zorg voor studenten zorgverleners
?
Goede zorg voor bewoners
“Help, er wordt voor mij gezorgd”
“Ik heb liever een babbel dan een grondige wasbeurt”
13
Voorbereiding studenten op stage ouderenzorg
Taboe proberen te doorbreken door hen kritisch te laten reflecteren
Door vb. filmpjes laten zien en bespreken : Wat zien ze? Wat kan niet? Wat doet dit met hen?
https://www.youtube.com/watch?v=c9rob1RdOsk
https://www.youtube.com/watch?v=vo9wlAWHE3E
https://www.youtube.com/watch?v=dGPv6khQY-o
14
Positieve beeldvorming
Uitgangspunt :
Ouderenzorg = persoonsgerichte zorg!
Oudere plaatsen in het centrum van zijn of haar eigen zorg
Persoonsgerichte zorg =
Oudere:
15
Als persoon leren kennen
Zijn Keuze respecteren
Ingaan op individuele behoeften
Samenwerken In zijn totaliteit leren kennen : fysische, psychosociale, culturele, …
Belang!
Zowel in de lessen, als de voorbereiding van stage, ligt de focus op Persoonsgerichte zorg.
Hoe realiseren?
• Voorwaarde : leerkracht heeft ervaring met het werkveld, blijft up-to-date, inspireert de student voor ouderenzorg…
• Starten met ‘de gezonde oudere’ : wie is dit? Persoon met veel competenties, capaciteiten, mogelijkheden, ervaringen, levensgeschiedenis, …
16
Positieve beeldvorming
• Gezonde oudere : focus ligt op mogelijkheden!
Niet vertrekken vanuit deficitmodel!!
• Inspiratie: organiseren van dansnamiddag met ouderen, panelgesprek met ouderen, bezoeken van ouderen die thuis zelfstandig wonen, film, gebruik van artikels,…
17
Positieve beeldvorming
Na het leren kennen van de gezonde oudere kan men overgaan naar ouderen die zorg nodig hebben.
Mogelijke problemen worden besproken, MAAR focus blijft op MOGELIJKHEDEN!
Wat kan de oudere WEL nog doen én waarvoor heeft hij/zij hulp nodig?
Altijd vertrekken vanuit competenties, dan je zorg aanpassen
18
Voorbereiding stage woonzorgcentrum= !
Door :
• Zaken te laten ervaren op school (krijgen van een maaltijd, zaken moeten uitvoeren met beperkt zicht, zorg krijgen van een zorgverlener die heel ‘goede zorg’ geeft en die minder ‘goede zorg’ geeft, …)= inleefsessies
Dit kan adhv gebruik “d’oede doze”
http://www.doededoze.be/
• Nadruk leggen op wonen en leven: aandacht voor privacy, autonomie, zinvolle dagbesteding, …
19
Voorbereiding
Voorbeelden:
• De stad laten bezoeken per rolstoel : studenten ervaren hoe het is om vanuit deze situatie dagdagelijkse activiteiten op te nemen zoals een bezoek aan de bankautomaat of het station. Ook is er bijzondere aandacht voor de verkeersregels voor rolstoelgebruikers. Tijdens het spel maken studenten foto’s van hun ervaring om ze zo later met de andere groepen te delen.
• Vooraf bezoek aan WZC : kennismaking met het uitdagend takenpakket van de organisatie en met bewoners door gesprek met hen te laten voeren
18-11-2016 20
Stage WZC
• 1ste stage in WZC : geen stage laten lopen op afdeling met enkel bewoners met dementie
Hebben nog geen kennis genoeg
Kan afschrikken
Reageren, handelen verkeerd
• Het is goed om de benadering en specifieke noden van zorgbehoevende ouderen vroeg te leren kennen : positieve overtuiging
• Basiszorgen worden aangeleerd in een minder bedreigende omgeving dan vb ZH (cave: toch aandacht voor ruime kijk)
21
Stage ouderenzorg
• Komt iedere voorziening in aanmerking als stageplaats??
• Durven selecteren
• Durven voorwaarden stellen naar de voorziening toe
VB: eisen van goede begeleiding, nagaan welke visie men heeft; hoe voelt dit aan in de praktijk?
22
Tijdens stage woonzorgcentrum:
• Opdrachten focussen op mogelijkheden van bewoner en van daaruit mogelijke problemen, toedienen van zorgen laten formuleren
• Opdracht : gesprek met bewoner over zijn waarden, wensen, … bewoners beter leren kennen: nadruk ligt op ontmoeten, willen weten wie die persoon is, niet enkel als zorgontvanger….
Navragen wat het betekent om hier in het WZC te wonen; dagstructuur, activiteiten, ….
23
Voorbeeld opdracht stage
• Beschrijf hoe je de stage ervaren hebt, wat viel mee/niet mee? Hoe ga je om met de confrontatie met de realiteit? Welk effect heeft dit op je aanvankelijke motivatie?
• Is je beeldvorming over ouderen, over het WZC, over het beroep als zorgverlener gewijzigd?
• Beschrijf hoe je beeldvorming was voor de stage en na de stage.
• Welke factoren hebben er voor gezorgd dat je beeldvorming gewijzigd is?
24
Tijdens stage: • Reflectieopdracht : leren reflecteren bij bepaalde
situaties die ze zien op stage, dit wordt besproken met mentor en leerkracht
Dit reflecteren blijft noodzakelijk zolang je zorg verleent
• Leerkracht heeft de nodige aandacht voor het positieve, het wonen en leven én legt de focus op de mogelijkheden
• Samen met bewoners activiteiten laten uitvoeren
• Terugkommoment op school : leerlingen horen en leren van elkaar over bepaalde situaties die ze opmerkten tijdens de stage; onder begeleiding van leerkracht
25
Na stage
• Reflectiemoment met student over de stage; wat verliep (minder)goed? Welke zaken worden opgemerkt die anders waren dan dat men zag in theorie?
• Wat werd als goede zorg ervaren door de zorgontvanger?
26
3. Stage ouderenzorg bekeken vanuit organisatie
Stage ziekenhuis stage WZC ?
27
ZH WZC
Arts : bepalende rol VKE / ZK, ..team : bepalende rol
Handelingen : volgens procedures Handelingen : volgens bewoner
Routinewerk door specialisaties Persoonsgerichte zorg; volgens wensen bewoner
Stage WZC
WZC = organisatie in ontwikkeling
Als zorgvoorziening is het belangrijk dat men mee-evolueert
Evolueren van voorziening waar taakgerichte zorg wordt gegeven naar voorziening waar bewoners CENTRAAL staan in de zorg
28
Maar : blijvende zoektocht naar wat is Goede zorg?
Ontbijt, medicatie, verzorging, koffie…
29
Uitdaging
Bij elke bewoner van het treintje afstappen…
30
Evenwicht zoeken, vinden
Ja-cultuur Wens van bewoner
Onderhandelde zorg Organisatie
SPANNINGSVELD!
31
Filmpje : http://www.flanderssynergy.be/projectwerking/zorgvernieuwers/cases/wzc-sint-carolus-praten-met-de-bewoner-is-ook-werken
18-11-2016 32
Stage WZC Ook als voorziening moet je je voorbereiden op de begeleiding van studenten
• Mentoren opleiden: geven van feedback, visie moet uitgestraald worden door je mentoren, …
‘Walk-Your-Talk’
• Ook voor ons als organisatie is het leerrijk : hun kritische blik, nieuwe inzichten,..
‘de studenten zijn onze ogen en oren!’
• Onthaalbrochures maken voor studenten
33
Stage WZC
• Aanstellen van coördinator over de organisatie heen voor studentenbegeleiding
• ‘Opleiden’, voorbereiden van de bewoners op de komst van studenten; wat kan hun taak hierin zijn?
• Je mentoren tijd geven om de leerlingen goed te kunnen begeleiden en hen de nodige bijscholingen, informatie van de scholen laten volgen
34
Stage WZC
Onthaal van studenten: tijd en ruimte
→ uitleg visie, mogelijkheden, werking organisatie
→ rondleiding
→ onthaal op afdeling door bewoner?
→ tijd laten om de student zich te laten aanpassen en vragen om zich voor te stellen in het team in vb. overdrachtsmoment
→ student wordt gekoppeld aan 1 max 2 mentoren
35
Stage WZC
• Initiatief laten komen van student, maar afhankelijk van niveau, jaar student
• Als mentor je student prikkelen om bij te leren, te reflecteren
VB ; vragen hoe je dit zal uitvoeren; waarom voer je dit uit?
Na uitvoering : bespreken: wat liep goed? Wat liep minder goed? én de nodige aanpassingen proberen te laten komen van de student; samen zoeken naar oplossingen
→ dit stimuleert ook hun creativiteit; ruimere kijk
36
Stage WZC
• Vooraleer ze de zorgen expliciet uitvoeren, hen eerst laten starten met een gesprek te voeren met de bewoner
• Zo leren ze de bewoner beter kennen
• Contact met bewoner wordt wat spontaner
• Aandacht wordt meer gevestigd op zaken die ze van de bewoner zelf horen en niet hetgeen ze van de VKE/ ZK horen (horen zo misschien andere, betere zaken? )
37
Verloop van stage
Studenten worden ondergedompeld in hetgeen wij als voorziening te bieden hebben aan onze bewoners
Studenten de mogelijkheid bieden
om van alles te laten ‘proeven’
38
Zorg
Maaltijden
Activiteiten Professionele
organisatie
Pastorale
Verloop van stage
Niet alles MOET de student leren kennen, maar je kan dit wel mogelijk maken
afhankelijk van niveau student! (5de jaars zorgkundige, 1ste jaars Vke, 3de jaars BA, ..)
Als mentor inzicht hebben op wat de student moet kennen, kunnen observeren, inzicht hebben op wat de student interesseert
Stimuleren leerklimaat: helicopterview organisatie
39
Verloop van stage
Opdrachten vanuit voorziening naar student toe :
• Verwachten kritische ingesteldheid van de student (geprikkeld door mentor)
• Mentor = is rolmodel
• Onze mentoren : pleitbezorger voor de student
Words create worlds
• Reflectiemoment met stafmedewerker (anders dan mentor zelf voor de student)
40
Evaluatieopdracht • Geef één voorbeeld waarvan je zag dat hier goede of niet-goede zorg
werd gegeven voor de goede reden (vanuit zorgethische visie). Dat wil zeggen dat je nadenkt of de zorg die toegediend werd juist en correct was, maar ook of die als het goede ervaren werd door de bewoner en dat de reden dat de zorg zo werd toegediend, was omdat de bewoner er beter van wordt.
• Kan je een verklaring vinden voor die goede of niet-goede zorg ?
• Hoe heb je de stage in zijn geheel ervaren: zou je de stage aanbevelen aan een medestudent; waarom wel of niet ?
• Hoe heb je de begeleiding vanuit de zorgeenheid ervaren op vlak van
• feedback (kwantiteit en kwaliteit) ?
• oefenkansen ?
• koppeling mentoren ?
• omgang met jou als student ?
• Heb je opmerkingen i.v.m. de onthaalbrochure van het WZC Sint-Carolus?
41
Besluit stage WZC
• Al deze zaken, voorbeelden zorgen er voor dat de beeldvorming van de student naar ouderenzorg kan positief beïnvloed worden
• Ze krijgen de kans om zich te focussen op het positieve, om de mensen te leren kennen, ze mogen en moeten meedenken met gans het woon-, leef- en zorgproces van onze bewoners
42
Besluit
Veel succes!!
Nog vragen?
43