Pozycja Rosji i Niemiec w świecie

materiały do wykładu

dr Grzegorz Kostrzewa-Zorbas

Klub Dyskusyjny Myśli Politycznej w Ursusie

24 października 2013

Autorem infografik jest Remigiusz Skomro.

Infografiki zostały opublikowane w artykułach Grzegorza Kostrzewy-Zorbasa

„Rosja odbudowuje swoją potęgę” i „Niemcy znów potęgą”

w tygodniku „wSieci” nr 29 i nr 31/32 z 2013 roku.

Prawa autorskie do infografik posiadają autor oraz Fratria Sp. z o.o. – wydawca tygodnika „wSieci”.

W infografice na temat nagród Nobla uwzględniono nagrody wręczone od 1990 do 2012 roku włącznie. Infografika

powstała przed ogłoszeniem nagród w 2013 roku.

Rosja odbudowuje potęgę

• Rosja ukończyła zasadniczą przemianę cywilizacyjną, kulturową i polityczną po upadku komunizmu i rozpadzie ZSRS.

• Spełnił się scenariusz odbudowy potęgi.

• Podobnie długo – chociaż mniej dramatycznie – przekształcały się Niemcy od ponownego zjednoczenia.

• Dziś obydwaj najwięksi sąsiedzi Polski zajmują nowe miejsca w globalnym układzie sił.

• Rosja ukształtowała się na nowo, tworząc syntezę dziedzictwa Związku Sowieckiego i Imperium Rosyjskiego sprzed komunizmu.

Rosja odbudowuje potęgę

• Rosja przeprowadziła w 2013 roku największe ćwiczenia wojskowe w świecie od czasu rozwiązania Układu Warszawskiego.

• W 2012 roku Rosja przeprowadziła głośne największe globalne ćwiczenia nuklearne po zimnej wojnie, a w latach 2009, 2011 i 2013 wspólne z Białorusią ćwiczenia „Zachód”, obejmujące symulowane wyprzedzające ataki jądrowe na Polskę.

Rosja odbudowuje potęgę

• Rosję stać na status potęgi wojskowej i politycznej nie tylko dlatego, że posiada jedne z największych zasobów gazu i ropy, węgla, diamentów, złota, platyny i innych surowców.

• Równie ważne, że zachowała i modernizuje dużą część przemysłu, w tym kosmicznego, lotniczego i zbrojeniowego.

Rosja odbudowuje potęgę

• Sprawdzianem jakości tego, w co Rosja wyposaża swoje siły zbrojne, jest eksport broni i sprzętu wojskowego. Rosyjski przemysł zbrojeniowy ma pod tym względem bardzo mocne drugie miejsce po USA.

• Rosja pozostaje drugą potęgą kosmiczną świata – ustępując również tylko Ameryce, i to nie pod każdym względem, bo dziś tylko Rosja i Chiny mogą przenosić ludzi na orbitę Ziemi.

Rosja odbudowuje potęgę

• Prezydent Władimir Putin ogłosił ostatnio, że „Rosja jest gwarantem bezpieczeństwa planety Ziemia”. Druga prezydentura Putina nie stanowi prostego przedłużenia pierwszej, ani okresu, gdy rządził jako premier. W 2012 roku ogłosił nowy i najbardziej ambitny cel: odbudowę już nie tylko wewnętrznej, lecz też globalnej potęgi i pozycji Rosji. Jednym ze sposobów może być odtwarzanie terytorialnego imperium.

• Zakładana obecnie przez Moskwę Unia Euroazjatycka to nowa wersja planu neoimperialnego, poważniejsza od wszystkich wcześniejszych.

Niemcy znów potęgą nie tylko europejską, też światową

• Niemcy wróciły do wielkiej gry razem z Rosją. Dziś znów są w globalnej, nie tylko europejskiej i atlantyckiej.

• Wydobyły się w dużym stopniu z problemów historii, podziału i zjednoczenia.

• Nowością jest nie to, że Niemcy zdominowały UE, lecz że poszły jeszcze dalej. Wbrew przewagom konkurentów, bo wśród światowych graczy Republika Federalna ma najmniej ludności, najmniejsze terytorium i jeden z największych ciężarów historii. Niemcy nadrabiają słabości przy pomocy UE jako unikalnego zaplecza i wzmacniacza swojej strategii.

Niemcy znów potęgą nie tylko europejską, też światową

• Niemcy uzyskały opinię państwa wywierającego najbardziej pozytywny wpływ na świat.

• Wynik pochodzi z badań opinii publicznej dla BBC w 25 krajach obejmujących wysoką większość ludności świata, położonych na wszystkich kontynentach i reprezentatywnych dla wszystkich wielkich cywilizacji. W 2013 roku Niemcy otrzymały 57% ocen pozytywnych i tylko 17 procent negatywnych. Zdobyły uznanie między innymi 67% Polaków, 71% Amerykanów, 81% Francuzów, 55% Rosjan i 48% Chińczyków. Wygrały wyraźnie z UE, której wynik brzmi 49 do 25.

Niemcy znów potęgą nie tylko europejską, też światową

• Niemcy podzieliły pierwsze miejsce z USA w amerykańskich badaniach z cyklu „Trendy Transatlantyckie”, obejmujących obszar północnoatlantycki – od Ameryki Północnej po Turcję – i Rosję. Niemcy zdobyły, mimo nowych antyniemieckich nastrojów w wielu krajach unijnych, pozytywne oceny między innymi 74% obywateli EU – w tym 83% Francuzów – oraz 67% Amerykanów i 71% Rosjan.

• Polacy bardziej pozytywnie ocenili wpływ Niemiec, niż USA na świat: wynik 67 do 8 w porównaniu z 55 do 15.

Niemcy znów potęgą nie tylko europejską, też światową

• Kanclerz Angela Merkel wciela w życie nowy plan cywilizacyjnego przywództwa Niemiec w świecie. Łączy siłę ekonomiczną z miękką siłą.

• Chce rozprzestrzenić wzór gospodarki i społeczeństwa, skupionych na ekologii i innowacyjności proekologicznej. Cel to uczynić Niemcy najbardziej zaawansowaną gospodarką i społeczeństwem świata XXI wieku – głównym źródłem nowoczesnych produktów inwestycyjnych i standardów cywilizacji, tworzących na te produkty zapotrzebowanie.

Niemcy znów potęgą nie tylko europejską, też światową

• Niemcy chcą czerpać wysoką premię z przywództwa cywilizacyjnego, jak poprzedni liderzy cywilizacyjni Zachodu: Włochy w XVI wieku, Niderlandy w XVII wieku, Francja w XVIII wieku, Wielka Brytania w XIX wieku, a USA w XX wieku – zawsze z kluczową rolą wizjonerskiej i aktywnej polityki państwa.

• Chcą także udziału w globalnym przywództwie politycznym: kandydują na stałego członka – z prawem weta – Rady Bezpieczeństwa ONZ.

Niemcy znów potęgą nie tylko europejską, też światową

• Niemcy utrzymują nowoczesne i sprawdzone w operacjach bojowych NATO konwencjonalne siły zbrojne. Stawiają na jakość zamiast ilości. W 2011 roku zniosły przymusowy pobór. Planują liczbę 170 tysięcy żołnierzy zawodowych i 15 tysięcy krótkoterminowych ochotników.

• Zarazem mają dziewiąty budżet wojskowy świata, ustępujący tylko stałym członkom RB, największym innym kandydatom na stałych członków – Japonii i Indiom – oraz położonej w niestabilnym regionie Arabii Saudyjskiej.

Niemcy znów potęgą nie tylko europejską, też światową

• Potencjał przemysłu zbrojeniowego Niemiec widać w jego eksporcie – trzecim w świecie zaraz po USA i Rosji. W ostatnich kilku latach Niemcy wyprzedziły inne potęgi zachodnioeuropejskie.

• Niemiecki eksport broni i sprzętu wojskowego do państw wysoko rozwiniętych gospodarczo – zdolnych najwięcej płacić za jakość i innowacyjność – jest drugi po amerykańskim.

Niemcy znów potęgą nie tylko europejską, też światową

• Niemcy grają również o kosmos. Według jednej z miar – liczby satelitów Ziemi – są szóstym graczem świata, a pierwszym w UE i drugim w NATO po USA. Republika Federalna nie wypracowała własnej zdolności wynoszenia ludzi ani obiektów w kosmos, ale działa inaczej – poprzez Europejską Agencja Kosmiczną, gdzie pokrywa jedną czwartą wszystkich składek. ESA rozważa budowę załogowych statków kosmicznych do 2020 roku.