1 มี 16 หน้า ปราจีนบุรีศรีมโหสถ จากชาติพันธุ ์สู ่ชาติภูมิ ศรีศักร วัลลิโภดม (ที ่มา : เมืองโบราณ ปีที ่ 38 ฉบับที ่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2555 หน้า 21-30) ชีวิตทางวิชาการของข้าพเจ้าคือการศึกษาความเปลี ่ยนแปลงสังคมและวัฒนธรรม ของประเทศไทย ซึ ่งมีทั้งมิติทางอดีตและป ั จจุบัน เรื ่องทางอดีตศึกษาจากหลักฐานและวิธีการทางโบราณคดี (Archaeological past) ในขณะที ่เรื ่องป ั จจุบันศึกษาจากการรวมกลุ่มของคนที ่มีความแตกต่างทางชาติพันธุ์ ศาสนา และประวัติศาสตร์ตามท้องถิ่นต่างๆ ของประเทศ (Ethnographical present) จากหลักฐานและวิธีการดังกล่าว ทาให้แลเห็นการเปลี ่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม ของท้องถิ่นที ่ทาการศึกษาได้อย่างสืบเนื ่องในลักษณะองค์รวม เพื ่อนาผลมาทาความ เข้าใจและคาดคะเนการเปลี ่ยนแปลงในอนาคตได้อย่างมีเหตุผล การศึกษาอย่างแรกอาจมองได้ว่าเป็นการศึกษาทางประวัติศาสตร์วัฒนธรรม (Cultural history) เพราะศึกษาจากหลักฐานทางวัตถุและสถานที ่ซึ ่งสังคมในอดีตทิ ้ง ร่องรอยไว้ให้ ส่วนการศึกษาอย่างหลังเป็นประวัติศาสตร์สังคม (Social history) เพราะ เน้นที ่คนในท้องถิ่นที ่มีอยู ่และสืบเนื ่องในป ั จจุบัน นับเป็นประวัติศาสตร์ที ่มีชีวิต (Living history) ทั้งสองอย่างนี ้เกิดขึ ้นในพื ้นที ่เดียวกัน (Natural space) ที ่ผู้คนในสังคมท้องถิ่นอยู ่ อาศัยร่วมกันมาไม่ต ่ากว่า 3 ชั ่วอายุคน ซึ ่งสามารถเปลี ่ยนแปลงและปรับปรุงให้เป็น พื ้นที ่ทางวัฒนธรรม (Cultural space) หรืออีกนัยหนึ ่งคือการเปลี ่ยนแปลงและ ปรับเปลี ่ยนภูมิประเทศทางธรรมชาติ (Natural landscape) ให้เป็นภูมิวัฒนธรรม (Cultural landscape) ภูมิวัฒนธรรมครอบคลุมพื ้นที ่กว้างขวางที ่กาหนดขึ ้นและรับรู ้โดย คนใน ท้องถิ่น หลายท้องถิ่นที ่อยู ่ในภูมิประเทศเดียวกัน เห็นได้จากการกาหนดชื ่อสถานที ่ ซึ ่งมีทั้งชื ่อ ป ่ า ชื ่อเขา แม่น ้าลาคลอง หนองน ้า บ้านเมือง แหล่งที ่อยู ่อาศัย และสถานที ่ทาง ประวัติศาสตร์ บรรดาชื ่อบ้านนามเมืองและสถานที ่ทางธรรมชาติและวัฒนธรรมเหล่านั้น ส่วนใหญ่มีความหมายซึ ่งอธิบายโดยตานาน (Myth) ที ่ผู้คนในพื ้นที ่เชื ่อว่าเป็นจริง และ ถ่ายทอดกันด้วยคาบอกเล่าและความทรงจาต่อๆ กันมา
