POSTANAK PTICA

ANA BRNARDIĆ

SADRŽAJ

AERODROM 1 ..........................................................................................................................

Aerodrom 2 ..............................................................................................................................

Bijeg 3 ......................................................................................................................................

Terorist 4 .................................................................................................................................

Raj 5 .........................................................................................................................................

Kuća u Miamisburgu 6 .............................................................................................................

Brod 7 ......................................................................................................................................

Američko nebo 8 ......................................................................................................................

Ponedjeljak 9 ............................................................................................................................

Bića iza pulta 10 ......................................................................................................................

Vrag 11 .....................................................................................................................................

Svetac 12 .................................................................................................................................

Ime 13 ......................................................................................................................................

TAMNI GLASNIK 14 ................................................................................................................

Tajna 15 ...................................................................................................................................

Penelopa 16 ..............................................................................................................................

Kolodvor 17 ..............................................................................................................................

Ravnica 18 ...............................................................................................................................

Sreća II 19 ................................................................................................................................

Šetač 20 ...................................................................................................................................

Memento 21 .............................................................................................................................

Nesanica 22 .............................................................................................................................

Tamni glasnik 23 ......................................................................................................................

Crno more 24 ...........................................................................................................................

PUSTINJSKA ABECEDA 25 ......................................................................................................

Amajlije 26 ...............................................................................................................................

Fotografija iz 1932. 27 .............................................................................................................

Kućna životinja 28 ....................................................................................................................

Brojanje 29 ...............................................................................................................................

Lastavica 30 .............................................................................................................................

Ljubav 31 .................................................................................................................................

Misli se odmaraju 32 ................................................................................................................

Mlada vrana 33 ........................................................................................................................

Nedjelja 34 ...............................................................................................................................

Oluja 35 ....................................................................................................................................

Jednorogi grad 36 ....................................................................................................................

Njih dvoje 37 ............................................................................................................................

Oluja II 38 ................................................................................................................................

Burna noć 39 ............................................................................................................................

Pisanje na tipkama 40 ..............................................................................................................

Prvi snijeg 41 ...........................................................................................................................

Pustinjska abeceda 42 .............................................................................................................

Sreća 43 ...................................................................................................................................

Ljubav staraca 44 .....................................................................................................................

Strojevi 45 ................................................................................................................................

Naricaljka 46 ............................................................................................................................

Postanak ptica 47 .....................................................................................................................

Soba 48 ....................................................................................................................................

NOĆNE JULIJE 49 ....................................................................................................................

Julija 50 ....................................................................................................................................

Vijesti o pijanistima 51 .............................................................................................................

Vokaliza 52 ...............................................................................................................................

Luđak 53 ..................................................................................................................................

Dušina vlat 54 ..........................................................................................................................

O autorici 55 ............................................................................................................................

Impresum 56 ............................................................................................................................

AERODROM

1

AERODROM

U visini listaju se štampane stranice nebaDolje carinik traži otisak prstapečat rodnog stabalcana papiru za turističku vizu

U licu mi sjaji žuti balkanski mjesecZaboravila sam ga ugasiti iznad oceana

Obitelj pored mene ima više iskustvaTužnu pentatoniku skrili su u rukavSlužbeniku podastiru ogromne količinekalifornijskog osmijeha

Iza barikade nasmiješeni starcis frizurama od šećerne vunepružaju mi ruke i vode me u raj

2

BIJEG

Pobjegla sam u Ameriku od golubovaod stotinu ruku koje su se savijalehvatale prolaznike u čas suočavanja

Pobjegla sam pod nebo nisko kao u crkviU Ohiju sjela pod lipunabubrelu od neispečenih oblaka

Nedovršen životpredala sam na carinimalenom Vijetnamcu koji me zagrliood sreće što sam mu propjevala dvije-tri riječina ruskom

3

TERORIST

točno je 18 sati u Minneapolisuu dvorani za osumnjičene ja i punašna crnkinjaona unosi „hranu, zmije i insekte“ u SADa ja sam siromašna udavačagospodin Kai gleda me odozdo u očiotvara moju torbu punu mirazau njoj se bijeli sumnjivi rukopisželi znati što će mi 200 papira natipkanih na čudnom jezikuto je fascinantna rekonstrukcija životanašega Spasitelja, kažem u sebidrhtim, znojim seprihvaćam ulogu nevjeste-teroristanakon sat vremena otključavaju vrataposvuda miris palmina uljastopala propadaju do gležnja u aerodromski tapisonodbacujem željezne proteze iz domovine itonem u ružičastu milost

4

RAJ

sjedim u čekaonici C17 i čekam svoj avionpromatram mladu Sissy Spaceku muškim cipelama i bijelim čarapamau daljini iz jednog gomolja raste nekoliko neboderastabljike Minneapolisasijedi uvojci oblaka iza staklenog zidaizvan ove zgrade nema ljudisamo srne koje pretrčavaju ispod lokalnogaviona za Dayton

5

KUĆA U MIAMISBURGU

Cijele noći kukurikanje zrikavaca.Nebo se savija oko zemlje.Bog je familijaran i srdačno tapšesvoje goste.

Krijesnice svijetle 120 wata.

S Julijinog balkona promatram životinje.Ljudi ovdje ne žive.Ne žive ni u kućama ni u neboderima.Spavaju u inicijalima tvrtke,a zatim od stresa silaze u zemljugdje beru izvrnute plodoves telegrafskih žica.

6

BROD

Sobe su hladne, bučne kao brodoviPramcem napreduju prema pučinik središtu kontinenta

Nikad ne silazimo s brodaOsim, katkad, kad padne mrak –ulazimo u poljske trave do bradepijemo gorko mlijeko koje potiče nesanicu

7

AMERIČKO NEBO

Giba se slijeva nadesno i odozdo prema gore.

Ljudi su prepolovljeni orasi,a bogovi promatraju. Njihove su prozirne kugle tihei tek katkad malo zasniježe u otvoren dlan.

8

PONEDJELJAK

Kao i obično, početkom tjedna,silaze giganti s neba i jedu ljude.

Zato u ovoj zemlji nema prolaznika.

Uplašeni od oblaka i drveća,ulaze u motorne ljuske i klize prostranim cestama.

Drveće je ovdje pregolemo.Ipak, cijelim korijenom stalo bi u američkešalice za kavu.Sićušne žene nose smotuljke djece iz kafića.Ulaze u svoje pansione na kotačima.Supruzi niotkuda.

Sjedim iza staklenog zida.Vani stablo upravo razgovara s Bogom.

9

BIĆA IZA PULTA

iza pulta u fast-foodu erotične oči bez bojemirišu na procvalu lijeskukad si nesretan i kad osjećaš morsku sol pod kapcimaslužbenik te blagoslovi jednom riječjuprelivenom šećerom

ljudska dobrodošlica, poljubac, ugravirani suu džepni molitvenikpružen umjesto ruke iz straha od dubine i mraka

pred tobom je dan bez žive dušezrikavci su goleme amfore iz kojih šumešifrirane poruke metuzalemau Miamisburgu živimo s njima i s dostojanstvenim i glazbenimdrvećem

10

VRAG

Vrag je lišenost riječi,ruka koja raste ni iz čega i već postajeljudska.A dobrota, sveci, anđeli?Oni su svjetlucave krijesnice koje,ponegdje veličine mog palca – kao npr.tu, u Ohiju – probijaju mrak, ulazekroz okanca koja su se stvorila,naravno, u trenutkuiznenadne gluhoće.

11

SVETAC

Govor raste iz kostiju i neba.Ometa dobrodušne korake.Podmeće svecima koji ponekad koračaju zemljom.Jedna vlat povlači ih natrag u rečenicu.Polete li, znak je to nesvakidašnje milosti tišine,iznenadne gluhoćekoja briše sve slojevesve otipkane govore.Ipak čak ni sveci, ne, ne, ne nalazepravu riječ.

12

IME

Sve to piše u knjigamau koje se odavno uselio Dijabolo.Putnik bez domovineu koferu nosi pidžamu i čisto rublje.Sjeda za obiteljski stol i razgovara s dušama koje povremenoiskoče iz tijelaostavljajući prazan kostur.

13

TAMNI GLASNIK

14

TAJNA

Sastavila sam grobnu tajnuda ponekad, krišom, odem živjeti u drugu zemljuu tuđoj kuhinji gulim češnjak i kuham kavuodlazim do manastira i palim svijećuiza plota sabor breza na gluhom jezikulice se podvaja u zrcaluokruglo i tužno prevlači se zlatnim pojanjem

noću napuštam tijelo, prste, svlačim koruu hladnoj spavaonici vjetar nas dugom bradom pokrivaujutro sam mlado drvo posađeno pred kućomgola kost iz koje postaje dan

15

PENELOPA

Čekaonica puna produhovljenih glavafilozofskih očiju i frizuraVitki starci u aktovkama nose gorke rečenice s talogomPutujemo prema istokuDrške za koje se hvatamo u aerodromskom autobusuštapovi su mudraca zabodeni u zemljuPostajem dio svečane pasijeMoja potraga za nepouzdanom ljubavljuu ovom zboru tužnih čela dobiva smisaonajveće žrtveU avionu gasimo plamenje i palimo ugljenkoji nas vodi do odredištau domovinu brižljivo prešanu i obećanu u knjigama

16

KOLODVOR

ljudi nose zamotuljke i koferei poput ježeva u mraku, u koloni prilaze vagonu,ali neki od njih nestaju negdje usput, u rahloj tišiniizmeđu dviju državau tamišto svija hladne jesenske šibe u srebrni muk

17

RAVNICA

Putnici oprezno sjedajuna klupe od skaja odlažući kapute boje kupine i suhe traveVlak posrće u noć poput slijepog pastira

U kupeu iz uglova suklja mrak koji se hrani bezvoljomUskoro ćemo, za pola sata, svi ujedno sljubiti lica uz prozoreu vlasti čudne vjereda uz vlak, kroz anonimnu šumuprateći naše osjećaje, čežnje, trče srne, divlje pticei bića koja se bude iz stabala

Na znak dirigenta, izmučene utrkom utvaraglave klonu u san

Mekana i crna ravandobiva ispupčine na kojima cvatunoćni električni gradovi.

18

SREĆA II

Čak i u svem ludilu,u olinjalom kaputu živčanog slomas kojeg vise tužni konci,bila sam sretna.Usne su mi nabubrile od lude rose,kapljice sreće s mjeseca izbile na čelu.Zalutala bova na hladnoj površini jezera,uvelo sunce u bakinoj bašti,otkotrljala se u noćno podne jabuka s otiskom licana dan kad meteori vises bijelog vrata.

Iznad drvenog ulaza u manastir divlji rogovi srećezabijeni čavlima, natašte, s prvom svijećomprstima ugašenomna grančici stabla koje moli.

19

ŠETAČ

Parkom Herăstrău šeće Smrtpredivna, raskalašena duhabijela, gozbenaNebo otvoreno, proteže sedo u duboku prošlost

Sjedim na klupi zagrljena šibljemKralježnica, u djetinjstvu otkinuta peteljkaStišavaju se glasoviPtice se ukopavaju u zemljuJezero iza mojih leđa gusta čorba od algiŠto je tijelo manje, to lakše prolazikroz ušicu igle

20

MEMENTO

Duše, nezacijeljeni limuni.Tko nam je kriv što naši stanovipuni listanja i koračanja između sobateško podnose odlazak.Cigle se uruše u sebe, u knjigeprsti kojima su maslinasti plodovirasli između tipakasada silaze u mrak razgrnut ispod zemlje.

21

NESANICA

najednom, krovovi postaju plavinoć se podvukla pod snježni pokrivačodgovori na pitanja razlijevaju se u tamnoj tintina kamenu druge zemlje odmaram glavumoja ljubav spava u susjednoj sobigdje raste crno drveće i crne pticenejasne i nepouzdane riječi na zimzelenom lišćuuskoro će se probuditiu kuhinji će blistati njegove izvađene očina hladnom jeziku mulja izjavit će ljubavdaljiniplamenu koji se pali i gasisada spava, vida rane vodom iz mijeha noćnih orguljanoć je malo pretjerala s crnilombesani ukućani izvrću potamnjele dlanove

22

TAMNI GLASNIK

stvorio se nasred kamenih stubau bijeloj košulji od ljiljanaprstima dvostruko duljim od mojih posegnuo u džepićpružio mi papir s pjesmompobjegao sam od tebe, kaže pjesma, kako bih došao k tebipotom smo pobjegli od ljudiu skromnom kafiću naručili tamno pivonjegov se govor zapisivao u pergament neopisive važnostiza povijest čovječanstvatko sam bila ja? pretvorena u uhou rijeku koja je u vlastitu trbuhu lovila nepoznate ribesvijetleće motive upredene u kompliciran govortko je bio on? svečana pustinjska pticakojoj sam predala u kutiji svoje usne, ramenajedno prema drugom hodali smo uz jezeroa iznad vode zelene od umora i plave od napete tišinerazapeli su limeni kosturpoput iznimno sustavne istine

23

CRNO MORE

u ponoć oslijepim i pretvorim se u ribušto živi duboko ispod zemljesanjareći o šumu crne vodeo ljubavniku koji iskače iz vatreu nepoznatu gradugdje unatrag se hoda u cipelama od algia crnokosi anđeo skuplja raspadnute osmijehei pokriva me do brademoj tužni predak,stablo koje se istrglo iz zemljeda bi me u noći posjetilo

24

PUSTINJSKA ABECEDA

25

AMAJLIJE

Ljudska lica su uokvirene amajlije.Jedva uočljivi obrisi ljuljaju se u zraku,privlače i odbijaju.Prolaznicima nedostaju osnovne crte,ruke se klate i pomno ih brišu.Ljubav na prvi pogledunosi suviše sunčeva svjetlau centar, između obrva, a zatim se iz očiju izlijevadiskretna lacrimosa.U svetaca se lica pomaljaju iz indiga,nikome se posebno ne nameću, osim srcu.

Obrve uokviruju nejasni smisaookorjelih zavodnika.A tu i tamo neka ptica uleti u ustai naseli se u čelu.

26

FOTOGRAFIJA IZ 1932.

Čovjek u kaputu stoji na gatu.U sebi ima fotografiranu noć i dan.Nož je pao u fotografiranu vodu.Strah se smirio učovjekovim stopalima.Svjetlost se u tom trenutku cakliiz njegovih prozirnih cipela.

U sivom ugljenu okvira njegoveoči kao školjke zaštićenenaočalamaupravo dovršavaju značenje fotografiranou njegovoj duši.

27

KUĆNA ŽIVOTINJA

polako se krećem uz šuštanjerasklapam novine, kuham kavuu glavi nekoliko radiostanicau trbuhu razuzdana glazba, orgulje,

tipkam za radnim stolom,a zatim kuham ručak: ribam i posipam

zvoni telefon, kuća osluškuje ušimaiščekuje da poletim i kažem halo

ali ja ostajem sjediti. Osjećam kako u meniraste iracionalna ljubavprema životinjama

prelijeva se preko kuhinjskog namještajadok perem suđeunutarnje suze od zelene tinte kaplju

ne može se živjeti s tolikom ljubavljuu divljoj šumi, otrovnice, flaute i ruke

treba naučiti saditi i plijevitii krotiti

pokušati kao običan čovjekkoji podvečer sklapa kapke u kuhinji

jer ovaj dan postaje vječan poput hrastai dalje tone i toneevo samo što ne doseže suprotan kraj

28

BROJANJE

Brojim godine na prste.Četvrtak je, dan za samoću i nipoštopretjerivanje s obavezama.Dan za kućnu životinjui rituale uz kavu, ne, bolje biljni čaj,za piskaranje i čitanje,za disanje brzo, hučanje kroz nos,za zadržavanje daha i igranje prstima.

Zima ulazi oprezno kroz prozor.Pitam se što ću s njom, nije bijela ni krasna.Njezina ljepša dvojnica živi u planini,ima vatrenu, crnu srži Breughelova je inspiracija.

Gradska sivosnježna djevojka nikome nije uzor.Posve sama, broji godine,budi se noću uz lupanje srca:netko je ovdje, čovjek u obliku mraka.

29

LASTAVICA

Sjedila sam mu u krilu,dodirivala njegove prste,ali sam otvorivši usta samo zakričala.Morala sam odletjeti, ptičje je srce počelo tući.

Ruka je počela drhtati, potražila štap, upalila dnevnik.Rukopis koji je brizgala mašina skrivena u plućimapočeo se tanjiti.Izlegao se jedan sasvim pristojan strah.

30

LJUBAV

izlegla se iz kamenaizustila ooou gorku travu umiješala med iz očijui uskočila mi u dlankoji sam pružila nepoznatom čovjeku

31

MISLI SE ODMARAJU

Misli se odmaraju na predmetima –teške legnu na hrast, lake na listove lipe –ili kao mehanizam pisaće mašine pod koromkucaju

Ljubavnicima odgovara takav načinživota, gdje termiti prelaze preko neravninaokorjelih ljubavnih formula

opipati željezna slovau sljepoočici dragog bićauhvatiti posljednji od ubrzanih zarezakoji jure poput mrava iz usta –ljubav je hladna i topla

lijena na suncuzapisana rutinskim rukopisom na posvenezainteresiranom lišću

32

MLADA VRANA

Još nisam naučila razgovarati s pticama.Jedna od njih, mlada vranana fotelji sjedi privijena uz svog pratioca.Gledamo film na TV-u.Moja leđa davno zakržljala,povijena su i bole.Krila, kao i ostali, držim u relikvijina najvišem katu stambene katedrale.

Jednog dana kad usvojim jezik svihpernatih bića,kad budem zrela da osim kosova i zimovkiprihvatim i vrane,kad budem dovoljno bijela da mogu progutati munjubit ću školjkakoja na svoj način spokojno živi s bićima.

33

NEDJELJA

Sati brzo prolazeOkrugli poput žena u kaputimakoračaju ritmičnobez osobite ideje, u spokojnim cijelim notamakoje se neslužbeno zovu krumpiria riječ-cjelovita žitarica izgovara sena izlazu iz crkve

Već nekoliko nedjelja polako urastam u stolprimam se prstima koji se šire na sve stranežare se na stoluU nedjeljnu večer prsti poput sunčeva ostatkapršljenovi na leđimasvjetionici koji gasnumoduliraju u tihi namještaj

34

OLUJA

Iako je obavila svoje, presavila jablanovenebu počupala kosumjesecu srž popilai istrčala iz grada u vodenim cipelamaoluja je, čini se, nešto zaboravila

Oblaci se ljuljaju lijevo, desnone mogu van iz nebeske zdjelezatočeni su u tijelu kao i jaKukamo, grmimo u sebiotvaramo stara cvileća vrataiza kojih se stere zaraslidomaći mrak

35

JEDNOROGI GRAD

na dagerotipiji katedrala s jednim tornjemstari grad čuči u magliu tami zagrljene jednokatnicesive oči jedva nešto prosijavaju kroz staklovečer je, jednorogi grad mrmlja brojanicenetko šuška niz ulicuu blatu ne odjekuju koraci, otiskuju se u bugačicua prsti propadaju kroz zidoveomekšale od šaputanja

kuće koje su prevalile stoljećečuvaju kosture priča napisanih zlogukom abecedoma mi prolaznici zagledamo u vežekao u lavlja ustapuni vjere u svečanu povijestu bijelu i časnu odoru djedovauzvišenih čuvara dušekoji bijelom bradom prekrivaju sve grijehei sjene

36

NJIH DVOJE

Njegova duboka starost upisana negdje pokrajNe na licu, već u prstu koji ostaje iza rečeniceNjezina sklupčana mudrostknjiga koju otvara

hrani sovu i zimovkuNapravili su kuću od njegovih kostiju, stol, naslonjačeprozore od njezinih rebara, prstiju i očijui radioaparat od njezina disanja

37

OLUJA II

u sebi gulim posebno zelen plodvani je savjest oprana od grada, ptice su se uzvileprošla je ljetna olujano to nas ne spašava od nesreće koja je tek u osecisjedim za širokim stolom na kojem se može ležatis desne strane je ogledalonadohvat ruke tegla meda i gusti soknesreća je samo nakratko izišla da odsiječe nokte i kosuvraća se brzo, ne brinino možda, možda donese neko slađe voće

38

BURNA NOĆ

nakon burne noći u kojoj se bogovi iz mašinenisu pojavilizoru čekam pokraj samostana

u dvorištu šeta vrana u sivim hlačamaispeglanim na crtu

jutro je beznadno tamnoi jedini smisao nalazim u uvjerenju da je uz osobitu pažnjumoguće proučavati jezikkoji jedno drugoga, pomno pazeći na naglaske i duljine,poučavaju vrana i iza sive ponjave skrivenavečernjača

39

PISANJE NA TIPKAMA

dok pišem na ovoj spraviposao udaranja u slova ne razlikuje se punood uspinjanja na neku zimsku planinusa štapom i dobrom opremom

kockasta slova su poput neosvojivih klisura

pišem u rukavicama od grube vunenos mi je crven kao u tibetanske seljančicea tlo na kojem su ova ugažena slovacrno od tvrdoće

premda su male šanse da ću se uspeti

zastat ću kod prve kolibeiz koje posvud suklja dimodmorit ću se uz crni napitak iz samovara

pa ću poći dalje po ledenim guturalimakoji se obično, tamo pri vrhu, grupirajuu bijelu smrt

40

PRVI SNIJEG

stvari su zatočeneobukla sam ih u košulje zakopčane do bradejer vani pada snijeg,brige zarivene u nebo se truse, vrijeme im je,vrijeme kad bog posprema radni stolbriše čarobnu prašinutepe stare jastuke

divno je to doba, kad se posvećujemo sebia predmeti posvuda prekriveni plahtamada ne smetaju vijcima,emocijama, noktimao koje se noću spotičemo

hajde sad, ugasi plamen koji se još u drvetu izvijaostavi razjapljene ruke stolcai odi na svetkovinuduhovi s neba sipaju papirnate porukenešto važno što su nam precizaboravili reći

41

PUSTINJSKA ABECEDA

mislim na neke ocvale riječi.lako je to, kad sjedim za tuđim radnim stolomu njegovu sustavu i ceremonijalnom redus vrlo dobrohotnom bistom od ebanovinekoju je otac donio iz Afrikeda mu prije spavanja mrmlja pustinjsku abecedu.kad god sjednem za ovaj stol, slova se počinjupisati u zrakusuhom iglom unajmljenih čarobnjaka.duhovi manji od palca trčkaraju iz jednogu drugi snop papirapenje se sreća iz dna kao vrela pjena mlijeka.ne smijem nijednom gestom pokazatikoliko sam uzbuđenajer roditelji sjede poput sufijskihučenjaka proučavajući govore iz televizorai neobična gesta mogla bi ihubaciti natrag u zabrinuta tijela.samo tiho tiho kao mačakpiši pod nevidljivim plaštomkoji ti je od pustinjskih slova napraviopopodnevni dobri duh

42

SREĆA

sreća je sjediti na povišenom stolcuodakle je dobar pogled na papire, olovke i uokvirenefotografije na očevu radnom stolu.sreća je pojesti tanjur majčina grahai zatim se šepuriti po kućikao kakav član Pickwickovih.sreća je kad pritom još mogunazrijeti malo smeđeg perja što miraste po podlakticamakao zimska mimikrija mudre životinje.sreća je što je kuća praznai što tipkanje ovih slova postajenajtajniji obredsretnog čovjeka.

43

LJUBAV STARACA

Događa se da se susretnemo u graduu kaputima ukradenim od pticau sivim i otajnim mislimakoje se ispisuju suhom iglom po našoj kožiduž prstiju i kralježnice

Događa se da se prepoznajemo kao dva starcasa štapovima i drevnim poslanjemu gradu koji su prerovali snažni osjećaji

Na trgu dogodi se da se poljubimojezicima staraca, bez ikakvih kompleksadvije ptice pohabana perjakoje se pomoću štapovaspretno šeću po krovovima

44

STROJEVI

U ovoj knjizi na svakoj stranicinalazi se kotač, šipkaili vadičep.U uhu papira okreće sezaboravljeni vijak, tanak kao konac munje– u svom zatvorenom, nepoznatom poslu

U ovoj stranici, u ladicu jedne rečenicemožda ću pospremiti smokvekoje si mi donio.

Ali, u svakom slučaju,mašine koje se vrte u tajnimutorima papiraradit će cijelu noći obavljati posaoo kojemu čovjek ništa ne zna.

45

NARICALJKA

Mogla bih cijelo jutro iskašljavati tamne pauke,tako drage prijatelje nesanice, držače svijeća,svoja nutarnja bića.

U početku, bog nije pravio razliku: čovjek, riba, kopriva.Otvorio bi sovine oči i gledao u prozirnu planinu.

Ujutro, tamna šljiva neba širi se po tijelu.Glava se okreće oko sunca i upisuje svoju starostu drvene listove.

46

POSTANAK PTICA

Ptice su prvo bile nežive, zlatne.Oči su im zatim stigle poštom iz morskih dubina,perje je iz svoga jastuka poslao bog,kljun je od trnja iz šume

Rodile se jedne zore iz mrakau tamnoplavom tijelu od rosei pronašle stan u čovjekovu čelu

47

SOBA

prehodana tisućama koraka, cipelamakoje ostavljaju tragove raznih životinja

na desetke krijesnica koje se pale i gase iz raznihaparata i strojeva

u sobi sjede i razgovaraju prstipružaju se ruke nevidljivih protagonista

nešto raste iz hladnog kamina – nešto vitko,pomno raspoređene drvene uspomeneruže, periske,voštanice

soba ima zbirku poljubaca i ugriza o kojimaknjigovođa vodi brigu

neka te ne zavaraju zatvoreni poklopci, ukočeni nogarisoba se obraća drveću iza prozoraneprevedeni razgovor lijepi se za magnetske vrpce

čeka se da se udvarači ispremještaju i odlutaju van

i ostave joj sve za sobom,kompliciranu dušu i rečenice,

u toplini prstijukucanje smrtne ure.

48

NOĆNE JULIJE

49

JULIJA

bila je noć i ja sam napokon mogla bitiJulija koja je tražila ljubav u lišću i u površinimora kraj hotela.našla sam nekog mladićaozbiljnog poput eshatologije, crne kose kao knjiga, bijelog licai očiju koje su se obećale onome svijetu.skutrili smo se na hotelskom prozoru i udisali lovor.zatim, kad je otkucalo vino u našim rukamaspustili smo se do mora i vijugali pored njegaostavivši povijesna tijela dežurnom anđelu.otišli smo u najcrnju šumupronašli tajni prolaz do morskog dnagdje mi je pokazano kako dirigirati pticamakoje u noći poput plamenja zoblju morski pijesak.u zoru, Julija je nestala iza tamne zavjese.na zidovima su gorjela zlatna slovakoje je daleko sunce slalo utopljenim dušama.dodirujući ih kradom uspela sam se na katgdje su se rojili umorni studenti glazbe, mladićii djevojke, noćne Julije

50

VIJESTI O PIJANISTIMA

u gradu kojem ne smijem spomenuti imeživi mladi pijanist.sve što ima u sobi je veliki kauč, kao ustarim crnobijelim fotografijama.u njegovu dušu ne može se ući – navode se usporedbes tajnim rimskim prolazima dubokoispod živahne civilizacije.

o njemu razmišljam svako jutro,kao što ptica svako jutro ispjeva do-re-mi priječešljanja svoje krijeste.

njegova duša je, kažu usporedbe, raskošnautroba neke mitske životinje.

preostaje mi da, poput protagonistazatočenog u biblijskoj ptici, svako jutroispjevam neku besmislicuo čežnji za mladim pijanistom.

51

VOKALIZA

popodne čujem ptice.dosad su poput školjaka šutjelesvojom jedinom nogom duboko ukopaneu mulj gradskog brujanja.

a onda, točno u 16 sati,kljun jedne školjke rastvorio se.vokalni biser okomito je uzletio.

stećci koje prolaznicinose na glavamaodjednom su se uzvili u zrak.svjetlost se zapalila u slovima.

52

LUĐAK

rijetko kad nailazimo na sretnikakoji je uspio otkriti nebesku ključanicu

prepoznajemo ga po užarenim očima,prevelike rukavice su mu promočilei sve plamenje je ugasiokako bi se u miru posvetio tajni

priprema se, poput ludog učenjaka,pucketa člancima, evo, sad će se sunovratitina divovski klavir s akordimaiz unutrašnjosti zemlje

što će mu ovaj život? sklonio ga jepokretom rukeda mu ne smeta u posveti mraka,bez ijedne pahulje, sam, iza vrata,na drugoj strani

53

DUŠINA VLAT

popodne u jedan sviramrasklapam noge, ruke, vratne kralješkeotrgnem iz zemlje u trbuhu jednu vlat dušine travei vrtim je između prstiju

glazbalo je staro i škripikao stari hrastovi u šumi koji će se strovalitičim neka kratkodlaka životinjica pretrči prekostaračkih prstijuu ponor šumske gluhoće

u sobi se mračih-mol ljestvica hrapavom koromprekriva zidove i stropoči se vraćaju u dubinu odakle su niklekako bi u miru čitale dnevnikkoji u glazbenoj crnici ispisuju nokti hladne kiše

54

Ana Brnardić

Rođena 1980. u Zagrebu. Na Filozofskom fakultetu u Zagrebu završila studij komparativneknjiževnosti i hrvatskog jezika i književnosti, a na Muzičkoj akademiji studij violine. Objavilaje knjige pjesama Pisaljka nekog mudraca (1998), Valcer zmija (2005), Postanak ptica (2009)i Uzbrdo (2015). U Rumunjskoj je objavljen izbor iz prve tri zbirke pod naslovom Hotel cumuzicieni (prev. Dumitru M. Ion, Bukurešt, 2009), a u Švedskoj je izašao prijevod knjigePostanak ptica, odnosno Fåglarnas tillblivelse (prev. Đorđe Žarković, Rámus förlag, Malmö,2016). Za prvu je knjigu nagrađena Goranom za mlade pjesnike (1998), Nagradom GradaSiska (1998) i Nagradom Slavić Društva hrvatskih književnika za pjesnički prvijenac (1999),a za drugu Kvirinovom nagradom za mlade pjesnike (2005). Pjesme su joj prevedene naengleski, njemački, danski, švedski, francuski, španjolski, katalonski, galješki, talijanski,rumunjski, poljski, ukrajinski, bugarski, albanski i mađarski i objavljene u stranimčasopisima i antologijama. Članica je europske pjesničke platforme Versopolis. Osimpoezije, objavljuje i kritičke tekstove. S Adrianom Oproiuom prevodi modernu i suvremenurumunjsku prozu i poeziju.

55

Biblioteka Onlineknjiga 105

Ana BrnardićPOSTANAK PTICA

© 2014 Ana Brnardić© za elektroničko izdanje: Društvo za promicanje književnostina novim medijima, 2014, 2015, 2016

IzdavačDruštvo za promicanje književnostina novim medijima, Zagreb

Za izdavačaAleksandra David

UrednikKrešimir Pintarić

Fotografija© Krešimir Pintarić

ISBN 978-953-7669-58-4 (HTML)ISBN 978-953-345-309-5 (EPUB bez DRM)ISBN 978-953-345-310-1 (PDF)ISBN 978-953-345-311-8 (MOBI)

Prvo izdanjeHDP, Zagreb, 2009.

Knjiga je objavljena uz financijsku potporuGrada Zagreba.

56

57